STAD & LAND
Wat hebben we de vorige keer gedaan?
in de ruimtelijke ordening • Organisatie & instrumentarium “van plannen komen plannen!” – 3 overheidsniveaus – Bestemmingsplan en structuurvisie – Hoeveel wil je regelen? – Politiek en BP
BNB Huub Hooiveld Eikelhof, 2015
Wat gaan we vandaag doen?
VAN PLANNEN KOMEN PLANNEN! • Van plannen komen plannen! (vervolg) – sector & facetbeleid – overzicht?
• Discussie: hoe vol is Nederland? • RO is een proces! • Essay
Drie facetten van plannen maken Structuurvisies Bestemmingsplannen Vergunningen
Trends Toekomstverkenning Prognoses
Helaas: dit is nog niet het hele verhaal… Sector - en facetbeleid • Meerdere beleidsterreinen hebben invloed op RO • Milieubeleid, waterbeleid, landbouwbeleid, natuurbeleid, etc. • Regelgeving vaak strijdig met elkaar • Europese regelgeving versterkt dit
Projectmanagement Bewonersparticipatie Procesmanagement
Overzicht? Nieuwe kaart van Nederland
• Overzicht van plannen – Maar wel met verschillende status! – Niet altijd actueel en compleet, wel informatief!
—>Wie is de baas? Wie heeft het overzicht? Wie coördineert? —>Stapeling van beleid!
Overzicht? www.ruimtelijkeplannen.nl
• Alle formele plannen – Bestemmingsplannen en structuurvisies – Vanaf circa 2010
Hoe ingewikkeld kan het soms zijn?
Stapeling van beleid op de Hoge Veluwe • Vogelrichtlijngebied (VR) • Habitatrichtlijngebied (HR) • Natura 2000 • Ecologische Hoofdstructuur (EHS) • Gelders Natuur Netwerk • Nationaal Park • Nationaal Landschap • Werelderfgoed…?
Ook dit is nog niet het hele verhaal… • We hebben nog meer partijen die aan RO doen! – – – –
semi-overheid: waterschap private partijen: ontwikkelaars, beleggers, etc. belangengroepen: KvK, Natuur & Milieu, ANWB, etc burgers en lokale belangengroepen
Voorbeeld: ANWB als ‘beleidsmaker’
Conclusie • RO zit bij (te) veel actoren • Niet eenduidig wie in the lead is • Iedereen maakt eigen plannen & regels • Complex bouwwerk van regelgeving, waarin elke regel ander belang veilig stelt • Tegenstrijdigheid • Lange procedures • Omgevingswet als oplossing?
Dat kan anders: omgevingswet! • Omgevingswet in de maak: 2018 • Vereenvoudiging van regels • water, lucht, bodem, natuur, infrastructuur, gebouwen en cultureel erfgoed
• Instrumenten: • Omgevingsvisie: visiedocument • Plan of programma: maatregelen • Decentrale regels (gemeentelijk omgevingsplan, waterschapsverordening, provinciale omgevingsverordening) • Algemene rijksregels • Omgevingsvergunning • Projectbesluit
Dat kan anders: omgevingsvergunning • •
Bestemmingsplan belangrijk toetsingskader voor vergunningen Meerdere vergunningen (25!) in 1 procedure: – – – – – – – – – – – – – – –
Aanlegvergunning Alarminstallatievergunning Bestemmingsplan, ontheffing Bouwvergunning Flora- en Faunawet, ontheffing Gebruiksvergunning Inritvergunning of uitwegvergunning Kapvergunning Milieuvergunning Monumentenvergunning Natuurbeschermingswetvergunning Objectvergunning Projectbesluit Reclamevergunning Sloopvergunning
omgevingswet
Hoe vol is Nederland?
