Schoolplan 2015-‐2018
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐1-‐
Inhoudsopgave
INHOUDSOPGAVE
2
ORGANISATIE
4
De school in het kort
4
Bestuur en adres
6
Huisvesting
6
Schoolgrootte
6
Visie, missie, doelstelling
7
Visie Missie Doelstelling
7 7 7
Lumiar als dynamische organisatie
7
Sociocratie als basis voor pedagogisch handelen
8
Staf
9
Ouderbijdrage
9
DE KINDEREN
9
Een typische dag bij Lumiar
9
Leeftijden
10
Spelen
10
Grenzen en conflicten
11
ONDERWIJS
11
Natuurlijk leren
11
Relevantie
12
Proces
12
Kerndoelen
13
Leerlingvolgsysteem
13
UITGANGSPUNTEN EN REGELS
14
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐2-‐
“Regels”
14
Uitgangspunten Uitgangspunt: Veiligheid Uitgangspunt: Diversiteit Uitgangspunt: Verwondering Uitgangspunt: Zelfvertrouwen Uitgangspunt: Passie Uitgangspunt: Vrijheid Uitgangspunt: Verantwoordelijkheid
14 14 14 15 15 15 15
Hoe komen regels tot stand?
15
PRAKTISCHE ZAKEN
16
Schooltijd/BSO tijd
16
Dagindeling
16
Schoolagenda
16
Vakantie
16
Absentie
17
Eten, drinken en hygiëne Tien-‐‑uurtje, lunch, vier-‐‑uurtje, avondeten Trakteren Hygiëne Hoofdluis Roken Kleding
17 17 18 18 18 18
Gezondheid en veiligheid
18
LEERLINGENZORG
19
Aannamebeleid Kennismaken Kijken Wennen Evalueren Is ieder kind welkom?
19 19 19 19 19 19
Extra zorg voor kinderen
20
Vervolgonderwijs Einde van de basisschool Schooladvies
20 20 20
JE EERSTE WEKEN OP LUMIAR
21
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐3-‐
ORGANISATIE De school in het kort Lumiar is onderdeel van de brede school Lumiar. Onder Brede School Lumiar vallen onze basisschool Lumiar en de buitenschoolse opvang (BSO Lumiar) en onder de naam Lumiar Petites onze peuterspeelzaal en kinderopvang. Vanaf schooljaar 2017-‐2018 hopen wij ook voortgezet onderwijs te kunnen aanbieden. Lumiar is een regionale basisschool in Vianen waar kinderen op een natuurlijke manier leren. Wij zijn ook een democratische basisschool waar de mening van kinderen meetelt. Natuurlijk Leren gaat er vanuit dat elk kind uniek en anders is en in een eigen tempo leert. Lumiar heeft daarom geen groepsindeling gebaseerd op leeftijd. Alle kinderen kunnen zelf kiezen wat ze willen doen en met wie ze dat willen doen. De lokalen zijn ingedeeld op functie. We hebben bijvoorbeeld de keuken-‐, eet-‐, en drinkruimte, de stille ruimte, de creatieve ruimte, de jonge kinderen ruimte en de computerruimte. We maken het lesprogramma elke periode samen met de kinderen. Elk kind bepaalt samen met zijn of haar coach hoe zijn of haar ontwikkeling het beste kan worden ondersteund. Bij Lumiar stimuleren we een kind datgene te leren wat het wil leren, gebaseerd op de aanleg, interesses, behoefte en de ontwikkelingsfase waarin het kind zich bevindt. Het leren gebeurt op allerlei manieren. Van het leren uit een boek tot meer praktische manieren om kennis op te doen. Spelen is voor ons een van de belangrijkste vormen om te leren of tot een leerhouding te komen. Daarnaast leren de kinderen van het democratisch besturen van hun eigen school. Er is een schoolvergadering waar ze met elkaar afspraken maken en een onderzoeks-‐ kring waar ze met elkaar problemen oplossen. Bij Lumiar krijgen kinderen persoonlijk aandacht. Kinderen worden niet door middel van toetsen vergeleken met andere kinderen. We volgen de ontwikkeling van de kinderen met een volgsysteem gebaseerd op de verplichte kerndoelen en het ontwikkelingsmozaïek van de Lumiar scholen in Brazilië, opgezet door Ricardo Semler. Deze gaat uit van de vier pilaren van UNESCO (leren weten, leren doen, leren samenleven, leren zijn) en de theorie van Howard Gardner over meervoudige intelligentie.
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐4-‐
Deze aanpak garandeert dat een kind zich binnen de eigen mogelijkheden en talenten volop kan ontwikkelen. Bij Lumiar leren kinderen met heel veel plezier en daardoor heel effectief. Deze methode is wetenschappelijk onderbouwd en erkend als een effectieve en goede manier van onderwijs. Lumiar voldoet aan de normen van het Ministerie van Onderwijs. De school is goedgekeurd door de onderwijsinspectie. Lumiar is op een aantal manieren ‘anders’ dan een reguliere school. In het kort: -‐‑ Flexibele school-‐ en vakantietijden Lumiar is 50 weken per jaar open, 5 dagen per week van 8.00 tot 18.30 uur. Zo’n 2.500 uur per jaar dus. Ter vergelijking: een reguliere school is 940 uur per jaar open. -‐‑ Zeggenschap van leerlingen, medewerkers en ouders bij het maken en vaststellen van afspraken en beleid. Dit doen we volgens de principes van de sociocratie die uitgaan van het verkrijgen van consent, niet alleen maar een meerderheid van stemmen. Zie hiervoor het hoofdstuk over democratisch onderwijs. -‐‑ Thematisch onderwijs met verrijkt aanbod Het jaar is ingedeeld in meerdere perioden per jaar waarin zowel vaste als zelfgekozen thema’s centraal staan. Binnen deze thema’s zorgen de coaches en leerkrachten dat er voldoende leerstof aan bod komt waaruit kinderen kunnen kiezen.
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐5-‐
Bestuur en adres Het bestuur van Lumiar is georganiseerd in de Stichting Brede School Lumiar. Het bestuur wordt gevormd door Seth van der Meer (voorzitter), Maaike Pieters (secretaris), Lianne Desmet (penningmeester) en Jeannette Verplancke (algemeen bestuurslid). De stichting is statutair gevestigd op de Prinses Julianastraat 2, 4132CB Vianen. Dit is tevens het postadres. Lumiar is ook te bereiken via mail en telefoon. Email: Via
[email protected] is het algemeen secretariaat bereikbaar. Voor bestuursvragen kun je contact opnemen met Seth van der Meer (
[email protected]) of Lianne Desmet (
[email protected]). De leerkrachten en begeleiders zijn te bereiken via
@lumiar.nl Telefonisch: Via 0633223360 krijg je contact met het secretariaat. Huisvesting Het schoolgebouw van Lumiar ligt aan de Langendijk 56a ,4132 AL Vianen.
