Sollicitatietraining: op weg naar stage & werk De jongeren die zich aanmelden bij Maljuna Frato hebben een grote afstand tot de arbeidsmarkt en hebben weinig of geen zicht op hun mogelijkheden, kwaliteiten en beroepsmogelijkheden. De oorzaak daarvan kan gelegen zijn in het feit dat ze door hun problemen weinig ervaring hebben op de arbeidsmarkt. Door middel van sollicitatietrainingen trachten wij om de jongeren inzicht te geven in hun mogelijkheden en kwaliteiten. Tijdens de training zullen tevens de beroepsmogelijkheden worden behandeld. Dit kan door middel van een beroepsoriëntatietest of een intakegesprek waarin de trainer achterhaalt waar de interesses liggen. Deze training is bedoeld als aanloop op de snuffelstages. Voorafgaand aan de snuffelstages willen wij de jongeren hierop voorbereiden, door het aanleren van sollicitatievaardigheden, die ze verder kunnen toepassen bij het werven en behouden van een positie op de arbeidsmarkt. Voor jongeren die langdurig uit het arbeidsproces zijn of nog nooit hebben gewerkt, is het moeilijk om gericht te solliciteren op een voor hen geschikte baan. Veelal is er onvoldoende inzicht in het werk dat ze willen of kunnen verrichten. Daarnaast beschikken de jongeren niet over voldoende vaardigheden om zelfstandig te kunnen solliciteren. Door middel van deze training kunnen deze jongeren zowel inzicht als vaardigheden opdoen om zelfstandig te kunnen solliciteren. Een belangrijke vraag hierbij is welke werkvormen en methodieken ingezet kunnen worden en welke vaardigheden nodig zijn om de motivatie en het vermogen bij de deelnemers te verhogen om de doelen te bereiken?
Werkwijze 1 2
3
Er wordt zoveel mogelijk structuur en voorspelbaarheid geboden, b.v verloop volgens een vast programma en het stellen van regels en afspraken. Er wordt voor gezorgd dat de deelnemer zich zo goed mogelijk kan concentreren, b.v. door met voorbeelden te werken die aansluiten bij de belevingswereld van de deelnemer en afwisseling van programmaonderdelen. De getrainde vaardigheden moeten praktijkgericht zijn. De bedoeling is om een situatie te scheppen, die niet te ver van de praktijk van de deelnemers afstaat.
Centraal in de sollicitatietraining van Maljuna Frato staat het aanleren van sollicitatievaardigheden. De deelnemer ontvangt een persoonlijke cursusmap. Tevens wordt van de deelnemer verwacht ook thuis aan de opdrachten te werken, waarover in de volgende bijeenkomst terugkoppeling plaatsvindt. De opdrachten zullen simpel en makkelijk gehouden worden. De jongeren hebben te kennen gegeven moeite te hebben met ‘strikvragen’ tijdens het sollicitatiegesprek. Ze zijn hier niet op voorbereid waardoor ze tijdens het gesprek dichtslaan.
Door de jongeren hiermee te laten werken en voorbeelden te geven, bereid je ze voor op het sollicitatiegesprek. Je laat ze zien wat voor vragen ze kunnen verwachten en hoe ze hiermee om kunnen gaan. Dit resulteert in dat de jongeren meer zelfvertrouwen krijgen wanneer ze weten wat ze kunnen verwachten tijdens het sollicitatiegesprek. Ze hebben er immers volop in geoefend tijdens de sollicitatietraining. Tijdens een sollicitatiegesprek is presentatie van groot belang, om die reden zullen we in de training extra aandacht besteden aan presentatie en houding. Immers de indruk die je achterlaat bij je gesprekspartner(s) kan bepalend zijn bij het krijgen van die baan. Tevens zullen we werken aan een goed onderbouwde CV en sollicitatiebrief. Het is belangrijk dat de deelnemer aan het eind van de training zowel een goed CV als een sollicitatiebrief heeft geschreven, omdat een CV en sollicitatiebrief vaak de belangrijkste ‘binnenkomers’zijn bij potentiële toekomstige werkgevers. Belangrijk punt om mee te nemen is het bieden van een veilige sfeer, waar men fouten mag maken. Het ervaringsgericht leren en het opdoen van positieve ervaringen staan centraal. Iedere deelnemer zal moeten werken aan het behalen van de concreet geformuleerde doelen. Om de deelnemer te activeren om de leerdoelen te behalen, zal er volop gebruik worden gemaakt van spelvormen. De spelvorm biedt de mogelijkheid om spelenderwijs te werken aan de leerdoelen.
