PROGRAMMAREKENING 2007

PROGRAMMAREKENING 2007 1.

Inleiding

3

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5

Voorwoord Missie, ambities en kernwaarden 2007 Uitkomst programmarekening 2007 Kwaliteit begroting 2007 / Analyse Opzet van de programmarekening 2007

3 3 4 4 5

2.

Programmaverantwoording

6

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14

Programma 1 Bestuur en Burger Programma 2 Actief in Lansingerland Programma 3 Opgroeien in Lansingerland Programma 4 Integrale Veiligheid Programma 5 Maatschappelijke Ondersteuning Programma 6 Werk en Inkomen Programma 7 Economie en Glastuinbouw Programma 8 Bereikbaarheid en Mobiliteit Programma 9 Ontwikkelingsbedrijf Programma 10 Ruimtelijke Ordening, Volkshuisvesting en Milieu Programma 11 Beheer Openbare Ruimte Programma 12 Autonome paragraaf Programma 12a Kostenplaatsen Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

6 12 16 23 27 31 35 39 41 44 48 52 53 54

3.

Paragrafen

57

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8

Paragraaf Lokale heffingen Paragraaf Weerstandsvermogen Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen Paragraaf Financiering Paragraaf Bedrijfsvoering Paragraaf Verbonden partijen Paragraaf Grondbeleid Paragraaf Herindeling

57 60 63 68 71 74 77 79

4.

Jaarrekening 2007

81

4.1 4.2

Balans per 31 december Toelichtingen 4.2.1 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 4.2.2 Toelichting op de balans per 31 december 4.2.3 Programmarekening 2007 4.2.4 Toelichting op afwijkingen begroting na wijziging / jaarrekening

82 84 84 88 121 123

Bijlagen Single Information Single Audit (SiSa) Verklaring van de accountant bij de jaarrekening 2007

1.

Inleiding

1.1.

Voorwoord

Hierbij bieden wij u de eerste programmarekening 2007 van Lansingerland aan. 2007 is een bijzonder jaar geweest met de start van de nieuwe gemeente Lansingerland. In de meerjarenbegroting 2007 en het collegeprogramma 2007-2010 hebben wij de richting aangegeven die wij op willen gaan met Lansingerland in 2007 en verder. In 2007 hebben wij en de organisatie veel moeite gestoken in het op orde krijgen van de basis in Lansingerland. De voortgang van de gemeentelijke dienstverlening, het uitvoeren en harmoniseren van bestaand beleid, organisatorische zaken, het opzetten van de financiële basis/financieel beheer en het uitwerken van nieuwe beleidsonderwerpen/taken (zoals de wet maatschappelijke ondersteuning), hebben prioriteit gehad. Eerder hebben we in het collegeprogramma aangegeven dat in 2007 niet alles in de startblokken zal staan, maar dat we ook in 2008 en 2009 onderwerpen zullen uitwerken. Het startjaar 2007 heeft ook consequenties gehad voor de samenstelling van de jaarrekening 2007. De begroting 2007 was zeer summier van opzet en bestond uit een optelling van de begrotingen van de voormalige 3B-gemeenten. Hiermee voldeed de begroting 2007 niet aan de kwaliteitseisen die je aan een ‘normale’ begroting mag stellen. Uiteraard heeft dit ook zijn weerslag op deze jaarrekening. Desondanks hebben wij veel inspanningen verricht om de financiële cijfers voor 2007 op orde te krijgen. Het eerste jaar van de gemeente Lansingerland heeft ook gevolgen gehad voor het financiële beheer in 2007. Er is een nieuw financieel systeem ingevoerd en de facturenstroom is gedigitaliseerd. Vanzelfsprekend kost het tijd om deze gemeentebrede processen goed in te voeren. Voor de jaarrekening 2007 hebben wij daarom in eerste instantie gekeken naar het wegwerken van werkvoorraden om 2007 ook administratief af te kunnen sluiten en de jaarrekening 2007 op te kunnen stellen. Daarnaast hebben wij ons gericht op de zogenaamde programmaverantwoording, waarin wij beschrijven wat we wilden bereiken en wat we ervoor gedaan hebben in 2007.

1.2.

Missie, ambities en kernwaarden 2007

In het Collegeprogramma 2007-2010 “Samen bouwen aan Lansingerland” hebben wij aangegeven, te kiezen voor drie kernwaarden in de gemeente. • gemeenschapszin • ondernemerschap • duurzaamheid Daarnaast koersen wij, vooruitlopend op de ontwikkeling van een strategische toekomstvisie, richting de uitwerking van vier thema’s die aansluiten bij de kenmerken van Lansingerland, te weten: • Parkstad in wording • Greenport • Ontspannen en actief Lansingerland • Stad van maatschappelijke samenhang Eind 2007 hebben wij opdracht gegeven om te komen tot een Toekomstvisie voor de gemeente. Dit moet een integrale visie worden, waarbij de aandacht zowel uitgaat naar de “harde” beleidsterreinen, als ook de “zachte” beleidsterreinen.

Pagina 3 /135

Wij zullen de opstelling van de Toekomstvisie met u bespreken en u betrekken bij de vorming van de visie. Onze inzet is verder om (vertegenwoordigers van) de Lansingerlandse bevolking te betrekken bij de vorming van deze Toekomstvisie. Eind 2008 moet de Toekomstvisie worden opgeleverd. De eerste gesprekken hieromtrent zullen plaatsvinden in het voorjaar 2008. Halverwege 2008 zal worden gestart met het opzetten van een ruimtelijke structuurvisie, als uitwerking van de hierboven genoemde Toekomstvisie. Deze structuurvisie zal mede worden gemaakt met het oog op de Nieuw Wet Ruimtelijke Ordening.

1.3.

Uitkomst programmarekening 2007

De uitkomst van de programmarekening 2007 is een saldo van € 3.257.994 positief. Dit resultaat wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door: het achterblijven van investeringen (bijvoorbeeld de bouw van het zwembad, infrastructurele werken) waardoor een voordeel in de kapitaallasten is ontstaan (€ 3.000.000), het restant van de raming voor de onvoorziene uitgaven (voordeel € 1.124.451 = de stand na de vaststelling van de najaarsnota 2007), een voordeel van € 588.000 als gevolg van de vrijval van de voorziening Kwaliteit Vinex (op basis van de actualisatie van de grondexploitatie), een nadeel van circa € 250.000 als gevolg van de BTW correctie van de 3 voormalige gemeenten naar aanleiding van een controle van de belastingdienst tot en met 2003, een nadeel van circa € 900.000 op het programma Integrale veiligheid (onderdeel Brandweerzorg, Regionale Brandweer) als gevolg van een te lage raming. Onder verwijzing naar de Kadernota 2009 – 2012 en de hierin genoemde onderzekerheden/risico’s en het bepaalde minimum saldo van de algemene reserve (€ 12.000.000) is het zaak voorzichtig met het jaarrekeningresultaat 2007 om te gaan en terughoudend te zijn met nieuw beleid. Wij stellen dan ook voor om het resultaat als volgt te bestemmen: € 725.000 toe te voegen aan de reserve Landscheidingspark (conform hetgeen besloten bij de behandeling van de motie incidenteel bij de begrotingsbehandeling 2008), € 588.000 toe te voegen aan de bestemmingsreserve Kwaliteit Vinex (doordat de voorziening Kwaliteit Vinex moest vrijvallen in de jaarrekening 2007 (en dus onderdeel uitmaakt van het jaarrekeningresultaat) wordt vooralsnog een bestemmingsreserve Kwaliteit Vinex ingesteld), € 1.944.994 (restant) toe te voegen aan de algemene reserve.

1.4.

Kwaliteit begroting 2007 / Analyse verschillen begroting na wijziging en de realisatie

Belangrijke verschillen tussen de begroting na wijziging en de realisatie moeten systematisch worden toegelicht voor ieder afzonderlijk onderdeel van de programmarekening. Voor de jaarrekening 2007 was dit beslist geen sinecure. De begroting 2007 was een platte optelling van de begrotingen van de afzonderlijke 3B-gemeenten. Iedere gemeente hanteerde zijn eigen systematieken, welke in de begroting 2007 niet zijn geharmoniseerd. Gesteld kan worden dat de begroting 2007 nog niet voldeed aan het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV). De jaarrekening 2007 is wel BBV-proof en de werkelijke lasten en baten zijn conform de huidige weten regelgeving verantwoord. Dit maakt een goede analyse erg lastig. De begroting 2007 is niet zoals gebruikelijk in gemeenteland in november 2006 vastgesteld, maar pas in maart 2007. Hierdoor is bewust de keuze gemaakt om voor de begroting 2007 geen harmonisatieslag met terugwerkende kracht door te voeren, maar deze harmonisatieslag voor de begroting 2008 op te pakken.

Pagina 4 /135

De afwijkingen tussen de begroting na wijziging 2007 en de realisatie 2007 betreffen hierdoor veelal budgettaire verschillen en mutaties als gevolg van foutieve ramingen of ramingen op verschillende programma’s en producten. In de begroting 2008 zijn deze ramingen gecorrigeerd. Op macroniveau (het totaal van lasten en baten) kan de conclusie worden getrokken dat de realisatie binnen de begroting na wijziging is gebleven. Het jaarrekeningresultaat 2007 stemt bovendien redelijk overeen met de optelling van de jaarrekeningresultaten 2006 van de 3B-gemeenten. Op basis van bovenstaande moet de jaarrekening 2007 dan ook niet gezien worden als een sturingsinstrument, maar als een verantwoordingsdocument op hoofdlijnen. Afwijkingen tussen de begroting na wijziging en de realisatie geven dan ook geen indicatie in de gevolgen voor het meerjarenperspectief. Hiervoor is het vertrekpunt de geharmoniseerde begroting 2008 en de kadernota 2009 – 2012. De toelichting op de verschillen tussen de begroting na wijziging en de realisatie is opgenomen op de programma’s en onder hoofdstuk 4.2.4 Toelichting op afwijkingen begroting na wijziging / jaarrekening.

1.5

Opzet van de programmarekening 2007

De programmarekening 2007 bestaat uit verschillende onderdelen, die ook in de begroting 2007 zijn opgenomen. Het besluit Begroting en Verantwoording (BBV) schrijft voor dat de programma/jaarrekening dezelfde opbouw heeft als de begroting. Bij het collegeprogramma 2007-2010 hebben wij verder aangegeven dat wij een verantwoording over de voorgenomen acties in de programmarekening/jaarverslag zullen opnemen. In hoofdstuk 2 is de verantwoording van de programma’s is opgenomen. Hierin wordt per programma ingegaan op de vragen: •

Wat wilden we bereiken/wat hebben we bereikt? Met een terugblik op de doelstellingen van de begroting 2007 en overige doelstellingen 2007 (op basis van het collegeprogramma 2007).

•

Wat hebben we daarvoor gedaan? Met een toelichting over de activiteiten en de prestaties 2007 (op basis van de begroting 2007 en collegeprogramma 2007).

•

Wat heeft het gekost? Met een overzicht van de lasten en baten 2007 van het programma.

Mede gelet op het startjaar 2007 en de omschreven doelstellingen in de begroting 2007, zullen wij de programmaverantwoording van 2007 vooral toespitsen op een toelichting van de activiteiten en prestaties van 2007 (wat hebben we ervoor gedaan?). In het collegeprogramma 2007-2010 hebben wij ook aangegeven dat de verantwoording hierover in de programmarekening/jaarverslag wordt gedaan. In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op de paragrafen. Hierin staan onderwerpen die niet in een specifiek programma staan, maar betrekking hebben op een doorsnede van de begroting/rekening. Het gaat om de onderwerpen lokale heffingen, weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen, financiering, bedrijfsvoering, verbonden partijen en grondbeleid. In hoofdstuk 4 staat de Jaarrekening 2007. Hierin staat de financiële verantwoording over 2007 met de balans en de financiële programmarekening 2007 en de toelichtingen. Verder zijn diverse bijlagen opgenomen.

Pagina 5 /135

2. Programmaverantwoording 2.1. Programma 1 Bestuur en Burger Het programma Bestuur en Burger omvat de volgende beleidsvelden: Bestuursorganen, Bestuurlijke samenwerking (o.a. stadsregio), Dualisme, Griffie en Bestuursondersteuning Raad, Rekenkamer, Bestuurlijke ondersteuning college van B&W, Burgerzaken, Inen externe communicatie, Media, Klachtenregeling, Serviceniveau dienstverlening (inclusief ondersteunende middelen als ICT en ontwikkeling van de organisatie). * Wat wilden we bereiken/wat hebben we bereikt? De gemeente staat voor een transparante bestuursstijl, waarbij het college opereert als een team en met een integrale bestuursstijl. Van groot belang is het om over een goed toegeruste ambtelijke organisatie te beschikken, die in staat is om creatief te opereren. Prioriteit zal worden gegeven een optimale dienstverlening aan de burger en aan een goed beheer van de openbare ruimte die ten dienste staat aan de burger. Burgerparticipatie op wijkniveau is daarbij een sleutelbegrip. De gemeente zal hierbij een faciliterende rol spelen. Burgerparticipatie en betrokkenheid worden bevorderd door publieksvoorlichting over wat er bestuurlijk en politiek leeft in onze gemeente. Er zal in de toekomst meer gebruik worden gemaakt van nieuwe media, zoals internet, radio en tv. Er zal oog zijn voor een doelgroepgerichte aanpak van de communicatie. Burgers en bedrijven ervaren de overheid vaak als hinderlijk en lastig, vooral omdat sprake is van veel regels en administratieve lasten. Met betrokkenheid van de verschillende maatschappelijke organisatie en instellingen zal werk worden gemaakt van het terugdringen van de regelgeving en het verminderen van de administratieve lasten. De beoogde maatschappelijke effecten zijn samengevat: • de raad is in staat om haar volksvertegenwoordigende, kaderstellende en controlerende taak uit te voeren; • het college is in de gelegenheid het dagelijks bestuur en haar wettelijke taken uit te kunnen voeren; • er is sprake van een klantgerichte dienstverlening en goede, heldere communicatie; • er wordt een veilige, leefbare omgeving voor burgers en bedrijven geboden om te wonen en te werken. Overige doelstellingen (op basis van het collegeprogramma 2007), waaronder • een voorstel doen voor de bouw van een nieuw gemeentehuis; • vraag- en wijkgericht werken; • Invoering basisregistraties (BAG), omgevingsvergunning (vervanging van 25 andere bestaande vergunningen). De omgevingsvergunning moet leiden tot vermindering van administratieve lasten voor burgers en bedrijven en leiden tot een eenvoudiger, sneller en goedkoper aanvraagproces) en digitale bestemmingsplannen; • inzetten op externe (bestuurlijke) oriëntatie; • het bevorderen van de ontwikkeling van de organisatie.

Pagina 6 /135

Het beleid voor de gemeente is vastgelegd in de volgende kaderstellende nota’s en verordeningen: • Inspraakverordening • Klachtenregeling gemeente Lansingerland • Privacyverordening Basisregistratie Personen • Verordening financieel beleid (art. 212 GW) • Verordening Accountantscontrole (art. 213 GW) • Verordening doelmatigheids- en doeltreffendheidscontrole (art. 213a GW) • Mandaatregeling • Archiefverordening • Delegatiebesluit • Verordening inzake behandeling van bezwaarschriften • Verordening bezwaarschriften inzake personele aangelegenheden Communicatie Wij hebben in het 4e kwartaal van 2007 opdracht gegeven voor het uitwerken van een communicatiebeleidsplan met als doel richting te geven aan de wijze, waarop wij willen omgaan met de inwoners van Lansingerland. De gemeente Lansingerland bouwt aan een structureel positieve relatie met de inwoners van Lansingerland. Dit houdt in dat de doelgroepen vertrouwen hebben in het gemeentebestuur en de gemeentelijke organisatie. Het is van belang de inwoners te betrekken bij het doen en laten van de gemeente. En ervoor te zorgen dat zij weten wat er gebeurt, zodat zij beter geïnformeerde burgers zijn die betrokken zijn en blijven bij de lokale democratie. Naar verwachting zullen wij het communicatieplan in het 2e kwartaal 2008 met u bespreken. Dienstverlening Ook voor Lansingerland zijn de landelijke visies over dienstverlening richtinggevend. Daarnaast besteden wij veel aandacht aan de directe en indirecte uitvoerders van de dienstverlening. Nu, ruim een jaar na de fusie, zijn de drie culturen redelijk samengesmolten. De uitvoering van producten vindt op eenduidige wijze plaats. In de eerste lijn, waar de dienstverlening het meest zichtbaar is voor de burger, kunnen wij als Lansingerland nog veel terrein winnen. Daarin zijn wij overigens geen uitzondering in overheidsland. We concentreren ons vanzelfsprekend op de kwaliteit van het product, maar nog meer op de klant. Hoe gaan we met de klant om, dat is onderwerp van gesprek wanneer we de dienstverlenende cultuur willen verbeteren. Wat zijn de verwachtingen van de klant? Welke verwachtingen kunnen en willen we waarmaken? De klantbeleving krijgt niet altijd de aandacht die zij verdient, juist op dit onderdeel is veel te winnen. Om onze dienstverleners te verbeteren bij hun hoofdtaak zijn wij juist de dienstverlening gaan trainen op een manier dat de focus niet op de gebruikelijke producten lag. Maar op de kernwoorden: vriendelijk, gastvrij, klantgericht, service en kwaliteit tot in de haarvaten! Deze kijk op de kwaliteit van dienstverlening heeft in 2007 geleid tot de samenwerking tussen de gemeente Lansingerland en Engel&Colfield. In januari 2008 zijn de eerste trainingen met de afdeling Publiekszaken van start gegaan. Terugdringing regeldruk Lansingerland wil een dienstbare overheid zijn die haar burgers centraal stelt en met kwaliteit en kennis opereert. We hebben de eerste stappen gezet om op een verantwoorde wijze de regeldruk terug te dringen en de administratieve lasten te verlichten. Een extern bureau is in onze opdracht bezig met een doorlichting. De resultaten worden met (vertegenwoordigers van) burgers en bedrijven besproken, waarna we aan de hand van een maatregelenplan verbeteringen gaan invoeren. Daarnaast zijn we aan de slag gegaan met het Kamer van koophandel (KvK)-rapport met 12 ‘best practices’. Met het invoeren van een nieuwe Algemene Plaatselijke Verordening (APV) hebben we zo de eerste resultaten bereikt. Als pioniersgemeente in het project ‘Minder regels, meer service’ van de Interbestuurlijke Taskforce Regeldruk Gemeenten zal Lansingerland ook andere gemeenten ondersteunen in hun ontwikkelproces. Daarnaast zal Lansingerland als partner samenwerken met andere pioniersgemeenten bij het ontwikkelen en beproeven van nieuwe maatregelen op het gebied van minder regels en meer service.

Pagina 7 /135

Klachtafhandeling Uitgangspunt en doelstelling bij de klachtbehandeling is de kwaliteit van de dienstverlening te verhogen en klantvriendelijk en klantgericht te kunnen werken. In 2007 is gewerkt aan het inrichten van procedures voor de verdere opzet van de interne klachtafhandeling en is toegewerkt naar klachtmanagement. ** Wat hebben we daarvoor gedaan? •

Communicatie Inventarisatie gedaan van projecten die communicatieve begeleiding behoeven; Internet en intranet: website en intranet kwalitatief op orde, toegankelijk en actueel gehouden; Ontwerp strategisch communicatiebeleidsplan opgesteld voor alle communicatie die door of uit naam van de gemeente Lansingerland wordt uitgevoerd; Praktische oefening crisiscommunicatie uitgevoerd. Benodigde vaardigheden en technieken geoefend en is daardoor snel gemobiliseerd en operationeel bij een crisis; Beleidsplan Representatie is in concept gerealiseerd. Hierdoor heeft de gemeente Lansingerland een helder inzicht in de gewenste representatie en de acties ten aanzien netwerken, lobbyen en het uitnodigen van doelgroepen om kennis te maken met Lansingerland; De communicatiebelangen van Lansingerland zijn behartigd binnen Greenport Westland/ Oostland en Greenports Nederland; Voor het informeren en verantwoorden zetten wij verschillende middelen in, zoals eigen media (o.a. de gemeentelijke informatierubriek in de Heraut, folders, projectbrieven, bewonersbrieven); De gemeente presenteert zich op een uniforme wijze met dezelfde herkenbare huisstijlelementen. De implementatie van de huisstijl is afgerond, inclusief het wagenpark en de introductie van bedrijfskleding voor buitendienstmedewerkers en medewerkers facilitaire zaken; In het derde kwartaal 2007 is een projectgroep Bebording ingesteld. In 2007 is een keuze gemaakt in de welkomborden Lansingerland in combinatie met de komborden. In 2008 wordt hieraan verdere uitvoering aangegeven.

•

Dienstverlening Digitaal loket: De burger kan vijf soorten GBA uittreksels digitaal aanvragen en betalen. Daarnaast kan men digitaal honden af- en aanmelden, interesse melden in een bouwkavel, een plattegrond of invalidenparkeerplaats digitaal aanvragen en de gegevens van de Wet waardering onroerende zaken (WOZ) digitaal inzien; De burger kan inloggen op mijnlansingerland.nl. Via Mijn Lansingerland krijgt de burger toegang tot de Persoonlijke Internetpagina (PIP). Een PIP is een veilige en betrouwbare omgeving op internet waarin een gebruiker zaken kan doen met de overheid, elke dag vanaf 6.00 uur, 7 dagen per week, vanaf elke plaats met een internettoegang; Gebruikers centraal stellen in de dienstverlening, doorontwikkeling van de telefooncentrale, de ontwikkeling van de algemene informatie- en intakebalie en de ontwikkeling van het elektronische loket op de website (2007/2008). Gerealiseerd in 2007: - fysieke aanpassing ServicePunt Lansingerland (SpiL) locatie Berkel en Rodenrijs; - doorontwikkeling callcenter; - elektronisch loket op de website; - transformatie wooninfocentrum naar gemeentelijk informatiecentrum; - scholing van frontoffice medewerkers; - genereren van sturings- en verantwoordingsinformatie.

Pagina 8 /135

•

Terugdringing regeldruk Invoering nieuwe Algemene plaatselijke verordening (APV) met realisatie van korte klappen/resultaten; Deelname als pioniersgemeente aan project ‘Minder regels, meer service’; Opzet van gemeentelijke doorlichting om administratieve lastenverlaging te gaan realiseren.

•

Externe oriëntatie De contacten met medeoverheden zijn intensief geweest in het eerste jaar van het bestaan van de gemeente Lansingerland. Op talrijke beleidsterreinen is samengewerkt met lokale, regionale en centrale overheidsinstanties. Ten aanzien van de stadsregio Rotterdam zijn de contacten, zowel op bestuurlijk alsook op ambtelijk niveau, intensief (Ruimtelijke Ordening, Wonen, Economie, Zorg, Milieu, Jeugdhulpverlening, Verkeer en Vervoer). Deelname aan het Dagelijkse Bestuur van de Stadsregio is pas aan de orde op het moment van nieuwe samenstelling van het Algemeen/Dagelijkse Bestuur.

•

Afhandeling klachten en bezwaarschriften De voortgangsbewaking, de opzet van een rapportagesysteem en het tijdig afhandelen van de ingekomen klachten zijn zaken die in 2007 de aandacht hebben gehad. Ook is de ontwikkeling om te komen van klachtafhandeling naar klachtenmanagement, serieus opgepakt. De aandacht is hierbij niet alleen extern, maar ook nadrukkelijk intern gericht geweest. In het kader van de actieve informatieplicht is op 6 december 2007 een tussentijdse rapportage ter kennisname gebracht van de commissie Algemeen Bestuur en Veiligheid. De rapportage betrof de klachtafhandeling in de periode januari tot november 2007. Deze rapportage zal halfjaarlijks worden herhaald, voor het eerst in juni 2008.

•

Voorstel bouw nieuw gemeentehuis In 2007 hebben wij het voorstel voor de bouw van een nieuw gemeentehuis voorbereid. U bent betrokken geweest via diverse bijeenkomsten van de klankbordgroep. De besluitvorming heeft gefaseerd plaatsgevonden in een besluit over de locatie en een besluit over het daadwerkelijke bouwproject. U heeft op 21 december 2007 het besluit genomen tot de nieuwbouw van het gemeentehuis van Lansingerland.

•

Wijktafels/-management In het kader hiervan organiseren wij jaarlijks een aantal bijeenkomsten in wijken binnen de gemeente en wordt samenwerking met burgers, bedrijven en instellingen gezocht. Er zijn in juni 2007 drie veiligheidsmarkten georganiseerd en de opzet van de wijktafels is gepresenteerd. De thema’s schoon, heel en veilig zijn geïntroduceerd en wij hebben met inwoners om de tafel gezeten om in gesprek te komen over deze thema’s (zie ook programma 4).

•

Invoering basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) Vanaf april 2007 is gestart met de implementatie van de BAG. Met een uitgebreide procesanalyse is inzichtelijk gemaakt welke onderdelen van de gemeente te maken krijgen met de BAG en welke stappen ondernomen moeten worden wil de invoering van de BAG slagen. Begin 2008 zal gestart worden met het in kaart brengen van de benodigde wijzigingen op diverse systemen, zullen koppelingen tussen deze systemen worden gedefinieerd en gerealiseerd.

•

Omgevingsvergunning De invoering van de omgevingsvergunning wordt in twee fasen wordt opgepakt: - Projectdeel 1: Voorbereiding t/m organisatie keuze en keuze ICT- programma - Projectdeel 2: Implementatie In 2007 is er gewerkt aan projectdeel 1; de afronding heeft inmiddels z’n beslag gekregen.

Pagina 9 /135

•

Digitalisering van bestemmingsplannen In 2007 is het project DURP (Digitale Uitwisseling van Ruimtelijke Plannen) opgestart om te voldoen aan nieuwe wetgeving. De uitvoering van het project om nieuwe bestemmingsplannen digitaal beschikbaar te stellen loopt door tot medio 2008. Dit maakt het mogelijk om bestemmingsplannen via internet op een eenvoudige en snelle manier toegankelijk te maken voor burgers, bedrijven en andere overheden.

*** Wat heeft het gekost? Lasten en Baten Programma Bestuur en Burger Begroting 2007

Begroting 2007

(voor wijziging)

(na wijziging)

3.461.044

9.553.711

2.585.711

616.956

616.956

937.816

- 2.844.088

- 8.936.755

- 1.647.896

Toevoeging reserves

0

0

30.000

Onttrekking reserves

0

6.000.000

0

- 2.844.088

- 2.936.755

- 1.677.896

Lasten Baten Resultaat voor bestemming

Resultaat na bestemming

Rekening 2007

De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2007 (na wijziging) en de rekening 2007 zijn: Product Bestuursondersteuning B&W

Voor-/nadeel

Bedrag

Voordeel

6.000.000

Toelichting Betreft een raming die is overgenomen uit de begroting van voormalig Berkel en Rodenrijs. Dit was toen een éénmalig budget. Per abuis opgenomen in de begroting Lansingerland 2007 (zie ook onder Toevoeging/onttrekking reserves). Deze raming is in de begroting 2008 niet meer opgenomen.

Bestuurlijke samenwerking

Voordeel

825.000

Betreft de bijdrage Stadsregio. De raming van de omslagbijdrage voor gereed gekomen woningen in Vinex-wijken is hier geraamd, terwijl de werkelijke uitgaven via de projectadministratie op het programma Ontwikkelingsbedrijf zijn verantwoord. In de begroting 2008 is dit aangepast.

Raadsgriffie

Voordeel

153.000

Dit voordeel is deels ontstaan op personeelsgebied. Daarnaast zijn er minder kosten gemaakt op het gebied van onderzoeks- en advieskosten (= Rekenkamer).

Toevoeging/onttrekking reserves

Nadeel

30.000

Op grond van de verordening Rekenkamer is een onderzoeksreserve gevormd van 40% van het beschikbare budget. Het beschikbare budget was € 1,50 per inwoner, wat neer komt op een totaal budget van € 75.000. Hiervan is 40% gereserveerd (€ 30.000).


Nadeel

6.000.000

Betreft een raming die is overgenomen uit de begroting van voormalig Berkel en Rodenrijs. Dit was toen een éénmalig budget. Per abuis opgenomen in de begroting Lansingerland 2007 (zie ook onder

Pagina 10 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting Bestuursondersteuning B&W). Deze raming is in de begroting 2008 niet meer opgenomen.

**** Producten Producten

Nummer

Afdeling

Gemeenteraad en commissies

001.000

Griffie

College van burgemeester en wethouders

001.100/110

Bestuurszaken

Commissie bezwaar- en beroepschriften

001.200

Bestuurszaken

Klachtenregeling/Ombudscommissie

001.300

Bestuurszaken

Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders

002.000

Directie

Voorlichting en communicatie

002.100

Bestuurszaken

Burgerzaken

003.000/004.000

Publiekszaken

Verkiezingen

003.100

Publiekszaken


005.000

Directie

Raadsgriffie

006.000

Griffie

Pagina 11 /135

2.2. Programma 2 Actief in Lansingerland Het programma Actief in Lansingerland omvat de volgende beleidsvelden: Sport, Recreatie, Cultuur, Vrijwilligers, Bibliotheek, Zwembad, Buurthuizen, Recreatievoorzieningen, Subsidies. * Wat wilden we bereiken/wat hebben we bereikt? ‘Niemand blijft aan de kant in Lansingerland’. Met die ambitieuze leuze zet de gemeente in op het profiel van een bruisende gemeente. Lansingerland mag geen slaapstad worden. Voor de identiteit en het behoud ervan in Lansingerland is het van belang dat het sterke maatschappelijke midden, met inbegrip van het verenigingsleven in elk van de drie kernen behouden blijft. De gemeente schept voorwaarden en stimuleert waar nodig om de (kern)waarden in de drie kernen te behouden. De beoogde maatschappelijke effecten zijn samengevat: • Het scheppen van voorwaarden en waar nodig ondersteunen/ bevorderen van mogelijkheden voor inwoners om in verenigingsverband vrijwilligerswerk te doen, te sporten, recreëren, ontspannen en zich te ontplooien; • Het ondersteunen en bevorderen van vrijwilligerswerk. Overige doelstellingen (op basis van collegeprogramma 2007), waaronder: • Het behouden van een breed palet van de voorzieningen in de kernen; • Bevordering sociale samenhang en leefbaarheid; • Subsidiebeleid gericht op bevordering van activiteiten voor sociale samenhang en binding in de wijk/kern; • Optimaliseren van sporten beweegvoorzieningen; • Streven naar een recreatieve schil rond Lansingerland. ** Wat hebben we daarvoor gedaan? •

Voorzieningen Ingebruikname van een sociaal-cultureel centrum ‘De Snip’ in Bleiswijk. In deze multifunctionele accommodatie zijn diverse organisaties uit het sociaal culturele spectrum gehuisvest. Verder een verbouwing van het voormalige gebouw van de bibliotheek in Bleiswijk ten behoeve van een Multifunctioneel Kunst Centrum (2008).

•

Nieuwe subsidieverordening opstellen (2007/2008) Via een startnotitie is een eerste aanzet gegeven tot het nieuwe subsidiebeleid. Wij hebben u daarover geïnformeerd in 2007. Om de beleidsvorming interactief te laten verlopen is er voor de organisaties in het veld een interactieve bijeenkomst georganiseerd in het 3e kwartaal van 2007. De resultaten van deze bijeenkomst zijn verwerkt in een eerste concept Kadernotitie. De bespreking zal met u medio 2008 plaatsvinden. Accommodatie- en tarievenbeleid zullen gekoppeld worden aan het subsidiebeleid. Het beleid wordt opgezet in 2008.

•

Vrijwilligerswerk In de bijeenkomst over de subsidieverordening is in 2007 zijn tevens de vrijwilligersorganisaties betrokken in het kader van het ontwikkelen van het vrijwilligersbeleid. De steunpunten in de drie kernen zijn samengevoegd en geharmoniseerd tot één steunpunt: het Steunpunt Vrijwilligers Lansingerland.

Pagina 12 /135

In 2007 is de regeling vrijwilligersprijs Lansingerland vastgesteld. Deze prijs is geheel opnieuw ontworpen voor de nieuwe gemeente Lansingerland. Op basis van een onafhankelijke jury zijn zowel een instelling/organisatie als een individuele persoon genomineerd. In januari 2008, tijdens de nieuwjaarsreceptie, is de vrijwilligersprijs 2007 uitgereikt. •

Actuele en toekomstige voorzieningen in kaart brengen (sociale kaart +) Het onderzoek ten behoeve van de sociale kaart is in 2007 verricht. Ook is een digitale welzijnskaart ontwikkeld. In 2008 zal deze welzijnskaart gekoppeld worden aan de website van de gemeente Lansingerland.

•

Nieuw zwembad U heeft op 29 maart 2007 een krediet beschikbaar gesteld voor de bouw van een nieuw zwembad, bestaande uit: - een binnenbadcomplex met 3 zwembassins (wedstrijd, doelgroepen en recreatief); - een buitenbadcomplex met 1 zwembassin plus springkuil, peuterbassins en een ligweide. In het najaar is gestart met de noodzakelijke uitzet- en graafwerkzaamheden, waarmee officieel met het bouwtraject is gestart. In februari 2008 is gestart met het heiwerk. Oplevering van het nieuwe zwembad is gepland medio 2009. De aanbesteding van de exploitatie van het nieuwe zwembad is voorzien in het eerste half jaar van 2008, waardoor nog voor de zomervakantie 2008 de exploitant bekend is. In september 2007 is zwembad De Windas gesloten. Voor de doelgroepen ouderen en gehandicapten zijn voorzieningen getroffen waardoor zij in Rotterdam en in Pijnacker-Nootdorp kunnen blijven zwemmen. In 2007 is een convenant overeengekomen over het personeel van De Windas. Op basis van dat convenant heeft het merendeel van het Windas-personeel in 2007 elders tijdelijk werk gevonden en heeft het personeel de garantie dat zij in het nieuwe zwembad weer aan het werk kunnen.

•

Sport(nota) Mede ter voorbereiding op een Sportnota is in 2007 een inventarisatie opgesteld van de wensen en plannen bij de buitensportverenigingen. In oktober 2007 heeft onder begeleiding van de Sportservice Zuid-Holland een eerste discussiebijeenkomst met de buitensportverenigingen plaatsgevonden. Omdat wij de Sportnota in overleg met de sportaanbieders (in het bijzonder de sportverenigingen) en andere betrokkenen willen ontwikkelen is voor een gefaseerde aanpak gekozen: - fase 1: inventarisatie, analyse en visie met een focus op accommodatieplanning 2008-2010, op te stellen in het eerste kwartaal van 2008. - fase 2: overleg met het veld, verdieping en nadere uitwerking. In het kader van de Regeling Buurt Onderwijs en Sport (BOS)-impuls is in 2007 onder meer het sportstimuleringsproject “Kies voor hart en sport” ontwikkeld in samenwerking met basisscholen en sportverenigingen. In dit project wordt aandacht besteed aan voeding, gezondheid, bewegen en sport, kunnen leerlingen kennismaken met sport en sportcursussen volgen.

•

Visie groen- en recreatiegebieden In 2007 is een start gemaakt met onze bestuursopdracht om een samenhangende visie op groen- en recreatiegebieden op te stellen. Hiertoe zijn onder andere enquêtes onder bewoners en ondernemers in de gemeente uitgezet. De eindnota zal in het eerste kwartaal van 2008 gereed zijn.

Pagina 13 /135

*** Wat heeft het gekost? Lasten en Baten Programma Actief in Lansingerland


Begroting 2007

Begroting 2007

(voor wijziging)

(na wijziging)

Rekening 2007

5.825.494

5.811.197

5.857.848

943.955

985.373

1.071.154

- 4.881.539

- 4.825.824

- 4.786.695

Toevoeging reserves

658.219

958.219

665.313


0

4.500.000

620.964

- 5.539.758

- 1.284.043

- 4.831.044


De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2007 (na wijziging) en de rekening 2007 zijn: Product Zwembad

Voor-/nadeel

Bedrag

Voordeel

227.000

Toelichting Dit voordeel is ontstaan doordat er in het investeringsprogramma kapitaallasten waren geraamd voor het nieuwe zwembad, terwijl dit in 2007 nog niet is gerealiseerd (€ 188.000). De nagekomen afwikkeling van de exploitatie over 2006 en de exploitatie over 2007 levert een voordelig resultaat op van € 73.000. Verder hebben zich nog nadelen voorgedaan op de onderdelen advieskosten en de kosten van vervoer naar en de huur van het zwembad in Rotterdam.

Binnensportaccommodaties BR

Nadeel

339.000

Dit nadeel is vooral ontstaan doordat in de kapitaallasten ook de accommodaties van Bleiswijk zijn verantwoord. Verder komt het onderhoud aan de gebouwen € 52.600 voordeliger uit en levert een niet geraamde toevoeging aan de voorziening een nadeel op van € 21.000.

Bevordering sportdeelname

Voordeel

242.000

Dit voordeel wordt met name veroorzaakt door een voordeel op de post subsidies (€ 235.800). Dit betreft echter een interne verrekening van (huur)subsidies aan verenigingen met de huuropbrengst van de betreffende accommodaties, die pas in 2008 plaatsvindt.


Voordeel

45.000

Het voordeel is opgebouwd uit twee onderdelen: € 18.593 onttrekking aan de reserve bijdrage afschrijvingslasten en € 26.169 wegens uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden bibliotheek Bleiswijk.


Voordeel

235.000

In de begroting is een toevoeging aan de reserve voor de afbouw sportpark Het Hoge Land geraamd. In 2007 zijn er geen kosten gemaakt voor deze investering en heeft de toevoeging derhalve niet plaatsgevonden.


Nadeel

3.677.000

In de begroting 2007 is middels een begrotingswijziging een onttrekking van € 4.000.000

Pagina 14 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting geraamd (betreft Landscheidingspark). Deze begrotingswijziging is ten onrechte in de begroting opgenomen. Dit leidt op het programma Beheer Openbare Ruimte onder toevoeging/onttrekking reserves tot een voordeel van € 4.000.000. Bovenstaande lasten en baten hadden in de grondexploitatie geraamd moeten worden. Het resterende verschil betreft de onttrekking aan de reserve bijdrage afschrijvingslasten.


Nadeel

197.000

Betreft een geraamde onttrekking uit de reserve bestemde projecten t.b.v. achterstallig onderhoud aan speeltoestellen die niet heeft plaatsgevonden, omdat er nog geen uitgaven op de investering hebben plaatsgevonden.


