Raad V versie 1 december 2009

Raad Onderwerp:

V200901152

versie 1 december 2009

Regionalisering brandweer in Brabant-Noord

Raadsvoorstel Inleiding: Dit voorstel tot regionalisering van de brandweer in Brabant-Noord en wijziging van de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord is er op gericht om de uitvoering van de lokale brandweerzorg met ingang van 1 januari 2011 in intergemeentelijk verband op te dragen aan de Veiligheidsregio Brabant-Noord. Binnen de Veiligheidsregio zal de geregionaliseerde brandweerorganisatie uitvoering geven aan zowel de gemeentelijke basisbrandweerzorg als de regionale brandweer-, rampenbestrijdings- en crisisbeheersingstaken.

Feitelijke informatie: Aanleiding Het proces tot regionalisering van alle gemeentelijke brandweren in de regio Brabant-Noord is al geruime tijd geleden ingezet en is formeel van start gegaan na de bestuursconferentie in Madrid in april 2008. Door middel van de nieuwsbrief Veiligheid en Rampenbestrijding en een toelichting in de thematische raadsvergadering van 10 februari bent u daarover tussentijds geïnformeerd door de projectleider van het project "samen een brandweer in Brabant-Noord", de heer de Kroon. De voortgang van het project heeft zich volgens het in februari geschetste proces voltrokken. Op dit moment zijn de voorbereiding door de projectorganisatie voldoende gevorderd om tot formele besluitvorming door de gezamenlijke regiogemeenten over te gaan. Te meer omdat besluitvorming in 2009 als voorwaarde is gesteld aan een bijdrage van BZK van circa € 1,4 mio, bieden wij u thans dit voorstel aan. Als bijlage treft u een modelraadsvoorstel aan van de projectleider regionalisering (zie bijlage: model raadsvoorstel Veiligheidsregio). De onderliggende rapporten van de projectgroep zijn vastgesteld door het college op 3 november j.l. en liggen ter inzage. Principebesluit regionalisering Op basis van het onderzoekstraject geïnitieerd door het Dagelijks Bestuur heeft het Algemeen Bestuur tijdens de bestuursconferentie in Madrid van juni 2008 een principebesluit tot regionaliseren van de brandweer genomen. In dit besluit sprak het Algemeen Bestuur de intentie uit zich in te spannen om binnen het openbare lichaam Veiligheidsregio BrabantNoord een gezamenlijke brandweerorganisatie onder eenhoofdige leiding tot stand te brengen, waarin de gemeentelijke brandweerkorpsen en de brandweer Brabant-Noord zullen opgaan. Aan dit principebesluit zijn een aantal uitgangspunten verbonden (bijlage: AB principe besluit regionalisering). Doel van regionalisering Het doel van de regionalisering van de brandweer in Brabant-Noord is een nieuwe brandweerorganisatie te vormen die in staat is tot het leveren van meer kwaliteit, capaciteit en continuïteit. Door de bundeling van krachten ontstaat een doelmatige, deskundige, slagvaardige en op haar taken berekende brandweerorganisatie in Brabant-Noord, die uitvoering geeft aan de wettelijke zorgplicht van burgemeester en wethouders op het gebied van de organisatie van de brandweerzorg, de rampenbestrijding en de crisisbeheersing. De voorgestelde regionalisering van de brandweer is noodzakelijk om zowel nu als in de toekomst tegen aanvaardbare kosten te kunnen voldoen aan de wettelijke (Wet op de Veiligheidsregio's en hierop steunende besluiten) en maatschappelijke eisen en verwachtingen. 1/6

Raad Onderwerp:

V200901152



Consequenties regionalisering In essentie komt regionalisering van de brandweer per 1-1-2011 er op neer, dat onze huidige gemeentelijke brandweerorganisatie wordt opgeheven, dat de Veiligheidsregio BrabantNoord verantwoordelijk wordt voor de brandweerzorg (en rampenbestrijding en crisisbeheersing), dat het huidige brandweerpersoneel van Heusden (beroeps en vrijwillig) in dienst van de regio wordt aangesteld en dat het brandweermaterieel (en de budgetten) aan de regio wordt overgedragen. Verzekering lokale brandweerzorg De nieuwe regionale brandweerorganisatie wordt opgebouwd uit vijf districten. De lokale brandweerkazernes worden niet aan de regio overgedragen en blijven in de huidige functie behouden. Regiobreed, dus in elke gemeente zal brandweerzorg moeten worden geleverd die voldoet aan landelijke kwaliteitseisen. Lokale invloed op regionaal beleid Beleidsplannen en begrotingen van de Veiligheidsregio worden op voorstel van het Dagelijks Bestuur door het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio vastgesteld. De gemeenteraden kunnen conform de Wet gemeenschappelijke regelingen hun zienswijze op de jaarlijkse ontwerpbegrotingen naar voren te brengen. Het Dagelijks Bestuur stelt die zienswijzen in het Algemeen Bestuur aan de orde. Zodra het Algemeen Bestuur de begroting heeft vastgesteld kunnen gemeenteraden hun eventuele bezwaar bij Gedeputeerde Staten kenbaar maken. De burgemeesters van de regiogemeenten die gezamenlijk het Algemeen Bestuur vormen en voor een deel het Dagelijks Bestuur, staan voor integrale gemeentelijke afweging van belangen en evenwichtige gezamenlijke besluitvorming. Voor hun rol in het Algemeen Bestuur leggen zij verantwoording af aan hun gemeenteraden. De bevoegdheid tot het verlenen en handhaven van brandveiligheidsvergunningen wordt niet overgedragen. De veiligheidsregio adviseert en de colleges beslissen. Met het oog op hun vertegenwoordigende rol in de veiligheidsregio worden de burgemeesters ondersteund vanuit hun gemeenten. Het bestuur van de veiligheidsregio -en daarmee impliciet de regiogemeenten- wordt collectief ondersteund door een veiligheidsdirectie waarvan twee gemeentesecretarissen deel uitmaken. Verder functioneert een zogenaamde ambtelijke adoptiegroep die namens de deelnemende gemeenten het initiatief neemt bij het beoordelen en becommentariëren van financiële- en beleidsstukken. Gemeenschappelijke regeling Omdat regionalisering van de brandweer plaatsvindt binnen het kader van de Veiligheidsregio Brabant-Noord dient de huidige Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord te worden gewijzigd. De wijziging heeft betrekking op de vermelding van de regionalisering en de toevoeging van de lokale brandweertaken. Met het vaststellen van de gewijzigde gemeenschappelijke regeling (collegebesluit datum 3 november 2009) draagt het college van burgemeester en wethouders haar taken en bevoegdheden op het gebied van de brandweerzorg over aan het bestuur van de Veiligheidsregio Brabant-Noord. Het vaststellen van een gewijzigde gemeenschappelijke regeling, die de basis biedt voor regionalisering van de brandweer, is ook een voorwaarde van het convenant met BZK. We noemen als aan de regio over te dragen brandweertaken: het voorkomen, beperken en bestrijden van brand en het beperken van brandgevaar. Daartoe behoort ook het adviseren van gemeenten over brandveiligheid in het kader van vergunningverlening en het uitvoeren van brandveiligheidscontroles. Materieelaankoop en- beheer, de personeelszorg,

2/6

Raad Onderwerp:

V200901152



voorbereiding van de coördinatie bij bestrijding van rampen en zware ongevallen en het verzorgen van opleidingen vallen straks allemaal onder regionale verantwoordelijkheid. De burgemeester blijft verantwoordelijk voor de veiligheid en houdt het opperbevel bij brand en bij ongevallen.

Afweging: De kwaliteitseisen die voortvloeien uit de nieuwe Wet op de Veiligheidsregio’s, maken dat regionalisering van de brandweer haast onvermijdelijk is. Het doel van de regionalisering van de brandweer in Brabant-Noord is een nieuwe brandweerorganisatie te vormen die in staat is tot het leveren van meer kwaliteit, capaciteit en continuïteit. Regionalisering van de brandweer zorgt voor een efficiëntere inzet van mensen en middelen, waardoor de hogere eisen aan de brandweerorganisatie kunnen worden opgevangen tegen gelijkblijvende kosten.

Inzet van middelen: dekking Als uitgangspunt geldt, dat de huidige gemeentelijke budgetten voor over te dragen taken worden uitgenomen uit de gemeentebegrotingen om toegevoegd te worden aan het regiobudget. In zoverre is de operatie dus budgettair neutraal. De kapitaallasten en onderhoudskosten van de huidige brandweerkazernes (Vlijmen, Drunen en Heusden) zijn niet in het uit te nemen budget begrepen en blijven onveranderd voor rekening van de gemeente Heusden. Een tweede element betreft de desintegratiekosten. Daarbij gaat het om overheadkosten zoals huisvestingskosten, ICT en personeelsbeheer e.d. die in de huidige situatie administratief aan de brandweerfunctie worden doorberekend maar die niet kunnen worden bespaard als de brandweer regionaliseert. In Madrid is in beginsel afgesproken dat desintegratiekosten ten laste van de gemeente zelf blijven. Voor Heusden gaat het om een bedrag van € 66.500,-. (zie bijlage desintegratiekosten). Mede vanwege de veranderde algemene financiële omstandigheden wordt gekoerst op een sobere, slanke regionale organisatie met een beperkte overhead. Daarom bevatten de regionaliseringvoorstellen een efficiencytaakstelling voor de nieuwe organisatie van de veiligheidsregio die van €330.000,- in 2011 oploopt naar €660.000,- in 2012 en €1.000.000,in 2013 en volgende jaren. Het college van Heusden heeft zich in de vergadering van 29 september 2009 uitgesproken voor deze taakstelling. Om de nieuwe organisatie tegelijkertijd duidelijkheid te verschaffen over de financiële armslag waarover zij in haar opbouwfase kan beschikken gaan de plannen uit van de gemeentelijke toezegging dat tot en met 2013 geen nieuwe bezuinigingstaakstelling zal worden opgelegd. Daarbij past een kanttekening. Wanneer gemeenten met zodanige financiële taakstellingen worden geconfronteerd, dat handhaving van dit uitgangspunt in redelijkheid niet meer van de gemeenten gevergd kan worden, wordt dit principe opnieuw bespreekbaar. Als gevolg van die efficiencytaakstelling nemen voor Heusden de desintegratielasten ad € 66.500,- in drie jaar af tot -/- € 1.365,- in 2013. De exacte financiële consequenties worden in de voorjaarsnota 2010 verwerkt.

3/6

Raad Onderwerp:

V200901152



personele consequenties Voor de vrijwilligers zullen er met name gevolgen zijn vanwege de harmonisatie van de arbeidsvoorwaarden. Overigens zijn er vanwege het recente akkoord van de VNG met de sociale partners, sowieso veranderingen in de rechtspositie van de vrijwilligers op komst. De mensen die nu direct in dienst zijn bij de brandweer van Heusden zullen overgaan naar de nieuwe regionale organisatie. Voor de gemeente Heusden gaat het om 72 vrijwilligers, 6 personen in beroepsdienst en 0,6 fte structurele invulling door de vrijwillige posthoofden van de posten Vlijmen, Drunen en Heusden.

subsidie mogelijkheden In aansluiting op het principebesluit van 25 juni 2008 heeft de Veiligheidsregio met de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties het “Convenant Veiligheidsregio Brabant-Noord” afgesloten. Op basis van dit convenant is een startsubsidie verstrekt van plm. €700.000,-. Wanneer de gemeenteraden behorende tot de Veiligheidsregio BrabantNoord voor 1 januari 2010 een definitief besluit tot regionalisering nemen komt er voor de nieuwe organisatie een aanvullende subsidie beschikbaar ter hoogte van plm. €700.000,-.

Procedure: vervolgstappen Als vervolg op de besluitvorming in de gemeenteraden zal de invulling van de fijnstructuur (detailontwerp van de organisatie) zijn beslag krijgen. In afstemming met het Dagelijks Bestuur is reeds aangevangen met een aantal voorbereidende werkzaamheden in dit kader. Verder heeft benoeming van de sleutelfunctionarissen van de nieuwe organisatie prioriteit. Het jaar 2010 is beschikbaar voor de integrale voorbereiding van de invoering 1 januari 2011. Pas wanneer de invulling van de fijnstructuur is vastgesteld kan er duidelijkheid worden gegeven welke directe financiële consequenties hieraan verbonden zijn.

communicatie Naar aanleiding van het raadsbesluit dient er een persbericht uitgegeven te worden.

Advies: Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen.

Het college van Heusden, de secretaris, mr. J.T.A.J. van der Ven

de burgemeester, drs. H.P.T.M. Willems

4/6

Raad Onderwerp:

V200901152



Naar aanleiding van de informatievergadering: Het besluit is naar aanleiding van de informatievergadering uitgebreid met de kanttekening over de bezuinigingstaakstelling die te vinden is op pagina 3 van het voorstel.

BIJLAGEN:

-

model raadsvoorstel Veiligheidsregio Brabant-Noord Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio BrabantNoord Toelichting gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord

TER INZAGE: - Principe besluit regionalisering AB - Rapport desintegratiekosten - Samen meer slagkracht, eindrapportage deelprojectgroep 1 - Organisatieplan op hoofdlijnen, eindrapportage deelprojectgroep 2 - De financiële ontvlechting, eindrapportage deelprojectgroep 4 - Vinden, binden en boeien brandweervrijwilligers, eindrapportage deelprojectgroep 5 - Financiële consequenties begroting Heusden

5/6

Raad

V200901152

Onderwerp:



BESLUIT De gemeenteraad van Heusden in zijn openbare vergadering van 15 december 2009; gezien het voorstel van het college van 03 november 2009, doc.nr. V200901152; gelet op de Gemeentewet, de Brandweerwet 1985 en de Wet gemeenschappelijke regelingen;

besluit:

-

-

alle gemeentelijke brandweerbudgetten per 1-1-2011 over te dragen aan de Veiligheidsregio Brabant-Noord. aan de nieuwe regionale brandweerorganisatie een beparingstaakstelling op te leggen van € 330.000,- in het jaar 2011, van € 660.000,- in het jaar 2012 en met ingang van 2013 structureel € 1.000.000,- per jaar, met de kanttekening dat deze taakstelling opnieuw bespreekbaar wordt, wanneer de gemeente met een zodanige financiële taakstelling wordt geconfronteerd, dat handhaving van dit uitgangspunt in redelijkheid niet meer gevergd kan worden. de opbrengst van deze taakstelling aan de gemeenten ten goede te laten komen ter compensatie van de problematiek van de achterblijvende overheadkosten. de nieuwe brandweerorganisatie gedurende de periode 2010 t/m 2013 geen aanvullende bezuinigingstaakstellingen op te leggen. de gemeenschappelijke regeling "Veiligheidsregio Brabant-Noord" te wijzigen en opnieuw vast te stellen overeenkomstig de bij dit besluit behorende tekst en de daarbij behorende toelichting.

de griffier,

de voorzitter,

mw. drs. E.J.M. de Graaf

drs. H.P.T.M. Willems

6/6

De raad van de gemeente ……….. Aan Steller

Datum

A. de Kroon

Onderwerp

Bijlage 13-10-2009 regionalisering brandweer in Brabant-Noord

6

Samenvatting Onderstaand voorstel tot regionalisering van de brandweer in Brabant-Noord en wijziging van de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord is er op gericht om de uitvoering van de lokale brandweerzorg met ingang van 1 januari 2011 niet langer meer in eigen beheer door uw gemeentelijke brandweer te laten verzorgen, maar in intergemeentelijk verband op te dragen aan de Veiligheidsregio Brabant-Noord. Binnen de veiligheidsregio zal de geregionaliseerde brandweerorganisatie uitvoering geven aan zowel de gemeentelijke basisbrandweerzorg, te weten het voorkomen, bestrijden en beperken van branden en ongevallen, als de regionale brandweer-, rampenbestrijdings- en crisisbeheersingstaken. Door bundeling van krachten ontstaat daarmee een doelmatige, deskundige, slagvaardige voor haar taken berekende brandweerorganisatie in BrabantNoord die uitvoering geeft aan de wettelijke zorgplicht van burgemeester en wethouders op het gebied van de organisatie van de brandweerzorg, de rampenbestrijding en de crisisbeheersing. Mede vanwege haar overwegend vrijwillige karakter blijft de regionale brandweerorganisatie ingebed in de lokale gemeenschappen. De voorgestelde regionalisering van de brandweer is noodzakelijk om zowel nu als in de toekomst tegen aanvaardbare gemeentelijke kosten te kunnen voldoen aan wettelijke (Wet veiligheidsregio’s en hierop steunende besluiten) en maatschappelijke eisen en verwachtingen. De kernopgaven voor de regionale brandweerorganisatie in Brabant-Noord zijn: - mensen en dieren in nood worden zo goed mogelijk geholpen; - het ontstaan van branden, ongevallen, rampen of crises wordt zoveel mogelijk voorkomen; - resterende risico’s worden beheersbaar gemaakt; - de brandweerorganisatie is adequaat uitgerust, opgeleid, getraind en geoefend; - branden, ongevallen, rampen en crises worden adequaat bestreden; - operationele inzetten worden geëvalueerd op verbeterpunten, die - bij gebleken noodzaak - tot aanpassing en verbetering van de werkwijzen van de brandweer leiden. In de algemene toelichting wordt ingegaan op het ontwikkelpad tot nu toe, de hoofdelementen van de nieuwe organisatie, inclusief de besturing door de gemeenten, de begroting, de motieven om te regionaliseren en de vervolgstappen. U wordt voorgesteld als volgt te besluiten: 1. Alle lokale brandweertaken, met ingang van 1/1/2011 op te dragen aan de Veiligheidsregio Brabant-Noord en daartoe per genoemde datum de gemeentelijke budgetten, medewerkers en materiële zaken (met uitzonderling van de brandweerkazernes) over te dragen aan de Veiligheidsregio Brabant-Noord. 2. In te stemmen met de door het bestuur van de Veiligheidsregio vastgestelde plannen voor de uitwerking van de regionalisering van de brandweer. 3. Aan de nieuwe regionale brandweerorganisatie een besparingstaakstelling op te leggen van € 330.000 in het jaar 2011, van € 660.000 in het jaar 2012 en met ingang van 2013 structureel € 1.000.000 per jaar. 4. De opbrengst van deze taakstelling aan de gemeenten ten goede laten komen ter compensatie van de problematiek van de achterblijvende overheadkosten. 5. De nieuwe brandweerorganisatie gedurende de periode 2010 t/m 2013 geen aanvullende bezuinigingstaakstellingen op te leggen. 6. De gemeenschappelijke regeling “Veiligheidsregio Brabant-Noord” te wijzigen en opnieuw vast te stellen overeenkomstig de bij dit besluit behorende tekst en de daarbij behorende toelichting.

1

Inhoudsopgave Samenvatting Algemene toelichting 1. Inleiding 2. Ontwikkelpad 2.1 Regionaal organisatieplan 2.2 Samenwerking in districten 2.3 Principebesluit regionalisering 2.4 Convenant met BZK 2.5 Wet Veiligheidsregio’s 2.6 Plan van aanpak en projectorganisatie regionalisering 3. Hoofdelementen nieuwe regionale organisatie 3.1 Missie en ambitie 3.2 Organisatie op hoofdlijnen 3.2.1 Algemeen 3.2.2 Taken en niveaus 3.2.3 Organisatie binnen de districten 3.2.4 Elk district een regionaal beleidsdomein 3.2.5 Geografische indeling van de districten 3.2.6 Besturing vanuit de opdrachtgevende gemeenten 3.2.7 Ondersteunende taken 3.3 Vinden, binden en boeien van vrijwilligers 3.4 Begroting nieuwe organisatie 3.4.1 Toetsing 3.4.2 Beroepsbrandweer 3.4.3 Kazernes 3.4.4 Verdeelsleutel 3.4.5 “Verborgen gebreken” 3.4.6 Desintegratiekosten 3.4.7 Overige gehanteerde uitgangspunten en gevolgde werkwijzen 3.4.8 Budgetuitname 3.5 Personeel en HRM-beleid 3.5.1 HRM-beleid 3.5.2 Bijzonder georganiseerd overleg 3.5.3 Bijzondere ondernemingsraad 3.6 Besparingstaakstelling en opnieuw desintegratiekosten 3.6.1 Besluitvorming AB juni 2008 3.6.2 Heroverweging vanwege veranderde financieel-economische omstandigheden? 3.6.3 Opnieuw: desintegratiekosten 3.6.4 Kwaliteit en efficiencytaakstelling/besparing 3.6.5 Aanwending van opbrengst besparing 4. Recapitulatie: waarom willen we regionaliseren? 5. Wijziging gemeenschappelijke regeling 6. Communicatie 7. Financiële gevolgen voor onze gemeente 8. Vervolgstappen

2

Voorstel

Algemene toelichting 1. Inleiding Bijgaand treft u aan het voorstel tot regionalisering van de brandweer in Brabant-Noord, alsmede het voorstel tot wijziging van de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord. Voor u liggen ter inzage: - Visiedocument “ Samen meer slagkracht”. - Organisatieplan op hoofdlijnen. - Rapportage Vinden, binden en boeien van vrijwilligers. - Rapportage Financiële ontvlechting. Het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Brabant-Noord heeft als opdrachtgever van het Project regionalisering brandweer in Brabant-Noord met genoemde rapportages ingestemd. Ook het voorstel tot taakoverdracht aan de regio en tot wijziging van de gemeenschappelijke regeling is geaccordeerd. Alleen de gemeente Boekel kon niet meegaan met dit voorstel en beraadt zich nog. Hieronder zullen de belangrijkste elementen van de nieuwe organisatie worden toegelicht. Daarnaast wordt aangegeven op welke wijze de gemeenten tegemoet gekomen worden bij het bestrijden van de desintegratiekosten als gevolg van de ontvlechting van de gemeentelijke brandweren. De besluitvorming behoort in verschillende opzichten tot de bevoegdheden van uw raad: overdracht van de lokale brandweertaken en daarvoor in aanmerking komende faciliteiten en wijziging van de gemeenschappelijke regeling. Het budgetrecht behoort u toe en de sanctionering van het afsprakenpakket dient aan u te worden voorgelegd. De inrichting van de nieuwe organisatie behoort tot de bevoegdheden van het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio. Wij rapporteren u daar in dit voorstel uitgebreid over, zodat u dat kunt betrekken bij uw oordeels- en besluitvorming. 2. Ontwikkelpad De nu voorliggende voorstellen vormen het sluitstuk van een lang ontwikkelingstraject, waarin binnen onze regio in het licht van de veranderende maatschappelijke (veiligheids)eisen steeds intensiever werd samengewerkt in regionaal verband. Wij noemen enkele belangrijke mijlpalen. 2.1 Regionaal organisatieplan De organisatie van de brandweer is tot nu toe op gemeentelijke schaal georganiseerd waarbij een aantal taken wettelijk verplicht op intergemeentelijke schaal door de regionale brandweer wordt uitgevoerd. Daartoe is reeds in 1948 in Brabant-Noord een regionale brandweer gevormd. Als gevolg van de vuurwerkramp in Enschede en de cafébrand in Volendam (2000) is door de commissies Oosting en Alders een groot aantal aanbevelingen gedaan om de organisatie van de brandweer te versterken. De VNG-commissie Brouwer pleitte in 2002 voor de vorming van veiligheidsregio’s en regionalisering van de brandweer. Als eerste stap werden daartoe in 2003 de regionale brandweer en de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen gebundeld in de Hulpverleningsdienst Brabant-Noord. In 2004 heeft het Algemeen Bestuur het “Regionaal organisatieplan brandweer en rampenbestrijding Brabant-Noord 2004 - 2007” vastgesteld. Dit plan voorzag in kwantitatieve en kwalitatieve versterking van zowel de gemeentelijke als de regionale brandweer. Ter uitwerking hiervan stelden de gemeenteraden gemeentelijke beleidsplannen brandweerzorg en rampenbestrijding vast. 2.2 Samenwerking in districten Reeds in 2004 kondigde het toenmalige kabinet wetgeving aan gericht op de vorming van veiligheidsregio’s en regionalisering van de brandweer. Daarop heeft het Algemeen Bestuur laten onderzoeken op welke wijze de intergemeentelijke brandweersamenwerking kan worden versterkt. Tijdens een bestuursconferentie in 2006 is als wenselijke ontwikkelingsrichting van de brandweer in Brabant-Noord gekozen voor het vormen van districten waarbinnen de basisbrandweerzorg wordt uitgevoerd met op termijn een mogelijke doorgroei naar volledige regionalisering van de brandweer. Per 1 januari 2008 is het intergemeentelijk brandweerkorps Landerd, Uden en Veghel gevormd en op 1 januari 2009 de Districtsbrandweer Land van Cuijk. In dit laatste korps werken de gemeenten Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill en Sint Hubert en Sint Anthonis samen. Medio 2006 werd de

3

Veiligheidsregio Brabant-Noord gevormd waarbinnen de hulpverleningsdienst en het Gemeenschappelijk Meldcentrum voor politie, ambulancehulpverlening en brandweer zijn opgegaan. 2.3 Principebesluit regionalisering Begin 2008 heeft het Dagelijks Bestuur besloten te onderzoeken of de tijd niet rijp is om tot volledige regionalisering van de brandweer over te gaan. Tijdens haar bezoek aan het Algemeen Bestuur onderstreepte de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de noodzaak van het integreren van de beschikbare menskracht en middelen binnen een slagvaardige regionaal georganiseerde brandweerorganisatie. De resultaten van het bestuurlijke onderzoekstraject leidden tijdens een bestuursconferentie in Madrid tot het principebesluit om in Brabant-Noord een gezamenlijke brandweerorganisatie onder eenhoofdige leiding te vormen. Uitgesproken is dat het Algemeen Bestuur zich zal inspannen om binnen het openbaar lichaam Veiligheidsregio BrabantNoord een gezamenlijke brandweerorganisatie onder eenhoofdige leiding tot stand te brengen, waarin de huidige gemeentelijke brandweerkorpsen en Brandweer Brabant-Noord zullen opgaan. Dit principebesluit is op 25 juni 2008 door het Algemeen Bestuur bevestigd. Aan dit principebesluit werden de volgende uitgangspunten verbonden: a. De inbreng door de gemeenten in de vernieuwde organisatie wordt gevormd door de daadwerkelijke uitgaven en inkomsten van de gemeenten en Brandweer Brabant-Noord, uitgaande van een volledige uitvoering van het Regionaal Organisatieplan 2004-2007, zoals vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 25 juni 2006. b. Deze daadwerkelijke uitgaven en inkomsten zullen op basis van gelijke grondslagen door middel van een extern onderzoek nader worden vastgesteld. c. De aldus vastgestelde inbreng ad 2. vormt het uitgangspunt voor de financiering van de nieuwe organisatie. d. Desintegratiekosten van de gemeenten komen voor eigen rekening van de gemeenten. e. Ter dekking van de ontwikkelings- en frictiekosten (o.a. extern projectleider) van de nieuwe brandweerorganisatie zal een convenant worden gesloten met de Minister van BZK. f. De te behalen doelmatigheidswinst zal worden aangewend voor de kwaliteitsverbetering van de taakuitvoering. g. Het regionaal bestuur is verantwoordelijk voor het totale beheer van de regionale brandweerorganisatie. h. Het vrijwillige en beroepspersoneel is in dienst van de regionale brandweer. i. De uitvoering van en de afstemming met de gemeentelijke processen zal op een herkenbare, gedeconcentreerde wijze (front-backoffice model) gestalte krijgen. j. Daartoe zal afstemming worden georganiseerd met de betrokken gemeenten. k. De verworvenheden van reeds genomen initiatieven zullen zoveel mogelijk worden meegenomen bij het vormgeven van de vernieuwde organisatie. l. De eigen identiteit en de inbreng van de vrijwilligers wordt gewaarborgd. 2.4 Convenant met BZK In aansluiting op het besluit van 25 juni 2008 heeft de Veiligheidsregio met de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties het “Convenant Veiligheidsregio Brabant-Noord” afgesloten. Hierin is vastgelegd dat de gemeenten in Brabant-Noord per 1 januari 2011 een gezamenlijke regionale brandweerorganisatie vormen en daartoe voor 1 januari 2010 onherroepelijke besluiten nemen. 2.5 Wet Veiligheidsregio’s Belangrijke factor bij de regionalisering is het proces van totstandkoming van de Wet veiligheidsregio’s, die naar verwachting begin 2010 van kracht zal worden. Hierin wordt de wettelijke grondslag voor de regionalisering van de brandweer gelegd. De eisen waaraan de brandweer en het brandweerpersoneel moeten voldoen worden opgenomen in het Besluit veiligheidsregio’s en het Besluit personeel veiligheidsregio’s, zoals deze tegelijk met de Veiligheidsregio’s van kracht zullen worden. 2.6 Plan van aanpak en projectorganisatie regionalisering Ten behoeve van het regionaliseringsproces is een Plan van aanpak vastgesteld en een projectorganisatie opgericht met brede deelname vanuit gemeenten en de brandweer. De projectorganisatie heeft de volgende documenten ter vaststelling aan het Algemeen Bestuur aangeboden:

4

-

Visiedocument ‘Samen meer slagkracht’. Het organisatieplan op hoofdlijnen. Uitgangspunten voor HRM beleid Het rapport vinden, binden en boeien van vrijwilligers De rapportage financiële ontvlechting. In deze rapportage is per gemeente de budgetuitname weergegeven t.b.v. inbreng in de begroting van de nieuwe organisatie. Ook is een paragraaf gewijd aan de desintegratiekosten. Wij komen hier nog op terug.

3. Hoofdelementen nieuwe regionale organisatie 3.1 Missie en ambitie Ter inzage ligt voor u het visiedocument “Samen meer slagkracht”. In het visiedocument wordt de identiteit en koers van de nieuwe organisatie beschreven. Bij de invulling van de nieuwe organisatie gaat het om de vraag op welke wijze in het licht van de huidige en voorzienbare ontwikkelingen, de brandweerzorg en de voorbereiding op de rampenbestrijding en crisisbeheersing op een adequaat niveau gebracht, dan wel gehandhaafd kunnen worden. Het gaat in essentie om het vergroten van de kwaliteit, continuïteit en capaciteit van de brandweerzorg en voorbereiding op de rampenbestrijding en crisisbeheersing, ten behoeve van meer veiligheid voor de burger in Brabant-Noord, nu en in de toekomst. Het is de ambitie om in Brabant-Noord te komen tot een toonaangevende brandweerorganisatie op het gebied van brandweerzorg en crisisbeheersing; een brandweerorganisatie van en voor de gemeenten. Met een organisatie bestaande uit vrijwilligers en beroepsmedewerkers is het doel te excelleren in de professionele wijze waarop branden worden voorkomen, beperkt en bestreden, mensen gered worden, gevaar voor mensen beperkt wordt en de voorbereiding op en het optreden tijdens (potentiële) crises wordt uitgevoerd. Binnen de organisatie bestaat een hart voor de operationele taakuitvoering. Dat betekent dat de uitvoerende taken centraal staan, en dat daarbij slagvaardig en efficiënt opgetreden wordt. Ook in de beleidsontwikkeling staan de uitvoerende taken en uitvoerbaarheid centraal. De ambitie van Brabant-Noord is om bekend te staan als: Een toonaangevende brandweerorganisatie met hart voor de operationele taakuitvoering. Wij komen later nog terug op deze ambitie. 3.2 Organisatie op hoofdlijnen 3.2.1 Algemeen. Ter inzage ligt voor u het Organisatieplan op hoofdlijnen. In dit plan wordt de nieuw te vormen regionale brandweerorganisatie in Brabant-Noord op hoofdlijnen beschreven. De bestuurlijke kaders en bouwstenen zoals vastgelegd in het visiedocument vormen hierbij de uitgangspunten. Oogmerk bij het inrichten van de nieuwe brandweerorganisatie is het vergroten van de capaciteit, de kwaliteit, de continuïteit en de doelmatigheid. Ten opzichte van de huidige situatie zal er daarom voor de nieuwe organisatie sprake zijn van een grotere uniformiteit in systemen en werkwijzen dan nu het geval is. De sterke verbondenheid van de brandweer met de maatschappij blijft echter in stand. De sociale binding van vrijwilligers en beroeps met de eigen post of kazerne en de lokale gemeenschap zullen worden benut bij het behoud en de werving van medewerkers. Er zal daarom binnen de uit oogpunt van gelijke kwaliteit te stellen algemene kaders ruimte blijven voor lokale invulling, met name bij de werving van nieuwe collega’s en de uitvoering van oefeningen. In de nieuwe organisatie zullen de brandweerverenigingen een belangrijke rol spelen in de samenhang binnen het korps en tussen het korps en zijn omgeving. Door het toekennen van een gelijk budget per korpslid voor brandweerverenigingen zullen hiertoe lokaal eigen keuzes kunnen worden gemaakt. 3.2.2 Taken en niveaus. In het organisatieplan wordt voorgesteld om drie organisatieniveaus te hanteren: centraal (regio), district en lokaal. Aan elk van deze niveaus worden taken toebedeeld: Centraal - Besturende taken waaronder beleidsvorming en kaderstelling - Uitvoerende taken op het gebied van rampenbestrijding, crisisbeheersing en de meldkamer brandweer - Ondersteunende bedrijfsvoeringstaken (PIOFACH) District - Uitvoerende taken op het gebied van pro-actie, preventie, preparatie en nazorg Lokaal - Uitvoerende taken op het gebied van repressie, oefenen en evaluatie optreden

5

3.2.3 Organisatie binnen de districten. De 5 districten zullen elk uit drie teams bestaan: risicobeheersing, repressie en operationele voorbereiding. Elk team staat onder leiding van een teamleider. Het team risicobeheersing voert uitvoerende taken uit op het gebied van pro-actie en preventie. Binnen het team operationele voorbereiding worden de meeste taken op het gebied van preparatie en nazorg (met uitzondering van het daadwerkelijk oefenen en de eerste evaluatie van operationele inzetten) uitgevoerd. Binnen het team repressie vinden de feitelijke operationele inzetten en het oefenen plaats. Vanwege het belang van direct contact met de medewerkers van de uitrukdienst en het gemiddelde aantal uitrukposten per district is nadrukkelijk gekozen voor een teamleider repressie. Binnen het team repressie staan de uitrukposten centraal. Elke uitrukpost kent een postcoördinator, die het eerste aanspreekpunt is voor de medewerkers van de uitrukdienst. Omdat verwacht wordt dat de functie van postcoördinator voor de meeste uitrukposten slechts een beperkte taakomvang zal inhouden kan deze functie zowel door een beroepskracht als door een vrijwilliger worden ingevuld. 3.2.4 Elk district een regionaal beleidsdomein. Om recht te doen aan de identiteit van de organisatie (met hart voor de operationele taakuitvoering), om beleid en uitvoering niet te ver uit elkaar te laten lopen en tenslotte om te voorkomen dat 5 districtelijke eilanden ontstaan zullen de districtscommandanten naast hun lijnverantwoordelijkheid voor het eigen district een korpsbrede portefeuille op het gebied van beleidsontwikkeling hebben in de vorm van een beleidsdomein. Ook het specialistische advies binnen het beleidsdomein valt onder de verantwoordelijkheid van de districtscommandant. Specialistische medewerkers die met de advisering binnen een beleidsdomein zijn belast zullen bij het betreffende district worden ondergebracht. De beleidsdomeinen betreffen: - Risicobeheersing - Monodisciplinair opleiden, trainen en oefenen - Preparatie materieel en materiaal - Preparatie planvorming en nazorg - Repressie

BO = Bestuursondersteuning; Districtscdt. = Districtscommandant; FA= Facilitaire Zaken; MK= Meldkamer Brandweer; OV= Operationele Voorbereiding; pc= postcoördinator; RB= Risicobeheersing; Reg.Cdt=Regionaal Commandant; TL=Teamleider; VB=Veiligheidsbureau 3.2.5 Geografische indeling van de districten. De districten zijn als volgt samengesteld: - District 1: Haaren, ’s-Hertogenbosch, Heusden en Vught - District 2: Boxtel, Schijndel, Sint Michielsgestel en Sint Oedenrode - District 3: Bernheze, Lith. Maasdonk en Oss - District 4: Boekel, Landerd, Uden en Veghel - District 5: Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill en Sint Hubert en Sint Anthonis

6

3.2.6 Besturing vanuit de opdrachtgevende gemeenten. De veiligheidsregio is een vorm van verlengd lokaal bestuur. Dit betekent dat de brandweer haar taken uitvoert in opdracht en ten dienste van de gemeenten. De gemeenten bepalen gezamenlijk het beleid en het dienstverleningsniveau. Zij worden daarom nadrukkelijk bij de voorbereiding van het beleid van de nieuwe brandweerorganisatie betrokken. In aanvulling op het gezamenlijke beleid kunnen afzonderlijke gemeenten dienstverleningsovereenkomsten met de veiligheidsregio sluiten voor lokaal maatwerk. De nieuwe regionale brandweerorganisatie in Brabant-Noord wordt namens de 21 gemeentebesturen bestuurd door het Algemeen en Dagelijks Bestuur van de veiligheidsregio. De regionaal commandant brandweer is als integraal manager met de eenhoofdige leiding belast. Als bestuursmodel geldt “toezicht houden”. Aansturing van het brandweermanagement door het bestuur vindt plaats op basis van heldere kaders stellen, vastleggen van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden, ruimte geven, verantwoordelijkheid nemen en verantwoording afleggen. Elke vier jaar worden als onderdeel van het beleidsplan veiligheidsregio en in samenspraak met de gemeenten de op resultaten gerichte doelstellingen en daaraan verbonden kosten, het basis dienstverleningsniveau voor alle gemeenten van de brandweer vastgelegd. In het kader van de P&C-cyclus worden jaarlijks noodzakelijke beleidsbijstellingen in de beleidskaders voor het geven van hun zienswijzen aan de colleges van B&W en de gemeenteraden voorgelegd. De financiële bijdragen van de gemeenten aan de nieuwe regionale brandweerorganisatie worden als onderdeel van de jaarlijkse programmabegroting van de veiligheidsregio ter consultatie aan colleges en gemeenteraden voorgelegd. Door middel van management- en bestuursrapportages en de jaarrekening en het jaarverslag wordt verantwoording afgelegd over het gevoerde beleid en de daarmee gemoeide financiën. Alle stukken van de P&Ccyclus worden door het Algemeen Bestuur van de veiligheidsregio met inachtneming van de zienswijzen en bedenkingen van de colleges en gemeenteraden vastgesteld. Deze werkwijze sluit overigens aan bij de P&C-cyclus zoals deze in de Financiële Verordening van de veiligheidsregio is vastgelegd en wordt toegepast. Het wetsontwerp veiligheidsregio’s voorziet daarnaast eenmaal in de drie jaar in het door het bestuur van de veiligheidsregio uitvoeren van een kostenevaluatie en eenmaal in de vijf jaar van het uitvoeren van een visitatie door een visitatiecommissie. 3.2.7 Ondersteunende taken. De taken ter instandhouding van de organisatie en ondersteuning van de primaire taken van de nieuwe brandweerorganisatie worden op centraal niveau gelegd. De organisatorische indeling wordt nog nader bezien. Het gaat dan om ondersteuning van bestuur en management, juridische zaken, kwaliteitszorg, innovatie, communicatie en voorlichting, personeel en organisatie, financiën en control, ICT en facilitaire ondersteuning. Op centraal niveau zijn ook het team Meldkamer Brandweer en het Veiligheidsbureau ondergebracht. Het Veiligheidsbureau is in afstemming met de andere veiligheidspartners met multidisciplinaire taken op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing belast en valt daarmee buiten het bestek van dit organisatieplan op hoofdlijnen. 3.3 Vinden, binden en boeien van vrijwilligers Iedereen realiseert zich dat de vrijwilligers de ruggengraat vormen van de brandweerorganisatie in ons land. De ruim 1000 vrijwilligers hebben een sleutelrol in het brandweerwerk. De inzet bij branden en andere incidenten wordt in de regio grotendeels door hen geleverd. De effectiviteit van de repressie – het hart van de brandweerzorg – staat of valt met de beschikbaarheid en motivatie van vrijwilligers. Het eerste document dat aan het Algemeen Bestuur is aangeboden is de rapportage Vinden, binden en boeien van vrijwilligers. Ook dat rapport ligt voor u ter inzage. Hierin worden als richtinggevend voor de verdere uitwerking van de regionale organisatie de succesfactoren benoemd, waardoor de huidige en toekomstige vrijwilligers aan de regionale organisatie van de brandweer kunnen worden gebonden: 1. Erken en respecteer de positie van de vrijwilligers. 2. Waarborg de aandacht voor repressie – en daarmee voor de vrijwilligers - in de organisatiestructuur. 3. Zorg voor een actie- en resultaatgerichte organisatiecultuur. 4. Geef voldoende regelruimte aan de lokale commandanten. 5. Benut de voordelen van regionalisatie, maar laat óók lokale ruimte voor de invulling van repressieve taken door vrijwilligers. 6. Laat de sociale functie van het vrijwilligerswerk op lokaal niveau liggen. 7. Wees open in wat er gaat veranderen en laat daarbij zien dat de positie van de vrijwilligers(korpsen) in de afwegingen is meegenomen.

