MOVING WITH SPONDYLARTHROPATHY
Dr C. Hindryckx Fysische Geneeskunde en Revalidatie
Kan fysiotherapie het ziektebeeld positief beïnvloeden?
Relatief aandeel in behandeling?
Welke signs & symptoms beïnvloedbaar?
Behandelingsmodaliteiten
o o
o
Meest toegepast actueel Nuttig? Voldoende?
Signs & Symptoms 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Verstijving Pijn Algemene vermoeidheid Fysieke fitheid ↓ Osteoporose Subjectief welbevinden↓
5
Verstijving • Ankylose SIG • Syndesmofytose lumbaal … thoracaal …. • Verstijving manubriosternaal / sternocostaal
Verstijving Verstreken lordose lumbaal Kyfoseren thoracaal Blik niet meer horizontaal
Mobilisatie Stretching Houdingscorrectie
Voorbereidend tonus ↓ hydro/fysio
Pijn Mechanisch
Inflammatoir
Mobilisatie fysio Stretching Houdingscorrectie
Anti-inflammatoire
Kapandji • Mechanische belastbaarheid op axiaal skelet is evenredig met aantal krommingen • 3 krommingen in normale wervelzuil 10 maal meer bestand tegen druk dan 0 krommingen
Vermoeidheid – fysieke conditie ↓
Reconditionering Aerobe training Uithouding
Osteoporose Pathogenese : multifactoriaal o Exogeen o Genetisch SA + At risk osteoporose
o Chronische inflammatie
Osteoporose • Voedingsadvies • Lichaamsbeweging – Lage intensiteit – Repetitief – Weight bearing
Subjectief welbevinden o Vrijstelling endorfines bij fysieke training o Relaxatie hydro / fysio
Buikspieren Oppervlakkige ligging • Rectus abdominis • Obliquus internus abdominis • Obliquus externus abdominis • Transversus abdominis
Buikspieren Diepe ligging • Quadratus lumborum • Iliopsoas
Rugspieren Oppervlakkige ligging
• Latissimus dorsi • Trapezius
Rugspieren Diepe ligging • Erector spinae – Iliocostalis – Longissimus – spinalis
Rugspieren Diepe ligging
• Multifidi • Rotatores Lumborum
Buik – en rugspieren Vorm en functie
• Spieren die beweging realiseren • Posturale stabiliserende spieren • Primair stabiliserende spieren
Spieren die beweging realiseren • • • • • • •
Grote bewegingen in WZ Werking vanop afstand op WZ Geen directe insertie op WZ Grote hefboomwerking Overspannen # gewrichten van de WZ Weinig stabiliserend vb. rectus abdominis
22
Posturale stabiliserende spieren • Ondersteunende functie • Rechtstaande houding, evenwicht • Tegen zwaartekracht in • Overspannen # gewrichten van de WZ • Via uitgebreide aponeurosis • Vedervorm • Continue activiteit • Uithouding • vb. erector spinae
Primair stabiliserende spieren • • • • • •
Diepe ligging Klein Directe insertie op WZ Monosegmentair Fijnregeling vb. multifidi / rot. lumborum
Verstijving • • • •
Shöber index Vinger / grond afstand Thoraxexpansie Tragus tot muur afstand
Verstijving Stretching
o PECTORALIS o ABDOMINAALSPIEREN o PSOAS
Verstijving Tonificatie o ERECTOR TRUNCI o TRAPEZIUS/ LATISSIMUS DORSI o HEUPEXTENSOREN
Verstijving WEL : houding verbeteren NIET : activiteit ziekte beïnvloeden syndesmofytose tegengaan
Verstijving Beïnvloeden van de weke delen o Spieren o Ligamenten o Kapsels
Wervelzuil Centrale staaf Anterieure structuren Posterieure structuren
Posterieure tonischer maken
Anterieure stretchen
Literatuurgegevens 1. Questionnaires Artsen – Kinesitherapeuten 2. Reviews van klinische studies
Questionnaires Subjectief Alle : positieve invloed van oefentherapie
In vroege én gevorderde stadia Positief economisch effect: absenteïsme,artsenbezoek,NSAIM
Klinische studies • Meten van spinale mobiliteit • Registratie van (vas score) – Verbeterde mobiliteit – Vermindering van pijn
• Registratie van functieverbetering (basfi index)
Resultaten • Op korte termijn : significant + • Voorkeur in groep
• Significant + : “SPA therapy” • Steeds lichte terugval na stoppen therapie
Literatuurgegevens Kritiek: o Vergelijkbare patientengroepen ? o Inhoud oefenprogramma’s niet duidelijk o Lang termijn effect niet gekend
Modaliteiten 1. Educatie 2. Individuele oefeningen thuis / kinesitherapeut 3. Oefeningen in groep
4. SPA / Wellness / Küren 5. sportbeoefening
Educatie • Restricties, prognose AS • ADL aanpassingen
• Vereniging, zelfhulpgroep • RIZIV
Individuele oefeningen • Thuis – Na opstaan – Herhalen !!
• Kinesitherapeut – Geassisteerde stretching – Controle correcte uitvoering
Oefeningen in groep • Hydrotherapie • Zaaloefeningen
• Sport Voordeel:solidariteitsgevoel, controlefunctie
Sport • • • • • • • • •
Volleybal Zwemmen Wandelen Nordic walking Yoga Pilates Tai Chi (muurklimmen) Langlauf
SPA therapie • Infrarood • Sauna
• Jaccuzzi • Massage
1. 2.
Beweeglijk maken van middenrug naar strekking Stabiliteit verbeteren van middenrug 42
Beweeglijk maken van rug/nek en schoudergordel
43
Beweeglijk maken van schoudergordel
44
1. 2.
Beweeglijk maken van bekken/heup Stabiliteit verbeteren van lage rug 45
Beweeglijk maken van middenrug en schoudergordel
46
Beweeglijk maken van middenrug en schoudergordel
47
Beweeglijk maken van middenrug en schoudergordel
48
Beweeglijk maken van middenrug
49
Beweeglijk maken van de rug
50
Beweeglijk maken van lage en middenrug
51
Beweeglijk maken van de rug
52
Beweeglijk maken van lage rug/heup
53
54
55
56
Kan fysiotherapie het ziektebeeld positief beïnvloeden?
Relatief aandeel in behandeling?
Welke signs & symptoms beïnvloedbaar?
Behandelingsmodaliteiten
o o
o
Meest toegepast actueel Nuttig? Voldoende?
Hiaten
o o
o
Educatie Groepsoefeningen Multidisciplinaire revalidatie
Psycholoog
Ergotherapie
Sociaal VVB