Nummer

Afdeling

Openbaar bibliotheekwerk

510.000/050

Economische zaken & welzijn

Kunstzinnige vorming

511.000


Zwembad

530.000


Binnensportaccommodaties Berkel en Rodenrijs

530.100/150


Sporthal Rijneveen

530.101/151


Sporthal Lijsterlaan

530.102/152


Het Sportpalet

530.103/153


Sportzaal Berghonk

530.104/154


Sporthal De Ackers

530.105/155



530.200


Sportvelden en terreinen

531.000/050


Kunstbeoefening & kunstbevordering

540.000


Kunst in de openbare ruimte

540.100


Polderhuis

540.200/250


De Driesprong

540.300/350


Archeologie/archief

540.500


Natuurbescherming

550.000

Beheer & Onderhoud

Recreatievoorzieningen

560.200

Beheer & Onderhoud

Evenementen/volksfeesten

580.000


Mediazaken

580.100


De Vluchtheuvel

580.200/250


Jeugd- en jongerenwerk

630.100


’t Schooltje

630.300/350


Sociaal-cultureel werk

630.500


Vrijwilligerswerk

630.600


Groene ster

630.700/750


Sociaal-cultureel centrum De Snip

630.850


Pagina 15 /135

2.3. Programma 3 Opgroeien in Lansingerland Het programma Opgroeien in Lansingerland omvat de volgende beleidsvelden: Basis onderwijs, Voorgezet onderwijs, Kinderopvang, Peuterspeelzalen, Jeugd en jongeren (beleid en centra), Brede school/buitenschoolse opvang, Onderwijsachterstandenbeleid. * Wat wilden we bereiken/wat hebben we bereikt? Jongeren helpen hun plek te vinden in Lansingerland is één van de belangrijkste uitdagingen voor de nieuwe gemeente. Dat vraagt om een visie en een concreet plan van aanpak. De betrokkenheid van inwoners in het algemeen en van jongeren in het bijzonder is voor de gemeente van groot belang. De gemeente wil met jongeren in contact komen door gebruik te maken van eigentijdse communicatie en door het instellen van een jongerenplatform. Daarnaast willen wij invulling geven aan het principe “school – of – werk”, zodat jongeren op enigerlei wijze participeren in de samenleving. De gemeente streeft naar een evenwichtig lokaal onderwijsbeleid met goede accommodaties voor zowel het basis- als voortgezet onderwijs en zo mogelijk ook in het speciaal (beroepsgericht) onderwijs. De beoogde maatschappelijke effecten zijn samengevat: • Onderwijsaanbod dat is afgestemd op de bevolkingsgroei en een verantwoorde spreiding over de drie kernen; • Een sluitende hulpverlening voor kinderen en ouders die in de knel zitten; • Het versterken van de sociale cohesie en leefbaarheid met name voor jongeren. Overige doelstellingen (op basis van het collegeprogramma 2007), waaronder: • Een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor MBO beroepsonderwijs realiseren; • Zorgen voor een adequaat leerplichtbeleid en uitgangspunt hanteren ‘school of werk’; • Passend en samenhangend aanbod van (algemene) jeugdvoorzieningen; • Interactief beleid en jeugdparticipatie; • Samen met marktpartijen in de kinderopvang streven naar voldoende aanbod van kinderopvang in Lansingerland; • Streven naar veilige, betrokken en stimulerende woonomgeving voor jongeren. Het beleid voor de gemeente is vastgelegd in de volgende kaderstellende nota’s en verordeningen: • Verordening Wet Kinderopvang • Kadernota jeugdbeleid (Bergschenhoek/ 2005) • Verordening voorziening huisvesting onderwijs (Bergschenhoek/ 2005) • Masterplan voorzieningen huisvesting onderwijs en welzijn (Bergschenhoek/ 2005) • Meerjarenbeleidsplan 3B-bibliotheken (Bleiswijk) • Sportnota (Berkel en Rodenrijs) ** Wat hebben we daarvoor gedaan? •

Primair onderwijs Afstemming onderwijsaanbod op groei/spreiding Om het onderwijsaanbod af te stemmen op de bevolkingsgroei en een verantwoorde spreiding, is in de kern Berkel en Rodenrijs de Multifunctionele Accommodatie ‘Het Mozaïek’ opgeleverd. Het complex bevat 24 lokalen en 2 lokalen voor buitenschoolse opvang (BSO). In het gebouw zijn 2 basisscholen gehuisvest. In de Kern Bergschenhoek is een complex schoolwoningen aan de Groeneweg opgeleverd ter vervanging van de noodlokalen aan de Groeneweg die weg moesten als gevolg van de ontwikkeling

Pagina 16 /135

van Parkzoom. In maart 2007 is gestart met de vervangende nieuwbouw voor de Anne Frankschool en de Peuterspeelzaal (in de kern Bleiswijk). De oplevering is voorzien in maart 2008. Woonzorgzone Daarnaast is in 2007 een start gemaakt met de invulling van de woonzorgzone Wilderszijde. Hiervoor is op 9 oktober 2007 door alle toekomstige gebruikers van de Woonzorgzone een intentieovereenkomst getekend. Kadernota “visie op het primair onderwijs in Lansingerland” In 2007 is een begin gemaakt met de ontwikkeling van de Kadernota “visie op het primair onderwijs in Lansingerland”. Een verdere uitwerking vindt plaats in 2008. De nota wordt binnenkort in ons college behandeld. Daarna vindt de bespreking met “Op Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO)” plaats met de schoolbesturen. De Kadernota “visie op het primair onderwijs in Lansingerland” wordt naar verwachting medio 2008 aan u aangeboden. •

Voortgezet onderwijs Visie voortgezet onderwijs (VO) De verwachting is dat het aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs de komende jaren fors zal stijgen in Lansingerland. Er is onderzoek gedaan naar de effecten die dit zal hebben op de behoefte aan VO-voorzieningen. U heeft in juli 2007 de “Visie op vraag en aanbod Voortgezet Onderwijs in Lansingerland” vastgesteld. Op basis van de uitgangspunten van de vastgestelde visie hebben wij de opdracht gegeven om deze visie te vertalen in een meerjarenhuisvestingsprogramma, inclusief aanbodverbreding van onderwijsvormen en het aanwijzen van locaties voor het VO (bestuursopdracht). Eind 2007 is een start gemaakt met de uitwerking van deze opdracht. De financiële vertaling van de uitkomst zal worden betrokken bij de te maken afwegingen in de Kadernota 2009. Ontwikkelingen Voortgezet middelbaar onderwijs (VMBO) Medio 2007 is door het bestuur van de Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving (CVO) en door het Bestuur Openbaar Onderwijs Rotterdam (BOOR) een gezamenlijke visie op het VMBO opgesteld. Deze visie zal worden betrokken bij de verdere uitwerking van de plannen tot het uitbreiden van het VMBO-aanbod binnen Lansingerland. De planning is dat CVO per 1 augustus 2008 start met een VMBOschool en de BOOR per 1 augustus 2009. In december 2007 heeft ondertekening plaatsgevonden van een samenwerkingsovereenkomst tussen de besturen van CVO en BOOR en een aantal schoolbesturen in Zoetermeer, in het kader van de aanvraag van een Regionaal Arrangement Zoetermeer en Lansingerland. De samenwerking in dit Regionaal Arrangement is gericht op regionale versterking van het VMBOaanbod in relatie tot het vervolgonderwijs, economische ontwikkelingen en arbeidsmarktontwikkelingen. Start Sint-Laurenscollege Per 1 augustus 2007 is een nevenvestiging van het Sint-Laurenscollege van start gegaan. In eerste instantie kon hiervoor tijdelijke huisvesting worden geboden in het gebouw van de Westpolderschool, waarin ook twee basisscholen zijn gehuisvest. Over de realisatie van de toekomstige huisvesting voor deze school vindt momenteel overleg plaats met het schoolbestuur.

Pagina 17 /135

•

Kinderopvang en Buitenschoolse opvang De rol van de gemeente in het kader van Kinderopvang is door het Rijk als volgt omschreven: 1. bijhouden van het register kinderopvang De kinderopvangorganisaties melden alle wijzigingen aan de gemeente, waarna deze wijzigingen worden verwerkt in het register en de wijziging wordt gepubliceerd in de Heraut. In 2007 is dit gedaan. 2. uitvoeren van toezicht en het handhaven van de kwaliteit van de kinderopvang De GGD Rotterdam Rijnmond houdt in opdracht van de gemeente toezicht op de kwaliteit en daar waar nodig handhaaft de gemeente. Eind 2007 is de gemeente 5 handhavingstrajecten gestart. Deze trajecten zijn nog niet afgerond. 3. financieren van een tegemoetkoming in de opvangkosten voor doelgroepouders De gemeente toetst of iemand in aanmerking komt voor de tegemoetkoming en betaalt deze na toekenning uit aan de doelgroepouders. Is gedaan in 2007. 4. een stimulerende rol vervullen voor het ondernemersklimaat van kindercentra De kinderopvangorganisaties zoeken zelf mogelijke nieuwe locaties waarna wij deze toetsen aan de voorwaarden voor vestiging. Ook bouwen wij 2 brede scholen in de gemeente waar ook kinderopvang in gehuisvest wordt. Ook zorgen wij er, waar mogelijk, voor dat BSO ’s zich kunnen vestigen in schoolgebouwen. Dit alles in het kader van de Motie Aartsen/Bos. 5.

kinderopvangorganisaties stimuleren een rol te spelen in het integraal lokaal jeugdbeleid De kinderopvangorganisaties worden betrokken bij het sluitende netwerk 0-18 jaar en nemen deel aan bijeenkomsten.

Aanbod van kinderopvang in Lansingerland Het is nog niet gelukt om de wachtlijsten in de kinderdagopvang te verminderen. Dit komt onder andere door een extra grote vraag naar opvang vanwege de mogelijkheid tot tegemoetkoming in de kosten voor kinderopvang (die via de Belastingdienst aan ouders beschikbaar wordt gesteld). Wij hebben inzicht in de wachtlijsten en er wordt op dit moment extra onderzoek gedaan naar de betrouwbaarheid van de cijfers. Ook de groei van het aantal inwoners in korte tijd heeft er voor gezorgd dat de wachtlijsten zijn toegenomen. Het blijkt moeilijk om een vestigingsplek te vinden voor het opstarten van een kinderdagverblijf. Dit komt onder andere doordat een locatie aan diverse eisen moet voldoen. Zo moet de locatie onder andere goed bereikbaar zijn, voldoende parkeergelegenheden hebben en moet er voldoende buitenruimte beschikbaar zijn. •

Peuterspeelzaalwerk Jonge kinderen in de leeftijd van 2,5 tot 4 jaar hebben de mogelijkheid om gebruik te maken van het aanbod aan peuterspeelzaalwerk. De peuterspeelzalen besteden veel tijd aan de ontwikkeling van deze kinderen. Wij stellen subsidie beschikbaar en in sommige gevallen ook accommodaties beschikbaar aan het peuterspeelzaalwerk om hun taken naar behoren uit te voeren. Harmonisatie van de subsidiëring van het peuterspeelzaalwerk in de drie kernen (2007/2008) Op dit moment wordt er hard gewerkt aan een algemeen subsidiebeleid voor de gemeente. Na het vaststellen van dit beleid zal gekeken worden in hoeverre de subsidiëring van het peuterspeelzaalwerk moet worden geharmoniseerd. Het kabinet is van plan om in 2010 het peuterspeelzaalwerk en kinderopvang te harmoniseren tot één basisvoorziening. Wij zullen nog afwegen in hoeverre het zinvol is om voor 2 jaar nog tot een algehele harmonisatie over te gaan.

Pagina 18 /135

•

Gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid Vanwege de extra drukte in 2007, door de fusie, hebben wij in 2007 het gemeentelijke beleid in het kader van onderwijsachterstanden, waarvan taalachterstanden een onderdeel is, nog niet opgesteld. De lopende projecten zijn stopgezet, omdat deze niet voldeden aan de nieuwe voorwaarden van de wet Onderwijsachterstanden (OAB). In 2008 zal dit beleid worden opgesteld en kunnen er nieuwe projecten van start gaan.

•

Uitvoering wet op de jeugdzorg In 2007 is gewerkt aan de ontwikkeling van een nota preventief jeugdbeleid in het kader van de uitvoering van prestatieveld 2 Wet maatschappelijke ontwikkeling (WMO), zijnde preventief jeugdbeleid en de uitvoering van de wet op de jeugdzorg. Dit is op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen met problemen en van ouders met problemen met opvoeden. De nota zal in het eerste kwartaal 2008 aan u ter vaststelling worden voorgelegd en in de periode 2008-2011 worden geïmplementeerd. Onder het preventief jeugdbeleid vallen vijf gemeentelijke taken, te weten 1) informatie en advies, 2) signaleren, 3) toeleiden tot het hulpaanbod 4) licht pedagogische hulp en 5) coördinatie van zorg. In de nota wordt beschreven hoe de gemeente Lansingerland momenteel uitvoering geeft aan de vijf functies en hoe dit in de toekomst wenselijk zou zijn.

•

Gemeentelijk Overleg Sluitende aanpak (Gosa) Eind oktober 2007 is een convenant ondertekend door alle betrokkenen van het Gemeentelijk overleg Sluitende Aanpak (GOSA-netwerk), zoals gemeente, jeugdzorg, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, GGD Rotterdam, stichting Kwadraad maatschappelijke dienstverlening, stichting Vierstroomzorgring consultatiebureaus, schoolbegeleidingsdienst en de besturen van het openbaar en bijzonder basisonderwijs. Het convenant heeft de gewenste samenwerking en de werkwijze rondom uitwisseling gegevens formeel bekrachtigd.

•

Programma ieder kind wint Wij hebben in januari 2008 ingestemd met de door de stadsregio opgestelde visie “Stap naar Sprong”, voortkomend uit het programma “Ieder kind wint”. Het document is een visiedocument ten behoeve van de ontwikkeling van Centra voor Jeugd en Gezin. (CJG). Het ontwikkelen van een CJG wordt een wettelijke verplichting. Iedere gemeente moet voor 2011 een CJG ontwikkelen. Hiertoe wordt de wet op de jeugdzorg aangepast.

•

Overig jeugdbeleid Nota integraal jeugd- en jongerenbeleid Over de uitbreiding van het Bleiswijkse jongerenplatform We4You tot een platform voor heel Lansingerland zijn in 2007nog geen concrete afspraken gemaakt. In 2008 zal dit initiatief verder opgepakt worden. Op dit moment wordt onderzocht of het mogelijk is dat de jeugd in de schooluren, tijdens bijvoorbeeld de les maatschappijleer, deel kan nemen aan de op te richten jeugdraad. Deze gesprekken zullen het 1e kwartaal 2008 plaatsvinden. Jeugddebat Het jeugddebat heeft eind 2007 plaatsgevonden. Op initiatief van leden van de gemeenteraad, jongeren en in samenwerking met de Nationale Jeugdraad en het Forum is het eerste lokale Jeugddebat in de gemeente Lansingerland gehouden (primeur). De uitkomsten hiervan zijn meegenomen bij de nota integraal jeugdbeleid die in voorbereiding is. Deze zal in 2008 aan u worden voorgelegd. Veilige, betrokken en stimulerende woonomgeving/voldoende voorzieningen Er is gewerkt aan verschillende voorzieningen, zoals speelveldjes, verharde trapveldjes en jongerenontmoetingsplaatsen (JOP’s). In 2007 is in de kern Bleiswijk een aantal speelveldjes heringericht. Ook in de kern Bergschenhoek is in 2007 uitvoering gegeven aan herinrichtingsplannen (doorloop vanuit 2006).

Pagina 19 /135

In de Vinexwijken Parkzoom en Wilderszijde(kern Bergschenhoek) zijn in een vroeg stadium, de planontwikkeling, (rand)voorwaarden aangegeven. Dit heeft tot resultaat dat er voldoende formele ruimte gereserveerd is. Ook voor wat betreft het Landscheidingspark zijn in 2007 reeds wensen aangegeven in de vorm van een pannaveld, skatepark en JOP (middengedeelte). Voor de andere 2 delen (zuid en noord) wordt momenteel een wensenlijst opgesteld. Een gedeelte van de nieuwe speelvelden in de Vinexwijken in de kern Berkel en Rodenrijs is in 2007 uitgevoerd. Via het jongerenwerk is de jeugd zoveel mogelijk betrokken bij de inrichting van de openbare ruimte, door een enquête en overleggroepen. In de toekomst zal de, nieuw in te stellen, jeugdraad hier meer bij betrokken worden. Zorgen voor inzicht in de effectiviteit van het integraal jeugdbeleid Voor de subsidie ten behoeve van het jeugd en jongerenwerk Midden-Holland is een productovereenkomst opgesteld. In 2008 zal deze nader uitgewerkt worden. *** Wat heeft het gekost? Lasten en Baten Programma Opgroeien in Lansingerland


Begroting 2007

Begroting 2007

(voor wijziging)

(na wijziging)

Rekening 2007

7.113.801

7.995.032

7.235.100

656.271

608.353

771.500

- 6.457.530

- 7.386.679

- 6.463.600

Toevoeging reserves

33.150

8.047.073

33.150


103.368

9.253.190

1.656.602

- 6.387.312

- 6.180.562

- 4.840.147


De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2007 (na wijziging) en de rekening 2007 zijn: Product OBO, bewegingsonderwijs

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting

Voordeel

96.000

Dit voordeel wordt voor het belangrijkste deel veroorzaakt door een voordeel op de post subsidies (€ 87.000). Dit betreft echter een interne verrekening afkomstig vanuit de begroting 2006 van de voormalige 3B-gemeenten.

OBO, onderwijshuisvesting

Voordeel

644.000

De geraamde bijdragen aan schoolbesturen (€ 235.000) zijn niet op dit product verantwoord, maar op het product BBO, onderwijshuisvesting en leiden op dit product tot een nadeel. Verder is een voordeel op de geraamde kapitaallasten ontstaan van € 318.000. De reeds beschikbaar gestelde kredieten voor het onderwijs zijn nog niet geheel uitgevoerd, waardoor de kapitaallasten lager zijn dan in de begroting geraamd.

Bijzonder basisonderwijs

Nadeel

200.000

De kosten van energie, water, telefoon en onderhoud (€ 117.000) waren niet in de begroting

Pagina 20 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting opgenomen. Hiertegenover staat een ontvangst van een niet geraamde huurvergoeding volgens een voorlopige berekening van € 51.000. In de begroting 2008 is dit aangepast. Verder zijn bijdragen aan schoolbesturen (€ 130.000) verstrekt. Deze lasten zijn echter geraamd op het product OBO, onderwijshuisvesting en leiden hier tot een voordeel.

BBO, onderwijshuisvesting

Voordeel

596.000

Op dit product is sprake van een aantal voor- en nadelen. Nadelen hebben zich vooral voorgedaan omdat ramingen voor o.a. belastingen, verzekeringspremies en schadevergoedingen niet of onvoldoende waren opgenomen in de begroting 2007. Het voordeel is voor een belangrijk deel ontstaan op de geraamde kapitaallasten (€ 696.000). De reeds beschikbaar gestelde kredieten voor het onderwijs zijn nog niet geheel uitgevoerd, waardoor de kapitaallasten lager zijn dan in de begroting geraamd.

Huisvesting bijzonder VO

Nadeel

448.000

De doorbetaling van de uitkering uit het gemeentefonds aan het VO levert een nadeel op van € 415.000. Deze lasten stonden (gedeeltelijk) geraamd op het product Overige algemene dekkingsmiddelen. Verder doen zich voor- en nadelen voor op belastingen en verzekeringspremies, huur en niet geraamde schadevergoedingen.


Voordeel

236.000

Betreft een voordeel als gevolg van de opheffing van reserves (€ 600.000). Het saldo van deze reserves is (gedeeltelijk) toegevoegd aan de reserve bijdrage afschrijvingslasten en leidt op het programma Algemene dekkingsmiddelen tot een nadeel. Verder is als gevolg van achterblijvende uitgaven op investeringen minder onttrokken aan de reserves dan geraamd (nadeel € 420.000). Dit leidt op dit programma tot een voordeel op de kapitaallasten op het product onderwijshuisvesting.


Voordeel

68.000

Betreft de onttrekking aan de reserve nog te maken kosten 3B-gemeenten met betrekking tot de regeling G.O.A.


Voordeel

84.000

Het voordeel is ontstaan doordat geraamde toevoegingen aan reserves niet hebben plaatsgevonden. Dit heeft m.n. betrekking op de verhuiskosten van het Cultureel Centrum in Bleiswijk als ook de storting van te ontvangen gelden van de samengevoegde ouderenbonden. Beide stortingen zullen in 2008 plaatsvinden. Daarnaast is de onttrekking aan de reserve bijdrage afschrijvingslasten beperkt gebleven tot kapitaallasten voor de investering van het Cultureel Centrum en de verbouwing daarvan.


Voordeel

30.000

Betreft de onttrekking aan de reserve nog te maken

Pagina 21 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting kosten 3B-gemeenten met betrekking tot peuterspeelzaal Pinkelotje.


Nummer

Afdeling

Openbaar basisonderwijs

420.000/001


Openbaar basisonderwijs; bewegingsonderwijs

420.100


Onderwijshuisvesting openbaar basisonderwijs

421.000



422.000/001/002


Bijzonder basisonderwijs; bewegingsonderwijs

422.100


Onderwijshuisvesting bijzonder basisonderwijs

423.000


Onderwijshuisvesting bijzonder basisonderwijs/exploitatie

423.001


Huisvesting bijzonder voortgezet onderwijs

443.000


Overige gemeenschappelijke uitgaven en inkomsten;

480.000


480.100


480.200


480.300


480.400


Opvoedingsondersteuning/gezinscoaching

620.001


Jongerencentrum Bergschenhoek

630.200/250


Jongerencentrum Bleiswijk

630.201/251


De Craenenborgh (scouting)

630.400/450


Kinderopvang

650.000


Stichting Catalpa, locatie Stampioendreef

650.100/150


Leerlingenvervoer Overige gemeenschappelijke uitgaven en inkomsten; Schoolbegeleiding Overige gemeenschappelijke uitgaven en inkomsten; Onderwijsachterstanden Overige gemeenschappelijke uitgaven en inkomsten: Leerplicht Overige gemeenschappelijke uitgaven en inkomsten: Logopedie

Peuterspeelzaal De Wildert

650.101/151


Peuterspeelzaal Anthuriumsingel

650.102/152


Stichting Peutercentrum Bergschenhoek

650.103/153


Stichting Catalpa Bleiswijk

650.104


Pagina 22 /135

2.4. Programma 4 Integrale Veiligheid Het programma Integrale Veiligheid omvat de volgende beleidsvelden: Politie (incl. openbare orde), Brandweer, Ambulances, Horeca, Rampenplannen, Algemene vergunningen (APV). * Wat wilden we bereiken/wat hebben we bereikt? Een bruisende gemeente zal oog moeten hebben voor de sociale en fysieke veiligheid van haar inwoners. Voor de gemeente zal een plan worden opgesteld voor integrale veiligheid voor alle gemeentelijke terreinen die daarvoor in aanmerking komen (ruimtelijke ordening, milieu, bouwen, overlast, verkeer, horeca). Het veiligheidsvraagstuk beperkt zich niet tot de gemeentegrenzen. In Nederland wordt in 25 veiligheidsregio’s samengewerkt door de verschillende besturen en diensten op het gebied van brandweerzorg, rampen- en crisisbeheersing, geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen. Lansingerland maakt deel uit van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR). Ook de brandweerorganisatie is hierin opgenomen. Door middel van voorlichtingscampagnes op scholen en jongerencentra richten we ons op het terugdringen van overlast, gezondheid (drank en drugs), verkeersveiligheid en criminaliteitspreventie. Een belangrijk veiligheidsaspect vormt de verkeersveiligheid. Door een intensief verkeer tussen de drie kernen, belangrijke economische vervoersstromen (veiling en agro-business) en het schoolverkeer is aandacht hiervoor van groot belang. De • • • •

beoogde maatschappelijke effecten zijn samengevat: Het creëren van een veilige omgeving voor de inwoners van Lansingerland; Het bevorderen van integrale veiligheid (fysieke en sociale veiligheid) en integrale handhaving; Een veiligheidsbewustzijn creëren bij scholieren en jongeren; Een veilige verkeerssituatie voor de gemeente.

Overige doelstellingen (op basis van het collegeprogramma 2007): n.v.t. Het beleid voor de gemeente is vastgelegd in de volgende kaderstellende nota’s en verordeningen: • Horecanota Berkel en Rodenrijs 2006 • Algemene plaatselijke verordening (APV) • Regionaal beheersplan Crisisbeheersing • DCMR werkplan (jaarlijks) • Verbeterplan milieuhandhaving (Bleiswijk/ 2005) • Crisisbeheersplan (Berkel en Rodenrijs/ 2005) ** Wat hebben we daarvoor gedaan? •

Integrale veiligheid In het kader van de fysieke veiligheid is in 2007 het volgende gerealiseerd: In het eerste kwartaal van 2007 zijn het crisisbeheersingsplan van de gemeente Lansingerland en de bijbehorende deelplannen (30 stuks) vastgesteld;

Pagina 23 /135

-

-

-

•

De risico-inventarisatie, een overzicht van de risico’s in de gemeente, behorende bij het crisisbeheersingsplan van de gemeente, is in 2007 afgerond. Eind 2007/ begin 2008 zijn de gegevens van risicovolle situaties ingevoerd in het provinciale register. In het eerste kwartaal van 2008 worden de risico’s binnen Lansingerland op de risicokaart getoond. De verwachting is dat eind 2008 de te maken risicoanalyse gereed is; In 2007 is in samenwerking met de brandweer een start gemaakt met de ontwikkeling van een beleidsplan, ter versterking van de dekkingsgraad en de kwaliteitsontwikkeling van de brandweer. Daarnaast zijn afspraken gemaakt over de rapportagecyclus (jaarplan en periodieke rapportages). Op deze wijze wordt de dienstverlening van de brandweer aan de gemeente Lansingerland inzichtelijk gemaakt; Op 29 oktober 2007 heeft de bestuurlijke crisisbeheersingsoefening plaatsgevonden. Hierbij zijn tevens het gemeentelijke actiecentrum en medewerkers van diverse afdelingen betrokken; De gemeente heeft zowel regionaal als landelijk aandacht gevraagd voor de aanrijdtijden van de ambulances, gericht op verbetering; Daarnaast is er gewerkt aan het versterken van de positie van de gemeente in het overleg binnen de veiligheidsregio; In 2007 is de bedrijfshulpverlening (BHV) opgezet. Concreet betekent dit dat medewerkers als bedrijfshulpverlener zijn opgeleid. In het derde kwartaal van 2007 is een start gemaakt met de ontwikkeling van de ontruimingsplannen. De ontruimingsplannen van het gemeentehuis in Bleiswijk en Bergschenhoek en de dependance in Bergschenhoek zijn afgerond en vastgesteld. De overige ontruimingsplannen worden in 2008 vastgesteld. In 2008 vinden tevens de eerste ontruimingsoefeningen plaats.

Versterken sociaal veiligheidsgevoel In het kader van de sociale veiligheid is in 2007 het volgende gerealiseerd: De lessen op basisscholen (schooladoptieplan) zijn gecontinueerd. Met de voorlichtingslessen richtten we ons op het terugdringen van overlast, gezondheid (drank en drugs), verkeersveiligheid en criminaliteitspreventie; In 2007 zijn 14 klachten op het gebied van veiligheid, (jeugd) overlast, vernielingen binnengekomen en afgehandeld; In 2007 zijn in de drie kernen van de gemeente Lansingerland wijktafels gehouden in combinatie met een veiligheidsmarkt. Bij de wijktafels konden de burgers hun vragen stellen op het terrein van schoon, heel en veilig met diverse afdelingen van de gemeente, brandweer en politie. Het was een eerste kennismaking van de burgers met een wijktafel. In 2008 zullen de wijktafels niet per kern, maar per wijk worden georganiseerd. Tijdens de veiligheidsmarkt presenteerden alle partners in de veiligheidsketen zich aan de bevolking. De veiligheidsmarkten zijn in alle drie kernen goed bezocht (zie ook programma 1); In 2007 is begonnen met een veiligheidsanalyse van de gemeente Lansingerland. Deze zal als basis dienen voor het in 2008 te ontwikkelen Beleidsnota Integraal veiligheidsbeleid; In 2007 is in samenspraak met ondernemers en politie een start gemaakt met het anders vormgeven van de projecten Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) voor de winkelgebieden. In de komende beleidsnota Integraal veiligheidsbeleid zal de nieuwe werkwijze van de KVO projecten winkelcentra worden uitgewerkt. De KVO projecten zullen op gewijzigde basis in 2008 worden opgestart; Daarnaast is er ingezet op veilig ondernemen op bedrijfsterreinen. In 2007 is gewerkt aan de ontwikkeling van parkmanagement op twee bedrijfsterreinen; Eind 2007 heeft de gemeente in samenwerking met de verschillende hulpdiensten een draaiboek Oud en Nieuw opgesteld. In dit draaiboek was opgenomen het beleid van de gemeente, een overzicht van vergunningen van feesten, preventieve maatregelen ter voorkoming van schade en werkafspraken tijdens de jaarwisseling. In januari 2008 is de aanpak Oud en Nieuw geëvalueerd. De aanbevelingen worden meegenomen in de voorbereidingen voor de Oud en Nieuw 2008-2009. De samenwerking is door de andere hulpdiensten als zeer positief ervaren.

Pagina 24 /135

•

Integrale handhaving In het kader van de integrale handhaving is het volgende gerealiseerd: met de Veiligheidsregio (brandweer) is een Service Level Agreement afgesloten waarbinnen afspraken zijn gemaakt over de advisering inzake bouwen evenementenvergunningen door de brandweer; naar aanleiding van het project Deregulering is een nieuwe Algemene Plaatselijke Verordening (APV) in procedure gebracht, deze is begin 2008 vastgesteld door de raad. De door de VNG in de nieuwste modelverordening aangegeven wijzigingen zijn hierin meegenomen; in 2007 zijn twee integrale horeca-handhavingsacties gehouden, waarbij in samenwerking met onder meer politie, brandweer, Voedsel- en Warenautoriteit en andere externe handhavingspartners een aantal horeca-gelegenheden gezamenlijk gecontroleerd werd. Er zijn afspraken gemaakt met de diverse handhavingspartners om deze gezamenlijke controles ook de komende tijd een- tot tweemaal per jaar te houden; de horeca-convenanten voor de drie kernen worden samengevoegd in één nieuw horecaconvenant, waarbij expliciet aandacht wordt besteed aan de handhaving van de gemaakte afspraken. Koninklijke Horeca Nederland (KHN) is bezig met de oprichting van een eigen afdeling Lansingerland, maar deze is nog niet van de grond gekomen. De Kamer van Koophandel spant zich momenteel in om samen met KHN deze afdeling alsnog te laten ontstaan. In afwachting van het nieuwe convenant zijn de oude convenanten verlengd tot 1 juni 2008; - er is een projectgroep handhavingsbeleid opgericht, die een eerste globale risico-inventarisatie heeft uitgevoerd voor de betreffende clusters van regelgeving (zoals bouwen en APV). In een startbijeenkomst met het college is in eerste aanzet besproken hoe aan het integrale handhavingsbeleid vorm gaat worden gegeven. Eind 2008 zullen een beleidsnota handhaving en een handhavingsprogramma voor 2009 worden gepresenteerd; - eind 2007 heeft de Eerste Kamer ingestemd met het wetsvoorstel bestuurlijke boete bij overlast in de openbare ruimte. Op 19 februari 2008 heeft publicatie in het Staatsblad plaatsgevonden. Naar aanleiding van deze ontwikkelingen is de voor eind 2007/begin 2008 toegezegde notitie inzake de inzet van toezichthouders en bijzondere opsporingsambtenaren (BOA’s) aangehouden tot het tweede kwartaal van 2008, zodat de recente ontwikkelingen hierin kunnen worden meegenomen. De Wet bestuurlijke boete bij overlast in de openbare ruimte schept immers de mogelijkheid voor gemeenten om de boetes zelf te innen, zodat uit de opbrengst (een deel van) de inzet van BOA’s kan worden betaald. Momenteel kunnen boetes alleen nog worden geïnd door het Openbaar Ministerie.

*** Wat heeft het gekost? Lasten en Baten Programma Integrale Veiligheid


Begroting 2007

Begroting 2007

Rekening 2007

(voor wijziging)

(na wijziging)

1.669.000

1.685.156

2.734.063

77.131

78.381

172.819

- 1.591.869

- 1.606.775

- 2.561.244

Toevoeging reserves

0

0

0


0

0

0

- 1.591.869

- 1.606.775

- 2.561.244


Pagina 25 /135

De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2007 (na wijziging) en de rekening 2007 zijn: Product Brandweerzorg

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting

Voordeel

866.000

In de begroting is er vanuit gegaan dat de brandweerzorg in 2007 nog onder de gemeente zou vallen. Per 1 december 2006 is de brandweer echter overgegaan naar de Veiligheidsregio Rotterdam. Eveneens de kosten. In de begroting 2008 zijn deze kosten niet meer geraamd. De ramingen voor 2007 op dit product zijn tot stand gekomen door de ramingen 2006 van de voormalige 3B-gemeenten op te tellen, zonder hierbij rekening te houden met een verhoging als gevolg van de inmiddels aangescherpte weten regelgeving.

Regionale Brandweer

Nadeel

1.752.000

Per 1 december 2006 is de brandweer overgegaan naar de Veiligheidsregio Rotterdam. De gemaakte kosten worden via een verdeelsleutel in rekening gebracht bij de deelnemers. Deze kosten waren niet in de begroting geraamd. In de begroting 2008 zijn deze kosten geraamd.

Met betrekking tot de brandweerkazerne in de kern Berkel en Rodenrijs vindt op dit moment nog nader onderzoek en afstemming plaats over 2 mogelijke opties, te weten verhuur of overdracht/verkoop met terugwerkende kracht per 1 januari 2007 aan de Veiligheidsregio Rotterdam. Hangende dit onderzoek is de mogelijke huuropbrengst van de brandweerkazerne nog niet verantwoord in de jaarrekening 2007. Dit betreft een bedrag van circa € 295.000.


Nummer

Afdeling

Brandweerzorg Lansingerland

120.000

Bestuurszaken

Brandweerkazernes

120.100

Bestuurszaken

Regionale Brandweer (RHRR)

120.200

Bestuurszaken

Integrale veiligheid

140.000

Bestuurszaken

APV en overige maatregelen

140.100

Vergunningverlening & handhaving

Pagina 26 /135

2.5. Programma 5 Maatschappelijke Ondersteuning Het programma maatschappelijke ondersteuning omvat de volgende beleidsvelden: WMO (incl. WVG en CIZ), Woonzorgzones, Ouderen, (Jeugd)gezondheidszorg, GGD, 1e en 2e-lijns gezondheidszorg. * Wat wilden we bereiken/wat hebben we bereikt? Met ingang van 1 januari 2007 is de Wet maatschappelijke Ondersteuning (WMO) in werking getreden. In de WMO zijn de Welzijnswet en de Wet Voorziening Gehandicapten (WVG) samengevoegd en komen gefaseerd een aantal onderdelen van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) over naar de gemeente. Per 1 januari 2007 zijn dit de huishoudelijke verzorging en een aantal subsidieregelingen. Andere onderdelen van de AWBZ, zoals de ondersteunende en activerende begeleiding, volgen (mogelijk) later. Voor een goed aanbod van gezondheidszorg is het van belang dat de gemeente beschikt over een eigen huisartsenpost, die 24 uur per dag bereikbaar is. De beoogde maatschappelijke effecten zijn samengevat: • Het uitvoeren en verder ontwikkelen van een lokaal gezondheidsbeleid, integrale jeugdgezondheidszorg, ouderen- en gehandicaptenbeleid; • Het voeren van regie op het realiseren van de 1e en 2e-lijns gezondheidzorg. Overige doelstellingen (op basis van collegeprogramma 2007), waaronder: • De invoering van de WMO met als doel om maatschappelijke ondersteuning te bieden, zodat burgers mee kunnen doen in de samenleving. Het beleid voor de gemeente is vastgelegd in de volgende kaderstellende nota’s en verordeningen: • Besluit financiële tegemoetkoming voorzieningen gehandicapten • Verordening Voorzieningen WMO ** Wat hebben we daarvoor gedaan? •

Wet maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) Op 16 april 2007 heeft u ingestemd met de visie op de Wmo. In dit document zijn de visie en uitgangspunten voor het beleid vastgelegd. In juli 2007 is de beleidsnota deel 1: “Invulling van en meedoen aan maatschappelijke ondersteuning” door de raad vastgesteld. In deze nota ligt het accent op de versterking van het basispakket voor de kwetsbare burgers, ontwikkeling van het loket en ontwikkeling van burgerparticipatie.

In het kader van de Wmo zijn verschillende onderdelen in 2007 voorbereid/gerealiseerd: • Basispakket voor de kwetsbare burgers - Aanbesteding Hulp bij het Huishouden: de contracten met de drie geselecteerde zorgaanbieders zijn op 23 november 2007 ondertekend; - PGB (Persoonsgebonden budget) Hulp bij het huishouden; - Herindicaties Hulp bij het Huishouden en collectief vraagafhankelijk vervoer (CVV); - Wmo verordening en eigen bijdrage regeling . De verordening en het besluit zijn vastgesteld in de raadsvergadering van 22 november 2007; - Voor het Collectief vraagafhankelijk vervoer (CVV) is 2007 een overgangsjaar geweest. Het nieuwe beleid gaat in in 2008; - het Coördinatieteam Sluitende Aanpak Volwassenen is van start gegaan;

Pagina 27 /135

-

Met Wmo subsidies worden in 2008 diverse producten ter ondersteuning van de kwetsbare burger gecontinueerd, dan wel in gang gezet. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om Continuering van het steunpunt mantelzorg en inzet van preventie geestelijke gezondheidszorg (ggz). U heeft in december 2007 ingestemd met de subsidietoekenning voor 2008.

•

Ontwikkeling van het loket - (tijdelijk) Coördinator loket is aangesteld; - Wmo brochure: hoe zit dat? Is op 19 februari 2008 gepresenteerd tijdens de opening van het WMO-loket en de WMO markt; - De loketruimte is ingericht en loketteam is samengesteld en opgeleid (start begin 2008).

•

Ontwikkeling van burgerparticipatie De Wmo raad is geïnstalleerd op 18 december 2007. De Wmo-raad adviseert tijdig (on)gevraagd de gemeente Lansingerland over alle onderwerpen betreffende de Wmo, in ieder geval het vierjaarlijks op te stellen Wmo-beleidsplan, de wijze waarop de kwaliteit van de maatschappelijke ondersteuning gewaarborgd wordt en de wijze waarop cliënten keuzevrijheid wordt geboden, de prestatievelden van de Wmo en het klanttevredenheidsonderzoek.

•

Preventief jeugdbeleid De nota Preventief Jeugdbeleid is in ontwikkeling en zal naar verwachting het eerste kwartaal van 2008 afgerond zijn. Wij leggen de nota ter besluitvorming aan u voor. Dit deelproject richt zich op alle jeugdigen van 0 tot 23 jaar en hun ouders (zie ook programma 3).

•

Beleid Verzorgd Wonen in het kader van Wonen, Zorg, Welzijn - Het toewijzingsbeleid voor de zorgwoningen wijzigt per januari 2008. De nieuwe toewijzingsregels en de procedure worden eind van het eerste kwartaal 2008 aan ons voorgelegd. - Er is een Wonen, Zorg, Welzijn (WZW) team ingesteld dat kan adviseren over de woningtoewijzing van de zorgwoningen. - De wachtlijst voor de zorgwoningen volledig doorgelicht en voor allen is een (tussen) oplossing gevonden, ofwel in de vorm van een geschikte woning, ofwel in de vorm van een andere geschikte oplossing in samenwerking met de ouderenadviseur.

•

Ontmoetingscentrum voor ouderen in Berkel en Rodenrijs Er heeft een haalbaarheidsonderzoek plaatsgevonden naar de realisatie van een ontmoetingscentrum in combinatie met woningen voor de locatie oude brandweerkazerne. De uitkomst was negatief. Vervolgens zijn afspraken gemaakt met de Stichting welzijn ouderen (SWSL) en met Zorgcompas om in gezamenlijkheid te onderzoeken welke oplossingen er zijn tot aan de realisatie van een ontmoetingscentrum in Berkel en Rodenrijs. De mogelijkheden voor een definitief ontmoetingscentrum worden in 2008 onderzicht.

•

Doorontwikkeling Wmo Wij hebben onderzocht waar de accenten voor de doorontwikkeling van de Wmo zouden moeten liggen. Daartoe zijn diverse workshops met aanbieders en belangenbehartigers gehouden, waaronder een conferentie “OGGZ (openbare geestelijke gezondheidszorg) in Beeld”. Ook is er onderzoek onder inwoners gehouden over hun beleving in de wijk (Lemon onderzoek). Op basis van de informatie wordt beleidsnota deel 2 ontwikkeld. De nota willen wij voor de zomer van 2008 aan u presenteren.

•

Ouderenbeleid In 2007 hebben de drie stichtingen welzijn ouderen in Lansingerland toegewerkt naar één nieuwe stichting. Wij hebben dit proces ondersteund waar mogelijk. Voor de continuering van de ouderenadvisering tot eind 2007 heeft u op 26 april 2007 middelen beschikbaar gesteld. Voor 2008 is binnen de welzijnssubsidies ruimte gevonden om het aantal uren ouderenadvisering structureel uit te breiden. We hebben uitbreiding van het aantal uren

Pagina 28 /135

-

ouderenadvisering gerealiseerd, mede door de uitbreiding van het sociaal cultureel ouderenwerk naar de kernen Bergschenhoek en Berkel en Rodenrijs. We hebben contacten gelegd met de SWSL en Zorgcompas om te komen tot een vergroting van ontmoetingsmogelijkheden voor ouderen.

Overig: • Huisartsenpost Wij hebben een haalbaarheidsonderzoek verricht naar een (satelliet) huisartsenpost (HAP) in Lansingerland. Het onderzoek heeft aangetoond dat een HAP in Lansingerland op dit moment niet haalbaar is. Dit hebben we in februari 2008 met u besproken. •

Aanpak huiselijk geweld Wij zijn gestart met een onderzoek naar de mogelijkheden voor de aanpak van huiselijk geweld in Lansingerland. Daartoe zijn contacten gelegd met de organisaties die betrokken zijn bij de aanpak van huiselijk geweld. De uitvoering zal in 2008 plaatsvinden.

•

Maatschappelijk werk/opvoedingsondersteuning We hebben maatschappelijk werk ingekocht, die zijn ingezet op: - laagdrempelige inloopmogelijkheden voor de cliënten; - indicatie met eventuele doorverwijzing; - eenmalige hulpverlening gericht op informatie, advisering en praktische ondersteuning; - langdurige hulpverleningstrajecten gericht op ondersteuning, waarbij cliënten op termijn weer zelfstandig hun problemen kunnen hanteren; - hulpverlening aan gezinnen met meervoudige problematiek; - sociale vaardigheidstrainingen. Wij hebben opvoedingsondersteuning ingekocht om een opvoedbureau te laten draaien. Hiermee is een laagdrempelige voorziening gecreëerd voor mensen met opvoedkundige problemen. Het opvoedbureau biedt spreekuren en kortdurende hulpverlening aan. De inhoudelijke en financiële verantwoording van de opdrachtnemer moet uiterlijk 1 april 2008 zijn ingediend.

*** Wat heeft het gekost? Lasten en Baten Programma Maatschappelijke Ondersteuning Begroting 2007

Begroting 2007

(voor wijziging)

(na wijziging)

Lasten

4.359.610

6.205.599

5.700.099

Baten

1.066.019

1.151.491

1.135.962

- 3.293.591

- 5.054.108

- 4.564.137

Toevoeging reserves

0

0

0


0

0

84.643

- 3.293.591

- 5.054.108

- 4.479.494

Resultaat voor bestemming


Rekening 2007

Pagina 29 /135

De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2007 (na wijziging) en de rekening 2007 zijn: Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting

Voordeel

89.000

De lasten en baten voor de Beltax zijn op dit product

Ouderenwerk

geraamd, maar op basis van het BBV op het product WVG/WMO verantwoord. Dit levert een nadeel op van € 57.500. Aan subsidies is op dit product voor € 118.500 minder verantwoord dan geraamd. De lasten zijn op andere producten verantwoord. Verder is een voordeel in de kapitaallasten ontstaan van € 34.600 als gevolg van achterblijvende investeringen. Toevoeging/onttrekking reserves

Voordeel

41.000

Betreft de onttrekking aan de reserve nog te maken kosten 3B-gemeenten met betrekking tot Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) (€ 35.000). Het overige bedrag is een onttrekking aan de reserve bijdrage kapitaallasten van een aangebrachte personenlift in het schoolgebouw in de Oosteindsche Acker in Bergschenhoek.


