Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis ‘een groene oase midden in de binnenstad’
0
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Inhoud 1. Inleiding .............................................................................................................................................................. 2 2. Pedagogisch beleidsplan SKSG ........................................................................................................................ 3 3. Onze visie ........................................................................................................................................................... 4 4. Beleid in ons dagelijkse werk ............................................................................................................................ 7 5. Ons team .......................................................................................................................................................... 16 6. Samenwerking met ouders ............................................................................................................................. 17
1
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
1. Inleiding Pedagogisch beleidsplan ‘Het mooiste wat je kunt worden is jezelf’ is de titel van ons pedagogisch beleidsplan. In dit beleidsplan staan de uitgangspunten voor onze dagelijkse omgang met de kinderen binnen onze kindercentra en onze gastouderopvang. In het pedagogisch beleidsplan staat beschreven wat wij doen en waarom we dat zo doen. Dit beleidsplan wordt aan u opgestuurd. Pedagogisch werkplan In dit pedagogisch werkplan vertellen we, met in ons achterhoofd de pedagogische uitgangspunten, wat onze specifieke visie is en hoe we werken. We beschrijven hoe we omgaan met kinderen in de dagelijkse praktijk. Dit werkplan biedt dus inzicht in onze werkwijze en is een praktische uitwerking van onze uitgangspunten. Bijwerken Dit pedagogisch werkplan is niet voor ‘eeuwig’ vastgelegd. Omdat ons werk in ontwikkeling is, de maatschappij verandert en inzichten in de loop van de tijd kunnen veranderen, houden wij ons werkplan regelmatig up to date. Een keer per 3 jaar lopen we ons werkplan weer na en wordt de inhoud eventueel aangepast. Naast onze medewerkers hebben ook ouders, die zitting hebben in de oudercommissie, invloed op de inhoud van dit werkplan. SKSG Hummelhuis is in 2012 gestart met de ontwikkeling naar natuurlocatie. Daardoor is dit proces steeds in beweging. Dit merkt u onder andere in het steeds bewuster handelen van pedagogisch medewerksters en het steeds verder doorvoeren van natuur in onze dagelijks werkzaamheden. Wanneer onze werkwijze dermate wijzigt van dit werkplan zullen we die punten aanpassen. Mocht u vragen of opmerkingen hebben over onze werkwijze, ons pedagogisch beleidsplan of dit werkplan, dan horen we dat graag!
De locatiemanager en pedagogisch medewerkers van SKSG Hummelhuis
2
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
2. Pedagogisch beleidsplan SKSG In ons pedagogisch beleidsplan vertellen we wat wij doen en waarom we dat zo doen. We vatten kort onze pedagogische uitgangspunten samen. ’n Veilig en vertrouwd gevoel.’ Kinderen kunnen zich alleen optimaal ontwikkelen als zij zich veilig en vertrouwd voelen. Door o.a. herkenbaarheid in dagritme, inrichting van ruimten en duidelijke regels en vaste rituelen geven we kinderen houvast en continuïteit. ‘Dat kan ik zelf!’ Kinderen hebben uitdagingen nodig om te kunnen groeien en leren. Om zelfredzaam en zelfstandig te worden, leren we kinderen al vroeg op hun eigen niveau keuzes maken. Dat geeft een goede basis voor later. ‘Iedereen is welkom’ Elk kind is van harte welkom en wij doen er alles aan om dit te laten merken. Wij vinden het belangrijk dat kinderen leren omgaan met verschillen in onze samenleving en we denken dat je daar niet vroeg genoeg mee kunt beginnen. ‘Samen spelen, samen delen’ Kinderen ontmoeten elkaar in het spel en de dagelijkse activiteiten. Op deze manier leren zij spelenderwijs met elkaar omgaan. In dit contact, met andere kinderen en pedagogische medewerkers, leren zijn zichzelf beter kennen en ook de ander. Dit vinden wij een belangrijke meerwaarde en daar maken we dan ook dankbaar gebruik van. ‘Lekker spannend’ Uitdaging en spanning zijn belangrijk voor kinderen, mits binnen de grenzen van veiligheid en vertrouwen. Wij nodigen kinderen uit om zelf op verkenning te gaan, zodat zij op zichzelf leren te vertrouwen en zich daardoor verder kunnen ontwikkelen.
3
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
3. Onze visie Uw kind in groene handen Kinderen hebben van jongs af de drang om buiten te spelen. Zij laten zich op jonge leeftijd nog niet remmen door weersomstandigheden of vies worden. Buiten treffen zij elke dag een nieuwe wereld aan die uitdaagt en stimuleert. Hierop is de tuin van SKSG Hummelhuis geïnspireerd. Natuur bevordert de ontwikkeling van een kind op veel verschillende manieren. Spelen in de natuur zorgt voor wisselende spelvormen. Hierbij valt te denken aan rollenspel, constructiespel, etc. In een natuurlijke omgeving krijgen kinderen de ruimte om avontuurlijk te spelen, zelf uit te vinden, te ontdekken en de grenzen op te zoeken. De kinderen krijgen vrijheden. Doordat wij een beslotentuin hebben kunnen en hoeven kinderen niet altijd zichtbaar te zijn. Ze mogen nieuwsgierig zijn en de uitdaging ontdekken en aangaan. Hun fantasie wordt geprikkeld. Ze bedenken zelf activiteiten. Kinderen leren (binnen kaders) omgaan met risico’s. Ze mogen klimmen, ze mogen bouwen en ze kunnen zich schaven aan een steen, ze hebben recht op bulten en blauwe plekken en hun kleren mogen (moeten) vies worden. Natuurbeleving en -educatie is tevens een goed middel om de relatie met natuur te onderhouden. Er ontstaat een gevoel van verbondenheid en respect voor de natuur en de (eigen) leefomgeving waardoor verantwoordelijkheid voor deze omgeving toeneemt. Dankzij de unieke locatie van SKSG Hummelhuis kunnen we met recht stellen dat het een bijzondere plek is voor kinderen en ouders. Midden in het levendige centrum van de stad Groningen maar ook met een prachtige natuurbelevingtuin. Wij vinden het belangrijk dat zowel kinderen als ouders zich welkom en thuis voelen bij SKSG Hummelhuis. Wij helpen kinderen graag bij het opgroeien tot zelfstandige en zelfbewuste mensen. We respecteren verschillen tussen kinderen en we leren kinderen respectvol met elkaar en met de natuur om gaan. Daarbij hebben wij u als ouder nodig. Wij vinden het belangrijk dat thuis en het kinderdagverblijf goed op elkaar aansluiten. Daarom vinden we een open communicatie met ouders erg belangrijk. Door de pedagogisch medewerkers te informeren over wat er speelt en leeft voor het kind in de thuissituatie biedt dat de pedagogisch medewerkers de mogelijkheid hier tijdens hun aanwezigheid op het kinderdagverblijf aandacht aan te besteden.
