Onderwerp : Begroting 2008

Aan de Gemeenteraad

Raad

: 11 oktober 2007

Status

: Informerend/opiniërend

Punt no.

: 8

Onderwerp : Begroting 2008

Korte toelichting In het kader van de begrotingsbehandeling 2008 bieden wij u twee stukken ter behandeling aan: 1. de programmabegroting 2008 2. de nota "Gewogen Ambitie II".

Nadere toelichting Voor een nadere toelichting verwijzen wij u kortheidshalve naar de aanbiedingsbrief van de begroting 2008. Voorstel Wij stellen u voor de: 1. Programmabegroting 2008; en de 2. Nota "Gewogen Ambities II" te bespreken.

Buitenpost, 27 september 2007 het college van burgemeester en wethouders van Achtkarspelen, secretaris,

burgemeester,

mr. E. van der Sluis

T.J. van der Zwan

Bijlagen

: aanbiedingsbrief, programmabegroting 2008, de nota "Gewogen Ambitie II" (is reeds in uw bezit) Ter inzage : productenraming 2008, bijlage kostenplaatsen Ambtenaar : R. Rozendal Portefeuillehouder : J. Stellinga

F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

GEWOGEN AMBITIE II

september 2007


Inhoudsopgave 1.

Inleiding: Nieuw elan werpt vruchten af ...........................................................................7

2.

Financieel beleid ...........................................................................................................14

3.

De programma's:...........................................................................................................16

4.

Programma 1

Onderwijs en Jeugdzaken .......................................................................18

Programma 2

Zorg en Welzijn........................................................................................22

Programma 3

Werk en Bijstand .....................................................................................26

Programma 4

Cultuur en Sport ......................................................................................30

Programma 5

Veiligheid.................................................................................................34

Programma 6

Economie en Toerisme............................................................................38

Programma 7

Wonen.....................................................................................................42

Programma 8

Verkeer en landschap..............................................................................48

Programma 9

Leefomgeving ..........................................................................................52

Programma 10

Dienstverlening......................................................................................56

Financiële toelichting.....................................................................................................62


1. Inleiding: Nieuw elan werpt vruchten af Achtkarspelen timmert aan de weg. De woningbouwproductie komt op stoom, bedrijventerreinen lopen vol en evenementen trekken tienduizenden bezoekers. Steeds meer burgers participeren actief in de samenleving, vinden een baan of zetten zich in voor hun buurt of dorp. De gemeente en haar inwoners investeren in elkaar en in de toekomst. In en buiten de gemeentegrenzen wordt dit nieuwe elan meer en meer herkend. De ontwikkelingsgerichte ambitie van het gemeentebestuur werkt enthousiasmerend voor onszelf en anderen. Het stimuleert om initiatief te nemen en op de ingeslagen weg door te gaan. In Gewogen Ambitie I (GA-I) schetste het gemeentebestuur in 2006 de contouren van de weg naar de toekomst van Achtkarspelen. Het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad hebben een bewuste keuze gemaakt om die weg in te slaan, in de wetenschap dat deze eerst begaanbaar moest worden gemaakt. GA-I vormde daarvoor het startpunt. Het afgelopen jaar is de financiële situatie van de gemeente - met het doorvoeren van enkele noodzakelijke ombuigingen - structureel gezond gemaakt. Verdere modernisering van het financieel beleid staat op de agenda. De gemeente heeft een nieuwe start gemaakt met de heroriëntatie op de kerntaken en de manier waarop bewoners meer en beter bij de formulering en uitvoering van beleid kunnen worden betrokken. De gemeentelijke organisatie is hierop aangepast en staat klaar om uitvoering te geven aan deze nieuwe beleidslijn en de dienstverlening aan burgers verder te verbeteren. De samenwerking met omliggende gemeenten is sterk geïntensiveerd (o.a. binnen NOFA) en werpt nu concreet vruchten af. Het gemeentebestuur is verheugd over de goede start die ze heeft kunnen maken met de verwezenlijking van haar ambities en dankbaar voor de inzet van veel betrokken burgers, ondernemers en medewerkers. Het gemeentebestuur heeft er alle vertrouwen in deze ontwikkeling de komende jaren ook door te kunnen zetten. Gewogen Ambitie II is de verdieping van de bestuurlijke visie op het beleid voor een vitale toekomst voor Achtkarspelen. Vitaliteit wordt niet alleen gewaarborgd door verdere aanscherping van het financiële beleid, waaraan de gemeenteraad bij de behandeling van de Kadernota 2008 haar instemming heeft verleend. Ook op tal van andere terreinen is aanscherping van beleidskeuzes aan de orde. In dit inleidende deel van deze nota van begrotingswijzigingen worden enkele vraagstukken van strategische aard belicht. In de programmahoofdstukken worden de intensiveringen en ombuigingen toegelicht en uitgewerkt.

Onderscheidende dienstverlening aan burgers De groeiende complexiteit en onderlinge samenhang van maatschappelijke vraagstukken is ook in de gemeente Achtkarspelen voelbaar. Dit stelt nieuwe eisen aan de wijze waarop de gemeente daarmee omgaat. Door de toenemende overdracht van taken van het rijk en de provincie aan gemeenten, wordt die noodzaak nog groter (zie bijlage Inventarisatie nieuwe taken). De komende jaren zijn daarom stevige financiële investeringen noodzakelijk in de vormgeving van een onderscheidende dienstverlening aan burgers en bedrijven. De realisatie van de elektronische overheid speelt daarin een hoofdrol. Het gemeentebestuur heeft de verbetering van de kwaliteit en professionalisering van de gemeentelijke dienstverlening in Gewogen Ambitie hoge prioriteit gegeven. De uitvoering ligt op koers om de beoogde resultaten deze raadsperiode te bereiken. De gemeenteraad ziet de noodzaak de dienstverlening voor burgers op een hoog niveau te houden en stelt de komende jaren voldoende financiële middelen beschikbaar om de noodzakelijke investeringen ook te kunnen doen. De afgelopen maanden is een grote inspanning geleverd die kosten zo nauwkeurig mogelijk in beeld te brengen. De gemeente Achtkarspelen wil haar dienstverlening verbeteren door regelmatig benchmarken klanttevredenheidsonderzoek te laten verrichten en kwaliteitshandvesten op te stellen. Het gemeentebestuur wil serviceniveaus vaststellen zodat de burger weet wat hij van de gemeentelijke dienstverlening kan verwachten. Bij de inrichting van de elektronische overheid zijn niet de bestaande werkprocessen, maar de vraag van de klant leidend. Het afgelopen jaar F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

zijn alle voorbereiden getroffen die noodzakelijk zijn om nog in 2007 te kunnen starten met de uitvoering van het plan van aanpak dat in samenwerking met EGEM-i is opgesteld. Met de aanbesteding van een Midoffice wordt een belangrijke stap gezet om de klantgerichtheid en snelle dienstverlening aan burgers digitaal te ondersteunen. Door daarbij samen te werken met de andere NOFA-gemeenten kunnen aanzienlijke kostenbesparingen worden gerealiseerd. De komende jaren dienen binnen verschillende wettelijk voorgeschreven termijnen belangrijke delen van de dienstverlening, informatie en basisregistraties gestroomlijnd en gedigitaliseerd te worden. Een proces dat veel inzet van de organisatie vraagt en alleen kan slagen door de gekozen integrale en gefaseerde aanpak. Daarnaast zal de verbeterde dienstverlenende instelling van medewerkers zichtbaar moeten worden en vruchten af moeten werpen. Het betreft geen inspanningsverplichting maar een resultaatverplichting. Het nu nog enigszins versnipperde berichtenverkeer tussen burgers, bedrijven en de gemeente behoort met de inrichting van een Klant Contact Centrum (KCC) in 2008/2009 tot het verleden. Al het berichtenverkeer wordt centraal in de organisatie beheerd. Alle gegevens van burgers en bedrijven zijn op één plaats bijeengebracht en te raadplegen. De informatieverstrekking vindt in digitale vorm plaats en er wordt gewerkt met een klantvolgsysteem waarin de burger zelf kan waarnemen hoe het bijvoorbeeld staat met de verstrekking van een bouwvergunning. Alle baliefuncties, die nu nog verspreid in het gemeentehuis liggen zijn dan geconcentreerd in één KCC, om de klant zo goed mogelijk en in één keer te kunnen helpen. Het toenemende klantcontact en de groeiende behoefte aan overleg met burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven nemen toe. De daarvoor beschikbare ruimte is de afgelopen jaren echter afgenomen, omdat die als werkruimte voor de uitvoering van nieuwe gemeentelijke taken is ingericht. Met de groei van het aantal taken dat de gemeente uitvoert en nog zal gaan uitvoeren - is ook op korte termijn een uitbreiding van vergader-ruimte en spreekkamers dringend gewenst. Uit onderzoek blijkt dat de stijgende dienstverlening via internet weliswaar een verlaging van de fysieke klantcontacten oplevert, maar dat die ontwikkeling door het uitvoeren van nieuwe taken door de gemeente wordt gecompenseerd. Het college legt de gemeenteraad in het najaar een definitief voorstel voor tot fysieke aanpassing van het gemeentehuis om de verbeterde dienstverlening aan burgers te kunnen inrichten. Dat voorstel wordt mede gebaseerd op de uitkomsten van twee bijeenkomsten waarin de raad scenario’s tot aanpassing van het gemeentehuis krijgt gepresenteerd. Bij het uiteindelijke voorstel zal ook de matige functionaliteit van de raadzaal, de ontwikkeling van het stationsgebied in Buitenpost, en de wettelijke ARBO- en veiligheidseisen bij die planvorming worden betrokken. De voor de invulling van goed werkgeverschap, de elektronische overheid en het gemeentehuis noodzakelijke middelen zijn opgenomen in de (meerjaren)begroting.

De eerste overheid: dienstverlening en bestuurskracht Het college heeft bij de totstandkoming van deze nota van begrotingswijzigingen nadrukkelijk stil gestaan bij het recent gesloten bestuursakkoord tussen het rijk en de gemeenten, 'Samen aan de slag', en het rapport van de VNG-commissie Van Aartsen over de toekomstige rol en positie van gemeenten met als titel 'De eerste overheid'. Beide wijzen ze op de noodzaak de dienstverlening van gemeenten te verbeteren en de bestuurskracht te versterken. Hieronder wordt in enkele citaten de kern van beide documenten weergegeven. Bestuursakkoord rijk gemeenten: Samen aan de slag "Voor een democratische, verbindende en duurzame samenleving is een slagvaardige overheid van groot belang. Krachtige gemeenten zijn daarin de basis, zij zijn bij uitstek de bestuurslaag waar maatschappelijke vraagstukken zich manifesteren. Door gemeenten meer beleidsruimte te geven, bevoegdheden te decentraliseren en het aantal specifieke uitkeringen te verminderen worden gemeenten de instrumenten in handen gegeven die nodig zijn om die duurzame samenleving te bouwen". "Gemeenten werken actief aan het vergroten van hun slagvaardigheid en kwaliteit, bijvoorbeeld door benchmarking, samenwerking met andere gemeenten of herindelingen". F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

"Kabinet en gemeenten zijn van mening dat gemeenten voor de burger het loket van de gehele overheid moeten zijn. De vormgeving en financiering van de elektronische overheid (e-overheid) zijn hierbij van essentieel belang". "De dienstbare overheid is een slagvaardige organisatie die burgers en bedrijven centraal stelt en kwaliteit levert. Deze dienstbare overheid werkt vanuit vertrouwen en verdient vertrouwen en respect door een hoog niveau van dienstverlening. Om die hoogwaardige dienstverlening te realiseren werken rijk en gemeenten aan een programma gericht op de vermindering van administratieve lasten voor burgers en bedrijven en aan een programma gericht op de inzet van de elektronische overheid". "Bestuurlijke drukte ondermijnt de slagkracht van de overheid. In teveel situaties is niet duidelijk wie er uiteindelijk over gaat waardoor ook de aanspreekbaarheid van het bestuur wordt verminderd". "Burgers spreken niet één van de overheden aan, maar kennen slechts dé overheid. Uitgangspunt is dat beleid en bestuur zich zo dicht mogelijk bij de burger bevinden". Bron: Bestuursakkoord rijk gemeenten: Samen aan de slag, 4 juni 2007 Rapport VNG-commissie Van Aartsen: De eerste overheid "Decentralisatie, het terugdringen van bestuurlijke drukte, het versterken van de bestuurskracht van gemeenten en voldoende financiële armslag voor gemeenten zijn nodig om een paar maatschappelijke uitdagingen goed aan te kunnen". "De samenleving is steeds minder georganiseerd via hiërarchische lijnen. We leven in een netwerksamenleving. In die constellatie moet de gemeente rekening houden met het feit, dat ze bij de uitvoering van beleid afhankelijker is geworden van partijen die niet in een ondergeschikte relatie tot gemeenten staan". "Wij pleiten voor grotere gemeenten met minder hulpstructuren en samenwerkingsverbanden, die hun taken aankunnen en daarom weten om te gaan met ruimere bevoegdheden die zij in alle vrijheid kunnen inzetten. Sterke gemeenten zijn in het belang van burgers". "Het eigen belastinggebied van gemeenten moet met 30 à 40% een substantieel deel van gemeentelijke inkomsten vormen". "De taakverzwaring van gemeenten (decentralisatie van beleid en uitvoering, red.) legt druk op een groot aantal gemeenten die nu al moeite hebben de slagkracht van hun ambtelijke apparaat, de raad en het college op peil te houden. En als die wel aanwezig is, kan de omvang van het apparaat zulke

"De taakverzwaring van gemeenten (decentralisatie van beleid en uitvoering, red.) legt druk op een groot aantal gemeenten die nu al moeite hebben de slagkracht van hun ambtelijke apparaat, de raad en het college op peil te houden. En als die wel aanwezig is, kan de omvang van het apparaat zulke gemeenten parten spelen. Zowel de slagkracht, continuïteit als de omvang van gemeenten staan vooralsnog decentralisatie van taken in de weg". "De kleine schaal van gemeenten heeft geleid tot een wirwar van samenwerkingsverbanden en andere ondoorzichtige constructies. Da betekent een toename van overlegstructuren, stroperigheid en ondoorzichtigheid, bestuurlijke drukte en een belemmering van de democratische controle. Bovendien is de democratische legitimiteit van dergelijke vormen van verlengd lokaal bestuur een groot probleem. Voor burgers en bedrijven is volstrekt onduidelijk wat waar gebeurt, wie waarvoor verantwoordelijk is en waar zij moeten zijn met welke vraag. Een gemeente die haar uitvoerende taken elders heeft neergelegd, is als een lege BV: ze zit nergens meer aan de knoppen". "Als gemeenten meer taken voor hun rekening willen nemen, moeten zij een robuustheid hebben die veel gemeenten nu nog ontberen. Als we de idee willen handhaven dat gemeenten een zelfstandige en volwaardige bestuurslaag vormen - ja, de eerste overheid zijn -m dan vloeit daar onherroepelijk schaalvergroting uit voort. Gemeenten zullen moeten samengaan om die bestuurskracht te verwerven".


"Gemeenten moeten nu doorpakken. Bestuurders moeten daarbij leiderschap tonen; angst voor de reactie van burgers blijkt in de meeste gevallen onterecht. Wanneer de dienstverlening of de aanpak van vraagstukken omtrent bereikbaarheid, woningbouw of zorg te wensen overlaat, zien inwoners vaak zelf dat de schaal daar debet aan kan zijn". "Gemeenschapszin lijdt niet of nauwelijks onder een gemeentelijke fusie. Gemeenschappen laten zich niet leiden door de bestuurlijke schaal". "Gemeenten moeten zich gaan inzetten voor een volwaardig, bestuurskrachtig lokaal bestuur, dat is toegerust voor een integraal en substantieel takenpakket. Om te komen tot daadkrachtige en sterke gemeenten is opschaling noodzakelijk". Bron: Rapport VNG-commissie Van Aartsen: De eerste overheid, 18 mei 2007

