RAVON Hemelvaartweekend

RAVON Hemelvaartweekend Noord-Holland 2008

REPTIELEN AMFIBIEËN VISSEN ONDERZOEK NEDERLAND

RAVON Hemelvaartweekend Noord-Holland 2008

Een rapportage van RAVON

J.E. Herder & K. Pluis augustus 2008 m.m.v. P. Frigge

STICHTING RAVON POSTBUS 1413 6501 BK NIJMEGEN www.ravon.nl

RAVON Hemelvaartweekend 2008

Colofon © 2008 Stichting RAVON, Nijmegen Rapportnummer: 2008-11 Tekst: Jelger Herder & Koen Pluis Met medewerking van: Peter Frigge Foto omslag: Rugstreeppad, foto Jelger Herder Wijze van citeren: Herder, J.E., & K. Pluis, 2008. RAVON Hemelvaartweekend Noord-Holland 2008. Stichting RAVON, Nijmegen.

Stichting RAVON

Foto 1: Ringslangen zoeken op een dijk langs het IJsselmeer. Foto: Angela de Wild

INHOUD SAMENVATTING 1 INLEIDING ........................................................................................................................................................5 2 METHODE ........................................................................................................................................................6 3 RESULTATEN ....................................................................................................................................................9 BIJLAGEN I

Deelnemerslijst

Stichting RAVON

1

INLEIDING Het RAVON Hemelvaartweekend werd dit jaar van 30 april tot en met 4 mei gehouden in Noord-Holland. Ongeveer 35 deelnemers verbleven in het groepsverblijf van het Goois Natuurreservaat vlakbij Hilversum. Daarnaast waren er nog mensen die alleen het dagprogramma volgden. De organisatie was in handen van Annemarie van Diepenbeek, Jelger Herder en Koen Pluis. Tijdens het weekend zijn er 4 soorten reptielen, 9 soorten amfibieën en 17 soorten vissen waargenomen. De aangetroffen soorten reptielen zijn: ringslang, hazelworm, levendbarende hagedis en zandhagedis. De aangetroffen soorten amfibieën zijn: Alpenwatersalamander, bastaardkikker, boomkikker, bruine kikker, gewone pad, kamsalamander, kleine watersalamander, meerkikker en rugstreeppad. De aangetroffen soorten vissen zijn: Amerikaanse hondsvis, baars, bittervoorn, blankvoorn, brasem, driedoornige stekelbaars, karper, kleine modderkruiper, kolblei, kroeskarper, pos, rietvoorn, riviergrondel, snoek, tiendoornige stekelbaars, vetje en zeelt.

Foto 2: het RAVON Hemelvaartweekend is een evenement voor jong en oud. De kennis overdacht van de ervaren vrijwilligers op de nieuwe generatie is een belangrijk onderdeel. Foto: Rob Lenders

5


2

METHODE Tijdens het Hemelvaartweekend 2008 zijn er een aantal excursies gegeven naar “bekende locaties” om de minder ervaren deelnemers enkele leuke soorten (o.a. ringslang) te laten zien. Daarnaast is er dagelijks in kleine groepjes van 4 tot 8 personen gezocht naar reptielen, amfibieën en vissen. Bij het zoeken naar dieren in het water werd gebruik gemaakt van schepnetten. Hieronder wordt in het kort het dagprogramma omschreven: Donderdag ‘s Morgens waren er drie ringslangenexcursies in de buurt van Amsterdam: Bij de Diemerzeedijk onder leiding van Pieter de Wijer, bij de Muiderzeedijk onder leiding van Ingo Janssen en bij Durgerdam onder leiding van Edo Goverse. Op alle locaties werden meerdere ringslangen gevangen, gezien, gefotografeerd en opgemeten. ’s Middags zijn de deelnemers verdeeld in 6 groepen om te inventariseren in het Gooi. Op de Nieuw Bussumerheide werd de zandhagedis aangetoond en op de Hoorneboegse Heide werd een hazelworm gevonden. Het Zonneheideven bleek een zeer goed amfibieënwater te zijn met de vangst van 10 kamsalamanders, 50 Alpenwatersalamanders en 50 kleine watersalamanders. ’s Avonds is er een lezing gegeven door Jelle Harder van Landschap Noord-Holland over het hazelwormenonderzoek van de Gooische Atletiek Club en over de maatregelen voor de kamsalamander rondom Hilversum.