Voordeel

44.000

Betreft de onttrekking aan de reserve nog te maken kosten 3B-gemeenten met betrekking subsidies en jeugdgezondheidszorg, beiden uit voormalig Bleiswijk.


Nummer

Afdeling

Algemeen maatschappelijk werk

620.000


Coördinatie maatschappelijke ondersteuning

620.100


Opvang asielzoekers

621.100

Werk, inkomen & zorg

Vluchtelingenwerk

621.200


Ouderenwerk

630.000


Dienstencentra

641.000/050


Wet Voorziening Gehandicapten

652.000


Geldelijke steun huisvesting gehandicapten

652.100


Indicatiecommissie

652.200


Openbare gezondheidszorg

714.000


Jeugdgezondheidszorg (uniform)

715.000


Jeugdgezondheidszorg (maatwerk)

716.000


Pagina 30 /135

2.6. Programma 6 Werk en Inkomen Het programma Werk en inkomen omvat de volgende beleidsvelden: Wet Werk en Bijstand, Sociale Werkvoorziening, Schuldhulpverlening, Armoede/ Minimabeleid en bijzondere bijstand, Inburgering nieuwkomers, Volwassenenonderwijs. * Wat wilden we bereiken/wat hebben we bereikt? Actief meedoen en stimuleren van zelfredzaamheid is het thema voor Werk en inkomen. De • • • •

beoogde maatschappelijke effecten van het programma zijn samengevat: wegnemen van knelpunten op de arbeidsmarkt; arbeidsreïntegratie; bestrijden van armoede; faciliteren van volwasseneneducatie.

Overige doelstellingen (uit collegeprogramma 2007), waaronder • het maken van een beleidsplan, waarin het beleid en uitgangspunten worden opgenomen voor onder meer arbeidsreïntegratie, het armoede- en minimabeleid en schuldhulpverlening; • het bezien van de ontwikkeling van het zogenaamde Inkomensdeel 2007 van de Wet Werk en Bijstand (WWB) en het voeren van eventueel overleg met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), ingeval van een overschrijding van meer dan 10% (10% is eigen risico gemeente); • het volgen van de ontwikkeling van het aantal klanten, ook als gevolg van de Vinex-taakstelling en de mogelijke andere samenstelling van het cliëntenbestand en mogelijke bijsturing. Het beleid voor de gemeente is vastgelegd in de volgende kaderstellende nota’s en verordeningen: • Maatregelenverordening Wet werk en bijstand • Reïntegratieverordening Wet werk en bijstand • Toeslagenverordening Wet werk en bijstand • Verordening Wet Inburgering Wet Werk en Bijstand (WWB) De gemeente ontvangt jaarlijks twee budgetten van het rijk voor de uitvoering van de WWB, een budget Werkdeel en budget Inkomensdeel. Deze budgetten worden verantwoord via een bijlage bij deze jaarrekening. Er is op dit moment geen sprake van wijzigingen in de financieringssystematiek, er is wel een discussie gaande of de budgetten al dan niet vooraf voor een aantal jaren moet worden vastgesteld. In 2007 is het uitkeringsbestand van de gemeente Lansingerland gedaald van 344 (eind 2006) naar 312 klanten (eind 2007). Aan de uitstroom liggen een aantal redenen ten grondslag, voor ongeveer de helft van het aantal beëindigde uitkeringen wordt als reden “andere inkomsten” opgegeven. Voor een belangrijk deel zijn dat inkomsten uit arbeid, voor een ander deel zijn dat bijvoorbeeld inkomsten uit AOW of uit een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Het budget Inkomensdeel wordt berekend met behulp van het objectieve verdeelmodel, waarbij gebruik gemaakt wordt van historische kengetallen die niet overeenkomen met de huidige situatie van Lansingerland als groeigemeente. De voormalige 3B gemeenten hadden gezamenlijk in 2006 een groter budget Inkomensdeel te besteden dan Lansingerland in 2007. De overschrijding van het Inkomensdeel is beperkt gebleven tot minder dan 10%, er kan dus geen beroep gedaan worden op extra middelen van het rijk voor de financiering van de uitkeringslasten 2007. Dat neemt niet weg dat er aansluiting gezocht wordt bij een aantal andere (Vinex) gemeenten die met hetzelfde probleem worden geconfronteerd als Lansingerland om gezamenlijk in overleg te gaan met het Ministerie van SZW.

Pagina 31 /135

In 2007 is het Werkdeel niet volledig benut, de groep uitkeringsgerechtigden is gedaald, er is sprake van beperkte kennis van het bestand op het gebied van reïntegratie en een bestand dat deels zeer moeilijk bemiddelbaar is. Daar waar bemiddeling naar regulier werk (op termijn) haalbaar is wordt ook ingezet op bemiddeling naar regulier werk. Met de uitkomsten van de nu lopende bestandsanalyse en de uitkomsten van het onderzoek van Rekenkamer Lansingerland (2008) zal nog gerichter ingezet kunnen worden op reïntegratie. In het laatste kwartaal van 2007 is, als gevolg van de generaal pardonregeling, sprake van een toename van het aantal aanvragen bijstand en zal in het eerste kwartaal 2008 waarschijnlijk resulteren in een stijging van het klantenbestand. Wet inburgering (WI) De uitvoering van de Wet Inburgering heeft gezorgd voor een aanzienlijke toename van het aantal gesprekken inzake doelgroepbepaling en bemiddeling naar scholing- dan wel duale trajecten. Op dit moment hebben 34 mensen een kennisgeving gekregen dat men inburgeringsplichtig is, daarvan hebben 16 mensen een aanbod gekregen van de gemeente en 18 mensen dienen zelf een traject te regelen en te volgen. Voor alle 34 inburgeringsplichtigen geldt dat de gemeente een verantwoordelijkheid heeft t.a.v. de controle op het naleven van de verplichtingen in het kader van WI. Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) De WSW is met ingang van 2008 gewijzigd. De gemeente krijgt een belangrijke regierol in de controle op financiering en de uitvoering van de WSW. Er moet meer ingezet worden op de reïntegratie en uitstroom naar regulier werk van personen die starten in een WSW dienstbetrekking. In 2007 is gestart met oriënterende gesprekken met de uitvoeringsorganisatie Combiwerk over de toekomst van de WSW en de wijze waarop de gemeente invulling wil geven aan de nieuwe weten regelgeving. Medio 2008 zal er aan college en raad een nota en verordening worden gepresenteerd in het kader van de nieuwe WSW. Volwasseneneducatie Wij hebben in 2007 een gevarieerd aanbod educatietrajecten voor volwassenen ingekocht. De onderwijstrajecten zijn bedoeld om de maatschappelijke en sociale participatie van de inwoners te bevorderen. Vanwege de invoering van de nieuwe Wet Inburgering mogen wij geen trajecten “Nederlands als 2de taal” op niveau 1 en 2 meer inkopen met de Rijksbijdrage Educatie. De alfabetiseringstrajecten en de taaltrajecten boven niveau 2 worden nog wel ingekocht. Minderheden Wij hebben het aanbod van de projecten gericht op sociale en maatschappelijke participatie van minderheidsgroepen in stand gehouden. Het streven was om in 2007 nieuw beleid te ontwikkelen op het gebied van minderheden maar vanwege de drukte is dit niet gelukt. De ontwikkeling van het beleid staat nu voor 2008 op de agenda. ** Wat hebben we daarvoor gedaan? •

Uitvoering Wet werk en bijstand De eerste maanden van 2007 is veel tijd en energie gestoken in het tijdig realiseren van de betaling van uitkeringen, het goed inrichten van het uitkeringssysteem, het afstemmen van de procedures, werkwijze en dossierbeheer.

•

Armoede en minimabeleid - De nieuwe nota Armoede en Minimabeleid is klaar en inmiddels door u besproken. In deze nota wordt aandacht besteed aan bijzondere bijstand, inkomensondersteunende maatregelen voor specifieke doelgroepen en schuldhulpverlening en preventie. Daarnaast wordt aandacht besteed aan het tegengaan van niet-gebruik van inkomensondersteunende regelingen;

Pagina 32 /135

-

-

-

-

-

Uitgangspunten met betrekking tot integrale schuldhulpverlening, preventie, voorlichting en begeleiding zijn opgenomen in de nota Armoede en Minimabeleid; In 2007 is de aansluiting van de gemeente bij de Rotterdampas gerealiseerd, met ingang van 1 maart 2008 kunnen inwoners van Lansingerland hier de gemeentepas aanschaffen. De financiële dekking is gezocht in het budget bijzondere bijstand; De nieuwe nota Reïntegratie en activering is klaar en besproken door uw raad op 24 april 2008. Wij zullen deze nota naar verwachting met u in mei 2008 bespreken. In deze nota wordt aandacht besteed aan regionaal arbeidsmarktbeleid, de samenwerking van de betrokken afdelingen en Work First. Er zijn doelstellingen en taakstellingen opgenomen t.a.v. beperking van de instroom en bevordering van de uitstroom. Er wordt een bestandsanalyse uitgevoerd, de Rekenkamer Lansingerland is bezig met een onderzoek en deze zullen samen met een analyse van de nieuwe instroom de basis vormen voor een aanbestedingstraject reïntegratie dat medio 2008 zal plaatsvinden; Participatie in de werkgroep arbeidsintegratie onder het Lansingerland Economisch Platform, de voorbereidingen hebben plaatsgehad in 2007, het startconvenant is getekend op 29 januari 2008; In 2007 zijn de notitie en verordening Cliëntenadviesraad WWB door u vastgesteld op 19 juli 2007, de leden en voorzitter zijn benoemd en de raad is inmiddels actief; De gemeente krijgt jaarlijks een budget Inkomensdeel van het rijk uitgekeerd waaruit alle uitkeringslasten betaald moeten worden, bij een tekort op dit budget draagt de gemeente zelf financiële verantwoordelijkheid. Het definitieve budget 2007 is bij beschikking van 12 december 2007 vastgesteld door het ministerie van SZW. In 2007 is er, rekening houdend met de inkomsten uit terugvordering, geen sprake van een overschrijding van 10% of meer; In 2007 is het klantenbestand gedaald van 344 op 31 december 2006 naar 312 op 31 december 2007. Er wordt door een bestandsanalyse en een analyse van nieuwe instroom inzicht verkregen in het klantenbestand; Met zorgaanbieders zijn contractuele afspraken gemaakt over bemiddeling uitkeringsgerechtigden.

•

Inburgering/minderheden Op 19 juli 2007 zijn de beleidsnotitie en de verordening Wet Inburgering door u vastgesteld en wordt uitvoering gegeven aan deze nieuwe wet; Minderheden: wij hebben een subsidie beschikbaar gesteld voor de uitvoering van diverse projecten met als doelstelling om de sociale en maatschappelijke participatie van minderheidsgroepen te bevorderen.

•

Volwasseneneducatie de educatietrajecten worden ingekocht bij het ROC Zadkine in Rotterdam. Het aanbod van de trajecten is vastgelegd in een productenboek. De afrekening 2007 van de specifieke uitkering vindt via deze jaarrekening plaats.

Pagina 33 /135

*** Wat heeft het gekost? Lasten en Baten Programma Werk en Inkomen Begroting 2007

Begroting 2007

(voor wijziging)

(na wijziging)

Lasten

7.025.366

7.034.560

7.097.291

Baten

5.965.206

6.023.917

6.562.242

- 1.060.160

- 1.010.643

- 535.049


Rekening 2007

Toevoeging reserves

0

0

0


0

0

50.000

- 1.060.160

- 1.010.643

- 485.049


De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2007 (na wijziging) en de rekening 2007 zijn: Product Besluit bijstandsverlening

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting

Voordeel

274.000

Doordat er in 2007 minder aanvragen zijn geweest,

zelfstandigen

zijn er overeenkomstig ook minder toekenningen geweest.

IOAW/IOAZ

Voordeel

86.000

Doordat er in 2007 minder aanvragen zijn geweest, zijn er overeenkomstig ook minder toekenningen geweest.

Bijzondere bijstand / Minimafonds

Voordeel

100.000

Voordeel wordt veroorzaakt door een teruglopend aantal klanten en met niet-gebruik van de mogelijkheden door de doelgroep. In het 4e kwartaal van 2007 is extra voorlichting gegeven en zijn de mogelijkheden onder de aandacht gebracht. Bovendien is nieuw armoede- en minimabeleid ontwikkeld.


Voordeel

50.000

Betreft de onttrekking aan de reserve nog te maken kosten 3B-gemeenten met betrekking tot de Wet Werk en Bijstand.


Nummer

Afdeling

Volwasseneneducatie

482.000


Wet Werk en Bijstand (inkomen)

610.000


Besluit bijstandsverlening Zelfstandigen

610.100


Fraudebestrijding

610.200


Wet Werk en Bijstand (werk)

611.000


Sociale Werkvoorziening

611.100


Ioaw/ Ioaz

612.000


Bijzondere bijstand

614.000


Minimafonds

614.100


Kwijtschelding

614.200

Financiën & belastingen

Schuldhulpverlening

614.300


Wet inburgering nieuwkomers

621.000


Pagina 34 /135

2.7. Programma 7 Economie en Glastuinbouw Het programma Economie en Glastuinbouw omvat de volgende beleidsvelden: Bedrijventerreinen, Ondernemersloket, Weekmarkten, Veiling/ Agro-business, Kernenbeleid/ Dorpscentra (MKB). * Wat wilden we bereiken/wat hebben we bereikt? Een gemeente die qua inwonersaantal een forse groei vertoont dient oog te hebben voor de ruimtelijke aspecten, maar ook voor de (groei van de) werkgelegenheid en een gezonde economische structuur. De economische structuur is voor een belangrijk deel gebouwd op de glastuinbouw, de agro-business, de bedrijventerreinen en de winkelcentra. Onze ambitie richt zich op het realiseren van een sociaal en economisch sterke gemeente, met een sterk innoverend vermogen en met een eigen herkenbare identiteit. Binnen Lansingerland willen wij een hoge standaard als het gaat om wonen, werken, verkeer en openbaar vervoer en ondernemen, milieu, groen, recreatie, zorgvoorzieningen, (verkeers)veiligheid, culturele voorzieningen en sport. Deze ambitie vraagt ook om een goede afstemming tussen deze terreinen. In het bijzonder hebben wij als uitgangspunt genomen dat innovatief ondernemen zoals in de glastuinbouw hand- in – hand gaat met goede winkelcentra en andere bedrijvigheid. De glastuinbouw en de daaraan verbonden agro- business zijn de economische kernactiviteiten binnen de gemeente. Lansingerland zal verder worden uitgebouwd als Glas-as-gemeente, waarbij de position-paper (maart 2006) en de ‘voorlegger’ (oktober 2006) richtinggevend zijn. Bij het realiseren van de economische ambities speelt de werkgelegenheid een belangrijke rol. Naast de bedrijventerreinen die in dienst staan van de aan de tuinbouw verwante agro-business zal ook aandacht worden gegeven aan verbeding. Verschillende bedrijventerreinen zijn in ontwikkeling. Voor het creëren van werkgelegenheid is dit – in relatie tot de Vinex-taakstellingen – van groot belang. De beoogde maatschappelijke effecten zijn samengevat: • Een economisch sterke gemeente waar wonen, werken (inclusief glastuinbouw) en agro-business in evenwicht en harmonie zijn; • Innovatief ondernemen (glastuinbouw) gaat hand in hand met goede winkelcentra en andere bedrijvigheid; • Een werkgelegenheidsontwikkeling die ‘mee-ademt’ met de groei van de bevolking (Vinex); • Vitaal houden c.q. versterken van winkelcentra in alle drie de kernen. Overige doelstellingen (op basis van collegeprogramma 2007), waaronder: • Het inzetten op de uitvoering van de Greenport-afspraken; • Het uitbreiden van activiteiten gericht op vrijetijdsbesteding in de open lucht. Het beleid voor de gemeente is vastgelegd in de volgende kaderstellende nota’s en verordeningen: • Winkeltijdenverordening • Marktverordeningen drie gemeenten (een nieuwe geharmoniseerde marktverordening en verordening marktgelden wordt in 2007 voorgelegd) Economische ontwikkeling en structuur Op 1 januari 2007 telde Lansingerland 2.170 bedrijven en instellingen. Deze boden werkgelegenheid aan 16.291 mensen. In vergelijking met 1 januari 2006 is er sprake van een stijging, zowel qua vestigingen als arbeidsplaatsen. In de drie kernen Berkel en Rodenrijs, Bergschenhoek en Bleiswijk waren in 2006 in

Pagina 35 /135

totaal 2.144 vestigingen. Het aantal arbeidsplaatsen lag toen op 15.713, in 2007 is dus een stijging van bijna 4% gerealiseerd. Ongeveer een derde deel van het totaal aantal arbeidsplaatsen is terug te vinden op bedrijventerreinen. Op 1 januari 2007 beschikte Lansingerland over 220,4 ha uitgeefbaar terrein. In de loop van 2007 is hiervan 25,5 hectare uitgegeven. De grootste uitgifte vond plaats op bedrijventerrein Prisma (20 hectare) van de 80 ha. Op Oudeland is 3.5 hectare verkocht van de beschikbare 32 ha in de 1e fase. Het terrein Hoefslag (21 ha) in Bleiswijk is anno 2008 bijna helemaal uitgegeven. Glastuinbouw en Agro-business Op 1 januari 2007 was het cluster agro-business goed voor een kwart van de totale werkgelegenheid in Lansingerland. Het gaat daarbij om de glastuinbouwbedrijven, beide veilingen en de bedrijvigheid rondom de veilingen. Lansingerland maakt deel uit van de Greenport Westland-Oostland. Greenport Westland-Oostland is het samenwerkingverband van 8 gemeenten, waar glastuinbouw duurzaam ruimte wordt geboden om zich als glastuinbouwcluster te (blijven) vestigen en ontwikkelen. Deze 8 gemeenten – Westland, Lansingerland, Pijnacker-Nootdorp, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Waddinxveen, Nieuwerkerk aan de IJssel en Zevenhuizen-Moerkapelle – spannen zich gezamenlijk in om de glastuinbouw als vitale economische sector toekomstperspectief te bieden. Wij hebben in 2007 samen met de andere gemeenten gewerkt aan de totstandkoming van een integrale visie Greenport Westland-Oostland. Speerpunt is de toekomst van het economische vitale glastuinbouwareaal. In de visie wordt niet alleen gekeken naar de glastuinbouw, maar ook naar de daaraan gerelateerde bedrijven, de kennisinfrastructuur, bereikbaarheid en duurzaamheid. Ook wordt gekeken naar de verhouding tussen glastuinbouw en andere ruimtevragende functies als wonen, werken, waterhuishouding, recreatie en ecologie. De visie was eind 2007 in concept gereed en wordt begin 2008 afgerond en aan de besturen van de participerende Greenportgemeenten voorgelegd. Een eenduidige en heldere visie voor de Greenport zal een centrale rol vervullen in het creëren van draagvlak voor de ontwikkelingsrichting van de Greenport. Ontwikkelen duurzaam glas In het Urgentie Programma Randstad (UPR), dat in juni 2007 door het kabinet is vastgesteld, staan projecten genoemd die de Randstad versterken door bij te dragen aan een aangenamer en duurzamer woon- werk en leefklimaat en een betere bereikbaarheid. Een van de deelprojecten is het project Oostland (Voorafsche polder/Pijnacker-Oost). In het UPR wordt aangegeven dat in dit gebied kansen liggen voor herstructurering van de glastuinbouw en recreatieve ontsluiting. ** Wat hebben we daarvoor gedaan? •

De dienstverlening voor ondernemers opzetten en optimaliseren - De dienstverlening voor ondernemers is sterk uitgebreid en geoptimaliseerd. In 2007 is het onderdeel “Ondernemen” van de gemeentelijke website volledig geactualiseerd. Hier is ook het 24-uurs digitale bedrijvenloket ondergebracht. De gemeente heeft drie accountmanagers bedrijven, die als aanspreekpunt fungeren. Verder is schriftelijke informatie (brochures en naslagweken) beschikbaar in het Informatiecentrum; - in 2007 is het multidisciplinaire Ondernemersteam (doorstart vanuit de kern Berkel en Rodenrijs) opgezet voor Lansingerland. In het Ondernemersteam neemt ook de DCMR (Milieudienst Rijnmond) deel. Het ondernemersteam heeft tot doel de vestiging van bedrijven op de bedrijventerreinen in de gemeente actief te ondersteunen en begeleiden; - Op bedrijventerrein Oudeland is in 2007 hard gewerkt aan het opzetten van parkmanagement. Voor het terrein zijn de eerste twee deelcertificaten KVO (Keurmerk Veilig Ondernemen) behaald. 5 potentiële vestigers hebben van de gemeente een gratis duurzaamheidsscan gekregen. Deze duurzaamheidsscan maakt deel uit van het vestigingsproces. De Politie heeft voor 3 bedrijven een veiligheidsscan uitgevoerd. Ook aan deze tweede scan zijn voor ondernemers geen kosten verbonden. De veiligheidsscan is namelijk een initiatief van de politie Rijnmond.

Pagina 36 /135

•

Vitaal houden c.q. versterken van winkelcentra in de drie kernen - Veel energie is het afgelopen jaar gestoken in de verdere fysieke versterking van de centra van alle drie de kernen. In Bleiswijk zijn marktpartijen bezig met de voorbereidingen voor twee ontwikkellocaties. Het gaat om de Brandhorstlocatie en de locatie aan de Plaats Noord. In Bergschenhoek zijn de plannen van marktpartijen voor de locatie Rabobank/C 1000 een slag verder gekomen. Het Rabo Bouwfonds gaat de locatie verder ontwikkelen; In Berkel en Rodenrijs zijn de plannen voor de centrumlocaties Kerksingel en het parkeerterrein tegenover Hans Textiel en voor de grootschalige uitbreiding 2e fase weer verder uitgewerkt. De gemeente zal in 2008 het overleg over de centrumvisie met betrokken partijen verder voortzetten; - De projecten Keurmerk Veilig Ondernemen voor de winkelgebieden zijn in 2007 blijven rusten. In 2008 zal de verantwoordelijkheid voor het KVO van de politie naar de gemeente overgeheveld worden; - De nieuwe geharmoniseerde marktverordening is in juli 2007 door u vastgesteld.

•

Opzet Economisch Platform, overige overlegstructuren en bijeenkomsten - Op 6 maart 2007 heeft de burgemeester, samen met vertegenwoordigers van vijf ondernemersorganisaties, de Intentie-overeenkomst “Ontwikkeling Economisch Platform Lansingerland” ondertekend. Overheid en bedrijfsleven spraken daarmee de intentie uit om binnen een jaar te komen tot de oprichting van een Economisch Platform Lansingerland. Het Platform gaat bestaan uit een groep ondernemende vertegenwoordigers van de diverse ondernemersorganisaties en gemeente die een waardevolle bijdrage kunnen leveren als denktank, samenwerkingspartner en klankbord. Het Economisch Platform gaat een agenda opstellen van zaken die bijdragen aan een duurzame ontwikkeling van de gemeente. De mogelijke vermindering van de administratieve lastendruk komt ook aan de orde. In vervolg op de maart-bijeenkomst heeft op 5 juli 2007 een eerste bijeenkomst plaatsgevonden over de oprichting van het Platform. Vervolgens is er gewerkt aan het opstellen van een Startconvenant en een Economische Agenda 2008-2011. Het startconvenant is op 29 januari 2008 door alle partijen ondertekend; - Het afgelopen jaar is ook het overleg met de besturen van de verschillende ondernemersorganisaties in Lansingerland gestructureerd. De wethouder Economische Zaken heeft regulier overleg gehad met Stichting Winkelpromenade Berkel Centrum, winkeliersvereniging Bruisend Bergschenhoek, de winkeliersvereniging Bleiswijk, Ondernemend 3B en LTO Noord Glaskracht afdeling Oostland; - De gemeente heeft verder ondersteuning verleend om te komen tot de oprichting van een afdeling Lansingerland van Koninklijke Horeca Nederland; - Wij hebben in 2007 4 bedrijfsbezoeken afgelegd; - Lansingerland is op de kaart gezet door onder meer deelname aan de vakbeurs Provada (Professionele Vastgoeddagen), en het geven van interviews aan en het plaatsen van advertenties in gerenommeerde dagen vakbladen. Tijdens de grootste tuinbouwvakbeurs ter wereld, de Horti Fair, heeft de gemeente alle bedrijven uit Lansingerland bezocht.

•

Glastuinbouw, agro-business en greenport. - Zoals eerder aangegeven hebben wij samen met de andere gemeenten gewerkt aan de totstandkoming van een integrale visie Greenport Westland-Oostland. De visie was eind 2007 in concept gereed en wordt begin 2008 afgerond en aan de besturen van de participerende Greenportgemeenten voorgelegd. - De gemeente Lansingerland is binnen de Greenport Westland-Oostland belast met de communicatie. In 2007 is een aanvang gemaakt met het opzetten van een communicatietraject voor de Greenport.

Pagina 37 /135

•

Ontwikkelen duurzaam glas - In samenwerking met de gemeente Pijnacker-Nootdorp is eind 2007 een ontwikkelingsvisie opgesteld. Dit plan zal in 2008 nader inhoudelijk en financieel worden uitgewerkt, waarna besluitvorming zal plaatsvinden over voortgang van het project; - Het afgelopen jaar zijn ook diverse activiteiten ontplooid om te komen tot uitbreiding van de glastuinbouw in de Overbuurtsepolder. Het gaat om het gebied langs de Cyclamenweg, Petuniaweg en verlengde Krokussenweg. Civieltechnische, financiële en juridische voorbereidingen zijn getroffen en verwervingen hebben plaatsgevonden. Daarnaast is voor het te ontwikkelen gebied een subsidieaanvraag in het kader van het Fonds Economische Structuurversterking (FES) ingediend én gehonoreerd. Feitelijke aanleg zal in 2008 plaatsvinden; - Op 29 juni 2007 opende minister Verburg de Wageningen UR Glastuinbouw aan de Violierenweg in Bleiswijk. Dit kennisinstituut ontwikkelt nieuwe concepten voor teelten, productiesystemen en bedrijven. Er wordt onder meer gewerkt aan de ontwikkeling van geconditioneerd telen, de energie-leverende kas en volledige geautomatiseerde productiesystemen; - Het belang van Greenport is in 2007 verder onderstreept door onder meer het organiseren van werkbezoeken aan innoverende glastuinbouwbedrijven. Zo is er op 30 oktober 2007 een Chinese delegatie uit de regio Jiangsu ontvangen. Op 28 november 2007 brachten milieucoördinatoren van Nederlandse ambassades een bezoek aan Lansingerland.

*** Wat heeft het gekost? Lasten en Baten Programma Economie en Glastuinbouw Begroting 2007

Begroting 2007

(voor wijziging)

(na wijziging)

Rekening 2007

Lasten

13.198

24.198

24.315

Baten

84.147

84.147

53.211


70.949

59.949

28.896

Toevoeging reserves

0

0

0


0

0

0

70.949

59.949

28.896


De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2007 (na wijziging) en de rekening 2007 zijn: Product -

Voor-/nadeel

Bedrag

-

-

Toelichting -


Nummer

Afdeling

Markten en standplaatsen

310.000


Baten marktgelden

311.000


Pagina 38 /135

2.8. Programma 8 Bereikbaarheid en Mobiliteit Het programma Bereikbaarheid en Mobiliteit omvat de volgende beleidsvelden: Openbaar vervoer, Auto-, fietsen voetgangersverkeer, Parkeren (vrachtwagens, auto’s, fietsen), Mobiliteitsplannen, N209/ N470/ A13 en A16. * Wat wilden we bereiken/wat hebben we bereikt? Een sterk groeiende gemeente zal slechts kunnen overleven als de bereikbaarheid en de mobiliteit van goede kwaliteit zijn. Veiligheid en doorstroming zijn kernbegrippen in het beleid. Meer inwoners die in de gemeente komen wonen, werken en recreëren leggen immers een grotere druk op de fysieke infrastructuur. Dat vraagt in de eerste plaats om een integraal verkeers- en vervoersplan, waarbij de bestaande gemeentelijke plannen geactualiseerd en geharmoniseerd worden en waarbij verkeersonveilige situaties worden geïnventariseerd. Ook zal een samenhangend fietspadenplan met logische en veilige intergemeentelijke verbindingen worden ontwikkeld. Naast aandacht voor een goede doorstroming op de weg en in het bijzonder aandacht voor het tracé A 13/16 ligt het accent op het bevorderen van het openbaar vervoer en voor de aanleg van veilige fietsvoorzieningen. De • • • •

beoogde maatschappelijke effecten zijn samengevat: Een consistent verkeers- en vervoersbeleid; Een goede bereikbaarheid en een veilige en leefbare omgeving; Bevorderen van hoogwaardig openbaar vervoer; Georganiseerd parkeren.

Het beleid voor de gemeente is vastgelegd in de volgende kaderstellende nota’s en verordeningen: • Hoofdwegenstructuur (voor autoverkeer) (maart 2005/ Berkel en Rodenrijs) • Kadernota Openbaar Vervoer van Stadsregio Rotterdam (2005) • Nota Mobiliteit (rijksbeleid) • Regionaal Verkeer- en Vervoerplan (RVVP) 2003-2020 (regionaal beleid) ** Wat hebben we daarvoor gedaan? •

Opstellen van een integraal verkeers- en vervoersplan In juli 2007 is de aanzet gegeven voor het project Mobiliteitsplan Lansingerland. Dit plan beoogt een integrale beleidsvisie voor mobiliteit in en de bereikbaarheid van Lansingerland te geven. De diverse reismotieven en vervoerwijzen komen aan de orde. Naast de beleidsvisie zal het plan ook een uitvoeringsprogramma van infrastructurele en niet-infrastructurele maatregelen gaan bevatten. Het maken van het plan is december 2007/januari 2008 aanbesteed en zal naar verwachting eind 2008 gereed zijn.

•

Rijksweg A13/A16 Rijkswaterstaat is eind 2007 een studie gestart naar de haalbaarheid van een aantal tracévarianten voor rijksweg A13/A16. Deze studie kijkt ook naar de aansluiting van de gemeente op het rijkswegennet, het HWN (HoofdWegennet van Nederland). De studie is in het voorjaar van 2008 gereed.

•

Uitvoeringsagenda Regionaal Verkeer- en Vervoerplan (RVVP) In juni 2007 is de Uitvoeringsagenda RVVP 2007-2011 vastgesteld in de stadsregio. In dit programma is de beleidsmatige onderbouwing voor de projecten in de genoemde periode. De daadwerkelijke

Pagina 39 /135

uitvoering blijft overigens geprogrammeerd in het Regionaal Investeringsprogramma Verkeer en Vervoer (RIVV) en de daarop aansluitende Gebiedsgerichte Afspraken (GGA) waarin de financiering van de maatregelen is vastgelegd. •

Inpassing station Bleizo In juli 2007 heeft u onder meer besloten om de ontwikkelingsrichtingen “Referentie-plus” en “Landschap als podium” nader te onderzoeken en te komen tot een financiële verkenning. Het onderzoek naar de inpassing van station Bleizo is afgerond en verdere studies en onderzoeken zijn inmiddels gaande. In het voorjaar van 2008 zijn de resultaten daarvan te verwachten die een verdere richting aan deze ontwikkeling moeten geven. Tevens hebben wij een bestuursovereenkomst met Zoetermeer voor het Bleizogebied voorbereid. Eind januari 2008 heeft u besloten in te stemmen met de ontwikkelingsrichting “Landschap als podium” voor de verdere uitwerking en met de bestuursovereenkomst met de gemeente Zoetermeer voor het Bleizogebied.

*** Wat heeft het gekost? Lasten en Baten Programma Bereikbaarheid en Mobiliteit Begroting 2007

Begroting 2007

(voor wijziging)

(na wijziging)

Lasten

563.673

406.678

284.051

Baten

13.029

13.029

4.183

- 550.644

- 393.649

- 279.868


Rekening 2007

Toevoeging reserves

0

0

0


0

0

45.304

- 550.644

- 393.649

- 234.564



Voor-/nadeel

Bedrag

Verkeersmaatregelen ter land

Voordeel

100.000


Voordeel

45.000

Toelichting Voorgenomen investeringen zijn nog niet uitgevoerd, waardoor er minder kapitaallasten zijn. Het voordeel ontstaat door de onttrekking aan de reserve bijdrage afschrijvingslasten voor investeringen uit het verleden. Voor deze investeringen zijn bijdragen ontvangen van derden (Stadsregio, provincie) die jaarlijks gedeeltelijk worden onttrokken aan de reserve (gelijk aan de looptijd van de investering).


Nummer

Afdeling

Verkeersmaatregelen ter land

211.000


Openbaar vervoer

212.000


Pagina 40 /135

2.9. Programma 9 Ontwikkelingsbedrijf/grondzaken Het programma Ontwikkelingsbedrijf (Grondzaken vanaf de begroting 2008) omvat het volgende beleidsveld: Grondexploitaties. * Wat wilden we bereiken/wat hebben we bereikt? De financiële functie hebben wij gedefinieerd als “de reguliere begroting inclusief de grondexploitaties”. Een goede aansluiting tussen de grondexploitaties en de begroting is belangrijk. Daarover zullen spelregels worden vastgesteld. De grondzaken zijn van groot belang voor de inkomsten van de gemeente, terwijl daarbij tevens de grootste risico’s worden gelopen. Het is daarvoor van belang een instrumentarium te ontwikkelen om te sturen op risico’s en kansen, als mede het beheersen van risico’s. De beoogde maatschappelijke effecten zijn samengevat: • Een grond(aankoop)beleid opstellen met strategische- en beheerszaken. Overige doelstellingen (op basis van collegeprogramma 2007), waaronder: • Binnen de financiële kaders inzetten op groene wijken; • Vastgoedbeleid/beheer opzetten. Het beleid voor de gemeente is vastgelegd in de volgende kaderstellende nota’s en verordeningen: • Exploitatieverordening Grondexploitatie Het startjaar 2007 en de gevolgen van de fusie hebben geringe invloed gehad op de voortgang van de projecten. De realisatie van reeds in uitvoering genomen projecten is gecontinueerd. Daarnaast is een aantal belangrijke contracten gesloten die weer uitzicht bieden op productie in de komende jaren. Onderstaand treft u een overzicht aan van het aantal opgeleverde woningen in 2007. Kern Bergschenhoek Kern Berkel en Rodenrijs Kern Bleiswijk

7 738 70

Totaal Lansingerland

815

Als speerpunt voor het eerste halfjaar in 2007 hebben wij onder meer ingezet op de herziening van de grondexploitaties en het maken van een risicoanalyse van de lopende exploitaties in Lansingerland, ook in relatie tot het weerstandsvermogen. De actualisatie van de grondexploitatie en de bijbehorende risicoanalyse heeft uitgewezen dat de geplande projecten op een, voor de gemeente, financieel verantwoorde wijze kunnen worden gerealiseerd. Vastgoedbeheer Lansingerland heeft circa 50 gebouwen/complexen in de vastgoedportefeuille, ten behoeve van een sterk uiteenlopende doelgroep van gebruikers. Het beheer en onderhoud van de gebouwen in voormalige 3Bgemeenten werd voorheen op verschillende wijzen aangestuurd. In 2007 is een aanzet gegeven om dit te harmoniseren.

Pagina 41 /135

** Wat hebben we daarvoor gedaan? •

•

Grondexploitatie in november 2007 heeft u de actualisatie van de grondexploitatie en de risicoanalyse op de grondexploitaties vastgesteld; - in het onderzoeksplan (zgn. artikel 213 a doelmatigheidsonderzoek door het college) voor 2008, is een voorgenomen onderzoek opgenomen bij de grondexploitatie: “stand van zaken van de uitvoering van de aanbevelingen om beheersingsmaatregelen voor de verschillende risico’s te nemen”. Vastgoed - Het jaar 2007 heeft vooral in het teken gestaan van het wegwerken van achterstallig onderhoud aan de gebouwen, uitvoeren van urgente reparaties in het kader van het storingsonderhoud, het inventariseren van het contractonderhoud en het herstructureren van de ambtelijke huisvesting (Spillen); - Voor 2007 heeft beheer en onderhoud, op basis van bestaande gegevens en middelen, een jaarplan onderhoud op objectniveau opgesteld. Aan Sporthal Rijneveen, Het Polderhuis, Buurthuis ’t Schooltje, Craenenborgh Scouting, Dienstencentrum de Leeuwerik zijn in dit kader buitenschilderwerken uitgevoerd. In sporthal de Ackers zijn aanpassingen aan de ontruimingsinstallatie gepleegd (zie ook programma 2); - Opzetten van een beheerorganisatie Vastgoed en inzicht creëren in de gebruikers- en exploitatiegegevens van de gebouwen door het opstellen van een geactualiseerde gebouwcartotheek; - Bewaken van de conditie van de gebouwen en voorkomen van achterstallig onderhoud door tijdig preventief technisch onderhoud uit te voeren. Voor het optimaliseren van het beheer van de gebouwen is een start gemaakt met het opstellen van meerjaren-onderhoudsplannen; - Structureel overleg over nieuw te bouwen of te renoveren panden, met als doel een eenduidig kwaliteitsniveau te generen binnen Lansingerland. Door vroegtijdige advisering over te maken keuzes, kan voor een betere beheersing van de onderhoudskosten in de beheerfase gezorgd worden; - Er is een aanzet gegeven voor de harmonisatie van het accommodatiebeheer en gebouwbeheer, onder andere om te bezien of de uitvoering in eigen beheer of uitbesteed zal worden.

*** Wat heeft het gekost? Lasten en Baten Programma Ontwikkelingsbedrijf/Grondzaken Begroting 2007

Begroting 2007

(voor wijziging)

(na wijziging)

Rekening 2007

Lasten

0

1.400.000

85.622.985

Baten

0

0

83.740.256


0

- 1.400.000

- 1.882.730

Toevoeging reserves

5.891

0

21.045.283


0

1.400.000

23.531.603

- 5.891

0

603.591


Pagina 42 /135

De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2007 (na wijziging) en de rekening 2007 zijn: Product Lasten

Voor-/nadeel

Bedrag

Nadeel

85.623.000

Toelichting De grondexploitatieprojecten waren niet opgenomen in de begroting 2007. In de jaarrekening 2007 zijn de

Baten

Voordeel

83.740.000

Nadeel

21.045.000

grondexploitatieprojecten conform het BBV wel verantwoord (budgettair neutraal).


Het saldo van dit programma (voordeel € 604.000) betreft het saldo van het product Advisering


Voordeel

23.532.000

grondzaken algemene dienst (€ 15.000) en de vrijval van de voorziening Kwaliteit Vinex (€ 588.000).


Nummer

Afdeling

Projecten grondexploitatie

830.

Strategische ontwikkeling

Pagina 43 /135

2.10. Programma 10 Ruimtelijke Ordening, Volkshuisvesting en Milieu Het programma Ruimtelijke Ordening, Volkshuisvesting en Milieu omvat de volgende beleidsvelden: Bestemmingplannen, Volkhuisvesting, Woonwagenkampen, Bouw- en sloopvergunning, Planschades, Vastgoedregistratie, Monumentenzorg, Keurmerk veilig wonen/omgeving, Milieuwetten/handhaving. * Wat wilden we bereiken/wat hebben we bereikt? Binnen de beschikbare (schaarse) ruimte in onze gemeente doen veel functies een beroep op de fysieke ruimte. In Lansingerland vindt op basis van het Vinex akkoord grootschalige woningbouw plaats. Daarnaast leggen de glastuinbouw, agro-business en andere economische bedrijvigheid beslag op de ruimte. Na de Vinexontwikkeling moet er evenwicht komen tussen wonen, werken en recreëren. Hoog op de agenda staat de regionale planologie zoals de Zuidvleugel en RR 2020. Dit is van belang gezien de specifieke geografische ligging van onze gemeente op het snijpunt van drie regio’s. Woonkwaliteit wordt gekenmerkt door diversiteit. Zo is afgesproken dat minstens 20% van het bouwvolume bestemd is voor sociaal bereikbare huur- en koopwoningen. In een te ontwikkelen stimuleringsprogramma zal speciaal aandacht worden besteed aan de bouw van seniorenwoningen, betaalbare starterwoningen en levensloopbestendige woningen. Ook zullen woon-welzijn-zorgprojecten worden ontwikkeld. De gemeente Lansingerland dient in de periode 2005-2010 4.800 woningen op te leveren, waarvan 1.196 sociaal bereikbare woningen. Volgens de huidige planning en prognose zullen wij circa 5.500 woningen opleveren in de periode 20052010, waarvan circa 1.000 sociaal bereikbare huurwoningen. Volgens deze planning blijven we binnen de afspraken met de Stadsregio Rotterdam. Verder zullen wij u via voortgangsrapportages over de voortgang van de woningbouwplanning informeren. Luchtkwaliteit, afvalverwerking (programma 11), geluidshinder en milieueducatie zijn belangrijke aandachtspunten in het milieubeleid. Er zal een milieubeleidsplan voor Lansingerland worden opgesteld. Daarbij zal ook aandacht worden besteed aan handhavingsaspecten (zie ook het programma 4 Integrale Veiligheid). De beoogde maatschappelijke effecten zijn samengevat: • Evenwicht in wonen, werken en recreëren; • Bouwen van minstens 20% sociaal bereikbare huur- en koopwoningen/ gematigde grondprijzenontwikkeling; • Een leefbare gemeente met een schoon milieu. Overige doelstellingen (op basis van collegeprogramma 2007), waaronder: • bewust inzetten op duurzaamheid. Het beleid voor de gemeente is vastgelegd in de volgende kaderstellende nota’s en verordeningen: • Nota Ruimte • RR 2020 • Destructieverordening • Bouwverordening • Bestemmingsplannen • DCMR werkplan (jaarlijks)

Pagina 44 /135

** Wat hebben we daarvoor gedaan? •

Studie aanpassing bouwprogramma Lansingerland, in relatie tot Parkstad in wording Verrichten van een haalbaarheidstudie naar de woningbouwproductie in de gehele periode heden 2015 om de productie terug te brengen naar het niveau van afspraken met de Stadsregio. Dit in het kader van de ontwikkeling van Parkstad (waaronder groen en mogelijk herzien van woningtypen); Voor wat betreft het bouwprogramma 2007 is voortgeborduurd op de regionale afspraken die de drie voormalige gemeenten afzonderlijk hebben gemaakt. Een eventuele aanpassing van het woningbouwprogramma zal mede moeten worden getoetst aan de Toekomstvisie resp. Structuurvisie en de financiële gevolgen van deze aanpassing.

