ZANDLOPER Koninklijke Landmacht
Informatiebulletin van en voor de LO/Sportorganisatie Nummer 4, mei 2003
Fit for Action
LO/Sportorganisatie
Inhoudsopgave Jaargang 10, nummer 4, mei 2003 Van de Commandant
2
In Memoriam, Frits Griek
4
Nieuws van uw RVE-adjudant
5
Van uw Personeelsdienst
5
‘Schieten’ is een verslaving
6
Sport blijft zijn leven kleur geven
7
Uitgezonden personeel
8
Geschiedenis medaiile Zware Militaire Vaardigheid 9 MWK Triatlon 2003
...
10
Aspirant-onderofficieren maken kennis met de LO/Sportschool
12
Topmanagement ING op bezoek bij de KL
14
Coverfoto: Smi Rik van Trigt, finishfoto van zijn laatste afstandwedstrijd in Almere 1997, samen met zijn dochtertje Babett.
In memoriam Dingeman van Winden Kapitein LO/Sport b.d. Maître d’Escrime Ridder in de orde van Oranje-Nassau met de Zwaarden
Van de commandant Tot nu toe zijn jullie van mij gewend dat ik in de stukjes voor de Zandloper vooral de blik op de toekomst heb gericht. Natuurlijk hartstikke belangrijk, maar het is van tijd tot tijd ook wel eens nuttig om eens achterom te kijken. Op de laatste managementdag heb ik dat gedaan middels een korte presentatie van het jaarverslag 2002. Ik zal hier verder in dit artikel nog op terugkomen. Wat ons niettemin het meest bezighoudt is de nabije toekomst van onze organisatie en dan gaat het om termen zoals: reorganisatie, doorstroom 2003 en 2004, speerpunten voor de toekomst en overige ontwikkelingen. Inmiddels is het Jaarverslag 2002 weer op de mat gevallen. Ik denk te mogen zeggen dat de meesten onder ons niet trappelend van ongeduld stonden te wachten op dit document. Toegegeven: we doen momenteel ogenschijnlijk (te) weinig met de verzamelde informatie, maar toch is het een zeer nuttig naslagwerk om de trends van de afgelopen jaren te volgen. Zo hebben we onder andere de nieuwe organisatie mede gebouwd op basis van cijfers uit het verleden. Daarnaast heeft het jaarverslag al meerdere malen zijn nut bewezen in de verantwoording naar ‘boven’, zodat ook onze "shareholders" overtuigd zijn dat we zinvol en zorgvuldig met de toegewezen middelen omgaan. Enkele belangrijke gegevens uit het jaarverslag volgen hieronder. De totale productie in 2002 en bezettingsgraad instructeurs is wederom uitgekomen rond de 200.000 instructie-uren en 95 procent bezetting, waarmee we gedaan hebben wat we aan het begin van het jaar hadden afgesproken.
Erelid K.M.S.V. Lid van verdiensten K.N.A.S. Gedecoreerd met vele Nederlandse en Buitenlandse onderscheidingen
Productie 2002: 198.000 uur
Op 1 april 2003 is Dick van Winden gestorven. Velen wisten al dat hij ernstig ziek was. Toch is zijn heengaan vrij onverwacht gekomen. Tijdens ons laatste Wereldkampioenschap heeft hij genoten en was hij elke dag van de partij. Zijn betrokkenheid bleef enorm. Wij vonden het fijn dat hij erbij was. De militaire vijfkamp verliest in hem zijn boegbeeld, hij is niet voor niets ons enige "erelid" "Ik zou wel wat willen zeggen, maar mijn gedachten zijn zo klein." Wat was je sterk en arbeidzaam, steeds heb je voor ieder klaargestaan. Flink was je, je hele leven, moedig ben je tot het einde gebleven. Flink wil je, dat ook wij zullen zijn, Maar het afscheid nemen doet zo’n pijn. Waar de spraak ophoudt, begint de muziek.
ZANDLOPER 02
Tot de volgende Zandloper allemaal. Kol Rob Zimmermann
Daarbij is een fraai evenwicht te zien tussen de drie Regio’s, die allen rond de target scoren. Niettemin heeft in de nieuwe organisatie een kleine correctie plaatsgevonden door personeel van ZW naar NO te verplaatsen. De vraag of we met dit aantal instructie-uren de optimale efficiëntie hebben bereikt, is lastig te beantwoorden. Toch kan ik het niet laten om een enkele prikkel uit te delen en ik doe dat door het stellen van een paar vragen. Is er altijd plaats voor tevredenheid als je de target haalt? Doen we dingen wel slim genoeg? Leren we wel genoeg van de ervaringen van collega’s? Steken we soms niet te veel energie (en tijd) in schijnbaar nietige zaken? Enzovoorts… Om deze vragen te kunnen beantwoorden is naast cijfers ook een goed ontwikkeld ‘onderbuikgevoel’ nodig en dat laat ik nu even graag over aan de C-LO/Sportgroepen en C-Regio. "De goede dingen doen" is een term die ik al vaker heb gehanteerd. Of we de goede dingen doen blijkt uit het plaatje over de verdeling van de productie.
Daarin zie je dat we ruim tachtig procent van onze uren wegzetten in, voor de KL, belangrijke producten die gericht zijn op "Fit for Action". Daarmee kun je constateren dat we de doelstelling van enkele jaren geleden om te groeien van ongeveer zestig procent naar minimaal zeventig procent operationele producten, ruimschoots hebben gehaald. Ook hier zou je met enige voldoening mogen kijken naar deze cijfers. Laten we echter niet vergeten dat een belangrijk deel van onze KL op dit moment een niet direct operationele taak heeft (dit wordt overigens in een rap tempo minder de komende jaren) en dat we er ook zijn om te zorgen dat er voldoende sportieve ontplooiingsmogelijkheden worden geboden en dat we aandacht (blijven) besteden aan een gezond werk- en leefklimaat. Dat impliceert dus ook voldoende aandacht voor lokale en landelijke sportwedstrijden en BIMS-activiteiten. Ik vind het in ieder geval wel opvallend dat we als grootste sportorganisatie binnen Defensie amper vijftien procent aan trainers en begeleiders leveren voor de diverse Nationale Militaire Equipes! Het laatste gegeven uit het jaarverslag waar ik aandacht voor vraag is de Medewerkers Tevredenheid. Ook dit jaar scoort
personeel van de LO/Sportorganisatie weer significant hoger dan de collega’s bij andere eenheden. "Logisch", hoor ik jullie zeggen. "We hebben een moordbaan, als je dan nog niet tevreden bent, dan weet ik het niet meer". Helemaal mee eens, zeg ik dan, dus geen verdere toevoegingen. Reorganisatie en doorstroom De nieuwe organisatie is inmiddels goedgekeurd in de eerste Termijn Legerraad en dat betekent dat de doorstroom voor 2003 (en 2004) van start is gegaan. Als jullie dit lezen is hopelijk de doorstroom Officieren afgerond. We hebben daarbij een paar kleine hobbels moeten nemen aangezien er een discrepantie is tussen het aantal functies en het aantal beschikbare mensen. Ik spreek de verwachting uit dat we daar in overleg met alle betrokken er wel uit komen. Een vergadering met alle kapiteins en bevorderbare luitenants heeft daar in alle openheid een goede basis voor gelegd. Managementdag april 2003 Op 9 april heeft de voorjaarsmanagementdag (mooi scrabblewoord) plaatsgevonden. We hebben daar vooral aandacht besteed aan de speerpunt "LOFT-documenten". Getracht is om het vooroordeel (of misschien wel de angst) weg te nemen voor overbodig administratief werk, dat zo hier en daar leeft in onze organisatie. Ik denk dat de beide inleiders, de maj Hans van der Kaaden en maj Arnold Hofsté, zijn geslaagd in hun opzet. Samenvattend gaat het om het volgende: • We maken voor iedere klant, die geregeld producten afneemt, een LOFT-document. Dus niet voor incidentele klanten. Deze worden op projectbasis bediend. • Afhankelijk van de mogelijkheden en de noodzaak wordt dit een (zeer) globaal of een meer gedetailleerd uitgewerkt plan. Dat kan variëren van één A4-tje tot een uitgebreid document. Dit wordt vastgesteld door C-Regio in overleg met de C-LO/Sportgroep. • Het aldus vastgestelde, gewenste eindniveau van klanten en mate van detaillering, is honderd procent voor die LO/Sportgroep. • In drie jaar gaan we vervolgens twintig, vijftig en tachtig procent (einddoel) van die gewenste situatie realiseren. • Dit zijn globale richtgetallen, die per LO/Sportgroep kunnen verschillen, maar regiobreed worden bewaakt. Maar laten we er geen doekjes om winden. Natuurlijk zit er het nodige werk aan deze opdracht, maar ik denk dat het noodzakelijk is. We willen immers een professionele organisatie zijn. Dat impliceert niet alleen goed opgeleid en gemotiveerd personeel, maar ook het vastleggen van je "producten" (lees: programma’s die we aanbieden). Daardoor zullen we in staat zijn om de gewenste kwaliteit te waarborgen, waardoor enerzijds nieuw personeel eenvoudig is in te werken en anderzijds we stap voor stap kunnen werken aan verbetering. Managementdag ING en Defensietop Vorige week (10 en 16 april) heeft onze organisatie wederom
ZANDLOPER 03
een prima visitekaartje afgegeven door het organiseren van twee Managementdagen voor de top van ING en Defensie. Begunstigd door uitstekende weersomstandigheden (ik hoorde iemand zeggen dat alles wat we in de hand hebben, goed was geregeld!) zijn beide dagen een groot succes geworden. Vooral de Defensiedag was daarbij belangrijk. Immers, als je in staat bent om de scepsis weg te nemen en om te zetten in enthousiasme bij bijna vierhonderd ‘Chinese vrijwilligers’ van de top van KL, KLu, KM en KMar, dan mag je met recht spreken van een succesvolle dag. Ik dank vooral het kernteam van het praktijkgedeelte voor hun inzet. Rob Jansen, Ruud Dominicus, Berry Manders, grote klasse, BEDANKT!
