kenniskring Projectgroep 4 Jeroen van der Aa, Duncan Buisman, Douwe van Schie, Rick Stoops, Lisa de Laat, Niek Vincken, Boris Hünneman & Loek Pieters
Mei 2014 Advanced Business Creation 1
INHOUD INLEIDING Kick-off Pagina 3
“…A company on steroids, with a finger in every industry…”
DON’T BE EVIL
Het ontstaan van ‘s wereld meest invloedrijke bedrijf
PAGINA 7
Pagine 4
GOOGLE ALS IDEAAL Het geheim achter een bedrijfscultuur
Pagina 5
PRIVACY
“Hiermee gaat u akkoord met onze voorwaarden” Pagina 6
EXPERTS AAN HET WOORD Wat zeggen de Google-kenners?
Pagina 6
TOEKOMSTBEELD Wat gaat Google ons nóg meer brengen?
Pagina 9
KAN DE WERELD NOG ZONDER GOOGLE? Hoe afhankelijk zijn we? Pagina 11
PAGINA 10
EINDE AAN EEN HEERSCHAPPIJ?
Nadert een einde van Google?
Pagina 11
BRONNENLIJST
Overzicht van de nageslagen werken
pagina 13
2
“...Google kan griepepidemieën helpen opsporen...” PAGINA 9
Inleiding Het is het jaar 2019: Je bent een aantal weken op internet naar diverse koptelefoons gaan zoeken. Dat ene merk zit nog in je achterhoofd maar je hebt nog niet de definitieve knoop doorgehakt. Of toch wel? Deze koptelefoon heeft luxe oorkussens, weegt slechts 160 gram en frequentiewijdte van 24.000 Hz (Geen idee wat het inhoudt, maar het is veel). De snoer is anderhalve meter lang, handig voor het hardlopen; je moet te allen tijde strak, fit en scherp blijven. Een stemmetje in je hoofd, zegt je al dat dat ene merk het beste is, het mooiste model levert en precies weergeeft wat voor een persoon je bent. Je bent groot geworden met kreten als “Wees jezelf” en “You’re born as an original, don’t be a copy”. En daarom kies je voor deze koptelefoon.
J
e denkt bij jezelf: “Dat stemmetje in mijn achterhoofd, dat ben ik zelf.” Of toch niet? Ineens kom je tot de conclusie dat je sinds twee weken continu getriggerd en achterna bent gezeten door dezelfde boodschap: “KOOP DIE PERFECTE KOPTELEFOON MET LUXE OORKUSSENS!”. Je hebt op BOL.com gezocht naar dit model, je hebt prijsvergelijker.nl bezocht, je hebt er met vrienden over gepraat; hun ervaringen en meningen aangehoord, je hebt het model “Gegoogeld”. Google is al weken bezig geweest je over te halen deze beslissing te maken. Via advertenties in de zoekresultaten, berichtjes in apps en posts op Google+ ben je al die tijd blootgesteld aan dat ene merk. En je
3
hebt het gekocht. En dit geldt niet alleen voor die koptelefoon. Nee, als je nadenkt over al je aankopen van de afgelopen tijd (Playstation 4, nieuwe televisie, een nóg grotere diepvrieskist die net in de garage past); Google wist hiervan. Playstation 4? Eigenlijk niet nodig. De enorme vriezer in de garage? Misschien was een kleiner model ook prima geweest. De televisie? De oude ging kapot, dus die aankoop was logisch. Alleen had ik niet per se een televisie van 65 inch hoeven hebben. Ook de 3D functie was een beetje een overbodige luxe. Dit scenario zou in de komende jaren wel eens kunnen uitkomen. Google gaat de komende jaren nog meer in ons dagelijks leven integreren. En het blijft niet alleen bij internet; Goog-
le maakt flinke stappen om de fysiek, tastbare wereld te veranderen. Ze hebben de middelen om dit zonder probleem te doen; Google ’s laatste kwartaal was al goed voor een omzet van $ 14 miljard. Niet slecht voor een bedrijf dat hun eerste server in een LEGO-behuizing moest hangen (vandaar dat kleurrijke logo). Google verzamelt veel informatie van zijn gebruikers, maar wat mag Google eigenlijk opslaan en houdt Google zich eigenlijk wel aan de regels? Er is geen bedrijf dat breder en sneller innoveert als Google, in dit artikel wordt uitgelegd hoe ze dat voor elkaar krijgen en wat we nog kunnen verwachten van Google in de toekomst. Vele factoren bepalen de macht van een organisatie als Google, in dit artikel zullen we met verschillende perspectieven naar Google kijken om een idee te krijgen hoe de macht van Google eruit ziet.
D n’t be evil
Google is misschien wel het meest spraakmakende internet bedrijf dat we ooit hebben gezien, met zonder twijfel de meest spraakmakende slogan (don’t be evil). De afgelopen jaren hebben zij het ‘’World Wide Web’’ toegankelijk gemaakt en uitgebreid. Google komt met innovatieve ideeën en heeft een duidelijk toekomstvisie. Maar hoe is google van een relatief kleine zoekmachine naar een van de meest waardevolle en invloedrijke bedrijven uitgegroeid (Onze geschiedenis tot in detail, sd)?
