RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK SBO KONINGIN EMMASCHOOL

RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK SBO KONINGIN EMMASCHOOL

School Plaats BRIN-nummer Onderzoeksnummer

: : : :

Koningin Emmaschool Nijkerk 02CX 54148

Datum schoolbezoek Datum vaststelling

: 26 januari 2005 : 18 april 2005

INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING ................................................................................................... 5 2 ONTWIKKELINGEN DIE VAN INVLOED ZIJN OP DE KWALITEIT VAN HET ONDERWIJS .................................................................................................... 7 3 KWALITEITSPROFIEL................................................................................... 9 4 BESCHOUWING ......................................................................................... 11 5 TOELICHTING OP DE INDICATOREN ......................................................... 13 6 VERVOLG VAN HET TOEZICHT................................................................. 15

Rapport jaarlijks onderzoek Koningin Emmaschool, 26 januari 2005

3

1 INLEIDING

Op 26 januari 2005 heeft de Inspectie van het Onderwijs Koningin Emmaschool bezocht in het kader van de pilot jaarlijks onderzoek SBO, op grond van het door de inspectie gehanteerde nieuwe waarderingskader. Bij deze pilot jaarlijks onderzoek SBO vormt de inspectie zich een oordeel over: • De wijze waarop de school werkt aan de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Het gaat daarbij onder meer om de schoolontwikkeling sinds het vorige inspectiebezoek; • De opbrengstgerichtheid van de school; • De mate waarin leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften zich ontwikkelen naar hun mogelijkheden; • De kwaliteit van de indicatoren die betrekking hebben op het kwaliteitsaspect 'De leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften krijgen passende zorg'. De inspectie gaat met de school ook na of er ontwikkelingen zijn die invloed hebben op het onderwijs. De inspectie besteedt tenslotte aandacht aan de schooldocumenten. De inspectie gaat zo mogelijk uit van gegevens die de school door zelfevaluatie heeft verkregen. Zo sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school niet onnodig belast. U hebt documenten ingestuurd die betrekking hebben op de schoolontwikkeling, namelijk: • schoolplan 2004 - 2007; • plan van aanpak KES door de interim-directeur (11 december 2002); • plan van aanpak leesonderwijs KES ism OBD Eemland (augustus 2003); • taalbeleidsplan KES (2003) gebaseerd op PRIMA-onderzoek en enquête leesbevordering gemeente Nijkerk; • proces pedagogisch klimaat KES (september 2004); • zorgmanagement Saboso Nijkerk/Putten (2004); • functiestructuur KES (2004). Tijdens het schoolbezoek ontving de inspectie het supplement 2004/05 op de schoolgids en de folder "Bouw mee aan een solide basis" van het Saboso Nijkerk/Putten. Al eerder was het zorgplan 2004/05 van het samenwerkingsverband (SWV) Nijkerk/Putten aan de inspectie gemaild. Een samenvatting van het Ppon-rapport uit 2002/03 is toegezegd en zal worden nagezonden. Gesproken is met de interim-directeur, de adjunct-directeur, de zorgmanager van het SWV (die kantoor houdt in de Koningin Emmaschool) en de interne begeleider van de school.


5

De opzet van het onderzoek Het jaarlijks onderzoek SBO bestond uit de volgende activiteiten: 1. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. 2. Analyse van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. 3. Gesprekken met de directie en de coördinatoren leerlingenzorg. De inhoud van het rapport In dit rapport noemt de inspectie allereerst ontwikkelingen die van invloed zijn op het onderwijs (hoofdstuk 2). Daarna geeft de inspectie een overzicht van de oordelen die gegeven zijn op de diverse indicatoren in een kwaliteitsprofiel (hoofdstuk 3). Vervolgens bespreekt de inspectie deze oordelen in onderlinge samenhang en in relatie met de gegevens uit de context in een beschouwing (hoofdstuk 4). Tot slot wordt een toelichting gegeven op de oordelen op de verschillende indicatoren door u de bevindingen van de inspectie mee te delen over de verbeteractiviteiten van de school, de opbrengstgerichtheid van de school, de vraag of leerlingen zich ontwikkelen naar hun mogelijkheden en de mate waarin de school inhoud weet te geven aan de diverse indicatoren die betrekking hebben op de diverse aspecten van de leerlingenzorg (hoofdstuk 5). In hoofdstuk 6 geeft de inspectie tot slot het toezichtarrangement aan.