7

In het organisatieplan is met deze factoren rekening gehouden. In de verdere uitwerking zal dit ook herkenbaar zijn. De regionalisering biedt ook voor de vrijwilligers voordelen, zoals gezamenlijk oefenen en betere borging van de continuïteit. Belangrijkste is misschien nog wel de (actiegerichte) cultuur, die een kenmerk zal moeten worden van de nieuwe organisatie. Sober in papier, sterk in repressie en de voorbereiding daarop en in betrokkenheid. Vanzelfsprekend moeten de activiteiten van de verenigingen worden geborgd. Wij beschouwen het als een belangrijke opdracht voor bestuur en management van de nieuwe organisatie het vrijwilligerskarakter van brandweer Brabant-Noord te behouden. 3.4 Begroting nieuwe organisatie Ter inzage ligt de rapportage over de financiële toerusting van de nieuwe organisatie Ontvlechting en Bedrijfsvoering. Het voorstel voor de financiële ontvlechting geeft een analyse van de inkomsten en uitgaven op het gebied van brandweerzorg van de 21 gemeenten in Brabant-Noord inclusief de bijdragen aan de huidige regionale brandweer ten behoeve van inbreng in de nieuwe regionale brandweerorganisatie. Om tot een juiste bepaling te komen van de budgetuitname zijn de brandweerbegrotingen vergelijkbaar gemaakt op basis van eenduidige uitgangspunten en heeft een toetsing plaatsgevonden aan de hand van vooraf vastgestelde normen. Naast de directe uitgaven en inkomsten zijn hierbij ook de overheadkosten betrokken die voor bedrijfsvoerings- en besturingstaken vanuit de concerns van de gemeenten aan de brandweer worden doorbelast. Vanwege de schijnbare verschillen, die het gevolg zijn van verschillen in de toerekeningssystematiek, is bij het bepalen van de overhead een normatieve benadering toegepast. 3.4.1 Toetsing. Onderdeel van de financiële ontvlechting is de vaststelling of de beschikbare budgetten op het vereiste niveau zijn. Om reden van doelmatigheid is er voor gekozen deze exercitie te richten op een aantal essentiële begrotingsposten en niet op alle budgetonderdelen. In dit geval betekent dit een toetsing op de formatie beroepsondersteuning, het materieel en het aantal oefenen trainingsuren, zoals beschreven in het Regionaal Organisatieplan 2004-2007, respectievelijk het gemeentelijk beleidsplan. Het gemeentelijk beleidplan kan afwijken van het regionaal plan, mits dit tevoren door de regionale commandant is goedgekeurd. Voor elk van de onderdelen werd het budget met de daarvoor vastgestelde norm vergeleken. Wanneer het budget onder de norm bleek te zijn, werd deze ten behoeve van de financiële ontvlechting tot aan de norm aangevuld. 3.4.2 Beroepsbrandweer. Anders dan de andere gemeenten maakt ‘s-Hertogenbosch gebruik van een beroepsbrandweer met 24-uursuitrukdienst. De kosten van een beroepsbrandweer zijn vanzelfsprekend veel hoger dan die van een vrijwilligerskorps. Het zou vanuit het profijtbeginsel niet juist zijn wanneer de keuze van een specifiek verdeelmodel ertoe zou leiden dat de kosten van de beroepsbrandweer over de andere gemeenten zou worden omgeslagen. Het is in dat kader dan ook belangrijk deze kosten bij dergelijke berekeningen niet mee te nemen en deze voor rekening van de desbetreffende gemeente te laten. Dit geldt uiteraard ook voor gemeenten die in de komende jaren zouden besluiten tot het instellen van een beroepsbrandweer. Die kosten zullen voor rekening van de desbetreffende gemeente zijn. 3.4.3 Kazernes. De kazernes zullen in eigendom van de gemeenten blijven. De kapitaallasten die hiermee samenhangen blijven dus achter bij de gemeenten. In de budgetbepaling is alleen rekening gehouden met de kosten van het gebruik (schoonmaakkosten, energie, klein onderhoud, etc.). Besluitvorming over de constructie voor terbeschikkingstelling van de kazernes wordt nog aangehouden gelet op de BTW-aspecten en een landelijke discussie daarover met de minister van Financiën. Vooralsnog blijven bij het ter beschikking stellen van de kazernes ook de kosten voor groot onderhoud bij de gemeenten. 3.4.4 Verdeelsleutel. Bij het bepalen van de financiële inbreng van de deelnemende gemeente voor de nieuwe brandweerorganisatie, is de huidige begroting (na diverse correcties) als uitgangspunt genomen. Dit betekent, dat de kosten van de nieuwe brandweerorganisatie op basis van de gefixeerde begrotingen aan de gemeenten wordt doorbelast. Uiteraard zijn er ook andere verdeelsleutels of combinaties van verdeelsleutels mogelijk zoals het aantal inwoners, het aantal uitrukken of de oppervlakte van gemeenten. Feit is dat de keuze voor willekeurig welke verdeelsleutel automatisch zal leiden tot herverdeeleffecten waarbij sommige gemeenten meer en andere minder gaan betalen dan in de huidige situatie. Voor de meeste gemeenten zal dit effect ongewenst zijn, zeker wanneer de herverdeeleffecten groot zijn. Dit is ook voor enkele andere brandweerregio’s reden geweest om de gefixeerde begrotingen als verdeelsleutel te hanteren. Nieuw beleid wordt overigens

8

wel op basis van een nieuwe verdeelsleutel doorbelast (aantal inwoners). Om herverdeeleffecten te voorkomen wordt ook in onze regio ervoor gekozen de gefixeerde begrotingen als verdeelmaatstaf te hanteren. 3.4.5 “Verborgen gebreken”. Mochten er in de eerste twee jaar ná de regionalisering substantiële “verborgen gebreken” worden aangetroffen, dan geldt dat deze achteraf bij de desbetreffende gemeente in rekening worden gebracht. Hierbij dient te worden gedacht aan achterstanden in de uitvoering van werkzaamheden, achterstallig onderhoud aan materialen, materieel en gebouwen. 3.4.6 Desintegratiekosten. Desintegratiekosten zijn kort gezegd dat deel van de overheadkosten dat bij gemeenten achterblijft en die voorheen aan de brandweer konden worden toegerekend. Ontvlechting van de brandweerkorpsen zal er toe leiden dat een deel van de overheadkosten niet meer kan worden toegerekend aan de brandweer. Dit geldt enerzijds voor de zogenaamde PIOFACHfuncties, zoals kosten voor personele capaciteit die tot dan toe voor de brandweer werd aangewend en anderzijds voor bijvoorbeeld bestuurskosten die over verschillende diensten worden omgeslagen. Voor elke gemeente, aldus de rapportage, zijn deze kosten verschillend en niet altijd eenvoudig vast te stellen. Daarom is aanbevolen om in elke gemeente een ontvlechtingsteam op te zetten om zich te buigen over deze desintegratiekosten. In de rapportage Ontvlechting en Bedrijfsvoering wordt hierop niet nader ingegaan vanwege de uitspraak van het Algemeen Bestuur van juni 2008, dat deze kosten voor rekening van gemeenten blijven. Verder in dit voorstel komen wij er alsnog op terug. 3.4.7 Overige gehanteerde uitgangspunten en gevolgde werkwijzen - Voor de berekening van de aan de nieuwe organisatie mee te geven overhead is gekozen voor een genormeerde benadering. Immers elke gemeente hanteert eigen methodieken, zodat begrotingsonderzoek geen uitkomst biedt. Voor de benadering van de overhead is mede gekeken naar vergelijkbare brandweerorganisaties elders. Door vergelijking is een reële en weloverwogen inschatting gemaakt van de benodigde overhead. Dit is dan uiteindelijk terugvertaald naar een bedrag voor de overhead per gemeente. - De financiële verplichtingen uit hoofde van FLO (functioneel leeftijdsontslag) worden bij de gemeenten gelaten. Derhalve zijn eventueel door gemeenten daarvoor getroffen voorzieningen niet betrokken bij de budgetuitname. - Kosten voor de harmonisering van de arbeidsvoorwaarden in het kader van de nieuwe brandweerorganisatie dienen vanuit efficiencywinst bij inrichting van de nieuwe brandweerorganisatie te worden bekostigd. 3.4.8 Budgetuitname. Na het berekenen van alle correcties kon per gemeente bepaald worden hoe hoog de budgetuitname zou worden. Conform deze berekeningen zou van de totale begroting van € 32.889.376 een bedrag van € 4.957.242 bij de gemeenten achterblijven. De resterende € 27.932.134 zou dan overgaan naar de nieuwe regionale brandweerorganisatie.

9

Budget-uitname o.b.v. de begroting 2009 X€1 Totale Totale corr. begroting Vergelijkbaar 2009 maken (§ 4.2)

Bernheze Boekel Boxtel Haaren ’s-Hertogenbosch Heusden Land van Cuijk Landerd Lith Maasdonk Oss Schijndel Sint-Michielsgestel Sint-Oedenrode Uden Veghel Vught Totaal

Totale corr. Toetsing (§ 4.3)

Correctie begrote vs. Berekende overhead

Totale budget / budgetuitname

1.735.398 710.406 1.363.927 857.398 6.968.904 2.643.901 5.325.974 946.966 553.286 517.067 3.148.411 1.067.185 1.430.300 801.030 1.660.313 1.881.027 1.277.883

-272.806 -58.525 -138.670 -69.913 -581.859 -267.940 -719.210 -71.322 -21.707 -112.208 -424.558 -174.148 -224.499 -52.927 -177.293 -223.320 -234.390

-23.129 5.117 20.774 -39.000 -45.813 27.843 15.000 74.863 -58.639 -28.744 -

-135.833 -42.982 15.630 -100.237 15.983 -514.364 -144.078 -22.543 -124.563 35.330 61.593 15.631 -42.979 -28.044 -91.027 -63.562 85.826

1.326.759 585.770 1.246.004 708.022 6.364.028 1.815.784 4.462.686 853.101 434.859 455.189 2.860.309 908.668 1.104.183 691.315 1.391.993 1.594.145 1.129.319

32.889.376

-3.825.295

-51.728

-1.080.219

27.932.134

De totale budgetuitname € 27.932.134 is exclusief BTW. De bijdrage van de deelnemende gemeenten aan de nieuwe regionale organisatie moet nog worden verhoogd met € 1.411.050 (zie blz 29, Rapportage financiële ontvlechting) en komt daarmee op € 29.343.184 inclusief BTW. De BTW kan door de regionale organisatie niet worden gecompenseerd. De compensabele BTW kan echter wel worden doorgeschoven naar de gemeenten, zodat zij de werkelijk door de regionale organisatie betaalde BTW kan compenseren. De totaalbegroting voor de nieuwe organisatie van circa € 30.5 miljoen wordt gevormd door het bedrag van € 27.932.134 vermeerderd met de regionale brandweerbegroting 2009 (€ 2.596.753 excl. BTW en gecorrigeerd voor alle “intercompany”-transacties1). Voor alle duidelijkheid wordt vermeld dat het bovenstaande alleen betrekking heeft op het programma brandweer en niet op het GHOR-bureau of het GMC. 3.5 Personeel en HRM-beleid 3.5.1 HRM-beleid (human ressource management). Als uitgangspunten voor het HRM-beleid van de nieuwe regionale brandweerorganisatie zijn geformuleerd: - Medewerkers vormen het menselijk kapitaal en het HRM-beleid maakt integraal onderdeel uit van het organisatiebeleid (verticale integratie). Mensen vormen het belangrijkste onderdeel van de brandweerorganisatie. Dat geldt voor vrijwilligers en beroepskrachten. Daarom moet het HRM-beleid niet op zichzelf staan, maar integraal onderdeel zijn van het beleid van de nieuwe brandweerorganisatie op alle niveaus. Hierbij moet worden aangesloten op het landelijk beleid. - Het HRM-beleid bestaat uit een aantal instrumenten die onderlinge samenhang vertonen (horizontale integratie).Instrumenten op het gebied van werving en selectie, beoordeling, beloning, opleiding e.d. moeten onderling samenhangend zijn en elkaar versterken. - HRM-beleid is een integrale managementverantwoordelijkheid op alle niveaus en de uitvoering is een integrale lijnverantwoordelijkheid. Het management wordt hierbij ondersteund door HRM/P&Oconsulenten. - Uitgangspunt van beleid is dat de organisatie het meest baat heeft bij het zo dicht mogelijk bij elkaar brengen van de belangen van de medewerker en die van de organisatie (externe integratie). 1

Onderlinge dienstverleningen tussen de regionale brandweer en de gemeenten.

10

Er moet niet alleen afstemming zijn tussen de functie-eisen en de competenties van de medewerk(st)ers maar ook voldoende aandacht zijn voor houding en wensen van de medewerk(st)ers en de organisatiecultuur. De organisatiecultuur moet medewerk(st)ers in staat te stellen hun werkzaamheden op respectvolle, doelgerichte, doelmatige en persoonlijk voldoening gevende wijze te kunnen vervullen. 3.5.2 Bijzonder georganiseerd overleg. Met vertegenwoordigers van de vakbonden wordt thans overleg gevoerd over de afspraken en spelregels bij de implementatie van de nieuwe organisatie. Onderwerpen daarbij zijn arbeidsplaatsgarantie, plaatsingsregels, overgangafspraken, enzovoort. 3.5.3 Bijzondere Ondernemingsraad. De medezeggenschap wordt uitgeoefend door de Bijzondere Ondernemingsraad, waarin alle districten vertegenwoordigd zijn. De BOR heeft positief advies uitgebracht over de ter inzage liggende rapporten. Er zijn diverse aandachtspunten geformuleerd, die bij de verdere invulling (“fijnstructuur”) nog aan de orde komen. Apart komen wij terug op het nadere advies van de BOR op het visiedocument “Samen meer slagkracht”. 3.6 Besparingstaakstelling en opnieuw desintegratiekosten 3.6.1 Besluitvorming AB juni 2008. In het geding zijn de volgende twee uitgangspunten: - Desintegratiekosten van de gemeenten komen voor eigen rekening van de gemeenten. - De te behalen doelmatigheidswinst zal worden aangewend voor de kwaliteitsverbetering van de taakuitvoering.

3.6.2 Heroverweging vanwege veranderde financieel-economische omstandigheden? Het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio werd in de loop van het ontwikkelingsproces steeds nadrukkelijker geconfronteerd met de fundamenteel gewijzigde financieel-economische context. De wereld was in een half jaar tijd totaal veranderd. Daardoor kwamen vragen naar voren, die een vertaling vormden van de in toenemende mate op gemeenten afkomende financiële druk: - Is het mogelijk de doelmatigheidswinst op voorhand in beeld te brengen? - Wat is de omvang van de gemeentelijke desintegratiekosten? Bij de behandeling van de rapportage financiële ontvlechting besloot het Algemeen Bestuur opdracht te geven op eenduidige wijze de gemeentelijke desintegratiekosten als gevolg van de ontvlechting van de gemeentelijke brandweer uit de gemeentelijke organisatie in kaart te brengen. Oogmerk van deze exercitie was te overwegen of er aanleiding is om het op 25 juni 2008 genomen besluit om de desintegratiekosten voor gemeentelijke rekening te laten komen en de efficiencywinst aan te wenden voor kwaliteitsverbetering te heroverwegen. 3.6.3 Opnieuw: desintegratiekosten. Alvorens in te gaan op de mogelijke kostenreductie eerst nog een toelichting op het begrip desintegratiekosten. Wat zijn desintegratiekosten? Zoals hierboven al aangegeven zijn desintegratiekosten dat deel van de overheadkosten dat bij gemeenten achterblijft en die voorheen aan de brandweer konden worden toegerekend. Ontvlechting van de brandweerkorpsen zal er toe leiden dat een deel van de overheadkosten niet meer kan worden toegerekend aan de brandweer. Benadrukt moet worden, dat deze desintegratiekosten niet leiden tot een hogere bijdrage van een gemeente aan de regionale brandweer of tot een hogere post voor brandweeruitgaven op de begroting. Het gaat om een interne bedrijfsvoeringsproblematiek. Een deel van de brandweergerelateerde overheadkosten blijft bij gemeenten achter en kan nu aan minder kostendragers worden toegerekend. Gemeenten gaan daar verschillend mee om. Sommige gemeenten hanteren een termijn van drie jaar om deze problematiek aan te pakken. Daarbij kan worden gedacht aan terugbrengen van de variabele bedrijfsvoeringscapaciteit, herberekening van de kostprijs van producten die worden doorberekend in de leges, uitbreiding van activiteiten (bij voorbeeld ten behoeve van andere gemeenten) met als effect dat er meer posten beschikbaar komen om de resterende kosten aan toe te rekenen, enzovoort. En voor een deel is de problematiek niet oplosbaar en leidt dan tot verhoging van de interne overheadkosten per product (waardoor de producten duurder worden of er minder overblijft voor de inhoudelijke taakuitvoering) of tot bezuinigingen op de niet-variabele overhead. Het gaat dus niet om een hogere bijdrage aan de brandweer en ook niet om verhoging van het volume van de gemeentelijke bedrijfskosten, het gaat om een intern verrekeningprobleem.

11

3.6.4 Kwaliteit en efficiencytaakstelling/besparing. De efficiencywinst is nu nog niet in zichtbaar te maken en moet worden ingeschat. Of anders gezegd: moet, zo men wil, als opdracht worden meegegeven. Is een (structurele) taakstelling van € 1 miljoen een haalbaar uitgangspunt, stapsgewijs op te bouwen, in 2011 € 330.000, in 2012 € 660.000 en in 2013 € 1.000.000? Een reductie van € 1 miljoen op een begroting van ongeveer circa € 30.5 miljoen (ongeveer 3 %) is zonder meer zeer stevig. Te meer daar ook het nog te bereiken rechtspositioneel akkoord harmoniseringskosten met zich mee zal brengen, die eveneens binnen de eigen begroting van de nieuwe brandweerorganisatie gedekt moeten worden. Voor de aanloop-, ontwikkelen frictiekosten zijn incidentele middelen beschikbaar. Hoewel stevig en niet zonder effecten stelt het Algemeen Bestuur zich op het standpunt, dat deze taakstelling niet onrealistisch is. In tegenstelling tot de desintegratieproblematiek die op basis van de eigen opgaven van de gemeenten wel gekwantificeerd kan worden, kunnen de besparingen nog niet kwantitatief worden onderbouwd. Daarvoor moet eerst de fijnstructuur worden ingevuld. Bovendien is er ook geen 0-meting beschikbaar ten aanzien van de huidige kwaliteit. We kunnen nu slechts een beredeneerde inschatting maken en op basis daarvan een taakstelling formuleren. Wij vinden dat ook noodzakelijk, omdat de taakstelling een niet vrijblijvend kader dient te vormen voor de uitwerking van de fijnstructuur. Mede in het licht van de volstrekt veranderde financieel-economische omstandigheden. Die vragen om soberheid in de invulling, de scherpst mogelijke overhead, een scherpe en slanke organisatie. Op welke wijze kan de beoogde besparing worden gerealiseerd? - Sluiting van posten wordt niet in de overwegingen betrokken; de operationele repressietaken moeten geborgd blijven; focus op overhead en koude taken - De besparing wordt vertaald in een soberder, maar kwalitatief volwaardige organisatie als geheel met als uitgangspunt gelijke kwaliteit en wordt niet “verdeeld” over de vijf districten afzonderlijk (m.a.w. het is 1 taakstelling voor de gehele organisatie en geen 5 afzonderlijke taakstellingen per district; dit in reactie op een vraag in het Algemeen Bestuur vanuit het Land van Cuijk) - Beperkter invulling van capaciteit P&O en dus soberder HRM beleid - Beperkter invulling van capaciteit communicatie en dus soberder invulling van communicatiebeleid - Outsourcing, o.a. door samenwerking met gemeenten, bij voorbeeld voor de salarisadministratie, facilitaire zaken en ICT - Slimmere en eenvoudiger inkoop - Sobere kwantitatieve invulling management centraal niveau en dus een minder toonaangevende organisatie in de externe relaties - Soberder invulling secretariële ondersteuning en financieel-administratieve capaciteit - Een efficiënte, dus sobere kwaliteitscontrole en planning en control - Gezamenlijk gebruik dure hulpmiddelen, zoals reservemateriaal - Wat betreft de advisering: samenvoeging en efficiënte inzet van snipperformatie en samenvoegen van gelijkgeaarde functies; activiteiten, zoals beleidsontwikkeling, die nu op 22 plekken plaatsvinden, worden geconcentreerd; winst door specialisatie, efficiënte taaktoedeling en organisatie van kennis; gerichte inzet dure en minder dure krachten; standaardisering en uniformering van producten (adviezen) en activiteiten en dus aanpassing werkwijzen gemeenten daarop; procesharmonisatie wat betreft de door de brandweer te leveren bestuursondersteuning aan gemeenten (afstemming van werkwijzen via formats, ICTondersteund) - De ambitie een toonaangevende brandweerorganisatie te zijn wordt aanzienlijk getemporiseerd en heeft de eerste jaren de functie van een horizonperspectief. Hoe verhoudt zich dat tot de oorspronkelijke doelstellingen op het vlak van kwaliteit? Bovenstaande maatregelen hebben vanzelfsprekend stevige effecten, maar wij betwijfelen niet, dat we door regionalisering van de brandweer een organisatie krijgen die - kwalitatief en financieel – beter in staat is de beoogde kwaliteit van brandweerzorg te leveren dan in een stand alone- of een districtsaanpak. Niet alleen nu, maar ook in het licht van de toekomstige ontwikkelingen (waaronder de Wet op de Veiligheidsregio’s en de bijbehorende besluiten). Zonder regionalisering zal het nog moeilijker worden - kwalitatief en financieel - aan deze eisen te gaan voldoen. Ook de brandweercommandanten hebben deze overtuiging in een schrijven aan het Dagelijks Bestuur van de veiligheidsregio bevestigd. We creëren één kwaliteit van brandweerzorg in de regio; de opleiding kan veel beter en efficiënter worden georganiseerd. De samenwerking binnen de brandweer, maar ook

12

met externe veiligheidspartners, heeft een betere basis. Men kan specialiseren en daarmee op een hoger niveau komen en kan beschikken over meer expertise. Kortom meer kwaliteit, meer continuïteit en meer capaciteit. De taakstelling houdt de uitgangspunten overeind, maar op bepaalde terreinen wordt korter door de bocht gegaan. Samen geeft nog steeds meer slagkracht. Daarmee is ook aangegeven, dat we in moeten leveren op de oorspronkelijke ambitie van toonaangevende brandweerorganisatie (op veel langere termijn blijft dit het perspectief), maar we bouwen toch aan een toekomstbestendiger organisatie. In de volgende paragraaf geven we aan, hoe we van een bedreiging een kans willen maken voor de organisatie in wording. 3.6.5 Aanwending van opbrengst besparing. Wij willen dat de besparingstaakstelling direct ten goede komt aan de gemeentelijke begrotingen, zodat er bij de gemeenten geen bedrijfsvoeringprobleem ontstaat als gevolg van de regionalisering van de brandweer. Het Algemeen Bestuur geeft daaraan de voorkeur vanwege het naderende financiële bezuinigingsopdrachten voor gemeenten. Maar daaraan dient dan wel te worden gekoppeld, dat de nieuwe brandweerorganisatie de kans krijgt zich binnen dat financieel kader de eerste drie jaar te ontwikkelen. Een stapeling van een bezuinigingstaakstelling vanwege de aanstaande gemeentelijke bezuinigingsrondes op de opdracht die deze organisatie in ontwikkeling toch al heeft, wordt als te belastend en complex beschouwd. Het Algemeen Bestuur heeft geoordeeld dat het beter is om nu een stevig, maar duidelijk besluit te nemen. De organisatie en gemeenten weten, waaraan zij toe zijn. Met de organisatie en haar medewerkers kan dan ook worden gecommuniceerd, dat zij de eerste drie jaar niet nader zullen worden aangesproken. Daarbij past een kanttekening. Als de financieel economische context voor gemeenten verder verslechtert dan we thans voorzien en als gevolg daarvan gemeenten met zodanige financiële taakstellingen worden geconfronteerd, dat handhaving van dit uitgangspunt in redelijkheid niet meer van de gemeenten gevergd kan worden, moet dit principe opnieuw bespreekbaar kunnen worden gemaakt. Samenvattend is het volgende afsprakenpakket onderdeel van het regionaliseringsvoorstel: - Aan de nieuwe regionale brandweerorganisatie een (structurele) besparingstaakstelling op te leggen voor 2011 van € 330.000, voor 2012 van € 660.000 en vanaf 2013 van € 1.000.000. - De opbrengst van deze taakstelling aan de gemeenten ten goede laten komen als oplossing voor de problematiek van de achterblijvende overheadkosten. - De nieuwe brandweerorganisatie gedurende die periode (feitelijk van 2010 tot en met 2013) geen nieuwe bezuinigingstaakstellingen op te leggen. 4. Recapitulatie: waarom willen we regionaliseren? We vatten nog eens samen, waar het ons om te doen is. Met de vormgeving van een gezamenlijke brandweerorganisatie wordt beoogd een brandweerorganisatie te vormen die in staat is tot het leveren van meer kwaliteit, capaciteit en continuïteit. Meer kwaliteit Meer kwaliteit kan worden geleverd doordat het (beter) mogelijk wordt om procedures en materieel te uniformeren. Dit betekent dat het gemakkelijker wordt om met elkaar samen te werken of zaken uit te wisselen. De bundeling van capaciteit in één organisatie maakt het bovendien mogelijk meer specialismen (waaronder bijvoorbeeld specialistische advisering en hoogwaardige beleidsontwikkeling) te ontwikkelen. Het samenbrengen van deskundigheid in één organisatie maakt het beter mogelijk gemeenten in Brabant-Noord gezaghebbend te ondersteunen bij de ontwikkeling en uitvoering van het brandveiligheids-, rampenbestrijdings-, crisisbeheersings- en fysieke veiligheidsbeleid. Naar verwachting zal het bovendien leiden tot een hoger niveau in trainen en oefenen. De meeste brandweermensen kiezen voor een loopbaan binnen de brandweer (en niet breder binnen de overheid). Regionalisering vergroot en vergemakkelijkt de mogelijkheden om te investeren in de ontwikkeling van mensen (door bijvoorbeeld managementdevelopment en ‘job rotation’). Dit is in het belang van zowel de werknemer als de werkgever. Met de schaalgrootte van de regio kan de brandweerinbreng ten aanzien van het omgaan met nieuwe dreigingen zoals terrorisme, pandemie of nucleaire ongevallen beter geborgd worden. Ook kan er nog beter en meer multidisciplinair geoefend en samengewerkt worden, omdat het bestuur van de veiligheidsregio een samenhangend beleid voor alle diensten kan opstellen. Elke burger heeft recht op een adequaat niveau van veiligheid. Regionalisering kan hiertoe een bijdrage leveren. Regionalisering kan ertoe bijdragen dat het niveau van de uitvoering verder professionaliseert. Als gevolg van de regionalisering en de bundeling van capaciteit is er eveneens meer ruimte voor innovatie en vernieuwing. Hierbij kan gedacht worden aan andere methoden van

13

brandbestrijding, vernieuwingen in de relaties met werkgevers, nieuwe opleidingsmethodieken, toepassingen van materieel uit andere werkomgevingen et cetera. Meer continuïteit In kleine organisaties betekent het wegvallen van een medewerker direct een hoge mate van productieverlies. Door de bundeling van capaciteit in één organisatie zijn korpsen minder kwetsbaar en kunnen bijvoorbeeld bezettingsproblemen gezamenlijk opgelost worden. In het licht van de afnemende beschikbaarheid van vrijwilligers (in de dagsituatie) dient er gezocht te worden naar mogelijkheden om de brandweerzorg blijvend te borgen; onderlinge steunverlening en optimalisatie op regionaal niveau is eenvoudiger vanuit één organisatie. Voor vrijwilligers heeft dat als voordeel dat er meer mogelijkheden komen om zowel in de woon- als de werkgemeente uit te rukken, op basis van goede arbeidsvoorwaarden en faciliteiten. Meer capaciteit Op diverse terreinen zijn door intensieve samenwerking al enkele schaalvoordelen gerealiseerd. Door een minder vrijblijvende aanpak zijn er nog meer voordelen te behalen, bijvoorbeeld door gezamenlijke inkoop van brandweermaterieel, materiaal, kleding en dergelijke. Ook met de invoering van centrale regie op het beheer kan efficiencywinst gerealiseerd worden. Het is dan niet langer nodig dat iedere gemeente een eigen voorraad reserveslangen, kleding en dergelijke aanhoudt. Veel zaken worden in elk korps hetzelfde gedaan. Er worden procedures ontwikkeld, er worden lessen ontwikkeld, landelijk beleid geïmplementeerd, enzovoorts. Deze zaken kunnen vanuit één organisatie efficiënter worden opgepakt, waardoor doublures worden voorkomen en er capaciteit vrijkomt. Uiteraard kent de regionalisering van de brandweer ook een aantal mogelijke risico’s of aandachtspunten. Te denken valt aan verminderde bestuurbaarheid, minder betrokkenheid en kostenontwikkeling. Deze mogelijke nadelen zijn vroegtijdig onderkend, waardoor het mogelijk was hier bij het ontwerp van de nieuwe organisatie nadrukkelijk rekening mee te houden. Gemeenten houden via verschillende lijnen hun bestuurlijke sturing en invloed. Ook in financiële zin. Zie daarover paragraaf 3.2.6. Samengevat: rechtstreekse vertegenwoordiging in het Algemeen Bestuur, de adoptieregeling, de begrotings- en verantwoordingslijnen, bespreken van (kosten)evaluaties, voor verschillende documenten worden de individuele gemeenten gevraagd om hun opvattingen of zienswijzen. Gemeenten bepalen gezamenlijk het beleid en het dienstverleningsniveau, maar in aanvulling daarop kunnen afzonderlijke gemeenten ook dienstverleningsovereenkomsten sluiten voor lokaal maatwerk. En ook de lokale inbedding en betrokkenheid blijven overeind. De nieuwe organisatie moet nadrukkelijk een organisatie zijn, waarbij ook de vrijwilliger zich thuis voelt en zijn verenigingsactiviteiten kan voortzetten. Die verenigingen worden daartoe ook gefaciliteerd. Tenslotte citeren we met instemming de considerans van de Wet veiligheidsregio’s: “Alzo Wij in overweging genomen hebben, dat het wenselijk is om de brandweerzorg, de rampenbestrijding, de crisisbeheersing en de geneeskundige hulpverlening, met behoud van lokale verankering bestuurlijk en operationeel op regionaal niveau te integreren, teneinde een doelmatige en slagvaardige hulpverlening te verzekeren, mede op basis van een gecoördineerde voorbereiding, en daartoe veiligheidsregio’s in te stellen.”

5. Wijziging gemeenschappelijke regeling Met het vaststellen van deze gewijzigde gemeenschappelijke regeling dragen de deelnemers taken en bevoegdheden op het gebied van de brandweerzorg over aan het bestuur van de Veiligheidsregio Brabant-Noord. Vaststelling van een gewijzigde gemeenschappelijke regeling, die de basis biedt voor regionalisering van de brandweer, is ook een voorwaarde van het convenant met BZK. Regionalisering van de brandweer vindt plaats binnen het kader van de veiligheidsregio. Deze behartigt het belang van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde en integrale uitvoering van de hulpverlening, alsmede de voorbereiding daarop. We noemen als aan de regio over te dragen brandweertaken: het voorkomen, beperken en bestrijden van brand en het beperken van brandgevaar. Daartoe behoort ook het adviseren van gemeenten over brandveiligheid in het kader van vergunningverlening en het uitvoeren van brandveiligheidscontroles. Materieelaankoop en - beheer, de personeelszorg, voorbereiding van de coördinatie bij bestrijding van rampen en zware ongevallen en het verzorgen van opleidingen vallen straks allemaal onder regionale verantwoordelijkheid. De regio stelt o.a. een organisatieplan vast als bedoeld in de Brandweerwet en

14

het niveau van de door de veiligheidsregio te leveren brandweerzorg, zoals dit voor ieder van de deelnemende gemeenten minimaal geldt. Wat betreft dat plan en het niveau van veiligheidszorg kunnen de colleges van B&W hun opvattingen tevoren kenbaar maken. Tot de over te dragen taken behoren niet het verlenen en handhaven van gebruiksvergunningen en het beschikbaar stellen en in stand houden van brandweerkazernes. In aanvulling op de taken die de veiligheidsregio op basisniveau voor gemeenten verricht, kan per gemeente worden overeengekomen dat tegen betaling een hoger voorzieningenniveau wordt geleverd. Overigens blijft de burgemeester verantwoordelijk voor veiligheid en houdt het opperbevel bij brand en ongevallen, als de brandweer daarbij een taak heeft. De raden wijzen de burgemeesters aan als lid van het Algemeen Bestuur. Deze leden hebben een informatie- en verantwoordingsplicht jegens de raad. Het Dagelijks Bestuur zendt de ontwerpbegroting jaarlijks naar de raden, vergezeld van een meerjarenraming. De raden kunnen hun zienswijze naar voren brengen. Ook de rekening wordt aan de raden overlegd. Wat krijgen gemeenten terug? Een effectieve, efficiënte beter samenwerkende, toekomstbestendige brandweer organisatie. Zie verder over de besturing en de positie van de raden paragraaf 3.2.6. 6. Communicatie Wij hebben vele communicatiemiddelen ingezet: website, nieuwsbrieven, presentaties commandanten en projectleider, bijeenkomsten voor beroeps, vrijwilligers en leidinggevenden. Bij de invulling van de fijnstructuur zijn vele vertegenwoordigers vanuit de brandweer betrokken. Er worden nu ook klankbordgroepen ingesteld voor beroeps en vrijwilligers. 7. Financiële gevolgen voor onze gemeente Deze paragraaf zal de gemeente zelf moeten invullen. Het moet gaan om de gemeentelijke bijdrage aan de nieuwe regionale organisatie. In principe is die budgettair neutraal. Het bedrag dat gemeenten aan de brandweer verstrekken, blijft gelijk. Op basis van het besluit van het Algemeen Bestuur van 7 oktober 2009 zal de opbrengst van de besparingstaakstelling ad € 1 miljoen aan de gemeenten worden teruggegeven ten behoeve van de dekking van de desintegratiekosten. Het moet mogelijk worden geacht om de resterende problemen binnen de bedrijfsvoering op te vangen zonder dat dit aanleiding geeft tot tariefsverhogingen e.d. Maar dat blijft uiteraard een eigen gemeentelijk keuze. 8. Vervolgstappen Als vervolg op de besluitvorming in de gemeenteraden zal de invulling van de fijnstructuur (detailontwerp van de organisatie) zijn beslag krijgen. In afstemming met het DB is reeds aangevangen met een aantal voorbereidende werkzaamheden in dit kader. Verder heeft benoeming van de sleutelfunctionarissen van de nieuwe organisatie prioriteit. Het jaar 2010 is beschikbaar voor de integrale voorbereiding van de invoering 1 januari 2011.

Voorstel Voorgesteld wordt bijgaand ontwerp-besluit vast te stellen.

Burgemeester en wethouders van ……..

De Burgemeester

De gemeentesecretaris.

15

Ontwerp-besluit

De gemeenteraad van xxxxxxxxxxxxxxx in zijn openbare vergadering van xx december 2009; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. , regnr. ; in aanmerking genomen de Wet veiligheidsregio’s zoals deze naar verwachting begin 2010 van kracht zal worden; gelet op de Gemeentewet, de Brandweerwet 1985 en de Wet gemeenschappelijke regelingen;

Besluit

16

1. Alle lokale brandweertaken, met ingang van 1/1/2011 op te dragen aan de Veiligheidsregio Brabant-Noord en daartoe per genoemde datum de gemeentelijke budgetten, medewerkers en materiële zaken (met uitzonderling van de brandweerkazernes) over te dragen aan de Veiligheidsregio Brabant-Noord. 2. In te stemmen met de door het bestuur van de Veiligheidsregio vastgestelde plannen voor de uitwerking van de regionalisering van de brandweer. 3. Aan de nieuwe regionale brandweerorganisatie een besparingstaakstelling op te leggen van € 330.000 in het jaar 2011, van € 660.000 in het jaar 2012 en met ingang van 2013 structureel € 1.000.000 per jaar. 4. De opbrengst van deze taakstelling aan de gemeenten ten goede laten komen ter compensatie van de problematiek van de achterblijvende overheadkosten. 5. De nieuwe brandweerorganisatie gedurende de periode 2010 t/m 2013 geen aanvullende bezuinigingstaakstellingen op te leggen. 6. De gemeenschappelijke regeling “Veiligheidsregio Brabant-Noord” te wijzigen en opnieuw vast te stellen overeenkomstig de bij dit besluit behorende tekst en de daarbij behorende toelichting.

…………………(gemeente) De gemeenteraad voornoemd, De griffier,

De voorzitter,

17

Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord 2011 De raden, de colleges en de burgemeesters van de gemeenten Bernheze, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Grave, Haaren, Heusden, ’s-Hertogenbosch, Landerd, Lith, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Uden, Veghel en Vught en het regionaal college en de korpsbeheerder van de politieregio Brabant-Noord ieder voor zover het zijn verantwoordelijkheden aangaat; overwegende -

dat zij op grond van artikel 3, eerste lid Brandweerwet en artikel 3 Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen sinds 1 juli 2006 een gemeenschappelijke regeling hebben waarbij de gemeenschappelijke regeling Regionale Hulpverleningsdienst Brabant-Noord en de gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijk Meldcentrum Brabant-Noord zijn geïntegreerd;

-

dat de bestuursorganen van de in de Veiligheidsregio Brabant-Noord samenwerkende gemeenten hebben besloten om de brandweer te regionaliseren;

-

dat daartoe de taken als bedoeld in artikel 1 Brandweerwet 1985 door de colleges van burgemeester en wethouders van de in de Veiligheidsregio Brabant-Noord samenwerkende gemeenten moeten worden overgedragen aan de Veiligheidsregio Brabant-Noord;

gelet op: -

de Wet gemeenschappelijke regelingen, de Gemeentewet, de Algemene Wet Bestuursrecht, de Politiewet 1993, de Brandweerwet 1985, de Wet rampen en zware ongevallen en de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen, de Wet ambulancevervoer/Wet ambulancezorg;

besluiten: dat de “Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord” wordt gewijzigd en als volgt komt te luiden:

Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord 2011 Conceptversie 0.5 21-09-2009

1

Gemeenschappelijke regeling

Veiligheidsregio Brabant-Noord 2011


2

HOOFDSTUK 1 Artikel 1.1 1.

BEGRIPSBEPALINGEN Begrippen

In deze gemeenschappelijke regeling wordt verstaan onder: a) wet: Wet gemeenschappelijke regelingen; b) regeling: deze gemeenschappelijke regeling; c) gemeente: aan deze regeling deelnemende gemeente; d) college: college van burgemeester en wethouders van een gemeente; e) politieregio: de politieregio Brabant-Noord; f) regionaal college: het regionaal college van de politieregio zoals bedoeld in artikel 22 van de Politiewet 1993; g) werkgebied: het gezamenlijk grondgebied van de deelnemende gemeenten, dat samenvalt met de politieregio; h) Gedeputeerde Staten: Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Brabant; i) Korpsbeheerder: de korpsbeheerder van de politieregio zoals bedoeld in artikel 1 van de Politiewet 1993; j) regionaal commandant (brandweer): commandant, zoals bedoeld in artikel 3 lid 2 van de Brandweerwet 1985; k) regionaal geneeskundig functionaris: functionaris zoals bedoeld in artikel 2 van de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen; l) Korpschef: de korpschef van de politieregio zoals bedoeld in artikel 1 van de Politiewet 1993; m) Coördinerend gemeentesecretaris: de secretaris van één van de deelnemende gemeenten, welke -uit hun midden- is aangewezen; n) regionale ambulancevoorziening: de rechtspersoon zoals bedoeld in artikel 1 van (het wetsvoorstel) Wet ambulancezorg, die ambulancezorg voor het werkgebied verricht; o) Hulpverlening: hulpverlening door politie, brandweer en GHOR, waarbij onder hulpverlening door politie wordt verstaan: de hulpverlening, zoals bedoeld in artikel 2 Politiewet, maar beperkt zich tot situaties waarin sprake is van een ramp of crisis. p) Geneeskundige hulpverlening: hulpverlening zoals bedoeld in artikel 1 van de Wet geneeskundige hulpverlening bij rampen; q) Gemeenschappelijk meldcentrum: een facilitaire infrastructurele voorziening inclusief “112-centrale’ voor het werkgebied waarvan gebruik wordt gemaakt door de regionale brandweeralarmcentrale, de meldkamer van de politieregio en de meldkamer ambulancezorg en waarin het callcenter van de politieregio en een regionaal coördinatiecentrum is ondergebracht; r) Meldkamer ambulancezorg: centrale post (ambulancevervoer) zoals bedoeld in de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen en de Wet ambulancevervoer; s) Regionaal coördinatiecentrum: gezamenlijk centrum van waaruit (multidisciplinair) grootschalig en bijzonder optreden kan worden gecoördineerd; t) Operationele leiding: bevoegdheid tot het geven van bindende aanwijzingen aan commandanten van de bij de bestrijding van branden, zware ongevallen en rampen samenwerkende diensten, zonder daarbij te treden in de bevoegdheden van de commandanten van die diensten aangaande de wijze van uitvoering van de aan hen opgedragen taken; u) Veiligheidsbureau: een voorziening waarbinnen op projectbasis werkzaamheden worden uitgevoerd. v) Bijstand: Aanvullend personeel en materieel ten behoeve van de ondersteuning binnen en buiten de eigen regio, aangevraagd door of namens het bevoegd gezag.


3

2.

3.

Waar in de regeling de Gemeentewet van overeenkomstige toepassing wordt verklaard, treden –voor zover relevant- in plaats van 'de gemeente', 'de raad', 'het college' en 'de burgemeester' onderscheidenlijk: ‘het openbaar lichaam', 'het algemeen bestuur', 'het dagelijks bestuur' en 'de voorzitter'.

Waar in de regeling met betrekking tot personen, een mannelijk voornaamwoord of een mannelijk functionarisbegrip gebruikt wordt, worden zowel mannelijke als vrouwelijke personen bedoeld.


4

HOOFDSTUK 2

Artikel 2.1

ALGEMENE BEPALINGEN

Het openbaar lichaam

1

Er is een openbaar lichaam, genaamd “Veiligheidsregio Brabant-Noord”. Het is gevestigd te ’s-Hertogenbosch.

2

Het bestuur van de Veiligheidsregio Brabant-Noord bestaat uit het algemeen bestuur, het dagelijks bestuur en de voorzitter.

Artikel 2.2

Beperking deelname politieregio

De politieregio Brabant Noord neemt aan deze regeling slechts deel voor zover het betreft het gemeenschappelijk meldcentrum zoals bedoeld in artikel 3.6 en voor zover het betreft het veiligheidsbureau zoals bedoeld in artikel 3.7.

Artikel 2.3

Toepassing Gemeentewet

Voor zover daarvan niet in deze regeling is afgeweken is de Gemeentewet van overeenkomstige toepassing op deze regeling.


5

HOOFDSTUK 3 Artikel 3.1

DOELSTELLING, TAKEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN

Doelstelling

De veiligheidsregio Brabant-Noord behartigt het belang van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde, waar mogelijk integrale, uitvoering van de hulpverlening in het werkgebied alsmede de voorbereiding daarop. Artikel 3.2

Taken algemeen

De aan de regeling deelnemende rechtspersonen werken in de Veiligheidsregio Brabant-Noord bestuurlijk samen ter behartiging van het in artikel 3.1 genoemde belangen. Artikel 3.3

Taken brandweerzorg

1.

De veiligheidsregio Brabant-Noord heeft een Regionale Brandweer Brabant-Noord.

2.

De veiligheidsregio Brabant-Noord heeft op het terrein van de brandweerzorg tot taak: I. Het zorgdragen voor: a. het voorkomen, beperken en bestrijden van brand, het beperken van brandgevaar, het voorkomen en beperken van ongevallen bij brand en al hetgeen daarmee verband houdt; Hiertoe behoort in ieder geval : i) het adviseren van gemeenten over brandveiligheid in het kader van vergunningverlening; ii) het uitvoeren van brandveiligheidscontroles; b. het beperken en bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan door brand; c. het feitelijk uitvoeren van de werkzaamheden terzake van de onder a en b genoemde onderwerpen alsmede terzake van het bepreken en bestrijden van rampen en zware ongevallen als bedoeld in artikel 1 van de Wet rampen en zware ongevallen; d. het instellen en in stand houden van een regionale brandweeralarmcentrale; e. het aanschaffen en beheren van gemeenschappelijk materieel; f. het benoemen, schorsen en ontslaan van de commandant en het overige personeel van de regionale brandweer en het vaststellen van een instructie voor het personeel; g. het beschikbaar stellen van personeel en materieel voor bijstandverlening; h. het voorbereiden van de coördinatie bij de bestrijding van rampen en zware ongevallen; i. het voorbereiden van de organisatie voor het optreden van de brandweer in buitengewone omstandigheden en het regelen van de operationele leiding bij de bestrijding van rampen en zware ongevallen; j. het verzamelen en evalueren van gegevens ten behoeve van de waarschuwing en alarmering van de bevolking in geval van een ramp of een zwaar ongeval of van ernstige vrees voor het ontstaan daarvan; k. het waarschuwen van de bevolking door middel van het sirenenet; l. het verkennen van gevaarlijke stoffen en het verrichten van ontsmetting; m. de coördinatie van de bijstandverlening bedoeld onder d.; n. de coördinatie van de brandweerkwaliteitszorg in het werkgebied; o. het verzorgen van oefeningen met het oog op het optreden in groter verband; p. het verzorgen van opleidingen.


6

II. Het vaststellen van: a. een beheersplan als bedoeld in artikel 5 van de Wet rampen en zware ongevallen; b. een organisatieplan als bedoeld in artikel 4a van de Brandweerwet 1985; c. het niveau van de door de veiligheidsregio te leveren brandweerzorg zoals dit voor ieder van de deelnemende gemeenten minimaal geldt; 3. Het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio gaat niet over tot vaststelling van de in lid 2, onder II, a en b genoemde plannen en het niveau van geleverde brandweerzorg alvorens de colleges van burgemeesters in de gelegenheid zijn gesteld hun opvattingen over de voorstellen daartoe kenbaar te maken. 4. Tot de overgedragen taken behoren niet: a. het verlenen en handhaven van gebruikersvergunningen; b. het beschikbaar stellen en in stand houden van brandweerkazernes. Artikel 3.4

Hoger voorzieningenniveau brandweerzorg

In aanvulling op de taken die de Veiligheidsregio op het basisniveau voor gemeenten verricht op grond van artikel 3.3, kan per gemeente worden overeengekomen dat de Veiligheidsregio ten aanzien van deze taken tegen betaling een hoger voorzieningenniveau voor de brandweerzorg levert.