•

Milieubeleid Ter uitvoering van het milieubeleid is in 2007 o.m. het volgende gedaan: - concept-milieubeleidsplan (mbp) opgesteld. De kaders/visienota zijn in 2007 opgesteld en besproken met u. Het ontwerp milieubeleidsplan is op 29 januari 2008 in ons college besproken. Hierin worden veel maatregelen opgenomen, alsmede uit te werken beleid. Uitgangspunt voor de uitvoering van het milieubeleidsplan zijn huidige bezetting en middelen. Het concept mbp wordt medio maart met u besproken. Daarna wordt het ontwerp 6 weken ter inzage gelegd. Uitwerking van een en ander zal (grotendeels) starten in 2008; - Er is binnen de stadsregio een klimaatconvenant afgesloten met een CO2 reductiedoelstelling. Uitwerking hiervan vindt plaats in 2008. Onderdeel van dit convenant is een onderzoek naar toepassing van restwarmte uit het havengebied in Lansingerland; wij hebben de beleidsnota Hogere Waarden in het kader van de Wet geluidhinder in november 2007 vastgesteld. Hierin is de uitwerking geregeld van de procedure inzake de besluitvorming voor een hoger waardebesluit uit de Wet geluidhinder. De noodzaak voor deze regeling vloeit voort uit een herziening van de Wet geluidhinder; wij hebben, tezamen met 5 omliggende gemeenten, een bulkcontract afgesloten met energieleverancier Dong voor de inkoop van groene stroom per 2008.

•

Watermanagement - Start met uitvoering maatregelen Waterplan Berkel en Rodenrijs 2006 (2e helft 2007). De maatregelen zijn nog niet uitgevoerd in 2007. Dit komt vanwege de benodigde prioritering in de werkzaamheden en het ontbreken van een projectleider bij het Hoogheemraadschap van Delfland. In 2007 is wel een begin gemaakt met de voorbereiding voor de uitvoering van deze projecten in 2008. -

•

Inzichtelijk maken van de wettelijke taken in het kader van Kaderrichtlijn Water. In december 2007 hebben de beide waterschappen een gezamenlijk onderzoek afgerond naar de taakstelling voor het gebied van de gemeente Lansingerland en mogelijkheden voor het halen van die taken. Bij het (vooralsnog) ontbreken van een nationaal wettelijk kader voor de uitvoering van deze Kaderrichtlijn is de gemeente gehouden aan de samenwerking in het Regionaal Bestuurlijk Overleg voor het stroomgebied Rijn-West, in het bijzonder voor de deelstroomgebieden van Delfland en Schieland. De gemeentelijke bijdrage aan de inspanningsverplichting blijft vooralsnog beperkt tot de reeds voorziene rioleringsmaatregelen, die voortkomen uit de plannen van de voormalige gemeenten en in het op te stellen nieuwe Gemeentelijke Rioleringsplan (verwachte bespreking met u in het 4e kwartaal 2008).

Structuurvisie (start 2007) In november 2007 hebben wij opdracht gegeven tot het uitwerken van de strategische visie en ruimtelijke verkenning voor de structuurvisie tot een visie op de toekomst van Lansingerland. De werkzaamheden voor een toekomstvisie zijn eind 2007 gestart. Deze toekomstvisie moet mede de basis vormen voor de op te stellen structuurvisie. In de loop van 2008 kan dan ook een begin gemaakt gaan worden met het maken van een structuurvisie.

Pagina 45 /135

•

Beleidsregels voor de plaatsing van UMTS/GSM-masten (voor eind 2007) Er is een ontwerpnotitie Antennemasten opgesteld eind 2007. De notitie wordt door ons het eerste kwartaal 2008 besproken. Nadat de conceptnotitie is goedgekeurd, wordt deze in overeenstemming met de Inspraakverordening ter inzage gelegd. Wij informeren u gelijktijdig. Na afloop van de inspraakprocedure zal de notitie door ons worden vastgesteld.

•

Opzet proefproject met 3B wonen voor beheer en onderhoud in een wijk (wijkplan) Het is niet gelukt in 2007 al een proefproject op basis van een wijkplan op te starten. Wel is de voorbereiding hiervoor samen met 3B Wonen opgestart. Er ligt een eerste verkenning in welke wijk en op welke wijze we de proef zouden kunnen starten. Begin 2008 verwachten wij een start van het proefproject.

•

Actualisering van bestemmingsplannen In 2007 heeft een inventarisatie plaatsgevonden van de bestemmingsplannen in Lansingerland (aantal > 65). De actualisering (plannen mogen niet ouder zijn 10 jaar) is nodig om de te voldoen aan de nieuwe Wet ruimtelijke ordening, die naar verwachting 1 juli 2008 in werking treedt. In 2008 wordt het programma opgezet voor het gefaseerd uitvoeren van deze actualisatieslag (periode 2008-2013).

*** Wat heeft het gekost? Lasten en Baten Programma Ruimtelijke Ordening, Volkshuisvesting en Milieu Begroting 2007

Begroting 2007

(voor wijziging)

(na wijziging)

Lasten

3.156.319

3.415.119

3.281.820

Baten

4.739.480

4.769.480

5.631.577

1.583.161

1.354.361

2.349.757

Toevoeging reserves

1.393.361

1.393.361

1.038.967


1.214.070

692.870

85.700


1.403.870

653.870

1.396.490


Rekening 2007

De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2007 (na wijziging) en de rekening 2007 zijn: Product Milieubeheer

Voor-/nadeel

Bedrag

Voordeel

582.000

Toelichting Het voordeel is ontstaan doordat er een 3-tal geraamde saneringen niet in 2007 zijn uitgevoerd (Bergboezem, Rottekade, Leeuwenhoekweg).

Structuur- en bestemmingsplannen

Voordeel

900.000

Betreft de in 2007 beschikbaar gestelde dividenduitkering van de Glastuinbouwontwikkelingsmaatschappij Overbuurtse Polder (G.O.P.). Het bedrag is gestort in de algemene reserve.

Gemeentelijke woningexploitatie

Voordeel

375.000

Op dit product staan ten onrechte kapitaallasten geraamd voor geldleningen, welke verstrekt zijn aan de woningbouwvereniging. Deze kosten zijn conform het BBV verantwoord op de kostenplaats Kapitaallasten. De begroting 2008 is hierop aangepast.

Woonwagens en woonwagencentra

Voordeel

98.000

De ramingen vanuit de begroting 2007 betreffen een

Pagina 46 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting optelling van de ramingen uit de 3B-gemeenten. In 2007 zijn alle lasten geboekt, zodat de conclusie kan worden getrokken dat de raming te hoog is geweest. Momenteel wordt aan een juiste onderbouwing van de ramingen voor 2008 en 2009 gewerkt.

Bouw- en woningtoezicht

Nadeel

816.000

Wegens het achterblijven van afgifte van bouwvergunningen van Vinex-wijken is er minder ontvangen dan geraamd.


Nadeel

325.000

Betreft een geraamde onttrekking aan de reserve ter dekking van de uitgaven van de sanering van de Bergboezem. De uitgaven hebben nog niet plaatsgevonden, dus er heeft ook nog geen onttrekking aan de reserve plaatsgevonden. In afwijking van de begroting 2007 is hier overigens sprake van een voorziening.


Nadeel

651.000

In de begroting is een toevoeging aan de reserve In afwachting Fonds Dorpsuitleg geraamd (€ 393.000). Door minder grondverkoop is deze raming niet verwezenlijkt. Wel heeft er een storting plaatsgevonden in de algemene reserve van het 2e voorschot bijdrage Glastuinbouwontwikkelingsmaatschappij Overbuurtse Polder (G.O.P.) van € 900.000. Ook planschadebedragen zijn ten laste gebracht van de algemene reserve voor een bedrag van circa € 85.000.


Nadeel

139.000

In de begroting is een onttrekking geraamd voor kapitaallasten van het woonwagencentrum van € 39.570 en een onttrekking van € 100.000 voor de kosten van handhaving. De werkelijke onttrekking is € 942.


Voordeel

861.000

De meeropbrengst van de bouwleges wordt gestort in de reserve Projecten (Bestemd). De opbrengst is € 861.000 lager uitgevallen dan geraamd, waardoor de storting in de reserve lager is.


Nummer

Afdeling

Milieubeheer

723.000


Handhaving milieubeheer

723.100



810.000

Strategische ontwikkeling

Gemeentelijke woonexploitatie

820.000



822.000



822.100/101


Vangnetregeling huursubsidie

822.200


Woningtoewijzing

822.300


Anti-speculatiebeding

822.400


Leges bouwvergunningen

823.000


Pagina 47 /135

2.11. Programma 11 Beheer Openbare Ruimte Het programma Beheer Openbare Ruimte omvat de volgende beleidsvelden: Wegen, verhardingen, kunstwerken, Riolering, Speelvoorzieningen, Begraafplaatsen, Straatmeubilair, Openbaar groen, Oppervlaktewaterbeheer (Schieland/Delfland), Bodemkwaliteit, Straatreiniging en gladheidsbestrijding, Openbare verlichting, kabels en leidingen, Gemeentewerven, Afval en ongediertebestrijding. * Wat wilden we bereiken/wat hebben we bereikt? De kwaliteit van Lansingerland zal voor een belangrijk deel worden afgemeten aan de mate waarin wij er in slagen om de kwaliteit van de hoogwaardige buitenruimte te handhaven en te verbeteren. Bij een goede bereikbaarheid (programma 8) en het realiseren van een goed, veilig en schoon woon-, werken leefniveau (programma’s 4, 7 en 10) is het nodig om civieltechnische werken (zowel boven als onder de grond) duurzaam in stand te houden, nieuw aan te leggen en te onderhouden. De beoogde doelstelling is het handhaven en verbeteren van een kwalitatief hoogwaardige ruimte. Ondanks de fusie per 2007 en de extra energie die dat gekost heeft, zijn wij er in geslaagd de kwaliteit van het openbare gebied van de bestaande kernen te continueren en op een aantal plaatsen te verbeteren. ** Wat hebben we daarvoor gedaan? •

Riolering buitengebied In het buitengebied lopen de projecten “aansluiten buitengebied op riolering” conform planning. In 2007 zijn o.a. bij de woningen/bedrijven aan de Rottekade, Rottebandreef, Hoeksekade en Bergwegzuid in de kern Bergschenhoek en Kleihoogt en Pastoor Verburghweg in de kern Berkel en Rodenrijs voorzieningen gemaakt waar deze op aangesloten kunnen worden;

•

Afvalwater In de kern Berkel en Rodenrijs is het project AfvalwaterTransportSysteem (ATS) in volle gang. Op diverse plaatsen worden nieuwe hoofd-rioolgemalen gebouwd en persleidingen gelegd, zodat vanaf medio 2008 het afvalwater van de kern Berkel en Rodenrijs niet meer binnen de eigen gemeentegrenzen hoeft te worden gezuiverd, maar naar AWZI Harnaschpolder getransporteerd kan worden, alwaar het gezuiverd zal worden;

•

Onderhoud openbaar gebied Op diverse plaatsen binnen de gehele gemeente is klein en groot onderhoud aan de het openbare gebied uitgevoerd. Ten aanzien van de verharding is een start gemaakt met het wegwerken van de achterstand in de kern Bleiswijk. Binnen de kern Bergschenhoek zijn de verhardingen van de Oosteindseweg/Warmoezeniersweg en De Kulck gereconstrueerd. Ook is in 2007 de Leeuwenkuil en De Veld en Beemd integraal aangepakt. In de kern Berkel en Rodenrijs is de herinrichting van Dorp Zuid afgerond en is met de bouw van de nieuwe kade en herinrichting de Rodenrijseweg tussen Klapwijkseweg en Laan van Romen weer terug op keurhoogte gebracht;

•

Groenrenovatie De bij groenrenovatie in de kern Bergschenhoek geconstateerde asbestverontreiniging is gesaneerd in 2007;

Pagina 48 /135

•

Onderhoud speelvoorzieningen Er is een start gemaakt aan het wegwerken van de achterstand in het beheer en onderhoud van de speelvoorzieningen (van in het bijzonder de kern Bleiswijk). Dit naar aanleiding van de in het voorjaar van 2007 uitgevoerde veiligheidsinspectie. Over de aanpak van het wegwerken van achterstanden met de grootste prioriteit bent u middels raadsvoorstel BR0700064 geïnformeerd;

•

Meldingen en klachten Om invulling te geven aan een doorontwikkeling van het afdelingsoverstijgende werkproces rond meldingen en klachten openbare ruimte is in 2007 SIM-meldpunt operationeel geworden;

•

Beheerssystemen/beheerplannen - De beheersystemen van Groen, Wegen en Riolering zijn geharmoniseerd en geactualiseerd in 2007. Voor het gebouwbeheer is in 2007 een beheersysteem aangeschaft en geïmplementeerd. Er is een start gemaakt met de inventarisatie van watergangen, duikers, beschoeiingen en bruggen. - In 2007 hebben wij opdracht gegeven voor het maken van een planning van de noodzakelijke actualisatie van de beheerplannen;

•

Overleg verkeerswerkzaamheden In 2007 is de inzet van de Verkeersadviesgroep (lokaal) en Verkeerschap (regionaal) geoptimaliseerd. In deze overlegvormen worden lokale en regionale (weg)werkzaamheden op elkaar afgestemd;

•

Pilot wijkgericht werken In 2007 is een plan van aanpak gemaakt voor de pilot wijkgericht werken voor het project “Oranjebuurt” in de kern Berkel en Rodenrijs (zie ook programma 10);

•

Water In samenwerking met de Hoogheemraadschappen van Delfland en Schieland zijn werkzaamheden uitgevoerd in het kader van de “Kaderrichtlijn Water” (KRW) en “Gewenst Grond- en Oppervlaktewater Regime” (Gegor). Vanuit de KRW heeft dat geresulteerd in een gebiedsrapportage met maatregelen. Wat betreft Gegor zijn de problemen bij de verschillende gemeenten inzichtelijk gemaakt;

•

Milieubeleidsplan Er is een start gemaakt met het opstellen van een milieubeleidsplan. Onderdeel daarvan is het bezien van de mogelijkheid van ondergrondse afvalverzameling in nieuwe en bestaande wijken (zie ook programma 10).

*** Wat heeft het gekost? Lasten en Baten Programma Beheer Openbare Ruimte Begroting 2007

Begroting 2007

(voor wijziging)

(na wijziging)

Lasten

13.635.500

16.878.787

15.987.164

Baten

10.062.968

10.061.718

12.048.559

- 3.572.532

- 6.817.069

- 3.938.604

Toevoeging reserves

291.681

7.001.681

2.291.108


618.000

2.435.992

796.229

- 3.246.213

- 11.382.758

- 5.433.483



Rekening 2007

Pagina 49 /135


Voor-/nadeel

Bedrag

Voordeel

2.678.0000

Beheer/onderhoud wegen, straten en pleinen

Toelichting Betreft voornamelijk een geraamde bijdrage aan de kapitaaldienst (€ 2.675.000) in verband met een onttrekking uit de reserve. De onttrekking heeft niet plaatsgevonden, omdat de kosten nog niet zijn gemaakt. Op het programma Algemene dekkingsmiddelen levert dit een nadeel op.

Beheer/onderhoud wegen, straten

Nadeel

119.000

en pleinen, overige voorzieningen

De onderhoudskosten op deze post zijn € 95.000 hoger uitgevallen dan geraamd. De raming was op een ander product opgenomen. Dit is in de begroting 2008 aangepast. Bovendien is op dit product € 24.000 uitgegeven aan schadegevallen, welke niet in de begroting waren geraamd.

Waterkering, afwatering en

Voordeel

359.000

Aan onderhoud is veel minder uitgegeven dan in de

Voordeel

202.000

Door niet uitgevoerde investeringen zijn de

landaanwinning Speelvoorzieningen

begroting was geraamd. kapitaallasten lager dan geraamd.


Voordeel

3.035.000

In de begroting 2007 is middels een begrotingswijziging een toevoeging van € 4.000.000 opgenomen (betreft Landscheidingspark). Deze begrotingswijziging is ten onrechte in de begroting opgenomen. Dit leidt op het programma Actief in Lansingerland onder toevoeging/onttrekking reserves tot een nadeel. De lasten en baten hadden in de grondexploitatie geraamd moeten worden. Het resterende verschil betreft een foutieve begrotingswijziging naar aanleiding van de najaarsnota (nadeel € 548.000) en een voordeel van € 1.625.000 naar aanleiding van de bestemming van het jaarrekeningresultaat 2006. Dit leidt op programma Algemene Dekkingsmiddelen tot een nadeel. Het restant wordt verklaard door een lagere onttrekking aan de reserve bijdrage afschrijvingslasten als gevolg van achterblijvende investeringen.


Voordeel

35.000

Vooral betrekking op een onttrekking vanuit de reserve bijdrage afschrijvingslasten (€ 31.000).


Nummer

Afdeling

Kunstwerken

210.000

Beheer & onderhoud

Beheer/onderhoud wegen, straten en pleinen

210.100

Beheer & onderhoud

Beheer/onderhoud wegen, straten en pleinen, Overige

210.200

Beheer & onderhoud

Straatreiniging

210.300

Beheer & onderhoud

Gladheidsbestrijding

210.400

Beheer & onderhoud

voorzieningen

Openbare verlichting

210.500

Beheer & onderhoud

Waterkering, afwatering en landaanwinning

240.000

Beheer & onderhoud

Pagina 50 /135

Producten

Nummer

Afdeling

Beheer en onderhoud openbaar groen

560.000

Beheer & onderhoud

Evenementen/volksfeesten

560.100

Beheer & onderhoud

Speelvoorzieningen

580.300/350


Inzameling en verwerking huishoudelijk afval

721.000

Beheer & onderhoud

Bestrijding zwerfvuil en graffiti

721.100

Beheer & onderhoud

Inzameling Chemisch afval

721.200

Beheer & onderhoud

Beheer en onderhoud riolering

722.000

Beheer & onderhoud

Rioolgemalen

722.100

Beheer & onderhoud

Ongediertebestrijding

723.200


Lijkbezorging

724.000

Beheer & onderhoud

Baten afvalstoffenheffing

725.000


Baten rioolrechten

726.000


Pagina 51 /135

2.12. Programma 12 Autonome paragraaf Een programma is een samenhangend geheel van activiteiten. Per programma worden doelstellingen opgenomen en de prestaties die zullen worden verricht om die doelstellingen te realiseren. De raad stelt de programma’s vast en heeft daarmee rekening te houden met de kaders van het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV). Het programma Autonome paragraaf voldoet niet aan dat besluit. Het programma, zoals dat in de begroting 2007 nog was opgenomen, is gericht op een weergave van de algemene dekkingsmiddelen en geeft daarmee geen beeld van een samenhangend geheel aan activiteiten. Voor de algemene dekkingsmiddelen is een overzicht voorgeschreven. Dit overzicht en een toelichting op dit overzicht treft u aan in hoofdstuk 2.14 en hoofdstuk 4.

Pagina 52 /135

2.13. Programma 12a Kostenplaatsen In de begroting 2007 was nog een apart programma Kostenplaatsen opgenomen. Ook voor het programma Kostenplaatsen geldt dat het geen inzicht biedt in een samenhangend geheel van activiteiten. De lasten en baten van het programma Kostenplaatsen zijn in deze jaarrekening opgenomen onder de algemene dekkingsmiddelen. Voor de algemene dekkingsmiddelen is een overzicht voorgeschreven. Dit overzicht en een toelichting op dit overzicht treft u aan in hoofdstuk 2.14 en hoofdstuk 4.

Pagina 53 /135

2.14. Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Overzicht algemene dekkingsmiddelen Dit betreft de baten en lasten die in de primitieve begroting waren opgenomen onder programma 12 Autonome paragraaf en programma 12a Kostenplaatsen. Lasten en Baten

Totaal Lasten

Begroting 2007

Begroting 2007

(voor wijziging)

(na wijziging)

Rekening 2007

23.210.499

24.682.873

32.232.389

- Lokale heffingen

157.612

232.612

202.547

- Algemene uitkering

729.121

729.121

4.348.553

- Dividend

161.790

161.790

29.292

- Saldo financieringsfunctie

843.000

843.000

0

0

0

0

21.318.976

22.716.350

27.651.997

44.997.276

56.203.273

61.503.454

7.592.743

7.592.743

7.636.716

28.393.121

30.381.277

33.858.726

4.031.923

5.864.892

7.790.121

985.715

891.874

6.097.267

0

259.690

0

3.993.774

11.212.797

6.120.623

21.786.777

31.520.400

29.271.065

- Btw - Overigen Totaal Baten - Lokale heffingen - Algemene uitkering - Dividend - Saldo financieringsfunctie - Btw - Overigen Resultaat voor bestemming Toevoeging reserves

1.500.000

22.274.597

35.661.005


3.110.124

21.014.124

32.161.877

23.396.901

30.259.927

25.771.937


De belangrijkste verschillen tussen de begroting 2007 (na wijziging) en de rekening 2007 zijn: Product Lokale heffingen

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting

Voordeel

74.000

Dit voordeel wordt vooral veroorzaakt door een hogere OZB-opbrengst van circa € 60.000. Dit betreft met name de meeropbrengst als gevolg van opgelegde kohiers over voorgaande jaren.

Algemene uitkeringen

Nadeel

142.000

Dit nadeel is ontstaan als gevolg van de maartcirculaire en de meicirculaire en verrekeningen over voorgaande jaren.

Dividend

Voordeel

2.058.000

Betreft voornamelijk de niet geraamde UPC-gelden van € 1.850.000 (zijn toegevoegd aan de reserve UPC / zie onder Toevoeging/onttrekking reserves).

Saldo financieringsfunctie

Voordeel

6.048.000

In de begroting 2007 is op dit product ten onrechte een bedrag voor rente langlopende geldleningen geraamd (€ 843.000). De werkelijke uitgaven zijn conform het BBV op de kostenplaats Kapitaallasten verantwoord. Het uiteindelijke renteresultaat van de kostenplaats

Pagina 54 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting Kapitaallasten is in de jaarrekening 2007 verantwoord op dit product (ca. € 4.000.000). In de begroting 2007 was de raming ten onrechte opgenomen onder het product Overige algemene dekkingsmiddelen. De bespaarde rente die wordt toegevoegd aan de reserves is circa € 1.000.000 hoger dan begroot. Bovenstaande onderdelen zijn in de begroting 2008 op de juiste onderdelen geraamd.

Saldo BTW

Nadeel

260.000

Betreft een foutieve raming in de begroting 2007, afkomstig vanuit de begroting van een van de 3 voormalige gemeenten. In de begroting 2008 is deze raming niet meer opgenomen.

Overige algemene

Nadeel

10.028.000

dekkingsmiddelen

Een nadeel van € 4.845.597 wordt verklaard door een foutieve administratieve begrotingswijziging op dit product. De wijziging had opgenomen moeten worden onder Toevoeging/onttrekking reserves en leidt op dit onderdeel in deze jaarrekening dan ook tot een voordeel (zie onder Toevoeging/onttrekking reserves). In de begroting 2007 was de raming van het renteresultaat van de kostenplaats kapitaallasten ten onrechte opgenomen op dit product. Het uiteindelijke renteresultaat van de kostenplaats kapitaallasten is in de jaarrekening 2007 verantwoord op het product Saldo financieringsfunctie (ca. € 4.000.000). Verder is binnen dit product sprake van een aantal voor- en nadelen als gevolg van het op foutieve posten ramen van lasten en baten. Deze voor- en nadelen vallen voor het grootste gedeelte binnen dit product tegen elkaar weg. Bovenstaande onderdelen zijn in de begroting 2008 op de juiste onderdelen geraamd.


Nadeel

1.850.000

Betreft de niet geraamde toevoeging van de UPC-


Nadeel

1.709.000

Betreft de toevoeging van de bespaarde rente aan

gelden aan de reserve UPC. de diverse reserves. Aan alle reserves wordt 1,25% rente toegevoegd, met uitzondering van de reserve bijdrage afschrijvinglasten, hieraan wordt 4,5% toegevoegd. Toevoeging/onttrekking reserves

Voordeel

23.741.000

Betreft de door de raad vastgestelde maar niet in een begrotingswijziging vertaalde onttrekking aan de algemene reserve voor de vorming van de nieuwe reserve nieuwbouw gemeentehuis € 21.400.000), een foutieve administratieve begrotingswijziging (zie onder Overige algemene dekkingsmiddelen) en nog enkele kleinere onttrekkingen.


Nadeel

21.303.000

Betreft de door de raad vastgestelde maar niet in een begrotingswijziging vertaalde toevoeging aan de nieuwe reserve nieuwbouw gemeentehuis

Pagina 55 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting (€ 21.400.000). Daarnaast nog een onttrekking vanuit de reserve bijdrage afschrijvingslasten in verband met investeringen aan gemeentehuizen en een onttrekking van € 26.000 uit de reserve nog te maken kosten 3B-gemeenten.


Nadeel

1.118.000

Betreft een geraamde onttrekking aan een reserve vanuit de begroting Berkel en Rodenrijs ter dekking van het begrotingstekort. Deze systematiek wordt vanaf 2007 niet meer toegepast en de onttrekking heeft dan ook niet plaatsgevonden. In de begroting 2008 is deze raming niet meer opgenomen.

Onvoorzien

Voordeel

1.124.000

Betreft het niet gebruikte deel van de post onvoorziene uitgaven 2007.

Onvoorzien In de primitieve begroting is in het programma ‘Autonome paragraaf’ een post voor onvoorziene uitgaven opgenomen van totaal € 352.192 (incidenteel en structureel). In het begrotingsjaar zijn de volgende begrotingswijzigingen ten laste (-/-) en ten gunste (+/+) van de onvoorziene uitgaven gebracht: Onderwerp

Begrotingswijziging in

Bedrag

raadsvergadering d.d. Saldo onvoorziene uitgaven 1 januari 2007

+/+ 352.192

Mutaties 2007: Ouderenadvisering en sociaal-cultureel werk

4e wijziging, 26-04-2007

-/- 23.000

Voorjaarsnota 2007


+/+ 357.968

Stedenbaan Bleizo (onderzoek)


-/- 50.000

e

Peuterspeelzaal Pinkelotje 2007

9 wijziging, 19-07-2007

Najaarsnota 2007


Saldo onvoorziene uitgaven 31 december 2007

-/- 38.556 +/+ 525.847 +/+ 1.124.451

Pagina 56 /135

3. Paragrafen 3.1.

Paragraaf Lokale heffingen

Deze paragraaf bevat informatie over de gemeentelijke heffingen. In deze paragraaf wordt ingegaan op de heffingen die qua besteding gebonden zijn (zoals afvalstoffenheffing en rioolrecht) en op de heffingen waarvan de besteding niet van te voren al is bestemd (zoals OZB en hondenbelasting). Tevens zal worden ingegaan op een aantal ontwikkelingen van het afgelopen jaar. In de gemeente Lansingerland kennen we de volgende gemeentelijke heffingen: • Onroerend-zaakbelasting (OZB) • Hondenbelasting • Afvalstoffenheffing • Rioolrecht • Leges • Lijkbezorgingsrechten • Marktgelden • Precariobelasting

Onroerend-zaakbelasting Iedere eigenaar en/of gebruiker van een bedrijfspand (= niet-woning) en iedere eigenaar van een woning ontvangt jaarlijks een aanslag Onroerend-zaakbelasting (OZB). Er zijn twee soorten belastingen (de eigenarenbelasting en de gebruikersbelasting). Voor woningen is er alleen een eigenarenbelasting. Het gebruikersdeel met ingang van 2006 is afgeschaft. Jaarlijks bepaalt de gemeente de waarde van de onroerende zaak, de zogeheten WOZ1-waarde. In Lansingerland worden verschillende tarieven gehanteerd voor woningen en niet-woningen (tariefsdifferentiatie). De tarieven voor niet-woningen liggen hoger dan voor woningen. Dit is een politieke keuze en het gevolg van de verschillen in de waardestijging tussen woningen en niet-woningen tijdens de diverse hertaxatierondes. Door de tariefsdifferentiatie wordt dit verschil in waardestijging verminderd en kan de lastendruk gelijk verdeeld blijven. Landelijke ontwikkelingen Met ingang van 2006 is het gebruikersdeel van de OZB op woningen afgeschaft. Tegelijkertijd is de hoogte en de toegestane stijging van de overige tarieven gemaximeerd. De toegestane stijging van de OZB tarieven wordt jaarlijks bepaald en via de circulaires van het gemeentefonds kenbaar gemaakt. In het bestuursakkoord tussen het Rijk en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten van 8 juni 2007 is afgesproken dat deze maximering echter met ingang van 2008 wordt afgeschaft. Na 2007 wordt de maximering daarmee dus weer ongedaan gemaakt. Tarieven In 2007 is het tarief voor de OZB geharmoniseerd. De harmonisatie heeft de nodige capaciteit gevergd van medewerkers binnen het cluster belastingen. De WOZ-bestanden zijn volledig doorgelicht en op elkaar afgestemd. Op basis van deze harmonisatie heeft begin 2007 de definitieve tariefsbepaling plaatsgevonden De tarieven voor 2007 zijn als volgt worden: Woningen Eigenaar Gebruiker

1

Tarief 2007 € 2,40 Is afgeschaft

Wet Waardering Onroerende Zaken

Pagina 57 /135

Niet-Woningen Eigenaar Gebruiker

Tarief 2007 € 3,65 € 2,92

De geraamde opbrengst versus de werkelijke opbrengst voor 2007 is als volgt: Raming opbrengst Onroerende-zaakbelasting 2007 Begroot 2007 Werkelijk 2007 Woningen Eigenaren 5.010.478 4.955.261 Niet woningen Eigenaren 1.220.033 1.404.058 Gebruikers 983.234 914.636 Totale opbrengst

7.213.745

7.273.955

Hondenbelasting Tarieven 2007 De hondenbelasting voor het houden van één hond bedroeg in 2007 € 61,20, terwijl de aanslag voor twee honden € 85,68 was. De aanslag voor een geregistreerde kennel bedroeg € 183,60. Controle Eén van de maatregelen om de volledigheid na te streven is controle. Iedereen die een aanslag zou moeten krijgen dient die ook werkelijk te krijgen. Het is namelijk aannemelijk dat zonder regelmatige controle het aantal geregistreerde honden direct afneemt. Er wordt een plan opgesteld om jaarlijks een kwart van de gemeente te controleren. Op deze wijze wordt de gemeente in een periode van 4 jaar in zijn geheel gecontroleerd.

Afvalstoffenheffing Iedere gemeente heeft de plicht tot het inzamelen van huishoudelijke afvalstoffen binnen haar grondgebied. De gemeente kan hiervoor een afvalstoffenheffing instellen. Dit is in Lansingerland het geval. Er bestaan twee tarieven: één tarief voor eenpersoonshuishoudens en één tarief voor meerpersoonshuishoudens. Tarieven Het tarief voor afvalstoffen in de gemeente Lansingerland is geharmoniseerd. Bij de afvalstoffen wordt uitgegaan van 100% kostendekkendheid. De uitgaven worden verhoogd aan de hand van de door IRADO opgegeven prijscorrectie. De tarieven voor 2007 waren als volgt: Afvalstoffenheffing eenpersoonshuishouden meerpersoonshuishouden

Tarief 2007 € 273,60 € 342,-

Rioolrecht De rioolrechten worden geheven ter vergoeding voor de kosten voor de aanleg en het onderhoud van het rioleringsstelsel. Het rioolrecht wordt geheven van de eigenaar van de onroerende zaak. De gemeenteraad stelt telkens voor een bepaalde periode een gemeentelijk rioleringsplan (GRP) vast. Het plan bevat ten minste: • Een overzicht van de in de gemeente aanwezige voorzieningen voor de inzameling en het transport van afvalwater en een aanduiding van het tijdstip waarop die voorzieningen naar verwachting aan vervanging toe zijn. • Een overzicht van de in de door het plan bestreken periode aan te leggen of te vervangen rioleringsvoorzieningen.

Pagina 58 /135

• • •

Een overzicht van de wijze waarop deze voorzieningen worden beheerd. De gevolgen voor het milieu van de aanwezige voorzieningen en van de in het plan aangekondigde activiteiten. Een overzicht van de financiële gevolgen van de in het plan aangekondigde activiteiten.

Het vastgestelde GRP wordt periodiek geëvalueerd om te zorgen dat de kostendekkendheid van het rioolrecht gehandhaafd blijft. Uitgangspunt is dat de kosten voor de rioleringsvoorzieningen 100% worden gedekt uit de rioolrechten. De rioolrechten dienen overigens uiterlijk met ingang van 2009 geharmoniseerd te zijn. De drie voormalige gemeenten hadden ieder een andere grondslag voor het bepalen van het rioolrecht. De harmonisatie is in volle gang en zal in de loop van 2008 zijn beslag krijgen zodat met ingang van 2009 op basis van een grondslag de rioolrechten kunnen worden geheven. Een en ander hangt ook samen met de opstellen van een GRP voor de gemeente Lansingerland. Hierover is in de paragraaf kapitaalgoederen het nodige vermeld. Voor de informatie op dat gebied verwijzen wij u daarom naar de paragraaf kapitaalgoederen. Tarieven In 2007 zijn de tarieven nog niet geharmoniseerd en vindt in de drie voormalige gemeenten de heffing dus plaats op basis van de grondslag van die voormalige gemeente. De tarieven voor 2007 waren als volgt:

eigendom woningen eigendom niet-woningen gebruiker gebruiker < 500 m3 gebruiker per extra 500m3

Bleiswijk 150,00 gedifferentieerd -

Bergschenhoek 161,64 -

Berkel en Rodenrijs 174,00 265,00

Leges In 3B-verband is afgesproken om uniformering van de legesverordeningen op de agenda te plaatsen. Als gevolg van andere prioriteiten is het tot een concrete aanpak nog niet gekomen. De bouwleges zijn eind 2007 inmiddels wel afzonderlijk bekeken. De uitkomsten van het onderzoek hiernaar zullen wij op korte termijn met u bespreken.

Lijkbezorgingrechten De lijkbezorgingrechten zijn nog niet geharmoniseerd. Dit zal in de loop van 2008 zijn beslag krijgen. Het dekkingspercentage bedraagt ca. 15 %.

Marktgelden De marktgelden zijn in de begroting 2007 gelijk gehouden. Het dekkingspercentage bedraagt op basis van de begroting 2007 ca. 45 %.

Precariobelasting De precariobelastingen zijn in de begroting 2007 niet verhoogd. Een herziening van de verordening wordt voorbereid.

Gemeentelijke heffingsaanslag per 1 januari 2008 ENECO heeft met ingang van 1 januari 2008 het zogenaamde meeliftcontract opgezegd. Dit betekent dat met ingang van 2008 de inwoners van Lansingerland één gemeentelijke heffingsaanslag ontvangen. De nieuwe aanpak is in 2007 uitgewerkt en eind april 2008 zijn deze aanslagen dan ook verzonden.

Pagina 59 /135

3.2.

Paragraaf Weerstandsvermogen

De paragraaf weerstandsvermogen heeft tot doel om aan te geven in hoeverre de gemeente zelf in staat is om specifieke risico’s op te vangen. De paragraaf weerstandsvermogen bestaat uit twee belangrijke onderdelen, namelijk de weerstandscapaciteit en de risico’s. De weerstandscapaciteit is de mate waarin de gemeente zelf in staat is om niet begrote of niet verzekerde kosten te dekken. Onder de risico’s wordt verstaan de risico’s waarvoor geen afdoende maatregelen getroffen zijn en die van betekenis kunnen zijn voor de financiële positie van de gemeente. De gemeente probeert op dit ogenblik deze risico’s te benoemen en te kwantificeren. Dit is nodig omdat zowel de omvang van de risico’s als de kans op risico’s toeneemt. Daarom is het voor de gemeente Lansingerland van belang om voldoende weerstandscapaciteit te hebben. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van de gemeente voor het begrotingsjaar en voor de meerjarenbegroting. De paragraaf Weerstandsvermogen is als volgt opgebouwd. Eerst wordt een korte beschrijving van het financieel beleid gegeven, dan een overzicht van de eerste inventarisatie van de grote risico’s en de daarvoor benodigde weerstandscapaciteit, verder een berekening van de beschikbare weerstandscapaciteit en afsluitend komt de relatie tussen de benodigde weerstandscapaciteit en de beschikbare weerstandscapaciteit aan bod. Aanvullend wordt de invloed van toekomstig nieuw beleid op het weerstandsvermogen besproken en afgesloten wordt met het beleid omtrent het weerstandsvermogen in de komende jaren. Om de paragraaf weerstandsvermogen leesbaar te houden zal de problematiek slechts in grote lijnen worden behandeld. Een meer gedetailleerde analyse behoort thuis in een beleidsnota weerstandsvermogen. Deze nota wordt in 2008 opgesteld.

Inventarisatie risico’s Om de risico’s in kaart te brengen van de nieuwe gemeente Lansingerland dient een gemeentebrede risico-inventarisatie plaats te vinden. Deze inventarisatie heeft nog niet plaatsgevonden. Daarom voorlopig een eerste opsomming van risico’s: • Aankoop gronden en gebouwen als strategische aankopen. Onzeker is de dekking te zijner tijd. Dit is een continu risico zo lang als we het bezitten. Laag risico omdat gronden en gebouwen niet waarschijnlijk in prijs zullen dalen. • Planschades. Onzekerheid omtrent aanvragen en omvang. Dit is een semi-permanent risico omdat gedurende enkele jaren het slechts mogelijk is om planschade aan te vragen. Hoog risico omdat het zich geregeld voordoet. • Lagere algemene uitkering gemeentefonds door wijziging in herverdelingsmaatstaven en/of bezuinigingen van het Rijk. Voorlopig ingeschat als een laag risico gezien de huidige economische situatie en de voornemens van het kabinet. • Onderhoudsniveau in Lansingerland. Zo lang er onduidelijkheid bestaat over de staat van onderhoud van de gemeentelijke gebouwen, wegen, groen, verlichting, bruggen, wagenpark, riolering, et cetera loopt de gemeente Lansingerland aanzienlijke risico’s. We moeten hier wel een onderscheid maken tussen actualisatie van bestaande onderhoudsplannen waarbij het risico lager is dan het opstellen van geheel nieuwe onderhoudsplannen met een hoog risico. • Temporisering verkopen. Er bestaat onzekerheid omtrent de realisatie van verkopen van de VINEXwoningen en bedrijfsterreinen. Gemeente Lansingerland verkoopt veel gronden en gebouwen dus geven achterblijvende verkopen een aanzienlijk risico. De kans dat zich dit voordoet is niet groot vanwege de economische situatie. We schatten het als een laag risico in. • De zogenaamde ‘Open Eind’-regelingen genereren een risico voor de gemeente Lansingerland. De verstrekkingen van rolstoelen en andere individuele verstrekkingen, huishoudelijke zorg, schoolvervoer, WWB-voorzieningen zoals reguliere bijstand en armoede en minimabeleid, Beltax, et cetera zijn regelingen met een open eind. Het gebruik van deze regelingen kunnen we niet

Pagina 60 /135

• •

• • •

•

•

maximeren. We zien dit als een laag risico omdat we excessief gebruik niet waarschijnlijk achten. Het is een structureel risico. Subsidiebeleid. Onderwijshuisvesting. Betreft risico’s van permanent en tijdelijke huisvesting die nog niet in de meerjarenbegroting zijn opgenomen. Vanwege plicht van de gemeente om de onderwijsinstellingen binnen maximaal vijf jaar huisvesting aan te beiden als zij daartoe een aanvraag indienen, weten we niet wat en hoeveel we wanneer op moeten nemen. Borgstellingen. Risico’s in verband met verstrekte garanties voor leningen (kredietrisico). Risico’s, die samenhangen met de ontwikkeling van rentekosten. Dit risico betreft zowel de renteontwikkeling op de geldmarkt (korte termijn) als de renteontwikkeling op de kapitaalmarkt. De stijging van de kapitaalmarktrente kan met name bij consolidatie en herfinanciering van kapitaalmarktleningen grote nadelen veroorzaken. Overigens leidt de rentedaling tot voordelen. Sportaccommodaties. De toekomst/inrichting hiervan is onzeker als gevolg van groei of juist niet, buurgemeente die extra investeren tegen onze gemeentegrenzen aan en de gevolgen/intentie van de nieuwe subsidieverordening. Bij de uitvoering van de Wet werk en bijstand loopt de gemeente een financieel risico. Het rijk stelt een budget Inkomensdeel beschikbaar waaruit alle uitkeringslasten betaald moeten worden. Bij overschrijding van het budget dienen de kosten betaald te worden uit de algemene middelen. De gemeente Lansingerland krijgt naar verwachting te maken met een groei van het aantal uitkeringsgerechtigden o.a. vanwege de Vinex-taakstelling terwijl landelijk gezien het aantal uitkeringsgerechtigden daalt. Het macrobudget wordt op basis van de landelijke ontwikkelingen naar beneden toe bijgesteld waardoor er per gemeente minder budget Inkomensdeel beschikbaar is.

