Schoolplan 2012-2016 creatief, gedegen en sportief
5 juni 2012
Bestuursvergadering van 25 juni 2012
1 Schoolplan 2012-2016
2 Schoolplan 2012-2016
Inhoud 1.
Inleiding ......................................................................................................... 4 Algemene gegevens ............................................................................................ 4 Leerlingenaantallen............................................................................................. 4
2.
De school en haar opdracht .............................................................................. 5 Missie ............................................................................................................... 5 Visie ................................................................................................................. 6
3.
De ontwikkeling van het onderwijs .................................................................... 6 Het inbedden van de drieslag in de school ............................................................. 6 Pedagogische en didactische ontwikkeling ............................................................. 6 Versterken van de samenhang van vakken door clustering ...................................... 7 Vmbo TL en HAVO .............................................................................................. 7 Keuzetraject leerlingen: van po naar mbo/havo...................................................... 8 Oriënteren en verkennen ..................................................................................... 8 Verdiepen en beslissen ........................................................................................ 8 Bovenbouw vmbo-t: loopbaanleren ....................................................................... 8 Relatie met het mbo ........................................................................................... 8 Doorlopende leerwegen naar het mbo ................................................................... 8 Bovenbouw beroepsopleiding: steeds meer vraaggestuurd ...................................... 9 Portfolio ............................................................................................................ 9 Maatschappelijke stage ....................................................................................... 9 Uitvoeren en doorontwikkelen van het taal- en rekenprogramma ............................. 9 Project reken- en taalprogramma bij lesuitval ........................................................ 9 Ontwikkelen van LO2 en muziek als mogelijk examenvak .......................................10 ICT-toepassing ..................................................................................................10
4.
Begeleiding ....................................................................................................10 Pedagogische begeleiding ...................................................................................10 Project interne trajectbegeleiding (PIT) ................................................................10
5.
Organisatie ....................................................................................................11 Matrixorganisatie ...............................................................................................11 Teamvorming en integraal teamleiderschap ..........................................................11 Clustervorming .................................................................................................12
6.
Personeel ......................................................................................................12 Gesprekkencyclus ..............................................................................................12 Ziekteverzuim ...................................................................................................12
7.
Communicatie ................................................................................................12 Algemeen .........................................................................................................12 Teams ..............................................................................................................13 Clusters ...........................................................................................................13 Planontwikkeling ...............................................................................................13
8.
Kwaliteitszorg ................................................................................................13
3 Schoolplan 2012-2016
1. INLEIDING De start van de school in het nieuwe gebouw loopt als een rode draad door het schoolplan. Alle onderwijskundige of organisatorische ontwikkelingen van beide locaties worden tegen het licht gehouden. Zo kan er bepaald worden op welke wijze wij in het nieuwe gebouw met deze ontwikkelingen omgaan; of het nu onderwijskundige ontwikkelingen betreft (waar naast het stroomlijnen van de ontwikkelingen van beide locaties, ook een stap voorwaarts kan worden gezet) of de gehele organisatie van de school. In het schoolplan 2012-2016 is de koers vooral gericht op het ontwikkelen van een sterke school, waar we vanuit onze drieslag ‘Creatief, Gedegen en Sportief’ de mogelijkheden die we krijgen voluit benutten door als één groep, vanuit één plaats vorm en inhoud te geven aan het onderwijs. Ervaring leert dat voor een fusietraject goed de tijd genomen moet worden. Het echte werk start op het moment dat de eerste schoolbel gaat in het nieuwe gebouw. De ambities in dit schoolplan gaan over het opnieuw positioneren van een sterke school, staand op de schouders van haar voorgangers op de twee locaties. In de nieuwe omgeving kunnen we vorm geven aan onze onderwijskundige ambitie.
Algemene gegevens Zuiderzee College is een school voor algemeen bijzonder onderwijs. Zij verzorgt Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs (VMBO) in Zaandam met een basis-, kaderen theoretisch gerichte leerweg. De school kent tot 1 augustus 2012 twee locaties, op de Provincialeweg 302 en de Pascalstraat 6, beide in Zaandam. Vanaf 1 augustus 2012 is de school gevestigd in een nieuw gebouw aan de Zuiderzee 200 in Zaandam. Zuiderzee College komt oorspronkelijk voort uit de stichting OVO Zaanstad en de Amarantis Onderwijsgroep. Het bevoegd gezag van het Zuiderzee College wordt gevormd door het bestuur van de Stichting VO Compas en bestaat uit mevrouw E.C.M Roodvoets vanuit Amarantis en de heer M. van der Knaap vanuit de Stichting OVO Zaanstad.