4
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Het mooiste wat je kan worden, is jezelf Ieder kind mag zichzelf zijn en heeft de kracht om in een rijke leer- en leefomgeving te groeien tot een mens dat vertrouwen heeft in zichzelf en de ander. Bij SKSG Hummelhuis begeleiden wij het kind op zijn reis naar volwassenheid en natuurbeleving staat daarbij centraal. REIS REIS is onze interactiemethode die wij gebruiken in onze communicatie met kinderen. Hieronder staat uitgelegd hoe we dat vorm geven. Respect voor de autonomie van het kind Wij hebben oog voor de eigenheid van ieder kind. Ieder kind heeft zijn eigen karakter en doorloopt de verschillende ontwikkelingsfasen op zijn eigen tempo en eigen wijze. We hebben respect voor de autonomie van het kind. We geven ruimte aan initiatieven, ideeën en wensen van het kind. Als we bijvoorbeeld brood eten geven we het kind de ruimte zelf zijn/haar broodbeleg te kiezen. Emotionele ondersteuning Wij laten het kind merken dat we betrokken zijn bij wat het kind beleeft, voelt en ervaart en bieden hierbij emotionele ondersteuning. Dit doen wij door het kind te troosten, toe te lachen en aan te moedigen. Bij het Hummelhuis prijzen wij de kinderen, geven ze een aai over de bol, tonen belangstelling en verwoorden voor het kind wat hij voelt. Wanneer een kind bijvoorbeeld moeite heeft om afscheid te nemen benoemt de pedagogisch medewerkster voor het kind dat het moeilijk is dat papa of mama weggaat, maar legt ze uit dat papa of mama hem/haar straks weer komen ophalen. De pedagogisch medewerkster zwaait dan samen met het kind de ouders uit. Informatie en uitleg Wij geven de hele dag informatie en uitleg aan de kinderen. We zeggen wat we doen en benoemen wat we zien. Het kind krijgt zo de informatie die hij nodig heeft om de wereld te begrijpen en om de wereld met vertrouwen tegemoet te zien. Door deze informatie en uitleg weet het kind wat hem/haar te wachten staat. Daarnaast stimuleert het de taalontwikkeling van de kinderen. We benoemen bijvoorbeeld bij het verschonen van een kind hardop alles wat we doen: “je krijgt een schone luier,”, ik til je op en leg je op het verschoonkussen” “nu ga ik je romper uit doen”, “heb je ook gepoept?” enz. Structuur en grenzen Wij bieden structuur en veiligheid aan de kinderen. Dit geeft vertrouwdheid aan de kinderen Dit hebben zij nodig om de wereld en zichzelf te kunnen ontdekken. We hebben een vaste dagindeling op ons kindercentrum. We leren de kinderen grenzen over de manier waarop we met elkaar en met de wereld omgaan. Op de peutergroepen wordt er gedurende de dag gespeeld in de verschillende hoeken. We leren de kinderen bijvoorbeeld dat ze eerst opruimen waarmee ze spelen voordat ze met iets anders kunnen spelen. Ook betrekken we ze bij het gezamenlijk opruimen. Al het speelgoed heeft een vaste plek (geeft structuur) en kinderen worden gestimuleerd het speelgoed zelf op te ruimen. 5
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Rijke leer- en leefomgeving SKSG Hummelhuis biedt een rijke leer- en leefomgeving. De groepsopvang is hierin een belangrijk onderdeel. Kinderen kunnen van elkaar leren door naar elkaar te kijken en bij elkaar te zijn. Kinderen maken in de groep kennis met verschillende culturen en manieren van omgang. In onze mooie tuin kunnen kinderen volop ontdekken, oefenen, ervaren en bovenal genieten. De tuin nodigt uit tot zintuigenprikkelend spel; er is veel te zien, te ruiken en te voelen en proeven! Ook de allerkleinsten kunnen de tuin beleven op hun niveau; zij worden op hun buik of rug in het soms hoge gras gelegd om op die manier het gras te ervaren, de bloemen in de struik te bekijken, de wind in de bomen horen ruisen. We betrekken de kinderen actief bij de natuur. Zo is er samen met de kinderen een moestuintje aangelegd waar kruiden en verschillende groentes worden verbouwd. Kinderen volgen het groeiproces en worden betrokken bij het onderhouden van de tuin; onkruid wieden, oogsten en heel belangrijk: proeven van de groentes die uit de moestuin komen. Veel van onze activiteiten zijn gericht op de natuurlijke omgeving. Van wandelen tot het bezig zijn met planten en dieren, we zijn zoveel mogelijk buiten met de kinderen. Bij ons komen alle ontwikkelingsgebieden spelenderwijs aan bod, waarbij gebruik gemaakt wordt van het voor- en vroegschoolse educatieprogramma Startblokken. De geschoolde pedagogisch medewerkers stimuleren de ontwikkeling en verdieping van de spelactiviteiten van de kinderen. Zo komt de nadruk te liggen op het proces en niet op het eindresultaat. De kinderen verkennen thema’s die aansluiten op hun interesse en belevingswereld. Op de peutergroepen worden bijvoorbeeld regelmatig knutselwerkjes gemaakt. Bij zo’n activiteit vinden wij het resultaat niet zozeer belangrijk als wel het plezier en de betrokkenheid van het kind bij de activiteit. Op de babygroepen hebben we spannende hoekjes gecreëerd, onder de boxen spiegels en plaatjes waar de baby’s naar kunnen kijken. Regelmatig worden er dingen op de grond geplakt om de tijgerende of kruipende baby’s te stimuleren zich te bewegen in de ruimte. We werken met een activiteitenjaarplanning. Deze thema’s staan in het teken van natuur en buiten zijn. Jaarlijks worden er verschillende thema’s opgepakt en deze worden planmatig vertaald naar wekelijkse natuuractiviteiten. Hierbij is een goede variatie in vrije, begeleide en geleide activiteiten wenselijk. Mogelijke thema’s die opgepakt kunnen worden zijn: seizoenen, elementen, zintuigen, processen in de natuur, voedselproductie, etc.
