STEDENBAND EENHANA-HARELBEKE
Verslag werkbezoek MILIEU
7-20 december 2008 Eenhana, Namibië
De delegatie & doel van het werkbezoek In Addendum 2 van het Memorandum van Partnerschap en Samenwerking, ondertekend in april 2008, werd vastgelegd dat er in het najaar een eerste technisch werkbezoek zou plaatsvinden. Binnen de vastgelegde beleidsdomeinen milieu, HRM en lokale economie werd milieu voorop geplaatst als thema voor een eerste technisch werkbezoek. Ter voorbereiding van dit bezoek werden een aantal doelstellingen bepaald voor dit werkbezoek. Deze werden gebruikt als leidraad voor het programma & ook als evaluatie instrument na afloop van het werkbezoek. -
-
-
-
Grondige kennismaking met de milieu situatie in Eenhana en werken aan lokale milieu reglementering, splitsing van afvalstromen, de organisatie van de stortplaats en sensibilisering. Het concept van ecologische voetafdruk in Eenhana introduceren. Opstarten van de digitalisering van het personeelsbestand in Eenhana via het verzamelen van gegevens en info nodig voor de aanmaak van het personeelsbestand. Een duidelijk zicht krijgen op de lokale economische situatie en eerste stappen zetten in het uitwerken van een concept voor het organiseren van de maandelijkse marktkramers. Een samenwerking tussen Haimbili Haufiku Secondary School en het SintAmandscollege bewerkstelligen. Het uitwisselen van contacten tussen Rode Kruis Harelbeke en Red Cross Ohangwena Region. Praktische regelingen voor Tim Coussement uit Harelbeke treffen voor de stage van Tim in het laboratorium van het Regionaal Hospitaal in Eenhana in het voorjaar van 2009.
De delegatie voor dit werkbezoek bestond uit Yves De Bosscher, diensthoofd milieu, Karolien Deschildre, Noord-Zuidambtenaar en Schepen voor Ontwikkelingssamenwerking Filip Kets als politiek vertegenwoordiger.
Schepen Filip Kets; Yves, Diensthoofd milieu; Karolien, NZ-ambtenaar
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
2
Zondag 7 december Vertrek richting Zuiden Op zondagmiddag was het zover. Na een maandenlange voorbereiding kon het vertrek voor een werkbezoek rond milieu eindelijk plaatsvinden. Karolien weet waar zij naartoe gaat, voor Yves zullen het de eerste stappen op Afrikaanse bodem zijn. Er is al heel wat briefing geweest over Eenhana, hoe het er uit ziet, hoe de mensen zijn, hoe zij werken,…maar geen enkele uitleg is zo duidelijk zal er zelf eens geweest zijn. Schepen Kets zal ons binnen enkele dagen vervoegen. De reis wordt aangevat: Brussel-Frankfurt en Frankfurt-Windhoek staan vandaag nog op het programma. De luchthaven van Frankfurt lijkt wel een computerspel: Ga naar level 2, check in, neem de skyline, ga naar level 4,…. Na een uur verplaatsing op de luchthaven zijn we klaar voor een nachtrust boven de wolken.
