SCHOOLPLAN 2007-2011 Basisschool Sint-Lambertus
St. Lambertusweg 112 Gemonde : 073-5530130
: 073-5530131 :
[email protected]
directeur
:
P.M.J.P. Lathouwers
adjunct-directeur
:
G.M.M. van der Rijt
Kenm.: Schoolplan2007
Inhoud Voorwoord. ............................................................................................................................ 4 1. Doelen van het schoolplan. ............................................................................................... 5 1.1. Inleiding................................................................................................................... 5 1.2. Doelen en functies van het plan. ............................................................................. 5 1.3. Het schoolplan als instrument binnen de beleidscyclus. .......................................... 6 1.4. Procedure voor het opstellen en vaststellen van het plan. ....................................... 7 1.5. Verwijzingen. ........................................................................................................... 7 1.6. Bronnen. ................................................................................................................. 9 1.7. Evaluatie van het plan. ............................................................................................ 9 1.8. Tenslotte. ................................................................................................................ 9 2. Schoolbeschrijving. .......................................................................................................10 2.1. Korte beschrijving van onze school. .......................................................................10 2.2. De schoolorganisatie. .............................................................................................11 2.2.1. Organogram. .........................................................................................................11 2.2.2. Intern overleg en communicatie. ............................................................................11 2.2.3. De groepering. .......................................................................................................12 2.2.4. Regels en afspraken. .............................................................................................12 2.2.5. De rol van ouders in de school...............................................................................13 3. De opdracht van de school ...........................................................................................15 3.1. De missie van onze school. ...................................................................................15 3.2. Onze belangrijkste kansen en bedreigingen. .........................................................15 3.2.1. Kansen. .................................................................................................................15 3.2.2. Bedreigingen. ........................................................................................................17 3.3. Onze belangrijkste sterke en minder sterke punten. ...............................................17 3.3.1. Sterke punten. ........................................................................................................18 3.3.2. Minder sterke punten..............................................................................................19 3.4. Onze visie op onderwijs. ........................................................................................19 3.5 Onze algemene beleidsvoornemens. .....................................................................24 3.6 Prioritering van beleidsvoornemens. ......................................................................29 4. Onderwijskundige beleid. ..............................................................................................31 4.1. Doelstellingen en uitgangspunten...........................................................................31 4.1.1. De Wet op het primair Onderwijs. ...........................................................................31 4.1.2. De kerndoelen. .......................................................................................................31 4.1.3. Eigen accenten. .....................................................................................................32 4.2. Vak- en vormingsgebieden. ....................................................................................33 4.2.1. De ordening van de onderwijsinhouden. ................................................................33 4.2.2. Werkwijze in de kleutergroepen. ............................................................................34 4.2.3. Rooster. .................................................................................................................36 4.2.4. Lichamelijke oefening. ............................................................................................37 4.2.5. Nederlandse taal.....................................................................................................38 4.2.6. Engelse taal. ...........................................................................................................40 4.2.7. Rekenen en wiskunde. ...........................................................................................41 4.2.8. Aardrijkskunde. .......................................................................................................42 4.2.9. Geschiedenis. .........................................................................................................42 4.2.10. Natuur en techniek................................................................................................43 4.2.11. Mens en samenleving. ..........................................................................................44 4.2.12. Tekenen. ..............................................................................................................45 4.2.13. Handvaardigheid...................................................................................................45 4.2.14. Muziek. .................................................................................................................46 4.2.15. Godsdienstonderwijs. ...........................................................................................46 4.2.16. Sociaal-emotionele vorming. .................................................................................47 4.3. Zorg voor de leerling. ............................................................................................48
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
2
4.3.1. Weer Samen Naar School (WSNS) en de zorg voor onze leerlingen .....................48 4.3.2. De zorg voor kinderen op onze school ...................................................................48 4.3.3. Voorzieningen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. .......................52 5. Personeelsbeleid ..............................................................................................................54 5.1. Inleiding ..................................................................................................................54 5.2 Doelen van het personeelsbeleid ............................................................................55 5.3 Formatiebeleid algemeen .......................................................................................55 5.4. Functioneringsgesprekken/loopbaangesprekken ....................................................56 5.5. Beoordelingsgesprekken ........................................................................................56 5.6. Taakbeleid ..............................................................................................................56 5.7. Mobiliteit en outplacement ......................................................................................57 5.8 Professionalisering .................................................................................................57 5.9. Scholing ..................................................................................................................57 5.10. Werving en selectie ................................................................................................58 5.11. Begleiding en ondersteuning ..................................................................................58 5.12. Ontslag ...................................................................................................................58 5.13. Arbeidsdeelname allochtonen .................................................................................59 5.14. Evenredige vertegenwoordiging vrouwen in de schoolleiding .................................59 6. Kwaliteitszorg ...................................................................................................................59 6.1. Inleiding ...................................................................................................................59 6.2. Wat verstaan wij onder kwaliteitszorg? ....................................................................59 6.3. Waarom kwaliteitszorg? ...........................................................................................59 6.4. Een integrale benadering .........................................................................................60 6.5. De kwaliteitskringloop ..............................................................................................60 6.6. Kwaliteitsregistratie ..................................................................................................60 7. Overige beleidsterreinen ..................................................................................................61 7.1. Het algemeen strategisch beleid. .............................................................................61 7.2. Veiligheid .................................................................................................................61 7.3. Klachtenregeling ......................................................................................................62 7.4. Het financieel beleid en beheer................................................................................62 7.5. Huisvesting. .............................................................................................................63
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
3
Voorwoord.
Gemonde, 1-8-2007.
Voor u ligt het schoolplan van basisschool Sint-Lambertus te Gemonde. Het schoolplan is een beleidsdocument waarin de school de hoofdlijnen van het beleid beschrijft en de punten voor verbetering voor de komende periode aangeeft. Daarmee heeft het schoolplan 2 belangrijke functies: 1. Beschrijving van bestaand beleid. 2. Het aangeven van nog te ontwikkelen beleid in de komende vier jaar. In de inleiding wordt uitgebreider ingegaan op de doelen en functies van het plan en geven we aan dat het schoolplan een instrument is binnen de totale beleidscyclus. Het schoolplan heeft een geldigheidsduur van 4 jaar. Het is door het bestuur vastgesteld voor de periode 1-8-2007 tot 1-8-2011. Het plan is samengesteld door de directie in samenwerking met de bouwcoördinatoren en de intern begeleider. Wij vinden het belangrijk dat het schoolplan in ontwikkeling blijft, zodat het veel meer dan bij het schoolwerkplan het geval was, een sturend instrument zal zijn met betrekking tot de ntegrale beleidsvorming op onze basisschool. Dat willen we enerzijds bereiken door jaarlijks aan het begin van het schooljaar een jaarplan te presenteren, waarin de uitgewerkte plannen voor dat betreffende schooljaar worden beschreven en anderzijds door op het einde van het schooljaar in een jaarverslag het voorgaande schooljaar te evalueren en op basis daarvan de plannen bij te stellen. We hopen dat op deze wijze het schoolplan een dynamisch instrument blijft. Uiteraard houden wij ons graag aanbevolen voor opmerkingen.
Namens het personeel van basisschool Sint-Lambertus,
Pieter Lathouwers, dir.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
4
1. Doelen van het schoolplan. 1.1.
Inleiding
Dit schoolplan van basisschool Sint-Lambertus geeft de huidige stand van zaken weer op onze school en schetst een beeld van de huidige situatie en de voorgestelde schoolontwikkeling voor de periode augustus 2007 tot augustus 2011. Door dit te beschrijven in een plan willen we in samenhang met de schoolgids onze ouders duidelijkheid bieden en verantwoording afleggen naar ons bevoegd gezag, de Stichting voor Katholiek en Interconfessioneel Onderwijs in de gemeente Sint Michielsgestel, de overheid en overige maatschappelijke geledingen. Door in te gaan op de vragen: waar staan we als school in 2007 waar willen we naar toe in 2011 hoe komen we daar willen we in dit plan de volgende doelen realiseren: Als school (bestuur, directie, team en medezeggenschapsraad) vastsstellen wat voor de periode 2007-2011 voor basisschool Sint-Lambertus de richtingen zijn, waarin we ontwikkelend en vernieuwend bezig zijn op de gebieden van het onderwijskundig beleid, het personeelsbeleid, het financieel en materieel beleid, de zorg voor kwaliteit, het beleid t.a.v. organisatie en communicatie en van deze beleidsterreinen een samenhangend geheel maken.
1.2.
Doelen en functies van het plan. Het schoolplan is in eerste instantie bedoeld voor de school zelf. De eigen situatie wordt in kaart gebracht, er wordt nagedacht over doelstellingen en prioriteiten en dat geeft houvast bij processen in de school die gericht zijn op kwaliteitsverbetering. Het schoolplan heeft op deze wijze de functie van planningsdocument. Het werken aan het schoolplan zorgt voor het op gang brengen en houden van een voortdurende dialoog over de kwaliteit van het onderwijs en het onderwijsbeleid op school. Het schoolplan is ook bedoeld als verantwoordingsdocument aan de overheid. De inspectie zal het schoolplan beoordelen en toetsen aan de praktijk. Het schoolplan zal het uitgangspunt vormen voor de planning per schooljaar. Het schoolplan is een sturend en coördinerend instrument binnen een systeem van kwaliteitszorg. Het schoolplan is een beleidsgericht document, waarin de school het integrale schoolbeleid beschrijft voor de komende periode van 4 jaar. Daarmee is het een planningsinstrument voor de middellange termijn. Het schoolplan speelt een belangrijke rol in een continu verbeteringsproces van de school, waarin gezamenlijk, geleidelijk en stapsgewijs wordt gewerkt aan het bereiken van gestelde doelen.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
5
1.3.
Het schoolplan als instrument binnen de beleidscyclus.
Het schoolplan speelt een essentiële rol in een continue verbeteringsproces van de school, waarin gezamenlijk, geleidelijk en stapsgewijs wordt gewerkt aan het bereiken van gestelde doelen. Telkens worden verbeteractiviteiten in verband gebracht met specifieke resultaten, zodat zichtbaar wordt welke activiteiten tot welke resultaten leiden. Het schoolplan komt in onze visie op kwaliteitszorg tot stand in samenhang met: het jaarplan, het jaarverslag en de schoolgids. Het uit te voeren beleid wordt jaarlijks geconcretiseerd in een jaarplan. Het uitgevoerde beleid wordt verantwoord in een jaarverslag voor intern gebruik en een schoolgids voor de ouders. De verplichting om een schoolplan te maken kan worden benut als een gelegenheid om de eigen doelstellingen te verhelderen. Met name zijn dat een meer beleidsmatige aanpak van de kwaliteitszorg en een systematischer aanpak van het algehele schoolbeleid. Het schoolplan wordt op die manier een kerndocument in het beleidsproces. Vooral wanneer vanuit het schoolplan de andere beleidskeuzen gestuurd gaan worden. Samenhang in de opzet van de beleidsvorming is essentieel. Daarbij gaat het enerzijds om de samenhang tussen alle beschreven beleidsterreinen, anderzijds gaat het om de cyclische samenhang. In de beleidscyclus zien we de cyclus terug die kenmerkend is voor leren binnen organisaties. Dit proces bestaat een aantal fasen: Voorbereidingsfase: De beleidskeuzen worden voorbereid door een oriëntatie op een aantal bronnen, waaronder de evaluatiegegevens in het jaarverslag. Het opstellen van een schoolplan vindt plaats op basis van het stellen van prioriteiten, het rekening houden met uitvoeringscondities en het bepalen van financiële, materiële en personele mogelijkheden en beperkingen. Planningsfase: Na besluitvorming is het schoolplan de basis voor het jaarlijkse werkplan = jaarplan, waarin een aantal concrete doelen en activiteiten voor het komende jaar zijn vastgelegd. Uitvoeringsfase: Het jaarplan wordt uitgevoerd zoals afgesproken. De schoolleiding controleert en bewaakt de voortgang. Evaluatiefase: Zowel de uitkomsten als het uitvoeringsproces van het jaarplan worden geëvalueerd. De evaluatiegegevens en de conclusies die men daaruit heeft getrokken, worden weergegeven in het jaarverslag en in de schoolgids. Eventueel vindt bijstelling plaats van het schoolplan. Met deze laatste fase is de beleidscyclus rond. Het (bijgestelde) schoolplan en de uitkomsten van het jaarverslag vormen de basis voor een nieuw op te stellen werkplan. Deze cyclus zien we terug in onderstaand schema:
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
6
Schoolplan voor 4 jaar Meerjarenbeleidsplan
1.4.
Jaarplan
Jaarplan
Jaarplan
Jaarplan
Jaarverslag
Jaarverslag
Jaarverslag
Jaarverslag
Schoolgids
Schoolgids
Schoolgids
Schoolgids
Procedure voor het opstellen en vaststellen van het plan.
Het schoolplan is in de periode januari t/m juli 2007 samengesteld door een werkgroep, bestaande uit Pieter Lathouwers, directeur van onze school, Ger van der Rijt, adjunctdirecteur en tevens coördinator bovenbouw, Bernadette v.d. Meijden, coördinator onderbouw en Hannie Buenen, Intern Begeleider. Op bestuursniveau zijn belangrijke gegevens aangeleverd door de algemeen directeur, de Commissie Personele Zaken en Financiële en Materiële Zaken van SKIPOS . De medezeggenschapsraad is steeds op de hoogte gehouden van de vorderingen. Na voltooiing heeft de medezeggenschapsraad ingestemd met het schoolplan, waarna het schoolbestuur het plan in juli 2007 heeft vastgesteld.
1.5.
Verwijzingen.
In dit schoolplan zal regelmatig verwezen worden naar andere documenten die op onze school gebruikt worden. a. De schoolgids. b. De groepsmappen A t/m F. c. Handboek „Afspraken‟. d. Map teamvergaderingen. e. Het SKIPOS-handboek f. ARBO-beleidsplan g. Diversen. A. De schoolgids. De schoolgids bestaat uit twee delen: Deel A met daarin algemene informatie. Ouders kunnen in dit deel lezen over: - de organisatie van het onderwijs en de ontwikkelingen; - wat ouders van onze school kunnen verwachten en wat onze school voor ouders en kinderen kan betekenen; - de zorg voor de kinderen; - de resultaten van het onderwijs. Deel A wordt verspreid onder ouders, waarvan voor het eerst kinderen op onze school komen.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
7
De overige ouders kunnen jaarlijks inschrijven voor een vernieuwd deel A. Meer praktische zaken betreffende een schooljaar staan in deel B van de schoolgids die jaarlijks wordt aangepast en onder alle ouders verspreid wordt. B. De groepsmappen A t/m F. In elke groep van de school wordt er gewerkt met enkele groepsmappen: Groepsmap A: Algemeen. In deze map zijn o.a. opgenomen: leerlingoverzichten, adresgegevens, absentielijsten, roosters, planningen, cijferlijsten, logboeken etc. Groepsmap B: Leerlingvolgsysteem. In deze map worden de groepsoverzichten opgenomen van ondersteunende organisaties van afgenomen methode-onafhankelijke toetsen. Groepsmap C: Individueel leerlingendossier. In deze map is per leerling het individueel dossier opgenomen. Naast algemene gegevens bevat het dossier ook toetsgegevens, onderzoeksverslagen, handelingsplannen, afspraken met ouders etc. Groepsmap D: Rapportage/toetsoverzichten In deze map zitten cijferlijsten, rapportoverzichten en een overzicht van de methodeonafhankelijke toetsen. Groepsmap E: Toetsen In deze map zit de toetskalender, een toetsoverzicht en gebruiksmaterialen van diverse toetsen. Groepsmap F: Handelingsplannen In deze map zitten Individuele en groepshandelingsplannen. C. Handboek ‘Afspraken’. Afsprakenlijst I: Algemeen, huishoudelijk, organisatorisch. In deze map zijn allerlei algemene, huishoudelijke en organisatorische afspraken opgenomen die van belang zijn voor het goed functioneren van de school en de leerkracht in de school. Afsprakenlijst II: Onderwijsinhoudelijk. In deze afsprakenlijst worden per vak/vormingsgebied afspraken opgenomen, die met name van belang zijn voor het lesgeven. Elk personeelslid beschikt over deze mappen. D. Map teamvergaderingen. Elk personeelslid beschikt over een map waarin agenda‟s, notulen en notities van teamvergaderingen kunnen worden opgeborgen. De school werkt met de volgende 4-wekelijkse vergadercyclus: A- vergadering: algemeen, huishoudelijk, organisatorisch. B- vergaderingen in bouwgroepen: onderbouw en bovenbouw. C- vergaderingen die betrekking hebben op vernieuwingsonderwerpen. D- leerlingbesprekingen die per groep (leerkracht en IB-er) en per bouw plaatsvinden. E. Het SKIPOS-handboek. Een handboek, samengesteld op bestuurniveau, met daarin: - beleidsdocumenten - formulieren en modellen - procedures en afspraken welke zijn ondergebracht onder de volgende categorieën: - Algemene zaken - Materiële en financiële zaken - Onderwijskundige zaken, waaronder WSNS
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
8
-
Personele zaken
F. ARBO-beleidsplan. Het plan, dat aan de hand van een risico-inventarisatie en –evaluatie is opgesteld, en het beleid verwoord aangaande de volgende items: - veiligheid en gezondheid - welzijn - agressie, geweld en seksuele intimidatie - verzuim - bedrijfshulpverlening G. -
1.6.
Diversen. Overzicht materialen documentatiecentrum. Overzicht materialen orthotheek. Overzicht toetsmaterialen e.d.
Bronnen.
Bij het maken van dit schoolplan zijn de volgende bronnen gebruikt: 1. Schoolplan 2003-2007. 2. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek (inspectierapport juni 2006) 3. Resultaten van het kwaliteitsinstrument (KMPO) dat in mei 2007 is afgenomen.
1.7.
Evaluatie van het plan.
Elk schooljaar evalueren we in het team dat deel van het schoolplan dat beschrijft, wat we in het betreffende jaar wilden realiseren. De opbrengst van deze evaluatie gebruiken we bij het opstellen van een aangepast veranderingsplan voor het daarop volgendeschooljaar. Wijzigingen in het schoolplan zullen als bijlagen bij het schoolplan worden opgenomen. In 2011 zullen alle tussentijdse veranderingen en aanpassingen in de tekst van het nieuw te formuleren schoolplan worden opgenomen.
1.8.
Tenslotte.
We zien het schoolplan als een kwaliteisdocument waarin ons beleid wordt geformuleerd en vastgesteld. We streven er naar ons plan een „levend‟ document te laten zijn: een plan dat verfijnd kan worden, een plan door alle medewerkers gedragen, een leesbaar plan, een plan dat jaarlijks geëvalueerd wordt of de gestelde doelen zijn gehaald.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
9
2. Schoolbeschrijving. 2.1.
Korte beschrijving van onze school.
