Sportorganisatie Nummer 6, juli 2003

ZANDLOPER Koninklijke Landmacht

Informatiebulletin van en voor de LO/Sportorganisatie Nummer 6, juli 2003

Fit for Action

LO/Sportorganisatie

Inhoudsopgave Jaargang 10, nummer 6, juli 2003 Van de Commandant

2

Nieuw redactielid bij de Zandloper

4

De laatste loodjes zijn het beste bevallen

6

To Bims or not to Bims?

7

LO/Sport kort

8

Van uw Personeelsdienst

10

Trots

11

Het kan ons allemaal overkomen

12

De krenten in de pap

13

De bittere waarheid over kunstmatige zoetstoffen 14 Uitgezonden personeel

16

Coverfoto: GVA-activiteiten gehouden in Bosnië Herzegovina aan de Olympische schans voor skispringen (Sisava), o.l.v.: smi Peter Crooymans.

16 juni 2003

Aan alle collega’s van de LO/Sportorganisatie en Vijfkampers. Hartelijk dank voor de warme manier waarop jullie afscheid van mijn man Dick hebben genomen. De bezoekjes thuis, de vele post en de prachtige bloemen. Het heeft ons zo goed gedaan en helpt ons het verlies te dragen. Hartelijk dank, ook namens de kinderen. Riet van Winden

Van de commandant Integraal Defensie Plan

Gevolgen voor de LO/Sportorganisatie In de novemberbrief van 2002 zijn ingrijpende bezuinigingen aangekondigd voor de Defensieorganisatie. In totaal zouden 4800 arbeidsplaatsen verdwijnen, waarvan tweeduizend op de Haagse staven. Vrij spoedig daarna is gebleken dat deze bezuinigingsmaatregelen onvoldoende zouden zijn om de exploitatie op orde te krijgen. Vervolgens is besloten tot aanvullende en ingrijpende maatregelen die samengevat zouden worden in het IDP (Integraal Defensie Plan) en die op de derde dinsdag van september zouden worden gepubliceerd. Inmiddels zijn delen van het IDP uitgelekt en uitvoerig in de media aan de orde gesteld. Het meest in het oog springende "gerucht" was het verlies van 9100 arbeidsplaatsing en de sluiting van Seedorf en de Vliegbasis Twente. Deze publicaties hebben tot de nodige onrust gezorgd en dit is voor de Minister van Defensie aanleiding geweest om zijn plannen vervroegd bekend te stellen. Dit stuk beoogt in te gaan op de gevolgen voor de LO/Sportorganisatie voor zover dat op dit moment mogelijk is, maar heeft vooral tot doel om het LO/Sportpersoneel te informeren wat de insteek zal zijn van C-LO/Sportorganisatie. Daarmee wordt dus tevens een gemeenschappelijk kader geschapen voor het ontzenuwen van (onvermijdelijke) geruchten. Zeg maar dat hiermee de "Line of Communication" is bepaald. Bezuigingsmaatregelen De bezuigingsmaatregelen zijn uitgebreid in zowel de civiele als militaire media behandeld. Bovendien is op de internetsite van Defensie het nodige terug te vinden. Ik zal me dus hier beperken tot die maatregelen die gevolgen hebben voor de LO/Sportorganisatie. Ik stel het wel op prijs hier nog een tweetal zaken te benadrukken. In de eerste plaats gaat het hier om voornemens van het MinDef. Het definitieve IDP zal worden ingebed in de regeringsverklaring en daar moet vervolgens de behandeling van de Defensiebegroting in de tweede Kamer nog overheen. Op de tweede plaats is het goed aan te geven dat de bezuinigingen binnen de KL (Koninklijke Landmacht) weliswaar zeer ingrijpend zijn, maar dat de KL er relatief gunstig van af komt ten opzichte van de andere Krijgsmachtdelen. De operationele capaciteit (lees: manoeuvre) van de KL blijft in belangrijke mate intact. Daarmee wordt recht gedaan aan de inspanningen en het relatief grote aandeel van de KL in de crisisbeheersingsoperaties van het laatste decennium. Insteek C-LO/Sportorganisatie: Bij de bezuinigingen zal de insteek zijn dat de LO/Sport zich niet zal onttrekken aan haar plicht een bijdrage te leveren aan de financiële problematiek

ZANDLOPER 02

van de KL en zal aan dat proces dan ook een actieve bijdrage leveren. Dat wil dus zeggen: personeel aanbieden en inleveren waar dat gerechtvaardigd is, maar knokken voor die functies die noodzakelijk zijn. Daarbij staat voorop dat de fysieke- en mentale operationele inzetbaarheid blijvend dient te worden gewaarborgd. Seedorf Een van de meest ingrijpende maatregelen met grote sociale gevolgen is het voornemen om Seedorf te sluiten. Daarmee wordt echter niet de volledige brigade opgeheven. Met name de manoeuvre zal worden herverdeeld over de resterende twee gemechaniseerde brigades. Tevens zal toch worden overgegaan tot de oprichting van de D-compagnieën. Daardoor ontstaan twee mechbrigs die zogenaamd "dubbel 3kant" zijn, dat wil zeggen drie manoeuvre bataljons (2 painf en 1 tk) met ieder drie compagnieën c.q. eskadrons. Hiermee kan het 36-maanden model gehandhaafd blijven. Probleem ontstaat nu binnen de brigadestaf omdat er dus maar twee overblijven. Vanuit Seedorf zullen vooral de staven van ondersteunende eenheden en diensten in belangrijke mate worden geschrapt en de overige eenheden worden herverdeeld of herplaatst in Nederland. Insteek C-LO/Sportorganisatie: Het zal duidelijk zijn dat de Regio Duitsland op zal houden te bestaan. Daarmee verdwijnen dus de functies van C-Regio en adjudant toegevoegd. De kleine locaties in Duitsland zullen op termijn worden ondergebracht bij de Regio’s in Nederland. Tevens zal de functie van (plv) C-LO/Sportgroep en een deel van de managementondersteuning verdwijnen. Daar staat tegenover dat een belangrijk deel van de instructiecapaciteit behouden zal blijven vanwege de onderbrenging van de manoeuvre-eenheden bij de brigades in Nederland. De juiste omvang van de inkrimping wordt later dit jaar vastgesteld. Het moment waarop deze bezuiniging geëffectueerd zal worden, zal afhangen van het tempo waarin de eenheden zullen worden ontmanteld dan wel verplaatst. Ede Met het voornemen om Ede-oost te sluiten wordt Ede door Defensie volledig verlaten aangezien Ede-West na de voorziene verhuizing van de Pantserluchtdoelartillerie naar de Peel al op het lijstje van de te sluiten objecten stond. Sluiten van Ede wil niet zeggen dat de stekker uit de opleidingen van de verbindingen gaat. Deze zullen elders worden ondergebracht. De overige verbindingseenheden worden deels elders ondergebracht dan wel opgaan in de op te richten nieuwe verbindingsstructuur. Insteek C-LO/Sportorganisatie: Een belangrijk deel van de LO/Sportgroep zal worden opgenomen in de gecombineerde LO/Sportgroep "de Peel" onder regie van de Koninklijke Luchtmacht, maar wel in een KL-jasje. Dit lijkt dus op het "omgekeerde" KMA-model. De besluitvorming hieromtrent is nog niet volledig afgerond. Een ander deel zal mee verhuizen met de te verplaatsen eenheden. De gevolgen voor het aantal functies van de sluiting van Ede zal dan ook naar verwachting beperkt zijn.