Maandag 8 december Een eerste vergadering in de hoofdstad Windhoek Op maandagmorgen zet Yves zijn eerste stappen in Afrika. We worden er opgepikt door een chauffeur van stad Windhoek. Een bijeenkomst met het afvaldepartement van de stad Windhoek staat geprogrammeerd vooraleer we onze reis naar het Noorden aanvatten. Niet iedereen lijkt reeds beschikbaar en de bijeenkomst zal een lunchvergadering worden in het shopping center van de stad. Ondertussen verkennen we Windhoek met onze chauffeur. We rijden langs het nieuwe optrekje van de 1e Minister en lopen wat rond in het stadscentrum. Tijdens de lunch ontmoeten we Chris Eita, verantwoordelijk voor internationale relaties en James, diensthoofd van ‘Waste Management Education’. We hebben er een interessant gesprek over het afvalbeheer in Windhoek: er zijn geen afvalverbrandingsovens in Namibië, Windhoek exploiteert 7 stortplaatsen waar ze het afval van de stad bergen, er wordt enorm geïnvesteerd in sensibilisatie, de mogelijkheden van composteren, de cleaning campaigns die ze organiseren, het recycleren op kleine schaal,… Ze zijn ook erg geïnteresseerd in onze aanpak van selecteren van afval (het Fost Plus systeem waarbij de verpakkingsindustrie de lokale overheden vergoedt voor het inzamelen van het verpakkingsafval). Windhoek wordt door lokale overheden veel bevraagd. We leren er dat er bij lokale overheden niet zo veel aandacht aan milieu wordt besteed en dat er ‘te lande’ weinig specialisten zullen worden gevonden. De tijd vliegt en uiteindelijk moeten we bruusk afscheid nemen om onze volgende vlucht niet te missen. Op Eros Airport blijkt dat de rush voor niks nodig was. Er is momenteel geen vliegtuig dat ons naar Ondangwa kan brengen. Vorige week geraakte één toestel uit roulatie omwille van de bliksem. Voor Karolien duurt het wachten veel te lang (bovendien blijken zowel Karoliens koffer als haar laptop beschadigd bij de behandeling door het personeel op de luchthaven). Ondertussen voert Yves zijn hobby uit: vogelen (vogels kijken). Ook de security kijkt mee.
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
3
Wachten² Na een kunnen werden Shatiwa
vijftal uur op een luchthaven waar zelfs geen drankje kan gekocht worden, we eindelijk vertrekken. Voor een vlucht door de bliksem…. In Ondangwa we opgewacht door Martha, milieuambtenaar en raadslid Abed. Chauffeur was ook weer van de partij. Een blij weerzien voor Karolien.
Alsof de reis niet lang genoeg was: een auto met Angolese nummerplaat rijdt tegen de auto van Eenhana Town Council. De opmaak van een proces verbaal is een noodzaak. We zetten opnieuw een wachttijd in van een tweetal uur tot de politieagent ter plaatse komt. Om 23u53 (een uurtje verschil met België) bereiken we Edimba lodge in Eenhana voor een deugddoende nachtrust!
Dinsdag 9 december Verwelkoming aan het ontbijt Het programma kan definitief van start gaan. We worden verwelkomd door de burgemeester, heel wat raadsleden en diensthoofden tijdens het ontbijt. Het programma van het komende werkbezoek wordt doorgenomen en afspraken worden gemaakt. Milieubeheer: Eenhana versus Harelbeke In de namiddag stellen beide gemeenten de huidige gang van zaken voor op gebied van milieu. Zo leren we dat Martha verantwoordelijk is om van Eenhana een gezonde, propere en veilig stad te maken. Dit willen ze bewerkstelligen door o.a. een efficiënt afvalbeheer te organiseren. De stad laat het afval wekelijks ophalen via aangestelde aannemers. De aannemers brengen het naar de stortplaats. De taak van de milieu-ambtenaar is veel breder dan in Harelbeke. Martha is ook een ‘gezondheidsambtenaar’ en zet bv. HIV/AIDSpreventie acties op voor werknemers en inwoners van Eenhana. Er is daardoor minder tijd om echt met milieu (afvalbeleid) bezig te zijn. Na de presentaties krijgen we een rondrit doorheen Eenhana om Yves’ beeld van de stad scherp te stellen. Er is al heel wat veranderd in een jaar tijd: men is onder andere gestart aan de bouw van een sportcomplex; de ‘shrine’, gedenkteken voor slachtoffers uit de vrijheidsstrijd is afgewerkt; heel wat nieuwe stenen huizen zijn gebouwd,….
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
4
Stadssecretaris Walde nam ons ’s avonds mee naar zijn nieuwe grond waar hij een traditionele woning zal bouwen. Hij kent duidelijk de mooie plekjes in de gemeente! Aan tafel volgde nog een boeiend gesprek over stadsorganisatie, de relatie ambtenaar - politiek,… Heel wat zegswijzen werden bovengehaald. Conclusie: “it’s not always a bed of roses”, maar waar wel?