Basisschool St. Lambertus is een katholieke school, die is gevestigd aan de SintLambertus-weg 112 in het dorp Gemonde, dat tot de gemeente Sint-Michielsgestel behoort. Onze basisschool wordt bestuurd door de Stichting voor Katholiek en Interconfessioneel Primair Onderwijs in de gemeente Sint-Michielsgestel (SKIPOS). Tot het bestuur behoren 8 katholieke en 1 interconfessionele basisschool in de gemeente Sint-Michielsgestel. Het bestuur draagt de eindverantwoordelijkheid voor het onderwijs op de 9 scholen. De directeuren vormen een managementteam en werken samen met de algemeen directeur aan de beleidsvoorbereiding en uitvoering. Deze beleidsvoering betreft dan vooral de zaken die voor alle scholen gelden (bovenschools beleid). De directie van de school bestaat uit de directeur P. Lathouwers en de adjunct-directeur G. v.d. Rijt. De school is gehuisvest in een gebouw, waarvan het hoofdgedeelte is gebouwd in 1954. Uitbreidingen hebben plaatsgevonden in 1957, 1979, 1985 en 1995. In 1995 is het gebouw volledig gerenoveerd. In 2000 is er een 10e lokaal bijgebouwd. Daarna is ook de hal uitgebreid. Een combinatie met nieuwe huisvesting van de peuterspeelzaal en buitenschoolse opvang is met ingang van schooljaar 2002-2003 gerealiseerd. Naast de school bevindt zich een sportzaal “De Viersprong” (1983). In Gemonde is onze school de enige school. Dat betekent dat vrijwel alle kinderen onze school bezoeken. De kinderen die onze school bezoeken komen uit Gemonde, maar ook uit de “buitengebieden” die grenzen aan Boxtel, Sint-Michielsgestel, Schijndel en SintOedenrode. De school telt ongeveer 229 (teldatum van 1 oktober 2006) tot 246 (juni 2007) leerlingen en het leerlingenaantal zal de komende jaren ongeveer hetzelfde blijven. De prognoses wijzen uit dat er na 2011 een daling van het aantal leerlingen zal plaatsvinden. Voor nadere informatie verwijzen we naar het rapport dat in opdracht van de gemeente is opgesteld door Planning Verband Groningen BV in het kader van het Integraal Huisvestingsplan (IHP), november 2006. Om onderwijsachterstanden te bestrijden worden kinderen op het moment van inschrijving „gewogen‟. De nieuwe gewichtenregeling, die vanaf 1 augustus 2006 geldt, kent twee gewichten 0,3 en 1,2. Het opleidingsniveau van de ouders is bepalend voor het toekennen van een gewicht. Wanneer veel kinderen een gewicht wordt toegekend kan een school extra middelen krijgen om onderwijsachterstanden te bestrijden. Het aantal kinderen dat een gewicht wordt toegekend is op onze school zo gering (± 12%), dat geen extra middelen worden toegekend. Het beleid van de gemeente is er op gericht, dat in de dorpen waar één school aanwezig is, deze zal worden gehandhaafd, ook al daalt het aantal leerlingen onder de “ideale” schoolgrootte van 250 leerlingen die de gemeente momenteel hanteert. Elk van de 9 scholen blijft zelfstandig en behoudt haar eigen gezicht.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
10
Het schoolbestuur is met 4 andere schoolbesturen in de omgeving (SKOSO – SintOedenrode, SKOPOS - Schijndel, De Leijstroom – Vught en Sint Christoffel – Boxtel) een samenwerkingsovereenkomst aangegaan (Dommelnetwerk) om te komen tot meer doelgerichtheid, doelmatigheid en synergie ten aanzien van zaken als onderwijskundig, financieel, personeel en materieel beleid.
2.2. 2.2.1.
De schoolorganisatie. Organogram.
Onze school wordt geleid door de schoolleiding, bestaande uit de directeur en de adjunct-directeur. Daarnaast werken we op school met 2 bouwcoördinatoren: coördinator onderbouw en coördinator bovenbouw. Als we spreken over adjunct-directeur en bouwcoördinatoren dan betreft het lijnfuncties. Het adjunctschap is een functie. Invulling van het bouwcoördinatorschap vindt plaats op basis van taakdifferentiatie. Dat geldt ook voor de volgende staftaken: Interne begeleider. Remedial-teacher. ICT-er. De taakinvulling van directeur, adjunct-directeur, bouwcoördinatoren, IB en ICT-er is opgenomen in de afsprakenmap I. Algemeen, huishoudelijk, organisatorisch.
2.2.2.
Intern overleg en communicatie.
Team: Op onze school is er wekelijks een vergadering en werken we met een vergadercyclus van 4 weken: A. Teamvergadering: Algemeen, huishoudelijk, organisatorisch. B. Bouwgroepen: Onderbouw en bovenbouw C. Vernieuwingsonderwerpen. Soms met begeleiding externen D. Leerlingbesprekingen: Leerkracht en IB-er of per bouw Van alle vergaderingen worden notulen gemaakt en verspreid onder alle teamleden. Op gezette tijden worden de besluiten en afspraken opgenomen in de afsprakenlijsten. Onderwijskundig managementteam: Het onderwijskundig managementteam bestaat uit: directeur adjunct-directeur bouwcoördinatoren IB Het onderwijskundig managementteam, ook wel regiegroep genoemd, vergadert ongeveer één keer per 2 weken. Overleg schoolleiding. Directeur en adjunct-directeur bespreken frequent de gang van zaken. De directeur overlegt daarnaast regelmatig met de bouwcoördinatoren individueel en met de IB.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
11
2.2.3. De groepering. Binnen onze school wordt gewerkt met groepen waarin de leerlingen van ongeveer dezelfde leeftijd bij elkaar zitten. We noemen dat het leerstofjaarklassensysteem. In de kleutergroepen zitten kinderen van verschillende leeftijden bij elkaar. De ervaring leert ons dat dit voor de kinderen van die leeftijd zowel pedagogische als didactische voordelen heeft. Langzaam maakt het klassikale systeem plaats voor een organisatie binnen de groep, waarin steeds meer zelfstandig gewerkt wordt, waarin verschillende manieren van instructie plaatsvinden, waar kinderen die wat meer aandacht nodig hebben aan de instructietafel geholpen worden, maar ook waarin de leerlingen die snel met iets klaar zijn en de stof beheersen, verdiepende stof op hun niveau krijgen aangeboden. Dat betekent dus, dat niet op alle momenten de kinderen met hetzelfde bezig zijn, maar dat steeds meer rekening gehouden wordt met de verschillen tussen kinderen. De school schenkt binnen de jaargroep dus veel aandacht aan het individuele kind. Naarmate de leeftijd van het kind vordert, gaat het spelende en ontdekkende leren langzaam plaatsmaken voor het meer gestructureerde leren.
2.2.4.
Regels en afspraken.
Op onze school wordt gewerkt met een aantal regels en afspraken. A. Regels en afspraken leerkrachten en kinderen: - Op schoolniveau zijn er regels en afspraken vastgesteld. Daarin wordt o.a. aandacht besteed aan: speelplaatsgebruik, naar binnen- en buitengaan, pauze, toiletbezoek, schoolmelk, surveillance, overblijven, orde, netheid, hygiëne, veiligheid etc. - Klassenregels: Elke leerkracht heeft voor de eigen groep specifieke regels vastgesteld: te denken valt aan: bidden, eten en drinken in de klas, toiletbezoek, taken van leerlingen, materialen opbergen, jarigen, huiswerk etc. B. Regels en afspraken voor de ouders: De regels die gelden voor de ouders zijn opgenomen in: - De schoolgids: Beknopt zijn hier algemene informatie en regels opgenomen. De schoolgids wordt jaarlijks aan nieuwe ouders verstrekt. De overige ouders krijgen op verzoek een exemplaar. - Het jaarboekje: In deze gids wordt relevante informatie en afspraken over een schooljaar opgenomen. Alle ouders krijgen jaarlijks deze schoolgids. C. Regels en afspraken voor leerkrachten: In de teamvergaderingen worden met elkaar veel besluiten genomen en afspraken gemaakt. Deze afspraken worden regelmatig opgenomen in de afsprakenlijsten c.q. afsprakenmappen. We werken met 2 afsprakenmappen: -
I Afspraken algemeen, huishoudelijk, organisatorisch. Hierin zijn afspraken opgenomen zoals: administratieve procedures, orde, netheid, hygiëne, veiligheid, energiebesparing, speelplaatsgebruik, surveillance, ouders, logopedie, schoolarts, festiviteiten, buitenschoolse activiteiten, schoolbibliotheek, documentatiecentrum, etc.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
12
-
II Onderwijsinhoudelijk. Hierin zijn per vak/vormingsgebied specifieke afspraken vastgelegd. Ook de procedure zorgverbreding is hier o.a. in opgenomen.
D. Afspraken schoolleiding. De afspraken van de schoolleiding, worden opgenomen in een speciale map. Daarin worden onder meer opgenomen: draaiboek bij vervanging van de directie, onderlinge taakverdeling van de schoolleiding.
2.2.5. De rol van ouders in de school. School en gezin staan samen voor de taak de kinderen op te voeden. De kinderen vallen onder de gezamenlijke zorg en verantwoording van school en ouders. Wij hechten daarom aan een goed contact tussen school en ouders. Dat contact moet rechtstreeks, open en eerlijk zijn. Ouders verwachten een goede begeleiding van uw kind vanuit de school. De school verwacht van ouders dat ze bij de school betrokken zijn en de school steunen. Mochten er vragen of problemen zijn, dan kunnen ouders altijd naar school komen. Betreft het een probleem over hun kind of over de leerstof, dan kunnen ze rechtstreeks contact opnemen met de groepsleerkracht. Over algemene zaken kunnen ze contact opnemen met de schoolleiding. A. Informatievoorziening aan ouders. De school houdt ouders op de hoogte van allerlei wetenswaardigheden d.m.v.: de schoolgids met algemene informatie het jaarboekje met informatie over een schooljaar diverse informatiebrochures het informatiebulletin; 5 x per jaar informatiebrieven de website het schoolplan met jaarplan en jaarverslag B. Inspraak. De medezeggenschapsraad (MR). Onze school heeft een medezeggenschapsraad die bestaat uit een personeelsgeleding (3 leden) en een oudergeleding (3 leden). De ouders kiezen de afgevaardigden om zitting te nemen in de MR. Indien er verkiezingen zijn, krijgen alle ouders daar informatie over. De directeur van de school staat als adviseur de MR terzijde en vertegenwoordigt het schoolbestuur in een aantal besprekingen. De MR dient als overlegorgaan het schoolbestuur instemming of advies te verlenen met betrekking tot allerlei inhoudelijke, beleidsmatige en praktische onderwerpen, de school betreffende. De bevoegdheden van de MR staan beschreven in het medezeggenschapsreglement. Een nieuwe versie van het reglement wordt binnenkort vastgesteld.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
13
De vergaderingen van de MR zijn openbaar en worden bekend gemaakt in het informatie-bulletin. De Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR). Onderwerpen die van belang zijn voor alle scholen van ons bestuur, worden besproken in de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR). In de GMR zitten vertegenwoordigers van leerkrachten en ouders van de verschillende scholen. Oudercomité (OC). Het oudercomité tracht in algemene zin de betrokkenheid van de ouders bij de school te bevorderen. Het levert een actieve bijdrage aan het schoolgebeuren o.a. door het adviseren van de MR, maar ook door het organiseren van diverse vieringen en evenementen en het assisteren bij werkzaamheden op school. Het oudercomité werkt met een huishoudelijk reglement. Om de twee jaar is er aan het begin van het schooljaar een Algemene Ouderavond, waarop ook de verkiezingen voor nieuwe leden plaatsvinden. Het oudercomité werkt ook met klassenouders, die speciaal belast zijn met taken voor een bepaalde groep. C. Ouderactiviteiten. Voor ouders zijn er buiten de MR en OC nog meer mogelijkheden om deel te nemen aan het onderwijsgebeuren in onze school. Te denken valt aan: Begeleiding en assistentie bij activiteiten binnen de school: documentatiecentrum/schoolbibliotheek vieringen feesten Begeleiding en assistentie bij activiteiten “buiten” de school: schoolreisje sporttoernooien excursies schoolverlatersdagen de verkeersveiligheid (verkeersbrigadiers) D. Oudercontacten. Algemene ouderavonden: In het begin van het schooljaar is er voor de hele school een zgn. inloopavond en voor elke groep een kennismakingsbijeenkomst. Het oudercomité organiseert één keer in de twee jaar aan het begin van het jaar een Algemene Ouderavond, waarop vaak een spreker wordt uitgenodigd. De parochie organiseert informatieavonden over de Eerste Communie en het Vormsel. In januari wordt er voor groep 8 een voorlichtingsavond georganiseerd over de schoolkeuze voortgezet onderwijs.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
14
Individuele ouderavonden (10-minutengesprekken): In alle groepen vindt er twee keer per jaar een individuele ouderavond (10minutengesprek) plaats. Deze 10-minutengesprekken volgen op het meegeven van het rapport. Huisbezoeken vinden in de onderbouw plaats in overleg en indien noodzakelijk.
3. De opdracht van de school 3.1.
De missie van onze school.
Wij willen de volgende missie uitdragen en in de dagelijkse praktijk vorm geven. Basisschool Sint-Lambertus is een school met
voor de toekomst!
Hiermee willen we zeggen dat: we de kinderen op hun weg naar zelfstandigheid met liefde en zorg willen omringen; we als school een lerende organisatie zijn; flexibel en voortdurend bezig met het verbeteren van ons onderwijs.
3.2.
Onze belangrijkste kansen en bedreigingen.
Aangezien het schoolplan ook een beschrijving dient te geven van het voorgenomen beleid is het nodig goed om je heen te kijken. De school vormt immers geen eilandje in de maatschap-pij. Allerlei veranderingen in de omgeving van de school beïnvloeden het leven in de school. Daarnaast is het bij het uitzetten van de koers noodzakelijk om een goed beeld te hebben van de sterke en zwakke kanten van de school zelf. De werkgroep die het schoolplan heeft samengesteld, heeft door een interne en externe analyse onderstaand (niet limitatief) overzicht gemaakt van de kansen en bedreigingen voor de komende jaren. De externe analyse richt zich dus op de huidige en toekomstige onderwijskundige en maatschappelijke ontwikkelingen. Doel hiervan is het creëren van een helder beeld van wat deze omgeving vraagt van het onderwijs, voor zover dat van belang is voor de school. De analyse levert met name een overzicht van kansen en bedreigingen op. In de volgende paragraaf bespreken we de interne analyse. De interne analyse levert een overzicht op van sterke en minder sterke punten binnen het team en de school.
3.2.1.
Kansen.
De belangrijkste kansen voor onze school: Landelijke ontwikkelingen: De lumpsum financiering geeft de overheid bestedingsvrijheid aan scholen. Schoolbesturen krijgen een bepaald bedrag en maken zelf uit hoe ze dat besteden. Zo kunnen scholen hun beleid en onderwijs beter afstemmen op de situatie op en rond de school.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
15
Speerpunten uit het lokaal onderwijsbeleid: De gemeente Sint-Michielsgestel heeft in januari 2007 een Nota Lokaal Onderwijsen Jeugdbeleid uitgebracht voor de periode 2007-2010 met als titel „Met het oog op de jeugd‟. De beleidsnotitie is gericht op een integrale aanpak van problemen in ons onderwijsen jeugdveld. Hierbij wordt samengewerkt met betrokken partners om beleid uit te voeren dat antwoord geeft op actuele vragen uit onze lokale samenleving. De aanbevelingen die tijdens een tweetal conferenties in 2006 mede vanuit het onderwijsveld werden aangedragen, werden teruggebracht tot de volgende speerpunten: - Invoeren van een elektronisch kinddossier 0 – 23 jaar in 2007 - Het continueren van straatgroepenoverleg - Het instellen van zorgteams op alle basisscholen in 2007 - Structureel uitbreiden van schoolmaatschappelijk werk PO-VO - Invoeren van een protocol „Advies- en meldpunt kindermishandeling‟ - Tweejaarlijks uitvoeren KMPO in 2008 en 2010 - Het realiseren van een Centrum voor jeugd en gezin in 2007. (zie: Nota: „Met het oog op de jeugd‟.) Speerpunten uit het zorgplan WSNS: a. Het samenwerkingsverband ondersteunt de basisscholen om de kwaliteit van de interne zorg te optimaliseren, zodat zoveel mogelijk kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen binnen het reguliere basisonderwijs. b. Het samenwerkingsverband spant zich optimaal in om passende zorg bij ieder kind te brengen. c. Het samenwerkingsverband spant zich in om de mogelijkheden van externe organisaties optimaal te benutten bij het realiseren van passende zorg voor ieder kind. Zij schept voorwaarden waarbinnen het mogelijk is in 2010 aan alle kinderen binnen het verband een passend onderwijsarrangement aan te bieden en draagt zorg voor een dekkend netwerk van zorg. (zie: Zorgplan 2006-2010: Meerjarenbeleidsplan WSNS Vught e.o.) Bovenschoolse strategisch beleidsplan: a. Scholen gaan in onderwijsontwikkeling op alle niveaus van elkaar leren en samen ontwikkelen. b. Nieuwe ontwikkelingen en in gang gezette ontwikkelingen op het gebied van een sluitend zorgnetwerk die in de verschillende educatieve clusters plaatsvinden worden SKIPOS-breed geïnitieerd, uitgevoerd en geëvalueerd. c. Alle scholen ontwikkelen zich tot een brede school met een geïntegreerd aanbod voor voorschoolse educatie, basisonderwijs, buitenschoolse opvang en een aanbod voor culturele, sportieve en recreatieve activiteiten. d. Alle scholen participeren in de initiatieven die ontwikkeld worden in het kader van de BOS-impuls. e. Alle scholen ontwikkelen een werkplan cultuureducatie met behulp van de Marktplaats Cultuureducatie dat is ingebed in het curriculum van de school. f. Versterking van de peuteropvang door bestuurlijke samenwerking van Stichting Speelband, Stichting Stroom (openbaar onderwijs) en SKIPOS. g. Invoering van ontwikkelingsgerichte gesprekkencyclus om de medewerkers excellent te laten functioneren. h. Uitbreiding basisschool Sint Lambertus en aanpassingen in verband met interne naschoolse opvang, combineren met inzet van gereserveerde onderwijsvernieuwingsgelden.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
16
3.2.2.
Bedreigingen.
De belangrijkste bedreigingen voor onze school: Landelijke ontwikkelingen: a. Aan de ene kant doet de overheid sterk een beroep op het omgaan met verschillen (WSNS, adaptief onderwijs) en aan de andere kant dienen de onderwijsresultaten in cijfers openbaar gemaakt te worden. Het belang van onderwijsresultaten kan op gespannen voet staan met het omgaan met verschillen. b. Met de inwerkingtreding van de wet Regeling Leerlinggebonden Financiëring is het mogelijk dat er leerlingen op de basisschool blijven, die beter tot hun recht zouden komen in het speciaal onderwijs. c. Veel vaker dan in het verleden dienen leerkrachten uitgebreide gesprekken te voeren met ouders over zorgleerlingen. Dat heeft uiteraard gevolgen voor de taakbelasting. d. Meer parttime banen, waardoor het overleg binnen de school extra organisatie vraagt. e. Een organisatorisch moeilijk uit te voeren compensatie- en Bapo regeling. In de nabije toekomst zullen meerdere leerkrachten van de laatstgenoemde regeling gebruik gaan maken. f. Steeds hogere eisen die de maatschappij stelt aan de school. g. Het overladen van de school met informatie en een toenemende vraag om deelname aan allerlei activiteiten. Bedreigingen zijn gegevens waar wij rekening mee moeten houden, maar waardoor we ons niet moeten laten ontmoedigen. Bedreigingen kunnen ook omgezet worden in kansen. Dat willen we op een actieve wijze ook doen.
3.3.
Onze belangrijkste sterke en minder sterke punten. Interne analyse: De sterke en zwakke punten van de school kunnen achterhaald worden door het regelmatig afnemen en interpreteren van een schooldiagnose-instrument. Onder schooldiagnose verstaan we elke systematische procedure van dataverzameling en analyse in en voor en door scholen over het actuele functioneren van de betreffende school met de bedoeling om prioriteiten te stellen en besluiten te nemen over schoolverbeteringen. Instrumenten die voor de schooldiagnose gebruikt worden zijn: - verslag schoolbezoek PKO van de inspectie De inspecteur heeft 20 juni 2006 de school voor het laatst bezocht. Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de kernindicatoren van een aantal kwaliteitsaspecten, op grond van het door de inspectie gehanteerde toezichtskader primair onderwijs 2005. - rapport cohort-onderzoek primair onderwijs Het laatste onderzoek dateert van 2004-2005. De kern van het PRIMA-cohortonderzoek bestaat uit toetsen voor taal, rekenen en begrijpend lezen die tussen begin januari en eind maart worden afgenomen in de groepen 2, 4, 6 en 8. De resultaten worden afgezet tegen de landelijke gemiddelden. - Kwaliteits Meter Primair Onderwijs (KMPO) In het voorjaar van 2007 hebben alle scholen in Sint-Michielsgestel in samenwerking
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
17
met de gemeente Sint-Michielsgestel de Kwaliteits Meter Primair Onderwijs afgenomen. Door middel van een enquete, waarbij leerkrachten, ouders en leerlingen van de groepen 6 t/m 8 een vragenlijst invullen, kunnen deze betrokkenen hun mening geven over allerlei facetten van het onderwijs. Zowel op gemeente-, bestuurs- als schoolniveau moeten de resultaten nog geanalyseerd worden. De resultaten van de enquete op onze school zullen daarna verwerkt worden in dit schoolplan.