Artikel 3.5

Taken geneeskundige hulpverlening

1.

De veiligheidsregio Brabant-Noord heeft een organisatorisch samenwerkingsverband voor de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen: het bureau GHOR.

2.

De veiligheidsregio Brabant-Noord heeft op het terrein van de geneeskundige hulpverlening tot taak: a) b)

c) d) e) f) g)

h)

het instellen en in stand houden van een centrale post voor het ambulancevervoer; het vaststellen van de taken van de binnen het werkgebied werkzame gezondheidsdiensten in het kader van de geneeskundige hulpverlening en de realisering daarvan; het instellen en in stand houden van een organisatorisch samenwerkingsverband gericht op geneeskundige hulpverlening; het zorgdragen voor onderlinge bijstand bij de uitvoering van de geneeskundige hulpverlening; het benoemen,schorsen en ontslaan van de regionaal geneeskundig functionaris het vaststellen van een organisatieplan als bedoeld in artikel 6 van de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen; het vaststellen van een regeling met betrekking tot de inzet van het organisatorisch samenwerkingsverband zoals bedoeld onder c) bij het verlenen van geneeskundige hulp; het stellen van regels ten aanzien van het beslissen op aanvragen van ambulancevervoer zoals bedoeld in artikel 7 lid 3 van de Wet ambulancevervoer.


7

Artikel 3.6

Taken gemeenschappelijk meldcentrum

1.

De veiligheidsregio Brabant-Noord heeft een gemeenschappelijk meldcentrum.

2.

De veiligheidsregio Brabant-Noord heeft op het terrein van het gemeenschappelijk meldcentrum tot taak: a) het beheer van het gemeenschappelijk meldcentrum dat omvat de exploitatie van het gebouw en de technische infrastructuur en het genereren van managementinformatie ten behoeve van een adequate taakuitoefening; b) het aanbieden, instandhouden en doorontwikkelen van onderlinge en vernieuwende communicatie- en informatiemogelijkheden en –voorzieningen waardoor de hulpverleningsdiensten hun inzet efficiënt en effectief kunnen aansturen.

3.

De inhoudelijke verantwoordelijkheid voor de meldkamers is als volgt geregeld: a) De veiligheidsregio Brabant-Noord is verantwoordelijk voor de organisatie, operationele aansturing en wijze van invulling van de operationele prestaties van de meldkamer brandweer. b) De politieregio is verantwoordelijk voor de organisatie, operationele aansturing en wijze van invulling van de operationele prestaties van de meldkamer politie en het call center politie. c) De regionale ambulancevoorziening is verantwoordelijk voor de organisatie, operationele aansturing en wijze van invulling van de operationele prestaties van de meldkamer ambulancezorg.

4.

Met betrekking tot de inhoudelijke verantwoordelijkheid van de meldkamers, zoals omschreven in het vorige lid, hebben de Veiligheidsregio, de politieregio en de regionale ambulancevoorziening een verplichting zich in te spannen voor een zo groot mogelijke integrale samenwerking op de meldkamers.

Artikel 3.7

Taken Veiligheidsbureau

1. De veiligheidsregio Brabant-Noord heeft een veiligheidsbureau.


8

2. De veiligheidsregio Brabant-Noord heeft op het terrein van het veiligheidsbureau tot taak: het projectmatig samenwerken aan het opstellen van plannen voor het voorkomen, beperken en bestrijden van crises, rampen en ongevallen in de regio met behoud van de eigen verantwoordelijkheid van de samenwerkende organisaties.


9

HOOFDSTUK 4

Artikel 4.1

HET ALGEMEEN BESTUUR

Samenstelling

1.

Het algemeen bestuur bestaat maximaal uit zoveel leden als het aantal rechtspersonen dat aan de regeling deelneemt. Ieder lid heeft een plaatsvervanger.

2.

De raden van de deelnemende gemeenten wijzen de burgemeester aan als lid van het algemeen bestuur. Het regionaal college wijst uit zijn midden de voorzitter aan als lid.

3.

De raden van de deelnemende gemeenten wijzen elk een wethouder aan als plaatsvervangend lid. Het regionaal college wijst uit zijn midden een plaatsvervangend lid aan.

4.

a.

De leden van het algemeen bestuur hebben ieder één stem.

b.

Het lid van het regionaal college heeft zowel een stem namens de gemeente waarvan hij burgemeester is als namens de politieregio.

c.

Het lid dat door het regionaal college is aangewezen neemt als vertegenwoordiger van de politieregio slechts aan de besluitvorming deel voorzover het betreft het gemeenschappelijk meldcentrum en het veiligheidsbureau.

Artikel 4.2

Zittingsduur

1.

De (plaatsvervangende) leden van het algemeen bestuur hebben zitting gedurende de zittingsduur van de gemeenteraad. In een nieuwe zittingsduur van de gemeenteraad kunnen zij terstond opnieuw worden aangewezen. Zij blijven, onverminderd in het bepaalde in lid 2, als lid van het algemeen bestuur fungeren totdat hun opvolgers zijn aangewezen.

2.

Het (plaatsvervangend) lidmaatschap eindigt zodra het (plaatsvervangend) lid ophoudt burgemeester c.q. wethouder c.q. lid van het regionaal college te zijn.

3.

Van elke wijziging in het (plaatsvervangend) lidmaatschap geeft het college van de gemeente die het aangaat c.q. het regionaal college binnen 14 dagen kennis aan de voorzitter.

Artikel 4.3

1.

Vergaderingen

Het algemeen bestuur vergadert jaarlijks tenminste tweemaal. Het algemeen bestuur vergadert voorts zo vaak als de voorzitter of het dagelijks bestuur dit nodig oordeelt of tenminste een vijfde van het aantal leden van het algemeen bestuur daarom verzoekt. De voorzitter is gehouden binnen drie weken na ontvangst ervan uitvoering te geven aan een dergelijk verzoek.


10

2.

De artikelen 16, 19, 20, 22, 23, 24, 25, 26 en 28 tot en met 32 van de Gemeentewet zijn, voor zover daarvan bij de wet niet is afgeweken, op het houden en de orde van de vergaderingen van het algemeen bestuur van overeenkomstige toepassing.

HOOFDSTUK 5

Artikel 5.1

HET DAGELIJKS BESTUUR

Samenstelling

1.

Het dagelijks bestuur bestaat uit de voorzitter van het algemeen bestuur en vier andere leden. Ieder lid heeft een plaatsvervanger.

2.

De leden en de plaatsvervangende leden worden uit en door het algemeen bestuur aangewezen.

Artikel 5.2

Zittingsduur

1.

Het (plaatsvervangend) lidmaatschap van het dagelijks bestuur eindigt zodra het lidmaatschap van het algemeen bestuur eindigt of wanneer het lid van het dagelijks bestuur als zodanig ontslag neemt.

2.

Het (plaatsvervangend) lid van het dagelijks bestuur dat ontslag neemt, blijft in functie tot de eerstvolgende vergadering van het algemeen bestuur.

Artikel 5.3

Onvrijwillig ontslag

1.

Het algemeen bestuur kan een (plaatsvervangend) lid van het dagelijks bestuur ontslag verlenen indien dit lid niet meer het vertrouwen bezit van het algemeen bestuur.

2.

Artikel 49 van de Gemeentewet is zoveel mogelijk van overeenkomstige toepassing.

Artikel 5.4

Vergaderingen

1.

Het dagelijks bestuur stelt een reglement van orde voor zijn vergaderingen en andere werkzaamheden vast, dat aan het algemeen bestuur wordt toegezonden.

2.

De artikelen 54 t/m 60 van de Gemeentewet zijn op de vergaderingen van het dagelijks bestuur van overeenkomstige toepassing.


11

HOOFDSTUK 6

Artikel 6.1

DE VOORZITTER

Aanwijzing en vervanging

1.

Het algemeen bestuur wijst de voorzitter aan van het openbaar lichaam.

2.

De voorzitter is tevens voorzitter van het algemeen bestuur en van het dagelijks bestuur.

3.

Bij verhindering of ontstentenis wordt de voorzitter vervangen door een door het dagelijks bestuur uit zijn midden aan te wijzen plaatsvervanger.

4.

De voorzitter tekent de stukken die van het algemeen en dagelijks bestuur uitgaan. Deze stukken worden door de secretaris mede-ondertekend.

5.

In afwijking van het bepaalde in het vorige lid kan het dagelijks bestuur de voorzitter toestaan om de ondertekening van stukken die van het dagelijks bestuur uitgaan op te dragen aan een ander lid van het dagelijks bestuur of de ondertekening te mandateren aan de secretaris of aan een ander persoon.

6.

De voorzitter vertegenwoordigt de veiligheidsregio Brabant-Noord in en buiten rechte. Hij kan de vertegenwoordiging opdragen aan een door hem aan te wijzen gemachtigde.


12

HOOFDSTUK 7

Artikel 7.1

BEVOEGDHEDEN BESTUURSORGANEN

Bevoegdheden algemeen

Aan de veiligheidsregio Brabant-Noord zijn door de (organen van) de deelnemende rechtspersonen alle bevoegdheden tot regeling en bestuur toegekend die op enig moment nodig zijn voor de uitvoering van de aan de veiligheidsregio Brabant-Noord opgedragen taken.

Artikel 7.2

Verdeling van taken en bevoegdheden

Voor zover daarvan in deze regeling niet wordt afgeweken is op de veiligheidsregio Brabant-Noord en haar bestuursorganen de verdeling van bevoegdheden van toepassing zoals deze geldt in de Gemeentewet. Met dien verstande dat voor gemeente, gemeenteraad, burgemeester en wethouders en burgemeester in de plaats treden respectievelijk: veiligheidsregio Brabant-Noord, algemeen bestuur, dagelijks bestuur en voorzitter. En met dien verstande dat de verdeling van bevoegdheden over die organen de in deze regeling bepaalde verdeling van taken volgt.

Artikel 7.3

Algemeen bestuur

1.

Het algemeen bestuur staat aan het hoofd van de veiligheidsregio Brabant-Noord.

2.

Het algemeen bestuur is bevoegd tot regeling en bestuur inzake de huishouding van de veiligheidsregio Brabant-Noord voor zover bij de wet of in deze regeling de bevoegdheid daartoe niet aan het dagelijks bestuur of de voorzitter is toegekend.

3.

Het algemeen bestuur stelt de verordeningen van de veiligheidsregio Brabant-Noord vast die het in het belang van de veiligheidsregio nodig acht en voor zover bij de wet of in deze regeling de bevoegdheid daartoe niet aan het dagelijks bestuur is toegekend.

Artikel 7.4

Dagelijks bestuur

1.

Het dagelijks bestuur is belast met de uitvoering van de besluiten van het algemeen bestuur.

2.

De artikelen 53, 53a, 74, 170 lid 1 en lid 3 en 171 van de Gemeentewet zijn van overeenkomstige toepassing op de voorzitter.


13

HOOFDSTUK 8

Artikel 8.1

INFORMATIE EN VERANTWOORDING

Informatie- en verantwoordingsplicht leden algemeen bestuur

1.

Een lid van het algemeen bestuur geeft het orgaan dat hem heeft aangewezen ongevraagd alle informatie die voor een juiste beoordeling van het door de veiligheidsregio Brabant-Noord gevoerde en te voeren beleid nodig is.

2.

Een lid van het algemeen bestuur geeft het orgaan dat hem heeft aangewezen de door een of meer leden van dat orgaan gevraagde inlichtingen. Schriftelijk gevraagde inlichtingen worden schriftelijk gegeven.

3.

Alvorens de gevraagde inlichtingen te verstrekken kan het lid van het algemeen bestuur zich daarover laten adviseren door het dagelijks bestuur.

4.

Een lid van het algemeen bestuur is verantwoording verschuldigd aan het orgaan dat hem heeft aangewezen voor het door hem in het algemeen bestuur gevoerde beleid.

5.

Het afleggen van verantwoording vindt plaats overeenkomstig het reglement van orde van het desbetreffende orgaan met dien verstande dat termijnen worden verdubbeld om het lid van het algemeen bestuur de gelegenheid te geven zich door het dagelijks bestuur te laten informeren.

6.

Het algemeen bestuur stelt jaarlijks voor 1 juli een jaarverslag vast waarin verslag wordt gedaan over het door de veiligheidsregio Brabant-Noord gevoerde bestuur en bereikte resultaten. Het jaarverslag wordt gezonden aan de raden van de deelnemende gemeenten en aan het regionaal college van de politieregio Brabant-Noord.

Artikel 8.2

Informatie- en verantwoordingsplicht (leden) dagelijks bestuur

1.

De leden van het dagelijks bestuur verstrekken zowel gezamenlijk als ieder afzonderlijk de door het algemeen bestuur of door een of meer leden daarvan gevraagde inlichtingen. Schriftelijk gevraagde inlichtingen worden zo mogelijk schriftelijk gegeven.

2.

De leden van het dagelijks bestuur verstrekken zowel gezamenlijk als ieder afzonderlijk de, door de organen van de deelnemers of een of meer leden daarvan, gevraagde inlichtingen.

3.

De leden van het dagelijks bestuur leggen zowel gezamenlijk als ieder afzonderlijk verantwoording af aan het algemeen bestuur voor het door hen gevoerde bestuur.

Artikel 8.3

Informatie- en verantwoordingsplicht voorzitter

Het bepaalde in artikel 8.2 is van overeenkomstige toepassing op de voorzitter voor het door hem als zodanig gevoerde bestuur.


14

HOOFDSTUK 9 Artikel 9.1

FUNCTIES, PERSONEEL EN ORGANISATIE

Secretaris

1.

De veiligheidsregio Brabant-Noord heeft een secretaris die door het algemeen bestuur wordt benoemd, geschorst en ontslagen.

2.

De secretaris is tevens regionaal commandant brandweer zoals bedoeld in artikel 9.2.

3.

De secretaris staat het algemeen bestuur, het dagelijks bestuur en de voorzitter, bij de uitoefening van hun taak terzijde.

4.

Het algemeen en het dagelijks bestuur stellen nadere regels voor de taak en de bevoegdheden van de secretaris.

5.

De secretaris is in de vergaderingen van het algemeen bestuur en van het dagelijks bestuur aanwezig.

6.

De stukken die van het algemeen bestuur en van het dagelijks bestuur uitgaan worden door de secretaris mede ondertekend tenzij de ondertekening door de voorzitter aan hem is opgedragen.

7.

Het dagelijks bestuur regelt de vervanging van de secretaris.

Artikel 9.2

Regionaal commandant brandweer

1.

De veiligheidsregio Brabant-Noord heeft een regionaal commandant brandweer die door het algemeen bestuur wordt benoemd, geschorst en ontslagen.

2.

De regionaal commandant brandweer is tevens secretaris zoals bedoeld in artikel 9.1.

3.

De regionaal commandant is belast met de leiding over het veiligheidsbureau.

4.

De regionaal commandant brandweer is belast met de operationele leiding bij buitengewone omstandigheden, rampen, zware ongevallen en grootschalige incidenten of ernstige vrees daarvoor, tenzij het bevoegde gezag als bedoeld in de artikelen 11 en 12 van de Wet rampen en zware ongevallen, een andere voorziening treft.

Artikel 9.3

Regionaal geneeskundig functionaris

1.

De veiligheidsregio Brabant-Noord heeft een regionaal geneeskundig functionaris die door het algemeen bestuur wordt benoemd, geschorst en ontslagen.

2.

De regionaal geneeskundig functionaris is belast met de operationele leiding over de geneeskundige hulpverlening.

3.

De regionaal geneeskundig functionaris coördineert de voorbereiding van de spoedeisende medische hulpverlening op de geneeskundige hulpverlening en stemt de maatregelen ter voorbereiding van de geneeskundige hulpverlening af op de maatregelen van de andere bij de rampenbestrijding betrokken disciplines.


15

Artikel 9.4

Korpschef politie

De korpschef is belast met de uitvoering van taken, zoals bedoeld in artikel 3.6, lid 2. Artikel 9.5

Overig personeel

Overig personeel in dienst van het openbaar lichaam wordt benoemd, geschorst en ontslagen door het dagelijks bestuur.

Artikel 9.6

Organisatieverordening

1.

Het algemeen bestuur stelt een organisatieverordening vast.

2.

De organisatieverordening bevat in ieder geval bepalingen betreffende a) de onderlinge verdeling van taken en verantwoordelijkheden tussen de secretaris/regionaal commandant, de regionaal geneeskundig functionaris, de korpschef en de coördinerend gemeentesecretaris; b) de voorbereiding van de bestuurlijke besluitvorming en de wijze waarop daarbij een of meer adviseurs worden betrokken; c) het veiligheidsbureau zoals bedoeld in artikel 3.7.

Artikel 9.7

Rechtspositieregeling

1.

Op personeel aangesteld bij de veiligheidsregio Brabant-Noord, de in deze regeling benoemde functionarissen inbegrepen, is de rechtspositie van de gemeente ’s-Hertogenbosch van toepassing.

2.

Het algemeen bestuur kan besluiten, op het gehele personeel of een deel daarvan een andere rechtspositieregeling van toepassing te verklaren.

3.

Het algemeen bestuur kan afwijken van enige van toepassing verklaarde rechtspositieregeling.


16

HOOFDSTUK 10

Artikel 10.1

FINANCIËLE BEPALINGEN

Algemene bepaling

Voor zover daarvan niet bij of krachtens de wet of deze regeling is afgeweken is op dit hoofdstuk van overeenkomstige toepassing Titel IV van de Gemeentewet.

Artikel 10.2

Financiële administratie, geldelijk beheer en controle

1.

Het algemeen bestuur stelt bij verordening de uitgangspunten voor het financiële beleid, alsmede voor het financiële beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie vast. Artikel 212 Gemeentewet is hierop van overeenkomstige toepassing.

2.

Het algemeen bestuur stelt bij verordening regels vast voor de controle op het financiële beheer en op de inrichting van de financiële organisatie. Het algemeen bestuur wijst een of meer accountants aan als bedoeld in artikel 393, eerste lid, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, belast met de controle van de jaarrekening en het daarbij verstrekken van een accountantsverklaring en het uitbrengen van een verslag van bevindingen. Artikel 213 Gemeentewet is hierop van overeenkomstige toepassing.

Artikel 10.3

Begroting

1.

In de begroting worden aangegeven de door elke aan deze regeling deelnemende rechtspersoon naar raming verschuldigde bijdrage voor het jaar waarop de begroting betrekking heeft. De begroting vermeldt tevens de termijnen waarin de bijdrage is verschuldigd en de daarbij behorende vervaldata.

2.

In de begroting wordt aangegeven in hoeverre deze bijdragen verdeeld worden naar verhouding van de inwonertallen van de in de regeling deelnemende gemeenten en/of in hoeverre een andere verdeelsleutel wordt toegepast.

3.

Voor zover de in lid 2 bedoelde bijdrage berekend wordt naar verhouding van de inwonertallen, wordt uitgegaan van het inwonertal op 1 januari van het jaar, voorafgaande aan dat, waarvoor de bijdrage verschuldigd is. Voor de vaststelling van de aantallen inwoners worden aangehouden de door het Centraal bureau voor de Statistiek openbaar gemaakte bevolkingscijfers.

4.

Voor zover de bijdragen bedoeld in lid 1 betrekking hebben op de kosten van het gemeenschappelijk meldcentrum worden deze naar rato verdeeld over de al dan niet in de regeling deelnemende rechtspersonen die functioneel verantwoordelijk zijn voor de onderscheidenlijke functies.

5.

De aan de meldkamer ambulancezorg toe te rekenen kosten worden in rekening gebracht bij de regionale ambulancevoorziening.


17

Artikel 10.4

Begrotingsprocedure

1.

Het dagelijks bestuur zendt de ontwerp-begroting jaarlijks voor 1 mei toe aan de raden van de deelnemende gemeenten en aan het regionaal college. De ontwerp-begroting gaat vergezeld van een meerjarenraming voor het lopende en de drie op het begrotingsjaar volgende jaren.

2.

De ontwerp-begroting wordt door de deelnemende gemeenten voor een ieder ter inzage gelegd en, tegen betaling van de kosten, algemeen verkrijgbaar gesteld. Artikel 190, tweede en derde lid, van de Gemeentewet is van overeenkomstige toepassing.

3.

De raden van de deelnemende gemeenten en het regionaal college kunnen bij het dagelijks bestuur hun zienswijze over de ontwerp-begroting naar voren brengen. Het dagelijks bestuur voegt de commentaren waarin deze zienswijze is vervat bij de ontwerp-begroting, zoals deze aan het algemeen bestuur ter vaststelling wordt aangeboden.

4.

Het algemeen bestuur stelt jaarlijks vóór 1 juli de begroting vast in het jaar voorafgaande aan dat waarvoor zij dient.

5.

Nadat deze is vastgesteld, zendt het algemeen bestuur daarover bericht aan de raden van de deelnemende gemeenten en het regionaal college, zo nodig vergezeld van de vastgestelde begroting, die ter zake bij gedeputeerde staten hun zienswijze naar voren kunnen brengen.

6.

Het algemeen bestuur zendt de begroting binnen twee weken na de vaststelling, doch in ieder geval vóór 15 juli van het jaar voorafgaande aan dat waarvoor de begroting dient, aan Gedeputeerde Staten.

7.

Op wijzigingen van de begroting zijn de voorafgaande bepalingen in dit artikel van overeenkomstige toepassing tenzij die wijziging geen verhoging geeft voor de bijdrage van de gemeenten en/of de politieregio.

Artikel 10.5

Jaarrekening

1.

Van de inkomsten en uitgaven van het openbaar lichaam wordt door het dagelijks bestuur over elk dienstjaar verantwoording afgelegd aan het algemeen bestuur, onder overlegging van de concept-jaarrekening met daarbij behorende bescheiden.Het dagelijks bestuur voegt daarbij een verslag van bevindingen van de accountant(s) overeenkomstig artikel 213 van de Gemeentewet.

2.

Het algemeen bestuur stelt de jaarrekening vast in het jaar volgende op het jaar waarop deze betrekking heeft.

3.

Het dagelijks bestuur zendt de jaarrekening binnen twee weken na de vaststelling, doch in ieder geval vóór 15 juli van het jaar volgende op het jaar waarop de jaarrekening betrekking heeft, aan de raden van de deelnemende gemeenten, aan het regionaal college en aan Gedeputeerde Staten.

4.

Behoudens later in rechte gebleken onregelmatigheden, ontlast de vaststelling van de jaarrekening de leden van het dagelijks bestuur ten aanzien van het daarin verantwoorde financieel beheer.


18

5.

In de jaarrekening wordt –overeenkomstig de in de desbetreffende begroting opgenomen verdeelsleutel- het door elk van de onderscheidenlijke rechtspersonen over het desbetreffende jaar werkelijk verschuldigde bedrag opgenomen.

HOOFDSTUK 11

Artikel 11.1

ARCHIEFFUNCTIE EN OMBUDSFUNCTIE

Archiefbescheiden

1. Het algemeen bestuur stelt een verordening vast op de zorg voor de archiefbescheiden van het openbaar lichaam alsmede op het beheer daarvan en op het toezicht op het beheer. 2. Het dagelijks bestuur is belast met de zorg voor de archieven. 3. De aan de uitvoering van deze zorg verbonden kosten komen voor rekening van deze regeling.

Artikel 11.2

Ombudsfunctie

De behandeling van verzoekschriften zoals bedoeld in artikel 9:18, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht, vindt plaats door de ombudscommissie van de gemeente ’s-Hertogenbosch.


19

HOOFDSTUK 12 TOETREDEN, UITTREDEN, WIJZIGEN, OPHEFFEN

Artikel 12.1 Toetreden Na het aangaan van deze regeling kan een rechtspersoon alleen toetreden na instemming van het algemeen bestuur, dat de gevolgen van toetreding regelt.

Artikel 12.2 Uittreden Na het aangaan van deze regeling kan een rechtspersoon alleen uittreden na instemming van het algemeen bestuur, dat de gevolgen van uittreden regelt.

Artikel 12.3 Wijzigen 1.

Deze regeling kan worden gewijzigd bij eensluidende besluiten van de organen van tenminste vijftien deelnemende rechtspersonen.

2.

Het dagelijks bestuur maakt de wijziging bekend.

Artikel 12.4 Opheffen 1.

Deze regeling kan worden opgeheven bij eensluidende besluiten van de organen van tenminste vijftien deelnemende rechtspersonen.

2.

Bij opheffing besluit het algemeen bestuur tot liquidatie en stelt, nadat de organen van de deelnemende gemeenten en de politieregio zijn gehoord, een liquidatieplan op. Daarbij kan hij van deze regeling afwijken.

3.

In dit liquidatieplan wordt een regeling getroffen voor de bewaring en het toekomstig beheer van de archieven.

4.

De organen van het openbaar lichaam blijven na de opheffing in functie tot dat de liquidatie volledig is voltooid.

5.

Het dagelijks bestuur maakt de opheffing openbaar bekend.


20

HOOFDSTUK 13 OVERGANGS- EN SLOTBEPALINGEN

Artikel 13 1.

Deze regeling treedt in werking per 1 januari 2011.

2.

Deze regeling kent een toelichting.

3.

De deelnemende gemeenten en de politieregio dragen op de gebruikelijke wijze zorg voor de bekendmaking van deze regeling.

4

Deze regeling kan worden aangehaald als “Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord 2011”.

5.

Het bestuur van de gemeente ’s-Hertogenbosch wordt aangewezen als het gemeentebestuur zoals bedoeld in artikel 26 van de wet.


21

Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente ……………….., in zijn openbare vergadering van…………….. de griffier,

de voorzitter,

…………………

…………………..

Aldus vastgesteld door het college van de gemeente ……………, in zijn vergadering van………………. de secretaris, de voorzitter,

…………………..

……………………...

Aldus vastgesteld door de burgemeester van de gemeente …………………….., op…………………. de burgemeester,

………………….


22

TOELICHTING GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING VEILIGHEIDSREGIO BRABANT-NOORD Inleiding Met het vaststellen van deze gewijzigde gemeenschappelijke regeling dragen de deelnemers taken en bevoegheden op het gebied van brandweerzorg over aan het bestuur van de de over de Veiligheidsregio Brabant-Noord. De Veiligheidsregio is in juli 2006 ontstaan als gevolg van een samentrekking van de gemeenschappelijke regelingen voor de Regionale Hulpverleningsdienst Brabant-Noord respectievelijk het Gemeenschappelijk Meldcentrum Brabant-Noord (GMC). De regeling is primair gebaseerd op de Wet Gemeenschappelijke regelingen (WGR) en de Gemeentewet. De veiligheidsrisico’s in de samenleving vragen om een overheid die duidelijk, daadkrachtig en consequent kan reageren. Dit vergt een bestuurlijke structuur die slagvaardig is en waarin democratische controle gewaarborgd is. Dit is een van de uitgangspunten die zijn benoemd in het Kabinetsstandpunt Veiligheidsregio’s (Kamerstukken II 2001-2002, 27575, nr.9). Veiligheidsregio’s zijn gebieden waarin wordt samengewerkt door verscheidene besturen en diensten ten aanzien van taken op het terrein van brandweerzorg, rampenbeheersing, crisisbeheersing, geneeskundige hulpverlening bij rampen en handhaving van de openbare orde en veiligheid. Er is sprake van een territoriaal congruente indeling conform de huidige indeling van de politieregio’s. De samenwerking vindt plaats binnen een structuur die is gebaseerd op wettelijke regelingen en bestuursafspraken. De overdracht van de brandweerzorg aan het bestuur van de Veiligheidsregio is het resultaat van een besluit van de gemeenteraden van eind 2009 tot volledige regionalisering van de brandweerzorg. Hierna volgt, waar nodig, een artikelsgewijze toelichting. Hoofdstuk 2 Algemene Bepalingen Artikel 2.2. Naast de gemeenten uit de regio Brabant-Noord neemt de politieregio deel aan de regeling. In dit artikel wordt die deelname beperkt tot de aspecten die het gemeenschappelijk meldcentrum en het veiligheidsbureau betreffen. Deze beperking is het logische gevolg van de in voornoemde brief benoemde verantwoordelijkheid van het regionale veiligheidsbestuur. Voor het overige blijft het Regionaal College gepositioneerd naast het nieuwe regionale veiligheidsbestuur, in ieder geval tot 1 januari 2008 (gelet op het Kabinetsstandpunt evaluatie politieorganisatie (Kamerstukken II 20042005, 29628 nr. 5). Hoofdstuk 3 Doelstelling, taken en verantwoordelijkheden Artikel 3.1. Doelstelling In dit artikel wordt de doelstelling van de veiligheidsregio uiteengezet. De in dit artikel genoemde hulpverlening ziet op de hulpverlening door brandweer, politie en de geneeskundige hulpverlening. De hulpverlening door de politie die bedoeld wordt in artikel 2 Politiewet beperkt zich, voor wat deze regeling betreft, tot de situaties waarin sprake is van een ramp of crisis. De geneeskundige hulpverlening is die zoals bedoeld wordt in artikel 1 van de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen. De uitvoering van de hulpverlening gebeurt waar mogelijk integraal hetgeen met zich meebrengt dat betrokken hulpdiensten in een vroeg stadium de mogelijkheden van samenwerking verkennen en ook benutten indien mogelijk. Toelichting wijziging Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord versie 0.5 21 september 2009

1

Artikel 3.2. Taken algemeen In dit artikel wordt duidelijk gemaakt dat deze regeling de bestuurlijke inbedding van de Veiligheidsregio beoogt. Het Ministerie van BZK heeft in haar brief van 27 april 2005 (kenmerk: PVR2005/55559) aan de Tweede Kamer aangegeven dat het regionaal veiligheidsbestuur een aantal kerntaken heeft te vervullen. Deze zijn: 1. Het opstellen, vaststellen en uitvoeren van een multidisciplinair beleidsplan rampenen crisisbeheersing (dit is een verbreding van het huidige regionaal beheersplan rampenbestrijding artikel 5 Wet rampen en zware ongevallen); 2. Het beheer van de gemeenschappelijke meldkamer en de 112-centrale; 3. Het beheer en beleid ten aanzien van de regionale brandweer en GHOR; 4. Het toetsen en adviseren van het gemeentelijk en sectorale proactie- en preventiebeleid ten behoeve van het (regionale) crisisbeheersingsbeleid. Teneinde zo effectief mogelijk te opereren, stelt het bestuur van de Veiligheidsregio vierjaarlijks samen met haar opdrachtgevers, de colleges van de deelnemende gemeenten de taken vast van de brandweer en GHOR. Artikel 3.3. Taken brandweerzorg Naast de taken en bevoegdheden die het bestuur van de Veiligheidsregio al waren toegekend op basis van artikel 4 van de Brandweerwet 1985 (regionale brandweertaken), gaat het na wijziging van deze regeling ook om de taken voor de basisbrandweerzorg zoals bedoeld in artikel 1 van de Brandweerwet 1985 en zoals deze zijn vormgegeven vanuit het project Regionalisering Brandweer (inclusief advisering bij vergunningverlening en het verrichten van brandpreventiecontroles). Het bestuur stelt ten minste één maal in de vier jaren een organisatieplan vast. Het organisatieplan bevat de operationele prestaties van de brandweer en de geneeskundige hulpverlening die nodig zijn om uitvoering te geven aan het beheersplan, bedoeld in artikel 5 van de Wrzo. In het organisatieplan is een adequate organisatie van brandweer en geneeskundige hulpverlening (lokaal en regionaal) beschreven; waarbij de brandweer is toegerust op het vastgestelde brandweerzorgniveau en (de voorbereiding op) de rampenbestrijding. Het Bestuur stelt daartoe de colleges van de deelnemende gemeenten in de gelegenheid hun zienswijzen kenbaar te maken. De deelnemende gemeenten kennen een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor een goede uitvoering van de basisbrandweerzorg. Het bestuur van de Veiligheidsregio verplicht zich tot het effectief en efficiënt uitvoeren van zowel de wettelijke taken als het aangeven van de kwaliteitskaders. Artikel 3.5. Taken geneeskundige hulpverlening De GHOR is het organisatorisch samenwerkingsverband voor de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen. Dit artikel volgt de tekst van artikel 4 van de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen. De relatie met de meldkamer ambulancezorg ligt niet meer specifiek in deze wet vast.. In de nieuwe Wet Ambulancezorg staat namelijk dat deze taak een bevoegdheid zal worden van de Regionale Ambulancevoorzieningen (RAV). De operationele GHOR is daarbij een regulier onderdeel van de openbare gezondheidszorg, zoals ook de infectieziektebestrijding, de medische milieukunde en de openbare geestelijke gezondheidszorg dat zijn. Het bestuur van de Veiligheidsregio is verantwoordelijk voor het instellen van de meldkamer ambulancezorg: de aanwijzing van de locatie van de meldkamer, het beheer van het gebouw waarin de meldkamer is gehuisvest en het zorgdragen voor een deugdelijke infrastructuur. De RAV(-directeur) is belast met de aansturing van de meldkamer, omdat de meldkamerfunctie een integraal onderdeel is van het leveren van ambulancezorg. Toelichting wijziging Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord versie 0.5 21 september 2009

2

De RAV maakt gebruik van de gemeenschappelijke meldkamer en sluit daarvoor een dienstverleningsovereenkomst met de beheerder van de meldkamer. De RAV betaalt maximaal de hoogte van de ontvangen vergoeding conform de beleidsregels van het College Tarieven Gezondheidszorg (CTG).

Artikel 3.6. Taken gemeenschappelijk meldcentrum Naar aanleiding van een evaluatie van het GMC zijn de taken van het GMC als volgt te omschrijven: - Het GMC is een facilitaire voorziening ten behoeve van de drie organisaties en het Regionaal Coördinatie Centrum (RCC) - Het GMC fungeert als ‘informatiecentrum’. Efficiencywinst zit vooral in mindermeerkosten voor gezamenlijke ICT. De ICT-component wordt binnen deze samenwerkingsvariant veel belangrijker. Hieronder verstaan zij geïntegreerde systemen, software, hardware en ook gegevensbeheer, applicatie- en functioneel beheer. - Het GMC genereert uit de systemen de benodigde managementinformatie voor de drie organisaties De verantwoordelijkheid voor de organisatie, operationele aansturing en wijze van invulling van operationele prestaties ligt in de lijn van de verschillende moederorganisaties. Ingeval van de meldkamer brandweer is dat het bestuur van de veiligheidsregio overeenkomstig het gestelde in artikel 3.3., tweede lid onder I, sub d. In het vierde lid wordt de inspanningsverplichting vastgelegd voor de hulpdiensten om integrale samenwerking op de meldkamer na te streven. Dit is in overeenstemming met de doelstelling zoals geformuleerd in artikel 3.1. De inspanningsverplichting leidt ertoe dat de hulpdiensten de mogelijkheden van samenwerking in een vroeg stadium verkennen en indien mogelijk ook benutten. Artikel 3.7. Taken Veiligheidsbureau Voor een adequate hulpverlening en voorbereiding op het grootschalig optreden en de rampenbestrijding in de regio is, op bestuurlijk en operationeel niveau, samenwerking nodig. Verbetering van de samenwerking moet uitgaan van de huidige situatie en gericht zijn op haalbare ambities. In een veiligheidsbureau, onder functionele leiding van de regionaal commandant, en waar nodig in overleg met de regiogemeenten kunnen medewerkers van brandweer, GHOR en politie (en in sommige gevallen ook waterschappen, milieudiensten, nutsbedrijven, etc) projectmatig de voorbereiding van de rampenbestrijding vormgeven. Hoofdstuk 4 Het Algemeen Bestuur Artikel 4.1. Samenstelling De WGR bepaalt in artikel 13 dat de aanwijzing van de leden van het algemeen bestuur geschiedt door de gemeenteraden. Bedoeling hiervan is –ook als het de aanwijzing van burgemeesters betreft- het karakter van verlengd lokaal bestuur te benadrukken. In elke raadsperiode moet daarom een aanwijzing plaatsvinden. Omdat de doelstelling, taken en verantwoordelijkheden van de Veiligheidsregio Brabant-Noord betrekking hebben op de portefeuilles zoals die aan burgemeesters zijn toegekend wijst elke gemeenteraad de burgemeester aan als lid van het algemeen bestuur en een wethouder als plaatsvervangend lid. Het Regionaal College wijst zijn voorzitter aan. Het lid van het algemeen bestuur dat zowel door de raad van zijn gemeente als door het regionaal college als lid is aangewezen heeft zowel een stem namens zijn gemeente als namens het Regionaal College. Gelet op hetgeen wordt bepaald in artikel 2.2. van de regeling is evident dat het stemrecht van de politievertegenwoordiger zich beperkt tot die besluiten die het GMC dan wel het veiligheidsbureau betreffen.

Toelichting wijziging Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord versie 0.5 21 september 2009

3

Artikel 4.3. Vergaderingen De wet bepaalt dat het algemeen bestuur tenminste twee maal per jaar vergadert. In de praktijk zal de vergaderfrequentie voortvloeien uit de planning & controlecyclus van Hoofdstuk 13. Lid 2 verklaart een aantal artikelen uit de Gemeentewet van toepassing: Art. 16 De raad stelt een reglement van orde voor zijn vergaderingen en andere werkzaamheden vast. Art. 19 1. De burgemeester roept de leden schriftelijk tot de vergadering op. 2. Tegelijkertijd met de oproeping brengt de burgemeester dag, tijdstip en plaats van de vergadering ter openbare kennis. De agenda en de daarbij behorende voorstellen met uitzondering van de in artikel 25, tweede lid, bedoelde stukken worden tegelijkertijd met de oproeping en op een bij de openbare kennisgeving aan te geven wijze ter inzage gelegd. Art. 20 1. De vergadering van de raad wordt niet geopend voordat blijkens de presentielijst meer dan de helft van het aantal zitting hebbende leden tegenwoordig is. 2. Indien ingevolge het eerste lid de vergadering niet kan worden geopend, belegt de burgemeester, onder verwijzing naar dit artikel, opnieuw een vergadering tegen een tijdstip dat ten minste vierentwintig uur na het bezorgen van de oproeping is gelegen. 3. Op de vergadering, bedoeld in het tweede lid, is het eerste lid niet van toepassing. De raad kan echter over andere aangelegenheden dan die waarvoor de ingevolge het eerste lid niet geopende vergadering was belegd alleen beraadslagen of besluiten, indien blijkens de presentielijst meer dan de helft van het aantal zitting hebbende leden tegenwoordig is. Art. 22 De leden van het gemeentebestuur en andere personen die deelnemen aan de beraadslaging kunnen niet in rechte worden vervolgd of aangesproken voor dan wel worden verplicht getuigenis af te leggen als bedoeld in artikel 165, eerste lid, van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering over hetgeen zij in de vergadering van de raad hebben gezegd of aan de raad schriftelijk hebben overgelegd.

Art. 23 1. De vergadering van de raad wordt in het openbaar gehouden. 2.De deuren worden gesloten, wanneer ten minste een vijfde van het aantal leden dat de 3.De raad beslist vervolgens of met gesloten deuren zal worden vergaderd presentielijst heeft getekend daarom verzoekt of de voorzitter het nodig oordeelt. 4.Van een vergadering met gesloten deuren wordt een afzonderlijk verslag opgemaakt, dat niet openbaar wordt gemaakt tenzij de raad anders beslist. 5.De raad maakt de besluitenlijst van zijn vergaderingen op de in de gemeente gebruikelijke wijze openbaar. De raad laat de openbaarmaking achterwege voor zover het aangelegenheden betreft ten aanzien waarvan op grond van artikel 25 geheimhouding is opgelegd of ten aanzien waarvan openbaarmaking in strijd is met het openbaar belang.

Art.24 In een besloten vergadering kan niet worden beraadslaagd of besloten over: a. de toelating van nieuw benoemde leden; b. de vaststelling en wijziging van de begroting en de vaststelling van de jaarrekening; c. de invoering, wijziging en afschaffing van gemeentelijke belastingen, en d. de benoeming en het ontslag van wethouders. Art.25 1. De raad kan op grond van een belang, genoemd in artikel 10 van de Wet openbaarheid van bestuur (Stb. 1991, 703), omtrent het in een besloten vergadering behandelde en om-


4

trent de inhoud van de stukken die aan de raad worden overgelegd, geheimhouding opleggen. Geheimhouding omtrent het in een besloten vergadering behandelde wordt tijdens die vergadering opgelegd. De geheimhouding wordt door hen die bij de behandeling aanwezig waren en allen die van het behandelde of de stukken kennis dragen, in acht genomen totdat de raad haar opheft. 2. Op grond van een belang, genoemd in artikel 10 van de Wet openbaarheid van bestuur, kan de geheimhouding eveneens worden opgelegd door het college, de burgemeester en een commissie, ieder ten aanzien van de stukken die zij aan de raad of aan leden van de raad overleggen. Daarvan wordt op de stukken melding gemaakt. 3. De krachtens het tweede lid opgelegde verplichting tot geheimhouding met betrekking tot aan de raad overgelegde stukken vervalt, indien de oplegging niet door de raad in zijn eerstvolgende vergadering die blijkens de presentielijst door meer dan de helft van het aantal zitting hebbende leden is bezocht, wordt bekrachtigd. 4. De krachtens het tweede lid opgelegde verplichting tot geheimhouding met betrekking tot aan leden van de raad overgelegde stukken wordt in acht genomen totdat het orgaan dat de verplichting heeft opgelegd, dan wel, indien het stuk waaromtrent geheimhouding is opgelegd aan de raad is voorgelegd, totdat de raad haar opheft. De raad kan deze beslissing alleen nemen in een vergadering die blijkens de presentielijst door meer dan de helft van het aantal zitting hebbende leden is bezocht. Art. 26 1. De voorzitter zorgt voor de handhaving van de orde in de vergadering en is bevoegd, wanneer die orde op enigerlei wijze door toehoorders wordt verstoord, deze en zo nodig andere toehoorders te doen vertrekken. 2. Hij is bevoegd toehoorders die bij herhaling de orde in de vergadering verstoren voor ten hoogste drie maanden de toegang tot de vergadering te ontzeggen. 3. Hij kan de raad voorstellen aan een lid dat door zijn gedragingen de geregelde gang van zaken belemmert, het verdere verblijf in de vergadering te ontzeggen. Over het voorstel wordt niet beraadslaagd. Na aanneming daarvan verlaat het lid de vergadering onmiddellijk. Zo nodig doet de voorzitter hem verwijderen. Bij herhaling van zijn gedrag kan het lid bovendien voor ten hoogste drie maanden de toegang tot de vergadering worden ontzegd. Art. 28 1. Een lid van de raad neemt niet deel aan de stemming over: a. een aangelegenheid die hem rechtstreeks of middellijk persoonlijk aangaat of waarbij hij als vertegenwoordiger is betrokken; b. de vaststelling of goedkeuring der rekening van een lichaam waaraan hij rekenplichtig is of tot welks bestuur hij behoort. 2. Bij een schriftelijke stemming wordt onder het deelnemen aan de stemming verstaan het inleveren van een stembriefje. 3. Een benoeming gaat iemand persoonlijk aan, wanneer hij behoort tot de personen tot wie de keuze door een voordracht of bij een herstemming is beperkt. 4. Het eerste lid is niet van toepassing bij het besluit betreffende de toelating van de na periodieke verkiezing benoemde leden. Art. 29 1. Een stemming is alleen geldig, indien meer dan de helft van het aantal leden dat zitting heeft en zich niet van deelneming aan de stemming moet onthouden, daaraan heeft deelgenomen. 2. Het eerste lid is niet van toepassing: a. ingeval opnieuw wordt gestemd over een voorstel of over een benoeming, voordracht of aanbeveling van een of meer personen ten aanzien van wie in een vorige vergadering een stemming op grond van dat lid niet geldig was; b. in een vergadering als bedoeld in artikel 20, tweede lid, voor zover het betreft onderwerpen die in de daaraan voorafgaande, ingevolge artikel 20, eerste lid, niet geopende vergadering aan de orde waren gesteld.