In deze opsomming van risico’s hebben we ook proberen aan te geven hoe we het risico inschatten. Immers risico’s hoeven op zich niet erg te zijn, zolang ze zich maar niet manifesteren. Om het ‘gevaar’ van risico’s zichtbaar te maken, hanteren we risicoprofielen. We gebruiken de gradaties: grote kans op zich voordoen, gemiddelde kans op zich voordoen en kleine kans op zich voordoen. Verder hebben we aangegeven hoe de risico’s zich in de tijd ontwikkelen. Daarbij maken we gebruik van de volgende indeling: • incidentele risico’s: impact is slechts eenmalig • semi-structurele risico’s: meerjarige impact waarvan de impact binnen een aantal jaren afneemt • structurele risico’s: blijvende impact Verbetertraject risico-inventarisatie In de paragraaf Weerstandsvermogen in de begroting 2008 is opgenomen dat eind 2007 het onderwerp risicomanagement opgepakt gaat worden. Sinds het opstellen van de begroting hebben zich personele ontwikkelingen voorgedaan waardoor het oppakken van het onderwerp risicomanagement niet mogelijk is gebleken. Naar verwachting zal dit niet eerder dan eind 2008 opgepakt kunnen worden. De betrokken activiteiten worden hierdoor ook uitgesteld. Naar verwachting zal eind 2008 een redelijke inventarisatie van de (gemeentebrede) risico’s mogelijk zijn. Bij de begroting 2009 zal deze paragraaf mogelijk een completer beeld geven van de risico’s. In de begroting 2010 zal dit in ieder geval gerealiseerd moeten zijn. Daarna begint het kwantificeren van de risico’s. In de begroting 2011 zullen de risico’s gekwantificeerd kunnen worden. Tegen die tijd zal het systeem van risicomanagement volwaardig werken en een plaats in de P&C-cyclus gekregen hebben. Rapportagemomenten aan de Raad van de risico’s Begroting/Kadernota: actualisatie risicoprofiel, weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen Tussenrapportages: nieuw aangegane risico’s, opgetreden risico’s en afgehandelde risico’s Jaarrekening: inventarisatie risico, weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen

Pagina 61 /135

Inventarisatie weerstandscapaciteit Er zijn twee componenten: het eigen vermogen en de onbenutte belastingcapaciteit. In de nota weerstandsvermogen wordt opgenomen of de post onvoorzien (incidenteel en structureel), stille reserves en bezuinigingsmogelijkheden ook tot het weerstandsvermogen gaan behoren. Vooralsnog hanteren we het eigen vermogen en de onbenutte belastingcapaciteit. Eigen vermogen De gemeente Lansingerland heeft op 31 december 2007 een eigen vermogen van € 117 miljoen (inclusief resultaat 2007). Het reservetotaal (exclusief resultaat 2007) bestaat uit een algemene reserve van € 13 miljoen, een algemene reserve grondexploitatie van € 8 miljoen en bestemmingsreserves van € 92 miljoen. De Raad kan deze bestemmingen allemaal wijzigen en daarom worden deze reserves ook meegenomen in de weerstandscapaciteit. Onbenutte belastingcapaciteit Lansingerland kan de OZB-tarieven verhogen. De onbenutte belastingcapaciteit is het verschil in opbrengsten tussen de fictieve maximale opbrengsten en de werkelijke opbrengsten. Als maximale tarieven hanteren we de artikel 12-norm van € 3,70 (woningen). Lansingerland hanteert € 2,40 (woningen). Dit resulteert in een onbenutte belastingcapaciteit voor 2007 van circa € 2,8 miljoen. De inventarisatie van de weerstandscapaciteit komt dus uit op een reserveomvang van € 113 miljoen en een onbenutte belastingcapaciteit van € 2,8 miljoen, totaal € 115,8 miljoen.

Relatie benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit Aangezien we nu nog niet de risico’s kunnen kwantificeren, is het niet mogelijk om een totaal risicobedrag te bepalen. In de volgende jaarrekening zult u hier wel een begin van kwantificering vinden met een onderverdeling in incidentele, semi-structurele en structurele bedragen. In de begroting 2010 doen we dan ook een uitspraak over het voldoende zijn van de weerstandscapaciteit. Nu is de uitspraak nog niet mogelijk omdat de risico-inventarisatie niet gemeentebreed degelijk is uitgevoerd.

Pagina 62 /135

3.3.

Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen

De gemeente Lansingerland heeft een groot eigen vermogen in kapitaalgoederen in de vorm van wegen, openbare verlichting, kunstwerken, openbaar groen, sportvelden en terreinen, speelvoorzieningen, riolering, water, gebouwen en kunst en monumenten in de buitenruimte. Het onderhoud van deze kapitaalgoederen is van groot belang voor het optimaal functioneren van de gemeente. Onderhoud is ook nodig om kapitaalvernietiging te voorkomen. Deze paragraaf geeft inzicht in de onderhoudsstaat van de gemeentelijke kapitaalgoederen en de planning (opgenomen in de bestuursopdracht ‘Actualisatie beheerplannen’) waarin harmonisatie van de beheerplannen wordt uitgevoerd. Doelstelling van het vervaardigen van de beheerplannen is dat de kapitaalgoederen op zo kort mogelijke termijn op een geharmoniseerde, planmatige, vastgestelde wijze worden beheerd en onderhouden.

Wegen en meubilair Wegbeheerders hebben vanuit de Wegenwet de zorgplicht voor de wegverharding. In de gemeente Lansingerland bestaat het areaal te onderhouden wegen totaal uit circa 2.200.000 m2 wegoppervlak. Voor het uitvoeren van de beheertaak wordt enerzijds klein onderhoud, het verhelpen van klachten en calamiteiten uitgevoerd en anderzijds worden groot onderhoud en herinrichtingen ingezet. Om goed inzicht te krijgen in de huidige stand van het complete wegareaal over de gehele gemeente Lansingerland is in het 2e kwartaal van 2007 een weginspectie uitgevoerd. In 2008 wordt een nieuw geharmoniseerd beheerplan opgesteld. Groot onderhoudswerkzaamheden en herinrichtingen zijn conform de vastgestelde beheerplannen van de oude gemeentekernen voortgezet. Er is een start gemaakt met het wegwerken van de achterstand in de kern Bleiswijk. Binnen de kern Bergschenhoek zijn de verhardingen van de Oosteindseweg/Warmoezeniersweg en De Kulck gereconstrueerd. Ook is in 2007 de Leeuwenkuil en De Veld en Beemd integraal aangepakt. In de kern Berkel en Rodenrijs is de herinrichting van Dorp Zuid afgerond en is met de bouw van de nieuwe kade en herinrichting de Rodenrijseweg tussen Klapwijkseweg en Laan van Romen weer terug op keurhoogte gebracht. Naast groot onderhoudswerkzaamheden is het benodigde jaarlijkse klein onderhoud uitgevoerd. Hiermee is een garantie gewaarborgd met betrekking tot de veiligheid.

Openbare verlichting Het beheerareaal openbare verlichting bestaat uit circa 10.235 lichtmasten. Het beheer en onderhoud aan de openbare verlichting in de 3 kernen van Lansingerland is nog uitgevoerd op de wijze zoals het binnen de oude gemeenten werd gedaan. Dit bestaat uit regulier klein onderhoud (zoals groepsremplace, verhelpen storingen en calamiteiten) en groot onderhoud (vervangingsinvesteringen en laten voldoen aan de richtlijnen van de NSVV). Vooralsnog is deze manier van aanpak voor de kernen Bergschenhoek en Berkel en Rodenrijs toereikend om het areaal in huidige staat is te handhaven en de opschaling naar de huidige normen door te zetten. In beide kernen zijn in de voorgaande jaren hiervoor beheerplannen gemaakt. Een jaarlijks budget t.b.v. groot onderhoud wordt in een voorziening gestort, van waaruit de onderhoudskosten worden gedekt. Omdat er voor de kern Bleiswijk geen beheerplan is en geen budget voor grootschalige renovatie is meegenomen, is er in 2007 volstaan met het meest noodzakelijk onderhoud en vervangingen. In 2009 zullen de oude beheerplannen geharmoniseerd worden en de kern Bleiswijk zal daar aan worden toegevoegd, zodat er een nieuw beheerplan openbare verlichting is. Hiermee kan dan richting toekomst aangegeven worden waar de technische en financiële knelpunten en mogelijkheden zitten.

Kunstwerken De budgetten voor kunstwerken waren in 2007 uitsluitend toereikend om klein onderhoud en reparaties uit te voeren benodigd om de veiligheid te kunnen handhaven. Dit kleine onderhoud is ad hoc uitgevoerd op grond van meldingen of geconstateerde gebreken.

Pagina 63 /135

Om inzicht te krijgen in de structurele onderhoudskosten is een beheerplan nodig. De eerste stap richting een beheerplan is inzicht te verkrijgen in de kwaliteit en kwantiteit van de te beheren objecten. In 2007 is een start gemaakt met de inventarisatie van watergangen, duikers, beschoeiingen en bruggen. Deze stap zal in 2008 worden gezet. Middels het beheerplan, dat voor 2009 op de planning staat, zal inzicht gegeven kunnen worden in de toekomstig te verwachten exploitatielasten om deze kapitaalgoederen op niveau te houden. De verwachting is dat dit waarschijnlijk (veel) hoger uit zal komen dan tot op heden geraamd is.

Openbaar groen Het totale areaal openbaar groen bestaat uit: Bergschenhoek Bomen (st)

Berkel en Rodenrijs

Bleiswijk

Lansingerland

4.510

3.331

4.118

11.959

Bosplantsoen (m2)

33.831

43.703

47.428

124.962

Heesters (m2)

69.432

85.588

104.517

259.537

8.002

8.319

9.205

25.526

Gazon (m2)

164.996

234.220

87.771

486.987

Ruig gras (m2)

293.986

111.494

408.370

813.850

Hagen (m)

Ten behoeve van het onderhoud van openbaar groen is enerzijds regulier onderhoud uitgevoerd van bomen, beplantingen, gras en bermen. Daarnaast is groot onderhoud uitgevoerd bij groenvoorzieningen die versleten en aan vervanging toe waren. Het reguliere onderhoud is noodzakelijk om het groen in stand te houden en is deels door de eigen buitendienst uitgevoerd. Daarnaast is een deel van de werkzaamheden op basis van een aantal onderhoudsbestekken uitbesteed (maaibestek, schoffelbestek e.d.). Groot onderhoud is vrijwel geheel uitbesteed, op basis van renovatiebestekken. Kleine aanpassingen zijn zo veel mogelijk in eigen beheer uitgevoerd. Bij de fusie is het geautomatiseerde groenbeheersysteem geharmoniseerd. Hierbij zijn enerzijds de inventarisatiegegevens van de die kernen samengevoegd tot één database. Daarnaast zijn geharmoniseerde werkpakketten voor de verschillende groencategorieën (bijv. gazon, bomen, hagen, rozen e.d.) opgesteld. Omdat dit geautomatiseerde beheersysteem de basis is voor o.a. bestekken, beheer- en beleidsplannen is dit systeem regelmatig geactualiseerd. Geharmoniseerde plannen (beleid, structuur en beheer) zijn er nog niet. In 2008 zal een nieuw Groenbeheerplan worden opgesteld. Wenselijk zou zijn vooruitlopend aan het beheerplan een geharmoniseerd Groenstructuurplan op te stellen. Binnen de huidige beschikbare capaciteit is dat echter niet mogelijk. De bestaande structuur-, beheer- en beleidsplannen van de verschillende kernen zullen als vertrekbasis dienen voor de op te stellen plannen.

Pagina 64 /135

Sportvelden en terreinen In elke kern van Lansingerland is een sportpark aanwezig. Per sportpark verschillen de aanwezige voorzieningen: Bergschenhoek Berkel en Rodenrijs Bleiswijk Voetbal Ja Ja Ja Hockey Nee Ja Ja Tennis Ja Ja (geprivatiseerd) Ja (geprivatiseerd) Honkbal / Softbal Ja Nee Nee Jeu de Boules Nee Nee Ja Handbal Nee Ja Nee Atletiek Nee Nee Ja Korfbal Nee Nee Ja Regulier onderhoud is deels door de eigen buitendienst uitgevoerd. Daarnaast is een deel van de werkzaamheden op basis van een aantal onderhoudsbestekken uitbesteed. Groot onderhoud is vrijwel geheel uitbesteed. Het reguliere en groot onderhoud is erop gericht geweest de voorzieningen in stand en bespeelbaar te houden.

Speelvoorzieningen In de gemeente Lansingerland liggen 137 openbare speelterreinen. Alle speeltoestellen (situering en type) zijn vastgelegd in Mi2Groen, het geautomatiseerde groenbeheersysteem. De logboekgegevens van de speeltoestellen, zoals leverancier, typenummer, jaar van plaatsing zijn, voor zover bekend, hier aan toegevoegd. De speelvoorzieningen worden regelmatig geïnspecteerd. Hierbij wordt bekeken of de voorzieningen voldoen aan de veiligheidsnormen volgens het Warenwetbesluit Attractie- en speeltoestellen. De verplichte uitgebreide jaarlijkse inspectie is uitgevoerd door een hierin gespecialiseerd bedrijf. Daarnaast zijn de speelvoorzieningen eenmaal per kwartaal door eigen dienst visueel en functioneel geïnspecteerd. Geconstateerde gebreken zijn zo spoedig mogelijk opgelost. Uit de meeste recente jaarlijkse inspectie, uitgevoerd in het voorjaar van 2007, is een grote beheerachterstand in de kern Bleiswijk gebleken. Deze achterstand is ontstaan door het vrijwel volledig ontbreken van groot onderhoud. In alle gevallen bleken de toestellen de maximale levensduur c.q. afschrijvingstermijn ruim overschreden te hebben. De gesignaleerde achterstand is in 2007 grotendeels verholpen. Om het verder ontstaan van beheerachterstanden te voorkomen zal in 2008 een Speelbeheerplan worden opgesteld. Dit beheerplan zal inzicht geven in de structurele kosten van het beheer en onderhoud van de speelvoorzieningen en de benodigde capaciteit c.q. arbeidsbehoefte van de eigen dienst.

Riolering De riolering is een onmisbare voorziening voor het verwijderen van afvalwater uit de woonomgeving, ter bescherming van de volksgezondheid en het milieu. De gemeente heeft een zorgplicht voor een doelmatige inzameling en transport van het afvalwater binnen haar grondgebied. De aanleg, het beheer en onderhoud van de riolering is een hieruit voortvloeiende gemeentelijke taak.

Pagina 65 /135

Het te beheren areaal bestaat uit de volgende onderdelen: Berkel en Rodenrijs

Bergschenhoek

Bleiswijk

Lansingerland

Lengte gemengd riool (km)

24,7

17,81

47,4

89,91

Lengte gescheiden riool (km)

58,9

69,32

28,8

157,02

Lengte drukriool en persl. (km)

ca. 25

ca. 25

27,47

ca. 77

Totaal aantal putten (st.)

2.497

2.517

1.905

6.919

0

2

1

3

Kolken reinigen mach. (st.)

5.406

4.300

3.595

13.301

Kolken reinigen hand. (st.)

687

700

2.000

3.387

Aantal hoofdgemalen (st.)

35

18

14

67

ca. 145

291

98

ca. 534

Electra aansl. Gem./BBB (st.)

68

72

68

208

Centr. Aanst. Gemalen (st.)

50

ca. 57

17

ca. 124

Bergbezinkvoorzieningen (st.)

Aantal minigem. (drukr.) (st.)

In 2008 zal het geharmoniseerde Gemeentelijk Rioleringsplan vastgesteld worden. Dit vormt tevens de basis voor het kostendekkingsplan en het daaraan gekoppelde rioolrecht. Tot het opnieuw open vaststellen van het geharmoniseerde beleid rond de zorgplicht is er verder gegaan met de uitvoering van de werkzaamheden zoals ze in eerdere rioleringsplannen zijn vastgesteld. In het buitengebied lopen de projecten “aansluiten buitengebied op riolering” conform planning. In 2007 zijn o.a. bij de woningen/bedrijven aan de Rottekade, Rottebandreef, Hoeksekade en Bergweg-zuid in de kern Bergschenhoek en Kleihoogt en Pastoor Verburghweg in de kern Berkel en Rodenrijs voorzieningen gemaakt waar deze op aangesloten kunnen worden. In de kern Berkel en Rodenrijs is het project AfvalwaterTransportSysteem (ATS) in volle gang. Op diverse plaatsen worden nieuwe hoofd-rioolgemalen gebouwd en persleidingen gelegd, zodat vanaf medio 2008 het afvalwater van de kern Berkel en Rodenrijs niet meer binnen de eigen gemeentegrenzen hoeft te worden gezuiverd, maar naar AWZI Harnaschpolder getransporteerd kan worden, alwaar het gezuiverd zal worden.

Water Het onderhoud van water bestaat vooral uit regulier onderhoud, zoals het uitmaaien van de watergangen en de oevers. Daarnaast valt baggeren onder het groot onderhoud. Ook de beschoeiingen en duikers moeten onderhouden worden om een goed functioneren van het water te garanderen. Binnen Lansingerland hebben we te maken met 2 waterschappen die het waterkwantiteit- en waterkwaliteitbeheer in handen hebben. De kern Berkel en Rodenrijs met circa 200.000 m2 meter water valt onder de keur van het Hoogheemraadschap van Delfland. De kernen Bleiswijk en Bergschenhoek met ongeveer de dubbele hoeveelheid oppervlaktewater vallen onder de keur van het Hoogheemraadschap van Schieland en Krimpenerwaard. Binnen de oude kernen is voor elke kern apart in de afgelopen jaren een baggerplan opgesteld en vastgelegd in samenwerking met het desbetreffende Hoogheemraadschap met een langlopende geldigheidsduur. Voor 2007 zijn de baggerwerkzaamheden conform deze plannen uitgevoerd. In 2009 worden de huidige baggerplannen geharmoniseerd en zal, voor zover mogelijk met de 2 hoogheemraadschappen, binnen hetzelfde proces een geharmoniseerd waterbeheerplan gemaakt worden.

Gebouwen De gemeente Lansingerland bezat in 2007 circa 85 gebouwen, voor een sterk uiteenlopende doelgroep van gebruikers. Het beheer en onderhoud van de gebouwen werd voorheen op verschillende wijzen aangestuurd, waarbij in 2007 een aanzet gegeven is dit verder te harmoniseren. Voor 2007 heeft de

Pagina 66 /135

afdeling vanuit bestaande gegevens in eigen beheer een jaarplan onderhoud op objectniveau opgesteld binnen de beschikbare financiële middelen. Het jaar 2007 heeft vooral in het teken gestaan van het wegwerken en voorkomen van achterstallig onderhoud (zo veel als mogelijk binnen de beschikbare financiële middelen), het uitvoeren van urgente reparaties in het kader van het storingsonderhoud en het herstructureren van de ambtelijke huisvesting (Spillen). In 2009 wordt het Beheerplan gebouwen vastgesteld. In 2007 is een start gemaakt meerjarenonderhoudsplannen samen te voegen en te actualiseren. Ter ondersteuning hiervan is het Vastgoed Beheer Informatie Systeem aangeschaft en geïmplementeerd.

Kunst en monumenten in de buitenruimte In geen van de voormalige kernen was een beheerplan voor kunst en monumenten in de buitenruimte beschikbaar. Het budget is beperkt; zelfs voor klein onderhoud is het beheerbudget niet toereikend. In 2007 is alleen onderhoud op basis van meldingen uitgevoerd. Dit heeft geresulteerd in de renovatie van het oorlogsmonument in Bergschenhoek. In 2008 wordt een inventarisatie en inspectie uitgevoerd. Op basis hiervan zal beleid worden opgesteld.

Pagina 67 /135

3.4.

Paragraaf Financiering

Treasury houdt zich bezig met risico’s die samenhangen met alle huidige en toekomstige kasstromen. Deze risico’s komen zowel voort uit de financieringsbehoefte, als uit de mutaties van de bestaande portefeuilles zoals vervroegde aflossingen, herfinanciering, renteaanpassing, et cetera. Het treasurybeleid is primair gericht op het waarborgen van financiële continuïteit door het resultaat en vermogen te beschermen tegen financiële risico’s en de organisatie financierbaar te houden. Deze bescherming vindt plaats door de renterisico’s en risico’s uit financiële posities te vermijden en te spreiden. Deze twee soorten risico’s zijn leidend. In principe zijn de uitgangspunten als volgt: - zorgdragen voor voldoende financierbaarheid op korte en lange termijn, - bewerkstelligen van passende financieringslasten, - beheersen van rente- en financieringsrisico’s, - risicomijdend aantrekken en uitzetten van gelden en - zorgdragen voor een effectief, veilig en efficiënt betalingsverkeer. Deze uitgangspunten leiden in ieder geval tot het zo nauwkeurig mogelijk toepassen van de matching tussen opgenomen en uitgezette gelden. Dit principe wordt ook in de komende periode doorgezet. Daarnaast wordt actief gebruik gemaakt van de wettelijke mogelijkheden om passende financieringslasten te bewerkstelligen. Dit resulteert in het zo maximaal mogelijk betrekken van de kasgeldlimiet bij financieringsbeslissingen vanwege diens flexibiliteit en lagere rente. In geen geval wordt de kasgeldlimiet onnodig overschreden. Gelden worden alleen aangetrokken in euro’s ter voorkoming van valutarisico’s.

Treasurybeheer Het treasurybeheer is de (beleids)uitvoering van de treasuryfunctie binnen de kaders van het door de raad vastgestelde treasurystatuut. De treasuryfunctie omvat alle activiteiten die zich richten op het sturen en beheersen van het verantwoorden van en het toezicht houden op de financiële vermogenwaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. De gemeente Lansingerland heeft als overheidsinstelling een AAA-rating en wordt dus als geldverstrekkers als zeer kredietwaardig beschouwd. De gemeente kan hierdoor tegen voordelige voorwaarden lenen.

Risicobeheer Gelden worden prudent uitgezet en niet bedoeld op het generen van inkomen door het lopen van overmatige risico’s. Het prudente karakter van deze uitzettingen wordt gewaarborgd door middel van de richtlijnen en de limieten zoals deze opgenomen zijn in het financieringsstatuut ofwel het voldoen aan de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd van maximaal 1 jaar en de rente-risiconorm op leningen met een looptijd vanaf 1 jaar.

Renterisico vlottende schuld (kasgeldlimiet) De Wet Fido verplicht gemeenten om per drie maanden aan de toezichthouder (Provincie Zuid-Holland) een rapportage te verstrekken over de liquiditeitspositie. Hierbij wordt vastgesteld of sprake is van een vlottende schuld of van een overschot aan vlottende middelen. De aldus bepaalde positie wordt vervolgens getoetst aan de kasgeldlimiet. Dit is het maximumbedrag waarvoor kortlopende financieringsmiddelen (looptijd < 1 jaar) aangetrokken mogen worden. De kasgeldlimiet wordt jaarlijks vastgesteld aan de hand van de betreffende ministeriële regeling bij de Wet Fido. Op dit moment is bepaald dat de kasgeldlimiet voor gemeenten een omvang heeft van 8,5% van het begrotingstotaal aan lasten vóór bestemming. Voor 2007 bedroeg het begrotingstotaal van de gemeente Lansingerland € 98.146.000 waarmee de kasgeldlimiet € 8.342.000 bedraagt.

Pagina 68 /135

Bedragen x € 1.000,-

1. Kasgeldlimiet in bedrag Begrotingstotaal

2007-01 98.146

2007-02 98.146

2007-03 98.146

2007-04 98.146

Toegestane kasgeldlimiet

8,5%

8,5%

8,5%

8,5%

Kasgeldlimiet in bedrag

8.342

8.342

8.342

8.342

0 18.510

0 12.211

6.667 3.106

15.333 -1.590

Netto-vlottende schuld (+) / middelen (-/-)

-18.510

-12.211

3.561

16.923

3. Toets kasgeldlimiet 2007 Omvang netto vlottende schuld Toegestane kasgeldlimiet

-18.510 8.342

-12.211 8.342

3.561 8.342

16.923 8.342

26.852

20.553

4.781

-8.581

2. Netto-vlottende schuld in bedrag Vlottende korte schulden Omvang vlottende middelen

Ruimte (+) / overschrijding (-) limiet

Uit voorgaande tabel blijkt dat de gemeente Lansingerland in de eerste helft van 2007 een overschot aan vlottende middelen heeft gehad. In het 4e kwartaal is dit omgeslagen in een netto vlottende schuld, waarbij de kasgeldlimiet zelfs is overschreden. Door de Provincie Zuid-Holland is ontheffing verleend voor het 4e kwartaal 2007 en het 1e kwartaal 2008. In de 1e helft van 2008 wordt een nieuwe langlopende geldlening afgesloten, waardoor de overschrijding van de kasgeldlimiet in het 2e kwartaal van 2008 voorbij zal zijn. Hierdoor ontstaat weer een situatie waarbij sprake is van ‘ruimte onder de kasgeldlimiet’.

Pagina 69 /135

Renterisico vaste schuld (renterisiconorm) Een renterisico kan worden gedefinieerd als het bedrag aan leningen dat in een bepaald jaar aan renteaanpassing onderhevig is. Dit bedrag bestaat uit het saldo van opgenomen en uitgezette leningen. Vanuit de Wet Fido geldt hiervoor een limiet van 20% van de stand van de vaste schuld per 1 januari. De vaste schuld is hierbij gedefinieerd als de opgenomen leningen met een rentetypische looptijd groter of gelijk aan 1 jaar. Met andere woorden: de Wet Fido is van oordeel dat het renterisico aanvaardbaar in de tijd is gespreid indien per saldo niet meer dan 20% van het bedrag aan opgenomen leningen per 1 januari in één jaar aan renteaanpassing onderhevig is. Het renterisico over 2007 heeft zich als volgt gemanifesteerd: Bedragen x € 1.000,2007 1a Renteherziening vaste schuld o/g 1b Renteherziening vaste schuld u/g 2 Netto renteherziening vaste schuld (1a - 1b)

0 0 0

3a Nieuw aangetrokken vaste schuld 3b Nieuw verstrekte lange leningen 4 Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a - 3b)

16.000 0 16.000

5 Betaalde aflossingen 6 Herfinanciering (laagste van 4 en 5) 7 Renterisico op vaste schuld (2 + 6)

43.563 16.000 16.000

Renterisiconorm: 8 Stand vaste schuld per 1 januari 9 Percentage conform ministeriële regeling 10 Renterisiconorm ( 8 x 9) Toets renterisiconorm: 11 Renterisiconorm (10) 12 Renterisico op vaste schuld (7) 13 Ruimte (+) / overschrijding (-) limiet; (11 - 13)

214.769 20% 42.954

42.954 16.000 26.954

Uit het verloop van het renterisico blijkt dat het renterisico in 2007 binnen de renterisiconorm is gebleven.

Werkprocessen en interne controle Momenteel is de noodzakelijke interne controle middels functiescheiding en gemachtigden ingericht. In 2008 worden de werkprocessen rondom de treasury beschreven en de interne controle verder uitgewerkt. De verantwoordelijkheden en bevoegdheden van actoren en treasuryactiviteiten worden beoordeeld en op eenduidige wijze schriftelijk vastgelegd waarbij de interne controle en met name functiescheiding optimaal is doorgevoerd.

Toekomstige jaren In 2008 zal in deze paragraaf ook het EMU-saldo opgenomen worden. Tevens streven we er dan naar om niet alleen het begrotingsjaar op te nemen en tegelijk een meerjarig overzicht te tonen van de diverse normen en overzichten. Verder zal er in 2008 in deze paragraaf de gewaarborgde geldleningen worden opgenomen en toegelicht.

Pagina 70 /135

3.5.

Paragraaf Bedrijfsvoering

De kwaliteit van de uitvoering van de programma’s is in grote mate afhankelijk van de kwaliteit van de bedrijfsvoering. Een goede bedrijfsvoering is dus belangrijk voor het uitoefenen van het gemeentelijke beleid, de dienstverlening aan burgers en de uitvoering van projecten. Wat verstaan we onder bedrijfsvoering? Bedrijfsvoering betreft de sturing en beheersing van de processen van het bedrijf. Het gaat daarbij zowel om de primaire als de ondersteunende processen. Het doel van deze sturing en beheersing is om het voorgenomen beleid (en de daarmee samenhangende doelstellingen van de gemeente) te kunnen realiseren. In onze fusiegemeente hebben we te maken met een nieuwe organisatie. Ook op het gebied van de bedrijfsvoering moet er nog veel worden opgezet. We zijn er nog niet, maar we weten wel welke richting we op willen. De bedoeling van deze paragraaf is de raad te informeren over de belangrijkste ontwikkelingen van een aantal onderdelen en instrumenten van de bedrijfsvoering binnen onze gemeente. Deze tekst is gelijk aan de begroting 2008 en is een eerste aanzet tot het een volwaardige paragraaf bedrijfsvoering. In 2008 gaan we in op planning & control, rechtmatigheid en de werkprocessen. In 2009 zullen we de paragraaf bedrijfsvoering verder uitbouwen, waarbij we een aantal onderwerpen specifieker zullen beschrijven. Wat betreft onderwerpen als organisatieontwikkeling, automatisering, informatievoorziening en communicatie volstaan wij dit jaar kortheidshalve met een verwijzing naar programma 1: ‘bestuur en burgers, instellingen, bedrijven’ van het collegeprogramma, waarin wij uitgebreid op deze onderwerpen ingaan.

Planning & control Om een organisatie op koers te houden is een goed werkend systeem van planning & control een belangrijke randvoorwaarde. De informatie moet gerelateerd zijn aan de doelstellingen, prestaties en het begrote bedrag. De rapportages horen bij te dragen aan het behalen van de doelstellingen. Wat verstaan we onder planning & control? Planning & control is een benaming voor het interne systeem van sturing en beheersing, gericht op het realiseren van de doelstellingen van de organisatie. Onder ‘sturen’ verstaan we ook het bijsturen van de uitvoering, als gaandeweg blijkt dat dit nodig is. De instrumenten van de planning (sturing) zijn bijvoorbeeld het collegeprogramma, de begroting en meerjarenbegroting. Met deze instrumenten kunnen we richting geven aan de organisatie. De instrumenten van de control (beheersing) zijn onder meer de tussentijdse rapportages, de jaarrekening en het jaarverslag. Deze instrumenten zijn bedoeld om de voortgang van de uitvoering te meten en indien nodig bij te sturen. Raad, college en ambtelijke organisatie De raad stelt in de programmabegroting de algemene kaders door de beleidsdoelen te bepalen. Dit is de kaderstellende rol van de raad. De doelstellingen worden waar mogelijk Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden (SMART) opgesteld. Achteraf kan men nagaan of de beleidsdoelen zijn bereikt. Dat is de controlerende rol. Ons college houdt zich bezig met de dagelijkse sturing en beheersing door de doelen te vertalen naar prestaties in de vorm van producten en diensten. De ambtelijke organisatie, ingericht op basis van het directiemodel, vertaalt deze doelen in inspanningen die moeten leiden tot de beoogde resultaten. Ons college legt over deze resultaten periodiek verantwoording af aan de raad. Relatie met het collegeprogramma 2007-2010 Het collegeprogramma hebben we ingedeeld in de door de raad vastgestelde programma’s van de begroting 2007 en het coalitieakkoord. Ieder programma is nader uitgewerkt aan de hand van de uitspraken ‘dit willen we bereiken’ en ‘dit gaan we ervoor doen’. Hierin beschrijven wij de strategische doelstellingen en de prioriteiten/speerpunten voor 2008. We hebben daarbij zorgvuldig gekeken naar de

Pagina 71 /135

onderwerpen van het coalitieakkoord. De gewenste resultaten/activiteiten zijn overgenomen en voorzien van een nadere planning of detaillering. In de programmabegroting 2008-2011 vindt men een verdere uitwerking. Over de stand van zaken van de uitvoering van het collegeprogramma rapporteren wij via het jaarverslag. Stand van zaken Planning & control moet in onze jonge gemeente geheel nieuw worden opgebouwd. Bij het opstellen van de programmabegroting 2008 zijn de eerste stappen daartoe gezet. Ten opzichte van de begroting van 2007 is er duidelijk een verbetering te zien. De doelstellingen en prestaties zijn redelijk in kaart gebracht en de eerste indicatoren zijn benoemd. Onze doelstelling op het gebied van planning & control De situatie van planning & control waarnaar we streven is dat de kaders en doelstellingen meetbaarder zijn geformuleerd en dat deze zijn opgenomen in de programmabegroting. Met periodieke rapportages gedurende het jaar wordt tussentijds al verantwoording afgelegd. Op grond van die informatie kan er worden bijgestuurd. De eindverantwoording in de jaarrekening en het jaarverslag is dan een optelsom van de eerdere rapportages, waarbij er conclusies en analyses aan worden toegevoegd.

Werkprocessen Er zijn weinig organisaties die zulke uiteenlopende producten voortbrengen als gemeenten. Hieraan liggen diverse werkprocessen ten grondslag. Wat verstaan we onder werkprocessen? Onder werkprocessen verstaan we de processen die nodig zijn voor het realiseren van een product of dienst voor een (interne) klant van de gemeente Lansingerland. Onze doelstelling op het gebied van werkprocessen Om via de werkprocessen te kunnen sturen en beheersen moeten we ze eerst beschrijven. Ons streven is dat uiteindelijk alle werkprocessen doeltreffend en doelmatig zijn ingericht en beschreven. Daarbij moet de interne controle zijn ingericht en naar behoren functioneren. Stand van zaken In 2007 hebben we een begin gemaakt om dit streven te verwezenlijken door de eerste processen te beschrijven. We hebben daarbij gezocht naar een bruikbaar ‘format’ voor de hele organisatie. Het doeltreffend en doelmatig zijn kan slechts nog beoordeeld worden in het eigen proces en niet tussen processen in het totale werkproces van de gemeente. De interne controle is op dit moment nog minimaal ingericht; dat wil zeggen daar waar het echt moet. Dit gaan we doen in 2008 en verder De komende jaren gaan we de volgende onderwerpen oppakken om de huidige situatie te verbeteren. In 2008 gaan we verder met het beschrijven van de werkprocessen. De contouren, mogelijkheden en noodzakelijkheden voor een goede interne controle worden dan zichtbaar. Vervolgens gaan we in 2009 beginnen met de uitvoering van de in 2008 ingestelde interne controle. Eind 2009 verwachten we veel werkprocessen beschreven te hebben. De afdelingen moeten dan in staat zijn om zelf de actualisatie van eerder beschreven werkprocessen te doen.

Rechtmatigheid De gemeente ontvangt en besteedt publieke gelden. Alleen al om die reden moet het handelen van de gemeente rechtmatig zijn. Het oordeel van de accountant over de rechtmatigheid is sinds enige jaren een onderdeel van de accountantsverklaring.

Pagina 72 /135

Wat verstaan we onder rechtmatigheid? Rechtmatigheid betreft in dit geval het overeenstemmen van het tot stand komen van de financiële beheershandelingen en de vastlegging daarvan met de relevante weten regelgeving, zoals bedoeld in het Besluit accountantscontrole gemeenten. In deze tekst gaat het om financiële rechtmatigheid. Juridische rechtmatigheid is in het algemeen een breder begrip. Stand van zaken De beoordeling van de (financiële) rechtmatigheid ligt bij de accountant, die daarvoor onder meer een beoordeling moet maken van het systeem van administratieve organisatie en de interne controle (ao/ic). Ook hier geldt dat we een nieuwe organisatie zijn, waarbij veel zaken geheel opnieuw moeten worden opgebouwd. Het opzetten van de administratieve organisatie en de interne controle (ao/ic) is een groeitraject, waaraan we net zijn begonnen. Zoals wij schreven bij de werkprocessen is de interne controle op dit moment nog slechts minimaal ingericht. Onze doelstelling op het gebied van rechtmatigheid Vanzelfsprekend is het streven van de gemeente erop gericht om rechtmatig te handelen. Het ligt in de lijn der verwachting dat het systeem van administratieve organisatie en de interne controle (ao/ic) en het interne systeem van risicoafwegingen in het begin nog onvoldoende is opgebouwd voor de accountant om een rechtmatigheidsoordeel te geven. Dat is overigens niet ongebruikelijk voor een fusiegemeente. Wij streven naar een positief rechtmatigheidsoordeel met ingang van de jaarrekening 2009. Dit gaan we doen in 2008 en verder Om te kunnen voldoen aan de eisen van (financiële) rechtmatigheid zullen wij voorstellen doen voor de uitwerking van de kaders, zoals het normen- en toetsingskader. We zullen een groeitraject voorbereiden om de administratieve organisatie en interne controle (ao/ic) te verbeteren, mede aan de hand van een interim-controle van de accountant in september/oktober 2007.

Personeel In de begroting 2007 heeft een structurele reductie op de loonkosten plaatsgevonden van € 750.000. Deze reductie was ingegeven door de korting op de algemene uitkering met ingang van 1 januari 2007, welke o.a. gebaseerd was op de veronderstelling dat een fusie efficiencyvoordelen op de loonkosten moest kunnen opleveren. Met ingang van 1 januari 2007 wordt voor de nieuwe gemeente Lansingerland een norm voor het aantal fte’s gehanteerd van 7 fte per 1.000 inwoners. Over 2007 hebben de totale werkelijke personeelslasten niet tot een noemenswaardige overschrijding ten opzichte van de begroting geleid. Hierbij zijn zowel de lasten van het eigen personeel als de lasten van de inhuur van personeel van derden betrokken. Hoewel slechts sprake was van een beperkte raming voor deze lasten is er in 2007 veel gebruik gemaakt van personeel van derden. Deze niet geraamde lasten zijn in 2007 opgevangen met behulp van de loonruimte als gevolg van het niet kunnen invullen van vacatures, het frictiebudget (m.n. harmonisatietrajecten) en de doorberekening van deze kosten aan (investerings)projecten en de grondexploitatie.

Pagina 73 /135

3.6.

Paragraaf Verbonden partijen

Vanwege bestuurlijke, beleidsmatige en financiële belangen en mogelijk daarmee verband houdende risico’s wordt in de jaarrekening meer inzicht gegeven in de verbonden partijen van de gemeente. In deze paragraaf zijn de samenwerkingsvormen van de gemeente met andere partijen, waarmee de gemeente een financiële én een bestuurlijke relatie heeft, opgenomen. Dit zijn onder andere deelnemingen, gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een zetel in het bestuur van een participatie of het hebben van stemrecht. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Deze verbonden partijen voeren beleid uit voor de gemeente.

Gemeenschappelijke regelingen Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR) Doel: Het onder alle omstandigheden bewerkstelligen van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde uitvoering van werkzaamheden ter zake van het voorkomen, beperken en bestrijden van brand, het beperken van brandgevaar, het voorkomen en beperken van ongevallen bij brand en al hetgeen daarmee verband houdt, het beperken en bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan bij brand; het bestrijden en beperken van rampen en het bevorderen van goede hulpverlening bij ongevallen en rampen. Het doelmatig organiseren en coördineren van vervoer van zieken en ongevalslachtoffers, de registratie daarvan en het bevorderen van adequate opname van zieken en ongevalslachtoffers in ziekenhuizen of andere instellingen voor intramurale zorg. Het voorbereiden van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde geneeskundige hulpverlening bij rampen. Ontwikkelingen: De 3B-gemeenten hebben in 2006 hun volledige brandweerzorg overgedragen aan de VRR. Inmiddels hebben meer gemeenten in de regio dat gedaan en zullen de resterende gemeenten dat doen. Financiële bijdrage: € 2.125.977. Stadsregio Doel: De bevordering van een evenwichtige ontwikkeling in het gebied. De Stadsregio houdt zich daartoe bezig met voorbereiden van gezamenlijk regionaal beleid, met inachtneming van de autonomie van de deelnemende gemeenten, voor zover het betreft de volgende belangen: ruimtelijke ordening en grondbeleid, volkshuisvesting, verkeer en vervoer, economische ontwikkeling, onderwijs en arbeidsmarktbeleid, milieu, bescherming van natuur en landschappelijke waarden, recreatie en toerisme. Ontwikkelingen: Financiële bijdrage: € 236.003. Gemeenschappelijke regeling HALT Rotterdam-Rijnmond Doel: Bureau HALT levert een bijdrage aan de preventie en bestrijding van jeugdcriminaliteit (helpen voorkomen, signalering, advisering, voorlichting en preventieactiviteiten). Ontwikkelingen: Opstellen en vaststellen van toekomstvisie; Opzetten van een HALT-organisatie die voldoet aan de eisen van ‘de Wet Gemeenschappelijke Regelingen’; Opzetten van een goede administratie t.b.v. de geldstromen tussen gemeenten en de gemeenschappelijke regeling. Financiële bijdrage: € 1.727.

