STEDENBAND EENHANA-HARELBEKE Verslag werkbezoek
29 november - 7 december 2014
Eenhana, Namibië
De delegatie & doel van het werkbezoek Delegatie De delegatie voor dit werkbezoek bestond uit de schepen van ontwikkelingssamenwerking, 2 ambtenaren van het Harelbeekse stadsbestuur, en de verantwoordelijke van het Rode Kruis afdeling Harelbeke. Functies van de delegatieleden: Filip Kets: Schepen ontwikkelingssamenwerking Mieke Vandoorne: deskundige welzijn Robbe Bleuzé: jeugdconsulent Conny Pattyn: Rode Kruis Harelbeke
Vlnr: Conny Pattyn, Robbe Bleuzé, Filip Kets, Mieke Vandoorne
2
Doel werkbezoek Dit werkbezoek was een relatief kort werkbezoek. Deze keuze werd gemaakt omdat er het afgelopen jaar weinig communicatie was tussen beide partners. Er werd zeer weinig informatie doorgegeven van Eenhana aan Harelbeke. Een werkbezoek was wel aan de orde om voor een ‘doorstart’ te zorgen voor bepaalde projecten/acties, om zaken te evalueren & op punt te zetten en om acties te concretiseren voor 2015. In 2015 volgt een derde uitwisselingsproject voor de verdere uitbouw van een Jeugd Rode Kruis Eenhana. Jeugd Rode Kruis Harelbeke gaat in 2015 de volledige maand juli naar Eenhana voor de verdere uitbouw van het Jeugd Rode Kruis Eenhana. Daarom leek het opportuun om Conny Pattyn deel uit te laten maken van de delegatie. Tijdens het afgelopen werkbezoek kon Conny het vervolgproject ter plaatse grondig voorbereiden en de nodige afspraken maken. Voornaamste doelstellingen: 1. Evaluatie actieplan 2013-2014 a. Een grondige evaluatie van het actieplan is noodzakelijk zowel voor de beleidsdomeinen als voor de lopende projecten met lokale stakeholders. b. Er moet een nieuw actieplan opgemaakt worden voor 2015: het actieplan moet korter. Duidelijke acties moeten omschreven worden met deadlines en verantwoordelijken moeten aangeduid worden. 2. Inzet op interne samenwerkingen: beleidsdomeinen a. Jeugd i. Evaluatie van het huidig actieplan en de reeds gezette stappen ihkv het jeugdbeleid ii. Bepaling traject voor het jeugdbeleid in 2015, ook binnen 4x4 samenwerking b. Lokale economie i. Evaluatie van het huidig actieplan ii. Evaluatie werking dagelijkse markt iii. Afspraken maken mbt de bouw van het bureau van de marktleider iv. Evaluatie degressieve loonfacilitatie marktleider c. Sociale economie i. Bepaling traject voor uitbouw database voor de registratie van werkzoekenden in de stad d. Toerisme i. Evaluatie van het huidig actieplan ii. Bepaling welke acties behouden blijven, welke weggelaten worden voor 2015 e. Milieu i. Evaluatie huidig actieplan ii. Stand van zaken mbt milieumanagementplan 3. Inzet op externe samenwerkingen: lokale stakeholders a. Mailproject secundaire scholen i. Evaluatie over het verloop van het voorbije mailproject ii. Afspraken voor 2015 b. Gebruik stedenbandkoffer lagere scholen i. Evaluatie over het gebruik van de stedenbandkoffers ii. Afspraken voor 2015 c. Project met zonne-energie i. Grondige evaluatie van het stageproject 2014 mbt zonne-energie ii. Trajectbepaling voor 2015 4. Voorbereiding uitwisseling Rode Kruis 2015 a. De uitwisseling van Jeugd Rode Kruis Harelbeke aan Rode Kruis Eenhana in 2015 wordt grondig voorbereid.
3
5. Addendum I: afsprakennota communicatie a. Communicatie blijft een belangrijk werkpunt binnen de stedenband. Er wordt een afsprakennota opgemaakt waarbij afspraken gemaakt worden om de communicatie te bevorderen tussen beide steden. b. De afsprakennota resulteert in een eerste addendum van Memorandum II dat ondertekend wordt op het eind van het werkbezoek. 6. Aftoetsing federaal programma a. De stedenband Harelbeke – Eenhana heeft de kans om in stappen in het federaal subsidieprogramma. Dit programma moet grondig geduid worden aan Eenhana. b. Eenhana en Harelbeke bekijken samen welke mogelijke projecten er kunnen aangevat worden binnen het federale programma.