6
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
4. Beleid in ons dagelijkse werk In hoofdstuk 2 hebben we de pedagogische uitgangspunten van de SKSG beschreven. In dit onderdeel leest u hoe we deze uitgangspunten bij SKSG Hummelhuis in de praktijk brengen. De uitgangspunten worden ingepast in de grondbeginselen van het pedagogisch beleid:
1 ‘n Veilig en vertrouwd gevoel’ 2 ‘Dat kan ik zelf’, 3 ‘Iedereen is welkom’, 4 ‘Samen spelen samen delen’ 5 ‘Lekker spannend’. 1.‘ ’n Veilig en vertrouwd gevoel’ Onze groepen en stamgroepen Om de kinderen bij SKSG Hummelhuis een betrouwbare en vaste omgeving te bieden worden zij opgevangen in een vaste stamgroep. Alle kinderen hebben een eigen stamgroep. Bij de eerste kennismaking worden ouders en kinderen door de locatiemanager of ambassadeur voorgesteld aan de pedagogisch medewerkers van de eigen groep. De groepen hebben voor de herkenbaarheid een naam. Tijdens buitenactiviteiten gebeurt het vaak dat meerdere groepen buiten zijn. Onze ruime tuin biedt daar voldoende mogelijkheden voor. Hierdoor kennen de kinderen elkaar en kennen ze ook de pedagogisch medewerksters van de andere groepen. Er is sprake van gezamenlijkheid tijdens de activiteiten en eetmomenten op het moment dat die in de tuin plaatsvinden. Leidster-kind ratio Het aantal medewerkers dat op de groep werkt is afhankelijk van het aantal kinderen en hun leeftijd. We werken volgens het wettelijk vastgestelde leidster-kind ratio, hetgeen betekent dat één pedagogisch medewerker aanwezig is voor: 4 kinderen van 0 tot 1 jaar 5 kinderen van 1 tot 2 jaar 6 kinderen van 2 tot 3 jaar 8 kinderen van 3 tot 4 jaar
Ons kindercentrum kent de volgende (stam) groepen; Babbelaars (0 – 1.5 jaar) (9 kinderen per dagdeel) Tuinkabouters (0 - 4 jaar) (12 kinderen per dagdeel) Flierefluiters (1.5 - 4 jaar) (13 kinderen per dagdeel) Klauteraars (1,5-4 jaar) (6 kinderen per dagdeel) 7
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Het overgaan van de ene groep naar de andere wordt bepaald door twee factoren: a. kunnen we het kind in de huidige groep voldoende uitdaging bieden en in hoeverre is het er aan toe om naar een andere groep te gaan en b. hoe is de bezetting (kinderaantal) van de babygroep en de peutergroepen Kindercentrumbreed Voor jonge kinderen vormt de eigen stamgroep (groepsruimte) de vertrouwde plek waar het kind door de pedagogisch medewerkers individuele aandacht krijgt en verzorgd wordt. Het kind voelt zich veilig. Vanuit dit gevoel van veiligheid is het kind in staat om zich te ontwikkelen en gaandeweg op onderzoek en verkenning uit te gaan. Alle kinderen ontmoeten elkaar regelmatig in de tuin of op andere plekken in het kindercentrum. De meeste kinderen gaan de uitdaging van de ontmoeting met andere leeftijdsgenootjes met plezier aan. Dankzij deze samenwerking tussen de groepen en het activiteitenaanbod ontmoeten kinderen ook andere pedagogisch medewerkers. Zo raken kinderen snel bekend met alle gezichten en raken zij met het hele team vertrouwd. Extra opvang Wanneer een ouder structureel of incidenteel een extra dag(deel) opvang aanvraagt, kan het voorkomen dat er op dat moment op de vaste stamgroep van het kind geen plaats is op het gevraagde dagdeel. In dat geval wordt het kind tijdelijk voor de betreffende dag (deel), in een 2 e stamgroep geplaatst. Dit met toestemming van de ouders, die geregeld wordt via het toestemmingformulier ‘opvang in een 2e stamgroep’. Samenvoegen van groepen Soms komt het voor dat we groepen samenvoegen, bijvoorbeeld aan het begin of eind van de dag, tijdens vakanties en op dagen dat de bezetting laag is. De stamgroep wordt dan in zijn geheel samengevoegd met een andere groep. Kinderen maken gedurende een week ten hoogste gebruik van twee stamgroepruimtes.
Mentorschap Ieder kind heeft een eigen mentor. Dit is een pedagogisch medewerker van de stamgroep waarin het kind geplaatst is. De mentor is voor de ouders het vaste aanspreekpunt voor vragen rondom uw kind. Natuurlijk kunt u te allen tijden ook bij de andere pedagogisch medewerkster van de stamgroep uw vraag of opmerking kwijt. De mentor volgt de ontwikkeling van uw kind door middel van een jaarlijkse observaties. Deze observatie bespreekt de mentor met de ouders in een zogenaamd 10-minuten gesprek. Daarnaast bespreekt de mentor regelmatig uw kind in groepsvergaderingen met andere pedagogisch medewerkers van de stamgroep en de locatiemanager. Bij de intake op de stamgroep vertellen wij u wie de mentor is van uw kind.
