SKSG Merdeka BSO en junior opvang Pedagogisch Werkplan
Welkom op SKSG Merdeka (BSO)
Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Pedagogisch beleidsplan SKSG 3. Onze visie 4. Beleid in ons dagelijkse werk 5. Ons team 6. Samenwerking met ouders 7. Praktische zaken Bijlage: de Piramidemethode
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
2
1. Inleiding Voor u ligt het pedagogisch werkplan van SKSG Merdeka. Merdeka betekent vrijheid in het Maleis. Deze naam heeft te maken met de ligging van onze BSO groepen in de Indische Buurt is gehuisvest. Vrijheid heeft voor ons ook de betekenis van vrijheid om te spelen, vrijheid om te ontdekken en vrijheid om je in je eigen tempo te mogen ontwikkelen. Daarnaast vertalen we vrijheid ook naar vrije tijd na school. BSO is vrije tijd. BSO Merdeka bestaat uit. SKSG Merdeka aan de Molukkenstraat hier vallen de groepen Loteng, Madja en Hormat ( Hormat zit in het gebouw naast Merdeka aan de Korreweg). SKSG Dunia zit in de school De Kleine Wereld en Dunia betekent “wereld”. SKSG Toko heeft deze naam gekregen omdat deze groep gevestigd is in een oud voormalig winkelpand. Daarnaast kan de locatie gebruik van het entree gebouw deze is ingericht als een atelier waar kinderen creatieve activiteiten kunnen doen. Het gebouw bevindt zich op het schoolplein naast de hoofdlocatie. Waar in dit werkplan SKSG Merdeka genoemd wordt, zal dit ook betrekking hebben op de dependances. Pedagogisch beleidsplan „Het mooiste wat je kunt worden is jezelf‟ is de titel van ons pedagogisch beleidsplan. In dit beleidsplan staan de uitgangspunten voor onze dagelijkse omgang met de kinderen binnen onze kindercentra en onze gastouderopvang. In het pedagogisch beleidsplan staat beschreven wat wij doen en waarom we dat zo doen. Via relatiebeheer heeft u deze ontvangen. Het is ook te downloaden via onze website: www.sksg.nl Pedagogisch werkplan In dit pedagogisch werkplan vertellen we, met in ons achterhoofd de pedagogische uitgangspunten, wat onze specifieke visie is en hoe we werken. We beschrijven hoe we omgaan met kinderen in de dagelijkse praktijk. Dit werkplan biedt dus inzicht in onze werkwijze en is een praktische uitwerking van onze uitgangspunten. Bijwerken Dit pedagogisch werkplan is niet voor “eeuwig‟ vastgelegd. Omdat ons werk in ontwikkeling is, de maatschappij verandert en inzichten in de loop van de tijd kunnen veranderen, houden wij ons werkplan regelmatig up- todate. Een keer per drie jaar lopen we ons werkplan weer na en wordt de inhoud eventueel aangepast. Naast onze medewerkers hebben ook ouders, die zitting hebben in de oudercommissie, invloed op de inhoud van dit werkplan. Mocht u vragen of opmerkingen hebben over onze werkwijze, ons pedagogisch beleidsplan of dit werkplan, dan horen we dat graag! BSO teams, Merdeka, Toko en Dunia.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
3
2. Pedagogisch beleidsplan SKSG In ons pedagogisch beleidsplan vertellen we wat wij doen en waarom we dat zo doen. We vatten kort onze pedagogische uitgangspunten samen. ’n Veilig en vertrouwd gevoel.’ Kinderen kunnen zich alleen optimaal ontwikkelen als zij zich veilig en vertrouwd voelen. Door o.a. herkenbaarheid in dagritme, inrichting van ruimten en duidelijke regels en vast rituelen geven we kinderen houvast en continuïteit. ‘Dat kan ik zelf!’ Kinderen hebben uitdagingen nodig om te kunnen groeien en leren. Om zelfredzaam en zelfstandig te worden, leren we kinderen al vroeg op hun eigen niveau keuzes maken. Dat geeft een goede basis voor later. ‘Iedereen is welkom’ Elk kind is van harte welkom en wij doen er alles aan om dit te laten merken. Wij vinden het belangrijk dat kinderen leren omgaan met verschillen in onze samenleving en we zijn van mening dat je daar niet vroeg genoeg mee kunt beginnen. ‘Samen spelen, samen delen’ Kinderen ontmoeten elkaar in het spel en de dagelijkse activiteiten. Op deze manier leren zij spelenderwijs met elkaar omgaan. In dit contact, met andere kinderen en pedagogische medewerkers, leren zij zichzelf beter kennen en ook de ander. Dit vinden wij een belangrijke meerwaarde en daar maken we dan ook dankbaar gebruik van. ‘Lekker spannend’ Uitdaging en spanning zijn belangrijk voor kinderen, mits binnen de grenzen van veiligheid en vertrouwen. Wij nodigen kinderen uit om zelf op verkenning te gaan, zodat zij op zichzelf leren te vertrouwen en zich daardoor verder kunnen ontwikkelen.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
4
3. Onze visie In de Indische Buurt en omgeving wonen mensen uit zeer uiteenlopende milieus en culturen. Deze verscheidenheid vinden we terug op ons kindercentrum en daar zijn we blij mee. Wij vinden het belangrijk dat kinderen al vroeg leren om respectvol met elkaar om te gaan ongeacht afkomst, levensovertuiging of cultuur. Op Merdeka staat het kind centraal, d.w.z. dat wij het kind met respect benaderen en dat we uitgaan van de eigenheid van elk kind. Door te kijken en te luisteren naar wat het kind aangeeft kunnen we het begeleiden, stimuleren of op het goede moment een stapje terugdoen. Om kinderen echt mee te laten denken over de gang van zaken op de BSO is er een Kinderraad. Van de groepen Toko, Dunia en de groep Hormat zitten er 2 kinderen in deze raad in de leeftijd van 7+. Voor