Het Opleidings en Trainings Commando (OTCo, voorheen COKL) De insteek van de BLS is altijd geweest om een optimaal gevulde operationele KL in stand te houden. Een van de maatregelen is het terugdringen van de niet beschikbaarheid op functie (NBOF). Dat wordt bereikt door enerzijds de initiële opleidingen (AMO en FO) te beperken tot maximaal 180 dagen en anderzijds de FO te beperken tot niveau 1 opleidingen (niveau enkele man). Door deze verkorting van de opleidingstijd worden binnen OTCo 225 instructeurfuncties vrijgemaakt. Dit aantal wordt gevonden bij alle Oca met uitzondering van de KMS en de LO/Sportorganisatie. Hierover heeft reeds besluitvorming plaatsgevonden. Insteek C-LO/Sportorganisatie: Door het terugbrengen van de opleidingstijd wordt uiteraard ook LO/Sportcapaciteit vrijgespeeld bij de LO/Sportgroepen van de OCa. Deze zal worden aangewend om de grotere beschikbaarheid op functie aan te kunnen. Er zullen dus functies worden verplaatst van de OCa naar de parate LO/Sportgroepen. Hoeveel dat er zijn en hoe de verplaatsingen zullen verlopen wordt pas in het najaar helder als de OCa hun plannen hebben doorgerekend en zicht ontstaat waar de te verplaatsen eenheden terechtkomen Overige bezuinigingen Naast de hierboven genoemde stevige maatregelen zijn er nog andere maatregelen afgekondigd die ook gevolgen zullen hebben voor de LO/Sportorganisatie. Ik noem in dit verband het afstoten van achttien Pantzerhouwitzers, het afstoten van de MRLS-batterij, het stroomlijnen van de luchtverdediging door het afstoten van de PRTL en deze te vervangen door onder andere de Stingerplatforms en, tot slot, de inkrimping van de logistiek met 1050 functies. Dit zal betekenen dat eenheden zullen verdwijnen dan wel worden omgebouwd. Daarmee zal ook de werklast op die locatie voor de LO/Sport afnemen. Insteek C-LO/Sportorganisaie: De gevolgen van deze maatregelen zullen worden doorberekend en dat zal zonodig leiden tot beschikbaar stellen van LO/Sportcapaciteit aan de KL. Nu is nog niet te zeggen om welke hoeveelheden het gaat, maar gezien de omvang van deze eenheden zal het om betrekkelijk geringe aantallen gaan per locatie. Mogelijk dat een deel van de overtolligheid zal kunnen worden aangewend voor de extra uitbreidingen, die ook zullen worden gerealiseerd in het kader van het IDP. Extra capaciteit voor Genie en Special Forces In de plannen is tevens het voornemen neergelegd om extra functies beschikbaar te stellen voor de Genie en voor de Special Forces (KCT). De uitbreiding van de Genie bedraagt honderdveertig functies en zal ten goede komen van het GOC en vooral de PMK te Wezep. Insteek C-LO/Sportorganisatie: Een deel van de beschikbaar komende capaciteit van Seedorf en Ede en overige bezuinigingen zal worden aangewend om de ontstane behoefte als gevolg van deze uitbreiding op te vangen. Mocht dat niet voldoende zijn, dan pas zal worden ingestoken op een extra aanvraag. De uitbreiding van het KCT is weliswaar niet zo omvangrijk (tachtig functies), maar dit betekent wel een

ZANDLOPER 03

uitbreiding van het Korps met een kleine 25 procent. Op dit moment kan nog niet worden gezegd of dit tot een evenredige uitbreiding van de LO/Sportgroep zal leiden. Een goede analyse van de toekomstige taken zal daar aan ten grondslag liggen. Personele gevolgen Aan deze reorganisaties zitten gevolgen voor het personeel. Het is ondoenlijk om op dit moment al aan te geven wat een en ander betekent voor de sgt X te A, de smi Y te B of de maj Z te C. Wat ik nu al wel kan zeggen is wat mijn intentie is voor de wijze waarop we met de personele problematiek zullen omgaan. Uiteraard dient een en ander nog via DPO/ILM te worden afgezegend. Algemeen: • Uit het bovenstaand kan afgeleid worden dat ook de LO/Sportorganisatie de gevolgen zal voelen, maar dat de verwachting is dat die redelijk beperkt zullen zijn. • We zullen het niet van de toevalligheid van werken in Seedorf of Ede laten afhangen wat de toekomst van een collega is binnen de LO/Sportorganisatie. • De al lopende personeelsprocessen zoals doorstroom 2003/2004, sollicitaties van BBT naar BOT en instroom van nieuwe collega’s worden normaal voortgezet. • In geval dat concrete maatregelen met personele consequenties duidelijk zijn geworden, zal zo veel als mogelijk maatwerk worden geleverd in overleg met betrokken personeel. • Alle maatregelen zullen in optimale samenwerking met de MC (Medezeggenschap Commissie) worden voorbereid. • Het finale oordeel ligt, voor alle duidelijkheid, bij DPO/ILM.

BOT personeel: • Indien zich problemen (overtolligheid) voordoen bij BOTpersoneel, dan zal gestreefd worden naar behoud van personeel boven bevordering van anderen. • Het streven is eventuele overtolligheid met natuurlijk verloop op te vangen. • Eventueel zal personeel tijdelijk worden geplaatst op BBT functies. • BOT gaat dus voor BBT (flexibel workforce) BBT personeel: • In geval van overtolligheid gelden twee principes: zittend personeel prevaleert boven nieuw personeel en lopende contracten zullen zo veel mogelijk worden gerespecteerd en prevaleren boven contractverlengingen. • Deze criteria zullen zoveel mogelijk worden toegepast met behoud van continuïteit in de opbouw van het BBT bestand. De jaarlijkse instroom zal dus worden voortgezet. Tot slot Bovenstaand verhaal poogt zo concreet mogelijk in te zoomen op de mogelijke consequenties voor de LO/Sportorganisatie, maar pretendeert geenszins om al een vastomlijnd plan te zijn. Het diffuse karakter van de ontwikkelingen maakt dat laatste op dit moment onmogelijk. Wel wordt hierdoor een basis gevormd voor gelijksoortige gedachten binnen onze organisatie, waardoor overmatig doemdenken kan worden ingedamd en een gezond optimisme kan ontstaan over de toekomst van de LO/Sportorganisatie in de KL. Een toekomst die ondanks de recente bezuinigingsmaatregelen nog steeds uitstekende perspectieven biedt en die het waard maakt met ongebroken enthousiasme ons belangrijk werk voor de KL te blijven doen. Door kol Rob Zimmermann

Nieuw redactielid bij de Zandloper Mijn naam is Paul Lindebooom, 41 jaar en vanaf mei 2000 als IV-medewerker (Informatie Voorziening) werkzaam bij de sectie Control, wat door de invloed van het project SBSKL hoogstwaarschijnlijk niet lang meer zal duren. Vanaf april 2003 ben ik ondanks de inmiddels gevorderde leeftijd het jongste lid van de redactie van De Zandloper en hierin vertegenwoordig ik de arme tak, van slechts een tiental burgers. Inmiddels ik heb al zo’n negen jaar ervaring in het schrijven van artikelen, vanuit mijn functie als redacteur van het clubblad van de triathlonvereniging, waarvan ik al vijftien jaar lid ben en wat ik in de loop der jaren steeds leuker ben gaan vinden. Ik kan zelfs stellen dat het is uitgegroeid tot bijna een hobby, zeker als je weet hoeveel tijd er in de samenstelling van een clubblad zit.

ZANDLOPER 04

Wereldsnelheidsrecordhouder Fred Rompelberg op de racefiets op de zoutvlakte van Salt Lake City met een snelheid van 268 kilometer per uur

Grootheid Het clubblad van onze vereniging is ook niet een gemiddeld clubblad met hier en daar wat uitslagen en bestuurlijke mededelingen. Met gepaste trots kan ik memoreren dat ik een groot deel van de Nederlandse triathlontop heb mogen interviewen, waaronder: Jan van der Marel, Irma Heeren, Frank Heldoorn en Rob Barel. Laatstgenoemde debuteerde op 42jarige(!) leeftijd tijdens de laatste Olympische Spelen in Sydney en had hiervoor al twintig jaar lang meerdere Europese- en Wereldtitels op zijn naam gezet. Dit was bovendien de eerste keer dat ik fysiek een interview afnam, gelukkig wel met behulp van een memorecorder. Het heeft me, om het (tweedelige) interview op papier te krijgen, wel bijna een week gekost. Hierbij zit echter wel inbegrepen de unieke ervaring om na afloop van het interview, samen met zo'n grootheid een mountainbiketraining af te werken en twee keer te lunchen in zijn knusse keuken. Vergelijk het maar met voetballen verbonden met de persoon Johan Cruijff. Guinness Book of Records Het voordeel van een multidisciplinaire sport laat zich ook bij het maken van een clubblad gelden. Downhiller Bas de Bever ging wereldsnelheidsrecordhouder Fred Rompelberg op de racefiets voor. Deze ruim vijftigjarige fietsfreak uit Maastricht wist op de zoutvlakte van Salt Lake City met 268 kilometer per uur het Guinness Book of Records te halen en behaalde met zijn val in een eerdere poging, waarin hij bij de snelheid van 232 kilometer per uur viel en 24 botten wist te breken, bijna net zoveel bekendheid. Het interview leverde nog het telefonisch verzoek van hem op of hij het interview mocht gebruiken op zijn website en in reclamefolders voor zijn (redelijk populaire) fietstrainingskampen op Mallorca. Het interview heeft zelfs daarnaast de KCKC nog gehaald. De allerbeste triatleet Een ander hoogtepunt vormde het interview met Edith van Dijk. De langebaanzwemster won tweemaal de zeer populaire tachtig kilometer wedstrijd in Argentinië in de Rio Parana

