schoolplan

10

11

schoolplan

12

2010-2014

13

14

Het ambitieniveau van Trevianum vatten we als volgt samen: • De huidige leerling behoort tot de eerste generatie die volledig is opgegroeid met computer en internet en die andere vaardigheden beheerst dan eerdere generaties. Daar spelen wij in ons onderwijsaanbod op in. • Het onderwijs op Trevianum gaat steeds meer rekening houden met de talenten, leerbehoeften en interesses van de individuele leerling. • Wij gaan in de komende schoolplanperiode beter aanslui-

Preambule Het voorliggend schoolplan is een koersplan voor de komende vier jaren voor Trevianum scholengroep. Wat willen wij met Trevianum scholengroep? Kort gezegd komt

ten op het primair onderwijs waar onze leerlingen vandaan komen en hen beter toerusten voor een vervolgstudie in het hbo en wo. • We willen onze scholen nog meer verankeren in de huidige samenleving, een kennissamenleving waarop wij onze

dat hierop neer: wij willen jonge mensen van nu intellectueel en

leerlingen willen voorbereiden. Dit houdt in dat we een nog

sociaal-emotioneel toerusten voor de maatschappij van morgen

opener karakter van onze scholengroep willen bewerkstel-

waarin zij een zinvol aandeel gaan leveren. Om deze doelstelling te realiseren, is het van belang uit te gaan van de volgende vragen: Wie zijn de jonge mensen van nu? Met welke bagage komen zij onze school binnen? Waarop moeten wij ze voorbereiden? De antwoorden op die vragen geven mee richting aan het koersplan van Trevianum

ligen. • In het verlengde daarvan zoeken wij nauwere aansluiting bij andere onderwijsinstellingen, bedrijven en maatschappelijke organisaties. • Wat goed is, kan altijd beter. We streven naar goede resultaten op alle drie de scholen. Voortdurende evaluatie en reflectie zijn nodig om alle onderwijsresultaten te optimaliseren. • Wij leven in een tijd van vergrijzing. Om te zorgen voor een evenwichtige samenstelling van het lerarenteam, voorziet Trevianum in een uitdagend en inspirerend beroepsprofiel, in combinatie met goed werkgeverschap. • We hebben te maken met demografische krimp. In het licht van een verwachte leerlingendaling moeten wij nadenken over mogelijk andere onderwijsconcepten.

10

11

12

13

14

SC H OOLP L AN 2010-201 4 | 4 | t rev ianum s c h o leng roe p

Inhoud 1. Algemeen.................................................... 7

7 Financieel en materieel beleid . ............... 55

1.1 Waarom een schoolplan?................................................... 7

7.1 Inleiding........................................................................... 55

1.2 Hoe kwam het schoolplan tot stand?.................................. 8

7.2 Financieel beleid.............................................................. 55

1.3 Structuur van Trevianum.................................................... 8

7.3 Materieel beleid............................................................... 58

2 Missie en visie ...........................................9

8 Lijst van afkortingen en begrippen........... 61

2.1 Missie................................................................................. 9 2.2 Visie................................................................................... 9

3 Onderwijs en begeleiding......................... 13 3.1 Algemeen .........................................................................13 3.2 Eerste klassen...................................................................15 3.3 Havo .................................................................................18 3.4 Atheneum......................................................................... 24 3.5 Gymnasium ..................................................................... 29 3.6 Begeleiding en zorg.......................................................... 33 3.7 Academische opleidingsschool........................................ 38

4 Personeelsbeleid .....................................40 4.1 Personeelsbeheer/personeelszorg....................................41 4.2 Personeelsinstrumenten.................................................. 42

5 Communicatie .......................................... 47 5.1 Visie op communicatie..................................................... 47 5.2 Interne communicatie....................................................... 48 5.3 Externe communicatie...................................................... 50

6 Kwaliteitszorg .......................................... 53 6.1 Imago-onderzoek............................................................. 53 6.2 Vensters voor verantwoording.......................................... 53 SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 5 | trevi anu m scho l en groep

Missie Waarom we bestaan, permanente opdracht

Visie

Wie we willen zijn Devies: Elke leerling is de moeite waard

Kernwaarden Waar we in geloven

Strategie Wat we moeten doen, wat we willen

Doelstellingen maatregelen

Onderwijs & begeleiding

Personeel

SC H OOLP L AN 2010-201 4 | 6 | t rev ian um s c h o leng roe p

Communicatie

Kwaliteits zorg

Financieel & materieel

1. Algemeen

een beschrijving bevatten van het beleid met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs dat binnen de school wordt gevoerd

1.1 Waarom een schoolplan?

en omvat in elk geval het onderwijskundig beleid, het perso-

Een schoolplan is een belangrijk kwaliteitsdocument met zowel

neelsbeleid en het beleid met betrekking tot de bewaking en

interne als externe reikwijdte.

verbetering van de kwaliteit van het onderwijs (WVO art. 24).

Binnen onze schoolorganisatie heeft het schoolplan de volgende

Een schoolplan heeft dus een tweeledige functie. Aan de ene

functies:

kant is het een kwaliteitsdocument waarin het schoolbeleid

• Het geeft richting aan de schoolontwikkeling op middellange

wordt geëxpliciteerd. Het opstellen van het schoolplan maakt

en langere termijn en daaruit afgeleid ook aan de koers die

een aantal vanzelfsprekendheden helderder, bijvoorbeeld

op korte termijn aangehouden moet worden. Het schoolplan

de relatie tussen docent en leerling, school en ouders en het

geeft antwoord op vragen als: wat willen we met onze scholen

pedagogisch-didactisch handelen op Trevianum. Dit zorgt voor

bereiken en op welke manier willen we de gestelde doelen be-

een dagelijkse gang van zaken die gebaseerd is op duidelijk

reiken? Welke aspecten van onze organisatie en het onderwijs-

omschreven keuzes.

proces continueren we, welke zijn voor verbetering vatbaar en welke nieuwe initiatieven willen we in de komende planperiode

Daarnaast is het schoolplan een wettelijk voorgeschreven

aanzetten?

document waarmee verantwoording kan worden afgelegd naar

• Het schoolplan versterkt de gelijkgerichtheid.

overheid (verticale dialoogpartners) en omgeving (horizontale

• Opstellen van het schoolplan nodigt uit tot verdere bezinning

dialoogpartners).

op je visie en aanscherping daarvan. • Het schoolplan zorgt voor vergroting van de deskundigheid. Het schoolplan is daarnaast een middel om de dialoog met onze omgeving aan te gaan. Primair valt daarbij te denken aan ouders, maar ook toeleverende basisscholen en overheidsinstanties zijn dialoogpartners. Een schoolplan is overigens ook een wettelijke verplichting. De wet op het voortgezet onderwijs schrijft voor dat het bevoegd gezag tenminste eenmaal in de vier jaar het schoolplan moet vaststellen (WVO art. 24c)1. Het schoolplan moet volgens de wet 1 Het onderwijs is een sector waarin men zich royaal bedient van afkortingen. Om het de lezer gemakkelijk te maken, worden alle gebruikte afkortingen aan het einde van deze publicatie verklaard (zie blz. 61-62)

SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 7 | trevi anu m scho l en groep

1.2 Hoe kwam het schoolplan tot stand? 2

1.3 Structuur van Trevianum

Een schoolplan schrijven kost veel tijd en overleg . Het dwingt

Trevianum scholengroep omvat drie zelfstandige scholen: havo,

tot de nodige reflectie en evaluatie, maar dat is meteen ook

atheneum en gymnasium. De onderwijskundige leiding van elke

het zinvolle aan het schrijven van zo’n plan. De totstandkoming

school berust bij een onderwijsdirecteur. Omdat Trevianum het

vergde de nodige sessies van algemene directie, onderwijs-

heel erg belangrijk vindt dat de leerlingen van de basisschool

directie en directeur stafbureau voor de inhoud van het alge-

de overstap naar de middelbare school goed verwerken, is er

mene, scholenoverstijgende deel van het schoolplan. Daarnaast

voor de eerste klassen van de drie scholen een aparte onderwijs-

was het de taak van de leden van de onderwijsdirectie om

directeur, die zorgt voor de aansturing van het onderwijs in deze

schoolspecifieke onderdelen te verzorgen.

sector. Ook schooloverstijgende begeleidingsaspecten vallen onder deze onderwijsdirecteur. De onderwijsdirectie staat onder

Om de betrokkenheid bij het schoolplan te vergroten zijn diverse

leiding van het College van Bestuur, dat uit twee leden bestaat3.

geledingen geïnformeerd over de verschillende stadia van het

Het College van Bestuur is verantwoording schuldig aan de Raad

plan en zij werden daarbij uitgenodigd om te reageren. De aanzet

van Toezicht. Trevianum heeft ook nog een stafbureau, onder ver-

tot het plan is besproken met een klankbordgroep van perso-

antwoordelijkheid van een directeur.

neelsleden. De contouren van het plan zijn besproken tijdens de sectie-directiegesprekken, tijdens het sectieleidersberaad en het coördinatorenberaad. Ook de ouders zijn geïnformeerd over de

Raad van toezicht

vorderingen van het schoolplan. Het is besproken in de ouderraad en in de klankbordgroepbijeenkomsten van de afzonderlijke scholen. Ook in de GMR is het schoolplan een aantal malen aan

College van bestuur

de orde geweest en in de MR van elke school heeft de betreffende onderwijsdirecteur het schoolspecifieke deel van het plan

Stafbureau

toegelicht. directeur

directeur

directeur

havo

atheneum

gymnasium

1e klassen

1e klassen

1e klassen

directeur

In de GMR-vergadering van 22 maart 2010 is het schoolplan vastgesteld. Het schoolplan geeft de koers aan voor de periode 2010 tot 2014. Nadere (bij)sturing en actualisering zal per kalenderjaar plaatsvinden via een actiepuntenlijst. 2 E en van de problemen die zich bij het schrijven van het schoolplan voordoet, is de verwijzing naar meisjes en jongens, vrouwen en mannen. Taal is een prachtig hulpmiddel om de werkelijkheid te ver’taal’en, in woorden om te zetten, maar niet altijd toereikend. We hebben in het Nederlands in de derde persoon geen verwijswoord dat naar beide seksen verwijst. Omwille van de leesbaarheid hebben we gekozen voor het mannelijk verwijswoord. We verzoeken de lezer om overal waar het voornaamwoord hij of zijn staat, zij/hij en haar/zijn te lezen.

SC H OOLP L AN 2010-201 4 | 8 | t rev ian um s c h o leng roe p

Organogram van Trevianum scholengroep 3 Naar aanleiding van actuele ontwikkelingen binnen het management en in het perspectief van de nieuwe beleidsvoornemens en het ambitieniveau zoals omschreven in dit schoolplan, wordt op korte termijn een indringend onderzoek ingesteld. Op basis van een sterktezwakte-analyse van de inrichting en het functioneren van onze scholengroep en aanbevelingen door deskundigen worden beslissingen genomen over mogelijke wijzigingen van de organisatiestructuur.

Missie Waarom we bestaan, permanente opdracht

Visie

Wie we willen zijn Devies: Elke leerling is de moeite waard

Kernwaarden Waar we in geloven

2.2 Visie In zijn Vijfde discipline praktijkboek4 beschrijft Peter Senge een begroetingsritueel bij de stammen van Natal in Zuid-Afrika. Bij die stammen luidt de gebruikelijke begroeting: ‘Sawu Bona’. Dat wil letterlijk zeggen: ‘Ik zie u’. De tegengroet luidt: ‘Sikhona’‘Ik ben hier’. Vooral de volgorde van de groeten is belangrijk: pas als je gezien wordt, besta je. Dat idee maakt deel uit van wat men Ubuntu noemt, een opvatting die sterk vertegenwoordigd

2. Missie en visie

is onder de autochtone bevolking van Afrika ten zuiden van de Sahara. ‘Ubuntu’ kan letterlijk vertaald worden als ‘een mens wordt pas een mens door andere mensen’.

2.1 Missie Jonge mensen van nu intellectueel en sociaal-emotioneel toerusten voor de maatschappij van straks, dat zien wij als onze missie.

Waarden • Leergierigheid

kwalificerend

• Zelfvertrouwen • Autonomie • Eerlijkheid

Ik

Onze permanente opdracht is gelegen in het bevorderen van het welzijn van de jonge mensen die aan onze zorgen zijn toevertrouwd en die in deze wereld opgroeien. We willen ervoor zorgen dat onze leerlingen opgroeien tot volwassenen die leiding kunnen geven aan hun eigen leven in deze steeds veranderende wereld.

• Empathie • Respect • Vertrouwen

socialiserend

Wij

Daarbij zien wij voor ons een dubbele taak weggelegd: een kwalificerende en een socialiserende taak.

Waarden behorend bij kwalificerende en socialiserende taak Trevianum

Om te beginnen willen wij onze leerlingen brengen naar een niveau van kennis en vaardigheden dat recht doet aan hun talen-

Pas als je gezien wordt, besta je. Je bestaat pas als mens als an-

ten. Dat is onze kwalificerende taak.

deren je zien en waarderen. Vandaar dat ons motto is: elke leer-

Daarnaast zijn onze inspanningen erop gericht onze leerlingen

ling de moeite waard! Om voor elke leerling van betekenis te zijn,

te helpen zich te ontwikkelen tot onafhankelijke jonge mensen

hem te zien, willen wij rechtdoen aan zijn capaciteiten en hem

die weten hoe ze het beste uit zichzelf kunnen halen en die ook weten dat voor het bereiken van resultaten het een meerwaarde heeft samen te werken met anderen. Dat zien wij als onze socialiserende taak.

4 D it werk hoort bij de bekende Vijfde discipline-serie, waarin Peter Senge zijn denkbeelden over lerende organisaties in vijf leerdisciplines heeft vastgelegd: persoonlijk meesterschap, gemeenschappelijke visie, mentale modellen, teamleren en systeemdenken. Deze fundamentele managementinzichten en organisatieprincipes zijn in het vierde deel, Lerende scholen. Nieuwe uitdagingen voor de lerende organisatie toegepast op scholen.

SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 9 | trevi anu m scho l en groep

daarin bevestigen. Wij willen daartoe kwalitatief hoogwaardig

zijn talenten te benutten. Wisselwerking met de omgeving is de

onderwijs bieden in een inspirerende en veilige leeromgeving.

manier waarop de groei vorm krijgt. Voorwaarde tot groei is het ervaren van competentie, autonomie en verbondenheid. Deze

Behalve de kernwaarde van het Sawubona (je bestaat pas als

drie ziet men als psychologische basisbehoeften.

mens als anderen je zien en waarderen) vinden wij nog een aantal andere waarden erg belangrijk. Deze hangen samen met onze

Trevianum hanteert als leidraad bij zijn socialiserende taak aller-

kwalificerende en socialiserende taak.

eerst een drietal waarden op individueel niveau. Om te beginnen is dat zelfvertrouwen, zorgen dat iedere leerling een positief zelf-

2.2.1 Kwalificerende taak en bijbehorende waarde

beeld ontwikkelt, het gevoel heeft dat hij goed is in wat hij doet,

Een school heeft primair een kwalificerende taak. Zij moet zor-

zich competent voelt. Een tweede belangrijke waarde is autono-

gen dat elke leerling een opleiding krijgt die past bij zijn talenten

mie: in contact staan met wie je echt bent (authenticiteit) en de

en dat die opleiding bekroond wordt met een diploma. Maar in

vrijheid ervaren om keuzes te maken die passen bij wie je bent.

deze zich snel ontwikkelende en steeds complexer wordende maatschappij is een diploma slechts een startkwalificatie. Jonge

Wat wij op Trevianum willen, is ertoe bijdragen dat de jonge

mensen moeten worden voorbereid op een levenlang leren, een

mensen die aan onze zorgen zijn toevertrouwd, zich naar hun

voortdurende ontwikkeling van hun capaciteiten. Wat ze tijdens

talenten ontwikkelen tot zelfstandige burgers in een democrati-

hun verblijf op Trevianum moeten ervaren, is dat kennis niet

sche maatschappij.

macht, maar vooral genot is; dat het aangenaam is veel kennis te vergaren en die te delen met anderen. In verband daarmee wordt

Voor vervulling van de belangrijkste psychologische basis-

op Trevianum leergierigheid, gekoppeld aan intrinsieke moti-

behoefte, de behoefte aan verbondenheid met anderen, is nog

vatie, als een belangrijke waarde beschouwd. We zien het als

een derde individuele waarde van belang, eerlijkheid. In de om-

onze opdracht deze verder op allerlei manieren en vanuit diverse

gang met elkaar moet je volledig op elkaar kunnen vertrouwen

invalshoeken te stimuleren.

en is eerlijkheid van enorm belang.

Hoeveel kennis je echter ook vergaart, als je als mens geen

Mensen zijn sociale wezens, gedijen pas optimaal in omgang met

positieve sociale ontwikkeling doormaakt, zal je intellectuele

anderen. In verband daarmee koestert Trevianum ook een drietal

bagage nooit optimaal benut kunnen worden. Vandaar dat er op

waarden op sociaal niveau: empathie, respect en vertrouwen. Als

Trevianum ook veel aandacht is voor een aantal waarden binnen

je weet dat je eerlijk bent tegenover elkaar, elkaar kunt vertrou-

de socialiserende taak waartoe Trevianum zich gesteld ziet.

wen, kan er sprake zijn van echt samen leven en samen werken. Maar, voor samen leven en werken gelden als basisvoorwaarden

2.2.2 Socialiserende taak en bijbehorende waarden

dat je oprecht geïnteresseerd bent in de ander, het vermogen

Door onder anderen psychologen wordt, ondermeer voortbou-

bezit tot empathie en op basis van wederzijds respect met elkaar

wend op de theorie van Abraham Maslow, ervan uitgegaan dat

wilt omgaan.

ieder mens geboren wordt met de behoefte om te groeien en SC H OOLP L AN 2010-201 4 | 10 | t rev ianum s c h o lengroe p

2.2.3 Visie op identiteit

biedt kansen op correctie en verbetering. Tolerantie houdt

In een hoofdstuk over missie en visie is het goed ook aandacht

niet alleen verdraagzaamheid in, maar ook onvoorwaarde-

te besteden aan de achtergrond van Trevianum. Trevianum is

lijk respect voor en rekening houden met de ander.

een scholengroep voor bijzonder onderwijs op confessionele grondslag, met zijn wortels in de katholieke traditie. Hierbij vindt

4.

Trevianum inspiratie in het christelijk-humanistisch gedachte-

We streven ernaar om leerlingen liefde voor alle leven bij

Ontwikkeling

goed, waarin men elkaar open en met vertrouwen benadert.

te brengen en een positieve kijk op de toekomst. Daar-

Iedereen is welkom die deze identiteit respecteert.

naast wordt hun ook geleerd om verantwoordelijkheid op zich te nemen voor de wereld dichtbij en veraf. Goed voor-

Daarbij wenst Trevianum zich te binden aan:

beeld doet goed volgen. Van medewerkers verwachten wij dan ook dat ze zich realiseren dat ze een voorbeeldfunctie

1.