Positiebepaling Achtkarspelen Het college heeft de overtuiging dat schaalvergroting positieve effecten kan hebben op het functioneren van de gemeente. Maar schaalvergroting is geen doel op zich. De gemeente Achtkarspelen, als grootste van de vier Noordoost Friese gemeenten, kan veel taken goed zelf uitvoeren. Toch is ook onze gemeente op tal van terreinen meer en meer afhankelijk van samenwerking met andere gemeenten en neemt de noodzaak tot gezamenlijke beleidsontwikkeling en -uitvoering alleen maar toe. Die urgentie stijgt nu het rijk steeds meer taken aan de gemeente overdraagt en de schaal van onze gemeente de uitvoering van al die taken gaandeweg moeilijker aan kan. De raad dringt aan op efficiencyverbeteringen en kostenbesparingen in de bedrijfsvoering die zonder samenwerking met onder andere de NOFAgemeenten niet kan worden bereikt. De aantrekkelijkheid van de gemeente als werkgever staat onder druk en er is steeds meer sprake van enkelvoudige bezetting van functies, die bij vertrek of ziekte van de desbetreffende medewerker de kwetsbaarheid van de organisatie direct bloot legt. Het college herkent in het verkeer met de raad het door de commissie Van Aartsen gesignaleerde probleem dat deelname van de gemeente aan gemeenschappelijke regelingen de democratische controle en de bestuurlijke zeggenschap uitholt. Vaak is het voor onze gemeente de enige mogelijkheid om tot adequate uitvoering van taken te komen tegen verantwoorde maatschappelijke kosten. Het heeft echter tot gevolg dat de kennis en grip op de uitvoering van taken gaandeweg uit de gemeentelijke organisatie verdwijnt, terwijl de gemeente wel op die prestaties wordt aangesproken. Ook binnen NOFA wordt het vraagstuk van de democratische legitimiteit duidelijker nu de samenwerking het afgelopen jaar aanzienlijk is geïntensiveerd. Het resultaat daarvan is tweeledig. Ten eerste bereiken de vier gemeenten aanzienlijke kostenbesparingen door niet ieder voor zich het wiel uit te vinden, maar gezamenlijk tot de formulering van beleid te komen en regels en procedures te uniformeren. Dit wordt op tal van terreinen zichtbaar: WMO, WSW, aanbesteden en inkopen, openluchtrecreatie, regiomarketing, subsidies, aanpak jeugdproblematiek, enzovoorts. Het gemeentebestuur beschouwt dit als een positieve ontwikkeling die kan worden voortgezet zolang de democratische positie van de gemeenteraad in het besluitvormingsproces kan worden gewaarborgd. Ten tweede leidt de samenwerking rondom verschillende investeringen in de bedrijfsvoering tot aanzienlijke kostenbesparingen die zonder die samenwerking niet zouden kunnen worden bereikt (o.a. aanbesteding leerlingenvervoer, telefooncentrale, Midoffice, verzekeringen, enzovoorts). Het gemeentebestuur heeft dan ook de overtuiging dat de samenwerking op die terreinen binnen NOFA moet worden voortgezet. De gedachte dat NOFA gaandeweg zich zou kunnen transformeren naar één nieuwe gemeente van 90.000 inwoners heeft de gemeenteraad om verschillende redenen van de hand gewezen. Het college signaleert wel een aantal ontwikkelingen binnen (Noordoost) Friesland die noodzaken tot een nadere positiebepaling van de gemeente Achtkarspelen. De gemeenten Dantumadeel en Dongeradeel hebben in het voorjaar van 2007 een proces in gang gezet dat moet leiden tot de samenvoeging van hun afdelingen beheer, ruimte en hun financiële F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

administraties in 2008. Op het terrein van sociale zaken en Wmo heeft men al één gemeenschappelijke dienst, zoals Achtkarspelen en Kollumerland c.a. die ook kennen. Hoewel in formele zin (nog) niet gesproken wordt over een fusie van Dantumadeel en Dongeradeel constateert het college wel dat er sprake is van een steeds intensievere samenwerking. Of we dat nu willen of niet: deze ontwikkeling raakt de gemeente Achtkarspelen en onze buurgemeente Kollumerland c.a. De knelpunten rondom de bestuurskracht van kleine gemeenten worden door Kollumerland c.a. steeds indringender gevoeld. Met een verdere overheveling van (rijks)overheidstaken aan de gemeenten zal ook Achtkarspelen op afzienbare termijn steeds meer knelpunten gaan ervaren. Het college wijst daarbij ook op de trend tot schaalvergroting van andere gemeenten in Fryslân. Het zou naïef zijn te veronderstellen dat de discussie van schaalvergroting onze provincie de komende jaren voorbij zou gaan, gelet op het verhoudingsgewijs grote aantal kleine gemeenten in onze provincie ten opzichte van andere provincies en de herindeling-operaties die daar reeds hebben plaatsgevonden (Gelderland, Limburg, Drenthe, Groningen, Noord-Brabant, Noord- en Zuid-Holland, Zeeland). Het college vindt het onverstandig passief af te wachten welke positie andere gemeenten en eventueel de provincie in gaan nemen in deze discussie. Liever ziet zij dat de gemeenteraad terzake een lange termijnvisie formuleert die ruimte laat aan anderen om in samenspraak tot een gewenste uitkomst te komen. Het spreekt vanzelf dat de opvattingen van onze eigen inwoners in dat proces een belangrijke plaats verdienen. Vanuit dit perspectief wil het college onderzoeken of intensievere samenwerking met onze buurgemeente, wellicht leidend tot fusie, meerwaarde oplevert voor onze inwoners. Het college is voornemens in oktober de gemeenteraad te vragen of zij met zo'n onderzoek kan instemmen.

Ontwikkelingskader voor de gemeentevisie en de dorpen De vitaliteit van onze gemeente, de dorpen en haar inwoners valt of staat met een samenhangende toekomstvisie op de verschillende sociale, economische en ruimtelijke omstandigheden. Het doel is het behoud van een 'Aangenaam Achtkarspelen'. Die visie is in hoofdlijnen in Gewogen Ambitie I uiteengezet en door het gemeentebestuur onderschreven. Kern van de visie is dat ontwikkelingskansen moeten worden gecreëerd en benut en dat de gemeente - meer dan voorheen - haar aandacht, inzet en middelen concentreert op een drietal zones: de HS-zone (Harkema-Surhuisterveen), de PM-zone (Prinses Margrietkanaal) en de BKzone (Buitenpost-Kollum). In de zones bevinden zich concentraties van wonen, werken en voorzieningen die de moeite waard zijn te behouden en zo mogelijk uit te bouwen. Alle dorpen dragen bij aan de sociaal-economische vitaliteit en leefbaarheid van de gemeente en worden als zodanig door het gemeentebestuur erkent. Een drietal ontwikkelingen dwingt tot aanscherping en verdieping van de gemeentelijke ontwikkelingsvisie. 1. Accommodatiebeleid Het relatief omvangrijke voorzieningenniveau (sportaccommodaties, dorpshuizen, e.d.) in de gemeente Achtkarspelen leidt op termijn - bij ongewijzigd beleid - tot een structurele extra financiële last op de gemeentelijke begroting van € 2.500.000,-- per jaar. Die onevenredige kostenstijging kan en wil het gemeentebestuur niet opvangen, omdat ook andere maatschappelijke opgaven vragen om inzet van publieke middelen. Het gemeentebestuur ziet zich daarom gedwongen een lange termijnvisie op het accommodatiebeleid te formuleren en heeft die in de nota accommodatiebeleid aan de gemeenteraad aangeboden. Leidende gedachte in de nota is het voorzieningenniveau in de dorpen ook op langere termijn zoveel mogelijk in stand te houden indien de bezettingsgraad en het exploitatieperspectief daarvoor aanknopingspunten bieden. Accommodaties die (op termijn) niet levensvatbaar zijn, dienen gaandeweg te worden afgestoten of een nieuwe bestemming te krijgen. Daar waar zich mogelijkheden voordoen om voorzieningen te concentreren en daaruit kostenvoordelen te halen, zullen die door het gemeentebestuur worden aangegrepen. Het college dringt er bij de raad op aan in het najaar van 2007 tot keuzes in het accommodatiebeleid te komen die de F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

vitaliteit, continuïteit en betaalbaarheid van de accommodaties voor langere termijn garanderen en een dreigend extra beslag op publieke middelen wegneemt.

2. Woningbouwbeleid Het Woonplan vormt voor het gemeentebestuur het beleidsmatig kader voor de inspanningen en prioriteiten in het realiseren van woningen tot 2010. Het gemeentebestuur houdt onverkort vast aan de doelstelling het resterende contingent woningen - dat voor de gemeente beschikbaar is - voor het einde van de collegeperiode in aanbouw te nemen. Recentelijk is de raad geïnformeerd over de voortgang in een tussentijdse rapportage. Momenteel zijn er enkele tientallen meer en minder concrete plannen voor de realisatie van meer dan 1.000 woningen. Die plannen gaan ruim uit boven het voor de gemeente nog beschikbare contingent van circa 500 woningen tot 2010. Op grond van de resultaten het woningbehoeftenonderzoek die binnenkort verschijnen kan het gemeentebestuur beoordelen welke vraag naar woningen zich de komende jaren zal voordoen. Op basis daarvan zal beoordeeld worden of dat tot aanpassing van het beleid moet leiden. De huidige situatie is dat de meeste woningen die in de kleinere dorpen konden worden gerealiseerd inmiddels in aanbouw zijn genomen of gebouwd zijn. Enkele meer grootschalige bouwplannen in met name Buitenpost en Surhuisterveen nemen meer voorbereidingstijd in beslag. Ook spelen daarbij ruimtelijke procedures en grondposities van marktpartijen een meer nadrukkelijke rol. Het gemeentebestuur wil dit najaar bezien welke bouwplannen daadwerkelijk een bijdrage kunnen gaan leveren aan de bouwdoelstelling van dit college. Indien mogelijk of noodzakelijk zal voorrang gegeven worden aan (nieuwe) plannen die binnen de collegeperiode kunnen worden gerealiseerd. Ook is aanpassing van de contingentering over de dorpen bespreekbaar als grotere projecten in de zones (nog) niet kunnen worden gerealiseerd. Voor de verdere toekomst wil het gemeentebestuur zich concentreren op zowel kwalitatief als kwantitatief onderscheidende woningbouwplannen. Daarnaast moet er ruimte blijven om naar behoefte te bouwen in de kleinere kernen. Het gemeentebestuur meent dat er een groot risico kleeft aan versnippering van de contingenten over alle dorpen. De provincie Fryslân zal een meer behoudende koers gaan varen met betrekking tot het realiseren van woningbouw nu verschillende studies na 2015 aangeven dat de bevolking in Fryslân zal krimpen. Eerste voorwaarde is dus dat de gemeente Achtkarspelen de reeds toegezegde contingenten zo spoedig mogelijk realiseert om een goede onderhandelingspositie met de provincie te behouden en om ook na 2010 over voldoende woningbouwmogelijkheden te beschikken. Dit laatste ziet het gemeentebestuur als absolute voorwaarde om haar ontwikkelingsambitie waar te maken. Bovendien is een substantiële woningbouwproductie noodzakelijk voor de financiering van projecten die de bereikbaarheid en ontsluiting van de gemeente verbeteren. 3. Economisch beleid Door drie economische zones in de gemeente aan te wijzen is het vizier op scherp gezet op de economische ontwikkelingskansen binnen de gemeentegrenzen. Het bedrijventerrein Lauwerskwartier in Surhuisterveen stroomt vol en een verdere uitbreiding is in voorbereiding. In Buitenpost krijgt de aantrekkelijkheid van bedrijventerrein De Swadde nieuwe impulsen vanwege de aanleg van de noordelijke ontsluitingsweg in samenhang met de rondweg-oost en werkt de gemeente aan een ontwikkelingsvisie op het stationsgebied. In de PM-zone (Skûlenboarch) wordt gestudeerd op nieuwe vormen van natte en droge bedrijvigheid ten noorden van het kanaal en de ontwikkeling van een toeristisch-recreatief verblijfsklimaat ten zuiden van het kanaal. De meer nadrukkelijke oriëntatie op de A7-zone wordt met kracht voortgezet. De zoektocht naar een nieuwe locatie voor een bedrijventerrein in de HS-zone krijgt prioriteit omdat - gelet op de voorspoedige uitgifte van bestaande terreinen - er binnenkort nog maar weinig bedrijfslocaties op voorraad zijn. Deze en andere investeringen in de economische en ruimtelijke infrastructuur van de gemeente zijn alleen mogelijk wanneer daarvoor voldoende financiële middelen worden gereserveerd. Het gemeentebestuur richt daarvoor het Ontwikkelingsfonds Achtkarspelen (OFA) in. Het Ontwikkelingsfonds kan worden gebruikt voor het realiseren van fysieke projecten, het uitlokken van private investeringen in de drie economische zones en voor cofinanciering van projecten F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

die de economische infrastructuur versterken (o.a. toerisme en recreatie, landbouw, bedrijventerreinen, stationslocatie, etc.). De voeding van dit fonds kan deels plaatsvinden uit de algemene reserve en voor een ander deel door overschotten in de lopende exploitatie en vrijval uit bestemmingsreserves en voorzieningen. Het gemeentebestuur streef vooreerst naar een fonds van circa €. 10 miljoen. Bij beraadslagingen tussen college en gemeenteraad over de te volgen koers met betrekking tot wonen, werken en het voorzieningenniveau, wordt met regelmaat aangedrongen op het formuleren van dorpsvisies als voorwaarde voor besluitvorming. Hier kleven enkele nadelen aan. Een optelsom van dorpsvisies verhoudt zich slecht met de centrale gedachte achter Gewogen Ambitie I, waarin het gemeentebestuur zich juist uitspreekt voor enkele concrete ontwikkelambities die hun uitwerking krijgen naar de verschillende economische zones en dorpen. Buiten dat vergt het opstellen van dorpsvisies meer tijd dan de besluitvorming op belangrijke terreinen kan verdragen. Bovendien is er al veel bekend over de sterke punten van de dorpen, de wensen van de inwoners en de ruimte voor ontwikkelingen binnen verschillende beleidsplannen van provincie en gemeente. De marktwerking en consumentenvoorkeuren leiden tot voorspelbare patronen die door de gemeentelijke overheid niet kunnen worden beïnvloed noch omgebogen. Het college stelt de gemeenteraad voor op de volgende wijze tegemoet te komen aan haar wens tot een richtinggevend kader voor de ontwikkeling van de onderscheiden dorpen te komen. Het college wil de resultaten van het woningbehoeftenonderzoek, enkele ruimtelijke deelstudies, de verdere behandeling van de accommodatienota en het Economisch Actieprogramma – dat binnenkort verschijnt – gebruiken bij het opstellen van een richtinggevend ontwikkelingskader voor de gehele gemeente. Het college acht het mogelijk om dan nog voor het kerstreces 2007 op basis daarvan voor ieder dorp een kort en bondig ontwikkelingskader op hoofdlijnen op te stellen waarin de ontwikkelingsrichting van de gehele gemeente en de daarbinnen gestelde prioriteiten per dorp zijn uitgewerkt. Daarbij staan wonen, werken en voorzieningen centraal. Het college zal bij het opstellen van deze beleidsstukken uiteraard de inbreng vanuit de dorpen betrekken die in het verleden of in de komende maanden wordt ingebracht. Het resultaat wordt de raad aangeboden, zodat die dan de initiatieven kan nemen en het overleg kan voeren die zij nodig acht alvorens zowel het richtinggevende ontwikkelingskader voor de gemeente als de uitwerking daarvan op hoofdlijnen voor de verschillende dorpen vast te stellen. Daarmee wordt direct een belangrijke bouwsteen geleverd voor het in 2008 op te stellen Structuurplan Achtkarspelen 2010-2020.


2. Financieel beleid In 2006 zijn in Gewogen Ambitie I (GA-I) de kaders van het financieel beleid weergegeven. In deze nota worden maatregelen beschreven om, binnen de kaders die in 2006 zijn vastgesteld, de transparantie van de financiën te verbeteren en daarmee de voorspelbaarheid en de stuurbaarheid te vergroten. De structurele kaders die in 2006 door de raad zijn vastgesteld betreffen: De raad stuurt op basis van de programmabegroting. Het college informeert de raad proactief over relevante afwijkingen ten opzichte van de programmabegroting. Dit gebeurt op vaste momenten via de Berap en, indien van belang, tussentijds. De begroting mag geen tekort laten zien. Middelen voor nieuw beleid of voor intensiveringen van bestaand beleid dienen als regel binnen hetzelfde programma te worden gevonden volgens het principe 'oud voor nieuw'. Onderuitputting binnen de begroting en overschotten binnen projecten vloeien terug naar de algemene middelen, zonder dat dit automatisch leidt tot korting op een budget. Om het voor bestuurders, managers en budgethouders mogelijk te maken goede besluiten te nemen is een transparante financiële huishouding noodzaak. Dit betekent dat zowel het beleid als de uitvoering van dat beleid duidelijk moet zijn. De wijze waarop met financieel beleid wordt omgaan is nog voor een belangrijk deel gestoeld op de manier waarop in het verleden met financiën en verantwoording werd omgegaan. Gewijzigde weten regelgeving staan de werkwijze uit het verleden echter vaak niet meer toe. Ook de gewijzigde vraag vanuit het bestuur, management en budgetbeheer zet de oude werkwijze onder druk. Reden om voor een aantal belangrijke basisprincipes duidelijke keuzes te maken voor de toekomst. Uitgangspunt daarbij is het sturen en beheersen van de organisatie, waaraan de financiële administratie dienstbaar behoort te zijn. Ten aanzien van de volgende onderwerpen stelt het college aan u voor om het beleid direct aan te passen (punt 1 t/m 7), danwel onderzoek te doen naar de voor- en nadelen van het aanpassen van het beleid (punt 8 en 9). 1. De hoogte van het minimale weerstandsvermogen laten bepalen door uitkomst van een risicoanalyse. Deze risicoanalyse in de tweede helft van 2007 laten uitvoeren, zodat uiterlijk op 1 januari 2008 een voorstel gereed is voor het vaststellen van de minimumhoogte van het weerstandsvermogen. 2. Een apart hoofdstuk in de begroting en de jaarrekening opnemen over de berekenen en verantwoorden van (kost)prijzen en tarieven. De raad krijgt daardoor inzicht in de totstandkoming en verantwoording van de (kost)prijzen en de tarieven en krijgt daardoor de mogelijkheid om beleidskeuzes te maken over de hoogte daarvan. De werkzaamheden hiervoor vragen tijd. Het college stelt voor dat ze worden uitgevoerd in de tweede helft van 2007 en het eerste kwartaal van 2008, zodat in de begroting voor 2009 de resultaten zichtbaar zijn. 3. Bestemmingsreserves jaarlijks aanpassen aan de inflatie, maar kredieten niet. Wanneer jaarlijks bij het opstellen van de begroting wordt gekeken naar de hoogte van de bestemmingsreserves en deze op basis van prijsontwikkelingen automatisch worden aangepast, wordt voorkomen dat ze niet meer in de pas lopen met de uitgaven die ze moeten dekken. Echter, wanneer je deze aanpassing bij kredieten automatisch laat plaatsvinden, verliest de raad de grip op de kredieten. Daarom stelt het college voor om met ingang van de begroting 2009 de bestemmingsreserves automatisch aan te passen en de kredieten niet. 4. Actueel houden van de meerjarenramingen. Na het vaststellen van de meerjarenraming is het momenteel niet meer duidelijk welke invloed besluiten en autonome ontwikkelingen hebben op het meerjarenperspectief. Voor het maken van goede keuzes is dit echter wel noodzakelijk. Daarom stelt het college voor om met ingang van het boekjaar 2008 de meerjarenraming actueel te houden. 5. Begroten van vervangingsinvesteringen. Vervangingsinvesteringen staan momenteel niet in de meerraming. De meerjarenraming laat dan ook ten onrechte een te positief beeld zien. Daarom stelt het college voor om met ingang van de begroting 2009 vervangingsinvesteringen te begroten. F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