DISCUSSIE
Enkele feiten Vol: •
1901: 1 miljoen woningen, nu ruim 6,5
•
1901: 5 m2 leefruimte p.p. in huis nu 50 m2
•
we gebruiken bijna 400 m2 aan stedelijke functies per inwoner
•
elke dag circa 390 kilometer file
•
we wonen met ruim 400 mensen op 1km2
Leeg: •
Slechts 10 procent oppervlak NLD bebouwd
•
70% van NLD = landbouwgrond
•
Nederland kent geen miljoenensteden
Conclusie?
Nederland lijkt in ieder geval vol: •
we beleven Nederland vooral vanaf de wegen
•
we doen op veel plekken hetzelfde (weinig streekgebonden)
•
te weinig onderlinge afstemming en samenwerking
•
te weinig echte rigoreuze keuzes
Drie facetten van plannen maken
RO IS EEN PROCES!
Trends Toekomstverkenning Prognoses
Structuurvisies Bestemmingsplannen Vergunningen
Projectmanagement Bewonersparticipatie Procesmanagement
Interactieve planvorming
BEKENTENIS
• Ook: open planproces, participerend beleid • Burgers & organisaties in vroeg stadium bij planvorming betrekken • Meedenken tijdens, ipv. reageren achteraf • Soms ook meebesluiten.
Waarom interactief beleid?
• verkleinen kloof politiek-burger • democratiseren besluitvorming • draagvlak vergroten • gebruikmaken van specifiek kennis • effectiever beleid: minder weerstand bij uitvoering?!
Interactief beleid: let op! • Communiceer over de invloed van burgers en organisaties: wie beslist? • Hoe krijg je iedereen betrokken? • Wat vindt zwijgende meerderheid? • Beleidsvoorbereiding kost meer tijd (en geld!) • niet iedereen denkt verder dan eigen stoeptegel: NIMBY?
Opdracht • Bedenk in tweetallen: – 1 voorbeeld van een geschikt onderwerp voor interactief beleid – 1 voorbeeld van een ongeschikt onderwerp voor interactief beleid – Argumentatie!
Debat Nederland 2030 • Meedenken, niet meebeslissen • Vier scenario’s voor inrichting van Nederland: – Stedenland – Stromenland – Parklandschap – Palet
VOORBEELDEN
Nld 2030: wat wilt U?
5e Nota RO
Luisteravond Structuurvisie Deventer
• Meedenken, niet meebeslissen • Nog geen letter op papier • Wat wil u ons meegeven?
Kernenbeleid OLST-WIJHE
Essay • Wikapedia: – 'een beschouwende prozatekst of een artikel voor krant en tijdschrift, waarin de schrijver op een wetenschappelijk verantwoorde wijze zijn persoonlijke visie geeft op hedendaagse verschijnselen, problemen of ontwikkelingen'.
ESSAY • • • • • •
Schrijf een essay van ca. 10 - 15 pagina's • Keuze 1: Biedt uitnodigingsplanologie kansen voor natuur? • Aan bod komen: – Wat is ook al weer planologie? – Wat heeft de omgevingswet hiermee te maken? – En de nieuwe natuurwet? – Wat zijn overeenkomsten tussen beide wetten als het gaat om de doelstelling ervan? – Is de nieuwe natuurwet beter of slechter voor de natuur in Nederland vind je? – Wat is eigenlijk uitnodigingsplanologie? – Biedt deze vorm van planologie ook kansen voor het natuurbeleid denk je? Waarom wel of waarom niet?
Goed onderbouwd Literatuurverwijzingen Eigen mening Meeslepend! Circa 10 à 15 pagina's Kwaliteit voor kwantiteit
Schrijf een essay van ca. 10 - 15 pagina's • Keuze 2: Waar de stallen verdwijnen… • Aan bod komen: • Op welke manieren ontwikkelt de landbouw zich in Nederland? • Hoe past de ontwikkeling van leegstaande stallen hierin? • In hoeverre is dit vergelijkbaar met bijvoorbeeld de leegstandsproblematiek van kantoren in de steden? • Ligt hier volgens jou een rol voor de overheid door middel van ruimtelijke ordening? • Waarom niet of waarom juist wel? • Wat betekent dit voor de relatie stad & land?