De school is goed te bereiken met eigen of openbaar vervoer. Parkeren kan het beste op parkeerterrein P1 aan het Walsland (Kanaalweg), op nog geen 50 meter van de school. Hier kan de hele dag geparkeerd worden zonder kosten of tijdsbeperking. Op de Langendijk kan ook kort geparkeerd worden (blauwe zone) met behulp van een parkeerkaart. Het aantal parkeerplaatsen is echter beperkt. Schoolgrootte Lumiar is in 2015 gestart met 2 kinderen. In Juli 2015 waren daar al 5 kinderen bijgekomen. De school groeit dus en dat is ook nodig. Maar Lumiar wil ook graag individueel en kleinschalig onderwijs blijven bieden. Groei om de groei is dus niet een doelstelling. De Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐6-‐
huidige locatie biedt voldoende ruimte voor groei als basisschool. In 2017 verwachten we ook voortgezet onderwijs aan te gaan bieden. Ruim voor die tijd heroverwegen we de locatie op basis van het aantal leerlingen op dat moment en de verwachte groei. Visie, missie, doelstelling Visie In de 21e eeuw waarin de kenniseconomie centraal staat is het nodig dat mensen blijven leren, hun leven lang. Er wordt van hen verwacht dat zij zelf het initiatief nemen om nieuwe dingen te leren en nieuwe uitdagingen aan te gaan. Dat lukt beter wanneer je van jongs af aan gewend bent om zelf verantwoordelijkheid te dragen voor je eigen leerproces. Veel kinderen verschillen zodanig van elkaar -‐ bijvoorbeeld in leerstijl, achtergrond, en begaafdheid -‐ dat het steeds moeilijker wordt om ze klassikaal te blijven bedienen. Om ze hetzelfde onderwerp aan te bieden op hetzelfde moment op dezelfde manier blijkt in veel gevallen niet meer naar tevredenheid te werken. Wij bieden een alternatief voor de klassikale benadering door uit te gaan van de natuurlijke wens van kinderen tot ontwikkeling. Missie Lumiar is een democratische school die volgens het principe Natuurlijk Leren een omgeving wil bieden waar kindgericht aan de ontwikkeling van kinderen wordt gewerkt met als doel het op eigen tempo bereiken van de kerndoelen van het primair onderwijs om zo een goede aansluiting te bieden op (regulier) vervolgonderwijs. Niet alleen de kinderen wordt een individueel ontwikkelingspad geboden, ook de leerkrachten en begeleiders krijgen de kansen en de middelen zich verder te ontwikkelen om zo de kwaliteit van de school te waarborgen én verbeteren. Wij geloven dat het bieden van de juiste context in samenspraak tussen kinderen en begeleiders leidt tot beter gemotiveerde, gelukkigere en beter voorbereide kinderen. Kinderen die vanuit hun eigen drijfveer zich ontwikkelen tot wie ze zelf willen zijn en daarmee vanuit hun eigen kracht en vertrouwen zich tot 21e eeuwse volwassen kunnen ontplooien: verantwoordelijk, creatief, oplossingsgericht en met respect voor de groep of context waarin ze leven, spelen en werken. Doelstelling Bij Lumiar kunnen leerlingen van vier tot maximaal veertien jaar ononderbroken hun talenten en bekwaamheden ontwikkelen. De wens bestaat om het aanbod uit te breiden voor kinderen van twee tot achttien jaar. Op dit moment hebben we reeds een peuterspeelzaal onder de naam Lumiar Petites en is kinderopvang onder dezelfde naam in oprichting. Daarnaast willen wij medio 2017 starten met voortgezet onderwijs.
Om integratie van leven, leren en werken mogelijk te maken, kent Lumiar ruime openingstijden: vijftig weken per jaar, vijf dagen per week van 8.00 tot 18.30 uur (met uitzondering van de sluitingsdagen). Om talenten maximaal te ontwikkelen en voor te bereiden op burgerschap, is Lumiar georganiseerd volgens de Sociocratische Kringorganisatie Methode (sociocratie dan wel dynamisch organiseren). Dit biedt praktische instrumenten om een veilige en krachtige leer-‐ en leefplaats te creëren waarin iedere betrokkene (leerling, leerkracht, ouder) én authentiek én gelijkwaardig kan zijn. Lumiar als dynamische organisatie Lumiar is georganiseerd volgens de sociocratische kringorganisatiemethode (sociocratie), een manier om een samenleving/organisatie dynamisch te organiseren. Dynamisch Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐7-‐
organiseren gaat uit van het beginsel dat mensen ongelijke, unieke personen zijn, maar bij de besluitvorming gelijkwaardig. Sociocratie kan gezien worden als een vervolg op onze bekende democratie. Bij democratie gaat het om 'de meeste stemmen gelden', de individuele stem wordt feitelijk als rekenfactor gebruikt. Bij sociocratie gaat het om de individuele stem als bron van inhoudelijke argumenten. Om zo goed mogelijke besluiten te nemen is de organisatie opgebouwd uit kringen. Deze kringen hebben herkenbare niveaus: het kind (persoonlijke kring), de groep (groepskring), de school (schoolkring) en het bestuur (topkring). In deze kringen wordt de organisatie bedacht en worden besluiten genomen met 'consent'. Dat betekent dat een besluit wordt genomen indien geen van de kringleden overwegend en beargumenteerd bezwaar heeft. De bedoeling hiervan is dat iedereen die te maken heeft met de gevolgen van een besluit, betrokken is bij zowel het bedenken/het ontwerp als bij de besluitvorming en een besluit pas wordt genomen als iedereen van de betreffende kring 'ermee kan leven'. Dynamisch organiseren heeft meerdere voordelen: -‐‑ Alle kennis die voorhanden is, komt boven tafel en wordt benut; -‐‑ De kwaliteit van de besluiten is hoog omdat alle kanten van een besluit zijn bekeken; -‐‑ De sociale veiligheid van kinderen (overigens ook van ouders en medewerkers) is groot omdat -‐‑ Ontkenning en uitsluiting zoveel mogelijk worden voorkomen; -‐‑ Kinderen (en ouders en medewerkers) leren respectvol samenleven met anderen en zichzelf. De relaties tussen ouders, leerlingen en school zijn sterk en krijgen vorm door deze wijze van organiseren. Met dynamisch organiseren is het mogelijk om de werelden van school, gezin en maatschappij op elkaar af te stemmen. Binnen Lumiar zijn er dus vier 'lagen' van kringen: de persoonlijke kring, de groepskring, de schoolkring en de topkring. In deze kringen worden onderwerpen die de leden van die kring betreffen, op sociocratische wijze behandeld. Vertrekpunt hierbij is dat recht wordt gedaan aan de uiteenlopende belangen van leerlingen, ouders en medewerkers. In de persoonlijke kring gaat het over de individuele leerling, in de groepskring over de groep (dus dat wat het individu overstijgt maar niet de hele school aangaat), in de schoolkring over zaken die de hele school betreffen en in de topkring over onderwerpen van strategisch belang. Hiervan is sprake als de buitenwereld ermee heeft te maken (bijvoorbeeld samenwerkingspartners, gemeente, ministeries en inspecties). Alle kringen houden regelmatig bijeenkomsten. De persoonlijke kring en de groepskring vinden ten minste wekelijks plaats en de schoolkring en de topkring ten minste eens per 2 maanden. De deelnemers stellen zelf de agenda samen, binnen de doelstelling van de betreffende kring. Na afloop ontvangen de deelnemers een verslag. Dit verslag is op verzoek ook in te zien door deelnemers van andere kringen. Ouders en medewerkers participeren in kringen op alle vier niveaus: individu, groep, school en bestuur. Leerlingen op drie niveaus, zij nemen niet deel op het niveau van de topkring. Sociocratie als basis voor pedagogisch handelen Sociocratie is de basis voor ons pedagogisch handelen. In het boek ‘Samenleven moet je leren’ van Van der Weijden staat uitvoerig beschreven wat deze methode inhoudt in een schoolorganisatie en hoe deze methode uitwerkt in het realiseren van onze pedagogische Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐8-‐