6. Kapitaallasten laten ingaan in het jaar nadat de investering in gebruik is genomen, op basis van de werkelijke investering. Hiermee wordt het mogelijk om incidentele baten door uitgelopen investeringen beter te begroten en vinden de afschrijvingen plaats op basis van de juiste investeringsbedragen. Het college stelt voor deze maatregel in te voeren met ingang van de begroting 2008. 7. Door optimistisch plannen wordt jaarlijks teveel geld begroot voor investeringen. Daardoor lijkt bij de begroting minder geld beschikbaar te zijn dan bij de jaarrekening blijkt. Daarom stelt het college voor om met ingang van de begroting 2008 beter, reëler te plannen. 8. Momenteel brengen we rente in rekening bij producten. Bij het product is het een last en bij de rente een bate. Daarmee 'pompen' we de begroting en exploitatie op met bijna €. 1,5 miljoen. Het college vindt dit ongewenst en is er voorstander van om rente op één plaats te verantwoorden en niet meer door te boeken naar allerlei producten. Rente wordt natuurlijk nog wel gebruikt om (kost)prijzen en tarieven te berekenen. Om alle consequenties goed in beeld te krijgen is echter nog wat onderzoek nodig. Het college stelt voor om dit onderzoek in het eerste halfjaar 2008 te laten plaatsvinden, zodat voor de begroting 2009 een besluit kan worden genomen om rente wel of niet bij producten in rekening te (blijven) brengen. 9. Momenteel berekenen we personeelskosten door naar producten, voor een deel op basis van urenverantwoording en voor een deel op basis van een omslag. De systematiek is niet transparant en de verantwoordelijkheden zijn onduidelijk. Het college vindt dit ongewenst. Echter, wettelijke bepalingen staan het geheel afschaffen van het doorberekenen in de weg. daarom stelt het college voor om onderzoek te doen naar de manier beste (eenvoudig en transparant) om met het verantwoorden van de personeelskosten om te gaan. Voor de begroting 2009 moet dit leiden tot een voorstel. De punten 1 en 3 hangen dermate samen, dat ze het beste gelijk uitgevoerd kunnen worden, net zoals dit geldt voor de punten 4 en 5. De negen maatregelen zijn ingrijpend en doen voor een deel inbreuk op het principe van de productenramingen. Dit principe gaat ervan uit dat alle kosten die bij een product horen ook bij dit product worden verantwoord. Het college is echter van mening dat die verantwoording bij de producten niet meer dan een schijnzekerheid geeft, waar de raad geen grip op heeft. Het heeft daarom niet in alle gevallen toegevoegde waarde en het is dan ook niet doelmatig om door te gaan met te proberen alle kosten aan producten toe te rekenen. Dé ultieme systematiek van administreren en boekhouden bestaat niet. Het college zoekt echter naar een systematiek die zo eenvoudig mogelijk is en voor de raad zoveel als mogelijk inzicht geeft. Daarbij zijn weten regelgeving randvoorwaarden en is het niet belangrijk hoe anderen het doen. Ook niet voor benchmarking, want wanneer we willen benchmarken, moet dat toch gebeuren op basis van achterliggende gegevens. Er is immers geen andere gemeente die dezelfde programma's heeft als Achtkarspelen. De meest belangrijke gegevens voor het CBS en in het verlengde daarvan het rijk (IV3) moeten dan ook eenduidig aangeleverd blijven worden.


3.

De programma's



Programma 1

Onderwijs en Jeugdzaken

De gemeente wil de komende jaren meer aandacht besteden aan de jeugd. Centraal staan het gezin en de omgeving van het kind. In samenhang met provinciaal en rijksbeleid wordt de focus gericht op gezond en veilig opgroeien, de ontwikkeling van talenten en een succesvolle schoolloopbaan voor ieder kind. De bestrijding van (onderwijs-)achterstanden kenmerkt zich door een integrale aanpak. Kansen ontstaan door: • kwaliteitsverbetering van het peuterspeelzaalwerk en onderwijs; • een sluitende zorgstructuur in en rond speelzaal en school, en; • ondersteuning van ouders in hun taak voor de opvoeding van hun kinderen. Dit moet leiden tot: • een algemene verhoging van de onderwijsprestaties; • het terugdringen van het aantal voortijdig schoolverlaters met 5% in het komende jaar; • het verhogen van het aantal jongeren dat een startkwalificatie behaald met eenzelfde percentage; • een goede aansluiting met de (lokale) arbeidsmarkt, en; • Maatschappelijke betrokkenheid door actief mee te denken en te doen, positief gedrag en goed burgerschap. De noodzakelijke integrale aanpak op verschillende bestuurlijke niveau's en de samenwerking tussen diverse partijen krijgen een impuls door de aanstelling van een NOFA-projectleider jeugd. De ontwikkelingen rond Centra voor jeugd en gezin zullen de basis versterken die is gelegd door Jong in Achtkarspelen (sluitende zorgketen, samenhang in voorzieningen). De NOFA-plannen voor de jeugd in de regio zoals 'jeugd en alcohol' en Communities that Care (opgroeien in een veilige en leefbare omgeving) versterken de samenwerking op het gebied van onderwijs, veiligheid en zorg voor de jeugd. Eenzelfde effect mag worden verwacht van het nog vast te stellen accommodatiebeleid. In afwachting van de vaststelling kan gestart worden met het stimuleren van samenwerking tussen de verschillende voorzieningengebruikers en meer multifunctioneel gebruik van bestaande voorzieningen.

Mogelijke intensiveringen IHP nieuw beleid In de afgelopen jaren heeft de gemeente een inhaalslag gemaakt ten aanzien van het onderhoud van schoolgebouwen en gymnastieklokalen. De gemeente stelt in 2008 een nieuw integraal huisvestingsplan vast voor het onderwijs voor de periode 2009-2012. De huidige gereserveerde middelen voor (groot) onderhoud van onderwijshuisvesting en gymnastieklokalen zijn vooralsnog voldoende om noodzakelijke investeringen te bekostigen. Daling onderwijsprestaties na groep 4 Uit onderzoek blijkt dat prestaties in het basisonderwijs na groep 4 een dalende lijn vertonen, met name op het gebied van taal. Dit geldt ook in onze gemeente. Oorzaken voor deze daling zijn nog niet onderzoeksmatig aangetoond. Er zal in samenwerking met het basisonderwijs nieuw beleid moeten worden ontwikkeld om dit probleem op te lossen. Vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat dit geen extra beslag legt op de begroting en de beschikbare middelen vanuit schoolbegeleiding en Boppeslach voldoende zijn. Opvoedingsondersteuning Volgens de notitie "Voor- en Vroegschoolse educatie, zo wordt het" is ondersteuning door de ouders van groot belang voor peuters die in aanmerking komen voor Piramide tutoring . Niet iedere ouder is echter in staat deze ondersteuning te bieden. Uit onderzoek blijkt dat een combinatie van centrumgerichte en gezinsgerichte activiteiten, zoals opvoedingsondersteuning, het meest effectieve aanbod geeft voor een kind in een achterstandsituatie. Opvoeden is primair de verantwoordelijkheid van de ouders. Opvoedingsondersteuning richt F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

zich vooral op ouders en opvoeders en op de context waarbinnen de opvoedingstaak plaatsvindt. Opvoedingsondersteuning kan door het inzetten van programma's als Instapje en Opstap(je), gericht op interactie ouderkind. Dit nieuwe beleid vraagt voor de experimentele periode van vier jaar om een incidentele investering van jaarlijks €. 30.000,--. Na evaluatie kan worden bekeken of opvoedingsondersteuning als structurele last in de begroting moet worden opgenomen. Volwasseneneducatie Lezen en schrijven is voor veel inwoners van onze gemeente een normale zaak. Recent landelijk onderzoek heeft uitgewezen dat één op de tien inwoners laaggeletterd is. Gelet op de lange voorgeschiedenis van onderwijsachterstanden in Achtkarspelen, geldt dit zeker ook in onze gemeente. In de overeenkomst met het Regionaal Opleidingscentrum zijn afspraken gemaakt voor scholingstrajecten ter bestrijding van laaggeletterdheid. Om de doelgroep van dit aanbod gebruik te laten maken, zal de toeleiding naar deze trajecten worden geïntensiveerd. Dit wordt binnen de bestaande middelen gerealiseerd. Meertaligheid De raad heeft het college gevraagd de stand van zaken van meertaligheid op scholen te inventariseren. Afhankelijk van de gewenste uitvoering van het onderzoek kunnen de kosten variëren van een kleine stagevergoeding tot kosten voor een onderzoekbureau tot maximaal €. 10.000,--. De kosten van de gevraagde inventarisatie worden ten laste gebracht van de reserve Gemeentelijke Onderwijsbeleid. Schoolmaatschappelijk werk In de kadernotitie onderwijsachterstanden en jeugdbeleid "Zo werkt het", staat dat de huidige inzet/het huidige volume schoolmaatschappelijk werk gecontinueerd wordt. In 2007 is duidelijk geworden dat het accent van de inzet verschoven is naar het Voortgezet Onderwijs (toenemende vraag, zwaardere problematiek en noodzakelijke deelname in zorgteams van de vier Voortgezet Onderwijslocaties). In plaats van één uur per week wordt per locatie minimaal vier uur per week ingezet. Deze verschuiving is met name ten koste gegaan van de inzet op de peuterspeelzalen en de kinderopvang en voor een deel ten koste van de inzet op het basisonderwijs. Gelet op het belang van schoolmaatschappelijk werk voor de zorg in en om school bij zowel het basisonderwijs (BO) als het voortgezet onderwijs (VO) is handhaving van het huidige volume op het VO en reparatie van de inzet op het BO en speelzalen noodzakelijk. Met het VO zal nog worden overlegd in welke mate zij hier zelf ook in bijdragen. Voor de begroting betekent dit afhankelijk van de omvang een structurele verhoging van €. 30.000,--. Wegwijsdag HAVO/VWO Vanuit de raad is aangedragen om naast de wegwijsdag op het gemeentehuis voor VMBOleerlingen, ook een wegwijsdag voor HAVO/VWO te organiseren. Voor de begroting betekent dit een structurele verhoging van het budget voor de wegwijsdag met €. 4.600,--. Dit voorstel kan worden betrokken bij het voornemen van het college om jongerenparticipatie te versterken. Jeugdbeleid Naast de impuls die aan het jeugdbeleid wordt gegeven door de benoeming van een minister voor Jeugd en gezin, wordt ook regionaal de jeugd centraal gezet (kind/jongere centraal is ook een thema in de visie van het kabinet). In het NOFA werkplan 2007: "Route Noordoost" wordt ingegaan op de regiobrede aanpak van het thema jeugd. In onze gemeente zal het komende jaar een aanvang worden gemaakt om Jong in Friesland/Achtkarspelen verder uitbouwen tot een Centrum voor Jeugd en Gezin. Vooralsnog wordt ingezet op het verder versterken van de structuur rond opgroeien en opvoeden en niet zozeer in investeringen in gebouwen. De kosten blijven hierdoor voor 2008 beperkt tot ca. €. 20.000,-- (uitbreiding van coördinatie-uren). Onder het NOFA-thema Jeugd valt in 2008 de uitvoering van plannen op basis van de jongerenenquête in het kader van Communities that Care (CtC), die in het najaar van 2007 wordt gehouden. De kosten hiervoor worden, op basis van ervaringen van Leeuwarden met F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

CtC, begroot op €. 50.000,-- (4 tot 8 uur coördinatie van een lokaal CtC-netwerk en activiteitenbudget, exclusief ambtelijke inzet). De verwachting is dat via de september-circulaire 2007 door het Rijk extra middelen voor deze intensivering van het jeugdbeleid ter beschikking zullen worden gesteld. In afwachting daarvan heeft het college in deze nota geen bedragen opgevoerd. Het college zal de raad - na verschrijning van de septembercirculaire - een aanvullend voorstel doen toekomen waarin de dekking van o.a. dit beleidsvoorstel zal worden toegelicht. alle bedragen x €. 1.000,--

Besparingen/inkomsten

Inv. E/S

geen besparingen Resultaat

Intensiveringen

Inv. E/S

IHP 2009-2012 Daling onderwijsprestaties Opvoedingsondersteuning Volwasseneneducatie Meertaligheid Schoolmaatschappelijk werk Wegwijsdag HAVO/VWO Jeugdbeleid Resultaat

Saldo intensiveringen Saldo besparingen/inkomsten Saldo programma Waarvan incidenteel


E E S S S

-/-

2008

2009

2010

2011

0

0

0

0

2008

2009

2010

2011

0 0 0 0 0 30 0 0 30

0 0 0 0 0 30 0 0 30

0 0 0 0 0 30 0 0 30

0 0 0 0 0 30 0 0 30

2008

2009

2010

2011

30 0 30

30 0 30

30 0 30

30 0 30


Programma 2

Zorg en Welzijn

De onderwerpen zoals die vanuit dit programma zijn opgenomen in GA-I blijven onverkort relevant voor de periode 2007-2010. Deze hebben nog niets van hun waarde en actualiteit voor 2008 en verdere jaren verloren. Dat impliceert dat voor het programma Zorg en Welzijn uit de nota Gewogen Ambitie de geldigheid blijft behouden en dat onderstaand enkele aanpassingen aangegeven worden die vooral te maken hebben met de doorontwikkelingen van wat bij GA-I is vastgesteld.

Mogelijke intensiveringen Lokaal sociaal-cultureel werk Tot nu toe subsidieerde de gemeente acht organisaties voor de uitvoering van lokaal sociaalcultureel werk. Er zijn echter meer organisaties actief die hiervoor in aanmerking kunnen komen. Voor het subsidiëren van gemeentewege stellen we een maximum van één organisatie per dorp. Vanaf 2008 geldt een nieuwe subsidieregeling met als gevolg dat er voor alle dorpen subsidie kan worden aangevraagd. Deze extra intensivering brengt een relatief klein, maar structureel, bedrag met zich mee van jaarlijks €. 5.000,--. Accommodaties sociaal-cultureel werk In het Besluit Begroting en Verantwoording Gemeenten en Provincies (BBV) is geregeld dat toekomstige kosten van onderhoud en ook groot onderhoud niet meer geactiveerd mogen worden. De Commissie BBV heeft onlangs een notitie geschreven over de waarderingsgrondslagen van activa. Volgens de notitie dient vanaf 1 januari 2008 boven vermelde regel uitgevoerd te worden. De accountant beschouwt dergelijke notities van de Commissie BBV bindend. De kosten van (groot) onderhoud aan accommodaties dienen binnen de exploitatie (= begroting) te worden opgevangen. Gezien de benodigde middelen voor de toekomstige onderhoudsplannen van de gemeentelijke gebouwen is dekking binnen de huidige exploitatie niet mogelijk. Hierbij wordt de raad daarom voorgesteld om de aanwezige bestemmingsreserve Onderhoud accommodaties (groot €. 612.000,--) op te heffen en gereserveerde bedrag over te boeken naar een tweetal nieuw vormen voorzieningen; te weten de voorziening Onderhoud sportaccommodaties en de voorziening Onderhoud welzijnsaccommodaties. Hiernaast is een jaarlijkse storting van €. 75.000,-- in elke voorziening, enerzijds ten laste van programma 2 en anderzijds ten laste van programma 4, noodzakelijk om beide voorzieningen op een aanvaardbaar niveau te kunnen handhaven. Uit de risicoanalyse, die in de tweede helft van 2007 uitgevoerd zal worden, zal moeten blijken of de hoogte van deze voorzieningen toereikend is. Indien dit niet het geval is, kan de Raad worden voorgesteld hiertoe een bedrag van de Algemene Reserve af te zonderen. Tot slot kan nog worden gesteld dat aangaande deze accommodaties een actueel onderhoudbeheersplan is vastgesteld of binnenkort wordt vastgesteld. Het hierboven vermelde geldt naast sport- en welzijns-accommodaties ook voor het (groot) onderhoud van de scholen en gymlokalen (zie programma 1). Overigens zijn in de begroting en in de Reserve IHP voor het onderhoud van scholen en gymlokalen vooralsnog voldoende middelen opgenomen.