Woensdag 10 december De stadsgrenzen Reeds langere tijd is het onduidelijk of er nu 10.000 mensen in Eenhana wonen of 26.000. In de communicatie worden beide cijfers door elkaar gebruikt. Bij navraag blijkt dat er binnen de grenzen van Eenhana Town (zeg maar de bebouwde kom) 10.000 mensen wonen, maar het gemeentebestuur levert diensten voor 26.000 mensen. Er wonen dus nog zo’n 16.000 mensen in het ‘buitengebied’. Op de kaart is Eenhana een groot ‘vierkant’ van 7 op 7 km. Met behulp van 4 piketten in de grond worden de grenzen van de stad aangeduid. Anders dan bij ons begint bij een gemeentegrens in Namibië niet onmiddellijk een andere gemeente. Een gemeente wordt er meestal omringd door staatsgrond. Werkcontroleur Leo neemt ons mee naar de grenzen van Eenhana, vaak midden in de ‘bush’. Het is merkwaardig dat men de weg terugvindt doorheen zoveel bomen en zand, zonder enige bewegwijzering. Deze rondrit geeft ons een veel breder beeld van de stad, ook waar geen elektriciteits- of watervoorziening zijn wonen mensen in traditionele huizen.
Feestdag Tien december is in Namibië een feestdag. Het is internationale dag van de rechten van de mens én nationale vrouwendag. Dit mogen we dan ook meemaken wanneer we in één van de lokale gemeenschappen ‘Onambutu settlement’ passeren. Heel wat volk is op de been; er wordt gedanst; de vooraanstaande mannen krijgen een rijkelijke maaltijd geserveerd door vrouwen (nationale vrouwendag is alleszins geen moedertjesdag …). Het is een bijzondere ervaring dit te mogen meemaken en om een raadslid te zien in zijn eigen omgeving. Na dit blitsbezoek aan de festiviteiten neemt vice burgemeester
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
5
Paulus ons mee naar zijn traditioneel huis om er te tonen hoe er in zo’n kraal wordt geleefd. Tegen de avond vervoegt ook Schepen van ontwikkelingssamenwerking Filip Kets de delegatie van dit werkbezoek. We worden uitgenodigd voor een uitgebreide én overheerlijke ‘braai’ (barbecue) bij Steve, diensthoofd van de technische dienst van de stad.
Donderdag 11 december Een bezoek aan de stortplaats & de verbrandingsoven Op donderdag maakte de delegatie kennis met de afvalverwerkingssystemen in Eenhana: de stortplaats, de verbrandingsoven in het hospitaal. Ook de ISO 14001 standaard wordt besproken, een standaard die ze in Eenhana willen gebruiken als richtlijn voor het afvalbeheer. Er is nog geen wettelijk kader. We starten de bezoeken aan de verbrandingsoven in het regionaal hospitaal voor medisch afval en een bezoek aan de stortplaats van Eenhana Town Council. De oven ziet er heel basic uit. Alle medisch afval (inclusief geamputeerde lichaamsdelen) worden er verbrand. Yves raadt de operator aan om op een hogere temperatuur te verbranden: temperaturen vanaf 800 °C zijn aangewezen. Ook de schoorsteen zou nog moeten worden verhoogd. Nu verspreid de rook van het (meestal) onvolledige verbrandingsproces zich op ziekenhuis-site. Je zal maar longpatiënt zijn op die site … Yves kijkt zijn ogen uit op de stortplaats. De omheinde site is een grote zandwinningsput waar alle afval wordt gedumpt door de aannemers. Vervolgens wordt het afval verbrand, zodat de resten zo klein mogelijk zijn. Aan de achterkant graaft men het zand verder uit en zo ontstaat een grotere stortplaats. Het zand wordt gebruikt voor het uitvoeren van werken in de gemeente. Via gaten in de omheining passeren ondertussen heel wat geiten op zoek naar iets lekkers.
