Raad Onderwerp:
V200801198
versie 3 december 2008
Verordening wet Geurhinder en veehouderij
Raadsvoorstel Inleiding: Op 1 januari 2007 is de wet geurhinder en veehouderij in werking getreden. Deze wet is het nieuwe beoordelingskader voor geurhinder bij milieuvergunningen en bestemmingsplannen. Deze wet vervangt alle voorgaande wetgeving met betrekking tot stank en geur vanuit de landbouw. In deze wet worden de standaard-afstanden vastgelegd tussen veehouderijen en ‘gevoelige bestemmingen’ zoals woningen. De wet voorziet in de mogelijkheid de standaard-afstanden bij gemeentelijke verordening aan te passen. In de gemeente Heusden is een quickscan uitgevoerd om na te gaan of het nut heeft om gebiedsspecifiek beleid te ontwikkelen.
Feitelijke informatie: Voor het vaststellen van de standaardafstanden wordt in de wet rekening gehouden met drie aspecten: Intensieve veehouderij vs. extensieve veehouderij. Bij intensieve veehouderijen (waarbij met name varkens en pluimvee wordt gehouden) worden de geurcirkels bepaald met behulp van zogenaamde ‘odour units’. Hoe meer dieren er worden gehouden, hoe groter de afstand die in acht moet worden genomen. De dieren die gehouden worden bij ‘extensieve veehouderij’ (met name paarden en rundvee) kennen een vaste afstand. Binnen vs. buiten de bebouwde kom. De normen die gelden binnen de bebouwde kom zijn strenger dan de normen buiten de bebouwde kom. Concentratiegebied vs. niet-concentratiegebied. De gemeente Heusden ligt deels in een concentratiegebied, deels buiten een concentratiegebied. Het concentratiegebied komt overeen met het grondgebied van de voormalige gemeente Drunen. In dit gebied zijn de normen ruimer gesteld dan in het niet-concentratiegebied. Voor alle mogelijke combinaties worden in de wet standaard-afstanden gegeven, en een bandbreedte waarbinnen de gemeente afstanden kan vaststellen. In de quickscan is gekeken naar de huidige geursituatie in de gemeente en de situatie zoals die zou zijn bij maximale doorontwikkeling van de huidige veehouderijen. Hieruit is gebleken dat er slechts een beperkt aantal knelpunten binnen de gemeenten zijn.
Afweging: Er zijn in de gemeente Heusden op grond van de Wet geurhinder en veehouderij enkele kleine (mogelijke) knelpunten aanwezig waar het gaat om bedrijven met dieren met odour units. Het vaststellen, bij verordening, van afwijkende normen zou in het geval van deze knelpunten weinig tot geen meerwaarde hebben. Daarom wordt geadviseerd om geen gebiedsvisie en verordening op te stellen en de agrarische vergunningverlening aan de hand van de wettelijke normen uit te voeren.
Raad Onderwerp:
V200801198
versie 3 december 2008
Verordening wet Geurhinder en veehouderij
Ten aanzien van de vaste afstanden blijkt er een aanzienlijk aantal woningen te liggen binnen de contour van een bedrijf. Om dit te verminderen stellen wij voor om per verordening de vaste afstandcirkel van veehouderijen binnen de bebouwde kom te verlagen van 100 meter naar 50 meter. Hierdoor wordt (woning)bouw tot 50 meter nabij de veehouderij mogelijk, terwijl dit niet leidt tot extra uitbreidingsmogelijkheden voor die bedrijven. De feitelijke geursituatie blijft natuurlijk gelijk. Ook stellen wij voor de vaste afstandcirkel buiten de bebouwde kom te halveren van 50 naar 25 meter, waardoor er ontwikkelingsruimte kan ontstaan voor veehouderijen in het buitengebied die nu in elkaars geurcircel liggen. Nu belemmeren deze elkaars ontwikkeling, omdat uitbereiding niet mogelijk is in een situatie met gevoelige bestemmingen binnen de afstandscirkel. Op locaties waar doorontwikkeling ongewenst is, wordt dit in de praktijk al belemmerd door wetgeving op het gebied van ammoniak of luchtkwaliteit.
Inzet van middelen: Er zijn geen financiële en/of personele consequenties verbonden aan dit voorstel Communicatie De Algemene wet bestuursrecht bepaalt dat een besluit pas in werking treedt indien zij bekend is gemaakt. De bekendmaking van besluiten die niet tot een of meer belanghebbenden zijn gericht, zoals de vaststelling van deze verordening, geschiedt door kennisgeving van het besluit of van de zakelijke inhoud ervan in een van overheidswege uitgegeven blad of een dag-, nieuws- of huis-aan-huisblad, dan wel op een andere geschikte wijze. Ook voor deze verordening zal de normale bekendmakingsprocedure voor verordeningen, zoals hierboven aangegeven, worden gevolgd. Daarbij publiceert de gemeente deze ook op Internet. Advies: Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen.
Het college van Heusden, de secretaris, mr. J.T.A.J. van der Ven
de burgemeester, drs. H.P.T.M. Willems
Naar aanleiding van de informatievergadering: Tijdens de informatievergadering zijn de volgende vragen gesteld ter verduidelijking van het beleid. 1: In het beleid wordt gesproken van een stedenbouwkundige komgrens; is deze komgrens alleen van toepassing op het geurbeleid of is hierin aansluiting gezocht bij andere disciplines ? 2: Hoe wordt de afstand van de veehouderij naar het geurgevoelige object gemeten ? Is dit vanaf het emissiepunt van de veehouderij, de gevel of de rand van het bouwblok ? 3: Zijn er in de kom bedrijven waarbij er woningen dichter op het bedrijf komen dan de huidige dichtstbijzijnde woning ? Met andere woorden, wordt het bedrijf extra belemmerd doordat het aantal potentiele klagers groter wordt en dichterbij het bedrijf kan worden gebouwd ?
Raad
V200801198
Onderwerp:
versie 3 december 2008
Verordening wet Geurhinder en veehouderij
Hieronder worden de vragen puntsgewijs uitgewerkt: 1:
2:
3:
In het geurbeleid wordt onderscheid gemaakt tussen veehouderijen en gevoelige objecten binnen en buiten de bebouwde kom. Dit is een vereenvoudiging ten opzichte van de voorgaande geurrichtlijn die vier (en later zelfs vijf) gebiedstyperingen kende. Bij agrarisch milieuvergunningverlening leidde de gebiedstypering vaak tot discussie dus een vereenvoudig daarvan is een positieve ontwikkeling. Om het laatste dicussiepunt (ligt een object nu binnen of buiten de kom) ook te verduidelijken, is er voor gekozen om de stedenbouwkundige grenzen op te nemen in het geurbeleid. Deze zelfde grens wordt onder andere toegepast in het onderscheid tussen bestemmingsplan buitengebied en de verschillende kommen, voor het opstellen voor planologisch beleid en voor het opstellen van kapbeleid. Met andere woorden, er is een eenduidige grens voor de verschillende beleidsdisiciplines. In de collegevergadering van 28 oktober 2008 heeft het college van Heusden besloten om de grenzen zoals deze nu (ook) in het geurbeleid zijn opgenomen, vast te stellen. (collegevoorstel V200801155). In de Wet geurhinder en veehouderij is geregeld aan welke geurnormen moet worden voldaan. Dit is opgesplitst in dieren met en dieren zonder geuremissiefactor. In de Regeling geurhinder en veehouderij is geregeld hoe gerekend en vanaf welke punten er gerekend moet worden. Hiervoor is gekozen omdat een regeling makkelijker is aan te passen dan een wet. En om deze reden hoeft in de verordening ook niet opgenomen te worden hoe gemeten dient te worden. Concreet werkt het als volgt: de afstand wordt gemeten vanaf een emissiepunt tot een geurgevoelig object. Een geurgevoelig object is bijvoorbeeld een woning. De gevel van die woning is het punt tot waar gemeten wordt (een los staande garage telt daarbij niet mee). Het emissiepunt is het punt waar een relevante hoeveelheid geur buiten het dierenverblijf wordt gebracht. Dit kan de dichtstbijzijnde windgaasopening in de stal zijn maar ook een ventilatiekoker. In het geurbeleid wordt voorgesteld om deze afstand terug te brengen van 100 meter naar 50 meter voor veehouderijen en woningen binnen de kom en van 50 meter naar 25 meter voor veehouderijen en woningen buiten de kom. De Wet geurhinder en veehouderij schrijft daarnaast ook een minimale afstand voor tussen dierenverblijf en geurgevoelig object. Van deze afstand is niet af te wijken en deze bedraagt binnen de kom 50 meter en buiten de kom 25 meter. Met andere woorden: de afstand van gevel tot gevel is hiermee gelijk aan de afstand die nu wordt voorgesteld tussen emissiepunt en geurgevoelig object. Hierdoor vervalt meteen de noodzaak om duidelijk te omschrijven wat een emissiepunt is; de minimale afstand is altijd 25 meter. Deze vraag speelt eigenlijk alleen binnen de bebouwde kom; buiten de kom staat het bestemmingsplan bouwen van extra woningen niet toe (hooguit een tweede bedrijfwoning maar daarvoor gelden de voorgestelde afstandnormen niet). Uit een snelle analyse van de bedrijven binnen de kernen blijkt dat er in geen enkel geval woningen dichterbij gebouwd kunnen worden dan dat er nu al staan. Anders gezegd: de huidige dichstbijzijnde woning blijft de dichtstbijzijnde woning, ook na vaststelling van het beleid.
BIJLAGE:
verordening geurhinder en veehouderij gemeente Heusden 2008
TER INZAGE:
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij gemeente Heusden
De stukken liggen ter inzage in de leeskamer en bij de front-office, locatie Vlijmen.
