Wethouder van Binnenstad, Stadsontwikkeling en Buitenruimte en Wethouder van Stadsontwikkeling, Wonen, Duurzaamheid en Cultuur
B.A. Revis en J. Wijsmuller
Gemeente Den Haag
De voorzitter van Commissie Ruimte
DSO/2014.1230 – RIS 279665 070 - 353 46 19
19 december 2014 Agenda Oude Centrum
Geachte voorzitter, De komende jaren zal de gemeente met investeringen in de buitenruimte een impuls geven aan de ontwikkeling van de stad. Een goede buitenruimte zorgt voor een prettige woon-, werk- en winkelomgeving en een welkom gevoel. De programma’s voor de stadsentrees, de Kust Gezond, de pleinen en de ontwikkeling van de havengebieden in de Binckhorst vormen belangrijke elementen hierin. Over deze plannen gaan we graag in gesprek met de raad en de ondernemers en bewoners. De investeringen die de gemeente doet hebben tot doel om particulier initiatief aan te jagen en aan te moedigen. Zo werken we samen aan een mooier Den Haag. Parallel aan deze brief ontvangt de raad het programma voor de stadsentrees ‘Welkom in Den Haag’. Een bijzondere stadsentree in Den Haag is de entree van Hollands Spoor naar de binnenstad. Deze entree ligt in een bijzonder gebied in Den Haag, de Stationsbuurt en het Oude Centrum. Zoals aan uw commissie toegezegd, gaan wij in deze brief in op de agenda van het college voor het Oude Centrum. De Loper Oude Centrum vormt de kern van deze aanpak. Waar staan we? De afgelopen 20 jaar hebben gemeente en private partijen flink geïnvesteerd in het Haagse centrumgebied. Met de Kern Gezond en verschillende particuliere initiatieven heeft de binnenstad een grote metamorfose ondergaan. Bijvoorbeeld de Grote Marktstraat heeft een enorme kwaliteitssprong gemaakt, die ook private partijen tot investeren heeft verleid. In het Oude Centrum is ook geïnvesteerd in een aantal zichtbare verbeteringen, zowel in de buitenruimte als in vastgoed. Ook de WOM heeft hier een duidelijke bijdrage in geleverd. Het straatbeeld is verbeterd. De afgelopen jaren is ook een aantal besluiten genomen dat nu wordt uitgevoerd. Het stationsgebied krijgt een mooie extra impuls door de besloten en ingezette investeringen op station Hollands Spoor en het Stationsplein. Het Stationsplein en omgeving worden opnieuw ingericht, krijgen een verblijfsvriendelijker en verkeersveiliger karakter. Dit sluit aan bij de al in gang gezette vastgoed-, en economische ontwikkelingen.
H.A.W. Verheijen
DSO/2014.1230
2
Het herinrichtingsplan beslaat ruim 1 ha. buitenruimte en het tramemplacement voor Station Hollands Spoor. De resultaten hiervan beginnen zichtbaar te worden. Het brede deel Stationsweg is begin januari 2015 heringericht. Met de investeringen van de gemeente in de buitenruimte zijn ook vastgoedontwikkelingen als Het Rode Dorp, The Studenthotel, de Gestepanden en de Sigma-locatie tot stand gekomen. De agenda Oude Centrum De impuls voor Hollands Spoor en het stationsgebied en de Kern Gezond vormen een mooi startpunt voor verdere investeringen in het centrum, zowel door particulieren als door de gemeente. Het Oude Centrum ligt tussen Hollands Spoor en de Grote Marktstraat. De ontwikkelingen en successen bieden alle kans om ook het Oude Centrum tot een mooier stuk van de binnenstad te laten ontwikkelen. Het college heeft in het coalitieakkoord aangekondigd om 7,5 miljoen euro te investeren in de buitenruimte van het Oude Centrum, in navolging op de Kern Gezond. De verbinding van Hollands Spoor naar de binnenstad is cruciaal voor het Oude Centrum omdat het een aanjager is voor het gebied. Andere pijlers in de aanpak zijn het oplossen van urgente kleine knelpunten in de buitenruimte, het verbeteren van het leefklimaat en de economische ontwikkeling. 1. Impuls Loper Oude Centrum In de route van Hollands Spoor naar de Binnenstad is op bepaalde delen de afgelopen jaren veel verbeterd. De route is echter niet af: de route is niet duidelijk herkenbaar en onvoldoende aantrekkelijk. De verbinding van Hollands Spoor naar de binnenstad is cruciaal voor het Oude Centrum en een aanjager voor het gebied. Daarom investeert het college € 6 mln. in het creëren van een volwaardige loop- en fietsroute, met behoud van de toegang voor auto’s. Dit is de kern van de agenda in het Oude Centrum. Door in de Loper Oude Centrum te investeren zullen meer mensen door het gebied lopen en fietsen en gaat station Hollands Spoor fungeren als goede stadsentree voor het centrum. De investering van het college is bestemd voor de inrichting en aankleding van de route. De nieuwe Loper Oude