Na wat nadenken ziet Yves punten waarop kan gewerkt worden door het stadsbestuur om hun stortplaats te verbeteren. Er wordt besloten om een beheersplan te schrijven voor de stortplaats tijdens dit werkbezoek. Deze opdracht zal dus het hoofddoel van dit werkbezoek worden. Selectie van metaal Om zo weinig mogelijk afval op je site te hebben, moet je uiteraard op zoek naar afvalverwerkers. Nadat Yves reeds bij verschillende gelegenheden liet vallen dat er
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
6
normaal gezien geld kan worden verdiend met het inzamelen van schroot krijgt manager Steve een ingeving: in Oshakati is er een schroothandel. Dit bedrijf koopt oude metalen op en perst deze samen om dan te verhandelen naar Zuid-Afrika of Japan. Kunnen zij niet het metaal van de stortplaats verwijderen en verwerken? Het programma wordt omgegooid en in de namiddag rijden we zo’n 120 km richting Oshakati voor een verhelderend bezoek: er kan inderdaad geld verdiend worden met het selecteren van metaal. Martha & Steve hebben meteen al ideeën hoe ze hun bevolking aan het werk kunnen zetten om het metaal geselecteerd te krijgen. China town in Afrika Bij terugkeer van Oshakati wordt Yves ook voorgesteld aan de grensstad Oshikango. Dit is de laatste halte vooraleer je de grens met Angola overschrijdt: varkens, koeien, geiten, modder, uitpuilende vuilnisbakken,… dit alles in straten waar de Chinezen volop handel drijven. Als je dit ziet, weet je dat Eenhana de properste stad van Namibië mag ambiëren! Een stop aan de stortplaats van grootstad Ondangwa vertelt ons dat de situatie gelijkaardig is aan Eenhana, met uitzondering van de bewaker die zou moeten aanwezig zijn. ‘s Avonds eten we in Edimba en werken we een 1e structuur uit voor het beheersplan van de stortplaats dat voortaan de naam ‘MELS’ zal dragen: Management Plan Landfill site Eenhana.
Vrijdag 12 december Kosten-baten De dag start met een wijziging aan het programma. Er wordt verder gebouwd op gisteren: verder werken aan de uitwerking van een beheersplan voor de stortplaats. Yves stelt het kostenbaten-plaatje van afvalbeheer in Harelbeke voor. Martha leert hieruit dat ook de financiële kant een niet onbelangrijk gegeven is. Het principe ‘de vervuiler betaalt’ (een reeds gekend principe in Eenhana) wordt aangevuld met een nieuwe regel : meten is weten. Rode Kruis Tegen 11 uur zijn we op onze afspraak met het Rode Kruis. Binnen de stedenband werd afgesproken dat beide gemeenten ook de rol van facilitator op zich zouden nemen inzake stakeholders binnen de stad: het opzetten van een samenwerking tussen Rode Kruis Harelbeke en Red Cross Ohangwena region, waarvan de zetel in Eenhana gevestigd is, hoort bij de facilitatorsrol die we op genomen hebben. Op die manier gaat de stedenband ook verder dan de stadsadministratie.
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
7
Coördinator Wendy vertelt voluit over haar Rode Kruis, een jaar nadat we de inleiding kregen. Haar enthousiasme, gedrevenheid en klare kijk op de situatie verdienen oneindig respect. Samen met duizenden vrijwilligers zet ze zich in voor de ontwikkeling van de regio: ze zorgen voor identiteitspapieren voor maatschappelijk kwetsbare jongeren; ze geven info over TBC, HIV; doen HIV-tests,…. Een samenwerking met het Rode Kruis uit Harelbeke zit in de pijplijn, want in Harelbeke benadrukten ze meermaals dat deze internationale samenwerking in 2009 geagendeerd staat. Met trots leidt Wendy ons rond in het 1 jaar nieuwe gebouw van het Rode Kruis, dat nu al veel te klein is geworden. Naast het vele materiaal vinden we er ook Vlaamse en Harelbeekse attributen terug. Personeelsbeleid in Eenhana Gezien het vele werk aan het MELS, besluiten we om op te splitsen. Yves en Martha werken het beheersplan verder uit, terwijl Schepen Kets en Karolien zich buigen over een ander beleidsdomein van samenwerking: HRM. In het Memorandum van Partnerschap en Samenwerking werd ook vastgelegd dat er een digitalisatie van het personeelsbestand in Eenhana zou komen. Het personeelsbeleid wordt toegelicht door diensthoofd Elisa en alle documenten die gebruikt worden voor de personeelsadministratie worden overlopen. Er wordt een oplijsting gemaakt van alle velden die nodig zouden zijn om deze administratie via een Access database uit te voeren. Er zal uitgezocht worden of ook de vormingen van het personeel kunnen worden beheerd. Voor Harelbeke zou dit ook een nieuwe stap in de personeelsadministratie zijn.