Leerlingenaantallen Bij het Zuiderzee College staan 670 leerlingen ingeschreven, waaronder 5 leerlingen die wel ingeschreven zijn, maar onderwijs volgen op het VAVO. De leerlingen zijn als volgt verdeeld over de leerjaren en locaties. Leerjaar 1 2 Vmbo T 3 VMBO B/K 3 Vmbo T4 Vmbo B/K 4 VAVO Totaal
Provincialeweg 22 43 55 16 66 21 4 227
Pascalstraat 135 82 83 61 56 25 1 443
totaal 157 125 138 77 122 46 5 670
De verdeling jongens/meisjes:
M V
Provincialeweg 126 103
Pascalstraat 205 238
De school wordt geleid door een directie die bestaat uit de heer M. den Hollander (directeur) en de heer P. Bruijn (adjunct-directeur).
4 Schoolplan 2012-2016
Afdelingsleiders tot 1 augustus 2012: Leerjaar 1 2 Vmbo T 3 VMBO B/K 3 Vmbo T4 Vmbo B/K 4
Provinciale weg Dhr. D. Velders Dhr. D. Velders Mw. W. Oudega Dhr. M. Pompert Mw. W. Oudega Dhr. M. Pompert
Pascalstraat Mw. E. Breed Dhr. M de Groot Dhr. K. van der Maas Dhr. M. Pompert Dhr. K. van der Maas Dhr. M. Pompert
Teamleiders vanaf 1 augustus 2012: Leerjaar 1 2 Vmbo t 3 + 4 Vmbo b/k 3+4
Zuiderzee College Mw. E. Breed Dhr. M. de Groot Dhr. K. van der Maas Dhr. M. Pompert
Het beleid voor aanmelding en inschrijving is voor het Voortgezet Onderwijs in Zaanstad vastgelegd in het Convenant Aanmelding en Inschrijving. Het Convenant Huisvesting beschrijft het volume per school. De besturen voor voortgezet onderwijs in Zaanstad hebben hiermee, samen met het gemeentebestuur, afspraken gemaakt die ertoe leiden dat de grootte van de Zaanse scholen redelijk stabiel blijft. De wijze waarop de Zaanse leerlingen geplaatst worden op de VO-scholen in Zaanstad en het volume per school is hierin beschreven. Ook de toelatingscriteria zijn in deze procedure omschreven. (Zie ook: Centrale inschrijving).
2. DE SCHOOL EN HAAR OPDRACHT Missie Waar staan we voor? Zuiderzee College is een algemeen bijzondere school die openstaat voor elke leerling, ongeacht herkomst of levensbeschouwing. Ons uitgangspunt is respect voor elkaar, voor ieders achtergrond en overtuiging. De school is een plaats waar leerlingen hun talenten maximaal kunnen ontwikkelen. Het gaat het Zuiderzee College om de ontwikkeling op meerdere terreinen. Naast het cognitieve aspect vindt de school het van groot belang dat leerlingen zich ook lichamelijk en creatief ontwikkelen. Dit uitgangspunt is leidend voor wat de school doet en hoe zij dit organiseert. Analoog daaraan is de school een plaats waar wij zelf leren en onze organisatie zich ontwikkelt.
Creatief: het Zuiderzee College stimuleert nadrukkelijk de creatieve ontwikkeling van haar leerlingen bij alle vakken. Gedegen: het Zuiderzee College biedt haar leerlingen een gedegen opleiding waarmee zij goed voorbereid zijn op de vervolgopleiding en de maatschappij van vandaag en morgen. Sportief: het Zuiderzee College biedt leerlingen een sportieve leeromgeving. Leerlingen worden begeleid naar een gezonde en actieve leefstijl met een sportieve mentaliteit.