8
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Dagritme Een veilig en vertrouwd gevoel wordt opgeroepen door een vast ritme. Er is een afwisseling van actie en rustmomenten. Het spreekt voor zich dat we rekening houden met de individuele behoefte van kinderen en dat we met name onze baby’s volgen in hun ritme. Als de kinderen ouder worden stimuleren wij ze om mee te draaien in het groepsritme. Ons dagritme is een leidraad. De pedagogisch medewerkers reageren op de dynamiek van de groep. Tussen 9 uur en 9.30 uur wordt samen met de kinderen fruit gegeten. Daarna ontmoeten de kinderen elkaar door samen te spelen. Het spel wordt buiten gecreëerd, in de verschillende hoeken op de groep en door samen activiteiten te doen (buiten of binnen). Rond het middaguur eten de kinderen brood (dit kan zowel buiten al binnen gebeuren). Na het brood eten gaan in de peutergroepen de kinderen slapen die een middagdutje doen. De andere peuters gaan dan buiten spelen of blijven in de groep. Als de peuters wakker zijn (tussen 14.00 uur en 14.30 uur), krijgen ze een beker sap met een koekje of een cracker. Ook in de babygroepen wordt er rond dezelfde tijd iets gegeten en gedronken met de kinderen. Tussen 15.30 en 16.30 wordt er op alle groepen nog iets gedronken en gegeten met de kinderen. Meestal komen daarna ook al weer de eerste ouders om hun kind op te halen en om zes uur zijn alle kinderen gehaald en gaan ook de pedagogisch medewerkers naar huis. Wij streven ernaar om in de tuin de dag af te sluiten. ‘s Zomers is het nog licht en kunnen de kinderen naar hartenlust de hele middag buiten spelen en in de winter is de tuin verlicht waardoor dit gezelligheid en sfeer uitstraalt. Rituelen en gebruiken Rituelen en gebruiken dragen bij aan een gevoel van veiligheid en geborgenheid. Met name het jonge kind hecht waarde aan de dagelijkse gang van zaken. Kinderen houden van herhalingen ‘nog een keertje hetzelfde verhaaltje, nog een keer hetzelfde versje’. Herhaling geeft houvast en biedt de veiligheid om nieuwe dingen te ontdekken. Wij vinden het belangrijk te weten welke gewoonten thuis gelden. Wij proberen die gebruiken zo dicht mogelijk te benaderen. Wat het kind thuis nodig heeft om rustig te slapen zoals een speentje, een knuffel, een liedje willen wij ook graag bieden bij SKSG Hummelhuis. Feesten en trakteren Regelmatig valt er iets te vieren in een groep of binnen het kindercentrum, zoals de verjaardagen van kinderen en pedagogisch medewerkers, de geboorte van een broertje of zusje, het Sinterklaasfeest, Kerstmis, enz. We vinden het leuk als een kind zijn verjaardag in de groep viert. We versieren dan de groepsruimte en de jarige krijgt een feestmuts op. De jarige staat die dag in het middelpunt en voordat er getrakteerd wordt zingen we samen een verjaardagslied. We stellen prijs op gezonde traktaties. De pedagogisch medewerkers kunt u om advies vragen wat te trakteren.
9
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Halen en brengen Een ochtenddagdeel duurt van 7.30 tot 13.00 uur, een middagdagdeel van 12.30 tot 18.00 uur. We vinden het prettig als u uw kind brengt voor het 9.00 uur in verband met de rust in de groep. Tijdens de haal- en brengtijden is er gelegenheid voor contacten tussen ouders en pedagogisch medewerkers zodat er een goede overdracht kan plaatsvinden. In de babygroepen gebruiken we overdrachtsschriftjes. Tot het 1e jaar schrijven we dagelijks een persoonlijk verhaal over uw kind. Vanaf 1 jaar schrijven we ongeveer 1 keer per week een verhaal of op het moment dat het kind iets bijzonders mee maakt. Op de babygroep vinden we het prettig als ouders in de schriften schrijven. Op deze manier ontstaat er een leuk boekwerk zodat uw kind op latere leeftijd een aandenken heeft van zijn tijd bij SKSG Hummelhuis. Buiten slapen Onze allerjongsten slapen regelmatig buiten in Lutje Potjes. Dit zijn slaaphuisjes die buiten staan en waarin uw kind beschut en veilig kan slapen. Wij ervaren dat zelfs moeilijke slapertjes buiten als roosjes slapen. Het gebruik van deze Lutje Potjes gaat natuurlijk alleen in samenspraak met de ouders. Wennen bij SKSG Hummelhuis Een kind doet veel indrukken op als het voor het eerst een kindercentrum bezoekt. Wij vinden het belangrijk dat kinderen eerst wennen, zodat de overgang naar het kindercentrum zo soepel mogelijk verloopt. Voordat uw kind geplaatst is bieden wij u kosteloos onderstaande wenprocedure aan: 1e dag(deel) De eerste keer vragen we de ouder(s) samen met hun kind in de groep te komen. Dit betreft een halve dagdeel waarbij de ouder, uw kind, de groep en de pedagogisch medewerkers aan elkaar kunnen wennen. Er vindt een kennismakingsgesprek met de groepsleiding plaats en allerlei zaken rondom uw kind worden besproken. 2e dag(deel) De tweede keer komt het kind een dagdeel. De ouder kan afhankelijk van hoe het kind reageert op de nieuwe omgeving, na één a twee uur afscheid nemen. Er wordt wel gevraagd beschikbaar te blijven. 3e dag(deel) Afhankelijk van hoe uw kind reageert op de nieuwe omgeving, kan bij het brengen de ouder wat langer blijven om vervolgens duidelijk afscheid te nemen. Bij een hele dag wordt bekeken of het ophalen iets vervroegd moet worden. Overgang Een maand voordat uw kind overgaat naar de peutergroep wordt u geïnformeerd over de groep waar uw kind naartoe gaat. Wanneer kinderen overgaan van de ene groep naar de andere groep wordt altijd aandacht besteed aan het wennen. Gelukkig komen de kinderen elkaar en de pedagogisch medewerkers regelmatig tegen en zijn daardoor meer vertrouwd. Dit wennen in een nieuwe groep gaat dan een stuk gemakkelijker.