5

Art. 30 1. Voor het tot stand komen van een beslissing bij stemming wordt de volstrekte meerderheid vereist van hen die een stem hebben uitgebracht. 2. Bij een schriftelijke stemming wordt onder het uitbrengen van een stem verstaan het inleveren van een behoorlijk ingevuld stembriefje. Art. 31 1. De stemming over personen voor het doen van benoemingen, voordrachten of aanbevelingen geschiedt bij gesloten en ongetekende stembriefjes. 2. Indien de stemmen staken over personen tot wie de keuze door een voordracht of bij een herstemming is beperkt, wordt in dezelfde vergadering een herstemming gehouden. 3. Staken bij deze stemming de stemmen opnieuw, dan beslist terstond het lot. Art 32 1. De overige stemmingen geschieden bij hoofdelijke oproeping, indien de voorzitter of een van de leden dat verlangt. In dat geval geschieden zij mondeling. 2. Bij hoofdelijke oproeping is ieder ter vergadering aanwezig lid dat zich niet van deelneming aan de stemming moet onthouden verplicht zijn stem voor of tegen uit te brengen. 3. Indien over een voorstel geen stemming wordt gevraagd, is het aangenomen. 4. Tenzij de vergadering voltallig is, wordt bij staking van stemmen het nemen van een beslissing uitgesteld tot een volgende vergadering, waarin de beraadslagingen kunnen worden heropend. 5. Indien de stemmen staken in een voltallige vergadering of in een ingevolge het vierde lid opnieuw belegde vergadering, is het voorstel niet aangenomen. 6. Onder een voltallige vergadering wordt verstaan een vergadering waarin alle leden waaruit de raad bestaat, voor zover zij zich niet van deelneming aan de stemming moesten onthouden, een stem hebben uitgebracht.

Hoofdstuk 5 Het dagelijks bestuur Artikel 5.1. Samenstelling In de samenstelling van het dagelijks bestuur is het algemeen bestuur vrij, met uitzondering van de voorzitter (artikel 6.1 lid 2). Het valt echter te overwegen om hierbij aansluiting te zoeken bij de samenstelling van de agendacommissie Regionaal College. Artikel 5.3. Onvrijwillig ontslag De tekst van artikel 49 Gemeentewet luidt als volgt: Artikel 49 Indien een uitspraak van de raad inhoudende een opzegging van zijn vertrouwen in een wethouder er niet toe leidt dat de betrokken wethouder zijn ontslag indient, kan de raad besluiten tot ontslag. Op het ontslagbesluit is artikel 4:8 van de Algemene wet bestuursrecht niet van toepassing.

Artikel 5.4. Vergaderingen De tekst van de genoemde artikelen in de Gemeentewet luiden als volgt: Artikel 54 1. De vergaderingen van het college worden met gesloten deuren gehouden, voor zover het college niet anders heeft bepaald. 2. Het reglement van orde voor de vergaderingen kan regels geven omtrent de openbaarheid van de vergaderingen van het college. Artikel 55 1. Het college kan op grond van een belang, genoemd in artikel 10 van de Wet openbaarheid van bestuur, omtrent het in een besloten vergadering behandelde en omtrent de inhoud van de stukken die aan het college worden overgelegd, geheimhouding opleggen. Geheimhouding omtrent het in een besloten vergadering behandelde wordt tijdens die vergadering opgelegd. De geheimhouding wordt door hen die bij de behandeling aanwe-


6

zig waren en allen die van het behandelde of de stukken kennis dragen, in acht genomen totdat het college haar opheft. 2. Op grond van een belang, genoemd in artikel 10 van de Wet openbaarheid van bestuur, kan de geheimhouding eveneens worden opgelegd door de burgemeester of een commissie, ten aanzien van de stukken die zij aan het college overleggen. Daarvan wordt op de stukken melding gemaakt. De geheimhouding wordt in acht genomen totdat het orgaan dat de verplichting heeft opgelegd, dan wel de raad haar opheft. 3. Indien het college zich ter zake van het behandelde waarvoor een verplichting tot geheimhouding geldt tot de raad heeft gericht, wordt de geheimhouding in acht genomen totdat de raad haar opheft. Artikel 56 1. In de vergadering van het college kan slechts worden beraadslaagd of besloten, indien ten minste de helft van het aantal zitting hebbende leden tegenwoordig is. 2. Indien het vereiste aantal leden niet tegenwoordig is, belegt de burgemeester, onder verwijzing naar dit artikel, opnieuw een vergadering. 3. Op de vergadering, bedoeld in het tweede lid, is het eerste lid niet van toepassing. Het college kan echter over andere aangelegenheden dan die waarvoor de eerdere vergadering was belegd alleen beraadslagen of besluiten, indien ten minste de helft van het aantal zitting hebbende leden tegenwoordig is. Artikel 57 De leden van het college en andere personen die deelnemen aan de beraadslaging kunnen niet in rechte worden vervolgd of aangesproken voor hetgeen zij in de vergadering van het college hebben gezegd of aan het college schriftelijk hebben overgelegd. Artikel 58 De artikelen 28, eerste tot en met derde lid, 29 en 30 zijn ten aanzien van de vergaderingen van het college van overeenkomstige toepassing. Artikel 59 1. Indien bij een stemming, anders dan over personen voor het doen van benoemingen, voordrachten of aanbevelingen, de stemmen staken, wordt opnieuw gestemd. 2. Staken de stemmen andermaal over hetzelfde voorstel, dan beslist de stem van de voorzitter. Artikel 60 1. De raad kan regelen van welke besluiten van het college aan de leden van de raad kennisgeving wordt gedaan. Daarbij kan de raad de gevallen bepalen waarin met terinzagelegging kan worden volstaan. 2. Het college van burgemeester en wethouders laat de kennisgeving of terinzagelegging achterwege voor zover deze in strijd is met het openbaar belang. 3. Het college maakt de besluitenlijst van zijn vergaderingen op de in de gemeente gebruikelijke wijze openbaar. Het college laat de openbaarmaking achterwege voor zover het aangelegenheden betreft ten aanzien waarvan op grond van artikel 55 geheimhouding is opgelegd of ten aanzien waarvan openbaarmaking in strijd is met het openbaar belang.

Hoofdstuk 7 Taken en bevoegdheden bestuursorganen Artikel 7.1 Bevoegdheden algemeen De taken en verantwoordelijkheden die de gemeenschappelijke regeling heeft, dienen door bevoegdheden te worden ondersteund. In overeenstemming met de doelstelling van deze gemeenschappelijke regeling is het noodzakelijk om wettelijke taken/bevoegdheden die nu bij de gemeenteraden liggen aan het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio over te dragen.


7

Artikel 7.3. Algemeen bestuur In lid 3 wordt geregeld dat het algemeen bestuur verordeningen kan vaststellen. In ieder geval zal een financiële verordening worden opgesteld en een organisatieverordening waarin de taken en bevoegdheden alsmede de ambtelijke organisatie nader worden uitgewerkt (zie tevens artikel 10.2). Artikel 7.4. Dagelijks bestuur De betreffende artikelen uit de Gemeentewet luiden als volgt: Artikel 53 1. De burgemeester stelt, met inachtneming van hetgeen het college heeft bepaald, dag en plaats van de vergadering van het college en het tijdstip van de opening vast. 2. De burgemeester maakt dag en plaats van te houden openbare vergaderingen en het tijdstip van de opening bekend. Artikel 53a 1. De burgemeester bevordert de eenheid van het collegebeleid. 2. De burgemeester kan onderwerpen aan de agenda voor een vergadering van het college toevoegen. 3. De burgemeester kan ten aanzien van geagendeerde onderwerpen een eigen voorstel aan het college voorleggen. Artikel 74 1. Alle aan de raad of aan het college gerichte stukken worden door of namens de burgemeester geopend. 2. Van de ontvangst van aan de raad gerichte stukken die niet terstond in de vergadering van de raad aan de orde worden gesteld, doet hij in de eerstvolgende vergadering van de raad mededeling. Artikel 170 1. De burgemeester ziet toe op: a. een tijdige voorbereiding, vaststelling en uitvoering van het gemeentelijk beleid en van de daaruit voortvloeiende besluiten, als mede op een goede afstemming tussen degenen die bij die voorbereiding, vaststelling en uitvoering zijn betrokken; b. een goede samenwerking van de gemeente met de andere gemeenten en andere overheden; c. de kwaliteit van de procedures op het vlak van de burgerparticipatie; d. een zorgvuldige behandeling van bezwaarschriften e. een zorgvuldige behandeling van klachten door het gemeentebestuur. 3. De burgemeester bevordert overigens een goede behartiging van de gemeentelijke aangelegenheden.

Artikel 171 De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente in en buiten rechte.

Hoofdstuk 9 Functies, personeel en organisatie Artikel 9.1. Secretaris De secretaris is als zodanig de eerste adviseur van het bestuur en verzorgt de coördinatie en de bewaking van de integraliteit van de ambtelijke voorstellen . In de organisatieverordening wordt onder meer de structuur van het secretariaat vastgelegd. De functie van secretaris wordt uit doelmatigheidsoverwegingen ingevuld in de vorm van een personele unie met de functie van regionaal commandant.


8

Artikel 9.2. Regionaal commandant brandweer In het derde lid wordt geregeld dat de regionaal commandant is belast met de leiding over het veiligheidsbureau. De regionaal commandant brandweer is portefeuillehouder van het veiligheidsbureau. Hij stemt de uit te voeren werkzaamheden en de voorbereiding van de bestuurlijke besluitvorming af met de korpschef, de regionaal geneeskundig functionaris en de coördinerend gemeentesecretaris. Artikel 9.3. Regionaal geneeskundig functionaris In het tweede lid wordt bepaald dat de regionaal geneeskundig functionaris (RGF) is belast met de operationele leiding over de geneeskundige hulpverlening. De bevoegdheden van de RGF zijn een afgeleide van de bevoegdheden van het openbaar bestuur, die zijn vastgelegd in artikel 11 van de wet Rampen en zware ongevallen. De RGF wordt rechtstreeks aangesteld en aangestuurd door het openbaar bestuur; een dergelijke positie is nodig om op bestuurlijk niveau afspraken te kunnen maken met zorginstellingen. De taken van de RGF worden met name genoemd in de artikelen 4 en 5 van de wet Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen: ‘de RGF coördineert de voorbereiding van de spoedeisende medische hulpverlening op de geneeskundige hulpverlening en stemt de maatregelen ter voorbereiding van de geneeskundige hulpverlening af op de maatregelen van de andere bij de rampenbestrijding betrokken disciplines’. De RGF kan, op grond van artikel 2 van de wet Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen, ingeval van een ramp of zwaar ongeval ook aanwijzingen geven aan degene die belast is met de leiding over de meldkamer ambulancezorg. Deze leidinggevende en coördinerende taak van de RGF tijdens de bestrijding van de ramp is vergelijkbaar met de operationele leiding die de brandweercommandant heeft over brandweereenheden. Artikel 9.4. Korpschef politie De korpschef van de politie wordt middels een mandaat belast met de uitvoering van taken die het GMC betreffen. De korpschef wordt daarmee verantwoordelijk voor de uitvoering van de bestuurlijke verantwoordelijkheid voor het beheer van het GMC dat omvat het facilitair beheer (gebouw e.d.), beheer van de ICT, informatievoorziening en financieel beheer. De Korpschef is portefeuillehouder van het GMC en stemt bij de uitvoering van zijn verantwoordelijkheden af met de regionaal commandant brandweer en de regionaal geneeskundig functionaris. Artikel 9.6. Organisatieverordening In de organisatieverordening worden nadere bepalingen opgenomen over de onderlinge verdeling van werkzaamheden en de ambtelijke organisatie. Hoofdstuk 10 Financiële bepalingen Artikel 10.2 Financiële administratie, geldelijk beheer en controle De betreffende artikelen uit de Gemeentewet luiden als volgt: Artikel 212 1. De raad stelt bij verordening de uitgangspunten voor het financiële beleid, alsmede de regels voor het financiële beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie vast. Deze verordening dient te waarborgen dat aan de eisen van rechtmatigheid, verantwoording en controle wordt voldaan. 2. De verordening bevat in ieder geval: a. regels voor waardering en afschrijving van activa; b. grondslagen voor de berekening van de door het gemeentebestuur in rekening te brengen prijzen en van tarieven voor rechten als bedoeld in artikel 229b, alsmede, voor zover deze wordt geheven, voor de heffing bedoeld in artikel 15.33 van de Wet milieubeheer; c. regels inzake de algemene doelstellingen en de te hanteren richtlijnen en limieten van de financieringsfunctie, alsmede inzake de administratieve organisatie van de financieringsfunctie,


9

daaronder begrepen taken en bevoegdheden, de verantwoordingsrelaties en de bijbehorende informatievoorziening. Artikel 213 1. De raad stelt bij verordening regels vast voor de controle op het financiële beheer en op de inrichting van de financiële organisatie. Deze verordening dient te waarborgen dat de rechtmatigheid van het financiële beheer en van de inrichting van de financiële organisatie wordt getoetst. 2. De raad wijst een of meer accountants aan als bedoeld in artikel 393, eerste lid, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, belast met de controle van de in artikel 197 bedoelde jaarrekening en het daarbij verstrekken van een accountantsverklaring en het uitbrengen van een verslag van de bevindingen 3. De accountantsverklaring geeft op grond van de uitgevoerde controle aan of: a. de jaarrekening een getrouw beeld geeft van zowel de baten en lasten als de grootte en samenstelling van het vermogen; b. de baten en lasten, alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen en c. de jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de bij of krachtens algemene maatregel van bestuur te stellen regels, bedoeld in artikel 186. 4. Het verslag van de bevindingen bevat in ieder geval bevindingen over: a. de vraag of de inrichting van het financiële beheer en van de financiële organisatie een getrouwe en rechtmatige verantwoording mogelijk maken en b. onrechtmatigheden in de jaarrekening. 5. De accountant zendt de accountantsverklaring en het verslag van bevindingen aan de raad en een afschrift daarvan aan het college. 6. Bij algemene maatregel van bestuur kunnen nadere regels worden gesteld met betrekking tot de reikwijdte van en de verslaglegging omtrent de accountantscontrole, bedoeld in het tweede lid. 7. Accountants als bedoeld in het tweede lid kunnen in gemeentelijke dienst worden aangesteld en worden in dat geval door de raad benoemd, geschorst en ontslagen.

Artikel 10.3. Begroting In de begroting wordt aangegeven wat de bijdrage is van de aan de regeling deelnemende rechtspersonen voor het jaar waarop de begroting betrekking heeft. Uitgangspunt daarbij is financiële stabiliteit in meerjarenperspectief. In de aanloop naar het GMC is een verdeelsleutel tussen de hulpdiensten afgesproken van 55% (politie) – 30% (brandweer) en 15% (GGD). Inmiddels hebben zich ontwikkelingen voorgedaan die de kapstok GMC overstijgen en zullen zich dergelijke ontwikkelingen blijven voordoen. Op basis van voortschrijdende inzichten, actuele ontwikkelingen e.d – een goed voorbeeld daarvan is C2000 – kan deze verdeelsleutel worden aangepast aan de realiteit van het moment waarop de begroting moet worden ingediend. Artikel 10.4. Begrotingsprocedure Om te komen tot een betere afstemming in de beleidsprocessen met de deelnemende gemeenten is in juni 2005 een nieuwe procedure voor de behandeling van de begroting ontwikkeld. Voor 1 december van het betreffende jaar verstuurt de gemeenschappelijke regeling een aankondigingbrief aan de deelnemende gemeenten voor de behandeling van de jaardocumenten. Voor eind januari stelt de gemeenschappelijke regeling de kaders voor de productbegroting op. Na bespreking van deze kaders door het Dagelijks Bestuur wordt de nota voor 1 februari 2005 verzonden aan de Colleges van de deelnemende gemeenten (i.a.a. de raadsgriffiers). Voor 31 maart worden de kaders productbegroting besproken in de Colleges en Commissies en/of Raden van de deelnemende gemeenten, afhankelijk van de in de gemeente gemaakte afspraken. Eind maart/begin april bespreekt het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling de kaders van de productbegroting en stelt deze, met inachtneming van de reacties van de gemeenten, vast. Voor 1 mei verzendt de gemeenschappelijke regeling de concept-productbegroting (en jaarrekening) naar de gemeenten. De gemeenten maken


10

uiterlijk eind juni 2005 hun zienswijze op de begroting kenbaar. Uiterlijk 1 juli stelt het Algemeen Bestuur de begroting vast en verstuurt deze voor 15 juli naar het College van Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Brabant. Uit de begroting volgt de verdeling der kosten die betrekking hebben op het GMC. In het vijfde lid wordt geregeld dat de aan de meldkamer ambulancezorg toe te rekenen kosten in rekening worden gebracht bij de RAV; zie daarover verder de toelichting bij artikel 3.4. Hoofdstuk 11 Archieffunctie en ombudsfunctie Artikel 11.1 Archiefbescheiden Het Algemeen Bestuur stelt een archiefverordening vast. Als bewaarplaats van het statisch archief verdient het de voorkeur die van de gemeente ’s-Hertogenbosch aan te wijzen. Artikel 11.2 Ombudsfunctie De Wet extern klachtrecht legt het recht vast voor burgers op een onafhankelijke behandeling van bestuursorganen. De wet is een aanvulling op de Algemene wet bestuursrecht. De Wet extern klachtrecht is met ingang van 1 januari 2006 ook van toepassing op de bestuursorganen van alle gemeenschappelijke regelingen. De gemeenschappelijke regelingen vallen per die datum van rechtswege onder de Nationale Ombudsman tenzij in de gemeenschappelijke regeling zelf wordt aangegeven dat externe klachten behandeld worden via een ombudsvoorziening van één van de aangesloten gemeenten. In de regeling wordt ervoor gekozen voor invulling van de ombudsfunctie aansluiting te zoeken bij de ombudsvoorziening van de gemeente ’s-Hertogenbosch. Hoofdstuk 13 Overgangs- en slotbepalingen Artikel 13 Deze gewijzigde regeling treedt in werking op 1 januari 2011. &&&&&&&&


11

Principebesluit tot regionalisering brandweer in Brabant-Noord Het Algemeen Bestuur in vergadering bijeen op woensdag 25 juni 2008 te Schijndel; Overwegende dat:  het noodzakelijk is om voor de burgers in Brabant-Noord op het gebied van brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing een optimaal veiligheidsniveau na te streven en daartoe kwaliteitsverbetering te realiseren;  de verantwoordelijkheid hiervoor is en blijft opgedragen aan de colleges van B&W en de gemeenteraden;  ontwikkelingen op het gebied van de wetgeving om een verdere doorontwikkeling van de brandweer vragen;  op basis van de afspraken in de bestuursconferentie in Stockholm belangrijke initiatieven zijn ontwikkeld op het gebied van samenwerking;  het gewenst is de verworvenheden hiervan zoveel mogelijk te behouden;  het daarom noodzakelijk is om deze initiatieven in onderlinge samenhang te brengen; Gelet op: de uitkomsten van de bestuursconferentie gehouden van 20-24 april 2008 te Madrid; Besluit: 1. zich in te zullen spannen om binnen het Openbaar Lichaam Veiligheidsregio Brabant-Noord één gezamenlijke brandweerorganisatie onder éénhoofdige leiding tot stand te brengen waarin de huidige gemeentelijke brandweerorganisaties en Brandweer Brabant-Noord zullen opgaan, met inachtneming van onderstaande uitgangspunten: a. De inbreng door de gemeenten in de vernieuwde organisatie wordt gevormd door de daadwerkelijke uitgaven en inkomsten van de gemeenten en Brandweer Brabant-Noord, uitgaande van een volledige uitvoering van het Regionaal Organisatieplan 2004-2007, zoals vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 25 juni 2006. b. Deze daadwerkelijke uitgaven en inkomsten zullen op basis van gelijke grondslagen door middel van een extern onderzoek nader worden vastgesteld. c. De aldus vastgestelde inbreng ad 2. vormt het uitgangspunt voor de financiering van de nieuwe organisatie. d. Desintegratiekosten van de gemeenten komen voor eigen rekening van de gemeenten.

e. Ter dekking van de ontwikkelings- en frictiekosten (o.a. extern projectleider) van de nieuwe brandweerorganisatie zal een convenant worden gesloten met de Minister van BZK; f. De te behalen doelmatigheidswinst zal worden aangewend voor de kwaliteitsverbetering van de taakuitvoering. g. Het regionaal bestuur is verantwoordelijk voor het totale beheer van de regionale brandweerorganisatie. h. Het vrijwillige en beroepspersoneel is in dienst van de regionale brandweer. i. De uitvoering van en de afstemming met de gemeentelijke processen zal op een herkenbare, gedeconcentreerde wijze (front-backoffice model) gestalte krijgen. j. Daartoe zal afstemming worden georganiseerd met de betrokken gemeenten. k. De verworvenheden van reeds genomen initiatieven zullen zoveel mogelijk worden meegenomen bij het vormgeven van de vernieuwde organisatie. l. De eigen identiteit en de inbreng van de vrijwilligers wordt gewaarborgd. 2. met de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een convenant af te sluiten; 3. de colleges van burgemeester en wethouders en de gemeenteraden op te roepen, om op basis van de voorstellen die in de komende tijd door een daartoe ingestelde projectorganisatie zullen worden uitgewerkt, uiterlijk voor het eind van 2009 het definitieve besluit tot regionalisering van de brandweer te nemen.

Aldus besloten op 25 juni 2008. Het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Brabant-Noord, mr.dr. A.G.J.M. Rombouts ,

ing. D.P. Pattynama MCDm,

voorzitter

secretaris

Samen meer slagkracht Visiedocument Eindrapportage deelprojectgroep 1

Dit document is opgesteld in samenwerking met de deelproject groep ‘visie en ambitie’ bestaande uit:

mevrouw Woestenberg de heer Smarius de heer Fraanje de heer Van de Loo de heer Pattynama mevrouw Angevaren de heer Knopper de heer Bandsma

Colofon Titel

:

Subtitel

:

Auteur(s)

:

Project

:

Opdrachtgever

:

Rapportstatus

:

Samen meer slagkracht Eindrapportage deelprojectgroep 1 drs. J.E.M. Rozendal Project regionalisering brandweer in Brabant-Noord Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Brabant-Noord Definitief, versie 1.0

©2009, Project regionalisering brandweer in Brabant-Noord. Auteursrecht voorbehouden. Bronvermelding verplicht.

2

S a men me e r s la gk r ac ht

Samenvatting Het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Brabant-Noord heeft een principebesluit tot regionalisering van de brandweer genomen. Naar aanleiding van dat besluit is een project opgezet om de nieuwe organisatie vorm te geven. In dit document wordt de identiteit en koers van de nieuwe organisatie beschreven.

Bij de invulling van de nieuwe organisatie gaat het om de vraag op welke wijze in het licht van de huidige en voorzienbare ontwikkelingen, de brandweerzorg en de voorbereiding op de rampenbestrijding en crisisbeheersing op een adequaat niveau gebracht, danwel gehandhaafd kunnen worden.

Het gaat daarbij het om het vergroten van de kwaliteit, continuïteit en capaciteit van de brandweerzorg en voorbereiding op de rampenbestrijding en crisisbeheersing, ten behoeve van meer veiligheid voor de burger in Brabant-Noord, nu en in de toekomst.

Het is de ambitie om in Brabant-Noord te komen tot een toonaangevende brandweerorganisatie op het gebied van brandweerzorg en crisisbeheersing; een brandweerorganisatie van en voor de gemeenten. Met een organisatie bestaande uit vrijwilligers en beroepsmedewerkers is het doel te excelleren in de professionele wijze waarop: •

branden worden voorkomen, beperkt en bestreden

•

mensen gered worden

•

gevaar voor mensen beperkt wordt

•

de voorbereiding op en het optreden tijdens (potentiële) crises wordt uitgevoerd.

Binnen de organisatie bestaat een hart voor de operationele taakuitvoering. Dat betekent dat de uitvoerende taken centraal staan en dat daarbij slagvaardig en efficiënt opgetreden wordt. Ook in de beleidsontwikkeling staan de uitvoerende taken en uitvoerbaarheid centraal. De ambitie van Brabant-Noord is om bekend te staan als:

Een toonaangevende brandweerorganisatie met hart voor de operationele taakuitvoering.

Om de voordelen van de regionalisering (kwaliteit, continuïteit en capaciteit) maximaal te benutten, de mogelijke nadelen zoveel mogelijk te beperken, en invulling te geven aan de bijzondere positie van de vrijwilliger is een dertiental bouwstenen opgenomen. De werkgroep taken en sturing kan deze gebruiken voor de bouw van de nieuwe organisatie.

3


Inhoudsopgave

1 1.1 1.2 1.3 2 2.1 2.2 2.3 2.4 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14 5 5.1 5.2 5.3

Samenvatting Inhoudsopgave Inleiding Aanleiding Doelstelling en doelgroep Leeswijzer Perspectief van regionalisering Inleiding Context Voordelen van de regionalisering Mogelijke nadelen van de regionalisering De brandweer Brabant-Noord in 2012 Inleiding Regio typering Missie Kernwaarden Visie en ambitie Doelstellingen Bouwstenen voor de nieuwe organisatie Inleiding Bouwsteen 1: Invulling van verlengd lokaal bestuur Bouwsteen 2: Bestuur op hoofdlijnen Bouwsteen 3: Zorgen voor een slagvaardige, efficiënte, resultaatgerichte organisatie Bouwsteen 4: Repressieve brandweerzorg herkenbaar in de organisatie Bouwsteen 5: Verantwoordelijkheden ten aanzien van brandweerzorg verankeren Bouwsteen 6: Lokale verankering processen brandweerzorg Bouwsteen 7: Een betrouwbare veiligheidspartner Bouwsteen 8: Leiderschap met lef Bouwsteen 9: Ruimte voor innovatie en voortdurende verbetering Bouwsteen 10: Behoud van de band: elkaar kennen, binding en vertrouwen Bouwsteen 11: Besturen van verdeelvraagstukken Bouwsteen 12: Een organisatie met drie organisatieniveau’s Bouwsteen 13: Een organisatie waarbij het plezierig werken is Bijlagen Besluit Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Brabant-Noord 25 juni 2008 Relevante landelijke ontwikkelingen Sturingsindicatoren brandweer

3 4 5 5 5 5 6 6 6 7 9 11 11 11 11 12 13 14 17 17 17 17 17 18 18 18 18 18 19 19 19 19 20 21 21 23 25

4


1

Inleiding

1.1

Aanleiding

Het Algemeen Bestuur (AB) van de Veiligheidsregio Brabant-Noord heeft op 25 juni jl. een principebesluit tot regionalisering van de brandweer genomen (zie bijlage 1). Besloten is dat het AB zich zal inspannen om binnen het openbaar lichaam Veiligheidsregio Brabant-Noord één gezamenlijke brandweerorganisatie onder éénhoofdige leiding tot stand te brengen, waarin de huidige gemeentelijke brandweerorganisaties en de regionale brandweer Brabant-Noord opgaan.

In aansluiting daarop heeft de Veiligheidsregio met de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een “Convenant Veiligheidsregio Brabant-Noord 20082009” afgesloten. Hierin is vastgelegd dat het bestuur ervoor zorg draagt dat de gemeenten, die behoren tot de Veiligheidsregio vóór 1 januari 2010 een gemeenschappelijke regeling treffen, waarbij regionalisering van de brandweer een belangrijk onderdeel vormt.

1.2

Doelstelling en doelgroep

Het voorliggende document heeft tot doel de koers uit te zetten voor de nieuwe organisatie. Het is bedoeld voor alle direct en indirect betrokkenen: burgemeesters, gemeentesecretarissen, medewerkers van de brandweren in Brabant-Noord, gemeenteraadsleden, veiligheidspartners en andere geïnteresseerden.

1.3

Leeswijzer

In dit document wordt allereerst ingegaan op de context en het perspectief van de regionalisering (hoofdstuk 2). Vervolgens wordt ingegaan op de visie en ambitie ten aanzien van de nieuwe organisatie (hoofdstuk 3). Het document sluit af met een aantal bouwstenen voor de nieuwe organisatie (hoofdstuk 4).

5


2 Perspectief van regionalisering 2.1

Inleiding

Zoals in het eerste hoofdstuk beschreven, is in principe besloten tot regionalisering van de brandweer in Brabant-Noord. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de context waarbinnen dit besluit is genomen en het perspectief dat deze regionalisering biedt. Expliciet wordt daarbij ingegaan op zowel de voordelen als de mogelijke nadelen van de regionalisering.

2.2

Context

Als gevolg van ontwikkelingen in de maatschappij, ontwikkelingen binnen de veiligheidssector en ontwikkelingen binnen de brandweer zelf, is de brandweer in Nederland in beweging. De afgelopen jaren zijn verschillende ontwikkelingen in een stroomversnelling geraakt, wat ondermeer heeft geleid tot een nieuwe weten regelgeving. Zowel bestuurders als regionaal commandanten hebben initiatieven ontplooid om de betekenis van de ontwikkelingen voor de nabije en verre toekomst te duiden (middels een bestuurlijke ‘position paper’ en een ‘strategische reis’ van de regionaal commandanten). Het voert, in het kader van dit document wat ver om al deze ontwikkelingen en hun betekenis te schetsen (zie bijlage 2 voor een toelichting op de belangrijkste ontwikkelingen), maar onderstaande figuur geeft een beeld van de dynamiek waarbinnen de brandweer opereert.

Decentralisering

M aatschappij Infrastructurele netw erken

Veiligheidssector Eigen veiligheid Vermaatschappelijking hulpdiensten veiligheid

Toename kennis & diensteneconomie

Netw erkvorming en samenw erking

Brandw eer Nationale dreiging

Juridisering

M ediatisering

Publiek-private samenw erking

Klimaatverandering

Risicobeheersing

Behoud identiteit

Planfixatie

Digitalisering

Zelfredzaamheid

Schaalvergroting Kw aliteit Territoriale Territoriale congruentie Hybride congruentie Onderw ijs financiering Continuiteit

Tevredenheid overheid neemt af

Paraatheid

Territoriale congruentie

Afhankelijkheid energiebronnen

Aansprakelijkheid

Globalisering

M aatschappelijke impact

Burgerparticipatie

Figuur 1. Overzicht van de context van de brandweer

6


Wat op basis van al deze ontwikkelingen vastgesteld kan worden, is dat de brandweer Brabant-Noord de komende jaren voor aanzienlijke uitdagingen staat. Centraal daarbij staat de vraag: Op welke wijze kunnen, in het licht van de huidige en voorzienbare ontwikkelingen, de brandweerzorg en de voorbereiding op de rampenbestrijding en crisisbeheersing op een adequaat niveau gebracht dan wel gehandhaafd worden?

Om invulling te geven aan deze uitdaging is besloten de brandweerzorg in BrabantNoord op een andere wijze te organiseren. Deze andere wijze van organiseren (namelijk in één korps) maakt het mogelijk de gewenste kwaliteit nu en in de voorzienbare toekomst tegen zo min mogelijk kosten te realiseren. Regionalisering van de brandweer is hiermee geen doel op zichzelf, maar een middel om nu en op langere termijn een hoger zorgniveau te realiseren dan wel hetzelfde niveau te realiseren tegen minder kosten dan wanneer iedere afzonderlijke gemeente dit zelf zou moeten doen. Het gaat bij het regionaliseren van de brandweer om het vergroten van de kwaliteit, continuïteit en capaciteit van de brandweerzorg en voorbereiding op de rampenbestrijding en crisisbeheersing, ten behoeve van meer veiligheid voor de burger in Brabant-Noord, nu en in de toekomst.

2.3

Voordelen van de regionalisering

Zoals gezegd is het doel van de regionalisering: het realiseren van meer kwaliteit, continuïteit en capaciteit van de brandweerzorg. In onderstaande subparagrafen wordt puntsgewijs uitgewerkt op welke wijze regionalisering van de brandweer hieraan bijdraagt.

2.3.1

Meer kwaliteit

•

Door regionalisering van de brandweer wordt het (beter) mogelijk om procedures en materieel te uniformeren. Dit betekent dat het gemakkelijker wordt om met elkaar samen te werken of zaken uit te wisselen.

•

De bundeling van capaciteit in één organisatie maakt het mogelijk meer specialismen (waaronder bijvoorbeeld specialistische advisering en hoogwaardige beleidsontwikkeling) te ontwikkelen. Het samenbrengen van deskundigheid in één organisatie maakt het beter mogelijk gemeenten in Brabant-Noord gezaghebbend te ondersteunen bij de ontwikkeling en uitvoering van het brandveiligheids-, rampenbestrijdings-, crisisbeheersings- en fysieke veiligheidsbeleid. Naar verwachting zal het bovendien leiden tot een hoger niveau in trainen en oefenen.

•

De meeste brandweermensen kiezen voor een loopbaan binnen de brandweer (en niet breder binnen de overheid). Regionalisering vergroot en vergemakkelijkt de 7


mogelijkheden om te investeren in de ontwikkeling van mensen (door bijvoorbeeld MD en ‘job rotation’). Dit is in het belang van zowel de werknemer als de werkgever. •

Met de schaalgrootte van de regio kan de brandweerinbreng ten aanzien van het omgaan met nieuwe dreigingen zoals terrorisme, pandemie of nucleaire ongevallen beter geborgd worden. Ook kan er nog beter en meer multidisciplinair geoefend en samengewerkt worden, omdat het bestuur (van de veiligheidsregio) een samenhangend beleid voor alle diensten kan opstellen.

•

Elke burger heeft recht op een adequaat niveau van veiligheid. Regionalisering kan hiertoe een bijdrage leveren. Regionalisering kan ertoe bijdragen dat het niveau van de uitvoering verder professionaliseert.

•

Als gevolg van de regionalisering en de bundeling van capaciteit is er eveneens meer ruimte voor innovatie en vernieuwing. Hierbij kan gedacht worden aan andere methoden van brandbestrijding, vernieuwingen in de relaties met werkgevers, nieuwe opleidingsmethodieken, toepassingen van materieel uit andere werkomgevingen et cetera.

2.3.2

Meer continuïteit

•

In kleine organisaties betekent het wegvallen van een medewerker direct een hoge mate van productieverlies. Door de bundeling van capaciteit in één organisatie zijn korpsen minder kwetsbaar en kunnen bijvoorbeeld bezettingsproblemen gezamenlijk opgelost worden.

•

In het licht van de afnemende beschikbaarheid van vrijwilligers (in de dagsituatie) dient er gezocht te worden naar mogelijkheden om de brandweerzorg blijvend te borgen; onderlinge steunverlening en optimalisatie op regionaal niveau is eenvoudiger vanuit één organisatie. Voor vrijwilligers heeft dat als voordeel dat er meer mogelijkheden komen om zowel in de woon- als de werkgemeente uit te rukken, op basis van goede arbeidsvoorwaarden en faciliteiten.

2.3.3 •

Meer capaciteit

Op diverse terreinen zijn door intensieve samenwerking al enkele schaalvoordelen gerealiseerd. Door een minder vrijblijvende aanpak zijn er nog meer voordelen te behalen, bijvoorbeeld door gezamenlijke inkoop van brandweermaterieel, materiaal, kleding en dergelijke. Hierdoor komen financiële middelen vrij voor het realiseren van andere kwaliteitsdoelstellingen.

•

Ook met de invoering van centrale regie op het beheer kan efficiencywinst gerealiseerd worden. Het is dan niet langer nodig dat iedere gemeente een eigen voorraad reserveslangen, kleding en dergelijke aanhoudt.

8


•

Veel zaken worden in elk korps hetzelfde gedaan. Er worden procedures ontwikkeld, er worden lessen ontwikkeld, landelijk beleid geïmplementeerd, enzovoorts. Deze zaken kunnen vanuit één organisatie efficiënter worden opgepakt, waardoor doublures worden voorkomen en er capaciteit vrijkomt.

2.4

Mogelijke nadelen van de regionalisering

Naast voordelen kent de regionalisering van de brandweer ook een aantal mogelijke nadelen. Deze spelen met name op het gebied van de bestuurbaarheid, de betrokkenheid en de kostenontwikkeling. Het is zaak de mogelijke schaduwzijden onder ogen te zien, om op basis daarvan de organisatie zo in te richten dat deze zich niet of nauwelijks zullen voordoen. In onderstaande paragrafen worden de mogelijke nadelen puntsgewijs benoemd.

2.4.1

Bestuurbaarheid

•

De organisatie komt op grotere afstand van de gemeente te staan, waardoor de bestuurbaarheid vermindert en het minder gemakkelijk wordt eigen lokale keuzen te maken. Het is van belang duidelijke afspraken te maken over de invulling van verlengd lokaal bestuur.

•

Met het samenvoegen van de afzonderlijke brandweren in één korps bestaat het gevaar van een ‘log bestuur’. Belangrijk is dat het bestuur op hoofdlijnen bestuurt en de leidinggevende (-n) adequaat en slagvaardig leidinggeeft (-ven).

2.4.2

Betrokkenheid

•

Op dit moment vormen de brandweerkorpsen een ‘eigen’ gemeentelijke afdeling waardoor lijnen kort zijn, er integraal naar veiligheidsvraagstukken wordt gekeken, er veel krediet bij samenwerken is en er snel en efficiënt (informeel) korte termijn oplossingen gevonden kunnen worden. Belangrijk is te waarborgen dat de integrale afweging op gemeentelijk niveau mogelijk blijft, en dat de lijnen ook in de nieuwe organisatie kort blijven.

•

Een ander mogelijk nadeel is dat de repressie en de vrijwilliger uit het oog zouden kunnen verdwijnen binnen de bredere context van brandweerzorg en/of de veiligheidsregio. Een herkenbare positionering van de operationele brandweerzorg in de organisatie is daarom van belang.

•

Voorkomen moet worden dat de brandweer gezien gaat worden als ‘des regio’s’. Lokale herkenbaarheid is essentieel. Investeren in lokale herkenbaarheid, binding en het behoud van de kwaliteiten van de brandweer (elkaar kennen, binding en vertrouwen) is daarom van belang. Ook de burgemeester speelt hierin een belangrijke rol.

9


2.4.3

Kostenontwikkeling

•

Een potentieel nadeel is dat de verdeelvraagstukken uit het zicht verdwijnen of leiden tot bestuurlijke problemen. Van belang is vooraf expliciete spelregels te bepalen voor de transparantie van financiële gegevens en het besturen van verdeelvraagstukken.

•

Een mogelijk risico van één brandweerorganisatie is dat er onvoldoende prikkels voor doelmatigheid zijn. In de huidige situatie dwingt de integrale benadering tot keuzen. Het is van belang om ten aanzien van de nieuwe organisatie een aantal afspraken te maken om te borgen dat er daadwerkelijk een slagvaardige, efficiënte en resultaatgerichte organisatie ontstaat.

10


3 De brandweer Brabant-Noord in 2012 3.1

Inleiding

Nadat in het vorige hoofdstuk is stil gestaan bij het perspectief om te komen tot één regionale brandweer Brabant-Noord, wordt in dit hoofdstuk concreter ingegaan op de nieuwe organisatie. Na een beknopte typering van de regio wordt ingegaan op het bestaansrecht (de missie), de kernwaarden, de koers (visie) en de doelen van de nieuwe organisatie.

3.2

Regio typering

3.2.1

Fysiek

De regio Brabant-Noord is een regio met ruim 600.000 inwoners, die woonachtig zijn in 21 gemeenten. Aan de Noordzijde wordt de regio begrensd door de Maas. De regio wordt doorsneden door een aantal belangrijke verkeersaders zoals de A2, A50, A59 en A73 en twee belangrijke spoorverbindingen (Amsterdam-Maastricht en RotterdamNijmegen). In de regio ligt vliegveld Volkel en vlak over de grens liggen Eindhoven Airport en Vliegveld Niederrhein in Duitsland. De regio kent een groot aantal woonkernen, waarvan een aantal met een monumentale kern. Binnen de regio zijn 12 BRZO bedrijven gevestigd.

3.2.2

Organisatorisch

De brandweer in Brabant-Noord bestaat uit vrijwilligers en beroeps. Zij opereert niet op een eiland, maar draagt samen met een aantal andere organisaties zorg voor de veiligheid van de burger in Brabant-Noord. Vooral met de gemeenten, de politie en de GHOR-organisatie wordt veelvuldig samengewerkt en afgestemd (onder andere binnen het kader van de Veiligheidsregio). Hoewel dit document in het bijzonder betrekking heeft op de brandweer en de relatie met de gemeenten, is het goed te beseffen dat de brandweer deel uitmaakt van een groter geheel waarmee het relaties onderhoudt en waaraan het een bijdrage levert.

3.3

Missie

De missie van brandweer Brabant-Noord geeft antwoord op de vraag waarom er een brandweer Brabant-Noord is. Het bestaansrecht is een afgeleide van het wettelijke kader, zoals dit is vastgelegd in de Brandweerwet 1985 (voor de taken op het gebied van de brandweerzorg) en de Wet Rampen en Zware Ongevallen (voor de taken op het gebied van rampenbestrijding). Kortheidshalve wordt hier in dit document niet verder op ingegaan.

11


De missie van brandweer Brabant-Noord luidt: Wij zijn als vrijwilligers- en beroepsorganisatie gedreven om tijdig en professioneel een substantiële bijdrage te leveren aan de (brand-) veiligheid van de inwoners van Brabant-Noord.

3.4

Kernwaarden

Bij het invullen van bovenstaande missie zijn onderstaande kernwaarden voor ons cruciaal: wij zijn deskundig, behulpzaam, daadkrachtig, transparant en veranderingsbereid.

Deskundig Wij verstaan ons vak; we stellen alles in het werk om noodsituaties te voorkomen en bieden professionele hulp en nazorg. Wij weten op basis van onze kennis en ervaring waar onze omgeving mee te maken heeft. Wij streven voortdurend naar verbetering van onze hulpverlening, adviezen en oplossingen.

Daadkrachtig Wij hebben passie voor ons vak. Wij doen wat we zeggen en wel direct, ook al vergt dit soms enige moed. Wij zijn een sterk team dat van aanpakken weet. Niet alleen wanneer er gevaar dreigt, maar juist ook om dit te voorkomen.

Behulpzaam Wij stellen ons altijd behulpzaam op. Wij zijn open en makkelijk toegankelijk voor allerlei hulpvragen. Wij geven gevraagd en ongevraagd advies vanuit onze verantwoordelijkheid voor de maatschappij. Wij staan 24 uur per dag klaar om iedereen in nood te helpen.

Transparant Wij zijn ons bewust van onze rol als overheidsorganisatie. Wij zijn helder over wat we willen bereiken en leggen verantwoording af over de resultaten en financiën.

Veranderingsbereid Wij realiseren ons dat de wereld om ons heen verandert. Wij zijn bereid mee te veranderen en daarin zelfs voorop te lopen. Veranderen is leuk en biedt nieuwe kansen.

12


3.5

Visie en ambitie

Het is de ambitie om in Brabant-Noord te komen tot een toonaangevende brandweerorganisatie op het gebied van brandweerzorg en crisisbeheersing; een brandweerorganisatie van en voor de gemeenten. Als vrijwilligers en beroepsmedewerkers hebben wij als doel te excelleren door de professionele wijze waarop wij: •

branden voorkomen, beperken en bestrijden

•

mensen redden

•

gevaar voor mensen beperken

•

ons voorbereiden op en optreden tijdens (potentiële) crises.

Wij kijken over de grenzen van onze regio en ons vak, hebben oog voor andere (veiligheids-) belangen en vernieuwen mede daardoor ons optreden en onze organisatie. Hierin lopen wij voorop in Nederland. Om zover te komen en op dat niveau te presteren, zal er intelligent ingespeeld moeten worden op nieuwe ontwikkelingen. Dat betekent dat wij voortdurend op zoek zijn naar mogelijkheden om de kwaliteit van ons werk te verbeteren.

Wij hebben een hart voor de operationele taakuitvoering. Dat betekent dat wij de uitvoerende taken centraal stellen en daarbij slagvaardig en efficiënt optreden. Ook in onze beleidsontwikkeling staan de uitvoerende taken en uitvoerbaarheid centraal.