Respect

hebben.

Ieder mens moet de kans krijgen zich te ontwikkelen, zijn talenten optimaal te ontplooien. Leerlingen en medewer-

5.

Bezieling

kers moeten zich op school gekend, gezien, gehoord en

We kiezen voor waarde(n)vol onderwijs. We brengen

gewaardeerd weten. Er moet sprake zijn van een klimaat

leerlingen bij een louter materiële kijk op het leven te

waarin men mag zeggen: ‘Wat ik van jou verlang, verlang

relativeren. We streven naar een respectvolle ontmoeting

ik ook van mezelf.’

tussen mensen met een verschillende religieuze en culturele achtergrond. We hebben aandacht voor het verleden,

2.

Medemenselijkheid

Door vertrouwen in en respect voor elkaar is de school

de culturele erfenis en kunst. Om onze leerlingen vertrouwd te maken met het religieuze

een veilige plaats voor ontmoeting en samenwerking van

en spirituele in ons bestaan, wordt het vak levensbeschou-

mensen van verschillende culturen en religies.

wing gegeven en organiseren wij vieringen en bezinnings-

‘Heb de ander lief zoals jezelf’ is daarbij een uitgangspunt

momenten waarvoor leerlingen en medewerkers uitgeno-

dat niet alleen geldt binnen de muren van de school. We

digd worden.

hopen dat alle leden van onze scholengroep dat ook buiten school uitdragen. 3.

Tolerantie

Leren gebeurt met vallen en opstaan. Fouten spelen een belangrijke rol in het leerproces van vooral leerlingen. Onze leerlingen willen wij laten ervaren dat in dat leerproces nieuwe kansen een vanzelfsprekendheid zijn. Op school gelden daarbij duidelijke leefregels. School SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 1 1 | trevi anu m sch ol en groep

SC H OOLP L AN 2010-201 4 | 12 | t rev ianum s c h o lengroe p

A. Didactiek

Strategie

In de komende jaren wordt meer aandacht gegeven aan het

Wat we moeten doen, wat we willen

digitaliseren van het onderwijs en het gebruik maken van de

Doelstellingen maatregelen

elektronische leeromgeving. Bovendien wordt in het kader van het bevorderen van creativiteit en zelfstandigheid van leerlingen meer ingezet op activerende didactiek en het toepassen van een diversiteit van werkvormen.

Onderwijs & begeleiding

Personeel

Communicatie

Kwaliteits zorg

Financieel & materieel

B. Pedagogiek Trevianum biedt een veilige leer- en leefomgeving met duidelijke

3 Onderwijs en begeleiding

gedragsregels voor leerlingen en medewerkers. Een klimaat van veiligheid en geborgenheid is een voorwaarde om tot goede prestaties te komen.

3.1 Algemeen

Trevianum is een scholengroep. Iedere school legt haar accen-

In de interactie tussen leerlingen en medewerkers herkennen we

ten, maar natuurlijk is er ook een aantal gemeenschappelijke

de pedagogische omgeving.

streefpunten.

Voor een verbijzondering van het pedagogisch klimaat verwijzen we naar het vademecum voor personeelsleden, de leerlingen-

3.1.1 Pedagogisch-didactisch klimaat

statuten en de ordereglementen.

Wat vakinhoud en didactiek betreft, gaan we ervan uit dat het sturen van het leerproces in handen ligt van de docent. Deze

3.1.2 Onderwijsaanbod

zorgt ervoor dat leerlingen zich kennis eigen maken en (aangereikte) informatie ordenen op een relevante manier.

A. Basis

Dit houdt in dat de lessen de opbouw kennen van presentatie en

Het basisprogramma is voor alle klassen en alle vakken vast-

uitleg van nieuwe stof, begeleid oefenen door leerlingen en zelf-

gelegd in de lessentabellen.

standig werken van leerlingen. Belangrijk hierbij is een heldere structuur te geven aan het aanbieden van de leerstof, het niveau

Onderbouw

te bepalen en leerlingen uit te nodigen een actieve bijdrage te

Op grond van een evaluatie van de basisvorming enkele jaren

leveren.

geleden zijn nieuwe keuzes gemaakt. Deze waren er vooral op gericht om de aansluiting met de bovenbouw (tweede fase)

De betrokkenheid van leerlingen bij het leren moet naar voren

te verbeteren en samenhang tussen de vakken tot stand te

komen in een positieve studiebeleving en een studiestructuur

brengen. Geanalyseerd moet worden of de aanpassingen het

gekenmerkt door plannen, herhalen, analyseren en samenvatten

gewenste effect hebben gehad.

van de leerstof. SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 1 3 | trevi anu m sch ol en groep

Bovenbouw

3.1.4 Vormen van beoordeling

In het schooljaar 2007-2008 werd de structuur van de tweede fase

In de nieuwe beleidsperiode wordt veel aandacht geschonken

herzien. Dit leidde onder meer tot een ander aanbod en andere

aan de verschillende wijzen van beoordelen. Scholing op het

clustering van vakken en dientengevolge een wijziging van de

gebied van toetsontwikkeling staat hierbij centraal.

lessentabellen. Onderzocht zal worden of op basis van geconsta-

De vormgeving van toetsen van verwante vakken dient meer

teerde knelpunten bij vakken of vanuit de visie om bepaalde vak-

gestandaardiseerd te worden. Ook over de correctie en weging

ken (extra) te profileren, de urentabellen herzien moeten worden.

van de verschillende vormen van toetsen moeten heldere en uniforme afspraken gemaakt worden.

B. Reparerend / remediërend Voor zwakke leerlingen en/of leerlingen die om wat voor reden

3.1.5 Inrichting onderwijs

dan ook een achterstand hebben opgelopen en uit de boot drei-

Bestaande structuren worden onder de loep genomen en, indien

gen te vallen, moet een vangnet gecreëerd worden.

gewenst, aangepast. In dit kader worden organisatievormen

Om de aansluiting met het vervolgonderwijs te verbeteren, wer-

bedoeld als:

den en worden deficiëntieprogramma’s ontwikkeld.

• lesroosters, proefwerkroosters, schema’s PTA-ronden, planning proefwerkbanduren,

C. Verrijkend en uitdagend

• planning van de lesuren en de activiteiten van de stromen,

Voor leerlingen die er blijk van hebben gegeven dat ze meer

• twee stromen in plaats van vier profielen op atheneum-4,

aankunnen dan het standaardprogramma, wordt naar mogelijk-

• opvang van klassen / groepen bij lesuitval,

heden gezocht om hen meer en op een andere wijze uit te dagen.

• huiswerkbegeleiding, • registratie van cijfers,

3.1.3 Extra activiteiten

• gebruik van PDA’s door docenten,

Trevianum kent een rijk aanbod van niet-lesactiviteiten en sfeer-

• intensiever toezicht op verzuim door leerlingen, onder meer

bepalende evenementen op sociaal, sportief en cultureel gebied.

door deelname aan het BAS-project

Leerlingen met een fascinatie voor sport, een van de beeldende

• rapportbesprekingen,

vakken of muziek kunnen in de onderbouw een stroom kiezen.

• traditionele lesvormen versus projectonderwijs, • bevorderingsnormen,

Gedurende enkele perioden per jaar worden projectdagen

• berekening jaarcijfers.

georganiseerd. Er vinden vaak (vak)excursies plaats en voor alle leerlingen in de bovenbouw zijn er meerdaagse buitenlandse

3.1.6 Loopbaanbegeleiding

reizen en internationaliseringprojecten.

Door de loopbaanbegeleiders wordt de komende jaren onderzocht of er gekozen moet worden voor een andere opzet van de

Burgerschapsvorming krijgt onder andere gestalte in de maat-

keuzebegeleiding in de derde klassen, met speciale aandacht

schappelijke stages van vierdeklassers en deelname aan BOS

voor beroeps- en interessetesten, advisering door vakdocenten

(Buurt, Onderwijs en Sport)-arrangementen.

en informatieverstrekking aan leerlingen en ouders.

SC H OOLP L AN 2010-201 4 | 14 | t rev ian um s c h o lengroe p

3.2 Eerste klassen

Verder zal de begeleiding van leerlingen bij hun oriëntatie op het

vervolgonderwijs (HBO en WO) gewijzigd worden. Tevens worden

Door de demografische daling die in deze regio geconcentreerd

de verschillende aspecten van de aansluitingsproblematiek met

is in de periode 2009-2017 (cijfers Provincie Limburg), zal het

het vervolgonderwijs in kaart gebracht. Een terugkoppeling van

aantal eersteklasleerlingen de komende jaren afnemen. Door

behaalde resultaten in het HBO en WO door oud-leerlingen kan

een goede naam kunnen de gevolgen van de demografische da-

veel relevante informatie opleveren voor een optimalisering van

ling verminderd worden.

het LOB-programma. Onderscheidende kenmerken van Trevianum zijn: 3.1.7 Evaluatie en reflectie

• de enige smalle school in de regio,

Het is zaak voortdurend aandacht te schenken aan de kwaliteit

• drie afzonderlijke scholen, met goede resultaten,

van het geboden onderwijs, het schoolklimaat en de beleving

• degelijk onderwijs, duidelijke regels,

van geborgenheid en veiligheid. Bij gebleken onvolkomenheden

• goede uitstraling / prettige leer- en leefsfeer,

moeten passende maatregelen genomen worden.

• goede begeleiding / zorgstructuur, • de grootste in zijn soort, waardoor ruime keuzemogelijkheden

Evaluatie van het onderwijsproces en de opbrengsten kan plaats-

zoals stromen.

vinden in de vorm van: • lesbezoeken door de directie,


• enquêteformulieren,

Door het prachtige gebouw waar Trevianum in gehuisvest is,

• kwaliteitsonderzoeken onder medewerkers, leerlingen

met ruime gangen en goede overblijfvoorzieningen en door de

en ouders,

toestroom van over het algemeen vriendelijke en gemotiveerde

• analyses van prestaties (toetscijfers, rapportcijfers, cijfers

leerlingen, heerst er op Trevianum een ontspannen sfeer.

schoolexamen en centraal schriftelijk), • in- , door-, en uitstroomgegevens,

3.2.1.1 Didactiek

• analyses aantallen voortijdig schoolverlaters,

In de komende jaren wordt meer aandacht gegeven aan het

• onderzoek naar verbetering aansluiting PO/VO, VO/HBO en

digitaliseren van het onderwijs en het gebruik maken van de elek-

WO.

tronische leeromgeving. De nieuwe leerling beschikt over andere vaardigheden, zoals snelle informatieverwerking, flexibel omgaan met verschillende informatie- en communicatiebronnen en hij is sterker op samenwerking gericht. Schoolse vaardigheden, zoals nauwkeurigheid, concentratie en aanhoudende taakgerichtheid, zijn minder ontwikkeld. Het onderwijsaanbod moet zo ontwikkeld worden dat enerzijds beter ingespeeld wordt op typische vaardigheden van de huidige generatie en tegelijkertijd spelenderwijze meer schoolse vaardigheden getraind worden. SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 1 5 | trevi anu m sch ol en groep

De grootte van Trevianum maakt het mogelijk om in de onder-


bouw zaken aan te bieden als een sport-, een cultuur- en Life Science-stroom. Deze laatste stroom combineert de aantrekkelijk-

3.2.2.1 Basis

heid van een stroom met projectmatig en vakoverstijgend leer-

Het basisprogramma is voor alle klassen en alle vakken vastge-

stofaanbod. Het aanbieden van Cambridge English Minor in de

legd in de lessentabellen. De eerste klassen worden zorgvuldig

onderbouw dient de komende jaren verder uitgebouwd te worden

samengesteld. Trevianum biedt onderdak aan drie zelfstandige

(aansluiting gevend op Cambridge Certificates in de bovenbouw).

scholen: havo, atheneum en gymnasium. Samen met de basisschool (en in overleg met betrokken ouders en leerlingen) wordt

3.2.1.2 Pedagogiek

gekeken in welke brugklas een leerling het beste past: havo/vwo

Trevianum biedt een veilige leer- en leefomgeving met duidelijke

of gymnasium. Maar aan het einde kan een leerling net zo goed

gedragsregels voor leerlingen en medewerkers. De leerlingen

doorstromen naar een ander type. We noemen dat de Delta-

van de eerste klassen volgen een groot deel van hun lessen in

doorstroom: gerichte instroom in het begin, brede uitstroom aan

een speciaal deel van het gebouw: het brugklaspaviljoen. Op een

het einde van de eerste klas.

veilige en vertrouwde manier maken zij zo kennis met het voortgezet onderwijs. Het onderwijs- en begeleidingsprogramma is er

Eerste klas havo/vwo

in het eerste trimester sterk op gericht om een ‘zachte landing’

Leerlingen uit groep 8 worden samen in havo/vwo-eerste-klassen

mogelijk te maken door projecten, introductiekamp en milde

geplaatst. De begeleiding in deze klassen is erop gericht om

vormen van (prestatie-) beoordeling.

het beste uit de leerling te halen, in een goed gestructureerde leeromgeving. In de heterogene havo/vwo-brugklas zijn leer-

Actiepunten

lingen geplaatst met een havo-, een vwo- of een havo/vwo-

• Het versterken van het handelingsrepertoire van mentoren

advies. Administratief staat een leerling ingeschreven op havo

en vakdocenten in de opvang en begeleiding van kwetsbare

of atheneum. Deze indeling is gebaseerd op de Cito-score en de

leerlingen.

gegevens van het leerlingvolgsysteem van de basisschool. Een

• BS, de afkorting van de locatie voor de onderbouw, moet synoniem worden met het beter structureren (BS) van onder-

leerling kan afhankelijk van de bereikte resultaten uiteraard doorstromen naar een tweede klas van een andere Trevianum-school.

wijs: gebruik van trimesterplanners, gebruik van vaste formats, duidelijker doelstellingen bij het opgeven en controleren van

Eerste klas gymnasium

huiswerk, weinig maar duidelijke regels.

In de eerste klassen gymnasium wordt onderwijs met extra

• Beter inspelen op de kwaliteiten van de nieuwe leerling: het

uitdaging geboden. Het is speciaal voor leerlingen met (heel)

onderwijsaanbod moet zo ontwikkeld worden dat enerzijds

veel inzet en behoorlijke capaciteiten en/of leerlingen met (heel)

beter ingespeeld wordt op zijn vaardigheden en tegelijkertijd

veel capaciteiten (slim) en wisselende inzet. Ze worden in het

spelenderwijze meer schoolse vaardigheden getraind worden.

gymnasium geprikkeld met uitdagingen en veel extra ruimte om

• Versterking van de ICT-infrastructuur, meer ruimte bieden voor het gebruik van elektronische leermiddelen. SC H OOLP L AN 2010-201 4 | 16 | t rev ianum s c h o lengroe p

te presteren. Dit komt tot uitdrukking in:

• extra aandacht voor aspecten van de Griekse en Romeinse cultuur (klassieke culturele vorming), • het bieden van meer uitdaging in en verdieping van wiskundeopdrachten, • meer ruimte voor zelfverantwoordelijk leren.

3.2.2.3 Extra activiteiten Bij de overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs worden leerlingen ook uitgedaagd om hun fascinatie of talent voor sport, muziek, beeldende vakken of grote belangstelling voor alles wat met wetenschap of ontdekkingen te maken heeft, in de eerste klas in te zetten. Trevianum Scholengroep biedt voor

3.2.2.2 Reparerend / remediërend

deze groep leerlingen toegang tot een van de stromen.

Voor elke leerling die aangemeld wordt voor of toegelaten is

Op het gebied van sociale en culturele vorming staat in de eerste

tot een school van het bestuur, moet het bestuur een passend

klassen een aantal projectdagen op de rol:

onderwijsaanbod kunnen aanbieden. Dus ook voor de leerlingen

• Introductiekamp: bevordering van de inburgering op school en

die extra zorg nodig hebben. Dit vergt enerzijds aanpassing van het onderwijs en anderzijds intensievere samenwerking met andere scholen (in het samenwerkingsverband). Gedurende het gehele schooljaar worden de eersteklasleerlingen nauwlettend gevolgd en waar nodig extra ondersteund: • faalangstreductietraining • sociale vaardigheidstraining

versterking van de onderlinge (klassen)band; • Project Veilig in de groep: respectvol met elkaar omgaan, pestpreventie en leren omgaan met groepsdruk (nee leren zeggen); • Project Maastricht: geografische, historische en culturele vorming op locatie. 3.2.4 Inrichting onderwijs Leerlingen van deze tijd beschikken over vaardigheden als snelle informatieverwerking, flexibel omgaan met verschillende infor-

• remediale hulp

matie- en communicatiebronnen en zij zijn sterker op onderlinge

- bij problemen in de talen

samenwerking gericht. Schoolse vaardigheden zijn minder

- structureren van studievaardigheden en planning

ontwikkeld. De komende vier jaren zullen we enerzijds meer

• tutorhulp (door bovenbouwleerlingen)

inspelen op de natuurlijke manieren van leren van digital natives door gebruik te maken van moderne technologie (huiswerk-on-

• tweedelijnsbegeleiding

line, snellere feedback via een elektronische leeromgeving),

• traject voorziening (leerlingen met beperkingen)

anderzijds door het bieden van structuur en het oefenen van schoolse vaardigheden in mentorlessen en vaklessen.

Verrijkend

Actiepunten

• Versterking van het taal- en rekenonderwijs door het aanbieden

• De aankleding van de lokalen waar veel eersteklassers komen

van modules in extra begeleidingsuren.

en de inrichting van de lespleinen – eerder saai en degelijk, dan

• Kennismaking met de klassieke cultuur.

warm en ontspannen – behoeven versterking om deze sfeer-

• Talent- en fascinatieontwikkeling in de stromen (cultuur, sport

beleving ook in de onderbouw door te trekken. Dit zou onder

en Life Science).

meer kunnen door de plaatsing van banken / zitjes en gekleurd SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 1 7 | trevi anu m sch ol en groep

meubilair bij werkplekken op de lespleinen. Verbetering van

3.3 Havo

de aankleding van de ruimtes waar de eersteklassers vooral verblijven.

Algemeen

• Verbetering van de afstemming van docenten en sectoren op

De afgelopen tijd zijn verschillende publicaties verschenen over

elkaar: bandbreedte in so’s, regels voor tijd te besteden aan

de havoleerling en havodidactiek5. Daarin komt een aantal ken-

huiswerk (twintig tot dertig minuten per vak), gebruik van een-

merken van de havoleerling naar voren.

zelfde begrippenkader bij talen, exacte vakken en zaakvakken.