Doel van de training De hoofddoelstelling van deze training is om de deelnemers voor te bereiden op zowel stage als werk. De leerdoelen hebben betrekking op het verwerven van kennis, inzicht en vaardigheden door de deelnemers. Hieronder verstaan we het volgende: 1 Na de training is de deelnemer in staat om een CV en een sollicitatiebrief op te stellen. 2 Na de training kan de deelnemer sollicitatievaardigheden toepassen in een praktijksituatie. Dat betekent dat hij/zij zich kan presenteren tijdens een sollicitatiegesprek en weet hoe hij/zij zich voor kan bereiden op een sollicitatiegesprek. De training zal in het teken staan om de deelnemer kennis te laten maken met de basisvaardigheden van het solliciteren. Ook het aanleren en/of verbeteren van sociale vaardigheden zal centraal staan. Om de vaardigheden eigen te maken, zal er met diverse werkvormen gewerkt worden. Elk werkvorm zal in het teken staan van het leerdoel dat per onderdeel geformuleerd. Hierdoor komt elk te behandelen onderwerp beter tot zijn recht.
Inhoud van de training Hierin zullen zowel de sollicitatievaardigheden als de sociale vaardigheden behandeld worden. De deelnemer leert om zelfstandig te solliciteren. Alle stappen in het sollicitatieproces worden doorgenomen. De volgende onderdelen komen aan bod: 1 Bespreken van de persoonlijke presentatie tijdens gesprekken. De volgende onderwerpen zullen onder andere aan bod komen: presentatie/houding, omgaan met hiërarchie, kritiek, afwijzing en conflicten. Hieronder te verstaan: omgaan met weerstanden. 2 Het schrijven van goede sollicitatiebrieven 3 Het opstellen van een goed curriculum vitae 4 Het voeren van effectieve sollicitatiegesprekken
Werkvormen Werkvormen zijn manieren waarop de trainer de deelnemers stappen richting het leerdoel laat nemen. Met behulp van werkvormen kun je leerprocessen bij de deelnemers op gang brengen die bijdragen aan het bereiken van het leerdoel. De reden om te kiezen voor deze werkvormen is, dat deze beter aansluiten om een brug te slaan tussen de beginsituatie en de gewenste eindsituatie van de deelnemer op het gebied van leerdoelen. De volgenden werkvormen zullen tijdens de sollicitatietraining aan bod komen: Rollenspel: Hierbij wordt het ervaringsleren benadrukt. Bij een rollenspel gaat het om een nabootsing van een praktijksituatie die herkenbaar is voor de deelnemers en relevant voor de trainingsdoelen. De deelnemers spelen de gegeven rollen en proberen zich zo goed mogelijk in te leven. Een rollenspel laat daarnaast voldoende ruimte aan de deelnemers om een eigenen spontane invulling te geven aan het 'spel'. Het doel van een rollenspel is te komen tot inzicht en vaardigheden. Tijdens het inzichtsleren worden deelnemers zich bewust van de effectiviteit van hun gekozen aanpak. Tijdens vaardigheidsleren dat daar op volgt leren ze het toepassen van een bepaalde aanpak in het gesprek in hun eigen situatie en krijgt feedback op persoonlijke leerpunten een plaats. Portfolio: Individueel aan opdrachten werken met als doel, zichtbaar maken van het groeiproces van de deelnemers. Hierin kunnen de deelnemers aangeven wat ze al weten en wat ze nog niet weten en wat ze nog willen leren. In een portfolio moeten de deelnemers kritisch kijken naar wat ze gedaan hebben. Om tot die zelfkennis te komen is reflectie nodig. Door middel van het aanleggen van een portfolio kunnen de deelnemers reflectie bevorderen. Om dit proces voor de deelnemers overzichtelijker te maken, zal de trainer inhoudelijke dingen zoals de vragen die ze zichzelf kunnen stellen van te voren aanreiken.