Ten behoeve van de accommodaties voor Sociaal Cultureel Werk in Buitenpost en Harkema zijn onlangs meerjaren onderhoudsrapportages opgesteld. De resultaten hiervan zijn tevens verwerkt in de nota accommodatiebeleid. In deze nota wordt voorgesteld de onderhoudsregeling dorpshuizen tevens van toepassing te verklaren op de accommodaties voor sociaal cultureel werk. De betreffende regeling bestaat uit twee onderdelen: 1. Investeringen nieuwbouw en zeer ingrijpende renovatie activiteiten, ter beoordeling aan de gemeente, en; 2. Investeringen groot onderhoud voor de posten: cv-ketel en ventilatoren, dak en kozijnen. De beide betreffende onderdelen zijn aan te merken als onderhoud waardoor de levensduur van de accommodatie wordt verlengd. In de komende periode zal het MOP nader worden uitgewerkt en worden besproken met de instellingen. Op basis hiervan zullen concrete voorstellen worden geformuleerd. Dekking zal deels plaatsvinden uit de nieuwe voorziening Onderhoud welzijnsaccommodaties. Nadere toelichting In de jaarschijven 2008 en 2009 is een vrij groot bedrag beschikbaar als eenmalige middelen. Dit bedrag is vrij besteedbaar. Hiernaast is voor deze jaren een bedrag structureel beschikbaar. Het is echter niet verstandig om deze gelden structureel in te zetten. Immers in dat geval zal het structurele tekort in 2011 stijgen. F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

Vandaar het voorstel om uit de eenmalige middelen 2008 en 2009 een bedrag van €. 150.000,-- af te zonderen (2008 - 100.000 en 2009 - 50.000) en te storten in de Voorziening onderhoud welzijnsaccomodaties. Hiermee kan de in eerste instantie geplande structurele dotatie van in totaal €. 300.000,-- (4 x 75.000) gedurende de periode 2008-2011 gehalveerd worden naar €. 150.000,-- (4 x 37.500). Achtkarspelen: een WMO-nadeelgemeente In de programmabegroting 2007 werd aangegeven dat Achtkarspelen op basis van door het rijk vastgestelde normen wordt aangemerkt als een WMO-nadeelgemeente. Dat houdt in dat het rijk van mening is dat in Achtkarspelen ten opzichte van vergelijkbare gemeenten in het verleden relatief gezien te veel aanvragen huishoudelijke verzorging heeft toegekend, te veel uren per aanvraag heeft toegekend of te dure uren heeft toegekend. Het gevolg van dit alles is dat Achtkarspelen in een periode van maximaal vijf jaar tijd in maximaal drie jaarlijkse termijnen een korting krijgt van in totaal 12% op het WMO-budget. De raad heeft er in 2006 om moverende redenen voor gekozen om per 2007 niet meer dan 88% van het WMO-budget beschikbaar te stellen voor uitgaven en het restant in een reserve te stoppen om tegenvallers mee op te vangen. Uit de recente juni-circulaire blijkt dat het Rijk besloten heeft de korting op het WMO-budget van 12% in één termijn door te voeren en wel direct per 2008. De daling van het budget ten opzichte van 2007 is daarmee circa €. 10,-- per inwoner. De gevolgen van deze forse verlaging kunnen door de in 2006 gemaakte keuze worden opgevangen zonder dat de WMO-cliënten er nadeel van ondervinden. In de september-circulaire zal worden bekend gemaakt in welke mate het in de juni-circulaire bekend gemaakte WMO-budget 2008 zal worden geïndexeerd als gevolg van diverse kostenverhogende ontwikkelingen in de afgelopen periode. De verwachting is dat deze indexering de gevolgen van de budget-verlaging deels zullen compenseren. Personele component uitvoeringskosten WMO De personele component van de uitvoeringskosten van de WMO verdient extra aandacht door de structurele toename van de werkzaamheden. Momenteel onderzoekt Bureau Beerenschot welke formatie-omvang het beste past bij het nieuwe, uitgebreide, takenpakket van het team WMO. Als daar duidelijkheid over is zullen, indien nodig, nadere acties worden ondernomen. Een eventuele personeelslastentoename zal worden bekostigd door verschuivingen binnen het totale WMO-budget. Toename aanvragen PersoonsGebondenBudget (PGB) Het lijkt er op dat er een toename is voor aanvragen PGB voor zorg-om-niet, dat voorheen via mantelzorg werd opgelost. De ervaringstijd is nog kort, maar deze ontwikkeling kan als gevolg hebben dat PGB-verstrekkingen aanmerkelijk toenemen. De verwachting is dat deze lastentoename gedekt kan worden door verschuivingen binnen het totale WMO-budget. Generaal Pardon voor asielzoekers Afhankelijk van de uitvoering van het zogenaamde Generaal Pardon voor asielzoekers, is de kans groot dat we in onze gemeente geen aparte opvang hiervoor in 2008 behoeven te realiseren omdat, zoals het nu lijkt, deze personen onder de (voorlopige) criteria van het Generaal Pardon zullen vallen. Als gevolg daarvan kunnen ze een reguliere verblijfs-vergunning verkrijgen (tenzij er contra-indicaties zijn van met name criminele aard). Een en ander heeft naar verwachting geen financiële consequenties voor onze gemeente. Zij die in onze gemeenten op grond hiervan binnenkomen, respectievelijk blijven wonen, komen dan wel voor inburgering en bijstand in aanmerking en daarvoor zijn middelen begroot. alle bedragen x €. 1.000,--


Inv. E/S


Intensiveringen F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

Inv. E/S

2008

2009

2010

2011

0

0

0

0

2008

2009

2010

2011

Lokaal sociaal-cultureel werk Dotatie in voorziening welzijnsaccommodaties Dotatie in voorziening welzijnsaccommodaties Extra personeel WMO Toename PGB Generaal pardon asielzoekers Resultaat



-/-

S

5

5

5

5

E

100

50

S

38

38

38

38

S S E

0 0 0 143

0 0

0 0

0 0

93

43

43

2008

2009

2010

2011

143 0 143 100

93 0 93 50

43 0 43

43 0 43


Programma 3

Werk en Bijstand

Iedereen actief, op de arbeidsmarkt of op een andere plek in de samenleving. Meedoen, actief zijn betekent veel voor mensen persoonlijk maar ook voor de samenleving. In het kader van re-integratie worden allerlei pogingen gedaan om uitkeringsgerechtigden (werknemers) en werkgevers te matchen. Daarom zijn goede contacten met en commitment van de vraagzijde van de arbeidsmarkt (de werkgevers) zeer relevant. Om zoveel mogelijk mensen actief te kunnen laten zijn gaat de gemeente langs vier sporen werken: • Behouden van bestaande werkgelegenheid en aantrekken van nieuwe werkgelegenheid. • Zorgen voor voldoende gekwalificeerde personeel • Toe leiden van mensen naar werk • Stimuleren van participatie anders dan betaald werk Het gemeentebestuur heeft de overtuiging dat haar werkgelegenheidsdoelstellingen haalbaar zijn wanneer de economie zich positief blijft ontwikkelen. Uit het cliëntenbestand van de afdeling Werk, Inkomen en Zorg (WIZ), circa 500 personen, zijn 150 op korte of middellange termijn bemiddelbaar naar werk. Binnen de afdeling is de afgelopen maanden de werkgeversbenadering vorm gegeven, die de komende tijd vruchten zal dienen af te werpen. In NOFA-verband worden initiatieven genomen om de gouden driehoek met het bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en arbeidsmarktpartijen vorm te geven. De gemeente Dantumadeel treedt op als trekker. Inkomensvoorziening Nog steeds zijn er burgers die om wat voor reden dan ook niet in staat zijn om door middel van arbeid in loondienst in de kosten van het bestaan te voorzien. In de Wet werk en bijstand (Wwb)staat de eigen verantwoordelijkheid van burgers centraal. Burgers zijn zelf verantwoordelijk om alles te doen wat nodig is om in hun eigen bestaan te voorzien. De doelstelling is om de uitkerings-duur zo kort mogelijk te houden mede door middel van het Earst Wurk-traject en het bieden van re-integratie trajecten. Optimale uitvoering geven aan het begrip hoogwaardige handhaving. Afhandelingstermijn uitkeringen binnen twee weken, waarbij een beroep wordt gedaan op de eigen verantwoordelijkheid van de cliënt met betrekking tot het tijdig aanleveren van de nodige bescheiden. Re-integratie Vanuit de afdeling wordt de prikkel naar werk verder aangescherpt en wordt bij de aanbesteding van re-integratietrajecten nauwkeurig beoordeeld wat de effectiviteit van die trajecten is en in welke mate sprake is van duurzame uitstroom. Verder zal het rapport van de Rekenkamercommissie over de effectiviteit van de re-integratie het gemeentebestuur aanknopingspunten bieden verbeteringen door te voeren. Gelet op de schuldenproblematiek van veel Wwb-klanten wil het gemeentebestuur de werkmiddelen ook gaan inzetten voor het opnemen van schuldhulpverlening en budgetbeheer in de re-integratietrajecten. Na onderuitputting bij de besteding van de werkmiddelen in 2005 en 2006 verwacht het gemeentebestuur vanaf 2007 tot een maximale inzet van die middelen te kunnen komen. Het college speelt zelf een actieve rol in de werkgeversbenadering, waardoor inmiddels de eerste contacten zijn gelegd om klanten op vacatures bij bedrijven te plaatsen. Ook wordt in het kader van het nieuwe aanbestedingenbeleid van de gemeente verkend welke mogelijk-heden er zijn op die manier uitstroom naar werk te realiseren. De voornemens van rijk en gemeenten zijn er op gericht het decentraal arbeidsmarktbeleid en re-integratie in één loket op regionaal niveau samen te brengen (BVG). Dat versterkt de mogelijkheden van gemeenten om een vraaggericht re-integratiebeleid te voeren. Dit vraagt om een goede regionale samenwerking tussen gemeenten, werkgevers, onderwijs, werknemers, CWI en UWV. Daarnaast moeten concrete prestatieafspraken worden gemaakt over de wederzijdse inzet en over de kwaliteit en effectiviteit van de dienstverlening aan werkgevers en werkzoekenden. Binnen NOFA worden afspraken gemaakt over de duurzame inrichting en gezamenlijke financiering van een steunpunt van CWI, UWV en gemeente in Buitenpost die een plaats zal krijgen in het Klant Contact Centrum (KCC). F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

De gemeente ontwikkelt een effectief en efficiënt re-integratiebeleid dat aansluit bij de behoefte van de individuele klanten. Daarnaast wil de gemeente met de eigen werkgevers benadering de wensen en behoeften van werkgevers (vraag) en wat de afdeling WIZ te bieden heeft (aanbod) beter op elkaar afstemmen. De re-integratie van werkzoekenden is gemiddeld genomen te aanbodsgericht. De beoogde uitstroom na re-integratie blijft hierdoor vaak achter en is soms teleurstellend. De gemeente heeft een geheel eigen verantwoor-delijkheid ten aanzien van het arbeidsmarktbeleid. Bij de werkgeversbenadering neemt de gemeente zelf het stuur in handen als het gaat om een directe benadering van werkgevers. Het jaar 2007 staat in het teken van de implementatie van de werkgeversbenadering. Met name 2008 zal dit moeten leiden tot meer succesvolle plaatsingen. In de Wwb staat de zelfredzaamheid van burgers voorop. In Achtkarspelen kennen we veel zogenaamde gesloten gezinnen die onvoldoende participeren in de samenleving. Een kenmerk van deze gezinnen is het relatief opleidingsniveau. Hierdoor hebben deze burgers een slechte positie t.o.v. de arbeidsmarkt. Deze cirkel moet doorbroken worden, door nu ook het reintegratiebeleid voor kansarmen verder te ontwikkelen en intensiveren. Uit een cliëntenbestand van 498, zijn 35 direct bemiddelbaar, 30 personen op korte termijn en 91 op termijn bemiddelbaar. Daarnaast is er een groep van 314 waarvan het onduidelijk is hoe de situatie is t.o.v. de arbeidsmarkt. Vanuit het project Earst Wurk zijn er nog 18 personen beschikbaar voor werk. Uitgaande van de omvang van de doelgroep die op termijn bemiddelbaar is, maar rekening houdend met nieuwe instroom verwachten wij met de intensieve aanpak van onze nieuwe werkwijze de doelstelling voor eind 2008 een klantenbestand van 420 personen te kunnen realiseren. Uiteraard bij gelijkblijvende economische omstandigheden. Het gemeentebestuur heeft besloten - ondanks het dalende bestand van WWB-klanten voorshands de huidige personele bezetting van de afdeling is stand te houden. De klanten die nu onderdeel uitmaken van het klantenbestand hebben over het algemeen een grote afstand tot werk of kunnen alleen nog in de vorm van sociale activering bij de samenleving worden betrokken. Dit klantprofiel maakt dat een grotere inspanning door de afdeling verricht moet worden om positieve resultaten te bereiken. Schulddienstverlening Door stijgende kosten en achterblijvende inkomsten alsmede in sommige gevallen een onverantwoord bestedingspatroon is de vraag om schulddienstverlening toegenomen. Veelal is een schuldensituatie een belemmering voor het aanvaarden van werk. In 2007 is het project schulddienstverlening opgezet. Door als gemeente zelf deze dienst te verlenen kan er sneller en adequater in worden gegrepen. Daarom willen we het project voortzetten tot 2010. Dit kan binnen de bestaande budgetten en de rijkssubsidie worden bekostigd. De doelstelling is de schulddienstverlening uit te voeren vanuit de eigen organisatie met aandacht voor preventie. Wet Inburgering De Wet inburgering is per 1 januari 2007 van kracht. Deze wet straalt ten aanzien van de verplichte inburgering de eigen verantwoordelijkheid uit. Naast nieuwkomers moeten ook reeds gevestigde buitenlanders die tijdens de leerplichtige leeftijd geen acht jaar in Nederland hebben gewoond alsnog een inburgeringprogramma volgen. Nieuwkomers zijn zelf financieel verantwoordelijk en de gemeente heeft alleen een informatie en handhavings-plicht. Bij bepaalde doelgroepen oudkomers en verzorgende ouders heeft de gemeente naast genoemde taak ook een financiële plicht om inburgering, participatie en uitstroom te bevorderen. De doelstelling is het aanbieden van 12 trajecten aan de doelgroep waarvoor de gemeente verantwoordelijk is. Minimabeleid Het rijk en de gemeenten willen hun inspanningen op het terrein van participatie, het armoedebeleid en de schuldhulpverlening opvoeren. De gemeenschappelijke ambities zijn gericht op vermindering van het beroep op de WWB, het vergroten van de participatie van nietuitkeringsgerechtigden, het bestrijden van armoede, het verminderen van huishoudens met problematische schulden en het bevorderen van ondernemerschap. F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

De mogelijkheden voor bijstand, de collectieve aanvullende ziektekostenverzekering en het beschikbaar stellen van De Lauwerspas voor de doelgroep minima tot 110% WML, voert de gemeente Achtkarspelen een sociaal minimabeleid. Burgers kunnen hierdoor in aanmerking komen voor noodzakelijke bijzondere kosten en worden in staat gesteld tot maatschappelijke participatie. De doelstelling is in NOFA-verband blijven streven naar mogelijke verbeteringen van het minimabeleid. Sociale werkvoorziening In 2008 zal de modernisering van de WSW worden doorgevoerd. Dit betekent dat de gemeenten zich moeten voorbereiden op de toekomstige uitvoering van de WSW. De gemeente staat grofweg voor een drietal opgaven om de modernisering vorm te geven. Hierbij gaat het om; een sociale opgave, een financiële opgave, en een regie en sturingsopgave. Het uitgangspunt is om de WSW een integraal onderdeel te laten zijn van een breed arbeidsmarktbeleid. De gemeente zal haar ambitie moeten formuleren over de inzet van de in de WSW genoemde instrumenten beschut werken binnen, beschut werken buiten, detachering en begeleid werken. Om tot een goede invulling/ambitie voor de doelgroep te komen zijn een aantal uitgangspunten van belang: • De belangen van de doelgroep wegen het zwaarst; • De gemeente streven naar regie op de uitvoering, en; • De gemeenten streven naar een kostendekkend exploitatie.

Mogelijke besparingen Systeemkosten GSA Gezien de ontwikkelingen van de laatste paar jaar is het legitiem het budget voor de onderhouds- en systeemkosten van het uitkeringsadministratiesysteem structureel te verlagen met €. 25.000,--. alle bedragen x €. 1.000,--


Inv.

E/S

2008

2009

2010

2011

S

25 25

25 25

25 25

25 25

E/S

2008

2009

2010

2011

0

0

0

0

2008

2009

2010

2011

0 25 -25

0 25 -25

0 25 -25

0 25 -25

Systeemkosten GSA Resultaat

Intensiveringen

Inv.

geen intensiveringen Resultaat



-/-


Programma 4

Cultuur en Sport

Cultuur en sport zijn bij uitstek beleidsterreinen waarmee de gemeente zich positief op de kaart kan zetten. Cultuur en sport zijn sterk bepalend voor de aantrekkelijkheid van een gemeente. Hiernaast zorgen sport en cultuur voor binding en saamhorigheid in de samenleving. Het geeft burgers de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten en mee te doen, te participeren in de maatschappij. Cultuur krijgt de komende jaren een nieuwe impuls. In het najaar 2007 krijgt de gemeenteraad een cultuurnota aangeboden. Hoewel het cultureel aanbod in onze gemeente divers is, is het niet altijd even zichtbaar en toegankelijk. Wij willen met name inzetten op versterking van de huidige culturele voorzieningen en het ontplooien van nieuwe initiatieven op het terrein van cultuur. Het cultureel erfgoed speelt hierbij een centrale rol. Bewustwording van de culturele rijkdom van de omgeving is het vertrekpunt om een eigen (dorps- en streek-)identiteit te versterken. Op het terrein van sport is de afgelopen jaren flink geïnvesteerd. De vele sportterreinen en accommodaties in onze gemeente dragen enerzijds bij aan de leefbaarheid, maar hebben ook een keerzijde. Bij ongewijzigd beleid leidt dit tot een structurele extra financiële last op de gemeentelijke begroting. Een lange termijnvisie op het accommodatiebeleid is daarom noodzakelijk. Accommodaties die (op termijn) niet levensvatbaar zijn, dienen gaandeweg te worden afgestoten of een nieuwe bestemming te krijgen. Daar waar zich mogelijkheden voordoen om voorzieningen te concentreren en daaruit kostenvoordelen zijn te halen, zullen die door het gemeentebestuur worden aangegrepen. Wijzigingen t.a.v. GA-I Verkopen Mejontsmaveld Buitenpost t.b.v. woningbouw In GA-I is verkoop van het Mejontsmaveld in Buitenpost ten behoeve van woningbouw aangevoerd als bezuinigingsmogelijkheid. Voor een periode van drie jaar zou dit, bij verkoop van het gehele terrein, een bezuiniging van €. 105.000,- per jaar opleveren. De opbrengsten van eventuele bebouwing van het terrein zijn vorig jaar zowel in het programma 'Cultuur en Sport' als 'Wonen' opgevoerd. Hier dient een correctie plaats te vinden. De opbrengsten worden opgevoerd bij het programma 'Wonen'. Onderzoek naar bezuiniging op zwembad Buitenpost Met ingang van het seizoen 2007/2008 subsidieert de gemeente het schoolzwemmen niet meer. Dit betekent een tekort op de exploitatie van het zwembad van ± €. 60.000,--. In GA-I staat een onderzoek naar een verdere bezuiniging op de exploitatie met €. 20.000,-- met ingang van 2008 vermeld. Het overleg met het management van het zwembad is opgestart. Uit de eerste gesprekken is gebleken dat in verband met het wegvallen van de uitkomsten uit het schoolzwemmen een extra bezuiniging van €. 20.000,-- niet haalbaar zal zijn. De gemeente zal een scherp toezichthouden op het zwembad om de exploitatielasten van de gemeente zo laag mogelijk te houden en zo mogelijk nog lager te maken.