Voor een havoleerling geldt over het algemeen dat hij: • intelligent is, creatief, actief en sociaal;


• veel activiteiten heeft naast school(werk);

In de eerste klassen maken leerlingen kennis met een van de eer-

• een wat kortere concentratieboog heeft;

ste aspecten van loopbaanbegeleiding. Ze onderzoeken aan de

• gericht is op de korte termijn, waardoor deze voor een toets

hand van hun resultaten maar ook aan de hand van secundaire

leert en het verband met een eindexamen of een vervolg-

leerlingkenmerken als plezier in leren, precisie en zorgvuldigheid

opleiding niet ziet;

in het uitvoeren van taken, leertaakgerichtheid en doorzettings-

• niet zo goed kan plannen, de neiging heeft uit te stellen;

vermogen, wat voor hen de beste vervolgkeuze is. Daarbij spelen

• pragmatisch is en over het algemeen kiest voor de gemakke-

niet alleen studieresultaten maar ook de secundaire leerling-

lijkste weg. Hij zet alleen een extra stap als er een punt of uren

kenmerken een rol. Het onderwijs in de eerste klassen is daarbij

te behalen zijn (is gevoelig dus voor beloning!);

zo ingericht dat een naadloze doorstroom naar een hogere

• gevoelig is voor groepswerk;

school bij de overgang naar de tweede klas gegarandeerd is,

• werkt voor de leraar, de leraar doet er toe (!).

bijvoorbeeld van brugklas havo/vwo naar gymnasium-2.

De havoleerling is dus goed getalenteerd, maar heeft wel de nodige structuur en begeleiding nodig om het maximum uit zijn talenten te halen. Ook recente inzichten uit de neuropsychologie omtrent de ontwikkeling van het (puber)brein wijzen in de richting van een be5 • Havisten competent naar het HBO Competentieprofiel voor de overgang van havo naar hbo Bureau ICE januari 2006 • Annette Kerkstra, Helemaal havo VO, september-oktober 2006 • Berenice Michels, Verschil moet er wezen Een werkdocument over verschillen tussen havo- en vwo-leerlingen in de tweede fase en handreikingen om daarmee om te gaan SLO, Enschede 2006 • J. Vermaas en R. van der Linden, Beter inspelen op havo-leerlingen IVA Tilburg, december 2007 • Marlies Hagers, Het theezakjesgevoel, NRC 19 januari 2008


hoefte aan structuur. De prefrontale cortex, de manager van onze

grenzen, regels, duidelijkheid, houvast, orde, discipline.

hersenen, die onder andere nodig is om te plannen, begint pas

Vanuit die behoefte aan structuur is een begin gemaakt met

in de tweede helft van de tienerjaren uit te rijpen. Deze inzichten

het aanbrengen van meer structuur bij de leerlingen via de

gelden overigens voor alle tieners, niet slechts voor havo-

programma’s H2O, H3O+ voor havo onderbouw en Studiewijzer

leerlingen.

voor havo bovenbouw. Binnen en door een duidelijke structuur moeten leerlingen zich een attitude eigen maken die leidt tot

Niet alleen uit de literatuur, ook uit de dagelijkse lespraktijk

meer schoolsucces.

blijkt dat met name havoleerlingen goed gedijen op een heel duidelijke structuur, op orde en discipline.

3.3.1 Pedagogisch-didactisch klimaat Het streven is om in de komende planperiode nog meer acti-

Tenslotte kwam de roep om meer structuur ook vanuit de leer-

verende werkvormen te introduceren. Leerlingen (niet alleen

lingen zelf. In het kader van een opdracht van de BT Academie

havoleerlingen) hebben een korte spanningsboog en zijn gebaat

hebben de coördinatoren van havo-onderbouw aan het einde

bij variatie: korte instructies afgewisseld met opdrachten. Daar-

van het schooljaar 2007-2008 een enquête gehouden onder alle

bij zal ook aandacht zijn voor samenwerkend leren, vanuit het

leerlingen van de tweede en derde klassen havo. Daaruit bleek

streven dat leerlingen moeten ervaren dat synergie een duide-

dat de havoleerlingen op Trevianum:

lijke meerwaarde heeft.

• graag orde wilden in de les (de rust om te werken); • behoefte hadden aan controle (huiswerkcontrole, overhoringen); • wilden dat docenten waarschuwden, maar ook consequent optraden.

De sectie Nederlands heeft in het schooljaar 2008-2009 met de docenten die lesgaven op havo-4 een begin gemaakt de stof van modules van de methode Nieuw Nederlands te gieten in het didactische model van samenwerkend leren. In het schooljaar 2009-2010 wordt dat model doorgevoerd op havo-5.

Verder gaven deze jonge leerlingen een aardig blijk van inzicht

Het streven is om voor de volgende lichting havo bovenbouw

in geslaagde havodidactiek. De ideale les bevat volgens hen

(2010-2012) de stof zoveel mogelijk aan te bieden met behulp

voldoende afwisseling: de leraar moet serieuze uitleg geven, af

van activerende werkvormen.

en toe ruimte maken voor een grapje en het laatste deel van de les gelegenheid geven aan het huiswerk te werken. De uitleg

Via deskundigheidsbevordering en uitwisseling tussen secties

mag niet te lang duren: de leerlingen willen minder luisteren,

(good practices) worden de principes van activerende didactiek

meer doen.

en samenwerkend leren zoveel mogelijk toegepast in het onderwijs in de bovenbouw.

Deze drie componenten – publicaties, de vakdocenten en reacties van de leerlingen zelf – vormen de basis voor de richting

Wat verder gestimuleerd zal worden, is het werken met studie-

voor het onderwijs op Trevianum voor de komende jaren.

wijzers: leerlingen moeten weten waar ze aan toe zijn en leren

Richtinggevend principe is daarbij het woord ‘structuur’:

planmatig te werken. SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 1 9 | trevi anu m sch ol en groep

Pedagogisch didactisch klimaat Streven naar meer activerende werkvormen Uitbreiden modules bij Nederlands: werken via samenwerkend leren Uitwisseling good practice bij secties

In het schooljaar 2008-2009 hebben twee mentoren op havo-2 met hun klas deelgenomen aan een effectonderzoek naar de

Uitbreiden werken met studiewijzers in onderbouw en bovenbouw Extra aandacht voor structuur in de lessen

Organiseren deskundigheidsbevordering voor secties / docenten

Overzicht aandachtspunten pedagogisch-didactisch klimaat

methode Levensvaardigheden van de bekende psycholoog René Diekstra en Carolien Gravesteijn, ontwikkeld bij GGD Rotterdam. Deelname aan het onderzoek loopt door in het schooljaar 20092010. Het onderzoek wordt uitgevoerd door TNO, De Haagse Hogeschool, René Diekstra en het NIGZ. Levensvaardigheden is een lesprogramma voor het bevorderen van een gezonde sociaal-emotionele ontwikkeling bij jongeren in het middelbaar onderwijs. Het is bedoeld om de ontwikkeling in

Wat dat betreft vormt het voortgezet onderwijs voor leerlingen

sociale en emotionele vaardigheden te stimuleren, gevoelens van

een trendbreuk: op de basisschool werken ze met weekplanners,

spanning in moeilijke situaties te verminderen, een positieve ma-

in het tertiair onderwijs met studiewijzers en in het voortgezet

nier van denken aan te leren, het gevoel van eigenwaarde te ver-

onderwijs zijn die instrumenten er niet structureel.

groten, plus het vermogen om conflictsituaties beter te hanteren.


In het schooljaar 2009-2010 krijgen de mentoren van havo-3 een

In de huidige kenniseconomie, waarin leerstof een beperkte

training van René Diekstra en wordt een begin gemaakt met het

houdbaarheid heeft en (jonge) mensen ingesteld moeten zijn op

laagbreed invoeren van de methode Levensvaardigheden. Het

levenslang leren, is het van belang leerlingen toe te rusten met

is de bedoeling dat deze mentoren bij de volgende onderbouw-

extra vaardigheden.

cyclus 2010-2012 de methode doorvoeren op havo-2 en daarna op havo-3, waarbij het accent zal liggen op havo-3.

Deze moeten hen in staat stellen hun mannetje te staan in een maatschappij waarin veranderingen elkaar steeds sneller opvol-

Op havo-2 zal het accent wat minder op de sociaal-emotionele

gen. Het gaat daarbij dus om levensvaardigheden, vaardigheden

ontwikkeling liggen en wat meer op het gebied van studievaar-

die de leerlingen in staat stellen ook na hun middelbareschool-

digheden. Daarbij zal er vooral aandacht zijn voor de toepassing

opleiding het maximale uit hun talenten te halen.

van neuropsychologische inzichten op het terrein van de studievaardigheden, het ‘breinleren’.

Onderbouw In de onderbouw van de havo gaven leerlingen aan dat ze in de

Bovenbouw

mentorlessen wilden leren studeren, maar dat ze daarnaast ook

In de bovenbouw is het extra belangrijk leerlingen vaardigheden

hulp wilden krijgen in het omgaan met conflicten en problemen. En

bij te brengen die hen helpen zichzelf optimaal te ontwikkelen,

ze hebben in hun jonge leventje als pubers heel wat problemen en

ze zelfbewust te maken, leren weloverwogen keuzes te maken

conflicten op te lossen: thuis, op school, in hun vriendenkring.

en succesvol te zijn in relaties met anderen. Het gedachtegoed


Onderwijsaanbod Bovenbouw

Onderbouw Aandacht voor breinleren Studievaardigheden Mentorles: Levensvaardigheden, methode Diekstra

Mentorles: Covey, Zeven eigenschappen die jou succesvol maken

havo-2

havo-4 en havo-5

havo-3

Onderzoek mogelijkheid invoering Cambridge Engels

Aandacht voor leerstijlen

Extra examentrainingen

Taalbeleid

Onder- en bovenbouw

Verbeteren leesattitude en leesvaardigheid

Breinkennis (fixed/growth mindset) Uitbreiding studievaardigheden

Aanpak teksten Mindmappen

Ontwikkelen studielogboek: aandacht voor leren leren en zelfreflectie Ontwikkelen taalbeleid

Lezen en schrijven Taalgericht vakonderwijs

Overzicht aandachtspunten onderwijsaanbod

van Stephen Covey, door het tijdschrift Time uitgeroepen tot een

Taalbeleid

van de 25 invloedrijkste Amerikanen, biedt daartoe een uiter-

Een veel gehoorde klacht is dat leerlingen steeds minder

mate geschikt kader. Op havo-4 en havo-5 gaan de leerlingen in

leesvaardigheid bezitten. Voor een deel heeft dat te maken met

het schooljaar 2009-2010 aan de slag met het werkboek Zeven

de beeldcultuur waar zij in opgroeien en waarin zij zich gretige

eigenschappen die jou succesvol maken. Het is de bedoeling dat

consumenten betonen. Het onderwijs blijft niettemin erg talig;

in de periode 2010-2014 een programma ontwikkeld wordt op

het is zelfs zo dat bij een vak als wiskunde een behoorlijke mate

basis van het gedachtegoed van Covey.

van tekstbegrip vereist is. Daarom is het van groot belang de taalvaardigheid van leerlingen te vergroten.

Begeleiding Voor zwakke leerlingen is er de mogelijkheid extra hulp te

Van belang is om te beginnen in de onderbouw het instapniveau

krijgen, onder andere in de vorm van tutorbegeleiding. In de

in beeld te brengen. Dat gebeurt in de eerste klas al via een

examenklassen zal extra examentraining aangeboden worden.

tekstbegriptoets. Via het Volg- en AdviesSysteem (VAS) van Cito is het vervolgens mogelijk jaarlijks de opbrengst van het onderwijs in de onderbouw te meten.

SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 2 1 | trevi anu m sch ol en groep

Leerlingen in het voortgezet onderwijs die moeite hebben met de

elke laag een thema-avond wordt georganiseerd voor ouders/

teksten in hun schoolboeken, worden belemmerd in het leren.

verzorgers:

Het is belangrijk deze leerlingen vroegtijdig te signaleren en

• havo-2: (Puber)brein en leren,

ondersteuning te bieden. Diatekst is een toets waarmee leespro-

• havo-3: Levensvaardigheden,

blemen worden gesignaleerd. Bovendien biedt deze signalering

• havo-4 en havo-5: Zeven eigenschappen die jou succesvol

aanknopingspunten voor gerichte hulp aan zwakke lezers op alle

maken.

onderwijsniveaus. Verder wordt met behulp van het CPS onderzocht hoe schoolbreed gewerkt kan worden aan verbetering van leesattitude en leesvaardigheid. Taalgericht vakonderwijs kan daarbij een van de hulpmiddelen zijn.

Extra activiteiten Internationalisering

Activiteiten voor ouders havo-2: (Puber)brein en leren

Project Hückelhoven

Goededoelenacties

havo-3: Levensvaardigheden

Dance4Life


havo-4/5: Covey, Zeven eigenschappen die jou succesvol maken

Sportreis

Voor de leerlingen zijn er tal van activiteiten buiten de lessen om die een bijdrage leveren aan hun vorming. Om te beginnen zijn

Overzicht aandachtspunten niet-lesactiviteiten

daar de projecten, bijvoorbeeld het project Hückelhoven, dat in het teken staat van de internationalisering. Verder is er voor de leerlingen van havo-4 de maatschappelijke stage. Heel vormend ook zijn de goededoelenacties. Zo deed de


hele jaarlaag havo-3 in het schooljaar 2009-2010 mee aan de

Zie algemene paragraaf 3.1.4 (pag. 14).

actie Dance4Life, die in het teken staat van de strijd tegen aids. Eén klas was daarbij zo succesvol dat ze een reis naar Oeganda


heeft gewonnen. Leerlingen hebben daar een weeklang ontwikkelingswerk verricht. Een laatste voorbeeld van vormende niet-

Meer structuur

lesactiviteiten is de sportreis waar leerlingen van havo-4 in de

De komende vier jaren zullen in het teken staan van het aan-

projectweek aan kunnen deelnemen.

bieden van meer structuur. Dat gebeurt via het uitbreiden en vervolmaken van de programma’s H2O, H3O+ en Studiewijzer.

Onderwijs is een proces waarbij drie partijen betrokken zijn: school, leerlingen en ouders. Het is daarom van belang ouders

Terugdringen voortijdig schoolverlaten

te betrekken bij het onderwijs dat aan de leerlingen gegeven

Een ander aandachtspunt is het terugdringen van het voor-

wordt. Naast intensievere communicatie via het H2O- en H3O+-

tijdig schoolverlaten. Om te beginnen moet de grotere mate van

boekje worden de ouders ook op elke laag geïnformeerd over het

structuur via H2O, H3O+ en Studiewijzer daar een steentje aan

programma van de mentorlessen. Het is de bedoeling dat voor

bijdragen.


Loopbaanbegeleiding

Aandachtspunt is verder het terugdringen van verzuim door deelname aan het BAS-project, waarbij de leerplichtambtenaar op gezette tijden in school aanwezig is en leerlingen aanspreekt op ongeoorloofd verzuim.

Zie algemene paragraaf

Verbetering aansluiting HBO

Ontwikkelen keuzeportfolio

Onderzoek vereiste competenties

Inrichting onderwijs

Optimalisering keuzeproces

Overzicht aandachtspunten loopbaanbegeleiding

Meer structuur havo-2: H2O

Terugdringen voortijdig schoolverlaten

havo-3: H3O+ havo-4/5: Studiewijzer

3.3.7 Reflectie en evaluatie Voor de komende planperiode zal onderzocht worden hoe de opbrengst van de onderbouw geoptimaliseerd kan worden.

Overzicht aandachtspunten inrichting onderwijs

3.3.6 Loopbaanbegeleiding Een groot aantal van de leerlingen met een havo-diploma (maar hetzelfde geldt ook voor leerlingen met een vwo-diploma) maakt de vervolgstudie waar ze aan beginnen niet af. De vraag is waar dat bij de havoleerlingen aan ligt: gaan ze onvoldoende toegerust het HBO in, of is hun keuze voor een vervolgopleiding niet voldoende gefundeerd? Het is erg belangrijk om een nader onderzoek te doen bij HBO-instellingen waar Trevianum-leerlingen naar toe gaan naar de vraag waarom zij binnen de instelling van studie wisselen dan wel hun studie niet afmaken.

Reflectie en evaluatie Lesbezoek Enquêtes onder leerlingen Enquêtes onder ouders

Analyse cijfers Rapportcijfers Eindexamenresultaten Doorstroom- en uitstroomgegevens

Onderzoek optimaliseren opbrengst onderbouw Toetsbeleid

Overzicht aandachtspunten reflectie en evaluatie

Afhankelijk van de uitkomst van een dergelijk onderzoek zal vervolgens gewerkt moeten worden aan de competenties die in het HBO gevraagd worden en/of aan een aanpassing van het loopbaanbegeleidingstraject, bijvoorbeeld door het ontwikkelen van een keuzeportfolio om een meer gefundeerde keuze voor een vervolgopleiding te bewerkstelligen. SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 2 3 | trevi anu m sch ol en groep

3.4. Atheneum

de mogelijkheid extra lessen te volgen en zodoende additionele uitleg en oefening te krijgen in vakken die moeilijkheden

Algemeen

opleveren. Examentraining door bekwame vakdocenten zorgt

Het atheneum van Trevianum scholengroep wordt bevolkt door

voor een gedegen voorbereiding op het centraal eindexamen en

een gemêleerd gezelschap. Typering van ‘de’ atheneumleerling is

aansluitingsmodules in een breed scala van vakken maken een

dan ook een bijna onmogelijke opgave en doet misschien eerder

probleemloze overgang naar een universitaire opleiding of het

afbreuk aan de diversiteit van de atheneumpopulatie.

HBO mogelijk.

Desondanks is het de moeite waard een poging te ondernemen

Om de atheneumleerling de mogelijkheid te bieden zijn talenten

de atheneumleerling te schetsen, temeer daar de inrichting van

op alle gebieden volledig te ontplooien, zijn intellectuele capa-

het onderwijs op het atheneum zich vooral richt op de vraag,

citeit te ontwikkelen en hem zodoende meer kansen te bieden

de behoeften en het aanwezige intellectuele potentieel van de

op een weloverwogen keuze voor één van de profielen, zal met

atheneumleerling.

ingang van schooljaar 2010-2011 het zogenaamde Tweestromenland worden ingevoerd. Hierdoor wordt de atheneumleerling

De atheneumleerling is breed georiënteerd en geïnteresseerd,

in de gelegenheid gesteld pas in leerjaar vijf definitief voor een

praktisch ingesteld, pragmatisch, spontaan, leergierig, hard

profiel te kiezen dat bij hem past.

werkend, sociaal en soms berekenend. Hij is vaak op basis van resultaten en Cito-gegevens toelaatbaar voor het gymnasium,


maar heeft bewust gekozen voor een minder talige opleiding. Hij

De leerlingen op het atheneum zijn over het algemeen praktisch

is constant op zoek naar nieuwe uitdagingen en toetst deze bij

en visueel ingesteld. Om hen tegemoet te komen is een gevari-

voorkeur op hun bruikbaarheid.

eerd aanbod van activerende werkvormen van belang.