doelstellingen. De integrale tekst van dit boekje staat op onze website onder 'www.lumiar.nl/downloads' en 'samenleven moet je leren'. Onder pedagogische doelstellingen verstaan we: a. het bevorderen van de emotionele veiligheid; b. het bevorderen van de ontwikkeling van persoonlijke en sociale bekwaamheden; c. het overdragen van waarden en normen en d. het voorbereiden op burgerschap. In ons pedagogisch beleidsplan zijn deze doelstellingen verder uitgewerkt. Dit plan kun je vinden op onze website onder 'www.lumiar.nl/downloads'. Staf De staf bestaat uit het bestuur, de directie en het team van leerkrachten en onderwijsassistenten. We beschikken over een rijk netwerk van vakleerkrachten, adviseurs en experts. Veel van deze mensen werken vrijwillig voor Lumiar. Onze teamleden zijn breed inzetbaar, dus voor alle leeftijden en voor de meest voorkomende werkzaamheden. Werken op onze school vraagt -‐ naast de gangbare bekwaamheden -‐ bekwaamheden op de gebieden 'leerplan en leermiddelenontwerp', 'observatie en individuele begeleiding, 'flexibiliteit', 'improvisatie' en 'werkorganisatie'. Specifieke opleiding en verdere professionalisering gebeurt voornamelijk tijdens het werk en met collega's. De meeste van de teamleden hebben ofwel een afgeronde PABO opleiding of andere kindgerichte opleiding, maar aangevuld met extra cursussen en vooral ervaring in binnen-‐ en buitenland op gelijksoortige vernieuwingsscholen. Op onze school wordt in teams gewerkt. De teams ontwikkelen groepsleerplannen en materialen, verzorgen gezamenlijk de lessen en bespreken met elkaar opvallende zaken. Elke leerkracht/coach/begeleider is inzetbaar voor alle kinderen. Daarnaast hebben de meeste teamleden een specifieke deskundigheid die ingezet wordt ten behoeve van alle leerlingen (denk aan rekenen, dans, koken). De directeur heeft de verantwoordelijkheid en deskundigheid voor het bevorderen en monitoren van de ontwikkeling van teamleden. Ouderbijdrage Lumiar wordt als school niet bekostigd door de staat. Om deze reden vraagt Lumiar aan ouders een ouderbijdrage. Jaarlijks wordt deze ouderbijdrage opnieuw vastgesteld.
DE KINDEREN De basis van de school zijn de kinderen, zij creëren samen met de leerkrachten hun eigen (leer)omgeving door de school actief in te richten. De school faciliteert dit, biedt kinderen de tijd en de ruimte, dingen die in deze maatschappij schaars zijn. Een typische dag bij Lumiar De kinderen komen vanaf 8.00 binnen ze melden zich in de keuken-‐ en eetruimte, alleen of met hun ouder(s) en kunnen daarna direct gaan doen wat zij op dat moment belangrijk vinden. Ouders blijven soms nog even gezellig aan tafel zitten, drinken een kop of thee, of spelen mee met (hun) kinderen of praten met een van de medewerkers. Ouders geven dagelijks aan hoe laat zij hun kind komen ophalen. Kinderen tekenen ’s ochtends direct in voor het computergebruik van die dag.
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐9-‐
Het vaste element van de ochtend is de ochtendkring om 9.15 uur, waar alle kinderen aan deelnemen. Tijdens de ochtendkring wordt de planning van de dag besproken en worden persoonlijke verhalen van de kinderen uitgewisseld. Na de kring maken de kinderen hun persoonlijke planning voor die dag en geven dit aan op het planbord. De kinderen gaan zelf hun gang tot aan het fruitmoment. Na het fruit eten volgt het buitenspelen. Na een ruime periode in de buitenlucht schuiven alle kinderen gezamenlijk aan bij de door Lumiar georganiseerde lunch, waarbij de kinderen zelf verantwoordelijk zijn voor het dekken van de tafel en het afruimen. Eens per week wordt er door de kinderen gekookt voor de lunch. De middag start met wederom een periode van werken aan de eigen planning of het deelnemen aan een workshop. Vrij spel is ook een mogelijkheid. Rond de klok van vier volgt een tweede gezamenlijk fruit-‐ en drinkmoment aan de keukentafel. Hierna gaan de meeste kinderen weer heerlijk buitenspelen en ontdekken, waarbij er specifieke buitenactiviteiten en –workshops worden georganiseerd. Vaste activiteiten van de week zijn onder meer excursie, bibliotheekbezoek, muziek-‐ en kooklessen. Leeftijden Bij Lumiar zitten kinderen van alle leeftijden door elkaar. Het idee dat alleen kinderen van dezelfde leeftijd bij elkaar zitten en allemaal op hetzelfde moment dezelfde interesses hebben blijkt inmiddels wel achterhaald. Ieder kind heeft zijn eigen cognitieve en sociaal emotionele leeftijd en sluit op interessegebied soms aan bij jongere kinderen en soms bij oudere. Dit heeft ook een bijkomend voordeel: de kinderen leren van en aan elkaar. Als kinderen samen iets doen telt de interesse, niet de leeftijd. Door de leeftijdmix kunnen er ook emotionele behoeften vervuld worden. Oudere kinderen troosten en beschermen de kleintjes en jongere kinderen ontwikkelen een gevoel van eigenwaarde als ze iets uitleggen aan de ouderen. Spelen Er wordt veel gespeeld bij Lumiar. Spelen is een houding ten opzichte van de wereld. Een houding van openheid, van uitproberen en van creëren en consequentieloos experimenteren. Een belangrijk kenmerk van spelen is dat de uitkomst van wat je doet onzeker is. Spelen is de vaardigheid die je nodig hebt om in een steeds veranderende omgeving te kunnen functioneren. In het spel worden nieuwe dingen uitgeprobeerd. Werelden worden nagespeeld om te ervaren hoe die werelden in elkaar zitten. In dit proces gebeuren er zeer veel onverwachte dingen, het vraagt een grote flexibiliteit iedere keer weer te kunnen inspelen op nieuwe situaties en de vele factoren waar het kind mee te maken krijgt hierin mee te nemen. In feite is spelen een voortdurend creatief proces. Spelen is daarbij een manier om emotioneel dingen te verwerken en te integreren. Spelen maakt het voor kinderen mogelijk om op te groeien zonder hun gevoelens te moeten scheiden van hun denken. Spelen leert kinderen ook dat je door ‘fouten’ maken jezelf kunt leren vaardigheden en kennis toe te eigenen en te verbeteren. Maar ook dat er ‘vele wegen naar Rome’ leiden. Voor heel veel problemen en uitdagingen bestaan meerdere strategieën. Elke strategie die voor het kind werkt is waardevol. Het ene kind zal direct aan de slag gaan en proberen een ander kind vraagt hulp en weer een ander kind gaat eerst observeren en kennis vergaren. En ook de uitkomst is niet altijd een vaststaand gegeven. Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐10-‐