(meer dan tienduizend deelnemers en qua publieke belangstelling vergelijkbaar met onze Elfstedentocht) en werd vorig jaar nog wereldkampioene op de 25 kilometer. Op dit moment ben ik bezig met een project om alle grootheden uit de beginjaren van het ontstaan van triathlon de revue te laten passeren. Ik heb hiervoor al heel veel materiaal verzameld over onder andere Gregor Stam, Ben van Zelst, Irma Zwartkruis en persoonlijk contact gelegd met Axel Koenders, die ik in de Jaarbeurshallen tijdens de Bike Motion Plus, uiteraard niet toevallig, tegen het lijf liep. Wat ik al jaren in mijn achterhoofd heb, maar waarschijnlijk nooit zal lukken, is om ooit Dave Scott te mogen interviewen. Deze gigant wist de loodzware triathlon van Hawaï liefst zeven keer te winnen en geldt algemeen als de allerbeste triatleet ooit. Op 42-jarige(!) leeftijd maakte hij na een aantal jaren zijn comeback en wist nog bijna te winnen ook, maar werd uiteindelijk tweede. Sportieve inslag Na deze bloemlezing zal het mij wel lukken om een aantal malen per jaar in een nieuwe rubriek ‘burgerlijk gedrag’ onze 17 burgers van de LO/Sportorganisatie op een dusdanige wijze te presenteren, waardoor het duidelijk moge worden dat het militaire apparaat slechts kan functioneren bij de gratie van dit deel van het Ministerie van Defensie. Inmiddels heb ik John Goris van de LO/Sportregio Zuid & West uitgenodigd om het spits af te bijten. De consequenties van een weigering zijn hem duidelijk gemaakt, dus hij zal hieraan op zijn welbekende spontane wijze meewerken. Daarnaast heb ik nog steeds een sportieve inslag. Zo wist deze burger in maart van dit jaar op de mountainbike nog de crème de la crème van onze hoofdinstructeurs voor te blijven (ik was de enige die het parcours kende, maar dat terzijde) en ben dan ook voornemens te berichten over de (organisatie van) wedstrijden waaraan ik mag deelnemen. Dhr Paul Lindeboom, mdw IV LO/Sportorganisatie te Amersfoort

ZANDLOPER 05

De laatste loodjes zijn het beste bevallen Zoals u al eerder in de Zandloper heeft kunnen lezen, zijn Jaco Bras en ik in oktober 2001 begonnen met de Basis Officieren Opleiding op de KMA. Na veertien maanden keihard studeren was het dan eindelijk zover. We werden vriendelijk verzocht ons op 13 januari te melden bij onze studiebegeleider van de LO/Sportschool, de kap Ruud Dominicus. Eindelijk terug bij de LO/Sportorganisatie. Dat de VTO/KMA van zestien weken geen vakantieperiode zou worden werd ons al direct duidelijk. Ik zal nu beschrijven waar ze ons al die tijd mee bezig hebben gehouden. De eerste vier weken stonden in het teken van een blok bedrijfsvoering. Vier hele pittige weken waarin alles met betrekking tot de bedrijfsvoering, welke door de LO/Sportorganisatie gehanteerd wordt, aan bod is gekomen. Je moet dan bijvoorbeeld denken aan zaken die betrekking hebben op IKZ (Interne Kwaliteit Zorg), Facilitair, Marketing, Controller, Personeel, Bedrijfsplanning enzovoort. De zwaarte van deze weken zat in het menig uurtje luisteren naar de docenten. Veel informatie tot je nemen en het dan nog kunnen plaatsen in het grotere geheel. Natuurlijk werden wij getoetst op onze vergaarde kennis. Een ‘pittig’ tentamen die we naar behoren hebben gemaakt. NMK Cross Country Dit evenement liep als een rode draad door de eerste weken van de VTO/KMA. De voorbereiding begon al tijdens de periode op de KMA. Zaken doen met derden, die ook nog op een andere locatie werkzaam zijn, is lastig. Daarom werd menig vrijdagmiddag benut om face to face zaken te doen met allerlei instanties op de LTK in ’t Harde. Vanuit Amersfoort was het iets gemakkelijker maar ook niet ‘je van het’. De samenwerking met de LO/Sportcommissie en de LO/Sportgroep LTK was perfect. Er is die dag voor de driehonderd aangemelde atleten een heel circus opgebouwd. Jammer dat er maar tweehonderd zijn gekomen en je de toeschouwers op één hand kon tellen. VTO 3 De VTO 3 wordt door de LO/Sportschool gegeven, binnen het Opleidingshuis, aan de sergeant-majoors die de Achoov hebben gevolgd. Omdat wij een groot gedeelte van de inhoud, welke in de VTO 3 wordt gegeven, ook moesten volgen zijn wij bij deze sergeant-majoors gevoegd. De cursus was voor het grote gedeelte gevuld met het kunnen schrijven van een goed LOFT-document. Daarnaast hebben wij twee weken stage gelopen op de werkplek waar wij in eerste instantie geplaatst zouden worden. De leerlingen van de VTO 1, zijn door ons intensief didactisch begeleid. De onderzoeksopdracht Nog voordat wij één stap in gebouw Y hadden gezet had de kap Ruud Dominicus de onderzoeksopdracht al naar ons

Kol Rob Zimmermann en kap Ruud Dominicus schuiven de eerste luitenant épauletten op bij Arjan Kreeft. Op de achtergrond staat Jacco Bras.

gemaild. Of wij daar alvast over wilden nadenken. Volgens ons was de opdracht veel te breed geformuleerd. Na overleg met de opdrachtgever, de Kol Rob Zimmermann, hebben wij hem iets bijgesteld en als volgt geformuleerd: "Stel vast de beginsituatie met betrekking tot de ingezette veranderingen / verbeteringen op het gebied van de bedrijfsvoering en het primaire proces. Daarbij kijkend naar het LOFT-document, Vorming en de Integratie / Samenwerking met de eenheden." "Effe checken" Om meer smoel te krijgen op wat er binnen de diverse LO/Sportgroepen leeft wat betreft het bovenstaande, hebben wij een enquête opgesteld en deze naar diverse LO/Sportinstructeurs in het land gemaild. De kreet: "zet iets op papier als je het geheim wilt houden", was hierop ook van toepassing. Slechts een handje vol LO/Sportinstructeurs heeft de tijd genomen om de enquête in te vullen en deze terug te mailen. Naast de enquête hebben wij ook commandanten van tien verschillende LO/Sportgroepen bezocht. Middels een interview hebben wij inzicht gekregen in de lokale bedrijfsvoering. Naast het feit dat dit bij ons onderzoek hoorde, is het ook bagage voor onze rugzakken. Natuurlijk moesten wij de resultaten van ons onderzoek ook presenteren en wel voor de LO/Sportvergadering. Lang hebben wij op het internet naar het reclamespotje van "het vleeskeurmerk" gezocht. Uiteindelijk hebben wij hem kunnen downloaden en als "ijsbreker" gebruikt bij de presentatie. "Effe checken" is een begrip geworden in de laatste weken van onze VTO (houden zo!) Diploma-uitreiking en bevordering Op 2 mei was het dan zover. Na ruim anderhalf jaar mochten wij het diploma in ontvangst nemen en werden wij bevorderd tot luitenant. Voor ons zelf maar ook voor de familieleden een gebeurtenis waar naar uit is gekeken. En ja, nu mogen wij al het geleerde in praktijk brengen, Jaco in Ede en ik in Assen. Elnt Arjan Kreeft, LO/Sportgroep JWF Assen.