Raad Onderwerp:
V200801198
versie 3 december 2008
Verordening wet Geurhinder en veehouderij
BESLUIT De gemeenteraad van Heusden in zijn openbare vergadering van 16 december 2008; gezien het voorstel van het college van 21 oktober 2008, doc.nr. V200801198; gelet op Artikel 6 wet geurhinder en veehouderij; overwegende dat ; besluit:
-
kennis te nemen van de quickscan ‘Wet geurhinder en veehouderij Gemeente Heusden’, In te stemmen met de ‘Verordening geurhinder en veehouderij gemeente Heusden 2008’; Voor bovengenoemde verordening bij het bepalen van de grenzen van de bebouwde kom uit te gaan van de stedebouwkundige komgrenzen, zoals door het college vastgesteld op 28 oktober 2008 (besluitnummer V200801155).
de griffier,
de voorzitter,
mw. drs. E.J.M. de Graaf
drs. H.P.T.M. Willems
Versie 3 december 2008
Verordening geurhinder en veehouderij gemeente Heusden 2008 Artikel 1: begripsbepaling In deze verordening wordt verstaan onder: A veehouderij: inrichting die tot een krachtens artikel 1.1, derde lid, van de Wet milieubeheer aangewezen categorie behoort en is bestemd voor het fokken, mesten, houden, verhandelen, verladen of wegen van dieren; B Wet: de Wet geurhinder en veehouderij; C Geurgevoelig object: zoals bedoeld in artikel 1 van de Wet geurhinder en veehouderij; Artikel 2: aanwijzing gebieden 1 Als gebied als bedoeld in artikel 6 lid 2, van de Wet wordt aangewezen het volgende gebied: het gehele grondgebied van de gemeente Heusden; 2 Als gebied als bedoeld in artikel 6 lid 3, van de Wet wordt aangewezen het volgende gebied: het gehele grondgebied van de gemeente Heusden; Artikel 3: andere waarde voor de vaste afstanden Op grond van artikel 6 lid 2 van de Wgv en in afwijking van artikel 3, tweede lid of artikel 4 van de Wgv, bedraagt de afstand tussen een veehouderij en een geurgevoelig object dat onderdeel heeft uitgemaakt van een veehouderij in de bebouwde kommen: a. Binnen de bebouwde kom ten minste 50 meter. b. Buiten de bebouwde kom ten minste 25 meter. Artikel 4: andere waarde voor de vaste afstanden Op grond van artikel 6 lid 3 van de Wgv en in afwijking van artikel 4, eerste lid van de Wgv, bedraagt de afstand tussen een “veehouderij waar dieren worden gehouden van een diercategorie waarvoor niet bij ministeriële regeling een geuremissiefactor is vastgesteld”, en een geurgevoelig object: a. Binnen de bebouwde kom ten minste 50 meter; b. Buiten de bebouwde kom ten minste 25 meter. Artikel 5: citeertitel Deze verordening kan worden aangehaald als de “Verordening geurhinder en veehouderij gemeente Heusden 2008”. Artikel 6: in werking treding Deze verordening treedt in werking met ingang van de dag na publicatie van de verordening;
Aldus vastgesteld door de gemeenteraad van de gemeente Heusden in zijn openbare vergadering van 16 december 2008;
De griffier,
De voorzitter,
Mw E de Graaf, griffier
Drs. H.P.T.M. Willems, burgemeester
Toelichting bij de verordening:
Op 1 januari 2007 is de wet geurhinder en veehouderij (Wgv) in werking getreden. Deze wet is het nieuwe beoordelingskader voor geurhinder bij milieuvergunningen en bestemmingsplannen. Deze wet vervangt alle voorgaande wetgeving met betrekking tot stank en geur vanuit de landbouw. Gemeenten kunnen dus op basis van de Wgv een eigen geurhinderbeleid gaan voeren. Daarmee kunnen op gebiedsniveau oplossingen worden gezocht voor belemmeringen die er zijn bij de ontwikkeling van veehouderijen in relatie tot dorpskernen of recreatie. In deze wet worden de standaard-afstanden vastgelegd tussen veehouderijen en ‘gevoelige bestemmingen’ zoals woningen. De wet voorziet in de mogelijkheid de standaardafstanden bij gemeentelijke verordening aan te passen. Hiervoor kan gebiedsspecifiek beleid worden ontwikkeld en kunnen ontwikkelingsmogelijkheden worden gecreëerd. De gemeente heeft een quickscan uitgevoerd om na te gaan of het voor de gemeente Heusden zin heeft gebruik te maken van deze mogelijkheid. In deze quickscan is gekeken naar de huidige geursituatie in de gemeente en de situatie zoals die zou zijn bij maximale doorontwikkeling van de huidige veehouderijen. Hieruit is gebleken dat er slechts een beperkt aantal knelpunten binnen de gemeenten zijn. Er zijn in de gemeente Heusden op grond van de Wet geurhinder en veehouderij enkele kleine (mogelijke) knelpunten aanwezig waar het gaat om bedrijven met dieren met odour units. Het vaststellen, bij verordening, van afwijkende normen zou in het geval van deze knelpunten weinig tot geen meerwaarde hebben. Ten aanzien van de vaste afstanden blijkt er een aanzienlijk aantal woningen te liggen binnen de contour van een bedrijf. Om dit te verminderen stellen wij voor om per verordening de vaste afstandcirkel van veehouderijen die dieren houden waarvoor geen geuremissienorm is vastgesteld binnen de bebouwde kom te verlagen van 100 meter naar 50 meter. Hierdoor wordt (woning)bouw tot 50 meter nabij de veehouderij mogelijk. Ook stellen wij voor de vaste afstandcirkel buiten de bebouwde kom te halveren van 50 naar 25 meter, waardoor er ontwikkelingsruimte kan ontstaan voor dicht bij elkaar gelegen veehouderijen in het buitengebied die elkaars ontwikkeling nu belemmeren. Op locaties waar doorontwikkeling ongewenst is, wordt dit in de praktijk al belemmerd door wetgeving op het gebied van ammoniak of luchtkwaliteit.
Vragen naar aanleiding van de informatievergadering 26 november 2008: Tijdens de informatievergadering zijn de volgende vragen gesteld ter verduidelijking van het beleid. 1: In het beleid wordt gesproken van een stedenbouwkundige komgrens; is deze komgrens alleen van toepassing op het geurbeleid of is hierin aansluiting gezocht bij andere disciplines ? 2: Hoe wordt de afstand van de veehouderij naar het geurgevoelige object gemeten ? Is dit vanaf het emissiepunt van de veehouderij, de gevel of de rand van het bouwblok ? 3: Zijn er in de kom bedrijven waarbij er woningen dichter op het bedrijf komen dan de huidige dichtstbijzijnde woning ? Met andere woorden, wordt het bedrijf extra belemmerd doordat het aantal potentiele klagers groter wordt en dichterbij het bedrijf kan worden gebouwd ? Hieronder worden de vragen puntsgewijs uitgewerkt: 1:
In het geurbeleid wordt onderscheid gemaakt tussen veehouderijen en gevoelige objecten binnen en buiten de bebouwde kom. Dit is een vereenvoudiging ten opzichte van de voorgaande geurrichtlijn die vier (en later zelfs vijf) gebiedstyperingen kende. Bij agrarisch milieuvergunningverlening leidde de gebiedstypering vaak tot discussie dus een vereenvoudig daarvan is een positieve ontwikkeling. Om het laatste dicussiepunt (ligt een object nu binnen of buiten de kom) ook te verduidelijken, is er voor gekozen om de stedenbouwkundige
2:
3:
grenzen op te nemen in het geurbeleid. Deze zelfde grens wordt onder andere toegepast in het onderscheid tussen bestemmingsplan buitengebied en de verschillende kommen, voor het opstellen voor planologisch beleid en voor het opstellen van kapbeleid. Met andere woorden, er is een eenduidige grens voor de verschillende beleidsdisiciplines. In de collegevergadering van 28 oktober 2008 heeft het college van Heusden besloten om de grenzen zoals deze nu (ook) in het geurbeleid zijn opgenomen, vast te stellen. (collegevoorstel V200801155). In de Wet geurhinder en veehouderij is geregeld aan welke geurnormen moet worden voldaan. Dit is opgesplitst in dieren met en dieren zonder geuremissiefactor. In de Regeling geurhinder en veehouderij is geregeld hoe gerekend en vanaf welke punten er gerekend moet worden. Hiervoor is gekozen omdat een regeling makkelijker is aan te passen dan een wet. En om deze reden hoeft in de verordening ook niet opgenomen te worden hoe gemeten dient te worden. Concreet werkt het als volgt: de afstand wordt gemeten vanaf een emissiepunt tot een geurgevoelig object. Een geurgevoelig object is bijvoorbeeld een woning. De gevel van die woning is het punt tot waar gemeten wordt (een los staande garage telt daarbij niet mee). Het emissiepunt is het punt waar een relevante hoeveel geur buiten het dierenverblijf wordt gebracht. Dit kan de dichtstbijzijnde windgaasopening in de stal zijn maar ook een ventilatiekoker. In het geurbeleid wordt voorgesteld om deze afstand terug te brengen van 100 meter naar 50 meter voor veehouderijen en woningen binnen de kom en van 50 meter naar 25 meter voor veehouderijen en woningen buiten de kom. De Wet geurhinder en veehouderij schrijft daarnaast ook een minimale afstand voor tussen dierenverblijf en geurgevoelig object. Van deze afstand is niet af te wijken en deze bedraagd binnen de kom 50 meter en buiten de kom 25 meter. Met andere woorden: de afstand van gevel tot gevel is hiermee gelijk aan de afstand die nu wordt voorgesteld tussen emissiepunt en geurgevoelig object. Hierdoor vervalt meteen de noodzaak om duidelijk te omschrijven wat een emissiepunt is; de minimale afstand is altijd 25 meter. Deze vraag speelt eigenlijk alleen binnen de bebouwde kom; buiten de kom staat het bestemmingsplan bouwen van extra woningen niet toe (hooguit een tweede bedrijfwoning maar daarvoor gelden de voorgestelde afstandnormen niet). Uit een snelle analyse van de bedrijven binnen de kernen blijkt dat er in geen enkel geval woningen dichterbij gebouwd kunnen worden dan dat er nu al staan. Anders gezegd: de huidige dichstbijzijnde woning blijft de dichtstbijzijnde woning, ook na vaststelling van het beleid.
QUICKSCAN Wet geurhinder en veehouderij Gemeente Heusden
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij Geurbeleid rond veehouderijbedrijven in de gemeente Heusden
J. Janssen Adviseur vergunningen RMB Status: definitief Cuijk, 10 oktober 2008
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
VOORWOORD De Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) vormt sinds 1 januari 2007 het nieuwe beoordelingskader voor geur (stank) bij de afgifte van milieuvergunningen voor veehouderijbedrijven. De eerder geldende stankregelgeving met bijbehorende richtlijnen is hiermee komen te vervallen. Vanuit de nieuwe wet krijgen gemeenten de ruimte om hun eigen geurbeleid te voeren. Zij kunnen binnen bepaalde marges en afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden normen stellen die zijn afgestemd op de feitelijke en toekomstige situatie. Dit kan gevolgen hebben voor de ruimtelijke ontwikkeling, zoals voor ontwikkelingsen uitbreidingsplannen. Een gemeente die een eigen geurbeleid wil voeren, moet daartoe de huidige geursituatie en te verwachten ontwikkelingen in kaart brengen en een gebiedsvisie opstellen.
Het RMB heeft in opdracht van het college van Burgemeester en wethouders van de gemeente Heusden een quickscan (een relatief snelle toets) uitgevoerd. Met als doel om de mogelijke geurknelpunten binnen de gemeente rond veehouderijbedrijven in beeld te brengen en deze als onderbouwing te gebruiken voor een gemeentelijk gebiedsgericht geurbeleid. Voor de inventarisatie en analyse van de geursituatie in dit rapport is zo veel mogelijk gebruik gemaakt van de door de gemeente geleverde gegevens en standpunten. Verder zijn de knelpunten en mogelijkheden besproken met een aantal terzake deskundigen. De uitkomsten van deze quickscan geurhinder hebben geleid tot een aantal aanbevelingen als basis voor besluitvorming door de gemeente.