In memoriam
Tot slot: een goede toekomst, onder een herkenbaar teken… Ik heb eind vorig jaar al melding gemaakt van het voornemen om van de LO/Sport een eigen dienstvak te maken met bijbehorend embleem. Inmiddels is de traditiecommissie en de uniformcommissie aan het werk gegaan en hebben ze van ons ‘computerembleem’ een wat meer traditioneel embleem gemaakt.
Adjudant LO/Sport b.d. Frits Griek 20 mei 1925 – 12 maart 2003 Omringd door zijn echtgenote, kinderen, kleinkinderen, familie, vele goede vrienden en kennissen werd op dinsdag 18 maart 2003 jl. afscheid genomen van Frits Griek.
Hierin zijn de kernmerken van onze organisatie verwerkt, namelijk de gekruiste zwaarden voor de strijd, de lauwerkrans voor de overwinning en natuurlijk de loper voor het sportieve, de beweging. Jullie missen in dit embleem het kroontje. Dat is helaas niet toegestaan en voorbehouden aan regimenten met een officieel door Hare Majesteit toegekend vaandel. Blijft er wat over om naar te streven, nietwaar? Vooral over de loper is veel te doen geweest. Het is niet gebruikelijk om een menselijk figuur af te beelden. Bovendien is deze loper naakt en dat zou wel eens aanstootgevend kunnen zijn in bepaalde culturen. Om die reden is uiteindelijk gekozen voor een loper die het midden houdt tussen een klassieke en een figuratieve afbeelding. Inmiddels is de opdracht verstrekt aan het KPU-bedrijf om tot aanmaak van het embleem over te gaan. We zijn voornemens dit embleem in te voeren, gelijktijdig met de invoering van het nieuwe DT. Om de gehele organisatie in één keer in het nieuw te kunnen hijsen, mikken we op begin 2004.
Frits Griek was van 1960 tot 1983 de grote sportieve ‘Toean’ op de Dumoulinkazerne te Soesterberg. De periode van 101 Tankbataljon, 131 (later 135) Legerkorps Herstelcie, het OCTD en 840 Zwaar Transportcompagnie aan het Zeisterspoor. Hij was vooral een persoon met eigen principes, visie en een vooruitziende blik. Hij was de grondlegger van grensverleggende activiteiten zoals werken op hoogte, een zelfgemaakte touwbaan tussen en in bomen. Hij was een Genist van de oude stempel. De adjudant Griek (Frits voor zijn vrienden) werd vooral bekend vanwege de eerste binnen Defensie en alom bekende en drukgebruikte "sauna" tussen de flora en fauna. Bezoekers waren behalve diverse militaire en civiele sportploegen, ook de GSG neun (Duitse eenheid), de BSB (Bijzondere eenheid KMar), Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Claus en ZKH Prins Willem Alexander. In die tijd tot 1984 fungeerde de sauna voor veel dienstplichtigen ook als huiskamerfunctie. Bekende uitspraken en gezegden van Frits waren: "Leef en laat leven, Altijd Goed, Dikke Mik, Hou ‘m hard en alleen techniek, Wat een ballentent en Dabi dabi doei." Aooi Arthur Vaessen
ZANDLOPER 04
door RVE-adjudant Ab Agterbos
door dhr Kees Garos, Hfd P&O LO/Sportorganisatie
Nieuws van uw RVE-adjudant
Van uw Personeelsdienst
Wist u dat…
Hierbij de stand van zaken van 1 juni tot en met 18 juli 2003
De Lauwersmeermars dit jaar op 5 juni plaatsvindt;
Uitstroom: Maj R. Kruizinga Smi R.C. Fox
per: 01-05-2003 01-05-2003
RMC-Zuid
Geplaatst: Sgt O.R. van Amstel
21-04-2003
KvOK
Dit een wandelmars van 65 kilometer is en langs vele mooie Groningse en Friese dorpen voert; U informatie kunt aanvragen via www.sporttotaal.nl; Op de Q-schijf relevante LO/Sportinformatie te vinden is; Iedere LO/Sportgroep toegang heeft tot deze Q-schijf (zie mail dhr Paul Lindeboom);
Rob en Cristien bouwen hun toekomst op in Zweden
Afscheid smi Rob Fox
De eerste managementdag heeft plaatsgevonden; Hiervan een hand-out te vinden is op de Q-schijf; Het niet om de sgt "Wijnand" Veen gaat in het artikel van aooi Dick Kuiten; De betreffende sgt W Veen onze LO/Sportorganisatie inmiddels heeft verlaten; Kap Sjors Röttger aan smi Hans van Batavia een racefiets heeft verkocht; Sjors deze fiets ooit gekocht heeft van kol Rob Zimmermann; Hans deze voor heel veel winst heeft doorverkocht;
Na zeventien jaar in dit bedrijf gewerkt te hebben, heeft smi Rob Fox dinsdagavond 9 april afscheid genomen van de LO/Sportgroep Seedorf, de LO/Sportorganisatie en de Koninklijke Landmacht. Per 1 mei a.s. verlaat hij officieel de dienst en emigreert hij naar Zweden waar hij samen met zijn echtgenote Cristien een nieuwe toekomst op gaat bouwen. Maj Ruben Driever heeft namens C-LO/Sportorganisatie afscheid genomen van Rob en hem het herinneringsbord en de oorkonde plus speld van de BLS overhandigd. Kol Rob Zimmermann heeft hem nog persoonlijk gebeld tijdens het afscheid en hem bedankt en veel succes gewenst in Zweden.