ZANDLOPER 06

Een van de doelgroepen van de Zandloper zijn onze oudgedienden. De Zandloper houdt deze groep op de hoogte van het wel en wee van hun ‘vroegere’ collega’s en onze LO/Sportorganisatie. Regelmatig ontvangt onze redactie van deze collega’s aanvullende- en positieve opmerkingen. Zo ontvingen wij van maj b.d. Ruud Kuitems onderstaande reactie op de column: Van de commandant in het afgelopen mei nummer.

Ruud Kuitems

To Bims or not to Bims? Slechts vijftien procent van trainers, coaches en ploegleiders van Nationale Militaire Ploegen komt uit de LO/Sportorganisatie. En dat vindt de commandant wel opvallend (weinig). Ik vind dat niet! In absolute getallen is dat inderdaad wat magertjes, maar daar is een reden voor. In de volgende alinea wordt die reden genoemd! Ik citeer: "de Medewerkers Tevredenheid… scoort weer significant (veelbetekenend) hoger dan de collega's bij andere eenheden". Uit dat laatste gegeven leid ik af dat het LO/Sportpersoneel kennelijk niet zo’n behoefte heeft zich te profileren in een andere dan haar kernactiviteit. Men heeft voldoende aan de uitdaging die het normale werk biedt, men haalt de gestelde doelen. De productie is meetbaar. Dat is op zichzelf al een uitdaging. Als ware het een wedstrijd. Kortom, de keuze voor het al of niet begeleiden van een Nationale Militaire Equipe wordt naar mijn mening beïnvloed door mate van satisfactie (voldoening) in het normale werk, de te halen doelen, de werkdruk en dus beschikbare tijd, carrière en loopbaan. Dat kan er toe leiden dat het LO/Sportpersoneel

niet kiest voor BIMS-activiteiten. En daar zou ik, zou ik commandant zijn, heel blij mee zijn. Niet dat er wat mis is met BIMS-activiteiten. Het werk, in welke functie dan ook, bij een militaire ploeg, verbreedt en verdiept de kennis, bouwt een internationaal netwerk op en verrijkt, indirect, de LO/Sportorganisatie. Afsluitend: het LO/Sportpersoneel heeft voldoende aan en voldoening in haar primaire taak en de (micro) omgeving waarbinnen zij die taak uitvoert. Dat is wel eens anders geweest! Maj b.d. Ruud Kuitems

Naschrift Commandant Ik ben zeer blij met het bovenstaande ingezonden stuk van de maj b.d. Ruud Kuitems. Op de eerste plaats omdat Ruud daarmee (en ik hoop met hem vele oud-collega's) aangeeft de Zandloper met aandacht en grote betrokkenheid te lezen. Op de tweede plaats geeft zijn stukje mij de aanleiding om te verduidelijken wat ik in mijn oorspronkelijke stuk kennelijk onvoldoende helder heb weten te maken.

is een tendens waarneembaar dat Sport in al haar verschijningsvormen minder aandacht krijgt en soms zelfs als onbelangrijk wordt afgedaan. Dat zien we onder andere aan de teruglopende deelname bij (KL) Sportwedstrijden en ook bij BIMS activiteiten.

Laat ik beginnen met een instemmend woord. Ik ben het van harte met Ruud eens dat we het gegeven moeten koesteren dat ons LO/Sportpersoneel zoveel voldoening vindt in het "normale werk", zoals Ruud dat uitdrukt. Inderdaad heeft onze organisatie de laatste jaren een weg ingeslagen, die heeft geleid tot een sterkere binding met en respons van de eenheden en bieden we een breder en aantrekkelijker pakket producten aan (GVA, Vorming enzovoort). Mede hierdoor is de arbeidssatisfactie hoog binnen onze organisatie.

Vakmanschap Ruud heeft al een paar positieve revenuen van het werken voor de BIMS genoemd. Ik voeg daar nog het volgende aan toe. Ons vakmanschap wordt voor een belangrijk deel ook gevoed vanuit de wereld van de (top)sport. Dat geldt zowel voor trainingstechnische zaken als voor randvoorwaarden zoals, voeding, trainen op hoogte en onder moeilijke klimatologische omstandigheden. Allemaal aspecten die ook van belang (kunnen) zijn voor het inrichten van trainingsprogramma's voor een Koninklijke Landmacht, die overal ter wereld wordt ingezet.

Balans Het verschil van interpretatie zit hem vooral in het begrip primaire- of kernactiviteit. De LO/Sportorganisatie wil een professionele organisatie zijn op het gebied van Lichamelijke Oefening en Sport. In onze Missie en de toekomstvisie staat om die reden dan ook aangegeven dat wordt gestreefd naar een balans tussen fysieke en mentale operationele inzetbaarheid (Fit for Action) en sportieve ontplooiingsmogelijkheden (Fit for LIfe). Dat impliceert dat beide gebieden (LO en Sport) kerntaken zijn van de LO/Sportorganisatie. De afgelopen jaren

Uitblinken Tot slot nog even dit: Ik herken de opmerking van Ruud dat (vrij vertaald) "LO/Sportpersoneel niet meer de behoefte heeft zich middels BIMS activiteiten te profileren". Je zou dit echter ook verkeerd op kunnen vatten, als je momenteel wel actief bij het BIMS betrokken bent en dat zou ik niet terecht vinden. De collega's die wel veel energie en (eigen) tijd investeren in het BIMS doen daar uitstekend werk, maar sterker nog: velen van hen blinken ook uit in hun primaire job bij de LO/Sportorganisatie.

ZANDLOPER 07

LO/SPORT kort Samen voor vrede en veiligheid

In tegenstelling tot vorige jaren vinden er door de bezuinigingen dit jaar geen zes, maar één Open Dag plaats. De Open Dag KL stond dit jaar in het teken van "Samen voor vrede en veiligheid". Over drie dagen verspreid kwamen 90.000 mensen naar Havelte om deze dagen te bezoeken. Er werd door 3500 scholieren gebruik gemaakt om begeleid door militairen kennis te maken met defensie. De LO/Sportorganisatie was present met haar core-business, maar ook de Topsport gaf acte de presence. Deze dagen waren een groot succes en wil ik mijn dank uitspreken naar de totale LO/Sportgroep JPK, collega's van de sportgroepen die steun hebben geleverd, de totale VTO 1 onder leiding van aooi Humphry Broos en de AKI's en Handjes van de eenheden, die door een goede voorbereiding en hard werken in de opbouw en de uitvoering een perfect plaatje van de LO/Sportorganisatie hebben neergezet. Kap Ad van der Hooft, C-LO/Sportgroep JPK

COKL wordt OTCo Het Commando Opleidingen Koninklijke Landmacht (COKL) heet vanaf 1 juni Opleidings- en Trainingscommando (OTCo). De kerntaak van het OTCo bestaat uit het ondersteunen van commandanten bij opleiding en training om zo de juiste operationele gereedheid te bereiken. Een aantal opleidingscentra heeft al eerder van het COKL een naamwijziging ondergaan en omgevormd tot een Opleidings- en Trainingscentrum, afgekort OTC. Dit zijn OTC Manoeuvre, OTC Vuursteun, OTC Genie en het OTC Rijden. Eind dit jaar volgt het Opleidingscentrum Logistiek. De overigen eenheden: de Koninklijke Militaire School (KMS), het Opleidingscentrum Initiële Opleidingen, het Opleidingscentrum Ede en de LO/Sportorganisatie behouden hun naam.

Iemand van bureau IVZ (Intergrale Veiligheids Zorg) sloeg tijdens het golven iets te enthousiast en het golfballetje ging dwars door de autoruit van maj Ruben Driever.

Even de weg kwijt Op maandagmorgen om half tien vertrok kap Piet Paul richting Seedorf. Na de hele dag een slag in het rond te hebben gereden en verschillende plaatsen met de naam Seedorf te hebben aangedaan werd ´s avonds maj Wim Roest gebeld met de vraag waar Seedorf ligt. Uiteindelijk heeft hij een hotel genomen, een landkaart gekocht en is de volgende dag opnieuw aangereden. Na in totaal duizend kilometer te hebben gereden werd kap Piet Paul uiteindelijk met behulp van collega´s via zijn mobiel Seedorf binnengeloodst.