Pagina 74 /135

Gemeenschappelijke regeling Schadevergoedingsschap HSL-Zuid Doel: Bevorderen dat de behandeling van verzoeken om schadevergoeding die verband houden met de aanleg van de HSL-Zuid en de verbreding, verlegging en reconstructie van de A-16, en de beslissingen op die verzoeken doelmatig, deskundig en op gelijke wijze plaatsvinden. Door deze regeling wordt tevens voor de burgers duidelijkheid geschapen over de ter zake bevoegde instantie. Ontwikkelingen: Financiële bijdrage: Recreatieschap Rottemeren Doel: Voorzien in de ontwikkeling en instandhouding van recreatiegebieden in en om de Rotte. De recreatiegebieden bieden gelegenheid voor bewoners om te ontspannen, te sporten, te recreëren en voorzien dus in een mate van leefbaarheid. Ontwikkelingen: Financiële bijdrage: € 46.280. GGD Doel: • Op epidemiologische analyse gebaseerd inzicht verkrijgen in en monitoren van de gezondheidstoestand en factoren die daarop van invloed zijn. • Bevorderen van collectieve preventie en afstemming met curatieve zorg. • Creëren en in stand houden van een netwerk voor persoonsgerichte zorg voor mensen met complexe problemen. Ontwikkelingen: Per 1 januari 2007 zijn de GGD’en Rotterdam e.o. en Nieuwe Waterweg Noord gefuseerd tot de GGD Rotterdam-Rijnmond. De gemeenschappelijke regeling volksgezondheid Rotterdam e.o. is gewijzigd in de gemeenschappelijke regeling openbare gezondheidszorg Rotterdam-Rijnmond. In de nieuwe gemeenschappelijke regeling nemen de volgende gemeenten deel; Albrandswaard, Barendrecht, Capelle a.d. IJssel Krimpen a.d. IJssel Lansingerland, Maassluis, Ridderkerk, Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen. Financiële bijdrage: € 575.542 (voorschot). Openbaar Lichaam Volwasseneneducatie Regio Rijnmond (OLIVER) Doel: Het OLIVER maakt de gezamenlijke inkoop van het Voortgezet Algemeen Volwassenen Onderwijs (VAVO) mogelijk voor volwassenen van 18 jaar en ouder in de regio Rotterdam en omstreken. Ontwikkelingen: • Wijziging leerplichtige leeftijd; • Inkoop van trajecten i.p.v. klokuren; • Samenwerking van de ROC’s Zadkine en Albeda. Financiële bijdrage: DCMR Doel: Uitvoeren van werkzaamheden met betrekking tot de Wet milieubeheer en met name de vergunningverlening en handhaving die hieruit voortvloeien. Ontwikkelingen: Financiële bijdrage: € 1.255.978.

Pagina 75 /135

Glastuinbouwontwikkelingsmaatschappij Overbuurtsche Polder Doel: De glastuinbouwontwikkelingsmaatschappij is opgericht om een plangebied te ontwikkelen ten behoeve van de glastuinbouw. Onder meer door middel van het verwerven van gronden en het vervreemden van bouwrijpe kavels binnen het plangebied. Ontwikkelingen: Op de meeste kavels zijn inmiddels glastuinbouwbedrijven gerealiseerd die reeds in productie zijn. Er is sprake van de aanwezigheid van hoogwaardige bedrijven, die voor een deel ook pionier zijn op het gebied van duurzaamheid. Ook is in dit gebied het nieuwe Proefstation gevestigd, het Praktijkonderzoek Plant en Omgeving (PPO). Deelnemende partijen: Vennoten, Commissarissen en Aandeelhouders: de provincie Zuid-Holland, het Ontwikkelings- en Participatiebedrijf Publiek Private Sector B.V. (OPP, dochteronderneming van de BNG) en de gemeente Lansingerland. Financieel belang: het aandelenkapitaal is in 2001 gestort, in 2005 is overgegaan tot uitkering van het ingelegde eigen vermogen. In 2006 en 2007 is een winstuitkering gedaan. Bedrijvenschap Hoefweg Doel: Het ontwikkelen van het bedrijfsterrein Hoefweg-Noord (ook wel het bedrijvenpark Prisma genoemd) in aansluiting op het vigerend provinciaal beleid op dit punt. Ontwikkelingen: In mei 2006 heeft het eerste bedrijf zich gevestigd. In 2006 en 2007 trok de belangstelling van bedrijven aan. In maart 2007 is het Bedrijvenschap op verzoek van de gemeenten Lansingerland en Zoetermeer on hold gezet, dit met het oog op de ontwikkelingen van Bleizo. Zodoende was verplaatsing van een bedrijf van een reeds uitgegeven locatie naar een andere locatie noodzakelijk en kon nog maar beperkt worden uitgegeven. Deelnemende partijen: gemeenten Lansingerland en Zoetermeer. Financieel belang: De financiële inbreng en de risicoverdeling geschiedt op basis van 50%-50% per deelnemende gemeente. Groenzone Berkel Pijnacker-Nootdorp Voor de Groenzone Berkel Pijnacker-Nootdorp is in 2006 een gemeenschappelijke regeling vastgesteld. De gemeenschappelijke regeling wordt in 2008 ondertekend. Bleizo De gemeenten Zoetermeer en Lansingerland hebben in 2007 samengewerkt aan ‘Bleizo’. Daaruit zijn financiële verplichtingen voortgekomen die door beide partijen of fifty fifty basis zijn gedeeld. De gemeenschappelijke regeling wordt in 2008 ondertekend.

Pagina 76 /135

3.7.

Paragraaf Grondbeleid

Grondbeleid Het grondbeleid van de Gemeente Lansingerland is er vooral op gericht om de programmatische afspraken met de Stadsregio Rotterdam tijdig na te komen. De Gemeente Lansingerland voert zowel een actief als een faciliterend grondbeleid. Wanneer door de gemeente Lansingerland een faciliterend grondbeleid wordt gevoerd, wordt ernaar gestreefd om via de privaatrechtelijke weg kosten te verhalen. Indien dit niet lukt, zullen de kosten worden verhaald via de publiekrechtelijke weg. Op de belangrijkste locaties is de Wet Voorkeursrecht Gemeenten gevestigd. Indien noodzakelijk zet de gemeente Lansingerland het onteigeningsinstrument in.

Verstedelijkingsafspraken met de Stadsregio Met de Stadsregio Rotterdam zijn de volgende programmatische afspraken gemaakt voor de periode 20052010. Deze programmatische afspraken hebben betrekking op: • Het totaal aantal op te leveren woningen: 4.800 woningen • Het aantal bereikbare huurwoningen: 1.198 woningen De • • • • • •

Verstedelijkingsafspraken worden gerealiseerd op de volgende locaties: De Tuinen Meerpolder Parkzoom Rodenrijse Zoom Westpolder Bolwerk Wilderszijde

Daarnaast worden er nog andere locaties ontwikkeld. Dit zijn met name bedrijvenlocaties en kleinschalige woningbouwprojecten. Onderstaand treft u een overzicht aan van het aantal opgeleverde woningen in 2007. Kern Bergschenhoek Kern Berkel en Rodenrijs Kern Bleiswijk

7 738 70

Totaal Lansingerland

815

Grondexploitatie, risico’s en weerstandvermogen In oktober zijn de geactualiseerde grondexploitaties en de risicoanalyse in de gemeenteraad besproken. Dit heeft geleid tot de vaststelling van beide stukken in de raadsvergadering van november 2007. De “Actualisatie grondexploitaties 2007” met prijspeil 1-1-2007 kent een tekort van - € 0,1 mln. (netto contante waarde). Door PRC Bouwcentrum is, in samenwerking met de gemeente, een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze risicoanalyse blijkt een gekwantificeerd risico van € 17,2 mln. Belangrijk is op te merken dat het renterisico en het marktrisico geen onderdeel uitmaken van deze analyse / dit bedrag. Op dit moment beschikt de gemeente over voldoende reserves en voorzieningen om de (gekwantificeerde) risico’s af te kunnen dekken. Gezien de vertrouwelijkheid van het cijfermateriaal wordt voor meer informatie verwezen naar de hierboven vermelde vertrouwelijke rapportages.

Winstneming De gemeente Lansingerland kent op dit moment geen nota “Winst- en verliesneming”. Deze nota zal in 2008 worden opgesteld. De gemeente voldoet uiteraard aan het Besluit Begroting en Verantwoording

Pagina 77 /135

(BBV). Dit betekent dat verliezen worden genomen wanneer deze zich voordoen en onafwendbaar zijn. Winsten worden genomen bij het administratief afsluiten van het complex/bestemmingsplan. Administratieve afsluiting vindt plaats wanneer de laatste grondverkoop binnen het bestemmingsplan heeft plaatsgevonden. Hierbij wordt uiteraard rekening gehouden met de nog te maken kosten tot het einde van het project.

Pagina 78 /135

3.8.

Paragraaf Herindeling

Voor de frictiekosten is in april 2006 door de 3 raden een budget beschikbaar gesteld van € 6,3 miljoen. Als dekking werd aangegeven de specifieke uitkering in het gemeentefonds van € 6,2 miljoen en de bijdrage van de provincie van € 1 ton. De herziene berekening van de maatstaf herindeling door het ministerie d.d. 15 oktober 2007 geeft aan dat de specifieke uitkering uit zal komen op € 6.325.000. Dit betekent dat er € 125.000 méér ontvangen zal worden dan werd geraamd. Conform de gemaakte afspraak is het fusiebudget niet met deze méérinkomsten gemuteerd. De bijdrage van de provincie (2 x € 50.000) is conform de planning ontvangen. In 2006 is van de beschikbaar gestelde € 6,3 miljoen een bedrag uitgegeven van In 2007 is een bedrag aangewend van Van het beschikbaar gestelde budget resteert dus nog

€ 925.000 € 2.777.000 € 2.598.000

De uitgaven in 2007, ten opzichte van de raming, zijn als volgt te specificeren:

projectorganisatie communicatie personele kosten automatisering huisvestingskosten onvoorzien

raming

uitgaven

afwijking

0 310 2374 570 608 100 3962

49 366 1246 506 610 0 2777

-49 -56 1128 64 -2 100 1185

Toelichting: Projectorganisatie: betreft nagekomen kosten over 2006 Personele kosten: Het betreft naast de kosten voor vorming en opleiding, functiewaardering plaatsing, wachtgelden en outplacement, vooral kosten voor inhuur voor werkzaamheden die verband houden met de fusie. In 2007 is er ten opzichte van de raming een onderschrijding van ca. € 1,2 miljoen voornamelijk op de personeelslasten. Dit wordt veroorzaakt doordat een aantal harmonisatie trajecten meer tijd nodig heeft dan oorspronkelijk gedacht werd. Deze trajecten lopen door in 2008 of starten dan. Feitelijk betekent dit een overheveling van 2007 naar 2008. Een aantal van de zwaardere harmonisatietrajecten betreft de beleidsvelden verkeer en vervoer, sportaccommodaties, subsidies, jeugd en huisvesting onderwijs. Hier dient een nieuw samenhangend beleid, uitstijgend boven de drie kernen, vorm gegeven te worden.

Pagina 79 /135

Pagina 80 /135

4.

Jaarrekening 2007

Hierna wordt via de balans met toelichting en de programmarekening met toelichting de financiële verantwoording afgelegd over het in het jaar 2007 gerealiseerd beleid.

Pagina 81 /135

4.1

Balans per 31 december

(bedragen x € 1.000) ACTIVA

Ultimo

Ultimo

2007

2006

Vaste activa Immateriële vaste activa - Kosten sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio - Kosten van onderzoek en ontwikkeling

698

628

0

0

698

628

Materiële vaste activa

106.497

90.497

- Investeringen met een economisch nut - gronden uitgegeven in erfpacht - overige investeringen met een economisch nut - Investeringen openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut

0

0

92.389

81.032

14.108

9.465

Financiële vaste activa

13.411

13.972

- Kapitaalverstrekkingen aan: - deelnemingen

626

626

0

0

24

24

7.663

7.893

- deelnemingen

0

0

- overige verbonden partijen

0

0

- gemeenschappelijke regelingen - overige verbonden partijen - Leningen aan: - woningbouwcorporaties

- Overige langlopende leningen u/g - Overige uitzettingen met rentetypische looptijd van één jaar of langer - Bijdragen aan activa in eigendom van derden

24

25

411

702

4.663

Totaal vaste activa

4.702 120.606

105.097

255.903

231.093

Vlottende activa Voorraden - Grond- en hulpstoffen: - niet in exploitatie genomen bouwgronden - overige gronden hulpstoffen - Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie

64.913

64.979

0

0

190.990

166.064

- Gereed product en handelsgoederen

0

1

- Vooruitbetalingen

0

49

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar - Vorderingen op openbare lichamen

32.146

20.074

14.345

4.597

- Verstrekte kasgeldleningen

7

10

- Rekening-courantverhoudingen met niet-financiële instellingen

0

0

- Overige vorderingen

17.794

14.458

- Overige uitzettingen

0

1.009

Liquide middelen - Kassaldi - Bank- en girosaldi Overlopende activa

1.786

32.969

2

2

1.784

32.967 437

21.253

Totaal vlottende activa

290.272

305.389

Totaal generaal

410.878

410.487

Pagina 82 /135

(bedragen x € 1.000) PASSIVA

Ultimo

Ultimo

2007

2006

Vaste passiva Eigen vermogen - Algemene reserve

116.504

111.514

20.809

33.850

0

0

92.437

72.819

3.258

4.845

- Bestemmingsreserves - Voor egalisatie van tarieven - Overige bestemmingsreserves - Resultaat na bestemming / nog te bestemmen resultaat Voorzieningen -Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s - Onderhoudsegalisatievoorzieningen - Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwending

29.127 2.398 3.958

4.172

22.771

26.066

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer - Obligatieleningen

32.515 2.277

187.209

214.854

0

0

145

182

187.061

214.588

0

0

- overige binnenlandse sectoren

0

81

- buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige

0

0

- Waarborgsommen

3

3

- Verplichtingen uit hoofde van financial leaseovereenkomsten

0

- Onderhandse leningen van: - binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen - binnenlandse banken en overige financiële instellingen - binnenlandse bedrijven

Totaal vaste passiva

0 332.840

358.883

Vlottende passiva Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd < één jaar - Kasgeldleningen - Bank- en girosaldi - Overige schulden Overlopende passiva

Totaal vlottende passiva Totaal generaal

Gewaarborgde geldleningen en garantstellingen

74.367

38.741

30.000

0

0

0

44.367

38.741 3.670

12.863

78.037

51.604

410.878

410.487

181.879

260.711

Pagina 83 /135

4.2

Toelichtingen

4.2.1. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Inleiding De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft. De jaarrekening 2007 is de 1e jaarrekening van de gemeente Lansingerland. De vergelijkende cijfers 2006 bestaan uit de cijfers per 31 december 2006 van de voormalige gemeenten Bergschenhoek, Berkel en Rodenrijs en Bleiswijk, waarbij op een aantal onderdelen reclassificaties hebben plaatsgevonden. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume, worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke. Voor arbeidskostengerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming, te weten vier jaar. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (bijvoorbeeld reorganisaties) dient wel een verplichting opgenomen te worden. Balans Vaste activa Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in 4 jaar afgeschreven. De afschrijving van de geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling vangt aan bij ingebruikneming van het gerelateerde materiële vaste actief. Afsluitkosten van opgenomen geldleningen worden afgeschreven in de looptijd van de betrokken geldlening.

Pagina 84 /135

Materiële vaste activa met economisch nut In erfpacht uitgegeven gronden De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (i.c. de waarde die bij eerste uitgifte als basis voor de canonberekening in aanmerking is genomen). Percelen waarvan de erfpacht eeuwigdurend is afgekocht, zijn tegen een geringe registratiewaarde opgenomen. Overige investeringen met economisch nut Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden toegevoegd aan de reserve ‘bijdrage afschrijvingslasten’. De vrijval van de bijdragen uit deze reserve is afgestemd op de afschrijvingstermijn van de daarbij behorende investering. Slijtende investeringen worden vanaf het moment van ingebruikneming lineair afgeschreven in de verwachte gebruiksduur, waarbij rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. In het begrotingsjaar heeft een dergelijke vermindering overigens niet plaatsgevonden. Dergelijke afwaarderingen worden teruggenomen als ze niet langer noodzakelijk blijken. Volledigheidshalve vermelden wij dat op investeringen die vóór 2006 gedaan zijn soms extra is afgeschreven zonder economische noodzaak (ter verlichting van toekomstige lasten). Ook zijn in voorkomende gevallen reserves op dergelijke investeringen afgeboekt. Afschrijvingstermijnen De gehanteerde afschrijvingstermijnen bedragen in jaren: Gronden en terreinen

n.v.t.

Woonruimten - nieuwbouw - renovatie en restauratie

40 25

Bedrijfsgebouwen - nieuwbouw - renovatie en restauratie - tijdelijke gebouwen/noodlokalen

40 25 15

Grond-, wegen waterbouwkundige werken - aanleg en reconstructie straten, pleinen en (water)wegen - aanleg en reconstructie bruggen, viaducten en tunnels - aanleg en vervanging riolering

20 20 40

Vervoermiddelen - personenauto, vrachtwagen - brandweerauto

5 10

Machines, apparaten en installaties

15

Overige materiële vaste activa - kantoor- en schoolmeubilair en overige - gereedschappen - middelen brandweer - automatisering

10 5 10 5

Voor activa die reeds per 31 december 2006 (vanuit de voormalige gemeenten) aanwezig waren heeft geen integrale harmonisatie van afschrijvingstermijnen plaatsgevonden. Wel zijn de niet meer in ons

Pagina 85 /135

bezit zijnde activa in één keer afgeschreven en zijn afschrijvingstermijnen in overeenstemming gebracht met de economische levensduur van het actief. Voor activa vanaf 2007 zijn de bovenstaande afschrijvingstermijnen gehanteerd. Voor alle activa die reeds per 31 december 2006 aanwezig waren met een aanschafwaarde > € 500.000 zijn de afschrijvingstermijnen in overeenstemming gebracht met de bovenstaande afschrijvingstermijnen. Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut Overeenkomstig de in het kader van de fusie van de 3B-gemeenten opgestelde nota ‘waarderen en afschrijven’ worden infrastructurele werken in de openbare ruimte, zoals wegen, pleinen, bruggen, viaducten en parken geactiveerd en afgeschreven in 20 jaar. De ondergrond van deze werken wordt daarbij als integraal onderdeel van het werk beschouwd (en dus ook afgeschreven). Voor zover in voorkomende gevallen een snellere budgettaire dekking mogelijk is, wordt op dergelijke activa overigens (resultaatafhankelijk) extra afgeschreven. De boekwaarden moeten dus nadrukkelijk als nog te dekken investeringsrestanten worden gezien. Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zonodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingsprijs zal afwaardering plaatsvinden. Tot dusver is een dergelijke afwaardering gelukkig niet noodzakelijk gebleken. De actuele waarde ligt ruim boven de verkrijgingsprijs. Bijdragen aan activa van derden worden geactiveerd als aan alle voorwaarden zoals genoemd in artikel 61 van het BBV wordt voldaan. Dergelijke geactiveerde bijdragen zijn gewaardeerd tegen het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen worden afgeschreven in de periode waarin het betrokken actief van de derde op basis van de door de gemeente gestelde voorwaarden moet bijdragen aan de publieke taak. Van een deelneming is krachtens artikel 1 lid d BBV sprake als de gemeente participeert in het aandelenkapitaal van een NV of BV. Vlottende activa Voorraden De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, dan wel lagere marktwaarde. Er wordt geen rente bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden. De overige gronden hulpstoffen (magazijnvoorraden) worden gewaardeerd tegen standaard verrekenprijzen die zijn gebaseerd op de gemiddeld betaalde inkoopprijs. Verschillen tussen de standaard verrekenprijs en betaalde inkoopprijs worden als resultaat verantwoord. Incourante voorraden worden afgewaardeerd naar marktwaarde. De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouwen woonrijpmaken), alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Zolang daarvan geen sprake is, worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingskosten in mindering gebracht.

Pagina 86 /135

Gerede producten worden gewaardeerd tegen de kostprijs of tegen de marktwaarde indien de marktwaarde lager is dan de kostprijs. Dat laatste doet zich met name voor indien voorraden incourant worden. De kostprijs bestaat uit de verrekenprijzen van gronden hulpstoffen en de loon- en machinekosten die aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening wordt statisch bepaald op basis van de geschatte inningskansen. Hierbij zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: - inbaarheid vorderingen > € 50.000 (ontstaan voor 01-01-2007) in overleg met de budgethouder bepaald, - vorderingen op openbare lichamen zijn niet voorzien, - vorderingen ontstaan in 2007 zijn niet voorzien, - vorderingen ontstaan in 2006 zijn voor 25% voorzien (m.u.v. belastingvorderingen – niet voorzien), - vorderingen ontstaan in 2005 zijn voor 50% voorzien, - vorderingen ontstaan voor 2005 zijn voor 100% voorzien. Liquide middelen en overlopende posten Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen. Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders is echter tegen de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. De onderhoudsegalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die ter zake geformuleerd zijn. In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen die is opgenomen in het jaarverslag is het beleid ter zake nader uiteengezet. Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Borg- en Garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Overigens is in de toelichting op de balans nadere informatie opgenomen.

Pagina 87 /135

4.2.2 Toelichting op de balans per 31 december (bedragen X € 1.000) ACTIVA VASTE ACTIVA Immateriële vaste activa De post immateriële vaste activa wordt onderscheiden in: Boekwaarde

Boekwaarde

per 31-12-2007

per 31-12-2006

0

0

Kosten onderzoek en ontwikkeling

698

628

Totaal

698

628

Kosten afsluiten geldleningen/saldo agio en disagio

Het onderstaande overzicht geeft het verloop weer van de immateriële vaste activa gedurende het jaar 2007:

Kosten afsluiten

Boekwaarde

Investe-

Desinves-

Afschrij-

Bijdragen

31-12-2006

ringen

teringen

vingen

van derden

deringen

Afwaar- Boekwaarde 31-12-2007

0

0

0

0

0

0

0

628

295

0

225

0

0

698

628

295

0

225

0

0

698

geldleningen, agio/disagio Kosten onderzoek en ontwikkeling Totaal

De belangrijkste investeringen staan in onderstaand overzicht vermeld. Per investering staat het ter beschikking gestelde krediet aangegeven, het in 2007 daadwerkelijk besteed bedrag en het totaalbedrag, dat tot en met 2007 ten laste van het krediet is gebracht. Beschikbaar gesteld Werkelijk besteed in

Scenario’s (her)ontwikkeling Schoollocaties

Cumulatief besteed

krediet

2007

t/m 2007

495

251

418

495

251

418

Boterdorp Totaal

Pagina 88 /135

Materiële vaste activa De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen: Boekwaarde

Boekwaarde

per 31-12-2007

per 31-12-2006

0

0

Overige investeringen met een economisch nut

92.389

81.032

Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend

14.108

9.465

106.497

90.497

In erfpacht uitgegeven gronden

maatschappelijk nut Totaal

De boekwaarde van de erfpachtgronden is in het boekjaar niet gemuteerd. De overige investeringen met economisch nut kunnen als volgt worden onderverdeeld: Boekwaarde

Boekwaarde

per 31-12-2007

per 31-12-2006

9.353

9.259

250

269

Bedrijfsgebouwen

61.034

53.689

Grond-, wegen waterbouwkundige werken

13.988

11.473

Vervoermiddelen

186

496

Machines, apparaten en installaties

895

996

6.683

4.850

92.389

81.032

Gronden en terreinen Woonruimten

Overige materiële vaste activa Totaal

Pagina 89 /135

Het onderstaand overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de overige investeringen met economisch nut weer: Boek-

Investe-

Desinves-

waarde

ringen

teringen

Afschrij-

Extra

Bijdragen

Afwaar-

Boek-

vingen afschrijvin

van

deringen

Waarde

gen

derden

31-12-06 Gronden en terreinen

31-12-07

9.259

7.457

0

0

0

7.362

0

9.353

269

0

0

19

0

0

0

250

Bedrijfsgebouwen

53.689

9.436

178

1.913

0

0

0

61.034

Grond-, wegen

11.473

3.837

141

1.182

0

0

0

13.988

Vervoermiddelen

496

0

255

54

0

0

0

186

Machines, apparaten

996

187

61

228

0

0

0

895

4.850

2.450

128

490

0

0

0

6.683

81.032

23.367

763

3.886

0

7.362

0

92.389

Woonruimten

waterbouwkundige werken

en installaties Overige materiële vaste activa Totaal

Bij gronden en terreinen investeringen staan onder andere de kosten verantwoord voor de aanleg van het Landscheidingspark. Van de Stadsregio zijn gelden ontvangen, welke in de voorziening doeluitkering Landscheidingspark zijn verantwoord. Uit deze voorziening vindt dan ook de onttrekking plaats ten gunste van deze investering. Onder bijdragen van derden zijn de bijdragen van derden opgenomen, die direct gerelateerd zijn aan de investering. Onder de afwaarderingen staan de afwaarderingen vermeld wegens duurzame waardeverminderingen. De belangrijkste in het boekjaar gedane investeringen staan in onderstaand overzicht vermeld. Beschikbaar gesteld Werkelijk besteed in

Cumulatief besteed

krediet

2007

t/m 2007

Meerpolderschool II

6.400

2.164

4.710

Afvalwatertransportsysteem

4.773

1.187

1.409

Aansluiting riolering buitengebied

4.470

937

1.060

Nieuw zwembad Lansingerland

13.695

2.161

2.275

Totaal

29.338

6.449

9.454

Pagina 90 /135

De boekwaarde van de investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut had het volgende verloop: Boek-

Investe-

Desinves-

waarde

ringen

teringen

Afschrij-

Extra

Bijdragen

Afwaar-

Boek-

vingen afschrijvingen

van

deringen

waarde

31-12-06 Gronden en

31-12-07

derden

48

0

0

21

27

0

0

0

8.978

6.046

711

862

269

0

0

13.181

11

0

0

-1

0

0

0

12

428

797

219

92

0

0

0

915

0

535

0

0

0

0

0

535

9.465

6.843

930

974

296

0

0

14.108

terreinen Grond-, wegen waterbouwkundige werken Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa Correctie facturen Totaal

Onder bijdragen van derden zijn de bijdragen van derden opgenomen, die direct gerelateerd zijn aan het betrokken actief. Onder de afwaarderingen staan de afwaarderingen vermeld wegens duurzame waardeverminderingen. De volgende investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut zijn in het boekjaar geactiveerd. Beschikbaar gesteld Werkelijk besteed in

Reconstructie Rodenrijseweg vak 3 Reconstructie Verharding

Cumulatief besteed

krediet

2007

t/m 2007

1.139

831

879

732

548

583

1.871

1.379

1.462

Oosteindseweg/Warmoerziersweg Totaal

Bij de reserves wordt aangegeven welke hiervoor (naar verwachting) beschikbaar zullen zijn.

Pagina 91 /135

Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2007 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: Boek-

Investe-

waarde

ringen

Desinves-

Extra

Afwaar-

Boek-

teringen vingen/af- afschrijvin

deringen

waarde

31-12-06

Afschrijlossingen

gen

31-12-07

Kapitaalverstrekkingen aan: - deelnemingen

626

0

0

0

0

0

626

0

0

0

0

0

0

0

24

0

0

0

0

0

24

7.893

0

0

230

0

0

7.663

- deelnemingen

0

0

0

0

0

0

0

- overige verbonden partijen

0

0

0

0

0

0

0

Overige langlopende leningen

25

0

0

1

0

0

24

Overige uitzettingen met een

702

0

285

0

6

0

411

4.702

0

0

27

12

0

4.663

13.972

0

285

258

18

0

13.411

- gemeenschappelijke regelingen - overige verbonden partijen Leningen aan: - woningbouwcorporaties

looptijd > 1 jaar Bijdragen aan activa in eigendom van derden Totaal

VLOTTENDE ACTIVA Voorraden De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën: Boekwaarde

Boekwaarde

per 31-12-2007

per 31-12-2006

64.913

64.979

0

0

190.990

166.064

Gereed product en handelsgoederen

0

1

Vooruitbetalingen

0

49

255.903

231.093

Grond- en hulpstoffen, gespecificeerd naar: - niet in exploitatie genomen bouwgronden - overige gronden hulpstoffen

Onderhanden werk, w.o. bouwgronden in exploitatie

Totaal

Pagina 92 /135

Van de niet in exploitatie genomen bouwgronden kan het volgende overzicht worden gegeven:

Boek-

Investe-

Desinves-

Naar

Boek-

Verwerving

waarde

ringen

teringen

gronden in

Waarde

sprijs per

exploitatie

31-12-2006 Blauw groene slinger

31-12-2007

32

0

0

0

32

4

6

0

0

10

14

0

14

0

0

Centrumontwikkeling Berkel

-54

0

0

0

-54

Sloop gymlokaal Julianastraat

103

0

0

0

103

0

6

0

0

6

6.221

186

311

0

6.096

0

2

0

0

2

15

2

0

0

17

Korenmolenweg 2 + 8

1.646

1

0

0

1.647

Lijsterlaan/Hoekeindseweg

2.370

19

0

0

2.389

944

37

0

0

981

59

0

0

0

59

13.313

377

0

13.690

0

8

1

0

0

9

42.121

16.075

1.948

0

56.248

N 470

992

0

0

0

992

Sportpark algemeen

104

0

0

0

104

Pand Plaats

148

39

31

0

156

1.424

131

3

0

1.552

-40

-1

12

0

-53

69.424

16.881

2.319

13.690

70.296

Brandweerlocatie Glastuinbouw Noordpolder

Stationweg 7 BR Hoefweg Zuid Hoefweg 209 Oude gemeentewerf BH

Merenweg Vluchtheuvel Leeuwenhoekweg Centrum C1000 Wilderszijde

Hoekeindseweg 29 De Peereboom Totaal

m2

Pagina 93 /135

Van de bouwgronden in exploitatie kan van het verloop in 2007 het volgende overzicht worden weergegeven:

Boek-

Investe-

Opbreng-

Winst-

Boek-

Voorzie-

Balans-

waarde

ringen

sten

uitname

waarde

ning

waarde

31-12-07

verlies-

31-12-07

31-12-06

latend complex Het Lint

2.650

294

2.271

0

673

0

673

196.934

27.356

2.817

0

221.473

78.583

142.890

3.509

406

2.592

0

1.323

572

751

-3.013

71

30

0

-2.972

0

-2.972

820

39

777

0

82

320

-238

De Tuinen

21.272

5.649

4.757

0

22.164

4.419

17.745

Parkzoom

19.322

5.342

788

0

23.876

0

23.876

Boterdorp Zuid-West

-2.404

243

275

1.100

-1.336

0

-1.336

Boomgaard

0

1

0

0

1

0

1

Dorpscentrum f1

0

77

0

0

77

0

77

Verlengde Boomgaard

0

311

0

0

311

0

311

-4

3.196

2.199

0

993

0

993

2.501

134

697

0

1.938

2.344

-406

Leeuwenhoekweg

0

13.690

0

0

13.690

3.821

9.869

Scholen Boterdorp

0

20

0

0

20

0

20

241.587

56.829

17.203

1.100

282.313

90.059

192.254

Vinex complexen Berkel en Rodenrijs Hoefslag IV Wilgenlei Brandhorst

Weg en Land ’t Akkertje

Totaal

Boterdorp Zuid-West In de jaarrekening 2007 is het geraamde resultaat (€ 1.100.000 op basis van de herziening Grondexploitaties 2007) van dit complex ten gunste van de algemene reserve grondexploitatie gebracht. Het restant is bestemd voor nog te maken kosten voor o.a. afwikkeling juridische procedures. Voor een nadere toelichting op de grondexploitatie wordt verwezen naar de toelichting op het programma Ontwikkelingsbedrijf/grondzaken en de paragraaf grondbeleid. Voor een aantal complexen is een voorziening opgenomen. Deze voorzieningen worden opgenomen als correctiepost op de balanspost Voorraden en zijn dus niet zichtbaar bij het overzicht Voorzieningen op de balans. Onderstaand de voorzieningen voor de verliescomplexen. Voorziening GREX verliescomplex Meerpolder Deze voorziening is gevormd voor het verwachte verlies van het complex Meerpolder. Mutaties: Storting vanuit de Algemene reserve GB

9.173.500

Pagina 94 /135

Voorziening GREX verliescomplex Westpolder Deze voorziening is gevormd voor het verwachte verlies van het complex Westpolder. Mutaties: Storting vanuit de Algemene reserve GB

3.665.801

Voorziening GREX verliescomplex Hoefslag IV Deze voorziening is gevormd voor het verwachte verlies van het complex Hoefslag IV. Mutaties: Storting vanuit de Algemene reserve GB

178.153

Voorziening GREX verliescomplex Brandhorst Deze voorziening is gevormd voor het verwachte verlies van het complex Brandhorst. Voorziening GREX verliescomplex De Tuinen Deze voorziening is gevormd voor het verwachte verlies van het complex De Tuinen. Mutaties: Storting vanuit de Algemene reserve GB

2.252.113

Voorziening GREX verliescomplex Leeuwenhoekweg Deze voorziening is gevormd voor het verwachte verlies van het complex Leeuwenhoek. Mutaties: Verlaging voorziening t.b.v. Algemene Reserve Grondexploitatie

-/- 623.886

Voorziening GREX verliescomplex ’t Akkertje Deze voorziening is gevormd voor het verwachte verlies van het complex ’t Akkertje. Toelichting risico’s grondexploitatie In de rapportage actualisatie grondexploitaties 2007 (6 juli 2007) bedraagt het saldo van de grondexploitatie 2007 - € 0,1 miljoen netto contante waarde per 1 januari 2007. Deze rapportage is op 22 november 2007 in de raad vastgesteld. De calculatieverschillen die zich in 2007 hebben voorgedaan worden meegenomen in de komende herziening van de grondexploitaties (najaar 2008). In 2007 is een aanvang genomen met het in beeld brengen van de risico’s op projectniveau. De hieruit voortvloeiende kwaliteitsslag zal in 2008 verder worden uitgewerkt. Het in beeld krijgen van de risico’s neemt deze echter niet weg, maar maakt deze wel beter beheersbaar. Algemene risico’s Renterisico Een stijging van de rente heeft effect op de afzetmogelijkheden. De vraag naar woningen kan hierdoor mogelijk afnemen. Hierdoor kunnen risico’s ontstaan ten aanzien van inkomende cashflow. Daarnaast kan een toename van de rentekosten op de geldleningen ontstaan, die mogelijk minder snel kunnen worden afgelost.

Pagina 95 /135

Risico Stadsregio In de woningbouwafspraken januari 2005 – januari 2010 tussen de gemeente Lansingerland en de stadsregio Rotterdam is de volgende bepaling opgenomen: Artikel 6 Restitutie van bijdragen en gelden wanneer de gemeente de afgesproken algemene woningbouwtaakstelling als genoemd in artikel 2 lid 1, met 7,5% of meer onderschrijdt, zal de stadsregio, als gevolg van de daaraan verbonden regionale financiële consequenties, aan de gemeente een heffing van € 2.000 per niet gerealiseerde woning opleggen. Voor de gemeente Lansingerland ligt deze grens op 4.439 woningen. Concrete risico’s binnen vigerende grondexploitaties Verwervingen De omvang van het verwervingsbedrag kan afwijken van de geraamde bedragen. Eventuele afwijkingen leiden dan tot een aanpassing van het grondexploitatieresultaat. Civiel technische werkzaamheden Door de jaarlijkse herziening van de grondexploitaties bestaat een goed beeld van het niveau van de investeringen. Door een explosieve toename van deze kosten kunnen hier bijstellingen nodig zijn die een negatieve invloed hebben op het exploitatieresultaat. VTA-middelen De beheersing van de beschikbare VTA-middelen verdient nadere aandacht. Opbrengsten Op zich is het een risico dat de geraamde opbrengsten niet kunnen worden gerealiseerd. Dit risico wordt grotendeels beperkt door in een vroeg stadium afspraken te maken met de ontwikkelaar over de hoogte van de te betalen grondprijs. Daar waar deze afspraken niet kunnen worden gemaakt zal de grondprijs op basis van “het voorzichtigheidsprincipe” worden geschat. Fasering Vertraging in de plannen kan leiden tot een negatief effect op het financiële resultaat. Veelal zijn er kosten gemaakt voordat de grond kan worden verkocht. Doordat deze kosten langer op de balans moeten worden verantwoord zal er over deze langere periode rente moeten worden toegerekend.