3.3.1.
Sterke punten.
Onderwijs: a. De basisvakken (taal, rekenen) zijn bij ons, naast aandacht voor de sociaalemotionele vorming, sterk ontwikkeld. We verwachten binnen deze vakken niet van alle leerlingen hetzelfde, maar stimuleren wel dat leerlingen relatief de beste prestaties leveren. De begeleiding van leerlingen met leerproblemen richt zich met name ook op deze basisvaardigheden en de relatieve prestatieverbetering. b. We kennen op onze school een consistent schoolbeleid, hetgeen inhoudt dat het beleid, dat door alle betrokkenen in de school wordt uitgedragen, is gericht op aantoonbare vooruitgang. Leerlingenzorg: a. De zorgstructuur en het leerlingvolgsysteem op onze school hebben een hoog niveau. b. De zorg richt zich op zowel leer- als sociaal-emotionele problemen. c. In de afgelopen jaren hebben we veel tijd en energie gestoken in het opzetten van een leerlingvolgsysteem. We zijn er in geslaagd om verder te komen dan het alleen maar verzamelen van gegevens binnen het leerlingvolgsysteem. We maken een analyse op individueel- groeps- en schoolniveau. Op basis van deze analyse/diagnose stellen wij op alle niveaus concrete handelingsplannen op. Ons leerlingvolgsysteem is ook grotendeels geautomatiseerd (CITO-LVS.) Personeel en Organisatie: a. Binnen het team is ervaring en deskundigheid aanwezig. Het team heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een team van mensen dat een gezamenlijke verantwoordelijkheid voelt voor onze school. b. Op basis daarvan was het mogelijk om vanuit het team een deskundig “middenmanage-ment” te rekruteren: adjunctdirecteur, bouwcoördinatoren, intern begeleider (IB) en activiteitencoördinator computers (ICT-er). c. In het team heerst een goede sfeer en is de bereidheid aanwezig om “met z‟n allen de schouders eronder te zetten”. Dit gezamenlijk optreden is ook nodig voor alle zaken welke in de komende jaren op de school afkomen. Wij zullen moeten bepalen welke vernieuwingen voor onze school als geheel een meerwaarde hebben. d. Bij het team is de bereidheid aanwezig om vorm te geven aan “adaptief onderwijs”. Dit proces zal ook de komende jaren de rode draad vormen bij de schoolontwikkeling. g. De wijze waarop we als team functioneren is een sterk punt. We zijn collega‟s van elkaar: wij spreken elkaar aan op ons professioneel gedrag, wij stimuleren elkaar om het beste te geven, wij maken gebruik van elkaars kwaliteiten en kunnen ook af en toe gewoon gezellig met elkaar feest vieren. e. De overlegstructuur in de organisatie is goed geregeld. Er bestaat regelmatig overleg tussen de leraren over het onderwijs en de kinderen met respect voor ieders mogelijkheden en grenzen.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
18
f.
Het team voelt zich gezamenlijk verantwoordelijk, hetgeen betekent dat de individuele leerkrachten er niet alleen voor staan. g. Binnen het team bestaat een diversiteit aan deskundigheid en expertise. Kwaliteit wordt zoveel mogelijk gebundeld en optimaal benut. Teamleden krijgen taken en functies toebedeeld op basis van deze deskundigheid en expertise. h. De directie van de school is gericht op het begeleiden en ondersteunen van de leraren. i. Onze school werkt systematisch volgens vaste en heldere procedures en afspraken. Structuur, planmatigheid en continuïteit staan voorop. Beheer en Materieel: a. We kunnen werken in een modern, aan de eisen van de tijd aangepast gebouw. b. We kunnen werken met moderne onderwijsleerpakketten en hulpmiddelen. Ouders en omgeving: a. Alle betrokkenen binnen de school stellen zich open op naar de omgeving. b. Er is een grote betrokkenheid van de ouders bij het onderwijs.
3.3.2.
Minder sterke punten.
Onderwijs: a. Vernieuwingen worden vaak enthousiast opgepakt; er is steeds meer aandacht voor implementatie. Borging, als afsluiting van een doorgevoerde vernieuwing, blijft de aandacht vragen. b. Het expressieonderwijs, met name dans en drama dient nog verder ontwikkeld te worden. c. Met name in de overgang onderbouw/groep 3 dienen de werkwijzen nog beter op elkaar te worden afgestemd. d. De verantwoordelijkheid die leerlingen hebben voor de organisatie van hun eigen leerproces die past bij hun ontwikkelingsniveau moet nog verder ontwikkeld worden. Personeel en Organisatie: a. Hoewel het functioneren van het team een sterk punt is, vraagt het communicatieproces blijvend onze aandacht. De slogan “Ruimte geven en ruimte nemen” drukt uit, dat ieder ruimte moet krijgen en moet nemen, om gedachten en ideeën te verwoorden, zonder dat men zich persoonlijk voelt aangevallen of anderen onnodig kwetst. b. Niet elke leerkracht kan op dit moment al even goed uit de voeten met het omgaan met verschillen tussen de leerlingen. c. De gemiddelde leeftijd van het personeel ligt vrij hoog, hoewel de laatste jaren jonge collega‟s het team zijn komen versterken. Ouders en omgeving: a. De weg naar school is niet voor alle kinderen veilig.
3.4.
Onze visie op onderwijs.
De in de vorige paragrafen beschreven analyses, die vertaald zijn in kansen en bedreigingen, sterke en minder sterke punten leveren voldoende gegevens op om onze visie op onderwijs te beschrijven en plannen te ontwikkelen om onderwijs te verzorgen dat goed aansluit bij deze visie.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
19
In het schooljaar 2006-2007 is met het team een start gemaakt met het opnieuw formuleren van missie en visie. Dit heeft geleid tot het vaststellen van een aantal kernwaarden. Een deel van die kernwaarden is door deelgroepen van het team uitgewerkt en beschreven. Daarna zijn die kernwaarden door het hele team besproken, aangepast en vastgesteld. De uitgewerkte kernwaarden zijn: - gelukkig zijn - veiligheid en geborgenheid - autonomie - creativiteit De beschrijving van deze kernwaarden is verwerkt in onderstaande dimensies. In het schooljaar 2007-2008 zullen andere kernwaarden op dezelfde wijze worden uitgewerkt en beschreven. We vinden het belangrijk om als team gezamenlijk te blijven werken aan missie en visie van ons onderwijs. Ook in de komende jaren zullen we hier aandacht aan blijven schenken. A. Levensbeschouwelijke dimensie. Het feit dat onze school een katholieke school is, betekent dat we belang hechten aan catechese en christelijke waarden op basis van gelijkheid en respect voor iedereen. Binnen de school is er regelmatig ruimte voor gebed en wordt er regelmatig gewerkt met catecheseprojecten. De manier waarop we met kinderen omgaan wordt bepaald door onze levensvisie, die ruimte laat voor ouders en kinderen met een andere of geen levensbeschouwing. Dat betekent dat ook niet-katholieke kinderen van harte welkom zijn op onze school. We proberen alle leerlingen respect bij te brengen voor de verschillen in geloofsbeleving en de eigenheid van de ander. We vinden het gevoel „GELUKKIG ZIJN‟ een kernwaarde voor ons onderwijs, zowel voor de kinderen als voor het team en alle overige betrokkenen bij ons onderwijs. Gelukkig zijn is voor ieder mens een puur innerlijke ervaring. Het heeft te maken met een diep gevoel van tevredenheid. Geluk kun je niet oproepen, geluk overkomt je als je er open voor staat. Een poging om geluk te forceren werkt alleen maar averechts. Geluk overkomt je niet ooit in de toekomst als je er nu voorbereidingen voor treft. Je kunt het alleen als een nu-moment beleven. Dan is het een ondeelbare ervaring die je volledige wezen in beslag neemt en geen plaats biedt aan andere affecten en aan rationele overwegingen. Als team proberen wij een harmonieuse omgeving te creëren, waarin wij ieder mens de kans bieden om gelukkig te zijn, ervan uitgaande dat ondanks alles wat geschreven is over gelukkig zijn, het een mysterie blijft. B. Maatschappelijke dimensie. We leven in een wereld die doorlopend in verandering is en zich ontwikkelt in een geïndividualiseerde wereld. Dat betekent dat wij de kinderen stimuleren om met elkaar samen te werken, te overleggen met elkaar, afspraken te maken en de zinvolheid van regels te onderkennen en na te leven. C. Pedagogische dimensie. Kinderen zullen in hun volwassenheid geconfronteerd worden met een wereld die van hen vraagt om te zoeken naar informatie, om bronnen te bevragen, informatie te analyseren, te luisteren etc. alvorens tot actie en probleemoplossing over te gaan. Dat vraagt om creatieve, gemotiveerde, zelfbewuste, onafhankelijke volwassenen die open staan voor hun omgeving. Om dat te bewerkstelligen willen we graag werken in een veilige en vertrouwde sfeer waarbinnen iedereen met plezier naar school gaat.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
20
Een kind moet tot zijn recht kunnen komen. Vooral ook willen we alert zijn op discriminatie en pesten, maar ook op het voorkomen daarvan. Op school wordt er gewerkt vanuit een positief pedagogisch klimaat. Basis is vertrouwen en veiligheid bieden. Duidelijke afspraken en positieve regels bevorderen dat kinderen zich in een klimaat van vertrouwen zo positief mogelijk ontwikkelen. Als kernwaarde hebben we gekeken naar VEILIGHEID EN GEBORGENHEID. * Wat betekent veiligheid en geborgenheid voor de wisselwerking tussen leerkracht en kind? We denken daarbij aan de geestelijke/mentale veiligheid en geborgenheid, die te herkennen zijn in het pedagogisch klimaat dat we als volgt willen benoemen: “Spelen, leren en werken vanuit adaptief perspectief” Bij adaptief onderwijs hoort ook het gevoel van autonomie. We hebben we met elkaar nagedacht over de kernwaarde AUTONOMIE. Autonomie is het gevoel dat je iets kunt ondernemen zonder dat de ander je daarbij moet helpen of zonder dat je de ander daarbij toestemming moet vragen. * Wat houdt autonomie in voor de praktijk, voor zowel school, leerkrachten en kinderen? Autonomie heeft twee kanten: ruimte krijgen (nemen) en ruimte geven. Je voelt je verantwoordelijk voor je eigen werk en je moet ruimte nemen en krijgen om de dingen op je eigen manier te doen, om zelf beslissingen en initiatieven te nemen. Kortom: Ruimte om eigen inhoud aan je werk te geven. Als kernwaarde hebben we ook gekeken naar CREATIVITEIT. Wij willen de kinderen op onze school begeleiden op het gebied van de creatieve vorming om het kind te laten groeien tot een harmonisch ontwikkeld mens. Creativiteit komt met name tot uiting bij drama, muziek, handvaardigheid, tekenen, techniek en bewegen op muziek, maar ook tijdens allerlei andere vakken en de lessen leefstijl wordt een beroep gedaan op de creativiteit van de kinderen. Graag willen we aansluiten bij talenten die kinderen en leerkrachten hebben en hen aanspreken op hun specifieke deskundigheden, waarbij een creatieve benadering wordt gestimuleerd. D. Onderwijskundige dimensie. Kenmerkend voor onze onderwijskundige aanpak is het steven naar de „zelfstandige leerling‟. Leerkrachtonafhankelijker leren werkt naar onze mening meer betrokkenheid en meer motivatie in de hand en vergroot daarmee het welbevinden van zowel leerlingen als leerkrachten. In het door ons verzorgde onderwijs wordt de leerling uitgedaagd en gestimuleerd zelf keuzes te maken en oplossingen te zoeken voor vragen en problemen. Tussen kinderen bestaan verschillen. De wijze waarop kinderen leren, het leervermogen en het leertempo zijn verschillende grootheden. Dat betekent dat wij als leerkrachten ons onderwijs steeds meer zullen moeten aanpassen aan deze verschillen. Uitgangspunten voor de wisselwerking tussen leerkracht en kind zijn: - voldoen aan de kerndoelen: prioriteiten liggen bij de basisvaardigheden, maar ook andere vak- en vormingsgebieden, waaronder expressievakken krijgen de nodige aandacht; we hechten waarde aan resultaten; onderwijs geven is onze opdracht - hoge verwachtingen van kinderen - aansluiten bij de mogelijkheden die kinderen hebben - toegerust op maatschappij.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
21
Dit wordt zichtbaar in: - de organisatievorm, waarbij we uitgaan van het leerstofjaarklassensysteem waarbinnen we de resultaten middels een geautomatiseerd leerlingvolgsysteem in beeld brengen. - de orde en rust / structuur, waarbij duidelijke regels en afspraken op school- en groepsniveau, samengebracht zijn in afsprakenlijsten. Daarnaast staan afspraken verwoord in protocollen, bijv. zorgvuldig handelen bij conflicten. - de adaptieve benadering, werken naar zelfstandigheid, uitgaande van het bhvmodel: basisstof, herhaling, verrijking: een duidelijk herkenbaar model waarbinnen de moderne methodes passen. De adaptieve wijze van werken zien we in de dagelijkse praktijk terug in o.a. het werken met weektaken, het zwaluwen, het gebruik van keuzekast en instructietafel. - de extra zorg, die binnen en buiten de groep aangeboden wordt. Door nauwgezet volgen van de vorderingen, wordt daarbij aangesloten bij individuele behoeften van de kinderen. Het vijfstromenmodel is de basis voor een structurele opzet van de organisatie op dit onderdeel. Concreet denken we bij de extra zorg o.a. aan: handelingsplannen, remedial teaching, werken met compacten, leerlingenbespreking, zorg voor rugzakleerlingen, diverse protocollen en de centrale rol van de IB-er. - de sociaal-emotionele aandacht, waarbij we het programma „Leefstijl‟ gebruiken voor de doorgaande lijn van groep 1 t/m groep 8. Kinderen voor wie extra zorg op dit onderdeel wenselijk is, kunnen sova-trainingen worden aangeboden. - de autonomie, die leerlingen en leerkrachten de ruimte biedt voor eigen inbreng en kleuring.
-
-
-
* Wat betekent AUTONOMIE op leerkrachtniveau? Handelen vanuit eigen verantwoordelijkheid. Het maken van je eigen sfeer (waaronder aankleding van de klas). Eigen accenten leggen in je onderwijs: dingen die jij belangrijk vindt aan kinderen leren. Het hebben van een eigen stijl. Het hebben van een bepaalde speelruimte, waarin je je eigen keuzes kunt maken. Het gebruik maken van je eigen belangstelling en specialiteit. * Wat betekent AUTONOMIE op leerlingniveau? Zelfontwikkeling door inzet van eigen interesse. Kinderen mogen zichzelf zijn (leerkracht houdt rekening met de eigen aard van de individuele leerling, stemt zijn aanpak daarop af). In de aankleding van het schoolgebouw is de inbreng van de kinderen zichtbaar aanwezig. Er wordt gewerkt met keuzeactiviteiten (bijvoorbeeld in de weektaak). Kinderen bepalen zelf de onderwerpen en vormgeving van hun spreekbeurt of boekbespreking. * Hoe gaan we om met de AUTONOMIE van de ouders? Ouders zijn altijd welkom om hun wensen te bespreken. We hechten grote waarde aan het open karakter van onze school. Informatievoorziening via infobulletin, website en infobrieven zijn daarbij belangrijk. Aan diverse aspecten van autonomie willen we nog werken. Hierbij denken we o.a. aan meer ruimte voor kinderen om ook buiten de eigen klas te spelen en te werken. Leerkrachten moeten kunnen aangeven als zij het gevoel hebben dat de grens van de eigen autonomie wordt overschreden. Ideeën van nieuwe collega‟s zijn welkom. Wij willen hen die ruimte geven (in plaats van: Zo hoort het hier). Oude regels en afspraken
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
22
mogen ter discussie gesteld worden, ze zijn niet altijd vanzelfsprekend. Daar waar het mogelijk is willen we zaken meer loslaten. Zoals gezegd willen wij de kinderen op onze school begeleiden op het gebied van de creatieve vorming om het kind te laten groeien tot een harmonisch ontwikkeld mens. Creativiteit komt met name tot uiting bij drama, muziek, handvaardigheid, tekenen, techniek en bewegen op muziek, maar ook tijdens andere vakgebieden en de lessen leefstijl wordt er een beroep gedaan op de creativiteit van de kinderen. De huidige situatie. We gebruiken een methode voor de onderdelen tekenen, handvaardigheid en muziek. Andere onderdelen van de creatieve leergang komen nu nog te weinig aan bod. Tijdens hun basisschoolloopbaan zijn kinderen met name bij vieringen creatief actief. We denken daarbij aan de Lambertusdag, Kerstmis, carnaval, musicaluitvoeringen en toneelvoorstellingen in de onderbouw. In de diverse vakgebieden komen creatieve aspecten nog onvoldoende uit de verf. Waar willen we naar toe? We willen komen tot een goede doorgaande lijn voor creatieve vakken komen voor alle groepen. Dit kan door de aanschaf van een methode of door het formuleren van tussenen einddoelen. Met name zouden we meer aandacht willen besteden aan drama. Tevens willen we meer aandacht schenken aan creatieve aspecten binnen de overige vakgebieden. We willen meer gebruik maken van elkaars kwaliteiten. Leerkrachten helpen elkaar bij het voorbereiden en/of het geven van lessen. E. Schoolorganisatorische dimensie. De ontwikkelingen binnen het onderwijs en de realisering van onze eigen streefbeelden vragen om een lerende houding en een actieve betrokkenheid van alle onderwijsgevenden binnen onze school. Wij stellen ons dan ook op als een lerende organisatie. Dat betekent dat wij tijd en ruimte inbouwen, zowel voor onszelf als voor onze leerlingen, om vorm te geven aan de lerende houding door te reflecteren, door ons open te stellen voor nieuwe impulsen en ons eigen werk kritisch te bekijken in de vorm van kringgesprekken (leerlingen) en teamgesprek-ken (intervisie, klassenbezoeken en vormen van collegiale consultatie). VEILIGHEID EN GEBRORGENHEID heeft naast de pedagogische dimensie ook een schoolorganisatorische dimensie * Wat betekent VEILIGHEID EN GEBORGENHEID voor het schoolgebouw en omgeving? De school is voor de kinderen een vertrouwde omgeving, kleinschalig, herkenbaar en voor ieder een eigen plek in de groep. Het schoolgebouw voldoet aan eisen i.v.m. brandveiligheid; er is een brandpreventieplan en er wordt minimaal een keer per jaar een ontruimingsoefening gehouden. Bij de inrichting krijgt de veiligheid steeds expliciet de aandacht. Dit geldt ook voor de inrichting van de speelplaats. Ook aan de veiligheid van de schoolomgeving wordt aandacht besteed. Zo nemen we deel aan de actie “Brabants Verkeersveiligheidslabel”, waarbij aan verbetering van de kwaliteit van de schoolomgeving en de verkeerseducatie wordt gewerkt. * Wat betekent VEILIGHEID EN GEBORGENHEID voor de personele organisatie? Er is een overzichtelijke organisatiestructuur, waarbij de directie, de regiegroep en de leerkrachten ieder hun eigen taakomschrijving hebben. Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
23
Naast lesgevende taken hebben een aantal leerkrachten taken ter bevordering van de veiligheid en geborgenheid. Bedrijfshulpverleners binnen de school zijn opgeleid om bij brand of andere calamiteiten hulp te bieden. De intern begeleider is vast aanspreekpunt voor ouders en leerkrachten i.v.m. de leerlingenzorg. Voor klachten zoals bedoeld in de klachtenregeling kunnen kinderen, ouders en leerkrachten terecht bij de twee contactpersonen. Wanneer dat wenselijk is kunnen we een beroep doen op de deskundigheid van externe hulpverleners, zoals schoolmaatschappelijk werk, sociaal verpleegkundige, logopediste en schoolarts. * Wat betekent VEILIGHEID EN GEBORGENHEID voor ouders? We streven naar een open communicatie: - nauw contact tussen ouders en leerkrachten over de ontwikkeling van hun kind; - ouders kunnen indien wenselijk een afspraak maken met leerkrachten en directie; - ouders kunnen ook afspraken maken met ondersteunende instanties. AUTONOMIE heeft naast een pedagogische dimensie ook een schoolorganisatorische dimensie. * Wat betekent AUTONOMIE op schoolniveau? Eigen keuzes maken, bijvoorbeeld met betrekking tot: - Het maken van roosters. - De samenstelling van de groepen. - Het bepalen van festiviteiten en vieringen. - Het investeren in eigen accenten (bijvoorbeeld de keuze voor Leefstijl). - Het vormgeven van de zorgstructuur. - Het regelen van compensatiedagen. - Het investeren in de eigen ontwikkeling en scholing.