Een blik over de ‘grenzen’ van school en de vraag naar uitdaging is voor leerlingen van het atheneum een vanzelfsprekendheid. In-

Onder andere het gebruik van meer digitaal lesmateriaal,

ternationalisering (zoals diverse educatieve buitenlandse reizen

projectmatig leren en vakoverstijgende thema’s zouden hieraan

en uitwisselingen en project Hückelhoven), de implementatie van

kunnen bijdragen. Ook het digitaal toetsen met bijvoorbeeld

ELO en uitdagende projecten in de bètarichting sluiten daarom

het programma Toetshulp en het werken met een elektronische

perfect aan bij de huidige atheneumleerling. Ook het aanbod

leeromgeving behoren tot de mogelijkheden. In dit verband zal

aan gevarieerde lesactiviteiten, stimulerende en uitdagende

ook de samenwerking met KennisNet en uitgevers bestudeerd

didactiek en afwisselend en boeiend lesmateriaal (digitalise-

worden. Verder zal onderzocht worden of het realiseren van een

ring) komen de naar uitdaging en verdieping zoekende leerling

digitale klas (beginnend in de onderbouw) mogelijk is.

tegemoet. Maar er is ook aandacht voor leerlingen die obstakels tegenkomen in hun studieproces. De KWT-uren bieden de leerling SC H OOLP L AN 2010-201 4 | 24 | t rev ian um s c h o lengroe p

Pedagogisch didactisch klimaat Meer digitaal lesmateriaal Interactief bord Meer werken met een elektronische leeromgeving Samenwerken met kennisNet en uitgeverijen

Verschillende activerende werkvormen toepassen Groepswerk Projectmatig werken Vakoverstijgende thema’s behandelen

Opstartkosten digitale klas Meer digitaal lesmateriaal Digitale toetsen (programma Toetshulp) Digitaal leerling portfolio Meer huiswerk controle Klassikaal laptop

Leerlingen onderzoekend laten leren Wat is belangrijk in dit hoofdstuk? Welke vragen kun je over dit onderwerp stellen?

Overzicht aandachtspunten pedagogisch klimaat


stroom en de maatschappijstroom. In het schooljaar 2009-2010 is in een gecombineerde athene-

Basis

um-/gymnasiumklas gestart met het Life Science-project. In deze

Het basisprogramma is voor alle klassen op het atheneum in de

klas werken de leerlingen aan een aantal projecten die vakover-

lessentabellen vastgelegd.

stijgend zijn.

Basisprogramma onderbouw

Basisprogramma bovenbouw

De eerste en tweede klassen volgen respectievelijk 29 en 31

In de vierde klas hebben alle leerlingen in het schooljaar 2009-

vaklessen, twee proefwerkbanduren en een mentorles.

2010 een keuze gemaakt uit de vier profielen (NG, NT, EM en CM). Zij volgen 27 tot 30 vaklessen (afhankelijk van het profiel

De derde klassen hebben 29 vaklessen, twee proefwerkband-

en de gekozen vakken). Verder zijn er twee proefwerkbanduren

uren en een mentorles. Ze krijgen twee uren les naar keuze uit

en een ingeroosterd mentoruur. Aangezien in het schooljaar

een van de drie vakken tekenen, handvaardigheid of muziek.

2010-2011 gestart wordt met het Tweestromenland, zullen de

Tijdens het derde leerjaar moeten de leerlingen voor de vierde

leerlingen tussen de 32 en 34 lessen volgen in een van de twee

klas een keuze maken uit twee stromen, te weten de natuur-

stromen (natuurstroom of maatschappijstroom). SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 2 5 | trevi anu m sch ol en groep

De leerlingen in de vijfde klas volgen hun lessen in een van de

voor herkansing / herexamen en extra examentraining die tegen

vier profielen, ongeveer 29 vaklessen, twee proefwerkbanduren

een geringe vergoeding toegankelijk is voor alle leerlingen.

en een mentorles. Voor sommige vakken zijn er in de vijfde

Proefwerkbanduren worden in de zesde klas niet meer gegeven

klas al PTA’s. In de zesde klas volgen de leerlingen ongeveer 27

en er is ook geen mentorles ingeroosterd.

vaklessen, krijgen ze driemaal een PTA-ronde, enkele momenten

Atheneum basisprogramma 4de klas

1ste klas 29 uur les

Schooljaar 2009-2010 keuze uit CM, EM, NG en NT

2 uur toetsband Schooljaar 2010-2011 keuze uit twee stromen

1 ssu uur 1 mentorles

2 uur toetsband 1 mentorles

2de klas

Extra uren ondersteuning zwakke leerlingen

31 uur les

5de klas

2 uur toetsband 1 mentorles

Profiel CM, EM, NG en NT 2 uur toetsband 1 mentorles Extra uren ter ondersteuning zwakke leerlingen

6de klas

3de klas 29 uur les 2 uur toetsband 1 mentorles 2 uur keuze Hv, Te of Mu

Profiel CM, EM, NG en NT 3 x PTA 3 x Herkansing 2 x Herexamen Extra examentraining voor alle leerlingen

Overzicht atheneum basisonderwijs


Reparerend / remediërend De leerlingen op het atheneum vormen een gemêleerde groep en

Aangezien Trevianum sinds juli 2009 JetNet-school is, zal een

dus is er ook aandacht voor leerlingen die meer moeite hebben

intensieve samenwerking met verschillende bedrijven plaats-

met bepaalde vakken. Deze leerlingen krijgen de mogelijkheid

vinden voor leerlingen van de onderbouw, maar zeker ook van de

KWT-uren te volgen. In deze uren krijgt de leerling extra uitleg

bovenbouw.

en oefening aangeboden in de vakken waarbij ze moeilijkheden

Het versterken van het bètaonderwijs heeft in de bovenbouw

ondervinden.

zeker prioriteit. Door het aanbieden van extra ondersteuningslessen, modules en examentrainingen zal getracht worden de

Verrijkend en uitdagend

leerlingen beter voor te bereiden op hun examen, maar ook op

De onderbouwleerlingen kunnen verschillende stromen kiezen

het vervolgonderwijs. In dit kader past het ook om de profiel-

(sportstroom, artistroom en Life Science). Voor het schooljaar

keuze een jaar uit te stellen. De leerlingen kiezen in de derde

2010-2011 wordt onderzocht of leerlingen in de onderbouw

klas voor een van de twee stromen en maken aan het einde van

Spaans als extra vak aangeboden kunnen krijgen.

het vierde jaar pas hun definitieve keuze. Vernieuwend

Voor leerlingen in de bovenbouw die meer uitdaging vragen, worden modules aan de Open Universiteit aangeboden, bestaat

Bovenbouw

de mogelijkheid tot het volgen van Cambridge Engels en wordt

Tweestromenland

onderzocht of modules wiskunde en economie tot de mogelijk-

Verbetering Bètaonderwijs

heden behoren.

Samenwerking bedrijven Bètavakken meer op elkaar afstemmen

Vernieuwend In de onder- en bovenbouw moet het onderwijs zodanig aangepast worden dat het nog beter aansluit bij de leerlingen van deze tijd.

Verbetering aansluiting vervolgonderwijs

Onderbouw Life Science eerste klas Digitale klas Vakoverstijgend werken Projectwerk, groepswerk Vakinhoud Te en Ha beter afstemmen op bepaalde profielen

Extra modules aanbieden Extra examentraining

Overzicht aandachtspunten vernieuwing

Zo is in een gecombineerde eerste klas (atheneum- en gymnasiumleerlingen) gestart met Life Science. In deze klas werken de leerlingen vakoverstijgend aan thema’s en projecten. Ze zijn


vooral onderzoekend bezig, werken in groepjes en maken veel

Op het atheneum worden zowel in de onder- als bovenbouw

gebruik van de elektronische leeromgeving, digitaal lesmateriaal

extra activiteiten aangeboden. Zo worden in klas 1 t/m 3 verschil-

en ICT. Ook het oprichten van een digitale klas is in ontwikkeling.

lende projecten georganiseerd. De leerlingen in de bovenbouw nemen deel aan een aantal (vak)excursies, externe vaklessen

Voor de derde klassen zal onderzocht worden of bij de vakken

en in sommige vakken zelfs bijzondere colleges, in school, maar

tekenen en handvaardigheid de inhoud zodanig kan worden

ook buiten school. In laag vier vinden de buitenlandse reizen

aangepast dat deze beter aansluit bij bepaalde profielen.

plaats. In schooljaar 2010-2011 zal er een programma ontwikkeld SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 2 7 | trevi anu m sch ol en groep

worden voor de maatschappelijke stage.


Verder worden LOOT-leerlingen op allerlei manieren gesteund in

Inrichting onderwijs

het uitoefenen en het verder ontwikkelen van hun sport. Projectonderwijs traditionele lesvormen

Internationalisering Leerlingen uit de derde klas kunnen zich opgeven voor een

Proefwerkroosters

Bevorderingsnormen

uitwisseling met leerlingen van een school in Hückelhoven. In

Verzuimregistratie

het daarop volgend jaar kiezen de leerlingen voor een steden-

Opvang klassen/groepen bij lesuitval

reis of een uitwisseling. De uitwisseling biedt de leerlingen de

Huiswerkbegeleiding

mogelijkheid om kennis te maken met de cultuur, de gewoonten

Lesroosters

PTA-schema's Proefwerkbanduren Planning stromen Rapportbespreking

Cijferregistratie

en bijzonderheden van een ander land. Ze verblijven ter plekke in

Gebruik PDA's

Berekening jaarcijfers

gastgezinnen. In de tweede helft van het schooljaar verblijven de

Tweestromenland 4de klas

Werken met Magister

leerlingen uit het buitenland in de gezinnen van onze leerlingen en wordt er een gevarieerd programma van les, cultuur, bezichti-

Maatschappelijke stage Begeleiding profielwerkstukken extern

ging en ontspanning aangeboden.


Extra activiteiten Bovenbouw Projecten Internationalisering Stedenreizen Begeleiding LOOT-leerlingen (Vak)excursies

3.4.6 Loopbaanbegeleiding Zie algemene paragraaf 3.1.6 (pag. 14).

Onderbouw Projecten

Intern Extern

3.4.7 Reflectie en evaluatie

Uitwisseling met Hückelhoven

Reflectie en evaluatie

Begeleiding LOOT-leerlingen Speciale colleges via samenwerking met bedrijven

Speciale colleges Lessen extern / internet Maatschappelijke stage Begeleiding profielwerkstukken extern

Analyses Rapporten SE- en CE-cijfers Doorstroomgegevens Schoolverlaters

Overzicht aandachtspunten (extra) educatieve activiteiten

Adviezen en resultaten

Enquêtes onder leerlingen

Toetsbeleid Toetsontwikkeling Kwaliteit van toetsen Manier van toetsen Afstemming van de vakken Lay-out van de verschillende toetsen

Lesbezoek

3.4.4 Vormen van beoordeling Zie algemene paragraaf 3.1.4 (pag. 14). Overzicht aandachtspunten reflectie en evaluatie


3.5 Gymnasium

Ze worden in de loop van de opleiding verder ontwikkeld en aangescherpt. Het beeld van de gymnasiast als ‘nerd’ klopt zeer

Algemeen

zeker niet. Ook het idee dat gymnasiumleerlingen beter of braver

Het gymnasium van de Trevianum scholengroep is een categori-

zouden zijn dan anderen, is een misvatting. Het gaat om gewone,

aal gymnasium. Dat wil zeggen dat er in alle leerjaren in principe

zelfbewuste jongeren, maar met capaciteiten die ze graag verder

aparte gymnasiumklassen zijn.

willen ontplooien.

Het gymnasium biedt breed funderend en veelzijdig onderwijs


met veel aandacht voor de klassieke talen en KCV. In de bo-

Het gymnasium wil leerlingen een warm pedagogisch-didactisch

venbouw zijn er ruime keuzemogelijkheden. Leerlingen wordt

klimaat bieden waarin presteren mag en kan. De grondhouding is

een leerklimaat geboden waarin ruim plaats is voor sociale en

er een van het helpen de talenten te ontplooien die de leerlingen

culturele ontplooiing. Zeker in een tijd waarin de roep om excel-

hebben. Het gaat daarbij zowel om ontplooiing op intellec-

lente studenten steeds luider wordt en waarin de afkeer van

tueel gebied als om ontplooiing op sociaal en cultureel gebied.

een zesjesmentaliteit tot in de hoogste regionen wordt geuit,

Er wordt daartoe ruimte geboden en de leerlingen worden uitge-

is het geen schande meer om boven het maaiveld uit te steken.

daagd om die ruimte te benutten.

Het gymnasium biedt leerlingen de kans om hun talenten te ontwikkelen en te brengen tot een niveau waar steeds meer om

Leren vindt zoveel mogelijk plaats in wisselwerking met de

gevraagd wordt.

docent en met elkaar. Er is daarbij plaats ingeruimd voor leren door doen. Hierbij dient niet alleen gedacht te worden aan het

Van de leerling wordt verwacht dat hij kan en – wat nog belang-

min of meer zelfstandig bezig zijn met de stof, maar ook aan

rijker is – wil leren. Er zijn daarom toelatingseisen. Een gymna-

het ‘lesgeven’ aan anderen. Onderzoek heeft uitgewezen dat

siumleerling brengt bovendien een bepaalde houding mee. Hij

dit een zeer effectieve manier is om stof op een hoog niveau te

is nieuwsgierig en hij laat zich graag intellectueel uitdagen. Hij

leren beheersen. De leerlingen worden daarom tijdens buiten-

vindt het prettig om alleen of in samenwerking met anderen lasti-

landse reizen als gids ingezet. Zij leveren hun medeleerlingen en

ge zaken te onderzoeken. Hij is bereid energie en tijd te investe-

begeleiders ter plaatse informatie over het bezochte. Verder zijn

ren in zijn studie. Hij wil graag kennis verwerven en hij is in staat

leerlingen van de hogere klassen actief als tutor van leerlingen

de verworven kennis in nieuwe contexten toe te passen.

van lagere klassen. Ze vervullen in dezen als het ware de rol van ‘hulpdocent’. Dit wordt door alle betrokkenen als een zeer

Hij is betrokken bij school en geïnteresseerd in de wereld om

waardevol project gezien.

hem heen. Dat blijkt onder andere uit het deelnemen aan buitenschoolse activiteiten en uit een actieve opstelling ten aanzien

Een andere vorm van actief leren die de afgelopen jaren steeds

van de studie. Een gymnasiumleerling is zelfverantwoordelijk

meer reliëf heeft gekregen, is die van de maatschappelijke stage

en in staat te reflecteren over zijn eigen gedrag en handelen. Al

waarbij leerlingen als volwaardige partner in reële maatschappe-

deze zaken dienen vanaf het begin in essentie aanwezig te zijn.

lijke omgevingen functioneren en participeren. SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 2 9 | trevi anu m sch ol en groep

Pedagogisch didactisch klimaat Leerproces

Presteren mag! Ruimte voor sociale en culturele ontplooiing

Begeleiding docent Meer initiatief bewaken eigen leerproces

Leren door doen

Zelfevaluatie bij eigen leerproces

Presentaties geven

Streven naar meer activerende werkvormen

Zelf gidsen op buitenlandse reizen Maatschappelijke stage Tutoren

Overzicht aandachtspunten pedagogisch-didactisch klimaat


Het is belangrijk dat leerlingen in onze complexe en snel veran-

Ontplooiing van talenten vindt eerst en vooral plaats binnen

derende samenleving naast het werken aan het verwerven van

het reguliere curriculum. Er is echter meer uitdaging nodig. De

kennis ook aandacht besteden aan het verwerven van levens-

leerlingen wordt daarom de mogelijkheid geboden om zich extra

vaardigheden. In de komende periode zal daarom aandacht

te ontwikkelen. Zo bestaat sinds het schooljaar 2009-2010 de

besteed worden aan een vernieuwde invulling van het mentoraat

mogelijkheid om in plaats van Engels voor de verrijkte variant,

en/of mentorlessen. Er wordt gezocht naar een vorm waarin,

Cambridge Engels, te kiezen. Voor wie dat wil, is er sinds 2008-

meer dan tot nu toe het geval was, aandacht besteed wordt aan

2009 de mogelijkheid om modules van de Open Universiteit te

levensvaardigheden.

volgen. Verder is er ruim aandacht voor extra-curriculaire onderdelen van de bètavakken.

Het gymnasium streeft naar het inzetten van een activerende

Er wordt gedacht over mogelijkheden om het aanbod aan

didactiek. Dat komt onder andere tot uiting in het gebruik van

verrijkende activiteiten nog verder uit te breiden. Zo wordt op

werkvormen waarbij een beroep wordt gedaan op de zelfstandig-

het ogenblik onderzoek gedaan naar de wenselijkheid en de

heid en de zelfverantwoordelijkheid van de leerlingen. Zij moeten

haalbaarheid van het aanbieden van lessen Spaans en lessen

zelf initiatief nemen bij het bewaken en het evalueren van het

Chinese cultuur aan geïnteresseerden. Daarnaast is er in de

eigen leerproces. De docent speelt hier uiteraard steeds een be-

eerste klassen in samenwerking met het atheneum een Life

langrijke rol. Hij controleert of de gewenste resultaten inderdaad

Science-klas gestart.

bereikt worden.


Een ontwikkeling die inmiddels is ingezet, is de steeds meer


toenemende samenwerking tussen vakken. Er is bijvoorbeeld op

Ook buiten de lessen zijn er veel activiteiten voor en door de

sommige terreinen sprake van het vakoverstijgend aanbieden

leerlingen, zoals muziekavonden, dramavoorstellingen en ten-

van delen van het curriculum.

toonstellingen. Deelname of bezoek hieraan wordt zeer gestimuleerd. De leerlingen ontwikkelen zo niet alleen hun intellectuele

Een onderwerp dat de komende jaren zeker nadere aandacht

vermogens; ook creatieve, sociale en emotionele vaardigheden

zal krijgen, is het plan om te komen tot een ‘vernieuwing’ van

krijgen aandacht.

het gymnasium zoals dat is geformuleerd in het Tussenrapport van de Verkenningscommissie Klassieke Talen uit september

De reizen die de leerlingen op het gymnasium met school maken

2009. Dit plan omvat de invoering van een voor gymnasiasten

zijn alle opgenomen in het curriculum. Ze maken integraal deel

in de bovenbouw verplicht nieuw vak Griekse en Latijnse Taal

uit van de leerstof. De aanpak van een en ander wordt jaarlijks

en Cultuur (GLTC). Het vak KCV zou in dit nieuw vak op moeten

met de betrokken secties geëvalueerd.

gaan. In de bovenbouw zouden naast GLTC in de klassen vijf en zes Grieks en Latijn alleen als keuzevak worden aangeboden. Het

Verder is er aandacht en ruimte voor projecten met een duidelijk

gaat hierbij om adviezen van een verkenningscommissie aan de

educatief doel. Belangrijk bij de keuze voor een bepaald project

staatssecretaris. De meningsvorming en de besluitvorming rond

is het doel ervan. Dat moet vooraf duidelijk zijn. Er moet in elk

deze plannen zullen nog enige tijd in beslag nemen.

geval voldoende ‘leerrendement’ worden behaald. Projecten worden daarop geselecteerd.