10
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Als een kind van het kinderdagverblijf 4 jaar wordt gaat het naar school en eventueel naar de buitenschoolse opvang (BSO). Wij besteden aandacht aan die wisseling door het van te voren met de kinderen te bespreken. Doorgaans mag het kind al ‘oefenen’ op school als het nog naar het KDV gaat. De pedagogisch medewerkers vullen een overdrachtsformulier in, waarop de ontwikkeling van het kind beschreven staat. Dit formulier kunnen ouders mee naar school nemen. Individuele kindobservaties De ontwikkeling van elk kind wordt regelmatig in de groepsbespreking overlegd. Bij SKSG Hummelhuis worden alle kinderen rond hun eerste verjaardag geobserveerd. Daarnaast worden ook de kinderen in de peutergroepen jaarlijks geobserveerd De mentor van uw kind kijkt naar de volgende aspecten om het welbevinden te onderzoeken: het kind zelf, de relatie van het kind met de pedagogisch medewerker en de relatie met andere kinderen. Bij peuters vanaf 3 jaar wordt gekeken naar zelfredzaamheid, zelfregeling, weerbaarheid welbevinden, relatie met anderen, motoriek, creativiteit, spelen en werken. Het verslag van deze observaties wordt in het kinddossier bewaard. Naar aanleiding van deze observaties welbevinden en de peuterobservatielijst wordt u door de mentor van uw kind uitgenodigd voor een 10 minuten gesprek. Groepsobservaties Eén van de meest bijzondere en waardevolle kenmerken van een kindercentrum is de groepsopvang. Elk jaar observeren de pedagogisch medewerkers het welbevinden van de groep als geheel. De pedagogisch medewerkers onderzoeken de sfeer in de groep, de activiteiten, het gebruik van de ruimte, de relaties van de kinderen onderling en de structuur en regels in de groep. De verslagen van deze observaties worden besproken in onze groepsvergaderingen en hebben als doel om het welbevinden van de groep kinderen te optimaliseren. In de oudercommissie worden eventuele verbeterpunten besproken. Waar nodig passen we onze werkwijze aan.
2. “Dat kan ik zelf” Kinderen hebben uitdagingen nodig om te groeien en te leren. Buiten zijn in de natuur hoort hierbij. Zelf grenzen verkennen en verleggen, ontdekken, risico’s nemen, vallen en opstaan hoort hierbij. Kinderen mogen vies worden, blauwe plekken krijgen of een schram oplopen. Stimuleren van zelfstandigheid en zelfredzaamheid Het zelf iets kunnen geeft kinderen zelfvertrouwen. Een belangrijke pedagogische doelstelling van SKSG is het stimuleren van de zelfstandigheid en zelfredzaamheid. We stimuleren dit door de kinderen bijvoorbeeld zelf de jas en de schoenen aan te leren doen en ze bij veel activiteiten en bezigheden te betrekken zoals de tafel dekken, fruit uitdelen enz. Kinderen zoeken vaak de grenzen op van wat mag en wat ze kunnen. Wij geven ze hierin de ruimte, maar geven ook duidelijk grenzen aan.
11
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Ieder kind is vrij om met een activiteit mee te doen. De pedagogisch medewerkers stimuleren en begeleiden de kinderen hierin, bijvoorbeeld door een spelsituatie uit te breiden, nieuw materiaal klaar te leggen en een kind dat iets wel kan maar nog niet durft speciaal uit te nodigen. Het speelgoed, de materialen en de ruimtes waarin we werken sluiten aan bij de verschillende ontwikkelingsgebieden van de kinderen en stimuleren tevens hun vaardigheden op deze ontwikkelingsgebieden. Zindelijkheidstraining Zindelijkheid is een autonoom proces. Samen met de ouders geven we kinderen de gelegenheid om zich hierin te ontwikkelen. Wij stimuleren de kinderen spelenderwijs door ze te belonen en positief te benaderen. We gebruiken hiervoor beloningsstickers. Door goed op de toiletmomenten van de jongste kinderen te letten kunnen we een vast ritme bepalen als steuntje in de rug. We zullen nooit een kind dwingen om gebruik te maken van de wc of het potje. 3. ‘Iedereen is welkom’ Omgaan met verschillen Ieder mens is uniek dus ook ieder kind! Bij SKSG Hummelhuis is elk kind is van harte welkom en wij doen er alles aan om de kinderen dit te laten merken. Respect hebben voor elkaar staat bij ons centraal. Respect hebben voor elkaar en elkaars eigenaardigheden hoort daarbij. Elk kind is anders en ontwikkelt zich op een eigen wijze en in een eigen tempo. Daarom staan wij voor een individuele en positieve benadering van kinderen. We benaderen de kinderen en respecteren hen als mensen met hun verschillende mogelijkheden. Een belangrijk uitgangspunt bij ons is dat elk kind gezien, gehoord, gekend en begrepen wil worden. We proberen zoveel mogelijk aan te sluiten bij wat een kind zelf aangeeft. We maken er meer van, door kinderen uit te dagen en gebruik te maken van hun mogelijkheden. Zo laten we merken, dat we vertrouwen hebben in de mogelijkheden van elk kind. Dat bevordert weer het zelfvertrouwen van het kind Relaties tussen kinderen Tussen kinderen ontstaan vaak vriendschappen die heel diep kunnen gaan maar soms hebben kinderen moeite met anderen. Dit wordt gerespecteerd zolang het de sfeer op de groep niet verstoort. Geen enkel kind mag zich buitengesloten voelen. Belangrijk is dat wij de kinderen leren hoe ze op een positieve manier met elkaar om kunnen gaan zodat alle kinderen plezier kunnen beleven aan het samenzijn. Ook kinderen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking kunnen ons kindercentrum bezoeken. Dit geschiedt in overleg met de locatiemanager en de pedagogisch medewerkers. Kinderen met een speciale behoefte kunnen we in onze groepen opvangen zolang de groep als geheel kan blijven functioneren.