H
iervoor gaan we een stukje terug in de tijd. In de jaren negentig liepen er twee ijverige studenten op Stanford in het welbekende internet walhalla Sillicon Valley. Deze studenten, genaamd Sergey Brin en Larry Page, waren vastberaden hun fascinatie om het internet in kaart te brengen werkelijkheid te laten worden. Ze sloegen de handen ineen en begonnen aan iets wat later een gigantisch bedrijf zou gaan worden. In 1997 werd Google gelanceerd. In eerste instantie droeg de zoekmachine de naam ‘’BackRub’’. Deze is later veranderd in Google. De naam Google komt van “Googol”, een wiskundige term die staat voor 10^100 (1 met honderd nullen). Een metafoor die vaak gebruikt wordt om
de omvang van het internet aan te duiden. Sergey en Larry zijn twee jaar bezig geweest met het ontwerpen van de geavanceerde
‘’Door alle informatie, die andere zoekmachines wel op hun pagina’s hadden staan, was het soms zoeken naar de zoekbalk!’’ methodes en algoritmes voor het snel vinden van correcte informatie. Mede door tijdsnood en werkdruk is de lay-out van Google zo simpel gebleven. In eerste instantie was het de bedoeling om zoveel mogelijk informatie op de webpagina te plaatsen, zoals concurrent ‘’AltaVista’’ op dat moment had. De simpele lay-out werd overal toegejuigd en heeft meegedragen aan het snelle succes van
Google (Onze geschiedenis tot in detail, sd). Zoals Larry Page eerder heeft aangegeven: ‘’... Door alle informatie, die andere zoekmachines wel op hun pagina’s hadden staan, was het soms zoeken naar de zoekbalk!’’
Expansie
Het succes van Sergey en Larry bleef niet onopgemerkt, wat leidde tot de eerste investering in Google door Andy Bechtolsheim, medeoprichter van Sun Micro Systems, in 1998. Sun Micro Systems is nog steeds een van de grootste hardware en softwarebedrijven in de wereld. Hun bekendste product tot heden is Java, een ’s werelds meest gebruikte programeertaal. Door de investeringen kon Google zich verder ontwikkelen, wat er toe leidde dat Google sinds 2000 marktleider is op het gebied van zoekmachines. De rest is geschiedenis (Onze geschiedenis tot in detail, sd).
Sneller innoveren
Google ging reorganiseren; Sergey en Larry wilden razend snelle brede innovatie. Internet was in die tijd (begin van 21ste
4
Oprichters Larry Page & Sergey Brin
eeuw) natuurlijk nog vrij nieuw, en de oprichters wisten donders goed dat het internet nog veel potentie had. Google moest het bedrijf worden dat internet zou openbreken en toegankelijk zal maken voor iedereen. Volgens de oprichters was de beste manier om dit te doen door Google losjes te organiseren. In tegenstelling tot aartsrivaal Microsoft waar alles zeer hiërachisch is geregeld. “That’s the stupidest f***ing thing I’ve ever heard!” staat bekend als de favoriete uitspraak van Bill Gates, die graag de touwtjes in hadden heeft. Sergey en Larry waren ervan overtuigd dat een losse, vrije manier van bedrijfsvoering de beste manier was om te groeien. Op deze manier blijven de creatieve ideeën rond gaan op de werkvloer en dat is precies wat ze wilden doen. Google-werknemers moesten het gevoel krijgen dat ze alle vrijheid hebben op het werk. Op de manier werd passie en liefde voor het werk de drijfveer van de Google-medewerkers. Binnen Google wordt in projectgroepen gewerkt, zo kunnen mensen met dezelfde passie aan een gezamenlijk project werken. Deze projecten worden echter wel beoordeeld door Larry en Sergey. Ze kijken naar herhaalbaarheid en vindingrijkheid om daarna feedback te gevenn en kritische vragen te stellen (Olsthoorn, 2010).
Google als ideaal
Google wordt bestuurd als een meritocratie: dit houdt in dat de-
5
Google heeft 9 “notions” opgesteld om de waarheden van innovatie vast te leggen. De “9 notions of innovation” luiden als volgt: 1. Ideas come from everywhere; Volgens Google kunnen idee ën van iedereen komen, ze verwachten dus zelfs input van de minst voor de hand liggende afdelingen van de organisatie. 2. Share everything you can; Het is voor Google belangrijk dat de werknemers ideeën met elkaar delen, hierdoor kan de bedenker steun, feedback en hulp krijgen en wie weet groeit dit idee wel uit tot een doorbraak. 3. You are briljant, we’re hiring; Google ziet zijn werknemers als zijn belangrijkste bezit. Google zoekt altijd naar de “Bright Minds” om het diverse team te versterken. 4. A license to purchase dreams; Google geeft zijn werknemers 20% van hun werktijd om eigen ideeën te realiseren. 5. Innovation, not instant perfection; Innovatie is belangrijker dan gelijk perfectie te bereiken, Google streeft naar perfectie maar verwacht niet dat elk project gelijk perfect is. 6. Don’t politic, use data; Google vindt dat data het antwoord heeft op alles. 7. Creativity loves restraint; Wanneer we iets niet kunnen, wordt het creatieve brein gestimuleerd om het toch te kunnen en door te pushen, vandaar Creativity loves restraint. 8. Worry about usage and users, not money; Als een programma veel gebruikt wordt komt het geld vanzelf wel, Google geeft aan dat het gebruik van een programma belangrijker is dan het geld. 9. Don’t kill projects, morph them; Elk uitgewerkt project, ook al zijn ze gefaald, heeft een goed idee of een goede gedachtegang, gebruik deze voor andere projecten en gooi ze niet weg. gene die de grootste prestaties neerzet het meest gewaardeerd wordt. Hierdoor kunnen technici zich compleet storten op hun passie en daarvoor gewaardeerd worden in plaats van doen wat hen opgedragen wordt. Google geeft zijn werknemers veel werkruimte en voorziet haar personeel van vele voordelen als: gratis maaltijden, eigen
artsen, persoonlijke training, kapper, masseur en betaling van kinderopvang. Zelfs homoseksuele werknemers krijgen meer betaald. Het belastingssysteem rondom homoseksuele koppels zit de Verenigde Staten is ongunstig. Zij betalen uiteindelijk meer belasting dan hetero’s. Google compenseert dit bedrag door hen een hoger salaris uit te
keren (Olsthoorn, 2010).
