Pedagogisch werkplan KDV Ter Duinen Kloosterzande Kindercentrum Ter Duinen (Kloosterzande) is een onderdeel van Kinderopvang ZeeuwsVlaanderen. Het kindercentrum is ondergebracht in 2 ruimtes bij de basisschool Ter Duinen en bestaat uit een kinderdagverblijf waar plaats is voor 14 kinderen van 0 tot 4 jaar en 20 kindplaatsen voor kinderen van 4 tot 12 jaar. Er wordt gewerkt met gekwalificeerd personeel en er kunnen ook stagiaires geplaatst worden. Vaste pedagogisch medewerkers: Anja de Brouwer, Melanie de Poorter en Carola Hamelink en Alexandra van Damme. De peuters die aanwezig zijn in het kinderdagverblijf doen mee met de activiteiten van de peuterspeelzaal. De leidsters van de peuterspeelzaal zijn Kim de Blijzer en Brigitte van Campen. Tijdens de schoolvakanties is de peuterspeelzaal dicht.
We bieden op het kinderdagverblijf opvang aan kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Elk kind is een uniek individu die we als zodanig accepteren en waarderen. We spreken kinderen aan op kindhoogte. Elk kind heeft behoefte aan een volwassene die de behoeften van het kind voorziet. Een kind heeft behoefte aan voeding, slaap, aandacht en genegenheid. Om zich te ontwikkelen is het noodzakelijk dat een kind zich veilig en vertrouwd voelt. Hij/zij weet dat de pedagogisch medewerkster beschikbaar is als het kind haar nodig heeft. Zelfvertrouwen en zelfstandigheid groeien door te oefenen en dingen zelf te doen. De kinderen kunnen terugvallen op iemand die hem begrijpt en hem de kans geeft het weer opnieuw te proberen. Kinderen nemen gedrag van een volwassene over. De pedagogisch medewerkster heeft hierin een voorbeeldfunctie en is zich hiervan zeer bewust. In het kinderdagverblijf wordt zoveel mogelijk het eigen ritme van de baby aangehouden wat betreft voeding, slapen en verschonen. Uiteraard moeten wij ook rekening houden met de schema’s van de andere kinderen. Het is van belang dat het ritme van het kinderdagverblijf niet te veel afwijkt van het thuisritme. Het verzorgen van de baby’s neemt een groot gedeelte van de dag in beslag. Zo gaat het bij het voeden om meer dan het toedienen van voedsel en bij het verschonen om meer dan een schone luier. Het spel van de voetjes, handjes en gezicht biedt de baby vertrouwen, veiligheid en warmte. Bij het intakegesprek willen we graag het ritme en de gewoonten van nieuwe kindjes weten zodat we hier zoveel mogelijk rekening mee kunnen houden. Bovendien geeft dit de ouders een gerust gevoel. Ook knuffeltjes en eventuele speen zijn zeer van belang. Ieder kind heeft de mogelijkheid 2 dagdelen te komen oefenen voor de echte start. Wij vinden het belangrijk dat ieder kind voldoende individuele aandacht krijgt zodat ieder kind zich kan ontplooien in een kinderdagverblijf. Het kindercentrum Ter Duinen beschikt over 2 ruimtes, waarvan de ene is ingericht voor gebruik als kinderdagverblijf en de ander voor buitenschoolse opvang. De buitenschoolse opvang ruimte word ‘s ochtends door de peuterspeelzaal gebruikt. Op het moment dat er veel kinderen zijn die jonger zijn dan 2 jaar, word de deur die zich tussen de twee ruimtes bevind gesloten zodat het lekker rustig is voor de kleinste. De ruimtes zijn overzichtelijk ingedeeld en er zijn verschillende “thema-hoeken” gecreëerd. Zoals de keuken, poppenhoek, bouwhoek en een bank om tv te kijken. Er is een zitgedeelte om fruit te eten, te knutselen of spelletjes te doen. Op het kinderdagverblijf is een verhoogde box. Ook onder de box spelen de kinderen graag. Er is een winkeltje en volop speelgoed wat de kinderen zelf uit de kasten mogen halen, zoals een serviesje, pannen, boodschappen en poppen etc. De verkleedkleren worden ook vaak aangetrokken en dan veranderen de meisjes in de mooiste prinsessen. De jongens worden stoere piraten of cowboys. Voor de baby’s zijn er diverse rammelaars, babygyms e.d. Ze spelen in de wippertjes en in de box of op het speelkleed als het lekker rustig is. Ook hebben wij een hoek voorzien van zachte kussens waar de baby’s op kunnen klimmen en klauteren. De onderzoekende tijgerende baby’s mogen op de vloer en de kussens hun gang