de oudere kinderen maken we gebruik van het TOP-programma. Deze afkorting staat voor Tijd voor Ontspanning en Plezier. We bieden activiteiten aan die passen bij de leeftijd. Hiernaast kunnen kinderen meedoen aan zelfstandigheid programma‟s voor 7+‟ers. Voor de jongere kinderen gebruiken we het Voor- en Vroegschoolse Educatieprogramma Piramide (VVE), een programma dat spelenderwijs kinderen stimuleert in hun ontwikkeling (zie bijlage). We stimuleren kinderen hieraan mee te doen. Alle BSO-groepen bieden activiteiten die passen bij het thema dat op dat moment actueel is. De kinderen mogen hieraan mee doen, maar mogen ook de keus maken iets anders te doen of gewoon even helemaal niets. Sommige kinderen hebben de behoefte om lekker op de bank de dag te verwerken. Daarnaast geeft even niets doen de kinderen de ruimte om te fantaseren, of om de dag te overdenken. De junior opvang is een groep die de leeftijd heeft van3-6 jaar. De 3 jarigen krijgen een goede voorbereiding op de basis school. Ook deze groep werkt met het VVE programma Piramide. De 4-6 jarigen worden uit school opgevangen op de voor hun bekende groep. Merdeka maakt deel uit van Vensterschool Koorenspoor, dat maakt dat wij regelmatig overleg hebben met de basisscholen en andere bij de Vensterschool betrokken instanties in de wijk. Binnen de vensterschool wordt er gewerkt met het VVE programma Piramide. Dit houdt in dat wij regelmatig met elkaar overleggen hoe wij hier gezamenlijk vorm aan geven. Een voorbeeld hiervan is dat wij onze thema‟s op elkaar afstemmen. De onderwerpen van de thema‟s worden elk jaar herhaald, waardoor het herkenbaar is voor de kinderen. Deze herkenbaarheid geeft ze een vertrouwd gevoel, tegelijkertijd worden ze uitgedaagd om nieuwe dingen te leren.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
5
Natuureducatie Wij vinden buiten zijn belangrijk ons uitgangspunt is elke dag naar buiten met de kinderen. De locatie zit vlak bij het Molukkenpark waar we veel gebruik van maken. Een deel van de Pedagogisch Medewerkers, PM-ers, heeft een training gevolgd over natuureducatie. De natuur kan je niet in boeken ontdekken. Via spelletjes, experimenten en knutselwerkjes is het gemakkelijker kennis te maken met de natuur. Op deze manier willen we de kinderen respect voor en kennis over de natuur meegeven. Daarnaast laten we kinderen hun vertrouwde omgeving op een andere manier bekijken.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
6
Buiten spelen kun je op verschillende manieren doen. De kinderen zelf de natuur laten ontdekken of een activiteit aanbieden waar ze bij aan kunnen gaan schuiven. Zelf de natuur ontdekken is spannend in bomen klimmen, met water spelen, bij glad weer naar buiten glijden op de plassen. Zelf buiten spelen en ontdekken neemt ook de nodige risico‟s met zich mee zoals vallen. Onze pedagogische medewerkers gaan vanzelfsprekend altijd mee met de kinderen naar buiten om het buiten spel te begeleiden. Een keer vallen hoort ook bij ontdekken en leren. De locatie maakt voor het buiten spelen gebruik van het Molukkenpark. Daarnaast hebben we eigen tuintjes waar we vaak te vinden zijn. We verbouwen er onze eigen groentes en fruit waar we vervolgens een gezonde maaltijd van maken met de kinderen. De kinderen zijn altijd erg trots op hun eigen groentes. Bewegen op de BSO Naast het veel buiten zijn en bewegen in de natuur hebben we ook nog op een andere manier aandacht voor bewegen. Kinderen vinden bewegen fijn om te doen, daarnaast is het goed voor hun motorische ontwikkeling. Het helpt kinderen om op een gezonde manier hun energie te gebruiken. We bieden zelf bewegingsactiviteiten aan en mogen daarvoor gebruik maken van de spel-speellokalen van de scholen. Ook stimuleren we de kinderen om gebruik te maken van de sportactiviteiten die worden aangeboden door de NSA.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
7
4. Beleid in ons dagelijkse werk In dit hoofdstuk beschrijven we hoe wij de vijf pedagogische uitgangspunten van SKSG in praktijk brengen: ’n Veilig en vertrouwd gevoel. Groepsleiding Op Merdeka werken we met vaste PM-ers op de groepen. In geval van ziekte of vakantie zetten we onze vaste invalmedewerkers in. Daarnaast kunnen we een beroep doen op de invalmedewerkers van SKSG. Groepen SKSG Merdeka bestaat uit 2 buitenschoolse opvang groepen (BSO), daarnaast de junior opvang wat een groep is in de leeftijd 3-6 jaar. BSO groep Madja:
vanaf 4 jaar tot TOP (maximaal 20 kinderen vanaf 7 jaar gaan we kijken of kinderen er aan toe zijn om naar een TOP locatie te gaan)
BSO groep Hormat:
4-12 jaar (maximaal 30 kinderen bij meer als 20 kinderen zijn er twee stamgroepen)
Junior opvang Loteng
3-6 jaar (maximaal 16 kinderen)
Op de dependances bevinden zich nog twee BSO-groepen. Toko:
(7-12 jaar)
Dunia:
(4-12 jaar)
SKSG Toko bestaat uit maximaal 24 kinderen, SKSG Dunia bestaat uit maximaal 25 kinderen. Groepsgrootte De maximale groepsgrootte is afhankelijk van de leeftijd van de kinderen en het aantal pedagogisch medewerkers op de groep. SKSG volgt hierin de leidster-kindratio zoals omschreven in de CAO kinderopvang. BSO-groepen:
20 kinderen en 2 pedagogisch medewerkers per groep, bij meer dan 20 kinderen met een maximum van 30 kinderen 3 pedagogische medewerkers op de groep.