3.5 Onze algemene beleidsvoornemens. Beleidsterreinen Onderwijs
Globale doelstellingen/verbeterpunten - Verder uitbouwen van zelfstandig werken als middel om te differentiëren, waarbij de autonomie van de leerlingen verder wordt ingevuld. - Toegankelijkheid van aanwezige materialen voor zelfstandig werken bevorderen door te kiezen voor een andere opstelling. - Implementatie ontluikende geletterdheid. - Ontwikkelen van instapniveaus aanvankelijk lezen. - Herbezinning op wereldoriëntatie in groep 1-2 - Nieuwe onderwijsmethodes invoeren: * natuur en techniek * Speurtocht - Verbreding techniekaanbod (VTB-project) - Nieuwe methode kiezen: * technisch lezen * creatieve vakken
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
24
Leerlingenzorg
Personeel en Organisatie
Financieel / materieel
Ouders en omgeving
* taalmethode * begrijpend lezen * bewegingsonderwijs in onderbouw - Afsprakenlijst groep 1-2 opzetten. - Vervolg uitwerken kernwaarden. - Kiezen en invoeren van een leerlingvolgsysteem voor sociaal emotionele ontwikkeling. - Aanpassing Cito LVS. - Nieuwe opzet gesprekscyclus, uitgaande van de gewenste competenties, waarbij de eigen ontwikkeling centraal staat. - Scholing i.v.m. gebruik digitaal schoolbord. - Planning en uitvoering van groot onderhoud en uitbreiding i.v.m. stijging van aantal kinderen dat gebruik maakt van voor- en naschoolse opvang, gecombineerd met inzet van gereserveerde onderwijsvernieuwingsgelden. - Vervanging van de computers op netwerk. - Implementatie van digitale schoolbord. - Opzet nieuwe website. - Aanpassing van rapportage naar de ouders.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
25
3.6 Prioritering van beleidsvoornemens. Beleidsdoelstellingen 2007-2008 * Implementatie methodes: - Speurtocht - Natuur/techniek * Toegankelijkheid leermiddelen zelfst. werken vergroten. * Verbreding techniekaanbod * Keuze methode technisch lezen * Opzet kiezen voor bewegingsonderwijs groep 1-2 * Afsprakenlijst onderbouw opzetten * Implementatie ontluikende geletterdheid * Ontwikkelen instapniveaus aanvankelijk lezen * Vervolg uitwerking kernwaarden * Uitbouw zelfstandig werken * Implementatie zorgstructuur. Leerlingenzorg: * Keuze LVS SEO Personeel en Organisatie: * Nieuwe opzet gesprekscyclus, waarbij de eigen ontwikkeling centraal staat. * Scholing: - digitaal schoolbord - bewegingsonderwijs * Planning groot onderhoud Financieel / materieel * Uitbreiding i.v.m. BSO * Implementatie digitaal schoolbord * Vervanging computers * Nieuwe opzet website (pilot) Ouders en omgeving
Onderwijs:
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
2008-2009 * Implementatie methode: - technisch lezen
2009-2010 * Keuze taalmethode
* Verbreding techniekaanbod * Verbreding techniekaanbod * Bezinning aanbod creativiteit * Aanpassing creativiteits* Implementatie bewegingsaanbod onderwijs groep 1-2 * Herbezinning wereldoriëntatie groep 1-2.
2010-2011 * Implementatie methode: - taalonderwijs * Keuze methode begrijpend lezen.
* Borgen ontluikende geletterdheid * Implementatie instapniveaus aanvankelijk lezen * Uitbouw zelfstandig werken
* Implemetatie LVS SEO * Aanpassing Cito LVS * Aanpassing Cito LVS * Implementatie gesprekscyclus
* Scholing: - digitaal schoolbord * Uitvoering groot onderhoud * Implementatie digitaal schoolbord * Vervanging computers * Aanpassing rapportage.
* Implementatie digitaal schoolbord
* Invoering vernieuwde rapportage
29
4. Onderwijskundige beleid. 4.1.
Doelstellingen en uitgangspunten. 4.1.1.
De Wet op het primair Onderwijs.
De Wet op het Primair Onderwijs beschrijft in artikel 8 de belangrijkste uitgangspunten en doelstellingen van het onderwijs. Artikel 8: De uitgangspunten en doelstellingen van het onderwijs: 1. Het onderwijs wordt zodanig ingericht dat de leerlingen een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doorlopen. Het wordt afgestemd op de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. 2. Het onderwijs richt zich in elk geval op de emotionele en verstandelijke ontwikkeling en op het ontwikkelen van creativiteit, op het verwerven van noodzakelijke kennis, en van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden. 3. Het onderwijs: a. gaat er mede van uit dat de leerlingen opgroeien in een pluriforme samenleving, b. is mede gericht op het bevorderen van actief burgerschap en sociale integratie, en c. is er mede op gericht dat leerlingen kennis hebben van en kennismaken met verschillende achtergronden en culturen van leeftijdgenoten. 4. Het onderwijs wordt zodanig ingericht dat: a. de leerlingen in beginsel binnen een tijdvak van 8 aaneensluitende schooljaren de school kunnen doorlopen; b. de leerlingen in 8 schooljaren ten minste 7520 uren onderwijs ontvangen, met dien verstande dat de leerlingen in de eerste 4 schooljaren ten minste 3520 uren onderwijs en in de laatste schooljaren ten minste 3760 uren onderwijs ontvangen, en aan de leerlingen in de laatste 6 schooljaren ten hoogste 7 weken van het schooljaar 4 dagen per week onderwijs wordt gegeven, die evenwichtig zijn verdeeld over het schooljaar, bij een schoolweek van in beginsel niet minder dan 5 dagen onderwijs, en c. de onderwijsactiviteiten evenwichtig over de dag worden verdeeld.
4.1.2.
De kerndoelen.
Kerndoelen zijn instrumenten om de school in beweging te houden en te werken aan kwaliteit. Kerndoelen kunnen een hulpmiddel zijn om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Ze geven ook meer helderheid over het onderwijs op de basisschool. De kerndoelen vormen echter een instrument. De school bepaalt zelf wat er gaat veranderen, hoe dat gebeurt en op welk moment. Binnen onze school wordt tijdens de teamvergaderingen regelmatig gediscussieerd over de kerndoelen. Ook bij de keuze van nieuwe methoden spelen ze een belangrijke rol. Het is belangrijk dat de nieuw aangeboden methoden voldoen aan de kerndoelen. Als ouders willen weten wat kinderen aan leerstof krijgen aangeboden, kunnen we ook verwijzen naar de kerndoelen.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
31
Kerndoelen beschrijven het onderwijsaanbod op de basisschool in grote lijnen. Datgene wat in de kerndoelen staat, wordt uitgewerkt in methoden. Niet alles wat op school gebeurt, is voorgeschreven in de kerndoelen. De kerndoelen beschrijven datgene wat in elk geval aan de orde moet komen. Daarnaast is er ruimte voor een eigen, specifiek onderwijsaanbod. Daarmee kunnen de scholen toch hun eigen gezicht bepalen. Wat de kinderen in het basisonderwijs leren gaat door de kerndoelen wel meer op elkaar lijken. Bij de uitwerking van de vak- en vormingsgebieden (Hoofdstuk 4.3.) zullen wij steeds de relatie leggen met de kerndoelen. Daar wordt ook aangegeven of de door ons gebruikte methoden voldoen aan de kerndoelen. Indien dat (nog) niet het geval is, dan wordt ook aangegeven welke veranderingen we op welk moment gaan invoeren.
4.1.3.
Eigen accenten.
Uiteraard gaat onze school bij de vormgeving van het onderwijs uit van de uitgangspunten en doelstellingen van de Wet Op het primair Onderwijs (WPO) en de kerndoelen. Daarnaast echter leggen we zelf een aantal accenten, welke in de visiebeschrijving al zijn aangehaald. A. Doelstellingen: Het onderwijs is zodanig ingericht dat er optimaal sprake is van een ononderbroken ontwikkelingsproces van leerlingen. Wij stemmen de voortgang af op de ontwikkeling van de kinderen (adaptief onderwijs). Het onderwijs richt zich op een breed onderwijsaanbod, waarbij de prioriteiten liggen bij de basisvakken taal, lezen en rekenen; zie B. Het onderwijs begeeft zich binnen de kaders zoals deze zijn aangegeven binnen de kerndoelen. Wij baseren ons daarbij vooral op de aanwijzingen van de methodemakers en gaan er van uit dat onze methodes voldoen aan de criteria. B. Prioriteiten: Het leren op onze school wordt breed gedefinieerd. Zowel leren met het hoofd, alsook met hart en handen. Alleen, maar ook samen met anderen. Het team van onze school koestert hoge verwachtingen van de leerlingen. De meeste aandacht gaat uit naar de basisvakken, zoals taal, lezen en rekenen, alsmede de voorbereiding daarop in de kleutergroepen. Maar ook andere vak- en vormingsgebieden zoals wereldoriëntatie en de expressievakken krijgen de nodige aandacht. Ook aan kunst, cultuur, muziek en levensbeschouwing wordt regelmatig aandacht besteed. We proberen het onderwijs zo te organiseren dat er voor elk kind veel te leren valt op zijn niveau. De sociaal emotionele ontwikkeling heeft de laatste jaren een structurele plaats in het onderwijsaanbod gekregen. Het onderwijs moet effectief, maar ook attractief zijn. Er wordt gewerkt met moderne materialen. C. Het klimaat van de school. We vinden het belangrijk dat het kind zich veilig voelt binnen onze school, want dat is een belangrijke voorwaarde om zich goed te ontwikkelen.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
32
Het schoolklimaat is dan ook een samenspel van orde en rust. We verwachten van de kinderen dat ze respect hebben voor elkaar en dat er niemand wordt buitengesloten. We willen in onze school een sfeer creëren van veiligheid en geborgenheid, waarin het kind zich thuisvoelt en gelukkig kan zijn. We vinden het belangrijk dat we het vertrouwen genieten van kinderen en ouders. We willen graag op een respectvolle manier met ouders en kinderen omgaan. We willen meer aandacht besteden aan de creatieve vorming van kinderen. Er moet ruimte zijn voor autonomie voor kinderen en leerkrachten, passend binnen de organisatie en vanuit een houding van gezamenlijke verantwoordelijkheid. D. Zorgen voor een ononderbroken ontwikkelingsgang. Voor het handelen van de leerkracht betekent dit voor ons: De leerkracht houdt rekening met de persoonlijkheid van elk kind. De leerkracht stemt de activiteiten zo goed mogelijk af op de ontwikkeling van het kind. De leerkracht zorgt voor differentiatiemomenten binnen de klas, waardoor rekening gehouden kan worden met het werktempo en begaafdheid van het kind om tenminste een minimumpakket binnen de verschillende leer- en vormingsgebieden te kunnen doorlopen. Daarnaast biedt de leerkracht de kinderen een aanvullend programma aan. Op gezette tijden stelt de leerkracht vast welke problemen kinderen ondervinden in het leer- en ontwikkelingsproces. Na zorgvuldige vaststelling van de aard van de problemen en haar oorzaken bepaalt de leerkracht i.o.m. de IB de verdere stappen en houdt hij/zij bij op welke wijze de kinderen verder geholpen kunnen worden. Het handelen van de leerkracht op bovenstaande manier hangt nauw samen met het verzorgen van onderwijs op maat en het bevorderen van zelfvertrouwen en competentie-ervaringen bij leerlingen. Dat zijn ook de basisuitgangspunten van adaptief onderwijs. E. Zorg op maat. Onderwijs op maat is natuurlijk ook zorg op maat. Daarvoor heeft onze school de afgelopen jaren een solide basis gelegd in de vorm van een samenhangend systeem van leerlingenzorg. Aanvankelijk ging onze aandacht vooral uit naar zwakkere kinderen. Momenteel richten we ons ook steeds meer op (hoog)begaafde kinderen. We willen ook tegemoet komen aan de pedagogische en didactische behoeften van deze kinderen. Voor de verdere uitwerking de wijze waarop wij ze zorg voor de leerlingen gestalte geven verwijzen we naar hoofdstuk 4.3.
4.2.
Vak- en vormingsgebieden.
4.2.1. De ordening van de onderwijsinhouden. Onderwijs heeft drie belangrijke functies: - het draagt bij aan de persoonlijke ontwikkeling van kinderen, - het zorgt voor overdracht van maatschappelijke en culturele verworvenheden en - het rust kinderen toe voor participatie in de samenleving.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
33
De belangrijkste dingen die kinderen moeten leren om actief deel te nemen aan de samenleving, staan vastgelegd in de zogenaamde kerndoelen. De kerndoelen zijn ingedeeld in hoofdstukken voor Nederlandse taal, Engelse taal, Friese taal, rekenen en wiskunde, oriëntatie op jezelf en de wereld, kunstzinnige oriëntatie en bewegingsonderwijs. De doelen omschrijven het eind van een leerproces, niet de wijze waarop ze kunnen worden bereikt. De kerndoelen doen geen uitspraken over didactiek. Gezien het karakter van het basisonderwijs dienen leraren een beroep te doen op de natuurlijke nieuwsgierig-heid en de behoefte aan ontwikkeling en communicatie van kinderen en deze te stimuleren. Door een gestuctureerd en interactief onderwijsaanbod, vormen van ontdekkend onderwijs, interessante thema‟s en activiteiten, worden kinderen uitgedaagd in hun ontwikkeling. De inhouden en doelen dienen zo veel mogelijk op elkaar te worden afgestemd, verbinding te hebben met het dagelijks leven en in samenhang te worden aangeboden. Er dient aandacht te worden besteed aan doelen die voor alle leergebieden van belang zijn: goede werkhouding, gebruik van leerstrategieën, reflectie op eigen handelen en leren, uitdrukken van eigen gedachten en gevoelens, respectvol luisteren naar en kritiseren van anderen, verwerven en verwerken van informatie, ontwikkelen van zelfvertrouwen, respectvol en verantwoordelijk omgaan met elkaar en zorg voor en waardering van de leefomgeving. Voor de uitwerking van de kerndoelen verwijzen we naar de uitgave “Kerndoelen Primair Onderwijs” van het Ministerie van OcenW.
4.2.2.
Werkwijze in de kleutergroepen.
Ten aanzien van de manier van werken in de kleutergroepen zijn er een paar aandachtspunten de moeite van het vermelden waard. Het rooster zoals we dat op onze school gebruiken doet onvoldoende recht aan de manier van werken in de kleutergroepen. Kijken we naar het rooster van de groepen 1 en 2 dan zien we de volgende onderdelen vermeld staan: - Zintuiglijke oefening - Spel en beweging binnen of buiten. - Taalactiviteiten - Rekenen en wiskunde - Wereldoriëntatie; projecten - Bevordering sociale redzaamheid en verkeer - Gezond gedrag; opgenomen in wereldoriënterende projecten - Expressie - Godsdienstonderwijs In de praktijk laten de activiteiten in de kleutergroepen zich niet precies in een dergelijk rooster kaderen. In de onderbouwgroepen 1 en 2 is daarom gekozen voor het ontwikkelingsgerichte onderwijs.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
34
Kleuters laten zich niet plaatsen in programma‟s, de leerkrachten volgen daarom zo veel mogelijk de eigen ontwikkeling van het kind, hieraan zijn wel tussen- en einddoelen gekoppeld, zodat zichtbaar blijft hoe kinderen zich ontwikkelen. Om dit te kunnen volgen, gebruiken we het observatiesysteem van Luc Koning, die er vanuit gaat dat kinderen ook ontwikkeltijd moeten kunnen krijgen. Signaleren en even iets de tijd geven behoort dan ook tot onze mogelijkheden en sluit aan bij onze visie op kwalitatief onderwijs aan jonge kinderen. Vooralsnog kunnen wij ons vinden in de volgende omschrijving: We willen genuanceerd onderwijs geven volgens het actieplan “het jonge kind” van Luc Koning. Kinderen hebben een eigen manier van leren. Door aan deze behoefte te voldoen bieden wij dan ook: - sturend onderwijs - ontwikkelend onderwijs - kindvolgend onderwijs - ontdekkend onderwijs De activiteiten en onderwijsinhouden in de kleutergroepen kunnen als volgt worden weergegeven. Verticaal: Onderwijsactiviteiten: A. Kring B. Werkles = WOM > Werken met OntwikkelingsMateriaal. C. Spelen D. Bewegen E. Redzaamheid F. Anders Horizontaal: Onderwijsinhouden. 1. Taal/cognitief 2. Expressie 3. Sociaal-emotioneel 4. Zintuiglijk 5. Motorisch 6. Werkhouding. Het werken met jonge kinderen vraagt veel inzicht in hun ontwikkeling. Wij gaan er steeds van uit dat we de naaste ontwikkeling van het kind willen stimuleren, dus net even een stapje verder zien te komen met het nieuwe aanbod. We werken met thema‟s en op deze manier vragen we ons telkens af welke inhoud we eraan geven. Wat willen we aan de orde laten komen? Welke specifieke bedoeling heeft de leerkracht hiermee? We maken steeds een keuze uit de leerdoelen om de ontwikkellijn van jonge kinderen niet uit het oog te verliezen. We houden goed in de gaten welke specifieke kennis en vaardigheden er aan de orde moeten komen. We hebben een indeling gemaakt aan de hand van het ontwikkelingsmodel met de onderstaande doelen: o Emotioneel vrij zijn o Zelfvertrouwen hebben o Nieuwsgierig zijn o Communiceren en taal o Voorstellingsvermogen en creatief izjn o Samen spelen en samen werken o Uiten en vormgeven
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
35
o Actief zijn, initiatief nemen o Wereld verkennen o Symbolen,tekens en betekenissen o Onderzoeken en redeneren o Zelfsturing en reflectie o Problemen oplossen o Woorden en begrippen o Waarnemen en ordenen o Motorische vaardigheden o Schematiseren o Geschreven en gedrukte taal o Hoeveelheden en bewerkingen o Sociale vaardigheden Tijdens ons onderwijsaanbod komen er meerdere doelen aan de orde. Het is niet meer zoals voorheen, 1 materiaal voor 1 specifiek doel,of 1 materiaal voor 1 ontwikkelings-aspect. Het aanbod wordt in een bredere vorm aangeboden. Dit omdat we ervan uitgaan dat ontwikkeling bij jonge kinderen een geheel is en het ene ontwikkelingsaspect met het andere verweven kan zijn. Uitvoering in de praktijk: Na het kiezen van een thema, maken we een plan van aanpak en beschrijven onze doelstellingen. We laten dit terugkomen in ons aanbod tijdens de kring, hoekenwerk, werken met ontwikkelingsmaterialen en spelen. We letten erop dat kinderen ook die verwerkingsvorm kunnen kiezen die het meest aansluit bij hun eigen interesses. Materialen die in de kleutergroepen gebruikt worden: - We maken gebruik van ontwikkelingsmaterialen - We maken gebruik van de methode Schatkist. In deze methode staat het kind centraal: leren is en blijft leuk. Ieder kind ontwikkelt zich op zijn eigen wijze, maar er zijn wel overeenkomsten of lijnen waarlangs de ontwikkeling loopt. Schatkist maakt het mogelijk die activiteiten te kiezen die bij de ontwikkeling en belevingswereld van het kind passen. Voor meer informatie verwijzen naar de gebruikswijzer bij de methode.
4.2.3.
Rooster.