Zaterdag 13 december Ruacana Waterfalls zorgen voor groene stroom Ook in Namibië zijn de werkdagen van maandag tot vrijdag. Op zaterdag wordt er dus geopteerd om iets nieuws in het land te verkennen. We rijden een 250 km door het uigestrekte groene landschap voor een bezoek aan de Hydro-Powerplant en de Ruacana watervallen.
Op de grens met Angola werd op de Kunene rivier een grote dam gebouwd op Angolees grondgebied. De hydroplant ligt echter op Namibisch grondgebied. Dus werd er een enorme pijpleiding vanuit de dam naar de plant gelegd. De krachtcentrale levert 240 MW, goed om 60 % van Namibië van (groene) stroom te voorzien. Er wordt momenteel een vierde generator gebouwd waardoor ze 320 MW zullen kunnen produceren.
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
8
Omdat het regenseizoen nog maar pas is gestart wordt het water van de Kunene rivier nog opgespaard en stroomt er helaas geen water over de Ruacana kloof en zijn er dus geen Ruacana watervallen, maar wel een prachtig zicht over de streek. Op de terugweg komen we nog Himba vrouwen tegen. De Himbas zijn een nomadenvolk die in het Noord-Westen van Namibië leven. Voor de Himba is het uiterlijk zeer belangrijk. De Himba-vrouwen wassen zich nooit, ze smeren zich in met otjize, een mengsel van geitenvet, kruiden en oker. Door de oker krijgen de vrouwen de typische rode kleur, het mengsel beschermt hen tegen de zon. We houden ook halt aan een baobabboom. Deze bomen hebben een uitzonderlijke brede stamomtrek en hadden in het verleden verschillende functies zoals een schuilplaats of een gebedsplaats. .
Zondag 14 december Stedenband kenbaar maken via de zondagsmis Op zondagochtend zit de mis afgeladen vol. De delegatie is eveneens van de partij om de Lutheraanse viering mee te maken. De dienst verloopt zeer gelijkaardig als een katholieke viering, het West- en Centraal-Afrikaanse beeld van dansende mensen in een viering is dus niet van tel in Namibië. Als enige blanken in de kerk worden we heel erg aangekeken. Na afloop worden we vooraan geroepen en voorgesteld aan de menigte. Op die manier maken honderden mensen kennis met de stedenband Eenhana-Harelbeke.
Ja-woord Tijdens de mis werden heel wat trouwkoppels voorgesteld. De dag voordien trouwden ook Simon & Esther. Samen met de burgemeester en raadsleden worden we uitgenodigd op het trouwfeest. We worden rondgeleid tussen alle verschillende tenten en hutten waar iedereen druk in de weer is met het slachten, roosteren van vlees of andere bereidingen. Blijkbaar mag de hele buurt naar het huwelijk komen.
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
9
Na de maaltijd zet het koppel de openingsdans in, maar een heus avondfeest naar Belgische normen wordt het natuurlijk niet. De aanwezigen installeren zich overal in het rond en slaan praatjes. Wanneer we het feest verlaten zijn de grazende koeien van bij aankomst nergens meer te bespeuren.