Creatime
Werknemers krijgen twintig procent van hun totale werkweek de tijd om aan eigen projecten te werken. Creativiteit is het doel; iets wat Google altijd heeft ondersteund. Ze mogen alles uitproberen zonder dat het daadwerkelijk gelijk geld hoeft op te brengen. Eigenlijk is het bij Google één grote brainstorm sessie, je mag alles zeggen en doen, behalve elkaar afbranden. Door elkaars ideeën aan te horen en daarop verder te denken kom je uit eindelijk op een bruikbaar concept. De ideeën worden intern gepubliceerd doormiddel van “Google Ideas”. Hier kunnen werknemers elkaar beoordelen. Google gelooft dat elke Googler (medwerker van Google) een nieuwe doorbraak voor Google kan bedenken. Google als bedrijf faciliteert de middelen zodat deze concepten uitgewerkt kunnen worden. Hieruit kan je concluderen dat Google de belichaming is van de nieuwe manier hoe bedrijven zich gaan opstellen tegen hun werknemers (Olsthoorn, 2010).
Privacy
Sinds 1 maart 2012 heeft Google een nieuw privacybeleid voorgeschreven aan haar gebruikers. Deze is sinds het uitbrengen al meerdere malen aangepast. In dit beleid staat geschreven hoe Google met jouw gegevens omgaat. Google geeft aan dat zij persoonsgegevens niet zullen verstrekken aan derden. Er zijn echter uitzonderingen; mocht de
6
KiyOh Klantbeoordelingen - Lasse Bourgonje -
Lasse Bourgonje is oprichter en mede-eigenaar KiyOh Klantbeoordeling in Tilburg. KiyOh heeft als doel; het verzamelen van onafhankelijke, betrouwbare klantbeoordelingen voor webwinkels. Hij richtte KiyOh op omdat hij destijds zelf nergens terecht kon voor betrouwbare recensies over webwinkels. KiyOh is tegenwoordig onderdeel van Klantenvertellen Media Group en is in korte tijd uitgegroeid tot marktleider op het gebied van online reviews.
Amerikaanse overheid bij Google aankloppen en gegevens willen hebben van een zogenaamde “Enemy of the State”, zal Google hieraan meewerken. (Privacy en voorwaarden, 2014) Het is tegenwoordig haast onmogelijk om geen gebruik te maken van Googlediensten. Google verkrijgt informatie op twee verschillende manieren. Ze krijgen gegevens van alle aanmeldingen op de verschillende diensten (Gmail, YouTube, Google+). Daarnaast krijgen ze de meeste informatie uit het gebruik van deze diensten. Zoals zoekresultaten, inhoud van e-mails, content die gedeeld en bekeken wordt. Dankzij deze gegevens kunnen zoekresultaten worden aangescherpt op de interesse van de gebruiker. Ook worden getoonde advertenties hierop afgestemd. Iedereen kent
KiyOh heeft een samenwerking met Google op het gebied van Google Adwords en het gebruik van sterren in zoekresultaten. Dit houdt in de gebruikers van de KiyOh-tool, sterren in hun reviews hebben. Deze sterren zijn voor zoekers een goed afstemming welke kwaliteit een webwinkel biedt. Deze sterren verhogen de CTR (Click-Through-Rate) naar de website vanuit de zoekresultaten. Een verhoogde CTR is verhoogd de conversie van een webwinkel
wel de welbekende “cookies” die verschijnen op je internetscherm wanneer je een bepaalde site opent. Door deze cookies wordt je zoekgeschiedenis bijgehouden. Maar wat doe je nu als je niet wilt dat Google gebruik maakt van je gegevens? Je kunt dit niet helemaal voorkomen. Wel kun je bijvoorbeeld zo min mogelijk inloggen bij Google en zou je regelmatig je cookies weg kunnen gooien. Maar ze kunnen je wel traceren aan de hand van je IP-adres. Je bent dan wel een anonieme gebruiker, maar nog kennen ze je surfgedrag (Google krijgt gebruikers nóg scherper in beeld, sd).