Junior opvang:
8 kinderen die 3 jaar zijn, 8 kinderen die 4 tot 6 jaar zijn 2 pedagogische medewerkers per groep.
Omdat wij kindercentrumbreed werken wijken we gedurende de dag soms af van bovenstaande, dit om kinderen de gelegenheid te bieden ook op andere groepen te spelen. Doordat er soms kinderen op de andere groepen spelen kan het voorkomen dat de maximale groepsgrootte tijdelijk overschreden wordt. Dan passen we het aantal pedagogisch medewerkers aan, aan het aantal kinderen. Kindercentrum breed werken Op Merdeka werken we met een open-deuren-beleid. Voor Madja, Loteng en Hormat, de drie buitenschoolse opvanggroepen, betekent dit dat kinderen over en weer kunnen spelen. En natuurlijk is er, als het rustig is op de groepen, voor de BSO kleuters altijd de mogelijkheid om even op het kinderdagverblijf met het broertje of zusje te spelen of zo maar even te “helpen”. Ook peuters die dat leuk vinden kunnen alvast wennen op de BSO door mee te doen met een van de activiteiten op de BSO. In de vakanties en op margedagen gaat, als het aantal kinderen dit toelaat, de TOP-groep en Hormat samen met groep Dunia. Omdat Dunia en Hormat beschikken over een groot speelplein en een gymnastiekzaal kunnen beide groepen hier in de schoolvakanties onbeperkt gebruik van maken. Als er heel weinig kinderen aanwezig Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
8
zijn tijdens vakantie/margedagen kan het zijn dat alle groepen van Merdeka, Dunia en Toko samen gaan. Mocht dit zo zijn, dan lichten we u voortijdig in. Dagritme, rituelen en gebruiken Op de buitenschoolse opvang hanteren we een vast dagritme en vaste rituelen. Wij zien dit als een middel om kinderen duidelijkheid en houvast te bieden. Maar een vast dagritme en rituelen moeten geen doel worden. Daarom vinden we het belangrijk dat we hier van kunnen afwijken als de omstandigheden daarom vragen. Bijv. omdat er een kind jarig is of omdat er een uitstapje gepland is of omdat het mooi weer is en we met de kinderen naar buiten willen. Dagindeling Tijdens margedagen en vakanties zijn de brengtijden tussen 7.30 uur en 10.00 uur. De BSO maakt vaak uitstapjes met de kinderen. Deze zijn gepland en ongepland. Om te voorkomen dat de BSO weg is hanteren we deze brengtijden. De haaltijden zijn na 17.00 uur in verband met uitstapjes/activiteiten. Van beide kan worden afgeweken alleen in overleg met de PM-er. Buiten de vakantie en margedagen om gelden de bovenstaande haaltijden. Afmelden Het kan natuurlijk zo zijn dat uw kind een keer niet op de BSO komt. Dit omdat hij/zij ziek is, bij een vriendje gaat spelen of een andere reden, dan stellen we het erg op prijs om dit van te voren te weten. U kunt dan de BSO bellen. Bij niet aanwezig zijn van de PM-ers kunt u de voicemail inspreken. Aanwezigheid tijdens de vakanties willen we graag zo snel mogelijk weten, dit in verband met het inroosteren van onze PM-ers. De dagindeling en activiteiten op onze buitenschoolse opvang Als de kinderen uit school komen (de jongsten worden opgehaald, de oudsten komen zelf) kunnen ze eerst even spelen. Daarna eten we gezamenlijk een boterham of cracker en is er tijd om naar elkaars verhalen te luisteren. Als kinderen klaar zijn mogen ze zelf weten wat ze gaan doen en wordt er een activiteit aangeboden. In de loop van de middag krijgen de kinderen nog fruit en drinken aangeboden. Gezonde en gevarieerde voeding Op ons kindercentrum zijn alle voedingsmiddelen aanwezig, dit houdt in dat u in principe geen voeding mee hoeft te nemen. Wij bieden kinderen zoveel mogelijk verse producten aan. We steven ernaar om zoveel mogelijk gezonde en gevarieerde voeding aan te bieden en vragen ouders hier rekening mee te houden bij traktaties. We koken regelmatig een gezonde maaltijd met de kinderen af en toe mogen de ouders hierbij aanschuiven.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
9
Wennen op de groep Voor elk kind is het weer anders hoe het beste kan wennen op de groep. Daarom hebben wij hier geen vaste regels voor, maar maken wij met u afspraken over het wennen tijdens het intakegesprek voorafgaand aan de plaatsing. We vragen ouders tijdens het wennen bereikbaar te blijven zodat we met elkaar kunnen overleggen mocht het nodig zijn. Overgang naar andere groep Als een kind naar een andere groep gaat, laten wij dit zo geleidelijk mogelijk verlopen. Op de BSO gaan kinderen af en toe al eens een keertje spelen op de andere groep. Voordat uw kind naar de BSO gaat nodigt de pedagogische medewerker van de desbetreffende groep u uit voor een kennismakingsgesprek. Observaties Wij willen een positieve bijdrage leveren aan de ontwikkeling van ieder kind. Daarom vinden we het belangrijk elke dag goed naar de kinderen te kijken. Een open contact met ouders is van belang om telkens uit te kunnen wisselen hoe het kind het maakt op het kindercentrum en thuis. We houden ouders steeds op de hoogte van ons beeld van de ontwikkeling van het kind. Observatie en rapportage over het individuele kind In het kennismakingsgesprek, bij de start van de opvang, wordt een vragenlijst met belangrijke gegevens over het kind ingevuld. Dit komt in zijn/haar eigen map. De