Podium plaatsen NMK Golf

2e plaats

Kap Jan Maree LO/Sportgroep OK

NMK Mountainbike NMK dames

1e plaats

Sgt Marleen Beekman LO/Sportgroep GSK (tevens KL-kampioen) Sgt Sibyl Gassner LO/Sportgroep RvS (tevens 3e KL) Sgt1 Harold Dat LO/Sportgroep RvS Aooi Jan Hermans LO/Sportgroep Seedorf Smi Stefan Sogtoen LO/Sportgroep Seedorf Sgt1 Paul Verkleij LO/Sportgroep Dumo (tevens KL-kampioen) Smi Eric Hoek LO/Sportgroep PMK Wezep

3e plaats

KL heren S categorie

2e plaats

KL heren V categorie

1e plaats 3e plaats

Golven een echte sport Tijdens de LO/Sportles in Seedorf bleek dat golven een echte sport is en dat bureau Veiligheid minder veilig is dan het lijkt.

NMK Triatlon

2e plaats

Open KL ZMV

1e plaats

ZANDLOPER 08

Invoering nieuwe DT

Vervroegd FLO

Informatie over de invoering van het nieuwe DT (Dagelijks Tenue) en GLT (Gelegenheidstenue) is te vinden op het KL-Intranet, via de startpagina van zowel het KPU Bedrijf als van de Directie Materieel. Voor de LO/Sportorganisatie treedt elnt Frans Bultink op als projectofficier.

Een bloemetje voor Henriëtte Greidanus

WK-Duitsland Wij feliciteren sgt Trea van der Molen (assistent/trainer) van het Nationaal Militair Voetbal Vrouwen Equipe en haar ploeg met het behalen van de tweede plaats tijdens de Wereld Kampioenschap in Duitsland van 29 mei tot en met 6 juni 2003. Op donderdag 3 juli 2003 heeft aooi Feike Greidanus afscheid genomen van de LO/Sportorganisatie. Dit afscheid, vanwege zijn vervroegd Functioneel Leeftijd Ontslag, werd gehouden op de Knobbel, Legerplaats Oldenbroek. Maj Ronald Hagénus nam de honneurs waar van onze commandant die vanwege privé-omstandigheden verstek moest laten gaan. Wij wensen Feike en zijn gezin veel geluk en gezondheid in de toekomst.

Cordelet Vert De Cordelet Vert klas 2003-2 met vier geslaagde cursisten. Achterste rij v.l.n.r.: Corne Oomens (Trainer), Desiree Dijkslag (vvHeerde), Marijke Dijkstra (MKV’29), Ilona Stins (ReigerBoys), Maud Velthuizen (VDZ), Bianca Kleingeld (RVC), Mildred Brouwer (Tijbb), Petra Dugardein (WIK’57), Kelly van Hassel (Herptse boys), Ilona Frijters (SteDoCo) en Trea van der Molen (Ass-Trainer) Voorste rij v.l.n.r.: Arthur Hauf (verzorger), Romena Bethlehem (SteDoCo), Trienke de Jong (TOSS), Crystal Moritz (Blauw Wit), Petra van Zelst (SC’tZand), Judith Kuipers (Wartburgia), Mirjam Borman (BeQuick’28), Rebecca Tousalwa (Tijbb), Kelly Mauer (vv Zaandam) en John Hauf (verzorger)

Zilveren medaille In Amersfoort werd door lkol Kees Meijll bij smi Bart Haggeman de zilveren medaille opgespeld. Op 7 mei jl. was Bart, het vertrouwde gezicht bij de LO/Sportcommissie, 24 jaar werkzaam bij de Defensie.

Staand v.l.n.r.: sgt DeLano Klein-Entink (cursist), smi Jan Joosen, sgt Joop Groen (cursist), sgt Marco Althuizen (cursist) en Bert Wennekes. Knielend v.l.n.r.: smi Ton Neppelenbroek, sgt Sieger Everts (cursist) en smi Rob Burgers.

ZANDLOPER 09

door dhr Kees Garos, Hfd P&O LO/Sportorganisatie

Medewerkerstevredenheidsonderzoek

Van uw Personeelsdienst

(MTO) LO/Sportorganisatie 2003

VAKOL (23 april t/m 04 juli 2003) Sgt T. Susan OK Sgt1 R.F.G. Thijssen GHK Sgt P.A. Steverink GHK Sgt P.B.W. Hoezen JWF

In 1997 is integrale kwaliteitszorg (IKZ) geïntroduceerd in de LO/Sportorganisatie KL. Gedurende de jaren die daarop volgden zijn er in het kader van IKZ vele audits op de LO/Sportgroepen gehouden en is er op basis van verbeterplannen gewerkt aan de kwaliteit van de LO/Sportorganisatie. In het Beleid Bedrijfsvoering Defensie 2000 is vervolgens het Instituut voor Nederlandse Kwaliteitszorg (INK) model geïntroduceerd in de KL. De waardering door medewerkers, ook wel medewerkertevredenheid genoemd, werd tot op heden vastgesteld aan de hand van de PRISMA-gegevens. Deze gegevens komen tot stand, onder coördinatie van de afdeling Gedragswetenschappen (GW/DPO), door een telefonische enquête bij een aantal personeelsleden van elke Resultaat Verantwoordelijke Eenheid (RVE) zo ook bij de LO/Sportorganisatie. C-OTCo is van mening dat op basis van de PRISMA-gegevens niet gestuurd kan worden binnen de RVE´n en heeft voor OTCo een specifiek MTO laten ontwikkelen. Dit MTO heeft tevens de mogelijkheid om een aantal vragen te formuleren die alleen betrekking hebben op onze LO/Sportorganisatie. In de eerste week van september 2003 zal voor het eerst dit MTO worden gebruikt binnen OTCo en dus ook binnen de LO/Sportorganisatie. Op een later tijdstip zult u geïnformeerd worden over de wijze waarop u dit MTO kunt invullen. Het belang van dit MTO is groot. Het resultaat is zogenaamde ‘output’ en levert in belangrijke mate informatie over de LO/Sportorganisatie. Op basis van deze informatie kan de LO/Sportorganisatie gestuurd worden. Uw mening als medewerker telt en hoe hoger het aantal deelnemers aan het MTO hoe betrouwbaarder het resultaat van het MTO! Waardering door medewerkers

Medewerkers

Leiderschap

Strategie & Beleid

Processen

Waardering door klanten

Ondernemings resultaten

ACHOOV (18 augustus 2003 t/m 10 oktober 2003) Smi W.M. Alards Smi E.M.I. Wijffels Jubilea Smi. R.R.F. Salvi

per 09-09-2003, 12 jaar

FLO Aoo F. Greidanus

per 01-08-2003

Eervol ontslag Sgt1. B.R.J. Stolzenbach Sgt1. B.Slagter

per 25-06-2003 per 17-08-2003

Overplaatsingen Sgt. J. Bink Sgt. P. de Ronde Sgt. M.J.P. Althuizen Sgt. R. Anker Sgt. G.J. Bregman Sgt. M.M.C. van Dongen Sgt. I. Holtz Sgt. S. Klap Sgt. M. Laport Sgt. R. Middelhuis Sgt. N. Oharek

per per per per per per per per per per per

01-07-2003 10-06-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003

vHK BRK vHK BHK OK BRK RvS KMA GMK OK GSK

Plaatsingen Sgt. O.R. van Amstel Sgt. M.H.P. Arends Sgt. P.B.T. van As Sgt. A. Booi Sgt. A. van den Broek Sgt. D.M.G. Coort Sgt. C.L. Mook Sgt. M.P.E. Mostert Sgt. G.M. van Noordenburg Sgt. J. Rouwenhorst Sgt. P. van ’t Schip Sgt. R.A. van de Sluis Sgt. D. Streppel Sgt. T.A.H. Thiel