Sjors nu van mening is dat hij nog het nodige tegoed heeft; Dhr Paul Lindeboom toegetreden is tot de redactieraad van De Zandloper; Hij zich in de volgende Zandloper aan u zal voorstellen; Mevr Astrid Waard ‘De Pen’ heeft ontvangen van dhr Evert Hoegen; U haar verhaal kunt lezen in de volgende Zandloper.
Onderwijs Rob Fox is van de dienstplichtige lichting 86-3. Na de opleiding aan het OCLO (LO/Sportschool) werd hij in Havelte geplaatst. Na een half jaar ging hij naar Oirschot (RvS) en heeft daar drie jaar, tot 1990 gezeten. Daarna werd hij op de KMS geplaatst. Aansluitend Rijschool Venlo, Prik Veldhoven en LO/Sportgroep Seedorf. In 1999 is Rob gedurende een half jaar op uitzending geweest. Momenteel is Rob bezig zijn ALO af te ronden. In Zweden probeert Rob, terwijl zijn vrouw Christien werkt in de kantine van een golfbaan, uiteindelijk een baan te vinden in het onderwijs. Tijdelijk zal hij werken in de bosbouw, om samen hun geluk in het noorden te beproeven.
ZANDLOPER 05
‘Schieten is een verslaving’ de kosten van deze hobby flink in de papieren. Wapen- en kledingkosten liegen er niet om en een wedstrijdkogel kost al gauw achttien eurocenten terwijl een trainingskogel altijd nog vijf eurocenten kost. Met zo’n 10 à 12 trainingsuren per week en ongeveer tweehonderd patronen per training kunt u ongeveer uitrekenen hoeveel van zijn sergeantensalaris hieraan op gaat. Gelukkig is hij ook in het bezit van een schietsimulator. Een SIM KKW, maar dan voor thuis op zolder. Hiermee kan hij gelukkig ook heel veel trainen en gegevens naar boven halen die je met het blote oog eigenlijk niet kunt zien, maar die wel het resultaat van het schot bepalen.
"Via mijn vader", is het voorspelbare antwoord op de vraag hoe hij bij de schietsport is gekomen. Zoals zoveel kinderen die (sportief gezien) in de voetsporen treden van één van de ouders. Sgt Rolf van der Velde, 26 jaar. Geboren in Groningen en nu woonachtig in Zuidlaren. LO/Sportinstructeur op de Johan Willem Frisokazerne te Assen en top (sport)schutter. Een portret. Op zijn twaalfde ging hij met vader mee naar de schietbaan. Op zijn vijftiende zat hij in de kernploeg van de Koninklijke Nederlandse Schutters Associatie. De NOC/NSF B status, met als doel: deelname aan de Olympische Spelen. Olympische Spelen Athene zal waarschijnlijk te vroeg komen maar Rolf hoopt bij de volgende spelen deel uit te maken van de Olympische ploeg om deel te nemen aan de olympische discipline sportschieten met klein kaliber (punt 22) geweer. Om zich te kwalificeren heeft hij een goede prestatie nodig op een zogenaamde B-wedstrijd in Tsjechië, begin mei. Als dat lukt, plaatst hij zich voor de World cup wedstrijden, vermoedelijk in Atlanta (VS), Seoul (Zuid-Korea), München (Dld) en Zagreb (Kro). Pas tijdens deze wedstrijden zou hij zich voor de Olympische Spelen kunnen plaatsen. Eind juli, begin augustus vindt het EK plaats in Tsjechië. De olympische discipline bestaat uit het liggend afvuren van zestig schoten op een doel ter grote van een bierviltje. Dit doel bevindt zich op vijftig meter en geeft per treffer maximaal tien punten. Dit tienpuntendoel is zo groot als een munt van één euro. Zeshonderd punten is dus het hoogst haalbare voor deze schutters. Persoonlijk Record Maximaal zeshonderd punten. Rolf heeft een persoonlijk record staan van 598 punten! Hij schoot dit in 1994 tijdens de voorrondes voor het WK in Italië. Tot 2002 was dit tevens het Nederlands Record, wat inmiddels is verbeterd naar 599 punten. Hoewel Rolf wel enige financiële ondersteuning heeft van het NOC/NSF en een munitievergoeding van de bond, lopen
Fysieke belasting Het ziet er niet al te zwaar uit, liggend zestig schoten afvuren maar schijn bedriegt ook hier. Een wapen weegt zeven kilogram, is enkelschots en moet dus na elk schot worden herladen. Een wedstrijd duurt maximaal 75 minuten waarbij de liggende houding niet of nauwelijks veranderd. Dit geeft natuurlijk best een fysieke belasting. Naast deze fysieke belasting is het vooral zaak om de concentratie vast te houden. Het gaat bij het treffen om millimeters die bepalen hoeveel punten een schot oplevert. De combinatie LO/Sportinstructeur in Assen en schutter op nationaal niveau is goed te doen. Alleen voor de wedstrijden houdt hij zich (fysiek) tijdens de lessen enigszins in om zijn spieren niet bij voorbaat al uit te putten en trillerig op de baan te liggen. Militair team Naast deze civiele schuttersactiviteiten maakt Rolf ook deel uit van het Nationaal Militair Schietteam. Dit militair sportschieten is vergelijkbaar met het civiel schieten met dien verstande dat er geschoten wordt met een zes millimeter wapen en het aantal schoten en houdingen enigszins anders is. Voor dit militair team traint Rolf één of tweemaal per maand op legerplaats Harskamp. Op dit moment is het militair team, internationaal gezien, een middenmoter. Rolf is er echter van overtuigd dat de prestaties van het team de komende jaren zullen verbeteren. Dit vooral door de aanschaf, dit jaar, van nieuwe wapens. Voor 2003 staan er maar twee trainingswedstrijden op de wedstrijdkalender: één in Zwitserland en één in Oostenrijk. In 2004 is er dan weer een militair wereldkampioenschap waarvan de locatie nog onbekend is. Uiteraard maakt deze rustig ogende LO/Sportinstructeur ook deel uit van de KL equipe Diemaco schieten, waarvan aooi Dick Kuiten chef d’equipe is. Verslaving Op de vraag wat er zo boeiend aan het sportschieten is, antwoordt onze scherpschietende collega: "Schieten is een verslaving, als ik twee weken niet schiet voel ik me uitermate beroerd". Smi Jan Welling, LO/Sportgroep Johannnes Postkazerne
ZANDLOPER 06
Sport blijft zijn leven kleur geven In het fitnesscentrum in Roosendaal, vinden we: Gerard Loontjens. Ooit was hij LO/Sportinstructeur ergens in het land en uiteindelijk Compagnie Sergeant-majoor (CSM) aan het OCLO. Inmiddels alweer enige jaren met Functioneel Leeftijd Ontslag. Om iets meer over hem te weten te komen, moeten we naar Roosendaal voor een afspraak in een ultramodern fitnesscentrum, waar de ons bekende apparatuur, maar dan in een iets meer geavanceerde vorm, in grote getale staat opgesteld. Dit is de omgeving waar Gerard als ultieme invalkracht zijn hobby uitoefent. Want sport blijft, ook na het verlaten van de Krijgsmacht, zijn leven kleur geven. Na wat inleidende beschietingen ontkomen we er niet aan om eerst aandacht te besteden aan zijn kersverse taak als opa. Met gepaste trots en vertederde blik gelardeerd met foto’s van zijn eerste kleindochter. Met enige moeite belanden we bij zijn eigen roots. Zijn vader was marinier, die in 1940 meevocht in Rotterdam; toen de situatie onhoudbaar was, werd ook hij een gedwongen Engelandvaarder. In Schotland onderging hij de commando-opleiding en landde hij op D-day in Normandië.