4
Zondag 30 november Aangekomen Zaterdagochtend (29/11) vertrok de rit richting Zaventem om van daaruit richting Frankfurt te vliegen en van daaruit naar Windhoek. Zondagmorgen vroeg kwam de delegatie aan in Windhoek. De broeierige warmte groette ons alsook de vele feestvierders die de aanstelling van de nieuwe president Mr. Hage Heingob vierden.
In Windhoek werd de delegatie verwelkomd door twee ambtenaren van Windhoek Town Council die ons meenamen naar enkele belangrijke plaatsen van hun stad: het Heroes Monument waar de overleden vrijheidsstrijders begraven liggen;
Katatura, waar mensen heel armzalig leven. Binnenkort wordt gestart met een sociaal woningproject; enkele lokale markten waar volksstammen (Himba’s) van Namibië hun producten verkopen en het Nationaal Museum dat het verhaal vertelt van de Namibische onafhankelijkheidsstrijd.
Om 17u vertrok het vliegtuig richting Ondangwa waar we heel hartelijk ontvangen werden door een delegatie van Eenhana Town Council, onze partnerstad. Dezelfde avond werd het programma grondig overlopen voor de komende dagen en gebeurde er hier een daar nog een aanpassing zodat alle vooropgestelde doelstellingen voor het werkbezoek in de planning waren opgenomen. Daarna volgde een welverdiende nachtrust.
5
Maandag 1 december 2014 Eenhana groeit!
Deze voormiddag vond een conferentie plaats naar aanleiding van wereldaidsdag. Verschillende weeshuizen waren aanwezig en er werd door een jeugdwerking een toneelstuk opgevoerd om het thema op een andere manier te belichten. Nadien konden mensen die dit wensten, zich ook laten testen.
Daarna volgde een rondrit in Eenhana, die heel watverbazing opwekte bij de delegatie over het tempo waarop Eenhana evolueert! Grote woonprojecten zijn in opbouw (bv: 1500 woningen op één bepaalde site), de uitbouw van een nieuw conventiecentrum waarbij de klemtoon vooral ligt op handel en business, de uitbouw van de lokale markt met nieuwe standplaatsen voor de handelaars, de bepaling van nieuwe marktsites om de grote toevloed van handelaars aan te kunnen, er wordt een nieuw stadscentrum gebouwd omdat het huidig de capaciteit van de stad niet meer kan dragen, plannen zijn geconcretiseerd om het stadhuis te vernieuwen,... Spijtig genoeg gebeurde er enkele maanden terug ook een ramp voor het grondwater in Eenhana: de huidige waterreservoirs konden de capaciteit niet meer aan en liepen over in de stortplaats. Daar staat nu een gedeelte onder water terwijl er geen ondoorlaatbaar zeil is voorzien. Dit betekent een sterke vervuiling voor het grondwater. Momenteel is het stadsbestuur gestart met de aanleg van vijf nieuwe waterreservoirs (verdubbeling capaciteit) om overstromingen in de nabije toekomst te vermijden. Op lange termijn zal een nieuwe stortplaats worden aangelegd met een ondoorlaatbaar zeil zodat dergelijke milieurampen niet meer kunnen gebeuren. 6
Vervolgens gingen we langs in de technische school waar Viktor Zwaenepoel drie maanden stage liep in het kader van het project Design for Impact. Viktor zocht een manier waarop solar cooking haalbare kaart is voor de inwoners van Eenhana. Viktor testte verschillende ontwerpen en gaf ook workshops met de lokale bevolking. Gedurende zijn stage werkte hij vanuit het VTC, de technische school van Eenhana, die het project van nabij mee opvolgde. Viktor legde tijdens zijn stage ook contact met TATE, een technische school die onderwijs en workshops aanbiedt aan kinderen & jongeren van Eenhana, maar zich specifiek richt naar kinderen & jongeren met een beperking. TATE werkt ondertussen verder aan de opwaardering van Viktor’s laatste ontwerp en blijft workshops geven om solar cooking verder te introduceren bij de lokale bevolking. Het stageproject werd zowel in het VTC als in TATE zeer positief onthaald, het heeft een beweging in gang gezet om te investeren in zonne-energie in Eenhana.