ontwikkeling van elk kind wordt regelmatig in de groepsvergaderingen aan de orde gesteld. Eén keer per jaar wordt elk kind intensief geobserveerd. De pedagogisch medewerkers observeren met het instrument “observeren welbevinden” welke speciaal voor de kinderopvang is ontwikkeld en onderdeel is van het kwaliteitssysteem waarmee SKSG werkt. Voor elke leeftijdsgroep wordt een aan de ontwikkeling van het kind aangepaste vragenlijst gebruikt. De pedagogisch medewerkers kijken naar de volgende aspecten om het welbevinden van het kind te kunnen onderzoeken: 1. Het kind zelf – staat het open voor nieuwe dingen, is het nieuwsgierig, levenslustig, tevreden en ontspannen, heeft het kind zelfvertrouwen, is het evenwichtig etc. 2. De relatie van het kind met de PM-ers – staat het kind open voor de PM-er, kan de PM-er het kind gemakkelijk uitdagen iets nieuws te proberen, durft het kind ondeugend te zijn en grapjes te maken, is het kind rustig en ontspannen in het contact, laat het kind emoties zoals verdriet, pijn, vreugde of boosheid zien aan de pedagogisch medewerker etc. 3. De relatie van het kind met de andere kinderen – staat het kind open voor contact, is het actief gericht op andere kinderen, geniet het kind van het samen zijn met andere kinderen, gaat het kind op in gezamenlijke bezigheden etc. Het verslag van deze observatie wordt in het kinddossier bewaard. Uiteraard worden de resultaten van de observaties met de ouders besproken. Dit gebeurt in een oudergesprek, welke in ieder geval één keer per jaar wordt aangeboden. Stimuleren van zelfstandigheid en zelfredzaamheid We stimuleren de zelfstandigheid en zelfredzaamheid. Dit doen we niet alleen door kinderen ruimte te bieden om te experimenteren en te stimuleren om dingen die ze al kunnen ook zelf te doen. Bij de jongste kinderen Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
10
starten we met bijvoorbeeld jas aan trekken, naar de wc gaan of opruimen. Voor kinderen die hier aan toe zijn, kun je denken aan zelfstandig van school naar de BSO. Daarnaast richten we de groepsruimten zo in dat kinderen zelf kunnen kiezen waar en waarmee ze willen spelen. Dit vergroot het zelfvertrouwen. Omgaan met conflicten Het is belangrijk dat kinderen die dagelijks samen in een groep zijn, naar elkaar luisteren, aandacht hebben voor elkaar, samen kunnen delen en kunnen overleggen. Kinderen mogen elkaar niet opzettelijk pijn doen of pesten. De grenzen worden aangegeven door de kinderen zelf, en ook door de leiding wanneer dat nodig is. Wij vinden het belangrijk dat een kind leert zijn emoties te kennen, te kunnen uiten en hanteren. Kinderen moeten zich kunnen uiten, of ze nou boos, verdrietig, druk of blij zijn. Wij hebben respect voor de verschillen tussen kinderen. De PM-er heeft hierin een belangrijke voorbeeldfunctie. Zij behandelt elk kind met respect, zij luistert naar de kinderen en gaat serieus in op hun problemen en vragen. Op de BSO hanteren we het gezamenlijke Pestprotocol van Vensterschool Koorenspoor. Iedereen is welkom Wij vinden het belangrijk dat kinderen leren dat niet iedereen hetzelfde is. Respect hebben voor elkaar is voor ons een belangrijke waarde. Maar hoewel elk kind welkom is, vraagt soms de zorg en de begeleiding van een kind wel heel specifieke deskundigheid. Dan kan het voorkomen dat het kind bij ons niet tot zijn recht komt omdat wij die deskundigheid niet in huis hebben of omdat groepsopvang niet de geschikte opvangvorm is. Daarover gaan wij altijd eerst in gesprek met de ouders en hanteren daarbij het protocol chronisch zieke kinderen en kinderen met een handicap en /of opvallend gedrag en opvoeding- of ontwikkelingsproblemen. In de bijlage kunt u een samenvatting van onze protocollen lezen. Ziek zijn Als een kind zich ziek voelt, met of zonder koorts, is de groep vaak te druk en dan is het eigen bed thuis het prettigst. Wanneer een pedagogisch medewerker merkt dat een kind verhoging of koorts heeft plegen we overleg met de ouders. In overleg wordt besloten het kind op te halen. Wij volgen hierbij de richtlijnen zoals vermeld in ons protocol zieke kinderen. Het is belangrijk dat ouders op tijd aan de PM-ers doorgeven dat hun kind een besmettelijke ziekte heeft, zodat andere ouders gewaarschuwd kunnen worden. Bij noodgevallen maken wij gebruik van onze eigen huisarts. Wij proberen in eerste instantie altijd de ouders te bereiken. Het is dus belangrijk dat ouders bereikbaar zijn! Drie telefoonnummers zijn noodzakelijk: thuis-, werken een waarschuwingsnummer. Wijzigingen hierin moeten direct worden doorgegeven aan de PM-ers. Afspraken tussen ouders en BSO over medicatie leggen we per situatie van te voren schriftelijk vast. Zindelijkheid Op de BSO gaan we ervan uit dat de kinderen zindelijk zijn. Kinderen zindelijk maken vinden wij een taak die bij de ouders ligt. De kans dat het op de BSO sneller een keertje mis gaat heeft te maken met het feit dat de kinderen intensief aan het spelen zijn. Bovendien kunnen wij, doordat we groepsopvang bieden nooit alle signalen van de kinderen opvangen. Het is dan ook belangrijk dat er extra kleding wordt meegegeven aan de kinderen voor de „‟ongelukjes‟‟.