© 2008 RMB, Postbus 88, NL-5430 AB Cuijk. Tel.: (0485) 338300 fax: (0485) 338309 e-mail:
[email protected] Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd door middel van druk, fotokopie, microfilm, geluidsband, elektronisch of op welke andere wijze dan ook, en evenmin in een geautomatiseerd gegevensbestand worden opgeslagen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van RMB. Aan de inhoud van dit rapport kunnen geen rechten worden ontleend. Het RMB verwerpt elke aansprakelijkheid voor een ander gebruik van deze tekst dan voor de situatie waarvoor hij wordt uitgebracht. De informatie in deze tekst is onder voorbehoud en kan veranderd worden zonder voorafgaande kennisgeving.
RMB-rapport 74000471
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
INHOUDSOPGAVE 1.
INLEIDING ...............................................................................................................................2 1.1 1.2
2.
Achtergrond wetswijziging ................................................................................................................................2 Quickscan geurhinder.........................................................................................................................................3
UITGANGSPUNTEN ...............................................................................................................5 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
3.
Inleiding .............................................................................................................................................................5 Brongegevens .....................................................................................................................................................5 Receptoren..........................................................................................................................................................6 Rekenmethode ....................................................................................................................................................7 Geurknelpunten ..................................................................................................................................................7 Geurbeleving ......................................................................................................................................................8
RESULTATEN EN EFFECTEN...............................................................................................9 3.1 3.2 3.3 3.4
4.
Inleiding .............................................................................................................................................................9 Effect op bedrijven met odour units ...................................................................................................................9 Effect op bedrijven met vaste afstanden...........................................................................................................19 Aanhoudingsbesluit ..........................................................................................................................................19
CONCLUSIES.........................................................................................................................20 4.1 4.2 4.3
Inleiding ...........................................................................................................................................................20 Conclusies ........................................................................................................................................................20 Aanbevelingen..................................................................................................................................................20
5.
LITERATUUR ........................................................................................................................21
6.
BEGRIPPEN............................................................................................................................22
7.
BIJLAGE 1 AGRARISCHE BEDRIJEN IN DE GEMEENTE HEUSDEN ..........................27
8.
BIJLAGE 2 GRENS CONCENTRATIEGEBIED EN NIET-CONCENTRATIEGEBIED...33
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
1
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
INLEIDING Achtergrond wetswijziging Op 7 november 2006 is de nieuwe “Wet van 5 oktober 2006, houdende regels inzake geurhinder vanwege tot veehouderijen behorende dierverblijven”, kortweg de Wet geurhinder en veehouderij (Wgv), in het Staatsblad gepubliceerd. Bij besluit van 12 december 2006 is het tijdstip van inwerkingtreding bepaald op 1 januari 2007. De Wgv maakt onderscheid tussen maximaal toegestane geurbelasting binnen en buiten de bebouwde kom en concentratie en niet-concentratiegebieden. Daarnaast zijn er diersoorten met vaste afstanden en diersoorten met geurnormen. Afhankelijk van de vaste afstand of berekende geurbelasting kan bijvoorbeeld de vergunning worden verleend of een bestemming worden gewijzigd. De Wgv geeft het college van Burgemeester en wethouders de mogelijkheid om maatwerk te leveren door de normen of afstanden binnen een wettelijke marge voor een bepaald (deel)gebied te wijzigen. De gemeente kan het gebiedsgericht geurbeleid (maatwerk) als sturingsinstrument gebruiken. Omdat de gemeente Heusden deels is gelegen in een reconstructiegebied, was tot 1 januari 2007 de “Wet stankemissie veehouderijen in landbouwontwikkelingsgebieden” (Wsv) van toepassing. Daarnaast waren voor een aantal gebieden richtlijn Veehouderij en Stankhinder, de Brochure Veehouderij en Hinderwet en het rapport 46 uit de publicatiereeks lucht van toepassing. In deze toenmalige stankregelgeving wordt gewerkt met vaste afstanden, zogenaamde stankcirkels. Voor extensieve veehouderijen waren vaste afstanden opgenomen ongeacht de hoeveelheid dieren. Voor intensieve veehouderijen was op basis van het aantal (en soort) dieren het aantal mestvarkeneenheden (mve) te berekenen en voor elk aantal mve gold een minimaal aan te houden afstand. De afstanden waren voor beide typen RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
van veehouderij verschillend per omgevingscategorie (mate van geurgevoeligheid afhankelijk van de aard en de omgeving). De Wet geurhinder en veehouderij kent voor de extensieve veehouderijen nog steeds de vaste afstanden. Voor de intensieve veehouderijen wordt de geurconcentratie echter uitgedrukt als aantallen Europese odour units in een volume-eenheid lucht (ouE/m3). Evenals in de oude systematiek wordt op basis van dieraantallen en diersoorten het aantal odour units bepaald. De geurbelasting is echter niet gekoppeld aan een vaste afstand per aantal odour units, maar wordt berekend aan de hand van het verspreidingsmodel V-stacks. Voor de geurgevoelige objecten wordt in plaats van omgevingscategorieën onderscheid gemaakt naar de ligging in concentratiegebieden en niet-concentratiegebieden en binnen en buiten de bebouwde kom. Ook maakt de Wgv het mogelijk om met gebiedsgericht beleid binnen, een in de wet bepaalde marge, van de wettelijke normen af te wijken. Voor de gemeente Heusden betekent dit dat zij een sturingsinstrument in handen heeft om onder andere realisering van de reconstructiedoelstellingen te bevorderen en ongewenste geurhinder te voorkomen. Zo kan bijvoorbeeld veehouderijen meer ontwikkelruimte worden geboden. Anderzijds ontstaat door beperking van de ontwikkelruimte van bijvoorbeeld veehouderijen nabij de bebouwde kom ruimte voor toekomstige uitbreidingen van woongebieden. Door beperking van de ontwikkelruimte zal op termijn de geurbelasting op woongebieden afnemen. Het is aan de gemeente om deze aspecten ten opzichte van elkaar af te wegen.
2
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
In onderstaande kader is artikel 6 lid 1 en 3 uit de Wgv weergegeven, hierin worden normen en vaste afstanden omschreven. Wettelijke marges uit artikel 6 Wgv: 1. Bij gemeentelijke verordening kan worden bepaald dat binnen een deel van het grondgebied van de gemeente een andere waarde van toepassing is dan de desbetreffende waarde, genoemd in artikel 3, eerste lid, met dien verstande dat deze andere waarde: a. binnen een concentratiegebied, binnen de bebouwde kom niet minder bedraagt dan 0,1 odour unit per kubieke meter lucht en niet meer dan 14,0 odour units per kubieke meter lucht; b. binnen een concentratiegebied, buiten de bebouwde kom niet minder bedraagt dan 3,0 odour units per kubieke meter lucht en niet meer dan 35,0 odour units per kubieke meter lucht; c. buiten een concentratiegebied, binnen de bebouwde kom niet minder bedraagt dan 0,1 odour unit per kubieke meter lucht en niet meer dan 8,0 odour units per kubieke meter lucht; d. buiten een concentratiegebied, buiten de bebouwde kom niet minder bedraagt dan 2,0 odour units per kubieke meter lucht en niet meer dan 20,0 odour units per kubieke meter lucht; 3. Bij gemeentelijke verordening kan worden bepaald dat binnen een deel van het grondgebied van de gemeente een andere afstand van toepassing is dan de afstand, genoemd in artikel 4, eerste lid, met dien verstande dat deze: a. binnen de bebouwde kom ten minste 50 meter bedraagt; b. buiten de bebouwde kom ten minste 25 meter bedraagt. 4. Bij gemeentelijke verordening kan worden bepaald dat binnen een deel van het grondgebied van de gemeente voor pelsdieren een andere afstand van toepassing is met dien verstande dat deze ten minste de helft bedraagt van de afstand, bedoeld in artikel 4, tweede lid.
Quickscan geurhinder Een quickscan geurhinder kan worden omschreven als een relatief snelle toets van de mogelijke geurknelpunten rond veehouderijbeRMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
drijven, ondersteund met kaartmateriaal, ter voorbereiding van een gemeentelijk gebiedgericht geurbeleid in het kader van de Wgv. Aanhoudingsbesluit Om ongewenste ontwikkelingen in de gemeente tegen te gaan heeft de gemeente de mogelijkheid om een aanhoudingsbesluit te nemen, hiermee kunnen de vergunningaanvragen in de gehele gemeente of in bepaalde delen onder verschillende voorwaarden voor maximaal een jaar worden aangehouden. De gemeente Heusden heeft er vooralsnog voor gekozen geen aanhoudingsbesluit te nemen voor de gemeente of delen van de gemeente. Probleemstelling De meest actuele vraag is: in welke (deel)gebieden liggen knelpunten op het gebied van geur en kan overwogen worden de wettelijke normen en/of de wettelijk vastgestelde vaste afstanden in een verordening aan te passen? Om hierover een besluit te kunnen nemen heeft het college van Burgemeester en Wethouders het RMB gevraagd door middel van een quickscan de huidige geursituatie binnen de gemeente in beeld te brengen, en de te verwachten situatie als alle intensieve veebedrijven zich zouden ontwikkelen tot de nieuwe landelijke normen. Tevens is gevraagd de knelpunten die hierbij kunnen ontstaan te visualiseren. Doelstelling Het doel van de quickscan is gegevens aan te leveren en aanbevelingen te doen, die het college van Burgemeester en Wethouders de mogelijkheid bieden, aan de hand van een aantal afwegingen, te bepalen voor welke deelgebieden het aanbeveling verdient om de opstelling van een gebiedsvisie te overwegen, teneinde door middel van een eigen gemeentelijk geurbeleid tegemoet te kunnen komen aan de gesignaleerde knelpunten. 3
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Werkwijze Het onderzoek is uitgevoerd in drie fasen: 1. Verzamelen basisgegevens Inventarisatie van de agrarische bedrijven, het in beeld brengen van de geurcontouren en het bepalen van de (toekomstige) bebouwde kommen en eventueel andere toekomstige ontwikkelingen. 2. Analyse van de geursituatie Bij de uitvoering van de quickscan zijn hiertoe de volgende stappen gezet: • bepaald is welke gebieden door hun gezamenlijke geurhinder knelpunten kunnen opleveren; • ook is bekeken bij welke bedrijven vaste afstanden tot knelpunten leiden. Per situatie is vervolgens bepaald of een gebiedsgericht geurbeleid aan te bevelen is. Diverse terugkoppelingen zijn gebruikt om de juistheid te kunnen toetsen van de op kaart weergegeven informatie. 3. Opstellen advies Uitwerken van de rapportage en presentatie aan het college ter voorbereiding van de besluitvorming door het college en de gemeenteraad. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 wordt de gebiedsanalyse uitgewerkt door allereerst een inventarisatie van de geurbelasting vanuit de veebedrijven (brongegevens) op de geurgevoelige objecten (receptoren) uit te voeren. Vervolgens is de totale geurbelasting van alle bedrijven in beeld gebracht en is bepaald welke geurknelpunten zich voordoen.