Dinsdag 2 december 2014 Stand van zaken Deze dag bestond uit heel wat intensieve, maar boeiende & leerrijke vergadermomenten. In de voormiddag werd het actieplan grondig geëvalueerd.
7
Het marktgebeuren evolueert zeer snel door de hoge toevloed aan nieuwe handelaars. Eenhana speelt op een goede manier in op de noden van de handelaars via de coördinatie van de marktleider en de goede werking van het marktcomité. Harelbeke bood Eenhana ondersteuning in het aanbieden van informatie ivm marktreglementering, het nut van eenzelfde marktsite en het belang van een marktleider, maar ook in de financiële ondersteuning voor het loon van de marktleider en de facilitatie in het schrijven van een dossier tav de Provincie waarmee subsidies werden verkregen voor de bouw van het bureau voor de marktleider. Eenhana concretiseerde de hoofdlijnen voor een sociaal economisch project: Eenhana kent een relatief hoog percentage werkzoekenden en wil een database ontwikkelen waar deze mensen zich kunnen registeren. De lokale werkgevers moeten toegang krijgen tot de database zodat zij mensen uit de database kunnen rekruteren. Dergelijke systemen zagen zij in Harelbeke en willen ze implementeren in hun stad. Tijdens het vorig werkbezoek in Eenhana werd er een klemtoon gelegd op het belang van een regionale samenwerking inzake toerisme. Dergelijke samenwerking was er toen niet en Eenhana gaf aan dat er op dat moment ook niet direct sprake zou zijn van een regionale samenwerking. Tijdens de evaluatie van het actieplan bleek dat er bij de vooropgestelde acties mbt toerisme weinig tot geen vooruitgang werd geboekt, maar dat Eenhana toch de richting heeft ingeslagen om krachten te bundelen en regionaal te gaan samenwerken. Zo zijn er momenteel routes in uitbouw die steden met elkaar verbinden en waar toeristische bezienswaardigheden aanwezig zijn. De route in Noordelijk Namibië die het Westen van het land met het Oosten verbindt en waar Eenhana deel van uitmaakt, heet bv. The Roof of Namibia Experience. Tijdens dit vergadermoment bleek dat milieubeleid op vandaag niet als prioritair beleid wordt aanzien door de stad: de stad is nog jong en in volle opbouw, Eenhana kent een zeer sterke groei en is op vandaag economisch aan het boosten waardoor er momenteel niet veel ruimte is om een milieubeleid grondig te implementeren. Zo is het milieumanagementplan nog steeds niet geofficialiseerd in Eenhana omdat Eenhana nog de nodige legalisatie mist van de regionale overheid. Schoonmaakprojecten ism scholen & het Jeugd Rode Kruis en sorteringsprojecten bij scholen & bedrijven blijven wel aangehouden. Daarnaast worden de bestaande flyers om de bevolking te sensibiliseren om afval te sorteren verder verspreid, deze werden een aantal jaar terug samen met Harelbeke ontworpen. Er kwam een andere stad langs in Eenhana die info vernomen had over het project ecologische voetafdruk. Er werd tussen de twee steden info uitgewisseld over de inhoud van het project.
8
Er werd grondig stil gestaan bij communicatie: communicatie was en blijft een belangrijk werkpunt binnen de stedenband. De lange afstand tussen de steden, de lange periodes tussen werkbezoeken en het feit dat alle betrokken ambtenaren naast de stedenband nog andere taken hebben, zorgt ervoor dat de communicatie niet altijd even efficiënt & vlot verloopt. Daarom werd er een afsprakennota opgesteld met concrete afspraken mbt communicatie: verantwoordelijkheden werden verdeeld; er werden deadlines afgesproken wanneer emails beantwoord worden, hoe de communicatie dient te verlopen tussen vakambtenaren onderling, enz.