Spelbegeleiding De behoeftes van een kind zijn bepalend voor de mate waarin we het begeleiden. De grenzen worden aangegeven door de kinderen zelf en door de PM-ers wanneer dat nodig is. Zij hebben een voorbeeldfunctie. Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
11
Door hun stimulerende houding, kennis van leeftijdsfasen en positieve benadering stellen ze de kinderen op hun gemak en helpen het een plekje in de groep te geven. Spelmateriaal Wij vinden dat spelmateriaal het kind op de eerste plaats moet uitdagen tot het doen van nieuwe ontdekkingen. Het moet de nieuwsgierigheid van een kind opwekken. Spelmateriaal moet tevens de fantasie, het initiatief en de vindingrijkheid van het kind prikkelen. Het moet passen bij de leeftijd van het kind en zijn ontwikkelingsfasen en aansluiten bij zijn belangstelling. Op de groepen waar gewerkt wordt met Piramide wordt er zo nodig spelmateriaal toegevoegd passend bij de wisselende thema‟s. Op SKSG Merdeka, Dunia, Toko en Hormat voldoet het speelgoed aan de voor de kinderopvang vastgestelde kwaliteitseisen. Activiteitenaanbod en Naschoolse activiteiten Naast vrij spelen kunnen de kinderen ook deel nemen aan allerlei activiteiten die op de groep georganiseerd worden. We maken daarvoor regelmatig gebruik van het speellokaal van OBS Het Karrepad en het gymnastieklokaal van CBS De Kleine Wereld. Ook worden er activiteiten in de buurt georganiseerd waar wij aan deel nemen, zoals toneel-, sport- of kunstzinnige activiteiten of activiteiten van de Vensterschoolladder. De PM-ers van de BSO organiseren ook regelmatig activiteiten waar kinderen uit de wijk aan mee kunnen doen. Tevens gaan we regelmatig naar de speeltuin. Bij mooi weer kunnen de kinderen gebruik maken van de vele speelmogelijkheden die het Molukkenpark biedt en het speelplein bij de groep Dunia, die in CBS De Kleine Wereld gevestigd is. Uiteraard gaan de jongste BSO kinderen altijd onder begeleiding naar het park. Uitstapjes De BSO groepen gaan regelmatig op stap met de kinderen. Wij volgen hierin het SKSG protocol uitstapjes (zie bijlage achterin). Dit kan variëren van even naar de eendjes, de speeltuin vlakbij, de winkel of spelen in het park. Wij vinden het belangrijk om uitstapjes te maken met de kinderen. Uitstapjes zijn goed voor het groepsproces. De uitstapjes die we doen zijn leerzaam, leuk en verbreden hun wereld. De groep gaat samen iets doen waar ze later op terug kunnen kijken en leuke herinneringen aan hebben. Een uitstapje is een sociale gebeurtenis. Daarnaast leert de groep elkaar op een andere manier kennen. Naast kleine uitapjes plannen we ook uitjes met de groepkinderen die wat verder weg zijn zoals bioscoop, theater, zwembad en kinderboerderij. Wij vragen bij het kennismakinggesprek aan ouders of ze hier bezwaar tegen hebben. Mocht een ouder hier bezwaar tegen hebben, zoeken we naar een oplossing. Dit kan zijn dat het kind die dag op een andere BSO groep wordt opgevangen. Bij uitstapjes zullen we u zoveel mogelijk informeren waar we heen gaan en hoe laat we terug zijn. Het komt ook voor dat de BSO spontaan een uitstapje maakt. We zijn dan bereikbaar op een telefoonnummer die u kunt vinden op de deur van de groep of het white board naast de deur. Bij spontane uitstapjes zorgen we ervoor dat we om 17.00 uur terug zijn.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
12
Veiligheid en uitdaging Onze groepsruimtes en buitenruimtes zijn zo ingericht dat kinderen er veilig kunnen spelen. Wij vinden het echter ook belangrijk dat kinderen kunnen ontdekken, daarom zijn wij steeds op zoek naar de balans tussen veiligheid en uitdaging. Op de BSO groepen zijn groepsregels die samen met de kinderen gemaakt zijn. Regelmatig komt dit als agendapunt in ons pedagogisch werkoverleg terug. Risico- inventarisatie en inspectierapport GGD Jaarlijks voeren we een risico-inventarisatie uit op het gebied van veiligheid en hygiëne. De uitkomsten van de risico-inventarisatie worden besproken met de oudercommissie. De GGD controleert of we voldoen aan de eisen die gesteld worden binnen de Wet Kinderopvang. Het inspectierapport van de GGD ligt ter inzage bij het publicatiebord in de gang en wordt gepubliceerd op Internet. Ongevallen In een protocol is vastgelegd welke stappen worden genomen op het moment dat er zich een ongeval voordoet. Ouders moeten zo snel mogelijk op de hoogte worden gesteld, daarom is het belangrijk dat ouders goed te bereiken zijn. Van ieder kind is een waarschuwingsnummer aanwezig op de locatie bij veranderingen is het belangrijk dat deze door worden gegeven. Calamiteiten Op SKSG Merdeka, Dunia, Toko en Hormat ligt een calamiteitenplan dat in werking wordt gezet wanneer zich b.v. brand of een andere calamiteit voordoet. In dit uitgebreide plan staat precies beschreven wie wat moet doen in geval van brand, waar de vluchtwegen zich bevinden etc. Minimaal één keer per jaar houden we een “brandoefening” op de locatie. Deze brandoefeningen worden geëvalueerd en, indien nodig, steeds weer aangescherpt. Op de locaties zijn een aantal mensen aanwezig die de cursus bedrijfshulpverlening hebben gevolgd en daarin jaarlijks worden bijgeschoold. Ook hebben een aantal medewerkers de cursus EHBO bij kinderen gevolgd.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