Kinderen spelen al vanaf hun eerste momenten op aarde. Zo leren ze op hun buik rollen, rechtop zitten, staan, stapjes zetten, woorden brabbelen en uiteindelijke complexe volzinnen spreken. Sommige van deze ontwikkelingen worden weleens gezien als een ‘wonder’. Hij kon opeens lopen! Maar het is juist geen wonder dat zij zich dit spelenderwijs aanleren. Spel straft niet, spel daagt uit en motiveert. Het is deze intrinsieke motivatie, vanuit het kind, die ogenschijnlijk moeilijke leertaken leuker en makkelijker maken. Vanuit de wil en het plezier voelt leren als spelen. Bij Lumiar is ons uitgangspunt dan ook: Spelen is de beste manier om te leren. Punt. Grenzen en conflicten Lumiar kinderen hebben de vrijheid om te kiezen wat zelf willen, maar vrij betekent niet grenzeloos. Natuurlijk komen ze soms ook over de grenzen van andere kinderen en ontstaan conflicten. Conflicten worden bij Lumiar niet vermeden. Conflicten zijn een bron van ontwikkeling. Grenzen herkennen, erkennen en er samen weer uit komen, dat is een heel belangrijke vaardigheid. Het blijkt ook dat kinderen goed in staat zijn om veel conflicten zelf op te lossen. Ze ondersteunen elkaar hierin, corrigeren elkaar en helpen mee om oplossingen te verzinnen. Soms zijn conflicten nog wat moeilijk om onderling op te lossen. In dat geval steunen de leerkrachten hen hierin door het bieden van een veilige situatie waarin met elkaar overlegd kan worden en in het helpen verwoorden van elkaars behoeftes. Een leerkracht heeft hierin een rol als coach of mediator, niet als scheidsrechter. Conflicten kunnen ook uitgepraat worden in de onderzoekskring. Deze kring bestaat uit een leerkracht en één of twee leerlingen die uitzoeken wat de toedracht is van het conflict en helpen met het zoeken naar een oplossing. Indien een kind een afspraak heeft overtreden wordt er gevraagd aan het kind om ‘de schade’ te herstellen. Dit kan letterlijk zijn, bijvoorbeeld als een bouwwerk is omgevallen, maar ook emotioneel door bijvoorbeeld een knuffel te geven of koekjes te bakken voor de betrokkene.
ONDERWIJS Natuurlijk leren Het onderwijs bij Lumiar is gebaseerd op het principe van Natuurlijk Leren: Ieder kind is van nature nieuwsgierig en wíl ontdekken en leren. Wij spreken die natuurlijke ontwikkelingsdrang aan en gaan uit van de innerlijke motivatie van ieder kind. Op deze manier leren kinderen sneller, efficiënter, doelgerichter en met plezier. Kinderen kiezen zelf wat, wanneer en met wie ze willen leren. Het leren gebeurt niet alleen uit boeken of achter de computer, maar vooral door spel, door experimenten, door ervaringen in het 'echte leven' zoals het bos, de stad, een museum of zelfs een echt bedrijf. Kort gezegd zien wij Natuurlijk Leren als leren in en van de context, oftewel het dagelijks leven. Bij een dergelijke manier van leren doen kinderen vaardigheden en kennis op in de praktijk vanuit een eigen verwondering of nieuwsgierigheid. De school fungeert als een rijke en veilige praktijkomgeving. Kinderen ontdekken hun talenten (wat kan ik?) en gebruiken deze om hun ambities (wat wil ik?) te vervullen. Professionele begeleiders ondersteunen hen in dit proces om talenten en ambities te ontdekken en te ontwikkelen. Wij geloven ook sterk in een multi-‐disciplinaire benadering, waarin kennis en vaardigheden als in een mozaïek samenkomen en tot interdisciplinaire inzichten leidt. Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐11-‐
Belangrijke inspiratoren voor onze school zijn visionaire denkers in zowel onderwijs, politiek, wetenschap alsook het bedrijfsleven. Mensen die vanuit een holistische visie en niet geremd door ‘hokjesdenken’ tot grote innovaties of juist bijzondere inzichten kwamen. Klassen in de traditionele zin zal je op Lumiar niet aantreffen, maar we werken wel graag in groepen aan een doel. Deze groepen mogen echter nooit te groot zijn, aangezien dan niet ieder kind de kans heeft tot zijn recht te komen. Een groep groter dan 12 kinderen is voor ons te groot. Relevantie De situatie binnen onze school heeft veel overeenkomsten met het dagelijks leven in de maatschappij: de groep bestaat uit verschillende mensen met verschillende leeftijden en met verschillende interesses, zij bewegen zich door elkaar. Door de manier van leren/leven met elkaar voelen kinderen zich gewaardeerd om wie ze zijn, leren ze wat ze zelf belangrijk vinden en hoe ze met problemen om moeten gaan. Het zijn krachtige mensen die zelfvertrouwen hebben en initiatief durven nemen. Door de keuzes die de kinderen maken, leren ze dat hun eigen acties gevolgen hebben en leren ze daar bewust mee om te gaan. Ze worden direct geconfronteerd met de gevolgen van het eigen handelen. Dit leidt tot verantwoordelijkheidsgevoel en het besef dat iedereen zelf kan bijdragen aan de leefbaarheid van de maatschappij. Proces Leren, is net als ademen, een proces wat nooit stopt. Je leert overal en altijd, je hele leven lang. Kinderen op Lumiar leren van alles wat ze tegenkomen omdat het functioneel is of omdat ze het leuk vinden. Het aanbod is alles wat er in de maatschappij te vinden is. Alle letters en cijfers, alle media en informatie, alle omgangsvormen en verschillende mensen met verschillende interesses vormen het aanbod om van te leren. Een kind heeft altijd zin in zijn eigen ontwikkeling en zal dus altijd met interesse leren van de wereld om hem heen. De taak van het team is deze wereld zo rijk en divers mogelijk te maken. Kinderen zijn echter niet allemaal hetzelfde. Zij leren dus niet allemaal dezelfde stof en ook niet allemaal op dezelfde manier: • Verschil in wensen Kinderen kunnen verschillen in wensen omdat ze verschillende talenten hebben. Daaruit volgt vaak ook dat er verschillende belangstellingen ontstaan. Verschil in wensen kan ook samenhangen met de leeftijd of het geslacht. Het leren van kinderen hangt nauw samen met hun motivatie op dat moment. Daarom vinden wij het heel belangrijk om uit te gaan van de wensen van kinderen. Datgene waar hun aandacht op gericht is, is ook datgene wat de meeste potentie heeft om effectief geleerd te worden. Met effectief leren bedoelen we dat met relatief weinig inspanning en tijd een zo groot mogelijk effect wordt bereikt. Ontdekken welke wens een kind heeft en hem/ haar daarvoor de ruimte geven is één van de belangrijkste uitgangspunten van onze school. • Verschil in leermanieren Met leermanieren bedoelen we de wijze waarop kinderen het makkelijkst dingen leren. Voor de een is dat via beelden, de ander is meer auditief of motorisch ingesteld. Wij gaan er daarbij vanuit dat kinderen meervoudig intelligent zijn. Het gaat ten slotte niet om de vraag hoe knap ben jij, maar om de vraag hoe ben je knap? De wensen van kinderen zullen ook hiermee samenhangen. Kinderen kunnen