In de namiddag werd een toelichting gegeven over het federale programma: het federale programma is een subsidieprogramma waar onze stedenband in kan participeren en waar een financiële ondersteuning aan verbonden is van 50.000 euro/jaar. Bij het federale programma kunnen de middelen enkel gebruikt worden voor de partnerstad in het Zuiden, 40% van de middelen kunnen ook ingezet worden voor bouwprojecten. Een belangrijk gegeven binnen dit federale programma is de zware administratieve last die erbij komt kijken: een contextanalyse van het land in het Zuiden, een jaarplan, een strategisch plan, een jaarlijks financieel plan, een jaarlijks evaluatieverslag,… Daarnaast zijn er op regelmatige basis ook nog bijeenkomsten georganiseerd waarbij beide partnersteden dienen aanwezig te zijn. Vb: conferentie Zuid-Afrika september ’15, conferentie België maart of april ’16. Binnen het federale programma kan ingezet worden op twee beleidsdomeinen: milieu en/of economie. Mogelijkse projecten werden aangegeven: voor milieu kan dit bestaan uit de aanleg van een nieuwe stortplaats met ondoorlaatbare laag en voor economie de verdere uitbouw van de dagelijkse marktsites. Robbe maakte vandaag kennis met de jeugdraad en Conny met het Jeugd Rode Kruis van Eenhana. Een blij weerzien. Beiden maakten er kennis met de noden en behoeften van de kinderen en jongeren van Eenhana. Op vandaag is het jeugdaanbod zeer beperkt, er is nood aan workshops en activiteiten specifiek voor de jeugd. Er werd een bezoek gebracht aan een speelplein dat dringend aan opfrissing toe is en een kleuterschooltje. De herwaardering van het speelplein wordt een gedeelde verantwoordelijkheid van de jeugdraad en het Jeugd Rode Kruis van Eenhana.
9
Woensdag 3 december 2014 Veel volk in Eenhana Deze voormiddag vond een groots evenement plaats in Eenhana: het strategisch meerjarenplan werd gelanceerd in het midden van het stadcentrum. Het gebeuren vond plaats in openlucht en de inwoners van Eenhana waren uitgenodigd. Op deze manier informeert het stadsbestuur van Eenhana haar inwoners over het beleid dat de komende jaren gevoerd zal worden. De inwoners werden geïnformeerd over dit evenement via flyers en regionale centra die de burgers erover informeerden. Bij de aanvang van het evenement riep de randanimatie de burgers bijeen via luidsprekers en muziek. Heel wat inwoners kwamen luisteren en volgden het hele gebeuren. De burgemeester van Eenhana, Mevr. Julia Shikongo, en onze schepen van ontwikkelingssamenwerking, Dhr. Filip Kets, gaven het officiële startschot van het strategisch meerjarenplan van Eenhana. In de namiddag werd het actieplan voor het jeugdbeleid verder uitgetekend. De hoofdlijnen zijn onder meer de samenwerking met de jeugdraad van Ongwediva waarbij informatie wordt uitgewisseld mbt jeugdbeleid in het algemeen: van werking jeugdraad tot het specifiek uitwerken van een jeugdaanbod. Met beide jeugdraden worden ook verschillende vormingen georganiseerd, bv: rond protocol en het geven van leiding. De jeugdraad zal participeren in een lokaal samenwerkingsverband om een sterker jeugdaanbod te verkrijgen. De samenwerking bestaat uit de jeugdraad, Jeugd Rode Kruis Harelbeke, VTC (technische school), TATE (school met specifieke aandacht voor kinderen & jongeren met een beperking) en GIS (Duitse ngo die zich inzet rond gezondheidseducatie en jeugdaanbod).
Daarnaast gebeurde er samen met het Jeugd Rode Kruis Eenhana heel wat voorbereidend werk voor de uitwisseling van Jeugd Rode Kruis Harelbeke naar Eenhana volgend jaar in juli. Er werden communicatieafspraken gemaakt, prioriteiten bepaald voor de uitwisseling mbt training & vorming, een nieuw memorandum werd opgemaakt, enz.
10
Donderdag 4 december Samenwerken is de boodschap! Vandaag werd TATE (school met specifieke aandacht voor kinderen & jongeren met een beperking) bezocht, deze school heeft zich sinds een jaar gevestigd in het centrum van Eenhana en levert mooie bijdragen voor de stad: ze zijn de enige school op regionaal niveau die zich richt naar kinderen en jongeren met een beperking, ze werken op zeer regelmatige basis allerhande workshops (kunst, spel, tekenen) uit voor de bevolking van Eenhana en ze zetten verdere stappen in het project rond zonne-energie. Zo heeft TATE op vandaag 60 zonnecellen (formaat kleine tablet) die worden opgeladen op school. Wanneer de kinderen ’s avonds naar huis gaan, mogen ze er eentje meenemen waarop een licht kan aangesloten worden. Een volledig opgeladen zonnecel produceert 48 uur licht, zo kunnen de leerlingen ’s avonds werken voor school en hebben ze binnen het gezin een lichtbron zodat er niet iedere avond vuur gemaakt moet worden. De bijdragen voor workshops of lespakketten worden gevraagd afhankelijk van de persoonlijke middelen. Vervolgens ging de tocht voor de Schepen, Robbe en Mieke verder richting Okongo, een stadje op 120km van Eenhana. Er is een regionaal project uitgewerkt over toerisme waarbij er een Noordelijke route werd bepaald, op kaart gezet en waarbij er per stad bezienswaardigheden worden vermeld. Momenteel is er een groot gedeelte van de Noordelijke route waarbij nog maar weinig toeristische punten zijn aangegeven, daarom wordt gezocht naar mogelijke punten die toeristisch attractief kunnen gemaakt worden. In Okongo is er een bosgedeelte waar klein wild leeft, maar dat is op heden niet toegankelijk genoeg om toeristen aan te trekken. Er zal geïnvesteerd worden in overnachtingsmogelijkheden als de toegankelijkheid van het bos.