Als brandweer Brabant-Noord hebben wij de ambitie om bekend te staan als:


Deze ambitie laat zich vertalen in een aantal concrete beelden van de toekomstige situatie in 2012.

In 2012: •

is de brandweer Brabant-Noord een gezaghebbend adviseur en competente uitvoerder voor zowel het algemeen veiligheidsbestuur als de afzonderlijke gemeenten

•

is de brandweer Brabant-Noord een gewaardeerde partner en coördinator op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing

•

staat brandweer Brabant-Noord landelijk bekend als een toonaangevende brandweerorganisatie

•

draagt de brandweer Brabant-Noord meetbaar bij aan de veiligheid van de burgers in de regio 13


•

beschikt de brandweer Brabant-Noord over een brede visie op het (brand-) veiligheidsbeleid

•

is de samenwerking met gemeenten, politie en GHOR in overeenkomsten vastgelegd en vanzelfsprekend geworden

•

wordt de brandweer bestuurd aan de hand van een set van heldere sturingsindicatoren

•

wordt de brandweer Brabant-Noord professioneel en doelmatig gemanaged

•

kent de brandweer Brabant-Noord een hoge leverbetrouwbaarheid

•

draagt de brandweer Brabant-Noord vanuit haar expertise bij aan de uitvoering van gemeentelijke taken (zoals vergunning verlening en handhaving)

•

bestaat de brandweer Brabant-Noord uit zowel vrijwilligers als beroeps

•

is de brandweer Brabant-Noord een aantrekkelijke werkgever met goede ontwikkelingsmogelijkheden voor alle medewerkers

•

is het binnen de brandweer Brabant-Noord normaal elkaar aan te spreken op gedrag

•

blijkt uit onderzoeken dat zowel de klanttevredenheid als de medewerkerstevredenheid hoog is.

3.6

Doelstellingen

Wij hebben een ambitieuze visie. Om deze waar te kunnen maken, moet duidelijk zijn welke doelen wij nastreven. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen doelstellingen op het gebied van brandweerzorg en doelstellingen op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing. Deze doelen willen wij in 2012 gerealiseerd hebben.

3.6.1

Doelen brandweerzorg

Brandweerzorg - proactie •

De brandweer Brabant-Noord adviseert altijd tijdig en adequaat over aspecten van fysieke en externe veiligheid bij relevante infrastructurele projecten.

•

De brandweer Brabant-Noord is tijdig betrokken bij het gemeentelijk integraal veiligheidsbeleid.

•

De brandweer Brabant-Noord heeft een actueel overzicht van alle risico’s (inclusief regiogrensoverschrijdend).

Brandweerzorg - preventie •

De brandweer Brabant-Noord beslist tijdig op een aanvraag voor een advies op een bouwvergunning.

14


•

De brandweer Brabant-Noord beslist tijdig op een aanvraag voor een advies op een gebruiksvergunning.

•

De brandweer Brabant-Noord beslist tijdig op een aanvraag voor een advies op een evenementenvergunning.

•

De brandweer Brabant-Noord beslist tijdig op een aanvraag voor een advies op een milieuvergunning.

•

De brandweer Brabant-Noord controleert de vergunningen van de vergunnings- en meldingsplichtige gebouwen adequaat.

•

De brandweer Brabant-Noord controleert de vergunningen van de vergunnings- en meldingsplichtige evenementen adequaat.

•

De brandweer Brabant-Noord verzorgt brandpreventieve voorlichting.

Brandweerzorg – preparatie •

De brandweer Brabant-Noord stelt bereikbaarheidskaarten op en beheert deze voor de objecten, waarvoor deze vereist zijn.

•

De brandweer Brabant-Noord stelt aanvalsplannen op en beheert deze voor de objecten waarvoor deze vereist zijn.

•

De brandweer Brabant-Noord leidt haar personeel adequaat op en oefent conform de regels van de leidraad oefenen.

•

De brandweer Brabant-Noord zorgt voor de aanschaf van en pleegt adequaat onderhoud aan het materieel en materiaal.

•

De brandweer Brabant-Noord beschikt over een adequate bluswatervoorziening.

•

De brandweer Brabant-Noord toetst crisis- en rampbestrijdingsplannen.

•

Ten aanzien van alle bekende risico’s zijn (al dan niet samen met de andere regio’s) plannen gemaakt om deze risico’s zoveel als mogelijk te voorkomen en anders te beheersen en te bestrijden.

Brandweerzorg – repressie •

De brandweer Brabant-Noord rukt uit conform de procedures en landelijke richtlijnen (conform de Handleiding Brandweerzorg van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) en het Besluit Veiligheidsregio’s.

15


Brandweerzorg – nazorg •

De brandweer Brabant-Noord draagt adequaat zorg voor het evalueren op verbetermogelijkheden van haar operationele inzetten en het ondersteunen van haar personeel in geval van calamiteiten, die een grote impact hebben op het personeel.

3.6.2

Doelen rampenbestrijding en crisisbeheersing

•

De brandweer Brabant-Noord draagt adequaat zorg voor het multidisciplinair coördineren en monodisciplinair voorbereiden van het geheel van maatregelen betreffende de voorbereiding op de bestrijding van rampen en zware ongevallen, evenals crises en de daadwerkelijke bestrijding van grootschalige incidenten en de zorg hierna.

•

De brandweer Brabant-Noord levert een inhoudelijke bijdrage aan het opstellen en actueel houden van de gemeentelijke rampenplannen.

•

De brandweer Brabant-Noord draagt adequaat zorg voor het inzichtelijk maken en het houden van de risico’s waar de regio Brabant-Noord mee te maken kan krijgen en het opstellen van risicobeleid.

•

De brandweer Brabant-Noord draagt adequaat zorg voor het voorbereiden van monodisciplinaire en multidisciplinaire oefeningen.

•

De brandweer Brabant-Noord coördineert in afstemming met de andere partners in de veiligheidsregio de totstandkoming en actualisatie van het regionaal beleidsplan veiligheidsregio en het regionaal crisisplan.

16


4 Bouwstenen voor de nieuwe organisatie 4.1

Inleiding

Om de voorgaande ambitie en doelstellingen te realiseren, zal een nieuwe organisatie ingericht worden: Brandweer Brabant-Noord. Ten aanzien van de vormgeving van de organisatie is het van belang deze organisatie zo in te richten dat de voordelen van de regionalisering (kwaliteit, continuïteit en capaciteit) maximaal worden benut en de mogelijke nadelen zoveel mogelijk worden beperkt. Bovendien is het van belang de organisatie zo vorm te geven dat rekening wordt gehouden met de bijzondere positie van de brandweervrijwilligers en dat het bereiken van de doelstellingen mogelijk wordt gemaakt. Ten aanzien van de bouw van de nieuwe organisatie, worden de volgende bouwstenen onderkend1):

4.2

Bouwsteen 1: Invulling van verlengd lokaal bestuur

•

het borgen van de voorbereiding van externe integrale afweging door het bestuur (hoe belangrijk is veiligheid ten opzichte van andere gemeentelijke prioriteiten)

•

het vroegtijdig betrekken van gemeenten bij de beleidsvoorbereiding (op het niveau van secretarissen en senior beleidsmedewerkers)

•

het inrichten van een overlegstructuur met samenwerkende gemeenten.

4.3

Bouwsteen 2: Bestuur op hoofdlijnen

•

de keuze voor het bestuursmodel ‘toezicht houden’

•

de aansturing van het management via uitgangspunt ‘heldere kaders stellen en daarbinnen ruimte geven, verantwoordelijkheid nemen, verantwoording afleggen’

•

de aansturing aan de hand van een set van sturingsindicatoren gebaseerd op de doelstellingen (zie bijlage 3).

4.4

Bouwsteen 3: Zorgen voor een slagvaardige, efficiënte, resultaatgerichte organisatie

•

het borgen van de interne integrale afweging binnen het management (maximaal veiligheidsresultaat binnen afgesproken budget)

•

het afstemmen van het managementprofiel op het gewenste organisatieprofiel

•

het organiseren van interne en externe prikkels om de organisatie doelmatig te houden

•

een organisatie met materieel en zonder gebouwen in eigendom.

1)

Hierbij is rekening gehouden met aanbevelingen in het rapport “vinden, binden en boeien van brandweervrijwilligers” van deelprojectgroep 5.

17


4.5 •

Bouwsteen 4: Repressieve brandweerzorg herkenbaar in de organisatie

de repressieve taken een herkenbare en zichtbare plaats geven in de organisatiestructuur

•

het inrichten van de organisatie rond de dagelijkse werkzaamheden

4.6

Bouwsteen 5: Verantwoordelijkheden ten aanzien van brandweerzorg verankeren

•

het definiëren van gemeentelijke bevoegdheden (zeggenschap, instemmingsrecht, adviesrecht)

•

het definiëren van bevoegdheden van de regionale brandweer (bijvoorbeeld adviesrecht ten aanzien van de locatie van nieuwe brandweerkazernes)

•

het maken van afspraken over de prestaties van gemeente en brandweer

•

de verantwoording over prestaties per gemeente

•

het aanstellen van onderlinge aanspreekpunten.

4.7

Bouwsteen 6: Lokale verankering processen brandweerzorg

•

de taken zo dicht mogelijk nabij gemeenten organiseren

•

het samenwerken met gemeenten en het organiseren van het gebruik van lokale kennis

•

het borgen van de horizontale integratie van brandweeractiviteiten in gemeentelijke processen (vergunningen, toezicht, handhaving) en omgekeerd

•

het inrichten van een overlegstructuur per gemeente

•

het borgen van een goede afstemming met de AOV’ers.

4.8

Bouwsteen 7: Een betrouwbare veiligheidspartner

•

het maken van heldere afspraken over de samenwerking, zowel binnen de veiligheidsregio als daarbuiten

•

het opstellen van samenwerkingsovereenkomsten met gemeenten, politie en de GHOR-organisatie.

4.9

Bouwsteen 8: Leiderschap met lef

•

het faciliteren van leiders die keuzes durven te maken

•

het beleggen van de verantwoordelijkheden op een zo laag mogelijk niveau in de organisatie, uitgaande van een integrale verantwoordelijkheid voor inhoud, mensen, middelen en processen

18


•

het inrichten van een structuur en cultuur waarbij leidinggevenden worden aangesproken op resultaten.

4.10

Bouwsteen 9: Ruimte voor innovatie en voortdurende verbetering

•

het aansluiten bij relevante landelijke, interregionale en lokale netwerken

•

het faciliteren van medewerkers met innovatieve ideeën

•

het creëren van een cultuur waarin het nemen van initiatieven wordt beloond.

4.11 Bouwsteen 10: Behoud van de band: elkaar kennen, binding en vertrouwen •

het inrichten van een geregeld contact tussen de verantwoordelijke brandweermanager en burgemeester

•

het betrekken van de burgemeesters bij feestelijke en sociale activiteiten van de brandweer

•

het faciliteren van de medewerkers bij activiteiten die de samenwerking en onderlinge band versterken.

4.12

Bouwsteen 11: Besturen van verdeelvraagstukken

•

het opstelen van heldere uitgangspunten, criteria en besluitvormingsprocessen voor regionale verdeelvraagstukken

•

het begrenzen van de overhead (bijvoorbeeld een aantal jaren bevriezen op startpercentage)

•

het garanderen van het budget dat aan operationele brandweertaken wordt uitgegeven.

4.13

Bouwsteen 12: Een organisatie met drie organisatieniveau’s

•

vanwege zekere spanning tussen lokale borging die zou leiden tot verdeling en meer centrale bundeling van kwaliteit een keuze voor drie niveau’s: regio, district, lokaal

•

een globale verdeling: o

regio: piofach, beleid hele veiligheidsketen/bestuur/specialistische advisering

o

district: uitvoering proactie, preventie en preparatie

o

lokaal: repressie en uitvoering preparatie.

19


4.14 •

Bouwsteen 13: Een organisatie waarbij het plezierig werken is

het creëren van een cultuur/werkomgeving waarbij medewerkers: o

zich thuis en gewaardeerd voelen

o

lef hebben en initiatief tonen

o

zich willen en kunnen ontwikkelen

o

het voorzien in een reëel en aantrekkelijk arbeidsvoorwaardenpakket.

20


5 Bijlagen 5.1

Besluit Algemeen Bestuur Veiligheidsregio BrabantNoord 25 juni 2008

Het Algemeen Bestuur in vergadering bijeen op woensdag 25 juni 2008 te Schijndel; Overwegende dat: •

het noodzakelijk is om voor de burgers in Brabant-Noord op het gebied van brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing een optimaal veiligheidsniveau na te streven en daartoe kwaliteitsverbetering te realiseren;

•

de verantwoordelijkheid hiervoor is en blijft opgedragen aan de colleges van B&W en de gemeenteraden;

•

ontwikkelingen op het gebied van de wetgeving om een verdere doorontwikkeling van de brandweer vragen;

•

op basis van de afspraken in de bestuursconferentie in Stockholm belangrijke initiatieven zijn ontwikkeld op het gebied van samenwerking;

•

het gewenst is de verworvenheden hiervan zoveel mogelijk te behouden;

•

het daarom noodzakelijk is om deze initiatieven in onderlinge samenhang te brengen;

Gelet op: de uitkomsten van de bestuursconferentie gehouden van 20-24 april 2008 te Madrid; Besluit: 1. zich in te zullen spannen om binnen het Openbaar Lichaam Veiligheidsregio Brabant-Noord één gezamenlijke brandweerorganisatie onder éénhoofdige leiding tot stand te brengen waarin de huidige gemeentelijke brandweerorganisaties en Brandweer Brabant-Noord zullen opgaan, met inachtneming van onderstaande uitgangspunten:

a. De inbreng door de gemeenten in de vernieuwde organisatie wordt gevormd door de daadwerkelijke uitgaven en inkomsten van de gemeenten en Brandweer Brabant-Noord, uitgaande van een volledige uitvoering van het Regionaal Organisatieplan 2004-2007, zoals vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 25 juni 2006. b. Deze daadwerkelijke uitgaven en inkomsten zullen op basis van gelijke grondslagen door middel van een extern onderzoek nader worden vastgesteld. c. De aldus vastgestelde inbreng ad 2. vormt het uitgangspunt voor de financiering van de nieuwe organisatie.

21


d. Desintegratiekosten van de gemeenten komen voor eigen rekening van de gemeenten. e. Ter dekking van de ontwikkelings- en frictiekosten (o.a. extern projectleider) van de nieuwe brandweerorganisatie zal een convenant worden gesloten met de Minister van BZK. f. De te behalen doelmatigheidswinst zal worden aangewend voor de kwaliteitsverbetering van de taakuitvoering. g. Het regionaal bestuur is verantwoordelijk voor het totale beheer van de regionale brandweerorganisatie. h. Het vrijwillige en beroepspersoneel is in dienst van de regionale brandweer. i. De uitvoering van en de afstemming met de gemeentelijke processen zal op een herkenbare, gedeconcentreerde wijze (front-backoffice model) gestalte krijgen. j. Daartoe zal afstemming worden georganiseerd met de betrokken gemeenten. k. De verworvenheden van reeds genomen initiatieven zullen zoveel mogelijk worden meegenomen bij het vormgeven van de vernieuwde organisatie. l. De eigen identiteit en de inbreng van de vrijwilligers wordt gewaarborgd. 2. met de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een convenant af te sluiten; 3. de colleges van burgemeester en wethouders en de gemeenteraden op te roepen, om op basis van de voorstellen die in de komende tijd door een daartoe ingestelde projectorganisatie zullen worden uitgewerkt, uiterlijk voor het eind van 2009 het definitieve besluit tot regionalisering van de brandweer te nemen.

22


5.2

Relevante landelijke ontwikkelingen

Los van de situatie in Brabant-Noord is er ook een aantal landelijke ontwikkelingen die op dit moment of op korte termijn van invloed is op de brandweer. Deze ontwikkelingen worden hieronder kort beschreven.

In 2005 is onderzoek gedaan naar “het vinden en binden van vrijwilligers bij de brandweer”. In dit onderzoek is vastgesteld dat vooral de dagbezetting op veel plaatsen lastig te realiseren is door o.a. toegenomen forensisme (wonen en werken op verschillende locaties), toename van de zorgtaken en de verzakelijkte houding van werkgevers. De toekomstverwachting is dat de combinatie van een hoofdbaan en een vrijwillige functie bij de brandweer steeds lastiger te vervullen is waardoor komende jaren problemen met de werving van vrijwilligers ontstaan. Op grond van het nieuwe Arbeidstijdenbesluit2) (per 1 juni 2006) worden alle uren die een werknemer op de werkplek doorbrengt aangemerkt als arbeidstijd. De maximale arbeidstijd bedraagt per 1 juni 2006 gemiddeld 48 uur per week wanneer er aanwezigheidsdiensten verricht worden. Voor beroepsbrandweerlieden is het toegestaan meer dan 48 uur per week te werken, op voorwaarde dat de individuele medewerker daarmee instemt. Dit besluit heeft tot gevolg dat de inzetbaarheid van vrijwilligers beperkt wordt en er een tekort aan personele capaciteit kan ontstaan.

Per 1 januari 2006 is het functioneel leeftijdsontslag (FLO) afgeschaft en vervangen door loopbaanbeleid voor personeel in bezwarende functies (maximaal 20 jaar). Hiermee komt een einde aan de generieke ontslagleeftijd en het vervroegde uittreden van brandweer- en ambulancepersoneel. In de toekomst moet individueel loopbaanbeleid maatwerk bieden om individuele situaties te beoordelen. Het akkoord over de FLO kent overgangsrecht voor zittend repressief personeel, dat afhankelijk is van het aantal dienstjaren. Voor vrijwilligers dient een verdere vertaling van dit besluit nog te worden gemaakt in de nieuwe rechtspositieregeling voor vrijwillig brandweerpersoneel. Ten aanzien van het personeelsbeleid vraagt dit een behoorlijke investering. Bijkomend effect is dat de keuringskosten zullen stijgen.

Op 13 juli 2007 heeft de ministerraad ingestemd met het voorstel voor de wet op de veiligheidsregio’s. Deze wet zal ik de komende maanden ter besluitvorming worden voorgelegd aan de Tweede Kamer.

2)

Aanleiding hiervoor is jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschap.

23


Het wetsvoorstel Veiligheidsregio’s beoogt een efficiënte en kwalitatief hoogwaardige organisatie van de brandweerzorg, geneeskundige hulpverlening, rampenbestrijding en crisisbeheersing onder één regionale bestuurlijke regie te realiseren en dit wettelijk te verankeren. Het kabinet heeft een basisniveau geformuleerd waaraan de veiligheidsregio’s dienen te voldoen. Om dit te bewerkstelligen is een aantal stappen noodzakelijk. De verdere regionalisering van de brandweerzorg is er daar één van.

In de conceptwet is opgenomen dat de minister eisen kan stellen aan de kwaliteit van de brandweer. De minister is voornemens deze eisen te stellen door middel van in ieder geval een tweetal AMvB’s, namelijk het Besluit Veiligheidsregio’s en het Besluit Kwaliteit Brandweerpersoneel.

In het concept Besluit Veiligheidsregio’s zijn multidisciplinaire eisen opgenomen voor de verschillende disciplines. Voor de brandweer betekent het voornamelijk dat de eisen ten aanzien van opkomsttijden naar verwachting ‘hard’ worden vastgelegd.

Inmiddels is er ook een concept Besluit personeel veiligheidsregio’s. Voor de brandweer betekent dit een vervanging van het Besluit Brandweerpersoneel. De belangrijkste veranderingen zijn: het overgaan van de oriëntatie op rangen in de oriëntatie op functies, het centraal staan van de competenties waarover men moet beschikken in plaats van de oude leerdoelen en het centraler stellen (naast selectie en examens)van bijscholen en oefenen: met andere woorden op het vakbekwaam blijven binnen een cyclus van een leven lang leren. De wettelijke regels moeten er niet alleen voor zorgen dat iedereen oefent en zich bijschoolt, maar bieden vooral ook uniformiteit en handvatten voor de korpsen.

De omgevingsvergunning is één geïntegreerde vergunning voor bouwen, wonen, monumenten, ruimte, natuur en milieu, die moet leiden tot minder administratieve lasten voor bedrijven en burgers, kortere procedures en het voorkomen van tegenstrijdige voorschriften. De wet algemene bepalingen omgevingsrecht is per 1 november 2008 van kracht. Voor gemeenten betekent dit dat uitgegaan wordt van een één-loket-gedachte voor burgers waarbij één bevoegd gezag volgens een eenduidige procedure één geïntegreerde vergunning verleent. Dit betekent echter niet dat de inspanningen van de brandweer ten aanzien van brandpreventie zullen verminderen. Het zal echter wel een verschuiving in de preventietaken opleveren (minder afgifte, meer controle).

Bovenstaande landelijke ontwikkelingen hebben vergaande gevolgen voor zowel de beroepsbrandweer- als de vrijwilligerskorpsen. Er zullen de komende periode diverse beleidswijzigingen moeten worden doorgevoerd.

24


5.3

Sturingsindicatoren brandweer

In de NVBR (Nederlandse Vereniging voor Brandweer en Rampenbestrijding), de branchevereniging van de brandweer, is onlangs het project “Sturing Veiligheidsregio op basis van prestaties en kwaliteit” gestart. Dit project - genaamd Aristoteles - heeft als doel het ontwikkelen van één uniform model voor prestatiemeting en prestatieverantwoording binnen de 25 veiligheidsregio’s. Hierbij worden vooraf indicatoren bepaald waaraan zal moeten worden voldaan. Omdat dit project zich nog in de aanloopfase bevindt, is een aantal sturingsindicatoren beschreven (door J.Knopper en P. Bandsma). Deze zijn gerangschikt volgens de veiligheidsketen, maar ook vertaald in herkenbare termen. Veel indicatoren zijn sterk kwantitatief van aard. Mooier zou het zijn om kwalitatieve indicatoren te gebruiken, maar die zijn voor het grootste deel (nog) niet voorhanden. Wel zou het goed zijn in de loop der tijd daar naartoe te groeien (de indicatoren die cursief zijn gedrukt, zijn nu nog niet voorhanden).

Ruimtelijke ordening (proactie) •

Kwantitatief o

•

Aantal adviezen op het gebied van ruimtelijke ontwikkelingen

Kwalitatief o

Percentage adviezen dat binnen de gestelde termijn is behandeld

o

Percentage bouwwerken met adequate waterwinning (brandkranen, open water)

Advisering op vergunningverlening in het kader van de brandveiligheid (Preventie) •

Kwantitatief o

•

Aantal adviezen op bouw-, gebruiks-, milieu-, evenementen-, BEVI/BRZO- en vuurwerkvergunningaanvragen

Kwalitatief o


o

Percentage gebruiksvergunningen dat binnen de gestelde termijn is behandeld

Controles op naleving brandveiligheidseisen (Preventie) •

Kwantitatief o

Aantal controles bij nieuwbouwprojecten

o

Aantal controles in bestaande bouwwerken

25


•

Kwalitatief o

Percentage aantal controles afgezet tegen (PREVAP-)norm of beleidsplan

o

Percentage naleefgedrag brandveiligheidseisen (bijvoorbeeld aantal horecaondernemingen dat volledig voldoet aan de brandveiligheidseisen)

Voorbereiding op operationeel optreden (Preparatie) •

•

Kwantitatief o

Aantal gemaakte bereikbaarheidskaarten, aanvalsplannen en rampbestrijdingsplannen

o

Aantal controles van bereikbaarheidskaarten en aanvalsplannen

o

Aantal controles van brandkranen

Kwalitatief o

Percentage bereikbaarheidskaarten, aanvalsplannen, procedures, rampenplan en rampbestrijdingsplannen dat binnen de gestelde termijn is gecontroleerd/geactualiseerd.

o

Aantal brandkranen dat binnen de gestelde termijn is gecontroleerd

o

Actualiteit dekkingsplan

De paraatheid van de organisatie (Repressie) •

•

Kwantitatief o

Aantal uitrukken

o

Aantal oefeningen op verschillende niveaus

Kwalitatief o

Percentage personeel dat is op geleid voor de functie

o

Percentage personeel dat geoefend wordt volgens de norm

o

Percentage oefeningen van de rampenstaven ten opzichte van het beleid

o

Percentage aantal uitrukken met complete bezetting

o

Percentage invulling van de operationele piketten volgens Regeling Operationele Leiding

o

De mate waaraan wordt voldaan aan het dekkingsplan.

26

Brandweer Brabant-Noord, organisatieplan op hoofdlijnen

Eindrapportage deelprojectgroep 2

Dit document is opgesteld in samenwerking met de deelproject groep ‘Taken en Sturing’ bestaande uit:

de heer Bex mevrouw Woestenberg de heer Van de Koolwijk de heer Van der Ven de heer Pattynama mevrouw Van Rooij de heer Swinkels de heer Van der Vossen

Colofon Titel

:

Subtitel

:

Auteur(s)

:

Project

:

Opdrachtgever

:

Rapportstatus

:

Brandweer Brabant-Noord, organisatieplan op hoofdlijnen Eindrapportage deelprojectgroep 2 drs. J.E.M. Rozendal (deelprojectleider) Project regionalisering brandweer in Brabant-Noord Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Brabant-Noord Besproken Dagelijks Bestuur dd 3 juni 2009 Ter bespreking aangeboden aan Algemeen Bestuur 1 juli 2009


1

Organisatieplan op hoofdlijnen

Samenvatting Inleiding Het Algemeen Bestuur (AB) van de Veiligheidsregio Brabant-Noord heeft een principebesluit tot regionalisering van de brandweer genomen. Naar aanleiding van dat besluit is een project opgezet om de nieuwe organisatie vorm te geven. In samenspraak met de deelprojectgroep ‘Visie en Ambitie’, is een concept visiedocument voor de nieuwe organisatie opgesteld. Op 18 februari 2009 heeft het AB een voorgenomen besluit genomen over dit document (“Samen meer slagkracht”). Het visiedocument geeft in feite de identiteit en richting aan voor de nieuwe organisatie.

Het voorliggende organisatieplan bouwt voort op het visiedocument en heeft tot doel de nieuw te vormen organisatie op hoofdlijnen te beschrijven. In een later stadium wordt dit document verder uitgewerkt in een verdere detaillering van de organisatie (de zogenaamde fijnstructuur) en een nadere beschrijving van de formatie.

Hoofdlijnen van de nieuwe organisatie Brandweer Brabant-Noord vormt één organisatie waarin de brandweercapaciteit van Brandweer Brabant-Noord is samengebracht ten behoeve van de veiligheid van de burgers. De organisatie staat onder eenhoofdige leiding van de regionaal commandant.

Brandweer Brabant-Noord kent vijf districten, elk onder leiding van een districtscommandant. De districtscommandant is integraal verantwoordelijk voor de beleidsuitvoering binnen het district. Naast deze lijnverantwoordelijkheid heeft elke districtscommandant ook een korpsbrede portefeuille (een zogenaamd ‘domein’). Binnen dit domein is de desbetreffende districtscommandant verantwoordelijk voor de beleidsontwikkeling.

De districten zijn opgebouwd uit drie teams waarbinnen de operationele taakuitvoering plaatsvindt, te weten: •

team risicobeheersing

•

team repressie

•

team operationele voorbereiding

Centraal binnen het team repressie staan de posten waarvandaan wordt uitgerukt. Elke post kent een postcoördinator, die het eerste aanspreekpunt vormt voor de uitrukdienst.

2


Zowel de multidisciplinaire taken als de ondersteunende taken (bestuursondersteuning en facilitair) en de taken op het gebied van de meldkamer worden op centraal niveau uitgevoerd.

In onderstaande figuur is de hoofdlijn van de organisatie grafisch weergegeven.

Figuur 1. Organogram op hoofdlijnen

3


Inhoudsopgave Samenvatting

2

Inhoudsopgave

4

1

Inleiding

5

1.1

Aanleiding

5

1.2

Relatie met visiedocument

5

1.3


5

1.4

Leeswijzer

5

2

Kaders en uitgangspunten

6

2.1

Bestuurlijke kaders

6

2.2

De bouwstenen

7

2.3

Overige uitgangspunten

7

3

Taken en taaktoedeling

9

3.1

Wettelijke context

9

3.2

Taken brandweer

10

3.3

Relatie met de Veiligheidsregio

11

3.4

Taaktoedeling brandweer

12

4

Organisatie ontwerp op hoofdlijnen

14

4.1

De inrichting van de organisatie

14

4.2

Geografische indeling van de districten

17

5

Besturings- en managementconcept

19

5.1

Besturing

19

5.2

Invulling van verlengd lokaal bestuur

19

5.3

Borging van de besturing

20

5.4

Management

21

5.5

Hoofdlijnen voor de P&C cyclus

22

6

Ondersteunende taken

23

6.1

Inleiding

23

6.2

Uitgangspunten ondersteunende taken

23

6.3

Toedeling van de ondersteunende taken

26

7

Een vooruitblik naar de implementatie

27

8

Bijlagen

28

8.1

Besluit Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Brabant-Noord 25 juni 2008

28

8.2


30

8.3

Uitwerking taakverdeling

32

4


1

Inleiding

1.1

Aanleiding

Het Algemeen Bestuur (AB) van de Veiligheidsregio Brabant-Noord heeft op 25 juni 2008 een principebesluit genomen tot regionalisering van de brandweer. Besloten is dat het AB zich zal inspannen om binnen het openbaar lichaam Veiligheidsregio Brabant-Noord één gezamenlijke brandweerorganisatie onder éénhoofdige leiding tot stand te brengen, waarin de huidige gemeentelijke brandweerorganisaties en brandweer Brabant-Noord opgaan. In aansluiting daarop heeft de veiligheidsregio met de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties een “Convenant Veiligheidsregio Brabant-Noord 2008-2009” afgesloten.

1.2

Relatie met visiedocument

In het kader van het project regionalisering brandweer Brabant-Noord is, in samenspraak met de deelprojectgroep ‘Visie en Ambitie’, een concept visiedocument voor de nieuwe organisatie opgesteld. Op 18 februari 2009 heeft het AB een voorgenomen besluit genomen over dit document (“Samen meer slagkracht”). Het visiedocument geeft in feite de identiteit en richting aan voor de nieuwe organisatie.

1.3


Het voorliggende organisatieplan heeft tot doel de nieuw te vormen organisatie op hoofdlijnen te beschrijven. In een later stadium wordt dit document verder uitgewerkt in een verdere detaillering van de organisatie (de zogenaamde fijnstructuur) en een nadere beschrijving van de formatie. Het is een uitwerking van het eerder opgestelde visiedocument. Het is bedoeld voor alle direct en indirect betrokkenen: burgemeesters, gemeentesecretarissen, medewerkers van de brandweren in Brabant-Noord, gemeenteraadsleden, veiligheidspartners en andere geïnteresseerden.

1.4

Leeswijzer

In dit document wordt allereerst ingegaan op de kaders en uitgangspunten (hoofdstuk 2). Vervolgens wordt ingegaan op de taken en taaktoedeling (hoofdstuk 3) en het organisatie ontwerp (hoofdstuk 4). In hoofdstuk 5 komt het besturings- en managementconcept aan de orde, gevolgd door de ondersteunende taken in hoofdstuk 6. Afgesloten wordt met een vooruitblik naar de implementatie.

5


2

Kaders en uitgangspunten

2.1

Bestuurlijke kaders

De belangrijkste bestuurlijke kaders worden gevormd door het besluit van het AB van 25 juni 2008 (zie bijlage 1). Deze kaders zijn verder uitgewerkt in het visiedocument “Samen meer slagkracht” waar het AB een voorgenomen besluit over heeft genomen. Vanwege het belang dat het heeft voor de uiteindelijke invulling van de organisatie is de essentie van het visiedocument hieronder kort weergegeven.

Bij de invulling van de nieuwe organisatie gaat het om de vraag op welke wijze in het licht van de huidige en voorzienbare ontwikkelingen, de brandweerzorg en de voorbereiding op de rampenbestrijding en crisisbeheersing op een adequaat niveau gebracht, danwel gehandhaafd kunnen worden.

Het gaat daarbij om het vergroten van de kwaliteit, continuïteit en capaciteit van de brandweerzorg en voorbereiding op de rampenbestrijding en crisisbeheersing, ten behoeve van meer veiligheid voor de burger in Brabant-Noord, nu en in de toekomst.

Het is de ambitie om in Brabant-Noord te komen tot een toonaangevende brandweerorganisatie op het gebied van brandweerzorg en crisisbeheersing; een brandweerorganisatie van en voor de gemeenten. Met een organisatie bestaande uit vrijwilligers en beroepsmedewerkers is het doel te excelleren in de professionele wijze waarop: •

branden worden voorkomen, beperkt en bestreden

•

mensen gered worden

•

gevaar voor mensen beperkt wordt

•

de voorbereiding op en het optreden tijdens (potentiële) crises wordt uitgevoerd.

Binnen de organisatie bestaat een hart voor de operationele taakuitvoering. Dat betekent dat de uitvoerende taken centraal staan en dat daarbij slagvaardig en efficiënt opgetreden wordt. Ook in de beleidsontwikkeling staan de uitvoerende taken en uitvoerbaarheid centraal. De ambitie van Brabant-Noord is om bekend te staan als:


6


Naast een voorgenomen besluit over het visiedocument, heeft het AB ook een voorgenomen besluit genomen over het rapport van deelprojectgroep 5 “Binden en boeien van vrijwilligers”. Dit document heeft als belangrijke input gediend voor het opstellen van dit organisatieplan.

Een ander bestuurlijk kader vormt de beslissing van het Dagelijks Bestuur (DB) van 18 februari 2009 om uit te gaan van een organisatieontwerp met vijf districten. Hierbij is besloten dat de huidige districtsindeling van de districten 3, 4 en 5 wordt gehandhaafd. In een bijeenkomst van de burgemeesters van de betrokken gemeenten is op 1 april 2009 besloten over de indeling van district 1 en 2.

2.2

De bouwstenen

Om de voordelen van de regionalisering (kwaliteit, continuïteit en capaciteit) maximaal te benutten, de mogelijke nadelen zoveel mogelijk te beperken en invulling te geven aan de bijzondere positie van de vrijwilliger is in het visiedocument een dertiental bouwstenen opgenomen, te weten: 1. Invulling van verlengd lokaal bestuur 2. Bestuur op hoofdlijnen 3. Zorgen voor een slagvaardige, efficiënte, resultaatgerichte organisatie 4. Repressieve brandweerzorg herkenbaar in de organisatie 5. Verantwoordelijkheden ten aanzien van brandweerzorg verankeren 6. Lokale verankering taken brandweerzorg 7. Een betrouwbare veiligheidspartner 8. Leiderschap met lef 9. Ruimte voor innovatie en voortdurende verbetering 10. Behoud van de band: elkaar kennen, binding en vertrouwen 11. Besturen van verdeelvraagstukken 12. Een organisatie met drie organisatieniveaus 13. Een organisatie waarbij het plezierig werken is.

2.3

Overige uitgangspunten

Belangrijk is ook bij de inrichting van de organisatie de beoogde effecten van de regionalisering voortdurend voor ogen te houden. Het vergroten van capaciteit, kwaliteit en continuïteit vereist efficiëntie. Om deze efficiëntie te realiseren is het belangrijk doublures te voorkomen en te organiseren ‘in enkelvoud’: één rechtspositie, één materieel beheerssysteem, één korpsadministratie, enzovoort. Hierbij hoort het realiseren van een éénvormige werkomgeving. Dit betekent een keuze voor één standaard (bijvoorbeeld op het

7


gebied van materieel en materiaal, kleding en persoonlijke standaarduitrusting en ICT), tenzij belangrijke aspecten van de werkuitvoering zich daartegen verzetten. Dit uitgangspunt leidt automatisch tot een zekere uniformering van systemen.

Brandweer Brabant-Noord is sterk verbonden met de maatschappij waarvoor zij werkt. De sociale binding van zowel vrijwilligers als beroeps is sterk en vormt een kwaliteit die benut moet worden, ondermeer bij de werving en het behoud van medewerkers. Dit betekent dat er binnen de algemene kaders (kwaliteitseisen) ruimte is voor een lokale invulling, met name op het gebied van de werving van nieuwe collega’s en op het gebied van de operationele voorbereiding. Lokaal wordt de sociale binding op dit moment verschillend vormgegeven, waarbij de brandweerverenigingen een centrale rol spelen. Ook in de nieuwe organisatie zullen de brandweerverenigingen een belangrijke rol spelen in de samenhang van het korps en in de relatie van het korps met zijn omgeving. Op basis van toekenning van een per korpslid gelijk budget voor brandweerverenigingen zal dit lokaal tot verschillende keuzes kunnen leiden.

8


3

Taken en taaktoedeling

3.1

Wettelijke context

Het wettelijke kader voor het bestaan van de brandweer wordt in belangrijke mate gevormd door de Brandweerwet 1985 (voor de taken op het gebied van de brandweerzorg) en de Wet Rampen en Zware Ongevallen (WRZO) (voor de taken op het gebied van rampenbestrijding).

Volgens artikel 1, lid 1 van de Brandweerwet 1985 zijn gemeenten verplicht een brandweer te hebben: ‘Er is in elke gemeente een gemeentelijke brandweer, behoudens indien ingevolge samenwerking met andere gemeenten een regeling ter zake tot stand gekomen is’

Bovendien is in artikel 1, lid 4 van de Brandweerwet 1985 (artikel 3 conceptwet Veiligheidsregio) vastgesteld dat: ‘De burgemeester en wethouders de zorg hebben voor: •

het voorkomen, beperken en bestrijden van brand, het beperken van brandgevaar, het voorkomen en beperken van ongevallen bij brand en al hetgeen dat daarmee verband houdt

•

het beperken en bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan bij brand’.

Volgens artikel 2 van de WRZO is ‘Het College van Burgemeester en Wethouders belast met de voorbereiding van de bestrijding van rampen en zware ongevallen in de gemeente, voor zover niet bij of krachtens de wet anders is bepaald. Het bevordert in het bijzonder het houden van oefeningen en de totstandkoming van afspraken, die nodig zijn voor een doelmatige bestrijding van rampen en zware ongevallen”.

De wettelijke context is echter in beweging. In april is de conceptwet Veiligheidsregio’s behandeld in de Tweede Kamer. Deze wet integreert de Brandweerwet 1985, de Wet Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen en de WRZO en vormt daarbij de nieuwe wettelijke basis voor de brandweertaken. De brandweertaken veranderen niet of nauwelijks, maar worden meer in samenhang met de taken in het kader van rampenbestrijding en crisisbeheersing weergegeven. Aan de wet wordt een tweetal maatregelen van bestuur gekoppeld (Besluit Veiligheidsregio’s en het Besluit Personeel Veiligheidsregio’s) waarin nadere kwaliteitseisen ten aanzien van ondermeer de brandweer zijn geformuleerd.

In het vervolg van dit document wordt, waar relevant, verwezen naar deze conceptwet.

9


3.2

Taken brandweer

Het takenpakket van brandweer Brabant-Noord bestaat uit zowel multidisciplinaire taken (taken waar de brandweer een deelverantwoordelijkheid voor heeft, net als de gemeenten, de politie en de GHOR-organisatie) en monodisciplinaire taken. In onderstaande subparagrafen wordt op beide ingegaan.

3.2.1

Taken multidisciplinair

In artikel 11 van de conceptwet op de Veiligheidsregio’s is een helder overzicht gegeven van de taken waar het bestuur van de Veiligheidsregio de zorg voor heeft. Het gaat hierbij om: a) het inventariseren van risico’s op het gebied van branden, zware ongevallen, rampen en crises b) het doen adviseren van het bevoegd gezag over risico’s op het gebied van branden, zware ongevallen, rampen en crises in de bij of krachtens de wet aangewezen gevallen alsmede in de gevallen die in het beleidsplan zijn bepaald c) het doen adviseren van het college van burgemeester en wethouders over de taak als bedoeld in artikel 3 eerste lid (brandweertaak) d) het voorbereiden op de bestrijding van branden en zware ongevallen en het organiseren van de rampenbestrijding en crisisbeheersing e) het instellen en in stand houden van een organisatie belast met de brandweer f)

het instellen en in stand houden van een organisatie belast met het organiseren van de geneeskundige hulpverlening

g) het voorzien in de meldkamerfunctie h) de nazorg bij branden, zware ongevallen en crises i)

het aanschaffen en beheren van gemeenschappelijk materieel

j)

het inrichten en in stand houden van de informatievoorziening binnen de diensten van de veiligheidsregio en tussen deze diensten en de andere diensten en organisaties die betrokken zijn bij de onder d,e,f en g genoemde taken.

Bovendien bevordert het bestuur een multidisciplinaire uitvoering van de rampenbestrijding, de crisisbeheersing en de bestrijding van zware ongevallen (artikel 11 lid 2).

3.2.2

Taken monodisciplinair

Ook de monodisciplinaire taken van de brandweer vloeien voort uit het wettelijke kader. De brandweer organisatie vervult in ieder geval de volgende taken (artikel 17 lid 1 conceptwet Veiligheidsregio): a) het voorkomen, beperken en bestrijden van brand en zware ongevallen

10


b) het beperken en bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan bij brand c) het onderhouden van het sirenenetwerk en het waarschuwen van de bevolking door middel van dat net d) het verkennen van gevaarlijke stoffen en verrichten van ontsmetting e) het adviseren van overheden en andere organisaties op het gebied van de brandpreventie, brandbestrijding en het voorkomen, beperken en bestrijden van ongevallen met gevaarlijke stoffen.

Binnen de brandweer worden deze taken onderverdeeld naar de vijf schakels van de veiligheidsketen, te weten: •

Proactie: het wegnemen van structurele oorzaken van onveiligheid en het voorkomen van het ontstaan daarvan

•

Preventie: de zorg voor het voorkomen van directe oorzaken van onveiligheid en het zoveel mogelijk beperken van gevolgen van inbreuken op die veiligheid

•

Preparatie: de daadwerkelijke voorbereiding op de te nemen acties bij brand

•

Repressie: het daadwerkelijk bestrijden van onveiligheid en het verlenen van hulp in noodsituaties

•

3.2.3

Nazorg: alle zorg om zo snel mogelijk terug te keren naar de normale verhoudingen.

Besturende en ondersteunende taken

De multidisciplinaire en monodisciplinaire taken vormen de primaire taken van Brandweer Brabant-Noord. Zij vormen de kern van de organisatie. Om als organisatie goed te kunnen functioneren, kent de brandweer ook besturende en ondersteunende taken (onder andere personeel, materieel, financiën en ICT). In hoofdstuk 5 wordt ingegaan op de besturende taken (besturings- en managementsconcept) en in hoofdstuk 6 op de ondersteunende taken.

3.3

Relatie met de Veiligheidsregio

Binnen Brabant-Noord zijn de multidisciplinaire taken (paragraaf 3.2.1) belegd bij de politie, de GHOR-organisatie, de gemeenten en de brandweer. Dit is vastgelegd in de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord. De Veiligheidsregio kent een veiligheidsdirectie waar de korpschef van de politie, de coördinerend gemeentesecretaris, de Regionaal Geneeskundig Functionaris en de regionaal commandant zitting hebben. Recent is daar een tweede gemeentesecretaris aan toegevoegd ten behoeve van de integrale beleidsafstemming met de gemeenten. Op dit moment is de regionaal commandant voorzitter van de veiligheidsdirectie. Daarnaast heeft hij het Veiligheidsbureau (VB) in zijn portefeuille.

11


Bij de verdere uitwerking van het organisatieplan en de taken van de brandweer is uitgegaan van de huidige invulling van de Veiligheidsregio. Het is mogelijk dat de Veiligheidsregio op termijn anders ingericht zal worden.

3.4

Taaktoedeling brandweer

Bij het ontwikkelen van de visie voor de nieuwe organisatie is geconstateerd dat er een zekere spanning bestaat tussen enerzijds de lokale borging van de brandweerzorg, die zou leiden tot verdeling van de beschikbare capaciteit en anderzijds de behoefte aan meer centrale bundeling van kwaliteit, capaciteit en continuïteit. Om de mogelijke negatieve effecten van deze spanning zoveel mogelijk te neutraliseren, is gekozen voor drie organisatieniveaus, te weten: •

centraal (regio)

•

district

•

lokaal.