per per per per per per per per per per per per per per

07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003 07-07-2003

Dumo HK SK PK GMK JWF RvS JWF LTK KNM Seedorf Seedorf JPK BHK

Waardering door maatschappij

Middelen

Leren & verbeteren

ZANDLOPER 10

Trots Een aantal maanden geleden heeft Richard mij gevraagd een stukje voor de Zandloper te schrijven en volhardend als een terriër heeft hij dit volgehouden, tot dit stuk in zijn bezit was. De titel van dit stuk geeft mijn gevoel aan en daarom wil ik ook even terug blikken op de afgelopen periode, waarin ik met een trots gevoel aan onze LO/Sportorganisatie denk. Het trotse gevoel baseer ik op de gesprekken die ik met jullie voer. De indrukken tijdens de werkbezoeken met de Commandant, maar met name op de gedreven en enthousiaste werkwijze van onze instructeurs. Hierbij wil ik de Staf niets te kort doen, maar op de LO/Sportgroepen zitten voor mij de "helden" van de LO/Sportorganisatie. Ondanks de drukte van de dag en de ontwikkelingen binnen Defensie kijken we nog fris uit onze ogen en ervaren de werkdruk als hard werken, maar goed te doen. OTCo Binnen het COKL, als jullie dit lezen omgedoopt in OTCo (Opleidings- en Trainingscommando), hoor ik van de andere stafadjudanten veel "probleempjes", die wij al lang voor elkaar hebben. Denk hierbij aan het implementeren van AIB, groene dagen, bijscholingen (kwaliteit OO’n), personeelszorg enzovoort. Ook uit deze hoek is men zeer te spreken over het werk dat de LO/Sportgroep op hun kazerne verzet en weet men dit te zeer te waarderen. Aangepast en verbeterd Op de KMS zijn de opleiders tevreden over de BBT/BOT-ers die hier worden opgeleid en zijn ze goed te spreken over de interactie met ons KOC en de LO/Sportschool. De opleidingen worden continue aangepast en verbeterd en een goed voorbeeld hiervan is de verbeterde voorbereiding tijdens de ini-5 aansluitend op de VTO-1, waarin de LO/Sportschool via monitor-uren in de ini-5 participeert. Buddy systeem Een goed gevoel krijg ik als "superbuddy" bij onze uitzendingen. Berry, Hans, Marco, Davy, Ton en Ad (respectievelijk SFOR/ISAF en CIMIC) zitten alweer een tijdje op hun base en weten de eenheden prima te motiveren tot inspannende ontspanning. Uit de evaluaties blijkt elke keer weer hoe belangrijk jullie zijn voor de eenheden. Niet alleen de eenheid operationeel inzetbaar houden op het fysieke en mentale vlak, maar ook de afleiding en ontspanning wordt elke keer genoemd. Ook het buddy systeem wordt door andere eenheden van ons overgenomen, waardoor uitzendingen voor de man tijdens zijn uitzending soepeler verloopt. Inmiddels heeft de voorlichting voor SFOR15 al plaats gevonden, dus de opvolgers van onze bovengenoemde collegae worden al weer klaar gestoomd.

Erkenning Onze organisatie is momenteel volop in beweging, waarbij via het ‘watervalprincipe’ iedereen zo goed mogelijk (individueel en organisatiebelang) geplaatst gaat worden. Na de zomervakantie, maar voor het einde van het jaar heeft iedereen zijn stekkie gevonden en hopelijk zijn of haar nieuwe uitdagingen. Een kroon op de beweging van onze organisatie is het inmiddels goedgekeurde baretembleem, waardoor wij als LO/Sportorganisatie een eigen dienstvak/regiment gaan vormen. Voor mij betekent dit het Artillerie-embleem eraf, maar vooral erkenning voor de LO/Sport! Discipline Iets wat mij wel eens zorgen baart is het puntje discipline, waarbij vooral zaken als het afleggen van de CP en FIT met regelmaat genoemd worden in vergaderingen binnen het OTCo en de LO/Sportorganisatie. Hopelijk zal dit jaar de tendens van 2002 doorbroken worden en iedereen deze proeven hebben afgelegd. Wij verkopen deze producten zelf, dus kunnen het niet laten gebeuren dat we geen koploper zijn in deze OTCo rapportages. Discipline heeft ook te maken met ‘schijnbaar’ nietige zaken, zoals bijvoorbeeld: tenues, de werktijdenwet naleven en voorbeeldgedrag. Met name door deze laatst genoemde items weet ik dat het met onze organisatie voor wat betreft de 'innerlijke’ discipline wel goed zit. Het gaat niet alleen om leerdoelen en gewenste ethische antwoorden, maar uiteindelijk om het vertoonde gedrag van de persoon zelf! Wij als LO/Sportinstructeurs, militaire kaderleden moeten ons bewust zijn van het belang van onze positie en voorbeeldfunctie en daar ook naar handelen. Niet alleen op de KMA, KMS, bij schoolbataljons en opleidingscentra, maar altijd en overal! Ik wil afsluiten met een ieder een prettige vakantie toe te wensen in de komende periode. Iedereen kent het VATHprincipe en weet dat je ook voor herstel tijd moet inplannen. Lekker de batterij weer opladen om daarna weer ‘aan de bak’ te kunnen. RVE-adjudant, Ab Agterbos.

ZANDLOPER 11

Klassefoto: Ben links op de foto

Nov. ‘89, Ben Hoefsloot en Stijn Roffelsen

HET KAN ONS ALLEMAAL OVERKOMEN

Ziekte van Scheuermann Ik zocht onze collega Ben Hoefsloot, die al bijna twee jaar ziek thuis is, op in zijn woonplaats in Ede. Wat zeg je tegen iemand waarvan je weet dat hij de ziekte van Scheuermann heeft gehad en weet dat niet meer beter wordt? Waarschijnlijk had ik daar meer moeite mee dan Ben, want vrolijk en opgewekt werd ik door Ben en zijn vrouw Jeanet ontvangen. Als KVV’er kwam Ben onze LO/Sportorganisatie binnen in het jaar 1983. Toen nog wonende in Maassluis werd hij gestimuleerd door LO/Sportinstructeurs die militairen zwemles gaven in het zwembad waar Ben werkte als badmeester. Na zijn LO/Sportopleiding kwam hij te werken in Ede. Samen met zijn vrouw Jeanet, die hij (heel toevallig) ontmoet had in het zwembad. Overigens twee keuzes waar hij tot nu toe geen spijt van heeft gehad. Hun woonplaats werd Ede. Medische circuit Ben heeft in zijn loopbaan diverse plaatsingen gehad, onder andere: Ede, Schaarsbergen, Ermelo, Harskamp en tussendoor in 1986 de opleiding op de KMS en aansluitend Ossendrecht heeft gevolgd. Mis ging het twee jaar geleden toen Ben werkzaam op de Elias Beekmankazerne ten val kwam tijdens een VCO-les. Afgevoerd door de MGD, kwam hij in het medische circuit. Dan blijkt dat je de ziekte van Scheuermann hebt gehad die in de loop der jaren zijn sporen van vernielingen in de wervels heeft achtergelaten. Groeistoornis De literatuur, samen met de uitleg van mijn dochter die de fysiotherapeutenopleiding volgt, werd mij duidelijk wat deze ziekte inhoudt. Ook Ben kan hier langzamerhand een lezing over geven. In de loop van de jeugd wordt kraakbeen vrijwel volledig omgezet in bot. Ooit heeft Ben in zijn pubertijd een groeistoornis (ziekte van Scheuermann) in de totale wervelkolom gehad. Daardoor zakken de wervels aan de voorzijde een beetje in. Ze krijgen min of meer een wigvorm. Het resultaat is een versterkte ‘bolle’ kromming van de borstgedeelte van de wervelkolom en een bolling van de lende wervels kan aanleiding geven tot een verminderde lenigheid van de romp. Slijtage Wat mij in de jaren, toen ik met Ben samenwerkte wel opviel is dat hij overdreven met een rechte rug (in tegenstelling tot wat deze ziektebeeld aangeeft), draag- en tilvormen verrichtte. De gevolgen van deze ziekte openbaarde zich pas twee jaar geleden bij Ben tijdens die val, terwijl statistieken aangeven dat dit zich openbaart tussen je elfde en zestiende levensjaar.