Onderwijsaanbod Ontplooiing

Verbreiden gymnasiale cultuur

Primair reguliere lessen

Onderzoek aanbieden Spaans (onderbouw)

gekozen wordt, is het in huis halen van gastsprekers. Deze kunnen door hun hoge niveau van vakinhoudelijke kennis en presentatie zowel docenten als leerlingen enthousiasmeren om

Cambridge Engels Modules Open Universiteit

Een vorm van extra activiteiten waar de laatste tijd vaker voor

Invulling mentoraat en mentorlessen

zich in bepaalde aspecten van vakken verder te verdiepen. Extra activiteiten

Levensloopbaankunde

Stimuleren culturele activiteiten

Onderzoek aanbieden Chinees

Muziekavonden

Model European Parliament

Dramavoorstellingen

Vakoverstijgend werken

Tentoonstellingen

Life Science

Excursies en reizen onderdeel curriculum Uitbreiden aanbod (Sicilië)

Werken aan projecten met duidelijk educatief doel

Gastsprekers Overzicht aandachtspunten onderwijsaanbod

Overzicht aandachtspunten niet-lesactiviteiten




Zie algemene paragraaf.

De toelichting bij de subparagraaf Loopbaanbegeleiding uit paragraaf 3.1.6 geldt ook voor het gymnasium. Het is echter


belangrijk om hier één aspect voor het gymnasium uit te lichten

Op schoolniveau spelen op het ogenblik (schooljaar 2009-2010)

en dat betreft de rol van de loopbaanbegeleider. Deze rol moet

twee zaken. Allereerst wordt onderzoek gedaan naar de nood-

opnieuw belicht worden. De loopbaanbegeleider zal de mento-

zaak en de mogelijkheid om de lessentabel in de bovenbouw

ren nadrukkelijker dienen aan te sturen.

voor klassieke taken, scheikunde en Cambridge Engels met een gering aantal uren uit te breiden. Het is de verwachting dat dit

Loopbaanbegeleiding

onderzoek binnen enkele maanden afgerond zal zijn. Daarnaast wordt gekeken naar de invulling van het mentoraat en de inrichting van de mentorlessen. Ook hierbij zijn over enkele maanden

Bespreken rol LOB'er in mentorenteams

Zie algemene paragraaf

resultaten te verwachten. Op landelijk niveau loopt een groot onderzoek naar de stand van

Overzicht aandachtspunten loopbaanbegeleiding

zaken op de gymnasia. De reden hiervoor is vooral de opvallende daling van met name het CSE-cijfer voor Latijn. Landelijk

3.5.7 Reflectie en evaluatie

is er sprake van een groeiende groep extreem laag scorende

Doordat de lessen in een stabiel, homogeen klassenverband

eindexamenkandidaten. Inmiddels is dat onderzoek grotendeels

gegeven worden, ontstaat een veilige leeromgeving waarin naar

afgerond en ligt er een Tussenrapport van de Verkenningscom-

beste vermogen presteren mogelijk is. Topprestaties worden er

missie Klassieke Talen. Het rapport is al aan de orde geweest bij

gestimuleerd en gewaardeerd. Deze grondhouding blijkt onder

de paragraaf over het onderwijsaanbod. Ook op onze school zal

andere uit het zeer lage uitstroompercentage en het zeer hoge

meningsvorming hierover dienen plaats te vinden. Welke keuzen

doorstroompercentage.

er op regeringsniveau in dezen gemaakt zullen worden, is op het

Reflectie en evaluatie

ogenblik in het geheel niet te voorzien. Inrichting onderwijs

Lesbezoek

Analyse cijfers Rapportcijfers

Klassieke talen Scheikunde

Schoolniveau Onderzoek aanpassing lessentabel

Cambridge Engels

Landelijk niveau Volgen onderzoeken naar daling cijfers Latijn en daaruit voortvloeiende aanbevelingen voor klassieke talen en KCV

Enquêtes onder leerlingen

Eindexamenresultaten Doorstroom- en uitstroomgegevens

Overzicht aandachtspunten reflectie en evaluatie

Toekomstige invulling mentoraat en mentorlessen



3.6. Begeleiding en zorg

bleem ontstaat of de vraag zich voordoet, kan ook het beste aan

Zolang een leerling op school zit, krijgt hij begeleiding bij de

een oplossing worden gewerkt: bij voorkeur dus in de vakles of

ontwikkeling van de eigen leerstijl, de ontwikkeling van sociale

met behulp van de mentor en als dat niet kan door tussenkomst

vaardigheden, het bevorderen van zelfstandigheid en autonomie

van remedial teacher, leerling- of loopbaanbegeleider.

en het versterken van zijn kwaliteiten. De begeleiding is erop gericht de leerling te leren richting te geven aan het eigen leven,

Voorbeeld: Indien een leerling moeilijkheden met een vak

de leerling te laten ervaren dat leren de moeite waard is en nooit

ondervindt, bespreekt hij dit in eerste instantie met de vak-

ophoudt. Begeleiding is ook de leerling leren respect te ontwik-

leerkracht en, als dat niet helpt, met de mentor, die zich vervol-

kelen voor de ander, andermans eigendommen en de wereld.

gens een beeld vormt van het probleem en de leerling aanzet tot het vinden van de juiste hulp. Indien er een leerprobleem is dat

We kunnen drie niveaus van begeleiding overgaand in zorg

niet door de vakleerkracht opgelost is, kan de mentor:

onderscheiden:

• nog een keer overleg voeren met de vakleerkracht en wellicht

• reguliere begeleiding

op deze manier het probleem oplossen;

(basisbegeleiding, eerstelijns, voor alle leerlingen),

• de leerling verwijzen naar een tutor (onderbouw);

• speciale begeleiding

• de leerling verwijzen naar remediale hulp (onderbouw);

(tweedelijns, voor een deel van de leerlingen),

• de leerling voordragen voor extra hulp door een vakdocent

• speciale zorg

(bovenbouw).

(LGF-leerlingen). Actiepunten De leerlingbegeleiding is zoveel mogelijk preventief, gericht op

• De komende jaren zal deze begeleidingsstructuur verder

het voorkomen van problemen. Waar noodzakelijk is ze curatief,

ontwikkeld worden door professionals voor de klas meer ge-

gericht op het helpen oplossen van problemen. Veelal hebben we

reedschappen aan te reiken en vaardigheden te trainen. Enkele

het dan over een betrekkelijk klein aantal leerlingen met grotere

malen per jaar wordt een in-company training Onderhoud

of complexere problemen die zonder speciale zorg het onder-

mentorvaardigheden aangeboden. Elke mentor volgt tenminste

wijs op havo/vwo-niveau niet zouden kunnen volgen. Onder de

twee dagdelen per jaar zo’n mentortraining.

begeleiding valt ook het precies bijhouden en signaleren van (problematisch) schoolverzuim en het aanpakken van oorzaken

• In de onderbouw zal de begeleiding van leerlingen door tutoren worden uitgebreid.

die leiden tot dat verzuim. 3.6.2. Speciale begeleiding 3.6.1 Geïntegreerde begeleiding

Soms zijn problemen of vragen waar een leerling mee worstelt

Onderwijs en begeleiding gaan hand in hand. Leerlingen die

zo ingewikkeld dat het beter is om er in meer gespecialiseerd

moeilijkheden ondervinden bij het leren leren, bij hun sociaal-

verband naar te kijken. Daarvoor heeft Trevianum een uitge-

emotionele ontwikkeling of bij loopbaanaangelegenheden gaan

breid tweedelijnsnetwerk ter beschikking. Leerlingbegeleiders

in eerste instantie te rade bij de mentor. Op de plek waar het pro-

(sociaal-emotionele problemen), loopbaanbegeleiders (advies SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 3 3 | trevi anu m sch ol en groep

bij studie- en beroepskeuze), remedial teachers (leren leren) en

Begeleiding van leerlingen met speciale zorgvragen

een zorgcoördinator (leer-, ontwikkelings- en gedragsproblemen

Trevianum kent een aantal leerlingen met speciale zorgvragen,

van leerlingen) staan in eerste instantie gereed om de vakdocent

bijvoorbeeld een auditieve beperking, langdurige of chronische

en mentor van advies te dienen en deze te begeleiden. In tweede

ziekte, gedrags- of psychiatrische problemen. Een deel van deze

instantie kunnen zij leerlingen ‘overnemen’ – maar steeds met

leerlingen maakt gebruik van een leerlinggebonden financiering

terugkoppeling naar de coördinator, mentor of vakdocent.

(LGF) of rugzakje, een deel ook niet. Bij beide groepen leerlingen is het belangrijk te komen tot een goede afstemming van de

Daarnaast is er een aantal speciale programma’s die efficiënter

externe begeleiding en school. Ouders zijn daarbij een belang-

in groepsverband (met lotgenoten) aangepakt kunnen worden.

rijke schakel.

Deze programma’s kunnen ook onderscheiden worden in ‘leren leren’, ‘sociaal-emotionele ondersteuning’ en ‘leren kiezen’.

Vaardigheidstrainingen Er worden steeds hogere eisen gesteld aan de vaardigheden

Remediale hulp wordt op verschillende manieren aangeboden:

waarover leerlingen moeten beschikken. Als het een leerling aan

• groepsprogramma (vooral in de eerste klassen: hulp bij spel-

een of meer cruciale vaardigheden ontbreekt, dan kan dat van

lingproblemen of problemen met begrijpend lezen, tekort-

grote invloed zijn op zijn verdere loopbaan. Bovendien kan het

komingen in het structureren of bij rekenvaardigheden);

gebrek aan een aantal van deze vaardigheden leerlingen al direct

• individuele begeleiding bij leerproblemen;

belemmeren bij een goede doorloop op Trevianum, immers de

• ondersteuning van aspecten van leren leren in vaklessen en

leerling voelt dat hij tekortschiet of voelt zich in het nauw ge-

mentorlessen.

dreven. Zijn gemoedsrust gaat daaronder lijden (gevoelens van onmacht, zich ongelukkig voelen). In trainingen worden leerlin-

Begeleiding dyslectische leerlingen

gen dan nieuwe perspectieven geboden, nieuwe vaardigheden

Trevianum heeft tussen de 5% en 7% leerlingen die dyslectisch

aangeleerd en krijgen ze handvatten om te leren reflecteren.

zijn, dat wil zeggen: leerlingen die via een officieel testrapport

Door lotgenotencontact leren leerlingen dat zij niet de enigen

erkend zijn als leerling met lees- en spellingproblemen. Deze

zijn die zo’n probleem hebben en leren zij van elkaar hoe ze het

groep krijgt extra mogelijkheden bij het maken van overhoringen,

beste met het probleem om kunnen gaan.

proefwerken en examens. In de komende jaren zullen in toenemende mate technische hulpmiddelen ingezet gaan worden om de

Trainingen / bijeenkomsten

problemen die een aantal leerlingen uit deze groep heeft met het

Op Trevianum worden de volgende trainingen en bijeenkomsten

lezen van teksten, te ondersteunen met zogenaamde tekst-naar-

georganiseerd:

spraak-software. Ook andere ICT-middelen gaan (waar mogelijk)

• faalangstreductietraining,

de beperkingen die dyslectische leerlingen hebben, verzachten.

• socialevaardigheidstraining (voor leerlingen met teruggetrok-

Opties zijn daarbij het gericht inzetten van audioapparatuur en het gebruik van handzame laptops (netbooks). Om dit alles mogelijk te maken is ook de hulp en inzet van een aantal ouders van belang. SC H OOLP L AN 2010-201 4 | 34 | t rev ian um s c h o lengroe p

ken, verlegen of over-assertief dan wel dominant gedrag), • ‘Rots en water’ (grenzen leren, stevigheid verkrijgen voor teruggetrokken leerlingen),

• omgaan met verlieservaringen (dood van een nauwe verwant), • omgaan met echtscheidingssituaties.

• Ontwikkelen en inzetten van rt-programma’s lezen en leren voor leerlingen uit de tweede klas en hoger.

Actiepunten

Intern zorgteam en zorgen adviesteam

• Verbetering van de overdracht van zorgdossiers door de afle-

Goede samenwerking is nodig om in complexe begeleidings-

verende school (veelal basisschool) naar Trevianum, eventueel

situaties zo goed mogelijk te kunnen begeleiden en de leerling

via vermelding in het onderwijskundig rapport van ‘geen vol-

zo de kans te geven zich optimaal te ontwikkelen. Via overleg van

ledige rapportage’ als er op verzoek van de ouders een of meer

begeleiders wordt getracht te voorkomen dat problemen

relevante gegevens niet overgedragen worden.

escaleren, maar ook al in een eerder stadium is overleg van

• Mentoren en vakdocenten leren om sneller en beter leer-, gedrags- of sociale problemen adequaat te signaleren. • Tweedelijnsbegeleiders en coördinatoren beter met elkaar la-

belang. Samenwerking zorgt voor afgestemde onderwijszorgarrangementen en een passend en samenhangend aanbod van zorg en ondersteuning voor elke leerling.

ten communiceren door geregelde terugkoppeling van en over ‘zorgleerlingen’. Dit kan bereikt worden door stroomlijning van

Dit is temeer nodig omdat we de laatste jaren de gedragsproble-

de communicatie via Magister en door het invoeren van school-

men bij leerlingen zien toenemen en leerlingen met gedrags- of

intern zorgoverleg (tenminste vier maal per jaar per school: aan

persoonlijkheidsstoornissen steeds vaker in het regulier onder-

het begin van het schooljaar, voor het kerstrapport, voor het

wijs instromen (passend onderwijs).

voorjaarsrapport en voor het overgangsrapport).

Docenten zijn belangrijke signaleerders van en informanten over

• Verbeteren van invoer van zorggegevens in Magister en ver-

de problematiek bij kinderen, maar ze zijn niet opgeleid om deze

beteren van de warme overdracht naar de nieuwe mentor en

problemen aan te pakken of op te lossen. In het zorgen advies-

coördinator.

team werken leerlingbegeleiders en zorgcoördinator samen met

• Vergroten en versterken van de verantwoordelijkheid van de mentor voor begeleidings- c.q. zorgaspecten van de leerlingen. • Het breder inzetten van ‘technische maatjes’ in de begeleiding

professionals om leerlingen met problemen snel en adequaat te helpen en waar nodig docenten te voorzien van handelingsaanwijzingen en interventietactieken.

van dyslectische leerlingen (onder meer: tekst-naar-spraaksoftware, audio-ondersteuning, inzet netbooks). • Aanscherpen van het verzuimprotocol, zodat zo vroeg mogelijk

In en vanuit dit ZAT worden de volgende taken uitgevoerd: consultatie en advies ten behoeve van de probleeminbrenger (veelal

duidelijk wordt dat er sprake is van problematiek en adequate

de leerlingbegeleider maar ook de coördinator of mentor),

begeleiding kan worden geboden.

onderling afspreken wie welke interventies uitvoert en afspreken

• Afspraken maken in het kader van de Lokaal Educatieve Agen-

wie welke verwijzing doet, dan wel de contacten tussen leerling

da (op samenwerkingsniveau) over deelname van de externe

en ouders en externe hulpverleners begeleidt. Waar nodig wordt

partners in het zorgen adviesteam (ZAT).

screening of diagnostiek uitgevoerd of (extern) in gang gezet en

• Opzetten en uitvoeren van groepsbegeleiding bij het leren omgaan met dyslexie voor leerlingen in de onderbouw.

in een (beperkt) aantal gevallen wordt gezorgd voor indicatievoorbereiding voor geïndiceerde begeleiding. SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 3 5 | trevi anu m sch ol en groep

Actiepunten

en schip terecht komen. Er zal immers altijd een plaats voor hen

• Verbeteren van consultatie en advies binnen het interne zorg-

gevonden worden. De onderwijsinspectie zal erop toezien dat

team. • Vergroten van de betrokkenheid van coördinatoren bij het

scholen deze verantwoordelijkheid waar maken, met eventuele consequenties voor de bekostiging.

interne zorgteam en het ZAT. • Ondersteunen van mentoren en vakleerkrachten bij het begeleiden van leerlingen in de klas.

Actiepunten • Voor 1 januari 2011 in kaart brengen wat de zorgbreedte is die

• Optimaliseren van informatieverstrekking aan ouders.

Trevianum aankan en welke gevolgen dit heeft voor de mensen

• Veranderen van uitwisseling van zorggegevens naar collegiale

op de werkvloer.

advisering en ondersteuning in het ZAT (meer gebruik maken van de aanwezige deskundigheid en van het netwerk). • Het ZAT komt voortaan éénmaal per zes weken bij elkaar, gedurende twee uur. Per keer bespreekt men zo’n acht nieuwe

• Vergroten van het handelingsrepertoire van docenten die belast zijn met het lesgeven aan (uiteenlopende typen) zorgleerlingen, door middel van training en coaching. • Voor 1 januari 2011 afspraken maken met Groenewald, Graaf

leerlingen en twaalf tot vijftien ‘volgers’. Dit heeft gevolgen

Huijn College, DaCapo College en Connect College (SWV) over

voor de inzet van externe partijen.

het soort zorgleerlingen dat binnen het regulier onderwijs bij welke school toelaatbaar zijn.

Passend onderwijs

• Zoeken naar mogelijkheden om ambulante begeleiding vanaf

Een van de doelen van begeleiding kan zijn het bieden van pas-

2012 in eigen dienst te nemen. Dit is noodzakelijk in verband

send onderwijs en te komen tot een startkwalificatie voor alle

met de afschaffing van gedwongen winkelnering bij afname van

leerlingen. In een wet die (waarschijnlijk) van kracht wordt in

expertise uit/van REC’s. Overigens kan dan niet meer gespro-

2012 wordt geregeld dat schoolbesturen een zorgplicht passend

ken worden van ‘ambulante’ begeleiding. Een betere term zou

onderwijs krijgen. Voor elke leerling die aangemeld wordt voor

dan zijn begeleiding bij gedragsproblemen.

of toegelaten is tot een school van het bestuur, moet het bestuur een passend onderwijsaanbod kunnen aanbieden, dus ook voor

Loopbaanbegeleiding

de leerlingen die extra zorg nodig hebben.