Op het rooster van de overige groepen wordt de volgende indeling gehanteerd: - Lichamelijke oefening - Nederlandse taal - Taalactiviteiten (incl. lezen, schrijven) voor groep 3 - Technisch lezen - Technisch schrijven - Begrijpend lezen - Engelse taal - Rekenen en wiskunde - Aardrijkskunde - Geschiedenis - Natuur en techniek - Verkeer - Tekenen - Handvaardigheid - Muziek - Godsdienstonderwijs
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
36
- Sociaal emotionele vorming (Leefstijl) - Takentijd De verdeling op onze school ziet er als volgt uit: De groepen 1 t/m 4 hebben per week 23.45 uur les. (op vrijdagmiddag vrij) Groep 5 t/m 8 hebben per week 25.45 uur les. Per dag wordt er ten hoogste 5.30 uur les gegeven. Elke ochtend is er in groep 3 t/m 8 een kwartier pauze met buitenspel. In bijgaande tabel ziet u hoeveel lesuren er aan de diverse leer- en vormingsgebieden worden besteed. Vak/vormingsgebieden
Zintuiglijke en lichamelijke oefening Takentijd Taal/lezen Technisch lezen Begrijpend lezen Vrij lezen Technisch schrijven Taal Rekenen en Wiskunde Engels Wereldoriëntatie Sociale redzaamheid en verkeer Expressie Godsdienstonderwijs Sociaal emotionele vorming Pauze Totaal
1
2
3
4
5
6
7
8
8.00
8.00
2.00
1.30
1.30
1.30
1.30
1.30
1.00 4.15
1.00 4.15
1.00 9.30 3.30
1.00 8.30 2.00 0.30 0.30 1.30 4.00 5.00
1.00 9.00 1.30 1.30 0.30 1.00 4.30 5.00
1.00 9.00 1.30 1.30 0.30 0.30 5.00 5.15
1.00 8.00 2.00 0.30 0.30 5.00 5.15 1.00 3.45
3.00 0.30 0.30
2.00
2.00
2.00 4.00 4.00
2.00 2.00
2.00 2.00
1.30 0.30
2.00 0.30
3.30 0.30
3.15 0.30
1.00 8.00 2.00 0.30 0.30 5.00 5.15 1.00 3.00 0.45
3.30 0.30 0.30
3.30 0.30 0.30
3.00 0.30 0.30
3.00 0.30 0.30
3.00 0.30 0.30
3.00 0.30 0.30
3.00 0.30 0.30
1.15 1.15 1.15 1.15 1.15 1.15 23.45 23.45 23.45 23.45 25.45 25.45 25.45 25.45
4.2.4. Lichamelijke oefening. A. Doelen. Bewegingsonderwijs op de basisschool richt zich op het bevorderen van de ontwikkeling van de bewegingsmogelijkheden van elk kind. Tevens richt het bewegingsonderwijs zich op het inleiden in de bewegingscultuur. De doelstellingen sluiten aan bij de in de kerndoelen bewegingsonderwijs. B. Methoden en materialen. We werken met de methode “Basislessen bewegingsonderwijs”, bestaande uit de delen “Deelschoolwerkplan en de praktijk” en het deel “Spel” De school beschikt over een goed ingerichte gymzaal die direct naast de school is gelegen. Voor de groepen 1 en 2 is een speelzaal in de school aanwezig. De school beschikt niet over een sportterrein. Buitengymlessen worden wel gegeven, maar dat gebeurt dan op de speelplaats. Er is geen andere ruimte beschikbaar. Om de veiligheid zoveel mogelijk te waarborgen, zijn we bij de keuze van de buitenspellen dan ook beperkt tot enkele wat meer statische spellen.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
37
Na iedere gymles douchen de leerlingen. Ieder jaar nemen de groepen 7 en 8 deel aan een sportdag georganiseerd voor alle scholen in de gemeente Sint-Michielsgestel. C. Organisatie en werkwijze. We werken met de methode “Basislessen bewegingsonderwijs”. In alle groepen worden 2 x per week gymlessen gegeven. De ene les kiezen we voornamelijk voor gymnastiek en atletiek en de andere les kiezen we voor een spelles. De regels voor het buitenspel slagbal zijn vastgelegd in de map “afspraken onderwijsinhoudelijk”. D. Beleidsvoornemens. Ten aanzien van een buitenaccomodatie zien we voorlopig geen mogelijkheden om die te realiseren. We hopen dat dat in toekomst wel mogelijk zal zijn.
4.2.5. Nederlandse taal. Taalactiviteiten: A. Doelen Taal heeft verschillende functies. Ze zijn wel te onderscheiden, maar niet te scheiden: - de explorerende functie: taal als speel- en ontdekmateriaal - de communicatieve functie: taal als middel tot communicatie - de concipiërende functie: taal als middel om betekenis te geven aan dingen van de wereld - de expressieve functie: taal als middel om gedachten en gevoelens te uiten In onze taalmethode is consequent aandacht voor al deze functies, waarbij verschillende invalshoeken gebruikt worden om hieraan uitwerking te geven. De onderdelen “Taalspel”en “Woordspel” aangevuld met de methode “Goed Gelezen” voldoen aan de kerndoelen zoals die genoemd zijn voor Nederlandse taal. B. Methoden en materialen. Wij gebruiken de methode “Taal actief” van Malmberg. T.a.v. mondelinge taalvaardigheid vullen we het programma aan met spreekbeurten en boekbesprekingen. C. Organisatie en werkwijze. Afspraken t.a.v. de taalactiviteiten staan beschreven in een onderwijsinhoudelijke afsprakenlijst. Het aanleren van zelfredzaamheid, aangepast gedrag en zelfverantwoordelijkheid vinden we erg belangrijk. We maken dit zichtbaar door het toepassen van zelfstandig werken. Diverse materialen behorende bij de taalmethode zijn geschikt voor zelfstandig werken. Leerlingen werken regelmatig met opdrachten die ze zelf administreren en corrigeren. In de methode wordt voldoende aandacht besteed aan differentiatie. Deze is georganiseerd binnen het basisprogramma. Voorwaarde tot het goed vorm geven aan de mogelijkheden tot differentiatie is het zelfstandig kunnen werken. Er zijn diverse mogelijkheden: reteaching, herhaling en verrijking. Ook de zorgverbreding heeft een plaats binnen de methode. Ten behoeve van de taalzwakke kinderen biedt de methode veel suggesties voor aanvullende en andere vormen van introductie-, instructie-, verwerkings- en nabesprekingsmogelijkheden. Kinderen die bewezen hebben dat ze veel aankunnen, krijgen de kans om zinvol verder te werken aan uitloop- en doorloperopdrachten. Het schooljaar wordt verdeeld in een aantal blokken. Ieder blok is opgebouwd volgens een bepaalde structuur die steeds terugkeert. Na ieder blok wordt een toets afgenomen.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
38
Op basis van de toetsresultaten volgt een differentiatieprogramma, waarbij gekozen kan worden voor reteaching, herhaling of verrijking. Gegevens over resultaten worden vastgelegd in het taaljaarboek. In het schooljaar 2000 – 2001 is de methode “Goed Gelezen” voor begrijpend lezen ingevoerd in de groepen 4 t/m 8. In deze methode wordt gewerkt met instructielessen en lessen zelfstandig werken. Binnen de lessen zelfstandig werken wordt niveaudifferentiatie toegepast. Tevens kunnen leerlingen hun eigen tempo bepalen. Kinderen kunnen op basis van hun belangstelling keuzes maken binnen de aangeboden leskaarten. Binnen het team zijn afspraken gemaakt over afstemming op elkaars werkwijze. D. Beleidsvoornemens. In 2009 zullen we ons gaan oriënteren op een nieuwe methode ter vervanging van de huidige methode. Implementatie van een nieuwe methode staat gepland in 2010. Spelling: A. Doelen. Bij de samenstelling van Woordspel is rekening gehouden met de kerndoelen. Doel en inhoud van de methode voldoen ruimschoots aan de geadviseerde kerndoelen. Binnen de methode wordt onnderscheid gemaakt tussen : a. Kennisdoelen: kennis van woorden en toepassen daarvan en kennis van regels die van belang zijn bij het schriftelijk gebruik van onveranderlijke woorden en werkwoorden. b. Vaardigheidsdoelen: vaardigheid in het toepassen van spellingsregels en het vlot kunnen schrijven van frequente onveranderlijke woorden en werkwoordsvormen. c. Houdingsdoelen: ieder kind wordt zich bewust gemaakt van de noodzaak tot het schrijven volgens de gangbare spellingsregels. A. Methoden en materialen. De leergang “Woordspel” is een onderdeel van de methode “Taal actief”. Het onderdeel spelling neemt niet meer de meeste lestijd in beslag. Spelling staat in dienst van het schriftelijke taalgebruik. De methode gaat uit van een beperkt basispakket met de frequentste woorden en woordvormen. Ook is het aanbod gebaseerd op de schrijfwoorden-schat van kinderen, zoals die is geïnventariseerd via woordfrequentielijsten. De leerlingen werken in werkboeken. In de werkboeken staan de basisstof en extra oefeningen voor die leerlingen die meer aankunnen. Daarnaast zijn er materialen om te remediëren. Ook wordt het computerprogramma voor spelling van “Taal actief” gebruikt in de groepen 4 t/m 8. B. Organisatie en werkwijze. Afspraken t.a.v. ons spellingsonderwijs staan beschreven in een onderwijsinhoudelijke afsprakenlijst. - Het schooljaar begint met een instapweek, gevolgd door vier oefenperioden van acht weken, die weer worden gevolgd door een parkeerweek. - Elke oefenperiode bestaat uit vier oefenblokken van twee weken. De laatste weken van het schooljaar kunnen gebruikt worden als uitloopmogelijkheid. Binnen de methode is aandacht besteed aan de zorgbreedte: a. Zelfstandig werken en werken in groepjes als middel om te differentiëren. b. Aanwijzingen voor leergedragingen, zoals motivatie, werkhouding, taakgerichtheid, concentratie en faalangst. c. Remediërende leerstof.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
39
d.
Aanwijzingen hoe leerlingen met problemen op spellingsgebied geholpen kunnen worden. e. Op basis van toetsresultaten en lesdoelstellingen wordt specifieke remediale oefenstof vastgesteld. f. Er is aandacht voor de leerlingen die goede resultaten behalen. Zij krijgen aangeboden, waarbij zij verworven basiskennis kunnen toepassen en uitbreiden. Kortom: er is veel aandacht voor zelfstandig werken en differentiëren. C. Beleidsvoornemens. In 2009 zullen we ons gaan oriënteren op een nieuwe methode ter vervanging van de huidige methode. Implementatie van een nieuwe methode staat gepland in 2010.
Lezen: A. Doelen Met onze materialen voldoen we aan de eisen die gesteld worden in de kerndoelen. B. Methoden en materialen. Technisch lezen: Voor aanvankelijk lezen gebruiken we meest recente versie van de methode “Veilig leren lezen” van Ceasar. Deze methode is aangeschaft in het schooljaar 2003 – 2004. Voor voortgezet technisch lezen gebruiken we verder “Lekker Lezen” van Malmberg. Om het plezier in lezen te bevorderen beschikt iedere groep over een wisselcollectie van de Openbare Bibliotheek van 30 boeken. Begrijpend lezen: Hiervoor gebruiken we de methode “Goed Gelezen” van Malmberg. Deze methode is aangeschaft in het schooljaar 2000 – 2001. C. Organisatie en werkwijze. Afspraken betreffende het leesonderwijs en de organisatievormen zijn gemaakt. D. Beleidsvoornemens. In 2010 zullen we ons oriënteren op een vervangende methode voor begrijpend en studerend lezen.
4.2.6. Engelse taal. A. Doelen. De doelen van Engelse taal zijn gericht op mondelinge taalvaardigheid en leesvaardigheid. Beide domeinen beperken zich tot eenvoudig taalgebruik. Het schrijven beperkt zich tot het kennismaken met de schrijfwijze van een beperkt aantal vaak voorkomende Engelse woorden. B. Methoden en materialen. We hanteren de methode „The Team‟. Hierbij wordt een cd met ingesproken teksten gebruikt. C. Organisatie en werkwijze. Engelse taal wordt aangeboden in de groepen 7 en 8. De methode houdt rekening met een planning van 1 uur Engelse taal per week. Hierover zijn afspraken gemaakt die vastgelegd zijn in de onderwijsinhoudelijke afsprakenlijst.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
40
C. Beleidsvoornemens. T.a.v. het vak Engels vinden we het niet nodig om de komende periode beleidsvoornemens te formuleren.
4.2.7. Rekenen en wiskunde. A. Doelen. In het schooljaar 2002-2003 hebben we methode “Alles telt” ingevoerd. Alles telt is zorgvuldig afgestemd op de kerndoelen. De Kerndoelen Primair Onderwijs (2006) zijn geanalyseerd en voor elk leerjaar zijn doelen geformuleerd. De leerstof is afgestemd op deze tussentijdse eisen. B. Methoden en materialen. Alles telt bestaat uit leerlingenboeken met een handleiding. Voor de leerlingen is daarnaast een werkschrift beschikbaar. De leerkracht kan putten uit een groepsmap, waarin verschillende aspecten aanwezig zijn: algemene inleiding realistisch rekenen in Alles telt differentiatie en zorgverbreding leerlijnen organisatiemodel jaargroepinleiding kopieerbladen Daarnaast is er een computerprogramma beschikbaar. Voorlopig wordt er nog geen gebruik gemaakt van dit computerprogramma. Alles telt heeft ook een internetsite die leerkrachten en leerlingen kunnen bezoeken. De methode vullen we aan met: Oefenmaterialen en toetsen voor het memoriseren en automatiseren van de tafels van vermenigvuldiging en deeltafels In de orthotheek zijn verder nog diverse materialen die ondersteuning kunnen bieden indien een leerling problemen heeft op een bepaald onderdeel. Er is een rekenkast aanwezig, waarin materialen ten behoeve van het rekenonderwijs centraal zijn opgeborgen. Hierbij is een inventarislijst aanwezig. C. Organisatie en werkwijze. Alles telt verdeelt elk leerjaar in zes blokken van ieder zes weken. Elk blok bestaat uit vijf lesweken en een toetsweek. Elke lesweek bestaat uit vijf lessen: twee interactieve lessen (leerkrachtgebonden) en drie zelfstandig-werklessen (leerkrachtvrij). Twee van de zelfstandig-werklessen zijn gericht op het verwerken en het toepassen van de leerstof uit de interactieve lessen. De derde is bedoeld voor herhalen en oefenen. De leerkrachtgebonden lessen en de leerkrachtvrije lessen wisselen elkaar systematisch af. De toets- en herhalingsweek biedt gelegenheid voor reteaching, herhaling en verrijking. Alles telt biedt vier leerwegen: - het compactprogramma: Leerlingen die hoog presteren kunnen aan de hand van een routeboekje de leerstof deels in eigen tempo doorlopen. - het standaardprogramma: Voor de leerlingen die het geboden onderwijs goed kunnen volgen. - het minimumprogramma: Voor de leerlingen voor wie de leerstof te hoog is gegrepen. In de handleiding staat aangegeven welke stof tot het minimumprogramma behoort. Het minimumprogramma voldoet wel aan de kerndoelen.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
41
- het speciale programma: Vanaf groep 6. Voor de zwakste groep leelingen die het minimumprogramma niet kunnen volgen. Deze leerlingen kunnen werken in het Maatschrift. Deze vier leerwegen bieden goede mogelijkheden om adaptiviteit te realiseren. In de orthotheek van de school zijn diverse materialen aanwezig, die voor leerlingen met problemen op rekengebied gebruikt kunnen worden. Hulp hierbij wordt zoveel mogelijk in de klas gegeven. In uitzonderingsgevallen gaat een leerling naar de remedial teacher voor extra hulp. We hebben besloten de beoordelingscriteria van Alles telt aan te passen. Alles telt gaat uit van een goed resultaat bij 80 % goed. Wij hebben hoge verwachtingen van onze leerlingen en gaan uit van een voldoende resultaat bij 80 % goed. D. Beleidsvoornemens. T.a.v. het vak Rekenen en wiskunde vinden we het niet nodig om de komende periode beleidsvoornemens te formuleren.
4.2.8. Aardrijkskunde. A. Doelen. Met het vakgebied aardrijkskunde geven we een oriëntatie op de wereld als mozaïek van groepen mensen en gebieden. De aandacht is gericht op mens- en maatschappij-oriëntatie met het accent op het leefgebied Nederland. B. Methoden en materialen. Voor aardrijkskunde gebruiken we de methode “Een wereld van verschil”. We volgen de methode en verwerken de stof op bijbehorende werkbladen. In de groepen hangen wandkaarten van de gebieden die in de groep aan de orde zijn. Voor de groepen 5 en 6 zijn exemplaren van De Junior Bosatlas aanwezig. Voor de groepen 7 en 8 zijn exemplaren van De Kleine Bosatlas aanwezig. C. Organisatie en werkwijze. We volgen de methode “Wijzer door de wereld” zoals in de handleiding beschreven staat. Per leerjaar behandelen we minimaal 6 hoofdstukken. De keuze van de hoofdstukken is mede afhankelijk van de actualiteit. D. Beleidsvoornemens. T.a.v. het vak aardrijkskunde vinden we het niet nodig om de komende periode beleidsvoornemens te formuleren.
4.2.9. Geschiedenis. A. Doelen. Bij het vakgebied geschiedenis: - leren de leerlingen gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en leren ze aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. - leren de leerlingen over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en boeren; Grieken en Romeinen; monniken en ridders; steden en staten; ontdekkers en hervormers; regenten en vorsten; pruiken en revoluties; burgers en stoommachines; wereldoorlogen en holocaust; televisie en computer. - leren de leerlingen over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
42
wereldgeschiedenis. Ons onderwijsleerpakket voldoet aan de gestelde kerndoelen. B. Methoden en materialen. Wij hanteren de methode “Speurtocht”. Wij volgen de methode zoals in de handleiding is beschreven. We vullen het programma aan met enkele series uit het schooltelevisieaanbod. C. Organisatie en werkwijze. Vanaf groep 3 wordt de methode “Speurtocht” gevolgd. De leerstof is opgebouwd in blokken volgens een vast stramien. De methode biedt verschillende werkvormen aan. Van leerkrachtgebonden verhaal- en leeslessen tot zelfstandige kijk-, informatie- en toetslessen. D. Beleidsvoornemens. De methode “Speurtocht” wordt in het schooljaar 2007-2008 geimplementeerd. Gedurende het jaar zullen we regelmatig overleg voeren en ervaringen uitwisselen tijdens de bouwvergadering.
