ONDERZOEK
KU Leuven Parijsstraat 72B 3000 Leuven Telefoon: 016/32 83 00 Website: www.kuleuven.be E-mail:
[email protected]
Organisatie in cijfers Branche: Jaaromzet (nationaal): Aantal medewerkers nationaal: Carrieremogelijkheden:
Onderwijs en Onderzoek 700.000.000 Euro 9.500 95% van de directie en/of management posities wordt ingevuld door interne kandidaten
Resultaten van het onderzoek Primaire arbeidsvoorwaarden Financiële arbeidsvoorwaarden, zoals salaris, pensioen en aandelenopties. Secundaire arbeidsvoorwaarden & werkomstandigheden Niet-financiële aspecten, zoals verlof, werkregelingen, interne communicatie mogelijkheden en welzijnprogramma’s. Training & ontwikkeling De beschikbaarheid van ontwikkelingsmogelijkheden en programma’s. Hoe helpt de werkgever jou ontwikkelen in jouw functie? Carrieremogelijkheden Doorgroeimogelijkheden, inclusief aanwezigheid van duidelijke carrièrepaden, talentmanagement, successieplanning en prestatiemanagement. Organisatiecultuur Hoe creëert de werkgever een sterke organisatiecultuur met bijv. top down communicatie, netwerkmogelijkheden, diversiteitplan en introductieprogramma.
Uitzonderlijke werkomstandigheden - Competitieve onderzoeksomgeving, werken op het scherpst van de kennis - Grote autonomie - Uiteenlopende en inhoudelijk interessante loopbaanmogelijkheden - Marktconforme verloning voor niet-academisch personeel, uitstekende verloning voor academisch personeel - Goede combinatie werk - privé
168
TOP EMPLOYERS BELGIE/BELGIQUE 2012
INTERVIEW
KU LEUVEN
De KU Leuven is een ambitieuze, internationale en onderzoeksgerichte universiteit. Intern tracht de universiteit een goed evenwicht te bewaren tussen de slagkracht van het grote schip en het flottielje van kleine, beweeglijke, zelfstandige schepen waaruit ze is opgebouwd. De KU Leuven biedt onderdak aan heel wat creatief, jong en academisch talent. Als leading university in Europe is ze op zoek naar personeel dat autonoom kan denken en buiten de bestaande kaders wil treden.
KU Leuven ter introductie De KU Leuven werd opgericht in 1425 en is daarmee de oudste universiteit van de Lage Landen en de oudste katholieke universiteit wereldwijd. Dit jaar mocht de KU Leuven voor het eerst zijn 40.000ste student verwelkomen. In 2010 telde de universiteit 9.971 personeelsleden. Het merendeel is academisch personeel: professoren, assisterend personeel en onderzoekers. Maar de KU Leuven heeft ook meer dan 3.000 ondersteunende personeelsleden. Samen zorgen ze ervoor dat de KU Leuven tot de Europese top behoort. “De KU Leuven heeft echter de ambitie om tot de wereldtop te behoren”, zegt Bert Overlaet, HR-directeur en gewoon hoogleraar aan de faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen van de KU Leuven. De KU Leuven heeft drie grote opdrachten: onderwijs, onderzoek en maatschappelijke dienstverlening. De bekendste is de onderwijsopdracht. De grote trend in het academisch onderwijs is de internationalisering. Meer dan 2.000 opleidingsonderdelen worden in het Engels gedoceerd. De KU Leuven verwelkomde dit academiejaar 5.530 internationale studenten. De universiteit speelt in Europa een vooraanstaande rol op onderzoeksvlak. De meer dan duizend professoren, duizend postdocs en meer dan 4.000 overige onderzoekers leveren jaarlijks heel wat wetenschappelijke publicaties af en worden ruim geciteerd in de wetenschappelijke literatuur. In 2010 gaf de universiteit maar liefst 347 miljoen euro uit aan onderzoek. De KU Leuven is ten slotte actief aanwezig in het maatschappelijk debat. Zowel vanuit het ziekenhuis UZ Leuven als vanuit KU Leuven Research &
www.topemployers.be
169
»
Development stelt de universiteit haar deskundigheid ter beschikking van de maatschappij.