Pagina 96 /135

Uitzettingen korter dan één jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden: Boekwaarde

Voorziening

Balanswaarde

Balanswaarde

31-12-2007

oninbaarheid

31-12-2007

31-12-2006

14.345

0

14.345

4.597

Verstrekte kasgeldleningen

7

0

7

10

Rekening-courant verhoudingen met niet-

0

0

0

0

18.050

335

17.715

14.445

2.646

2.567

79

13

0

0

0

1.009

35.048

2.902

32.146

20.074

Vorderingen op openbare lichamen

financiële instellingen Overige vorderingen Debiteuren WIZ Overige uitzettingen Totaal

Voorziening oninbaarheid De voorziening dubieuze debiteuren is gevormd om de oninbaarheid van niet kredietwaardige debiteuren op te vangen. Periodiek wordt dit getoetst. Deze toets is de onderbouwing van de voorziening dubieuze debiteuren. De voorziening dubieuze debiteuren wordt opgenomen als correctiepost op de balanspost Debiteuren en is dus niet zichtbaar bij het overzicht Voorzieningen op de balans. Mutaties: Actualisering van de voorziening

181.519

Liquide middelen Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten: Boekwaarde

Boekwaarde

per 31-12-2007

per 31-12-2006

2

2

Banksaldi

1.780

32.872

Girosaldi

4

95

1.786

32.969

Kassaldi

Totaal

Overlopende activa: De post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden:

Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen Totaal

Boekwaarde

Boekwaarde

per 31-12-2007

per 31-12-2006

437

21.253

0

0

437

21.253

Pagina 97 /135

PASSIVA Eigen vermogen Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten:

Algemene reserve

Boekwaarde

Boekwaarde

per 31-12-2007

per 31-12-2006

20.809

33.850

0

0

92.437

72.819

3.258

4.845

116.504

111.514

Bestemmingsreserves - voor egalisatie van tarieven - overige bestemmingsreserves Resultaat na bestemmingen Totaal

Pagina 98 /135

Het verloop in 2007 wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven: Boek-

Toevoe-

Onttrek-

Bestemming

Vermindering

Boek-

waarde

ging

king

resultaat

ter dekking

waarde

31-12-2006

2006

van 31-12-2007 afschrijvingen

Algemene reserve

30.689

1.923

24.307

4.845

0

13.150

3.161

21.168

16.670

0

0

7.659

14.061

176

6.703

0

0

7.533

Bijdrage afschrijvingslasten

9.689

2.861

0

0

741

11.809

i.a.v. Fonds Dorpsuitleg

3.425

74

253

0

0

3.246

Projecten (Bestemd)

6.887

225

1.183

0

0

5.928

191

15

0

0

0

207

i.a.v. Wegenbeheersplan

2.141

219

45

0

0

2.315

i.a.v. Onderwijsbeheersplan

2.019

58

833

0

0

1.245

26

655

26

0

0

655

7.663

96

0

0

0

7.759

436

5

0

0

0

442

Randweg Parkzoom

3.760

47

862

0

0

2.944

Boterdorpseweg

8.869

111

816

0

0

8.164

In 2007 af te handelen reserves

135

2

0

0

0

136

Handhaving

500

6

0

0

0

506

Landscheidingspark

4.000

50

0

0

0

4.050

Parkzoom

1.400

18

0

0

0

1.418

Parkzoom sporthal

5.897

74

105

0

0

5.866

i.a.v. Rioolbeheersplan

1.721

22

0

0

0

1.743

Afronding Overbuurtsepolder

0

2.695

553

0

0

2.142

Nog te maken kst. 3B-gemeenten

0

1.029

1.029

0

0

0

Reserve incidentele ruimte

0

1.050

0

0

0

1.050

Rekenkamer

0

30

0

0

0

30

Reserve UPC

0

1.850

0

0

0

1.850

Nieuwbouw gemeentehuis

0

21.400

0

0

0

21.400

106.669

55.859

53.385

4.845

741

113.246

Algemene reserve grondexploitatie Egalisatiereserve groei

i.a.v. Begraafplaatsonderhoudsplan

i.a.v. Gebouwenonderhoudsplan i.a.v. Beleid rente GB Overgangen HSL

Totaal

Onder ‘Bestemming resultaat 2006’ staan de toevoegingen of onttrekkingen vermeld uit hoofde van de bestemming van het resultaat van het voorgaand boekjaar. Onder de afschrijvingen staan de

Pagina 99 /135

verminderingen vermeld in verband met afschrijvingen op activa waarvoor een specifieke bestemmingsreserve is gevormd. Reserves Op alle reserves wordt rente bijgeschreven over het saldo per 1 januari 2007. Het rentepercentage bedraagt 1,25%. Uitzondering is de reserve bijdrage afschrijvingslasten, hierop wordt 4,5% bijgeschreven. Hieronder worden de reserves afzonderlijk toegelicht. Algemene reserve Het doel van deze reserve is het opvangen van tegenvallers welke niet zijn voorzien in de begroting. Omvang 01-01-2007: € 30.688.804 – samenvoeging algemene bedrijfsreserve Berkel en Rodenrijs, algemene reserve Bergschenhoek en algemene reserve algemene dienst Bleiswijk. Mutaties: Rentebijschrijving Vaststelling jaarrekeningen 2006 2e voorschot aanleg wegen Overbuurtsepolder Vrijval reserve nog te maken kosten Vrijval reserve nog te maken kosten 2006 Verhuiskosten de Klipper Vrijval reserve nog te maken kosten 2006 Schoolbegeleidingsdienst Herontwikkeling scholen Boterdorp Grondaankoop /terreininrichting VO Parkzoom/Wilderszijde Vaststelling jaarrekeningen 2006 Planschadevergoedingen Rodenrijseweg/Plaszoom Dotatie aan reserve afronding Overbuurtsepolder Nieuwbouw gemeentehuis Herinrichting Warmoeziersweg Kunstwerk Dorpscentrum (BH) Calamiteiten Noordeindseweg Bijstorting in voorziening Grex 5 vrije kavels Boterdorp

423.865 4.845.400 900.000 599.000 -/- 10.000 -/- 52.000 -/- 220.000 -/- 64.690 -/- 2.654.000 -/- 84.757 -/- 1.050.000 -/- 20.000.000 -/- 45.390 -/- 2.200 -/- 69.360 -/- 55.000

In de mutaties is ook een toevoeging te zien van € 599.000. Bij het vaststellen van de jaarrekeningen van de voormalige gemeenten is een reserve gevormd ‘Nog te maken kosten 2006 3B-gemeenten’. Deze reserve is ontstaan uit de algemene reserve, zijnde bestemming saldo voor kosten welke niet meer verantwoord konden worden op de exploitatie 2006, maar waar wel budget voor beschikbaar was. Deze kosten zijn apart benoemd in het raadsvoorstel. Omdat deze kosten niet volledig zijn gemaakt, wordt het restant van de reserve weer teruggezet naar de algemene reserve. Algemene reserve grondexploitatie Het doel van deze reserve is het opvangen van tegenvallers welke niet zijn voorzien in de begroting. Het jaarrekeningresultaat op de grondexploitatie wordt toegevoegd (na vorming van voorzieningen voor nog uit te voeren werk). Omvang 01-01-2007: € 3.161.084 – samenvoeging algemene reserve grondbedrijf Bleiswijk en reserve grondexploitatie Bergschenhoek. Mutaties: Rentebijschrijving Verlaging voorziening LHW Toevoeging op basis van Rapportage actualisatie Grondexploitaties 2007 Mutatie a.g.v. verdeling Complex Ontwikkelingsbedrijf algemeen voormalig gemeente Berkel en Rodenrijs Onttrekking t.b.v. reserve nieuwbouw gemeentehuis

39.514 623.886 6.703.495 12.700.661 -/- 1.400.000

Pagina 100 /135

Onttrekking t.b.v. voorz. tekort De Tuinen 2007 Onttrekking t.b.v. voorz. tekort Westpolder Bleiswijk 2007 Onttrekking t.b.v. voorz. tekort Hoefslag IV 2007 Onttrekking t.b.v. voorz. tekort Meerpolder 2007 Toevoeging geraamd resultaat 2007 Boterdorp Zuid West

-/- 2.252.113 -/- 3.665.801 -/- 178.153 -/- 9.173.500 1.100.000

Zoals gemeld in de Rapportage actualisatie grondexploitaties 2007 is in 2007 de boekwaarde van het voormalige complex Ontwikkelingsbedrijf algemeen verdeeld over de grondexploitaties van de voormalige gemeente Berkel en Rodenrijs. Voor dit complex was ultimo 2006 een voorziening getroffen van circa € 12,7 miljoen. Deze voorziening is vrijgevallen in 2007. Door de verdeling van de boekwaarde over de andere complexen zijn de tekorten op deze complexen toegenomen. Voor de toename van deze tekorten zijn eveneens de voorzieningen opgehoogd conform het besluit van de raad bij het vaststellen van de actualisatie van de grondexploitaties. Egalisatiereserve groei Het doel van deze reserve is het opvangen van mutaties welke voorzien zijn in de meerjarenschijven van de grondexploitaties. Omvang 01-01-2007: € 14.060.733 – samenvoeging reserve tekorten Vinex plannen Berkel en Rodenrijs, reserve tekorten Vinex plannen, reserve Middengebeid en reserve verfijning omvangrijke woningbouw. Mutaties: Rentebijschrijving Onttrekking reserve tekorten Vinex plannen naar Alg. Res. Grondexploitatie Onttrekking reserve Middengebied naar Alg. Res. Grondexploitatie Correctie rente naar Alg. Res. Grondexploitatie (Mutaties op grond van Rapportage actualisatie Grondexploitaties 2007)

175.759 -/- 6.124.936 -/- 495.800 -/- 82.759

Reserve bijdrage afschrijvingslasten Het doel van deze reserve is het opvangen van kapitaallasten van investeringen met een economisch nut met een dekking vanuit een reserve. Omvang 01-01-2007: € 9.688.902 – samenvoeging reserve kapitaallasten Bleiswijk, reserve renovatie woonwagencentrum Berkel en Rodenrijs en reserve bijdrage in kosten activa Bergschenhoek. Mutaties: Rentebijschrijving Sporthal VO Parkzoom/Wilderszijde Afbouw sportpark Het Hoge Land Grondaankoop/terreininrichting VO Parkzoom/Wilderszijde VBK wegen Overbuurtsepolder Wegen Overbuurtsepolder Uitbreiding sportpark De Sporthoek Reserve Renovatie woonwagencentrum (BR) Reserve Schoolgebouw Chrysantenhof Kosten reconstructie De Kulck Kunstwerk Dorpscentrum (BH) Kosten verbouw voormalig gemeentehuis Bleiswijk Herinrichting Warmoeziersweg / aanpassing Warmoeziersweg Vrijval naar de exploitatie

436.001 104.702 10.802 64.690 200.000 353.299 252.797 734.700 450.000 36.644 2.200 169.887 45.390 -/- 740.928

Pagina 101 /135

Reserve in afwachting van Fonds Dorpsuitleg Deze reserve is ingesteld om de totstandkoming van Bovenwijkse Voorzieningen te kunnen realiseren. Mutaties: Rentebijschrijving Overdracht grond ’t Akkertje Kavel 4-4/7-2 Weg en land Uitbreiding sportpark De Sporthoek

42.809 9.162 22.405 -/- 252.798

Reserve projecten (bestemd) In deze reserve zijn de projecten opgenomen waar financiële dekking en een globaal doel voor is. De uiteindelijke uitwerking (raadsvoorstel met detaillering voor uitvoering) moet nog plaatsvinden. De gelden zijn al wel bestemd en niet vrij beschikbaar voor elk project. Projecten boven € 2 miljoen krijgen een eigen reserve en komen niet in de reserve bestemde projecten. Omvang 01-01-2007: € 6.886.842 – samenvoeging reserve huisvesting Kinderopvang Bleiswijk, reserve nieuw beleid Bleiswijk, reserve nieuw beleid – Woonzorgcomplex Bleiswijk, reserve speelplaats Bleiswijk, reserve herinrichten Kranenburgplein Bleiswijk, reserve wateroverlast West Bleiswijk, bestemmingsreserve gemeentekantoor Lansingerland Bergschenhoek, bestemmingsreserve bomen Boterdorpseweg Bergschenhoek, reserve project Leeuwenhoekweg Bergschenhoek, reserve Jongerenbeleid Berkel en Rodenrijs en reserve ruimte sociaal Berkel en Rodenrijs. Mutaties: Rentebijschrijving Storting overschot bouwleges (823) * Afbouw sportpark Het Hoge Land Onttrekking volgens begroting t.b.v. jeugd Correctie reserve renovatie woonwagencentrum (BR) Extra afschrijving Anne Frankschool Kosten verbouw voormalig gemeentehuis Bleiswijk

86.086 138.967 -/- 10.802 -/- 103.368 -/- 734.700 -/- 164.686 -/- 169.887

* In de begroting 2007 was een storting geraamd van € 1.000.000. De werkelijke storting bedraagt € 138.967. Dit is het gevolg van een lagere werkelijke opbrengst bouwleges. Reserve in afwachting van begraafplaatsonderhoudsplan Deze reserve wordt straks als startkapitaal gebruikt bij het instellen van de voorziening begraafplaatsonderhoud zodra het beheersplan is opgesteld. Tot die tijd worden de ontvangen bijdragen voor onderhoud vanuit de grafrechten jaarlijks toegevoegd. Omvang 01-01-2007: € 191.100 – samenvoeging reserve eigen graven onderhoud Bleiswijk en reserve eigen graven afkoop ruimte Bleiswijk. Mutaties: Rentebijschrijving Onderhoud/eigen graven afkoopsommen

2.389 13.108

Reserve in afwachting van wegenbeheersplan Deze reserve wordt straks als startkapitaal gebruikt bij het instellen van de voorziening wegenonderhoud zodra het beheersplan is opgesteld. Omvang 01-01-2007: € 2.140.633 – samenvoeging reserve wegenonderhoud Bergschenhoek, bestemmingsreserve degeneratiekosten Bergschenhoek en reserve herstraten Noordpolder Berkel en Rodenrijs. Mutaties: Rentebijschrijving

26.758

Pagina 102 /135

Overdracht kruisende infrastructuur Berkelseweg Correctie BR herinrichting Warmoeziersweg Kosten passeerstroken/verkeersmaatregelen Warmoeziersweg

147.200 45.390 -/- 45.390

Reserve in afwachting van Onderwijsbeheersplan Deze reserve wordt straks als startkapitaal gebruikt bij het instellen van de voorziening onderhoud onderwijsgebouwen zodra het beheersplan is opgesteld. Omvang 01-01-2007: € 2.019.025 – samenvoeging reserve buitenonderhoud openbaar basisonderwijs Bleiswijk, buitenonderhoud christelijk basisonderwijs Bleiswijk, buitenonderhoud christelijk voortgezet onderwijs Bleiswijk en reserve onderwijsvoorzieningen Bergschenhoek. Mutaties: Rentebijschrijving Storting volgens begroting Tijdelijke huisvesting scholen Groeneweg (BH) Reserve Schoolgebouw Chrysantenhof naar reserve bijdrage afschrijvingslasten

25.238 33.150 -/- 382.824 -/- 450.000

Reserve in afwachting van gebouwenonderhoudsplan Deze reserve wordt straks als startkapitaal gebruikt bij het instellen van de voorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen zodra het beheersplan is opgesteld. Omvang 01-01-2007: € 26.169 – gevormd vanuit de reserve onderhoud bibliotheek Bleiswijk. Mutaties: Rentebijschrijving Storting volgens begroting sportgebouwen Werkzaamheden bibliotheek

328 654.511 -/- 26.169

Reserve in afwachting van beleid rente Grondbedrijf Deze reserve wordt straks gebruikt als startkapitaal bij een nieuw te vormen reserve rente Grondbedrijf zodra de beleidsregels rente Grondbedrijf zijn opgesteld. Omvang 01-01-2007: € 7.663.045 – gevormd vanuit de reserve egalisatie renteverschillen Berkel en Rodenrijs. Mutaties: Rentebijschrijving

95.788

Reserve overgangen HSL Deze reserve is gevormd vanuit de ontvangen lumpsum Vinex ter dekking voor uitgaven van de HSLovergangen. Omvang 01-01-2007: € 436.079 – gevormd vanuit de reserve overgangen HSL Bergschenhoek. Mutaties: Rentebijschrijving

5.451

Reserve Randweg Parkzoom Deze reserve is gevormd vanuit de ontvangen lumpsum Vinex ter dekking voor uitgaven van de Randweg Parkzoom. Omvang 01-01-2007: € 3.759.624 – gevormd vanuit de reserve Randweg Parkzoom Bergschenhoek. Mutaties: Rentebijschrijving Kosten reconstructie De Kulck

46.995 -/- 36.644

Pagina 103 /135

Gemaakte kosten in 2007

-/- 825.660

Reserve Boterdorpseweg Deze reserve is gevormd vanuit de ontvangen lumpsum Vinex ter dekking voor uitgaven van de Boterdorpseweg. Omvang 01-01-2007: € 8.868.861 – gevormd vanuit de reserve Boterdorpseweg Bergschenhoek. Mutaties: Rentebijschrijving Reconstructie Boterdorpseweg

110.861 -/- 815.640

Reserve in 2007 af te handelen reserves Deze reserve is gevormd om overlopende werkzaamheden uit te voeren die nog vanuit reserves zijn gedekt en in 2007 zijn afgerond. Omvang 01-01-2007: € 134.616 – samenvoeging reserve speeltuinen Bleiswijk, reserve duurzaam veilig Bleiswijk en reserve interieur raadhuis Bleiswijk. Mutaties: Rentebijschrijving

1.683

Reserve handhaving Deze reserve is ingesteld voor de handhaving in bedrijventerrein Oudeland in de komende vijf jaar. Omvang 01-01-2007: € 500.000 – gevormd vanuit de reserve handhaving Berkel en Rodenrijs. Mutaties: Rentebijschrijving

6.250

Reserve Landscheidingspark Deze reserve is ingesteld voor het Landscheidingspark. Storting vindt plaats indien nodig. De uitgaven van het Landscheidingspark worden ten laste van deze reserve gebracht. Omvang 01-01-2007: € 4.000.000 – gevormd vanuit de bestemmingsreserve Landscheidingspark Bergschenhoek. Mutaties: Rentebijschrijving

50.000

Reserve Parkzoom Deze reserve is ingesteld voor Parkzoom. Storting vindt plaats indien nodig. De uitgaven voor Parkzoom worden ten laste van deze reserve gebracht. Omvang 01-01-2007: € 1.400.000 – gevormd vanuit de bestemmingsreserve Parkzoom Bergschenhoek. Mutaties: Rentebijschrijving

17.500

Reserve Parkzoom sporthal Deze reserve is ingesteld voor de sporthal in Parkzoom. Storting vindt plaats indien nodig. De uitgaven voor de sporthal Parkzoom worden ten laste van deze reserve gebracht. Omvang 01-01-2007: € 5.896.699 – gevormd vanuit de bestemmingsreserve Parkzoom sporthal Bergschenhoek. Mutaties: Rentebijschrijving Sporthal VO Parkzoom/Wilderszijde

73.709 -/- 104.702

Pagina 104 /135

Reserve in afwachting van rioolbeheersplan Deze reserve wordt straks als startkapitaal gebruikt bij het instellen van de voorziening riolering zodra het beheersplan is opgesteld. Omvang 01-01-2007: € 1.721.421 – gevormd vanuit de reserve rioolfonds Bergschenhoek. Mutaties: Rentebijschrijving

21.518

Reserve afronding Overbuurtsepolder Deze reserve is ingesteld bij het vaststellen van de jaarrekeningen 2006 van de 3 voormalige gemeenten. Het betrof een winstuitkering van het GOP ter dekking van de (nog niet gekwalificeerde) risico’s met betrekking tot de afbouw van de Overbuurtsepolder. Mutaties: Rentebijschrijving Vaststelling jaarrekeningen 2006 Storting vanuit algemene reserve t.b.v. aanleg wegen VBK wegen Overbuurtsepolder Wegen Overbuurtsepolder

20.313 1.625.000 1.050.000 -/- 200.000 -/- 353.299

Reserve nog te maken kosten 3B-gemeenten Deze reserve is ingesteld bij het vaststellen van de jaarrekeningen 2006 van de 3 voormalige gemeenten voor nog niet uitgegeven budgetten 2006 en/of aangegane verplichtingen. Afwikkeling van deze kosten heeft in 2007 plaatsgevonden. Mutaties: Vaststelling jaarrekeningen 2006 Vrijval reserve jaarrekening 2006 subsidies Bleiswijk Aanwending i.v.m. toevoeging rijksbijdrage Bleiswijk aan voorziening JGZ Vrijval reserve jaarrekening 2006 WWB (BH) Vrijval reserve jaarrekening 2006 C.I.Z. Vrijval reserve jaarrekening 2006 Leeuwenkuil Vrijval reserve jaarrekening 2006 Pinkelotje Vrijval reserve jaarrekening 2006 onderzoek gebruik industriewarmte Vrijval reserve jaarrekening 2006 GOA onderwijsassistenten Vrijval reserve jaarrekening 2006 afrekening subsidies Vrijval reserve jaarrekening 2006 niet besteed

1.029.0000 -/- 38.000 -/- 6.000 -/- 50.000 -/- 35.000 -/- 216.000 -/- 30.000 -/- 24.000 -/- 16.000 -/- 15.000 -/- 599.000

In de mutaties is ook een onttrekking te zien van € 599.000. Dit is het restant van de reserve. Bij het vaststellen van de jaarrekeningen van de voormalige gemeenten is deze reserve gevormd. Deze reserve is ontstaan uit de algemene reserve, zijnde bestemming saldo voor kosten welke niet meer verantwoord konden worden op de exploitatie 2006, maar waar wel budget voor beschikbaar was. Deze kosten zijn apart benoemd in het raadsvoorstel. Omdat deze kosten niet volledig zijn gemaakt, wordt het restant van de reserve weer teruggezet naar de algemene reserve. Reserve incidentele ruimte Deze reserve is ingesteld bij het vaststellen van de begroting 2008. In 2007 is de meeropbrengst van de dividenduitkering van Eneco hierin gestort. Mutaties: Dividend Eneco

1.050.000

Pagina 105 /135

Reserve rekenkamer Deze reserve is ingesteld als onderzoeksreserve voor de Rekenkamer. Storting vindt plaats op grond van de verordening Rekenkamer Lansingerland, waarin is opgenomen dat in geval van een eventueel restant budget 40% van het geraamde budget mag worden aangehouden als onderzoeksreserve. Mutaties: 40% budget onderzoeksreserve (volgens verordening)

30.000

Reserve UPC Deze reserve is ingesteld om de uitkering van UPC Nederland in te storten. Van UPC Nederland wordt een bedrag ontvangen wegens het vanaf 2004 in rekening brengen van een te hoog standaardtarief bij de bewoners van de gemeente Berkel en Rodenrijs. Deze middelen worden op termijn ingezet voor de kwaliteitsoptimalisatie van het Landscheidingspark (“groen in plaats van rood”). Mutaties: Storting vanuit exploitatie

1.850.000

Reserve nieuwbouw gemeentehuis Deze reserve is ingesteld voor de bouw van het nieuwe gemeentehuis. Mutaties: Nieuwbouw gemeentehuis vanuit Algemene Reserve Nieuwbouw gemeentehuis vanuit Algemene Reserve Nieuwbouw gemeentehuis vanuit Algemene Reserve Grondexploitatie

14.000.000 6.000.000 1.400.000

Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen in 2007 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: Boekwaarde

Toevoeging

Vrijval

Aanwending

31-12-2006 Wethouders

Boekwaarde 31-12-2007

901

221

0

0

1.122

1

0

0

0

1

15

0

0

0

15

1.858

470

0

639

1.689

Bruggen

55

17

0

0

72

Kabels en leidingen

20

0

0

0

20

0

179

0

4

175

472

0

0

194

278

0

274

0

44

230

234

64

0

0

298

Onderwijsachterstanden

91

91

0

71

110

Groot onderhoud Oostmeerhal

35

0

0

28

7

Internationale betrekkingen Groot onderhoud brandweerkazerne Gemeentewerf 3 Wegen

Herstel schade Eneco Noord–Overbuurtsepolder Straatverlichting Verv. OV kern Berkel en Rodenrijs 2007 Onderhoud onderwijsaccomm.

Pagina 106 /135

Boekwaarde

Toevoeging

Vrijval

Aanwending

31-12-2006 Groot onderhoud Sterrenhal

Boekwaarde 31-12-2007

9

0

0

9

0

gymnastieklokaal Chrysantenhof 22

37

0

0

0

37

Groot onderhoud Sporthal Rijneveen

0

21

0

21

0

Bevordering sportdeelname BOS

0

4

0

0

4

Asbestprobl. Not. Kruytstr. e.o.

219

0

0

219

0

19.111

140

0

7.362

11.890

WWB werkdeel

528

261

0

314

476

WSW wachtlijst

0

7

0

0

7

GEP (bijzondere bijstand)

1

0

0

1

0

216

353

0

64

504

0

14

0

0

14

28

0

0

19

9

16

5

0

0

21

44

8

0

0

52

RAS subsidie

0

22

0

0

22

Rijksbijdr. Electron. kinddossier

0

22

0

0

22

40

38

0

0

78

2.433

1.877

0

0

4.310

204

0

204

0

0

0

592

0

122

470

Bodemsanering Bergboezem

325

0

0

0

325

Graven (onderhoud)

188

11

0

0

198

Graven (afkoop ruimte)

545

0

0

0

545

19

15

0

0

34

0

141

0

0

141

19

1

0

0

20

7

0

0

0

7

Groot onderhoud

Doeluitk. Landscheidingspark

Wet Inburgering Nieuwkomers De Leeuwerik Vrijwilligers Groot onderhoud peuterspeelzaal De Wildert 2 Groot onderhoud wijkgebouw Anthuriumsingel 146/150

Jeugdgezondheidszorg Riolering Riolering (lastenegalisatie) Aanleg hoofdriool Overbuurtse Polder

Bestemmingsplannen Project oude Gemeentewerf Groot onderhoud woonwagencentrum (BR) Groot onderhoud woonwagens

Pagina 107 /135

Nog te maken kosten:

0

0

0

0

0

281

0

0

81

200

57

0

0

0

57

- Dorpscentrum fase 1 (BH)

319

0

0

172

148

- Verlengde Boomgaard (BH)

53

0

0

13

40

0

0

0

0

0

- Hoefslag (BW)

24

0

0

1

23

Stadsregio afdracht

77

0

77

0

0

Kwaliteit VINEX

686

0

588

97

0

BTW-28

540

0

0

0

540

0

275

0

0

275

2.368

1.009

0

10

3.367

69

48

0

0

117

20

0

0

0

20

46

7

0

0

53

303

0

0

0

303

0

782

0

0

782

32.515

6.969

869

9.485

29.127

- Oosteindsche Acker (BH) - Boomgaard (BH)

Afwerking gereal. complexen:

Grex 5 vrije kavels Boterdorp Bovenwijkse voorzieningen Groot onderhoud gemeentehuis Raadhuislaan 1 (BR) Groot onderhoud dep. gem. huis Kerksingel 11 (BR) Groot onderhoud gem. loods Veilingweg 44 Gemeentelijke gebouwen (BW) Aanleg riolering Noordpolder Totaal

In de kolom vrijval zijn de bedragen opgenomen welke ten gunste van de rekening van baten en lasten zijn vrijgevallen. Alle aanwendingen van de voorzieningen zijn rechtstreeks ten laste van de voorziening gebracht. Hieronder worden de voorzieningen afzonderlijk toegelicht. Voorziening wethouders Deze voorziening is gevormd vanwege de pensioen en wachtgeldverplichtingen van (ex-)wethouders. Grondslagen zijn het huidige loon en werkverleden bij de overheid van de wethouders. Mutaties: Toevoeging vanuit functie Storting in voorziening

54.180 166.679

Voorziening internationale betrekkingen Deze voorziening is gevormd vanwege de egalisatie van de uitgaven van het bezoek van Maria Enzersdorf. Gestort wordt de niet-uitbetaalde subsidie aan Stichting Internationale Uitwisseling. Onttrekking vindt plaats bij besteding van gelden bij bezoeken.

Pagina 108 /135

Voorziening groot onderhoud brandweerkazerne Gemeentewerf 3 Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van de Brandweerkazerne in Berkel en Rodenrijs. Voorziening wegen Deze voorziening is gevormd vanwege de egalisatie van de onderhoudskosten wegen voortvloeiend uit de beheersplannen wegen. Grondslag zijn de beheersplannen wegen. Storting vindt plaats door een jaarlijks vast bedrag van de gemiddelde onderhoudslasten. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke besteding van de uit te voeren werkzaamheden van het betreffende jaar. Mutaties: Vrijval voorzieningen herstraten wegen binnen bebouwde kom Dotatie vanuit de functie

-/- 638.914 469.540

Voorziening bruggen Deze voorziening is gevormd vanwege de egalisatie van de onderhoudskosten bruggen voortvloeiend uit het beheersplan bruggen. Grondslag is het beheersplan bruggen. Storting vindt plaats door een jaarlijks vast bedrag van de gemiddelde onderhoudslasten. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke besteding van de uit te voeren werkzaamheden van het betreffende jaar. Mutaties: Dotatie vanuit de functie

16.806

Voorziening kabels en leidingen Deze voorziening is gevormd vanwege de ontvangen gelden van derden voor schadeherstel aan het wegdek. Storting vindt plaats als afkoopsommen voor schadeherstel aan het wegdek zijn ontvangen. Onttrekking vindt plaats bij daadwerkelijk schadeherstel. Voorziening herstel schade Eneco Noord-Overbuurtsepolder Deze voorziening is gevormd vanwege de ontvangen schadevergoeding van Eneco voor de schade in de Noord-Overbuurtsepolder. De herstelwerkzaamheden worden in 2008 uitgevoerd en ten laste van deze voorziening gebracht. Mutaties: Toevoeging 1e termijn Eneco vanuit functie Toevoeging 2e termijn Eneco vanuit functie H. v. W. week 40 t/m 46 H. v. W. week 47 t/m 51

89.400 89.400 -/- 3.248 -/- 339

Voorziening straatverlichting Deze voorziening is gevormd vanwege de egalisatie van de onderhoudskosten straatverlichting voortvloeiend uit het beheersplan straatverlichting. Grondslag is het beheersplan straatverlichting. Storting vindt plaats door een jaarlijks vast bedrag van de gemiddelde onderhoudslasten. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke besteding van de uit te voeren werkzaamheden van het betreffende jaar. Mutaties: Overboeking naar voorziening OV kern Berkel

-/- 194.000

Voorziening OV kern Berkel en Rodenrijs 2007 Deze voorziening is gevormd vanwege de egalisatie van de onderhoudskosten aan de openbare verlichting in de kern Berkel en Rodenrijs. Grondslag is het beheersplan straatverlichting. Storting vindt plaats door

Pagina 109 /135

een jaarlijks vast bedrag van de gemiddelde onderhoudslasten. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke besteding van de uit te voeren werkzaamheden van het betreffende jaar. Mutaties: Toevoeging vanuit functie Toevoeging vanuit voorziening straatverlichting Verlichting winkelcentrum Berkel en Rodenrijs Renovatieplan 2007; 25% Vervanging lichtmasten Rodenrijseweg

80.000 194.000 -/- 5.960 -/- 34.976 -/- 2.990

Voorziening onderhoud onderwijsaccommodaties Deze voorziening is gevormd vanwege de egalisatie van de onderhoudskosten onderwijsaccommodaties voortvloeiend uit de beheersplannen onderwijsaccommodaties. Grondslag zijn de beheersplannen van de onderwijsaccommodaties. Storting vindt plaats door een jaarlijks vast bedrag van de gemiddelde onderhoudslasten. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke besteding van de uit te voeren werkzaamheden van het betreffende jaar. Mutaties: Toevoeging vanuit functie renovatie was-/kleedruimten gymzaal Pius X (BH)

64.017

Voorziening onderwijsachterstanden Deze voorziening is gevormd vanwege de terugbetalingsverplichting van de regeling onderwijsachterstanden. Grondslag zijn de ongebruikte gelden met een terugbetalingsverplichting onderwijsachterstanden. Storting vindt plaats door de ongebruikte rijksvergoeding onderwijsachterstanden te storten. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke terugbetaling aan het Rijk of bij een tekort aan ontvangen rijksvergoeding in een jaar. Mutaties: Toevoeging inzake GOA Correctie terugbetaling rijksbijdrage GOA Terugbetaling rijksbijdrage GOA/ZL Bleiswijk

26.655 -/- 100 -/- 9.351

Voorziening groot onderhoud Oostmeerhal Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van de Oostmeerhal in Berkel en Rodenrijs. Mutaties: Renovatie Oostmeerhal

-/- 27.608

Voorziening groot onderhoud Sterrenhal Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van de Sterrenhal in Berkel en Rodenrijs. Mutaties: Vervanging binnen riolering 1e termijn Vervanging binnen riolering afrekening

-/- 9.083 -/- 335

Voorziening groot onderhoud gymnastieklokaal Chrysantenhof 22 Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van gymnastieklokaal Chrysantenhof 22 in Berkel en Rodenrijs.

Pagina 110 /135

Voorziening groot onderhoud sporthal Rijneveen Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van de sporthal Rijneveen in Bleiswijk. Mutaties: Toevoeging vanuit de functie Schilderwerk sporthal Rijneveen Vervangen kozijnen sporthal Rijneveen Schilderwerk sporthal Rijneveen

21.030 -/- 12.176 -/- 7.140 -/- 1.714

Voorziening bevordering sportdeelname Deze voorziening is gevormd vanwege de terugbetalingsverplichting aan het Rijk. Grondslag zijn de ongebruikte gelden met een terugbetalingsverplichting. Storting vindt plaats door de ongebruikte rijksvergoeding te storten. Onttrekking vindt plaats van de werkelijke uitgaven en/of de daadwerkelijke terugbetaling aan het Rijk. Mutaties: Ontvangen rijksbijdrage 2007

3.690

Voorziening asbestproblematiek Not. Kruytstraat e.o. Bij het opstellen van de jaarrekening 2006, begin 2007, werd de vervuiling geconstateerd. Om een risico in te dekken is een voorziening gecreëerd, ter grootte van de te verwachte kosten, welke werden geschat op € 219.000. In 2007 is de vervuiling gesaneerd. De voorziening is in 2007 dus verbruikt. Mutaties: Vrijval naar functie

-/- 219.000

Voorziening doeluitkering Landscheidingspark Deze voorziening is gevormd voor de besteding van de doeluitkering Landscheidingspark van de Stadsregio. Mutaties: Storting bijdrage Stadsregio Uitgaven 2007 Landscheidingspark

88.000 -/- 7.310.000

Voorziening WWB werkdeel Deze voorziening is gevormd vanwege de terugbetalingsverplichting van de regeling WWB werkdeel. Grondslag zijn de ongebruikte gelden met een terugbetalingsverplichting WWB werkdeel. Storting vindt plaats door de ongebruikte rijksvergoeding WWB werkdeel te storten. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke terugbetaling aan het Rijk of bij een tekort aan ontvangen rijksvergoeding in een jaar. Mutaties: Storting vanuit functie Creditnota Nieuwkomers 2006 Bergschenhoek Terug te betalen rijksbijdrage WWB werkdeel 2007

261.273 6.296 -/- 320.000

Voorziening WSW wachtlijst Deze voorziening is gevormd vanwege de terugbetalingsverplichting van de regeling aanpak WSW wachtlijsten. Grondslag zijn de ongebruikte gelden met een terugbetalingsverplichting aanpak WSW wachtlijsten. Storting vindt plaats door de ongebruikte rijksvergoeding aanpak WSW wachtlijsten te storten. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke terugbetaling aan het Rijk of bij een tekort aan ontvangen rijksvergoeding in een jaar.

Pagina 111 /135

Mutaties: Storting vanuit de functie

6.541

Voorziening GEP (bijzondere bijstand) Deze voorziening is gevormd vanwege de egalisatie van de uitgaven van de ziektekostenpremies bijstandsgerechtigden. Storting vindt plaats bij inhouding van de premies op de uitkeringen en onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke betaling aan de ziektekostenverzekering. Mutaties: Vrijval naar functie bijzondere bijstand

-/- 1.057

Voorziening Wet Inburgering Nieuwkomers Deze voorziening is gevormd vanwege de terugbetalingsverplichting van de regeling inburgering. Grondslag zijn de ongebruikte gelden met een terugbetalingsverplichting inburgering. Storting vindt plaats door de ongebruikte rijksvergoeding inburgering te storten. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke terugbetaling aan het Rijk of bij een tekort aan ontvangen rijksvergoeding in een jaar. Mutaties: Storting vanuit de functie Rekening Roc Zadkine

352.814 -/- 64.013

Voorziening De Leeuwerik Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van De Leeuwerik. Mutaties: Storting vanuit de functie

14.185

Voorziening vrijwilligers Deze voorziening is gevormd vanwege de terugbetalingsverplichting van de regeling vrijwilligers. Grondslag zijn de ongebruikte gelden met een terugbetalingsverplichting vrijwilligers. Storting vindt plaats door de ongebruikte rijksvergoeding vrijwilligers te storten. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke terugbetaling aan het Rijk of bij een tekort aan ontvangen rijksvergoeding in een jaar. Mutaties: Reiskosten cursus conflicten hanteren Cursus sponsoring en fondswerving Ministerie VWS, beschikking

-/- 30 -/- 36 -/- 18.958

Voorziening groot onderhoud peuterspeelzaal De Wildert Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van peuterspeelzaal De Wildert in Berkel en Rodenrijs. Mutaties: Toevoeging vanuit functie

5.730

Voorziening groot onderhoud wijkgebouw Anthuriumsingel 146/150 Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van wijkgebouw Anthuriumsingel in Berkel en Rodenrijs. Mutaties: Toevoeging vanuit functie

8.000

Pagina 112 /135

Voorziening RAS subsidie Relatie met Regionale Agenda Samenleving 2006-2008 stimuleren lokaal jeugdbeleid in relatie tot stadregionaal jeugdzorgbeleid. Subsidie is aangevraagd bij de Stadsregio voor onder andere onderzoek naar opvoedingsondersteuning en training signaleren van probleemkinderen. Verwachte uitgaven voor het totale project zijn € 63.300. Er is een terugbetaal verplichting als niet aan de voorwaarden wordt voldaan. In 2008 is een factuur ontvangen voor een gedeelte. Restant moet worden terugbetaald. Mutaties: Subsidie Stadsregio voor onderzoek naar opvoedingsondersteuning Subsidie Stadsregio voor training signaleren van probleemkinderen

15.000 6.800

Voorziening rijksbijdrage elektronisch kinddossier In 2007 is een bijdrage ontvangen van het ministerie van VWS. Deze eenmalige bijdrage is voor het aanschaffen van software. De bijdrage zal in 2008 doorgestort worden naar De Zorgring, waar ook de jeugdgezondheidszorg is ondergebracht. Mutaties: Storting vanuit de functie

21.760

Voorziening Jeugdgezondheidszorg Deze voorziening is gevormd vanwege de terugbetalingsverplichting van de regeling Jeugdgezondheidszorg. Grondslag zijn de ongebruikte gelden met een terugbetalingsverplichting Jeugdgezondheidszorg. Storting vindt plaats door de ongebruikte rijksvergoeding Jeugdgezondheidszorg te storten. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke terugbetaling aan het Rijk of bij een tekort aan ontvangen rijksvergoeding in een jaar. Mutaties: Storting rijksbijdrage vanuit functie Storting rijksbijdrage Bleiswijk

31.880 6.000

Voorziening riolering Deze voorziening is gevormd vanwege het overschot aan ontvangen rioolrechten. Grondslag zijn de uitkomsten van de functie riolering bij de jaarrekening. Storting vindt plaats door het te veel ontvangen rioolrecht. Mutaties: Overschot vanuit functies riolering Toevoeging vanuit voorziening riolering (lastenegalisatie)

1.672.515 204.374

Voorziening riolering (lastenegalisatie) Deze voorziening is gevormd vanwege het overschot aan ontvangen rioolrechten. Grondslag zijn de uitkomsten van de functie riolering bij de jaarrekening. Storting vindt plaats door het te veel ontvangen rioolrecht. Deze voorziening is samengevoegd met de voorziening riolering omdat het eenzelfde type voorziening betreft. Mutaties: Onttrekking tbv toevoeging aan voorziening riolering

-/- 204.374

Aanleg hoofdriool Overbuurtse Polder Met de glastuinbouw ontwikkeling is een overeenkomst dat er een hoofdriool wordt aangelegd. In deze overeenkomst is mede besloten dat de glastuinbouw een financiële bijdrage levert hierin.

Pagina 113 /135

Mutaties: Ontvangen bijdrage GOP tbv aanleg hoofdriool Gemaakte kosten tbv aanleg

591.750 -122.249

Voorziening bodemsanering Bergboezem Deze voorziening is gevormd vanwege de te verwachten kosten van de bodemsanering Bergboezem. Voorziening graven Deze voorziening is gevormd vanwege egalisatie van het onderhoud aan de begraafplaatsen. Storting vindt plaats door de ontvangen gelden (grafrechten) van derden. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke betreffende betalingen. Mutaties: Toevoeging vanuit de functie

10.500

Voorziening bestemmingsplannen Deze voorziening is gevormd vanwege egalisatie van het onderhoud aan bestemmingsplannen. Storting vindt jaarlijks voor een vaststaand bedrag plaats. Onttrekking vindt incidenteel plaats bij daadwerkelijk onderhoud aan bestemmingsplannen. Mutaties: Toevoeging vanuit de functie

15.000

Voorziening project oude gemeentewerf Van de Stadsregio is een bijdrage ontvangen in de ontwikkelingskosten voor het realiseren van seniorenwoningen in samenwerking met de woningstichting 3B-Wonen. Er zijn echter nog wat verwervingsproblemen naast het thans beschikbare gebied, waardoor de ontwikkeling wat vertraging heeft opgelopen. Er is een overeenkomst gesloten waarin een bepaalde tijd staat afgesproken. De bijdrage moet worden doorgestort aan de woningstichting indien er tot uitvoer komt, anders moet het bedrag teruggestort worden aan de Stadsregio. Mutaties: Bijdrage Stadsregio ontwikkeling plan seniorenwoningen

141.400

Voorziening groot onderhoud woonwagencentrum Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van het woonwagencentrum in Berkel en Rodenrijs. Mutaties: Toevoeging vanuit de functie Gemaakte kosten

1.210 -/- 210

Voorziening groot onderhoud woonwagens Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van het woonwagencentrum in Berkel en Rodenrijs. Voorziening kosten Oosteindse Acker Deze voorziening is gevormd vanwege de nog te maken meerjarige kosten voortvloeiend uit complex Oosteindse Acker. Grondslag is het onderhoudsplan complex Oosteindse Acker. Storting vindt plaats door een vast bedrag vanuit het exploitatiesaldo van het gerealiseerde complex Oosteindse Acker. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke besteding van de uit te voeren werkzaamheden van het betreffende jaar.

Pagina 114 /135

Mutaties: Div. kosten duiker Groeneweg Beschoeiing Blankenweg 36 / onderspoeling Damwand Stevinweg Diverse kosten t.b.v. straatwerk

-/- 55.390 -/- 3.505 -/- 1.099 -/- 20.596

Voorziening kosten Boomgaard Deze voorziening is gevormd vanwege de nog te maken meerjarige kosten voortvloeiend uit complex Boomgaard. Grondslag is het onderhoudsplan complex Boomgaard. Storting vindt plaats door een vast bedrag vanuit het exploitatiesaldo van het gerealiseerde complex Boomgaard. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke besteding van de uit te voeren werkzaamheden van het betreffende jaar. Voorziening kosten dorpscentrum fase 1 Deze voorziening is gevormd vanwege de nog te maken meerjarige kosten voortvloeiend uit complex dorpscentrum fase 1. Grondslag is het onderhoudsplan complex dorpscentrum fase 1. Storting vindt plaats door een vast bedrag vanuit het exploitatiesaldo van het gerealiseerde complex dorpscentrum fase 1. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke besteding van de uit te voeren werkzaamheden van het betreffende jaar. Mutaties: Kosten straatverwarming ‘De Vlashoeck’ Meerwerk afzetpalen Afstandsbediening zenders afzetpalen t.b.v. politie Straatwerk en markeringen Kade-elementen Levering bomen en beplanting Verlichting

-/- 844 -/- 1.456 -/- 192 -/- 21.697 -/- 141.250 -/- 6.108 -/- 422

Voorziening kosten Verlengde Boomgaard Deze voorziening is gevormd vanwege de nog te maken meerjarige kosten voortvloeiend uit complex Verlengde Boomgaard. Grondslag is het onderhoudsplan complex Verlengde Boomgaard. Storting vindt plaats door een vast bedrag vanuit het exploitatiesaldo van het gerealiseerde complex Verlengde Boomgaard. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke besteding van de uit te voeren werkzaamheden van het betreffende jaar. Mutaties: Duikers t.b.v. inrit Kerver

-/- 12.950

Voorziening afwerking gerealiseerd complex Hoefslag Deze voorziening is gevormd vanwege de nog te maken meerjarige kosten voortvloeiend uit het onderhoudsplan Hoefslag. Grondslag is het onderhoudsplan Hoefslag. Storting vindt plaats door een vast bedrag vanuit het exploitatiesaldo van het gerealiseerde complex Hoefslag. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke besteding van de uit te voeren werkzaamheden van het betreffende jaar. Mutaties: Verlichting

-/- 1.282

Voorziening Stadsregio afdracht Deze voorziening is gevormd vanwege de terugbetalingsplicht van ontvangen Vinex-gelden. Storting vindt plaats als bijdragen ontvangen zijn van de projectontwikkelaars. Onttrekking vindt plaats als de bijdrage aan de Stadsregio afgedragen moeten worden.