4.2.10. Natuur en techniek. A. Doelen. Onder “Natuur en techniek” verstaan we de volgende onderdelen: -biologie -menskunde -natuurkunde -gezond gedrag -milieukunde. -techniek De domeinen en kerndoelen sluiten aan bij de leerstof die wij aanbieden. B. Methoden en materialen. We gebruiken de methode “Natuniek” uitgegeven door ThiemeMeulenhoff te Utrecht. In deze methode komen alle aspecten die genoemd zijn bij “doelen” aan de orde. In groep 3 wordt een werkschrift gebruikt. Voor de overige leerjaren is er ook een leerlingenboek. Vanaf groep 5 wordt ook gebruik gemaakt van een computerprogramma dat bij de methode hoort. Het is de bedoeling in de komende tijd ook een keuze te maken voor additioneel materiaal. Met name voor techniek zullen we, gebruikmakend van de stimuleringssubsidie van de overheid, de nodige materialen aanschaffen. C. Organisatie en werkwijze. We hanteren de methode het eerste jaar grotendeels, zoals in de handleiding is beschreven. We gebruiken gedifferentieerde werkvormen en leersituaties, aansluitend bij de diverse leerstijlen van de leerlingen. De thema‟s kennen een kijkles, een werkles, een toetsles en een projectles. D. Beleidsvoornemens. De methode „Natuniek‟ wordt in het schooljaar 2007-2008 geïnplementeerd. Een aantal keren zullen we tijdens een bouwoverleg ervaringen uitwisselen en zonodig het implementatietraject aanpassen. De komende jaren zullen we passend additioneel lesmateriaal kiezen waarmee kinderen rondom een thema aan de slag kunnen gaan.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
43
4.2.11. Mens en samenleving. A. Doelen. De kerndoelen vinden we terug in diverse reeds beschreven vakgebieden. - De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen. - De leerlingen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht, als verkeersdeelnemer en als consument. - De leerlingen leren hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de rol van de burger. - De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. - De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met verschillen in opvattingen van mensen. - De leerlingen leren met zorg om te gaan met het milieu. B. Methoden en materialen. We gebruiken geen aparte leergang voor dit vakgebied. De leerstof is verweven in diverse andere vakgebieden. C. Organisatie en werkwijze. - De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen. Met name terug te vinden in ons natuuronderwijs. Ook in de vakgebieden Nederlandse taal en Leefstijl komen aspecten aan de orde. - De leerlingen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht, als verkeersdeelnemer en als consument. Met name terug te vinden in het verkeersonderwijs, taal- en rekenonderwijs. - De leerlingen leren hoofdzaken van de Nederlandse en europese staatsinrichting en de rol van de burger. Deze doelstelling is met name verweven in ons geschiedenisonderwijs. Bovendien besteden we hieraan aandacht als de actualiteit daartoe aanleiding geeft. - De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. Deze doelstelling komt expliciet aan de orde bij Leefstijl, maar is ook dagelijks leidraad voor de omgang met elkaar. - De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met verschillen in opvattingen van mensen. - De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met verschillen in opvattingen van mensen. Deze doelstelling zit verweven in ons aardrijkskunde-, geschiedenis-, taal- en rekenonderwijs. - De leerlingen leren met zorg om te gaan met het milieu. Met name terug te vinden in het natuur- en aardrijkskundeonderwijs en bij de schooltvuitzendingen Huisje, Boompje, Beestje, Nieuws uit de natuur en schoolweekjournaal. D. Beleidsvoornemens. We gaan met ingang van schooljaar 2007-2008 deelnemen aan het project BVL (Brabants Verkeersveiligheids Label). Door middel van het project willen we werken aan een structurele kwaliteitsverbetering op het gebied van verkeersveiligheid. Door deel te nemen aan dit project, willen we laten zien dat het de school ernst is met de verkeersveiligheid.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
44
Er zal een werkgroep van leerkrachten en ouders worden geformeerd. Deze werkgroep zal het voortouw nemen bij o.a. het opstellen van een jaarplan en het initiëren van activiteiten.
4.2.12. Tekenen. A. Doelen. Het tekenonderwijs is erop gericht kinderen kennis te laten maken met verschillende mogelijkheden om zich in beelden uit te drukken. Ze leren beeldende ervaringen van anderen te begrijpen en ervan te genieten. Bovendien leren ze hoe ze hun ideeën, gevoelens, waarnemingen en ervaringen vorm kunnen geven in beeldende werkstukken. Door gericht waarnemen en praten over wat zij zien leren kinderen ook de functies en betekenissen van beelden in hun dagelijkse omgeving te herkennen en naar waarde te schatten. Zij krijgen bovendien een eerste oriëntatie op het culturele erfgoed. In de kerndoelen voor tekenen is het vak geordend in de kerndoelen kunstzinnige oriëntatie. Volgens de analyse van de methode “Moet je doen”, die wij hanteren, voldoen we aan de kerndoelen. B. Methoden en materialen. We hanteren sinds schooljaar 1998/1999 de methode “Moet je doen” voor ons tekenonderwijs. Deze methode biedt een doorgaande lijn vanaf groep 1 t/m groep 8. De methode levert ook passende afbeeldingen aan ter verduidelijking van lastige begrippen en technieken. Daarnaast gebruiken we een aantal suggesties betreffende speciale (feest-)dagen. C. Organisatie en werkwijze. Elke les heeft dezelfde gestructureerde opzet. In principe is de werkwijze klassikaal gericht. Alleen in de groepen 1 en 2 wordt gewerkt in twee niveaugroepjes. De lessen worden gegeven in een vaste volgorde. Alleen voor de groepen 1 en 2 hebben de lessen een minder vaste volgorde. Aanvullende afspraken zijn opgenomen in de inhoudelijke afsprakenlijst. D. Beleidsvoornemens. T.a.v. de creatieve vakken willen we ons in het schooljaar 2008-2009 gaan bezinnen op het aanbod op het totale gebied van creativiteit.
4.2.13. Handvaardigheid. A. Doelen. Handvaardigheid is gericht op beeldende werkstukken in drie en soms twee dimensies. We werken met de methode “Moet je doen”, die voldoet aan de kerndoelen. B. Methoden en materialen. We werken volgens de methode “Moet je doen”. Deze methode “Moet je doen” biedt een doorgaande lijn vanaf groep 1 t/m groep 8. De methode levert ook passende afbeeldingen aan ter verduidelijking van lastige begrippen en technieken. Daarnaast gebruiken we een aantal suggesties betreffende speciale (feest-)dagen. C. Organisatie en werkwijze. Elke les heeft dezelfde gestructureerde opzet. In principe is de werkwijze klassikaal gericht. Alleen in de groepen 1 en 2 wordt gewerkt in twee niveaugroepjes. De lessen worden gegeven in een vaste volgorde. Alleen voor de groepen 1 en 2 hebben de lessen een minder vaste volgorde.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
45
Aanvullende afspraken zijn opgenomen in de inhoudelijke afsprakenlijst. D. Beleidsvoornemens. T.a.v. de creatieve vakken willen we ons in het schooljaar 2008-2009 gaan bezinnen op het aanbod op het totale gebied van creativiteit.
4.2.14. Muziek. A. Doelen. Muziek is de verzamelnaam voor een grote verscheidenheid van muzikale tradities, soorten, genres en stijlen. Muziek bestaat uit klanken met een lengte (ritme), hoogte (melodie), sterkte (dynamiek) en kleur (timbre). Kinderen kunnen luisteren, spelend, zingend en bewegend van muziek genieten. Het onderwijs in muziek op de basisschool is erop gericht kinderen op systematische wijze kennis, inzicht en vaardigheden op het gebied van muziek bij te brengen. Ze leren de eerste beginselen van de taal van de muziek en ontdekken hun muzikale mogelijkheden. Kinderen luisteren naar muziek die ze zelf maken en naar muziek van anderen. Kinderen versterken hun inzicht door bewegen, door benoemen en door notatie. Door over muziek te spreken kunnen ze hun gevoelens uiten en elkaar duidelijk maken wat ze hebben gehoord en gemaakt. De methode “Moet je doen” die wij gebruiken is speciaal ontwikkeld voor scholen en leerkrachten die aan de kerndoelen voor de expressievakken willen voldoen. B. Methoden en materialen. We hanteren de methode “Moet je doen” voor ons muziekonderwijs. De methode bestaat uit 7 handleidingen voor de groepen 1/2 en de groepen 3 t/m 8. Daarbij behoren kopieerbladen, cd‟s en bordplaten. Elke handleiding bevat uitgewerkte lessen voor de betreffende jaargroep. De school beschikt over Orff-instrumenten. C. Organisatie en werkwijze. Elke les heeft een gestructureerde opzet. Daarbij zijn aanvullende suggesties opgenomen voor herhaling, uitbreiding en aanpassing van de moeilijkheidsgraad. De werkwijze is klassikaal gericht.. Voor de groepen 1 t/m 4 zijn extra lessen voor diverse jaarlijks terugkerende thema‟s opgenomen. Er is een overzicht van de instrumenten, materialen en hulpmiddelen die per leerjaar per groep nodig zijn. De school heeft de beschikking over een vakleerkracht die 1 x per week in 2 groepen muziekonderwijs geeft. De keuze van inzet in de betreffende groepen is mede afhankelijk van de vraag vanuit het team. Aanvullende afspraken zijn opgenomen in de inhoudelijke afsprakenlijst. D. Beleidsvoornemens. T.a.v. de creatieve vakken willen we ons in het schooljaar 2008-2009 gaan bezinnen op het aanbod op het totale gebied van creativiteit.
4.2.15. Godsdienstonderwijs. A. Doelen. Kinderen moeten kansen krijgen zichzelf te ontdekken, zich bewust worden van wat er in hen leeft aan gevoelens, verwachtingen, vragen en mogelijkheden. De kinderen moeten ook de belevingen van andere kinderen leren herkennen. Het bezig zijn met de ervaring
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
46
sluit met het stellen van de zin-vraag. Daarna komen we aan het moment van christelijke duiding. We laten de kinderen kennismaken en enigszins vertrouwd raken met figuren uit de Bijbel. Het is de bedoeling dat de kinderen dichter bij die mensen komen. Het zou goed zijn als de kinderen in de bijbelverhalen iets herkennen van het eigen leven, er aanknopingspunten in ontdekken voor identificatieprocessen. Verder is er aandacht voor de christelijke praktijk, voor een christelijke manier van leven. Concreet moet zichtbaar worden hoe mensen vroeger en vooral nu , geboeid door Jezus van Nazareth en zijn idealen, leven: -hoe ze over Hem en zijn idealen vertellen -hoe ze liturgie vieren en bidden -hoe ze zorgen voor elkaar -hoe ze anderen helpen, dichtbij en veraf. Op deze wijze bieden wij kinderen kansen zich te oriënteren in een wereld van geloven. B. Methoden en materialen. We maken gebruik van katecheseprojecten uit de Regenboogreeks en een project van de Vastenaktie. Verder maken we gebruik van een bijbelvertelrooster. Voor elke groep zijn een aantal verhalen uit het Oude en Nieuwe Testament geselecteerd die in de loop van het schooljaar worden verteld. Daarnaast ondersteunen we de parochie bij de voorbereidingen voor de Eerste Communie en het Vormsel. Afspraken hierover zijn vastgelegd. C. Organisatie en werkwijze. We maken afspraken over de projecten die we in alle groepen gebruiken. Het bijbelvertelrooster bepaalt de bijbelverhalen die verteld worden. D. Beleidsvoornemens. We blijven ons oriënteren op geschikte projecten en materialen.
4.2.16. Sociaal-emotionele vorming. A. Doelen - Opbouwend gedrag ontwikkelen, d.w.z. leren op een constructieve wijze met zichzelf en anderen om te gaan. Daarbij worden vier vormen van gedrag benadrukt: * zelfdiscipline * verantwoordelijkheidsgevoel * beoordelingsvermogen * het vermogen om goed met anderen om te gaan - Kinderen helpen in hun ontwikkeling van positieve betrokkenheid thuis, op school, met vrienden en in de gemeenschap. B. Methoden en materialen. We gebruiken voor alle groepen het programma „ Leefstijl‟. In de groepen 1 en 2 wordt gebruik gemaakt van kopieerbladen. De kinderen in de overige groepen maken gebruik van een werkboek. Ook wordt gebruik gemaakt van enkele bijhorende verhalenboeken en de energizer, een boek met groepsactiviteiten en „ ijsbrekers‟. C. Organisatie en werkwijze. In elk leerjaar worden een aantal thema‟s behandeld. In de onderbouw zijn er dat 7, in de overige leerjaren komen 10 of 11 thema‟s aan bod. Er worden verschillende werkvormen gebruikt, zoals knippen, puzzelen, spelletjes, kringgesprekken, rollenspellen en individuele opdrachten, opdrachten voor kleine groepen en opdrachten voor de hele klas. Bij het begin van een thema krijgen ouders een informatieve brief over het thema.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
47
D. Beleidsvoornemens Omdat de sociaal-emotionele ontwikkeling zo expliciet is opgenomen in ons onderwijsaanbod, willen we het leerlingvolgsysteem aanvullen met een onderdeel om deze ontwikkeling ook goed in beeld te brengen. Op dit moment wordt ervaring opgedaan met het leerlingvolgsysteem van „ Leefstijl‟. Een definitieve keuze voor een leerlingvolgsysteem volgt daarna.
4.3.
Zorg voor de leerling. 4.3.1. Weer Samen Naar School (WSNS) en de zorg voor onze leerlingen
Zorgplan In het Zorgplan beschrijft het samenwerkingsverband het beleid dat gevoerd wordt voor het realiseren van zorg op maat voor alle leerlingen. U vindt er de visie, de doelstellingen en het beleid dat het samenwerkingsverband willen voeren. Visie Het samenwerkingsverband WSNS Vught e.o. streeft naar een optimale ontwikkeling voor alle kinderen. Deze optimale ontwikkeling willen we in eerste instantie binnen onze "reguliere" basisscholen realiseren. Het samenwerkingsverband hanteert hierbij de basisbehoeften: competentie, relatie en autonomie als uitgangspunt. Het samenwerkings-verband ontwikkelt zich volgens de principes van de lerende organisatie en stelt daarbij het kind als norm. Doelstellingen: Het samenwerkingsverband ondersteunt de basisscholen om de kwaliteit van de interne zorg te optimaliseren, zodat zoveel mogelijk kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen binnen het reguliere basisonderwijs. Het samenwerkingsverband spant zich optimaal in om passende zorg bij ieder kind te brengen. Het samenwerkingsverband spant zich in om de mogelijkheden van externe organisaties optimaal te benutten bij het realiseren van passende zorg voor ieder kind. Zij schept voorwaarden waarbinnen het mogelijk is in 2010 aan alle kinderen binnen het verband een passend onderwijsarrangement aan te bieden en draagt zorg voor een dekkend netwerk van zorg. Voor meer informatie verwijzen we naar het zorgplan 2007-2010.
4.3.2. De zorg voor kinderen op onze school In deze paragraaf beschrijven we de inhoudelijke en organisatorische onderdelen van de zorgstructuur van onze school.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
48
Het gaat hierbij om de integrale aanpak van de leerlingenzorg, die gericht is op het welbevinden van onze kinderen en op het behalen van een zo hoog mogelijk onderwijsrendement voor ieder kind. Wij willen onze leerlingen zoveel mogelijk onderwijs op maat bieden.
Onze visie op zorgverbreding: de leerkracht staat centraal. Bij het geven van zorg aan de leerlingen speelt de leerkracht een centrale rol. De leerkracht geeft in de klas zoveel mogelijk vorm en inhoud aan de zorg. Het ene kind heeft meer (extra) zorg nodig dan het andere kind. Het verschil in onderwijsbehoeften van de kinderen hangt samen met de verschillen in aanleg, sociaalemotionele ontwikkeling, lichamelijke mogelijkheden en sociaal-culturele achtergrond. De leerkracht moet verschillende niveaus van zorg kunnen geven. De leerkracht kan en hoeft dit uiteraard niet alleen te doen. De leerkracht wordt ondersteund door de intern begeleider, de collega‟s, de schoolleiding, en daarnaast indien nodig, door externe hulp vanuit het samenwerkingsverband of de schoolbegeleidingsdienst of anderen. De leerkracht kan bij het dagelijks realiseren van zorg op maat een beroep doen op de infrastructuur die het team van onze school en anderen hem bieden. Zo ontstaat een gezamenlijke verantwoordelijkheid: een teamverantwoordelijkheid voor de zorg van alle leerlingen. Speerpunten In de praktijk blijkt dat de organisatie van de zorg altijd voor verbetering vatbaar blijft. Het is een continu proces waarbij steeds veranderingen en verbeteringen worden aangebracht. Zo is er in het afgelopen schooljaar een aantal ontwikkelingen op gang gekomen. Een belangrijk speerpunt betreft het vergroten van de effectiviteit van de zorg. Het team heeft in het kader hiervan gekozen voor een nieuwe opzet van de leerlingbesprekingen. De afspraken voor het maken van handelingsplannen zijn verduidelijkt. Een van de punten hierbij is het formuleren van de doelen in SMART-termen, zoals ook door de inspectie is benadrukt. De rol van de IB-er moet meer inhoud en duidelijkheid krijgen. We houden ons goed op de hoogte van de nieuwe ontwikkelingen op zorggebied, zoals nieuwe inzichten betreffende de aanpak van dyslexie, het omgaan met (hoog)begaafdheid, nieuwe Citotoetsen en leerlingvolgsystemen voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. Vervolgens maken we onze eigen afwegingen. Een van onze speerpunten op korte termijn is het kiezen van een nieuw leerlingvolgsysteem voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. Beschrijving van de zorgstructuur op onze school. Het V-stromen model Wij werken met het V-stromen- model, aangevuld met de V0-stroom (V-nul stroom). Deze stroom betreft de zorg die de leerkracht in de dagelijkse praktijk in de groep toepast, zonder dat daarbij speciale maatregelen getroffen hoeven te worden. We blijven spreken van een vijf-stromen model.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
49
Zorgniveau
Omschrijving problematiek De leerlingen die een probleempje 0 Omgaan met hebben met de leerstof, waarbij de leerkracht met beperkte maatregelen verschillen extra aandacht geeft. De leerlingen die incidenteel uitvallen V1 en naar aanleiding daarvan een kort Incidentele handelingsplan krijgen. uitvallers Zorgleerlingen die structureel V2 opvallen bij bepaalde vakgebieden of Zorgop sociaal-emotioneel gebied. Naast leerlingen de analyse van het probleem staat de hulpvraag van de leerkracht centraal. Leerlingen met ernstige problemen, V3 waarbij er twijfel bestaat over de kans Intensieve op schoolsucces binnen de huidige zorgschool. leerlingen Zorgen die de leerkracht heeft met V4 Groepsniveau betrekking tot de groep als geheel.
V5 Schoolniveau
Zorgoverleg op schoolniveau tussen directie, IB-er en overige leden van het managementteam.
Actiepunten De leerkracht lost dit zelf op. Het hoort bij de dagelijkse praktijk en de normale zorg binnen de groep. De leerkracht komt er zelf wel uit.
Leerkracht komt er zelf niet uit. De leerkracht wordt ondersteund en begeleid door de IB-er.
Leerkracht en IB-er komen er samen niet uit. De IB-er schakelt expertise van externe instanties in. Leerkracht neemt maatregelen, al dan niet ondersteund door collega‟s, IB-er en/of externe instanties. Het managementteam formuleert beleid en stelt een traject vast om actie uit te voeren.