Op hoofdlijnen is gekozen voor de volgende verdeling van taken over de niveaus: centraal: •

besturende taken o

relatie met het bestuur

o

aansturing van het korps

o

beleidsvorming en kaderstelling voor alle taken van de brandweer (inclusief de multidisciplinaire taken)

•

uitvoerende taken op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing (waaronder meldkamer),

•

ondersteunende taken (PIOFACH)

district: •

uitvoerende taken op het gebied van proactie

•

uitvoerende taken op het gebied van preventie

•

uitvoerende taken op het gebied van preparatie

•

uitvoerende taken op het gebied van nazorg

lokaal: uitvoerende taken op het gebied van repressie, een deel van preparatie (met name oefenen) en een deel van nazorg (evaluatie optreden).

12


Specialistische advisering is in het visiedocument benoemd als centrale taak. Op basis van de driedeling besturend, primair en ondersteunend is het bij nader inzien logischer deze taak, net als de andere primaire monodisciplinaire brandweertaken, onder te brengen op districtsniveau. Dit laat onverlet dat om reden van een bundeling van de (beperkte capaciteit op dit gebied) deze taak vanaf één locatie voor de gehele regio uitgevoerd kan worden.

In bijlage 3 is de toedeling van taken naar de verschillende organisatieniveaus nader uitgewerkt.

13


4

Organisatie ontwerp op hoofdlijnen

4.1

De inrichting van de organisatie

4.1.1

De hoofdlijn van de inrichting

Brandweer Brabant-Noord vormt één organisatie waarin de brandweercapaciteit van Brandweer Brabant-Noord is samengebracht ten behoeve van de veiligheid van de burgers. Brandweer Brabant-Noord staat onder éénhoofdige leiding van de regionaal commandant.

Zoals eerder beschreven, is gekozen voor een organisatie met drie niveaus en de volgende taken:

Figuur 2. Verdeling van taken over de verschillende organisatieniveaus

4.1.2

Een organisatie met vijf districten

Zoals uit bovenstaande figuur blijkt, worden de meeste uitvoerende taken uitgevoerd op districtsniveau. Dat betekent niet dat alle werkzaamheden vanaf één locatie worden uitgevoerd, maar wel dat de districtscommandant integraal verantwoordelijk voor is voor de beleidsuitvoering binnen het district. Om deze verantwoordelijkheid over de verschillende schakels van de veiligheidsketen in te vullen, kennen de districten drie teams, te weten: •

team risicobeheersing

•

team repressie

•

team operationele voorbereiding.

14


Elk team staat onder leiding van een teamleider. Binnen de teams risicobeheersing worden de uitvoerende taken op het gebeid van proactie en preventie uitgevoerd. Binnen het team operationele voorbereiding worden de meeste taken op het gebied van preparatie en nazorg uitgevoerd (met uitzondering van het daadwerkelijk oefenen en de eerste evaluatie van een inzet). Binnen het team repressie vindt de feitelijke operationele inzet en het oefenen plaats. Vanwege het belang van een direct contact met de medewerkers van de uitrukdienst (onder andere op oefenavonden) en het gemiddelde aantal posten per district (span of control) is hier ook nadrukkelijk gekozen voor een teamleider. Centraal binnen het team repressie staan de posten waarvandaan wordt uitgerukt. Elke post kent een postcoördinator, die het eerste aanspreekpunt vormt voor de uitrukdienst. De functie van postcoördinator kent bij de meeste posten naar verwachting een beperkte omvang en kan zowel door een beroeps als door een vrijwillige medewerker worden ingevuld. Grafisch kan dit als volgt worden weergegeven.

Figuur 3. Inrichting van de districten op hoofdlijnen

4.1.3

Elk district een beleidsdomein

Om recht te doen aan de identiteit van de organisatie (een organisatie met een hart voor de operationele taakuitvoering), om beleid en operatie niet te ver uit elkaar te laten lopen en om bovendien te voorkomen dat er vijf districtelijke eilanden ontstaan, hebben de districtscommandanten naast hun lijnverantwoordelijkheid ook een korpsbrede portefeuille (een zogenaamd ‘domein’). Binnen dit domein is de desbetreffende districtscommandant verantwoordelijk voor de beleidsontwikkeling. Ook het specialistische advies binnen dit domein (dat voor alle gemeenten in de regio beschikbaar is) valt onder de

15


verantwoordelijkheid van de districtscommandant (de ‘specialisten’ worden dan ook ondergebracht binnen het desbetreffende district).

Vooralsnog wordt uitgegaan van de volgende domeinen:

•

Risicobeheersing

o.a. preventie beleid, de voorbereiding voor het uniform invoeren van preventie regelgeving zoals gebruiksbesluit, omgevingsvergunning;proactie beleid, beleid externe veiligheid, advisering BEVI en inspecties BRZO •

Opleiden, trainen en oefenen (monodisciplinair)

o.a. monodisciplinair oefenbeleid, regie voeren tav oefenen; het beoefenen van functionarissen regeling operationele leiding; invulling regionaal opleidingsbeleid •

Preparatie - materieel en materiaal

o.a. Europese aanbestedingstrajecten voor al het repressieve materieel en materiaal, centrale inkoop, uniforme afspraken/systemen voor materieel beheer , onderhoud •

Preparatie- planvorming en nazorg

o.a. eenduidige opzet van aanvalsplannen en bereikbaarheidskaarten, afstemming/onderhandeling waterleidingbedrijven bluswatervoorziening; beleid gevaarlijke stoffen; coördinatieplannen (mono), implementatie van ‘lessons learned’

•

Repressie

o.a. dekkingsplan, beleid repressief uitrukpersoneel, alarmerings-, uitruk- en inzetprocedures, aanpak grootwater transport.

De toedeling van domeinen aan specifieke districten vindt in een later stadium plaats. De taakuitvoering binnen een domein wordt rechtstreeks ondergebracht bij de desbetreffende districtscommandant.

4.1.4

Multisdiscipliniare taken centraal ingevuld

Op centraal niveau worden de volgende domeinen belegd: •

rampenbestrijding en crisisbeheersing

•

informatievoorziening/verbindingen

•

meldkamer (MK).

De regionaal commandant is hiervoor managerial verantwoordelijk. De uitvoering zal worden belegd bij de brandweervertegenwoordiging in het VB en de meldkamer (meldkamer én informatievoorziening/verbindingen).

16


Op basis van bovenstaande uitwerking ziet de organisatie er als volgt uit:

Figuur 4. Eerste uitwerking van de organisatie (zonder ondersteunende taken)

4.2

Geografische indeling van de districten

Door het DB van de Veiligheidsregio Brabant-Noord is op 18 februari 2009 vastgesteld dat wordt uitgegaan van een organisatie met vijf districten. In een nader overleg tussen de burgemeesters van de gemeenten in district 1 en 2, is gesproken over de verdeling van de gemeenten over district 1 en 2. Dit heeft geresulteerd in de volgende districtsindeling: •

District 1: Haaren, ’s-Hertogenbosch, Heusden en Vught

•

District 2: Boxtel, Schijndel, St. Michielsgestel, St. Oedenrode

•

District 3: Bernheze, Lith, Maasdonk en Oss

•

District 4: Boekel, Landerd, Uden en Veghel

•

District 5: Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill & St. Hubert, St. Anthonis.

Grafisch is deze indeling weergegeven in onderstaande figuur:

17


Figuur 5. Districtsindeling Brandweer Brabant-Noord

Belangrijk aandachtspunt bij de verdere uitwerking van de organisatie is de invulling van de repressie. Een aanzienlijk deel van de medewerkers in de ‘koude’ organisatie heeft ook een functie in een adequate bemensing van de uitruk gedurende de dag. Belangrijk hierbij is het onderbrengen van medewerkers op verschillende locaties en aandacht voor te hebben en naar maatwerkoplossingen te zoeken.

18


5

Besturings- en managementconcept

5.1

Besturing

Conform de gemeenschappelijke regeling van de Veiligheidsregio Brabant-Noord (cq conform artikel 2 lid 2 van de Wet Veiligheidsregio) heeft het veiligheidsbestuur de, door de colleges overgedragen, zorg voor de brandweer en de rampenbestrijding en crisisbeheersing. Het veiligheidsbestuur fungeert daarmee als opdrachtgever voor de regionaal commandant. Voor wat betreft de taken zoals beschreven in hoofdstuk 3 zal het bestuur de regionaal commandant van brandweer Brabant-Noord als ambtelijk eindverantwoordelijke aanspreken over de realisatie daarvan.

5.2

Invulling van verlengd lokaal bestuur

De gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Brabant-Noord is feitelijk een vorm van verlengd lokaal bestuur. Dit betekent dat de brandweer haar taken uitvoert ten dienste van de gemeenten, en dat de gezamenlijke gemeenten uiteindelijk het beleid van de brandweer bepalen. Om dit te bereiken is het van belang dat: •

de bestuurlijke en ambtelijke processen transparant en open zijn

•

de organisatieleiding zich nadrukkelijk oriënteert op het gemeentelijk perspectief

•

de relevante gemeentelijke processen en brandweerprocessen op elkaar aansluiten

•

de medewerkers van de brandweer werken en denken vanuit en met de gemeenten

•

er veel tijd en aandacht wordt besteed aan de terugkoppeling naar de gemeenten

•

de informatievoorziening vanuit de brandweer naar de gemeenten goed verzorgd moet zijn

•

iedere taak periodiek geëvalueerd wordt, opdat gemeenten zich steeds weer kunnen uitspreken over de inhoud en de omvang van het takenpakket

•

de gemeenten vroegtijdig worden betrokken bij de beleidsvorming van de brandweer.

Concreet betekent dit ook dat de beleidsvorming van de brandweer moet volgen op die van de gemeenten. Hiermee wordt het mogelijk de beleidsuitgangspunten en keuzen van de gemeenten te ‘vertalen’ in het beleidsplan van de brandweer. Op basis van de gezamenlijke plannen van de gemeenten wordt in het beleidsplan vastgesteld wat het dienstverleningsniveau is dat voor alle gemeenten door de brandweer zal worden geleverd. Ook kan het lokale maatwerk per gemeente worden bepaald (dat opgenomen wordt in de dienstverleningsovereenkomst tussen gemeente en brandweer). De jaarlijkse begrotingsvoorbereiding van de brandweer moet (inclusief een afspraak over tijdige ambtelijke betrokkenheid in de voorbereiding), worden ingepast in de afspraken die gemaakt zijn in het kader van de Adoptieregeling.

19


5.3

Borging van de besturing

5.3.1

Besturing door het Veiligheidsbestuur

De besturing door het Veiligheidsbestuur vindt met name plaats op momenten dat het bestuur als algemeen bestuur samenkomt. Ter voorbereiding hierop komt het DB periodiek bijeen. De regionaal commandant neemt als secretaris deel aan deze vergaderingen. De regionaal commandant heeft periodiek overleg met de voorzitter van het Veiligheidsbestuur.

5.3.2

Eindverantwoordelijkheid regionaal commandant

Het korps brandweer Brabant-Noord staat onder éénhoofdige leiding van de regionaal commandant. Dat betekent dat hij uiteindelijk verantwoordelijk is voor de gehele brandweerorganisatie. Voor wat betreft de uitvoerende taken binnen de districten heeft hij deze verantwoordelijkheid gedelegeerd aan de districtscommandanten. De beleidsbeslissingen worden onder eindverantwoordelijkheid van de regionaal commandant genomen in het overleg van regionaal commandant met de districtscommandanten.

5.3.3

Integrale verantwoordelijkheid districtscommandant

Binnen de afzonderlijke districten zijn de districtscommandanten integraal verantwoordelijk voor de prestaties van de brandweer. Bovendien is de districtscommandant verantwoordelijk voor de beleidsvoorbereiding binnen ‘zijn’ domein. De districtscommandant is voor de burgemeesters van de gemeenten in zijn district hét aanspreekpunt voor alle elementen van de veiligheidsketen. Om deze rol invulling te geven, vindt periodiek overleg plaats. Indien gewenst door de burgemeester kan hier eventueel ook een postcoördinator bij betrokken worden. Indien er ambtelijke afstemming nodig is, zal de districtscommandant afstemmen met de gemeentesecretaris/directeur.

5.3.4

Afstemming met gemeenten

De teamleiders van de districten zijn het eerste aanspreek punt voor de afdelingshoofden van de gemeenten. Zij spreken elkaar regelmatig om de kwaliteit te optimaliseren, werktaken af te stemmen en mogelijke knelpunten op te lossen.

5.3.5

Invulling lokaal maatwerk

In overleg met de gemeenten wordt per gemeente de dienstverlening geoptimaliseerd. In eerste instantie wordt hierbij gedacht aan een vorm waarbij er per gemeente twee vaste contactpersonen van de brandweer zijn, die één of meer dagen per week op het gemeentehuis aanwezig zijn (de zogenaamde ‘front office’). Deze contactpersonen zijn medewerkers van een district en werken het andere deel van de tijd vanaf de districtslocatie (de ‘back-office’). Deze contactpersonen zijn de eerste aanspreekpunten voor de collega’s van de gemeentelijke organisatie.

20


5.3.6

Primaire aanspreekpunten

Ten behoeve van de afstemming is in onderstaande tabel een overzicht gegeven van de primaire aanspreekpunten tussen de gemeente en de brandweer.

Niveau

Gemeente

Brandweer

Voorzitter Veiligheidsbestuur

Regionaal commandant

Leden DB


Leden AB


Burgemeester

Districtscommandant

Gemeentesecretaris/directeur

Districtscommandant

Afdelingshoofden gemeente

Teamleiders district

Gemeentelijke medewerkers

Medewerkers district

Bestuurlijk

Managerial Ambtelijk

5.4

Management

5.4.1

Integrale afweging in het Korps Management Team (KMT)

De regionaal commandant is eindverantwoordelijk voor het korps. In de afzonderlijke districten zijn de districtscommandanten verantwoordelijk voor de beleidsuitvoering op alle terreinen van de veiligheidsketen. Zoals eerder aangegeven heeft de districtscommandant naast de districtsgeoriënteerde rol ook een korpsbrede rol. Elk district heeft een korpsbrede portefeuille. Binnen deze portefeuille is de districtscommandant verantwoordelijk voor de beleidsontwikkeling en de inbreng in het Korps Management Team (KMT). Binnen het KMT vindt de integrale afweging van beleid plaats.

5.4.2

Regiegroep per domein

Op de verschillende domeinen worden regiegroepen gevormd waar vanuit ieder district een teamleider in is vertegenwoordigd. Deze regiegroepen worden voorgezeten door de commandant uit het ‘domeindistrict’ en hebben tot doel het beleid voor te bereiden en de uitvoering van taken nader af te stemmen.

21


5.5

Hoofdlijnen voor de P&C cyclus

5.5.1

Model ‘toezicht houden

Ten aanzien van de besturing van de organisatie is gekozen voor het bestuursmodel ‘toezicht houden’. Dat betekent dat de aansturing van het brandweermanagement door het bestuur plaatsvindt op basis van het uitgangspunt ‘heldere kaders stellen, verantwoordelijkheden, taken en bevoegdheden vastleggen en daarbinnen ruimte geven, verantwoordelijkheid nemen, verantwoording afleggen’.

5.5.2

Een beleidsplan als basis

Eens per vier jaar maakt de brandweer een beleidsplan. Dit plan sluit aan op/maakt onderdeel uit van het beleidsplan veiligheidsregio (artikel 14 conceptwet Veiligheidsregio). Dit beleidsplan biedt een totaaloverzicht van de output gerelateerde doelstellingen en daarmee gepaard gaande kosten.

In het beleidsplan wordt tevens het dienstverleningsniveau vastgelegd dat voor alle gemeenten geldt (het zogenaamde basisniveau). Indien een gemeente behoefte heeft aan extra diensten van de brandweer, worden hier separate afspraken over gemaakt tussen de desbetreffende gemeente en de brandweer. Deze afspraken worden vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst.

5.5.3

Beleidskader als mogelijkheid om bij te sturen

In jaar 2, 3 en 4 zullen nieuwe kleine beleidskeuzes of -wijzigingen met mogelijke financiële consequenties, die niet in het 4-jarige beleidsplan waren opgenomen, worden voorgelegd.

5.5.4

Een programmabegroting als nadere uitwerking

Jaarlijks maakt de brandweer een programmabegroting waar de prioriteiten en keuzen voor dat desbetreffende jaar zijn uitgewerkt. In deze programmabegroting zijn de doelstellingen uitgewerkt naar een set van sturingsindicatoren (een aanzet is gevat in bijlage 2) gebaseerd op de doelstellingen.

5.5.5

Jaarverantwoording en bestuursrapportage

Eens per 4 maanden stelt de brandweer een beknopte management- en bestuursrapportage op en jaarlijks wordt een jaarverantwoording gemaakt. Hierin wordt verantwoording afgelegd over de doelrealisatie en de besteding van de middelen.

22


6

Ondersteunende taken

6.1

Inleiding

Onder ‘ondersteunende taken’ wordt verstaan: de taken die worden verricht ten behoeve van de instandhouding van de organisatie, ter facilitering van de primaire taken. Zoals eerder aangegeven zijn deze taken centraal ondergebracht. Dit betekent dat het beleid voor de ondersteunende taken centraal wordt opgesteld en dat deze taken in belangrijke mate ook centraal worden uitgevoerd. Dit neemt niet weg dat de hantering van de instrumenten, bijvoorbeeld de personeelsinstrumenten, onderhoudsregistratie en dergelijke, districtelijk of lokaal wordt uitgevoerd. Als uitgangspunt geldt hierbij wel dat alle administraties (P, M, F, …) centraal worden gevoerd.

In dit hoofdstuk wordt ingegaan op een aantal uitgangspunten op de onderscheiden ondersteunende taken.

6.2

Uitgangspunten ondersteunende taken

6.2.1

Bestuursondersteuning/Juridische zaken

Om invulling te geven aan de ambitie van brandweer Brabant-Noord is het van belang dat zowel het Veiligheidsbestuur als de Veiligheidsdirectie, de regioaal commandant en de districtscommandanten adequaat worden ondersteund. Juist ook vanwege de rol die de brandweer speelt in het nationale, regionale en lokale netwerken. .Of er ook op districtelijk niveau een deel van deze formatie wordt ingevuld, zal onderdeel zijn van de nadere detaillering van de organisatiestructuur.

6.2.2

Communicatie

De brandweer bevindt zich niet op een eiland. Meer dan voorheen zal de brandweer met de burger moeten communiceren over mogelijke risico’s en de mogelijke maatregelen die burgers zelf kunnen nemen. Ook vanwege de werving van nieuw personeel is een professionele communicatie naar buiten van groot belang.

Naast externe communicatie is ook interne communicatie cruciaal. Wil je een organisatie van circa 1200 medewerkers betrokken en geïnformeerd houden dan kost dat tijd en aandacht. Zeker als het gaat om een organisatie met medewerkers met heel verschillende aanstellingen, bijvoorbeeld dagdienst, vrijwilliger, 24-uursdienst, waarbij de aard van het werk het bovendien onmogelijk maakt op enig moment alle medewerkers toe te spreken.

23


6.2.3

Kwaliteitszorg en innovatie

Om nu en in de toekomst bekend te staan als een toonaangevende brandweerorganisatie is het van belang voortdurend te verbeteren en te vernieuwen. Leren van opgedane ervaring is essentieel, evaluatie van het eigen optreden hoort daarbij. Bij het borgen van de geleerde lessen kan een kwaliteitszorgsysteem een belangrijk hulpmiddel zijn.

Verder zal er expliciet ruimte gemaakt worden voor innovatie. Gedacht wordt aan een groep van ‘vrijdenkers’ die onder verantwoordelijkheid van de regionaal commandant en met enig budget ‘slimme dingen’ mogen bedenken.

6.2.4

Personeel en organisatie

Brandweer Brabant-Noord is een organisatie met beroepsmedewerkers en vrijwilligers. Op dit moment komen er verschillende combinaties van aanstellingen voor: 1. Vrijwilliger 2. Repressieve beroepsmedewerker 3. Ambtelijke beroepsmedewerker 4. Repressieve beroepsmedewerker met tevens een aanstelling als vrijwilliger 5. Ambtelijke beroepsmedewerker met tevens een aanstelling als vrijwilliger 6. Ambtelijke beroepsmedewerker met tevens een taak in de uitruk.

In deelprojectgroep 3 wordt een voorstel uitgewerkt hoe in de toekomst met deze aanstellingen omgegaan zou moeten worden.

Een moderne organisatie heeft een modern personeelsbeleid. Dat betekent dat er sprake is van een degelijk arbeidsvoorwaardenpakket, dat medewerkers zowel positief als negatief worden aangesproken op hun functioneren en dat er ruimte is voor de ontwikkeling van het individu.

Vanwege de decentrale taakuitvoering is het van belang dat er duidelijke en bereikbare aanspreekpunten voor alle medewerkers zijn. Om dit te bereiken zal er per district een vaste contactpersoon zijn en zullen medewerkers van de afdeling P&O een deel van hun tijd op een decentrale locatie aanwezig zijn.

6.2.5

Materiaal en materieel

Binnen brandweer Brabant-Noord worden alle kapitaalgoederen centraal ingekocht (materieel en materiaal). Voor wat betreft het repressieve materiaal en materiaal/materieel valt dit onder de beleidsvoorbereidende verantwoordelijkheid van de districtscommandant met materiaal/materieel in zijn portefeuille (voor wat betreft het niet

24


repressieve materiaal/materieel valt dit onder de verantwoordelijkheid van de teamleider facilitair). Voor gebruiksartikelen worden raamcontracten afgesloten, waarbinnen geautoriseerde medewerkers bestellingen kunnen afroepen. Deze regelingen worden zodanig opgesteld, dat elke locatie op efficiënte wijze over de voor de dagelijkse bedrijfsvoering benodigde materialen/kantoorartikelen kan beschikken.

Inkoop en beheer leiden tot een eenvormige werkomgeving (met uitzondering van de huisvesting en de repressieve werkomgeving). Deze eenvormige werkomgeving betekent dat elke functionaris bij het uitoefenen van zijn functie overal in het korps direct aan de slag kan, omdat de benodigde middelen en interfaces identiek zijn.

6.2.6

Financiën/ control

Een grotere organisatie stelt ook andere eisen aan het onderdeel financiën. Enerzijds zal gebruik moeten worden gemaakt van nieuwe systemen, die passen bij de gekozen structuur, anderzijds betekent een complexere organisatie ook een grotere afhankelijkheid van goede managementinformatie voor de beheersing van de organisatie.

Om hieraan sturing te geven zal er op centraal niveau een controller worden aangesteld. Dit zal iemand moeten zijn die de voornemens van het management weet te vertalen naar de financiële gevolgen, en die omgekeerd de uitkomsten van de financiële administratie weet te vertalen naar duidelijke managementinformatie.

Vanuit de deelprojectgroep 4 zal invulling gegeven worden aan de kaders voor de begroting van de nieuwe organisatie. In de toelichting daarop zal nader worden ingegaan op de financiële keuzes.

6.2.7

ICT

Op het moment van de start van de nieuwe organisatie zal er aanvankelijk sprake zijn van een grote diversiteit aan systemen en programmatuur. Het zal een aanzienlijke inspanning vergen de afzonderlijke systemen draaiende te houden en op termijn te migreren naar ‘korpssystemen’. Een belangrijk aandachtspunt bij de invoering van eventuele nieuwe systemen is de compatibiliteit met de gemeentelijke systemen.

25


6.3

Toedeling van de ondersteunende taken

De taken op het gebied van bestuursondersteuning/juridische zaken, communicatie, kwaliteit en innovatie worden uitgevoerd binnen het team bestuursondersteuning. De taken op het gebied van personeel en organisatie, materiaal/materieel, financiën en ICT worden uitgevoerd binnen het team facilitair. De teams bestuursondersteuning en facilitair vormen samen de staf van de regionale organisatie. De optie om bepaalde taken, zoals salarisadministratie in gezamenlijkheid met een andere organisatie uit te voeren staat daarbij nog open. Ook de vraag of er een sectorhoofd boven de teamleiders van de ondersteunende taken moet worden aangesteld zal worden beantwoord bij de verdere detaillering van de organisatie (de uitwerking van de fijnstructuur), omdat deze in belangrijke mate afhangt van de omvang van de organisatie. Eventueel zou deze functie gecombineerd kunnen worden met de functie van controller. De organisatie komt er daarmee als volgt uit te zien.

Figuur 6. Organogram op hoofdlijnen

26


7

Een vooruitblik naar de implementatie

Zoals bekend bestaat het project regionalisering van de brandweer uit twee fasen: de ontwerpfase en de implementatiefase. De ontwerpfase wordt afgerond met de aanbieding van de relevante documenten aan het bestuur en de gemeenteraden. Hiertoe zal, onder andere op basis van de organisatieplan op hoofdlijnen, de gemeenschappelijke regeling aangepast moeten worden. Na vaststelling van de desbetreffende documenten door de gemeenteraden kan de implementatie ter hand worden genomen.

Voor wat betreft de uitwerking van het visiedocument en dit organisatieplan zijn onder andere de volgende stappen van belang: •

een uitwerking van dit organisatieplan in een fijnstructuur en formatieplan (inclusief een berekening van de benodigde capaciteit per taakonderdeel)

•

een uitwerking van dit organisatieplan in een organisatieverordening

•

het opstellen van een functieboek

•

het opzetten van een werkgroep om het gebruik van ICT-systemen binnen de nieuwe organisatie op elkaar af te stemmen (zowel het gebruik binnen brandweer BrabantNoord, als de afstemming met gemeenten).

27

Org an isat iep l an op h o of dl i j nen

8

Bijlagen

8.1

Besluit Algemeen Bestuur Veiligheidsregio BrabantNoord 25 juni 2008

Het Algemeen Bestuur in vergadering bijeen op woensdag 25 juni 2008 te Schijndel; Overwegende dat: •

het noodzakelijk is om voor de burgers in Brabant-Noord op het gebied van brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing een optimaal veiligheidsniveau na te streven en daartoe kwaliteitsverbetering te realiseren;

•

de verantwoordelijkheid hiervoor is en blijft opgedragen aan de colleges van B&W en de gemeenteraden;

•

ontwikkelingen op het gebied van de wetgeving om een verdere doorontwikkeling van de brandweer vragen;

•

op basis van de afspraken in de bestuursconferentie in Stockholm belangrijke initiatieven zijn ontwikkeld op het gebied van samenwerking;

•

het gewenst is de verworvenheden hiervan zoveel mogelijk te behouden;

•

het daarom noodzakelijk is om deze initiatieven in onderlinge samenhang te brengen;

Gelet op: de uitkomsten van de bestuursconferentie gehouden van 20-24 april 2008 te Madrid; Besluit: 1. Zich in te zullen spannen om binnen het Openbaar Lichaam Veiligheidsregio Brabant-Noord één gezamenlijke brandweerorganisatie onder éénhoofdige leiding tot stand te brengen waarin de huidige gemeentelijke brandweerorganisaties en Brandweer Brabant-Noord zullen opgaan, met inachtneming van onderstaande uitgangspunten:

a. De inbreng door de gemeenten in de vernieuwde organisatie wordt gevormd door de daadwerkelijke uitgaven en inkomsten van de gemeenten en Brandweer Brabant-Noord, uitgaande van een volledige uitvoering van het Regionaal Organisatieplan 2004-2007, zoals vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 25 juni 2006. b. Deze daadwerkelijke uitgaven en inkomsten zullen op basis van gelijke grondslagen door middel van een extern onderzoek nader worden vastgesteld. c. De aldus vastgestelde inbreng ad 2. vormt het uitgangspunt voor de financiering van de nieuwe organisatie. d. Desintegratiekosten van de gemeenten komen voor eigen rekening van de gemeenten. 28


e. Ter dekking van de ontwikkelings- en frictiekosten (o.a. extern projectleider) van de nieuwe brandweerorganisatie zal een convenant worden gesloten met de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties. f. De te behalen doelmatigheidswinst zal worden aangewend voor de kwaliteitsverbetering van de taakuitvoering. g. Het regionaal bestuur is verantwoordelijk voor het totale beheer van de regionale brandweerorganisatie. h. Het vrijwillige en beroepspersoneel is in dienst van de regionale brandweer. i. De uitvoering van en de afstemming met de gemeentelijke taken zal op een herkenbare, gedeconcentreerde wijze (front-backoffice model) gestalte krijgen. j. Daartoe zal afstemming worden georganiseerd met de betrokken gemeenten. k. De verworvenheden van reeds genomen initiatieven zullen zoveel mogelijk worden meegenomen bij het vormgeven van de vernieuwde organisatie. l. De eigen identiteit en de inbreng van de vrijwilligers wordt gewaarborgd.

2. Met de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een convenant af te sluiten;

3. De Colleges van Burgemeester en Wethouders en de gemeenteraden op te roepen, om op basis van de voorstellen die in de komende tijd door een daartoe ingestelde projectorganisatie zullen worden uitgewerkt, uiterlijk voor het eind van 2009 het definitieve besluit tot regionalisering van de brandweer te nemen.

29


8.2


In de NVBR (Nederlandse Vereniging voor Brandweer en Rampenbestrijding), de branchevereniging van de brandweer, is onlangs het project “Sturing Veiligheidsregio op basis van prestaties en kwaliteit” gestart. Dit project - genaamd Aristoteles - heeft als doel het ontwikkelen van één uniform model voor prestatiemeting en prestatieverantwoording binnen de 25 veiligheidsregio’s. Hierbij worden vooraf indicatoren bepaald waaraan zal moeten worden voldaan. Omdat dit project zich nog in de aanloopfase bevindt, is een aantal sturingsindicatoren beschreven (door J.Knopper en P. Bandsma). Deze zijn gerangschikt volgens de veiligheidsketen, maar ook vertaald in herkenbare termen. Veel indicatoren zijn sterk kwantitatief van aard. Mooier zou het zijn om kwalitatieve indicatoren te gebruiken, maar die zijn voor het grootste deel (nog) niet voorhanden. Wel zou het goed zijn in de loop der tijd daar naartoe te groeien (de indicatoren die cursief zijn gedrukt, zijn nu nog niet voorhanden).

1. Ruimtelijke ordening (pro-actie) •

Kwantitatief o

•

Aantal adviezen op het gebied van ruimtelijke ontwikkelingen

Kwalitatief o


o

Percentage bouwwerken met adequate waterwinning (brandkranen, open water)

2. Advisering op vergunningverlening in het kader van de brandveiligheid (Preventie) •

Kwantitatief o

•

Aantal adviezen op bouw-, gebruiks-, milieu-, evenementen-, BEVI/BRZO- en vuurwerkvergunningaanvragen

Kwalitatief o


o

Percentage gebruiksvergunningen dat binnen de gestelde termijn is behandeld

3. Controles op naleving brandveiligheidseisen (Preventie) •

•

Kwantitatief o

Aantal controles bij nieuwbouwprojecten

o

Aantal controles in bestaande bouwwerken

Kwalitatief

30


o

Percentage aantal controles afgezet tegen (PREVAP-)norm of beleidsplan

o

Percentage naleefgedrag brandveiligheidseisen (bijvoorbeeld aantal horecaondernemingen dat volledig voldoet aan de brandveiligheidseisen)

4. Voorbereiding op operationeel optreden (Preparatie) •

•

Kwantitatief o

Aantal gemaakte bereikbaarheidskaarten, aanvalsplannen en rampbestrijdingsplannen

o

Aantal controles van bereikbaarheidskaarten en aanvalsplannen

o

Aantal controles van brandkranen

Kwalitatief o

Percentage bereikbaarheidskaarten, aanvalsplannen, procedures, rampenplan en rampbestrijdingsplannen dat binnen de gestelde termijn is gecontroleerd/geactualiseerd.

o

Aantal brandkranen dat binnen de gestelde termijn is gecontroleerd

o

Actualiteit dekkingsplan

5. De paraatheid van de organisatie (Repressie) •

•

Kwantitatief o

Aantal uitrukken

o

Aantal oefeningen op verschillende niveaus

Kwalitatief o

Percentage personeel dat is op geleid voor de functie

o

Percentage personeel dat geoefend wordt volgens de norm

o

Percentage oefeningen van de rampenstaven ten opzichte van het beleid

o

Percentage aantal uitrukken met complete bezetting

o

Percentage invulling van de operationele piketten volgens Regeling Operationele Leiding

o

De mate waaraan wordt voldaan aan het dekkingsplan.

31


8.3

Uitwerking taakverdeling

Uitwerking van de taken en bijbehorende doelstellingen naar de verschillende organisatieniveaus: centraal (C), district (D), lokaal (L). Brandweer Brabant-Noord: Proactie

C D L

adviseert altijd tijdig en adequaat over aspecten van fysieke en externe veiligheid bij relevante infrastructurele projecten is tijdig betrokken bij het gemeentelijk integraal veiligheidsbeleid heeft een actueel overzicht van alle lokale risico’s heeft een actueel overzicht van alle regionale en regiogrensoverschrijdende risico’s beslist tijdig op een aanvraag voor een advies op een milieuvergunning (BEVI/BRZO)

Preventie

beslist tijdig op een aanvraag voor een advies op een bouwvergunning. beslist tijdig op een aanvraag voor een advies op een gebruiksvergunning beslist tijdig op een aanvraag voor een advies op een evenementenvergunning beslist tijdig op een aanvraag voor een advies op een milieuvergunning (muv BEVI/BRZO). controleert de vergunningen van de vergunnings- en meldingsplichtige gebouwen adequaat. controleert de vergunningen van de vergunnings- en meldingsplichtige evenementen adequaat. verzorgt brandpreventieve voorlichting.

Preparatie

stelt bereikbaarheidskaarten op en beheert deze voor de objecten, waarvoor deze vereist zijn stelt aanvalsplannen op en beheert deze voor de objecten waarvoor deze vereist zijn. leidt haar personeel adequaat op oefent het personeel met een taak in de Regeling Operationele Leiding (ROL) conform de regels van de leidraad oefenen oefent conform de regels van de leidraad oefenen zorgt voor de aanschaf van het materieel en materiaal. pleegt adequaat onderhoud aan het materieel en materiaal. beschikt over een adequate bluswatervoorziening. toetst crisis- en rampbestrijdingsplannen.

32


Repressie

rukt uit conform de procedures en landelijke richtlijnen (ROL en grootschalig optreden) rukt uit conform de procedures en landelijke richtlijnen

Nazorg

draagt adequaat zorg voor het ondersteunen van haar personeel in geval van calamiteiten, die een grote impact hebben op het personeel draagt adequaat zorg voor het evalueren op verbetermogelijkheden van haar operationele inzetten (grootschalig optreden en ROL) draagt adequaat zorg voor het evalueren op verbetermogelijkheden van haar operationele inzetten (m.u.v. grootschalig optreden en ROL)

Rampenbestrijding en crisisbeheersing

draagt adequaat zorg voor het multidisciplinair coördineren en monodisciplinair voorbereiden van het geheel van maatregelen betreffende de voorbereiding op de bestrijding van rampen en zware ongevallen, evenals crises en de daadwerkelijke bestrijding van grootschalige incidenten en de zorg hierna. levert een inhoudelijke bijdrage aan het opstellen en actueel houden van de gemeentelijke rampenplannen. draagt adequaat zorg voor het inzichtelijk maken en het houden van de risico’s waar de regio mee te maken kan krijgen en het opstellen van risicobeleid. draagt adequaat zorg voor het voorbereiden van monodisciplinaire en multidisciplinaire oefeningen. coördineert in afstemming met de andere partners in de veiligheidsregio de totstandkoming en actualisatie van het regionaal beleidsplan veiligheidsregio en het regionaal crisisplan.

Bedrijfsvoering

voert een adequaat personeelsbeleid voert binnen generieke kaders een adequaat vrijwilligersbeleid voert een adequaat financieel beleid voert een adequaat ICT beleid

Bestuur en beleid

stelt beleidskaders vast waarbinnen de beleidsuitvoering plaatsvindt adviseert het lokale bestuur aangaande zaken mbt fysieke veiligheid adviseert het veiligheidsbestuur aangaande zaken mbt fysieke veiligheid

33

De financiële ontvlechting

Eindrapportage deelprojectgroep 4

Dit document is opgesteld in samenwerking met de deelprojectgroep ‘Ontvlechting en bedrijfsvoering’ bestaande uit:

de heer Van Rosmalen de heer Marcic de heer Hoffmann de heer Jooren mevrouw Toll mevrouw Peters de heer Pors de heer Rovers mevrouw Hellings de heer Van Wijland

Colofon Titel

:

Subtitel

:

Auteur(s)

:

Project

:

Opdrachtgever

:

Rapportstatus

:

De financiële ontvlechting Eindrapportage deelprojectgroep 4 drs. E.A. Mulder (deelprojectleider) en drs. W. van der Oest RA Project regionalisering brandweer in Brabant-Noord Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Brabant-Noord Besproken Dagelijks Bestuur dd 3 juni 2009 Besproken Algemeen Bestuur 1 juli 2009


1


Inhoudsopgave Inhoudsopgave

2

1

Inleiding

3

1.1

Aanleiding

3

1.2

Leeswijzer

3

2

De opdracht en randvoorwaarden

4

2.1

Uitgangspunten

4

2.2

Opdrachtformulering

4

3

De Aanpak

5

3.1

Financiële inventarisatie

5

3.2

Vergelijkbaar maken van de brandweerbegrotingen

5

3.3

Toetsing

6

3.4

Overhead

6

4

Resultaten

9

4.1

Brandweerbegrotingen 2009

9

4.2

Vergelijkbaar maken

10

4.3

Toetsing

11

4.4

Overhead

12

4.5

Begroting nieuwe organisatie

19

5

Overige belangrijke aspecten

20

5.1

Uitsluiting GHOR, BOPZ en GMC

20

5.2

FLO

20

5.3

Doorschuif BTW

20

5.4

Overdracht activa

20

5.5

Kazernes

21

5.6

Harmonisering Arbeidsvoorwaarden

21

5.7

Verdeelsleutel

22

5.8

Beroepsbrandweer

22

5.9

Desintegratiekosten

22

5.10

“Verborgen Gebreken”

23

6

Bijlagen

24

6.1

Bijlage 1 Overzicht aangeleverde begrotingen gemeenten, vóór correcties

24

6.2

Bijlage 2 Overzicht correcties materieel

26

6.3

Bijlage 3 Overzicht begrotingen gemeenten, na correcties

27

6.4

Bijlage 4 Overzicht brutering budgetten gemeenten

29

2


1

Inleiding

1.1

Aanleiding

Het Algemeen Bestuur (AB) van de Veiligheidsregio Brabant-Noord heeft op 25 juni 2008 een principebesluit genomen tot regionalisering van de brandweer. Besloten werd dat het AB zich zal inspannen om binnen het openbaar lichaam Veiligheidsregio Brabant-Noord één gezamenlijke brandweerorganisatie onder een eenhoofdige leiding tot stand te brengen, waarin de huidige gemeentelijke brandweerorganisaties en brandweer Brabant-Noord opgaan. Op basis van dat besluit is een projectorganisatie gevormd waarvoor een plan van aanpak werd opgesteld. Dit plan van aanpak is op 24 september jl. vastgesteld door het DB en op 2 oktober jl. met instemming besproken in het AB. Eén van de hierin beschreven projectdoelstellingen is het bepalen van het deel van de gemeentelijke begroting van 21 gemeenten, dat bij de regionalisering afgesplitst en ingebracht dient te worden ten behoeve van de nieuwe regionale begroting. Daarbij dient te worden uitgegaan van een volledige uitvoering van het Regionaal Organisatieplan 2004-2007. Binnen de projectorganisatie heeft de deelprojectgroep Ontvlechting & Bedrijfsvoering zich gebogen over dit onderwerp. In het voorliggende rapport treft u de uitkomsten aan van dat onderzoek.

1.2

Leeswijzer

In hoofdstuk 2 wordt de opdracht en de randvoorwaarden nader uitgewerkt. Hoofdstuk 3 geeft een beschrijving van de aanpak. In Hoofdstuk 4 worden de resultaten van het onderzoek beschreven inclusief een voorgestelde budgetuitname per gemeente. Hoofdstuk 5, ten slotte, gaat in op een aantal belangrijke aspecten waarmee vanuit financieel oogpunt rekening moet worden gehouden.

3


2

De opdracht en randvoorwaarden

2.1

Uitgangspunten

Het Algemeen Bestuur heeft ten aanzien van het besluit van 25 juni 2008 om te komen tot één gezamenlijke brandweerorganisatie een aantal uitgangspunten geformuleerd die relevant zijn voor de financiële ontvlechting: a. De inbreng door de gemeenten in de vernieuwde organisatie wordt gevormd door de daadwerkelijke uitgaven en inkomsten van de gemeenten en Brandweer BrabantNoord, uitgaande van een volledige uitvoering van het Regionaal Organisatieplan 2004-2007, zoals vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 25 juni 2006. b. Deze daadwerkelijke uitgaven en inkomsten zullen op basis van gelijke grondslagen door middel van een extern onderzoek nader worden vastgesteld. c. De aldus vastgestelde inbreng ad b. vormt het uitgangspunt voor de financiering van de nieuwe organisatie. d. Desintegratiekosten van de gemeenten komen voor eigen rekening van de gemeenten. e. Ter dekking van de ontwikkelings- en frictiekosten (o.a. extern projectleider) van de nieuwe brandweerorganisatie zal een convenant worden gesloten met de Minister van BZK. f.

2.2

De te behalen doelmatigheidswinst zal worden aangewend voor de kwaliteitsverbetering van de taakuitvoering.

Opdrachtformulering

Met inachtneming van bovenstaande uitgangspunten heeft de projectorganisatie de opdracht als volgt geformuleerd: “Het bepalen van het deel van de gemeentelijke begroting van 21 gemeenten dat bij de regionalisering van de brandweer afgesplitst en ingebracht dient te worden ten behoeve van de nieuwe regionale begroting, waarbij wordt uitgegaan van een volledige uitvoering van het regionaal organisatieplan 2004-2007.” Daar waar een gemeente niet voldoet aan de eisen van het Regionaal Organisatieplan zal berekend worden welke financiële middelen benodigd zijn om alsnog aan de gestelde normen te voldoen. Dit bedrag zal in dat geval toegevoegd worden aan het af te splitsen deel van de gemeentelijke begroting. De optelsom van deze “genormaliseerde” begrotingen zal het uitgangspunt vormen voor de financiering van de nieuwe brandweerorganisatie.

4


3

De Aanpak

Om ten behoeve van de regionalisering te komen tot een juiste bepaling van de budgetuitname voor elk van de deelnemende gemeenten is een aanpak gevolgd die uit de volgende stappen bestond: 1. het inventariseren van de gemeentelijke brandweerbegrotingen; 2. het vergelijkbaar maken van de brandweerbegrotingen; 3. het toetsen aan de gestelde normen; 4. het bepalen van de overhead.

3.1

Financiële inventarisatie

In de eerste fase werden de financiële gegevens van de deelnemende gemeenten verzameld. Naast de beheersbegroting 2009 werden de activastaat, het investeringsplan en de personeelstaat die betrekking hadden op de gemeentelijke brandweer opgevraagd. Tevens werd gevraagd een kostenoverzicht aan te leveren volgens een vaste indeling. Dit maakte het mogelijk de kostenbegrotingen van de verschillende gemeenten eenvoudig met elkaar te vergelijken. Om eventuele incidenten eruit te kunnen filteren werd ook verzocht om kostenoverzichten van de laatste drie jaar aan te leveren.

