”Op weg naar stage en werk” Lian Schuyt
Inhoud
• • • • •
Arbeid Arbeid en autisme “Op weg naar stage en werk” Uitvoering van het programma Aandachtspunten
Waarom stagelopen/werken?
• zingeving • status en eigenwaarde • inkomen • ritme en structuur • sociale kring • autonomie
1
Niet voor iedereen vanzelfsprekend
• Beroepsvaardigheden: aanwezig of kunnen worden geleerd • Communicatieve en sociale vaardigheden: vaak een probleem
Uitingsvormen
• • • • • • • •
taak niet af verkeerde taak taak weigeren flippen niet houden aan afspraken niet om kunnen gaan met veranderingen geen oplossing kunnen bedenken etc…..
2
Problemen in de communicatie
• auditieve verwerking
Problemen in de communicatie
• auditieve verwerking • letterlijk begrijpen van taal
3
Problemen in de communicatie
• auditieve verwerking • letterlijk begrijpen van taal • humor en ironie • lichaamstaal • overschatting door anderen • communicatieve functies en conversatievaardigheden
Problemen op sociaal gebied
• • • • •
doorzien van sociale situaties afstemmingsproblemen context blindheid inlevingsvermogen omgang met anderen op de werkvloer
4
WAT?
Training voor sociale en communicatieve vaardigheden op de werkvloer
Voor WIE?
• Jongeren met ASS + gemiddelde intelligentie • Jongeren met andere leer- en gedragsproblemen + gemiddelde intelligentie • Vanaf 15 jaar • Reguliere of speciale schoolse setting • Deelnemers aan arbeidstoeleidingstrajecten
WAAROM?
• Leren kennen en gebruiken van eigen mogelijkheden en beperkingen • Handvatten voor sociale en communicatieve situaties
5
HOE?
• individueel of groepsgewijs • aanpassen aan de cliënt/groep • aanvullen met relevante informatie • transfer
Opbouw
• • • • • • • •
oriëntatie op verschillende sectoren, kwaliteiten en leerpunten voorbereiding: c.v./ sollicitatiebrief/ kennismaking, route naar het bedrijf communicatie op de werkvloer, collega’s, afspraken en regels, autoriteit , kritiek,lastige situaties, feestjes evaluatie + certificaat
Uit: Het kennismakings - en sollicitatiegesprek.
Hoe neem je afscheid? Sta op. Kijk de ander aan. Bedank de ander voor het gesprek. Zeg “Tot ziens.” Ga op een rustige manier weg.
Niet zo!!!
6
Uit: Communicatie
Wat is lichaamstaal? Kruis aan. Groene sokken Blozen Blij gezicht Wiebelend been Met je vingers op tafel tikken Tranen Je middelvinger opsteken Ongekamde haren Achterover in je stoel hangen Oogcontact Hoesten Je tong uitsteken
Uit: Jezelf voorstellen
Twee mensen staan met elkaar te praten. Jij wilt je aan één van hen voorstellen. Ze zien je niet. Hoe los je dit op?
Uit: regels en afspraken
Wat is belangrijk bij een afspraak? Zorg dat je altijd de vier W’s weet : wat, wie, waar, wanneer Controleer of voor de ander(en) de afspraak ook duidelijk is Onthoud de afspraak. Schrijf hem op als je dat nodig hebt Houd je aan de afspraak. Laat het aan de ander weten als je de afspraak – om een goede reden - niet kunt nakomen. Bel op. Als het niet lukt, stuur de ander een mail.
7
Wanneer?
• Voorbereiding op stage/werk Æ herhaling later noodzakelijk • Tijdens stage/werk Æ koppeling theorie en praktijk
• Naslagwerk Æ “hoe was het ook al weer?”
Vóórwaarden
• • • • • • • •
motivatie oriëntatie op vaardigheden en interesses cliënt keuze van stageplek/werkplek voorlichting op de stageplek/werkplek begeleidingsbehoefte van de cliënt vaststellen aanpassing werkplek (indien noodzakelijk) voorbereiding cliënt voorbereiding bedrijf mbt specifieke begeleiding.
• een centrale persoon
8
Aandachtspunten sociaal
• • • • • • •
begrip en respect neutrale rustige houding consequent reageren te hoge werkdruk vermijden begeleiding op maat voorspelbaarheid en structuur duidelijkheid en overzicht
Aandachtspunten communicatief
• • • • • •
luisteren luisterhouding vragen korte, duidelijke instructie eenduidig, expliciet taalgebruik tijd geven om verbale info te verwerken visuele ondersteuning op maat
9
Aandachtspunten
• Continue afstemming tussen alle betrokkenen. • Instroomtraject • Evaluatie (gepland) • …
Maar…….
er kan altijd een konijn dood gaan
En toch …...
12 ambachten hoeven geen 13 ongelukken te worden!!!!!
10