Mogelijke besparingen Accommodatiebeleid In GA-I is een taakstellende besparing op accommodatiebeleid opgenomen van structureel €. 70.000,--. Voorgesteld wordt om naast deze besparing de komende jaren een nieuwe taakstellende structurele besparing te realiseren. Het gaat hierbij om afstoting en/of concentratie van accommodaties. Het betreft de volgende jaren c.q. bedragen: 2009: €. 30.000,-2010: €. 30.000,-- (+ 30.000 van 2009 = in totaal €. 60.000,--) 2011: €. 40.000,-- (+ 30.000 van 2009 en 30.000 van 2010 = in totaal €. 100.000,--). F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

Mogelijke intensiveringen Sportaccommodaties In het Besluit Begroting en Verantwoording Gemeenten en Provincies (BBV) is geregeld dat toekomstige kosten van onderhoud en ook groot onderhoud niet meer geactiveerd mogen worden. De Commissie BBV heeft onlangs een notitie geschreven over de waarderingsgrondslagen van activa. In deze notitie is uitgesproken dat vanaf 1 januari 2008 bovenvermelde regel ook daadwerkelijk uitgevoerd dient te worden. De accountant beschouwt dergelijke notities van de Commissie BBV als bindend. De kosten van (groot) onderhoud aan accommodaties dienen binnen de exploitatie (= begroting) te worden opgevangen. Echter gezien de benodigde middelen voor de toekomstige onderhoudsplannen van de gemeentelijke gebouwen is dekking binnen de huidige exploitatie niet mogelijk. Hierbij wordt de Raad daarom voorgesteld om de aanwezige bestemmingsreserve Onderhoud accommodaties (groot €. 612.000,--) op te heffen en gereserveerde bedrag over te boeken naar een tweetal nieuw vormen voorzieningen; te weten de voorziening Onderhoud sportaccommodaties en de voorziening Onderhoud welzijnsaccommodaties. Hiernaast is een jaarlijkse storting van €. 75.000,-- in elke voorziening, enerzijds ten laste van programma 2 en anderzijds ten laste van programma 4, noodzakelijk om beide voorzieningen op een aanvaardbaar niveau te kunnen handhaven. Uit de risicoanalyse, die in de tweede helft van 2007 uitgevoerd zal worden, zal moeten blijken of de hoogte van deze voorzieningen toereikend is. Indien dit niet het geval is, kan de Raad worden voorgesteld hiertoe een bedrag van de Algemene Reserve af te zonderen. Tot slot kan nog worden gesteld dat aangaande deze accommodaties een actueel onderhoudbeheersplan is vastgesteld of binnenkort wordt vastgesteld. Het hierboven vermelde geldt naast sport- en welzijnsaccommodaties ook voor het (groot) onderhoud van de scholen en gymlokalen (zie programma 1). Overigens zijn in de begroting en in de Reserve IHP voor het onderhoud van scholen en gymlokalen vooralsnog voldoende middelen opgenomen.

Nadere toelichting In de jaarschijven 2008 en 2009 is een vrij groot bedrag beschikbaar als eenmalige middelen. Dit bedrag is vrij besteedbaar. Hiernaast is voor deze jaren een bedrag structureel beschikbaar. Het is echter niet verstandig om deze gelden structureel in te zetten. Immers in dat geval zal het structurele tekort in 2011 stijgen. Vandaar het voorstel om uit de eenmalige middelen 2008 en 2009 een bedrag van €. 150.000,-- af te zonderen (2008 - 100.000 en 2009 - 50.000) en te storten in de Voorziening onderhoud sportaccomodaties. Hiermee kan de in eerste instantie geplande structurele dotatie van in totaal €. 300.000,-- (4 x 75.000) gedurende de periode 2008-2011 gehalveerd worden naar €. 150.000,-- (4 x 37.500). Onderhoud zwembad De Kûpe in Buitenpost Uit de meerjarenonderhoudsplanning (MOP) van zwembad ‘De Kûpe’ in Buitenpost blijkt dat de komende jaren planmatig onderhoud, zowel bouwkundig als installatietechnisch, noodzakelijk is. Hiernaast zijn werkzaamheden nodig die voortvloeien uit wettelijke regelingen, zoals de ‘Wet Hygiëne en Veiligheid Badinrichtingen en Zwemgelegenheden’ en de ‘Wet Milieubeheer’. Voor deze aanpassingen is geen geld gereserveerd. De kosten voor 2009 hebben o.a. betrekking op de buitenwanden, vloeren, plafond en dak en bedragen €. 300.000,--. Ook in 2011 wordt er voor €. 45.000,-- aan onderhoud ingepland. Dekking hiervan vindt plaats uit de vermelde voorziening Onderhoud sportaccommodaties. Na 2011 staat groot onderhoud gepland voor onder andere binnenwanden, kleed-voorziening, lucht- en zwemwaterbehandeling. Hiervoor is na 2011 aanvullend een bedrag nodig van ± €. 900.000,--. Het spreekt voor zich dat in 2012 de eerder genoemde voorziening voldoende gevuld moet zijn om deze uitgave te kunnen bekostigen. Onderhoud sporthallen In 2007 zijn voor de drie sporthallen in Buitenpost, Surhuisterveen en Harkema meerjarenonderhoudsplanningen (MOP) opgesteld. Deze planningen geven een aanzienlijk volume, dat wil zeggen "er is de komende jaren flink wat geld nodig voor onderhoud". In de komende periode zal het MOP nader worden uitgewerkt en zullen prioriteiten worden gesteld. Op basis hiervan zullen concrete voorstellen worden geformuleerd. Dekking van het onderhoud kan plaatsvinden uit de hierboven vermelde voorziening. F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

Aanpassingen in verband met brandpreventie in sporthallen In het kader van brandpreventie zullen er ingrijpende aanpassingen in de drie sporthallen uitgevoerd dienen te worden. Het betreft het vervangen van plafonds in de sporthallen. Hiervoor is in 2008 een bedrag van €. 200.000,-- nodig. Aangezien het geen onderhoud betreft, maar technische aanpassingen, kan dit bedrag worden geactiveerd. Aanschaf/vervanging sportmaterialen en -toestellen In de meerjarige investeringsstaat 2008-2011 is jaarlijks een investering van €. 25.000,-opgenomen voor de aanschaf en vervanging van sportmaterialen en -toestellen. Aangezien dit een jaarlijkse investering betreft stellen wij voor dit als budget in de begroting op te nemen. Restauratie monumenten Onze gemeente telt 60 rijksmonumenten. Monumenten behoren tot het cultureel erfgoed. Het zijn historische dragers van onze dorps- en streekidentiteit. Bij dit kostbare erfgoed is het gebruik en het behoud ervan belangrijk, zodat het in goede staat aan volgende generaties kan worden doorgegeven. Na recente wijzigingen in de landelijke subsidiemogelijkheden voor het restaureren en in stand houden van monumenten, wordt regelmatig een beroep gedaan op de gemeente voor een financiële bijdrage. Wegens gebrek aan budget worden deze verzoeken nu afgewezen, terwijl het belang van de restauratie wel wordt onderkend. Beleidsvorming omtrent de voorwaarden en de wijze van subsidiëring is daarom noodzakelijk. Voor het ontwikkelen van een notitie Monumentenbeleid is eenmalig €. 8.000,-- nodig. Voor de restauratiesubsidie wordt een budget geraamd van €. 50.000,-- per jaar, gebaseerd op twee à drie restauraties per jaar.


alle bedragen x €. 1.000,--


Inv. E/S

Verkoop Mejontsmaveld Buitenpost t.b.v. woningbouw Zwembad Buitenpost Accomodatiebeleid Resultaat

Intensiveringen

2008

2009

2010

E

-105

-105

-105

S S

-20 -125

-20 30 -95

-20 60 -65

-20 100 80

2008

2009

2010

2011

100

50

37

37

37

37

20

20

20

Inv. E/S

Dotatie in voorziening onderhoud sportaccommodaties

E

Dotatie in voorziening onderhoud sportaccommodaties

S

Notitie monumentenbeleid Aanpassingen in verband met brandpreventie in sporthallen Restauratie monumenten Aanschaf/vervanging van sportmaterialen en -toestellen Resultaat

E



200

8

S

-/-

2011

S

50

50

50

50

S

25

25

25

25

220

182

132

132

2008

2009

2010

2011

220 -125 345 213

182 -95 277 155

132 -65 197 105

132 80 52

Programma 5

Veiligheid

Veiligheid, stabiliteit en respect vormen een van de pijlers van het huidige kabinetsbeleid. Het kabinet ziet het als één van haar grootste uitdagingen de komende tijd een klimaat van veiligheid, rechtszekerheid en rechtsbescherming te bevorderen. Daarbij gaat het niet alleen om de bestrijding van criminaliteit en geweld, maar ook om de preventie daarvan. Centrale doelstelling is 25% minder criminaliteit en overlast in 2010 ten opzicht van 2002. De regierol van gemeenten bij de vormgeving van het lokale veiligheidsbeleid wordt in 2007 wettelijk vastgelegd en de bestuurlijke boete kleine ergernissen wordt in 2008 ingevoerd. Naast de uitvoering van de Drank- en Horecawetgeving (DHW) worden gemeenten ook verantwoordelijk voor het toezicht. De rol van gemeenten bij de bestrijding van huiselijk geweld wordt versterkt en daarvoor worden door het rijk extra financiële middelen beschikbaar gesteld. Verdere inspanningen zijn nodig om de rampenbestrijding en crisisbeheersing op orde te krijgen, de brandweerzorg te verbeteren en de veiligheidsregio's verder te ontwikkelen. Het gemeentebestuur wil haar inspanningen rondom de veiligheid en rechtszekerheid van burgers opvoeren. De regierol van de gemeente op dit terrein wint aan belang en wordt binnenkort ook wettelijk vastgelegd. De opgevoerde inspanningen bij het toezicht op en de handhaving van vergunningen en de APV worden voortgezet. De gemeentelijke organisatie voert een verdere professionalisering van de rampencoördinatie en -bestrijding door en oefent zich om voorbereid te zijn op rampsituaties. Met name investeringen in de brandweerorganisatie zullen de komende jaren een extra beroep op gemeentelijke middelen noodzakelijk maken. De inrichting van de noodbestuurspost, die aan de eisen van de tijd moet voldoen, wordt betrokken bij de planvorming rond de fysieke herinrichting van het gemeentehuis. De verkeersveiligheid kan verder toenemen door een actualisering van het richtinggevend plan in kaartvorm voor de inrichting van 30km-gebieden. De resultaten van deze actualisering zullen dit najaar ter kennisname aan de raad worden voorgelegd. Verder is aan de orde een uitwerking van het eerder door de raad vastgestelde 'Wegcategoriseringsplan Achtkarspelen' in de vorm van een beleidsnotitie met als onderwerp de duurzaam veilige inrichting wegen buiten de bebouwde kom. Deze notitie zal de raad dit najaar ter vaststelling worden aangeboden. Het rijk heeft extra middelen aan de gemeente beschikbaar gesteld ten behoeve van het lokale veiligheidsbeleid. Naar verwachting zijn die extra middelen toereikend voor de noodzakelijke investeringen de komende jaren. Het gemeentebestuur is gestart met een dereguleringsproject waarmee de regeldruk en vergunningverplichtingen voor bedrijven en burgers met minimaal 25% moeten afnemen. Inmiddels is het een NOFA-project geworden waarbij een viertal gemeenten eendrachtig samenwerken en ook de kans aangrijpen tot uniformering van regels te komen. In 2008 worden de eerste resultaten zichtbaar. Er is in 2006 een extra toevoeging gedaan aan het gemeentefonds. Hiertoe is besloten omdat de gemeenten in de afgelopen jaren veel extra geld hebben moeten uitgeven aan openbare orde en veiligheid. Dit geld is uit de algemene middelen gekomen en daarom is dit extra geld nu niet geoormerkt. Het extra geld bedraagt volgens de laatste stand van zaken voor de jaren 2008 en 2009 achtereenvolgens €. 193.000,-- en €. 227.000,--. Uit de juni-circulaire blijkt dat, behalve de hiervoor genoemde bedragen, jaarlijks nog €. 119.000,-- aan de algemene middelen van de gemeente wordt toegevoegd om een aantal zaken op het gebied van openbare orde en veiligheid op te lossen. De opgevoerde intensiveringen voor de rampenbestrijding en het veiligheidsonderzoek zouden uit deze middelen kunnen worden bekostigd. Hetzelfde zou kunnen gelden voor eventuele investeringen in verband met de aanpak van huiselijk geweld.


Mogelijke besparingen Duurzaam Veilig Voor het product Duurzaam Veilig is, naast een bedrag voor structurele uitgaven, voor de periode 2008-2010 jaarlijks €. 45.000,-- als investeringskrediet beschikbaar gesteld. Daarnaast is de benutting van eerder toegekende investeringskredieten achtergebleven bij de planning. De redenen daarvoor zijn behaalde aanbestedingsvoordelen in verband met een krappe markt en opgelopen uitvoeringsachterstanden. Naar verwachting wordt er de komende jaren een inhaalslag gepleegd waarbij een extra inzet van middelen nodig zal zijn. De verwachting is echter dat dit gedekt kan worden uit de aanwezige middelen en dat de eerder toegekende investeringskredieten voor 2009 en 2010, van resp. €. 45.000,-- elk, daarvoor niet nodig zijn en ingeleverd kunnen worden.

Mogelijke intensiveringen Brandweer Voor de komende 10 jaren is er een investeringsschema gemaakt voor wat betreft het materieel, de uitrusting, de materialen/bepakking en de communicatieapparatuur van de brandweerkorpsen in de gemeente Achtkarspelen. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de investeringen van de gemeentelijke brandweer tot 2011. De investeringen voor de jaren na 2011 zullen u de komende jaren stapsgewijs ter instemming worden voorgelegd. Er dient in elk geval rekening worden gehouden met een forse investering met betrekking tot de huisvesting van de brandweer in onze gemeente. NOFA project Jeugd In het NOFA project Jeugd zit een behoorlijke veiligheidscomponent verweven. De (financiële) middelen ten aanzien van jeugd en veiligheid worden dan ook binnen dit project geregeld. Onder het NOFA-thema Jeugd valt ook de verdere uitwerking van het beleid jonge jeugd en alcohol. Daarvoor is in 2008 eenmalig €. 60.000,-- nodig. Dit bedrag is bestemd voor uitvoering van het programma Gezonde school en genotsmiddelen op alle basis-scholen, oudercursussen voor ouders van leerlingen van de onderbouw voortgezet onderwijs en een activiteitenbudget. Voor 2009 en volgende jaren zullen voor de doorwerking van dit project ook middelen nodig zijn. Omdat nog onduidelijk is in welke mate dat zal zijn, wordt daar in de eerstvolgende Gewogen Ambitie op terug gekomen. Rampenbestrijding • De gemeente Achtkarspelen beschikt over een redelijk geactualiseerd rampenplan. Het is nu van belang de beschreven procedures, taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden bij de betrokkenen "tussen de oren te krijgen". Met betrekking hiertoe dient er, mede op basis van de uitkomsten van de nulmeting, een behoorlijke extra inspanning worden verricht qua opleiding, training en oefening. Bovendien wordt er een voorbereidingsplan opgesteld om de opgedane kennis en vaardigheden vervolgens op een structureel goed niveau te houden. • Behalve de hierboven genoemde "software verplichtingen" zal er ook ten aanzien van de "hardware" een upgrading plaats moeten vinden. Hierbij moet onder andere worden gedacht aan verdere facilitering van de noodbestuurspost en de ruimte van het beleidsteam (kamer burgemeester). Nader onderzoek bij enkele "modelgemeenten" zal moeten uitwijzen welke aanpassingen er noodzakelijk zijn


alle bedragen x €. 1.000,--

Besparingen/inkomsten Duurzaam Veilig Duurzaam Veilig Resultaat

Intensiveringen Brandweer NOFA-project Jeugd Rampenbestrijding Rampenbestrijding hardware Resultaat



Inv.

E/S

45 45

Inv.

2008

S S

E/S

839

S E S S

30

-/-

2009

2010

2011

4

4 4 8

0

4

4 4 8

2008

2009

2010

2011

46

70

112

75

15 11 72

15 11 96

15 11 138

2008

2009

2010

2011

75 0 75 60

72 4 68

96 8 88

138 8 130

60 15


Programma 6

Economie en Toerisme

De economische ontwikkelingen in Achtkarspelen concentreren zich in een drietal zones: de zone Harkema-Surhuisterveen, Prinses Margrietkanaal en de zone Buitenpost-Kollum. In GA-I is benadrukt welke belangrijke rol een sterke economische ontwikkeling en groei van de werkgelegenheid heeft voor een sterk en sociaal Achtkarspelen. De met GA-I ingezette koers voor de concentratie van de economische ontwikkeling in de drie zones zal in 2008 worden voort gezet. De kansen die de nabije ligging van de A7 bieden voor verdere ontwikkeling van de HS-zone zullen zoveel mogelijk worden benut. Ook zal een verdere oriëntatie plaatsvinden op de mogelijkheden die het Prinses Margrietkanaal biedt voor zowel de recreatieve sector als de verdere ontwikkeling van bedrijvigheid. De ingezette koers voor ontwikkeling van Buitenpost zal worden voortgezet. Ontwikkelingsfonds Achtkarspelen Het gemeentebestuur richt daarvoor het Ontwikkelingsfonds Achtkarspelen (OFA) in. De voeding van dit fonds kan deels plaatsvinden uit de algemene reserve, vrijval uit bestemmingsreserves en voorzieningen en uit een eventueel positief rekeningresultaat 2007. Het OFA kan worden aangewend voor het realiseren van fysieke projecten, het uitlokken van private investeringen in de drie economische zones en voor cofinanciering van projecten die de economische infrastructuur versterken (o.a. toerisme en recreatie, landbouw, bedrijventerreinen, stationslocatie Buitenpost, rondweg Surhuisterveen, e.d.). Het gemeentebestuur streef vooreerst naar een fonds van circa €. 10 miljoen. Economisch beleid De basis voor het economisch beleid en de uitvoering hiervan is de eind 2005 vastgestelde nota Aangenaam Ondernemen. De primaire doelstelling van het economisch beleid is het handhaven en zo mogelijk uitbreiden van de economische activiteit en werkgelegenheid in de gemeente Achtkarspelen. Het gemeentelijk economisch beleid opgedeeld in verschillende thema's. In de nota Aangenaam Ondernemen en in GA-I is per thema een aantal maatregelen genoemd. Voortbordurend daarop zullen in 2008 de volgende thema's aan de orde zijn. Ruimte voor bedrijven • Uitbreiding bedrijventerreinen Het is van belang dat er voldoende bedrijventerrein beschikbaar is in de gemeente en dat het aanbod ook past bij de vraag. De ontwikkeling van bedrijventerreinen zal zich, zoals ook in GA-I is aangegeven, concentreren in drie zones. Bij de uitbreiding van bedrijven-terreinen is het provinciaal beleid richtinggevend: ontwikkeling van bedrijventerreinen concentreert zich in de regionale centra Surhuisterveen en Buitenpost. • HS-zone De zone Harkema-Surhuisterveen ligt gunstig ten opzichte van de A7. De uitgifte van het bedrijventerrein Lauwerskwartier gaat voorspoedig. Om aan de behoefte voor bedrijventerrein (in Surhuisterveen) te kunnen blijven voldoen zal het terrein uitgebreid moeten worden. Uitbreiding van het Lauwerskwartier zal in 2008 aan de orde zijn. De voorbereidingen voor een naar verwachting in de tweede helft van 2008 plaats te vinden uitgifte van het vervolg op het Lauwerskwartier zijn in volle gang. • PM-zone Kootstertille heeft een gunstige ligging aan het Prinses Margrietkanaal. De uitgifte van het bedrijventerrein De Oastkern gaat voorspoedig. Een verdere uitbreiding van het bedrijventerrein is dan ook aan de orde. Voorbereidingen hiervoor zijn reeds in gang gezet. Waarschijnlijk is dat in de tweede helft van 2008 kavels voor uitgifte beschikbaar komen. Maar niet alleen de hoeveelheid uitgeefbaar terrein is van belang, ook de kwaliteit van de bedrijventerreinen is belangrijk. De kwaliteit van (een deel) het bedrijventerrein De Oastkern in Kootstertille laat te wensen over en kan verbeterd worden ten behoeve van de bedrijven F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