Organisatie. In de zorgstructuur van onze school onderscheiden we de volgende componenten: 1. Schoolbeleid leerlingenzorg 2. Interne begeleiding 3. Leerlingvolgsysteem 4. Leerlingbespreking 1. Schoolbeleid leerlingenzorg De school treft beleidsvoorbereidingen en voert vastgesteld beleid met betrekking tot de leerlingenzorg uit. Het schoolbeleid omvat aspecten op onderwijskundig, personeel, organisatorisch en beheersmatig gebied. Vanuit onze visie zijn duidelijke keuzes gemaakt voor het geven van zorg aan leerlingen op onze school, zolang het haalbaar is voor zowel het kind, de leerkracht als de andere kinderen in de groep. We hebben dit beschreven in een „protocol aanname (rugzak) leerlingen‟. In samenwerking met WSNS werken we met zorgcontracten voor leerlingen die een beschikking van de PCL hebben. We zetten formatie in voor extra ondersteuning, zowel binnen als buiten de groepen, voor kinderen met leerproblemen, voor (hoog)begaafde kinderen en voor kinderen met problemen op sociaal-emotioneel gebied. Er is sprake van een actief scholingsbeleid. 2. Interne begeleiding. Het zorgsysteem van onze school wordt gecoördineerd door de intern begeleider. De taken van de interne begeleider zijn onder te brengen in drie gebieden: a. Coördinerende taken, zoals het organiseren van de leerlingbesprekingen, het verzamelen van toetsgegevens, dossiervorming, het organiseren van onderzoek en
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
50
hulp, het verwijzen van leerlingen, het bewaken van procedures en afspraken, het onderhouden van contacten met externe instanties. b. Begeleidende taken, zoals collegiale consultatie, hulp bieden bij het maken van handelingsplannen, leerkrachten ondersteunen bij het zoeken van materiaal, coaching, observatie, samen met de leerkracht gesprekken voeren met ouders. c. Innoverende taken, zoals kennisoverdracht, het analyseren en evalueren van zorgverbreding, motiveren van leerkrachten, initiatieven nemen tot innovatieve veranderingen. 3. Leerlingvolgsysteem. Onze school beschikt over een leerlingvolgsysteem voor de ontwikkeling van het jonge kind, voor de sociaal-emotionele ontwikkeling, voor de basisvaardigheden technisch lezen, begrijpend lezen, spellen, rekenen en wiskunde en overige vakgebieden. Het betreft zowel methodegebonden als niet methodegebonden toetsen en observaties. Voor de niet methodegebonden toetsen wordt gewerkt met een toetskalender, waarin het moment van afname is vastgelegd. In alle groepen worden toetsen uit het Citoleerlingvolgsysteem gebruikt voor het volgen van de (basis)vaardigheden. Daarnaast gebruiken we de signaleringslijst van Pravoo voor het volgen van de sociaal-emotionele ontwikkeling. In de groepen 1 tot en met 3 gebruiken we het Pravoo volgsysteem voor het intensief volgen van de kinderen. Zoals eerder gezegd is het team op zoek naar een nieuw volgsysteem voor de sociaal emotionele ontwikkeling. Het is de bedoeling dat we in het schooljaar 2007-2008 hierover een besluit nemen. Binnen het leerlingvolgsysteem wordt gewerkt met diverse registratieformulieren, onderzoeksverslagen, handelingsplannen en dergelijke. Al deze gegevens worden door de groepsleerkracht in het individuele leerlingendossier bewaard. Voor de kinderen die speciale zorg nodig hebben, wordt door de IB-er een apart dossier aangelegd. 4. De leerlingbespreking Wij hebben ervoor gekozen de leerlingbespreking op drie manieren vorm te geven: I. Individuele leerlingbespreking met interne begeleider en leerkracht. II. Plenaire leerlingbespreking met het gehele team of een deel van het team (bouwgroep). III. Groeps-leerlingbespreking met interne begeleider en leerkracht. De leerlingbesprekingen worden volgens een vaste jaarlijkse cyclus gepland. Om de effectiviteit van deze besprekingen te vergroten heeft het één op één gesprek tussen leerkracht en intern begeleider in onze opzet een belangrijke plaats gekregen. Er wordt hierbij gesproken over individuele leerlingen maar ook over de hele groep, op basis van Cito-uitslagen. Met name besteden we aandacht aan de D en E (IV en V) scores. Naast de geplande besprekingen kan de IB-er gedurende het hele schooljaar aangesproken worden voor problemen in de verschillende groepen. Behalve de gesprekken tussen leerkrachten en IB-er zijn er ook veel overlegsituaties waarbij ouders en externe hulpverleners aanwezig zijn. Dit geldt voor de rugzakleerlingen waarbij veelvuldig contact is met ouders en ambulante begeleiding maar ook voor andere zorgleerlingen op onze school. Gedeelde zorg De school staat niet alleen in de zorg voor onze leerlingen. Vanzelfsprekend delen we de zorg in eerste instantie met de ouders. Wij vinden het van groot belang dat er een
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
51
goede communicatie is tussen ouders en school in een open sfeer, met wederzijds respect en vertrouwen. We gaan met ouders in gesprek. De ouders worden regelmatig schriftelijk en mondeling op de hoogte gehouden van de resultaten. Zij worden op de hoogte gebracht als er extra maatregelen worden getroffen en handelingsplannen worden uitgevoerd. Wij laten de ouders nadrukkelijk weten dat zij op onze school altijd welkom zijn om te komen praten over hun kind. De zorgstructuur van onze school staat niet op zichzelf maar functioneert in een geheel van samenwerkingsverbanden en ondersteunende instanties. Het samenwerkingsverband WSNS Vught e.o. vervult hierbij een spilfunctie door het bieden van directe hulp door middel van het zorgloket, de PCL en het IB netwerk. Daarnaast zijn er tal van andere professionele instanties waarop wij een beroep kunnen doen. We noemen: SKIPOS, Giralis, GGD, schoolmaatschappelijk werk, de diverse REC‟s, het Educatief Cluster, diverse praktijken van fysiotherapie, logopedie, ergotherapie, sociale vaardigheidstraining, orthopedagogie, Herlaarhof en Bureau Jeugdzorg. Ieder kind is onze zorg Basisschool Sint Lambertus streeft ernaar om ieder kind zorg op maat te geven. Dit kan natuurlijk altijd beter. Daarom blijven we, samen met ouders en ondersteunende instanties, steeds zoeken naar de optimale zorg voor de kinderen die aan ons zijn toevertrouwd.
4.3.3. Voorzieningen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. In deze paragraaf hebben we aangegeven dat onze leerlingenzorg zich in principe richt op alle leerlingen. Toch willen we enkele categorieën apart noemen: A. Meer- en hoogbegaafden. Naast de kinderen die minder snel kunnen meekomen is er op onze school ook specifieke aandacht voor de meer- en hoogbegaafde leerlingen. Wanneer een groepsleerkracht constateert dat een leerling meer dan gemiddeld in staat is de leerstof te verwerken, of wanneer uit de toetsen blijkt dat het kind meer dan gemiddeld begaafd is, wordt door de groepsleerkracht in samenwerking met de intern begeleider een handelingsplan gemaakt. Het plan geeft aan op welke gebieden de leerling extra of aangepaste leerstof krijgt aangeboden. We hebben daarvoor de laatste jaren specifieke materialen aangeschaft (bijv. Somplextra). Maar ook de nieuwe moderne methodes bieden verrijkingsstof die door de hoogbegaafde kinderen kan worden verwerkt. Incidenteel komt het voor dat een leerling een groep overslaat. Onze school is in principe geen voorstander van het overslaan van groepen, omdat het kind vaak sociaal-emotioneel nog niet toe is aan een hogere groep. B. Anderstalige leerlingen. Onze basisschool kent momenteel geen anderstalige leerlingen. Mochten anderstalige kinderen zich aanmelden dan zal specifiek voor deze groep kinderen beleid ontwikkeld worden. C. Leerlingen met een bijzondere handicap. Kinderen met een handicap, zijn in principe welkom op onze school. De school heeft tot taak:
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
52
voor ieder kind adequaat onderwijs te realiseren, dus zoveel afgestemd op wat het kind nodig heeft. Passend onderwijs rekening houdend met wat wenselijk en haalbaar is voor het kind en het onderwijs. Daarbij komen vragen aan de orde als: “wat heeft het kind precies nodig ?” ,”welke kennis heeft het al ?” , “ welke knelpunten moeten worden opgelost ?” ,” wie kunnen ons daarbij helpen ?” Als onze school de optimale ontwikkeling niet meer kan garanderen, adviseert de school de ouders het kind voor te dragen aan de PCL of aan de CVI, afhankelijk van de zwaarte van het probleem. Als de PCL een positieve beschikking afgeeft, kan het kind geplaatst worden op de SBO. Als de CVI een positieve beschikking afgeeft, kan het kind geplaatst worden op een school binnen het REC (Regionaal Expertise Centrum) of krijgt het kind op verzoek van de ouders een „rugzakje‟ en kan daarmee plaatsing op een basisschool verzoeken. Alvorens de school overgaat tot plaatsing van een kind met een „rugzakje‟ vindt er een zorgvuldige afweging plaats. Criteria die voor ons een rol spelen bij het nemen van een plaatsingsbesluit zijn: - de mate waarin de leerling zich nog kan ontwikkelen; - de zwaarte van de handicap; - het karakter van de groep waarin de leerling geplaatst zou moeten worden; - het aantal gehandicapte leerlingen (c.q. zorgleerlingen, d.w.z. leerlingen met een handelingsplan) dat al op school wordt opgevangen; - de grenzen in zorg waarmee de school te maken heeft. Naast genoemde criteria worden de volgende grenzen in de afweging meegenomen: a) verstoring van rust en veiligheid b) verhouding van verzorging/behandeling van de leerling en het verzorgen van onderwijs c) verstoring van het leerproces voor andere kinderen d) toerusting van de gebouwelijke situatie Teneinde tot een zorgvuldige afweging te komen, wordt in de Regio Samenwerkingsverband Vught ( Vught, Haaren, St.Michielsgestel) het volgende stappenplan gehanteerd: 1. Aanmelding door de ouders/verzorgers bij de directeur van de school, ondersteund door een dossier. Tevens toestemming van de ouders om informatie bij derden op te vragen. 2. Melding van de aanmelding bij het loket van het samenwerkingsverband. 3. De directeur en team bespreken de verzamelde informatie en de mogelijkheden binnen onze basisschool evt. i.s.m. REC. 4. De directeur bespreekt met ouder/verzorger de stand van zaken, de voor – en nadelen en de knelpunten. Wellicht is verder onderzoek nodig. 5. Indien er sprake is van verder onderzoek wordt aanvullende informatie opgevraagd, vindt overleg plaats met de ouders/verzorgers. 6. De directeur neemt een formeel besluit en informeert de directeur WSNS. 7. Ouders worden op de hoogte gesteld van het besluit, waarvan zij een gemotiveerd schriftelijk verslag ontvangen. 8. Wanneer het kind wordt geplaatst stelt de school binnen een maand na de inschrijving in samenspraak met de ouders/verzorgers en het REC een handelingsplan op. Hierin moet worden opgenomen wanneer herindicatie en evaluatie plaats vinden. Na overeenstemming met de ouders over het handelingsplan wordt het kind geplaatst. 9. Als ouders/verzorgers van mening zijn dat een school hun kind met een handicap op onredelijke gronden niet wil plaatsen, kunnen zij gerechtelijke stappen ondernemen.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
53
Voor meer informatie : “Ruggesteun bij de Rugzak”, een handreiking voor ouders bij schoolkeuze voor hun gehandicapt kind.(
[email protected]) D. Achterstandenbeleid. Aangezien onze school geen allochtone leerlingen heeft zijn wij niet betrokken bij een gemeentelijk achterstandenbeleid, dat wordt gesubsidiëerd door de overheid. Het aantal leerlingen met een gewicht van 1,25 is de laatste jaren, o.a. door een wijziging van de voorwaarden waaraan men moet voldoen, dermate gedaald dat er geen extra formatie voor beschikbaar komt. Het achterstandenbeleid van basisschool Sint Lambertus is ingebed in onze totale zorgstructuur. Op gemeentelijk niveau (Sint-Michielsgestel) participeert onze school wel in overleg m.b.t. Lokaal Onderwijsbeleid. Zo is o.a. schoolmaatschappelijk werk ingevoerd. Ook in het kader van het WSNS-beleid worden activiteiten m.b.t. onderwijsachterstandenbeleid afgestemd. Het WSNS-beleid is immers gericht op de versterking van de zorgcapaciteit van de basisscholen. Daarnaast heeft onze school regelmatig overleg met het voortgezet onderwijs in de regio met als doel de aansluiting tussen de scholen voor primair onderwijs en de scholen voor voortgezet onderwijs zo goed mogelijk te laten verlopen.
5. Personeelsbeleid 5.1. Inleiding De Stichting voor Katholiek en Interconfessioneel Primair Onderwijs in de gemeente SintMichielsgestel (SKIPOS) is een op innovatie gerichte onderwijsinstelling binnen het primair onderwijs. Een organisatie die dankzij haar schaalgrootte – 9 scholen, meer dan 170 personeelsleden en ongeveer 2500 leerlingen – in staat is om in onderwijsland op vele fronten voorop te lopen en leerkrachten unieke kansen te bieden. Professionaliteit, kwaliteit en onderwijsvernieuwing zijn de sleutelbegrippen waarmee SKIPOS opereert. Kracht en dynamiek van SKIPOS Een professionele organisatie die wordt geleid door een managementteam onder leiding van de algemeen directeur met specialisten op het gebied van Personeel en Organisatie, en Financiën en Beheer; Arbeidsomstandigheden hebben alle aandacht. Zo zijn op dit moment de schoolgebouwen ten aanzien van brandveiligheid opgewaardeerd en wordt een gebruiksvergunning binnenkort verstrekt; Openheid en belangstelling voor religieuze en levensbeschouwelijke stromingen; Samenwerking met diverse toonaangevende instanties op het gebied van personeelsbeleid en onderwijs: Met de Pedagogische Hogeschool Fontys 's-Hertogenbosch wordt samengewerkt aan Professional Development Schools, een experiment op het gebied van nieuwe vormen van opleiden van leerkrachten. In samenspraak met de gemeente en instellingen wordt invulling gegeven aan Educatieve Clusters (een voorziening gericht op welzijn, onderwijs, veiligheid voor kinderen van 0 tot 14 jaar).
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
54
Bij de totstandkoming van (delen van) het personeelsbeleid is, in overleg met de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad, gekozen voor een stapsgewijze ontwikkeling en implementatie wat moet leiden tot een samenhangend personeelsbeleid voor alle onder dit bestuur staande scholen. Het SKIPOShandboek is de leidraad op dit gebied.
5.2 Doelen van het personeelsbeleid Ook onze school heeft de intentie om met het beleid rond het personeel de doelen van de school zo optimaal mogelijk te verwezenlijken en daartoe het functioneren en welbevinden van alle medewerkers te bevorderen. Wij verwijzen hierbij naar de Raamovereenkomst. Onze doelen zijn: Het creëren van goede arbeidsvoorwaarden en een duidelijke rechtspositionele basis die zekerheid biedt en perspectieven geeft. Het bevorderen van een goede werksfeer en een goed werkklimaat waarin de medewerkers tot hun recht komen, zich geaccepteerd en veilig voelen en waar samenwerking bevorderd wordt. Het komen tot verbetering en optimalisering van de kwaliteit van het werken. Het realiseren van een effectieve inzet van mensen ten behoeve van de doelstelling van de school: het verzorgen van kwalitatief goed onderwijs.
5.3 Formatiebeleid algemeen Namens het bevoegd gezag formuleert de algemeen directeur het Meerjarenformatiebeleidsplan, dat jaarlijks wordt geactualiseerd in een formatieplan. Bij het opstellen en vaststellen van het formatieplan volgt het bevoegd gezag een door alle geledingen vastgestelde procedure. Van deze procedure, die op elke school ter inzage ligt, kan alleen dan worden afgeweken wanneer zwaarwegende redenen of omstandigheden dat noodzakelijk maken. Dit is ter beoordeling van het managementteam. Het formatieplan bevat onder meer: een toelichting op het bestuursformatieplan; het beschikbare budget op bestuurs- en individueel schoolniveau; de besteding en toedeling van de formatie; Uitgangspunten bij de besteding van het formatiebudget: Besteding vindt plaats met inachtneming van het perspectief op behoud van werkgelegenheid. Extra formatie door de overheid verstrekt voor een specifiek doel wordt in eerste aanleg aangewend ter realisering van dat doel. Vastgesteld wordt welk deel van het beschikbare budget worden overgedragen. Wettelijke algemene voorschriften voor het toekennen en invullen van de formatie zijn van kracht evenals de hieruit voortvloeiende maatregelen. Deze kunnen omvatten: voorrangsbenoemingen, wachtgelders, gedwongen overplaatsingen en effecten inzake Abp/Uszo-gevolgen.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
55
Met verzoeken om taakvermindering en herplaatsing van personeel wordt, mits voor 1 januari van het lopende schooljaar ingediend, en organisatorisch inpasbaar, rekening gehouden. De bekostiging voor de werkzaamheden van de algemeen directeur, de directeuren met staftaken en de administratieve ondersteuning wordt gefinancierd uit het budget Bestuur en Management en budget Personeel en Arbeid. Voor de uitwerking van de formatie voor onze school verwijzen wij naar het jaarplan 20072008.
5.4. Functioneringsgesprekken/loopbaangesprekken In de CAO wordt bepaald dat het houden van functioneringsgesprekken een belangrijk onderdeel is van het personeelsbeleid. Vandaar dat binnen het bestuur hiervoor een regeling is vastgesteld. Deze is terug te vinden in het handboek van SKIPOS. Met personeelsleden wordt in principe eenmaal per jaar een functioneringsgesprek gevoerd. In ieder geval wordt eens in de twee jaar een dergelijk gesprek gehouden.
5.5. Beoordelingsgesprekken 5.4
Blijkens de Raamovereenkomst moet er door het bevoegd gezag een regeling worden gemaakt voor het voeren van beoordelingsgesprekken. Hiertoe wordt er van een personeelslid een schriftelijke beoordeling gemaakt over het functioneren van het personeelslid gedurende een vastgesteld tijdvak, die in het beoordelingsgesprek onderwerp van gesprek vormt. Ook hiervoor komt een regeling in het handboek van SKIPOS.
5.6. Taakbeleid Bij een goed taakbeleid is het nodig dat al het werk dat op school moet gebeuren zo goed mogelijk is afgestemd op de deskundigheden en de beschikbare tijd van het personeel van de school. Het taakbeleid omvat een viertal beleidsterreinen: Kwantitatief beleid 1. Het taakomvangbeleid. Alle taken die een schoolteam op zich neemt worden hier vastgesteld. 2. Het taakverdelingsbeleid. Het vastgestelde takenpakket wordt verdeeld over de personeelsleden. Kwalitatief beleid 3. Het taakbelastingbeleid. Dit beleid is bedoeld om het personeel optimaal te laten functioneren en de werkdruk Zowel voor het individu als voor heel het team te verminderen. 4. Het belastbaarheidbeleid. Het gaat hier om de zorg voor elk personeelslid, want ieder personeelslid ervaart zijn of haar werklast anders. Voor een objectieve verdeling maken we binnen SKIPOS gebruik van Esis M. In het taakbeleid wordt ook rekening gehouden met de leeftijd. Terwijl de oudere leerkracht vaak minder tijd nodig heeft om zijn lessen voor te bereiden kan de jongere leerkracht vaak makkelijker meegaan met vernieuwingen. Vandaar ook, dat wij binnen SKIPOS niet praten over seniorenbeleid, maar over leeftijdbewust personeelsbeleid.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
56
5.7. Mobiliteit en outplacement Onder mobiliteit verstaan we het vertrekken van personeelsleden van de ene school naar een andere school onder hetzelfde schoolbestuur. De aanstelling zelf verandert dus niet, maar wel de plaats van tewerkstelling. Bij outplacement spreken we over een door de organisatie begeleid proces naar een functie buiten het bestuur of eventueel zelfs buiten het onderwijs. Ook hierover vindt u de afspraken binnen SKIPOS in het handboek.
5.8 Professionalisering Onder professionalisering verstaan we al die activiteiten binnen onze school die ertoe bijdragen, dat het vakmatig handelen op onze school verbetert en ons onderwijs aan kwaliteit wint. Zij staat in dienst van onze visie en te ontwikkelen schoolconcept waarbij we ons graag het gedachtegoed van de 'lerende organisatie' eigen willen maken. Hierbij spelen onder andere de disciplines 'gemeenschappelijke visie', 'persoonlijk meesterschap' en 'teamleren' een belangrijke rol. We passen daarbij o.a. de volgende technieken, instrumenten en overlegsituaties toe: klassenbezoeken, collegiale consultatie en visitatie, functioneringsgesprekken, m.n. onderdelen die te maken hebben met het werken in de groep, loopbaanontwikkeling en scholing, feedback: het spiegelen van het handelen van de leerkracht, reflectie, individueel en gezamenlijk, dialoog: het met elkaar verkennen van onze mentale modellen, na-/scholing: het individueel en/of in groepsverband volgen van cursussen, vakliteratuur: het onderhouden van ons vakmanschap en kennisnemen van relevante nieuwe ontwikkelingen, bouw- en teambijeenkomsten, het werkoverleg, de leerlingbesprekingen.
5.9. Scholing De deskundigheidsbevordering kan ontstaan uit het beleid dat onze school voor de komende jaren heeft geformuleerd maar kan ook voortvloeien uit stichtingsbeleid. Deskundigheidsbevordering heeft als doel een positieve bijdrage te leveren aan de kwaliteit van het onderwijs op onze school en daarmee aan de schoolontwikkeling. Daarnaast heeft nascholing als doel bij te dragen aan de individuele ontwikkeling van de leerkrachten binnen de afspraken die gemaakt zijn in het loopbaangesprek. Aanvullende voorwaarden worden gesteld in geval een nascholingsactiviteit vooral een persoonlijk voorkeur van de werknemer betreft. Bij het al dan niet honoreren van de wensen tot nascholing wordt geprobeerd zowel rekening te houden met het belang van de school als met het belang van de individuele leerkrachten. Gezien het beleid van onze school zal voor de komende jaren het speerpunt komen te liggen op de volgende aspecten:
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
57
Gebruik digitaal schoolbord Implementatie ontluikende geletterdheid Ontwikkelen instapniveaus aanvankelijk lezen
5.10. Werving en selectie Het bestuur heeft ten opzichte van de wachtgelders binnen het bestuur en daarna ten opzichte van de uitkeringsgerechtigden herbenoemingverplichtingen. Indien er een vacature ontstaat wordt vervolgens ook gekeken naar de huidige parttimers. Indien een van deze parttimers uitbreiding wil, worden zij ook in het proces betrokken. Bij het ontstaan van een fulltime functie houdt het bestuur zich het recht voor om af te wijken van dit voorrangsrecht. Het bestuur zal dit wel met argumenten aan de betrokkenen schriftelijk kenbaar moeten maken. Er zal overleg moeten zijn geweest met de Medezeggen-schapsraad van de school. De benoemingsadviescommissie zal bestaan uit een leerkracht, de directie, een MR-lid oudergeleding en eventueel de personeelsfunctionaris van het bestuur. Sollicitaties worden getoetst aan een voor die functie opgestelde profielschets. Geschikte sollicitanten worden uitgenodigd voor een gesprek. Zij horen binnen 48 uur na afronding van de gesprekken of zij al dan niet in aanmerking komen voor een volgend gesprek. De geschiktste kandidaat wordt voor benoeming voorgedragen.