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
In hoofdstuk 3 zijn afwegingen gemaakt rond de beschreven uitgangspunten en knelpunten. In hoofdstuk 4 wordt een aantal aanbevelingen gedaan. Dit rapport wordt vergezeld door twee kaarten: één waarop de huidige geurbelasting is weergegeven en één die de mogelijke toekomstige geurbelasting weergeeft als alle intensieve veebedrijven zich zouden ontwikkelen zover de wettelijke normen dit toelaten.
Foto 1
4
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
UITGANGSPUNTEN Inleiding Om inzicht te krijgen in de huidige geurbelasting en toekomstige ontwikkelingen wordt in dit hoofdstuk de inventarisatie uitgewerkt. In het eerste deel worden de uitgangspunten (afbakening) rond de bedrijven (bronnen) en geurgevoelige objecten (receptoren) beschreven, vervolgens wordt de hiermee berekende geurbelasting binnen de gemeente weergegeven en daarmee worden de geurknelpunten rond de veehouderijen in beeld gebracht. Brongegevens De gemeente Heusden omvat 155 agrarische bedrijven met landbouwhuisdieren. Hiervan zijn er 105 extensieve bedrijven en 50 intensieve bedrijven. Daarnaast zijn er 17 voormalige veehouderijen (dit zijn veehouderijen die na 19 maart 2000 zijn gestopt). Om de geurbelasting vanuit de veehouderijen te bepalen, is gebruik gemaakt van het provinciaal databestand Web-bvb. In Web-bvb staat het aantal vergunde dieren per stalsysteem, waarmee aan de hand van de geuremissie uit de Regeling geurhinder en veehouderij de geuremissie kan worden berekend. Voor de x- en y-coördinaten is in Webbvb meestal het zwaartepunt van de stallen als bronpunt ingegeven. Het beeld, dat door de globale plaatsbepaling onstaat is voor de quickscan voldoende. Voor een nauwkeurige bepaling van de hinder (precieze bepaling van de geurcontour) is echter een preciezere plaatsbepaling van de bronnen noodzakelijk. De kaarten van de quickscan zijn dan ook niet te gebruiken voor de gebiedsvisie. Ter controle van de juistheid van de gegevens zijn in overleg met de gemeente de bouwblokken genummerd om elk bedrijf terug te kunnen vinden in een aparte lijst met gegevens.
Verder is bij de invoer van de brongegevens een aantal aannames gedaan volgens de in opdracht van het ministerie van VROM opgestelde gebruikershandleiding van SenterNovem. Voor de maximale ontwikkelruimte is in overleg met de gemeente het plafond van 121.000 odour units bepaald. Dit komt overeen met de ontwikkelruimte die wordt gehanteerd in de ontwikkelplannen van de landbouwontwikkelingsgebieden (bedrijven van 750 zeugen gesloten). Een gesloten bedrijf wil zeggen dat de gehele productiecyclus van big tot vleesvarken/fokzeug binnen het bedrijf plaatsvindt, en dat al deze dieren dan ook binnen het bedrijf aanwezig zijn. Ook wanneer een bedrijf in werkelijkheid verder door zou kunnen groeien als 121.000 odour units dan is, om de realiteit niet uit het oog te verliezen, toch bovengenoemd plafond aangehouden.
Foto 2 RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
5
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Als ondergrond is gebruik gemaakt van een door de gemeente beschikbaar gestelde grootschalige basiskaart GBKN. Bij gebrek aan beschikbaarheid van alle bestaande bouwblokken is voor een aantal bedrijven in de quickscan uitgegaan van bouwblokken in de vorm van cirkels met een straal van 100 meter. Bij de bouwblokken is een onderscheid gemaakt in intensieve en extensieve veehouderijen. Ook zijn voormalige veehouderijen (gestopt na 19 maart 2000) weergegeven.
gen). Voor deze woningen geldt namelijk een vaste afstand van 50 meter en geen geurnorm. Om de geurbelasting op de overige woningen te bepalen zijn de algemene geurnormen uit de Wgv gehanteerd. De wet kent twee criteria: concentratiegebied of niet concentratiegebied en daarnaast bebouwde kom of buiten de bebouwde kom. Binnen de gemeente Heusden loopt de grens tussen concentratiegebied en niet-concentratiegebied. De plaatsen Drunen en Elshout zijn gelegen in een concentratiegebied, de overige kernen liggen in het niet-concetratiegebied. Dit resulteert in de volgende normen: Gebied Bebouwde kom Drunen en Elshout Buitengebied Drunen en Elshout Overige bebouwde kommen Buitengebied overig
Norm 3,0 14,0 2,0 8,0
Tabel 1 Normenverdeling binnen de gemeente Heusden
Figuur 1 Indeling volgens meststoffenwet, Bron: SenterNovem, 2006a, P17 Receptoren Om de x- en y-coördinaten van alle geurgevoelige objecten, de receptoren, te kunnen bepalen is een databestand van TPG-post (ACNbestand) gebruikt. Vervolgens zijn alle geurgevoelige objecten binnen de bouwblokken van veehouderijen verwijderd (bedrijfswoninRMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
De direct omliggende gemeenten Waalwijk, Aalburg, Zaltbommel en Maasdriel zijn gelegen in een niet-concentratiegebied, de gemeenten Loon op Zand, Tilburg, Vught, ’s Hertogenbosch en Haaren zijn gelegen in een concentratiegebied. In bijlage 2 bij dit rapport is de precieze scheiding tussen concentratiegebied en niet concentratiegebied duidelijk weergegeven. Voor de bebouwde komgrenzen en uitbreidingsgebieden zijn in de grenzen uit de Structuurvisie 2007 van de gemeente Heusden gebruikt.
6
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Rekenmethode Met behulp van het receptorenbestand en het bronnenbestand is de gemeente ingedeeld in subgebieden van maximaal 5 bij 5 km. Deze indeling is nodig om de geurhinder te kunnen berekenen met het hiervoor ontwikkelde rekenmodel V-Stacks gebied. Voor gemeente Heusden betekent dit dat zes berekeningen zijn uitgevoerd, waarbij een maximale rekennauwkeurigheid (10%) en voor gemeente Heusden gemiddeld bepaalde terreinruwheid van 0,25 is gehanteerd. Gezien de grofmazigheid van de quickscan is de gehanteerde rekennauwkeurigheid voldoende representatief om in de quickscan te hanteren. Verder is voor de klimatologische omstandigheden gebruik gemaakt van de gegevens van het dichtstbijzijnde meteostation in Eindhoven. Geurknelpunten Met de hiervoor bepaalde bronnen en receptoren is de totale geurbelasting van alle bedrijven gezamenlijk in beeld gebracht en kan een geïntegreerde afweging worden gemaakt, waar deze gezamenlijke (cumulatieve) hinder voor knelpunten zorgt.
De Wgv biedt de mogelijkheid om, bij verordening de afstanden terug te brengen naar maximaal 50 en 25 meter. Geurbelasting in odour units Voor het bepalen van de geurbelasting in de huidige situatie is de geuremissie op bedrijfsniveau ingevoerd. Hierbij is geen rekening gehouden met het recht om het hele bouwblok te kunnen benutten. In paragraaf 2.2 is aangegeven welke uitgangspunten hierbij zijn gehanteerd. Voor de ruimtelijke analyse is een berekening gemaakt van een fictieve toekomstige situatie. Hierin groeit elk agrarisch bedrijf dat nu meer dan 1.150 odour units heeft door, totdat het bedrijf begrensd wordt door een receptor. Wordt een bedrijf niet door een receptor begrensd dan ontwikkelt het zich door tot een intensieve veehouderij met een omvang van 121.000 odour units. Bedrijven die met de huidige vergunning op slot zitten, zijn gelijk gehouden met de maximale geursituatie die vergund is.
Voor het bepalen van de maximale hinderniveaus zijn de vaste afstanden en geurwaarde uit artikel 3 van de Wgv gehanteerd. Voor de vaste afstanden zijn op kaarten contouren met stippellijnen van 50 en 100 meter rond de bouwblokken getekend. Vaste afstanden Met de vaste geurcontouren van de extensieve bedrijven met minder dan 1.150 ou (voorheen 50 mve) is bekeken of geurgevoelige objecten binnen deze contouren liggen (bepaald vanaf de randen van het bouwblok).Vanuit de inrichting gezien wordt dit gebied bepaald door het bouwrecht waar stallen gebouwd kunnen worden (met emissiepunten). De Wgv stelt een vaste afstand van 100 en 50 meter voor respectievelijk objecten binnen en buiten de bebouwde kom. RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
Foto 3 7
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Geurbeleving Om een oordeel te kunnen geven over voorgaande analyses is het van belang inzicht te hebben in de geurbeleving bij een bepaalde hoeveelheid odour units (dosis-effect-relatie). Wanneer er een achtergrondwaarde (cumulatie) aanwezig is, wordt de geurbelasting overigens vaak overschat. Uit een geuronderzoek bij omwonenden van varkenshouderijen in opdracht van het ministerie van VROM is uit circa 2.000 telefonische enquêtes namelijk niet alleen gebleken dat inwoners bij eenzelfde geuremissie in concentratiegebied minder geurhinder ervaren dan in nietconcentratiegebieden, maar is ook het verschil tussen hinder vanuit één-bron-situaties en cumulatiesituaties gebleken. Dit geuronderzoek heeft mede ten grondslag gelegen aan de totstandkoming van de Wgv. Uit het rapport zijn geurhindersituaties te herleiden, uitgedrukt in percentages van soms of vaak geuroverlast in een concentratiegebied, die op kaart zijn aangegeven als beleving van de geurhinder. De normen die hierbij zijn gehanteerd zijn in tabel 2 weergegeven. Deze cumulatieve normen kennen geen wettelijke status, maar zijn indicatief en zijn door het RMB bepaald aan de hand van bestaande onderzoeken en door het RMB uitgevoerde berekeningen. De normen van de enkelvoudige hinder komen uit de Wgv. In overleg met de gemeente Heusden is voor de visualisatie besloten deze normen te hanteren, om inzichtelijk te krijgen waar een verruiming van de norm meerwaarde kan geven en waar mogelijke slechte geursituaties
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
kunnen ontstaan en de norm juist omlaag bijgesteld zou moeten worden. Woon/leefklimaat
Acceptabel geurniveau Afweegbaar geurniveau Slechte geursituatie Woon/leefklimaat
Acceptabel geurniveau Afweegbaar geurniveau Slechte geursituatie
Concentratiegebied
Niet-Concentratiegebied
Bebouwde kom Achtergrondbelasting GeurbelasGeurgehinting derden (%) (ouE/m3) 0-6 0-8
Bebouwde kom Achtergrondbelasting GeurbelasGeurgehinting derden (%) (ouE/m3) 0-3 0-9
6-10
8-12
3-5
9-12
>10
>12
>5
>12
Buitengebied Achtergrondbelasting GeurgehinGeurbelasting derden (%) (ouE/m3) 0-28 0-25
Buitengebied Achtergrondbelasting GeurbelasGeurgehinting derden (%) (ouE/m3) 0-14 0-25
28-38
25-30
14-19
25-30
>38
>30
>19
>30
Tabel 2 Verband tussen geuremissie en de hinderbeleving Bron: VROM, 2001
8
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
RESULTATEN EN EFFECTEN Inleiding Om een besluit te kunnen nemen over het al dan niet aanpassen van de wettelijk normen worden in dit hoofdstuk de hiervoor bepaalde knelpunten afgewogen naar ernst en belang. Daarnaast kan naar aanleiding van knelpunten worden afgewogen of er alsnog een aanhoudingsbesluit moet worden genomen om ongewenste ontwikkelingen in (deel)gebieden van de gemeente tegen te gaan en of bij gemeentelijke verordening aanpassingen van de normen of vaste afstanden moet plaatsvinden. Effect op bedrijven met odour units Voor het bepalen van de geurbelasting in de huidige situatie zijn de geuremissies op bedrijfsniveau ingevoerd. Voor de ruimtelijke analyse is een berekening gemaakt van een fictieve toekomstige situatie. In deze paragraaf worden gebieden beschreven, waar de gezamenlijke geurhinder vanuit de bedrijven een mogelijk geurknelpunt opleveren. Deze gebieden zijn tevens bepalend voor de gebieden waarvoor mogelijk een aanhoudingsbesluit kan worden genomen. De Wgv beziet bij toetsing van milieuvergunningen de geurbelasting individueel. Echter door gezamenlijke geurhinderproductie van bedrijven wordt een cumulatie van geurhinder veroorzaakt, ook wel achtergrondconcentratie genoemd. Door deze gezamenlijke geurhinderproductie kunnen zich situaties voordoen, waarin bedrijven individueel weliswaar aan hun normen voldoen, maar gezamenlijk een onaanvaardbaar hinderniveau veroorzaken. In dergelijke gevallen is het opstellen van een gebiedsvisie wenselijk. Met een geurgebiedsvisie kan namelijk ook de aanvaardbaarheid van geur als achtergrondwaarde worden afgewogen en worden onderzocht of het vaststellen RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
van aangepaste normen bijdraagt aan vermindering van de achtergrondbelasting. In onderstaande tabellen is het aantal geurgehinderde aangegeven in de huidige situatie en in de maximale variant wanneer intensieve bedrijven hun doorgroeimogelijkheden benutten. Hierbij is uitgegaan van de normen zoals deze zijn beschreven in tabel 1 op pagina 6 van dit rapport.