3.2

Vergelijkbaar maken van de brandweerbegrotingen

Voor het vergelijkbaar maken van de kostenbegrotingen werden de begrotingen zo nodig op een aantal punten aangepast, zodat voor elke begroting dezelfde uitgangspunten werden gehanteerd. Deze uitgangspunten hadden betrekking op de volgende zaken: •

Kapitaallasten werden berekend op basis van eenzelfde rentepercentage (4,5%);

•

Kapitaallasten van gebouwen zijn geëlimineerd, omdat deze in eigendom van de gemeenten zullen blijven;

•

Geplande investeringen 2008/2009 werden toegevoegd aan de kapitaallasten;

•

Kosten rampenbestrijding werden, voor zover niet specifiek brandweer, buiten beschouwing gelaten;

•

De bijdrage aan de regionale brandweer werd conform de opgave van de Brandweer Brabant Noord opgenomen;

•

Incidentele kosten voor 2009 werden niet meegenomen;

•

Voor het vergelijkbaar maken was het in een enkel geval ook noodzakelijk om kosten van een kostenpost naar een andere kostenpost over te hevelen;

•

De overhead werd genormeerd. Vanwege de complexiteit wordt dit echter apart behandeld (zie 3.4).

5


3.3

Toetsing

Onderdeel van de financiële ontvlechting is de vaststelling of de beschikbare budgetten op het vereiste niveau zijn. Om reden van doelmatigheid is er voor gekozen deze exercitie te richten op een aantal grote begrotingsposten en niet op alle budgetonderdelen. In dit geval betekent dit een toetsing op de formatie beroepsondersteuning, het materieel en het aantal oefenen trainingsuren zoals beschreven in het Regionaal Organisatieplan 2004-2007. Ten aanzien van de formatie beroepsondersteuning is bij de vaststelling van het regionaal organisatieplan in Oxford afgesproken dat gemeenten gemotiveerd mogen afwijken van de in de Nota B4 van het regionaal organisatieplan aangegeven formatie. Conform deze afspraak mag een gemeente voor de formatie beroepsondersteuning maximaal 20% onder de vastgestelde norm blijven, mits de regionaal commandant bij de toetsing van het concept gemeentelijk beleidsplan brandweerzorg en rampenbestrijding hierover een positief advies aan het college van B&W heeft uitgebracht. De regionaal commandant heeft dit, indien van toepassing, op grond van lokale gegevens toegestaan aan een aantal gemeenten.

Voor de toetsing werd de reeds verkregen schriftelijke informatie aangevuld met doelgerichte interviews. Voor elk van de onderdelen werd het budget met de daarvoor vastgestelde norm vergeleken. Wanneer het budget onder de norm bleek te zijn, werd deze ten behoeve van de financiële ontvlechting tot aan de norm aangevuld.

3.4

Overhead

Uitgangspunt bij de regionalisering van de brandweer is dat de dekking van de lopende kosten wordt gevormd door het overhevelen van de huidige, gemeentelijke brandweerbudgetten. Deze gemeentelijke budgetten kennen een directe en een indirecte component. De directe kosten hangen direct samen met de activiteiten van de lokale korpsen. Het directe budget zal bij de regionalisering, na correcties, naar de nieuwe organisatie overgaan.

De indirecte of overheadkosten worden veelal niet bij het lokale korps gemaakt, maar worden in een ander deel van de gemeentelijke organisatie ten behoeve van de brandweer gemaakt. Hoewel de overheadkosten middels zogenaamde verdeelsleutels aan het lokale korps worden toegerekend, betekent dit niet automatisch dat deze kosten ook met de ontvlechting van de korpsen bij de gemeenten zullen verdwijnen. Een belangrijk deel van deze kosten wordt namelijk gevormd door centrale kosten die ook los van de brandweeractiviteiten worden gegenereerd en louter om technische redenen ook aan de brandweer worden toegerekend. Deze kosten worden dus onafhankelijk van de brandweeractiviteiten gegenereerd. Een sprekend voorbeeld hiervan is huisvesting. Veel gemeenten hanteren een doorbelasting voor de huisvestingskosten van het gemeentehuis ondanks het feit dat de meeste korpsen slechts gebruik maken van de eigen huisvesting.

6


Ontvlechting van de lokale korpsen betekent uiteraard dat dergelijke kosten op de gemeentelijke begroting blijven drukken en dus niet mee overgaan.

Desalniettemin zijn er ook indirecte kosten die wel nauw samenhangen met de activiteiten van de brandweer. Men kan hierbij denken aan de ondersteuning van een systeembeheerder voor allerhande ICT-gerelateerde zaken. Sommige van deze kosten zullen bij de overgang naar de regionale organisatie direct bij de gemeente verdwijnen, anderen slechts na verloop van tijd. Een P&O functionaris bijvoorbeeld die 20% van de tijd voor de brandweer werkzaam is, zal deze tijd niet plotseling op een andere wijze kunnen invullen.

Ten aanzien van de overheadkosten kan men in het kader van de ontvlechting feitelijk drie categorieën onderscheiden: 1. Overheadkosten die niet gerelateerd zijn aan de brandweeractiviteiten. Deze kosten zullen na ontvlechting van de brandweer niet bij de gemeenten verdwijnen, zoals bijvoorbeeld de kosten van het gemeentehuis. 2. Overheadkosten die direct gerelateerd zijn aan de brandweeractiviteiten. Voorbeeld hiervan zijn de kantoorartikelen die centraal worden ingekocht. Deze kosten zullen na ontvlechting direct bij de gemeente verdwijnen. 3. Overheadkosten die weliswaar gerelateerd zijn aan de brandweeractiviteiten, maar slechts na verloop van tijd bij de gemeenten zullen verdwijnen. Dit zijn bijvoorbeeld kosten van een gemeentelijke functionaris die slechts een deel van de tijd werkzaamheden voor de brandweer doet.

Voor de financiële dekking van de brandweeractiviteiten in de nieuwe regionale organisatie is het van belang dat de twee laatste categorieën overgaan naar de nieuwe organisatie. Het zal echter duidelijk zijn dat in het laatste geval dit tot een probleem kan leiden. Immers, de functionaris die slechts een deel van zijn tijd voor de brandweer bezig was, blijft achter bij de gemeente. Hij stopt met zijn werkzaamheden voor de brandweer, maar de kosten voor de aanwezige capaciteit blijven wel bestaan. De brandweer zal eventueel voor deze werkzaamheden een nieuwe functionaris moeten inschakelen. Met deze kosten, de zogenaamde desintegratiekosten, zal men gedurende een overgangsperiode rekening moeten houden. Dit totdat de achtergebleven capaciteit opnieuw is ingevuld dan wel is afgebouwd. Het is in dit kader aanbevelenswaardig om bij het invullen van nieuwe vacatures van de nieuwe regionale organisatie vooral ook te kijken naar potentiële kandidaten bij de gemeenten.

Bepalen welk deel van de overhead tot één van de bovengenoemde categorieën behoort en dus achterblijft dan wel mee overgaat is niet eenvoudig. In de praktijk is gebleken dat het

7


heel moeilijk is om vast te stellen hoeveel tijd er door de andere diensten aan de brandweer wordt besteed. Veelal zijn de bestaande urenregistraties daar niet op ingericht. Ook is in detail nog niet bekend hoe de organisatie er uit gaat zien en daarmee hoe de invulling van de overhead wordt. In dat geval is een vergelijking met andere vergelijkbare organisaties het best mogelijke alternatief. Op grond hiervan is er voor gekozen om te kijken naar de overhead van brandweerorganisaties die reeds geregionaliseerd zijn. In dit geval waren dat Brandweer Gooi en Vechtstreek en Brandweer Zuid-Limburg. De laatste is qua grootte goed vergelijkbaar met Brabant-Noord. Door de berekeningswijzen en uitkomsten van deze twee brandweerorganisaties op de nieuwe organisatie te projecteren is een reële en weloverwogen inschatting gemaakt van de benodigde overhead. Dit is dan uiteindelijk terugvertaald naar een bedrag voor de overhead per gemeente.

8


4

Resultaten

4.1

Brandweerbegrotingen 2009

Het totale bedrag van de begrotingen van de gemeentelijke brandweer vóór correcties bedraagt € 32.889.376. Dit bedrag is als volgt verdeeld over de afzonderlijk gemeenten en samenwerkingsverband (voor een uitgebreid overzicht per gemeente op kostensoort, zie bijlage 1):

Overzicht Begrotingen 2009 Gemeente Bernheze

Bedrag in € 1 1.735.398

Boekel

710.406

Boxtel

1.363.927

Haaren

857.398

’s-Hertogenbosch *)

6.968.904

Heusden

2.643.901

Land van Cuijk **)

5.325.974

Landerd

946.966

Lith

553.286

Maasdonk

517.067

Oss

3.148.411

Schijndel

1.067.185

Sint-Michielsgestel

1.430.300

Sint-Oedenrode

801.030

Uden

1.660.313

Veghel

1.881.027

Vught

1.277.883

Totaal

32.889.376

*) Op de begroting van ’s-Hertogenbosch is een van € 1.165.000 in mindering gebracht in verband met kosten van FLO. AEP, levensloop en inactieven welke bij de gemeente blijven **) De begroting van Land van Cuijk is inclusief de regionale bijdrage van de afzonderlijke gemeenten.

9


4.2

Vergelijkbaar maken

De begrotingen van de gemeenten zijn op een aantal punten gecorrigeerd. De kapitaallasten van gebouwen en de dotatie aan de voorziening groot onderhoud zijn geëlimineerd omdat gebouwen in eigendom zullen blijven van de gemeenten. De gehanteerde kapitaalrente is 4,5%. De kapitaallasten voor grote voertuigen zijn herberekend met een afschrijvingstermijn van 15 jaar en die voor kleine voertuigen met 8 jaar. Voor materieel dat wel aanwezig is, maar waarvoor ten onrechte geen afschrijvingskosten werden berekend zijn ook correcties gemaakt. Hierbij is ook rekening gehouden met geplande investeringen 2008/2009. Ten slotte zijn uit de bijdrage van de gemeenten aan de regio de bijdragen voor de GHOR en de GMC geëlimineerd. Voor de bijdrage aan de BBN wordt de laatste opgave van de regio gehanteerd.

Correcties i.v.m. het vergelijkbaar maken (bedragen in € 1) Gemeente

Bernheze

Correctie kap.lasten materieel 1.218

Correctie Correctie kap.lasten dotatie gebouwen voorziening onderhoud -147.793 -13.905

Correctie bijdrage regio (BBN) -112.326

Totale corr. Vergelijkbaar maken (§ 4.2) -272.806

Boekel

24.270

-45.121

-

-37.674

-37.674

Boxtel

14.689

-78.270

-4.678

-70.411

-138.670

Haaren

6.687

-9.022

-8.740

-58.838

-37.674

66.434

-30.000

-84.290

-534.003

-581.859

Heusden

5.823

-140.203

-

-133.560

-267.940

Land van Cuijk

1.860

-391.090

-

-329.980

-719.210

Landerd

1.653

-21.014

-

-51.961

-71.322

-1.241

-2.279

-

-18.187

-21.707

1.979

-63.341

-10.447

-40.399

-112.208

-6.820

-71.094

-

-346.644

-424.558

1.987

-72.859

-17.773

-85.503

-174.148

Sint-Michielsgestel

11.703

-117.800

-16.500

-101.902

-224.499

Sint-Oedenrode

-1.539

-

-1.985

-49.403

-52.927

Uden

-3.611

-18.728

-

-154.954

-177.293

Veghel

-7.282

-42.003

-16.379

-157.656

-223.320

Vught

-1.500

-132.428

-

-100.462

-234.390

Totaal

116.310

-1.383.045

-174.697

-2.383.863

-3.825.295

’s-Hertogenbosch

Lith Maasdonk Oss Schijndel

10


4.3

Toetsing

Per gemeente is bepaald wat de omvang van de formatie (in fte en in euro's) van de brandweer is, zonder formatie voor rampenbestrijding en PIOFACH. Bij deze formatie is ook de formatie toegevoegd van andere afdelingen dan de brandweer, waar ook brandweertaken worden uitgevoerd. Dit geldt met name voor handhavingstaken. De aldus verkregen formatie is getoetst aan het gemeentelijk beleidsplan. Indien dit niet aanwezig was, is de formatie getoetst aan de Nota B4 van het regionaal organisatieplan. Indien de aanwezige formatie niet toereikend was, is er een correctie uitgevoerd. Daarbij werd uitgegaan van een gemiddeld salaris van € 51.170. Vermenigvuldigd met het aantal toe te voegen fte’s gaf dit de aanvulling op het budget.

Voor opleidingen en oefenen is berekend welk bedrag gemiddeld is begroot per medewerker (beroeps plus vrijwilligers). Indien dit bedrag meer dan € 500 afweek van het gemiddelde zou er een correctie worden uitgevoerd. Uit het onderzoek dat bij alle gemeentes heeft plaatsgevonden, bleek dat de kosten voor opleiden en oefenen reëel waren begroot. Geen gemeente week meer dan € 500 af. Er heeft dus op dit punt geen correctie plaatsgevonden.

Voor de kosten voor vrijwilligers is berekend welk bedrag per vrijwilliger is begroot. Indien dit bedrag meer dan € 500 afweek van het gemiddelde is een correctie uitgevoerd, tenzij er een goede reden voor deze afwijking was. Bij zes gemeenten met een hoger gemiddelde is in interviews vastgesteld dat vrijwilligers ook worden ingezet voor andere taken dan alleen repressie, zoals het geven van opleidingen, onderhoud materieel en kazerne, etc. Bij één gemeente, Sint-Oedenrode, heeft er op dit punt een correctie plaatsgevonden. Verder zijn er bij twee gemeenten stelposten voor salarissen geëlimineerd. Bij de gemeente ‘s-Hertogenbosch is een stelpost opgenomen voor salariskosten voor een oud werknemer. Deze stelpost, die tot en met 2012 loopt, zal bij de gemeente achterblijven. Bij SintMichielsgestel is een stelpost salarissen geëlimineerd, omdat de betreffende kosten bij de correctie van de salarissen reeds zijn meegenomen. In onderstaand overzicht staan alle correcties vermeld die voortkomen uit de toetsing. Overigens zijn alle correcties die voortvloeien uit het vergelijkbaar maken en de toetsing ter verificatie aan de gemeenten gestuurd. Eventuele opmerkingen zijn in de cijfers verwerkt.

11


Correcties toetsing (bedragen in € 1) Gemeente Correctie na toetsing salarissen Bernheze

Overige correcties

Totale correcties toetsing (§ 4.3)

-

-

-

Boekel

-23.129

-

-23.129

Boxtel

5.117

-

5.117

Haaren

20.774

-

20.774

-

-39.000

-39.000

-45.813

-

-45.813

Land van Cuijk *)

-

-

-

Landerd

-

-

-

Lith

27.843

-

27.843

Maasdonk

15.000

-

15.000

Oss

74.863

-

74.863

-

-

-

28.161

-86.800

-58.639

-26.024

-2.720

-28.744

Uden

-

-

-

Veghel

-

-

-

Vught

-

-

-

Totaal

76.792

-128.520

-51.728

’s-Hertogenbosch Heusden

Schijndel Sint-Michielsgestel Sint-Oedenrode

4.4

Overhead

Zoals reeds in hoofdstuk 3 werd aangegeven is het niet eenvoudig te bepalen wat de kosten voor de bedrijfsvoering zijn. Brandweer Gooi en Vechtstreek heeft door middel van een benchmark onderzoek bepaald hoeveel fte’s de organisatie nodig zou hebben voor een gezonde bedrijfsvoering. Op basis van deze fte’s kon een inschatting gemaakt worden van de kosten voor het personele deel van de bedrijfsvoering. Daarnaast moest rekening worden gehouden met allerhande werkplek-kosten en de kosten voor ICT. Naast de uitkomsten van deze exercitie zijn ook de overheadkosten van Brandweer Zuid-Limburg gelegd. Het bleek uiteindelijk dat de gegevens van Brandweer Zuid-Limburg in verband met de omvang de meest reële basis boden voor het maken van een inschatting van de overheadkosten.

4.4.1

Overhead op basis van de methode Brandweer Gooi en Vechtstreek

In aanloop op de regionalisering heeft Brandweer Gooi en Vechtstreek een onderzoek laten doen naar een indicatieve norm voor de omvang (formatieplaatsen) van de staf- en ondersteuning. Voor dit onderzoek werd gebruik gemaakt van gegevens die jaarlijks door

12


Berenschot verzameld worden in de benchmark naar de omvang van het ambtelijk apparaat van publieke organisaties. In dit onderzoek werd de overhead verdeeld in een aantal functies: •

Management, Bestuursondersteuning en secretariaten: beleidsmedewerkers (op directieniveau), secretariaten van het bestuur/directie en de secretariaten in het primaire proces;

•

Personeel en organisatie: beleidsmedewerkers, personeelsconsulenten, medewerkers personeelsadministratie, arbo coördinatie, interne opleiding en het secretariaat van de afdeling;

•

Financiën en control: aansturing, beleidsmedewerkers, financieel consulenten, ICmedewerkers, salarisadministratie, medewerkers financiële administratie, medewerkers Treasury, medewerkers AO en het secretariaat van de afdeling;

•

Informatisering en automatisering: aansturing, beleidsmedewerkers, medewerkers systeem- en netwerkbeheer, medewerkers helpdesk, medewerkers technisch applicatiebeheer, medewerkers intranet/internet (technisch) en het secretariaat van de afdeling;

•

Communicatie en kwaliteitszorg: aansturing, beleidsmedewerkers interne/externe communicatie, medewerkers kwaliteitszorg, medewerkers intranet/internet (inhoudelijk) en het secretariaat van de afdeling;

•

Juridische zaken: juristen op centraal niveau zoals een arbeidsjurist, bedrijfs- en bestuursjurist;

•

Facilitaire zaken: aansturing, gebouwbeheer, receptie en telefooncentrale, catering, onderhoud, postverzorging en reprografie, presentatie en vormgeving, beveiliging en bewaking, schoonmaak, inkoop, archief en het secretariaat van de afdeling.

In het bijzonder werd gekeken naar ZBO’s (Zelfstandig Bestuursorgaan), die evenals de brandweer een sterk uitvoerend karakter kennen binnen een politieke context, en gemeenten. Binnen deze groep werd vervolgens gekeken naar die organisaties die gekwalificeerd konden worden met de meest efficiënte omvang van de overhead waarbij het mogelijk is een goede kwaliteit te leveren. De scores (uitgedrukt in een percentage van de totale formatie) voor de ZBO’s en gemeenten treft u in de onderstaande tabel aan.

13


Indicatieve norm overhead ZBO

Gemeenten

Management, bestuurs-ondersteuning en secretariaten

2,30%

2,20%

Personeel en organisatie

1,90%

2,80%

Financiën en control

3,10%

6,60%

Informatisering en automatisering

3,30%

2,40%

Communicatie en kwaliteitszorg

1,80%

1,40%

Juridische zaken

0,50%

1,20%

Facilitaire zaken

5,60%

7,70%

18,50%

24,30%

Totaal

Wanneer we deze scores loslaten op de formatieve organisatie van de brandweer zal rekening moeten worden gehouden met de component vrijwilligers. Voor de indicatieve normering bij Brandweer Gooi en Vechtstreek heeft men één vrijwilliger meegeteld voor een ¼ fte. Een uitzondering is gemaakt voor het management en P&O waar voor een vrijwilliger een ½ fte is gehanteerd. Het valt verder op dat het percentage voor facilitaire zaken relatief hoog is. Omdat bij de brandweer veel facilitaire zaken door het eigen brandweerpersoneel wordt uitgevoerd, zal hier een aanpassing op gedaan moeten worden.

Naast de personele component in de overhead is Brandweer Gooi en Vechtstreek voor de niet-personele overheadkosten uitgegaan van een € 1,- per inwoner. Uit onderzoek bleek dit bedrag als gemiddelde bij de gemeenten van toepassing te zijn. Daarnaast werd een bedrag aan ICT-kosten opgenomen van circa € 400.000.

4.4.2

Overhead op basis van de gegevens van Brandweer Zuid-Limburg

Van Brandweer Zuid-Limburg is een normatieve en werkelijke bezetting bekend. Omdat deze brandweerregio qua grootte overeenkomt met Brandweer Brabant-Noord zijn ook deze gegevens goed vergelijkingsmateriaal. Verschillen tussen de norm en de werkelijke bezetting worden veroorzaakt door het uitbesteden van taken (o.a. ICT) en het tijdelijk nog niet invullen van vacatureruimte. Uitbesteding van taken betekent weliswaar een verlaging van fte’s, maar niet van kosten. Voor het vaststellen van de kosten voor de lange termijn is het derhalve van belang uit te gaan van de norm.

14


Bezetting PIOFACH Zuid-Limburg (in fte’s) norm

bezetting

Directie

3,00

3,00

Directie Secretariaat

2,80

1,80

Controller

1,00

-

Bestuurlijke. aangelegenheden / communicatie

8,80

7,50

12,95

11,00

Financiën & Treasury

7,00

8,00

Facil-ICT

7,00

3,00

Facilities

11,50

10,00

Totaal Dir. en PIOFACH

54,05

44,30

P&O

4.4.3

Overhead Brandweer Brabant-Noord

Voor het bepalen van de overhead van Brabant-Noord is het interessant te bezien wat de benchmark gegevens van Brandweer Gooi en Vechtstreek voor Brabant-Noord betekenen. De regio Brabant-Noord heeft exclusief de regionale brandweer een beroepsformatie van 173 fte en 1.012 vrijwilligers. In de onderstaande tabel is berekend hoeveel fte’s de organisatie nodig zou hebben conform de benchmark gegevens

Indicatieve norm overhead Brandweer Brabant-Noord (in fte’s) Naar ZBO 15,0

Naar Gemeenten 14,3

12,4

18,3

Financiën en control

12,8

27,3

Informatisering en automatisering

13,6

9,9

Communicatie en kwaliteitszorg

7,4

5,8

Juridische zaken

2,1

5,0

Facilitaire zaken

23,1

31,8

Totaal conform norm

86,5

112,3

Management, bestuursondersteuning en secretariaten Personeel en organisatie

Berekend over: Beroeps fte + 0,5 vrijwilligers Beroeps fte + 0,5 vrijwilligers Beroeps fte + 0,25 vrijwilligers Beroeps fte + 0,25 vrijwilligers Beroeps fte + 0,25 vrijwilligers Beroeps fte + 0,25 vrijwilligers Beroeps fte + 0,25 vrijwilligers

Vergeleken met de formatie van Zuid-Limburg is dit erg hoog. Wanneer we de berekening die gebaseerd is op de ZBO’s (86,5 fte) als uitgangspunt hanteren, dan zullen we in ieder geval moeten corrigeren voor het aantal fte’s op facilitaire zaken. Zoals reeds genoemd, zijn veel werkzaamheden van die aard ondergebracht bij de beroepsformatie. Het aantal van 10

15


fte van Zuid-Limburg lijkt dan beter te passen. Verder is ook het aantal fte’s voor financiën, communicatie en ICT relatief hoog. Op basis van de gegevens van Zuid-Limburg en andere ervaringscijfers lijkt een inzet van respectievelijk 8, 2½ en 7 fte’s voor deze disciplines beter passend. Hiermee komt het totaal aantal fte’s voor de overhead uit op 57,1 fte. Ook dit aantal blijft echter, vergeleken met Brandweer Zuid-Limburg (norm 54,05, bezetting 44,30), hoog.

Door gebruik te maken van de formatiegegevens van Zuid-Limburg en de verwachtingen ten aanzien van de nieuwe organisatiestructuur lijkt een scherpere berekening gemaakt te kunnen worden van het aantal benodigde fte’s voor Brabant-Noord. Voor elk functiegebied werd zodoende een inschatting gemaakt van het aantal fte’s. Deze treft u aan in de onderstaande tabel.

Berekening PIOFACH Brabant-Noord (in fte’s) Berekende norm nieuwe organisatie

Huidige Regionale Brandweer

Overhead vanuit gemeenten

2,00

2,00

-

Secretariële ondersteuning )

6,50

1,67

4,83

Controller

1,00

-

1,00

Best. aangel./communicatie

9,00

5,28

3,72

P&O

11,00

1,00

10,00

Financiën & Treasury

10,50

6,97

3,53

Facil-ICT

7,00

2,00

5,00

Facilities

9,00

6,30

2,70

56,00

25,22

30,78

Directie 1

Totaal Dir. en PIOFACH

In de context van de regionalisering dient men er van uit te gaan dat een belangrijk deel van de bedrijfsvoering zal worden ingevuld met de formatie bedrijfsvoering van de huidige regionale brandweer (25,22 fte). Het saldo van beide grootheden (56,00 -/- 25,22 = 30,78 fte) is dan de overhead die bij de gemeenten vandaan moet komen. Wanneer we de kosten van één fte baseren op het gemiddelde salaris van de Brandweer Brabant-Noord (exclusief salaris Commandant en sectorhoofden) dan bedraagt een fte gemiddeld € 61.013 ∗). Vermenigvuldigd met 30,78 fte komt dit neer op € 1.877.980 voor het personele deel van de overhead.

1

∗

) inclusief de ondersteuning voor de OR . Dit bedrag wijkt af van die in paragraaf 4.2 vanwege gemiddeld hogere salarisschalen

16


Voor het niet-personele deel van de overhead lijkt de vuistregel van € 1,- per inwoner een goede indicatie. Daarmee bedragen deze kosten € 632.760. Onder deze kosten vallen niet alleen de werkplekkosten, maar ook kosten voor bijvoorbeeld de OR en personeelsvereniging.

Door de ICT-kosten van Gooi en Vechtstreek met een factor 1,5 te vermenigvuldigen zou rekening worden gehouden met de extra licenties, pc’s en andere ICT gerelateerde zaken die een grotere organisatie als Brabant-Noord nodig zal hebben. Daarmee komen deze kosten uit op € 600.000. Omdat in deze kosten ook de inzet van systeem- en applicatiebeheerders zijn opgenomen, moet gecorrigeerd worden voor de extra fte’s die voor ICT bij de bepaling van de overhead zijn opgenomen (5 fte’s). Daarmee komen de ICTmeerkosten (excl. personele inzet) uit op € 300.000. Dit komt dicht bij het bedrag dat de regio Zuid-Limburg in de begroting voor ICT heeft opgenomen (€ 333.000).

De overhead komt daarmee uit op € 2.810.740 (zie tabel hieronder). Overigens is als uitgangspunt genomen dat de districtshoofden, zoals genoemd in het concept Organisatieplan, op de huidige locaties gehuisvest zullen worden. Er is dus geen rekening gehouden met nieuwe huisvesting.

In € 1

Naar ZBO

Personele deel overhead

1.877.980

Niet-personele deel overhead

632.760

ICT kosten

300.000

Totaal berekende overhead

2.810.740

De overhead zoals die in de begrotingen van de gemeenten was opgenomen, bedroeg € 3.890.959. De berekende overhead is daarmee € 1.080.219 lager dan de overhead die voortvloeit uit de begrotingen van alle deelnemende gemeenten gezamenlijk. Verdeeld over de gemeenten geeft dit het volgende beeld:

17


Correcties overhead (in € 1) Overhead conform begroting Bernheze

Totale berekende overhead

Correctie begrote vs. berekende overhead

267.539

131.706

-135.833

Boekel

85.817

42.835

-42.982

Boxtel

118.701

134.331

15.630

Haaren

161.399

61.162

-100.237

’s-Hertogenbosch

590.350

606.333

15.983

Heusden

705.114

190.750

-514.364

Land van Cuijk *)

537.500

393.422

-144.078

88.325

65.782

-22.543

158.394

33.831

-124.563

14.687

50.017

35.330

281.203

342.796

61.593

86.029

101.660

15.631

Sint-Michielsgestel

167.800

124.821

-42.979

Sint-Oedenrode

104.536

76.492

-28.044

Uden

269.268

178.241

-91.027

Veghel

227.575

164.013

-63.562

Vught

26.722

112.548

85.826

Totaal

3.890.959

2.810.740

-1.080.219

Landerd Lith Maasdonk Oss Schijndel

18


4.5

Begroting nieuwe organisatie

Nu alle correcties bekend zijn, kan per gemeente worden weergegeven wat op grond hiervan de budgetuitname zal worden. De onderstaande tabel geeft een overzicht van alle correcties en het totale budget. Dit totale budget betreft de budget-uitname.

Budget-uitname o.b.v. de begroting 2009 (in € 1) Totale Totale corr. begroting Vergelijk2009 baar maken (§ 4.2) Bernheze

Totale corr. Toetsing (§ 4.3)

Correctie begrote vs. Berekende overhead

Totale budget / budgetuitname

1.735.398

-272.806

-

-135.833

1.326.759

Boekel

710.406

-58.525

-23.129

-42.982

585.770

Boxtel

1.363.927

-138.670

5.117

15.630

1.246.004

857.398

-69.913

20.774

-100.237

708.022

’s-Hertogenbosch*)

6.968.904

-581.859

-39.000

15.983

6.364.028

Heusden

2.643.901

-267.940

-45.813

-514.364

1.815.784

Land van Cuijk

5.325.974

-719.210

-

-144.078

4.462.686

Landerd

946.966

-71.322

-

-22.543

853.101

Lith

553.286

-21.707

27.843

-124.563

434.859

Maasdonk

517.067

-112.208

15.000

35.330

455.189

Oss

3.148.411

-424.558

74.863

61.593

2.860.309

Schijndel

1.067.185

-174.148

-

15.631

908.668

Sint-Michielsgestel

1.430.300

-224.499

-58.639

-42.979

1.104.183

801.030

-52.927

-28.744

-28.044

691.315

Uden

1.660.313

-177.293

-

-91.027

1.391.993

Veghel

1.881.027

-223.320

-

-63.562

1.594.145

Vught

1.277.883

-234.390

-

85.826

1.129.319

32.889.376

-3.825.295

-51.728

-1.080.219

27.932.134

Haaren

Sint-Oedenrode

Totaal *)

*) Erratum naar aanleiding van behandeling in Algemeen Bestuur 1-7-2009 Op het bedrag van ’s Hertogenbosch is € 1.165.000,-- in mindering gebracht voor kosten van FLO, AEP, levensloop en inactieven welke bij de gemeente blijven. Het totaal bedrag exclusief BTW is hierdoor in totaal verlaagd van € 29.097.134 naar € 27.932.134 (€ 29.343.184 inclusief BTW)

19


5

Overige belangrijke aspecten

5.1

Uitsluiting GHOR, BOPZ en GMC

De cijfers in dit rapport hebben uitsluitend betrekking op de Brandweer. De GHOR (incl. de vergoeding BOPZ) en het GMC zijn volledig buiten beschouwing gelaten.

5.2

FLO

Binnen enkele gemeenten is een voorziening getroffen in het kader van de FLO-regeling. Bij de berekening van de budget-uitname zijn deze kosten vooralsnog buiten beschouwing gelaten. Dit betekent nu dat de kosten voor hen die recht hebben op FLO voor wat betreft de periode ná ontslag tot aan pensionering ten laste van de oude werkgever zouden komen. Mocht hierover anders worden beslist, dan zullen deze kosten moeten worden toegevoegd aan het bedrag van de budgetuitname. Tevens zouden eventuele voorzieningen hiervoor moeten worden overgeheveld. Om eventuele complicaties te voorkomen adviseren wij de verplichtingen uit hoofde van FLO bij de gemeenten te laten.

5.3

Doorschuif BTW

BTW die aan de brandweerorganisatie in rekening wordt gebracht, komt voor compensatie in aanmerking bij de deelnemende gemeenten. Dat betekent dat de uitgenomen budgetten voor de BTW dienen te worden gebruteerd. Voor de gemeenten is dit een financieel neutrale exercitie omdat deze BTW vanuit het BTW compensatiefonds vergoed wordt. Voor de bepaling van de budget-uitname is dit BTW aspect derhalve niet meegenomen. In bijlage 4 is echter een overzicht opgenomen van de geraamde BTW waarmee het bedrag van de budget-uitname dient te worden opgehoogd.

Met de invoering van de nieuwe wet op de veiligheidsregio’s zal de BTW nog steeds compensabel blijven voor de kosten van de brandweer. Voor zover het standpunt van het Ministerie van Financiën hierover niet wijzigt, geldt dit niet voor de GHOR, de gemeenschappelijke meldkamer en de multidisciplinaire crisisbeheersing.

5.4

Overdracht activa

De bij de gemeente aanwezige brandweeractiva kunnen zowel tegen economische dan wel boekwaarde aan de nieuwe regionale organisatie worden overgedragen. In het eerste geval dient eerst een taxatie van alle activa plaats te vinden. Een dergelijke arbeidsintensieve exercitie lijkt ons niet gewenst. Wij adviseren dan ook te kiezen voor een overdracht op basis van de boekwaarde die op het moment van overdracht geldt (1-1-2011). Dit is dan uiteraard de gecorrigeerde boekwaarde (zie 4.2).

20


Voor roerende zaken van minder dan 5 jaar en onroerende zaken van minder dan 10 jaar oud kan er sprake zijn van een herziening van de in het verleden bij het BCF geclaimde BTW. Dit werkt kostenverhogend, terwijl de feitelijke taken niet zijn veranderd en enkel vanwege de invoering van de wet op de Veiligheidsregio’s worden verlegd van de gemeente naar de veiligheidsregio. Het Ministerie van Financiën heeft aangegeven dat bij “voortgezet”(d.w.z. in het kader van dezelfde taken) gebruik van de roerende zaken het niet redelijk zou zijn deze herzieningsregeling toe te passen.

5.5

Kazernes

Besloten is dat de kazernes in eigendom van de gemeenten zullen blijven. De kapitaallasten die hiermee samenhangen blijven dus achter bij de gemeenten. In de budgetbepaling is alleen rekening gehouden met de kosten van het gebruik (schoonmaakkosten, energie, klein onderhoud, etc.). De gemeenten kunnen de kazernes verhuren dan wel om niet ter beschikking stellen aan de veiligheidsregio’s. In de regio Zuid-Limburg is er voor gekozen het onroerend goed te verhuren. De huur is aanvankelijk gebaseerd op de kapitaallasten en zal in een periode van drie jaar doorgroeien naar een marktconform tarief. De dekking is daar budgettair neutraal omdat gelijktijdig in een even grote toename van de inwonerbijdrage wordt voorzien.

Door de fiscus wordt verhuur dan wel ter beschikking stellen om niet in de wet omzetbelasting als “ondernemerschap” aangemerkt. Hiervoor geldt het 0-tarief waardoor de BTW die de verhuurder betaalt op onderhouds- en beheerkosten niet kan worden gecompenseerd. Deze BTW is dan een kostenpost. Het Ministerie van Financiën heeft aangegeven geen mogelijkheden te zien om iets te doen aan deze nadelige gevolgen. Van de zijde van de NVBR wordt aangegeven dat in gevallen waarin wordt gekozen voor verhuur, het verstandig is de huur zoveel mogelijk “uit te kleden” en het volledige onderhoud voor rekening van de huurder te laten komen. De onderhoudskosten worden dan in de exploitatie meegenomen en komen via de transparantieregeling bij de gemeenten en vervolgens het BCF terecht. Het is verstandig op dit punt een definitief besluit van de minister af te wachten. Vooralsnog is het aanbevelingswaardig om bij het ter beschikking stellen van de kazernes de kosten voor groot onderhoud bij de nieuwe organisatie te leggen. Per gemeente en kazerne zal bepaald moeten worden hoe hoog dit bedrag moet zijn. Dit zal aan het bedrag van de budget-uitname moeten worden toegevoegd. Tevens zullen in dat geval ook de aanwezige onderhoudsreserves moeten worden overgedragen.

5.6

Harmonisering Arbeidsvoorwaarden

Bij het proces van regionalisering blijkt in de praktijk dat de harmonisering van de verschillende arbeidsvoorwaardenregelingen een kostenverhogende factor is. Bij de regio Gooi en Vechtstreek kwamen deze extra kosten neer op een bedrag van ongeveer € 220.000. Omgerekend op basis van inwoneraantallen zou dit voor Brabant-Noord

21


neerkomen op circa € 600.000. Brandweer Zuid-Limburg heeft voor de nieuwe arbeidsvoorwaarden een bedrag van € 333.000 in haar begroting opgenomen. De kosten voor de harmonisering van de arbeidsvoorwaarden zijn vooralsnog niet opgenomen in de bepaling van de budget-uitname. Voorgesteld wordt om deze kosten vanuit eventuele efficiencywinst te bekostigen.

5.7

Verdeelsleutel

Bij het bepalen van de financiële inbreng van de deelnemende gemeente voor de nieuwe brandweerorganisatie, is de huidige begroting (na diverse correcties zoals in dit rapport beschreven) als uitgangspunt genomen. Wanneer er niet voor een ander verdeelmodel wordt gekozen, betekent dit dat de kosten van de nieuwe brandweerorganisatie op basis van de gefixeerde begrotingen aan de gemeenten wordt doorbelast. Uiteraard zijn er ook andere verdeelsleutels of combinaties van verdeelsleutels mogelijk zoals het aantal inwoners, het aantal uitrukken of de oppervlakte van gemeenten. Feit is dat de keuze voor willekeurig welke verdeelsleutel automatisch zal leiden tot herverdeeleffecten waarbij sommige gemeenten meer en andere minder gaan betalen dan in de huidige situatie. Voor de meeste gemeenten zal dit effect ongewenst zijn, zeker wanneer de herverdeeleffecten groot zijn. Dit is voor enkele brandweerregio’s reden geweest om de gefixeerde begrotingen voorlopig als verdeelsleutel te hanteren. Nieuw beleid wordt overigens wel op basis van een nieuwe verdeelsleutel doorbelast (aantal inwoners). Om herverdeeleffecten te voorkomen adviseren wij om vooralsnog de gefixeerde begrotingen als verdeelmaatstaf te hanteren. Eventueel zou er voor gekozen kunnen worden om in een aantal jaren van het huidige model naar een ander verdeelmodel te migreren zodat de herverdeling van kosten slechts geleidelijk aan wordt doorgevoerd. Eerst zou echter onderzocht moeten worden welk verdeelmodel de gemeenten het beste past.

5.8

Beroepsbrandweer

Anders dan de andere gemeenten maakt Den Bosch gebruik van een beroepsbrandweer. De kosten van een beroepsbrandweer zijn vanzelfsprekend veel hoger dan die van een vrijwilligerskorps. Het zou vanuit het profijtbeginsel niet juist zijn wanneer de keuze van een specifiek verdeelmodel ertoe zou leiden dat de kosten van de beroepsbrandweer over de andere gemeenten zou worden omgeslagen. Het is in dat kader dan ook belangrijk deze kosten bij dergelijke berekeningen niet mee te nemen en deze voor rekening van de desbetreffende gemeente te laten. Dit geldt uiteraard ook voor gemeenten die in de toekomst zouden besluiten tot het instellen van een beroepsbrandweer. Die kosten zullen voor rekening van de desbetreffende gemeente zijn.

5.9

Desintegratiekosten

Ontvlechting van de brandweerkorpsen uit de gemeenten zal er toe leiden dat een deel van de overheadkosten niet meer kan worden toegerekend aan de brandweer. Dit geldt enerzijds

22


voor specifieke personele capaciteit die tot dan toe voor de brandweer werd aangewend (PIOFACH functies) en anderzijds voor bijvoorbeeld bestuurskosten die over verschillende diensten wordt omgeslagen. Dit zijn de zogenaamde desintegratiekosten. Voor elke gemeente zijn deze kosten verschillend en niet altijd eenvoudig vast te stellen. Het verdient aanbeveling om in elke gemeente een ontvlechtingsteam op te zetten dat zich buigt over deze desintegratiekosten. Het team zou zich dan in de eerste plaats kunnen richten op het inventariseren van de achtergebleven capaciteit. Deze capaciteit zal dan, afhankelijk van de situatie, moeten worden afgebouwd, dan wel zal er een nieuwe bestemming voor moeten worden gezocht. Het invullen van nieuwe vacatures bij de brandweer met personeel afkomstig uit de deelnemende gemeenten zou daar onderdeel van uit kunnen maken. Dat de overhead over minder diensten kan worden omgeslagen, betekent ook een herberekening van de kosten van diverse producten. Dit kan leiden tot nieuwe tarieven voor de verschillende leges. Ten slotte zou overwogen kunnen worden om bij de minister van BZK een verzoek te doen tot compensatie van deze desintegratiekosten.

5.10

“Verborgen Gebreken”

Mochten er ná de regionalisering “verborgen gebreken” worden aangetroffen, dan is het wenselijk de afspraak te maken dat dergelijke gebreken, in het geval dat deze van materiële betekenis zijn, achteraf bij de desbetreffende gemeente in rekening worden gebracht. Hierbij dient te worden gedacht aan achterstanden in de uitvoering van werkzaamheden, achterstallig onderhoud aan materialen, materieel en gebouwen.