‘Oud’ collega Terug in North Wales ontmoette hij Gerard’s moeder en, aldus Gerard: "voor je het weet sta je negen maanden later op deze aardkloot!" Dat was 18 januari 1946 te Banger (GB) onder de ruige aanblik van Snowdonia Mountains. Geheel volgens verwachting stapt hij zelf op twintigjarige leeftijd de poort van de Koninklijke Militaire School binnen, waar hij samen met ‘oud’ collega Herman Woesthuis onder andere de schakelklas volgt. Zijn eerste plaatsing wordt Oirschot, maar in 1972 stort hij zich in de opleiding tot LO/Sportinstructeur. Parcourmilitair In Hooghalen treft hij de D-klas met onder andere; Wim van Breugel, Peer van de Ven en Frits van de Berk. Een klas die
destijds ook onderdak bood aan politiefunctionarissen zoals Jaap Viergever, een gerenommeerd voetbaltrainer en Ben Lesterhuis, een toptalent in tienkampkringen. Maar ook marechaussees zoals Albert Koopman die thans zijn heil zoekt bij een rustgevende schaapskudde op de Drentse heidevelden en een politieman uit Suriname die ondanks zijn leeftijd en een paar verrotte knieën, kon goochelen met basketballen en met hanen en was behept met paranormale gaven die hij naar hartelust botvierde op zijn collega-studenten.
Garde Jagers Na zijn opleiding als LO/Sportinstructeur was hij werkzaam in Oirschot en Seedorf. In 1979 mocht echter zijn gedrevenheid niet baten, want de selectie voor sergeant-majoor bestond toen nog en was onverbiddelijk. Teleurstelling, ja ‘n ramp zelfs: "ze hebben me niet meer nodig". Omdraaien en de blik op iets nieuws en daar gaan we. Dat tekent zijn persoonlijkheid, echter hij blijft de sport trouw. Hij wordt geplaatst bij het 42 Painfbat en later bij het 12e Infanteriebataljon Garde Jagers in Schaarsbergen, waar hij de functie van CSM vervult. Vak van LO/Sportinstructeur Wij zien Gerard veelvuldig bij de KL-kampioenschappen. Vooral het Parcoursmilitair heeft zijn voorliefde en met hem als kameraadspecialist kaartlezen leidde dat tot diverse ereplaatsen. Onder andere samen met onze huidige hoofdredacteur (aooi Richard Wichhart), die aangespoord door de gedrevenheid van Gerard ook het vak van LO/Sportinstructeur verkoos boven een beperkt bestaan bij de infanterie. Met een tussenstop bij het Commando Herhalingsoefening in Ossendrecht (1984) belandt hij uiteindelijk bij het OCLO in 1990. De geheimen van het oriënteren Gerard was een krachtige loper die de bomen uit het bos kon lopen. Geen expliciet loper, maar daardoor meer tijd om te kaartlezen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld ploeggenoot Haico
Sport blijft zijn passie.
Scharn. Kon hij je niet met lopen overtuigen dan was de goedlachse gedrongen gestalte in staat om met zijn bulderende lach het noodzakelijke respect af te dwingen. De kaartleeskwaliteiten deden hem al in 1972 in de nationale militaire Oriëntatieloop-equipe belanden. Dat was nog in de tijd dat oriëntatieloop (OL), in Nederland althans, in de babypantoffeltjes stond. Posten hoog in de bomen, vooral over paden en dan in Zweden tot de ontdekking komen dat die daar niet bestaan; wel rotsen, moerassen en bergen die plotseling op een heel andere plek staan dan de kaart aangeeft, tenminste als je de kaart 180 graden gedraaid houdt.
Gunstige regeling De ervaring opgedaan in de militaire ploeg heeft hem later nog het nodige plezier opgeleverd. Als CSM van het OCLO (1990 tot en met 1996) in Ossendrecht mocht hij de klassen dienstplichtigen inwijden in de geheimen van het oriënteren. Met de nodige nostalgische gevoelens denkt hij terug aan die tijd. "Niemand wilde die lessen verzorgen, want het kader was in staat om zelfs op de Afsluitdijk te verdwalen!". Helaas was dat ook meteen zijn laatste functie, want bij de verhuizing van het OCLO naar Amersfoort, bleef Gerard alleen achter met
een leeg gebouw. Een gunstige regeling om vervroegd "uit te treden" werd zijn deel. Met zijn inmiddels verworven vaardigheid sportmassage en vrijgekomen tijd werd vervroegd hieraan een zinvolle invulling gegeven. In zijn autootje, met de massagetafel op de achterbank, naar de cliënt thuis om ze daar onder handen te nemen.
Afzien Na deze terugblik door naar het heden. Dan verschijnen de materialen om uit te wijden over een nieuwe rage, want na Tae-Bo, Spinning en Bodypump is het nu tijd voor Power yoga, de zwaarste vorm van yoga, officieel getooid met de naam Ashtanga yoga. De uiteenzetting die volgt wordt ondersteund met de nodige poses. Een nieuwe rage verzekert hij mij, waarbij ademhaling en spierversterking de hoofddoelen zijn. Wie daar kennis van wil nemen moet zich maar eens met hem in verbinding stellen. Bereid je dan wel voor op een uitvoerige en inspannende ontmoeting. Want kunnen afzien blijft voor hem ook nu nog een basisvaardigheid. Maj Ton de Vaan, Projectofficier Militaire Wereldkampioenschappen Triatlon
Uitgezonden personeel Kap Ad Derksen (buddy kap Arnold Hofsté, ‘t Harde) Rnr 51.10.31.090 1 (NL) MECHBAT SFOR 14 C-TEAM CIMIC BASE NOVI TRAVNIK NAPO 81 3509VP UTRECHT E-mail:
[email protected] Terug: oktober 2003, Eindhoven Sgt Davy Heesakkers (buddy smi Barry Janssen, Oirschot) Rnr 77.03.20.013 1 (NL) BLMF SPTSQNDET SFOR 14 LO/SPORT BANJA LUKA NAPO 82 3509VP UTRECHT E-mail:
[email protected] Terug: oktober 2003, Eindhoven Aooi Berry van Moorsel (buddy smi Frank Paymans, Oirschot) Rnr 60.02.07.105 1 (NL) NSE SFOR 14 LO/SPORT BASE BUGOJNO NAPO 81, 3509VP Utrecht E-mail:
[email protected] Terug: oktober 2003, Eindhoven
Smi Hans van Leeuwen (buddy smi Frank van de Broek, Amersfoort) Rnr 57.07.07.316 1 (NL) NSE SFOR 14 LO/SPORT BASE BUGOJNO NAPO 81, 3509VP Utrecht E-mail:
[email protected] Terug: november 2003, Eindhoven Sgt Marco Jaspers (buddy Steven Hendrickx, Oirschot) Rnr 72.10.26.027 1 (NL) NSE SFOR 14 LO/SPORT BASE NOVI TRAVNIK NAPO 81, 3509VP Utrecht E-mail:
[email protected] Terug: oktober 2003, Eindhoven Smi Ton Wessel (buddy smi Leon Kluitenberg, Schaarsbergen) Rnr 62.05.08.164 HQ ISAF III STSPTBN NAPO 57, 3509VP Utrecht E-mail:
[email protected] Terug: augustus 2003 Laat eens iets van je horen!