12
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
4 ‘Samen spelen, samen delen’ Elke dag zo veel mogelijk buiten Onze tuin maakt onze locatie, midden in het centrum, uniek. Wij beschikken over een besloten en uitdagende buitenspeelruimte zo hebben we mooie picknickbanken om buiten te kunnen eten, klimbomen, verstopplekjes en kleine losse elementen zoals stenen, losse takken en kleine boomstammetjes. Doordat de tuin natuurlijk aangelegd is kunnen de kinderen er naar hartenlust ontdekken, ervaren en beleven. Er staan grote bomen die beschutting en schaduw geven. De kinderen hebben er alle ruimte om te fietsen, rennen en klauteren. Ons motto “slecht weer bestaat niet, slechte kleding wel” laat zien dat er niet alleen buiten wordt gespeeld als de zon schijnt. Niets is leuker dan stampen in de plassen na een flinke regenbui, of spelen in de sneeuw. Het streven is dat de kinderen zoveel mogelijk buiten zijn. Gemiddeld houden we het volgende aan. Kinderen van 0-1.5 jaar zijn minimaal 2x per dag buiten. Afhankelijk van het weer zijn dit kortere of langere periodes. In de zomer zorgen we voor zonnehoedjes en kiezen we er bewust voor om niet op de warmste momenten van de dag naar buiten te gaan. In de winter kleden we de kinderen lekker warm aan en ervaren ze dat het buiten koud kan zijn of dat er sneeuw ligt. Kinderen van 1.5-4 jaar zijn minimaal 2 tot 4 uur per dag buiten. Daarbij is er niet alleen vrij spel maar zijn er ook gerichte activiteiten. De kinderen gaan regelmatig op ontdekkingstocht in de tuin en gaan op uitstapjes o.a. het Noorderplantsoen. Op het kindercentrum hebben we regenlaarzen voor de kinderen en poncho’s om mee te spelen in de regen. Tevens wordt ons assortiment aan kleding voor alle weertypen steeds verder uitgebreid. In het algemeen geldt, dat we ouders vragen de kinderen gepast op het weer aan te kleden en er rekening mee te houden dat kleding vies kan worden. Daarnaast vragen we altijd reservekleding voor uw kind mee te geven, zodat als ze erg vies worden ze schone kleding aan kunnen krijgen.
13
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Inrichting van de binnenruimte De inrichting van het kindercentrum laat zien dat hier de hele dag kinderen spelen en elkaar ontmoeten. De binnenruimte wordt gezien als een aanvulling op de buitenruimte waarbij binnen en buiten in elkaar overlopen. Wij willen een huiselijke sfeer uitstralen die uitnodigt tot ontwikkeling en tot ontdekking van ruimte en materiaal. Qua spel- en ontwikkelingsmateriaal maken we bewuste keuzes. We kiezen voor zoveel mogelijk materialen met een natuurlijke uitstraling. Hierbij valt te denken aan natuurplaten, boeken gericht op natuur, houten speelgoed, etc. Op deze manier willen we buiten naar binnen halen. Dit doen we ook op andere manieren. U treft bijvoorbeeld regelmatig natuurlijke materialen binnen. Dat kan zijn in de vorm van blaadjes, kastanjes, etc. in de zand/watertafel of een bak met sneeuw om baby’s te laten ervaren hoe sneeuw voelt en dat het smelt. Daarnaast bieden we kinderen momenten van rust en de mogelijkheid zich terug te trekken. De inrichting ondersteunt onze pedagogische aanpak. Op de peutergroepen werken we met hoeken. Zo kunnen de kinderen zelf kiezen in welke hoek ze willen spelen. Kinderen die deze keuze nog niet kunnen maken helpen we hierbij. Iedere hoek doet een appel op andere vaardigheden van de kinderen. Zo kennen we o.a. een bouwhoek, een keukenhoek, een autohoek, een themahoek. In de hoeken wordt zo veel mogelijk met echte materialen gespeeld zoals echte potten en pannen in de keukenhoek. Als ouder ziet u regelmatig fotocollages waarop te zien valt welke activiteiten we ondernomen hebben. Op de babygroepen leggen we de kinderen bij voorkeur op een mat op de grond in de grondbox zodat zij de ruimte hebben zich te bewegen en zelf op ontdekking uit kunnen gaan zonder daarbij gehinderd te worden door eventuele oudere, lopende kinderen. Omgaan met conflicten Kinderen leren spelenderwijs om te gaan met onderlinge verschillen. Zij worden weerbaarder, zelfstandiger en bouwen verantwoordelijkheidsbesef op. In het groepsproces leren kinderen niet alleen de ander, maar ook zichzelf kennen. Door kinderen emotionele ondersteuning te geven en ze te leren respect te hebben voor elkaars “eigenheid” kunnen ze samen op zoek gaan naar een oplossing. De pedagogisch medewerker biedt hulp die past bij het ontwikkelingniveau van de kinderen.