Ben heeft daar de volgende verklaring voor: "vanaf mijn jeugd ben ik bezig met sporten en bewegen. Door training en het bewust omgaan met mijn lichaam, kwam deze slijtage aan de wervels niet tot uiting". Even waren Ben en ik aan het filosoferen over de vraag: "had je het liever eerder geweten en de leefstijl aangepast, waardoor de slijtage minder was geweest." Ben is daar heel realistisch over. "Natuurlijk dan was ik nu waarschijnlijk niet honderd procent afgekeurd, maar nu heb ik gedaan wat ik graag wilde, namelijk: sporten en LO/Sportinstructeur worden. Medicijnen Ben ziet er niet ziek uit. Dat spreekt soms tegen hem. Wat niemand merkt is dat hij chronisch pijn (ontstekingen) heeft. Nog frustrerender is dat het lichaam niet direct aangeeft welke beweging je verkeerd doet, maar je de volgende dag genadeloos afstraft, zodanig dat je je bed niet meer uit kunt komen. Je vestigt je hoop tegen beter weten in op allerlei middelen. Homeopathische medicijnen tegen chronische ontstekingen, maar bijvoorbeeld ook accupunctuur. Resultaat: "minimaal, maar alles kleine beetjes die je leven veraangenamen grijp je aan". Hobby Ja, en dan zit je thuis met zeventig tot tachtig procent van je salaris. Een wens van menig collega, toch? Defensie begeleidt Ben wel, maar dat is zeer moeilijk. Kort samengevat: "er is geen enkele werkgever die op een werknemer zit te wachten die ‘zelf’ bepaald wanneer hij wel of niet gaat werken." Daarbij komt dat Ben fysiek niets meer kan aanpakken. Zijn huis wordt nu geschilderd door Jaenet. De heg moet ook nog geknipt worden, zijn grote hobby zeilen is niet meer mogelijk en ga zo maar door. Zeker geen situatie waar je blij mee moet zijn. Wens Denk niet dat Ben zielig achter de geraniums oud gaat zitten worden. Hij kookt, loopt met zijn hond, leest veel en op de dins- en donderdag is hij te vinden op de LO/Sportgroep en begeleidt hij jonge collega’s. Zelfs met zijn aartsvijand de computer heeft hij vrede gesloten. Zoals u leest, het kan ons allemaal overkomen. Wij wensen Ben succes en hopen dat zijn grootste wens, het didactisch begeleiden van jonge collega’s, om zo het contact met de LO/Sportganisatie te behouden, in vervulling gaat. Aooi Richard Wichhart

ZANDLOPER 12

MINI-UITZENDING RICHTING BOSNIË HERZEGOVINA

De krenten in de pap

Mariniersafdaling vanaf de Olympische schans. Inzet: Afdaling Head-first op de Olympische schans voor skispringen (Sisava).

In de loop der jaren ben ik in de gelegenheid geweest om diverse GVA-oefeningen te mogen organiseren of te ondersteunen in binnen- en buitenland. Aan het rijtje Zuid Wales, Zuid Frankrijk, Spanje, Tsjechië, België, Noorwegen en Duitsland is Bosnië Herzegovina toegevoegd. Opnieuw twee mooie weken met voldoende ervaringen om dit als een toppertje te mogen betitelen. Tijdens SFOR13 was het 13e Mechbat met name het 17e Painfbat GFPI uit het Oirschotse leading. Ons LO/Sportbureau kreeg het verzoek om een GVA WOH te organiseren voor het personeel SFOR13 in Sisava. "De klant is koning" dus werd dit varkentje even gewassen. Door gebrek aan kliminstructeurs moesten twee specialisten die kant op. Bas van Erve en ik trokken het winnende lot! Zelf ben ik Hoofd Instructeur (HI) van de manoeuvre eenheden (11e Tkbat en 17e Painfbat) en instructeur rotsklimmen. Vooral het even weg zijn De locatie alwaar de GVA werd georganiseerd was de Olympische schans voor skispringen te Sisava. Het kunstmatige object was ruim twintig meter hoog en bood de organisatie voldoende mogelijkheden om een dagdeel met klim- en afdaalactiviteiten te vullen (vergelijkbaar met een GVA / WOH vanaf de Schans te Winterberg of GVA / WOH vanaf de Brug van Rilland). Personeel SFOR13 (Bugojno, Novi-Travnik en Banja Luka) is in groepen van dertig deelnemers in staat gesteld om deel te nemen aan het programma. Ongeveer vierhonderd getrainde vechtmachines hebben deel genomen aan al het grensverleggende. Reacties deelnemers luidde: Vooral het even weg zijn van de Base en op een ontspannen manier deelnemen aan een activiteitenprogramma is als zeer welkom ervaren. Noemenswaardig zijn: • Het lefsprongetje. Menig militair heeft hier zijn GVAmomentje mogen ervaren. • De chauffeurskwaliteiten van de LO/Sportinstructeurs. Geen dag is voorbij gegaan zonder vast te zitten met de

voertuigen. Het opbouwen van de omlopen duurde dertig minuten en het uitgraven van de voertuigen gemiddeld twee uur. Het toppunt was wel dat op een gegeven moment tien "locals" aan, onder, voor en achter de combi aan de gang waren om de inmiddels zwaar vermoeide LO/Sportinstructeurs te helpen om de tot de bodemplaat vastgereden voertuigen vlot te krijgen. Bugojno De thuisbasis van Hein van der Made en Jeroen Bink. Een heuse kazerne in de middle of nowhere. Alles tot in de puntjes geregeld (dit mag ook wel want we zijn inmiddels bij SFOR 14). Novi Travnik De thuisbasis van Jeroen Ribbers en Theo Vonk. Iedereen kent iedereen! Sarajevo Het levende bewijs van alle gruwelijkheden tegen de mensheid. Vooral de vele hectaren aangelegde begraafplaatsen hebben diepe indruk op mijn persoontje gemaakt. De duidelijk waarneembare haat onder de verschillende groeperingen, zoals: Kroaten, Serviërs en Moslims zal in de lengte van jaren blijven. Ik betwijfel of deze mensen ooit weer samen gelukkig naast elkaar kunnen wonen. Afsluiting • Bosnië Herzegovina staat in mijn geheugen gegrift als: kapot geschoten huizen, gecombineerd met het stinkende afval langs de weg. • Zes maanden weg van vriendin, vrienden, familie, noem maar op. Dit opgeteld met de te lange voorbereiding is een uitzending een aanslag op je privé-leven. Daarom ben ikzelf voorstander van een drie maanden durende uitzending. Smi Peter Crooymans, LO/Sportgroep Genm de Ruyter van Steveninckkazerne te Oirschot

ZANDLOPER 13

'Chemisch vergif'

De bittere waarheid over In de vorige Zandloper heb ik een stuk geschreven over koolhydraten en zoetstoffen. In dit stuk ga ik dieper in op aspartaam, één van de spraakmakendste intensieve zoetstoffen. Zoals je reeds gelezen hebt zijn intensieve zoetstoffen in staat om een zoete smaak te geven aan een product, waarbij ze vele malen meer zoetkracht hebben dan suiker. Vaak honderden malen zoeter zelfs. De stof die wereldwijd nogal wat stof heeft doen opwaaien is aspartaam. Meermalen betiteld als ‘chemisch vergif’, in ieder geval een verdachte stof met voor- en nadelen, waarbij de nadelen gezondheidsrisico’s met zich mee kunnen brengen. Aspartaam is een synthetische zoetstof, bestaande uit twee natuurlijke aminozuren, gekoppeld aan een methylgroep. Eigenlijk een mini-eiwit met een synthetische (kunstmatige) toevoeging, die tweehonderd keer zoeter is dan suiker. In het lichaam wordt het ook verwerkt als een eiwit, maar door de geringe dosis levert het nauwelijks energie. Vandaar de kreet nul calorieën". Wereldwijd In 1965 is de stof bij toeval ontdekt in Amerika, terwijl het pas in 1993 werd toegelaten tot de lijst van goedgekeurde stoffen, de ‘E’-nummers. Aspartaam is toegestaan in enkele of meerdere productgroepen in meer dan negentig landen en wordt wereldwijd verwerkt in duizenden producten; in Nederland zal het gaan om honderden producten. Het heeft, in vergelijking