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐12-‐
bij ons op school zelf hun leermethode leren kennen. Dit doen ze onder begeleiding van het team. • Verschil in leervormen Een leervorm kan proces-‐ en/of resultaatgericht zijn. Er kan ook ‘per ongeluk’ geleerd worden. Wij onderscheiden hierin drie fases: spelend leren, ontdekkend leren en meesterschapsleren. Kinderen worden hierbij ondersteund door een van de leerkrachten/begeleiders die is aangewezen als persoonlijke coach van het kind. De coach houdt periodieke leergesprekken met het kind waarin de doelen voor de komende periode worden gesteld. Via een talentgerichte aanpak geven de kinderen aan wat, met wie, hoe en waarom ze willen leren. Wanneer een doel voor een kind heel helder is, wordt er een plan gemaakt waarmee het kind het niveau van meesterschapsleren bereikt voor het specifieke leerdoel. Kerndoelen Lumiar biedt uiteraard ondersteuning in het bereiken van de kerndoelen die door het ministerie zijn vastgelegd op het gebied van didactische ontwikkeling. Naast de standaard kerndoelen willen we echter de kinderen helpen zich te ontwikkelen tot wereldburgers die zelfstandig in het leven staan en die durven keuzes te maken en voor deze keuzes te staan vanuit hun eigen verantwoordelijkheid. De kinderen ontwikkelen bij Lumiar waardevolle gereedschappen die in de maatschappij van vandaag en in de toekomst noodzakelijk zijn: • Kinderen groeien in hun zelfvertrouwen en hun zelfbewustzijn • Ze groeien in waardering voor zichzelf en de ander • Ze kunnen helder communiceren en goed samenwerken • Ze weten hoe ze aan de kennis kunnen komen die ze nodig hebben • Ze beheersen diverse vaardigheden • Ze kunnen en willen rekening houden met elkaar • Ze lossen op een constructieve manier problemen op • Ze weten wat ze willen en hoe dat te bereiken • Ze zijn gemotiveerd en kennen hun kwaliteiten • Ze kunnen hun eigen leven vormgeven Leerlingvolgsysteem Om inzicht te hebben in de ontwikkeling van de kinderen maakt onze school gebruik van een eigen ontwikkeld leerlingvolgsysteem In dit digitale systeem houden wij bij wat we zien bij de kinderen. Het systeem is in de basis gebaseerd op de kerndoelen. Kerndoelen zijn wettelijke eisen waar het onderwijs aan moet voldoen. Deze doelen hebben we zo vertaald dat ze ook voor kinderen te begrijpen zijn. Het systeem maakt optimaal gebruik van de pedagogische driehoek (de school, de kinderen en ouders). Ouders kunnen op elke computer met internet inloggen op het systeem van hun kind. Behalve inzicht in het volgsysteem van hun kind kunnen ouders hier ook zelf een bijdrage aan leveren. Kinderen die dat willen kunnen ook zelf hun eigen ontwikkeling bijhouden. De waarnemingen in het leerlingvolgsysteem worden ondersteund door dagverslagen en foto’s die gemaakt zijn van de kinderen. Daarnaast hebben kinderen zelf de gelegenheid om een eigen werkportfolio bij te houden. Hierin bewaren zij werk waar ze zelf trots op zijn of wat ze belangrijk vinden. Kinderen die dat willen kunnen toetsen maken om zelf inzicht te krijgen in de ontwikkeling van hun vaardigheden. Tweemaal per jaar hebben de leerkrachten een gesprek met de ouders over het welbevinden en de ontwikkeling van hun kind. Kinderen kunnen als ze dat willen Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐13-‐
aanwezig zijn bij dit gesprek. De ontwikkeling van een kind wordt op de voet gevolgd door onder andere de persoonlijke coach. De kinderen kiezen in overleg hun coach uit het team. Teamleden hebben onder andere de taak om veel te observeren. Elke week is er een teamvergadering waarin deze observaties met elkaar besproken worden. Alle belangrijke, vertrouwelijke gegevens van leerlingen, zoals de digitale en werkportfolio’s, de verslagen van teamvergaderingen, gesprekken met ouders, eventuele onderzoeken en toetsgegevens van de verschillende jaren, worden in leerling-‐dossiers bewaard. De eigen persoonlijke dossiers zijn in te zien door de ouders en de leerling zelf.
UITGANGSPUNTEN EN REGELS “Regels” Iedere school, vereniging of andere instantie waar kinderen samen bouwen aan hun toekomst heeft regels, of reglementen. Lumiar ook. De reglementen bepalen echter niet zozeer wat er allemaal niet mag of juist verplicht is. De reglementen vormen een kader waarin juist ruimte, vrijheid en daarmee eigen verantwoordelijkheid gestimuleerd worden. Elk kind mag kiezen, maar elk kind is ook verantwoordelijk voor zijn keuze. Met ons schoolreglement willen we duidelijk zijn in waar we voor staan, we geven de grenzen aan de ruimte aan maar we geven niet per definitie aan wat goede of juist minder goede oplossingen zijn in bepaalde situaties. Onze school gaat uit van de volgende basisvoorwaarden: veiligheid, diversiteit, verwondering, zelfvertrouwen, passie, vrijheid en verantwoordelijkheid. Uitgangspunten Uitgangspunt: Veiligheid Veilig voelen als basis om te durven zijn wie je bent. Kinderen voelen zich veilig als hun behoeften gezien, gehoord en begrepen worden. Als hun spel serieus genomen wordt en als ze zelf kunnen ontdekken, als ze de tijd hebben voor zichzelf en hun eigen ontwikkeling. In een ondersteunende omgeving, zonder te hoeven voldoen aan vooraf opgelegde verwachtingen ontstaat dan vanzelf het proces van ontwikkeling en leren. Kinderen bloeien op als hun veiligheid zo wordt gewaardeerd dat zij ook fouten durven maken, omdat ze het vertrouwen hebben dat dat consequentieloos kan en niet meteen leidt tot slechte cijfers of lage waardering. Uitgangspunt: Diversiteit Iedereen is verschillend. Iedereen heeft andere interesses, capaciteiten, ideeën, culturele achtergrond, een andere leeftijd. Door de grote verscheidenheid aan personen wordt een rijke omgeving gecreëerd. Ieder individu brengt de nodige activiteiten, kwaliteiten en kennis in om met elkaar een lerende gemeenschap te vormen. Door het zoeken naar elkaars grenzen, elkaars verschillen en manieren om daarmee om te gaan, leren kinderen respect te hebben voor zichzelf, de ander, en voor de omgeving waarin wij ons bevinden. Uitgangspunt: Verwondering Ontwikkeling begint bij vragen stellen. Soms ga je bewust en actief op zoek naar een antwoord en soms gebeurt dat onbewust, spelenderwijs. Kinderen, en ook begeleiders, krijgen daarom de ruimte voor verwondering, voor actief onderzoeken, voor voortdurend experimenteren zodat ze hun eigen vragen kunnen volgen. Zo ontwikkelen ze een natuurlijk 'zelfbewust zijn' om van daaruit hun volgende stappen te nemen. De vragen naar elkaars