Experts aan het woord: “Macht maakt hebzuchtig” wordt wel eens gezegd en het is niet toevallig dat de laatste jaren kranten en nieuwssites
volgeschreven worden over de mogelijke donkere kanten van Google. Het feit dat de naam van dit bedrijf in diverse landen gehanteerd wordt als werkwoord, geeft aan hoe belangrijk en vanzelfsprekend de diensten van Google voor ons zijn geworden. Wat vinden de kenners van Google van deze (bijna) monopolistische reus in het internet landschap?
Partnership met Google
“Google is een lastig bereikbaar bedrijf” vertelt Lasse Bourgonje, oprichter en mede eigenaar van KiyOh Klantbeoordelingen, tijdens een interview in het kader van dit artikel. Na dit gesprek waren een aantal nieuwe ontdekkingen gedaan en waren we verbijsterd over hoe Google te werk gaat. Hij had destijds al enkele zakelijke contacten bij Google. Hij
Lasse Bourgonje
kende deze personen omdat hij destijds bij ENECO Energie werkte als campagnemanager. Doordat hij samenwerkte met campagne- en mediabureaus kwam hij vrij snel in contact met Google-medewerkers. Na het uitwisselen van
7
mailtjes werd Bourgonje doorverwezen naar een persoon binnen Google die hem verder kon helpen. Het is haast onmogelijk om als buitenstaander in contact te komen met Google-medewerkers. Na wat mailcontact werd Bourgonje doorverwezen naar een persoon bij Google die hem verder kon helpen. Dit is bijzonder want het is haast onmogelijk om als buitenstaander in contact te komen met Google. Bourgonje diende een verzoek in om partner te worden. In vijf maanden tijd was er slechts één keer mailcontact geweest. Google had wat gegevens van KiyOh nodig. Deze gegevens zijn toen uitgewisseld. Toen volgde enige tijd radiostilte. Uiteindelijk kwam Bourgonje er toevallig achter dat KiyOh daadwerkelijk was opgenomen in het Google Adwords systeem. Hij zag op internet dat zijn klanten sterretjes hadden in de zoekresultaten. Dit had Google gedaan zonder iets te laten weten. Google was een partnership aangegaan zonder iets door te geven, zonder overleg en zonder een contract op te stellen! Dit contract werd pas een jaar later ondertekend. Het partnership-contract kun je het beste vergelijken met het accepteren van gebruikersvoorwaarden: Google stelt een aantal eisen en de andere partij moet er mee akkoord gaan, anders gaat het niet door. Bourgonje heeft dit contract uiteraard ondertekend, want het bood gewoon de beste mogelijkheden om door te kunnen groeien. Op dit moment bezit Klantenvertellen Media Group, waar KiyOh een onderdeel van is, twee van de
vijf vergelijkbare partnerships in Nederland. Sinds KiyOh een partnership is aangegaan met Google hebben ze nauwelijks contact meer. Af en toe wordt er heen en weer gemaild over technische storingen. Heel af en toe wordt er gebeld. Maar dit is niet ideaal, omdat ze dan gelijk contact moeten leggen met het Google’s hoofdkantoor in Moutain View, Californië (Bourgonje, 2014).
“A company on steroids”
Het gesprek met Bourgonje over hoe Google zich amper bemoeit met haar partners, was een eyeopener. Het feit dat er zonder communiceren een partnership wordt opgezet en er vrijwel nooit contact is draagt bij aan het mysterie rond Google. Bedrijven zijn maar wat blij om met een gigant als Google samen te werken, dat zij zich zullen aanpassen aan de regels die Google hanteert. Andy Grove, ex-CEO van Intel, noemde Google “…A company on steroids, with a finger in every industry…” (Jim Hopkins, 2008). Vrij vertaalt: “Een bedrijf aan de steroïdenanabolen met invloed in elke industrie”. Grove is van mening
“…A company on steroids, with a finger in every industry…” dat Google een groter gevaar vormt voor Intel dan Microsoft, voorheen aartsrivaal van Intel. Microsofts macht is afkomstig van de zogeheten Intra-Industry. Dit houdt in dat Microsoft simpel gezegd goed is in het verkopen van Microsoft-producten. Denk
hierbij aan Windows, Microsoft Office en gameproducten als XBOX. Google daarentegen is het beïnvloeden van de markt. Hierdoor hebben ze niet alleen macht over hun gebruikers en klanten, maar ook bedrijven die op het eerste gezicht ver van Google af staan (Jim Hopkins, 2008). Zij worden beïnvloed door het bedrijf dat overal een vinger in de pap heeft. En wie houdt ze tegen?
President van de Verenigde Staten. Ook al is $ 270.000, - voor een bedrijf als Google natuurlijk niet veel, het vergroot wel degelijk de politieke invloed in Washington DC (Tom Hamburger, 2014). De diensten van Google en de expertise van Schmidt hadden grote indruk gemaakt op Obama. Nadat hij intrek nam in het Witte Huis werd Schmidt benoemd tot
heid weg te krijgen uit diverse online diensten (waaronder die van Google). Toevallig genoeg wordt deze beweging helemaal gesubsidieerd door Google (Jim Hopkins, 2008).
