Redactionele handleiding voor het portaal voor de positieve economie A. Over het portaal voor de positieve economie •
Waarom het portaal voor de positieve economie?
De hoofddoelstelling van het Portaal voor de Positieve Economie is het promoten en stimuleren van verantwoorde economische handelingen met respect voor de universele waarden en normen van mens en zijn omgeving. Door het bundelen van en steunen van de bezoekers om verantwoorde economische daden te stellen.
•
Voor wie is het portaal bestemd?
Het portaal richt zich tot het individu, zowel in zijn privé als professioneel leven.
•
Wat is het nut van deze portaal voor het individu ?
Het is een portaalsite, m.a.w. een medium dat toegang geeft tot een beknopte informatie in een grotere context (de werkgebieden van de partners). Het portaal geeft een panoramisch maar praktisch overzicht, waardoor de bezoeker snel de weg vindt naar de specifieke informatie die hij zoekt. Het portaal biedt een startpunt naar praktische informatie, tips en adressen om op een maatschappelijke, duurzame, sociale, ecologische of ethische wijze te handelen. Het portaal staat voor de volgende boodschap: “Het is eenvoudig om dagelijks positief te handelen.”
•
Het portaal wordt:
Een praktische gids voor positieve economische daden
Een permanente toegang naar direct bruikbare informatie
Een brug tussen een persoon en de vele actoren die actief zijn op het gebied van duurzame ontwikkeling en positieve economie
Een erkenning voor de vele personen die dagelijks in de weer zijn om maatschappij en economie leefbaar te houden.
Een startpunt met praktische positieve informatie naar organisaties op het terrein. 1
B. De Inhoud •
Redactiestijl voor het portaal
"De informatie moet een direct verband hebben met de economie en praktisch en individueel realiseerbaar met een positieve toon”. Dat is de rode op het Portaal voor de Positieve Economie. Poseco zal de geleverde informatie evalueren. Dat wil zeggen: geschreven volgens de regels die specifiek zijn voor het internet, maar die ook beantwoorden aan de vereisten 1 van het Portaal voor de Positieve Economie. Het is in het belang van zowel uw organisatie als van het portaal dat de teksten kwalitatief sterke redactionele stukken zijn.
Vervolgens zullen de teksten worden
geklasseerd en ingevoerd in de database van het portaal.
•
Welke inhoud?
Er zijn veel informatiebronnen mogelijk. Het kan gaan om vragen die veelvuldig gesteld worden op de eigen site, of tijdens de activiteiten. Het kan ook gaan om boodschappen die u als organisatie aan het eigen publiek of de grotere doelgroep kenbaar wil maken. Bij het selecteren en samenvatten van de informatie is het goed de vijf W’s toe te passen: •
Wie (over wie gaat het/voor wie is het)?
•
Wat (wat is het nieuws, waar gaat het over)?
•
Wanneer (wanneer deed het zich voor, of zal het zich voordoen),
•
Waar
•
Waarom
Het herschrijven en de opdeling van de informatie verloopt volgens het volgende schema: Een artikel van het type "Advies" (Wat te doen) Deze rubriek moet de bezoeker toelaten om tot actie over te gaan.
Hiermee bedoelen we individueel, liefst zonder hulp van derden, een
economische handeling uitvoeren die past in het concept van de positieve economie. Hier krijgen nuttige links eveneens hun plaats ( adressen van leveranciers, interessante websites, voornaamste actoren, enz). Tracht vakjargon te vermijden of plaats ze in de woordenlijst. Een artikel van het type "Context" (Waarom tot actie overgaan) Deze rubriek schetst kort het algemeen kader van het onderwerp (gevolgen op maatschappelijk, sociaal of ecologisch vlak, mogelijke resultaten, politieke beslissingen,...). Deze context is een aanvulling op een “advies“ artikel, indien de lezer het nut van een advies niet begrijpt of inziet. Een rubriek "Bibliotheek" of “Thematische dossiers”: boeken, adressen, referenties, 1
Zie de vormvereisten in deel “C” 2
beschrijving van een beschikbaar document (pdf-dossier, boeken, tijdschriften...) over bepaalde onderwerpen Een rubriek "woordenlijst" : definitie van een begrip, vakterm of afkorting dat werd gebruikt in de bovenstaande rubrieken (advies, context, literatuur) Opmerking: links zijn voorzien om de verschillende rubrieken en artikels met elkaar te verbinden.