Pagina 115 /135

Mutaties: Vrijval voorziening

-/- 77.216

Voorziening kwaliteit Vinex Deze voorziening is gevormd vanwege egalisatie van uitgaven in het kader van kwaliteitszaken binnen de huidige Vinex-gebieden. Storting vindt structureel plaats. Onttrekking vindt incidenteel plaats bij realisatie van kwaliteitsprojecten zoals damwanden, waterkeringen, afscheidingsmuren, etc. Mutaties: Aanbrengen oeverbekleding Meerpolder Kosten erfafscheidingen 17 woningen Vrijval voorziening

-/- 22.345 -/- 75.000 -/- 588.156

Voorziening BTW-28 Deze voorziening is gevormd vanwege de afrekening van de BTW-28-regeling ten tijde van de invoering van het BTW-compensatiefonds. Grondslag is een rapport van Deloitte. Storting vindt plaats door een bedrag ter grootte van de afrekening te storten vanuit de exploitatie. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke besteding van de afrekening. Voorziening GREX 5 vrije kavels Boterdorp Deze voorziening is gevormd wegens verlies omdat er 5 vrije kavels in complex Boterdorp vervallen wegens het realiseren van het Hoekse Huis. Mutaties: Vrije kavels i.v.m. Hoekse Huis Toevoeging vanuit de functie

220.000 55.000

Voorziening Bovenwijkse voorzieningen Deze voorziening is gevormd vanwege de financiering van voorzieningen die dienstbaar zijn aan meerdere complexen. Storting vindt plaats door een vast bedrag te storten bij elke grondverkoop. Onttrekking vindt plaats bij de realisatie van een bovenwijkse voorziening. Mutaties: Planschade advies Planetenweg Archeologisch vooronderzoek rotonde Noordeindseweg-Planetenweg Rechtzetten ANWB mast Storting 2007

-/- 825 -/- 1.576 -/- 7.695 1.009.034

Voorziening groot onderhoud gemeentehuis Raadhuislaan 1 Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van het gemeentehuis Raadhuislaan 1 in Berkel en Rodenrijs. Mutaties: Toevoeging vanuit de functie

47.600

Voorziening groot onderhoud dependance gemeentehuis Kerksingel 11 Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van de dependance gemeentehuis Kerksingel 11 in Berkel en Rodenrijs. Voorziening groot onderhoud gemeenteloods Veilingweg 44 Deze voorziening is gevormd voor het egaliseren van uitgaven aan onderhoud van de gemeenteloods Veilingweg 44 in Berkel en Rodenrijs.

Pagina 116 /135

Mutaties: Toevoeging vanuit de functie

6.702

Voorziening Gemeentelijke gebouwen Deze voorziening is gevormd vanwege de egalisatie van de onderhoudskosten gebouwen voortvloeiend uit de beheersplannen gemeentelijke gebouwen. Grondslag zijn de beheersplannen van de gemeentelijke gebouwen. Storting vindt plaats door een jaarlijks vast bedrag van de gemiddelde onderhoudslasten. Onttrekking vindt plaats bij de daadwerkelijke besteding van de uit te voeren werkzaamheden van het betreffende jaar. Voorziening aanleg riolering Noordpolder Deze voorziening is gevormd voor de aanleg van de riolering in het glastuinbouwgebied Noordpolder. Mutaties: Toevoeging vanuit de functie

782

Pagina 117 /135

VASTE SCHULDEN MET EEN LOOPTIJD LANGER DAN ÉÉN JAAR De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt: Boekwaarde

Boekwaarde

per 31-12-2007

per 31-12-2006

0

0

145

182

187.061

214.588

- binnenlandse bedrijven

0

0

- overige binnenlandse sectoren

0

81

- buitenlandse instellingen

0

0

Door derden belegde gelden

0

0

Waarborgsommen

3

3

Verplichtingen uit hoofde van financial leaseovereenkomsten

0

0

187.209

214.854

Obligatieleningen Onderhandse leningen - binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen - binnenlandse banken en overige financiële instellingen

Totaal

In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het jaar 2007: Saldo

Vermeer-

31-12-2006

deringen

0

0

0

0

214.851

16.000

43.644

187.206

Door derden belegde gelden

0

0

0

0

Waarborgsommen

3

0

0

3

Verplichtingen uit hoofde van financial lease-

0

0

0

0

214.854

16.000

43.644

187.209

Obligatieleningen Onderhandse leningen

Aflossingen

Saldo 31-12-2007

overeenkomsten Totaal

De totale rentelast voor het jaar 2007 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt € 7.551.656. VLOTTENDE PASSIVA Onder de vlottende passiva zijn opgenomen:

Schulden < 1 jaar Overlopende passiva Totaal

Boekwaarde

Boekwaarde

per 31-12-2007

per 31-12-2006

74.367

38.741

3.670

12.863

78.037

51.604

Pagina 118 /135

Kortlopende schulden De in de balans opgenomen kortlopende schulden kunnen als volgt gespecificeerd worden: Boekwaarde

Boekwaarde

per 31-12-2007

per 31-12-2006

30.000

0

0

0

Overige schulden

44.367

38.741

Totaal

74.367

38.741

Kasgeldleningen Bank- en girosaldi

Overlopende passiva De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt: Boekwaarde

Boekwaarde

per 31-12-2007

per 31-12-2006

3.670

12.863

0

0

3.670

12.863

Vooruitontvangen bedragen Nog te betalen bedragen Totaal

Waarborgen en garanties Het in de balans opgenomen bedrag voor verstrekte garanties bestaat uit de volgende garantstellingen: Omschrijving

145 leningen aan instellingen 492 personen gemeentegaranties 8 borgstellingen gemeentepersoneel Totaal

Oorspronkelijk bedrag

Restant bedrag per

Restant bedrag per

31-12-2006

31-12-2007

293.442

237.356

159.666

28.817

21.465

20.878

1.890

1.890

1.335

324.150

260.711

181.879

In 2007 zijn geen betalingen verricht wegens de verleende borg- en garantstellingen. Langlopende financiële verplichtingen De gemeente is voor een aantal toekomstige jaren verbonden aan verschillende, niet uit de balans blijkende, financiële verplichtingen. Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste van deze verplichtingen: - Leaseovereenkomsten: - Gemlease, AS400, contract 7 maanden, einddatum 31 juli 2008, € 2.424 per kwartaal - Gemlease, 310 PC’s, contract 36 maanden, einddatum 1 mei 2009, € 22.656 per kwartaal - Gemlease, 45 laptops, contract 36 maanden, einddatum 1 januari 2010, € 4.559 per kwartaal - Gemlease, 100 PC’s, contract 36 maanden, einddatum 1 april 2011, € 4.752 per kwartaal Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen Met betrekking tot de brandweerkazerne in de kern Berkel en Rodenrijs vindt op dit moment nog nader onderzoek en afstemming plaats over 2 mogelijke opties, te weten verhuur of overdracht/verkoop met terugwerkende kracht per 1 januari 2007 aan de Veiligheidsregio Rotterdam. Hangende dit onderzoek is

Pagina 119 /135

de mogelijke huuropbrengst van de brandweerkazerne nog niet verantwoord in de jaarrekening 2007. Dit betreft een bedrag van circa € 295.000.

Pagina 120 /135

4.2.3 Programmarekening over 2007

Omschrijving

Raming begrotingsjaar voor

Raming begrotingsjaar ná

Realisatie

wijziging

wijziging

begrotingsjaar

Lasten

Baten

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

Bestuur en Burger

3.461

617

- 2.844

9.554

617

- 8.937

2.586

938

- 1.648

Actief in

5.825

944

- 4.882

5.811

985

- 4.826

5.858

1.071

- 4.787

7.114

656

- 6.458

7.995

608

- 7.387

7.235

772

- 6.464

Integrale Veiligheid

1.669

77

- 1.592

1.685

78

- 1.607

2.734

173

- 2.561

Maatschappelijke

4.360

1.066

- 3.294

6.206

1.151

- 5.054

5.700

1.136

- 4.564

7.025

5.965

- 1.060

7.035

6.024

- 1.011

7.097

6.562

- 535

13

84

71

24

84

60

24

53

29

564

13

- 551

407

13

- 394

284

4

- 280

0

0

0

1.400

0

- 1.400

85.623

83.740

- 1.883

3.156

4.739

1.583

3.415

4.769

1.354

3.282

5.632

2.350

13.636

10.063

- 3.573

16.879

10.062

- 6.817

15.987

12.049

- 3.939

46.823

24.225

- 22.598

60.410

24.393

- 36.017

136.410

112.129

- 24.281

Lokale heffingen

158

7.593

7.435

233

7.593

7.360

203

7.637

7.434

Algemene

729

28.393

27.664

729

30.381

29.652

4.349

33.859

29.510

Dividend

162

4.032

3.870

162

5.865

5.703

29

7.790

7.761

Saldo

843

986

143

843

892

49

0

6.097

6.097

0

0

0

0

260

260

0

0

0

21.319

3.994

- 17.325

22.716

11.213

- 11.504

27.652

6.121

- 21.531

23.210

44.997

21.787

24.683

56.203

31.520

32.232

61.503

29.271

352

0

- 352

1.124

0

- 1.124

0

0

0

Programma’s:

Lansingerland Opgroeien in Lansingerland

Ondersteuning Werk en Inkomen Economie en Glastuinbouw Bereikbaarheid en Mobiliteit Ontwikkelingsbedrijf R.O., Volkshuisvesting en Milieu Beheer Openbare Ruimte Subtotaal programma’s Algemene dekkingsmiddelen:

uitkeringen

Financieringsfunctie Saldo compensabele BTW en uitkering BTW compensatiefonds Overige algemene dekkingsmiddelen Subtotaal algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien

Pagina 121 /135

Raming begrotingsjaar voor

Raming begrotingsjaar ná

Realisatie

wijziging

wijziging

begrotingsjaar

Omschrijving

Lasten

Baten

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

Resultaat voor

70.386

69.222

- 1.163

86.217

80.596

- 5.621

168.643

173.633

4.990

0

0

0

0

6.000

6.000

30

0

- 30

658

0

- 658

958

4.500

3.542

665

621

- 44

33

103

70

8.047

9.253

1.206

33

1.657

1.623

Integrale Veiligheid

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Maatschappelijke

0

0

0

0

0

0

0

85

85

Werk en Inkomen

0

0

0

0

0

0

0

50

50

Economie en

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

45

45

6

0

-6

0

1.400

1.400

21.045

23.532

2.486

1.393

1.214

- 179

1.393

693

- 700

1.039

86

- 953

292

618

326

7.002

2.436

- 4.566

2.291

796

- 1.495

1.500

3.110

- 1.610

22.275

21.014

- 1.260

35.661

32.162

- 3.499

3.882

5.046

1.163

39.675

45.296

5.621

60.765

59.033

- 1.732

74.269

74.269

0

125.892

125.892

0

229.408

232.666

3.258

bestemming Toevoeging/onttrek king aan reserves: Bestuur en Burger Actief in Lansingerland Opgroeien in Lansingerland

Ondersteuning

Glastuinbouw Bereikbaarheid en Mobiliteit Ontwikkelingsbedrijf R.O., Volkshuisvesting en Milieu Beheer Openbare Ruimte Algemene dekkingsmiddelen Subtotaal mutaties reserves Resultaat na bestemming

Pagina 122 /135

4.2.4 Toelichting op afwijkingen begroting na wijziging / jaarrekening Belangrijke verschillen tussen de begroting na wijziging en de realisatie moeten systematisch worden toegelicht voor ieder afzonderlijk onderdeel van de programmarekening. Voor de jaarrekening 2007 was dit beslist geen sinecure. De begroting 2007 was een platte optelling van de begrotingen van de afzonderlijke 3B-gemeenten. Iedere gemeente hanteerde zijn eigen systematieken, welke in de begroting 2007 niet zijn geharmoniseerd. Gesteld kan worden dat de begroting 2007 nog niet voldeed aan het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV). De jaarrekening 2007 is wel BBV-proof en de werkelijke lasten en baten zijn conform de huidige weten regelgeving verantwoord. Dit maakt een goede analyse erg lastig. De begroting 2007 is niet zoals gebruikelijk in gemeenteland in november 2006 vastgesteld, maar pas in maart 2007. Hierdoor is bewust de keuze gemaakt om voor de begroting 2007 geen harmonisatieslag met terugwerkende kracht door te voeren, maar deze harmonisatieslag voor de begroting 2008 op te pakken. De afwijkingen tussen de begroting na wijziging 2007 en de realisatie 2007 betreffen hierdoor veelal budgettaire verschillen en mutaties als gevolg van foutieve ramingen of ramingen op verschillende programma’s en producten. In de begroting 2008 zijn deze ramingen gecorrigeerd. Op macroniveau (het totaal van lasten en baten) kan de conclusie worden getrokken dat de realisatie binnen de begroting na wijziging is gebleven. Het jaarrekeningresultaat 2007 stemt bovendien redelijk overeen met de optelling van de jaarrekeningresultaten 2006 van de 3B-gemeenten. Op basis van bovenstaande moet de jaarrekening 2007 dan ook niet gezien worden als een sturingsinstrument, maar als een verantwoordingsdocument op hoofdlijnen. Afwijkingen tussen de begroting na wijziging en de realisatie geven dan ook geen indicatie in de gevolgen voor het meerjarenperspectief. Hiervoor is het vertrekpunt de geharmoniseerde begroting 2008 en de kadernota 2009 – 2012. De toelichting op de verschillen op de programma’s is onderstaand per programma opgenomen. Programma 1 Bestuur en Burger Product Bestuursondersteuning B&W

Voor-/nadeel

Bedrag

Voordeel

6.000.000

Toelichting Betreft een raming die is overgenomen uit de begroting van voormalig Berkel en Rodenrijs. Dit was toen een éénmalig budget. Per abuis opgenomen in de begroting Lansingerland 2007 (zie ook onder Toevoeging/onttrekking reserves). Deze raming is in de begroting 2008 niet meer opgenomen.


Voordeel

825.000

Betreft de bijdrage Stadsregio. De raming van de omslagbijdrage voor gereed gekomen woningen in Vinex-wijken is hier geraamd, terwijl de werkelijke uitgaven via de projectadministratie op het programma Ontwikkelingsbedrijf zijn verantwoord. In de begroting 2008 is dit aangepast.

Raadsgriffie

Voordeel

153.000

Dit voordeel is deels ontstaan op personeelsgebied. Daarnaast zijn er minder kosten gemaakt op het gebied van onderzoeks- en advieskosten (= Rekenkamer).

Pagina 123 /135

Product Toevoeging/onttrekking reserves

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting

Nadeel

30.000

Op grond van de verordening Rekenkamer is een onderzoeksreserve gevormd van 40% van het beschikbare budget. Het beschikbare budget was € 1,50 per inwoner, wat neer komt op een totaal budget van € 75.000. Hiervan is 40% gereserveerd (€ 30.000).


Nadeel

6.000.000

Betreft een raming die is overgenomen uit de begroting van voormalig Berkel en Rodenrijs. Dit was toen een éénmalig budget. Per abuis opgenomen in de begroting Lansingerland 2007 (zie ook onder Bestuursondersteuning B&W). Deze raming is in de begroting 2008 niet meer opgenomen.

Programma 2 Actief in Lansingerland Product Zwembad

Voor-/nadeel

Bedrag

Voordeel

227.000

Toelichting Dit voordeel is ontstaan doordat er in het investeringsprogramma kapitaallasten waren geraamd voor het nieuwe zwembad, terwijl dit in 2007 nog niet is gerealiseerd (€ 188.000). De nagekomen afwikkeling van de exploitatie over 2006 en de exploitatie over 2007 levert een voordelig resultaat op van € 73.000. Verder hebben zich nog nadelen voorgedaan op de onderdelen advieskosten en de kosten van vervoer naar en de huur van het zwembad in Rotterdam.

Binnensportaccommodaties BR

Nadeel

339.000

Dit nadeel is vooral ontstaan doordat in de kapitaallasten ook de accommodaties van Bleiswijk zijn verantwoord. Verder komt het onderhoud aan de gebouwen € 52.600 voordeliger uit en levert een niet geraamde toevoeging aan de voorziening een nadeel op van € 21.000.


Voordeel

242.000

Dit voordeel wordt met name veroorzaakt door een voordeel op de post subsidies (€ 235.800). Dit betreft echter een interne verrekening van (huur)subsidies aan verenigingen met de huuropbrengst van de betreffende accommodaties, die pas in 2008 plaatsvindt.


Voordeel

45.000

Het voordeel is opgebouwd uit twee onderdelen: € 18.593 onttrekking aan de reserve bijdrage afschrijvingslasten en € 26.169 wegens uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden bibliotheek Bleiswijk.


Voordeel

235.000

In de begroting is een toevoeging aan de reserve voor de afbouw sportpark Het Hoge Land geraamd. In 2007 zijn er geen kosten gemaakt voor deze investering en heeft de toevoeging derhalve niet plaatsgevonden.


Nadeel

3.677.000

In de begroting 2007 is middels een begrotingswijziging een onttrekking van € 4.000.000 geraamd (betreft Landscheidingspark). Deze begrotingswijziging is ten onrechte in de begroting

Pagina 124 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting opgenomen. Dit leidt op het programma Beheer Openbare Ruimte onder toevoeging/onttrekking reserves tot een voordeel van € 4.000.000. Bovenstaande lasten en baten hadden in de grondexploitatie geraamd moeten worden. Het resterende verschil betreft de onttrekking aan de reserve bijdrage afschrijvingslasten.


Nadeel

197.000

Betreft een geraamde onttrekking uit de reserve bestemde projecten t.b.v. achterstallig onderhoud aan speeltoestellen die niet heeft plaatsgevonden, omdat er nog geen uitgaven op de investering hebben plaatsgevonden.

Programma 3 Opgroeien in Lansingerland Product OBO, bewegingsonderwijs

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting

Voordeel

96.000

Dit voordeel wordt voor het belangrijkste deel veroorzaakt door een voordeel op de post subsidies (€ 87.000). Dit betreft echter een interne verrekening afkomstig vanuit de begroting 2006 van de voormalige 3B-gemeenten.

OBO, onderwijshuisvesting

Voordeel

644.000

De geraamde bijdragen aan schoolbesturen (€ 235.000) zijn niet op dit product verantwoord, maar op het product BBO, onderwijshuisvesting en leiden op dit product tot een nadeel. Verder is een voordeel op de geraamde kapitaallasten ontstaan van € 318.000. De reeds beschikbaar gestelde kredieten voor het onderwijs zijn nog niet geheel uitgevoerd, waardoor de kapitaallasten lager zijn dan in de begroting geraamd.


Nadeel

200.000

De kosten van energie, water, telefoon en onderhoud (€ 117.000) waren niet in de begroting opgenomen. Hiertegenover staat een ontvangst van een niet geraamde huurvergoeding volgens een voorlopige berekening van € 51.000. In de begroting 2008 is dit aangepast. Verder zijn bijdragen aan schoolbesturen (€ 130.000) verstrekt. Deze lasten zijn echter geraamd op het product OBO, onderwijshuisvesting en leiden hier tot een voordeel.

BBO, onderwijshuisvesting

Voordeel

596.000

Op dit product is sprake van een aantal voor- en nadelen. Nadelen hebben zich vooral voorgedaan omdat ramingen voor o.a. belastingen, verzekeringspremies en schadevergoedingen niet of onvoldoende waren opgenomen in de begroting 2007. Het voordeel is voor een belangrijk deel ontstaan op de geraamde kapitaallasten (€ 696.000). De reeds beschikbaar gestelde kredieten voor het onderwijs zijn nog niet geheel uitgevoerd, waardoor de kapitaallasten lager zijn dan in de begroting

Pagina 125 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting geraamd.

Huisvesting bijzonder VO

Nadeel

448.000

De doorbetaling van de uitkering uit het gemeentefonds aan het VO levert een nadeel op van € 415.000. Deze lasten stonden (gedeeltelijk) geraamd op het product Overige algemene dekkingsmiddelen. Verder doen zich voor- en nadelen voor op belastingen en verzekeringspremies, huur en niet geraamde schadevergoedingen.


Voordeel

236.000

Betreft een voordeel als gevolg van de opheffing van reserves (€ 600.000). Het saldo van deze reserves is (gedeeltelijk) toegevoegd aan de reserve bijdrage afschrijvingslasten en leidt op het programma Algemene dekkingsmiddelen tot een nadeel. Verder is als gevolg van achterblijvende uitgaven op investeringen minder onttrokken aan de reserves dan geraamd (nadeel € 420.000). Dit leidt op dit programma tot een voordeel op de kapitaallasten op het product onderwijshuisvesting.


Voordeel

68.000

Betreft de onttrekking aan de reserve nog te maken kosten 3B-gemeenten met betrekking tot de regeling G.O.A.


Voordeel

84.000

Het voordeel is ontstaan doordat geraamde toevoegingen aan reserves niet hebben plaatsgevonden. Dit heeft m.n. betrekking op de verhuiskosten van het Cultureel Centrum in Bleiswijk als ook de storting van te ontvangen gelden van de samengevoegde ouderenbonden. Beide stortingen zullen in 2008 plaatsvinden. Daarnaast is de onttrekking aan de reserve bijdrage afschrijvingslasten beperkt gebleven tot kapitaallasten voor de investering van het Cultureel Centrum en de verbouwing daarvan.


Voordeel

30.000

Betreft de onttrekking aan de reserve nog te maken kosten 3B-gemeenten met betrekking tot peuterspeelzaal Pinkelotje.

Programma 4 Integrale Veiligheid Product Brandweerzorg

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting

Voordeel

866.000

In de begroting is er vanuit gegaan dat de brandweerzorg in 2007 nog onder de gemeente zou vallen. Per 1 december 2006 is de brandweer echter overgegaan naar de Veiligheidsregio Rotterdam. Eveneens de kosten. In de begroting 2008 zijn deze kosten niet meer geraamd. De ramingen voor 2007 op dit product zijn tot stand gekomen door de ramingen 2006 van de voormalige 3B-gemeenten op te tellen, zonder hierbij rekening te houden met een verhoging als gevolg van de inmiddels aangescherpte weten regelgeving.

Regionale Brandweer

Nadeel

1.752.000

Per 1 december 2006 is de brandweer overgegaan

Pagina 126 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting naar de Veiligheidsregio Rotterdam. De gemaakte kosten worden via een verdeelsleutel in rekening gebracht bij de deelnemers. Deze kosten waren niet in de begroting geraamd. In de begroting 2008 zijn deze kosten geraamd.

Met betrekking tot de brandweerkazerne in de kern Berkel en Rodenrijs vindt op dit moment nog nader onderzoek en afstemming plaats over 2 mogelijke opties, te weten verhuur of overdracht/verkoop met terugwerkende kracht per 1 januari 2007 aan de Veiligheidsregio Rotterdam. Hangende dit onderzoek is de mogelijke huuropbrengst van de brandweerkazerne nog niet verantwoord in de jaarrekening 2007. Dit betreft een bedrag van circa € 295.000. Programma 5 Maatschappelijke Ondersteuning Product Ouderenwerk

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting

Voordeel

89.000

De lasten en baten voor de Beltax zijn op dit product geraamd, maar op basis van het BBV op het product WVG/WMO verantwoord. Dit levert een nadeel op van € 57.500. Aan subsidies is op dit product voor € 118.500 minder verantwoord dan geraamd. De lasten zijn op andere producten verantwoord. Verder is een voordeel in de kapitaallasten ontstaan van € 34.600 als gevolg van achterblijvende investeringen.


Voordeel

41.000

Betreft de onttrekking aan de reserve nog te maken kosten 3B-gemeenten met betrekking tot Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) (€ 35.000). Het overige bedrag is een onttrekking aan de reserve bijdrage kapitaallasten van een aangebrachte personenlift in het schoolgebouw in de Oosteindsche Acker in Bergschenhoek.


Voordeel

44.000

Betreft de onttrekking aan de reserve nog te maken kosten 3B-gemeenten met betrekking subsidies en jeugdgezondheidszorg, beiden uit voormalig Bleiswijk.

Programma 6 Werk en Inkomen Product Besluit bijstandsverlening

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting

Voordeel

274.000

Doordat er in 2007 minder aanvragen zijn geweest,

zelfstandigen

zijn er overeenkomstig ook minder toekenningen geweest.

IOAW/IOAZ

Voordeel

86.000

Doordat er in 2007 minder aanvragen zijn geweest, zijn er overeenkomstig ook minder toekenningen geweest.

Bijzondere bijstand / Minimafonds

Voordeel

100.000

Voordeel wordt veroorzaakt door een teruglopend aantal klanten en met niet-gebruik van de mogelijkheden door de doelgroep. In het 4e kwartaal van 2007 is extra voorlichting gegeven en zijn de mogelijkheden onder de aandacht gebracht. Bovendien is nieuw armoede- en minimabeleid ontwikkeld.


Voordeel

50.000

Betreft de onttrekking aan de reserve nog te maken

Pagina 127 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting kosten 3B-gemeenten met betrekking tot de Wet Werk en Bijstand.

Programma 7 Economie en Glastuinbouw Product

Voor-/nadeel

Bedrag

-

-

-

Toelichting -

Programma 8 Bereikbaarheid en Mobiliteit Product Verkeersmaatregelen ter land

Voor-/nadeel

Bedrag

Voordeel

100.000

Toelichting Voorgenomen investeringen zijn nog niet uitgevoerd, waardoor er minder kapitaallasten zijn.


Voordeel

45.000

Het voordeel ontstaat door de onttrekking aan de reserve bijdrage afschrijvingslasten voor investeringen uit het verleden. Voor deze investeringen zijn bijdragen ontvangen van derden (Stadsregio, provincie) die jaarlijks gedeeltelijk worden onttrokken aan de reserve (gelijk aan de looptijd van de investering).

Programma 9 Ontwikkelingsbedrijf Product Lasten

Voor-/nadeel

Bedrag

Nadeel

85.623.000

Voordeel

83.740.000

Toelichting De grondexploitatieprojecten waren niet opgenomen in de begroting 2007. In de jaarrekening 2007 zijn de

Baten

grondexploitatieprojecten conform het BBV wel verantwoord (budgettair neutraal).


Nadeel

21.045.000

Het saldo van dit programma (voordeel € 604.000) betreft het saldo van het product Advisering


Voordeel

23.532.000

grondzaken algemene dienst (€ 15.000) en de vrijval van de voorziening Kwaliteit Vinex (€ 588.000).

Programma 10 Ruimtelijke Ordening, Volkshuisvesting en Milieu Product Milieubeheer

Voor-/nadeel

Bedrag

Voordeel

582.000

Toelichting Het voordeel is ontstaan doordat er een 3-tal geraamde saneringen niet in 2007 zijn uitgevoerd (Bergboezem, Rottekade, Leeuwenhoekweg).


Voordeel

900.000

Betreft de in 2007 beschikbaar gestelde dividenduitkering van de Glastuinbouwontwikkelingsmaatschappij Overbuurtse Polder (G.O.P.). Het bedrag is gestort in de algemene reserve.

Gemeentelijke woningexploitatie

Voordeel

375.000

Op dit product staan ten onrechte kapitaallasten geraamd voor geldleningen, welke verstrekt zijn aan de woningbouwvereniging. Deze kosten zijn conform het BBV verantwoord op de kostenplaats Kapitaallasten. De begroting 2008 is hierop aangepast.


Voordeel

98.000

De ramingen vanuit de begroting 2007 betreffen een optelling van de ramingen uit de 3B-gemeenten.

Pagina 128 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting In 2007 zijn alle lasten geboekt, zodat de conclusie kan worden getrokken dat de raming te hoog is geweest. Momenteel wordt aan een juiste onderbouwing van de ramingen voor 2008 en 2009 gewerkt.


Nadeel

816.000

Wegens het achterblijven van afgifte van bouwvergunningen van Vinex-wijken is er minder ontvangen dan geraamd.


Nadeel

325.000

Betreft een geraamde onttrekking aan de reserve ter dekking van de uitgaven van de sanering van de Bergboezem. De uitgaven hebben nog niet plaatsgevonden, dus er heeft ook nog geen onttrekking aan de reserve plaatsgevonden. In afwijking van de begroting 2007 is hier overigens sprake van een voorziening.


Nadeel

651.000

In de begroting is een toevoeging aan de reserve In afwachting Fonds Dorpsuitleg geraamd (€ 393.000). Door minder grondverkoop is deze raming niet verwezenlijkt. Wel heeft er een storting plaatsgevonden in de algemene reserve van het 2e voorschot bijdrage Glastuinbouwontwikkelingsmaatschappij Overbuurtse Polder (G.O.P.) van € 900.000. Ook planschadebedragen zijn ten laste gebracht van de algemene reserve voor een bedrag van circa € 85.000.


Nadeel

139.000

In de begroting is een onttrekking geraamd voor kapitaallasten van het woonwagencentrum van € 39.570 en een onttrekking van € 100.000 voor de kosten van handhaving. De werkelijke onttrekking is € 942.


Voordeel

861.000

De meeropbrengst van de bouwleges wordt gestort in de reserve Projecten (Bestemd). De opbrengst is € 861.000 lager uitgevallen dan geraamd, waardoor de storting in de reserve lager is.

Programma 11 Beheer Openbare Ruimte Product Beheer/onderhoud wegen, straten

Voor-/nadeel

Bedrag

Voordeel

2.678.0000

en pleinen

Toelichting Betreft voornamelijk een geraamde bijdrage aan de kapitaaldienst (€ 2.675.000) in verband met een onttrekking uit de reserve. De onttrekking heeft niet plaatsgevonden, omdat de kosten nog niet zijn gemaakt. Op het programma Algemene dekkingsmiddelen levert dit een nadeel op.

Beheer/onderhoud wegen, straten en pleinen, overige voorzieningen

Nadeel

119.000

De onderhoudskosten op deze post zijn € 95.000 hoger uitgevallen dan geraamd. De raming was op een ander product opgenomen. Dit is in de begroting 2008 aangepast. Bovendien is op dit product € 24.000 uitgegeven aan schadegevallen, welke niet in de begroting waren geraamd.

Pagina 129 /135

Product Waterkering, afwatering en

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting

Voordeel

359.000

Aan onderhoud is veel minder uitgegeven dan in de

Voordeel

202.000

Door niet uitgevoerde investeringen zijn de

landaanwinning Speelvoorzieningen

begroting was geraamd. kapitaallasten lager dan geraamd.


Voordeel

3.035.000

In de begroting 2007 is middels een begrotingswijziging een toevoeging van € 4.000.000 opgenomen (betreft Landscheidingspark). Deze begrotingswijziging is ten onrechte in de begroting opgenomen. Dit leidt op het programma Actief in Lansingerland onder toevoeging/onttrekking reserves tot een nadeel. De lasten en baten hadden in de grondexploitatie geraamd moeten worden. Het resterende verschil betreft een foutieve begrotingswijziging naar aanleiding van de najaarsnota (nadeel € 548.000) en een voordeel van € 1.625.000 naar aanleiding van de bestemming van het jaarrekeningresultaat 2006. Dit leidt op programma Algemene Dekkingsmiddelen tot een nadeel. Het restant wordt verklaard door een lagere onttrekking aan de reserve bijdrage afschrijvingslasten als gevolg van achterblijvende investeringen.


Voordeel

35.000

Vooral betrekking op een onttrekking vanuit de reserve bijdrage afschrijvingslasten (€ 31.000).

Programma 12 Algemene Dekkingsmiddelen Product Lokale heffingen

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting

Voordeel

74.000

Dit voordeel wordt vooral veroorzaakt door een hogere OZB-opbrengst van circa € 60.000. Dit betreft met name de meeropbrengst als gevolg van opgelegde kohiers over voorgaande jaren.

Algemene uitkeringen

Nadeel

142.000

Dit nadeel is ontstaan als gevolg van de maartcirculaire en de meicirculaire en verrekeningen over voorgaande jaren.

Dividend

Voordeel

2.058.000

Betreft voornamelijk de niet geraamde UPC-gelden van € 1.850.000 (zijn toegevoegd aan de reserve UPC / zie onder Toevoeging/onttrekking reserves).


Voordeel

6.048.000

In de begroting 2007 is op dit product ten onrechte een bedrag voor rente langlopende geldleningen geraamd (€ 843.000). De werkelijke uitgaven zijn conform het BBV op de kostenplaats Kapitaallasten verantwoord. Het uiteindelijke renteresultaat van de kostenplaats Kapitaallasten is in de jaarrekening 2007 verantwoord op dit product (ca. € 4.000.000). In de begroting 2007 was de raming ten onrechte opgenomen onder het product Overige algemene dekkingsmiddelen. De bespaarde rente die wordt toegevoegd aan de reserves is circa € 1.000.000 hoger dan begroot.

Pagina 130 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting Bovenstaande onderdelen zijn in de begroting 2008 op de juiste onderdelen geraamd.

Saldo BTW

Nadeel

260.000

Betreft een foutieve raming in de begroting 2007, afkomstig vanuit de begroting van een van de 3 voormalige gemeenten. In de begroting 2008 is deze raming niet meer opgenomen.

Overige algemene

Nadeel

10.028.000

dekkingsmiddelen

Een nadeel van € 4.845.597 wordt verklaard door een foutieve administratieve begrotingswijziging op dit product. De wijziging had opgenomen moeten worden onder Toevoeging/onttrekking reserves en leidt op dit onderdeel in deze jaarrekening dan ook tot een voordeel (zie onder Toevoeging/onttrekking reserves). In de begroting 2007 was de raming van het renteresultaat van de kostenplaats kapitaallasten ten onrechte opgenomen op dit product. Het uiteindelijke renteresultaat van de kostenplaats kapitaallasten is in de jaarrekening 2007 verantwoord op het product Saldo financieringsfunctie (ca. € 4.000.000). Verder is binnen dit product sprake van een aantal voor- en nadelen als gevolg van het op foutieve posten ramen van lasten en baten. Deze voor- en nadelen vallen voor het grootste gedeelte binnen dit product tegen elkaar weg. Bovenstaande onderdelen zijn in de begroting 2008 op de juiste onderdelen geraamd.


Nadeel

1.850.000

Betreft de niet geraamde toevoeging van de UPC-


Nadeel

1.709.000

Betreft de toevoeging van de bespaarde rente aan

gelden aan de reserve UPC. de diverse reserves. Aan alle reserves wordt 1,25% rente toegevoegd, met uitzondering van de reserve bijdrage afschrijvinglasten, hieraan wordt 4,5% toegevoegd. Toevoeging/onttrekking reserves

Voordeel

23.741.000

Betreft de door de raad vastgestelde maar niet in een begrotingswijziging vertaalde onttrekking aan de algemene reserve voor de vorming van de nieuwe reserve nieuwbouw gemeentehuis € 21.400.000), een foutieve administratieve begrotingswijziging (zie onder Overige algemene dekkingsmiddelen) en nog enkele kleinere onttrekkingen.


Nadeel

21.303.000

Betreft de door de raad vastgestelde maar niet in een begrotingswijziging vertaalde toevoeging aan de nieuwe reserve nieuwbouw gemeentehuis (€ 21.400.000). Daarnaast nog een onttrekking vanuit de reserve bijdrage afschrijvingslasten in verband met investeringen aan gemeentehuizen en een onttrekking van € 26.000 uit de reserve nog te maken kosten 3B-gemeenten.


Nadeel

1.118.000

Betreft een geraamde onttrekking aan een reserve vanuit de begroting Berkel en Rodenrijs ter dekking

Pagina 131 /135

Product

Voor-/nadeel

Bedrag

Toelichting van het begrotingstekort. Deze systematiek wordt vanaf 2007 niet meer toegepast en de onttrekking heeft dan ook niet plaatsgevonden. In de begroting 2008 is deze raming niet meer opgenomen.

Onvoorzien

Voordeel

1.124.000

Betreft het niet gebruikte deel van de post onvoorziene uitgaven 2007.

Algemene dekkingsmiddelen Lokale heffingen De gemeente Lansingerland kent de volgende niet-bestedingsgebonden gemeentelijke heffingen:

Onroerende zaakbelasting Hondenbelasting Totaal

Realisatie

Raming

Raming

Incidenteel

begrotingsjaar

begrotingsjaar na

begrotingsjaar

gerealiseerd in

wijziging

voor wijziging

het boekjaar

7.214

7.214

-

7.274 170

159

159

-

7.444

7.373

7.373

-

Algemene uitkeringen De verantwoorde algemene uitkeringen uit het Gemeentefonds zijn gebaseerd op de ten tijde van het opstellen van de jaarrekening bekende informatie ter zake, zijnde de maartcirculaire 2007. De raming in de primitieve begroting was gebaseerd op de septembercirculaire van het vorige begrotingsjaar. De algemene uitkeringen uit het Gemeentefonds over het boekjaar 2007 bedragen € 32.794.953. In verband met afrekeningen over voorgaande jaren is een bedrag van € 445.836 verantwoord. Dividend Verantwoord zijn de navolgende dividenden:

Bank Nederlandse gemeenten

Realisatie

Raming

Raming

Incidenteel

begrotingsjaar

begrotingsjaar na

begrotingsjaar

gerealiseerd in het

wijziging

voor wijziging

boekjaar

27

15

135

162

Eneco

5.777

5.821

3.921

-

Totaal

5.939

5.848

3.936

135

Realisatie

Raming

Raming

Realisatie vorig

begrotingsjaar

begrotingsjaar na

begrotingsjaar

begrotingsjaar

wijziging

voor wijziging

6.097

892

986

-

0

843

843

-


Baten Lasten

BTW-compensatiefonds Vanaf 1 januari 2004 hebben de gemeenten te maken met het BTW-compensatiefonds (BCF). Gemeenten kunnen daardoor een groot deel van de hen in rekening gebrachte BTW-voordruk terugkrijgen. In de eerste jaren na de invoering geldt echter een overgangsperiode, waarin technische begrippen als bandbreedten en een zogenaamd vereveningspercentage een rol spelen. Als gevolg daarvan kunnen in die

Pagina 132 /135

overgangsperiode verschillen ontstaan tussen de verwachte compensatie van BTW-voordruk en de feitelijke compensatie daarvan. Dergelijke verschillen worden eenvoudigheidshalve als algemeen dekkingsmiddel verantwoord. Overige algemene dekkingsmiddelen De gemeente rekent rentelasten aan de diverse programma’s toe, zodat die programma’s een integraal beeld geven van de kosten die met de uitvoering gemoeid zijn. Daarbij wordt ook rente gecalculeerd over het werkzame eigen vermogen van de gemeente. Aangezien de gecalculeerde rente over het eigen vermogen niet daadwerkelijk betaald hoeft te worden, vloeit deze terug in de gemeentelijke baten. De rente over de vrije componenten van het eigen vermogen wordt daarbij als algemeen dekkingsmiddel verantwoord. Onvoorzien In de primitieve begroting is in het programma ‘Autonome paragraaf’ een post voor onvoorziene uitgaven opgenomen van totaal € 352.192 (incidenteel en structureel). In het begrotingsjaar zijn de volgende begrotingswijzigingen ten laste (-/-) en ten gunste (+/+) van de onvoorziene uitgaven gebracht: Onderwerp

Begrotingswijziging in

Bedrag

raadsvergadering d.d. Saldo onvoorziene uitgaven 1 januari 2007

+/+ 352.192

Mutaties 2007: Ouderenadvisering en sociaal-cultureel werk


-/- 23.000

e

Voorjaarsnota 2007

5 wijziging, 28-06-2007

+/+ 357.968

Stedenbaan Bleizo (onderzoek)


-/- 50.000

e

Peuterspeelzaal Pinkelotje 2007

9 wijziging, 19-07-2007

Najaarsnota 2007


-/- 38.556 +/+ 525.847

Saldo onvoorziene uitgaven 31 december 2007

+/+ 1.124.451

Overzicht incidentele baten en lasten Hiervoor is reeds op diverse plaatsen via een kolom “incidenteel gerealiseerd in het boekjaar” aangegeven dat er sprake was van incidentele baten en lasten. Door onderstaande vergelijking van de realisatie van de incidentele baten en lasten met de begrotingscijfers ontstaat een (totaal)inzicht in de feitelijke afwijking van hetgeen werd begroot en ook in hetgeen alsnog – na einde van het begrotingsjaar - bij het opstellen en analyseren van de jaarrekeningcijfers als een incidentele bate dan wel last is gesignaleerd. Gezien het kwaliteitsniveau van de begroting 2007 moet onderstaand overzicht van incidentele baten en lasten niet als een volledig overzicht van alle incidentele baten en lasten worden gezien. Incidentele baten

Realisatie

Raming

Raming

begrotingsjaar

begrotingsjaar ná

begrotingsjaar vóór

wijziging

wijziging

162

27

15

Uitkering UPC Nederland

1.850

0

0

Totaal incidentele baten

2.012

27

15

Extra dividend BNG

Hierbij wordt de volgende toelichting gegeven: Van de Bank Nederlandse Gemeenten is in 2007 een extra dividenduitkering ontvangen.

Pagina 133 /135

Van UPC Nederland is een bedrag ontvangen wegens het vanaf 2004 in rekening brengen van een te hoog standaardtarief bij de bewoners van de gemeente Berkel en Rodenrijs. Incidentele lasten

Realisatie

Raming

Raming

begrotingsjaar

begrotingsjaar ná

begrotingsjaar vóór

wijziging

wijziging

1.850

0

0

Nagekomen baten en lasten t.m. 2006

431

0

0

Extra afschrijvingen

505

0

0

2.786

0

0

Storting in de reserve uitkering UPC

Totaal incidentele lasten

Hierbij wordt de volgende toelichting gegeven: Het van UPC Nederland te ontvangen bedrag wordt in een bestemmingsreserve gestort. In de jaarrekening 2007 zijn nagekomen baten en lasten tot en met 2006 verantwoord met een nadelig resultaat van € 431.000 (o.a. afrekeningen Btw). In 2007 is op een aantal investeringen extra afgeschreven om de afschrijvingstermijnen in overeenstemming te brengen met de afschrijvingstermijnen zoals genoemd in de nota Waarderen en Afschrijven / de economische levensduur van het actief. Bovendien is de boekwaarde van de oude Anne Frankschool afgeschreven omdat deze is gesloopt.

Pagina 134 /135

Bijlagen SiSa Verklaring van de accountant bij de jaarrekening 2007

Pagina 135 /135

PROGRAMMAREKENING 2007

Recommend Documents