Ondertussen trok Conny naar het Jeugd Rode Kruis waar er verder werd gewerkt aan het memorandum en aan de concretisering van samenwerkingen met lokale instanties. Zo zal er bijvoorbeeld samengewerkt worden met de Duitse ngo om workshops te geven.
11
Vrijdag 5 december Nieuwe uitdagingen Vandaag stond in het teken van het nieuwe actieplan voor 2015. Tijdens het werkbezoek werd besloten dat het vorig actieplan niet meer efficiënt werkbaar was: door de jaren van samenwerking werd het actieplan almaar langer en meer uitgebreid waardoor er geen goed overzicht meer kon weergegeven worden. De noodzaak om het actieplan in te korten, duidelijke prioriteiten te bepalen en concreet omschreven acties uit te schrijven, werd door beide partners als broodnodig ervaren. Er werd besloten om een actieplan te maken met prioriteiten voor 2015 waardoor er efficiënter kan gewerkt worden en waardoor er een klemtoon op bepaalde doelstellingen kan gelegd worden. Daarnaast worden de beleidsdomeinen die in 2015 geen prioriteit kennen, opgenomen in een strategisch (lange termijn) gedeelte. Vervolgens bestaat het derde luik uit de externe samenwerkingen met lokale stakeholders. Er zijn prioriteiten bepaald binnen sociale & lokale economie, toerisme en jeugd. Er zal voor sociale economie in 2015 een database worden geïmplementeerd waar werkzoekenden zich kunnen registeren en waar werkgevers mensen kunnen rekruteren. Daarnaast wordt het bureau van de marktleider gebouwd en wordt de markt verder uitgebouwd zodat alle handelaars een standplaats hebben op de marktsite. Voor het beleidsdomein jeugd werden samenwerkingen opgezet met lokale initiatieven die hun krachten zullen bundelen zodat een gepast aanbod kan uitgewerkt worden voor de jeugd in de stad. Voor het domein van toerisme wordt het toeristisch comité opnieuw samengesteld en wordt een regionaal strategisch plan opgemaakt door verschillende steden in Noordelijk Namibië om de toeristen aan te trekken. Uiteraard werden de projecten tussen verenigingen uit Harelbeke en Eenhana verder bepaald zoals een mailproject met middelbare scholen, de uitwerking van een mogelijk communicatieproject voor kinderen uit lagere scholen uit Noord en Zuid en een project rond zonne-energie samen met scholen uit Eenhana en Harelbeke. Er werden concrete afspraken gemaakt voor de uitwisseling volgend jaar van het Jeugd Rode Kruis Harelbeke naar Jeugd Rode Kruis Eenhana: een memorandum werd opgemaakt tussen beide lokale afdelingen en er werden afspraken gemaakt met Eenhana Town Council welke ondersteuning zij zullen bieden tijdens de uitwisseling. Deze avond volgde een officiële slotceremonie van het werkbezoek. Voorafgaand werden de Kerstlichten officieel ontstoken in Eenhana. Op de slotceremonie werd het werkbezoek overlopen en werd de afsprakennota mbt communicatie als eerste addendum van Memorandum II van Partnerschap en Samenwerking officieel ondertekend door beide partijen. 12
Zaterdag 6 december Off we go… Daar gaan we dan, vertrekkend naar ons thuisland, nog zo een 11 000 kilometer en we zetten terug voet op Belgische grond met een rugzak vol ervaringen, inhoud en uitdagingen voor de toekomst!
13