13
Achterwachtregeling Op de BSO locaties volgen we de CAO kinderopvang bij het inzetten van PM-ers. Mocht het voorkomen dat op een groep/locatie 1 PM-er aanwezig is, is de hoofdlocatie achterwacht. De hoofdlocatie is dan op de hoogte dat ze achterwacht zijn.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
14
5. Ons team Het team van SKSG Merdeka, Dunia, Toko en Hormat bestaat uit twee locatiemanagers (een voor BSO en een voor KDV), PM-ers, groepshulpen, en een aantal aan onze locatie gekoppelde kwartaalmedewerk(st)ers en stagiaires. Alle medewerkers zijn verplicht om, voordat zij op het kindercentrum gaan werken, een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) te overhandigen. Locatiemanager De locatiemanagers werken niet op de groep, zij hebben de dagelijkse leiding over het kindercentrum. Pedagogisch medewerkers en groepshulpen Alle PM-ers hebben minimaal een MBO- niveau 3 opleiding. Vrijwel alle PM-ers die werken met Piramide hebben daarvoor een scholing gehad. Op SKSG Merdeka werken een of meerdere groepshulpen ter ondersteuning van de PM-ers. Zij hebben een aantal huishoudelijke taken en assisteren bij de begeleiding en verzorging van de kinderen, maar dragen geen eindverantwoordelijkheid. Kwartaalmedewerkers De kwartaalmedewerkers zijn de vaste invalmedewerkers die voor een bepaald aantal uren aan Merdeka zijn verbonden en worden ingezet bij ziekte of verlof van de vaste medewerkers op de groep. Daarnaast kunnen wij voor vervanging een beroep doen op het interne uitzendbureau van SKSG. Voor de invalmedewerkers gelden dezelfde opleidingseisen als voor de vaste groepsleiding. Op elke groep hangt bij de deur een fotolijst met foto‟s van de PM-ers die op de groep aan het werk zijn gedurende de dag. Stagiaires SKSG Merdeka biedt de mogelijkheid praktijkervaring op te doen aan stagiaires die een kindgerichte mboopleiding volgen. Ze blijven minstens een half jaar en maximaal een jaar, uitzonderingen daar gelaten. De stagiaires zijn boventallig op de groep en dragen geen eindverantwoordelijkheid voor de kinderen. Pedagogische werkbegeleiding en orthopedagoog In sommige situaties wordt door de medewerkers een beroep gedaan op een van de pedagogen die aan SKSG verbonden zijn. De pedagogen zijn geschoold in het opnemen en analyseren van interactie en communicatie tussen medewerkers en kinderen. De werkbegeleiders kunnen tijdens hun werkzaamheden gebruik maken van video- opnames. De beelden worden gebruikt om de PM-ers te ondersteunen bij hun werkontwikkeling. Daarnaast kan in voorkomende gevallen een beroep worden gedaan op een orthopedagoog. Dit gebeurt alleen in en na overleg met ouders. Video Interactie Ondersteuning Op de groepen worden regelmatig video-opnames gemaakt door speciaal daarvoor opgeleide PM-ers. Deze opnames worden gebruikt bij de pedagogisch werkoverleggen ter ondersteuning van het werken op de groepen. Nadat de opnames besproken zijn worden ze vernietigd.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
15
6. Samenwerking met ouders Positieve sfeer Een positieve benadering is een essentieel aspect in een goed leefklimaat. Het is een basis voor ontwikkeling en samenwerken. Dit geldt voor de kinderen, maar ook voor ouders en PM-ers. Ouders moeten in vertrouwen hun kind achter kunnen laten op de BSO. PM-ers dienen een positieve sfeer uit te stralen naar kinderen en ouders. Positief gedrag kenmerkt zich door: acceptatie, openheid, uitgaan van goede bedoelingen, groei en verandering en een uitnodigende, ondersteunende houding. Halen en brengen/ dagelijkse overdracht In de visie van SKSG zijn ouders eindverantwoordelijk voor de zorg en opvoeding van hun kind(eren). Wij zien ons als medeopvoeder van de kinderen. Daarom vinden wij een zeer regelmatig contact met individuele ouders om de gedeelde zorg voor het kind op elkaar af te stemmen van wezenlijk belang. Wij informeren de ouders zorgvuldig over wat het kind op de BSO onderneemt en beleeft. Wij willen zoveel mogelijk rekening houden met de wensen van