5 Schoolplan 2012-2016
Visie Het Zuiderzee College wil:
een diploma dat voorbereidt op het beroepsonderwijs of havo; een leerklimaat met aandacht voor begeleiding, zorg en veiligheid; betrokken en professionele docenten en begeleiders; onderwijs dat creatief, sportief, omgevingsgericht, betekenisvol en samenhangend is; een moderne leeromgeving die de leerling prikkelt om op een praktische manier te leren (werkplekkenstructuur, ICT, cultuur); leerlingen interessante keuzemogelijkheden en onderwijsprogramma’s bieden; leerlingen begeleiden in hun leerloopbaan van oriëntatie, verdieping en keuze voor opleidingen en beroepen; zich ontwikkelen als een professionele organisatie; de relatie stimuleren met leerlingen, leraren, ouders en externe partners van verenigingen, instellingen en bedrijven; de sociale ontwikkeling van haar leerlingen stimuleren; de verantwoordelijkheid van haar leerlingen voor zichzelf en hun omgeving stimuleren.
3. DE ONTWIKKELING VAN HET ONDERWIJS Het inbedden van de drieslag in de school Het Zuiderzee College wil naast gedegen, ook sportief en creatief onderwijs bieden aan de leerlingen. Dat betekent dat deze aspecten binnen elk vakgebied terug te vinden zijn. In de periode 2012-2016 ontwikkelt het Zuiderzee College zich verder op de vele sportieve en creatieve programmaonderdelen van het huidige programma. Ambitie 2012-2016
Binnen elk vak of leerroute is de drieslag duidelijk herkenbaar. Het opzetten van de examenvakken LO2 en Muziek. Een groot drieslagaanbod buiten het curriculum. Een keuzeaanbod binnen de drieslag binnen het curriculum.
Pedagogische en didactische ontwikkeling ‘Leren door leerlingen’ staat centraal in de school (afgeleid daarvan is ‘leren door onszelf’). De wijze waarop wij leerlingen in staat stellen te leren (didactiek) en de manier waarop wij ze begeleiden en met hen omgaan (pedagogiek), hangt in hoge mate af van de karakteristieken van de leerlingen. Bij het Zuiderzee College is ons leerlingenbestand sinds 2008 verbreed met leerlingen op basis- en kaderniveau. Daarbij zijn leerlingen anno 2012 anders dan 20 jaar geleden. Ze hebben een kortere spanningsboog, de omgeving waarin ze leven is rijk aan prikkels, ze kennen vaker een ingewikkelde thuissituatie en hebben een complexe hulpvraag. Leerlingen die functioneren op basisen kaderniveau zijn veelal gebaat bij een meer praktijkgerichte leerstijl. Onze opdracht als school en onderwijsgevenden is manieren te vinden om met deze veranderde groep leerlingen op een adequate wijze om te gaan. Het Zuiderzee College streeft naar verdieping van de pedagogische en didactische aanpak, zoals het aanbrengen van meer afwisseling in didactische werkvormen. Hiermee wordt aansluiting gezocht bij de leerstijl van de leerling (praktisch-theoretisch) en wordt de leerling voorbereid op het havo en de structuur van het onderwijs op het ROC.
6 Schoolplan 2012-2016
Ambitie 2012–2016:
Structureel gebruiken en uitbouwen van het portfolio bij de ontwikkeling van vaardigheden. Vaardigheden met behulp van vaardigheidskaarten een structurele plaats geven in de dagelijkse lespraktijk. Deskundigheidsbevordering en collegiale consultatie om beter toegerust te zijn bij het omgaan met leerlingen met bovengenoemd profiel. Deskundigheidsbevordering en collegiale consultatie om binnen klassen, clusterverband of met de teams rekening te houden met de verschillen tussen leerlingen. Deskundigheidsbevordering en collegiale consultatie in teamverband om de specifieke pedagogische en didactische aanpak verder te ontwikkelen.
Versterken van de samenhang van vakken door clustering Het nieuwe gebouw is zodanig ontworpen dat de clusters fysiek in het gebouw zijn geplaatst. Op de begane grond vinden we het atelier, op de eerste verdieping het bètadomein en het wereldplein en op de tweede verdieping het talenplein. De lessen van een cluster worden fysiek in elkaars nabijheid gegeven. Zo is het mogelijk dat er uitwisseling plaatsvindt tussen de vakken en dat er intensief wordt samengewerkt. Voor de leerlingen is de samenhang herkenbaar. Ambitie 2012-2016:
Opzetten collegiale consultatie, georganiseerd rondom de clusters. Didactische samenwerking tussen vakken van de clusters. Experimenteren met het doorbreken van de klassensamenstelling op de leerpleinen.