6

2 ONTWIKKELINGEN DIE VAN INVLOED ZIJN OP DE KWALITEIT VAN HET ONDERWIJS

Voorgeschiedenis De Koningin Emmaschool heeft het afgelopen jaar haar vijftig jarig bestaan gevierd. Oorspronkelijk was het een school voor moeilijk lerende kinderen (mlk), met een vso-afdeling. Met het ingaan van de startwet WSNS (1996) is de toelating verbreed en werden ook leerlingen met leer- en opvoedingsproblemen (lom) toegelaten. Daarbij kwamen ook in hun ontwikkeling bedreigde kleuters (iobk) op school. De expertise binnen de school moest dus uitgebreid worden. In 1999 is door een wetswijziging de vso-afdeling verzelfstandigd tot een school voor speciaal voortgezet onderwijs (De Viersprong). De naam Koningin Emmaschool bleef verbonden aan de school voor speciaal basisonderwijs. Lag het leerlingenaantal in die tijd nog rond de 105, in 2002 was het gestegen tot 133. Deze groei en de toename van het aantal leraren dat in deeltijd werkte, hadden invloed op de (organisatie van de) school. Daarbij kwam dat de school met ziekte en wisselingen van personeel te kampen kreeg (de directeur, de interne begeleider, de orthopedagoog/psycholoog onder andere). Intussen zijn alle functies ingevuld en heeft de school ook een adjunct-directeur. Recent (zomer 2003) vormen drie leraren het zogenaamde kernteam, de bedoeling is dat zij bij onderwijsinhoudelijke initiatieven het voortouw nemen. De interimdirecteur verwacht binnen afzienbare tijd zijn taken aan een "vaste" opvolger te kunnen overdragen. De afgelopen anderhalf à twee jaar is er onder zijn leiding hard aan de opbouw van een nieuw team en een nieuwe visie gewerkt (zie de aan de inspectie toegestuurde stukken). Men is nu bezig een en ander te implementeren en/of in de praktijk uit te werken. Daarnaast kon het afgelopen jaar de dependance opgeheven worden doordat de school is uitgebreid met twee leslokalen en een rt-/ib-ruimte. De tekeningen voor herinrichting van de speelplaats zijn klaar en zullen binnenkort uitgevoerd worden. Leerlingen Ongeveer 85% van het huidige leerlingenaantal (134) heeft een MLK- en 15% een LOM-achtergrond. Doorgaans gaat 25 tot 30% van de leerlingen naar het LWOO (leerweg ondersteunend onderwijs), de rest gaat naar het PRO (praktijkonderwijs). De school signaleert een verdichting van de sociaalemotionele problematiek. Het aantal leerlingen van allochtone afkomst is beperkt (9). Het leerlingenaantal in zijn totaliteit is de laatste jaren stabiel. Naar verwachting zal het eerder iets dalen dan stijgen. Er zijn 10 (stam)groepen. Vanaf groep 5/6 zijn er daarnaast niveaugroepen voor lezen, taal, spelling en rekenen. Er worden weinig leerlingen naar een expertisecentrum-school verwezen, zeker sinds de PCL wat kritischer naar de toelatingsaanvragen is gaan kijken. Terugplaatsingen naar het reguliere basisonderwijs komen niet of nauwelijks voor. Het verwijzingspercentage binnen het samenwerkingsverband is nooit hoog geweest ( 2,3 tot 2,7%). Het streven is op 1 oktober 2008 op 2% te zitten. Rapport jaarlijks onderzoek Koningin Emmaschool, 26 januari 2005