Huidig Max
Acceptabel 17219 16580
Afweegbaar 82 704
Slecht 39 56
Totaal 17340 17340
Tabel 3 Verdeling aantal geurgehinderde binnen de bebouwde kom Uit tabel 3 is af te lezen dat er 17.340 geurgevoelige objecten zijn gelegen binnen de bebouwde kom. Van deze geurgevoelige objecten zijn er 39 objecten gelegen in een gebied met een slechte achtergrondbelasting, wanneer intensieve bedrijven doorgroeien stijgt dit aantal naar 56 geurgevoelige objecten. Ook het aantal geurgevoelige objecten dat is gelegen in een afweegbare geursituatie stijgt wanneer bedrijven zich ontwikkelen. Echter is het overgrote deel van de geurgevoelige objecten nog steeds gelegen in een acceptabele geursituatie.
9
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Huidig Max
Acceptabel 925 923
Afweegbaar 0 2
Slecht 0 0
Totaal 925 925
Tabel 4 Verdeling aantal geurgehinderde buiten de bebouwde kom In tabel 4 is te zien dat er in het buitengebied van de gemeente Heusden in de huidige situatie alle 925 geurgevoelige objecten gelegen zijn in een acceptabele geursituatie. Wanneer intensieve bedrijven maximaal doorgroeien ontstaat er slechts voor 2 geurgevoelige objecten een afweegbare geursituatie. In het buitengebied is dan ook geen sprake van geurknelpunten. In de volgende paragrafen worden de knelpunten die in de bebouwde kommen ontstaan per dorpskern toegelicht. Op de kaartuitsneden welke in deze paragrafen zijn toegevoegd is een acceptabele achtergrondwaarde weergegeven met een groene kleur, een afweegbare situatie krijgt een gele kleur en wanneer er een slechte geursituatie ontstaat is de aangegeven met een rode kleur. De kernen waar zich geen knelpunten bevinden zijn niet toegelicht.
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
10
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Elshout Aan de westkant van de gemeente Heusden is de dorpskern Elshout gelegen. Binnen en nabij deze dorpskern zijn 16 intensieve bedrijven gelegen. Tezamen hebben deze veehouderijen een zodanige belasting op de bebouwde kom van Elshout dat een gedeelte van de geurgevoelige objecten in een afweegbaar tot slecht geurniveau gelegen zijn. Ook in de oude wetgeving zullen deze knelpunten reeds aanwezig zijn geweest. Figuur 3 Kaartuitsnede van het gebied rond Elshout in de maximale situatie.
Figuur 2 Kaartuitsnede van het gebied rond Elshout in de huidige situatie. In de maximale variant (Figuur 3) is slechts een kleine toename in geurbelasting waar te nemen. Hierdoor ontstaat in een enkel geval een verslechtering van de geursituatie. Echter kan geconcludeerd worden dat de meeste bedrijven ten opzichte van de huidige situatie vrijwel geen uitbreidingsmogelijkheden meer hebben. Het is daarom niet noodzakelijk om voor dit gebied een gebiedsvisie op te stellen. Aanpassing van de normen zal in deze situatie geen verschil maken. RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
11
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Het gebied aan de zuidkant van Vlijmen Aan de zuidoostkant van de gemeente Heusden is de dorpskern Vlijmen gelegen. Aan de zuidkant van deze dorpskern zijn 2 intensieve bedrijven gelegen. Deze bedrijven hebben tezamen met de een intensief bedrijf gelegen in de gemeente Vught invloed op de geurbelasting aan de zuidkant van Vlijmen.
intensief bedrijf zijn getypeerd. De kans dat deze bedrijven ook daadwerkelijke zo doorgroeien als dat nu in de maximale variant is opgenomen is uiterst klein. Voor wat betreft de invloed van het bedrijf gelegen in de gemeente Vught dient te worden aangemerkt dat dit bedrijf op de kaarten bij deze quickscan niet op de juiste plaats gelegen is. Het bedrijf uit Vught is op de kaarten gelegen binnen de gemeente Heusden. Dit wordt veroorzaakt door een incorrect coördinaat in het Web-BVB systeem van de gemeente Vught. Het bedrijf ligt in werkelijkheid dus verder van de bebouwde kom van Vlijmen verwijderd. De invloed van dit bedrijf zal in werkelijkheid dan ook kleiner zijn.
Figuur 4 Kaartuitsnede van de zuidkant van Vlijmen in de huidige situatie. In de huidige situatie ontstaat er geen knelpunt en zijn alle geurgevoelige objecten dan ook gelegen in een acceptabel geurklimaat. Echter wanneer de genoemde bedrijven de mogelijkheid krijgen om door te groeien ontstaat er in Vlijmen gedeeltelijk een afweegbaar geurniveau. De twee bedrijven die het betreft zijn echter melkrundvee bedrijven welke ook vleesvee huisvesten en daardoor als een RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
Figuur 5 Kaartuitsnede van de zuidkant van Vlijmen in de maximale situatie. Aangezien de situatie aangegeven in de maximale variant in de praktijk waarschijnlijk nooit zal ontstaan en wanneer dit wel het geval is 12
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
er een alsnog afweegbare geursituatie blijft bestaan is het niet noodzakelijk om voor dit gebied een gebiedsvisie op te stellen. Het gebied aan de oostkant Vlijmen Aan de oostkant van Vlijmen zorgt één intensief bedrijf ervoor dat enkele geurgevoelige objecten gelegen zijn in een afweegbaar geurniveau. Echter wordt het bedrijf ook direct beperkt door deze woningen waardoor er geen groei meer mogelijk is. Het is daarom niet noodzakelijk om voor dit gebied een gebiedsvisie op te stellen.
Figuur 7 Kaartuitsnede van de oostkant Vlijmen in de maximale situatie
Figuur 6 Kaartuitsnede van de oostkant Vlijmen in de huidige situatie
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
13
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Haarsteeg Ten noorden van Vlijmen is het dorpje Haarsteeg gelegen. In en rond Haarsteeg liggen enkele bedrijven die de geurbelasting in de dorpskern bepalen. Aan de zuidkant van Haarsteeg zijn twee bedrijven gelegen binnen de bebouwde kom. Rondom deze bedrijven ontstaat in de huidige situatie een afweegbare tot slechte geurconcentratie.
Figuur 9 Kaartuitsnede zuidkant van Haarsteeg in de maximale situatie Aan de noordoostkant van Haarsteeg zijn vier intensieve bedrijven gelegen die, wanneer zij hun doorgroeimogelijkheden zouden benutten, een afweegbaar geurniveau veroorzaken aan deze kant van het dorp. Figuur 8 Kaartuitsnede zuidkant van Haarsteeg in de huidige situatie Deze bedrijven worden door hun ligging echter al zodanig in hun ontwikkeling beperkt dat er in de maximale variant te zien is dat er geen groei meer mogelijk is voor deze ondernemers. Het is daarom niet noodzakelijk om voor dit gebied een gebiedsvisie op te stellen.
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
14
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Figuur 10 Kaartuitsnede noordoostkant van Haarsteeg in de huidige situatie
Figuur 11 Kaartuitsnede noordoostkant van Haarsteeg in de maximale situatie
Drie bedrijven die het betreft zijn echter melkrundvee bedrijven welke ook vleesvee huisvesten en daardoor als een intensief bedrijf zijn getypeerd. De kans dat deze bedrijven ook daadwerkelijke zo doorgroeien als dat nu in de maximale variant wordt aangegeven is uiterst klein. Ook het vierde en grootste bedrijf huisvest melkkoeien, dit bedrijf heeft echter daarnaast ook nog een varkenstak. Echter is het de cumulatie van geur welke een afweegbaar geurniveau veroorzaakt, mocht dan ook enkel dit vierde bedrijf nog groei realiseren dan zal de cumulatieve geursituatie relatief weinig verslechteren. Het is daarom niet noodzakelijk om voor dit gebied een gebiedsvisie op te stellen.
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
15
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Hedikhuizen Aan de noordkant van de gemeente Heusden is het dorp Hedikhuizen gelegen. In de kom van Hedikhuizen ligt één intensief veehouderijbedrijf dat in een gedeelte van het dorp een afweegbare tot slechte geursituatie veroorzaakt.
Figuur 13 Kaartuitsnede van Hedikhuizen in de maximale situatie
Figuur 12 Kaartuitsnede van Hedikhuizen in de huidige situatie Dit bedrijf wordt door zijn ligging echter al zodanig in zijn ontwikkeling beperkt dat er in de maximale variant te zien is dat er geen groei meer mogelijk is voor deze ondernemer. Andere normen zouden in dit geval geen verandering in de geurbelasting tot gevolg hebben. Het is daarom niet noodzakelijk om voor dit gebied een gebiedsvisie op te stellen.