Onderwerp
Indicatie van de basis
Vervolgstap 1
Vervolgstap 2
Vervolgstap 3
Aanbod vs. vraag
Programma wordt vooral individueel en aanbodgericht aangeboden
Ontwikkeling van clusters door herontwerp
Afstemming tussen clusters wordt routine
Grootste deel van het programma vindt plaats in de leergebieden
Samenhang
Onderwijsaanbod in losse vakken
Overlap wordt zoveel mogelijk vermeden
Ontwerpen en ontwikkelen
Samenhang op basis van eigen inzichten en mogelijkheden Didactisch wisselende variatie
Leergebieden afstemmen op bindende thema’s Docenten hanteren dezelfde ontwerptaal Didactisch repertoire is gevarieerd m.b.t. geleid, begeleid en zelfstandig leren
Didactisch repertoire is gevarieerd en op elkaar afgestemd
Themalijn voor clusters 80% structureel Er is afstemming tussen volgen, begeleiden en beoordelen Er wordt gedifferentieerd naar niveau en tempo
Didactiek
Docenten hanteren dezelfde beoordelingstaal
Vmbo TL en HAVO Om leerlingen die zich cognitief bijzonder positief ontwikkelen een goed programma te kunnen bieden, bouwt het Zuiderzee College haar leerroute vmbo-t+ verder uit. Leerlingen die dit programma succesvol doorlopen, zijn kansrijker om in te stromen in het tweede leerjaar van het havo. Daarnaast vindt het Zuiderzee College het van belang dat er een goede doorstroom is naar het havo, na het behalen van het vmbo-t diploma.
7 Schoolplan 2012-2016
Ambitie 2012-2016
Het opzetten van een TL+klas (curriculum), waardoor leerlingen leren in een omgeving die gericht is op doorstroom naar havo-2. Structureel overleg met partners van het havo om leerlingen met een diploma vmbo-t goed door te laten stromen in havo-4. Daarbij worden o.a. afspraken gemaakt over het curriculum en het structureel volgen van leerlingen die deze route doorlopen.
Keuzetraject leerlingen: van po naar mbo/havo In de vier jaar dat leerlingen onze school doorlopen, moeten steeds meer keuzes worden gemaakt. De verschillende onderdelen, zoals loopbaanoriëntatie, PSO en loopbaanleren, dienen vloeiend in elkaar over te lopen en daarmee een natuurlijk geheel te vormen.
Oriënteren en verkennen In de onderbouw wordt binnen de het Zuiderzee College-uren een afwisselend programma ontwikkeld, waarbij leerlingen kennismaken met een programma creatief, gedegen en sportief. In het tweede leerjaar wordt een programma ontwikkeld in het kader van Praktische Sector Oriëntatie, waar leerlingen zich oriënteren op de verschillende beroepsrichtingen. In de het Zuiderzee Collegemap wordt een programma ontwikkeld waarin de ontwikkeling van vaardigheden nadrukkelijk een plaats heeft.
Verdiepen en beslissen Verdiepen en beslissen is gericht op de beroepskeuze en de vervolgopleidingen. In de uren van loopbaanleren wordt vorm en inhoud gegeven aan beroepskeuze en vervolgopleiding.
Bovenbouw vmbo-t: loopbaanleren Het Zuiderzee College heeft een speciaal loopbaanoriëntatieprogramma voor de tleerlingen. Er zijn per week twee uur LOB-activiteiten (loopbaanoriëntatie en begeleiding). Leerlingen worden uitgedaagd zich uitgebreid te oriënteren op vervolgstudie en werk. Dit doen we door het programma in te delen in vaardigheden, externe oriëntatie, sectorwerkstuk, portfolio en thema’s. Deze onderdelen zijn deels met elkaar geïntegreerd. In het derde jaar hebben we ook verschillende thema’s. In deze thema’s oefenen de leerlingen vaardigheden, zoals samenwerken, informatie verzamelen, presenteren en organiseren. Het onderdeel externe oriëntatie bestaat naast de (voorbereidingen op) stage ook uit het ontvangen van gastdocenten, het maken van beroepentesten, het bijwonen van een mbo-informatieavond, het participeren in mbo-meeloopdagen en excursies naar verschillende werkvelden. De decaan is nauw betrokken bij bovenstaande activiteiten en biedt vooral individuele begeleiding bij het maken van keuzes voor vakkenpakket en vervolgopleiding.