•

•

•

•

•

op dit terrein. In 2008 zal een plan worden opgesteld, waarna vervolgens uitvoering kan plaatsvinden. De kosten voor planuitvoering zijn afhankelijk van de te nemen maatregelen. BK-zone De uitgifte van kavels op het bedrijventerrein De Swadde gaat in 2008 door. Met het realiseren van de rondweg Buitenpost en een gunstige ontsluiting van het bedrijventerrein ontstaan kansen voor verdere uitbreiding van De Swadde. Ontwikkeling stationsgebied Buitenpost Voortbordurend op de in GA-I genoemde kansen die de ligging van Buitenpost aan de spoorverbinding tussen Groningen en Leeuwarden biedt, heeft het college in mei 2007 opdracht gegeven tot het laten uitvoeren van een onderzoek/marktverkenning naar de mogelijkheden van ontwikkeling van het stationsgebied in Buitenpost. In 2008 zal, afhankelijk van de uitkomsten van de marktverkenning, een definitieve keuze worden gemaakt voor de ontwikkeling van het stationsgebied. Kosten hiervoor zullen middels exploitatie geprobeerd worden te verhalen. Bedrijventerreinenbeleid Voor de verdere ontwikkeling van de bedrijventerreinen binnen de gemeente (binnen de kaders van het provinciaal beleid) is het nodig om een duidelijk inzicht te hebben in de toekomstige behoefte aan bedrijventerrein. Hierbij is niet alleen de kwantitatieve behoefte van belang, maar moet ook duidelijk worden welke kwalitatieve behoefte er is. Zo kan beter gebruik worden gemaakt van de drie economische zones en de specifieke kwaliteiten van de betreffende zones (aanwezigheid PM-kanaal, ligging nabij A7, ligging aan het spoor). Aan de hand van een behoefteraming kunnen vervolgens keuzes worden gemaakt voor de verdere ontwikkeling van bedrijventerrein, in de drie economische zones en in de overige kernen, middels een bedrijfsvestigingsbeleid. ICT-voorzieningen Glasvezelvoorzieningen worden steeds meer een vestigingsplaatsfactor voor bedrijven. De vraag is hoe de aanleg van glasvezel gestimuleerd kan worden en welke rol de gemeente hierbij zelf inneemt. Hiervoor zal beleid worden opgesteld. De hiermee verband houdende kosten kunnen worden gedekt uit de reserve Economische Stimulering. Skûlenboarch Er vindt momenteel een (vooralsnog ruimtelijke) verkenning plaats naar de mogelijkheden van gebiedsontwikkeling rondom het zandgat Schuilenburg, dit in relatie tot het opwaarderen van het Prinses Margrietkanaal. De provincie Fryslân neemt het voortouw in dit onderzoek. Uiteraard is de gemeente er nauw bij betrokken. Kansen die zich op het gebied van economie en eventuele bedrijfsvestiging voordoen zullen worden benut. Het onderzoek brengt voor 2008 geen kosten met zich mee. Uitvoering is afhankelijk van de uitkomsten van het onderzoek. Dit is ook opgenomen in GA-I.

Agrarische zaken Ruim 8% van de totale werkgelegenheid in de gemeente is geconcentreerd in de landbouwsector. In deze sector zijn in z'n algemeen twee processen gaande: een proces van schaalvergroting en een proces van verdieping en verbreding waarbij zichtbaar is dat er vaker agrarische gerelateerde nevenactiviteiten worden ontplooid. Ook in Achtkarspelen zijn deze processen gaande. De nadruk van de werkzaamheden van de gemeente zal komen te liggen op het verstevigen en intensiveren van de relatie met de agrarische sector. Het gaat om relatiebeheer maar ook om het opzetten van kleine projecten onder andere gericht op verdieping en verbreding. De hiermee verband houdende kosten kunnen worden gedekt uit de reserve Economische Stimulering. Detailhandel • Centrum Buitenpost De detailhandelssector is van groot belang voor de economie en de werkgelegenheid binnen de gemeente. Surhuisterveen en Buitenpost hebben een regionale functie. De regionale functie van Surhuisterveen moet gehandhaafd worden. Voor Buitenpost wordt dit jaar een toekomstvisie ontwikkeld. Doelstelling is hierbij het verbeteren van het centrum van Buitenpost en de regionale functie hiervan. Tegelijkertijd is een ISV-aanvraag Buitenpost in voorbereiding, waarin opgenomen o.a. F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

•

Rondweg Buitenpost, eventuele herinrichting Voorstraat, verder centrumontwikkelingen, herinrichting Kerkstraat. De provincie Fryslân heeft voor Buitenpost reeds een bedrag van ruim €. 500.000,-- gereserveerd aan ISV-gelden. Zowel voor de herinrichting van de Kerkstraat als voor het handhaven van het voorzieningenniveau in overige centra in de gemeente is middels GA-I reeds een bedrag gereserveerd. Centrum Harkema Voor het centrum van Harkema is de gemeente in samenwerking met een projectontwikkelaar bezig met planvorming voor verbetering van het centrum.

Recreatie en Toerisme • Nationaal Landschap De Friese Wouden. Op het gebied van recreatie en toerisme zal meer aandacht worden geschonken aan het Nationaal Landschap De Friese Wouden en de kansen die dit biedt voor het vergroten van het aanbod van recreatieve en toeristische voorzieningen. In overleg en samenwerking met provincie, NFW en andere gemeenten (in de stuurgroep/projectgroep) waar het Nantionaal Landschap in ligt zal een visie/kansenkaart worden ontwikkeld voor de verdere ontwikkeling van het Nationaal Landschap. • Regiomarketing Noordoost Friesland in NOFA-verband In NOFA-verband wordt middels het project "Regiomarketing Noordoost Friesland" het NOFA-gebied gepromoot. Het gaat hierbij om een langjarige en brede marketingstrategie voor toerisme & recreatie, wonen, werken en voorzieningen. Een plan van aanpak is op dit moment in voorbereiding. In eerste instantie zal de regiomarketing zich toespitsen op recreatie & toerisme. De hiermee verband houdende kosten worden gedekt uit de reserve Economische Stimulering. • Het Miedenproject Deelname aan en promotie van het Miedenproject, waarbij cultuurhistorie en natuur centraal staan, biedt kansen voor het vergroten van het aanbod van recreatieve en toeristische voorzieningen en vergroten van de naamsbekendheid van de gemeente. Duidelijk zal nog moeten worden welke rol de gemeente hierbij in kan/zal nemen. • Uitbreiden van het toeristisch aanbod Op tal van locaties en gebieden doen zich kansen voor om het toeristisch- en recreatief aanbod uit te breiden. Het gaat hierbij om het ontwikkelen van wandelroutes, het opwaarderen van kanoroutes, het onderzoeken van de mogelijkheden om een pontje vanaf het fietspad Fabryksfeart naar café Blauwverlaat in Augustinusga. Ook de ontwikkeling van het fietspad langs De Lauwers en de zogenaamde "natte verbindingszone" in Harkema. Ook het provinciaal onderzoek naar de mogelijkheid van de aanleg van een vaarroute DrachtenSurhuisterveen-Grootegast-Groningen biedt op termijn veel kansen op het gebied van recreatie en toerisme. Eventuele investeringen kunnen uit de reserve recreatie en toerisme worden gedekt. Arbeidsmarkt - Onderwijs Gouden Driehoek De in GA-I ingezette koers om de samenwerking tussen bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en de lokale overheid te verstevigen, wordt in in 2008 voortgezet. De gemeente zal zich (deels in NOFA-verband) meer inspannen om de relatie tussen het onderwijs, het bedrijfsleven en de gemeente te intensiveren met als doel onder andere het verbeteren van het functioneren van de lokale arbeidsmarkt. Het gaat hierbij ondere andere om een betere aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt en het terugdringen van onderwijs-achterstanden en schooluitval (onderwijsoffensief, zie ook programma 1). Werkgeversbenadering De gemeente concentreert zich nadrukkelijk op de arbeidsvraag van het bedrijfsleven en de match hiermee met de "kaartenbak". Om re-integratie te stimuleren zal het project werkgeversbenadering worden voortgezet. Inmiddels is een arbeidsmakelaar aan de slag. Een intensievere en goede samenwerking tussen de afdelingen Werk, Inkomen en Zorg (WIZ) en Ruimte is hierbij van groot belang (zie ook arbeidsmarktbeleid afdeling WIZ). F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

De afdelingen WIZ, Ruimte en Beheer zijn in samenwerking met een marktpartij een verkenning gestart voor de re-integratie van moeilijk bemiddelbare werknemers die middels een begeleid traject worden ingezet bij infrastructurele werken. Grondexploitatiewet In Gewogen Ambitie 1 is reeds aangegeven dat gestreefd wordt naar een grond- en ontwikkelingsbedrijf. Onderdeel hiervan is het formuleren van het gemeentelijk grondbeleid. Momenteel wordt gewerkt aan het opstellen van dit grondbeleid. Uitgangspunt hierbij is het voeren van actief grondbeleid. In 2008 zal uitvoering hiervan verdere vorm krijgen. Naar verwachting zal in 2008 de nieuwe grondexploitatiewet worden ingevoerd. De nieuwe grondexploitatiewet biedt de gemeente meer mogelijkheden tot kostenverhaal. Tegelijkertijd met het opstellen van een bestemmingsplan zal ook een exploitatieplan moeten worden opgesteld (bij projecten waarbij kostenverhaal mogelijk is). Afstemming tussen grondzaken, ruimtelijke ordening en bouwen woningtoezicht wordt meer van belang. De nieuwe grondexploitatiewet is ook aanleiding om beleid te ontwikkelen hoe om te gaan met projectontwikkelaars. Implementatie van deze nieuwe wet betekent nieuwe werkzaamheden voor de gemeente. alle bedragen x €.. 1.000,--


Inv. E/S


Intensiveringen Opzet behoefteraming en opstellen bedrijfsvestigingsbeleid Opstellen revitaliseringplan Oostkern Uitvoeren plan Oostkern (afh. uiteindelijke invulling) Opstellen ICT-beleid Agrarische zaken Ontwikkeling stationsgebied Buitenpost (afh. uiteindelijk invulling) Ontwikkeling Centrum Buitenpost - ISV Ontwikkelen Skûlenboarch (afh. uiteindelijke invulling) Implementatie grondexploitatiewet/-beleid t.a.v. projectontwikkelaars Regiomarketing (afh. uiteindelijke plan) Resultaat



Inv. E/S

2008

2009

2010

2011

0

0

0

0

2008

2009

2010

2011

0

0

0

0 33

0

0

0

2008

2009

2010

2011

33 0 33 33

0 0 0

0 0 0

0 0 0

15

E

15

15

E

15 0

5 10

E S

0 0 0 0 0

3

E

-/-

3

Programma 7

Wonen

Op het terrein van het programma Wonen verkeren we in een fase, waarin zich belangrijke ontwikkelingen zullen voltrekken en gemeentelijk veel inspanningen verricht zullen moeten worden. Om te beginnen zal de gemeente z'n uiterste best moeten doen om er aan de hand van het in de raadsvergadering van 26 april 2007 behandelde Actieprogramma Woningbouw Achtkarspelen (getiteld:"Van reserveren naar realiseren") voor te zorgen dat het voor de periode tot 2010 beschikbare woningcontingent tijdig wordt weggezet. In het najaar van 2007 worden de resultaten bekend van het provinciaal Woningbehoeftenonderzoek Fryslân (WOBOF), die verscherpt in beeld zullen komen doordat in NOFA verband gebruik gemaakt is van de gelegenheid om het aantal in de vier samenwerkende gemeenten uitgezette enquêtes te verhogen. In dezelfde periode zal bestuurlijk overleg tussen provincie en gemeenten plaatsvinden over de toekomstige woningverdeling. De ambtelijke signalen die vooruitlopend daarop zijn afgegeven wijzen erop dat in dat kader duidelijk rekening zal worden gehouden met de te verwachten krimp op de woningmarkt. De NOFA-gemeenten hebben hun positie en strategie in dat verband vooruitlopend op de besprekingen reeds schriftelijk onder de aandacht van het college van Gedeputeerde Staten gebracht. Daarbij is met nadruk gewezen op de in de regiovisie Noordoost Fryslân neergelegde ambitie en op de reeds in gang gezette samenwerking met de provincie om daar concreet handen en voeten aan te geven. Er breken met andere woorden spannende tijden aan, waarin een optimale ambtelijke en bestuurlijke inzet nodig is. Op het gebied van de regelgeving is de inwerkingtreding van de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening (zoals het nu lijkt per 1 juli 2008) van belang. De nieuwe Grondexploitatiewet zal hier een onderdeel van gaan uitmaken. Daarnaast is de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO) op komst, die vermoedelijk per 1 januari 2009 van kracht zal worden en een integrale omgevingsvergunning zal introduceren. In samenhang met deze nieuwe wetgeving zal de Woningwet ingrijpend worden gewijzigd. Veel veranderingen, waarop het ambtelijk apparaat zich moet voorbereiden en die - alle verhalen ten spijt - niet tot een in het oog springende vereenvoudiging van regelgeving zullen leiden. In het kader van de optimalisering van de dienstverlening speelt de digitalisering van o.a. bestemmingsplannen een belangrijke rol. In samenhang met de actualiseringoperatie wordt hier reeds de nodige aandacht aan besteed, maar een verdere intensivering is in het licht van de nieuwe Wet RO noodzakelijk.

Nadere toelichting n.a.v. GA-I Onderzoek doen naar mogelijkheden tot geheel of gedeeltelijke bebouwing van het Mejontsmaveld te Buitenpost. Het college heeft op basis van een ambtelijk onderzoek, waarbij zorgvuldig aandacht is besteed aan de reacties die naar aanleiding dit voornemen naar voren zijn gekomen, een principe standpunt ingenomen dat uitgaat van woningbouw in de aan de Troelstralaan en De Hoefslag grenzende stroken van het Mejontsmaveld. Daarbij blijft naar haar mening een voldoende groot evenemententerrein over voor de functies en activiteiten die hier tot nu toe aan verbonden zijn, waaronder met name het jaarlijkse concours hippique. Dit voorstel zal op zeer korte termijn met de gebruikers, respectievelijk de Vereniging van Plaatselijk Belang Buitenpost besproken worden, waarna de Raad concreet over de invullingsmogelijkheden geïnformeerd wordt.

Wijzigingen n.a.v. GA-I Doorschuiven woningcontingent van Boelenslaan naar regionaal centrum Buitenpost Deze in GA-I opgenomen maatregel is niet doorgevoerd, omdat van de in het geldende Woonplan voor Boelenslaan gereserveerde kavels gelukkig toch één particuliere kavel rechtstreeks en een achttal kavels via lokale aannemers konden worden uitgegeven. In het op 26 april 2007 door de Raad behandelde "Actieprogramma Woningbouw - van reserveren naar realiseren" is het oorspronkelijk voor Boelenslaan gereserveerde aantal woningen F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

gehandhaafd. De geraamde (meer)opbrengst (€. 18.000,-- over zowel 2007 als 2008) wordt daardoor niet gehaald. Oostelijke zone bedrijventerrein “Kootstertille-Oastkern” ontwikkelen in de sfeer van wonenwerken Doordat onverwacht zeer interessante belangstelling voor bedrijfsterrein op dit deel van Kootstertille-Oastkern werd getoond, is aan dit beleidsvoornemen eerst geen vervolg gegeven. Indien de bedoelde ontwikkeling haalbaar zal blijken, is zij vanzelfsprekend van invloed op de invulling van het resterende deel van dit in het geldende bestemmingsplan nog steeds voor industriedoeleinden bestemde gebied. De in GA-I voor 2009 en 2010 geraamde opbrengst zal afhankelijk hiervan eventueel (naar beneden toe) bijgesteld moeten worden.

Mogelijke besparingen/inkomsten Verhoging bouwterreinprijzen De gemeente dient haar prijzen (en dus ook de bouwterreinprijzen) krachtens Europees- en Rijksbeleid zoveel mogelijk marktconform vast te stellen. In oktober 2006 zijn de bouwterreinprijzen voor woningbouwkavels conform GA-I als volgt vastgesteld: Grote dorpen: €. 135,--/m² Middelgrote dorpen: €. 130,--/m² Kleine dorpen: €. 125,--/m² Uit een steekproef op basis van de meest gangbare berekeningsmethoden (residueel en comparatief) kan geconcludeerd worden dat een algemene verhoging van de bouwterreinprijzen met een bedrag van €. 5,--/m² verdedigbaar is, waartoe ons college dan ook besloten heeft. Uitgaande van de in het najaar van 2007 door de gemeente aan te bieden oppervlakte aan (woning-)bouwterreinen, zijnde circa 10.000 m² , kan met een meeropbrengst van €. 50.000,-- gerekend worden. De prijzen komen hiermee op het volgende niveau te liggen: Grote dorpen: € 140,--/m² Middelgrote dorpen: € 135,--/m² Kleine dorpen: € 130,--/m² Ons college heeft de intentie de uit deze verhoging voortvloeiende meeropbrengst in te zetten voor de (co)financiering van een startersfonds, waarover in GA-I reeds gesproken is en waar in het vervolg van dit programma nader op zal worden ingegaan. De meeropbrengst en de gemeentelijke bijdrage aan een startersfonds kunnen op deze manier tegen elkaar weggestreept worden en zijn in het aan het slot van dit programma opgenomen financiële schema dan ook beiden op nul gesteld.