1
gaan. We zorgen dat de vloer dan veilig is voor hen (dus geen kleine onderdelen zoals bijv. kraaltjes). In de ruimte van de buitenschoolse opvang zijn veel materialen in gesloten kasten die de kinderen niet zelf mogen pakken. Daar helpen wij bij. Materiaal zoals duplo, autootjes trein en grote blokken mogen de kinderen zelf pakken om mee te spelen. In deze ruimte is ook een poppenhoek met poppenbedjes, poppenwagens en een keuken met een gezellige tafel en allerlei (plastic) groenten en fruit. Ook hebben wij een televisie waar de kinderen die willen van 10.30-11.00 tv kunnen kijken, een leeshoek met boekjes en gezellige bankjes en kussens en dekens waarmee soms hutten worden gebouwd. Wij vinden het ook heel gezellig om met je vriendjes te zingen en te dansen als de cd aanstaat. De keuken is een ruimte waarin we liever geen kindjes zien i.v.m. de veiligheid. Deze is dan ook afgesloten. We hebben twee slaapkamers met in de ene 3 en in de andere 6 bedjes. In de grote slaapkamer staat ook de kinderwagen en de buggy. De groep heeft een halletje waar men binnen komt en waar de jasjes worden opgehangen. Er zijn drie kindertoiletten. Naast de buitenschoolse opvang ruimte is een gymzaal van school, bij slecht weer kunnen we hier in spelen maar het liefst gaan we lekker naar buiten. Het buitenspelmateriaal delen we met de peuterspeelzaal. Er zijn driewielers, steppen, loopauto’s, kruiwagens etc. Op ons eigen pleintje staat een zandbak. We kunnen ons pleintje afsluiten door een hekje zodat we gemakkelijk het overzicht bewaren over onze kinderen. Als afscheiding hebben we gekozen voor een natuurlijke afzetting. De allerkleinste kunnen mee naar buiten in de kinderwagen, verrijdbare box, buggy of de wipper. We kunnen ook gebruik maken van de gymzaal. Van 12.15 uur tot 15.00 uur zijn de kinderen van het kinderdagverblijf alleen. Het is dan rustig omdat er een aantal kinderen een middagdutje doen. Dit is de perfecte gelegenheid voor een individuele activiteit met de kinderen die wakker zijn.
Bij het aanbieden van activiteiten werken we nauw samen met de peuterspeelzaal. We werken met het VVE-thema Ko-totaal. We werken ongeveer 6 weken aan 1 thema zoals seizoensgebonden thema’s (kerst, sinterklaas, carnaval) maar ook vader- en moederdag vergeten we zeker niet. De kinderen mogen bij binnenkomst vrij spelen. Op tafel liggen activiteiten klaar zoals puzzels en klei. Dit aanbod variëren we dagelijks. Kinderen kiezen bij binnenkomst zelf wat ze gaan doen. De een begint aan tafel met puzzelen, de ander gaat de poppenhoek in. Kinderen die het moeilijk vinden om een keuze te maken worden geholpen. Heeft een kind verdriet bij het afscheid, dan nemen we het kindje letterlijk aan de hand en gaan samen op zoek naar afleiding. Natuurlijk wordt er aandacht besteed aan het feit dat de ouder/verzorger weggaat, maar afleiding werkt vaak goed. Baby’s kunnen als het rustig is op de vloer of op het vloerkleed spelen. Rond 10 uur is het verschoon moment. Afhankelijk van de leeftijd en de fase waar het kind zich in bevind houd dit in dat het kind een schone luier krijgt, op het potje gaat of naar het toilet. Vervolgens word er gezamenlijk opgeruimd. Waarna we aan tafel gaan voor het fruit. Na het fruit word er een knutsel activiteit aangeboden of andere activiteiten vanuit het Puk-thema. De activiteiten kunnen individueel zijn of in de kleine of grote groep. Werkjes worden meegegeven naar huis aan het eind van het thema. Kinderen zijn dan erg trots op hun werk. Na het knutselen gaat de televisie een half uurtje aan, maar niet iedereen is hierin geïnteresseerd, dus mogen de kinderen die dat willen vrij spelen. Om 11 uur is het tijd voor een koekje en een bekertje roosvicee. Er wordt daarna voorgelezen en liedjes gezongen. Als er iemand jarig is wordt er op dit moment aandacht aan besteed. De jarige krijgt een kroon en we hangen de slingers op. Ook de ouders mogen mee komen feesten.