7

Problematisch vindt het management dat voor 12 à 13 leerlingen geen of beperkt zorgformatie ontvangen wordt omdat zij, al dan niet via het orthopedagogisch centrum Arkemeijde, van een andere SbaO komen en niet woonachtig zijn in het SWV-gebied, en/of van een MKD (medisch kinderdagverblijf) of een REC komen. Voor het overige zijn er geen factoren die nadrukkelijk invloed hebben op het onderwijs: de school kent geen plaatsingslijsten en de preventieve ambulante begeleiding lijkt goed te werken. Samenwerkingsverband WSNS/bevoegd gezag school De Koningin Emmaschool is de enige school voor speciaal basisonderwijs in de gemeenten Nijkerk en Putten en is verbonden aan het P.C. SWV SABOSO Nijkerk/Putten. Het bestuur is een federatief bestuur dat is samengesteld uit vertegenwoordigers van de in het samenwerkingsverband participerende schoolbesturen (5). Het bestuur van het SWV is tevens bestuur van de SBO-school en van De Viersprong, school voor praktijkonderwijs in Nijkerk. De bestuursvorm is een vereniging, waardoor de algemene ledenvergadering uiteindelijk het hoogste beslissende orgaan is. Men wil op hoofdlijnen besturen, waarbij pro-actief besturen het uitgangspunt is. Daartoe heeft men kort geleden binnen het SWV een zorgmanagement aangesteld, waarbij de directeur van de Koningin Emmaschool en de coördinator van het SWV structureel overleg voeren en een aantal verantwoordelijkheden delen (zie bij toegestuurde stukken: zorgmanagement). Daarnaast wordt een concept-strategische beleidsnotitie binnenkort besproken, om vervolgens aan het schoolplan te worden toegevoegd.


8

3 KWALITEITSPROFIEL

Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan de indicatoren die tijdens dit bezoek zijn besproken en onderzocht. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen. De oordelen: 1.5 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.2 Het beleid van de school is opbrengstgericht. 13.2 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 11.0 De school stelt bij plaatsing voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief vast. 11.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg behoeven. 11.2 De school analyseert de aard van de zorg die de zorgleerlingen nodig hebben, op basis van de verzamelde gegevens. 11.3 De school voert de zorg planmatig uit. 11.4 De school gaat de effecten van de zorg na. 11.5 De school betrekt de ouders van leerlingen bij de zorg van hun kind.

1

2

1

l 2

3 l

4

3

4

5 l

1

2

3

4

l l l l l l

De nummering in de tabel verwijst naar het volledige waarderingskader Primair Onderwijs.


9

4 BESCHOUWING

De Koningin Emmaschool heeft een aantal jaren veel energie moeten steken in personeel en organisatie van de school. Daardoor zijn de onderwijskundige ontwikkelingen enige tijd in de verdrukking gekomen. Toen twee jaar geleden het personele plaatje van de school was in- en aangevuld, kon men zich weer meer gaan bezighouden met onderwijsinhoudelijke zaken. De interim-directeur heeft de knelpunten van de school geanalyse erd en met het team besproken. Afspraken over een werkbare verdeling tussen verantwoordelijkheden en taken zijn of worden gemaakt. Op het vlak van onderwijskundige vernieuwing en de zorg zijn lijnen duidelijk uitgezet. Het meerjarenplan, de uitwerking daarvan voor 2004/05 (jaarwerkplan) in het schoolplan, het taalbeleidsplan, het plan van aanpak leesonderwijs en pedagogisch klimaat en het stuk over de functiestructuur geven een goed beeld van de ontwikkelingen die de school zich heeft voorgenomen en hoe men een en ander denkt te organiseren. Een en ander zal zich in de nabije toekomst in de praktijk moeten bewijzen. Gezien de huidige ontwikkelingen is het toekomstperspectief echter positief.