Maandag 15 december KMO’s in Eenhana Lokale economie is ook één van de beleidsdomeinen waar Harelbeke en Eenhana hun schouders gaan onder zetten binnen de samenwerking waarbij het organiseren van de maandelijkse marktkramers een eerste project is. Heel wat vragen worden beantwoord via een vragenlijst die ter voorbereiding was opgesteld door Cindy Deprez. Op deze manier krijgen we een duidelijk zicht op de stand van zaken en de mogelijke werkwijzen om tot een nieuwe organisatie van de maandelijkse marktkramers te komen. De maandelijkse marktkramers zijn handelaars die de uitkering van de pensioenen volgen en zich dan kriskras langs en op de weg, dicht bij het gebouw waar de uitkeringen plaatsvinden, vestigen voor 1 dag. Het Harelbeekse marktreglement wordt vertaald en zal dienen als richtlijn voor de uitwerking van een reglement voor Eenhana. Eenhana beschikt over een database van de aanwezige KMO’s en zo krijgen we van Muandingi dus snel en efficiënt een overzicht. Ondertussen werkt Yves naarstig voort aan zijn MELS samen met Martha. Na het avondeten werken we met een aantal ambtenaren van Eenhana tot laat door aan een gezamenlijk persbericht over de stedenband voor de mediabriefing van dinsdag.
Dinsdag 16 december Mediabriefing De secretaris stelde het persmoment van de stad uit tot onze delegatie er was. Jaarlijks wordt er een persmoment georganiseerd om de realisaties van het voorbije jaar én de toekomstplannen van de stad weer te geven. Ook de stedenband komt uitgebreid aan bod. Nationale tv en kranten zullen dit meenemen in hun berichtgeving.
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
10
Harelbeke corner Vooraleer de rondrit langs de realisaties ingezet wordt, openen burgemeester Shikongo en schepen Kets de Harelbeke corner in de bibliotheek van Eenhana. Harelbeke heeft er een eigen rek gekregen met allerlei folders en boeken die ze op heden reeds kregen: van Harelbeke, de provincie West-Vlaanderen of andere Harelbeekse stakeholders. Velen verbazen zich er over dat ze het Nederlands een beetje kunnen verstaan. Hun kennis van het Afrikaans zal er wel voor iets tussen zitten. Toch stellen we hier vast dat er nood is aan Engelstalige informatie voor de Harelbeke-corner.
Schoolvakantie In de namiddag staat een bezoek aan de secondaire school gepland in volle grote vakantie. De directeur is de afspraak helaas vergeten. Morgen volgt een nieuwe poging. De vrijgekomen tijd wordt gebruikt om op het stadhuis allerlei documenten te verzamelen die nuttig zijn om mee naar Harelbeke te nemen voor de verdere uitwerking van de stedenband. Yves en Martha zijn nog steeds hun MELS aan het uitwerken. Het moet een werkdocument worden waarmee Eenhana effectief aan het werk kan. Ook het project van de ecologische voetafdruk wordt voorgesteld. We vullen bij wijze van experiment en om het principe duidelijk te maken met een aantal ambtenaren de Vlaamse vragenlijst van de ecologische voetafdruk in. We komen tot verrassende ontdekkingen over energieverbruik, eetgewoontes enz. We maken duidelijk dat we dit project vooral willen realiseren om in onze stad te kunnen sensibiliseren rond Noord-Zuid en duurzame ontwikkeling. In Namibië is er geen NGO die het (nochtans internationale) voetafdrukconcept opvolgt. We zullen dit dus verder moeten uitwerken in samenwerking met Ecolife in Vlaanderen. Er wordt eveneens tijd gemaakt om onze milieuambtenaar Yves de oxidatievijvers te tonen. Ook hier blijken onmiddellijk nog mogelijkheden van samenwerkingen. Omdat er weinig beweging in de oxidatievijvers is ontstaat er een algenprobleem. Van water’zuivering’ is er niet veel sprake. Er wordt afgesproken dat er via mail hierover zal worden gecommuniceerd. Logement Tim Bij de rit naar de lodge houden we even halt bij de toekomstige woonst van Tim Coussement. Harelbekenaar Tim zal vanaf februari 2009 voor 12 weken stage lopen in Namibië voor zijn studies laboratoriumtechnologieën. De stage zal deels in de hoofdstad Windhoek en in Eenhana plaatsvinden. Het regionaal hospitaal van Eenhana verwacht Tim vanaf eind februari. Het stadsbestuur biedt een logement aan Tim aan in één van hun ‘councillorswoningen’. Hij zal er een huis delen met twee ambtenaren van Eenhana Town Council. De avond en nacht worden gebruikt om het MELS te finaliseren en een kader op te zetten voor de stedenband in 2009. Morgen is onze laatste dag in Eenhana en er volgt nog een druk programma.