Hoe maak je de leerling tot hoofdrolspeler in zijn eigen loop-

Voor de uitvoering van dat passend onderwijsaanbod zullen

baan? Trevianum staat voor de uitdaging de kwaliteit van de

schoolbesturen met elkaar moeten gaan samenwerken in regi-

keuzes van een leerling voor opleidingsrichting en beroeps-

onale samenwerkingsverbanden, maar ook zullen ze afspraken

toekomst te verbeteren. Dit vraagt om een dialoog met de leer-

moeten gaan maken met andere partijen als jeugdzorg en

ling over zijn talenten, vaardigheden, ambities en affiniteiten

maatschappelijke ondersteuning. Als de school waar de leerling

en de ontwikkeling van de school tot een loopbaanwerkplaats

aangemeld is zelf de extra zorg niet (helemaal) kan bieden,

waarbij (zelf )onderzoek, competentiegerichte voorlichting

moet zij zoeken naar een andere school die dat wel kan. Ouders

van het hoger onderwijs en het beroepenveld een belangrijke

hoeven dus niet meer te ‘shoppen’ langs verschillende scholen.

inbreng hebben. Studiebeursbezoek, bezoek aan opleidingen en

Ook kunnen er op deze manier geen leerlingen meer tussen wal

LOB-lessen zijn belangrijk, maar niet voldoende. Gebleken is dat


leerlingen niet voldoende samenhang zien tussen deze activitei-

• Uitbouw van het gebruik van LOB-dossiers bij de intake-

ten. Docenten moeten dus expliciet doorvragen naar de beteke-

gesprekken met het hoger onderwijs.

nis ervan voor een leerling: wat spreekt je aan en wat zegt dat

• Het initiëren van ‘warme overdracht’ van PO naar VO en van VO

over jou? Wat is jouw sterke kant? De persoonlijkheid centraal

naar HO.

stellen betekent ook het ontwikkelingsproces beter in beeld

• Uitbouw van het loopbaanbegeleidingsdeel van de website en

krijgen. Latente gedragskenmerken in bijvoorbeeld de ontwikke-

het stimuleren van het gebruik ervan door mentoren en leerlin-

ling die de leerling vanaf het basisonderwijs typeerde, zijn voor

gen.

loopbaanplanning ook van belang. De ontwikkeling die de leer-

• Het geven van aansluitcursussen bijvoorbeeld voor taal en

ling doormaakt in de eerste fase van het voortgezet onderwijs

rekenen, via profielwerkstuk en proefstudeerprojecten bij het

is heel belangrijk om (zelf )inzicht te krijgen waarmee de tweede

HO.

fase succesvol(ler) kan verlopen. Actiepunten • Betere toerusting van mentoren in de onderbouw. Gedurende de hele planperiode aanbieden van jaarlijkse cursussen waarin steeds andere aspecten van loopbaanbegeleiding aan de orde komen. • Betere toerusting van mentoren van de bovenbouw. Mentoren moeten ervan doordrongen raken dat leerlingen sturing en coaching nodig hebben en dat zij een cruciale rol spelen in de eerstelijns loopbaanbegeleiding. • Het opzetten en consequent bijhouden van een leerling volgsysteem vanaf de overdracht door de basisschool, via SVL, VSV, DAT en andere meetgegevens en observaties van de schoolloopbaan op Trevianum, zodat bij de begeleiding (in plaats van advisering bij de keuzes) de intellectuele, emotione le en persoonlijkheidsontwikkeling zichtbaar wordt en gebruikt kan worden. • Uitbouw van loopbaanbegeleiding waarin de persoon van de leerling centraal staat. Daartoe moeten instrumenten (door) ontwikkeld worden die door de mentoren gebruikt kunnen worden. • Uitbouw van de afspraken met het HBO en WO over de vorm van de voorlichting (competentiegericht in plaats van wervend). SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 3 7 | trevi anu m sch ol en groep

3.7 Academische opleidingsschool

opleiden bij te dragen. Deze infrastructuur behelst onder andere:

Al langere tijd worden scholen betrokken bij het opleiden van

• dat er een vaste opleider in de school is;

leraren. Trevianum begeleidt al meer dan dertig jaar stagiaires

• dat deze opleider scholing heeft gevolgd voor het verrichten

van vooral Fontys, het Conservatorium Maastricht, de Kunst-

van scholings- en begeleidingtaken;

academie en de Sporthogescholen Tilburg en Sittard.

• dat begeleidende docenten (schoolpracticumdocenten) naar

Nu heeft het ministerie van OC&W besloten om het opleiden in

• dat er afspraken zijn met de lerarenopleiding over de taak- en

behoren geschoold worden; de school structureel te verankeren in het onderwijs. Het minis-

verantwoordelijkheidsverdeling.

terie heeft een definitieve regeling voor de opleidingsschool in het leven geroepen die precies aangeeft wat de eisen zijn voor

Academische opleidingsschool

een opleidingsschool.

Als een opleidingsschool, naast het opleiden van studenten, door studenten en docenten ook sterk op de praktijk gericht

Opleidingsschool

onderzoek op school wil laten uitvoeren om de professionaliteit

De voornaamste eis om als opleidingsschool aangewezen te wor-

van leraren te verbeteren, kan zij een aanvraag doen voor een

den, is dat een school, in nauwe samenwerking met één of meer

‘academische verdiepingsslag’. Naast praktijkgericht onderzoek

lerarenopleidingen of universiteiten, tenminste veertig procent

moet de academische opleidingsschool ook schoolontwikkeling

van het onderwijsaanbod van een reguliere lerarenopleiding

en innovatie bevorderen. Daarbij legt zij relaties met op onder-

verzorgt in de school. Het ministerie van OC&W stelt strenge

zoek en innovatie gerichte organisaties.

eisen aan het opleidend vermogen van scholen die in aanmer-

Tijdens deze verdiepingsslag wordt van de academische

king willen komen. Het orgaan dat de goedkeuring adviseert, de

opleidingsschool gevraagd om een bijdrage te leveren aan het

Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO), toetst de

beantwoorden van de volgende vragen:

kwaliteit van de scholen en hun samenwerking met de betrokken

• Wat zijn de extra elementen die een academische opleidings-

opleidingen en bepaalt of een school gecertificeerd wordt als opleidingsschool.

school toevoegt aan het opleiden van leraren? • Hoe kan het opleiden van leraren in een werkpleksituatie (nog) beter worden gecombineerd met het doen van praktijkgericht

Wij streven een vloeiende ontwikkelingslijn na van docent in opleiding naar startende docent en van daaruit naar de professionele docent: een docent die zich voortdurend blijft ontwikkelen vanuit zijn eigen ontwikkelingsbehoeften en vanuit de behoeften van de organisatie.

onderzoek in een school? • Welke aanvullende kwaliteitscriteria zijn nodig bovenop de kwaliteitscriteria voor een opleidingsschool? • Welke aanvullende kosten maakt een academische opleidingsschool bovenop de kosten voor een opleidingsschool?

Om als rijke omgeving voor aanstaande docenten studenten in

Toekenning predikaat Academische opleidingsschool

staat te stellen het complexe beroep van leraar goed te leren,

Om in aanmerking te komen voor deelname aan deze verdie-

heeft de opleidingsschool een infrastructuur nodig om aan het

pingsslag en een bijdrage in de kosten, moet een school in


principe aan alle voorwaarden van een reguliere opleidings-

praktijkgericht onderzoek en het bevorderen van schoolontwik-

school voldoen en in aanvulling daarop aan een aantal extra

keling en innovatie – worden op Trevianum vooral geconcen-

voorwaarden.

treerd in het Life Science-project.

Trevianum heeft de ambitie een academische opleidingsschool te worden. Om dat gestalte te geven werkt Trevianum samen met andere scholen en lerarenopleidingen. Dat samenwerkingsverband is de Academische Opleidingsschool Limburg. In dat samenwerkingsverband is het Meerjarenbeleidsplan Academische Opleidingsschool 2009-2015 ontwikkeld en voor ieder jaar zal er een Jaarbeleidsplan opgesteld worden. Het CFI heeft op 16 december 2009 een beschikking afgegeven waarin de subsidieaanvragen van het samenwerkingsverband Academische Opleidingsschool Limburg gehonoreerd zijn. Dat betekent dat Trevianum aangewezen is als academische opleidingsschool. Bovendien ontving Trevianum de certificering van opleidingsschool. Actiepunten • Trevianum continueert als opleidingsschool de nauwe samenwerking met Fontys Lerarenopleiding te Sittard en gaat nieuwe relaties aan met andere lerarenopleidingen of universiteiten. • Om studenten te begeleiden zullen in het schooljaar 2009-2010 negenentwintig docenten van Trevianum die zich daarvoor opgegeven hebben, de opleiding volgen tot schoolpracticumdocent. Een schoolpracticumdocent is een docent op een opleidingsschool die studenten begeleidt bij de uitvoering van de taken en opdrachten die alle aspecten van het docentschap raken. • Om als academische opleidingsschool invulling te geven aan de onderzoekscomponent volgen in het schooljaar 2009-2010 twee docenten de opleiding tot onderzoeksdocent. • De taken van een academische opleidingsschool – te weten SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 3 9 | trevi anu m sch ol en groep

4. Personeelsbeleid Het personeel als fundament Visie en missie

Strategische & organisatorische doelstellingen IPB-beleid

Personeelsbeheer Personeelszorg

P&O ondersteuning

CAO & overheidsregelingen

Arbo- en verzuimbeleid

W&S

Personeelsinstrumenten

Organisatie beleid

Personeelsadministratie

Functionerings- en beoordelingsgesprek

Training, ontwikkeling & loopbaan

Beloning en arbeidsvoorwaarden

In de komende jaren komt steeds meer het accent te liggen op

plooien en de verworven bekwaamheden te onderhouden gedu-

het ontwikkelen van een levensfasebewust personeelsbeleid.

rende alle fasen van hun loopbaan. In deze zin maken wij allen

Hierin wordt rekening gehouden met de levensfase waarin mede-

deel uit van een lerende organisatie. Bedoelde talentontwikke-

werkers verkeren en met factoren die in bepaalde levensfasen de

ling van medewerkers dient plaats te vinden met respect voor

overhand hebben voor de betrokken medewerker.

de wensen en ambities van anderen en door rekening te houden met bijzondere omstandigheden. Door middel van een analyse

Een kernbegrip van het personeelsbeleid van Trevianum is de

van huidige organisatorische en individuele, zowel ‘harde’ als

ontwikkeling van professionaliteit. Alle medewerkers moeten in

‘zachte’ aspecten, willen wij komen tot een duidelijke visie op de

de gelegenheid worden gesteld hun talenten optimaal te ont-

toekomstige ontwikkeling van de scholengroep.


4.1 Personeelsbeheer/personeelszorg

ook een aantrekkelijk pakket met secundaire arbeidsvoorwaar-

Levensfasebewust personeelsbeleid is erop gericht om mede-

den bieden. Dit pakket moet ruimte geven aan de individuele

werkers gedurende hun werkende leven vitaal, gemotiveerd en

werknemer, maar ook een grotere diversiteit van werken op de

inzetbaar te houden.

scholen mogelijk maken. In het pakket zullen zaken als collectieve ziektekostenverzekering, arbeidsongeschiktheidsverzeke-

In de komende schoolplanperiode wordt extra aandacht besteed

ring, preventiebeleid en arbo-gerelateerde zaken aan de orde

aan het seniorenbeleid. Nu de regering heeft besloten dat we lan-

komen. Een gezond lichaam en een gezonde geest moeten zoveel

ger moeten doorwerken, wil Trevianum dat ook mogelijk maken

mogelijk samengaan.

door de werkdruk te verlagen en de seniormedewerker meer in te zetten als begeleider van de junioren. Om het onderwijs aantrek-

4.1.2 Arbo- en gezondheidsmanagement

kelijk te maken voor gekwalificeerde nieuwkomers kan de erva-

Gezondheidsmanagement krijgt, meer nog dan voorheen, hoge

ring en deskundigheid van de senioren een positieve bijdrage

prioriteit in onze organisatie. Vanuit de overtuiging dat mede-

leveren aan het onderwijsproces.

werkers het kapitaal van de organisatie vormen, wordt meer geïnvesteerd in een gezonde bedrijfsvoering. Voor de werknemer

De leeftijdsopbouw van het personeel is zodanig dat aan het

resulteert dit in een veilige en gezonde werkomgeving en een

eind van de planperiode (2014) veel collega’s met pensioen gaan

verhoging van arbeidssatisfactie, motivatie en betrokkenheid.

of zijn gegaan. Doordat ook te verwachten is dat het leerlingen-

Voor de werkgever leidt dit tot kwalitatief beter functioneren van

aantal blijft dalen, zal het vertrek van de senioren niet volledig

de medewerkers, minder verzuim en uitval en een positiever en

door het aantrekken van nieuwe mensen hoeven te worden ge-

aantrekkelijker profiel van de organisatie.

compenseerd. Dat betekent wel dat van de middenleeftijdsgroep veel wordt verwacht in het kader van hun professionaliteit. In het

Het verzuimbeleid zal erop gericht zijn om het lage ziekteverzuim

kader van de kwaliteitsbevordering kunnen hiervoor middelen

uit de vorige periode te bestendigen. Persoonlijke aandacht door

beschikbaar worden gesteld.

de direct leidinggevende voor de zieke medewerker staat hierbij centraal. Het arbo-beleidsplan zal worden geactualiseerd waarbij

Speciale aandacht zal er zijn voor nieuwe medewerkers. Zij

onze arbo-missie blijft gelden: faciliteer goed onderwijs door

krijgen elk een personal coach toegewezen die hen wegwijs zal

zorg te dragen voor gezonde arbeids- en leeromstandigheden.

maken in hun nieuwe omgeving. Verder zal er speciaal gelet worden op de taakbelasting gedurende de eerste jaren, waarin het fundament gelegd wordt voor de rest van hun loopbaan in het onderwijs. 4.1.1 CAO en overheidsregelingen Trevianum zal de CAO-VO als uitgangspunt nemen bij het realiseren van de gestelde doelen en zijn medewerkers naast deze CAO SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 41 | trevi anu m sch ol en groep

4.2 Personeelsinstrumenten

maar kunnen ook betrekking hebben op andere ambities. Blijvende professionalisering is essentieel. Daarom wordt sterker

4.2.1 Werving en selectie

ingezet op een levenlang leren. Naast de tijd die iedereen elk

Met het oog op de te verwachten hoge uitstroom van eerste-

jaar krijgt voor deskundigheidsbevordering, wordt elke mede-

graads docenten binnen enkele jaren gaat bij selectie en werving

werker in de komende periode in de gelegenheid gesteld om bij

van nieuwe docenten de voorkeur sterk uit naar kandidaten met

of om te scholen op een wijze die past in het schoolbeleid. In

een eerstegraads bevoegdheid. Tevens wordt gestreefd naar een

een functioneringsgesprek kunnen voornemens hiertoe bekend

evenwichtige opbouw in leeftijd en een goede balans in de man/

gemaakt worden.

vrouw-verhouding binnen de vaksecties. Om de professionaliteit verder te vergroten zal intensief worden Bij het aantrekken van nieuwe medewerkers zal naast de aan-

samengewerkt met lerarenopleidingen. Als academische oplei-

dacht voor de vakinhoudelijke en pedagogische kwaliteiten van

dingsschool willen wij studenten al vroeg tijdens hun leraren-

mensen ook gekeken worden of zij de visie van school op het

opleiding kennis laten maken met de dagelijkse praktijk. Daar-

gebied van de identiteit onderschrijven.

voor moeten docenten speciaal worden opgeleid tot schoolpracticumdocenten (SPD’ers). Trevianum zal zorgen voor een

4.2.2 Gesprekscyclus

infrastructuur voor opleiden en begeleiden als onderdeel van het

Van wezenlijk belang is de gesprekscyclus voor elk personeels-

Integraal PersoneelsBeleid (IPB).

lid. Tijdens de functioneringsgesprekken met de direct leidinggevende worden de behoeften in de organisatie gespiegeld aan

De invulling van de ‘functiemix’ vormt de komende jaren een

de ambities en mogelijkheden van de individuele medewerker.

belangrijk aandachtspunt in het personeelsbeleid van Trevia-

Op die manier krijgt het loopbaanbeleid in onze organisatie

num. Daarbij zal het convenant Actieplan Leerkracht Nederland

verder gestalte. Een belangrijk instrument bij de gesprekscyclus

leidend zijn. Ook de wet BIO zal, na de implementatie in de

is het digitaal bekwaamheidsdossier.

vorige periode, nu volledig worden toegepast.

Op korte termijn wordt in het kader van de loopbaanontwikke-

4.2.4 Beloning en arbeidsvoorwaardenbeleid

ling een Regeling beoordelingsgesprekken opgesteld.

We zien de laatste jaren dat een aantal taken die vroeger bij docenten lagen, nu steeds meer terecht komen bij onderwijs-

4.2.3 Training, ontwikkeling en loopbaanontwikkeling

ondersteunende medewerkers. Daarbij moet niet alleen gedacht

In de periode 2010-2014 komt het accent meer nog dan voorheen

worden aan bijvoorbeeld surveillance, maar ook en misschien

te liggen op het persoonlijk ontwikkelingsplan als onderdeel

nog wel meer aan onderwijsondersteunende taken. Daarom zal

van een functioneringsgesprek. Hierbij geeft elke medewerker in

de komende jaren in beeld worden gebracht hoe de verdeling

nauwe samenwerking met zijn leidinggevende aan welke doelen

van werkzaamheden tussen onderwijzend personeel en onder-

nagestreefd worden. Deze zullen doorgaans betrekking hebben

wijsondersteunend personeel niet alleen in tijd, maar ook in

op vakinhoudelijke en/of pedagogisch-didactische aspecten,

beloning kan worden geregeld.


LB

LC

LD

De positie en de taakomschrijving van het middenmanagement

2009/2010

33%

26%

41%

zal opnieuw worden bekeken. De vraag die daarbij centraal

De verdeling was:

45%

17%

38%

staat, is of coördinatoren een aparte functieomschrijving moeten Trevianum komt daarmee uit boven de norm die de minister voor

krijgen.

2011 stelt en heeft al een groot deel van de taakstelling van 2014 Verder zal ook invulling worden gegeven aan de mogelijkheden

gerealiseerd.

van horizontale carrièremogelijkheden. Training op het gebied

Daarin is ook conform afspraak met de personeelsgeleding in

van onderzoek, toetsen leermiddelenontwikkeling, nieuwe

de medezeggenschapsraad ‘achterstallig’ promotiebeleid mee-

pedagogisch-didactische concepten en dergelijke betekenen

genomen. In dit overleg zijn ook de nieuwe functiebeschrijvingen

voor veel mensen een nieuwe uitdaging. Verder zal onderzoek

LB/LC/LD vastgesteld.

gedaan worden naar interne of externe mobiliteit. In de komende periode zullen vervolgstappen van het te voeren Het taakbeleid zal elk jaar geëvalueerd worden om zodoende

promotiebeleid met de (p)GMR besproken worden.

recht te doen aan de uitgangspunten van beleid. Hierbij gelden onder andere de volgende uitgangspunten: • Promotie is mogelijk van schaal LB naar schaal LC en van

4.2.5 Promotiebeleid In de Gespreksnotitie Actieplan Leerkracht Trevianum van maart 2009 is de ontwikkeling van de OP-formatie aangegeven in het kader van het door minister en organisaties afgesloten Conve-

schaal LC naar schaal LD. • Om in een LD-functie te kunnen worden benoemd, moet men beschikken over een eerstegraads onderwijsbevoegdheid.

nant Leerkracht en de op grond hiervan te maken afspraken met

• Uiteraard worden de in het convenant genoemde streef-

betrekking tot het promotiebeleid voor onderwijzend personeel.

percentages als uitgangspunt genomen.