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
16
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Heesbeen Aan de noordwestkant van de gemeente Heusden is het dorp Heesbeen gelegen. Rondom Heesbeen zijn vijf intensieve bedrijven gelegen welke de geurbelasting op dit dorp bepalen. In de huidige situatie is te zien dat er reeds in een gedeelte van de bebouwde kom een afweegbare tot slechte geursituatie ontstaat.
Figuur 15 Kaartuitsnede van Heesbeen in de maximale situatie
Figuur 14 Kaartuitsnede van Heesbeen in de huidige situatie Wanneer gekeken wordt naar de doorgroeimogelijkheden van de bedrijven gelegen rond Heesbeen is te zien dat er met name aan de westkant van het dorp bedrijven gelegen zijn welke met inachtneming van de wettelijk vastgestelde normen nog een uitbreiding kunnen realiseren. Deze uitbreiding resulteert aan de westkant van Heesbeen in een afweegbare geursituatie.
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
Een aanpassing van de norm in de bebouwde kom van Heesbeen zal in dit geval niet tot het oplossen van een mogelijk overbelaste situatie leiden aangezien de omliggende bedrijven al eerder in hun ontwikkeling worden beperkt door een receptor gelegen in het buitengebied. Daarnaast is het gezien de bedrijfsvoeringen van de omliggende bedrijven niet realistisch om ervan uit te gaan dat deze bedrijven ook daadwerkelijk zo intensief zullen doorgroeien en daarmee deze situatie zal ontstaan. Het is daarom niet noodzakelijk om voor dit gebied een gebiedsvisie op te stellen.
17
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Doeveren In het meest noordwestelijke puntje van de gemeente Heusden is het dorpje Doeveren gelegen. Rondom dit dorp zijn twee intensieve bedrijven gelegen.
Figuur 17 Kaartuitsnede van Doeveren in de maximale situatie
Figuur 16 Kaartuitsnede van Doeveren in de huidige situatie In de huidige situatie ontstaat er geen knelpunt en zijn alle geurgevoelige objecten dan ook gelegen in een acceptabel geurklimaat. Echter wanneer de genoemde bedrijven de mogelijkheid krijgen om door te groeien ontstaat er in Doeveren een afweegbaar geurniveau.
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
Een aanpassing van de norm in de bebouwde kom van Doeveren zal in dit geval niet tot het oplossen van een mogelijk overbelaste situatie leiden aangezien de omliggende bedrijven al eerder in hun ontwikkeling worden beperkt door een receptor gelegen in het buitengebied. Daarnaast is het gezien de bedrijfsvoeringen van de omliggende bedrijven niet realistisch om ervan uit te gaan dat deze bedrijven ook daadwerkelijk zo intensief zullen doorgroeien en daarmee deze situatie zal ontstaan. Het is daarom niet noodzakelijk om voor dit gebied een gebiedsvisie op te stellen.
18
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Effect op bedrijven met vaste afstanden Met de vaste afstandcontouren van de extensieve bedrijven met minder dan 1.150 ou (voorheen 50 mve) is bekeken of geurgevoelige objecten binnen deze contouren liggen (bepaald vanaf de randen van het bouwblok). Naar aanleiding van de op de kaarten aanwezige geurcirkels is te constateren dat er bij enkele bedrijven meerdere receptoren binnen de vaste afstandcontour van dat bedrijf vallen. De Wgv stelt een vaste afstand van 100 en 50 meter voor respectievelijk objecten binnen en buiten de bebouwde kom met een maximale afwijkingsmogelijkheid tot respectievelijk 50 en 25 meter. In onderstaande tabel is aangegeven hoeveel geurgevoelige objecten in de bebouwde kom er binnen de vaste afstandcontour van een bedrijf zijn gelegen. Het aantal geurgevoelige objecten binnen 50 meter van het bedrijf zijn tevens meegenomen met het aantal objecten binnen 100 meter van het bedrijf. Afstand ACN adressen tot extensief bouwblok Aantal geurgevoelige objecten van 0 - 50 m van Bouwblok 436 van 0 - 100 m van Bouwblok 1042
Tabel 5 Geurgevoelige objecten in de bebouwde kom binnen 50 en 100 meter van een bedrijf Uit tabel 5 is op te maken dat wanneer de afstandseis van bedrijven ten opzichte van woningen binnen de bebouwde kom gehalveerd wordt naar 50 meter het aantal woningen binnen stankcirkels van bedrijven met meer dan 50% afneemt. Belangrijk om hierbij in acht te nemen is dat er aan de feitelijke hinder die omwonenden ondervinden natuurlijk niks veranderd.
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
In tabel 6 is aangegeven hoeveel geurgevoelige objecten in het buitengebied er binnen de vaste afstandcontour van een bedrijf zijn gelegen. Het aantal geurgevoelige objecten binnen 25 meter van het bedrijf zijn tevens meegenomen met het aantal objecten binnen 50 meter van het bedrijf. Afstand ACN adressen tot extensief bouwblok Aantal geurgevoelige objecten van 0 - 25 m van Bouwblok 61 van 0 - 50 m van Bouwblok 84
Tabel 6 Geurgevoelige objecten in het buitengebied binnen 25 en 50 meter van een bedrijf Wanneer in het buitengebied een halvering van de afstanden doorgevoerd zou worden is eveneens een kleine afname van het aantal woningen binnen de stankcirkels van bedrijven te zien. Naar aanleiding van bovenstaande conclusies zou de gemeente Heusden kunnen overwegen om bij verordening een halvering van de vaste afstanden door te voeren, zowel in de bebouwde kommen als in het buitengebied. Hierdoor worden de meer mogelijkheden voor woningbouw gecreëerd, daarnaast worden extensieve veehouderijen minder in hun ontwikkelingen beperkt. Aanhoudingsbesluit Gezien het beperkte aantal knelpunten binnen de gemeente Heusden en de verwachte ontwikkelingen in de nabije toekomst is het niet noodzakelijk om op dit moment alsnog een aanhoudingsbesluit te nemen.
19
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
CONCLUSIES Inleiding Het doel van de quickscan is om gegevens aan te leveren en aanbevelingen te doen, die het college van burgemeester en wethouders de mogelijkheid bieden om de vragen zoals deze geformuleerd zijn in de probleemstelling te kunnen beantwoorden. Deze vragen zijn: • Dienen de wettelijke normen en/of de wettelijk vastgestelde vaste afstanden in een verordening te worden aangepast? • Dient door het college van burgemeester en wethouders alsnog een aanhoudingsbesluit te worden genomen om ongewenste ontwikkelingen te voorkomen? Conclusies In hoofdstuk 2 zijn de uitgangspunten beschreven. In hoofdstuk 3 is is onderbouwd in welke gebieden zich al of niet geurknelpunten voordoen. Ook is aangegeven welke consequenties dit heeft voor de betreffende gebieden. De quickscan en bijbehorende kaarten geven duidelijkheid over wat mogelijke geurknelpunten zijn. Er zijn in de gemeente Heusden op grond van de Wet geurhinder en veehouderij enkele kleine (mogelijke) knelpunten aanwezig waar het gaat om bedrijven met dieren met odour units. Het vaststellen, bij verordening, van afwijkende normen zou in het geval van deze knelpunten weinig tot geen meerwaarde hebben. Wij adviseren de gemeente daarom dan ook om geen gebiedsvisie en verordening op te stellen en de agrarische vergunningverlening aan de hand van de wettelijke normen uit te voeren. Ten aanzien van de vaste afstanden is er aan het licht gekomen dat er een aanzienlijk aantal woningen zijn gelegen binnen de contour van een bedrijf. Het vaststellen van afwijkende vaste afstanden zou hierRMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
in een oplossing kunnen bieden en wordt derhalve dan ook geadviseerd. Gezien het beperkte aantal knelpunten binnen de gemeente Heusden en de verwachte ontwikkelingen in de nabije toekomst lijkt het niet noodzakelijk om op dit moment alsnog een aanhoudingsbesluit te nemen. Er wordt dan ook geadviseerd om niet alsnog een aanhoudingsbesluit te nemen. Binnen de gemeente Heusden liggen enkele inbreidings- en uitbreidingplannen rond enkele kernen en bedrijventerreinen. Er wordt daarom geadviseerd om, in het kader van de Wgv, de bebouwdekomgrenzen opnieuw vast te stellen. Aanbevelingen Op basis van de genoemde conclusies doen wij u hierbij de volgende aanbevelingen: 1. De gemeenteraad in kennis stellen van de opgestelde quickscan. 2. Het vaststellen van de bebouwde kommen zoals deze gehanteerd dienen te worden bij toetsing in het kader van de Wgv. 3. Het hanteren van de wettelijke normen van 2,0 en 8,0 odour units voor respectievelijk binnen en buiten de bebouwde kom in het niet concentratiegebied en 3,0 en 14 odour units voor respectievelijk binnen en buiten de bebouwde kom in het concentratiegebied. 4. Overwegen van het halveren van de wettelijk vastgestelde afstanden voor woningen binnen en buiten de bebouwde kom voor bedrijven met dieren zonder odour units.
20
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
LITERATUUR • • • • • • • • • • • • •
Gemeente Heusden, Structuurvisie 2007. SenterNovem, 2006a. Gebruikershandleiding V-Stacks vergunning, 22 december 2006. SenterNovem, 2006b. Gebruikershandleiding V-Stacks gebied, 22 december 2006. VROM, 1985a. Beoordeling cumulatie stankhinder door intensieve veehouderij (publicatiereeks Lucht no. 46). VROM, 1985b. Brochure Veehouderij en Hinderwet 1985. VROM, 1996. Richtlijn Veehouderij en Stankhinder 1996. VROM, 2001. Geurhinderonderzoek stallen intensieve veehouderij, maart 2001. Den Haag: 010164/h/04-01 22317/209. VROM, 2006a. Wet geurhinder en veehouderij, oktober 2006. VROM, 2006b. Regeling geurhinder veehouderij, Staatscourant 18 december 2006, nr. 246 / pag. 21. VROM, 2006c. Besluit van 12 december 2006, houdende vaststelling van het tijdstip van inwerkingtreding van het de Wet geurhinder en veehouderij, uitgegeven 21 december 2006 VROM, 2006d. Besluit landbouw milieubeheer, gepubliceerd 5 september 2006 (Stb 2006, nr. 390) en in werking getreden op 6 december 2006 (Stb 2006, nr. 598) infoMil, 2008. http://www.infomil.nl/ Landbouw, stank, Wet geurhinder en veehouderij, geraadpleegd op 8 maart 2008. Provincie Noord-Brabant, 2008. http://bvb.brabant.nl Web-bvb bronnenbestand, geraadpleegd 15 januari 2008.
Figuren Alle figuren/kaarten in het rapport zijn eigen werk, behoudens het figuur 1. Figuur 1 is afkomstig van SenterNovem (Senter Novem, 2006a. P17).
Foto’s Alle foto’s in het rapport zijn eigen werk.