De Uitspraak
Na het onderzoek kijken we met gemengde gevoelens terug naar wat experts te zeggen hebben over het machtige Google. Aan
Obama’s in Mountain View
Google heeft tientallen lobbyisten in Washington, die door dialoog politici overhalen om regels en eventuele sancties tegen Google te versoepelen. Naar verluid werd in 2013 al ruim $ 15,8 miljoen uitgegeven aan “lobbying”. Op 13 april 2014 publiceerde de Washington Post een artikel over de huidige macht van Google binnen de muren van het Witte Huis (Tom Hamburger, 2014). Het begon in 2007; Obama was bezig met de voorbereidingen van zijn presidentscampagne en vroeg, als enige presidentskandidaat, Eric Schmidt (toenmalig CEO van Google) advies voor de technische kant van zijn campagne. Denk hierbij aan het verbeteren van zoekresultaten en het goed inzetten van Adwords-campagnes. Achteraf bleek dit een van de doorslaggevende factoren voor het succes van Obama’s presidentscampagne. In twee jaar tijd vernegenvoudigde het budget dat Google in politieke campagnes stopte; van $ 30.000 naar $ 270.000, -. Precies in de periode dat Obama verkozen werd tot
8
een van de persoonlijke raadgevers op het gebied van “Science and Technology”. Google had dus een pion, pal naast de presi-
Obama vroeg als enige presidentskandidaat advies aan Google (!) dent. Ook werden enkele Google-medewerkers aangesteld om te komen werken in het Witte Huis en enkele ambtsfuncties in Washington DC. Tegelijkertijd zijn er een aantal ontwikkelingen in de Verenigde Staten gaande die de macht van de Amerikaanse overheid over de privacy van Google-gebruikers kan doen afnemen (Tom Hamburger, 2014) (What is ECPA, sd). “Digital 4th” is een beweging, bestaand uit partijen als The American Civil Liberties Union, Heritage Action, American for Taxt Reform en de Centre for Democracy & Technology, opgezet om de Amerikaanse over-
de ene kant is er het voorbeeld van KiyOh-oprichter Lasse Bourgonje. Zijn bedrijf gedijt goed onder de invloed van de sterren in de Google Adwords-campagnes. De betrouwbaarheid van Google geeft zijn bedrijf de kans sneller te groeien. Dit geldt niet alleen voor hem, maar voor vrijwel elk bedrijf dat gebruik maakt van Google Adwords. Voor relatief weinig geld kan een zeer uitgebreide en doelgerichte campagne opgezet worden. Google biedt bedrijven dus een simpele manier om verder te komen. Aan de andere kant zijn er stemmen dat Google misschien wel te invloedrijk is geworden. Door Google’s invloed binnen het Witte Huis zou het al een tijdje kunnen doen wat het wil. Ook het “funden” van bewegingen als Digital 4th maakt de gebruiker zorgelijk. Als Google soepelere regels krijgt van de Amerikaanse overheid, kan het meer privacy en veiligheid
garanderen voor haar gebruikers. Minder toezicht vanuit de overheid kan er ook voor zorgen dat Google de gegevens kan inzetten voor welke doeleinden dan ook. Google blijft echter afhankelijk van haar gebruikers en zal er verstandig aan doen deze niet af te schrikken richting de concurrent. Bedrijven zijn afhankelijk van Google, gebruikers zijn afhankelijk van Google, Google is afhankelijk van ons.
Toekomstbeeld
Google is bezig zich te positioneren als partij waar de consument de hele dag gebruik van kan maken. In alle digitale aspecten heeft Google een vinger in de pap. Sinds Google’s grote uitbreidingen sinds begin 2000 heeft tal van kleine technologiebedrijfjes opgekocht. Dit was nodig om patenten in handen te krijgen en zo nieuwe diensten aan te kunnen bieden (Olsthoorn, 2010). Het aantal patenten dat Google op dit moment in handen heeft, ligt rond de 45.000 (Colin van Hoek, 2013). Zo zijn onder andere Gmail, Google Docs, Google TV, Google+ en Google Hangouts belangrijke componenten die Google heeft ontwikkeld om mensen met elkaar te laten communiceren. Op dit moment is een verschuiving te zien van het investeren in digitale diensten naar producten voor de fysieke en tastbare wereld. Google heeft al aangegeven de komende jaren zo’n $ 30 miljard (!) apart te leggen voor eventuele overnames (Jeroen Kraan, 2014).