Mogelijke intensiveringen Opstellen nieuw Woonplan In de raadsvergadering van 26 april 2007 is ingestemd met het “Actieprogramma woningbouw van reserveren naar realiseren”, dat betrekking heeft op de uitvoering van het Woonplan Achtkarspelen 2000-2010. Daaruit komt niet alleen naar voren dat er voldoende zicht is op realisering van de woningbouwopgave voor de resterende periode, maar dat zich als gevolg van de in gang gezette en op stapel staande woningbouwplannen nu reeds een aanmerkelijke behoefte manifesteert voor wat betreft de voor het volgende tijdvak door de provincie vast te stellen richtgetallen. Bij vaststelling van GA-I is op het gebied van de woningverdeling over de binnen de gemeente aanwezige kernen een beleidsombuiging in gang gezet, waarmee het principe van de “evenredige verdeling” is losgelaten. De hoofdrol van de regionale centra Buitenpost en Surhuisterveen is daarbij duidelijk geaccentueerd, terwijl voor de overige kernen de lokale behoefte als maatstaf is aangewezen. Daarbij werd opgemerkt dat in overleg met de dorpen goede instrumenten ontwikkeld moeten worden voor het meten en voorspellen van de lokale woningbehoefte.


In NOFA-verband is gebruik gemaakt van de door de provincie geboden gelegenheid om het aantal enquêtes dat bij het provinciaal Woningbehoeftenonderzoek voor Fryslân (WOBOF) is uitgezet te verhogen, zodat het gemeentelijk beeld verscherpt kan worden. De uitkomsten van het aldus “opgewaardeerde” woningbehoefte onderzoek worden in de tweede helft van 2007 op provinciaal, regionaal (NOFA) en gemeentelijk niveau geanalyseerd. Daarnaast wijzen de signalen er steeds duidelijker op dat voor de periode na 2010 rekening gehouden moet worden met aanmerkelijk krappere provinciale richtgetallen voor de uitbreiding van de woningvoorraad. De provincie richt zich daarbij op het feit dat de prognoses een onmiskenbare krimp op de woningmarkt voorspellen en vraagt in versterkte mate aandacht voor herstructurering van de bestaande woningvoorraad. Het aantonen van de concrete behoefte en het doelgroep gerichte beleid zal steeds belangrijker worden. In NOFA-verband zijn in de richting van de provincie al de nodige schoten voor de boeg afgevuurd, vooruitlopend op het over dit onderwerp te voeren overleg. Het bovenstaande leidt ertoe dat zo snel mogelijk na analysering van de (met de ophoging van het aantal enquêteformulieren verscherpte) uitkomsten van het provinciaal woningbehoeftenonderzoek een start gemaakt moet worden met het opstellen van een nieuw Woonplan voor de periode 2010-2020. De hierboven beschreven gemeentelijke beleidsombuiging zal daarin een heldere en goed verdedigbare vertaling moeten krijgen. Een essentieel onderdeel daarvan is de beantwoording van de vraag op welke manier gestalte gegeven zal worden aan het beleidsuitgangspunt dat in de overige kernen ruimte aanwezig is voor woningbouw ten behoeve van de lokale behoefte. De aan het opstellen van een nieuw Woonplan verbonden kosten kunnen volgens onze huidige inschatting worden gedekt uit de reserve voor de herziening van bestemmings-plannen, evenals die welke verbonden zijn aan het hierna te noemen en daarmee samenhangende beleidsdocument. Ontwikkeling van een nieuw gemeentelijk Structuurplan Daarnaast dient in 2008 een gemeentelijke (en in overleg met de dorpen tot stand gekomen) visie te worden vastgesteld omtrent de wijze waarop de toekomstige woningbouwmogelijkheden in ruimtelijk opzicht kunnen worden geconcretiseerd. In veel gevallen is dat op basis van eerder gemaakte keuzes reeds duidelijk, maar toch kan er hier en daar reden zijn voor een heroverweging op dat punt. Bovendien loopt de huidige structuurplanperiode tot 2010. Het is dan ook zeer aanbevelenswaardig om in samenhang met het opstellen van een nieuw Woonplan ook een nieuw (en op de nieuwe Wet RO gebaseerd) Structuurplan (wordt: Structuurvisie) voor Achtkarspelen op te stellen. In verband met de risico’s ten aanzien van de grondpositie dient bij de aanwijzing van nieuwe bouwlocaties wel de nodige behoedzaamheid te worden betracht! In dat licht is het overigens ook noodzakelijk dat de gemeente qua instrumentarium goed voorbereid is op de inwerkingtreding van de Grondexploitatiewet, wat naar verwachting per 1 juli 2008 het geval zal zijn. De kosten voor de opstelling van een Structuurvisie "nieuwe stijl" worden geraamd op een bedrag van €. 40.000,--. Hiervoor behoeft in het kader van de begroting 2008 niet een afzonderlijk budget te worden gecreëerd, omdat dit bedrag naar verwachting geput kan worden uit de reserve herziening bestemmingsplannen. Stimuleringsregeling voor starters op de woningmarkt In GA-I is reeds melding gemaakt van de mogelijkheid om een startersfonds in het leven te roepen, dat gevuld zou kunnen worden met meeropbrengsten van gunstig gelegen bouwkavels. Zoals werd aangegeven zal daarvoor nader beleid ontwikkeld moeten worden, waarin vragen worden beantwoord als: Wat verstaan we onder een starterswoning, hoe groot is de behoefte, welke bijdrage kan de gemeente daaraan leveren? Uit signalen van de zijde van de provincie valt af te leiden dat de doorstroming op de Friese woningmarkt nog onvoldoende op gang is gekomen, waardoor de mogelijkheden voor starters beperkt zijn. Voor wat betreft de behoefte zullen de resultaten van het provinciaal woningbehoeften-onderzoek (WOBOF) nadere duidelijkheid kunnen verschaffen. Behalve de bouw van woningen voor deze doelgroep kan een starterslening in theorie een tegemoetkoming vormen. Mede afhankelijk van de uitkomsten van het hiervoor genoemde onderzoek zal bekeken moeten worden of de gemeente aan kan sluiten bij landelijke en provinciale regelingen op dit gebied. Landelijk bestaat reeds het F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVN). De provincie overweegt om hier met een provinciaal startersfonds op aan te sluiten en zal de gemeenten daarover nog dit najaar in VFG-verband benaderen. Levensloopbestendig wonen Ontwikkelaars en corporaties, waaronder met name de Stichting Woningbouw Achtkarspelen, hebben de laatste jaren laten zien, dat zij nadrukkelijk aandacht schenken aan de duurzaamheid en de levensloopbestendigheid van woningen. De nieuwe huurwoningen, welke volgens plan in de drie grootste dorpen door de SWA aan de woningvoorraad toegevoegd (zullen) worden, zijn daar een goed voorbeeld van. Onder andere het Ministerie van VROM heeft gemeenten er op gewezen dat zij ook een stimulerende rol kunnen spelen bij het levensloop bestendig maken van de particuliere woningvoorraad. In NOFA-verband is ingespeeld op het initiatief van de provincie Fryslân, met als gevolg dat in Achtkarspelen een pilot-project kan worden ontwikkeld onder de naam "Geryflik wenjen". Het Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling in de provincie Fryslân (Partoer) vervult hierbij de coördinerende rol. Het project richt zich op 55+-ers en wil bevorderen dat mensen bij het ouder worden dan wel bij confrontatie met lichamelijke beperkingen langer in de eigen woning en de vertrouwde woonomgeving kunnen blijven wonen. Het gaat daarbij om te beginnen om het op gang brengen van een bewustwordings-proces, zodat mensen bij een verbouwing of uitbreiding van hun woning doelbewust over dit onderwerp nadenken. De provincie heeft besloten om het pilot-project voor wat betreft de financiering onder te brengen bij het ISV-traject. Dit betekent dat hiervoor in het kader van het ISV-project Buitenpost, waarvoor de provincie in principe reeds een bijdrage in het vooruitzicht heeft gesteld, een aanvullende subsidieaanvraag kan worden ingediend. Die gelegenheid zal dan ook zo spoedig mogelijk benut worden. Mantelzorgwoningen In dit verband spreekt men ook wel van zogenaamde "kangoeroe woningen" of "meergeneratie woningen". Een woning, waarin de bewoners hun zorgbehoevende ouders of naaste familieleden op een zorgzame wijze kunnen huisvesten en ondersteunen. Hiervoor dient op korte termijn gemeentelijk beleid ontwikkeld te worden, waarmee wordt aangegeven in welke gevallen en onder welke voorwaarden in ruimtelijk opzicht medewerking aan dergelijke huisvestingsvormen kan worden verleend. De bij de woonbestemmingen behorende bijgebouwenregeling voorziet overigens al voor een deel in deze behoefte. In de begroting voor 2008 behoeven ten behoeve van deze beleidsformulering niet specifiek middelen te worden gereserveerd, aangezien dit een onderdeel vormt van de beleids-voorbereiding in het kader van de ontwikkeling en herziening van bestemmingsplannen, respectievelijk het nieuwe woonplan.


alle bedragen x € 1. 000,--


Inv. E/S

Verhoging bouwterreinprijzen Niet doorschuiven contingent Boelenslaan (GA-I) Ontwikkeling Kootstertille Oastkern (GA-I) Resultaat

Intensiveringen

E

Inv. E/S

Nieuw Woonplan Nieuw Structuurplan Startersregeling Resultaat

E E E

2008


-/-

2010

2011

2009

2010

2011

2009

2010

2011

0 -18 0 -18

2008 0 0 0 0

2008 Saldo investeringen Saldo besparingen Saldo programma Waarvan incidenteel

2009

0 -18 18 18


Programma 8

Verkeer en landschap

Mogelijke intensiveringen Uitvoering geven aan het Haltenplan De overheden worden verplicht om de huidige halten ten behoeve van het openbaar vervoer langs hun wegen aan te passen inzake het gebruik hiervan door minder validen. Dit houdt in dat ze dienen te worden verbreed en op hoogte te worden gebracht conform landelijk hiervoor geldende normen. Ook dient er op de halten een geleidestreep te worden aangebracht ten behoeve van visueel gehandicapten. De gemeenten dienen hiervoor een haltenplan op te stellen waarin zij aangeven hoe zij hier de komende 5 jaar invulling aan gaan geven. Dit Haltenplan zal binnenkort aan het college van B & W en de raad worden voorgelegd. Voor de dekking van de kosten zal de provincie een wezenlijke bijdrage leveren door de gemeentelijk haltenplannen te subsidiëren. De gemeentelijke bijdrage, om te voldoen aan deze wettelijke verplichting, zal voor de komende vijf jaar een investering vergen van €. 20.000,-- per jaar. Verbreding Swaddepaed te Buitenpost Het huidige fietspad (Swaddepaed) tussen het industrieterrein De Swadde in Buitenpost en Kollum voldoet niet aan de richtlijnen qua breedte die aan een fietspad worden gesteld. Het huidige fietspad zou verbreed moeten worden van 1½ meter naar 2¾ meter. Op dit moment is echter nog niet bekend wat de omvang zal zijn van de benodigde investering. Gemeentelijke bijdrage i.h.k.v. ISV-projecten Voor ISV-projecten staat nog een behoorlijk bedrag gereserveerd voor Achtkarspelen. Ook in de toekomst bestaat de mogelijkheid tot inzet van deze externe middelen. Wil de gemeente hier gebruik van maken dan is een eigen bijdrage van minimaal dezelfde omvang benodigd. I.c. is het dus noodzakelijk om investeringsmiddelen vrij te maken voor de additionele gemeentelijke bijdrage en rapportage. Deze middelen zijn voor de periode 2007-2010 reeds beschikbaar gesteld in GA-I. Aanleg fietspad langs de Lauwers Binnenkort zal er een onderzoek worden opgestart naar de mogelijkheid voor de aanleg van een fietspad langs de Lauwers vanaf het PM-kanaal tot aan Surhuisterveen. Afhankelijk van de uitkomsten van dit onderzoek kan pas een definitief plan en bijbehorende kostenraming worden gemaakt. Op dit moment is dus nog niet inzichtelijk wat de eventuele kosten hiervan zullen zijn. Groenvoorziening De kwaliteit van het openbaar groen en openbare recreatieve voorzieningen in de gemeente moet op een hoog peil gehouden worden zodat het zowel voor inwoners als bezoekers van de gemeente een onderscheidend element is. We willen een goed woonmilieu en een recreatief aantrekkelijke omgeving creëren. Het onderhoud van de groene openbare ruimte, parken en groenstroken is naar het oordeel van het gemeentebestuur niet op niveau. Dit blijkt o.a. uit de hoeveelheid klachten. Het afgelopen jaar zijn, mede door het warme, vochtige weer, veel klachten bij ons binnengekomen over de onderhoudskwaliteit van de plantsoenen. Er stond dit jaar in het zomerseizoen relatief veel onkruid in de plantsoenen en bewoners storen zich hier aan. Daarnaast bevestigd een door adviesbureau Oranjewoud uitgevoerde benchmark dat het beschikbare budget voor onderhoud aan de groene openbare ruimte onder het gemiddelde ligt van vergelijkbare gemeenten. Uit deze benchmark blijkt dat wij als gemeente minder aan het groen besteden dan gemiddeld. Wij zijn in deze benchmark vergeleken met 28 gemeenten, die gebruik maken van hetzelfde beheerpakket als de gemeente Achtkarspelen. Het gemiddelde bestedingspatroon is ca. €. 1,--/m² groen. Voor een gemeente met dezelfde oppervlakte groen als Achtkarspelen wordt jaarlijks gemiddeld ca. €. 1,7 miljoen besteed. De gemeente Achtkarspelen geeft jaarlijks €. 0,75/m² groen uit. Dit betekent dat we aan het groen jaarlijks nog geen €. 1,3 miljoen besteden. F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

Uit de gegevens blijkt dus dat wij ruim €. 400.000,-- per jaar minder aan het groen uitgeven dan gemiddeld. Wij verwachten dat we met €. 50.000,-- per jaar extra het onderhoudsniveau van de plantsoenen zodanig kunnen verbeteren dat deze volgend jaar acceptabel is. We geven dan nog steeds aanmerkelijk minder uit aan het groen dan gemiddeld en leveren daarvoor naar verhouding een goede kwaliteit. Daarnaast zal ook rekening worden gehouden met het onderhoudsniveau naar locatie of groensegment. Frequent bezochte en/of gebruikte groene openbare ruimtes, zoals parken, woonbuurten, en speelterreinen krijgen prioriteit bij de werkzaamheden. Daarnaast zal bij beplantingskeuzen en inrichting van de openbare ruimte gestreefd worden naar laagfrequent onderhoud in relatie tot de beplantingskeuze. In bijgevoegde grafieken is een selectie gemaakt uit de 28 gemeenten, waarmee wij zijn vergeleken. De gemeenten die in de grafiek zijn opgenomen zijn gemeenten met ongeveer dezelfde bewonersaantallen of gemeenten die hier in de buurt liggen. Inzichtelijk is gemaakt hoeveel wij per inwoner aan het groen besteden en hoeveel wij per m² plantsoen besteden ten opzichte van de andere gemeenten. Verder is van de gemeenten, waarmee wij vergeleken zijn, een overzicht bijgevoegd van de begrotingsgegevens van het groen.

kosten per inwoner

benchmark groen € 160,00 € 140,00 € 120,00 € 100,00 € 80,00 € 60,00 € 40,00 € 20,00 €-

Achtkarspelen Gemert-Bakel Krimpen aan den IJssel Leusden Maassluis Skarsterlân Tynaarlo Veendam 1

Beverwijk

gemeenten

benchmark groen

kosten per m2 groen

€ 1,40 € 1,20

Achtkarspelen

€ 1,00

Gemert-Bakel Krimpen aan den IJssel

€ 0,80

Leusden

€ 0,60

Maassluis

€ 0,40

Skarsterlân

€ 0,20

Tynaarlo

€-

Veendam 1

Beverwijk

gemeenten

Nationaal Landschap de Noordelijke Friese Wouden De Noordelijke Friese Wouden hebben sinds 13 december 2006 de 'status' Nationaal Landschap. Nationale Landschappen zijn gebieden met een karakteristiek en uniek landschap, waarin 'behoud door ontwikkeling' centraal staat. Dit betekent dat alle functies, zoals wonen, werken en dus ook landbouw, recreatie en natuur, zich kunnen ontwikkelen, mits er rekening wordt gehouden met het specifieke karakter van het Nationale Landschap. F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

De komende jaren is er extra geld beschikbaar om het unieke landschap van de twintig Nationele landschappen te versterken en verder te ontwikkelen. Denk daarbij aan landschapsonderhoud, recreatie en het herstel van cultuurhistorische en landschappelijke waarden De ontwikkeling van het Nationaal Landschap de Noordelijke Friese Wouden staat nog in de kinderschoenen. Duidelijk is wel dat er de komende jaren heel wat kansen en mogelijkheden op ons af komen als gemeente. Op dit moment participeren wij als gemeente zoveel mogelijk in werkgroepen om, waar mogelijk, onze slag te slaan. Dat het daadwerkelijk invulling geven aan het Nationaal Landschap mogelijk de nodige investeringen van onze gemeente zal vergen is duidelijk, de omvang hiervan is echter op dit moment nog lang niet inzichtelijk. Rationeel wegbeheer (RAWEB) Het wegenonderhoud in de gemeente kent op basis van de RAWEB-systematiek een grote achterstand. Vandaar dat de gemeenteraad in 2007 via GA-I besloten heeft daarvoor een jaarlijks investeringsbedrag van €. 1.500.000,-- beschikbaar te stellen voor onderhoud, dit is exclusief vervanging. De bij deze investeringsbedragen behorende kapitaallasten zijn opgenomen in de huidige programma- en meerjarenbegroting. Voor 2011 is cf. afspraak weer een investeringskrediet opgevoerd van in eerste instantie €. 1.500.000,-- met een structurele jaarlijkse kapitaallast van €. 135.000,-Gezien het feit dat de komende jaren het Onwtwikkelingsfonds Achtkarspelen zal worden ingesteld, zouden bepaalde investeringen in wegen daaruit bekostigd kunnen worden. Vandaar het voorstel om de voor 2010 beschikbaar gestelde en voor 2011 gevraagde investeringskredieten als volgt te verlagen: 2010 verlaging van €. 300.000,-- = een structureel lagere kapitaallast van €. 27.000,--, verwerkt in de tabel onder het kopje "besparingen/inkomsten' cf. het nieuwe afschrijvingsbeleid voor het eerst in 2011. 2011 verlaging van €. 500.000,-- = een structureel lagere kapitaallast van €. 45.000,--, de kapitaallast wordt cf. het nieuwe afschrijvingsbeleid voor het eerst opgevoerd in 2012. alle bedragen x €.. 1.000,--

Besparingen/inkomsten Rationeel wegbeheer - 2010 Resultaat

Inv.