Cultuur van innovatie, participatie en autonomie “De KU Leuven is een volledig ‘professor run’ university”, vertelt Bert Overlaet. “Dit wil zeggen dat de bestuursfuncties in de universiteit (rector, decanen,…) door professoren worden ingevuld. Deze bestuursstructuur maakt deel uit van de eigenheid van de organisatie.” Een academische loopbaan kent doorgaans een vast verloop. Een eerste stap in de academische loopbaan is het afleggen van het doctoraat, een originele wetenschappelijke prestatie. De meeste geschikte doctorandi komen in aanmerking voor een post doc-mandaat. Via het
systeem van tenure track, een systeem overgenomen uit de VS, krijgt een post doc vervolgens een benoeming als Zelfstandig Academisch Personeel (ZAP) voor vijf jaar. Na een positief evaluatie wordt hij of zij vastbenoemd. “Je bent om en bij de 35 jaar voor je een volwaardig ZAP-er wordt en een tenure haalt”, legt Bert Overlaet uit. In de lange periode van het traject wordt een cultuur overgedragen die gekenmerkt wordt door wetenschappelijke innovatie, autonomie en bestuurlijke participatie. “Die cultuur van innovatie, participatie en autonomie leeft ook bij het ondersteunend personeel”, aldus Bert Overlaet. “We geven onze mensen niet te veel instructies. Zij moeten in staat zijn om in onze niet-hiërarchische omgeving hun weg te vinden. Wanneer we mensen
“Ik denk hier het beste evenwicht te vinden tussen onderzoek en onderwijs.” “Ik ben vanuit het buitenland teruggekeerd naar Vlaanderen dankzij het Odysseus-programma van de Vlaamse regering, een funding om talentvolle Belgische onderzoekers vanuit het buitenland terug te halen. Ik heb gekozen voor de KU Leuven en het Instituut voor Theoretische Fysica (ITF) om mijn nieuwe onderzoeksgroep rond kosmologie op te richten. Het ITF is het meest internationaal geconnecteerde instituut binnen ons domein in België. De uitdaging à fond ligt bij mezelf. Ik moet samen met mijn onderzoeksteam onderzoeksideeën aanbrengen, uitwerken, vertalen naar concrete onderzoeksprojecten. De KU Leuven is een ondersteunende structuur, maar het onderzoek gebeurt onafhankelijk. Je nauwste collega’s zitten vaak aan de andere kant van de wereld. Dergelijke mensen kan je hier vlot en zonder obstakels uitnodigen.” Thomas Hertog, hoofddocent ITF, 36 jaar, in dienst sinds oktober 2011
170
TOP EMPLOYERS BELGIE/BELGIQUE 2012
“De universiteit is voortdurend in beweging en de KU LEUVEN
internationalisering creëert nieuwe loopbaanopportuniteiten voor alle functiegroepen.” Bert Overlaet, HR-directeur van de KU Leuven
rekruteren uit het bedrijfsleven hebben we hier extra aandacht voor."
met het Universitaire Ziekenhuis of met de hogescholen van de Associatie KU Leuven.