Relatie met het mbo Met het uitgebreide LOB-programma speelt de betere aansluiting naar het mbo/havo een belangrijke rol. Er is een uitgebreid en structureel contact met het Regio College door middel van het Zaans verbond. Daarnaast zijn er veel directe contacten op directieniveau, maar ook op docentenniveau. Ook is er overleg via de decanenkring en de informatieavond, waarop de opleidingen zich presenteren.
Doorlopende leerwegen naar het mbo In het vierde leerjaar van de afdelingen Zorg en Welzijn en Economie van het Zuiderzee College worden, samen met het mbo, twee turboroutes ontwikkeld (en uitgevoerd) waarmee leerlingen versneld en beter door kunnen stromen naar het Regio College. De turboroute is gericht op leerlingen op vmbo-t-niveau.
8 Schoolplan 2012-2016
Bovenbouw beroepsopleiding: steeds meer vraaggestuurd In het derde leerjaar werken de leerlingen vooral in opdracht. De vierdejaars leerling volgt een traject dat bij het naderen van zijn uiteindelijke studiekeuze steeds individueler van karakter wordt. Zo krijgen de leerlingen aan het begin van het vierde leerjaar een nulmeting van de vaardigheden. Van de zwakker ontwikkelde vaardigheden moeten ze er één of twee kiezen die ze verder dienen te ontwikkelen. Deze ontwikkeling wordt gedurende de rest van het jaar begeleid in een gesprekscyclus en aan de hand van een formulier dat door de leerlingen en hun coach wordt ingevuld. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van het vaardigheidsboekje.
Portfolio Het portfolio van de leerlingen wordt gedurende twee jaar samengesteld. Binnen deze twee jaar moeten de leerlingen een compleet portfolio hebben, dat verdeeld is in drie hoofdstukken: ontwikkelingsportfolio, reflectieportfolio, dossierportfolio.
Maatschappelijke stage De maatschappelijke stages maken in de eerste drie leerjaren een belangrijk deel uit van het curriculum. Burgerschapszin vergroten, bewustwording van de eigen maatschappelijke positie en het aanleren van een sociaal verantwoordelijkheidsgevoel, o.a. door het doen van vrijwilligerswerk, zijn de doelen die het Zuiderzee College met de MAS in relatie tot de (directe) omgeving nastreeft.
Uitvoeren en doorontwikkelen van het taal- en rekenprogramma Taal en rekenen zijn vaardigheden die in het onderwijs en in de maatschappij elke dag gebruikt worden. De nieuwe exameneisen die gesteld zijn door het Ministerie, laten zien dat er strengere normen worden gehanteerd voor het examen Nederlands en dat onze leerlingen naast de reguliere examenvakken een rekenexamen moeten maken. Een goede invulling van het taal- en rekenbeleid zorgt voor een brede basis. Op het Zuiderzee College zijn we ons bewust van de enorm talige omgeving waarin leerlingen tegenwoordig leren. Docenten op het Zuiderzee College zijn zich bewust van deze taligheid in en buiten hun vak en hanteren allen dezelfde handvatten bij taal- en rekenafspraken. Dat creëert meer duidelijkheid binnen school en bereidt onze leerlingen beter voor. Naast deze duidelijke afspraken zetten we hoog in met extra reken- en taallessen voor leerlingen en docenten. Tevens zorgen we voor een heldere, praktische doorlopende leerlijn met het mbo en havo. Met de collega’s van de vervolgopleidingen wordt overlegd welke discrepanties er zijn op het gebied van taal en rekenen, waardoor we samen kunnen werken aan oplossingen. Ook als de leerling bij ons op school binnenkomt bij binnenkomst wordt op een goede manier met toeleverende basisscholen overlegd. Deze ‘warme overdracht’ zorgt ervoor dat we onze ‘nieuwe’ leerlingen in hun carrière op het Zuiderzee College nog beter kunnen ondersteunen. Het Zuiderzee College is participant in het Zaans Verbond. Een samenwerkingsverband tussen alle Zaanse vmbo’s en het Regio college. Ook zijn wij deelnemers in de pioniersbijeenkomsten voor experts van het Steunpunt Taal en Rekenen van de overheid. Op het Zuiderzee College zijn de taalcoördinator en de rekencoördinator de bewakers van het taal- en rekenproces.