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
11
Woensdag 17 december Tijdens de mediabriefing kregen we de vraag of we op het lokale radiostation een interview wilden geven. De radiozender is opnieuw opgestart en wordt gerund door jonge vrijwilligers en blijkt een groot bereik te hebben in de regio. Filip & Karolien geven er een interview en maken de stedenband bekend bij duizenden mensen. Als de regio het nu nog niet geweten heeft dat er een delegatie van Harelbeke in Eenhana was…. Grote kuis Maandelijks organiseert het stadsbestuur een ‘Joint Cleaning Campaign’ Via oproepbrieven doorheen de stad en aankondigingen op de radio, kan voor zo’n campagne makkelijk tot 300 man komen opdagen. Martha organiseert er op onze vraag eentje tijdens ons bezoek. Wegens de grote vakantie, is de opkomst volgens haar veel minder, maar toch. Overal in de straten zie je mensen met vuilniszakken rondlopen. Terwijl Karolien en Filip op de lokale radio hun ding doen trekt Yves met de burgemeester, het personeel (o.a. Elisa, hoofd van de HRM-dienst) en raadslid Esther door de straten van Eenhana en draagt zo zijn steentje bij aan de ambitie van Eenhana om de properste stad van Namibië te worden. De burgemeester spoort wie staat toe te kijken aan om mee te doen. Voor een Harelbeekse milieuambtenaar is dergelijke maandelijkse opkuis ondenkbaar. Een 2e samenwerking in de maak Karolien en Filip gaan voor een 2e maal naar Haimbili Haufiku met het voorstel van samenwerking dat werd uitgewerkt door het SintAmandscollege. Eerst wordt het Vlaamse onderwijssysteem uitgelegd. Veel gelijkenissen, maar ook verschillen met het Namibische systeem. Het jaar wordt vooreerst al anders ingedeeld. Directeur Joshua is enthousiast over de samenwerking. Nog wat sleutelen aan de timing van het project en leerlingen uit Namibië en Harelbeke kunnen de communicatie starten. Evaluatie en toekomstplannen De laatste namiddag in Eenhana. Wat ging de tijd snel. Het thuis voelen op onze Zuiderse bureaus is er duidelijk al. Het gebruik van beschikbare pc’s, de codes voor de printer,… We kennen er onze weg al goed! Dringend tijd om de gebeurtenissen van de voorbije 10 dagen op een rijtje te zetten én vooruit te kijken richting 2009 samen met de burgemeester, raadsleden en betrokken ambtenaren. De vooropgestelde doelstellingen worden overlopen. We blijken ons er goed aan te hebben gehouden. Het composteringsproject en het kippenproject werden geschrapt omdat dit niet haalbaar bleek (er is quasi geen organisch materiaal en de klimatologische omstandigheden zijn verre van ideaal, kippen zijn er nu al overal te vinden), een MELS kwam in de plaats. De collega’s uit Windhoek hadden ervaringen met kleine composteringsprojecten en na Yves kennismaking met Eenhana blijkt de impact
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
12
ervan te klein. Voor het voetafdrukproject zullen we thuis nog moeten beroep doen op ecolife en hopelijk kunnen we het project via email verder op poten zetten. We staan eveneens opnieuw een grote stap dichter bij de start van twee samenwerkingen met het Rode Kruis en het Sint-Amandscollege. De laatste voorbereidingen voor het starten van de projecten binnen lokale economie en HRM zijn gemaakt. Alle info is uitgewisseld. Laatste avondmaal Bij wijze van afscheid wordt ons een avondmaal aangeboden door de burgemeester. Samen met de raadsleden en betrokken ambtenaren kunnen we genieten van een typische Namibische maaltijd: kip of vis, rijst of pasta en groenten met saus. Er wordt nog lang nagepraat. Je voelt dat dit niet meer de eerste keer is dat we deze mensen ontmoeten. Burgemeester Shikongo is zeer tevreden over het werkbezoek en kijkt al uit naar de volgende stappen in de samenwerking. We zijn alvast uitgenodigd voor de viering van het 10-jarig bestaan van Eenhana Town Council in 2009.