Centrum begint op het Stationsplein en loopt via de Stationsweg en Wagenstraat naar de binnenstad. Daarin is de Wagenbrug een centraal punt: de grens tussen de Stationsbuurt en het Oude Centrum. De inrichting van de buitenruimte van de Loper Oude Centrum is vanwege de verschillende ingrepen in tijd en kwaliteit zeer divers. Daarnaast zijn er recentelijk verkeerskundige en functionele keuzes gemaakt - in samenhang met de inrichting van het Stationsplein, brede deel Stationsweg en de Wagenstraat - die bepalend zijn voor de verdere inrichting van de Loper. Zo is de Loper onderdeel van een toekomstige sterfietsroute en is de route van buslijn 18 verlegd. Dit vraagt om herijking van het profiel en een nieuwe inrichting van de oversteek van de Stille Veerkade. Uitgangspunt bij de herinrichting is dat we optimaal gebruik maken van de investeringen die al gedaan zijn, dat er Hofstadkwaliteit wordt toegepast en dat de inrichting aansluit bij het Kern Gezond profiel (gebakken mangaanklinkers, lijngoten). Centraal staat dat er in de diversiteit die er nu is, zowel qua aard en qua kwaliteit van de inrichting, meer samenhang wordt gebracht. Een herkenbare en mooie route van Hollands Spoor naar de binnenstad, van stationsplein tot Grote Marktstraat.
DSO/2014.1230
3
Het (nieuwe) profiel van de Stationsweg/Wagenstraat moet nog worden bepaald. In het kader van het programma Fietssterroute Binnenstad-Rijswijk is voor het gedeelte HS-Stationsweg-Wagenstraat (tot de kruising met de Veerkades) een eerste variantenstudie verricht. Dit heeft een aantal mogelijke dwarsprofielen voor de herinrichting opgeleverd. In de studie is, naast de inpassing van een fietsroute, ook gekeken naar de verkeerscirculatie, verkeersfuncties, parkeren en ruimte voor voetgangers en fietsers. De varianten kunnen als basis worden gebruikt voor het overleg met de bewoners en ondernemers. Over de uitwerking van de loper gaan we in gesprek met de bewoners, bedrijven en ontwikkelaars uit de buurt. Uiterlijk in de tweede helft van 2015 zullen wij hiervoor een voorlopig ontwerp maken. Eind 2015 zullen wij daarover in de commissie spreken.
We verwachten dat de investering in de buitenruimte ook het particuliere initiatief in de buurt aanjaagt en investeerders en vastgoedeigenaren stimuleert om de handschoen op te pakken. Waar mogelijk willen wij die ontwikkelingen in vastgoed ondersteunen. Zo is er al een aantal kleinschalige particuliere initiatieven in de wijk zoals aan het Spui, in de Herderinnestraat, op de Gedempte Burgwal en in de Boekhorststraat. Hier liggen kansen voor herontwikkeling. In de aanpak kunnen concrete vastgoedobjecten of -zones worden aangewezen die om verdere verbetering/ontwikkeling vragen.
DSO/2014.1230
4
De gevelwanden langs de Stationsweg en Wagenstraat hebben een grote diversiteit aan historische panden en architectuurstijlen. Dit geeft de Loper een geheel eigen identiteit. Een aantal panden liggend aan de Loper moet nog een kwaliteitsslag maken. De gemeente stimuleert en faciliteert eigenaren, ondernemers en bewoners daarin. Een aantal van de panden is in de afgelopen jaren opgeknapt door de Wijkontwikkelingsmaatschappij Stationsbuurt-Oude Centrum (WOM). De WOM wordt ingezet daar waar andere marktpartijen nog niet (willen) inspelen op de kansen die er liggen. De WOM kan de komende jaren een belangrijke rol spelen. De ontwikkeling van de buitenruimte en vastgoed kunnen hand in hand gaan. 2. Leefkwaliteit Oude Centrum Aanvullend op de investering in de Loper Oude Centrum, zullen wij in het Oude Centrum een aantal kleine urgente knelpunten in de buitenruimte oplossen. Het college trekt 1,5 miljoen euro uit voor kleine ingrepen die de (leef)kwaliteit in de wijk ten goede komen. Hierbij zullen wij maximale ruimte bieden voor concrete, creatieve ideeën die positief zijn voor de wijk. De kracht vanuit de buurt zelf is hierbij onmisbaar. Dit draagt bij aan het doel dat het Oude Centrum een levendige wijk is met veel ruimte voor initiatieven. De leefkwaliteit in het oude centrum hangt samen met de (economische) functies in het gebied. In april 2013 heeft het College een lijn geformuleerd met betrekking tot de raamprostitutie in de Doubletstraat (en Geleenstraat). Het College heeft in het coalitieakkoord 2014-2018 gesteld dat uitplaatsing van de Doubletstraat ter sprake kan komen op basis van een concreet particulier initiatief. De gemeente blijft ondertussen indringend spreken met de sector over verbeteringen rondom de bestaande voorzieningen.