14
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
5.‘Lekker spannend’ Bij SKSG Hummelhuis mogen kinderen eigen grenzen leren kennen. Daarom nodigen wij kinderen uit om op verkenning uit te gaan. Zo kunnen de kinderen in onze spannende stadstuin bijvoorbeeld zelfstandig ronddwalen, ieder kind op eigen afstand van de pedagogisch medewerker. De natuurlijk aangelegde tuin nodigt uit tot zintuigprikkelend spel. Er is van alles te zien, horen, voelen en er kan zelfs geproefd worden uit de zelf aangelegde en onderhouden moestuin! Een uitdagende speelomgeving, zowel buiten als binnen bevordert deze ontdekkingsreis. Kinderen ontwikkelen zich snel, zijn nieuwsgierig en willen de wereld ontdekken. Veiligheid Onze rol is kinderen te helpen bij hun ontdekkingstocht in de wereld. Voor elk specifiek kind wordt de afweging gemaakt, wat verantwoord is en wat niet. Lekker spannend geeft aan dat je uitdagingen wilt creëren. Wij zoeken voortdurend naar een goede mix tussen het bieden van veiligheid en het bieden van voldoende uitdaging en voldoende leermomenten. Brandoefening en risico-inventarisatie Jaarlijks oefenen we een ontruiming aan de hand van ons calamiteitenplan. Dit calamiteitenplan is goedgekeurd door de brandweer. Het calamiteitenplan ligt voor ouders ter inzage bij de locatiemanager van Hummelhuis. Jaarlijks voeren we een risico-inventarisatie uit en brengen hiermee de veiligheid en gezondheid van het hele kindercentrum in kaart. Waar nodig treffen we adequate maatregelen. De inventarisatie wordt uitgevoerd door pedagogisch medewerkers onder verantwoordelijkheid van de locatiemanager. Jaarlijks wordt de locatie bezocht door de GGD die een inspectie uitvoert. Van deze inspectie wordt een rapport gemaakt die ter inzage voor de ouders op onze internetsite hummelhuis.sksg.nl. Het “vier ogen en -oren principe” SKSG zorgt voor zo’n optimaal mogelijke veiligheid op onze kindercentra. Hiervoor zijn SKSG brede maatregelen getroffen. Daarnaast heeft elke locatie haar eigen maatregelen getroffen. Op Hummelhuis is de dagopvang op zodanige wijze georganiseerd, dat de beroepskracht of de beroepskracht in opleiding, de werkzaamheden uitsluitend kan verrichten terwijl hij gezien of gehoord kan worden door een andere volwassene. In de bijlage tref je het plan aan wat voor Hummelhuis is opgesteld. Meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling Op Hummelhuis werken wij met de verplichte meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling. Het kunnen signaleren van kindermishandeling is een belangrijke competentie waarover alle locatiemanagers en pedagogisch medewerkers beschikken . Alle medewerkers op de locaties zijn op de hoogte van de inhoud van de Meldcode. Deze Meldcode wordt jaarlijks met de medewerkers besproken.
15
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Ongelukken en Calamiteiten Bij SKSG Hummelhuis zijn altijd minimaal twee pedagogisch medewerkers aanwezig. Daarnaast is er altijd iemand als achterwacht beschikbaar. Meestal vervult de locatiemanager deze rol. Bij afwezigheid van de locatiemanager fungeert een collega locatiemanager of de unitmanager als achterwacht. Onze medewerkers hebben vanuit hun opleiding kennis van de dagelijkse veiligheid en goede verzorging van kinderen. Daarnaast zijn een aantal pedagogisch medewerkers in bezit van een ‘Kinder EHBO-diploma’ en is een aantal pedagogisch medewerkers opgeleid tot bedrijfshulpverlener (BHV). Bij kleine ongelukjes volstaat de kennis en kunde van de EHBO medewerkers, de BHV’s en de inhoud van onze EHBO doos. Als wij inschatten dat medische hulp nodig is nemen wij altijd contact op met de ouders en gaan we naar de dichtstbijzijnde huisartsenpost, het ziekenhuis of wachten we op de ouders. Uiteraard bellen we direct 112 wanneer er sprake is van een levensbedreigende situatie en bieden we de noodzakelijke eerste hulp.
5. Ons team Pedagogisch medewerkers Onze pedagogisch medewerkers zijn overtuigd van de pedagogische meerwaarde van de natuur. Zij kunnen kinderen prachtige ervaringen en belevenissen rondom natuur en buiten zijn bezorgen, vol humor en plezier. Zij zien de mogelijkheden om de eigen interesse in de natuur, de ideeën en fantasieën om te zetten naar werken in de praktijk met de kinderen. Onze pedagogisch medewerkers zijn enthousiast en deskundig op het gebied van natuurbeleving. Zij stimuleren op kindvolgende wijze kinderen in het doen van ontdekkingen en nieuwe ervaringen in de natuur. Zo gaan ze o.a. met de kinderen op avontuur op zoek naar beestjes en ondersteunen ze bij klimmen en klauteren. Alle pedagogisch medewerkers hebben minimaal een (kindgerichte) mbo-opleiding afgerond. Zij hebben de verantwoordelijkheid voor de kinderen die aan hun zorg zijn toevertrouwd. De pedagogisch medewerkers observeren, begeleiden en verzorgen naar de individuele behoefte van de kinderen. Onze pedagogisch medewerkers worden doorlopend geschoold op het uitvoeren van buitenactiviteiten, natuuractiviteiten, Startblokken. Presentatie team Hummelhuis Wie er gedurende de dag werken is te zien op de white boarden op de stamgroep of bij de ingang van de stamgroep. Iedere stamgroep heeft een aantal vaste pedagogisch medewerkers. Verder werken er twee pedagogisch medewerkers die op elke groep binnen het kindercentrum ingezet kunnen worden. Locatiemanager De locatiemanager is de leidinggevende van SKSG Hummelhuis. Zij geeft leiding aan het team van pedagogisch medewerkers en andere medewerkers. De locatiemanager heeft de eindverantwoordelijkheid over de dagelijkse gang van zaken en begeleidt haar medewerkers in het uitoefenen van hun functies.
16
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Invalkrachten Tijdens vakantie, vrije dagen en ziekte van onze pedagogisch medewerkers zijn er invalkrachten ter vervanging aanwezig. Deze pedagogisch medewerkers komen van de flexpool van SKSG, waar pedagogisch medewerkers werken die op verschillende locaties werkzaam zijn. Stagiaires SKSG is een erkend leerbedrijf. Wij vinden het belangrijk om aankomende pedagogisch medewerkers bij ons ervaring te laten opdoen. Onze stagiair(e)s kunnen in samenspraak met hun schoolbegeleider en stagebegeleider verschillende taken uitvoeren. Dit altijd onder supervisie van een pedagogisch medewerker. Uiteraard dragen ze geen eindverantwoordelijkheid. De stagiair(e)s hangen een pasfoto met tekst op de deur, waarop ze zich voorstellen aan de ouders. Pedagogen en orthopedagoog Soms hebben de pedagogisch medewerkers behoefte aan extra ondersteuning ten aanzien van de begeleiding van een kind en/of de groep. We kunnen dan de pedagogisch werkbegeleiders of een orthopedagoog raadplegen die allen verbonden zijn aan SKSG. De pedagogen zijn geschoold in het opnemen en analyseren van interactie en communicatie tussen medewerkers en kinderen. Zij kunnen tijdens hun werkzaamheden gebruik maken van video opnames. De beelden worden gebruikt om de pedagogisch medewerkers te ondersteunen bij hun werkontwikkeling. Dit wordt altijd van te voren met u besproken.