Wij bieden een warme, liefdevolle en geborgen omgeving zodat zowel kinderen als ouders zich thuis voelen bij ons. Pas als kinderen zich veilig voelen zullen zij persoonlijke en sociale competenties kunnen ontwikkelen en zullen zij zich normen en waarden eigen kunnen maken.
2
Het corrigeren van ongewenst gedrag geeft duidelijkheid aan de kinderen evenals het belonen van gewenst gedrag. Belonen gebeurt in de vorm van complimentjes, een knipoog, knuffelen of het kind iets speciaals laten doen bijv. de pedagogisch medewerker helpen. Belonen is een positieve manier om gedrag te stimuleren. Vaak gaat het om heel kleine dingen die kinderen “goed” doen, bijv. netjes iets vragen, iets oprapen voor een ander, maar het geven van bevestiging is voor kinderen belangrijk. Het positief belonen gebruiken we ook zeker bij de zindelijkheidstraining. Daarnaast zijn er huisregels op de groep waar iedereen zich aan houdt. We respecteren de verschillende culturen. We praten met kinderen over eventuele verschillen van de kinderen en we houden rekening met de feestdagen van een andere cultuur. Tijdens vrije spelmomenten en tafel momenten worden verschillende zaken benoemd zoals kleuren en ook het tellen van de bekers bijv. Het is soms best moeilijk als twee kindjes met het zelfde willen spelen. Leren delen is dan ook een dagelijks terugkerend ritueel. We proberen of de kinderen het probleem zelf kunnen oplossen en anders grijpen we in.
Voor ieder kind is het belangrijk om te weten wat de grenzen zijn. We corrigeren bij deze jonge kinderen alleen als andere kinderen van de groep in gevaar komen of als ze zelf in gevaar komen. Het corrigeren gebeurt door vriendelijk, duidelijk en consequent optreden van de pedagogisch medewerkers. Duidelijk en consequent “nee” zeggen, afleiden van het kind of in het uiterste geval het kind uit de situatie halen door het bijv. apart te zetten. Belonen van gewenst gedrag werkt voor het kind stimulerend om dit gedrag te herhalen, het is voor alle kinderen belangrijk en het vergroot hun zelfvertrouwen. Af en toe kan de pedagogisch medewerker er voor kiezen om iets door de vingers te zien, maar hierbij wordt duidelijk aangegeven dat het alleen voor deze ene keer is. Het consequent optreden van de pedagogisch medewerkers zorgt voor duidelijkheid. Hierdoor gaat het kind zich emotioneel veilig voelen en het is voor het kind van belang dat er door de groepsleiding continuïteit en stabiliteit wordt gegeven. Straffen past niet bij onze gedachten. Liever spreken we van corrigeren. De mimiek van het gezicht van de leidster speelt hierbij een grote rol. Het gebeurt wel eens dat waarschuwen niet helpt. Een kind is bijvoorbeeld niet gevoelig voor opmerkingen en blijft doorgaan met ongewenst gedrag. Om het kind tot bezinning te brengen hebben wij het “stoeltje”. Het kind blijft gedurende enkele minuten op een stoeltje zitten, een beetje afzonderlijk van de andere kinderen. Omdat het daardoor even buiten het groepsgebeuren wordt geplaatst en tot rust wordt gebracht is dit over het algemeen voor het kind een goede methode om snel tot bezinning te komen en weer leuk te gaan spelen. Kinder centrum Ter Duinen werkt met een open deuren beleid. Kinderen worden in hun stamgroep opgevangen en eten hier maar voor activiteiten kunnen de kinderen gebruik maken van beide ruimtes. Alle ochtenden (tot half 9) en op vrijdag middag worden de kinderen van de bso opgevangen op het kinderdagverblijf. Hierbij altijd uitgaande van de kind-leidster ratio voor de groep van 0-4 jaar. Aan het eind van de dag (vanaf half 5) voegen we de twee groepen ook samen.