Uitgangspunt in het convenant is de volgende verdeling van

• Uitstroom van personeel in een LD- of LC-functie wordt gecompenseerd.

functies in het aangegeven kalenderjaar:

• Er wordt gebruik gemaakt van functiebeschrijvingen zoals deze LB

LC

LD

ons door bureau Alons & Partners, specialisten op het gebied

2011

41%

19%

39%

van FUWA-VO, ter beschikking zijn gesteld en welke beschrij-

2014

24%

27%

49%

vingen na overleg met de pGMR zijn vastgesteld.

In de afgelopen periode is een begin gemaakt met de uitvoering

Verder zullen in elk geval vóór het einde van het schooljaar 2009-

van de eerste fase van een promotiebeleid. Over de omvang daar-

2010 alle schaal-12-docenten een functie toebedeeld krijgen

van is met de (p)GMR een afspraak gemaakt. Hoewel de meting

binnen het functiebouwwerk.

van de functiemix door het ministerie nog moet plaatsvinden, zal deze nagenoeg uitkomen op de volgende percentages: SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 43 | trevi anu m sch ol en groep

Om het verdere promotiebeleid vorm te geven zal Trevianum de

den gecommuniceerd, waarbij telkens de consequenties voor het

volgende stappen zetten:

personeel en voor het beleid van Trevianum worden aangegeven.

• benoemen van streefgetallen per schooljaar om het streefpercentage van 2014 te kunnen bereiken; • opstellen van een meerjarenformatieplan waarin aantallen

4.2.6 Onderwijsondersteunend personeel Ten aanzien van het onderwijsondersteunend personeel zal

functies (per sectie of groep van secties) LB, LC en LD zijn

invulling gegeven worden aan de CAO-VO afspraak waarbij op

opgenomen;

basis van individuele gesprekken de (ervaren) werkdruk bespro-

• bepalen van criteria waaraan moet worden voldaan om voor

ken wordt. Dit kan leiden tot een plan van aanpak om deze werk-

promotie naar LC en LD in aanmerking te komen en de volgorde

druk te reduceren. In gesprekken met individuele medewerkers

waarin, rekening houdend met het entreerecht.

komen voorts onderwerpen aan de orde als:

Onder entreerecht wordt verstaan het recht op een LD-functie

• structureel werkoverleg,

van elke docent met een eerstegraads bevoegdheid die struc-

• scholing en training,

tureel – ongeacht de omvang – lesgeeft in een of meer van de

• ontwikkelingsbehoeften- en mogelijkheden.

jaren 4- en 5-havo of 4-,5- en 6-vwo;

Uitkomsten van deze gesprekken kunnen aanleiding vormen tot

• opmaken van een beoordelingsplan en starten van beoordelingsgesprekken.

het bijstellen van het bestaande functiebouwwerk van het onderwijsondersteunend personeel.

Het is hierbij van belang in kaart te brengen wie rechten kunnen

Actiepunten

claimen op een LD-functie in 2014 en deze te toetsen aan de

• Implementatie levensfasebewust personeelsbeleid.

hand van de criteria en te bepalen wie wel en wie (nog) niet daar-

• Prioriteit geven aan gezondheidsmanagement vanuit de

aan voldoet. Voor degene die nog niet aan de criteria voldoet, zal een ontwikkelingstraject opgesteld worden, met als doel binnen een afgesproken periode te voldoen aan de functie-eisen LD. Met betrokkenen zal regelmatig een evaluatie moeten plaatsvinden om de vorderingen in het afgesproken traject te kunnen beoordelen. Voldoet men daar niet aan, dan heeft dit consequenties voor het lesgeven in de bovenbouw en het entreerecht.

overtuiging dat medewerkers het kapitaal van de organisatie vormen. • Omschrijven van een pakket met secundaire arbeidsvoorwaarden voor alle medewerkers. • Definiëren van verschillende professionaliseringstrajecten in het kader van deskundigheidsbevordering. • Investeren in eerstegraads opleidingstrajecten. • Ruim aandacht voor de gesprekscyclus.

Het hele traject wordt in goed overleg met de personeels-

• Opstellen van een ‘Regeling beoordelingsgesprekken’.

geleding in de GMR uitgewerkt en, na het bereiken van over-

• Uitvoeren van een onderzoek naar de positie van coördinatoren.

eenstemming met de personeelsgeleding, met de docenten

• Formuleren en uitvoeren van een promotiebeleid, passend bij

besproken. Over elke stap zal uitvoerig en uitgebreid met betrokkenen worSC H OOLP L AN 2010-201 4 | 44 | t rev ianum s c h o lengroe p

Trevianum, voor OP en OOP in de komende jaren.

SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 45 | trevi anu m sch ol en groep


5. Communicatie

waardering

Mensen zijn bij uitstek communicatieve wezens. Mensen commu-

perceptie

niceren altijd en overal, niet alleen verbaal, maar ook (en wellicht vooral) non-verbaal. Mensen kunnen niet niet communiceren, maar zijn zich er niet altijd van bewust dat alle gedrag communi-

relatie

catie is. Goede communicatie is geen proces van actie en reactie, maar van interactie, van wederzijdse en gelijktijdige beïnvloeding.

inhoud

We beïnvloeden anderen, maar worden ook zelf door anderen beïnvloed. Meestal zijn we ons wél sterk bewust van de invloed die anderen op ons hebben, maar heel weinig van de invloed die wij hebben op anderen. Goede communicatie zorgt ervoor dat informatie wordt uitgewisseld, maar wel zo dat de communicatiepartners niet alleen een

is het doorgeven van informatie. Hoe helderder je de boodschap

beter inzicht verwerven in wat wordt gecommuniceerd, maar ook

(oudergesprek, telefoongesprek, brief, leerlingenstatuut) brengt,

een open relatie houden en groter respect voor elkaar krijgen.

hoe groter de kans dat de communicatie lukt.

5.1 Visie op communicatie

2. Relatie

Bij elke communicatie gaat het om het uitwisselen van informa-

De manier waarop iemand de inhoud van zijn boodschap com-

tie: de inhoud. Maar inhoud kan nooit los gezien worden van

municeert, weerspiegelt hoe hij naar zichzelf, de boodschap en

de relatie: communicatiepartners ervaren de inhoud vanuit de

de ontvanger kijkt. Het relatie- en inhoudsniveau zijn onlosma-

relatie die zij onderling hebben. Ze interpreteren (perceptie) wat

kelijk met elkaar verbonden. Om de relatie duidelijk te maken

de ander communiceert en er ontstaat een positieve of negatieve

gebruiken communicatiepartners vooral non-verbale signalen.

6

waardering . 3. Perceptie Communicatie verloopt dus over vier niveaus:

Iedereen geeft betekenis aan wat hij waarneemt (perceptie). Elk mens heeft daarbij zijn eigen referentiekader (gezinsregels,

1. Inhoud

opvoedingswaarden, culturele en sociale normen). Afhankelijk

De primaire functie van communicatie, de meest opvallende ook,

van onze achtergrond en ervaringen, onze regels en gewoonten selecteren en interpreteren we onze waarnemingen en dus ook

6 Dit communicatiemodel is ontleend aan het boek Opvoeden in de klas van de

communicatie. Communicatiepartners interpreteren daarbij niet

Belgische pedagoog professor dr. Herman van den Broeck, hoogleraar aan de universiteit van Gent.

alleen de inhoud, maar ook de relatie waarin ze tot elkaar staan. SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 47 | trevi anu m sch ol en groep

5.2 Interne communicatie

Wat de ene docent een leuke, levendige klas vindt, vindt de

ander een drukke klas.

Onder interne communicatie verstaan wij de communicatie met de direct bij het onderwijs op Trevianum betrokkenen: mede-

Communicatieproblemen ontstaan als we ervan uitgaan dat

werkers, leerlingen en ouders.

iedereen hetzelfde waarneemt als wijzelf, als we niet (willen) weten dat er ook andere mentale modellen of interpretaties van

Bij communicatie zijn, zoals hierboven aangegeven, twee

de werkelijkheid zijn dan die van ons.

niveaus onlosmakelijk met elkaar verbonden: inhoud en relatie.

Het is dus enorm belangrijk dat we oog hebben voor en zicht pro-

Primair willen we zorg dragen voor een goed georganiseerde in-

beren te krijgen op elkaars referentiekader. Goede communicatie

formatiestructuur, die maakt dat inhoud van communicatie tijdig

begint bij de vraag: “Kan ik mij verplaatsen in hoe mijn communi-

en duidelijk overkomt. Door medewerkers, leerlingen en ouders

catiepartner naar deze feiten kijkt?”

wordt wel eens geklaagd over een gebrekkige communicatie. Ter relativering kan opgemerkt worden dat dat niet uniek is voor

Waardering

Trevianum. In elke organisatie, profit of non-profit, wordt

Waardering heeft te maken met het gevoel dat je gezien, erkend

geklaagd over ‘de’ communicatie. Processen in (complexe) orga-

wordt. Elk mens heeft het fundamentele recht om aanvaard te

nisaties verlopen snel en zijn niet voor iedereen even inzichtelijk

worden zoals hij is, met al zijn gebreken en kwaliteiten. Elk mens

en overzichtelijk. Die relativering ontslaat betrokkenen overigens

heeft het recht op een respectvolle bejegening. Uitspraken als

niet van de constante zorg voor goede communicatie. Goede

”Wanneer je dit niet snapt, ben je te dom voor de havo” of “Me-

communicatie immers is de smeerolie van een organisatie: ze

neer, wat een onzin” vormen geen opmaat naar een succesvolle

voorkomt problemen, misverstanden, frustraties en irritaties.

communicatie. Communicatie lukt pas als de gesprekspartners

Overigens is het goed op te merken dat bij communicatie alle

zich erkend en gerespecteerd voelen.

betrokkenen zich actief moeten opstellen: er is een inspanningsverplichting tot verstrekken van, maar ook een inspannings-

Komende planperiode willen wij inzichtelijk maken vanuit welk

verplichting tot het halen van informatie.

referentiekader wij naar communicatie kijken en díe communicatie bevorderen waarbij communicatiepartners niet alleen oog

Belangrijk voor de komende periode is dat de interne informa-

hebben voor het inhoudsniveau van communicatie, maar ook

tiestructuur goed tegen het licht gehouden wordt. Daarbij gaat

voor de drie andere communicatieniveaus: relatie, perceptie en

het vooral om onderzoek naar de receptie en waardering van

waardering.

de communicatie binnen Trevianum. Vragen die in dat verband gesteld kunnen worden zijn:

We maken daarbij onderscheid tussen interne en externe com-

• Hoe zit de informatiestructuur in elkaar?

municatie.

• Zijn communicatiepartners (medewerkers, leerlingen en ouders) tevreden over de informatiestructuur? Waarover wel, waarover niet?


Website Brieven E-mail Trevianummer Schoolgids

Middelen Directie

Gesprekken

GDB KDB

Jaarverslagen Schoolplan

Functionerings-gesprekken Informele gesprekken Beoordelingsgesprekken

Algemene inormatieavonden

APV

mentor coördinator

Gesprekken

Ouders

Interne communicatie

Medewerkers

directeur docenten

Sectie-directie-gesprekken Sectievergaderingen

Klankbordgroepen

Coördinatorenoverleg

Ouderraad

Mentorenoverleg

MR docent mentor

SLB

MR Gesprekken

T-mail

coördinator

Leerlingen

directeur

Middelen

Trevitaal E-mail

decaan leerlingbegeleider

Leerlingenraad

Zorgadviesteam

Leerlingenpanel MR

Jaarverslagen Schoolplan Vormen van mondeling overleg

Schema interne communicatie

5.2.1 Communicatie medewerkers en directie

Belangrijk naast deze min of meer geïnstitutionaliseerde

Op Trevianum streven wij naar open communicatie met en tus-

manieren van communicatie is de face-to-face-communicatie. Als

sen medewerkers. Deze geschiedt om te beginnen formeel, via

er problemen of vragen zijn, moeten medewerkers zich in geen

personeelsvergaderingen, sectievergaderingen, sectieleiders-

enkel opzicht geremd voelen om aan te kloppen bij de directie en

beraad. Daarnaast wordt ook veel informatie verstrekt via publi-

zich daar erkend en gerespecteerd voelen.

caties in Trevitaal, T-mail en via e-mails. SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 49 | trevi anu m sch ol en groep

5.3 Externe communicatie

Belangrijke uitgangspunten bij communicatie tussen medewer-

kers en directie:

Bij externe communicatie gaat het om velerlei contacten van

• motiveren en (ver)binden van medewerkers,

uiteenlopende aard: contacten met toeleverende basisscholen

• beleidsinformatie,

en ouders van toekomstige leerlingen, contacten met onderwijs-

• taakinformatie/taken op elkaar afstemmen,

instellingen waar onze leerlingen voor vervolgonderwijs naar

• kennis uitwisselen.

toegaan, contacten met overheidsinstanties (inspectie, bureau Leerplicht, ministerie van OC&W), met zorginstellingen (bureau

5.2.2 Communicatie medewerkers en leerlingen

Jeugdzorg, Centrum voor Jeugd en Gezin, GGD, schoolagent),

Ook tussen medewerkers en leerlingen is een open en eerlijke

overleg- en adviesorganen (VO-raad), wijk en gemeente.

communicatie van belang, met respect voor elkaar. Erkenning is daarbij heel belangrijk: medewerkers moeten leerlingen, en leer-

Voor de komende planperiode is het voornemen ook de externe

lingen medewerkers in hun waarde laten. Door erkenning voelt

informatiestructuur goed tegen het licht te houden. Ook hier

de communicatiepartner zich begrepen en dat is een belangrijke

gaat het om onderzoek naar de ontvangst en waardering van

voorwaarde om in een gesprek tot wezenlijk contact te komen.

de externe communicatie, maar daarnaast ook om de vraag hoe

Belangrijk is een positieve houding: oog hebben vooral voor

externe communicatie nog meer dienstbaar gemaakt kan worden

elkaars goede eigenschappen, niet uitsluitend focussen op wat

aan optimalisering van het onderwijs op Trevianum (niveau van

fout gaat.

inhoud en relatie).

5.2.3 Communicatie school en ouders

Actiepunten

Voor de communicatie met ouders zijn er, net als voor de mede-

• Extra aandacht is vereist voor de communicatie met toe-

werkers, formele kanalen: schoolgids, Trevianummer, Magister, brieven. Deze bedienen ouders vooral op het inhoudelijke niveau. Van belang is daarbij overigens behalve aandacht voor de duidelijkheid en eenduidigheid van de informatie, ook aandacht voor de vlekkeloze (taalkundige) presentatie ervan.

leverende scholen en ouders van toekomstige leerlingen van Trevianum. • De bevindingen van het imago-onderzoek (zie paragraaf 6.1) moeten worden vertaald naar de praktijk. • Het e-mail-protocol moet worden getoetst op zijn actualiteit. • PR-marketingactiviteiten moeten worden geïntensiveerd.

Ook hier is face-to-face-communicatie, zoveel mogelijk geïndividualiseerde communicatie, van belang. Ouders moeten zich gezien en gerespecteerd voelen als er iets is wat hun zorgen baart waar het hun dochter of zoon betreft. Mentoren en andere medewerkers moeten zich bewust zijn van de belangrijke ambassadeursfunctie die zij vervullen; zij moeten ervoor zorgen dat ouders zich bij contacten met school serieus genomen voelen.


POVO-overleg Bezoeken Vensters voor Verantwoording

(Overall) middel

Basisscholen

KBVO

DaCapo

Platform Limburg (PAL)

Overleg- & adviesorganen

Overleg schoolleiders Westelijke Mijnstreek

Externe communicatie

Onderwijs

HBO- & WOinstellingen

VO-Raad

Voorlichtingsavonden Plusklas Instromers havo-4 Fontys Hogeschool Zuyd OU

Vereniging zelfstandige gymnasia

TU Eindhoven Critical friends

Bernardinus

Bureau Jeugdzorg GGD - jeugdarts

Zorginstellingen

Overheidsinstellingen

Schoolagent

Wijk

Ministerie van Onderwijs Inspectie Leerplicht

Digitaal Verzuimloket Jaarlijkse visitatie

Gemeente

Schema externe communicatie



6. Kwaliteitszorg

daarden en mogelijkheden om schoolresultaten met elkaar te vergelijken (benchmarking). Daarnaast geeft het project scholen

6.1 Imago-onderzoek

de mogelijkheid om zich zowel verticaal (onder andere jegens de

Wij profileren ons op een bepaalde manier. Wij willen ons profi-

inspectie) als horizontaal (onder andere jegens ouders en basis-

leren als een kwaliteitsschool, hetgeen moet blijken uit degelijk

scholen) te verantwoorden. Aan de hand van twintig indicatoren,

onderwijs, zorg voor de leerlingen, talentontwikkeling van alle

verdeeld in vier clusters, wordt een algemeen beeld gegeven

leerlingen. Daardoor willen wij ons onderscheiden van andere

over onderwijskwaliteit, sfeer en bedrijfsvoering van de school.

scholen. Maar wij weten niet of onze doelgroepen dat ook zo zien. Wat we ook niet weten, is of het imago dat ons voor ogen

Trevianum neemt al vanaf november 2009 deel aan dit project.

staat, onze doelgroepen aanspreekt en of zij vinden dat wij waar-

In deze schoolplanperiode worden de indicatoren ingevuld en

maken wat we zeggen. Om dat te achterhalen zijn wij gestart met

verder geactualiseerd.

een imago-onderzoek. De uitkomsten daarvan zijn medio 2010 beschikbaar en zullen mede richting geven aan de koers die we

Actiepunten

uitzetten voor het schoolplan 2010-2014.

• Uitvoeren van een imago-onderzoek en uitkomsten vertalen naar strategische keuzes en mogelijke aanpassing van beleids-

6.2 Vensters voor verantwoording

Het project Vensters voor Verantwoording is een initiatief van

voornemens. • Optimaliseren van verticale en horizontale verantwoording op

het Ministerie van OC&W en wordt uitgevoerd door de VO-raad.

basis van een groot aantal kwaliteitsstandaarden (zie schema

Het doel van het project is het ontwikkelen van kwaliteitsstan-

twintig indicatoren).