individuele ouders. Tegelijkertijd bewaken we het belang van de groep kinderen, we hanteren groepsregels en ook hebben wij onze eigen normen en waarden die richting geven aan het handelen van de PMers. Gesprekken We bieden de ouders op ons kindercentrum de volgende gesprekken aan: Kennismakingsgesprek: in dit gesprek maken ouders kennis met het kindercentrum en de locatiemanager, daarna volgt een kennismaking met de groepsleiding. Evaluatiegesprek: drie maanden nadat het kind op de groep is gekomen krijgen ouders een vragenlijst opgestuurd waarin naar de mening over de opvang wordt gevraagd. Overgangsgesprek: bij een nieuwe overgang van de ene groep naar de andere groep, van kindercentrum naar buitenschoolse opvang of van buitenschoolse opvang naar basisschool vindt een gesprek plaats tussen ouders en leiding. Gesprek n.a.v. observatie: één maal per jaar vindt er een individuele observatie plaats. Naar aanleiding hiervan wordt er een 10 minuten gesprek aangeboden. Afsluitend gesprek: als het kind het kindercentrum verlaat wordt er een exit- gesprek aangeboden. Bij het brengen en halen is er gelegenheid om informatie uit te wisselen over het kind. Wij houden ouders zoveel mogelijk op de hoogte van wat het kind heeft beleefd gedurende de dag. Op het kindercentrum maken we hiervoor ook gebruik van een whiteboard. We proberen ook zoveel mogelijk foto‟s te maken, zodat we de website up to date houden en ouders een beeld krijgen van de dag. Mocht er behoefte zijn van u of onze kant om eens rustig te praten dan maken we hiervoor met u een afspraak. Nieuwsbrieven en kwartaalberichten SKSG Merdeka, Dunia, Toko en Hormat geeft regelmatig een nieuwsbrief uit waarmee we u op de hoogte houden van belangrijke zaken zoals geplande uitstapjes, wisselingen in personeel etc. Daarnaast ontvangen ouders vier maal per jaar een kwartaalbericht waarin verschillende zaken aan bod komen. Deze brieven en berichten worden door de groepsleiding van de desbetreffende groepen verspreid. De groepen die werken met Piramidethema‟s maken bij elk thema een ouderbrief. Hierin kan bijvoorbeeld een thema-activiteit staan die u met uw kind kunt doen, de tekst van het themaliedje en/ of een kleurplaat om samen over te praten. De website van Merdeka houden we bij met leuke nieuwtjes en activiteiten van de locatie. Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
16
Oudercommissie Ons kindercentrum heeft een oudercommissie (oc) waar ouders plaats in kunnen nemen. Deze commissie behartigt de belangen van ouders op locatieniveau. Daarom is het belangrijk dat alle groepen hierin zijn vertegenwoordigd. De oc heeft een adviserende rol. Op de informatieborden wordt meer informatie gegeven over de oc en hangt een overzicht van ouders die deel uitmaken van de oc. Ouders die belangstelling hebben om lid te worden, kunnen contact opnemen met de voorzitter of mailen naar
[email protected]. De oc komt gemiddeld een keer in de zes weken bij elkaar. Ouderavonden Een á twee keer per jaar organiseren we een ouderavond. De oudercommissie organiseert een avond voor alle ouders van Merdeka. Hierin staat bijv. een thema centraal over opvoeden in het algemeen of over een onderwerp dat betrekking heeft op het kindercentrum. Het kan ook voorkomen dat er een groepsouderavond wordt georganiseerd door de pedagogisch medewerkers. Dit kan een gezellige avond zijn, waarin het onderlinge contact centraal staat of een avond met een thema. Klachtenregeling Het kan voorkomen dat ouders een klacht hebben. Wij vragen ouders om dit allereerst met de desbetreffende persoon te bespreken. Mocht dat niet tot resultaten leiden dan kunt u zich wenden tot de locatiemanager. Onze interne klachtenprocedure schrijft voor dat wij melding maken van de klachten en dat de klacht in behandeling wordt genomen. Mocht de interne klachtenprocedure niet tot een bevredigende oplossing of antwoord leiden dan kunt u zowel mondeling als schriftelijk een klacht indienen bij het landelijke coördinatie/ meldpunt van de Stichting Klachtencommissie Kinderopvang (SKK). U kunt zich natuurlijk ook rechtstreeks tot de SKK wenden. Beide procedures zijn na te lezen op onze website www.sksg.nl. Bij het kennismakingsgesprek ontvangen ouders een exemplaar van onze klachtenprocedure. Privacy reglement Informatie over het kind en zijn thuissituatie blijft binnen het kindercentrum en wordt alleen uitgewisseld tussen medewerkers onderling als dat in het belang van het kind is. Regels en afspraken rondom privacy gevoelige gegevens zijn vastgelegd in het privacy reglement. Dit reglement is op te vragen bij de locatiemanager. Tijdens het intakegesprek worden afspraken gemaakt over publicatie van foto‟s binnen en buiten het kindercentrum. Protocollen Al onze protocollen liggen ter inzage op ons kindercentrum. In de bijlage zit een samenvatting van onze protocollen.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