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
21
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
BEGRIPPEN Aanhoudingsbesluit Besluit van de gemeenteraad in het kader van de Wgv ter voorkoming van ongewenste ontwikkelingen. In het aangehouden gebied worden nieuwe vergunningaanvragen in beginsel aangehouden. Achtergrondbelasting De cumulatieve geurbelasting van alle in een gebied aanwezige agrarische veehouderijbedrijven, uitgedrukt in odour units per kubieke meter lucht (ouE/m3). Deze geurbelasting is door middel van een GISapplicatie op kaart weer te geven. ACN-bestand Databasebestand van alle postcodes en huisnummers in een gebied. Dit bestand wordt door postbezorgende bedrijven beheerd en gebruikt. Het geeft een compleet beeld van alle woonlocaties in het gebied. Agrarisch bedrijf Een bedrijf dat is gericht op het voortbrengen van producten door middel van het telen van gewassen en/of het houden van dieren. AMvB Algemene Maatregel van Bestuur. Autonome ontwikkeling RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
Ontwikkelingen die hoe dan ook plaatsvinden, zonder dat een Geurgebiedsvisie c.q. geurverordening wordt uitgewerkt en vastgesteld. Autonome variant In de autonome variant wordt de maximale cumulatieve geurbelasting in beeld gebracht die kan ontstaan wanneer de wettelijke normen worden gehanteerd (2 of 3 in de bebouwde kom, 8 of 14 buiten de bebouwde kom) en de intensieve bedrijven doorgroeien. Bij deze berekening, die uitgevoerd wordt in V-Stacks gebied, wordt in principe aan bedrijven met meer dan 1.150 odour units een maximale doorgroeiruimte gegeven tot 121.000 odour units (deze grootte is vergelijkbaar met de omvang van een gesloten varkenshouderij met 750 zeugen). V-Stacks gebied berekent daarbij eerst de maximale groeimogelijkheden per bedrijf, welke beperkt worden door de aanwezigheid van geurgevoelige objecten. Het effect van deze groeipotentie wordt vervolgens op een kaart met de cumulatieve achtergrondbelasting weergegeven. Bebouwde kom De bebouwde kom is in de Wgv niet specifiek gedefinieerd. De grens van de bebouwde kom wordt, net als in de ruimtelij-
ke ordening, bepaald door de aard van de omgeving. Binnen de bebouwde kom is de op korte afstand van elkaar gelegen bebouwing geconcentreerd tot een samenhangende structuur. In een verordening kunnen de te hanteren komgrenzen worden aangeven. Bouwblok Een in een bestemmingsplan vastgelegde ruimtelijke eenheid, waarbinnen de bebouwing ten behoeve van een bestemming dient te worden geconcentreerd. Buitengebied Het gebied buiten de bebouwde kom. Kleine kernen, gehuchten, vakantieparken en buurtschappen waarvoor geen bebouwde kom is vastgesteld worden tot het buitengebied gerekend. Concentratiegebied Concentratiegebied Zuid of concentratiegebied Oost, als aangegeven in bijlage I bij de Meststoffenwet, of een als zodanig bij gemeentelijke verordening aangewezen gebied. In deze concentratiegebieden gelden op basis van onderzoek naar geurbeleving wettelijk minder zware geurnormen. Dagrecreatie 22
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Het verblijf voor recreatieve doeleinden buiten de woning, zonder dat daar een overnachting elders mee gepaard gaat. Depositie Neerslag van stoffen uit de lucht op een bepaald gebied (zoals ammoniak). Dierenverblijf Al dan niet overdekte ruimte waarbinnen dieren worden gehouden. Tot het dierenverblijf wordt tevens gerekend de bij de stal behorende uitloop, maar niet een weiland. Emissie Het in de lucht brengen van (geur)stoffen vanuit een (geur)emissiepunt (geurbron). Emissie-concentratie Concentratie in afgaskanaal. Emissiepunt Punt waar een relevante hoeveelheid geur a) buiten het geheel overdekt dierenverblijf treedt, dan wel wordt gebracht, of b) buiten het overdekte gedeelte van het gedeeltelijk overdekt dierenverblijf treedt, dan wel wordt gebracht. Extensieve veehouderij Een in beginsel grondgebonden agrarisch bedrijf voor het houden van RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
(melk)rundvee, schapen of paarden, zelfstandig of als neventak. In de Quickscan en Gebiedsvisie worden tevens intensieve veehouderijbedrijven met maximaal 1.150 odour units vergund, gezien hun beperkte omvang, als zodanig aangemerkt.
bieke meter lucht (ouE/m3) percentielwaarde (P98).
Geurbron Zie Emissiepunt.
Geuremissie De emissie vanuit een veehouderijbedrijf, uitgedrukt in Europese odour units per tijdseenheid (ouE/s).
GBKN Grootschalige Basiskaart Nederland. Digitale kaart als basisondergrond voor Quickscan en Gebiedsvisie. Gebiedsvisie Rapportage over de geursituatie rond veehouderijbedrijven in het kader van de Wet geurhinder en veehouderij, met hierin gebiedsgericht gemeentelijk geurbeleid. De rapportage wordt ondersteund met kaartmateriaal, welke is gebaseerd op berekeningen in een verspreidingsmodel. Het resultaat is een voorkeursvariant op basis van een set geurnormen die bij verordening door de desbetreffende gemeenteraad kan worden vastgesteld. Geurbelasting De waarde ter plaatse van de gevel van een gevoelige object, berekend met V-Stacks, uitgedrukt in Europese odour units per ku-
als
98-
Geurcontour Lijn van punten met dezelfde geurbelasting, weergegeven op een kaart.
Geuremissiefactor Bij ministeriele regeling vastgestelde geuremissie per dier, behorende bij een daartoe aangewezen diercategorie. Geurgevoelig object Gebouw, bestemd voor en blijkens aard, indeling en inrichting geschikt om te worden gebruikt voor menselijk wonen of menselijk verblijf en die daarvoor permanent of een daarmee vergelijkbare wijze van gebruik, wordt gebruikt. Geurhinder Nadelige gevolgen voor mens en milieu door de emissie van geur. Geurimmissie De geurontvangst (geurbelasting) ter plaatse van het gevoelige object, uitgedrukt in Europese odour units per kubieke meter 23
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
lucht (ouE/m3) als 98-percentielwaarde (P98). Geurknelpunt Situatie waarbij de geldende geurcontour van een agrarisch bedrijf over een geurgevoelig objecten reikt, zijnde de individuele voorgrondwaarde; of een situatie waarbij verschillende agrarische bedrijven gezamenlijk een niet acceptabel geurhinderpercentage leveren, zijnde de cumulatieve achtergrondwaarde. GIS Geografisch Informatie Systeem. Instrument om kaartmateriaal en data te koppelen, te analyseren en te visualiseren. Grondgebonden agrarisch bedrijf Een agrarisch bedrijf waarvan de productie geheel of in overwegende mate afhankelijk is van het voortbrengend vermogen van onbebouwde grond in de directe omgeving van het bedrijf. Grondgebonden bedrijven zijn in ieder geval: akkerbouw-, fruitteelten vollegrondstuinbouwbedrijven en boomteeltbedrijven, waarvan de bomen rechtstreeks in de grond zijn geplant. Melkveebedrijven zijn doorgaans ook grondgebonden. Niet-grondgebonden bedrijven zijn in ieder geval: intensieve veehouderijen, glastuinbouwbedrijven en gebouwgebonden teeltbedrijven en kwekerijRMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
en, zoals champignonteeltbedrijven, witlofkwekerijen, nertsenkwekerijen, sommige viskwekerijen en wormenkwekerijen. Hedonische waarde Waardering van geur (van zeer aangenaam tot zeer onaangenaam). Huidige geursituatie De huidige cumulatieve geurbelasting in beeld gebracht, op basis van berekeningen in V-Stacks gebied. Hiertoe zijn alle vigerende vergunningen meegenomen in het bronnenbestand, ook wanneer deze nog niet zijn opgericht of waarschijnlijk niet meer gebruikt worden. Het gaat immers over vigerende rechten van agrarisch ondernemers. De achtergrondbelasting van de huidige vergunningen wordt door middel van een GIS-applicatie weergegeven op kaart. Inplaatsing Het toestaan van voortzetting van landbouwbedrijvigheid in het betreffende gebied door een bedrijf dat elders moet beeindigen. Integrale zonering Gebiedsdekkende indeling van het reconstructiegebied in drie zones, te weten landbouwontwikkelingsgebied, verwevingsgebied en extensiveringsgebied.
Intensieve veehouderij Een in beginsel niet-grondgebonden agrarisch bedrijf waarin het houden van varkens, vleesvee of pluimvee de hoofdzaak is. Ook de edelpelsdierhouderijen worden als intensieve veehouderij gezien. In de Quickscan en Gebiedsvisie worden alleen bedrijven die minimaal 1.150 odour units vergund hebben als zodanig aangemerkt. IPPC Integrated Pollution Prevention and Control (Europese richtlijn 96/61/EG). Europese richtlijn ter voorkoming en bestrijding van de vervuilende emissies bij installaties, waaronder grote intensieve veehouderijbedrijven. LNV Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Monitoring Metingen waarmee de ontwikkelingen in het milieu worden gevolgd. In casu de periodieke herberekening van achtergrondbelasting en/of individuele geurcontouren (voorgrondbelasting) in een specifiek gebied.
24
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
Nevenactiviteiten Het ontplooien van activiteiten op een agrarisch bouwblok die niet rechtstreeks de uitoefening van de agrarische bedrijfsvoering betreffen. Niet-grondgebonden agrarisch bedrijf Een agrarisch bedrijf waarvan de productie niet in overwegende mate afhankelijk is van het voortbrengend vermogen van onbebouwde grond in de directe omgeving van het bedrijf. Niet grondgebonden bedrijven zijn in ieder geval: intensieve veehouderijen, glastuinbouwbedrijven en gebouwgebonden teeltbedrijven en kwekerijen, zoals champignonteeltbedrijven, witlofkwekerijen, sommige viskwekerijen en sommige wormenkwekerijen. Nieuwvestiging van een agrarisch bedrijf De projectie van een agrarisch bouwblok op een locatie die volgens het ter plaatse geldende bestemmingsplan niet is voorzien van een bouwblok. Odour units (ouE/m3; P98) Geurconcentratie als aantallen Europese odour units in een volume-eenheid lucht (ouE/m3), gemeten volgens de NEN-EN 13725:2003 “luchtbepaling van de geurconcentratie door dynamische olfactomeRMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
trie”. Uitgegaan wordt van het gebruikelijke 98-percentiel geurconcentratie. Omschakeling van een agrarisch bedrijf Het geheel of gedeeltelijk overstappen van de ene agrarische bedrijfsvorm in een andere agrarische bedrijfsvorm danwel het overstappen van een niet-agrarisch gebruik in een agrarische bedrijfsvorm. Percentielwaarde Percentage van de tijd dat een concentratie niet wordt overschreden. Quickscan Rapportage over de geursituatie rond veehouderijbedrijven in het kader van de Wet geurhinder en veehouderij. De rapportage wordt ondersteund met kaartmateriaal, welke is gebaseerd op berekeningen in een verspreidingsmodel. Het resultaat is een kaart met de huidige geursituatie en een kaart met de potentiële geursituatie wanneer de wettelijke normen worden aangehouden (autonome variant).