23

Totaal

Vught

Veghel

Uden

St Oedenrode

St Michielsgestel

Schijndel

Lith

Landerd

Heusden

bosch *)

Haaren

Boxtel

Boekel

Kostensoort

Oss

Bijlage 1 Overzicht aangeleverde begrotingen gemeenten, vóór correcties Land van Cuijk

6.1

s-Hertogen-

Bijlagen

Bernheze

6

Maasdonk


Brandweerpersoneel excl. AOV-ers Salariskosten en vergoedingen * Salarissen * Stelpost formatie

406.444

214.668

380.665

163.090

3.441.990

451.950

1.326.275

116.227

84.300

55.934

732.135

255.928

286.000

152.270

382.738

499.877

204.273

9.154.764

-

-

2.691

-

39.000

53.000

-

123.500

-

50.000

-

-

86.800

-

-

-

3.883

358.874

46.070

-

13.697

10.413

-

-

23.366

-

15.000

2.224

85.360

44.100

-

75.000

45.365

852

113.659

475.106

203.373

83.000

170.813

120.000

180.000

290.000

704.162

200.671

41.500

93.375

353.185

103.733

135.300

125.961

138.935

233.965

187.801

3.365.774

655.887

297.668

567.866

293.503

3.660.990

794.950

2.053.803

440.398

140.800

201.533

1.170.680

403.761

508.100

353.231

567.038

734.694

509.616

13.354.518

69.830

25.650

84.992

38.455

97.925

84.800

209.789

54.865

51.500

18.500

131.520

40.543

50.200

52.290

64.070

90.708

62.662

1.228.299

69.830

25.650

84.992

38.455

97.925

84.800

209.789

54.865

51.500

18.500

131.520

40.543

50.200

52.290

64.070

90.708

62.662

1.228.299

* Verzekeringen personeel

9.894

7.220

10.768

7.978

10.940

11.848

44.234

8.976

12.000

3.905

19.829

5.401

11.300

5.985

16.552

13.943

10.655

211.428

* Arbo/bedrijfsgeneeskundige zorg

9.381

5.100

8.389

6.726

-

11.490

21.324

2.705

3.000

1.000

13.841

3.882

4.500

4.400

5.763

8.180

8.259

117.940

* Kleding

3.269

2.000

5.119

4.825

69.880

24.342

28.555

11.292

3.389

4.044

21.643

-

3.100

-

12.755

-

-

194.213

* Overige uitgaven

2.013

4.800

10.598

670

518.850

11.800

20.540

869

5.000

2.140

-

3.567

12.300

6.130

3.011

10.749

23.475

636.512

* overige opbrengsten (derden)

-

1.500-

-

-

-

-

-

1.836-

-

-

-

-

500-

-

5.544-

-

-

9.380-

* overige opbrengsten (veiligheidsregio)

-

-

12.330-

-

53.500-

-

5.381-

-

-

-

-

-

-

3.100-

-

10.014-

9.640-

93.965-

24.557

17.620

22.544

20.199

546.170

59.480

109.272

22.006

23.389

11.089

55.313

12.850

30.700

13.415

32.537

22.858

32.749

1.056.748

* Overige loonkosten * Vrijwilligersvergoeding Opleidingen * Kosten opleidingen en oefeningen

Personeelszorg

Overige personele ondersteuning * bijdrage personeelsvereniging

3.667

-

-

1.082

-

2.000

2.265

2.205

-

1.000

-

1.250

1.500

740

6.605

900

-

23.214

* catering incl jubilea

4.683

4.000

3.996

-

16.290

9.000

3.987

-

-

-

-

-

3.000

-

-

-

2.405

47.361

-

-

1.178

-

4.690

-

682

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

6.550

-

120.776

* kosten voorlichting * Kantoorbenodigheden * lidmaatschappen en vakliteratuur

Totaal personeel

-

-

3.801

-

77.870

-

7.508

1.168

-

-

18.761

2.807

-

-

8.861

1.504

-

2.365

770

260

4.000

5.383

1.004

1.000

-

-

2.780

1.000

510

522

2.322

511

23.931

9.854

4.000

11.340

1.852

99.110

15.000

19.825

4.377

1.000

1.000

18.761

6.837

5.500

1.250

15.988

3.222

2.916

221.832

760.128

344.938

686.742

354.009

4.404.195

954.230

2.392.689

521.646

216.689

232.122

1.376.274

463.991

594.500

420.186

679.633

851.482

607.943

15.861.397

48.152

44.640

70.266

76.611

206.869

196.501

455.467

39.059

51.574

30.258

250.460

99.840

71.000

31.872

175.187

120.324

96.078

2.064.158

5.208

1.400

5.412

2.167

32.000

6.000

22.737

2.550

2.000

1.274

13.971

4.230

3.400

2.500

3.282

5.500

3.724

117.355 222.928

Materieel Voertuigen * kapitaalslasten matr. en voertuigen * brandstof * verzekering

6.076

5.200

14.839

6.254

30.910

9.134

57.853

12.000

-

4.300

17.630

5.499

14.000

5.355

17.366

11.764

4.748

* bijdrage redvoertuig (kosten)

21.841

6.900

44.026

10.500

-

31.800

39.526

10.600

-

8.600

-

17.200

21.700

12.400

-

59.692

8.789

293.574

* bijdrage redvoertuig (opbrengsten)

1.842-

-

-

-

67.430-

-

-

1.134-

-

-

-

-

-

-

34.237-

31.804-

19.195

117.252-

-

-

-

-

-

-

77.486-

-

2.400-

-

34.300-

-

-

-

-

-

114.186-

79.435

58.140

134.543

95.532

202.349

243.435

498.097

63.075

51.174

44.432

247.761

126.769

110.100

52.127

165.476

132.534

2.466.577

* inkomsten ladderw. OVD-voertuig

161.598

Overig materieel -

-

-

-

-

2.600

6.636

-

-

-

-

-

-

-

24.000

-

33.236

* aanschaf klein materieel/materiaal

34.186

7.500

-

3.851

13.810

17.500

84.763

15.313

1.680

6.066

132.914

-

-

10.150

6.750

39.441

16.067

389.991

* onderhoud materieel en kazerne

23.531

12.100

9.553

15.637

51.170

32.700

59.146

34.945

6.200

6.000

104.910

21.665

34.300

11.500

28.431

-

8.236

460.024

* communicatiemiddelen

73.247

22.500

34.706

36.928

76.480

71.970

207.321

36.277

19.000

20.873

94.148

29.818

44.600

25.100

45.543

63.376

41.992

943.879

* huur en onderhoudbrandkranen

27.622

7.500

25.445

9.938

91.780

20.000

98.172

12.337

10.000

7.695

46.263

14.419

14.100

11.700

17.717

40.492

17.629

472.809

158.586

49.600

69.704

66.354

233.240

144.770

456.038

98.872

36.880

40.634

378.235

65.902

93.000

58.450

98.441

167.309

83.924

2.299.939

238.021

107.740

204.247

161.886

435.589

388.205

954.135

161.947

88.054

85.066

625.996

192.671

203.100

110.577

260.039

332.785

216.458

4.766.516

* aanvals- /bereikbaarheidskaarten

Totaal materieel

24

Totaal

Vught

Veghel

Uden

St Oedenrode

St Michielsgestel

Schijndel

Oss

Maasdonk

Lith

Landerd

Land van Cuijk

Heusden

bosch *)

s-Hertogen-

Haaren

Boxtel

Boekel

Kostensoort

Bernheze


Brandweerkazerne(s) 8.001

-

6.547

4.810

24.900

12.320

39.067

2.338

-

3.354

16.169

3.256

11.200

100

10.070

9.055

12.409

163.596

14.433

14.100

10.754

7.479

74.140

27.980

73.848

18.603

1.500

10.252

48.521

9.516

30.100

5.250

7.987

15.454

16.177

386.094

* zakelijke lasten

501

250

2.473

1.297

7.040

4.426

3.234

661

8.500

2.833

11.098

242

700

180

4.479

3.304

2.491

53.709

* verzekeringen

407

2.100

1.382

439

6.810

2.886

12.364

1.584

300

768

2.694

2.147

2.600

850

2.289

1.582

642

41.844

13.905

11.000

4.678

8.740

107.890

18.423

62.826

462

-

10.447

-

17.773

16.500

1.985

8.620

16.379

12.789

312.417

* schoonmaak gebouw en tuin * energie/water

* gebouwenbeheer

-

-

-

-

2.250

-

7.781

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

10.031

147.793

45.121

78.270

9.022

30.000

140.203

391.090

21.014

2.279

63.341

71.094

72.859

117.800

-

18.728

42.003

132.428

1.383.045

* overige exploitatiekosten

15.046

5.790

-

2.858

16.550

1.850

2.904

12.492

7.470

5.350

-

2.000

17.100

6.125

5.213

-

6.186

106.934

Totaal brandweerkazerne

200.086

78.361

104.104

34.645

269.580

208.088

593.114

57.154

20.049

96.345

149.576

107.793

196.000

14.490

57.386

87.777

183.122

2.457.670

Bijdrage veiligheidsregio BBN * Inwonersbijdrage aan Regionale Brandweer en GHOR * Inwonersbijdrage aan GMC

288.613

95.000

250.133

140.667

1.345.110

388.764

855.121

139.894

58.100

107.317

802.662

221.467

268.900

151.741

393.423

377.030

251.040

6.134.982

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Totaal veiligheidsregio BBN

288.613

95.000

250.133

140.667

1.345.110

388.764

855.121

139.894

58.100

107.317

802.662

221.467

268.900

151.741

393.423

377.030

251.040

6.134.982

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

11.585-

9.000-

-

-

28.003-

7.033-

-

500-

2.663-

5.866-

8.881-

126.770-

-

12.750-

176.759-

5.898

14.229

48.505 11.530

* overige huur * kapitaallasten (kazerne incl. inventaris)

-

Overige aangelegenheden * leges gebruiksvergunningen (opbrengsten)

-

-

-

-

-

-

18.989-

3.750-

-

-

30.000-

500-


-

6.750-

-

6.512-

57.450-

-

13.000-

-

21.000-

59.297-

-

-

-

* overige uitgaven

-

9.050

-

11.304

-

-

-

-

2.530

-

2.267

-

-

3.227

* overige uitgaven (veiligheidsregio)

-

-

-

-

11.530

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

* externe advieskosten

-

-

-

-

-

-

5.000

-

12.000

-

-

-

-

-

-

4.346

-

21.346

18.989-

1.450-

-

4.792

75.920-

500-

6.585-

22.000-

12.000

18.470-

87.300-

4.766-

-

500-

564

4.378

7.402-

222.148-

1.467.859

624.589

1.245.226

695.999

6.378.554

1.938.787

4.788.474

858.641

394.892

502.380

2.867.208

981.156

1.262.500

696.494

1.391.045

1.653.452

1.251.161

28.998.417

* doorberekening van kostenplaatsen interne ondersteuning

267.539

85.817

118.701

161.399

590.350

705.114

537.500

88.325

158.394

14.687

281.203

86.029

167.800

104.536

269.268

227.575

26.722

3.890.959

Totaal bedrijfsvoering

267.539

85.817

118.701

161.399

590.350

705.114

537.500

88.325

158.394

14.687

281.203

86.029

167.800

104.536

269.268

227.575

26.722

3.890.959

1.735.398

710.406

1.363.927

857.398

6.968.904

2.643.901

5.325.974

946.966

553.286

517.067

3.148.411

1.067.185

1.430.300

801.030

1.660.313

1.881.027

1.277.883

32.889.376


Totaal Overige aangelegenheden TUSSENTOTAAL Bedrijfsvoering (PIOFACH)

ALGEHEEL TOTAAL

*) Erratum naar aanleiding van behandeling in Algemeen Bestuur 1-7-2009 Op het bedrag van ’s Hertogenbosch is € 1.165.000,-- in mindering gebracht voor kosten van FLO, AEP, levensloop en inactieven welke bij de gemeente blijven. Het totaal bedrag exclusief BTW is hierdoor in totaal verlaagd van € 29.097.134 naar € 27.932.134 (€ 29.343.184 inclusief BTW) .

25


6.2

Bijlage 2 Overzicht correcties materieel

Overzicht correcties materieel (in € 1) Correcties grote voertuigen

Correcties overige materieel

Totaal correcties materieel

587

631

1.218

Boekel

23.066

1.204

24.270

Boxtel

12.790

1.899

14.689

Haaren

5.631

1.056

6.687

68.018

-1.584

66.434

1.721

4.102

5.823

-

1.860

1.860

1.120

533

1.653

-1.241

-

-1.241

1.486

493

1.979

-19.232

12.412

-6.820

1.711

276

1.987

Sint-Michielsgestel

10.563

1.140

11.703

Sint-Oedenrode

-1.220

-319

-1.539

Uden

-3.667

56

-3.611

Veghel

-10.127

2.845

-7.282

Vught

-3.949

2.449

-1.500

Totaal

87.257

29.053

116.310

Bernheze

’s-Hertogenbosch Heusden Land van Cuijk Landerd Lith Maasdonk Oss Schijndel

26


Totaal

Vught

Veghel

Uden

St Oedenrode

St Michielsgestel

Schijndel

Oss

Maasdonk

Lith

Landerd

Land van Cuijk

Heusden

Haaren

Boxtel

Boekel

Kostenposten

s-Hertogenbosch *)

Bijlage 3 Overzicht begrotingen gemeenten, na correcties Bernheze

6.3

Brandweerpersoneel excl. AOV-ers Salariskosten en vergoedingen 406.444

191.539

5.782

183.864

3.441.990

406.137

6.275

116.227

112.143

55.934

806.998

255.928

314.161

126.246

382.738

499.877

204.273

9.216.566

-

-

2.691

-

-

53.000

-

123.500

-

65.000

-

-

-

-

-

-

3.883

248.074

46.070

-

13.697

10.413

-

-

23.366

-

15.000

2.224

85.360

44.100

-

75.000

45.365

852

113.659

475.106

203.373

83.000

170.813

120.000

80.000

290.000

704.162

200.671

41.500

93.375

353.185

103.733

135.300

123.241

138.935

233.965

187.801

3.363.054

655.887

274.539

572.983

314.277

3.621.990

749.137

.803

440.398

168.643

216.533

1.245.543

403.761

449.461

324.487

567.038

734.694

509.616

13.302.790

69.830

25.650

84.992

38.455

97.925

84.800

209.789

54.865

51.500

18.500

131.520

40.543

50.200

52.290

64.070

90.708

62.662

1.228.299

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

69.830

25.650

84.992

38.455

97.925

84.800

9.789

54.865

51.500

18.500

131.520

40.543

50.200

52.290

64.070

90.708

62.662

1.228.299

* Verzekeringen personeel

9.894

7.220

10.768

7.978

10.940

11.848

44.234

8.976

12.000

3.905

19.829

5.401

11.300

5.985

16.552

13.943

10.655

211.428

* Arbo/bedrijfsgeneeskundige zorg

9.381

5.100

8.389

6.726

-

11.490

21.324

2.705

3.000

1.000

13.841

3.882

4.500

4.400

5.763

8.180

8.259

117.940

* Kleding

3.269

2.000

5.119

4.825

69.880

24.342

28.555

11.292

3.389

4.044

21.643

-

3.100

-

12.755

-

-

194.213

* Overige uitgaven

2.013

4.800

10.598

670

518.850

11.800

20.540

869

5.000

2.140

-

3.567

12.300

6.130

3.011

10.749

23.475

636.512


-

1.500-

-

-

-

-

-

1.836-

-

-

-

-

500-

-

5.544-

-

-

9.380-


-

-

12.330-

-

53.500-

-

5.381-

-

-

-

-

-

-

3.100-

-

10.014-

9.640-

93.965-

24.557

17.620

22.544

20.199

546.170

59.480

109.272

22.006

23.389

11.089

55.313

12.850

30.700

13.415

32.537

22.858

32.749

1.056.748

* Salarissen * Stelpost formatie * Overige loonkosten * Vrijwilligersvergoeding Opleidingen * Kosten opleidingen en oefeningen * Overige opleidingskosten ihkv persoonlijke ontwikkeling Personeelszorg

Overige personele ondersteuning * bijdrage personeelsvereniging

3.667

-

-

1.082

-

2.000

2.265

2.205

-

1.000

-

1.250

1.500

740

6.605

900

-

23.214

* catering incl jubilea

4.683

4.000

3.996

-

16.290

9.000

3.987

-

-

-

-

-

3.000

-

-

-

2.405

47.361

* kosten voorlichting

-

-

1.178

-

4.690

-

682

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

6.550

* Kantoorbenodigheden

-

-

3.801

-

77.870

-

7.508

1.168

-

-

18.761

2.807

-

-

8.861

-

120.776

* lidmaatschappen en vakliteratuur Totaal personeel

1.504

-

2.365

770

260

4.000

5.383

1.004

1.000

-

-

2.780

1.000

510

522

2.322

511

23.931

9.854

4.000

11.340

1.852

99.110

15.000

19.825

4.377

1.000

1.000

18.761

6.837

5.500

1.250

15.988

3.222

2.916

221.832

760.128

321.809

691.859

374.783

4.365.195

908.417

2.392.689

521.646

244.532

247.122

1.451.137

463.991

535.861

391.442

679.633

851.482

607.943

15.809.669

Materieel Voertuigen 49.370

68.910

84.955

83.298

273.303

202.324

457.327

40.712

50.333

32.237

243.640

101.827

82.703

30.333

171.576

113.042

94.578

2.180.468

* brandstof

5.208

1.400

5.412

2.167

32.000

6.000

22.737

2.550

2.000

1.274

13.971

4.230

3.400

2.500

3.282

5.500

3.724

117.355

* verzekering

6.076

5.200

14.839

6.254

30.910

9.134

57.853

12.000

-

4.300

17.630

5.499

14.000

5.355

17.366

11.764

4.748

222.928

* bijdrage redvoertuig (kosten)

21.841

6.900

44.026

10.500

-

31.800

39.526

10.600

-

8.600

-

17.200

21.700

12.400

-

59.692

8.789

293.574

* bijdrage redvoertuig (opbrengsten)

1.842-

-

-

-

67.430-

-

-

1.134-

-

-

-

-

-

-

34.237-

31.804-

19.195

117.252-

-

-

-

-

-

-

77.486-

-

2.400-

-

34.300-

-

-

-

-

-

114.186-

80.653

82.410

149.232

102.219

268.783

249.258

499.957

64.728

49.933

46.411

240.941

128.756

121.803

50.588

158.194

131.034

2.582.887

-

-

-

-

-

2.600

6.636

-

-

-

-

-

-

-

24.000

-

33.236

* kapitaalslasten matr. en voertuigen

* inkomsten ladderw. OVD-voertuig

157.987

Overig materieel * aanvals- /bereikbaarheidskaarten * aanschaf klein materieel/materiaal

34.186

7.500

-

3.851

13.810

17.500

84.763

15.313

1.680

6.066

132.914

-

-

10.150

6.750

39.441

16.067

389.991

* onderhoud materieel en kazerne

23.531

12.100

9.553

15.637

51.170

32.700

59.146

34.945

6.200

6.000

104.910

21.665

34.300

11.500

28.431

-

8.236

460.024

* communicatiemiddelen

73.247

22.500

34.706

36.928

76.480

71.970

207.321

36.277

19.000

20.873

94.148

29.818

44.600

25.100

45.543

63.376

41.992

943.879

* huur en onderhoudbrandkranen

27.622

7.500

25.445

9.938

91.780

20.000

98.172

12.337

10.000

7.695

46.263

14.419

14.100

11.700

17.717

40.492

17.629

472.809

Totaal materieel

158.586

49.600

69.704

66.354

233.240

144.770

456.038

98.872

36.880

40.634

378.235

65.902

93.000

58.450

98.441

167.309

83.924

2.299.939

239.239

132.010

218.936

168.573

502.023

394.028

955.995

163.600

86.813

87.045

619.176

194.658

214.803

109.038

256.428

325.503

214.958

4.882.826

27

Totaal

Vught

Veghel

Uden

St Oedenrode

St Michielsgestel

Schijndel

Oss

Maasdonk

Lith

Landerd

Land van Cuijk

Heusden

s-Hertogenbosch *)

Haaren

Boxtel

Boekel

Kostenposten

Bernheze


Brandweerkazerne(s) 8.001

-

6.547

4.810

24.900

12.320

39.067

2.338

-

3.354

16.169

3.256

11.200

100

10.070

9.055

12.409

163.596

14.433

14.100

10.754

7.479

74.140

27.980

73.848

18.603

1.500

10.252

48.521

9.516

30.100

5.250

7.987

15.454

16.177

386.094

* zakelijke lasten

501

250

2.473

1.297

7.040

4.426

3.234

661

8.500

2.833

11.098

242

700

180

4.479

3.304

2.491

53.709

* verzekeringen

407

2.100

1.382

439

6.810

2.886

12.364

1.584

300

768

2.694

2.147

2.600

850

2.289

1.582

642

41.844

* gebouwenbeheer

-

11.000

-

-

23.600

18.423

62.826

462

-

-

-

-

-

-

8.620

-

12.789

137.720

* overige huur

-

-

-

-

2.250

-

7.781

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

10.031

* kapitaallasten (kazerne incl. inventaris)

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

* overige exploitatiekosten

15.046

5.790

-

2.858

16.550

1.850

2.904

12.492

7.470

5.350

-

2.000

17.100

6.125

5.213

-

6.186

106.934

Totaal brandweerkazerne

38.388

33.240

21.156

16.883

155.290

67.885

202.024

36.140

17.770

22.557

78.482

17.161

61.700

12.505

38.658

29.395

50.694

899.928

Bijdrage veiligheidsregio BBN * Inwonersbijdrag aan Regionale Brandweer en GHOR * Inwonersbijdrag aan GMC

176.287

57.326

179.722

81.829

811.107

255.204

525.141

87.933

39.913

66.918

456.018

135.964

166.998

102.338

238.469

219.374

150.578

3.751.119

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Totaal veiligheidsregio BBN

176.287

57.326

179.722

81.829

811.107

255.204

525.141

87.933

39.913

66.918

456.018

135.964

166.998

102.338

238.469

219.374

150.578

3.751.119

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

11.585-

9.000-

-

-

28.003-

7.033-

-

500-

2.663-

5.866-

8.881-

126.770-

-

12.750-

176.759-

* schoonmaak gebouw en tuin * energie/water

Overige aangelegenheden * leges gebruiksvergunningen (opbrengsten)

-

-

-

-

-

-

18.989-

3.750-

-

-

30.000-

500-

-

6.750-

-

6.512-

57.450-

-

13.000-

-

21.000-

59.297-

-

-

-

* overige uitgaven

-

9.050

-

11.304

-

-

-

-

2.530

-

2.267

-

-

3.227

5.898

14.229

48.505

* overige uitgaven (veiligheidsregio)

-

-

-

-

11.530

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

11.530

* externe advieskosten

-

-

-

-

-

-

5.000

-

12.000

-

-

-

-

-

-

4.346

-

21.346

18.989-

1.450-

-

4.792

75.920-

500-

6.585-

22.000-

12.000

18.470-

87.300-

4.766-

-

500-

564

4.378

7.402-

222.148-

1.195.053

542.935

1.111.673

646.860

5.757.695

1.625.034

4.069.264

787.319

401.028

405.172

2.517.513

807.008

979.362

614.823

1.213.752

1.430.132

1.016.771

25.121.393

131.706

42.835

134.331

61.162

606.333

190.750

393.422

65.782

33.831

50.017

342.796

101.660

124.821

76.492

178.241

164.013

112.548

2.810.740

131.706

42.835

134.331

61.162

606.333

190.750

393.422

65.782

33.831

50.017

342.796

101.660

124.821

76.492

178.241

164.013

112.548

2.810.740

1.326.759

585.770

1.246.004

708.022

6.364.028

1.815.784

4.462.686

853.101

434.859

455.189

2.860.309

908.668

1.104.183

691.315

1.391.993

1.594.145

1.129.319

27.932.134

* overige opbrengsten (derden) * overige opbrengsten (veiligheidsregio)

Totaal Overige aangelegenheden TUSSENTOTAAL Bedrijfsvoering (PIOFACH) * doorberekening van kostenplaatsen interne ondersteuning Totaal bedrijfsvoering

ALGEHEEL TOTAAL


28


6.4

Bijlage 4 Overzicht brutering budgetten gemeenten

Overzicht begrotingen inclusief BTW (in € 1) Totaal budget excl. BTW Bernheze 1.326.759

BTW 51.596

Totaal budget incl. BTW 1.378.355

Boekel

585.770

34.844

620.614

Boxtel

1.246.004

52.602

1.298.606

708.022

37.532

745.554

’s-Hertogenbosch *)

6.364.028

297.392

6.661.420

Heusden

1.815.784

114.226

1.930.010

Land van Cuijk

4.462.686

239.269

4.701.955

Landerd

853.101

37.441

890.542

Lith

434.859

31.540

466.399

Maasdonk

455.189

17.917

473.106

2.860.309

151.139

3.011.448

908.668

44.550

953.218

1.104.183

58.474

1.162.657

691.315

35.742

727.057

Uden

1.391.993

82.735

1.474.728

Veghel

1.594.145

68.160

1.662.305

Vught

1.129.319

55.891

1.185.210

27.932.134

1.411.050

29.343.184

Haaren

Oss Schijndel Sint-Michielsgestel Sint-Oedenrode

Totaal *)


29

Vinden, binden en boeien van brandweervrijwilligers Eindrapportage deelprojectgroep 5

Colofon Titel

:

Subtitel

:

Auteur(s)

:

Project

:

Opdrachtgever

:

Rapportstatus

:

Vinden, binden en boeien van brandweervrijwilligers Eindrapportage deelprojectgroep 5 Ing. J.W.P. Derks Project regionalisering brandweer in Brabant-Noord Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Brabant-Noord Definitief, versie 2.0


V i nd en , b i nd en en b o ei en va n b ra ndw eer vri jw il lig e rs

Voorwoord In het kader van het op 6 oktober 2008 gestarte project ‘Regionalisering Brandweer Brabant Noord’ treft u hierbij de eindrapportage aan van de deelprojectleider ‘Vinden, binden & boeien van Vrijwilligers’. Deze rapportage dient gezien te worden als input voor het welslagen van het totale project en de uiteindelijk succesvolle totstandkoming van de regionale brandweer.

De ruim 1000 brandweervrijwilligers hebben een sleutelrol in het brandweerwerk. De inzet bij branden en andere incidenten wordt in de regio grotendeels door hén geleverd. De effectiviteit van de repressie –het hart van de brandweerzorg- staat of valt daarom met de beschikbaarheid en de motivatie van vrijwilligers.

Vanuit deze optiek heeft de werkgroep geanalyseerd op welke wijze vorm kan worden gegeven aan ‘vinden, binden en boeien’ van vrijwilligers in een regionale organisatie.

Het document bevat serieuze punten van aandacht en statements die door de gezamenlijke werkgroep worden gedragen. De werkgroep gaat er dan ook vanuit dat het document op de juiste waarde wordt geschat, en bij voorkeur integraal ingepast wordt in de verdere uitwerking van het project.

Irma Woestenberg Gemeentesecretaris van ‘s-Hertogenbosch Voorzitter van de deelprojectgroep

3


Samenvatting De deelprojectgroep vrijwilligers heeft onder het motto “Vinden, binden en boeien van Vrijwilligers” de succesfactoren onderzocht waardoor de huidige en toekomstige vrijwilligers aan de regionale organisatie van de brandweer kunnen worden verbonden. Deze succesfactoren kunnen als volgt worden samengevat:

1. Erken en respecteer de positie van de vrijwilligers.

2. Waarborg de aandacht voor repressie – en daarmee voor de vrijwilligers - in de organisatiestructuur.

3. Zorg voor een actie- en resultaatgerichte organisatiecultuur.

4. Geef voldoende regelruimte aan de lokale commandanten.

5. Benut de voordelen van regionalisatie, maar laat óók lokale ruimte voor de invulling van repressieve taken door vrijwilligers.

6. Laat de sociale functie van het vrijwilligerswerk op lokaal niveau liggen.

7. Wees open in wat er gaat veranderen en laat daarbij zien dat de positie van de vrijwilligers(korpsen) in de afwegingen is meegenomen. Bedoeling is dat de in de rapportage aangegeven punten van aandacht worden meegenomen in de andere deelprojecten van het “Project regionalisering brandweer in Brabant-Noord”.

4


Inhoudsopgave Voorwoord

3

Samenvatting

4

Inhoudsopgave

5

Inleiding

6

1. Vinden van vrijwilligers

7

1.1. Koester de lokale binding en werf in een bredere doelgroep

7

1.2. Zorg voor eenheid maar geef ruimte voor lokale invulling

7

2. Binden van vrijwilligers

9

2.1. Beperk de belasting

9

2.2. Borg de positie van de repressie in de structuur van de organisatie

9

2.3. Zorg voor erkenning en waardering 3. Boeien van vrijwilligers

10 12

3.1. Zorg voor een actiegerichte organisatiecultuur

12

3.2. Geef lokaal speelruimte om maatwerk te leveren

12

5


Inleiding Al geruime tijd wordt er gesproken over de mogelijke regionalisatie van de brandweerorganisatie. In juli 2008 heeft het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Brabant-Noord, bestaande uit alle burgemeesters van de deelnemende gemeenten, het voornemen uitgesproken om de brandweer in Brabant-Noord te regionaliseren. Hierbij heeft het bestuur specifiek aandacht gevraagd om het behoud van vrijwilligers in de nieuwe organisatie te borgen. Om ook in de toekomst de repressieve brandweertaak uit te kunnen blijven voeren is het van essentieel belang dat het huidige aantal vrijwilligers op peil blijft. Bij de opzet van het regionaliseringsproject is daarom een deelprojectgroep Vrijwilligers ingericht met als doel aanbevelingen te formuleren voor het vinden, binden en boeien van brandweervrijwilligers.

Voor u ligt het rapport van de deelprojectgroep “Vinden, binden en boeien van Vrijwilligers”. Het is opgebouwd rond een aantal thema’s die voort zijn gekomen uit de gesprekken van de deelprojectgroep. Deze deelprojectgroep is samengesteld uit een aantal vrijwilligers, commandanten en gemeentesecretarissen uit de regio: •

Rob van Hedel (District I)

•

Nico van de Sande (District II)

•

Frank van Krieken (District III)

•

Patrick Peeters (District IV)

•

Hens Peeters-Weem (District V)

•

Heinrich Bonzet (Brandweer Bernheze)

•

Wim Janssen (Brandweer Mill en St. Hubert)

•

Jasper Derks, deelprojectleider (Brandweer Boxtel)

•

Geer Hubers (Gemeente Grave)

•

Irma Woestenberg, voorzitter (Gemeente Den Bosch)

Bij het opstellen van het rapport is ervoor gekozen om op basis van de in deze groep aanwezige kennis over brandweervrijwilligers een aantal hoofdthema’s te benoemen die van belang zijn als input voor de andere deelprojecten. Als achtergrondinformatie is een aantal beschikbare documenten over het onderwerp Vinden, binden en boeien van brandweervrijwilligers bekeken.

De thema’s zijn geformuleerd als succesfactoren die meegenomen of uitgewerkt kunnen worden in de andere deelprojecten om zo een goede en stevige verankering van de vrijwilligers in de nieuwe organisatie te realiseren.

6


1. Vinden van vrijwilligers Dit hoofdstuk beschrijft de problematiek van het blijven vinden van nieuw potentieel voor de korpsen. Eveneens wordt beschreven hoe eenheid kan worden gecreëerd en lokaal voldoende regelruimte dient te worden geborgd.

1.1. Koester de lokale binding en werf in een bredere doelgroep De motieven om als vrijwilliger in dienst te treden bij de brandweer liggen enerzijds bij de spanning en sensatie die samenhangen met het brandweerwerk en anderzijds bij het ideële motief om een bijdrage te kunnen leveren aan het algemeen belang en mensen te kunnen helpen. Dit laatste aspect heeft een sterke verbondenheid met de lokale sociale omgeving waarbij het van belang is om bij de organisatie te horen en er vrienden of kennissen te hebben. Door de jaren heen zijn hierdoor velerlei verbindingen ontstaan met de lokale gemeenschap, zoals hulp, ondersteuning en/of deelname aan activiteiten die al dan niet een verbinding hebben met het uitvoeren van de brandweertaken. Buiten de directe brandweertaak zorgen deze activiteiten mede voor de betrokkenheid van de brandweervrijwilligers met hun omgeving en omgekeerd geven zij vorm aan de verbondenheid van burgers met de brandweer. Uit ervaringsgegevens blijkt dat een groot deel van de nieuwe vrijwilligers worden geworven uit de directe omgeving van de huidige vrijwilligers. De meeste mensen werden vrijwilliger omdat ze dat gevraagd werd. Dit verwijst naar het cruciale belang van vitale sociale netwerken en het breed onderhouden van informele contacten. Het is hierbij van belang om de vrij gesloten organisatiecultuur van de brandweer onder de loep te nemen en kritisch te kijken naar hoe open en toegankelijk deze is en zou kunnen zijn voor verschillende groepen. Verlaag de drempel en spoor geïnteresseerde buitenstaanders op, bijvoorbeeld door een jeugdbrandweer, het organiseren van Open Dagen of het benaderen van specifieke doelgroepen zoals vrouwen of allochtonen. Behoud hierbij de bestaande brandweercultuur maar maak deze toegankelijker voor buitenstaanders.

1.2. Zorg voor eenheid maar geef ruimte voor lokale invulling Voor de nieuwe regionale organisatie zullen de (aanstellings)eisen voor vrijwilligers gelijk getrokken moeten worden. Regionaal zullen hiervoor de kaders ten aanzien van opleiding, fysieke gesteldheid, beschikbaarheid etc. worden vastgesteld. Daarnaast kan de regio een faciliterende rol spelen door professionele hulpmiddelen te ontwikkelen voor de werving en selectie van vrijwilligers. Bij de uitvoering van de werving en selectie zal de lokale post echter een belangrijke rol spelen. De werkzaamheden van de vrijwilligers worden immers in hoofdzaak

7


samen met de eigen collega’s van de brandweerpost uitgevoerd. Om tot een goede acceptatie en aansluiting bij de bestaande groep van vrijwilligers te komen is het noodzakelijk hen een belangrijke rol en stem te geven bij de selectie van nieuwe vrijwilligers. Een belangrijke factor bij het aanstellen van nieuwe vrijwilligers is hen ten aanzien van hun verwachtingen goed te informeren over de ins en outs van het vrijwilligerschap. Naast de fysieke en psychische belasting is het van belang om ook de tijdsbelasting en de relatie met het gezin en de hoofdwerkgever duidelijk voor het voetlicht te brengen. Hiermee kan het afbreukrisico in de eerste periode na de aanstelling aanzienlijk worden beperkt. Extra aandacht is nodig om de relatie met de hoofdwerkgever te bevorderen om de vrijwilligers in staat te stellen om tijdens werktijd uit te kunnen rukken.

8


2. Binden van vrijwilligers Dit hoofdstuk beschrijft de belasting van de vrijwilliger en hoe deze kan worden beperkt. Eveneens wordt aangegeven hoe de belangen van de vrijwilliger kunnen worden geborgd. Tot slot wordt de zorg voor erkenning en waardering beschreven.

2.1. Beperk de belasting Aan het brandweervak worden de laatste jaren steeds hogere eisen gesteld. De inhoud van de brandweeropleidingen neemt steeds meer toe, er worden striktere eisen gesteld aan de medische en fysieke gesteldheid van het personeel, er moet frequenter worden geoefend om de repressieve vaardigheiden op peil te houden en er worden strengere eisen gesteld aan de bereikbaarheid en beschikbaarheid om de opkomsttijden te kunnen realiseren. Dit kunnen stuk voor stuk redenen zijn om te stoppen met, of af te zien van een functie als vrijwilliger bij de brandweer. Vooral ook omdat de werkgever juist steeds minder mogelijkheden geeft om werk en het vrijwilligerschap te combineren. Voor vrijwilligers kunnen dit redenen zijn om (op termijn) af te haken omdat de belasting te groot wordt. Om de belasting van de vrijwilliger, maar eigenlijk ook voor de brandweerorganisatie als geheel, te beperken kan de nieuwe regionale organisatie zich op landelijk niveau hard maken voor het verlagen van de regeldruk. Door vertegenwoordiging in de daarvoor ingerichte gremia kan met name aandacht worden gegeven aan een kritische houding ten opzichte van nut en noodzaak van nieuwe ontwikkelingen die de belasting verder verhogen. Verder kan bij de implementatie van nieuwe regelgeving creatief, flexibel en met durf worden omgegaan zodat de belasting voor de vrijwilligers zoveel mogelijk wordt beperkt.

2.2. Borg de positie van de repressie in de structuur van de organisatie Voor het goed functioneren van de vrijwillige brandweer is het van belang dat de directe leiding van de vrijwilligers dicht bij post/korps niveau wordt georganiseerd. Dit zorgt ervoor dat directe communicatie mogelijk is en de vrijwilligers in hun directe leiding een aanspreekpunt vinden voor de zaken die lokaal spelen. Deze post/korpsleidinggevende zou moeten beschikken over goede contactuele en communicatieve vaardigheden. In deze functie moet voldoende regelruimte zijn om een adequate aansturing van de lokale vrijwilligersorganisatie mogelijk te maken en voor flexibel lokaal maatwerk te zorgen dat past binnen de regionaal vastgestelde kaders. Hiernaast moet de post/korpsleidinggevende kunnen beschikken over een goede ingang naar het districtelijk en regionaal niveau, mede om te zorgen dat de geluiden uit de posten ook op die niveaus worden gehoord.

9


In het verlengde hiervan is een goede borging van de repressie – en daarmee het vrijwilligerswerk - in de nieuw te ontwikkelen lijnorganisatie nodig. Ook is het gewenst om de ontwikkeling van het vrijwilligerschap een duidelijke positie te geven in het regionale management. Deze ontwikkelingsportefeuille zou bij voorkeur onderdeel moeten zijn van het integraal management voor de repressiefunctie. Op deze wijze is het mogelijk om op een professionele wijze en vanuit wederzijds respect aspecten die de vrijwilligers aangaan te bespreken en tot een wederzijds acceptabele oplossingen te komen. Vrijwilligheid mag hierbij niet leiden tot vrijblijvendheid. Vanuit beide zijden liggen hierbij verantwoordelijkheden en verplichtingen om richting te kunnen geven aan zaken als verworven rechten, de invoering van nieuwe beleid, het borgen van de operationaliteit of het vaststellen van regionale kaders.

2.3. Zorg voor erkenning en waardering Erkenning en waardering zorgen voor een sterke binding van een vrijwilliger aan het korps. Vrijwilligers zijn trots op het eigen korps en voelen zich hier erg bij betrokken. Voor een deel wordt dit gevoed door de cultuur in het korps en de wijze waarop vrijwilligers erkenning en waardering ontvangen van hun directe collega’s bijvoorbeeld tijdens inzetten, oefeningen, wedstrijden en verenigingsactiviteiten. Daarnaast is de leiding van het korps, het gemeentebestuur en de privé-omgeving van de vrijwilliger (thuis, werk, etc.) hierop van invloed. Door een heldere communicatie van de leiding van het korps naar de vrijwilligers kunnen de verwachtingen over het functioneren van vrijwilligers duidelijk worden gemaakt. Verder dient er een eenduidig HRM beleid worden gevoerd, gebaseerd op regionale kaders. Dit geldt met name voor rechtspositionele aspecten zoals criteria voor aanname, ontslag, promotie, etc. Element van erkenning en waardering is vanzelfsprekend ook een behoorlijke rechtspositionele behandeling. Dat moet fatsoenlijk geregeld zijn. Wij laten dat aspect in deze rapportage verder buiten beschouwing, omdat rechtspositie aandacht krijgt van een andere deelprojectgroep.

Door een goed verwachtingenmanagement is duidelijk aan welke eisen voldaan moet worden. Dit vormt een basis voor erkenning en waardering. Met name tijdens het proces van regionalisering is het van belang om eenduidig en open te communiceren met de vrijwilliger en zorgzaamheid voor de vrijwilliger uit te dragen. De vrijwilliger moet zich in de nieuwe situatie kunnen herkennen en zich gewaardeerd kunnen voelen. Voor de vrijwilliger is het eveneens van belang dat het gemeentebestuur en de burgerbevolking, vaak vertegenwoordigd door de burgemeester, blijk van waardering voor de brandweervrijwilliger geeft. In de huidige situatie geeft de burgemeester

10


regelmatig acte de présence en blijk van waardering voor het werk van de brandweervrijwilliger door het in een breder kader van het maatschappelijk belang te plaatsen. Dit wordt door de vrijwilligers over het algemeen zeer gewaardeerd. Nagegaan moet worden hoe hier binnen de nieuwe organisatie mee omgegaan kan worden. De burgemeester heeft dan immers geen directe invloed meer op het beheer van het lokale korps en is bijvoorbeeld ook niet meer verantwoordelijk voor de aanstelling en bevordering van de vrijwilligers. Als laatste is ook waardering en erkenning vanuit de privé-omgeving voor de vrijwilliger van belang. Het positief imago van de brandweer als een dienstbare en behulpzame organisatie speelt hierbij een belangrijke rol. Hierdoor is er min of meer van zelfsprekend waardering en erkenning vanuit de gezinsituatie, het werk en de sociale omgeving van de brandweervrijwilligers. Het is derhalve van belang om het imago van de brandweer te behouden en daar waar mogelijk te verbeteren. Prachtige gelegenheden hiervoor zijn het organiseren van Open Dagen waarbij de vrijwilligers altijd zeer gedreven zijn om op trotse wijze hun eigen post of korps te presenteren aan de burgers of brandweercollega’s. Bij dit onderwerp is een apart woord van aandacht nodig ten aanzien van de zorg voor de oud-leden van de vrijwillige brandweer. Zij worden bij veel korpsen op een voetstuk geplaatst en blijven op een ontspannende wijze na hun FLO bij het korps betrokken. Het is van belang om hiervoor ruimte te bieden, het toetreden tot de oud-leden is immers de toekomst voor de huidige vrijwilligers.

11


3. Boeien van vrijwilligers Dit hoofdstuk beschrijft de borging van eigen cultuur en identiteit binnen de korpsen en beschrijft de ruimte die nodig is voor lokaal maatwerk.

3.1. Zorg voor een actiegerichte organisatiecultuur Uit landelijk onderzoek blijkt dat vrijwel alle vrijwilligers gehuwd zijn en de brandweertaak uitvoeren naast een full-time baan. Door de algemene tendens van de alsmaar complexere maatschappij neemt de druk om te presteren in het hoofdberoep toe, met als gevolg een hogere werkbelasting. De vrijwilliger krijgt hierdoor steeds meer behoefte om zich in het vrijwilligerschap vrijblijvend “ongecompliceerd” te kunnen ontspannen. Het brandweerwerk sluit hier van nature goed op aan door een veelzijdige en spannende hobby te bieden die actiegericht is. Bureaucratie en papierwerk moeten zoveel mogelijk worden vermeden. Bij de inrichting van de nieuwe organisatie moet daarom de focus liggen op een faciliterende organisatie die het voor de vrijwilliger mogelijk maakt om zoveel mogelijk bezig te zijn met uitvoerende taken. Een mooi voorbeeld hiervan is de deelname aan brandweerwedstrijden, waarbij een goede balans van ontspannende spanning ervoor zorgt dat de last van het oefenen en optreden wordt ervaren als een lust.

3.2. Geef lokaal speelruimte om maatwerk te leveren De huidige invulling van de werkzaamheden van de vrijwilligers is erg divers. Sommige korpsen zorgen voor een brede ondersteuning van vrijwilligers vanuit de beroepsbezetting. Binnen andere korpsen wordt juist veel werk verzet door vrijwilligers door bijvoorbeeld het onderhoud van brandkranen uit te voeren, preventiecontroles uit te voeren of oefeningen voor te bereiden en uit te zetten. Vaak is dit historisch gegroeid en vinden vrijwilligers voldoening in het uitvoeren van deze taken en ervaren dit niet als een belasting maar als ontspanning. Daarnaast neemt door de uitvoering van deze taken de kennis van het verzorgingsgebied toe. Regionalisering kan leiden tot efficiency- en kwaliteitsverbetering op lokaal niveau door schaalvoordelen (bijvoorbeeld bij aanschaf materieel), harmonisatie (overal dezelfde minimumeisen) en specialisatie (bijvoorbeeld voor de ontwikkeling van slimme oefenprogramma’s). Het is niettemin van groot belang om bij de invulling en borging van deze taken op lokaal niveau ook voldoende eigen regelruimte te bieden en maatwerk mogelijk te maken. Door regionaal de randvoorwaarden en kwaliteitseisen aan te geven en lokaal het “hoe” in te vullen moet het korps op een aantal punten eigen keuzes kunnen

12


maken. Met het oog op de intrinsieke motivatie van de vrijwilliger kunnen bepaalde taken ook in de toekomst door vrijwilligers uitgevoerd blijven worden. Naast de uitvoering van de brandweertaken wordt door vrijwilligers veel energie gestoken in de organisatie van activiteiten van de brandweerverenigingen. Deze verenigingen hebben tot doel om de onderlinge band tussen de vrijwilligers en hun familie te bevorderen. Door deze ongedwongen contacten bieden zij de vrijwilliger ontspanning en vormen de brandweerverenigingen een belangrijk fundament voor het boeien van de vrijwilliger. Het is van belang om de brandweerverenigingen binnen de korpsen voldoende mogelijkheden, zowel in organisatorisch, uitvoerende als financiële zin te bieden.

13

Geraamde bijdragen gemeenten 2009 (OUD) BRUTO Inwoner Inwonersbijdrage aantal BBN

Compensabele BRUTO Compensabele BRUTO Compensabele doorschuif BTW Inwoners doorschuif BTW Inwoners doorschuif BTW BBN bijdrage GHOR GHOR via GGD bijdrage GMC GMC

Bijdrage per inwoner 1-1-2008 5,943 0,380 2,001 2,270 0,100 Heusden 42.942 255.204 16.318 85.927 97.478 4.294 Geraamde bijdragen gemeenten 2009 (NIEUW) = basis voor de nieuwe regionale organisatie BRUTO bijdrage nieuwe NETTO, zie Compensabele BRUTO Compensabele BRUTO Compensabele Inwoner regionale financiële doorschuif BTW Inwoners doorschuif BTW Inwoners doorschuif BTW aantal organisatie ontvlechting BBN bijdrage GHOR GHOR via GGD bijdrage GMC GMC Bijdrage budget budget per inwoner 1-1-2008 incl BTW excl BTW BTW 2,001 2,270 0,100 Heusden 42.942 1.930.010 1.815.784 114.226 85.927 97.478 4.294 Bezuinigingstaakstelling

Gemeente Heusden

Inwoner aantal 1-1-2008 42.942

Bez. Bez. taakstelling taakstelling 2011 2012 22.451 44.903

Bez. taakstelling 2013 68.034

Oud: BRUTO bijdrage Veiligheidsregio 10,214 438.610

Nieuw: BRUTO bijdrage Veiligheidsregio

2.113.415

Compensabele BTW Veiligheidsregio (excl. GHOR) 0,480 20.612 Compensabele BTW Veiligheidsregio (excl. GHOR)

118.520

Oud: NETTO bijdrage Veiligheidsregio 9,734 417.997

Nieuw: NETTO bijdrage Veiligheidsregio

1.994.895

Raad V versie 1 december 2009

Recommend Documents