C. Herinnering van de basisregels voor het opstellen van een tekst bestemd voor het internet Het internet vereist een zeer dynamische leesstructuur. Het volgt niet de gewone lineaire schrijfstijl, elk artikel moet dus volgens een niet-lineaire manier gestructureerd worden. We geven u hier enkele aanwijzingen om een basistekst te hervormen tot een aantrekkelijk, gestructureerd en coherent document aangepast voor het lezen op een scherm. Referentiering: elk document heeft in bijlage een “prioritaire uitdrukking” en een lijst met sleutelwoorden die op verschillende plaatsen in de tekst terug moeten komen om de referentiering zo optimaal mogelijk te maken voor de zoekrobots. Een “prioritaire uitdrukking” is het geheel van woorden/termen die zo worden gekozen dat het onderwerp en inhoud van de tekst maximaal en ondubbelzinnig wordt omschreven.
De lijst met sleutelwoorden en nauw aanverwante termen
zorgen er voor dat uw informatie een beter zoekresultaat bekomt in de vele honderden zoekresultaten van de zoekrobots.
Tekstindeling: zie hoger (soorten inhoud: advies, context, bibliotheek, woordenlijst) Voor de tekstindeling moet het basisartikel 'verknipt' worden tot verschillende pagina's. Begin met het artikel kritisch te bekijken. Kijk welke informatie in de vier verschillende rubrieken kan worden ondergebracht. Titels: Voor alle rubrieken moet een titel gekozen worden waarvan de eerste woorden goed aanduiden waar het over gaat. De titel moet concreet en representatief zijn en moet de prioritaire uitdrukking bevatten. De titel moet kort zijn: tussen 4 en 10 woorden. Hij moet liefst op één regel kunnen.
Vermijd onnodige bijwoorden, tussenwoorden, enz.
Een korte, krachtige, voor de
doelgroep duidelijke titel, zonder acroniemen, logo’s of vakjargon. Een titel moet zin geven om verder te lezen. Vermijd ook woordspelingen, uitroeptekens, promotaal.
Een titel met een 3
werkwoord in de zin maakt het dynamischer. Zorg ervoor dat de titel op zich reeds betekenis heeft : hij wordt immers opgenomen in een interactieve inhoudstabel (voor zoekresultaten). Voor de rubriek "advies" moet het artikel kort zijn, zodat het op +- één pc scherm past ( max 1500 tekens = 15-20 regels). De toon is positief, praktisch en individueel toepasbaar in de privé of professionele omgeving, het is aangeraden om een speelse of humoristische stijl te gebruiken. De introductietekst: bevat de essentie van de informatie, kan gelezen worden als een kort bericht (tussen 200 & 300 karakters). De introductietekst geeft de basisinformatie van het advies. De introductietekst bestaat uit één korte paragraaf. De rest van het advies zorgt voor wat meer details. Het beste is recht op het doel af te gaan. beleefdheidsformules.
Zonder omslachtige introductietekst of
Stel de tekst op volgens de omgekeerde piramide: begin met het
belangrijkste, om daarna details te geven, te nuanceren.