Project reken- en taalprogramma bij lesuitval Per augustus 2012 wordt gestart met een project waarbij in de tijd dat er lessen uitvallen door ziekte van docenten, een programma op maat wordt geboden. In dit programma besteden leerlingen onder leiding van een onderwijsassistent, structureel aandacht aan reken- en taalvaardigheden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het programma Muiswerk. Met behulp van dit programma kunnen leerlingen een individueel programma op maat doorlopen. Op deze manier wordt een zinvolle invulling gegeven aan kortetermijn lesuitval. 9 Schoolplan 2012-2016
Ontwikkelen van muziek en LO2 als mogelijk examenvak In het kader van de drieslag wil het Zuiderzee College ook haar vmbo-t-leerlingen examenvakken aanbieden op creatief en sportief gebied. Daartoe wordt in het schooljaar 2012-2013 onderzoek gedaan, zodat in schooljaar 2013-2014 de eerste groep in het derde leerjaar zou kunnen starten.
ICT-toepassing Het nieuwe gebouw geeft veel kansen om de meest recente ICT-mogelijkheden te benutten. Elk lokaal is uitgerust met een smartbeamer, waardoor er veel interactieve, didactische mogelijkheden ontstaan. Daarbij zal in steeds grotere mate gebruik worden gemaakt van de elektronische leeromgevingen. Er zijn verschillende leerpleinen, waar leerlingen steevast gebruik kunnen maken van de ICT-mogelijkheden. Het is de ambitie van het Zuiderzee College deze mogelijkheden structureel in te bedden in de didactiek van het onderwijs.
4. BEGELEIDING Pedagogische begeleiding In de pedagogische begeleiding staat de leerling centraal. Dit is zichtbaar in de rol van de mentor/docent die optreedt als coach en opvoeder. De begeleiding van de leerling is niet alleen gericht op het individu; ook het groepsproces wordt in de aanpak belangrijk gevonden. De school zet zich in om binnen de grenzen van het reguliere onderwijs een passende plek te bieden aan de leerling die door een leerbeperking, door leerachterstanden of door problemen op sociaal-emotioneel gebied, extra zorg vraagt. In het zorgplan wordt hier nader uitwerking aan gegeven. In het zorgplan staat de zorgstructuur van het Zuiderzee College beschreven. Er wordt uitgegaan van een sterke basiszorg vanuit de 1e-lijnbegeleider (docent, mentor, teamleider). Binnen de 1e-lijn wordt in leerlingbesprekingen overleg gevoerd over mogelijke ondersteuning en er wordt, waar nodig, een handelingsadvies opgesteld voor een individuele leerling. Ook kan besloten worden om een leerling (schriftelijk) aan te melden voor extra ondersteuning vanuit de 2e lijn. De 2e-lijnsbegeleiding wordt gecoördineerd vanuit het interne zorgteam. Dit bestaat uit de zorgcoördinator, de leerlingbegeleiders en de schoolcontactfunctionaris. Hierbij wordt samengewerkt met de schoolmaatschappelijk werkster. Voorbeelden van extra begeleiding vanuit de 2e lijn zijn: trainingen, individuele gesprekken, RT-Nederlands, RT-rekenen, M-RT, huiswerkondersteuning en persoonlijke begeleiding voor leerlingen met een leerbeperking. Het zorgteam kan, in overleg met ouders, leerlingen voordragen voor bespreking in het zorgadviesteam. Vanuit het zorgadviesteam kan ondersteuning vanuit de 3e lijn geadviseerd worden. Te denken valt aan begeleiding vanuit Rebound, verwijzing naar externe hulpverlening of een andere vorm van externe ondersteuning. Het zorgplan is in de school ter inzage aanwezig.