Foto 3: Ingo Janssen met één van de vele ringslangen die we onder zijn leiding vonden tijdens de ochtendexcursie. De ringslangen op dit traject worden al jaren lang gevolgd. Door op gestandaardiseerde wijze foto’s te maken van de ringslangen zijn ze individueel te herkennen (uniek patroon) en kunnen er gegevens worden verzameld over o.a. groei en dispersie. Foto Jelger Herder

6

Stichting RAVON

Vrijdag Op vrijdag is in kleine groepjes het noorden van Noord-Holland bezocht, waar de zogenaamde “witte gebieden” in de Wieringermeer en West-Friesland werden onderzocht. Er werden veel amfibieën (o.a. meerkikker en kleine watersalamander) en vissenwaarnemingen gedaan. Voor vele locaties in West-Friesland betekende dit de eerste waarnemingen van amfibieën uit het uurhok. Zo bleek dat de afwezigheid van amfibieën op de verspreidingskaartjes met name een effect was van de onderzoeksinspanning en niet zo zeer van de werkelijke afwezigheid van amfibieën. Tevens is getracht een waarneming van een grote modderkruiper in de omgeving van Twisk te bevestigen, helaas zonder resultaat. Na chinees eten in Wognum is er ’s avonds in kleine groepjes gezocht naar rugstreeppadden (luisteren). Ondanks dat het vrij koud en helder weer was zijn op enkele plaatsen rugstreeppadden gehoord en gezien. Onder andere op Wieringen en in de buurt van Hoorn.

Foto 4: De bollenvelden in de kop van Noord-Holland stonden er prachtig bij. Een mooi gezicht maar door het intensieve beheer is het landschap weinig geschikt voor amfibieën. Desalniettemin werden er in de slootjes langs de bollenvelden kleine watersalamanders en meerkikkers gevonden. Foto Jelger Herder Zaterdag ’s Ochtends is er in drie groepen gezocht naar zandhagedissen in de duinen van de Papenberg (bij Castricum), in de Kennemerduinen en in de Amsterdamse waterleidingduinen. In het laatstgenoemde gebied was er een zeer geslaagde excursie onder leiding van Gert-Jan Martens. Er werden niet alleen veel zandhagedissen waargenomen, maar ook (uitgezette) boomkikkers, roepende rugstreeppadden, veel salamanders en twee enorme snoeken. ‘s Middags was er nog wat tijd over om witte gebieden te bezoeken ten noorden en westen van Amsterdam. ’s Avonds was de RAVON-soortenquiz, gemaakt door Jelger Herder. De winst werd voor de neus van Angela de Wild en Phil Wilmer weggekaapt door Bart Siebelink. Phil Wilmer kreeg wel de RAVON wisselbeker uitgereikt om dat hij zijn ( en de ) eerste ringslang en de enige hazelworm van het weekend had gevangen. Daarnaast omdat hij voor het eerst chinees had gegeten.

7


Foto 5: Net onder Alkmaar werden in een mooi slootje een schooltje bittervoorns, kleine modderkruiper en riviergrondel gevangen. Hier wordt de vangst bekeken in een cuvet. Foto Jelger Herder

Zondag Sommige deelnemers gingen na het schoonmaken van het groepsverblijf en het afscheid nemen naar huis, enkele groepjes hebben nog wat in het Gooi geïnventariseerd.

Foto 6: Schepnetvissen in het Zonneheideven op de laatste dag. Foto Jelger Herder

8

Stichting RAVON

3

RESULTATEN

9


10

Stichting RAVON

11


12

Stichting RAVON

13


14

Stichting RAVON

15


16

Stichting RAVON

17


18

Stichting RAVON

19


20

Stichting RAVON

21


22

Stichting RAVON

23


24

Stichting RAVON

25


26

Stichting RAVON

27


28

Stichting RAVON

29


30

Stichting RAVON

31


32

Stichting RAVON

33


34

Stichting RAVON

35


36

Stichting RAVON

37


38

Stichting RAVON

39


40

Stichting RAVON

BIJLAGE I

Angela Annemieke Geert Harm Jan Henk Herman Jacques Jarno Jelger Jeroen Jochem Jody John John Jöran Josine Koen Lolke Maaike Maggy Marcel Marco Marijke Marijke Mariska Merle Michel Mike Naomi Peter Phil Piet Rob Sandra Sharon Siebren Tariq Tijs Ton Wim Yvonne

Deelnemerslijst

de

de

v/d

van

de

Wild Ouwehand Reilink Hofman Puijk Bouman Cöp Beijk Herder Koorevaar Oostendorp Ettema Scheepe Habraken Janse Jongh Pluis Stelwagen Pouwels Akker Koen Snijder Zoetelief Drees Nieuwenhuijsen Westendorp Kapelle Melis Huig Pfaff Wilmer Oudejans Lenders Loon Boekhout Kuperus Stark Habraken Lenders Wild Radstake

41


42

RAVON Hemelvaartweekend

Recommend Documents