ZANDLOPER 08
Geschiedenis medaille Zware Militaire Vaardigheid Om de geschiedenis van de Zware Militaire Vaardigheid (ZMV) te kunnen beschrijven, moeten we teruggaan naar de Nationale Militaire Vijfkamp (NMK), uit de jaren zestig. De Nationale Militaire Vijfkamp bestond (in 1961) uit schieten, hindernisbaan, zwemmen, hand-granaatwerpen en acht kilometer crosscountry veldloop. Er was bij deze vijfkamp een algemeen individueel- en een onderdeelklassement (eenheid). In 1965 was er nog maar één klassement over, namelijk een eindklassement (individueel) waarbij de eenheid wel vermeld stond. Op grond van de klassementslijsten van de Nationale Militaire Vijfkamp zijn in 1965 voor het eerst oorkonden voor de Zware Militaire Vaardigheid uitgeschreven. Er was nog toen nog géén embleem voor de ZMV; op de oorkonde stond een lauwerkrans afgebeeld en de vijf takken van sport, alsmede de behaalde puntresultaten. Er was nog geen rekening gehouden met het vermelden van het aantal keren dat men de eisen afgelegd had. Draagmedaille Enkele jaren na de invoering van de ZMV-oorkonde bestond ook de wens hieraan een onder-scheidingsteken te koppelen. Het voorstel hiervoor was een draagmedaille die toegevoegd zou worden aan de lijst van sportmedailles NOC/NSF. De medaille is om twee redenen niet ingevoerd: Het ZMV-niveau werd te laag bevonden ten opzichte van NOC/NSF en er was volgens de Kanselarij der Nederlandse Orden te veel gelijkenis met een reeds bestaande (ere-)medaille uit de Tweede Wereldoorlog. Helaas is het ontwerp van de ontwerp-draagmedaille niet bewaard gebleven. Zilverkleurig met blauw Indien er een onderscheidingsteken zou komen moest dat van de afdeling Plannen van de Bevelhebber der Landstrijdkrachten aan de volgende eisen voldoen: het moest voor iedereen haalbaar zijn na voldoende training, het mocht door alle krijgsmachtdelen gedragen worden en geen onderscheid tussen dienstplichtige en beroeps militairen. De toenmalige kap C.J.M. Bongers van de LO/Sportcommissie KL te Den Haag zou de ideeën verder uit gaan werken voor een nieuw reglement (de Militaire Vijfkamp was te zwaar om voor iedereen haalbaar te zijn). In 1974 had hij een nieuw ZMV-reglement voorbereid en een draagspeld ontworpen. Omdat de ZMV als een vervolg, dan wel zwaardere variant, van de Militaire Lichamelijke Oefening (MLV) werd gezien, werd de nieuwe speld hier op gebaseerd. De heer Van Zel van de tekenkamer bij Staf COKL werkte het ontwerp uit tot een perfecte tekening. Van deze tekening werd door de goud- en zilverindustrie Venrooy uit Den Bosch een stempel gemaakt, om twee proefmodellen te vervaardigen. Een was geheel zilverkleurig met blauw- en de ander was goud-kleurig maar rood geëmailleerd.
Ruim zeven gulden per stuk Kap Bongers besprak het reglement en de spelden met toenmalig commandant LO/Sportorganisatie (L. van de Wee), commandant COKL (Mensing) en Chef Staf COKL (de Bruin). Omdat de BLS toch nog twijfelde over een eventuele invoering van de ZMV-speld besloot Chef Staf COKL in 1975 de spel-den voor te leggen aan de "Bloedraad". Een bijnaam voor de BLS-stafvergadering, door het hoge aantal rode generaalsbanden op de petten. Door het grote enthousiasme van de aanwezigen kon de BLS ook niet meer terug. Er werd overigens gekozen voor de goud-kleurige rood geëmailleerde speld. Na deze vergadering kreeg kap Bongers het ‘goede’ nieuws te horen, zodat hij naar Den Haag toog, om zijn voorstel te laten bekrachtigen door de BLS. Direct na ondertekening, werd de opdracht voor de productie van de eerste spelden gegeven. De firma Venrooy leverde deze eerste honderd spelden af in 1975 voor zeven en een halve gulden per stuk. Terugwerkende kracht Bij Ministeriële Beschikking van 30 juli 1976 werd het embleem voor de ZMV vastgelegd. In datzelfde jaar werden ook de eerste spelden uitgereikt aan veertig militairen. In 1977 werden de eerste her-halingscijfers aangemaakt en uitgereikt. De uitslagenlijsten van de Nationale Militaire Vijfkamp uit in ieder geval 1961, 1964 en 1965 zijn later voorzien van de handmatig geschreven tekst ZMV 1961, respectievelijk 1964 en 1965. Blijkbaar is besloten de Vijfkampuitslag met terugwerkende kracht toch als ZMV aan te merken. Dit laatste is niet met formele besluiten aan te tonen. Diverse uitvoeringen Het reglement is herhaaldelijk bijgesteld tussen 1974 en 2000. Onder andere kol Peter Rommelse, lkol b.d. Leen Pfrommer en kap b.d. Harry Vermegen zijn hier druk mee bezig geweest. Er zijn dus diverse uitvoeringen van de reglementen, maar door leverancierswisselingen ook diverse uitvoeringen. Ten minste één uitvoering is vervaardigd voor de handel, en heeft een meer oranje-emaillering.
De heer Rob Kuenen is werkzaam bij de Historische Verzameling KMA en het Instituut Militaire Geschiedenis. Hij is de specialist voor uniformen en emblemen van de Koninklijke Landmacht van 1940 tot heden. Hij heeft voor ons ook de basis gelegd voor onze traditiekamer. Helaas heeft hij door ruimtegebrek en brandveiligheidsregels in Papendal deze expositie niet neer kunnen zetten. Enkele zaken zijn in onze koffiekamer te zien. Mochten jullie nog emblemen hebben (sport, uitzendingen, landmacht enzovoort), of informatie over emblemen (foto’s, ontwerper, periode, fabriek, oplagen) kunnen jullie hem dit toesturen. Zijn postadres is: Ing. R.C. Kuenen, historische verzameling KMA, MPC 71C, Breda.
ZANDLOPER 09
Militair Wereld Kampioenschap Triatlon 2003
Smi Rik van Trigt, trainer Militaire Triatlonploeg. Foto linksonder: De militaire Triatlonploeg.
Na het succesvolle Militaire Wereld Kampioenschap Vijfkamp in 2002 staat het BIMS in 2003 een nieuwe uitdaging te wachten, namelijk: Triatlon. En evenals vorig jaar staat het niet alleen. Opnieuw levert de Koninklijke Landmacht het overgrote deel van de ondersteuning. Ook de LO/Sportorganisatie draagt een steentje bij; zij het in aanzienlijk mindere mate dan in 2002. Hieronder volgt een vooruitblik. Met een zo geslaagd en enerverend kampioenschap, met vele persoonlijke records, evenaren en verbreken van wereldrecords en de niet te versmaden gratis reclame in de media voor de sport in de krijgsmacht nog vers in het geheugen moet een klik in de bovenkamer er voor zorgen dat hetzelfde enthousiasme aan den dag wordt gelegd als voorheen bij de start van de voorbereidingen voor een nieuw Militaire Wereld Kampioenschap.
Vergelijking Een vergelijking dreigt tot achteroverleunen: één wedstrijddag in plaats van zes, twintig landen in plaats van dertig, honderdvijftig deelnemers in plaats van tweehonderdvijftig, één wedstrijdlocatie in plaats van vijf, één als vanouds bekend parcours in Dronten (sedert tien jaar de vaste omgeving voor het aanvankelijk (open)KL en nu ook Nationaal militair kampioenschap), in plaats van twee compleet nieuwe wedstrijdvoorzieningen (elektronisch trefferregistratiesysteem op de schietbaan WH3 Harskamp en de splinternieuwe internationale hindernisbaan in Groot Heidekamp te Schaarsbergen). Ruggesteun van de Nederlandse Triathlon Bond (NTB) in plaats van solistisch van de militaire vijfkamp. Schitterende outillage (Legerplaats bij Oldebroek) in plaats van een uitgeleefde, lege accommo-datie (KKN). Slechts een tweede lustrum in plaats van een vijftigjarig jubileum.
geschiedenis van de CISM veteranen acte de presence geven: mannen boven de veertig en vrouwen boven de 35 strijden dan om de titel militair wereldkampioen veteranen. Op dit moment bestaat er bij de organisatie nog geen enkel idee over de te verwachten aantallen ‘oudjes’. Evenmin is er inzicht in de inbreng van Nederland in deze nieuwe wedstrijdcategorie. Gelet op de triatlonhistorie hier te lande zou je een horde triatleten moeten zien binnenstormen. Aan u de eer ze op te sporen!