Project interne trajectbegeleiding (PIT) Steeds vaker dreigen leerlingen met een extra onderwijs- en ondersteuningsbehoefte uit te vallen in het reguliere onderwijs. Het gevolg is dat deze leerlingen afstromen naar een lager niveau, terwijl de cognitie anders aangeeft. In andere gevallen dreigen deze leerlingen voortijdig uit te vallen. In het kader van Passend Onderwijs is het belangrijk om op school te onderzoeken op welke begeleiding kan worden ingezet om deze leerlingen alsnog succesvol te laten zijn. In dit kader kan trajectondersteuning een waardevolle aanvulling/ondersteuning zijn voor de leerlingen die deze extra begeleiding en structuur nodig hebben. Op deze wijze wil de school een stap zetten in de ontwikkeling van ‘netwerkschool’ naar ‘begeleidingsschool’. Daarnaast is trajectondersteuning een waardevol begeleidingsinstrument voor leerlingen met een rugzakje die een gestructureerde en intensieve begeleiding nodig hebben. 10 Schoolplan 2012-2016
Doel van het project
Een structurele, dagelijkse opvangplek bieden voor leerlingen die extra ondersteuning en begeleiding bij hun schoolse functioneren nodig hebben. Hierbij wordt het huiswerk maken als ingang genomen, omdat dit bij deze leerlingen niet goed verloopt. De geboden ondersteuning is ingebed in de zorgstructuur van de school. Ondersteuning bieden aan docenten bij de didactische en pedagogische aanpak van bepaalde leerlingen en daarbij de deskundigheid van de docenten bevorderen.
5. ORGANISATIE Matrixorganisatie Het Zuiderzee College wordt als school georganiseerd als matrix: naast teams die gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het onderwijs en de begeleiding van een groep leerlingen, zijn er clusters waar een aantal vakken de didactische lijnen uitzet in de hele leergang. Door zowel horizontaal als verticaal te organiseren ontstaat een stevig bouwwerk, waarin het Zuiderzee College haar onderwijs vorm kan geven.
Teamvorming en integraal teamleiderschap Invoering van teams, aangestuurd door een teamleider Het Zuiderzee College wil de invloed op het hoe en wat voor alle medewerkers zo groot mogelijk maken. Als mensen regelmogelijkheden hebben in hun eigen werk, geeft dat veelal een grote arbeidssatisfactie. Een belangrijk onderdeel daarvan is dat personeel verantwoordelijk is voor het eigen handelen (professionaliteit). Het Zuiderzee College kiest voor een teamstructuur op grond van drie argumenten. 1. Een team is gezamenlijk verantwoordelijk voor het leerresultaat van een groep leerlingen. 2. Denken en doen liggen zoveel mogelijk in één hand; vaak is een probleem op te lossen in een team van collega’s dat met dezelfde leerlingen werkt. 3. Voor het ontwikkelen van beleid is een plaats nodig, waar dit van alle kanten kan worden besproken op een wijze waarop eenieder zijn of haar steentje kan bijdragen. Door te pendelen tussen management en teams ontstaat beleid met een groter draagvlak. De school wordt verdeeld in vier teams:
klas 1 klas 2 bovenbouw vmbo–t bovenbouw vmbo B/K
Het onderwijs in een afdeling wordt verzorgd door een team docenten (ongeveer 20), die samen verantwoordelijk zijn voor de specifieke onderwijsbehoefte van deze groep leerlingen. Een docent geeft een substantieel deel van zijn/haar lessen in deze afdeling. Uiteraard blijft de lestaak niet beperkt tot één afdeling; de school heeft ook dwarsverbanden nodig om de afdelingen aan elkaar te verbinden. In het overleg van de teams wordt schoolbreed beleid in de week gelegd, besproken, er worden voorstellen tot aanpassing gedaan, enz. Beleidsvoornemens kunnen zo heen en weer pendelen om te komen tot een voldragen en gedragen status. Uiteraard kan er uit de teams een initiatief ontstaan wat de start kan zijn tot nieuw beleid. Het management coördineert dit alles en stelt het beleid uiteindelijk vast. Het team regelt zelf haar eigen werkzaamheden en rollen en implementeert het schoolbeleid. Daartoe maakt elk team een teamplan, waarin 11 Schoolplan 2012-2016
het jaarlijks doel geformuleerd wordt. Dit is in lijn met het jaarplan van de school en dit meerjaren schoolplan.
Clustervorming Naast de organisatievorm in teams worden docenten ook gegroepeerd in clusters. Daarmee ontstaat een stevige matrixorganisatie. Primaire taak van de clusters is de samenhang tussen de vakken te versterken. Het gebouw geeft hiertoe specifieke mogelijkheden (zie ook hoofdstuk 3).