5.11. Begleiding en ondersteuning De benoemde nieuwe collega krijgt een leerkracht toegewezen, die hem /haar zal begeleiden daar waar nodig. In de eerste drie maanden wordt een functionerings-gesprek gehouden. Hierin wordt bekeken of de nieuwe collega voldoet of in ieder geval kan gaan voldoen aan de criteria en waar en door wie nog de nodige ondersteuning gegeven moet worden. Bij dit gesprek kan in principe de begeleider aanwezig zijn. De directeur doet verslag van dit gesprek aan de personeelsfunctionaris van het bestuur. Bij gebleken geschiktheid wordt binnen een jaar een vaste aanstelling gegeven. Bij twijfel volgt na drie maanden nog een gesprek. Bij gebleken ongeschiktheid wordt overge-gaan tot aanvraag ontheffing herbenoemingverplichtingen. SKIPOS beschikt over een bovenschools begeleider, die het project begeleiding Jong Talent heeft opgestart.
5.12. Ontslag Ontslag wordt verleend aan diegenen, die zelf daarom vragen in verband met een benoeming elders. Betrokken personeelslid dient zich te houden aan de geldende opzegtermijnen. Indien mogelijk zal de organisatie meewerken om voor beide partijen de procedure zo snel en goed mogelijk te laten verlopen. Er wordt dan eervol ontslag verleend. Ook kan bij gebleken ongeschiktheid of bij onverenigbaarheid van karakters tot ontslag worden overgegaan. De ongeschiktheid dan wel onverenigbaarheid dient dan wel uit een gedegen leerkrachtendossier te blijken. Verslagen van functioneringsgesprekken, van beoordelingsgesprekken, van begeleidingsafspra-ken en evaluaties dienen ondertekend door alle partijen in een dergelijk dossier aanwezig te zijn. De landelijk geldende procedures, termijnen en voorwaarden dienen dan gevolgd te worden.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
58
5.13. Arbeidsdeelname allochtonen Het beleid van het bestuur is er op gericht meer allochtone werknemers in dienst te nemen. De „Wet Samen‟ en daaraan gekoppelde uitvoering wordt op Stichtings-niveau toegepast.
5.14. Evenredige vertegenwoordiging vrouwen in de schoolleiding In ieder functioneringsgesprek en beoordelingsgesprek wordt aan de zittende vrouwelijke personeelsleden gevraagd om zich op managementgebied te scholen. Wensen geuit en ontlokt in een loopbaangesprek worden opgenomen in het Persoonlijk Ontwikkelings Plan, het POP. Ook in het aannamebeleid wordt rekening gehouden met de managementkwaliteiten van de vrouwelijke sollicitanten.
6. Kwaliteitszorg 6.1. Inleiding Onze school is voortdurend bezig haar onderwijs zodanig in te richten, dat optimaal tegemoetgekomen kan worden aan een ononderbroken ontwikkeling van kinderen. Om aan deze opdracht te blijven voldoen, is een planmatige en methodische aanpak van kwaliteitszorg vereist. Inrichting en vormgeving van de kwaliteitszorg dienen tastbaar en meetbaar te zijn. Het beschrijven van onze kwaliteitszorg loopt parallel met het proces binnen onze school om onze visie vast te leggen in een gezamenlijk schoolconcept. De beschrijving van het schoolconcept vormt samen met andere documenten zoals het schoolplan, de schoolgids en de klachtenregeling een kader van gemeenschappelijke reflectie en kwaliteitsbewaking.
6.2. Wat verstaan wij onder kwaliteitszorg? Onder kwaliteitszorg verstaan de medewerkers op onze school een voortdurende, professionele houding om te reflecteren op ons eigen onderwijs om dit eventueel aan te passen en/of te verbeteren. Op school wordt: iets (wat) met een bepaald doel (waarom) met bepaalde materialen (waarmee) op een bepaalde manier (hoe) door bepaalde mensen (wie) op een bepaalde tijd (wanneer) gedaan.
6.3. Waarom kwaliteitszorg? "Doen we de goede dingen?" "Doen we de goede dingen goed?" We hebben de volgende doelen voor ogen: Zicht krijgen en houden op de kwaliteit van alles wat er binnen de school gebeurt; waarom, waarmee, hoe, door wie en wanneer dat gebeurt. Het koesteren van al aanwezige kwaliteit. Het verbeteren van kwaliteit die we niet als goed genoeg ervaren.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
59
Onze belangrijkste motivatie voor het vormgeven van onze kwaliteitszorg is de wil om het werk goed én samen te doen. Het is motiverend en plezierig om op een 'goede' school te werken, d.w.z. een school waar leerlingen graag naar toe gaan, waar effectief onderwijs wordt gegeven, waar ze veel leren (kennis, houding en vaardigheden) en waar 'klanten' (ouders) tevreden over zijn.
6.4. Een integrale benadering Binnen onze school streven we naar een integrale kwaliteitszorg. Daarmee bedoelen we, dat onze kwaliteitszorg zich niet beperkt tot het onderwijskundig beleid, maar ook gericht is op ondersteunende processen, b.v. personeelsbeleid, huisvesting, financieel beleid, schoolklimaat, communicatie, externe contacten, begeleiding, scholing en schoolorganisatie.
6.5. De kwaliteitskringloop In de uitvoering van kwaliteitsbevorderende activiteiten passen we waar mogelijk de kwaliteitskringloop toe. Meerdere kringlopen kunnen zorgen voor een opwaartse verbeterings-piraal. Een kringloop bestaat uit vier componenten: 1. kwaliteit bepalen In ons jaarplan geven we aan welke onderdelen verbeterd of vernieuwd moeten worden. Na de diagnosefase wordt de gewenste situatie vastgesteld. Deze wordt vertaald in kwaliteitseisen die zo veel mogelijk voldoen aan de s.m.a.r.t.-criteria. 2. kwaliteit verbeteren Hieronder verstaan we alle acties die we ondernemen om op een doeltreffende en doelmatige manier de gewenste kwaliteit te realiseren. 3. kwaliteit bewaken Kwaliteitsbewakende activiteiten zijn toezien, nalopen en controleren of de school daadwerkelijk op koers is. Bijstellingen kunnen plaatsvinden als tussentijds blijkt, dat het streefniveau te hoog lijkt. 4. kwaliteit borgen Borgen staat voor alle acties die we als school ondernemen om er voor te zorgen, dat een eenmaal bereikt hoger kwaliteitsniveau niet „wegzakt‟, maar „beklijft‟.
6.6. Kwaliteitsregistratie Bij het vastleggen van, het bepalen van en het borgen van onze kwaliteitszorg maken we gebruik van verschillende gegevens en onderzoeksmiddelen: Eén keer per twee jaar maken we gebruik van een 'schooldiagnose-instrument'. Dit heeft betrekking op de totale schoolstructuur. Het instrument KMPO dat gebruikt wordt is ontwikkeld door Beekveld & Terpstra. De school beschikt over een rapportage die met begeleiding van Giralis geanalyseerd is en samen met de teamleden is omgezet in een verbeterplan voor de komende vier jaar. Elke twee jaar wordt er onder de ouders een 'tevredenheidsonderzoek' gehouden. Jaarlijks worden in de directie de kengetallen met betrekking tot in-, uit- en doorstroom besproken. Jaarlijks worden de gegevens van de Cito Eindtoets besproken. Elk schooljaar wordt geëvalueerd of in hoeverre de beoogde doelen van onze verbeterplannen zijn gerealiseerd.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
60
7. Overige beleidsterreinen 7.1. Het algemeen strategisch beleid. Het beleid van basisschool Sint Lambertus is erop gericht om de komende jaren als zelfstandige school te blijven functioneren. Dat is ook mogelijk omdat onze school de enige school is in de kern Gemonde van de gemeente Sint-Michielsgestel. Ook het beleid van de gemeente is er op gericht om in Gemonde een basisschool in stand te houden. Op 1 oktober 2006 telde onze school 229 leerlingen. De prognosecijfers die door het VBKO gemaakt zijn, zien er voor onze school voor de komende jaren als volgt uit: 2007: 231 leerlingen 2008: 240 leerlingen 2009: 248 leerlingen Onze school is van mening dat de samenwerking met de peuterspeelzaal, in het kader van de voorschoolse opvang een goede zaak is. De peuterspeelzaal heeft in augustus 2002 haar nieuwe onderkomen, dat naast onze school is gebouwd, betrokken. Ook buitenschoolse opvang is vanaf die datum in het ontstane educatief cluster gerealiseerd. Sinds de fusiedatum 1-8-1998 behoort onze school tot de Stichting voor Katholiek en Interconfessioneel Primair Onderwijs in de gemeente Sint-Michielsgestel (SKIPOS). De directeuren vormen een directieberaad onder leiding van de algemeen directeur, die de dagelijkse leiding heeft van SKIPOS. De school participeert daarnaast in de discussies m.b.t. het Lokaal Onderwijsbeleid in de gemeente Sint-Michielsgestel. - De speerpunten op het gebied van Lokaal Onderwijsbeleid zijn terug te vinden in de nota “Met het oog op de jeugd”, lokaal onderwijs- en jeugdbeleid 2007-2010. Onze school maakt deel uit van het Samenwerkingsverband Weer Samen Naar School (WSNS) Vught. e.o.
7.2. Veiligheid Op school is een calamiteitenplan aanwezig. Er wordt minimaal een keer per jaar een ontruimingsoefening gehouden. Op onze school zijn medewerkers aangewezen als bedrijfshulpverlener. De taken van een bedrijfshulpverlener zijn: •het in noodsituaties ondersteuning bieden bij evacuatie van kinderen en personeel •eerste hulp bij ongevallen •het bestrijden van het begin van een brand •communicatie met hulpverleningsinstanties De medewerkers hebben een opleiding gevolgd tot bedrijfshulpverlener en gaan één maal per twee jaar een keer op herhalingsoefening.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
61
7.3. Klachtenregeling 7.3.1 Procedure In deze paragraaf vindt u kort een omschrijving wat u kunt doen als u vindt, dat de organisatie niet goed omgaat met uw klacht. Als er sprake is van onduidelijkheid gaat u als ouder altijd in eerste instantie naar de groeps-leerkracht. Komt u er samen niet uit dan kunt u de hulp van de directeur vragen. Mocht er dan nog sprake van zijn , dat u zich niet serieus genomen voelt is er de weg naar de vertrouwens-persoon Als er aanleiding is, moet u als ouder of het kind zelf naar een contactpersoon op school kunnen stappen, die u eventueel de weg wijst naar een vertrouwenspersoon. U kunt deze klacht rechtstreeks uiten aan een van de contactpersonen. Ook is het mogelijk om een klachtenformulier bij de conciërge of een van de contactpersonen te halen en later ingevuld in te leveren. Alle klachten worden middels dit klachtenformulier geregistreerd. Wordt de klacht naar uw idee na overleg met contactpersoon en/ of vertrouwenspersoon nog niet naar behoren opgelost dan kunt u in samenspraak met deze vertrouwenspersoon uw klacht deponeren bij een onafhankelijke regionale klachtencommissie. De schoolcontactpersoon zorgt voor de eerste opvang van de kla(a)g(st)er en begeleidt deze eventueel verder naar de vertrouwenspersoon. De schoolcontact-persoon wordt hiervoor ook geschoold. Als contactpersonen kunt u dan denken naast de directeur aan een teamlid en als vertrouwenspersoon aan een door het bestuur aangezocht persoon. De vertrouwenspersoon zoekt samen met kla(a)g(st)er naar oplossingen, geeft informatie over mogelijk procedures en begeleidt de kla(a)g(st)er verder in het traject. 7.3.2 Contactpersoon Als onderdeel van de klachtenprocedure zijn op school twee contactpersonen aangewezen. De bedoeling is, dat beide personen een opleiding hebben gevolgd dan wel gaan volgen. Hannie Buenen en Peter Duffhues zijn onze contactpersonen. 7.3.3 Vertrouwenspersoon Vertrouwenspersoon voor SKIPOS maakt deel uit van de klachtencommissie KOMM, waaraan het schoolbestuur is aangesloten.
7.4. Het financieel beleid en beheer. Als gevolg van de gewijzigde bekostiging per 1 augustus 2006 (lumpsumfinanciëring) en de hiermee gepaard gaande deregulering, is er het nodige veranderd in het financiële beleid. Het bestuur heeft een kadernotitie opgesteld, waarin de uitgangspunten van het financiële beleid worden beschreven en een samenvatting wordt gegeven van de administratieve procedures voor het bestuur op bestuurs- en schoolniveau. Lumpsumfinanciering biedt het bestuur meer dan in het verleden de mogelijkheid sturing te geven aan de koppeling van het financieel beleid aan het realiseren van de doelen van de organisatie. 7.4.1 Allocatiemodel Een belangrijke wijziging binnen het lumpsum bekostigingsstelsel betreft het gegeven dat schoolbesturen vanaf 1 augustus 2006 zelf kunnen besluiten hoe de middelen over de scholen verdeeld gaan worden. De school blijft de zogenaamde bekostigingsindicator; op basis van de gegevens van een individuele school (aantal leerlingen en gewogen gemiddelde leeftijd van het onderwijzend personeel) wordt de lumpsumvergoeding vastgesteld. De toekenning van de middelen geschiedt echter aan
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
62
het bevoegd gezag. Het bevoegd gezag kan vervolgens aan de hand van de eigen toedelingssystematiek (allocatiemodel) de middelen verdelen onder de scholen. Voor verdere uitwerking van het begrotingsbeleid verwijzen we naar de nota „Kadernotitie begroting 2007‟ van 24 november 2006. De financiële administratie van de scholen van SKIPOS wordt verricht door de OSGgroep te Sint-Oedenrode. Via Educaat Web van OSG kunnen directies op elk moment exploitatieoverzichten en grootboekoverzichten bekijken. Op basis van deze tussentijdse financiële rapportages kan het financiële beleid eventueel worden bijgesteld. 7.4.2 Formatiebudget Het personeelsbudget bestaat uit: - reguliere formatiegelden - het bestuur en management budget (BM) - het budget personeel en arbeid (P&A) - de leerlinggebonden financiering (LGF) - budget WSNS Het bestuur en management budget gaat in zijn geheel naar SKIPOS. Hieruit worden alle staftaken en bureaukosten betaald. Van het budget Personeel en Arbeid gaat een groot deel naar SKIPOS en hieruit worden onder andere de taken betaald van de poortwachter, projecten rondom hoogbegaafdheid en Tasc en de extra inspanningen voor zieke leerkrachten. Daarnaast bestaat nog het budget voor de leerlinggebonden financiering. Dit zijn gelden ten behoeve van kinderen met een REC-indicatie, die wij op school behouden. 7.4.3 Jaarbegroting Elk jaar stelt de directeur in de laatste maanden van het kalenderjaar een begroting op. Een deel van de begroting wordt door OSG als voorstel aangeleverd. Het is aan de directeur om het resterende deel van de begroting op te stellen, alsmede de investeringsbegroting. Het concept wordt bij het bestuur ter goedkeuring voorgelegd. 7.4.4 Meerjarenbegroting De meerjareninvesteringsbegroting wordt net zoals de jaarbegroting opgesteld en ter goedkeuring voorgelegd aan het bestuur. In deze begroting zijn de investeringen voor de komende 5 jaar verwerkt. Deze begroting is nog in ontwikkeling.
7.5. Huisvesting. De huisvesting van de scholen valt onder de verantwoording van de gemeente die hiervoor financiële middelen krijgt van het rijk. Om deze huisvesting in de totale gemeente zo goed mogelijk gestalte te geven heeft de gemeente aan ICS-adviseurs opdracht gegeven een Integraal Huisvestingsplan onderwijs (IHP) voor de gemeente Sint-Michielsgestel op te stellen. Dit rapport, dat het uitgangspunt vormt van het gemeentelijk beleid, is geactualiseerd in 2006. Het Integraal Huisvestingsplan (IHP) is erop gericht een samenhangend huisvestings-beleid voor het onderwijs in de gemeente Sint-Michielsgestel tot stand te brengen. Daardoor wordt het mogelijk: Het gebouwenaanbod optimaal in te zetten, met name voor het primair proces, het onderwijs zelf.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
63
-
De spreiding van de onderwijsvoorzieningen te optimaliseren en structurele leegstand zoveel mogelijk te voorkomen. Afspraken tussen de gemeente en schoolbesturen inzake huisvesting vast te leggen. De exploitatiekosten te beheersen en te beperken. Inzicht te verkrijgen in de investeringsbehoefte, vooral voor de middellange en lange termijn, waardoor het plannen ervan een grotere kans van slagen heeft. Het IHP is dynamisch van karakter en moet periodiek worden bijgesteld, onder meer aan de hand van nieuwe prognoses en nieuwe ontwikkelingen. Het plan biedt zodanige structurele oplossingsrichtingen voor de huisvesting van het onderwijs in de gemeente Sint-Michielsgestel dat kwantitatieve en kwalitatieve knelpunten zoveel mogelijk worden geëlimineerd. De gemeente komt met het IHP tot een plan waarbij de inbreng van alle betrokkenen mogelijk is en komt op die wijze zo mogelijk tot consensus over het huisvestingsbeleid. Zo ontstaat er een breed draagvlak voor het huisvestingsbeleid. Ons bestuur heeft t.b.v. het IHP de volgende uitgangspunten op het gebied van huisvesting aangegeven: realisatie van goed onderwijs; ruimten om ICT-onderwijs te verzorgen; ruimte voor bestuur en (bovenschools) management; ruimten voor taken op het gebied van zorgverbreding; multifunctionele accommodaties; ruimten voor adjuncten, middenkader etc. bij leegstand ruimten bestemmen voor andere onderwijskundige doelen; planmatig onderhoudsbeheer; uitbreiding in permanente vorm; kindvriendelijke inrichting en schoolomgeving; De beschikbare ruimtes op onze school zijn beperkt, zeker nu de buitenschoolse opvang ook in het schoolgebouw is gevestigd. In samenwerking met de gemeente SintMichielsgestel zal de komende periode gekeken worden naar mogelijkheden om de huisvesting van het educatief cluster Gemonde te verbeteren. In september 2007 wordt gestart met een conferentie, waarbij alle belanghebbenden worden uitgenodigd. Doel daarvan is de samenwerking tussen onderwijs, kinderopvang, buurt- en verenigingswerk en bibliotheek te bevorderen. Er zal onderzoek plaatsvinden naar mogelijkheden voor gebouwelijke integratie, vanuit te formuleren doelstellingen, met behulp van diverse financiële middelen: onderwijsvernieuwings-gelden, budget voor uitbreiding i.v.m. aantal leerlingen, gelden voor groot onderhoud, gelden voor kinderopvang, subsidies van ontwikkeling van kleine kernen, eigen middelen dorpshuis.
Nawoord Het ontwikkelen van een schoolplan en alle documenten die erbij horen houdt de school levend. „Een leven lang leren‟ geldt natuurlijk niet alleen voor de kinderen, maar vooral ook voor de leerkrachten. Pas zo zijn wij in staat om het vak, waarvoor wij gekozen hebben, uit te oefenen. Het schoolplan zal dan ook voortdurend bijgesteld worden. Wat dit schoolplan betekent voor het schooljaar 2007-2008 wordt in de bijlage „Jaarplan 2007-2008‟ concreet beschreven.
Schoolplan Basisschool Sint-Lambertus, Gemonde
64