11

5 TOELICHTING OP DE INDICATOREN

a. Verbeteractiviteiten: De verbeterpunten die de inspectie aandroeg bij het vorige schoolbezoek in 2001 waren: • het leerstofaanbod taal/lezen en rekenen/wiskunde; • de doorgaande lijn in het leerstofaanbod; • de leeromgeving in relatie tot een uitdagend pedagogisch klimaat; • (de interactie bij) het onderwijzen van leerstrategieën; • adaptief onderwijs; • kwaliteitsverbetering van de leerlingenzorg, met name: * planningsaspecten als de handelingsplanning * het volgen van de ontwikkeling van de leerlingen met behulp van landelijk genormeerde toetsen. Een aantal punten is intussen al verbeterd, zoals de leeromgeving en deels het leerstofaanbod, de doorgaande lijn daarbij en de handelingsplanning. Aan andere onderwerpen wordt gewerkt, zoals het leerlingvolgsysteem, en/of zijn in de planning opgenomen (leerstofaanbod rekenen bijvoorbeeld). De school werkt enthousiast en voldoende planmatig aan de verbeteractiviteiten. b. Opbrengstgerichtheid: Bij deze indicator gaat de inspectie na óf en in hoeverre de school systematisch het ontwikkelingsperspectief van groepen leerlingen afzet tegen de resultaten die deze groepen behalen op toetsen. Ook kijkt zij of de school vervolgens conclusies trekt over de kwaliteit van het onderwijsleerproces. Volgens deze definitie is De Koningin Emmaschool niet opbrengstgericht. Wel zijn er aanzetten om tot een dergelijke analyse te komen. Men wil een leerlingvolgsysteem voor de basisvaardigheden en de sociaal-emotionele ontwikkeling invoeren. Via zo'n systeem wil men de resultaten van leerlingen analyseren en tot voorstellen komen voor een aanbod/aanpak. Tot nu toe worden alleen bij technisch lezen en de logopedische screening landelijk genormeerde toetsen gebruikt. Daarnaast kan men incidenteel en meer op groeps- en/of schoolniveau gebruik maken van uitslagen van vergelijkend landelijk of regionaal onderzoek (zie bijvoorbeeld het Prima-Cohort-onderzoek en de Nijkerkse enquête). Het is de bedoeling in de nabije toekomst op schoolniveau tot zelfevaluatie te komen via het INK-model, en het jaarwerkplan in elk geval jaarlijks te evalueren. c. Ontwikkeling naar mogelijkheden: Deze indicator is niet te beoordelen omdat de school niet met ontwikkelingsperspectieven van kinderen werkt en dus ook niet in kaart kan brengen hoeveel leerlingen zich conform een dergelijk perspectief hebben ontwikkeld.


13

d. Leerlingenzorg: Het systeem van leerlingenzorg kan nog op een aantal onderdelen verbeterd worden. Omdat er voor individuele leerlingen of voor categorieën leerlingen geen specifieke ontwikkelingsperspectieven vastgesteld worden, bestaan er evenmin duidelijke criteria voor stagnatie of terugval in het ontwikkelingsproces. Een bijkomend probleem is, zoals gezegd, het ontbreken van een gestandaardiseerd leerlingvolgsysteem. In de leerlingenbesprekingen per bouw (2 x per maand) bespreken de groepsleraren en interne begeleider of orthopedagoog hoe individuele leerlingen (en de stam- en niveaugroepen) zich ontwikkelen. Leraren stellen, eventueel in overleg met de ib-er/orthopedagoog ook handelingsplannen voor leerlingen in de eigen groep op. Mocht de geboden hulp niet of onvoldoende helpen en/of zijn de problemen te groot, dan kan een leerling in het extra-zorg-traject terechtkomen. Ook dan wordt een handelingsplan opgesteld maar niet door de groepsleraar. Men is het gebruik van handelingsplannen systematisch en gestaag aan het uitbreiden. Omdat men nog midden in het ont wikkelingsproces van uitbouwen van het systeem van leerlingenzorg zit, zijn ouders nog niet uitgebreid geïnformeerd en standaard hierbij betrokken.


14

6 VERVOLG VAN HET TOEZICHT

De school beschikt over een (recent) vastgesteld schoolplan, dat nog aangevuld zal worden, met een strategisch beleidsplan en een ICT-plan bijvoorbeeld. Het bevat echter een duidelijke beschrijving van de huidige stand van zaken en een overzichtelijke meerjarenplanning, die per schooljaar (smart) uitgewerkt wordt in een jaarwerkplan. De schoolgids bestaat uit twee delen: een vast deel voor meerdere jaren en een jaarlijks supplement. Dit vaste deel is alweer verscheidene jaren oud en behoeft aanvulling/herziening op: de beschrijving van het onderwijs en de veranderingsplannen, de resultaten, de samenhang van het zorgplan van de school en dat van SWV, de klachtencommissie, het verstrekken van onderwijskundige rapporten, de overblijfregeling en het sponsorbeleid. Het volgend inspectiebezoek vindt plaats in het kader van periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO) in het schooljaar 2005-2006.


15

RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK SBO KONINGIN EMMASCHOOL

Recommend Documents