6. Samenwerking met ouders Visie op oudercontacten We vinden het belangrijk om in een prettige sfeer en met een open houding elkaar aan te vullen in onze gezamenlijke zorg voor de kinderen. Goede afstemming is van groot belang. Hierin is een open communicatie met de ouders onmisbaar. Daarom is het essentieel dat er informatie wordt uitgewisseld over het kind tussen ouders en groepsleiding. Gesprekken Om de gezamenlijke zorg voor ieder kind te waarborgen vinden we het belangrijk om op de hoogte zijn van belangrijke zaken in het leven van het kind. Zo kunnen we goed inspelen op het gedrag en gevoelens van ieder kind. Aan de andere kant willen wij ook graag de ouder vertellen over belangrijke belevenissen van het kind op ons kindercentrum.
17
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Nieuwsbrieven en kwartaalberichten De nieuwsbrief van SKSG Hummelhuis komt vier keer per jaar uit. Verder hebben we een internetsite: hummelhuis.sksg.nl die up to date gehouden wordt door middel van informatieve berichten voor ouders en belangstellenden. Ouders ontvangen daarnaast 4 maal per jaar het kwartaalbericht van SKSG waarin verschillende zaken aan bod komen. Het kwartaalbericht, de nieuwsbrieven en andere communicatie wordt zoveel mogelijk via de e-mail verzonden. Oudercommissie en ouderavonden SKSG Hummelhuis heeft een oudercommissie (OC) die de belangen van ouders op locatieniveau behartigt. De OC heeft een adviserende rol en vergadert ongeveer 1 x per 8 weken. Ouderavonden worden in samenspraak met de oudercommissie georganiseerd. Ouders worden ingelicht over ouderavonden door middel van informatie die via de e-mail verstrekt wordt. Klachtenregeling Het kan voorkomen dat ouders een klacht hebben. Wij adviseren ouders om dit allereerst met de desbetreffende persoon of diens leidinggevende te bespreken. Onze interne klachtenprocedure schrijft voor dat er altijd een klachtformulier ingevuld wordt en dat de klacht in behandeling wordt genomen. Mocht dit niet tot een bevredigende oplossing leiden dan staat de externe klachtenprocedure open. Beide procedures zijn na te lezen op onze website. Natuurlijk kunt u als ouder u ook direct wenden tot de externe klachtenprocedure bij de SKK (Stichting Kwalitatieve Klachtbehandeling). Privacy reglement Informatie over het kind en zijn thuissituatie blijft binnen het kindercentrum en mag alleen worden uitgewisseld tussen medewerkers onderling als dat in het belang van het kind is. Regels en afspraken rondom privacygevoelige gegevens zijn vastgelegd in het privacyreglement. Wanneer het kind naar de basisschool vertrekt, wordt een overdrachtsformulier voor de school ingevuld. Dit formulier kan mee naar school en naar de BSO. Publicatie van foto’s Tijdens het kennismakingsgesprek geeft u wel of geen toestemming voor het publiceren van foto’s van uw kind. We maken hierbij onderscheid tussen de toestemming voor het publiceren van foto’s binnen het kindercentrum en toestemming voor publicatie van foto’s voor extern gebruik, bijvoorbeeld op onze website hummelhuis.sksg.nl
Regels voor afname extra opvang Wanneer een ouder structureel of incidenteel een extra dag(deel) opvang aanvraagt, kan het voorkomen dat er op dat moment op de vaste stamgroep van het kind geen plaats is op het gevraagde dagdeel. In dat geval wordt het kind tijdelijk voor de betreffende dag (deel), in een 2 e stamgroep geplaatst. Dit met toestemming van de ouders, die geregeld wordt via het toestemmingformulier ‘opvang in een 2 e stamgroep’ .
18
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -
Bijlage: Plan mbt het vier-oren en ogenprincipe op locatie Hummelhuis Aan het begin van de dag ( tussen 7.30 en 8.00) worden alle kinderen die gebruik maken van de opvang, opgevangen op 1 groep. Daar zijn dan 2 volwassen aanwezig. Dit is minimaal 1 pedagogisch medewerker, met of 1 stagiaire, 1 groepshulp of een andere volwassene. Vanaf het moment na 08.00 uur gaat iedereen terug naar zijn eigen stamgroep waar de deuren open zijn tussen de babbelaars en de flierefluiters en vanaf 09.00 uur zijn er ook minimaal 2 volwassenen aanwezig op de groep de tuinkabouters. Tijdens pauze momenten staat de groep in verbinding met een babyfoon met de andere groep. Pedagogisch medewerkers van de verschillende groepen kunnen elkaar zien en horen en waar nodig, snel even contact met elkaar maken om iets te overleggen. Tussen 17.00 en 18.00 uur zijn de groepsdeuren open en kunnen de pedagogisch medewerkers van de verschillende groepen kunnen elkaar zien en horen en waar nodig, snel even contact met elkaar maken om iets te overleggen. Indien nodig vangen we 2 stamgroepen op op 1 groep op als het 17.00 uur is geweest en er maar 1 volwassene zou zijn op de groep. Kortom, er zijn ten alle tijden minimaal 2 volwassenen op de groep Tijdens pauzes en vergaderingen kan het zijn, dat er 1 pedagogisch medewerker aanwezig is op de groep. Ook dan, zijn de groepsdeuren open of de pedagogisch medewerkers staan in verbinding met een babyfoon. dit geldt tevens voor de groep de Klauteraars die in verbinding staat met een babyfoon en de ruimte grenst aan de gang met een doorzichtige deur. Bij het naar bed brengen van de kinderen, kunnen de pedagogisch medewerkers elkaar zien, doordat de deuren voorzien zijn van ramen en/of de babyfoon weer aanwezig is en aan staat.
19
Pedagogisch werkplan SKSG Hummelhuis – november 2014 -