Fundamenteel en praktijkgericht onderzoek
Degelijke wedde en competitieve omgeving
“Innovatie zit in onze business”, vertelt Bert Overlaet. De innovatieketen van de KU Leuven overspant alle soorten onderzoek, van eerder praktijkgericht onderzoek tot fundamenteel onderzoek. Een universiteit wordt meestal vereenzelvigd met fundamenteel onderzoek. Dit is onderzoek dat inzicht tracht te verwerven in fundamentele processen, zonder dat de onderzoeker meteen een toepassing voor ogen heeft. Een voorbeeld hiervan is het onderzoek naar angiogenese (de groei en ontwikkeling van bloedvaten door Peter Carmeliet. Angiogenese vindt plaats bij de embryovorming, maar speelt ook een rol in de ontwikkeling van tumorcellen. Op termijn kan dit onderzoek leiden tot betere strategieën in het bestrijden van diverse ziektes, waaronder kanker, maar in een eerste fase is het onderzoek nog zeer fundamenteel. Daarnaast gebeurt er ook veel onderzoek dat meer direct verbonden is met vraagstukken uit de praktijk. Ik denk daarbij bijvoorbeeld aan medische technieken, technologievragen uit het bedrijfsleven of juristen die meewerken aan het tot stand komen van nieuwe wetgevingen. Dergelijk onderzoek gebeurt in een aantal gevallen in samenwerking
“We zijn een non profit organisatie en werken met publieke middelen”, zegt Bert Overlaet. “Bonussen op prestaties kennen we niet. Maar voor de sector waarin we zitten, bieden we een degelijke verloning.” Onderzoekers worden goed betaald bij de KU Leuven. “Om het talent dat komt bovendrijven aan te trekken”, verklaart de HR-directeur. “Professoren worden in het eerste deel van hun loopbaan minder goed verloond, maar later worden ze beter betaald. Dit is echter zo een unieke functie met een zeer grote intrinsieke waardering dat men dat er graag bijneemt.” Uit een enquête over de kwaliteit van het werk uitgevoerd bij de KU Leuven, bleken professoren extreem goed te scoren. “Niet verwonderlijk”, vindt Bert Overlaet, “de functie combineert een vaste aanstelling en een degelijk pensioen met een interessante loopbaan, een heel competitief milieu en veel internationale contacten. Een prof werkt op het scherpste van de kennis in alle vrijheid. Het is een harde, maar fantastische job.” Voor de wedde van de ATP-ers (Administratief en Technisch Personeel) tracht de KU Leuven de markt te volgen. “We situeren ons rond de mediaan van de totale arbeidsmarkt”, licht Bert
www.topemployers.be
171
»
Autonomie en zelf verantwoordelijkheid opnemen is sterk ingeburgerd in de Leuvense cultuur.
Overlaet toe. “Voor de managementfuncties worden we gehinderd omdat we geen bonussen en geen bedrijfswagen aanbieden. Maar we hebben wel een goede groepsverzekering.” Autonomie en zelf verantwoordelijkheid opnemen is sterk ingeburgerd in de Leuvense cultuur, tot op het laagste niveau. Ook flexibiliteit zit ingebakken in de structuren. Thuiswerk en deeltijds werk behoren tot de gewoonten. Zelfs leidinggevenden kunnen deeltijds werken. “Op het vlak van combinatie werk en gezin genieten we de mogelijkheden van de privé- en overheidssector”, aldus Bert Overlaet. “Veel medewerkers vertrekken bijvoorbeeld relatief vroeg naar huis, maar zijn ’s avonds nog altijd bereikbaar.” De KU Leuven biedt aan zijn werknemers 450 plaatsen voor kinderopvang in samenwerking met UZ Leuven.
Ruime loopbaanmogelijkheden voor ZAP-ers en ATP-ers Bert Overlaet beschrijft de loopbaanmogelijkheden van academici als volgt: “Er zijn kansen maar ze zijn schaars. In de academische wereld heerst een sterke competitie. Je moet weten dat een doctoraat niet vanzelfsprekend evolueert naar een professoraat. Maar we nemen wel initiatieven om ervoor te zorgen dat mensen met academische ambities, die uit de boot vallen, elders op de arbeidsmarkt terecht kunnen. We zorgen voor hun competentieopbouw.”