3
Bijlages: – Huisregels – De dagindeling van de groep.
8. Bijlage: huisregels HUISREGELS PEDAGOGISCH MEDEWERKERS: Algemeen Verboden te roken in het gebouw, op de speelpleinen of in het zicht van kinderen Bij binnenkomst begroet je alle collega’s De bergruimte voorzien van een haakje is op slot. Schoonmaakmiddelen staan hier in dus buiten bereik van de kinderen. Altijd bij de aankleedtafel blijven staan niet weglopen hiervandaan als je met iemand bezig bent. Halen en brengen Als de kinderen worden opgehaald door iemand anders dan de ouders, dient dit vooraf door de ouders aan de pedagogisch medewerkers te zijn doorgegeven. Wij zullen de kinderen niet meegeven als dit niet door de ouders is gemeld. We zullen dan contact opnemen met de ouders. Als er een kindje niet komt terwijl het niet is afgemeld voor die dag nemen we contact op met de ouders. Garderobe/hal Jassen en tassen worden opgehangen aan de kapstok (en/of luizenzakken) Knutselspulletjes worden in de tas gedaan of de bakjes De groepsruimte Niet rennen en gillen goed toezicht houden op de spelende kinderen. Voordat we aan tafel gaan ruimen we gezamenlijk op Niet staan op stoelen en banken Binnen niet gooien met ballen maar rollen Kleine onderdeeltjes en kapot speelgoed wordt weggegooid
Eten Aan tafel blijven zitten De eerste boterham met hartig beleg naar keuze, daarna met zoet Niet met volle mond praten en niet in de mond proppen Geen hete dranken zoals koffie en thee in de buurt van kinderen nuttigen. Er zijn geen kinderen in de keuken in de keuken wordt niet gespeeld. Naar buiten gaan Kinderen goed insmeren als de zon schijnt Iedereen gaat respectvol om met de natuur Er op toezien dat het hek gesloten is tijdens het buitenspelen. Regels voor op de groep: De mensen begroeten als je binnenkomt en even gedag zeggen als je weggaat Niet plagen en pesten Eten aan tafel Handen wassen voor het eten Anderen uit laten praten
4
Iedereen is zijn/haar eigen baas Niet slaan, schoppen, gillen of dreigen Voorzichtig zijn met de spullen van andere kinderen
9.
Bijlage: de dagindeling van de groep
DAGINDELING 7.00-9.15 UUR
ONTBIJT INDIEN GEWENST (GEBRACHT VOOR 7.40) VRIJSPEL VOOR DE KINDEREN, BABY’S EVT. NAAR BED
8.45-9.00 UUR
KINDEREN VAN PEUTERSPEELZAAL WORDEN GEBRACHT / SAMENSPEL
10.00 UUR
VERSCHONEN, POTJE PLASSEN, WC + HANDEN WASSEN OPRUIMEN
10.15 UUR
AAN TAFEL VOOR HET FRUIT, KLEINTJES NAAR BED KNUTSEL ACTIVITEIT
10.45 UUR
WIE WIL MAG TV KIJKEN
11.00 UUR
KOEKJE ETEN + ROOSVICEE VERHAALTJE VOORLEZEN / LIEDJES ZINGEN
11.30 UUR
BIJ DROOG WEER BUITEN SPELEN ANDERS IN DE GYMZAAL
12.00 UUR
BROODMAALTIJD (PEUTERSPEELZAAL KINDEREN WORDEN OPGEHAALD)
12.30 - 12.45 UUR
OPRUIMEN / NAAR BED
15.00 UUR
UIT BED AANKLEDEN, FRUIT ETEN, KOEKJE + DRINKEN MET KINDEREN VAN DE BUITENSCHOOLSE OPVANG
15.30UUR
VRIJ SPEL, BIJ MOOI WEER BUITENSPELEN
17.30-18.00 UUR
EVENTUEEL POTJE WARM ETEN OPRUIMEN / OPHALEN
/ VRIJ SPEL
5