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐14-‐
achtergronden en ideeën en de uitwisseling van ervaringen en inzichten zijn een belangrijke bron van informatie en bieden de mogelijkheid tot reflectie om daarna met weer nieuwe vragen verder te gaan. Uitgangspunt: Zelfvertrouwen Kinderen vertrouwen van nature op hun eigen vermogen. Dit vertrouwen wordt versterkt en vergroot als zij de mogelijkheid hebben hun eigen omgeving en hun eigen ontwikkelingsweg vorm te geven, als ze gehoord en gezien worden. Als je vertrouwt op je eigen vermogen, kan je ook vertrouwen hebben in het vermogen van een ander. Daarom is het van essentieel belang dat ook ouders en begeleiders vertrouwen op hun eigen vermogen en dat van de kinderen. Uitgangspunt: Passie Als je kunt experimenteren met wat je hart je ingeeft, kun je leren wat je belangrijk vindt. Ieder verlangen dat ontstaat, wordt dan als uitdaging ervaren en kan vormgegeven worden binnen de grenzen van de mogelijkheden van de school (budget, wettelijke regels, afspraken). Doordat je verlangens uitkomen, komen er weer nieuwe wensen, die steeds dichter bij je passie liggen. Op die manier groei je in waar je goed in bent of waar je plezier in hebt. Uitgangspunt: Vrijheid Door de vrijheid om zichzelf te zijn, krijgen kinderen het inzicht dat wat ze doen gevolgen heeft voor de omgeving waarin zij zich bevinden. Daardoor voelen zij zich verbonden met zichzelf, met anderen en met gemaakte afspraken. Je bent vrij in je handelen, totdat je op de grens van een ander komt. Deze confrontaties maken je bewust van wat je doet. Omdat je je verbonden voelt met de ander, kan je vrij zijn, durf je jezelf te zijn. Uitgangspunt: Verantwoordelijkheid Bij vrijheid hoort ook verantwoordelijkheid. Keuzes maken betekent ook dat je die keuzes kunt verantwoorden en een bepaalde discipline dat je bij je keuzes ook ieders belang meeneemt. Regels en opgelegde verwachtingen geven weliswaar houvast, maar verschuiven de verantwoordelijkheid van de handhaving naar de bedenker van de regel. Bij ons willen we kinderen leren dat zij zelf voor al hun beslissingen verantwoordelijkheid dragen. Hoe komen regels tot stand? De school wordt bestuurd door begeleiders, kinderen en ouders samen. Kinderen en volwassenen delen de zorg voor elkaar en hun omgeving en voor de kwaliteit van het leven met elkaar. Bij Lumiar is er 1 basisregel: Mijn vrijheid houdt op waar jouw grens begint. Daaruit kunnen afspraken ontstaan, over pesten, over de netheid in school, over hoe je met elkaar samenwerkt, over fysieke veiligheid. Afspraken worden met elkaar gemaakt, bijgesteld en weer geschrapt. Deze basisregel leidt ertoe dat kinderen en begeleiders met elkaar in gesprek zullen moeten blijven en niet regels voor voldongen feiten hoeven aan te nemen, want dan voelt niemand zich meer verantwoordelijk. Uiteraard zijn er afspraken als consequentie van het aantal leerlingen, de inrichting van de verschillende ruimtes, het budget en de wettelijke bepalingen vanuit de overheid. Kinderen en begeleiders zien erop toe dat bovenstaande regel en de daaruit voortkomende afspraken nageleefd worden.
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐15-‐
PRAKTISCHE ZAKEN Schooltijd/BSO tijd Bij Lumiar zijn school en buitenschoolse opvang zowel administratief, alsook praktisch gezien geïntegreerd. Lumiar is een veilige omgeving waar een kind de hele dag zichzelf kan zijn, zelf bepaalt wat hij leert en wanneer. Spelen, leren en rusten loopt dus door elkaar heen. Elk kind heeft een ander ritme. Omdat het onderwijs kindgericht en individueel is, maak het voor bijvoorbeeld instructie niet uit dat alle kinderen tegelijk op een vast moment (in de week) aanwezig zijn. Wel houden we ons aan de minimale normen voor de onderwijstijd, sterker nog, in principe kunnen kinderen bij Lumiar ook méér onderwijstijd krijgen als zij daar behoefte aan hebben. Wij hanteren minimaal de volgende principes: • Lumiar is 50 weken per jaar open, 5 dagen per week van 8.00 tot 18.30 uur. Zo’n 2.500 uur per jaar dus. Ter vergelijking: een reguliere school is 940 uur per jaar open. • Onderwijstijd is evenwichtig over de dag en het jaar verdeeld, aansluitend bij het ritme van het kind. • Hierdoor wordt het mogelijk dat de tijd passend is bij het kind en gezin. Er zijn allerlei variaties mogelijk: in de hoeveelheid tijd maar ook de spreiding van de tijd over de dag, de week en het jaar en natuurlijk de besteding van die tijd. Méér tijd kan, maar minder ook. Dat wil niet zeggen dat er geen dagindeling bestaat. Er is in de dag een aantal vaste momenten waarop activiteiten worden georganiseerd, zoals een ochtendkring, lunch en avondeten. Of je als kind aan een of alle activiteiten meedoen, hangt af van de wensen van het kind en de ouders. Dagindeling • Leerlingen komen over het algemeen binnen tussen 8.00 en 9.00 uur. • Om 9.15 uur start de ochtendkring. • Rond 10.00 is een fruit-‐ en drinkmoment. • Om 12.30 wordt de tafel gedekt. Lunchen doen we samen en ieder kind kan hiervoor de tijd nemen die nodig is. Rond 13.30 ruimen we weer af. • Rond 16.00 is er weer tijd voor een thee-‐kring. Iets drinken, fruit eten en samen praten over de dag is dan mogelijk. • Na de thee-‐kring is er een activiteit in de buitenlucht. • Lumiar sluit om 18.30. Voor kinderen die blijven eten is er om 17.30/18.00 uur een warme maaltijd. Schoolagenda Activiteiten en bijzondere lessen worden geplaatst in de schoolagenda. Deze is aanwezig op school. Daarnaast ontvangen ouders hierover bericht via e-‐mail.
Vakantie Het is mogelijk voor ouders om vakantie of vrije dagen op te nemen gedurende het gehele schooljaar. Het is wel noodzakelijk voor de school om dat zo vroeg mogelijk te weten, zodat daar bij de planning van activiteiten en de inkoop van lunch en drinken rekening mee kan worden gehouden. Voor vakanties langer dan 6 weken is overleg nodig met de leerplichtambtenaar.