Ondersteuning Al in een vroeg stadium is de basis gelegd voor een gedegen ondersteuning; 200 Bevo & Transport Bataljon onder leiding van lkol Van de Hoek (voormalig lid Nationaal Militair Parateam) en C-OTCVust, met gevoel voor historie optredend als gastheer namens de KL. De LO/Sportorganisatie, met name de LO/Sportgroep ‘t Harde, zorgt voor de specialistische steun. Huisvesting en voeding is in vertrouwde handen van LFD ‘t Harde. Vanuit het RMC-Midden wordt de overige steun gecoördineerd. Programma Als u niet ingezet wordt en nog geen invulling aan de vrije vakantiedagen heeft gegeven, is wellicht een bezoek aan dit topsportevenement een welkome traktatie. Informatie hierover kunt u vinden op intranet. zaterdag 2 augustus: 10.00 start jeugdwedstrijd 14.00 start dames 14.15 start veteranen 14.30 start heren prijsuitreiking en sluiting in ‘t Harde (avond) Hoe het ook zij: "Doe het in Dronten!"
Overeenkomsten Gedreven medewerkers waaronder aooi Bert Poelman in plaats van kap Rob Jansen. Enthousiaste ondersteunende instanties. Topsport. Multidisciplinair. Nationale militaire teams onder leiding van uitermate gedreven en deskundige coaches (corebusiness van de LO/Sportorganisatie?) en midden in de vakantieperiode. Dronten Zonder iets te kort te doen aan de medewerkers van de gemeente Arnhem is de toegestoken hand van de gemeente Dronten symptomatisch voor de wijze waarop in het verleden in eendrachtige samenwerking jaarlijks een triatlonevenement is gerealiseerd. De gretigheid om een MWK binnen haar grenzen te halen, opent ook ongekende registers: Alles kan! We zien straks de militaire toppers op een nagenoeg ongewijzigd parcours, van afgelopen jaar tijdens een regionaal tevens NMK Triatlon, de Olympic Distance volbrengen. Voorafgegaan door een jeugdwedstrijd ter afsluiting van een door Defensie gesponsord jeugdkamp van de NTB.
NB. De afwisselende schrijfwijze triatlon en triathlon vindt zijn oorsprong in het groene boekje, de eerste en zonder de letter "h", is de enig juiste. Waarom dan toch met de letter "h": Engelse naam en in de NTB is sprake van naamgeving vóórdat groene boekje zijn intrede deed, dus nog met de letter "h"! Kortom: Nederlandse Triathlon Bond, Militair Wereldkampioenschap Triatlon en World Military Triathlon Championship. Maj Ton de Vaan, Projectofficier Militaire Wereldkampioenschappen Triatlon De Militaire Triatlongroep
Veteranen Onder de naam Age Group zullen voor het eerst in de
ZANDLOPER 11
Keer op keer staat de LO/Sportschool voor een uitdaging
Aspirant-onderofficieren maken kennis met de LO/Sportschool Elke keer staat het team van de LO/Sportschool weer voor de uitdaging een nieuwe groep aspirantonderofficieren, vers van de KMS, op te leiden tot sergeant LO/Sportinstructeur. Niet altijd een even gemakkelijke taak, want zoals u weet hebben KMS leerlingen al het een en ander achter de rug voor ze bij de LO/Sportschool binnenkomen.
Op basis daarvan lijkt er al heel wat kennis en kunde aanwezig. Allereerst is natuurlijk een burgerdiploma van het CIOS of de ALO behaald en in ons geval ook nog de Algemene Militaire Opleiding (INI-1) én het verkort traject tot sergeant titulair (INI-5). Toch is het voor het kader van de LO/Sportschool elke lichting weer een verrassing wat de eerder genoemde kennis en kunde nou precies inhoudt, aangezien er vele CIOS- en ALO mensen in den lande zijn met elk een eigen visie en methode. Aan het team dus de opdracht al deze personen, hun meningen, achtergronden en visies op te leiden tot LO/Sportinstructeurs die binnen de LO/Sportgroepen de op de LO/Sportschool aangereikte KL-doctrines in de praktijk kunnen en willen brengen. In deze tekst wil ik, als een van de aspirant-onderofficieren, graag voor u uit de doeken doen hoe dat in zijn werk is gegaan.
om de weg vrij te maken voor de toekomst, want een theoretische basis is gewoon nodig om inzicht te krijgen in de werking van de training die je gaat verzorgen. Met name wil ik hier smi Cor den Daas noemen, die de uitdaging heeft gehad ons door de bomen van hele en halve competities, enkele en dubbele eliminatiesystemen en de integrale poulesystemen het bos te doen vinden. Hij heeft hiervoor meer dan zijn charmes in de strijd moeten werpen en behalve zijn drang om alles weer tot de praktijk terug te brengen waardoor het toch weer begrijpelijk werd, is er ook stelselmatig een geheim wapen ingezet: "Jongens en meiden, even vijf minuten break, KOFFIE!" Complimenten Al vrij snel in de opleiding kwam er een bijzonder hot item ter sprake: de plaatsing. Voor ons natuurlijk heel interessant, want
Vreemde eenden in de bijt In de persoon van aooi Humphrey Broos hadden wij op de KMS al herhaaldelijk kennis gemaakt met de LO/Sportschool en merkten wij dat de LO/Sportschool, voor zover mogelijk, al betrokken is bij de op te leiden LO/Sportinstructeurs in het voortraject. Het is als bijzonder prettig ervaren dat we al op de KMS concrete inhoudelijke vragen konden stellen over de VTO die wij zouden gaan volgen. De eerste dag op de LO/Sportschool in Amersfoort was dan ook geen echte kennismaking in die zin dat velen van ons elkaar al kenden of in ieder geval eerder hadden gezien. Toch werden wij daar voorgesteld aan het team van sergeant-majoors dat onze instructeurs zouden worden tijdens de opleiding en bovendien waren er twee vreemde eenden in de bijt. De wachtmeesters Muller en Van Vilsteren van de KMar zouden samen met ons de VTO gaan volgen om LO/Sportinstructeur te worden bij de marechaussee. Al snel bleken zij bijzonder goed met de KMSleerlingen te integreren en namen zij hun plaats in, geenszins als lelijke eendjes, maar door hun open instelling en inzet wezenlijk onderdeel van de groep. Dubbele eliminatiesystemen De vaktechnische opleiding (VTO-01) vraagt om een bepaald basisniveau, zowel op fysiek gebied als op theoretisch vlak. En hoewel het voor LO/Sportinstructeurs, met hun kenmerkende bewegingsdrang, niet altijd genieten is, moesten we er allemaal aan geloven: weer terug de schoolbanken in! En we hebben het geweten; vakkennis werd opgehaald, trainingsprincipes werden verklaard, KL-doctrines aangereikt. Zeker in de eerste periode begon het ons al snel te duizelen, want er werd in razend tempo doorheen gevlogen. Dit alles natuurlijk
ZANDLOPER 12
waar kom je nu daadwerkelijk terecht binnen de organisatie? Ik kan niets anders doen dan mijn complimenten geven voor het relatief vroege tijdstip waarop dit bekend is gemaakt. Natuurlijk waren er wat knelpunten en niet iedereen heeft zijn eerste keus kunnen bemachtigen, maar doordat we er vroeg mee zijn geconfronteerd, hebben we het verder ook achter ons kunnen laten en kwam het achteraf niet als verrassing.
beste uit de cursisten te halen. Het voordeel van onderlinge instructie is dat je je eigen klas les geeft en je de mensen kent. Het nadeel is dat als een klasgenoot je les geeft en jij je gedragen moet als een ‘normale leerling’ dat normaal dan een heel ruim begrip is. Nog nooit heb ik zoveel normale leerlingen gezien met gedrags- en coördinatieve afwijkingen als in de lessen onderlinge instructie.