Zorg ervoor dat de “prioritaire
uitdrukking/inhoud” voorkomt in de eerste 130 tekens van de introductietekst (spaties inbegrepen). Gebruik zoveel mogelijk sleutelwoorden die verbonden zijn aan de prioritaire uitdrukking in de eerste 230 tekens van de introductietekst (spaties inbegrepen). De eerste woorden moeten het sprekends zijn (concreet en representatief). Zet de titel in het vet om hem goed te laten opvallen (of gebruik een gekleurde achtergrond). Maar onderstreep nooit een titel en gebruik nooit schuine letters. De titel voor de rubriek "Context" mag geen werkwoord bevatten en moet beschrijvend zijn. Gezien de lengte van deze rubriek is het aangeraden om tussentitels te gebruiken (max. twee). Vermeld ook cijfers, citaten, in het kort wat gaat volgen, enz. Indien relevant, kunt u de prioritaire uitdrukking in de tussentitels gebruiken. Voor de titel van de rubriek "advies", moet de titel altijd een werkwoord bevatten. Lengte: voor de rubriek “context” moet het artikel een lengte hebben max 3000 tekens (40-50 regels). De toon is duidelijk, geloofwaardig, of zelfs wetenschappelijk. Omdat de tekst langer is en waarschijnlijk verschillende aspecten behandelt, verdeelt u best de informatie over verschillende paragrafen (meningen, geschiedenis, enz.) waarbij slechts een idee per paragraaf wordt behandeld. Dit idee moet in de eerste zin van de zeer korte paragraaf (+/- 2, 3 zinnen, soms zelfs een regel) vermeld worden. De tekst : Gebruik korte zinnen (15 à 20 woorden), een woordenschat en een eenvoudige, directe 4
concrete en nauwkeurige stijl. Kies, als er twee uitdrukkingen mogelijk zijn, altijd voor de kortste, bijvoorbeeld: “behalve”, en niet “met uitzondering van”. Gebruik eerder een actieve dan een passieve stijl (vb “Wij bezorgen u een adressenlijst“ en niet “Een adressenlijst zal u worden bezorgd“). Pas de toon aan de doelgroep aan, wees in heel de tekst consequent. Wees positief, aanmoedigend, in harmonie met de redactionele lijn van de site. Gebruik geen lange bijzinnen, maar aparte korte zinnen. Vermijd zinnen met teveel cijfers, logo’s, afkortingen, opsommingen. Gebruik ook geen jargon (technisch, juridisch, administratief, commercieel, enz.) Vermijd acroniemen en andere niet algemeen gekende afkortingen, tenzij die in het begin van de tekst werden uitgelegd. Om er zeker van te zijn dat de tekst een tijdje meekan, moet u irrelevante tijdsaanwijzingen vermijden, eerder “volgende maand” in plaats van “december 2005”. Pas ook op met verwijzingen die op papier gewoon zijn, zoals “zie verder”, “hierboven” “hieronder”, “op de volgende bladzijde”, maar ook hoofdstukindelingen zoals I.a, II.a of a), b), c)... In een internettekst komen die vreemd over. Gebruik om dezelfde reden ook geen voetnoten. In de tekst moet de prioritaire uitdrukking minstens om de 550 tekens (spaties inbegrepen) terugkomen. Sleutelwoorden die verbonden zijn aan de prioritaire uitdrukking moeten zoveel mogelijk geïntegreerd en herhaald worden (deze herhalingen moeten echter niet ten koste van de leesbaarheid van de tekst gaan). De sleutelwoorden die verbonden zijn aan de prioritaire uitdrukking moeten in het vet komen. Na de titel moet de naam van de organisatie en het webadres vermeld worden. Zet aan het einde van het artikel de datum van het originele document, indien dit bestaat. Multimedia-elementen: elk artikel moet aangevuld worden met nuttige links en indien mogelijk één of meerdere beelden die in het basisdocument of een andere bron komen. Illustreer de inhoud met informatieve beelden, verifieer u of deze vrij kangebruiken. Hyperlinks : Bevat uw basisinformatie hyperlinks, dan is het nuttig deze in de verschillende rubrieken van het artikel te hernemen. Er zijn twee soorten hyperlinks: links opgenomen in de inhoud, als “zoom” voor het onderwerp, en links die onderaan de pagina worden vermeld, geven verdere info over het onderwerp. Het wordt aangeraden om het aantal links te beperken Het is beter om de links te groeperen, en ze niet te integreren in de tekst (wat tot aandachtverslapping leidt).