Het college hanteert de aanwezigheid van de bestaande zorginstellingen als uitgangspunt bij de totstandkoming en uitvoering van de Aanpak Oude Centum. Er is een afgewogen pakket van specifiek op de problematiek toegesneden maatregelen samengesteld (RIS272785) welke maandelijks onder regie van de stadsdeeldirecteur met de bewoners en ondernemers in het leefbaarheidsplatform wordt besproken. Deze aanpak zet het college voort, dit betekent een integrale inzet van mensen en middelen. Binnen de bestaande middelen wordt prioriteit gegeven aan deze aanpak in het Oude Centrum. In de bestuurlijke stuurgroep leefbaarheid en handhaving vindt de afstemming tussen deze aanpak en de in deze brief beschreven plannen plaats. Daarnaast wordt in het Ontwikkeloverleg Oude Centrum gesproken over de fysieke ingrepen in het Oude Centrum, alsook de activiteiten van de WOM hierin. In de verschillende overleggen zijn specifieke aandachtspunten voor het Oude Centrum benoemd, die gezamenlijk met de bewoners worden opgepakt (RIS 272285). Dit overleg zetten wij graag voort. 3. Economische ontwikkeling Oude Centrum De gemeente faciliteert private initiatieven waar mogelijk. De gemeente is verantwoordelijk voor de buitenruimte en het gemeentelijk vastgoed. Het bieden van ruimte voor economische ontwikkeling staat centraal, aanvullende versterkende functies worden gefaciliteerd.
DSO/2014.1230
5
Ondernemers hebben zich in het Oude Centrum op verschillende manieren georganiseerd. In 2012 is, in nauw overleg met die ondernemers, een Ontwikkelingsvisie voor de winkelfunctie van de Stationsweg opgesteld. In de visie is een beeld geschetst hoe de winkelfunctie in de Stationsweg weer tot bloei kan komen. Het onderzoek en de gesprekken daarover met de ondernemers heeft geleid tot de oprichting van het Ondernemersvereniging Stationswerk als gesprekspartner voor de gemeente bij (economische) verbeteringen in het gebied. Dit geldt ook voor de samenwerking met de ondernemersverenigingen van de Boekhorststraat, Avenue Culinair en de (recent opgerichte) Stichting Ondernemers Chinatown.
De Boekhorststraat maakt onderdeel uit van de Haagse hoofdwinkelstructuur. Er liggen kansen om het oude karakter van de winkelstraat om te zetten naar een multifunctionele vestigingsplek voor sectoren als detailhandel, horeca, galeries en creatieve en ambachtelijke bedrijvigheid. Het college wil in coproductie tussen ondernemers, eigenaren en de buurt een haalbaar ontwikkelingsperspectief en profiel voor de Boekhorststraat bepalen. De vestiging van nieuwe passende ondernemer(sinitiatieven) die leiden tot een versterking van het profiel van de Boekhorststraat, wordt gefaciliteerd. De gemeente zal de verbetering van gevels, puien en etalages ondersteunen en daarmee de aantrekkingskracht van de Boekhorststraat vergroten. Mogelijk kan een BIZ bijdragen aan een goede professionele ondernemersvereniging. Tot slot wordt wonen boven winkels gefaciliteerd, dit draagt bij aan de leefbaarheid in de buurt. Conclusie en vervolg Het college zet zich volop in voor het Oude Centrum. Dit gebeurt in het bewonersoverleg, met de WOM en door overleg met ondernemers over het economische klimaat en (onder andere) de winkelfunctie. Zoals wij hiervoor hebben geschetst zal in de tweede helft van 2015 een ontwerp voor de Loper Oude Centrum aan de raad worden aangeboden. Wij kijken ernaar uit om de plannen met bewoners en ondernemers in de wijk te bespreken en uit te werken en te horen welke initiatieven zij zelf ondernemen om het Oude Centrum een mooie impuls te geven. Vanaf 2016 zal de gemeente de projecten uitvoeren. Onze ambitie is om met een mooie verbinding tussen Hollands Spoor en de binnenstad, de loper Oude Centrum, het Oude Centrum aantrekkelijker te maken en andere initiatieven aan te jagen die het Oude Centrum de impuls geven die het gebied verdient. Met vriendelijke groet, B.A. Revis Wethouder Binnenstad, Stadsontwikkeling Kerngebieden en Buitenruimte
J. Wijsmuller Stadsontwikkeling, Wonen, Duurzaamheid en Cultuur