STAR-methode: Sollicitatiegesprekken verlopen vaak volgens de STAR methode. De jongeren die zich bij Maljuna Frato hebben aangemeld hebben hier moeite mee, omdat ze niet voorbereidt zijn op die vragen. Het is belangrijk om je goed voor te bereiden op dergelijke vragen want het is niet makkelijk om zo´n voorbeeld te bedenken tijdens een sollicitatiegesprek. Tijdens de training zal extra aandacht aanbesteed worden om de jongeren op ‘lastige’ vragen voor te bereiden. Kwaliteitenspel: Dit is een persoonlijkheidspel dat helpt om meer zicht te krijgen op de vraag: wie ben ik? Door middel van dit spel kan de deelnemer antwoord vinden op de vragen als: - Wat zijn mijn sterke en minder sterke kanten? - Hoe zien anderen mij? - Welke kwaliteiten wil ik ontwikkelen? Door het spelen van dit spel maak je de deelnemer bewust van zijn/haar sterke en minder sterke kanten. Het helpt de deelnemer ook om inzicht te krijgen in zijn/haar valkuilen. Inspiratiespel: Dit is een bewustwordingsspel dat richting geeft bij het beantwoorden van de vraag: wat wil ik? Het spel beslaat de volgende onderwerpen: - Activiteiten: helpen na te denken over vragen als: Waar ben graag mee bezig? Waar krijg ik energie van? - Inspiratiebronnen: kernvraag hierbij: Waar haal ik mijn inspiratie vandaan? - Voorwaarden: hierbij gaat het om de vraag: Wat heb ik nodig om effectief en prettig te kunnen functioneren? - Belemmeringen: centrale vraag hierbij: Welke gedachten belemmeren mij om activiteiten die me inspireren te verwezenlijken? Door middel van dit spel kan men de deelnemer ertoe activeren om na te denken over wat hij/zij wil.
Terugkomdag Evalueren hoe het gaat en waar nog leerbehoeftes liggen. Afhankelijk van de vraag van de deelnemers plannen we een extra bijeenkomst. Mogelijkheden zijn om extra aandacht te besteden aan presenteren, houding, sollicitatiegesprekken etc. Alle onderdelen zullen in het teken staan om het zelfvertrouwen van de deelnemers te vergroten. Het is belangrijk om de deelnemers vaardigheden bij te brengen waarbij het zelfvertrouwen toeneemt. Hierbij moet men uitgaan van de praktijksituaties waarmee deze jongeren te maken hebben. In de training wordt gewerkt met groepssimulaties, soms met voorgeschreven opdrachten en rollen, andere keren op basis van casuïstiek van de deelnemers. De door de deelnemers ingebrachte ervaring en de interacties binnen de trainingsgroep worden systematisch besproken en uitgediept tegen de achtergrond van de thema’s van de training en de door de trainer aangereikte vaardigheden.
Resultaat van de training De deelnemers hebben na de training een goed onderbouwde CV en sollicitatiebrief opgesteld. De deelnemers hebben door middel van oefeningen geleerd wat effectief solliciteren inhoudt, zodat deze meer voorspelbaar wordt. Door de training weten de deelnemers hoe te handelen tijdens sollicitatiegesprekken. Hierdoor krijgen de deelnemers het gevoel de situaties en het eigen gedrag beter in de hand te hebben. Dit geeft de deelnemers meer zelfvertrouwen en daarmee het vermogen op een meer effectieve manier de vaardigheden uit te voeren.
Indeling training Elk te behandelen onderwerp wordt ondergebracht in blokken. Een blok staat gelijk aan 1 bijeenkomst. Een bijeenkomst duurt 1,5 uur. Indeling tijd in blokken Blok 1 Blok 2 Blok 3 en 4 Blok 5 Blok 6
Onderwerp Kennismaking + intakegesprek (leerbehoefteinterview) Zelfkennis Sollicitatiebrieven en cv maken Presenteren/houding Sollicitatiegesprek
