Sport: preventie of oorzaak van rugklachten Dr. T. De Vroey Fysische geneeskunde en revalidatie 24 oktober 2015
Sport: preventie of oorzaak van rugklachten
Vragen die arts zich dagelijks stelt in de praktijk (Pubmed uitgekamd) • Is sporten economisch verantwoord aangezien hoge prevalentie? • Voordelen van sport? • Grens : gezonde fysische activiteit en zwaar sporten? • Casus • Is radiologisch onderzoek aangewezen alvorens te sporten? • Is er een verschil tussen prevalentie van LBP bij sedentaire /sporters? • Welke sporten zijn het minst risicovol voor LBP? • Sporten preventie van osteoporose? • Is sporten een verhoogd risico voor discushernia en artrose ?
Hoge prevalentie van rugklachten en socioeconomische impact •
Prevalentie (lifetime) van LBP 74%-85% en 20% klaagt van ernstige rugklachten
•
LBP een van de belangrijkste oorzaak van pijn en werkonbekwaamheid
•
In Belgie is het ziekteverzuin LBP: 3.5 miljard €
•
WHO (World Health Organisation) guidelines: 150 minuten van gemiddelde intensiteit of 75 minuten van hoge intensiteit/week
•
Is Sporten economisch verantwoord?
• • • •
BMC Musculoskelet Disord. 2014; 15: 391. Published online 2014 Nov 22. doi: 10.1186/1471-2474-15-391 PMCID: PMC4258006 Movement coaching: study protocol of a randomized controlled trial evaluating effects on physical activity and participation in low back pain patients
Voordelen van regelmatig sporten • In de literatuur: preventie van • • • • • • • •
Obesitas(België:15% obesitas, 49% overgewicht) Diabetes type 2 (5%) Hypertensie Burn out Depressie Osteoporose Versterking van het immuunsysteem, Kanker (onderzoek op 50.000 gezonde Amerikanen: 70% minder prostaatca als meer dan 3 uur sport/week…)
• Waar ligt de grens tussen gezonde fysische activiteit en zwaar sporten
Case • Man 83 jaar • Last van chronische LBP, knieën • • • •
Consult orthopedist op zijn 48 jaar Diagnose: vol artrose Therapie: sit down, lees boekje Resultaat: 22 jaar NSAIF, epidurale, hyaluroninfiltratie, pijnstillers, en …. veel pijn • Sinds 3 jaar geen pijn, geen pijnstillers meer • HOE?
Sporten: Beweging 1.5 uur/dag
Verband tussen radiologische afwijkingen van de lwz en incidentie van lage rugklachten: prospectieve studie • 742 jongens uit 171 scholen kregen een RX lwz als screening • RX preparticipatie en daarna gedurende 1 jaar gevolgd • Afwijkingen waren spondylolyse(5-10%bevolking), vernauwde tussenwervelruimte, spinale instabiliteit, schmorl nodules, spina bifida occulta • Resultaten:
Incidentie LBP/jaar
•
Zonder Rx afwijkingen
37 %
Spondylolyse
80 %
Discusvernauwing
59 %
Spinale instabiliteit
53 %
Conclusie: afwijkingen zoals spondylolyse groot risico van LBP
Am J Sports Med. 2004 Apr-May;32(3):781-6. Relationship between radiographic abnormalities of lumbar spine and incidence of low back pain in high school and college football players: a prospective study.