Donderdag 18 december Etosha in ’t groen Met enige vertraging zetten we onze rit van 800km richting Windhoek in samen met raadslid Esther en Muandingi, ambtenaar voor lokale economie. Na een 200 kilometer bereiken we het wildpark Etosha. Filip en Karolien merken onmiddellijk een groot verschil met vorig jaar: alles is veel groener! We zijn drie weken later in het regenseizoen en niet alleen in Eenhana geeft dit andere kleuren, maar ook in Etosha. Na een 180km doorrijden bereiken we Oukaukueyo (het eindpunt in Etosha als je van het Noorden komt). Het succes van de dag is twee maal een nest leeuwen te zien langs de weg. De hoop om olifanten na zonsondergang aan de waterput te zien, mogen we na een hevige regenbui laten varen. Water genoeg in het park voor de dieren. Ze moeten niet tot aan de waterput komen voor een slokje water. Yves komt er eindelijk nog tot wat vogelkijken. In het gastenverblijf van Oukaukueyo is de westerse wereld weer wat nabij.
Vrijdag 19 december Altijd rechtdoor Op vrijdag zetten we onze rit voort richting Windhoek. We horen dat vele Zuid-Afrikanen hun nieuwe auto’s komen testen op Namibische wegen. Hier kan makkelijk eens plankgas gegeven worden: het is voor honderden kilometers rechtdoor en kruispunten zijn er amper onderweg (alleen opletten voor overstekende wrattenzwijnen). In de namiddag bereiken we de hoofdstad Windhoek en kan Karolien zich eens een uurtje uitleven in wat shoppen vooraleer we richting luchthaven vertrekken. Muandingi en Esther begeleiden ons tot aan de incheckbalie.
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
13
Ons vliegtuig heeft weer wat vertraging en het zit tjokvol. Weinig slaapruimte voor de nachtvlucht dus. Maar we zijn weer onderweg naar huis.
Zaterdag 20 december 30 graden kouder Rond 10u00 zijn we al in Zaventem na een vlotte vlucht en dito verbinding in Frankfurt. Het weerzien met onze drie valiezen is er ook! Ondertussen is er een temperatuursverschil van zowat 30 graden én heeft Yves Leterme de regering vaarwel gezegd. Welcome back!
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
14
Een blik op 20091 Milieu Het gemaakte beheersplan voor de stortplaats wordt voorgelegd aan de gemeenteraad in Eenhana. Na goedkeuring zal er een sensibilisatieproject over het gebruik van de stortplaats worden opgezet. Tegelijk wordt de ecologische voetafdruk in Harelbeke gemeten en zal de vragenlijst opgesteld worden om de voetafdruk in Eenhana af te nemen. Info over het gebruik van oxidatievijvers zal uitgewisseld worden. HRM Tegen een volgend werkbezoek is het digitaal personeelsbestand operationeel. De ambtenaren van HRM volgen een vorming over het gebruik van Access zodat het digitaal personeelsbestand goed kan worden beheerd. Lokale economie Er wordt een concept uitgewerkt voor de organisatie van de maandelijkse marktkramers en deze worden via infosessies ingelicht over de nieuwe organisatie. In september wordt het nieuw systeem geïmplementeerd. Faciliterende projecten 1. De scholensamenwerking tussen Haimbili Haufiku en het Sint-Amandscollege gaan van start. Leerlingen en leerkrachten uit beide scholen communiceren met elkaar via een uitgewerkt mailproject. 2. Een samenwerking tussen Rode Kruis Harelbeke en Rode Kruis Eenhana wordt opgezet. 3. Tim Coussement uit Harelbeke loopt stage in het Regionaal Hospitaal van Eenhana in het kader van zijn studies laboratoriumtechnologieën in Eenhana van 28 februari tot 28 april 2009.
1
Zie document ‘Framework of cooperation city link 2009’ voor de volledige planning van de stedenband in 2009.
Werkbezoek milieu 7 – 20 december 2008
15