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐16-‐
Bij Lumiar zijn er geen vastgestelde vakantietijden. Lumiar is 50 weken per jaar open. Alleen tussen Kerst en Oud en Nieuw is Lumiar gesloten. Ook verplichte officiële feestdagen zijn wij gesloten. Dit zijn: -‐‑ 2e Paasdag -‐‑ Koningsdag -‐‑ Hemelvaart -‐‑ 2e Pinksterdag -‐‑ 1e en 2e Kerstdag -‐‑ Nieuwjaarsdag De rest van het jaar zijn kinderen welkom bij Lumiar. Absentie Ook al is Lumiar een school waar je zelf, in overleg met ons, je vakanties en tot op zeker hoogte je schooltijden kunt regelen, de kinderen (van 5 jaar en ouder) zijn wel leerplichtig. Op het moment van schrijven zijn we nog in overleg met de leerplichtambtenaar op welke wijze er geregistreerd moet worden wie aanwezig is en wie absent. Controle op verzuim is echter niet hetzelfde als bij een reguliere school. Totdat daar meer duidelijkheid over is, registreren we in elk geval wel alle presentie en absentie. Is je kind onverwacht ziek of is er een andere omstandigheid waardoor je kind niet kan komen, dan horen we dat graag liefst zo vroeg mogelijk. Zonder tegenbericht gaan wij er van uit dat elk kind minimaal 5,5 uur per dag aanwezig is. Bij absentie door ziekte horen wij dat graag uiterlijk ’s morgens bij aanvang van de schooldag via 06-‐33223360. Als de avond tevoren al duidelijk is dat het kind niet kan komen de volgende dag dan kan na 18.30 uur een voicemailbericht ingesproken worden, of gemaild worden naar [email protected] Voor overige, geplande, absentie geldt hetzelfde als voor vakantie. Eten, drinken en hygiëne Tien-‐uurtje, lunch, vier-‐uurtje, avondeten De kinderen hebben enkele vaste eetmomenten op school. Lumiar verzorgt eten en drinken voor het tien-‐uurtje, de lunch en het vier-‐uurtje. Uiteraard wordt er rekening gehouden met eventuele dieet wensen zoals glutenvrij, lactosevrij, vegetarisch of veganistisch. Wij streven ernaar om zoveel mogelijk natuurlijke en biologische producten te gebruiken en zo min mogelijk suiker of suikervervangers. Indien mogelijk gebruiken we als ingrediënten zelf gekweekte groenten en fruit uit eigen moestuin Regelmatig wordt er ook gekookt voor de lunch. Kinderen helpen mee en leren proeven. Het aanbod wordt met leerlingen op democratische wijze bepaald. Leerlingen nemen dus niet zelf eten en drinken mee naar school, ook niet in geval van excursies.
In geval van bijzondere diëten kan daar natuurlijk van afgeweken worden. Trakteren Wanneer een kind jarig is mag het natuurlijk op school trakteren als het kind dit wil. Wij verzoeken je echter de traktaties gezond te houden en geen snoep te laten trakteren. Ook de leerkrachten zullen van dezelfde gezonde traktatie genieten. De viering van de verjaardag
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐17-‐
vindt plaats tijdens de ochtendkring en als ouder(s) mag je hier uiteraard bij aanwezig zijn als je wilt. Hygiëne Ieder zorgt voor zijn eigen hygiëne. Jonge kinderen worden daarin begeleid. Over het opruimen en schoonhouden van bijvoorbeeld de keuken worden met de kinderen samen afspraken gemaakt. Daarnaast worden elke dag het gebouw en de toiletten schoongemaakt. Hoofdluis Af en toe hebben kinderen hoofdluis. Wil je je kind(eren) regelmatig controleren op hoofdluis en indien nodig behandelen? Als wij op school hoofdluis constateren is ons beleid dat een kind gelijk naar huis gaat. Na behandeling mag het kind weer terug op school komen. Roken De school is uiteraard een rookvrij gebouw. Er kan binnen dus op geen enkele plek gerookt worden, ook niet op de speelplaats. Op straat kan er, indien er niemand last van heeft eventueel gerookt worden, maar het liefst buiten het zicht van de kinderen. Peuken mogen niet op het schoolterrein of voor de deur van school achter gelaten worden; ze zijn zeer giftig en het staat zo slordig. Kleding Op de school is altijd wel extra kleding aanwezig voor als kinderen nat worden of als er ongelukjes gebeuren. Toch is het raadzaam om ook zelf te zorgen voor een extra set kleding omdat de kinderen op Lumiar door het vele spelen regelmatig nat en of vies kunnen worden. Gedurende de koude seizoenen dienen ouders rekening te houden met ons koud-‐ weer-‐protocol. In de school wordt op sloffen of sokken gelopen, schoenen worden uitgedaan bij de deur. Gezondheid en veiligheid Jaarlijks volgen alle medewerkers een cursus 'ehbo bij kinderen'. Ons voedingsbeleid draagt bij aan de gezondheid: biologisch eten en drinken en sterke beperking van ongezonde voedingsmiddelen. Daarnaast organiseren wij meerdere uren per week bewegingsonderwijs in de buitenlucht. Uitbraak van infectieziekten worden direct per e-‐mail gemeld aan alle ouders. Wij hanteren de richtlijn van de GGD: Handboek kind & gezondheid. Deze kun je hier desgewenst inzien: http://www.vggm.nl/ufc/file2/hgm_internet_sites/unknown/8940c38eadad65c27ab0f6f030 73a1fe/pu/ Gezondheidsrisico_s_in_een_basisschool_en_buitenschoolse_opvang_4_12.pdf De dichtstbijzijnde huisartsenpraktijk HOED ligt op 250 meter van de school. HOED Hof van Batenstein 4, 4131 HC Vianen, +31 347 372 323
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐18-‐
LEERLINGENZORG Aannamebeleid Sommige ouders kiezen al voor de eerste schooldag van hun kind bewust voor democratisch onderwijs, en sommige ouders hebben te maken met een kind dat al een ervaring heeft op een andere school. Wat je drijfveer ook is om te kiezen voor democratisch onderwijs, het kind staat voor ons altijd centraal. Daarom hebben wij een zorgvuldig aannamebeleid dat bestaat uit een viertal stappen: -‐‑ kennismaking ouder(s) en docent(en) -‐‑ kijken -‐‑ een wenperiode van minimaal 5 dagen -‐‑ evaluatiegesprek Kennismaken We starten met een kennismaking tussen ouder(s), de docent(en) en/of het bestuur. Tijdens dit persoonlijke gesprek bespreken we jullie wensen en verwachtingen, het kind en zijn/haar behoeften en hoe wij als Lumiar werken. Kijken Als het kennismakingsgesprek heeft uitgewezen dat Lumiar een goede school kan zijn voor je kind(eren), is het een mooi moment om geheel vrijblijvend te komen kijken samen met je kind(eren). Dit heeft als doel dat het kind op een ontspannen manier kennis kan maken met de docent(en), de andere kinderen, de school en vooral de democratische manier van leren. Tijdens het ‘kijken’ doet het kind vaak al snel mee met de rest, en geniet je als ouder(s) van een lekkere kop koffie of thee terwijl je met eigen ogen kunt zien hoe je kind het ervaart. Wennen Als jij en je kind(eren) enthousiast zijn na het kijken, kan besloten worden tot een proefperiode. Wij hanteren een eerste wenperiode van 5 dagen, verdeeld over alle weekdagen in een periode van maximaal 2 weken. De sfeer op school en de (sociale en fysieke) veiligheid zijn essentiële voorwaarden voor het natuurlijk leren op Lumiar. Wij vinden het dan