Hyperlinks moeten duidelijk beschreven worden, met duidelijke 5
woorden naar waar ze leiden. Vermijd dus hyperlinks als “klik hier”, "next page". U kunt bijvoorbeeld de titel (of een deel van de titel) van de pagina waarnaar u verwijst als benaming van een link vermelden. Dit is zeer belangrijk voor vlot functioneren van de software die wordt gebruikt door slechtzienden en blinden om te surfen op het internet. De benaming van een link moet niet te kort (wat hem niet genoeg zichtbaar of te onduidelijk maakt), of te lang (wat hem moeilijk te scannen maakt). De benaming die bestaat uit 3 tot 5 woorden werkt perfect. Plaats nooit een link op een volledige paragraaf. Voorkom links die zichzelf herhalen, die toegang geven tot dezelfde pagina’s. Het is beter om standaardkleuren te gebruiken voor bezochte links en niet-bezochte links (blauw voor de niet-bezochte links en paars voor de links die bezocht werden). Onderstreep links. Met uitzondering van: links die opgenomen zijn in de navigatie-interfaces van het portaal, waar de specifieke lay-out het interactieve karakter duidelijk aangeeft. Anderzijds moet tekst die niet interactief is niet onderstreept worden. (Behalve zware PDF-bestanden, informaticatoepassingen, ...). Vaste grafische elementen: “Alle studies tonen dat op internet, in tegenstelling met de gedrukte pers, lezers meer aandacht besteden aan teksten en hyperlinks dan aan (bewegende) beelden. De eerste “oogcontactmakers” die internauten op een webpagina maken, zijn voor slechts 22% beelden, tegen 78% teksten. Meestal gaan gebruikers onmiddellijk naar de grote titels of de korte berichten. Het komt voor dat ze een beeld slechts opmerken tijdens hun tweede of derde bezoek 2. Daarom is het beter om, vooraleer naar foto’s en illustraties te grijpen, alle mogelijke manieren te zoeken en toe te passen om de tekst beter te doen uitkomen. Een aantal aanbevelingen voor de verschillende elementen van het artikel ,namelijk titel en tussentitels: speel met verschillende tekstgroottes en eventueel met verschillende lettertypes, het gebruik van vet, kleur, opsommingtekens of lijsten met nummers, door de tekst in verschillende paragrafen te verdelen, de pagina te verdelen in verschillende “informatieruimtes”, grafische elementen aan de inhoud toe te voegen of met onderschriften te werken. Kies de grafische elementen met zorg, door altijd te denken aan de vraag: “brengen ze echt iets bij aan de tekst?” Verlies ook niet uit het oog dat de toegang tot de pagina/site door het gebruik van te zware grafische elementen vertraagd wordt.
Alleen JPEG en GIF formaat worden door de
belangrijkste internetnavigators correct geïnterpreteerd. De beelden krijgen een begeleidende tekst. Deze tekst wordt zichtbaar als de internaut er met de muis over gaat.
2
Bron : http://www.redaction.be/electure/textesouimages.htm 6
Beelden moeten informatief zijn. Voorzie ook een duidelijke bestandsnaam die het beeld zin geeft. Gebruik liefst beelden uit het basisdocument. Deze zijn waarschijnlijk het meest pertinent en reeds vrij van rechten. Herneem informatie afkomstig van de site van de organisatie die de informatie verschaft: de eerste bron is en blijft de site van de betrokken organisatie. Daarna kunnen eventueel die bronnen volgen die hernomen worden in “nuttige links”, van de site van die organisatie. Opgelet, als een andere bron wordt gebruikt voor de beelden, moet u niet vergeten de afkomst te vermelden, en indien nodig de rechten hiervoor aan te vragen. Meer informatie kan u eveneens consulteren op de (Franstalige) site www.redaction.be, een zeer interessante site, boordevol gratis tips en informatie.
Een gelijkaardige, uitgebreide
Nederlandstalige site is ons momenteel niet bekend. Vriendelijke groeten Het Poseco team.
7