Reclamefolder
Omdat Google eigenlijk de
9
“grootste reclamefolder ter wereld” is, wil het precies weten wat je doet. Doordat Google steeds meer gebruik maakt van fysieke producten die online weer verbonden zijn kan het precies inspelen op je behoefte. Of worden deze gegevens in toekomst ergens anders voor gebruikt? Waar gaat Google zich de komende jaren (nog meer) op richten en wat weten we van connecties met de NSA (National Security Agency, Amerikaanse geheime dienst)? De twee kanten van het verhaal zijn moeilijk te voorspellen. Maar één ding kunnen we bijna met zekerheid zeggen: “Google gaat een nog grotere rol spelen in ons
“Does the NSA make use of your data?” “I suppose that they “Google” there as well.” dagelijkse gebruik van mobiele apparaten”. Het bedrijf kan de gebruikers zo goed helpen met de gegevens die het binnenkrijgt. Google kan bijvoorbeeld een belangrijke rol spelen in het bestreiden van ziektes. Griepepidemieën zijn te traceren aan de hand van zoekopdrachten; gebruikers tikken de woorden in als: “symptomen griep”, “verkouden” of “snotneus”. De gebieden waar deze zoekopdrachten worden ingevoerd, kunnen in kaart gebracht worden. Hierbij zou Google kunnen helpen door bijvoorbeeld landelijke instanties als de GGD en dokterspraktijken in te lichten, zodat deze hierop voorbereid zijn. Patiënten kunnen dan sneller naar de apotheek worden gestuurd. Daarnaast kan een doktersnummer bij de zoekresultaten getoond
worden, evenals de beoordelingen van ziekenhuizen, artsen en dokterspraktijken (dit fenomeen is ook in opkomst). Aan de andere kant zou Google ook de medicijnen zelf kunnen aanbieden, dit doormiddel van de Google Store. Want Google wil niet alleen maar games en app’s blijven verkopen in deze online “Google Store”. Een andere tool waarmee Google meer inzicht krijgt in ons werk is Google Docs. Docs is de online variant van Microsoft Office. Dit systeem werkt als een clouddienst en is zeer efficiënt voor bedrijven. Omdat gegevens online worden opgeslagen weten ze waar het bedrijf zich mee bezig houdt en is het mogelijk de schakels te leggen tussen collega’s die samen in één document zitten of houden ze bij wanneer mensen aan het werk zijn. Hierin is Google dus straks misschien wel alwetend en kunnen ze bedrijven benaderen, inspelend op voorkennis die ze niet horen te weten (Lekken in Google Docs onthullen privé-documenten, 2009). Maar het bijhouden van de personen die met elkaar in contact staan is ook mogelijk, zo ontstaan er voor Google interne “communities” waar voor hun duidelijk wordt wie met wie omgaat. Aan de andere kant zouden ze in kunnen spelen op problemen binnen bedrijven en deze in samenwerking oplossen of service leveren speciaal voor hele communities. Hierdoor zou Google uitgroeien tot een bedrijf wat bekend staat als de consultant voor iedereen en een “vriend” die je om hulp kan vragen.
Strijd der social media
Om ook op het sociale vlak bij te blijven is Google+ opgericht, waar ze de concurrentie aangaan met andere social media partijen zoals Facebook en Twitter. Om de concurrentie bij te blijven en te groeien binnen de markt heeft Google een aantal nieuwe diensten gelanceerd met als paradepaardje: Google Hangouts. Google Hangouts doet het meest denken aan Skype (Microsoft) of Facetime (Apple). Het is een communicatiemiddel waarmee je via het internet kan telefoneren en zelfs belangrijke businessmeetings kan houden. Dit extraatje is een service die door concurrenten niet op een social media-platform wordt geleverd. Daarnaast wordt ook voorspeld dat het aantal Google+ accounts de aankomende jaren zal groeien (Bianca van de Ketterij, 2013). Ondanks deze groei, blijft het gebruik van Google+ nog steeds achterliggen op de grootste social media-concurrent: Facebook. Google hoopt door middel van de nagenoeg perfecte synchronisatie met andere diensten als Gmail en Google Calendar, dat het aantal gebruikers omhoog gehaald kan worden. Google+ is ook een manier voor Google om efficiënter te kunnen adverteren. Een social media profiel bevat andere informatie dan zoekresultaten in de zoekmachine. Denk hierbij aan je favoriete kledingmerken, lievelingsfilms en favoriete uitgaansgelegenheden. Dit zal ervoor zorgen dat adverteerders in de toekomst nog gerichter hun reclames kunnen inzetten, precies op de juiste doelgroep.
10
NSA
Klokkenluiders als Edward Snowden en Julian Assange hebben de afgelopen jaren de wereld laten zien hoe kwetsbaar wij zijn in dit digitale tijdperk. We worden allemaal in de gaten gehouden door verschillende instanties en Google beschikt over data die de NSA maar wat graag zou willen hebben. Iemand zoeken en vinden is tegenwoordig een stuk makkelijker geworden. Van mobiel tot laptop: we zijn continue verbonden met het internet. De mogelijkheden die Google heeft om hier positief op in te spelen zijn enorm, maar er is ook een weerzijde. Het is straks niet moeilijk om alle bruikbare informatie te verkopen aan bedrijven of door te spelen naar instellingen zoals de NSA, iets wat Google altijd heeft ontkend te doen. Sergey Brin, één van de oprichters van Google, wordt wel eens gevraagd of de
NSA gebruik maakt van hun data. Hij antwoordt nagenoeg altijd heel nuchter met: “I suppose that the “Google” there as well.” (Olshoorn, 2012)
Fysieke markt
Zoals eerder gezegd is er een sterke groei te zien in de fysieke sector van Google. Deze tak heeft als taak de concepten te bedenken die de mens verbindt en ondersteunt met technologie. Zo zijn Project Loon en Google Glass twee goede voorbeelden van hardware die de gebruiker meer verbindt met zijn omgeving en het internet. Project Loon zorgt namelijk voor een wereldwijd bereik van internet door middel van ballonen (Ja echt! Ballonen met Wi-Fi!) en Google Glass stelt de gebruiker in staat constant mobiel aanwezig te zijn zonder daar zijn telefoon voor te gebruiken (Project Loon, 2014). Google Voice zorgt er zelfs voor dat aanrakingen niet meer nodig zijn, waardoor apparaten stemgestuurd functioneren. Dit zou de mobiliteit binnen Nederland veel goed doen. Zo worden acties sneller uitgevoerd en zijn mensen continue bereikbaar en in staat te betalen. Daarbij komt wel dat het bedrijf een nog beter inzicht krijgt in het dagelijks leven en aankopen van een persoon. We kunnen de komende jaren nog gigantische ontwikkelingen verwachten van Google op het gebied van communicatie Google zal zich in de komende jaren nog gigantisch gaan ontwikkelen, op het gebied van communicatie voor de fysieke wereld. Google is overal. Of deze
grootmacht hier misbruik van zal maken moet nog blijken, maar de mogelijkheid om er iets goeds mee te doen lijken eindeloos.