ook belangrijk dat nieuwe leerlingen op een natuurlijke manier worden opgenomen in de groep. Iedere leerling went op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. De wenperiode wordt daarom altijd in overleg ingevuld. Evalueren De wenperiode eindigt met een evaluatiegesprek waarbij wordt besproken of je kind definitief op Lumiar kan worden ingeschreven. Mocht er extra zorg nodig zijn bespreken we met je of en in welke vorm wij dit kunnen bieden. Aan de 5-‐daagse wenperiode zijn kosten verbonden. Starten Is het een match, dan kan je kind bij ons starten! Bij Lumiar kunnen kinderen tussentijds instromen. Om je definitief in te kunnen schrijven krijg je van ons de benodigde formulieren. Het schoolgeld kan in termijnen worden betaald en de eerste betaling dient voor de eerste schooldag te zijn voldaan. Is ieder kind welkom? Ieder kind is welkom. Maar een enkele keer kan het voorkomen dat er toch een kind is dat wij niet goed kunnen begeleiden. Of bijvoorbeeld gevaarlijk gedrag vertoont. Indien dit tijdens de wenperiode gebeurt kan dit voor ons aanleiding zijn het kind (eerst) ergens anders te laten ontwikkelen waar meer of beter toegespitste kennis voorhanden is. We zullen het Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐19-‐
kind nooit afwijzen om wie het is, maar plaatsing is een heel enkele keer dus niet mogelijk in het belang van kind en de groep. Mocht zich tijdens de schoolperiode een situatie voordoen dat een kind niet goed functioneert of niet gelukkig (meer) is, of een specifiekere zorgvraag zich aandient, dan trachten wij onder het motto Passend Onderwijs kinderen met specifieke zorgvraag zo lang mogelijk binnen de school op te vangen en te begeleiden. Zo nodig met specialisme van buiten de school. Met verwijzingen naar speciale scholen voor onderwijs wordt zeer terughoudend omgegaan. Extra zorg voor kinderen Elk kind heeft andere zorgbehoeften en samen met het kind dragen wij er zorg voor dat aan deze behoeften zoveel mogelijk kan worden voldaan. Er is veel ruimte om elke leerling desgewenst individueel te begeleiden door externe partners en specialisten, zoals orthopedagogen en kindercoaches. In overleg met ouders, een docent en het kind zal in dat geval een handelingsplan gemaakt worden. Ook leerlingen die zich snel ontwikkelen komen aan hun trekken. We werken talentgericht en volgens de visie van Meervoudige Intelligentie. In uitzonderingsgevallen verwijzen we een kind in, overleg met de ouders en, indien mogelijk, het kind zelf, door naar een school waar traditioneel lesgegeven wordt of naar een school voor speciaal (basis)onderwijs. Als alle partijen van mening zijn dat dit de beste oplossing is. Vervolgonderwijs Einde van de basisschool Leerlingen stromen aan het einde van de basisschoolperiode uit naar het voortgezet onderwijs. Deze uitstroom kan alleen aan het einde van het schooljaar, of beter gezegd: uiterlijk bij de start van het schooljaar van de gekozen school voor voortgezet onderwijs. In de persoonlijke kringgesprekken wordt vroegtijdig duidelijk wanneer de basisschoolperiode eindigt voor je kind. Dit hoeft niet perse in het jaar te zijn waarin de leerling 12 jaar wordt, ook niet na 8 jaar basisonderwijs. Door onze werkwijze kan dit moment eerder of later zijn, zonder dat de leerling 'een klas hoeft over te slaan' of 'een jaar opnieuw moet doen'. In het laatste schooljaar voor het voortgezet onderwijs vinden er allerlei voorbereidingen plaats om de overgang zo goed mogelijk te laten verlopen. Gaat je kind naar het voortgezet onderwijs dan zoeken we samen naar geschikt vervolgonderwijs dat volgens onze teamleden het beste aansluit bij het kinds. Daar waar mogelijk zorgen wij voor een 'warme' overdracht aan de ontvangende school voor voortgezet onderwijs. Schooladvies Als een leerling Lumiar verlaat aan het einde van de basisschoolperiode, dan wordt er een schooladvies opgesteld. Het concept-‐advies wordt altijd eerst besproken in het persoonlijke kringgesprek. Het schooladvies moet aan allerlei eisen voldoen die door de overheid en de regionale samenwerkingsverbanden zijn bepaald. Het advies bevat in ieder geval de volgende onderdelen: a. gegevens leerling en school; b. advies soort school voor voortgezet onderwijs; c. motivering van het advies; d. uitslagen van eventuele toetsen of werk dat door de leerling is gemaakt (portfolio); e. gegevens op specifieke formulieren die regionaal zijn voorgeschreven.
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐20-‐
JE EERSTE WEKEN OP LUMIAR Dit hoofdstuk kent geen uniforme omschrijving en ook geen vaste indeling. Maar starten bij Lumiar betekent starten aan een heel andere manier van ontwikkelen. Er is geen van bovenaf opgelegde druk of eis, je bent (opeens) helemaal vrij. Voor jonge kinderen (peuters/kleuters) is dat al heel natuurlijk. Zij zullen een start op Lumiar dan ook vooral als een feest der herkenning zien en gedurende hun tijd bij Lumiar ook niet beter weten dan dat dit ‘school’ is. Voor kinderen die al op regulier onderwijs hebben gezeten, is Lumiar vaak wel een enorme verandering. Een verandering die ze vaak zelf graag willen, maar waar ze vaak ook een aantal weken moeten wennen. “Mag alles hier?” is een vraag die wel eens krijgen. Het ongeloof dat doorklinkt in hun stem verraadt soms een nodige dosis scepsis. Sommige kinderen hebben dan ook wel eens moeite al die vrijheid te beleven en kunnen soms weken alleen maar spelen en aan geen enkele activiteit willen deelnemen. Soms stellen ze ook de samen opgestelde regels aan de kaak of komen met een nieuwe regel die alle regels afschaft. Deze periode noemen we unschooling. Het kind moet zijn bestaande (soms zeer negatieve) gevoelens en ideeën over school bijstellen. Dat kost tijd en vertrouwen. Uiteindelijk komen kinderen daar altijd doorheen. Elk kind wil leren, elk kind wil in een groep kunnen functioneren en elk kind zoekt een vorm van begeleiding om zichzelf te kunnen ontwikkelen. Voor ouders is dat soms ook schrikken. Ze denken de ideale school gevonden te hebben, maar soms is het kind nog te overweldigd of wantrouwig om de nieuwe situatie te begrijpen en te omarmen. Dat is niet erg, maar soms wel even lastig. Het kan gebeuren dat kinderen in die periode ook thuis opeens alle regels willen bespreken of veranderen. Alle kinderen die tot nu toe de overstap maakten hebben dit gehad, sommigen slechts een paar dagen, anderen deden daar weken over. Een aantal gesprekken met ouders die dit al ervaren hebben en met de teamleden, kunnen al veel van de zorgen wegnemen. Wij vertrouwen op de kinderen en we weten inmiddels dat het altijd ‘goed komt’. Sterker nog, het wordt alleen maar beter: kinderen vinden stuk voor stuk hun eigen pad.
Schoolplan Lumiar | democratische basisschool voor Natuurlijk Leren | november 2015 versie 1.2
-‐21-‐