6. PERSONEEL Gesprekkencyclus Professionalisering en scholing van docenten geschiedt met behulp van ontwikkelingsplannen en een gesprekkencyclus op basis van de wet BIO. Het Zuiderzee College volgt het systeem, zoals dat is ontwikkeld door OVO Zaanstad en start hiermee per augustus 2012. Om het functioneren en de ontwikkeling van iedere medewerker goed in beeld te krijgen en af te stemmen op de mogelijkheden en wensen, wordt de gesprekkencyclus gehanteerd. In het beleidsstuk ‘Gesprekkencyclus OVO Zaanstad’ staan de verschillende gesprekken vermeld. De cyclus start met een zogenoemde nulmeting in de vorm van een planningsgesprek, daarna zal er eenmaal per jaar een functioneringsen ontwikkelgesprek worden gehouden. Een keer per 3 jaar zal er een beoordelingsgesprek plaatsvinden.
Ziekteverzuim Het verzuim is op dit moment (schooljaar 2011-2012) erg hoog. Het samengaan in één gebouw en het onderwijskundig toegroeien naar één school kost veel extra energie en geeft ook de nodige onzekerheid. Het verzuimbeleid is (niet alleen daarom) een belangrijk onderdeel van het personeelsbeleid. Ondersteuning en begeleiding van personeelsleden is het uitgangspunt voor een kritische blik op het verzuim. Het is de ambitie van het Zuiderzee College om het verzuim terug te dringen naar ‘normale’ waarden van 4%.
7. COMMUNICATIE Algemeen Het Zuiderzee College wil graag heldere communicatie- en besluitvormingsprocessen met alle partners binnen en buiten de organisatie. Het is een basisvoorwaarde om te komen tot goed onderwijs en begeleiding en een gestructureerde onderwijsontwikkeling. Naast veel nuttig informeel overleg vindt er ook structureel overleg plaats in de volgende gremia:
bestuurscommissie Zuiderzee College schoolleiding teams klassenteams clusters zorgteam diverse werkgroepen MR oudercommissie
12 Schoolplan 2012-2016
Teams De teams staan aan de basis van de school. Hun taken zijn:
het afstemmen van het onderwijs en de begeleiding voor de doelgroep; gezamenlijk de verantwoordelijk dragen voor het leerresultaat.
Daarmee ligt de verantwoordelijkheid lager in de school en zijn er regelmogelijkheden binnen het team. Tevens is het de ontwikkelplaats voor het schoolbeleid.
Clusters Clusters zijn verantwoordelijk voor:
het afstemmen van de samenhang van de leerlijnen het afstemmen van de didactiek het afstemmen van het gebruik van de leerpleinen
De schoolleiding is verantwoordelijk voor de communicatie binnen de gehele school en stemt deze af tussen teams en clusters. Zij bepaalt ook of er voor bepaalde terreinen werkgroepen in het leven worden geroepen.
Planontwikkeling Ook voor de onderwijsontwikkeling is een goede en ook heldere besluitvormingsprocedure cruciaal. De eerste structurele stap in de schoolontwikkeling vindt plaats in het meerjarig schoolplan. Daarmee is consistentie in het meerjarig onderwijskundig beleid gewaarborgd. Het schoolplan wordt voor vier jaar vastgesteld en zo nodig vernieuwd. Op basis van dit meerjarig schoolplan wordt een jaarplan gemaakt, waarin alle beleidsvoornemens worden uitgewerkt die in het betreffende cursusjaar uitgevoerd moeten worden. Tevens worden er teamplannen gemaakt die weer in lijn zijn met de jaarplannen. Uiteraard laat de werkelijkheid zich niet altijd sturen en is er altijd aanpassing op basis van de actualiteit mogelijk. De rol van de MR is belangrijk bij de structurele planvorming. Het uitgangspunt van het Zuiderzee College is om de MR al in een vroeg stadium van het ontwikkelen van plannen te betrekken. Dit start in beginsel met werkoverleg met de voorzitter van de MR. Elk plan van enig belang wordt in principe in twee rondes besproken, zodat de MR haar medezeggenschap goed vorm kan geven.
8. KWALITEITSZORG Er wordt een systeem van kwaliteitszorg opgezet en uitgebouwd. Hiertoe wordt in lijn met OVO Zaanstad het kwaliteitszorgsysteem verder uitgewerkt. Daarbij is expliciete aandacht voor goede examenresultaten op sectie-, team- en schoolniveau. Examenresultaten en doorstroomcijfers moeten minimaal op het landelijk gemiddelde liggen. Het Zuiderzee College neemt deel in een werkgroep die het huidige onderwijskundige toets-beleid evalueert en stroomlijnt.
13 Schoolplan 2012-2016