Kan de wereld zonder Google?
Google geniet een (bijna) monopoly-status in de wereld van zoekmachines en online diensten. In Nederland heeft Google een marktaandeel van 94% op de desktop (Eddie Borgers, 2014). Google kent ons. Wat we zoeken,
“Onderzoek zonder Google zou als een leven zonder elektriciteit zijn” welke zoektermen waar populair zijn en wat opkomende trends zijn. Door deze machtspositie en de huidige ontwikkelingen in het algoritme begeeft Google zich in een luxepositie van voorkennis waar elke overheid, multinational of wereldleider alleen maar van kan dromen. De kwaliteit die Google biedt via de zoekmachine en alle andere diensten maakt hun oppermachtig op het gebied van online dienstverlening en online marketing. Er zijn vele voorbeelden te noemen waarin de macht van Google sterk naar voren komt (Column: De macht van Google is weerzinwekkend, 2014).
11
GOOGLE IN CHINA Mensenrechtenschendingen in Tibet zijn al jaren een belangrijk en geladen onderwerp geweest in internationale discussies. Google heeft zich misschien onwillend in deze strijd gemengd: toen de zoekmachine in 2005 ook een Chinees domeinnaam kreeg, ging Google akkoord met het blokkeren van ‘politiek-gevoelige zoekresultaten’. Google heeft hier veel commentaar op gekregen. Op dit moment heeft Google deze blokades opgeheven en wordt
Geen onderzoek zonder Google
Onderzoek heeft aangetoond dat meer dan 75% van de Chinese wetenschappers aangeeft geen onderzoek te kunnen doen, zonder het gebruik van Google. “Onderzoek zonder Google zou als een leven zonder elektriciteit zijn” was een uitspraak die in dit onderzoek naar voren kwam. Google en China hebben vanaf het begin al een gespannen samenwerking. China heeft Google opgedragen om politiek-gevoelige termen als Taiwan, mensenrechten in Tibet, de veertiendedalai lama en Falun Gong te weren van de zoekresultaten. Google krijgt
de gebruiker niet meer gewaarschuwt. Alleen kan het internetgebruiker tijdelijk worden afgesloten door de Chinese internetblokkade (Jeroen Kraan, 2013). Het feit dat Google zich heeft gemengd in deze kwestie, is misschien niet iets waar het bedrijf voor staat. Met een miljard “googlende” Chinezen is echter wel geld te verdienen, een hele hoop geld. Google toont ook hiermee aan dat het niet zo’n onschuldig bedrijf is dat het wil uitstralen (Google Inc., 2014).
veel kritiek van andere landen op deze regelingen. Af en toe lopen de spanningen tussen Google en de Chinese overheid hoog op. Hierdoor zijn veel wetenschappers bang voor een mogelijke afstoting van Google als belangrijk naslagwerk (Vertrek Google raakt Chinese wetenschap hard, 2010).
Eind aan een heerschappij?
Toch zitten er ook een keerzijde aan dit verhaal. Zo suggereert Jacob Kohnstamm, van het College Bescherming Persoonsgegevens, dat er een einde komt aan de onbeperkte macht van Google in Europa. Kohnstamm voorspelt een strengere Euro-
pese wetgeving met strenge boetes en ook de publieke weerzin tegen het verzamelen van persoonsgegevens door Google. Er hebben zich al mensen verenigd om Google juridisch aan te pakken (CBP: er komt einde aan de macht van Google, sd). Google is een organisatie zoals we hem nog nooit gezien hebben. Waar het begon met twee studenten met een visie over hoe het internet eruit moest gaan zien, is het nu een miljardenbedrijf dat een oplossing lijkt te hebben voor nagenoeg alle behoeftes van de consument. De vernieuwende aanpak bleek naadloos aan te sluiten op de
12
kansen die het internet bracht. Door ruimte te geven aan ambitieuze techneuten werd Google een innovatieve organisatie dat ons een nieuwe internetbeleving heeft gebracht. Google is door innovatie, in product en bedrijfsvoering, binnen zeventien jaar uitgegroeid tot het meest waardevolle en invloedrijke bedrijf ter wereld. Tegelijkertijd is Google misschien wel te machtig geworden. Door de kennis die Google heeft verkregen met zijn diensten, hebben ze in elke branche een voorsprong. Er is geen bedrijf dat de consument beter kent. Google heeft het internet voor de consument helpen
vormen. Wie weet moet de scheiding van macht, de trias politica, beschreven door Montesquieu, wel herschreven worden tot een nieuwe scheiding waarin de macht van het internet ook gescheiden moet worden in plaats van het in de handen te leggen van commerciële bedrijven. De grote vraag zal dan ook blijven wat Google precies gaat doen met onze gegevens. Zal Google inderdaad onze ‘’grote vriend’’ blijven, of zijn we stilletjes als een naïeve prooi in de val aan het lopen van misschien ’s werelds machtigste, en alsmaar groeiende roofdier?