172
“We stimuleren meer en meer uitwisseling met andere universiteiten, zodat toekomstige academici daar hun carrière kunnen voortzetten”, vervolgt hij. “Voor het onderzoekskader hebben we nieuwe loopbanen uitgetekend, zodat ze als niet-ZAP-er toch een langdurige loopbaan bij ons kunnen uitbouwen.” Voor het Administratief en Technisch Personeel (ATP) heeft de KU Leuven een functieclassificatie uitgewerkt dat vertaald is in een competentiematrix. De universiteit heeft een groot aanbod aan functies, zodat mensen kunnen zoeken waar ze goed in zijn. “De universiteit is voortdurend in beweging en de internationalisering creëert nieuwe loopbaanopportuniteiten voor alle functiegroepen binnen de universiteit”, aldus Bert Overlaet. ATP-ers kunnen zowel verticaal als horizontaal doorgroeien. “We hebben functies van de hoogste graad in management- én expertenfuncties”, zegt de HR-directeur. “Ook bij de ondersteunende functies hebben we specialisten in huis die top zijn. We zijn nu bijvoorbeeld bezig met de bouw van een labo voor nanoresearch. Dat labo moet volledig trillingsvrij zijn. Geen alledaags werk voor de meeste architecten en technici.”
“We zijn mvo” “We zijn gewoon mvo”, zegt Bert Overlaet. “De universiteit staat 100% ten dienste van de
TOP EMPLOYERS BELGIE/BELGIQUE 2012
goede doel. “We zijn dagdagelijks met zinvolle dingen bezig”, aldus Bert Overlaet. De KU Leuven werkt ook aan zijn ecologische voetafdruk. “Milieu en veiligheid zijn heel belangrijk”, legt de HR-directeur uit. “ We hebben een aparte duurzaamheidscel en de laatste jaren spelen we een voortrekkersrol in duurzaam onderwijs en onderzoek.” Energie-efficiëntie is een eerste vereiste, gezien de hoge energieprijzen. Dat gebeurt op verschillende manieren: een groot zonnepanelenproject op de campus sociale wetenschappen, warmterecuperatie bij verschillende installaties, energiezuinige verlichting, … “Het is een constant gevecht, want het kan altijd beter”, besluit Bert Overlaet.
“Bij de KU Leuven mag je open en bloot over je ambities praten.” “De KU Leuven biedt veel diversiteit binnen het domein waarin ik werk: verwarming, koeling, industriële koeling, gewone huizen, labo’s, clean rooms. Alles wat er aan technieken bestaat voor gebouwen, hebben we. We blijven altijd met de nieuwste trends mee. Dat is interessant voor opleidingen. Ik leid een jong team van gemotiveerde mensen, ze maken mijn werk uitdagend. De dingen gaan vooruit. We zijn nog maar een jaar operationeel, maar hebben veel gedaan op een korte termijn. Je krijgt ook veel terug van de klanten. Als ze bijvoorbeeld zeggen dat de verwarming beter draait het laatste half jaar, dan geeft dat voldoening. Bij de KU Leuven mag je open en bloot over je ambities praten. In de toekomst zie ik nog doorgroeimogelijkheden voor mezelf: het projectbureau, diensthoofd Werkplaatsen…” Sam Biermans, hoofd Exploitatie en Operationeel Beheer, directie Technische Diensten, 28 jaar, in dienst sinds oktober 2009
www.topemployers.be
173
KU LEUVEN
maatschappij door het onderwijs dat ze aanbiedt, het onderzoek dat ze uitvoert en de maatschappelijke dienstverlening die ze doet. We ontwikkelen het talent van de toekomst ten behoeve van de maatschappij. Er is een duidelijk verband tussen de participatie van jongeren aan hoger onderwijs, de economische kracht en politiek-maatschappelijke ontwikkeling van een land. Niets is overigens zo leuk dan studenten elk jaar opnieuw mee op ontdekkingsreis te nemen.” De KU Leuven is een non profit organisatie en ziet mvo anders dan de profit sector. “We werken met publieke middelen en worden erop afgerekend”, vertelt de HR-directeur. De KU Leuven organiseert geen initiatieven zoals medewerkers een week inschakelen voor het