Verband tussen sportactiviteiten en lage rugklachten • • •
Cross sectional study: 43.630 kinderen (Japan) tussen 6-16 jaar Rekening (grootte, gewicht, BMI, duur van de sport, ...) Methode: Twee groepen: • •
• • •
no sports (alleen de verplichte schoolactiviteiten) sport group: 3 groep < 6 uur 6-12 uur >12 uur
LBP: 3 graden (geen beperkingen – sportact bep.-afwezigheid school) Resultaten: no sport: 21.5% meldde LBP sportgroep: 35.9% (stijgend naargelang de uren sport) Conclusie: stijging prevalentie lage rugklachten: sport groep > no sport groep risico voor LBP groter naargelang aantal uren sport
Eur Spine J. 2011 Jan; 20(1): 94–99. Published online 2010 Jun 26. doi: 10.1007/s00586-010-1485-8 PMCID: PMC3036027 Low back pain in childhood and adolescence: assessment of sports activities
Welke sporten geven de meeste rugklachten? • Retrospectieve, cross sectional study 5.958 (3.379 jongens en 2.579 meisjes) • Prevalentie van 14.8% (17.6 meisjes - 12.5 jongens)
Libyan J Med. 2015; 10: 10.3402/ljm.v10.26802. Published online 2015 Mar 9. doi: 10.3402/ljm.v10.26802 PMCID: PMC4355506 Prevalence and risk factors of low back pain among undergraduate students of a sports and physical education institute in Tunisia
Sport op jonge leeftijd: preventie van osteoporosis? •
•
Methode: cross-sectional study op 264 gezonde kinderen (6-12 jaar) ondergingen BMI en FFQ (Food Frequency Questionnaire) Physical activity and sedentary behaviour gemeten via accelerometer en vragenlijst
•
Regressie analyse (statische analyse rekening houdend met variabele) melkconsumptie, leeftijd, gewicht, lengte
•
Resultaten: fysische activiteit op jonge leeftijd verbetert BMI sedentair gedrag negatieve invloed op de botdensiteit
•
Preventie van osteoporose gebeurt op jonge leeftijd
MC Public Health. 2015 Jul 28;15:717. doi: 10.1186/s12889-015-2077-7. The influence of dairy consumption, sedentary behaviour and physical activity on bone mass in Flemish children: a cross-sectional study. Methode
2 belangrijke oorzaken van lage rugklachten • Discusdegeneratie • Artrose
Discusdegeneratie en sport Epidemiologische studie: sporten als mogelijke riscicofactor voor cervicale en lumbale discushernia? • Sporten: baseball,softball,golf,bowling,zwemmen, duiken, joggen, aerobic en racketsporten • 287 patiënten met lumbale hernia en 63 cervicale hernia (matched by sex, source of care, decade of age) • Resultaten: meeste sporten zijn niet geassocieerd met verhoogd risico voor HD en zijn soms protectief. • Uitz: - bowling > lumbale en cervicale hernia - gewichtheffen > cervicale hernia (weak positive association) •
Am J Sports Med. An epidemiologic study of sports and weight lifting as possible risk factors for herniated lumbar and cervical discs. The Northeast Collaborative Group on Low Back Pain.
ARTROSE • Experiment op gezonde gewrichtsoppervlakte bij dieren • Nl fysiologische bewegingen: kraakbeen tijdelijk verzwakken maar er ontstaat geen artrose • Gewrichtsoppervlakte versterkt bij repetitieve bewegingen in tijd, maar niet bij zware krachtinspanningen. Kraakbeen wordt dikker en er onstaat verhoging proteoglycaansynthese Type sportactiviteit Dysplasie Dysmorfie laxiteit Musculaire zwakte
ARTROSE
Overgewicht
genetische predispositie
Buckwalter JA, Martin JA. Sports and osteoarthritis. Curr Opin Rheumatol 2004;16:634-9. [Medline]
Verband tussen immobilisatie en gewrichtsdegeneratie
•
na 6 dagen immobilisatie van 1 knie (studie bij gezonde honden): reductie van 41% proteoglycaansynthese in de immobiele knie in vergelijking met contralaterale knie.
• Na 3 weken: geen proteoglycaansynthese in de immobiele knie. • Na 6 weken verwijderen van gips duurt het 14 dagen alvorens terug normale proteoglycaansynsthese. • Kraakbeen dat verzwakt is door immobilisatie wordt kwetsbaarder door intense belasting in de beginperiode. • Na 1 jaar immobilisatie proliferatie van vetweefsel en toename van fibrose met verkleuring van gewrichtsoppervlakken.
Evaluatie van fysische activiteit op acute lage rugklachten(werkonbekwaamheid) • • • • •
• •
Prospectieve studie 2 verschillende benaderingen in onze dagelijkse praktijk Methode: 99 patiënten met belangrijke acute rugklachten Binnen de 48 uur na initiële pijn 2 groepen: • stay active group • adapted activity group (naargelang de pijn) Gedurende 7 dagen pedometer en pijn schaal Resultaten: actieve group 30% meer stappen (positieve behaviour) Kurve van pijnintensiteit gelijklopend
BMC Sports Sci Med Rehabil. 2015 Aug 27;7:19. doi: 10.1186/s13102-015-0013-x. eCollection 2015. The effect of the stay active advice on physical activity and on the course of acute severe low back pain. Olaya-Contreras P1, Styf J2, Arvidsson D3, Frennered K2, Hansson T2.
BESLUIT •
LBP: 74 % - 85 % van de bevolking (life time)
+ op de algemene gezondheid: obesitas, depressie... RX
indicatief
Spondylolyse Discusvernauwing
SPORTEN
- In het algemeen verhoogd risico op LBP
(ca. 50 % )
gymnastiek, judo: het meest zwemmen, fietsen: het minst
‘zware’ sporten ->
- voor kraakbeen
‘zachte’ repetitieve sporten -> + voor kraakbeen weinig verhoogd risico op hernia
+ osteoporose: sporten vanaf jonge leeftijd samen met calcium, BMD Fysische activiteit: beweging + op herstel van de rug (ifv. beroep niet te vlug WO voorschrijven)