‘Normale leerling’ Ik heb al eerder gezegd dat in de theorie de basis ligt, echter lesgeven leer je in de praktijk. Vandaar dat een groot deel van de opleiding heeft bestaan uit onderlinge instructie. Lessen geven aan elkaar dus; steeds voorbereid volgens de lesvoorbereidingsformulieren en geëvalueerd onder leiding van het kader. Al doende leert men en een echte doener binnen het team van de LO/Sportschool was de smi Rik van Trigt, voor velen welbekend en met ‘hardt’ voor de zaak. Met "dt", omdat hij ‘harD’ kan zijn in zijn uitspraken, vooral waar het gaat om motiveren en stimuleren. Hij geeft heel duidelijk aan wat hij van je verwacht, maar zeker ook met ‘harT’, want als er iemand is die vaak vraagt hoe het met je gaat en als er iemand is die je oppept, die beleving wilt zien binnen de sport dan is hij het wel. Pas kort bij de LO/Sportschool maar een drijvende kracht binnen het team. Vooral in de lessen onderlinge instructie kwam dit aspect naar boven, maar dat geldt voor alle kaderleden want je merkt dat het lesgeven hetgeen is waar het om draait en dat iedereen probeert vooral daar het
Twee vliegen in één klap De cyclus onderlinge instructie sluit aan op de stage, waarbij we de opgedane lesgeef-ervaringen voor het eerst in de militaire situatie in de praktijk konden gaan brengen. Waar mogelijk was het stagelopen bij het onderdeel waar je was geplaatst, gerealiseerd en in mijn geval had ik dat geluk. Natuurlijk een ideale situatie om het reilen en zeilen binnen je LO/Sportgroep een beetje af te tasten, te kijken wat voor groepen daar rondlopen, je aanstaande collega’s te ontmoeten en natuurlijk lessen te geven. Dit alles onder leiding van een sergeant-majoor die zelf de cursus voor didactisch begeleider volgde, wat prima te combineren was met onze lesgeefstage. Vanuit de LO/Sportschool werden zowel wij, de lesgevers, als de didactisch begeleiders begeleid en zo sla je natuurlijk twee vliegen in één klap en haal je maximaal rendement uit je stage. Voor mij persoonlijk ook een heel prettige werkwijze omdat je eigenlijk twee begeleiders hebt (de smi Kuiper van de LO/Sportschool en Paijmans van de RvS te Oirschot) en dus veel meer kan opsteken. Ik kan natuurlijk niet voor iedereen spreken maar de meeste geluiden na de stage waren erg positief, zowel over de werkwijze als de manier waarop iedereen op de verschillende stageplekken is ontvangen. GVA-speld De stage is al bijna het einde van de opleiding want het gaat toch altijd sneller voorbij dan je denkt…. Een weekje afsluiting in de Ardennen waar ik eigenlijk heel weinig over hoef te zeggen: lekker ontspannen sportief aan de bak. We hebben daar de mogelijkheid gekregen om onze GVA-speld te halen en diverse outdoor-activiteiten te ervaren/beleven. Bedankt voor de mooie tijd Als ik terugkijk op de hele opleiding denk ik dat het een geslaagd geheel is geweest. Helaas heeft niet iedereen in één keer zijn diploma kunnen behalen, maar ik weet zeker dat dat niet aan de inspanningen van het team van de LO/Sportschool heeft gelegen en dat ook die mensen die een steekje hebben laten vallen deze in de zeer nabije toekomst zullen oppakken. Ik wil vanaf deze plek dan ook iedereen succes wensen bij alles wat hij of zij in de toekomst wil gaan bereiken en de LO/Sportschool bedanken voor de mooie tijd. Sgtt Pim van den Nouwelant, B-Cie KMS, Weert, gedetacheerd op de LO/Sportschool Onze nieuwe BBT-collega’s. V.l.n.r.: Smi Cor den Daas, sgt’n Jacob Veldstra, Nicolle van Tuel, Wil Bilstra, Tom Linthout, Jaap Buitenlaar, wmr Dennis van Uilsteren, sgt’n Sabastiaan Winter, Petra Klokker, Tim Hoogeweege, wmr Daniel Muller, sgt’n Tommie van Eeten, Jan Krak, Pim van den Nouwelant, smi Jeroen Kuiper, Rik van Trigt en cursusleider aooi Humphrey Broos.
ZANDLOPER 13
"NIET
LULLEN, MAAR POETSEN"
Topmanagement ING op bezoek bij de KL "Je wilt niet weten waar ik nu zit" antwoordde een topmanager door zijn mobieltje. "Ik zit op een kazerne en kijk door het raam en zie een stormbaan". Bijna vierhonderd (top)managers van de ING waren bijeen op de Oranjekazerne om daar door onze collega’s onder handen genomen te worden. Want de ING wilde hun strategie implementeren op de werkvloer. Zij vroegen hiervoor steun aan bij de Landmachtstaf, die op haar beurt kap Rob Jansen, onze LO/Sportorganisatie en de groep teambuilding van de KMS inschakelde. Zij stonden voor de uitdaging om een zinvolle invulling aan deze dag te geven. Niets vermoedend werden de (top)managers van de ING opgevangen in de kantine van Groot Heidekamp op de Oranjekazerne in Schaarsbergen. Uitgerust met een verstrekte regenjas, laarzen, werkhandschoenen en petje werden onder genot van een kopje koffie de eerste grapjes gemaakt. "Sld Eggink meldt zich". Toch heerste er onzekerheid want de doelstelling en de inhoud van de dag waren nog niet bekend. Implementeren Na de openingsspeech van de heer Diederik Laman Trip, kwam de doelstelling eruit, maar nog niet de invulling van de dag. Aan humor ontbrak het de heer Laman Trip niet. Hij begon zijn speech met de woorden: "Hoe moet dat nou in het land, want de hele leiding is weg en dat was ook de reden om te kijken hoe het loopt zonder leiding. Als dat goed gaat dan kunnen jullie je conclusies trekken. Wij hebben vorig jaar op de managementdag met zijn allen aandacht besteed aan de strategie. Vervolgens is er een plan gemaakt en is er een nieuwe structuur en strategie voor Nederland neergezet. Vandaag gaan we leren hoe je zoiets wilt implementeren, want onze gastheren zijn daar heel goed in: het implementeren, het uitvoeren van dingen, het coachen, begeleiden en hoe je bepaalde doelen gezamenlijk kunt bereiken."