Bronnen Bianca van de Ketterij. (2013, november 22). Social Media overzicht groei en gebruik in 2013. Opgehaald van Frankwatching: http://www.frankwatching.com/archive/2013/11/22/social-media-overzicht-groei-en-gebruik-in-2013-infographic/ Bourgonje, L. (2014, mei 7). Partnership met Google. 4. (L. P. Aa, Interviewer) Tilburg, Noord Brabant, Nederland. CBP: er komt einde aan de macht van Google. (sd). Opgehaald van metronieuws: http://www. metronieuws.nl/plus/cbp-er-komt-einde-aan-de-macht-van-google/SrZnaB!BiI96Z7MdItoY/ Colin van Hoek. (2013, november 29). Google wordt patentgigant. Opgehaald van NU.nl: http:// www.nutech.nl/internet/3641056/google-wordt-patentgigant.html Column: De macht van Google is weerzinwekkend. (2014, maart 12). Opgehaald van marketingmed: http://marketingmed.nl/column-de-macht-van-google-weerzinwekkend/ Eddie Borgers. (2014, april 2). Marktaandelen zoekmachines Q1 2014. Opgehaald van Pure IM: http://www.pure-im.nl/blog/seo/marktaandelen-zoekmachines-q1-2014/ Ernst-Jan Pfauth, P. T. (2010, Februari 26). Week zonder Google. Opgeroepen op Mei 18, 2014, van NextCheck>: http://www.nrcnext.nl/blog/category/rubrieken/week-zonder-google/ Google 2. (2014, maart 1). Opgehaald van privacyguru: http://www.privacyguru.nl/2012/02/ google-2/ Google Inc lobbying. (2014, januari 1). Opgehaald van Open Secrets: https://www.opensecrets. org/lobby/clientsum.php?id=D000022008 Google Inc. (2014, mei 23). Opgehaald van wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Google_Inc. Google krijgt gebruikers nóg scherper in beeld. (sd). Opgehaald van consumentenbond: http:// www.consumentenbond.nl/test/elektronica-communicatie/veilig-online/privacy-op-internet/extra/google-en-privacy/ Google krijgt gebruikers nóg scherper in beeld. (sd). Opgehaald van consumentenbond: http:// www.consumentenbond.nl/test/elektronica-communicatie/veilig-online/privacy-op-internet/extra/google-en-privacy/ Googol. (2014, mei 19). Opgehaald van Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Googol
13
Jeroen Kraan. (2014, mei 21). Google zet 30 miljard dollar opzij overnames. Opgehaald van NU.nl: http://www.nuzakelijk.nl/beurs/3781105/google-zet-30-miljard-dollar-opzij-overnames.html Jim Hopkins. (2008, juli 1). Andy Grove: Google bigger threat than Microsoft. Opgehaald van http://content.usatoday.com/communities/technologylive/post/2008/01/43802612/1#. U2zc6vl_srU Lekken in Google Docs onthullen privé-documenten. (2009, maart 28). Opgehaald van Security: https://www.security.nl/posting/24713/Lekken+in+Google+Docs+onthullen+priv%C3%A9-documenten Olshoorn, P. (2012, oktober 2). Tek Tok late night 1.3: Google en Facebook. (C. v. Hof, Interviewer) Opgehaald van https://www.youtube.com/watch?v=dwv8liASyRE Olsthoorn, P. (2010). De Macht van Google. Utrecht: Kosmos Uitgevers. Onze geschiedenis tot in detail. (sd). Opgeroepen op mei 15, 2014, van Google, About: http:// www.google.nl/intl/nl/about/company/history/ Privacy en voorwaarden. (2014, maart 31). Opgehaald van google: http://www.google.com/ policies/privacy/ Project Loon. (2014, mei 24). Opgehaald van Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Project_ Loon The Original GOOGLE Computer Storage. (sd). Opgehaald van Infolab Standford: http://infolab. stanford.edu/pub/voy/museum/pictures/display/0-4-Google.htm The World's Most Valuable Brands. (2014, mei 7). Opgehaald van Forbes: http://www.forbes. com/powerful-brands/list/ Tom Hamburger. (2014, april 13). Google, once disdainful of lobbying, now a master of Washington influence. Opgehaald van Washington Post: http://www.washingtonpost. com/politics/how-google-is-transforming-power-and-politicsgoogle-once-disdainfulof-lobbying-now-a-master-of-washington-influence/2014/04/12/51648b92-b4d3-11e3-8cb6-284052554d74_story.html Vertrek Google raakt Chinese wetenschap hard. (2010, februari 25). Opgehaald van scientias: http://www.scientias.nl/vertrek-google-raakt-chinese-wetenschap-hard/4939 What is ECPA. (sd). Opgehaald van Digital4th: http://digital4th.org/what-is-ecpa.php
14