met andere intensieve zoetstoffen, geen bittere nasmaak, lost redelijk goed op en kan worden gebruikt in de meeste producten waarvoor ook suiker kan worden gebruikt. Het versterkt de smaak van fruit en fruit-aroma´s. In kauwgum blijven bijvoorbeeld, als Aspartaam wordt gebruikt, de fruit- en zoete smaak veel langer proefbaar, dan wanneer suiker wordt gebruikt. Je treft het onder andere aan in frisdranken en producten met fruit, ijs, jam, zoetjes, kauwgum en puddingpoeder, maar ook in medicijnen en supplementen, zoals vitamine C tabletten. Enkele merknamen: Strepsils, nagenoeg alle suikervrije kauwgum, Fishermans Friend, Aquarius, Dubbel Fris Light en andere light dranken enzovoort. Aspartaam is geen additief (toevoeging) maar een ingrediënt en moet derhalve in de ingrediëntenlijst staan. Soms komt het ook voor als handelsnaam ‘Nutrasweet’. Effecten Tien procent van Aspartaam bestaat uit het dodelijke gif methanol, dat in de dunne darm wordt opgenomen en ontbindt in mierenzuur en formaldehyde, beter bekend als sterk water. Formaldehyde is een dodelijk neurotoxine, een bekende kankerverwekker, dat netvliesbeschadiging veroorzaakt, het DNA aantast en geboorteafwijkingen veroorzaakt. Als een product dat Aspartaam bevat wordt verwarmd, wordt de absorptie van methanol in het lichaam versneld en kan een methanolvergiftiging plaatsvinden, te herkennen aan hoofdpijn, misselijkheid, geheugenverlies en zelfs gedragsstoornissen. De meest bekende problemen van methanolvergiftiging zijn gezichtsproblemen waaronder een wazig, verdoezeld zicht, netvliesbeschadiging en blindheid. Waarschijnlijk door de snelle stofwisseling van het oog. Behoefte doet toenemen Bovendien is diketopiperazine, afgekort als DKP, een bijproduct van de Aspartaamstofwisseling. Deze stof is betrokken bij gevallen van hersentumoren. DKP wordt gevormd bij vloeibare producten, die Aspartaam bevatten, na een verlengde bewaring. Een direct lichamelijk effect is, dat het gebruik van Aspartaam de behoefte aan koolhydraten doet toenemen. Leuke contradictie; suikervrij gebruiken om af te vallen en door gebruik van deze producten een grotere koolhydraat behoefte creëren.

Marc Bakker

Gevaren De troepen van Desert Storm 1 werden ´getrakteerd´ op grote hoeveelheden Aspartaamdrankjes, die door de zon tijdens opslag in Saoedi-Arabië sterk verwarmd waren. Velen van hen keerden huiswaarts met talrijke kwalen, zoals chemisch vergiftiging door formaldehyde. De vrije methanol in de drankjes, ontbonden door de hitte, kan hebben bijgedragen

ZANDLOPER 14

kunstmatige zoetstoffen aan de ziekten, evenals overige afbraakproducten van Aspartaam. (Oorspronkelijk gepubliceerd in ´De natuur uw arts´ 24e jaargang nr. 143) Slot Ik realiseer me dat het bovenstaande stuk een redelijke impact kan hebben in eenieders voedingspatroon en vertrouwen in goedgekeurde ingrediënten. Dit stuk is niet bedoeld om bang te maken, maar om een bepaalde bewustwording te creëren van gevaren die bepaalde stoffen met zich meebrengen. Als internationaal ‘E’-nummer is de stof toegestaan en dus vertrouwd. En daar schuilt tegelijk het gevaar. Doordat het in zoveel producten zit verwerkt en doordat argwaan bij de consument door onwetendheid niet of nauwelijks aanwezig is, krijg je vroeg of laat te maken met klachten veroorzaakt door Aspartaam. Het is toch op zijn minst merkwaardig, dat Fishermans Friend vorig jaar nog geen Aspartaam gebruikte en dit jaar wel. Ditzelfde geldt voor de kauwgumproducenten. Dit jaar kan je geen suikervrije kauwgum meer vinden zonder Aspartaam. De fabrikanten hebben testen afgewacht en gebruiken het op grote schaal nu het min of meer vrijgegeven is. Aspartaam neemt niet voor niets meer dan 75 procent van de nadelige reacties op toevoegingen aan voedsel, die aan de FDA gerapporteerd zijn, voor zijn rekening (wereldwijd). Financiële belangen Waarom weet u als consument dan nagenoeg niks over de nadelen van deze stof? Waarschijnlijk doordat heel veel, zo niet alle tests, zijn gefinancierd door de zoetstofindustrie zelf. De uitkomsten zijn dan ook niet echt onafhankelijk verkregen. De financiële belangen zijn te groot. In 1991 verbood de FDA de import van stevia. Het poeder van het blad was honderden jaren gebruikt als alternatief voor suiker of zoetstoffen. In onder andere Japan wordt het zonder nadelen gebruikt, waarbij wetenschappers hebben aangetoond dat de stof veilig is. Een jaar later, in 1992, keurde dezelfde FDA het gebruik van Aspartaam goed voor gebruik. Velen zijn er van overtuigd dat stevia verboden werd omdat het de verkoop van Aspartaam nadelig zou beïnvloeden. Chronische klachten Aspartaam gebruik is zeer onverstandig voor ongeboren kinderen, baby´s en oudere kinderen, evenals personen die de ziekte PKU (fenylketonurie) hebben. (Meestal door de hielprik bij baby´s gecontroleerd). Personen die chronische klachten zonder oorsprong hebben, kunnen eens kijken naar de dagelijkse inname van Aspartaam. Lees uw etiketten en bespaar u misschien veel ellende. Smi Marc Bakker, LO/Sportgroep Spoorkazerne te Ermelo

ZANDLOPER 15

Colofon

Redactie(raad) Voorzitter kap Sjors Röttger (MDTN *06-500-61484)

Tel: PTT 033-4661213 MDTN *06-500-61213 Mobiel 06-22412928 Mail defensienetwerk Wichhart, REM LOSPORT BDFPL E-mail internet (werk) [email protected] E-mail internet (prive) [email protected]

Hoofd-/eindredacteur aooi Richard Wichhart (MDTN *06-500-61213)

Kopij/brieven volgende uitgave dienen uiterlijk 18 augustus 2003 bij het kopijadres te zijn.

Redacteur smi Mike Becker (MDTN *06-578-62833) smi Richard Hesterman (MDTN *06-529-3610) smi Jan Welling (MDTN *06-532-48163) smi André Wijnberger (MDTN *06-345-3320-419) sgt Sibyl Gassner (MDTN *06-549-64630) dhr Chris Harts (MDTN *06-557-66416) dhr Paul Lindeboom (MDTN *06-500-61013)

Vormgeving & lay-out Sectie Grafische Vormgeving, Frederikkazerne Den Haag

De Zandloper is een uitgave van en voor de LO/Sportorganisatie KL.

Redactie-Kopijadres LO/Sportorganisatie KL Redactie Zandloper Bernhardkazerne MPC 53 B Postbus 3003 3800 DA Amersfoort

Druk PlatijnCasparie Zwolle

De inhoud van dit blad weerspiegelt niet noodzakelijk de mening van de C-LO/Sportorganisatie. De redactie behoudt zich het recht voor ingediende kopij niet of gedeeltelijk te plaatsen. De inhoud van ingezonden brieven en artikelen blijft voor rekening van de schrijver. Artikelen uit dit blad mogen overgenomen worden mits de bron wordt vermeld.

Uitgezonden personeel Kap Ad Derksen (buddy maj Arnold Hofsté, ‘t Harde) Rnr 51.10.31.090 1 (NL) MECHBAT SFOR 14 C-TEAM CIMIC BASE NOVI TRAVNIK NAPO 81 3509VP UTRECHT E-mail: [email protected] Terug: oktober 2003, Eindhoven Sgt Davy Heesakkers (buddy smi Barry Janssen, Oirschot) Rnr 77.03.20.013 1 (NL) BLMF SPTSQNDET SFOR 14 LO/SPORT BANJA LUKA NAPO 82 3509VP UTRECHT E-mail: [email protected] Terug: oktober 2003, Eindhoven Aooi Berry van Moorsel (buddy smi Frank Paymans, Oirschot) Rnr 60.02.07.105 1 (NL) NSE SFOR 14 LO/SPORT BASE BUGOJNO NAPO 81, 3509VP Utrecht E-mail: [email protected] Terug: oktober 2003, Eindhoven

Smi Hans van Leeuwen (buddy smi Frank van de Broek, Amersfoort) Rnr 57.07.07.316 1 (NL) NSE SFOR 14 LO/SPORT BASE BUGOJNO NAPO 83, 3509 VB Utrecht E-mail: [email protected] Terug: november 2003, Eindhoven Sgt Marco Jaspers (buddy Steven Hendrickx, Oirschot) Rnr 72.10.26.027 1 (NL) NSE SFOR 14 LO/SPORT BASE NOVI TRAVNIK NAPO 81, 3509VP Utrecht E-mail: [email protected] Terug: oktober 2003, Eindhoven Smi Ton Wessel (buddy smi Leon Kluitenberg, Schaarsbergen) Rnr 62.05.08.164 HQ ISAF III STSPTBN NAPO 57, 3509VP Utrecht E-mail: [email protected] Terug: augustus 2003 Laat eens iets van je horen!