Overgeleverd aan de ‘zieners’
"Onzekere factoren" Aansluitend deed kap Rob Jansen zijn verhaal. "U bent vandaag om meerdere redenen op de goede plek. Ik ben er zeker van dat u vanavond met mij zult zeggen: "het leger is een ideale sparringpartner voor onze grote bank de ING. Er moeten duidelijke overeenkomsten te vinden zijn. En die zijn er ook, als we bijvoorbeeld kijken naar de externe factoren die ons werk beïnvloeden. Het leven van banken is afhankelijk van de economie. Het leger heeft het geluk afhankelijk te zijn van de politiek. Beiden zijn dus afhankelijk van "onzekere factoren". Het mag zo zijn dat de ING geen echte kapiteins en generaals heeft, maar u zult toch ongetwijfeld op het werk wel eens het idee hebben dat discipline, blindvertrouwen en ondergeschiktheid heel belangrijk zijn. Meer nog, gewoon onmisbaar. Dat vinden wij ook. Vandaar dat ik het grote genoegen heb om u te vertellen dat u vandaag mag meemaken hoe deze aspecten binnen het leger gestalte krijgen en dat u zelf de handen uit de mouwen mag steken om met elkaar te ervaren "hoe" straks op de eigen werkvloer de hier vandaag opgedane ervaring kan worden toegepast. Laat u verrassen." De deelnemers werden verrast want buiten aangekomen en opgesteld voor de ‘stormbaan’ gaf onze Militaire Vijfkampploeg een demonstratie. Op dat moment was de paniek compleet. De deelnemers werden verdeeld in 25 ploegen van ongeveer vijftien personen en op verschillende locaties werden drie thema’s behandeld. Op dat moment kwam de ING-top langzaam in beweging (normaal zijn dat alleen hun aandelen). "Niet lullen, maar poetsen" Bij dit onderdeel moesten de groepen het frame van een boogtent opzetten. Er werd een leider aangewezen die uitleg en een tekening met beschrijving kreeg met de opdracht om directief leiding te geven. De achterliggende gedachten van deze oefening is dat er niet altijd gediscussieerd of dat een getrokken plan telkens maar weer veranderd hoeft te worden. Kortom: Als er iets afgesproken is dat voor iedereen duidelijk is, gewoon uitvoeren. "Ze deden gewoon wat ik zei" Het zal duidelijk zijn dat de verschillen erg groot waren. Sommigen hadden de tent al opgebouwd terwijl anderen nog moesten beginnen. ‘Slimme’ opmerkingen, zoals: "even wachten tot de anderen beginnen, kunnen we afkijken", tot een pittige dame, zoals Jolanda van de Kamer, die als eerste met haar groep klaar was zonder de veiligheid niet uit het oog te verliezen. Na de opdracht werd geëvalueerd waarbij de voor- en nadelen werden besproken. Er kwamen verrassende dingen uit. Op de vraag: "zijn wij eigenlijk wel gewend om leiding te ontvangen?", zei een persoon: "Ik wil je wel voorstellen aan mijn vrouw". Anderen erkenden dat het soms moeilijk is om leiding te ontvangen of misten de kennis en (belangrijke) informatie die zij niet ter beschikking hadden en
ZANDLOPER 14
Niet lullen, maar poetsen
Blind vertrouwen
de leiding wel (overigens dacht ik dat de top van de ING niet mocht handelen met voorkennis). Ook waren er personen bij die weinig plezier konden beleven aan het spelen van een ‘ondergeschikte’ rol. Teruglopend naar de kantine riep een dame heel verbaasd: "Ze deden gewoon wat ik zei." Samen hetzelfde doel voor ogen Bij een ander thema moest via een constructie vijf banden naar de overkant gebracht worden. Hierbij moest men aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals: de grond niet aanraken en betreden, de banden in de juiste volgorde aan de overkant neerleggen, slechts één band verplaatsen enzovoorts. Ook hierbij werd weer een leider aangewezen die iedereen bij zijn opdracht betrekken mocht. Uiteindelijk moest hij komen tot een besluitvorming en allen zodanig betrekken zodat zij beeld en geluid bij de opdracht hadden, want: de opdracht moest uitgevoerd worden zonder te praten hetgeen niet vooraf verteld werd wat vooral bij de dames problemen gaf. Het doel van deze opdracht was dan ook: eerst komen tot een beeld, oordeel en besluitvorming fase en tijdens de evaluatie zou blijken of deze uiteindelijke ‘beeldvorming’ voor iedereen duidelijk was. Beeldvorming Wederom verschillende ervaringen. Bij sommigen sloeg de paniek zichtbaar toe op het moment dat er niet meer gesproken mocht worden. Bij anderen was de kunst van managen duidelijk aanwezig. Wat voor hem niet duidelijk was werd overgedragen aan diegenen die dachten wel de oplossing te hebben. Bij de groepen waarbij de leider tot een duidelijke beeldvorming was gekomen en deze met zijn groep had doorgenomen, beperkte de rol van de leider zich tot het geven van aanwijzingen.
antwoord luidde: "op een grasveld van ongeveer vier hectare met aan je linkerkant een gebouw". Met de blinde moet je effectief communiceren en gericht informatie geven om zijn beeld volledig maken. Vertrouwen De rollen werden omgedraaid. De blinde werd de lamme en de groepen verplaatsten zich naar een andere locatie. Daar moesten de blinden opgetild worden en door een met touw gecreëerd gat geschoven worden zonder het touw aan te raken. Deze ‘gaten’ waren op verschillende hoogten aangebracht. Ook hier werd het vertrouwen op de proef gesteld. De zieners bespraken de strategie en vergaten soms de blinden, die in onzekerheid hun lot tegemoet gingen. Gelukkig werd deze onzekerheid door sommige groepen herkend en opgelost door deze groep vaderlijk toe te spreken. Wederom een dimensie die voor velen een nieuwe ervaring was en deze parallel trokken naar het werkveld. Wie is eigenlijk die blinde en hoe kun je deze dan meer laten zien? Conclusies De doelstellingen van de ING waren duidelijk. Beter had de LO/Sportorganisatie en de groep teambuilding van de KMS deze niet kunnen neerzetten. De (top)managers van de ING hebben vanaf vandaag een andere kijk op de Landmacht, dit ondersteund door veel positieve reacties en de nodige lofuitlatingen. De volgende dag was het aandeel van de ING, lichtjes gestegen. Te vroeg om hier conclusies uit te trekken. Een geslaagde en leerzame dag. Ik ga uitzoeken wie op de Staf de lamme en wie de blinde is. Ik denk dat het te kort door de bocht is om deze te verdelen in de categorie officieren en onderofficieren. Aooi Richard Wichhart
Wie is er nou blind Bij dit onderdeel werden tweetallen gemaakt, waarbij er één persoon geblinddoekt en begeleid werd door de ander (de ziener). De ziener moest de blinde door middel van praten een parcours laten lopen met daarin de nodige opdrachten, bijvoorbeeld over een wip lopen. Met andere woorden de lamme begeleidt de blinde. Hoewel het geen moeilijk parcours was, werd snel duidelijk dat dit makkelijker gezegd was dan gedaan. Het afstappen van een kleine verhoging, waarbij de blinde zichzelf geen visuele voorstelling kan maken, valt tegen. Een blinde neemt een afwachtende houding aan en onderneemt pas actie als er vertrouwen en een duidelijke beeldvorming ontstaat. Datgene wat ik zag, voldeed hier duidelijk niet aan. Iemand vroeg aan de ziener: "waar sta ik nu?" Het
Samen hetzelfde doel voor ogen
ZANDLOPER 15
Colofon
De Zandloper is een uitgave van en voor de LO/Sportorganisatie KL. Redactie(raad) Voorzitter
kap Sjors Röttger (*06-500-61484)
Hoofd-/eindredacteur
aooi Richard Wichhart (*06-500-61213)
Redacteur
smi Mike Becker (*06-578-62833) smi Richard Hesterman (*06-529-3610) smi Jan Welling (*06-532-48163) smi André Wijnberger (*06-345-3320-419) sgt Sibyl Gassner (*06-549-64630) dhr Chris Harts - TGTF (*06-557-66416)
Redactie-Kopijadres
LO/Sportorganisatie KL Redactie Zandloper Bernhardkazerne MPC 53 B Postbus 3003 3800 DA Amersfoort Tel: PTT 033-4661213 MDTN *06-500-61213 Mobiel 06-22412928 Mail Wichhart, REM LOSPORT BDFPL E-mail
[email protected] E-mail
[email protected]
Kopij/brieven volgende uitgave dienen uiterlijk 19 mei 2003 bij het kopijadres te zijn. Vormgeving & lay-out
Sectie Grafische Vormgeving, Frederikkazerne Den Haag
Druk
PlantijnCasparie Zwolle
De inhoud van dit blad weerspiegelt niet noodzakelijk de mening van de C-LO/Sportorganisatie. De redactie behoudt zich het recht voor ingediende kopij niet of gedeeltelijk te plaatsen. De inhoud van ingezonden brieven en artikelen blijft voor rekening van de schrijver. Artikelen uit dit blad mogen overgenomen worden mits de bron wordt vermeld.