Uitplaatsing Het beëindigen van landbouwbedrijvigheid in het betreffende gebied en het voortzetten van het bedrijf elders.
Uittreedsnelheid Luchtsnelheid in meter per seconde, waarmee de lucht het emissiepunt van de stal verlaat (bijvoorbeeld vanuit een ventilator of luchtwasser). Variant Een set geurnormen, anders dan de in de Wgv gestelde, waarmee een berekening wordt uitgevoerd, bij een maximale groei van de agrarische veehouderijbedrijven, zoals ook in de autonome variant is gehanteerd. De normen worden bepaald binnen de bandbreedtes die de wet daarvoor stelt. De berekende varianten zijn te vergelijken met de autonome variant. Beleidslijnen waarbij mogelijk aansluiting gezocht kan worden zijn bijvoorbeeld: het reconstructieplan, het bestemmingsplan en het uitbreidingsplan. Veehouderij Inrichting die tot een krachtens artikel 1.1, derde lid, van de Wet milieubeheer aangewezen categorie behoort en is bestemd voor het fokken, mesten, houden, verhandelen, verladen of wegen van dieren. Verblijfsrecreatie Het verblijf voor recreatieve doeleinden buiten de eerste woning, waarbij ten minste één nacht wordt doorgebracht, met uitzon25
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
dering van overnachtingen bij familie en kennissen.
Wgv Wet geurhinder en veehouderij.
Verordening Besluit van algemene strekking, in het onderhavige geval waarin in ieder geval de set normen van de voorkeursvariant door de gemeenteraad wordt vastgesteld. De gebiedsvisie dient ter onderbouwing van deze verordening. Voorgrondbelasting De individuele geurbelasting van één agrarisch veehouderijbedrijf, uitgedrukt in odour units per kubieke meter lucht (ouE/m3). Ook: de geurbelasting van die veehouderij die de meeste geurbelasting op een geurgevoelig object veroorzaakt. Dit hetzij omdat het een grote veehouderij betreft, hetzij omdat de veehouderij dicht bij het geurgevoelig object is gelegen. Voormalige veehouderij Veehouderij die heeft opgehouden te bestaan na 19 maart 2000. Als zodanig vormt zij geen geurgevoelig object. VROM Ministerie van VROM, staat voor ruimte, milieu, wonen, wijken en integratie. Ook wel: ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
26
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
BIJLAGE 1 AGRARISCHE BEDRIJEN IN DE GEMEENTE HEUSDEN RMBNR 1 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Adres Kleinestraat 27 Bosscheweg 3 Bosscheweg 131 Torenstraat 161 Kanaalweg 5 Kanaalweg 6 Hoge Schijf 27 Klinkert 1 Giersbergen 5 Giersbergen 9 Margrietweg 18 Margrietweg 20 Honderdbunderweg 1 Honderdbunderweg 15 Honderdbunderweg 21 Kasteeldreef 44 Kerkstraat 46 Kapelstraat 45 Kapelstraat 42 Kapelstraat 58 Mariendonkstraat 20 Mariendonkstraat 4 Mariendonkstraat 8 Heusdenseweg 10 Oosterseweg 9 Zeedijk 2 Naulandseweg 29 Korte Heistraat 10 Vendreef 10 Vendreef 3
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
Plaats DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT VLIJMEN VLIJMEN VLIJMEN
Vergund 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Type Voormalige veehouder Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Voormalige veehouder Extensief Voormalige veehouder Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Voormalige veehouder Voormalige veehouder Extensief Extensief 27
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
RMBNR 32 33 34 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65
Adres Vendreef 4 Heidijk 67 Maashoeveweg 3 en 3a Nieuwkuijksestraat 85 Nieuwkuijksestraat 62 Nieuwkuijksestraat 78 Kerkstraat 16 Haarsteegsestraat 43 Haarsteegsestraat 51 De Omloop 10 De Omloop 7 Voordijk 65 Voordijk 71 Voordijk 79 De Maashoevenweg 2 Burgemeester Buijsstraat Bernsestraat 15 Bernsestraat 9 Hoefstraat 2 Achterweg 16 Achterweg 28 Watersteeg 4 Veldweg 4 Veldweg 6 Groenstraat 16 Voorstraat 4 Provincialeweg 2A Provincialeweg 3 Dorpsstraat 5 Laagstraat 8 Polderweg 1 Polderweg 4 Polderweg 5
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
Plaats VLIJMEN VLIJMEN HAARSTEEG NIEUWKUIJK NIEUWKUIJK NIEUWKUIJK NIEUWKUIJK HAARSTEEG HAARSTEEG HAARSTEEG HAARSTEEG HAARSTEEG HAARSTEEG HAARSTEEG HAARSTEEG HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G
Vergund 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Type Extensief Voormalige veehouder Extensief Extensief Extensief Extensief Voormalige veehouder Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Voormalige veehouder Extensief Voormalige veehouder Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Voormalige veehouder Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief 28
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
RMBNR 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98
Adres Lambertusstraat 17 Bokhovenseweg 2 Kerkstraat 23A De Omloop 2 De Omloop 5 Groenstraat 18 Ophovenseweg 1 Ophovenseweg 3 Overstortweg 7 Groenstraat 10 Westakker 4 Kerkstraat 2 Kapelstraat 14 Kapelstraat 52 Heidijk 16A Grotestraat 24 Mariendonkstraat 47 Heusdenseweg 8 Kapelstraat 60 Abdijlaan 3 Groenstraat 8 Overlaadweg 40 Kapelstraat 4 Kapelstraat 10 Voorste Zeedijk 10 Veldweg 2 Veldweg 3 Bernsestraat 5 De Omloop 12 Groenewoud 1 Provincialeweg 6 Provincialeweg 1 Hoge Schijf 18
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
Plaats HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G DRUNEN HEUSDEN G HEUSDEN G ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT VLIJMEN DRUNEN ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT NIEUWKUIJ HEUSDEN G DRUNEN ELSHOUT ELSHOUT VLIJMEN HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G HAARSTEEG HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G DRUNEN
Vergund 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 38 102 127 142 170 188 195 195 285 0 320 427 427 460 534 561 570 624 712 712 712 838 890
Type Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Voormalige veehouder Extensief Extensief Voormalige veehouder Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Voormalige veehouder Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief 29
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
RMBNR 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131
Adres Kapelstraat 8 Kasteeldreef 47 Veldweg 1 Lambertusstraat 12 Onsenoortsestraat 37 Haarsteegsestraat 114 Bokhovenseweg 4 Kapelstraat 55 Vendreef 1 De Maashoevenweg 1 Zeggelaarseweg 3 Polderweg 3 Bosscheweg 125 Mariendonkstraat 17 De Hoeven 60 Kapelstraat 72 Kapelstraat 38 Mariendonkstraat 24 De Maashoevenweg 4 De Omloop 6 Kerkstraat 18 Kapelstraat 64 Mariendonkstraat 4A Haarsteegsestraat 85 Haarsteegsestraat 99 Kapelstraat 59 Kapelstraat 23 Mariendonkstraat 6-7 Duinweg 58 Groenstraat 26 Kerkstraat 19 Lambertusstraat 14 Heusdenseweg 6
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
Plaats ELSHOUT DRUNEN HEUSDEN G HEUSDEN G NIEUWKUIJ HAARSTEEG HEUSDEN G ELSHOUT VLIJMEN HAARSTEEG HEUSDEN G HEUSDEN G DRUNEN ELSHOUT HEUSDEN G ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT HAARSTEEG HAARSTEEG ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT HAARSTEEG HAARSTEEG ELSHOUT ELSHOUT ELSHOUT DRUNEN HEUSDEN G ELSHOUT HEUSDEN G HEUSDEN G
Vergund 890 949 1068 1068 1104 1222 1379 1424 1424 1602 1663 1780 1851 1853 1920 1922 2243 2442 2760 2812 3013 4163 4184 4586 5146 5308 2136 5520 5850 6440 0 6808 6900
Type Extensief Extensief Extensief Extensief Extensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Voormalige veehouder Intensief Intensief 30
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
RMBNR 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 155 156 157 158 159 161 163 167 168 169 170
Adres Mariendonkstraat 15 Kapelstraat 3 Vendreef 2 Kapelstraat 25 Grotestraat 7 Polderweg 7 Bosscheweg 61 Kapelstraat 46 Kerkstraat 17 Honderdbunderweg 5 D Oultremontweg 20 Provincialeweg 2 Polderweg 2 De Omloop 13 Wolfshoek 74 Margrietweg 19 Margrietweg 1 Oosterseweg 1 Oosterseweg 15 Honderdbunderweg 13 Voorste Zeedijk 11 Zeggelaarseweg 2 Eindstraat 32A Bosscheweg 1 Bosscheweg 127 Margrietweg 21 Kapelstraat 57B Wilhelminastraat 26 De Gemeint 3 Lambertusstraat 9 Honderbunderweg 9 Honderbunderweg 25 Honderbunderweg 29
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
Plaats ELSHOUT ELSHOUT VLIJMEN ELSHOUT HEUSDEN G HEUSDEN G DRUNEN ELSHOUT HEUSDEN G DRUNEN ELSHOUT HEUSDEN G HEUSDEN G HAARSTEEG ELSHOUT DRUNEN DRUNEN ELSHOUT ELSHOUT DRUNEN VLIJMEN HEUSDEN G DRUNEN DRUNEN DRUNEN DRUNEN ELSHOUT VLIJMEN VLIJMEN HEUSDEN G DRUNEN VLIJMEN VLIJMEN
Vergund 7152 7512 7578 7820 8070 8900 9940 11040 11239 12033 15248 15285 16020 16392 16548 18463 20470 22320 25580 35335 38145 55687 615 0 0 583 0 0 0 0 249 0 0
Type Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Intensief Extensief Voormalige veehouder Voormalige veehouder Extensief Extensief Extensief Extensief Voormalige veehouder Extensief Extensief Extensief 31
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
RMBNR 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182
Adres Kerkstraat 52 Vendreef 8 Meerdijk 50 Grotestraat 41 Grotestraat 39 Dorpstraat 13 Naulandseweg 53 De Omloop 3 Julianastraat 3 Haarsteegsestraat 56 Herptseweg 1 Bosscheweg 70
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
Plaats ELSHOUT VLIJMEN NIEUWKUIJ HEUSDEN G HEUSDEN G HEUSDEN G ELSHOUT HEUSDEN G VLIJMEN HAARSTEEG HERPT DRUNEN
Vergund 1560 71 570 1950 429 0 0 1958 1068 0 195 0
Type Intensief Extensief Extensief Intensief Extensief Extensief Extensief Intensief Extensief Extensief Extensief Extensief
32
Quickscan Wet geurhinder en veehouderij
BIJLAGE 2 GRENS CONCENTRATIEGEBIED EN NIET-CONCENTRATIEGEBIED
RMB, 10 oktober 2008 74000471 Kenmerk
33