17
7. Praktische zaken Deze staan vermeld op „De handige kaart‟ die u bij het kennismakingsgesprek ontvangt. Op deze kaart staan verschillende praktische zaken zoals:
Bereikbaarheid (inclusief email en algemeen nummer)
Naam en aanwezigheid locatiemanager
Namen en telefoonnummers van de verschillende groepen
Openingstijden
Brengen en halen
Ruilen en extra dagdelen
Opvang tijdens margedagen
Informatie over Centraal bureau (inclusief telefoonnummer)
Voor vakanties en sluitingsdagen verwijzen we u naar de website.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
18
Bijlage: De Piramidemethode Op kindercentrum Merdeka wordt gewerkt met de Piramide-methode voor kinderen van 2-7 jaar. Piramide is een programma dat spelenderwijs en gestructureerd kinderen stimuleert in hun ontwikkeling. Piramide richt zich op acht ontwikkelingsgebieden, die essentieel zijn voor de educatieve vorming van een kind. Alle ontwikkelingsgebieden komen evenwichtig én in samenhang aan bod. Kinderen breiden bijvoorbeeld hun woordenschat uit en ze leren tellen, maar ze leren ook om prettig om te gaan met anderen en plezier te hebben in het spel. Piramide werkt door het jaar heen met thema‟s, zoals verkeer, Herfst, ruimte, Kerst enz. Elk thema richt zich op een van de volgende ontwikkelingsgebieden: 1
Persoonlijkheidsontwikkeling Zelfredzaamheid, zelfvertrouwen, zelfstandigheid, zelfcontrole en doorzettingsvermogen. Piramide legt de basis. Zo groeien kinderen op tot zelfstandige individuen.
2
Sociaal-emotionele ontwikkeling Leren omgaan met gevoelens, zowel bij zichzelf als bij anderen. Piramide geeft kinderen de kans om te groeien als persoon.
3
Ontwikkeling van de waarneming Voelen, proeven, ruiken, zien en horen. Piramide leert kinderen al hun zintuigen te gebruiken. Een belangrijke voorwaarde om de wereld te ontdekken.
4
Taalontwikkeling en ontwikkeling van lezen en schrijven Communiceren met kinderen én volwassenen, de woordenschat uitbreiden, interactief voorlezen. Piramide nodigt kinderen uit om te praten en bereidt ze voor op het leren lezen en schrijven. De taallijn VVE is in de Piramide-methode uitgewerkt.
5
Denkontwikkeling en ontwikkeling van rekenen Ordenen van kleuren en vormen, classificeren, seriëren, maar ook omgaan met getallen, tellen en vergelijken. Piramide bereidt de kinderen voor op het leren rekenen.
6
Oriëntatie op ruimte en tijd en wereldverkenning Benoemen van lichaamsdelen, de kamers in een huis, de buurt of op reis gaan. Met de thema‟s van Piramide ontdekken kinderen de wereld om hen heen. Ook krijgen ze besef van de volgorde waarin gebeurtenissen plaatsvinden.
7
Motorische ontwikkeling Grote en kleine motorische vaardigheden. Piramide laat kinderen springen, mikken en dansen, maar ook omgaan met stiften, potloden, schaar en bereidt kinderen tevens voor op het schrijven van letters en cijfers.
8
Kunstzinnige ontwikkeling Muzikale en beeldende ontwikkeling. Piramide stimuleert de creativiteit door samen muziek te maken en te
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
19
beleven en door te dansen. De kinderen werken aan hun beeldende ontwikkeling door op een creatieve manier thema‟s als kleur, vorm, licht en ruimte bezig te zijn. Technisch leren ze diverse materialen hanteren, zoals klei, verf, papier of textiel, tot en met kleur, vorm, licht en ruimte.
Speel/leeromgeving: spelen in een uitdagende omgeving is een van de essenties van de Piramide-methode. Zo is er op de groep onder andere een ontdekhoek, huishoek, bouwhoek, taalhoek en een kunsthoek. De aantrekkelijke materialen maken kinderen enthousiast om te spelen of leren. Jonge kinderen verkennen zo de wereld. De rijke speel/leeromgeving stimuleert hen om zelf initiatieven te nemen en keuzes maken. Een belangrijke voorwaarde om te leren. Toetsing: alle kinderen worden getoetst op 3- en bijna 4-jarige leeftijd. Dit gaat spelenderwijs. Kinderen vinden het over het algemeen heel leuk om te doen. Om vroegtijdig ontwikkelingsachterstanden te kunnen ontdekken worden kinderen op 3- en 4- jarige leeftijd getoetst. Kinderen die dat nodig hebben krijgen tutoring, d.w.z. dat zij extra aandacht krijgen van de groepsleiding. Tutoring: kinderen die daarvoor in aanmerking komen (naar aanleiding van het toetsresultaat) krijgen voorafgaand aan het project extra aandacht van de PM-er.
Pedagogisch werkplan SKSG Merdeka (BSO) SKSG Toko en SKSG Dunia, januari 2013
20