Onderwijsprestaties

Kwaliteitszorg

Aantal leerlingen per schoolsoort (instroom)

Tevredenheid leerlingen

Slaagpercentages

Tevredenheid ouders

Gemiddeld examencijfer (centraal- en schoolexamen)

Tevredenheid toeleverend en afnemend onderwijs

Cohort rendement

Resultaten externe evaluaties

Ongediplomeerd schoolverlaten

Schoolklimaat en veiligheid

Effectief onderwijsbeleid

Bedrijfsvoering

Schoolplan

Marktaandeel / werkgebied

Structurele samenwerkingsverbanden

Lesuitval / onderwijstijd

Kenmerken leerlingen

Personeel: gemiddelde leeftijd, leeftijdsopbouw, verhouding m/v, ziekteverzuim, scholingsuitgaven Scholingsuitgaven

Keuzepatroon (profielkeuze) Zorgplan

Financiën Schoolkostenmonitor Overhead

Legenda van kleuren Centrale indicatoren. Decentraal, via systemen, definities en afspraken. Decentraal, afspraken over waar, wanneer en hoe. Decentraal via onderzoek in ieder geval minimale afspraken.



7. Financieel en materieel beleid

7.2 Financieel beleid

Het financieel beleid van Trevianum scholengroep wordt

7.1 Inleiding

vormgegeven in de cyclus van schoolplan, meerjarenbegroting,

Trevianum kent een gezonde financiële huishouding. Financieel

begroting en jaarrekening, met als uitgangspunt dat de jaarlijkse

en materieel beleid zijn van essentieel belang om onderwijskun-

exploitatie een sluitende begroting kent. Dit is zelfs statutair

dige doelstellingen te realiseren. Ten behoeve van de mogelijk-

vastgelegd. Zodra de begroting bijvoorbeeld als gevolg van

heden voor het onderwijs dient er een strikte controle te zijn op

leerlingenfluctuaties niet meer in evenwicht is, wordt aangege-

een balans tussen inkomsten en uitgaven. Het onderhoud en ver-

ven wanneer en op welke wijze dit evenwicht weer kan worden

beteren van facilitaire voorzieningen zijn nodig voor de kwaliteit

bereikt. Deze toevoeging betekent – en dat is ook in de laatst

van het onderwijsproduct. Ontwikkelingen in leerlingenfluctua-

vastgestelde meerjarenbegroting aangegeven – dat (voorziene)

ties zijn bepalend voor prognoses met betrekking tot de finan-

tekorten in de exploitatie beleidsmatig en over een periode van

ciële ruimte voor eventueel nieuw beleid. Tegelijkertijd vraagt

mogelijk enkele jaren kunnen worden afgebouwd.

het voortdurend actualiseren van het onderwijs op gezette tijden om aanpassingen op het gebied van huisvesting en faciliteiten.

Mede door zorgvuldig financieel beheer vertonen de financiën de laatste jaren een rustig beeld met in de exploitatie geringe overschotten. Dat Trevianum in de jaren van groei gelden heeft kunnen reserveren is van belang omdat daardoor de middelen beschikbaar zijn om het dal dat de komende jaren in zicht komt, te kunnen overbruggen. Het kader daarbij is het nu voorliggende schoolplan voor de periode 2010 tot 2014. In de planning en prognoses moet echter ook inzicht bestaan in de personele en bevolkingsontwikkelingen voor de langere termijn. Jaarlijks worden hiervoor de prognosegegevens uitgewerkt. Daar waar het gaat om personele ontwikkelingen is het door het kabinet te voeren beleid van grote invloed. In een periode van slechts enkele jaren is bijvoorbeeld de uitstroom van personeel van overheidswege verschoven van gemiddeld 61 jaar naar – over enige jaren – 67 jaar.


De leeftijdopbouw van het personeel van Trevianum scholen-

Deze uitstroom is de eerste jaren groter dan de omvang die als

groep (per einde 2009) is in onderstaande grafiek weergegeven.

gevolg van daling van het aantal leerlingen nodig is. Om boventalligheid door benoeming van nieuw personeel te voorkomen zal met betrokken medewerkers gesproken worden over het tijd-

man

vrouw

stip van FPU. Het valt overigens op dat met name in de vakken

25,00 %

Nederlands, economie en biologie de uitstroom relatief groot is.

22,65%

20,00 % 16,38%

15,00 %

Een belangrijke parameter voor de beschikbare geldmiddelen

14,29%

is het leerlingenaantal op 1 oktober in het direct voorafgaande

11,85% 10,45%

10,00 %

kalenderjaar. De prognose-ontwikkeling van het aantal leerlin-

9,41%

7,32%

5,00 %

t/m 34 jaar

7,67%

35 t/m 44 jaar

45 t/m 55 jaar

55 jaar en ouder

Leeftijdopbouw personeel Trevianum (einde 2009)

gen op korte, middenlange en lange termijn is in onderstaande grafiek opgenomen. 100,00 %

100%

98,61% 97,41%

95,00 %

Deze opbouw geeft al aan dat in de komende periode een groot

90,00 %

aantal medewerkers Trevianum zal verlaten. De wetgeving is

85,00 %

zodanig dat mensen geboren voor 1 januari 1950 nog gebruik

80,00 %

95,25% 95,39%

94,03%

92,47%

90,44%

79,09% 73,68%

75,00 %

kunnen maken van de regeling FPU.

71,16% 70,00 %

Onderzoek geeft aan dat tot dusverre rond het bereiken van de

65,00 %

2009

2010

2011

leeftijd van 63 jaar (er is dan sprake van een maximale FPU-

2012

2013

2014

2015

2016

2020

2032

2023

Prognose-ontwikkeling aantal leerlingen Trevianum

uitkering) gebruik wordt gemaakt van deze regeling. In de periode van het voorliggende schoolplan is de potentiële

Bij de verdeling van het aantal leerlingen over de drie scholen

uitstroom van medewerkers als volgt:

van Trevianum scholengroep is uiteindelijk de daling voor elk van de scholen in procenten nagenoeg gelijk.

totale potentiële uitstroom per categorie:

fte

loonsom

€ 1.304.201

onderwijzend personeel

16,60

ondersteunend personeel

6,78

€ 256.633

coördinatoren

2,00

€ 163.980

directie

3,00

€ 294.115

totaal

28,38

€ 2.018.929


In de volgende grafiek is de combinatie van uitstroom personeel (rode lijn) en daling van het aantal leerlingen (blauwe lijn) opgenomen (2009 = 100%).

100 %

100%

om elders gelden te verwerven c.q. kosten te verhalen. In hoofd-

98,61%

98 %

98,32%

97,41%

zaak blijft het voortgezet onderwijs afhankelijk van rijksmidde-

96 %

95,25%

94 % 92 %

95,39%

len. De verdelingen van inkomsten en uitgaven zijn als volgt weer

94,03% 92,47%

91,67% 89,81%

90 %

88,31%

88,31%

88 %

88,31%

te geven: Uitgaven (bron: begroting 2010)

86 %

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Uitstroom personeel (rood) en daling aantal leerlingen (blauw)

Om budgettering mogelijk te maken stelt de school een meerjarenbegroting vast, die jaarlijks geactualiseerd wordt in de begroting voor het komende kalenderjaar. Basis voor de personele kosten in deze begroting is het (meerjaren) formatieplan, waarin de aard van de functies en het aantal functionarissen die op middenlange en korte termijn benodigd zijn, zijn opgenomen. Het formatieplan dient in grote lijnen gebaseerd te zijn op het in dit schoolplan weergegeven en voorgenomen beleid. Binnen de begroting streeft de school naar het creëren van

personele lasten 76,61% afschrijvingen 3,18% huisvesting 6,53% administratie en beheer 2,69% overige kosten 3,49% leermiddelen en inventaris 7,51%

Inkomsten (bron: begroting 2010)

ruimte voor nieuw beleid, inclusief nieuw voor oud. Telkens wordt bij het opmaken van de volgende jaarbegroting het schoolplan geëvalueerd. Dit impliceert dat de school keuzes moet maken. De noodzaak hiervoor neemt toe, naarmate de vrije bestedingsruimte afneemt. Dit zal in de komende jaren het geval zijn. Om een en ander meer inzichtelijk te maken is als bijlage een financieel overzicht opgenomen waarin – ook in tijd gemeten – een vertaalslag wordt gemaakt van dit schoolplan. Financieel beleid is het middel om doelen ten aanzien van het onderwijs en het personeel te bereiken. Het kader van het financieel beleid wordt in hoofdlijnen bepaald door de middelen die de overheid jaarlijks verstrekt en de daarbij behorende weten regelgeving. Daarnaast zijn er in beperkte mate mogelijkheden

normatieve rijksbijdragen 86,69% overige rijksbijdragen 6,64% overige loon gerelateerde vergoedingen 1,56% overige baten 3,62% vrijval egalisatierekening 1,49%

De uitgaven en inkomsten zijn inclusief posten als stromen, reizen, schoolboeken etc.


7.3 Materieel beleid

Het onderwijs binnen de school moet voor alle leerlingen toegan-

Ook ten aanzien van het materieel beleid geldt dat dit een mid-

kelijk blijven en daarmee voor ouders betaalbaar. De school gaat

del is om de doelen ten aanzien van onderwijs en personeel te

daarom terughoudend om met het heffen van doelheffingen.

kunnen realiseren. Dit beleid, waaronder het onderhoud en de vervanging van de inventaris, het schoonmaken en het onder-

Door koepelorganisaties (ouders, besturen, ministerie) is een

houden van de gebouwen, is gericht op het welbevinden van de

convenant Schoolkosten opgesteld. Trevianum onderschrijft dit

leerlingen en het personeel. De veiligheid van deze groep en van

convenant. In dit kader is met de oudergeleding in de medezeg-

de incidentele bezoekers is een belangrijk aandachtspunt. Het

genschapsraad en met een vertegenwoordiging van de ouder-

kader wordt daarbij bepaald door de gebouwen en voorzienin-

raad afgesproken dat tijdig en vooraf aan ouders inzicht zal

gen waarover de school beschikt en de middelen die de overheid

worden verschaft in de schoolkosten.

jaarlijks en incidenteel verstrekt en de daarbij behorende weten regelgeving. Faciliteiten zijn de vertaalslag van schoolbeleid ten dienste van de mensen binnen de school en daarmee een mogelijkheid om beleid concreet vorm te geven. Ten aanzien van huisvesting is het uitgangspunt dat gebouwen dienstbaar zijn aan het onderwijs. Ze dienen uit te drukken wat voor school we zijn. Onze gebouwen dienen ook bij te dragen aan een verantwoord gebruik van energie en grondstoffen. Gebouwen dienen weinig gevoelig te zijn voor onderhoud. Lokalen en gemeenschappelijke ruimten dienen een gevoel van ruimte en veiligheid te geven. Gebouwen en faciliteiten zijn door de gemeenschap gefinancierd en behoren tegen redelijke vergoeding ook beschikbaar te staan voor de gemeenschap. In de afgelopen jaren heeft Trevianum scholengroep fors geïnvesteerd in de aanpassing en vernieuwing van gebouwen. De genomen maatregelen waren gericht op het verkrijgen van een goed geoutilleerd, modern en op de onderwijsvraag gericht gebouw. De komende periode zal – behoudens enkele kleine aanpassingen die samenhangen met onderwijskundige inzichten – vooral gericht zijn op het (groot) onderhoud van gebouwen en installaties. Inmiddels is het onderzoek voor een actueel


grootonderhoudsplan gestart. Waar mogelijk wordt hierbij het

- vereiste veiligheidsnormen en arbo-normen,

principe van duurzaamheid en de toepassing van milieuvriende-

- cyclische evaluatie RI&E,

lijke materialen toegepast.

- toetsen aan landelijke ontwikkelingen en externe factoren, - kencijfers.

Trevianum kent een gezonde financiële huishouding. Financieel en materieel beleid zijn van essentieel belang om onderwijs-

• Periodiek zichtbaar maken van exploitatie- en investeringskosten van nieuwe (onderwijskundige) ontwikkelingen.

kundige doelstellingen te realiseren. Het onderhoud en verbeteren van facilitaire voorzieningen zijn nodig voor de kwaliteit van het onderwijsproduct. Ontwikkelingen in leerlingenfluctuaties zijn bepalend voor prognoses met betrekking tot de financiële ruimte voor eventueel nieuw beleid. Tegelijkertijd vraagt het voortdurend actualiseren van het onderwijs op gezette tijden om aanpassingen op het gebied van huisvesting en faciliteiten. Het beleid gaat ervan uit dat personele en materiële uitgaven passen binnen de normatieve bedragen. Hierbij is de komende jaren van belang welke maatregelen het kabinet neemt om de gevolgen van de kredietcrisis op te vangen. Deze maatregelen zullen ook het ministerie van OC&W raken en zullen derhalve van invloed zijn op de inkomsten van Trevianum scholengroep. Actiepunten • Toetsen van de aansluitingen tussen schoolplan, meerjarenbegroting, jaarbegroting en formatieplan. • Tweejaarlijks analyseren van de prognoses van leerlingenaantallen. • Tweejaarlijks uitvoeren van risicoanalyses met betrekking tot: - ontwikkeling leerlingenaantallen, - ontwikkeling omvang personeel in fte, - ontwikkeling ziekteverzuim, - kosten huisvesting, - plannen huisvesting en voorzieningen in relatie tot de onderwijsvragen, SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 5 9 | trevi anu m sch ol en groep


8. Lijst van afkortingen en begrippen APV

Algemene Personeels Vergadering

BAS-project

Bewust Aanwezig op School - project

Bèta(onderwijs) Onderwijs in exacte vakken en technische

FPU Flexibel Pensioen en Uittreden (opvolger van VUT = vervroegd uittreden) GDB

Groot Directie Beraad Griekse en Latijnse Taal en Cultuur

studies

GLTC

BIO (de wet)

(De wet) Beroepen In het Onderwijs

GMR Gemeenschappelijke Medezeggenschaps

BOS

Buurt, Onderwijs en Sport

BS

Bradleystraat

BT-Academie Bernardinus-Trevianum Academie (de

Hoger Algemeen Vormend Onderwijs

HBO

Hoger Beroeps Onderwijs

twee genoemde scholen verzorgen een

Hv

Handvaardigheid

eigen eenjarig opleidingstraject voor

ICT

Informatie Communicatie Technologie

ambitieuze medewerkers)

IPB

Integraal Personeels Beleid

CAO(-VO) Collectieve Arbeids Overeenkomst (voor CE

Raad HAVO

JetNet (-school) Jongeren en Technologie Netwerk

het Voortgezet Onderwijs)

Nederland (samenwerkingsverband van

Centraal Examen

bedrijfsleven, intermediaire organisaties

CFI Centrale Financiën Instellingen (een uitvoeringsinstantie van het Ministerie van

(Economische Zaken) met het doel

Onderwijs, Cultuur en Wetenschap)

bètaonderwijs interessanter te maken

CITO-score

Centraal Instituut voor Toets Ontwikkeling

CJG

Centrum voor Jeugd en Gezin

CM

Cultuur en Maatschappij

Cohort rendement Leerresultaten gedurende de hele

voor leerlingen en docenten in het VO) KBVO (Bond voor) Katholiek Beroeps- en Voortgezet Onderwijs KCV

Klassieke Culturele Vorming

schoolloopbaan van één lichting (=cohort)

KDB

Klein Directie Beraad

leerlingen

KWT-uren

Keuze Werktijd Uren (zie uitleg op p. 27)

CPS Christelijk Pedagogisch Studiecentrum CSE-cijfer

en de ministeries van OC&W en EZ

LB/LC/LD Docentfuncties met verschillende

(één van de drie pedagogische centra)

Centraal Schriftelijk Examencijfer

Lespleinen Pleinen met een cluster van lokalen van

bezoldigingsniveaus

DAT Differentiële Aanleg Test (deze richt zich

hetzelfde vakgebied

op uiteenlopende intelligentiefactoren en

LGF

Leerling Gebonden Financiering

vaardigheden)

LOB

Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding

ELO

Elektronische Leer Omgeving

LOOT

Landelijk Overleg Onderwijs en Topsport

EM

Economie en Maatschappij

Magister Het administratie- en cijferregistratie

systeem van onze scholen SCHOOLPL AN 2 0 1 0 -2 0 1 4 | 6 1 | trevi anu m sch ol en groep

MR

Medezeggenschaps Raad

Mu

Muziek

NG

Natuur en Gezondheid

NT

Natuur en Techniek

NVAO

Nederlands-Vlaamse Accreditatie

TU

Organisatie

Tutoren Bovenbouwleerlingen vwo die hulp bieden

OC&W

Onderwijs Cultuur en Wetenschap

OOP

Onderwijs Ondersteunend Personeel

VAS

OP

Onderwijzend Personeel

VO-raad De sectororganisatie voor het Voortgezet

OU

Open Universiteit

P&O

Personeel en Organisatie

PAL

Platform Arbeidsmarkt Limburg

Trevianummer Informatiebulletin voor ouders en leerlingen Trevitaal (Intern) informatiebulletin voor het personeel

in vaklessen aan onderbouwleerlingen

Onderwijs evaluatie-instrument waarmee gemeten wordt hoe leerlingen zelf aankijken tegen

computer’) Primair Onderwijs/Voortgezet Onderwijs

PTA

Programma van Toetsing en Afsluiting

REC’S Regionaal Expertise Centrum (deze centra

Volg- en Advies Systeem

VSV Vragenlijst Studie Voorwaarden (een zelf-

PDA Personal Digital Assistant (ofwel ‘palmtop PO/VO

Technische Universiteit

hun studiehouding) VWO Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs W&S

Werving en Selectie

geven een indicatie (verwijzing) van een

WO

Wetenschappelijk Onderwijs

leerling naar een school voor speciaal

WVO

Wet op het Voortgezet Onderwijs Zorg- en Advies Team.

onderwijs)

ZAT

RT

Remedial Teaching

In het ZAT hebben zitting: GGD

SE

School Examen

jeugdgezondheidszorg, bureau Jeugdzorg,

SLB

Sectie Leiders Beraad

schoolmaatschappelijk werk (Partners in

SO’S

Schriftelijke (les)Overhoring

Welzijn), Orbis GGZ, Virenze, AmaCura,

SPD(-er)

School Practicum Docent

ambtenaar leerplichtzaken, een externe

SSU

School Specifiek Uur

orthopedagoog, leerlingbegeleiders,

SVL School Vragen Lijst (een psychologische test waarmee inzicht wordt verkregen in de motivatie, de tevredenheid en het zelfvertrouwen van de leerlingen) SWV

Samen Werkings Verband

Tc

Techniek

Te

Tekenen

T-mail

Digitale nieuwsbrief van de directie


de zorgcoördinator en de directeur onderwijs en begeleiding.

colofon Dit is het derde schoolplan van Trevianum scholengroep. Bij de totstandkoming van dit schoolplan zijn diverse geledingen betrokken geweest.

eindredactie Lou Harings en Alex Pieters

lay-out studiomarq

druk Drukkerij Bern Claessens B.V.

oplage 500 exemplaren

10

11

12

13

14

schoolplan

Recommend Documents