Intensiveringen

Inv.

Uitvoeren Haltenplan Verbreding Swaddepaed BP Onderhoudsniveau openbaar groen Rationeel wegbeheer - 2011 Resultaat

80 46 50 1.000



E/S

300

2008

2009

2010

2011

0

0

0

27 27

2008

2009

2010

2011

2 4 50

4 4 50

0

56

58

6 4 50 0 60

2008

2009

2010

2011

0 0 0

56 0 56

58 0 58

60 27 33

S

E/S S S S S

-/-


Programma 9

Leefomgeving

Mogelijke intensiveringen Invoering WABO (wettelijke verplichting) Betreft de invoering van de integrale vergunningverlening en handhaving (de omgevingsvergunning) per 1 januari 2009. Om in 2009 de omgevingsvergunning te kunnen verlenen, is een goede voorbereiding vereist. De Wet Algemene bepalingen omgevingsrecht (WABO) geeft de kaders aan van de nieuwe omgevingsvergunning. In 2009 kan iedere burger en elk bedrijf een omgevingsvergunning aanvragen. Er wordt één geïntegreerde vergunning verleend voor o.a. bouwen, wonen, monumenten, ruimte, natuur en milieu. Hierbij gaat het om één aanvraag bij één loket met één beslissing na één procedure met één beroepsgang en één toezichthouder. Er zal overleg gevoerd moeten worden met partners in deze, zoals Wetterskip en Provincie. De omgevingsvergunning moet leiden tot minder administratieve lasten voor bedrijven en burgers, betere dienstverlening door de overheid, kortere procedures en het reduceren van tegenstrijdige voorschriften. Het overgrote deel van deze omgevingsvergunningen zal verleend worden door de gemeenten. Het is nog niet in te schatten wat de uitvoering van deze wetgeving structureel extra zal gaan kosten. Incidenteel is voor de invoering, vooral op ICT-gebied, een investeringsbedrag van €. 20.000,- nodig. De opleiding kan worden bekostigd uit het bestaande budget. Wijziging Woningwet (wettelijke verplichting) Betreft het opzetten van beleid ten aanzien van toetsing en handhaving van de regelgeving uit de Woningwet en daaraan gerelateerde regelgeving. Er wordt een bouwbeleidsplan ontworpen dat onderdeel uit kan maken van een later te ontwerpen omgevingsbeleid. Uitvoering eerste helft 2008. Voor de investering: zie onderwerp Milieubeleidsplan/ Omgevingbeleidsplan. Milieubeleidsplan/Omgevingbeleidsplan Er wordt voorgesteld om de werking van het milieubeleidsplan 2004-2007 met één jaar te verlengen en samen met de gemeente Kollumerland c.a. in 2008 integraal omgevingsbeleid te ontwikkelen, analoog aan de komende wetgeving ten aanzien van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Luchtfoto's Betreft het vervangen van de digitale luchtfoto's van 2003 in NOFA-verband. Wij beschikken sinds 2003 over digitale luchtfoto's. De foto's zijn digitaal gemeentebreed raadpleegbaar via het GIS. Het grote voordeel van het gebruik van luchtfoto's op deze wijze is dat medewerkers worden voorzien van een grote hoeveelheid feitelijke informatie van een situatie ter plaatse. Zo zijn de foto's op schaal en kunnen er maten van af worden gehaald. Het is nu minder vaak nodig dat er ter plaatse gemeten wordt. Ook doen de foto's het erg goed in het kader van dienstverlening richting burgers en bedrijven. Omdat het voor een goede uitvoering van het werk noodzakelijk is om over de meest recente foto's te kunnen beschikken is er met het oog op de kosten besloten om de foto's in vier jaar af te schrijven. Zeker met de invoering van de BAG is het van groot belang dat de gemeente in 2008 weer over recente foto's kan beschikken. In de toekomst is het aannemelijk dat we gebruik kunnen maken van andere bronnen, zoals kaartmateriaal via Google Earth. Nu zijn deze satellietfoto's nog van onvoldoende kwaliteit om door de gemeenten gebruikt te kunnen worden. De luchtfoto's worden in NOFA-verband gemaakt hetgeen een besparing op de kosten oplevert van 30% tegen het individueel laten maken van de foto's.

Waterplan De gemeente ziet zich de komende jaren gesteld voor een zware opgave. Vanuit Europa en uit Den Haag wordt een vloed aan regelingen en wetgeving op de provincies, waterschappen en gemeenten losgelaten. Het gaat hierover de: F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

• • • • • • • • • •

Integrale Waterwet Waterbeheer 21e eeuw (WB21) Kader Richtlijn Water (KRW) Grondwaterrichtlijn Verbreed rioolrecht Afvalwaterakkoord Waterakkoord 4e nota waterhuishouding Watertoets Gemeentelijk Rioleringsplan etc.

Niet alles daarvan is nog duidelijk. De aanleiding en doelen van al deze regelingen zijn wel helder: - we moeten ons water beter beheren en de ruimte geven, anders krijgen we in de toekomst natte voeten en natte woningen.; - de kwaliteit van ons water moet beter; - we moeten collectieve afspraken maken om te voorkomen dat de één een probleem doorschuift naar een ander. De Kaderrichtlijn water (KRW) heeft als doel het bereiken van een goede chemische en ecologische toestand van het oppervlak- en grondwater. Binnen de hiervoor gestelde KRW kaders beslissen overheden over doelen, de maatregelen, de hieraan gekoppelde kosten en het tempo waarin doelrealisatie zal plaatsvinden. De KRW verplicht de Friese overheden om in 2009 het stroomgebiedbeheersplan Rijn-noord klaar te hebben. De kaders zijn op nationaal niveau wettelijk vastgelegd (Wet op de Waterhuishouding en Wet Milieubeheer) Het gemeentelijk waterplan is een gezamenlijk plan van waterschap en gemeente over alle zaken die betrekking hebben op een goed waterbeheer op het gemeentelijk grondgebied. Het waterplan dient daarbij als kader voor het bestemmingsplan, het gemeentelijk rioleringsplan en het milieu-uitvoeringsprogramma, van bovenaf gevoed door Rijks--, provinciale en waterschapsplannnen. Dit plan omvat een visie voor zowel bebouwd als landelijk gebied (waterplan) De provincie zal bij de goedkeuring van bestemmings- en waterbeheersplannen kijken of ruimtelijke en waterhuishoudkundige aspecten voldoende op elkaar zijn afgestemd. (watertoets) Waarom een waterplan? Gemeenten hebben als enige een instrument om ruimtelijke ordening op hun grondgebied vorm te geven, namelijk een bestemmingsplan. Dit is ook de reden, dat in het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) wordt gesproken van de 'gemeentelijke wateropgave'. De nieuwe zorgplichten in de (komende) wetgeving betekent een brede verantwoordelijkheid voor de gemeente. We moeten ervoor zorgen dat overtollig water op de goede plek komt, Dat water niet de verkeerde kant opgaat, zoals regenwater dat huizen inloopt of afvalwater dat onderweg overmatig wegloopt via overstorten. We worden verantwoordelijk voor het grondwater. De gemeente beschikt niet alleen over een stelsel van buizen en gemalen, maar benut naar gelang de behoeften en mogelijkheden ook doorlatende verharding, infiltratie in het groen, open water voor berging en ontwatering, afkoppelen van verhard oppervlak, de straat voor kortdurende berging van water, de ecologisch en chemische kwaliteit van het water en nog veel meer. Dat is de essentie van de nieuwe zorgplichten in de komende wetgeving. Externe veiligheid Om de uitvoering van het BRZO '99 (besluit risico's zware ongevallen van 1999) te verbeteren is eind 2004 op initiatief van het ministerie van VROM het verbeterprogramma BeteRZO gestart. Eén van de resultaten van dit programma is de in 2006 uitgebrachte "Werkwijzer BRZO voor overheden". In de Werkwijzer worden ondermeer de door de overheden te leveren F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

producten en kwaliteitscriteria vastgelegd en hulpmiddelen gegeven voor de realisatie daarvan. Overheden moeten een inspectieprogramma opstellen en bestuurlijk vaststellen. In dit programma moet ondermeer worden aangegeven op welke wijze wordt voldaan aan de kwaliteitscriteria, de zogenoemde "Maatlat BRZO". In onze gemeente is één bedrijf gevestigd die onder het BRZO-regime valt. Nu kunnen gemeenten vanwege het ontbreken van kennis en vaardigheden niet aan deze Maatlat voldoen. Zelfs de provincies in het noorden voldoen hieraan niet. De drie noordelijke provincies en de daarin gelegen gemeenten hebben daarom besloten te gaan samenwerken en voor het toezicht en de handhaving terzake BRZO-bedrijven een deskundigenpoule in te richten die dan namens het bevoegd gezag van de verschillende overheden het toezicht ter hand zullen nemen. Alle gemeenten in de noordelijke provincies hebben zich inmiddels akkoord verklaard met deze werkwijze (we kunnen ook niet anders). In het inspectie programma wordt aangegeven dat de kosten voor de uitbesteding hiervan per bedrijf maximaal €. 6.000,-- zullen bedragen. Mogelijk wordt een deel van deze kosten vergoed uit het provinciale Externe Veiligheidsbudget. Zolang hierover geen zekerheid is verkregen moet er rekening gehouden worden met het volledige maximum bedrag. Duurzaamheid Het college wil meer gericht aandacht schenken aan het thema "duurzaamheid". De rijks- en provinciale overheden moedigen dit terecht aan. Het verdient aanbeveling om na te gaan welke bijdrage de gemeente en haar inwoners kunnen leveren aan het wereldwijde belang om de aarde in een leefbare staat door te geven aan generaties die na ons komen. Voorgesteld wordt om in vervolg op de resultaten van een in 2004 door het adviesbureau BECO uitgevoerde quickscan rondom de op dit gebied aanwezige mogelijkheden een integrale visie te ontwikkelen, waarin enerzijds de gemeentelijke doelstellingen ten aanzien van het begrip"duurzaamheid" helder worden geformuleerd en anderzijds zo concreet mogelijk wordt aangegeven op welke manier de gemeente deze doelstellingen wil bereiken. Het inmiddels door de raad vastgestelde beleid ten aanzien van windenergie en mestvergisting/-vergassing kan als onderdeel voor de hier bedoelde visie worden beschouwd en zal daarin dan ook geïncorporeerd kunnen worden. De visieontwikkeling zal worden bekostigd uit het reguliere programmabudget. Kader Richtlijn Water (KRW) De Europese KRW richt zich op het verbeteren van de waterkwaliteit. De maatregelen die hiervoor nodig zijn worden vastgelegd in stroomgebiedbeheersplannen. Momenteel werkt het Wetterskip in samenwerking met de gebiedsgroepen aan het uitwerken van maatregelen. Naar verwachting zal in de tweede helft van 2007 meer duidelijkheid ontstaan over mogelijke maatregelen en de kosten. Stedelijke wateropgaven (WB 21) In het Nationaal bestuursakkoord water (NBW) zijn afspraken gemaakt over het op orde brengen van het watersysteem. Voor de diverse partijen ligt er in de komende jaren een inspanningsverplichting om te komen tot een robuust watersysteem wat bestand is tegen de effecten van de klimaatontwikkeling. Voor gemeenten kan dit betekenen dat knelpunten in het rioleringssysteem moeten worden opgelost of dat er meer ruimte voor water komt. Wat voor financiële consequenties dit voor de gemeente heeft moet nog uit de berekeningen van de stedelijke wateropgave blijken. Voor een deel kunnen de gemeentelijke maatregelen ook worden meegenomen in het gemeentelijk rioleringsplan of bij de uitwerking van nieuwe bestemmingsplannen. Wet gemeentelijke watertaken Naar verwachting zal in 2008 de wet gemeentelijke watertaken worden aangenomen. In deze nieuwe wetgeving krijgt de gemeente een nadrukkelijker rol in het voorkomen van grondwateroverlast. Wel krijgt de gemeente door middel van het verbreed rioolrecht de mogelijkheid om eventuele extra kosten te verhalen.


Riolering Buitengebied In april van dit jaar is door de raad een voorstel aangenomen voor de sanering van huishoudelijke lozingen in het buitengebied middels IBA's (Individuele Behandeling van Afvalwater). Dit voorstel ligt momenteel ter goedkeuring bij de Provincie en het Wetterskip. Uitgangspunt is dat dit met de hiervoor gereserveerde middelen uit het 2e GRP kan worden uitgevoerd. Gemeentelijk Rioleringsplan Momenteel is het 3e GRP in voorbereiding. Het 2e GRP stond vooral in het teken van het realiseren van de basisinspanning. Nu de basisinspanning nagenoeg gereed is zal het 3e GRP zich meer gaan richten op het intensiveren van rioolvervangingen van kwalitatief slechte riolen. Daarnaast zal er, in het verlengde van de KRW, naar verwachting meer ruimte worden gevraagd voor aanvullende maatregelen in het kader van het waterkwaliteitsspoor. Gemeentelijk waterplan In NOFA-verband wordt in samenwerking met de gemeenten Kollumerland c.a. en Dantumadeel gewerkt aan het opstellen van een gemeentelijk waterplan. Inmiddels is hiervoor een adviesbureau geselecteerd die de werkzaamheden binnenkort zal opstarten. De afronding zal in 2008 plaatsvinden. In het waterplan wordt een inventarisatie gemaakt van bestaand en nieuw beleid op watergebied en de consequenties hiervan voor de gemeenten. Daarnaast zal een gemeentelijke visie op watergebied worden uitgewerkt en zullen concrete projecten worden benoemd. alle bedragen x €. 1.000,--


Inv. E/S


Intensiveringen Invoering WABO Omgevingsbeleid Luchtfoto's Duurzame ontwikkeling Externe veiligheid Waterplan (reeds in uitvoering) Resultaat



Inv. E/S 20 25

S E S E S

-/-

2008

2009

2010

2011

0

0

0

0

2008

2009

2010

2011

5

5

5

7

7

7

6

6

6

18

18

18

20 0 6 0 26

2008

2009

2010

2011

26 0 26 20

18 0 18

18 0 18

18 0 18

Programma 10 Dienstverlening Zoals in de inleiding is genoemd, lopen ter realisering van de verbetering van de klantgerichtheid en een snelle dienstverlening d.m.v. digitale ondersteuning, een tweetal sleutelprojecten die de komende jaren in belangrijke mate de ontwikkelingen op het snijvlak van I & A, dienstverlening en bedrijfsvoering zullen bepalen, EGEM-i en ANDEZ-2.

Mogelijke besparingen c.q. inkomsten OZB • In de programma- en meerjarenbegroting 2008-2011 is een OZB-stijging van 1,5% meegenomen. Voorgesteld wordt dit percentage te verhogen tot 2,0% (structureel tot en met 2011). • In de programmabegroting is de areaaluitbreiding van woningen meegenomen tot en met 2008. Voor de jaren 2009-2011 is geen rekening gehouden met areaaluitbreiding. Uitgaande van 40 woningen met een gemiddelde waarde van €. 200.000,-- levert dit een meeropbrengst van €. 10.000,-- structureel per jaar op. Herorientatie investeringskredieten Uit een grondige heroverwegingsoperatie van de planning van (bestaande) investeringskredieten is gebleken dat een aantal kredieten qua planning in latere jaren zullen plaats-vinden. Dit levert incidentele ruimte op. Hiernaast zijn kredieten reeds afgerond of zijn verplaatst tot na 2011. Dit levert structurele ruimte op. Correctie algemene uitkering Gebleken is dat het Ministerie van Binnenlandse Zaken in de berekening van de Algemene Uitkering uit het Gemeentefonds een fout heeft gemaakt. Dit levert de gemeente structureel €. 45.000,-- op. Voorgesteld wordt dit bedrag structureel per 2008 op te nemen.

Mogelijke intensiveringen EGEM-i Het project EGEM-i wordt in NOFA-verband uitgevoerd en wordt begeleid door EGEM. Het beoogde doel is de invoering van de elektronische dienstverlening, het stelsel van basis registraties en een aantal daarvoor noodzakelijke generieke voorzieningen. Voor de reservering van middelen voor 2008 wordt daarom gewerkt met ramingen die zijn gebaseerd op ervaringen van de EGEM-adviseurs. ANDEZ-2 De NOFA-gemeenten hebben zich tot doel gesteld de dienstverlening aan de burger verder te professionaliseren en ook elektronisch te ontsluiten via internettoepassingen. Een goede Midoffice oplossing (waaronder unieke, eenmalige vastlegging van gegevens) vormt daarvan het hart. De aanschaf van een Midoffice wordt gerealiseerd door een gezamenlijk aanbestedingsproject ANDEZ-2, dat wordt begeleid door EGEM en een ter zake zeer deskundig adviesbureau (M&I Argitek). Voor een kostenraming moet gerekend worden met een kengetal van ongeveer €. 3,50 per inwoner per jaar voor een periode van vijf jaar. Dit is een ervaringscijfer uit een eerder aanbestedingsproject ANDEZ-1. Hierbij moet er nadrukkelijk rekening mee worden gehouden dat de kosten van de aanbesteding van ANDEZ-2 hoger uit kunnen vallen dan deze ervaringscijfers. Dat vraagt over vijf jaar, de periode 2008 tot en met 2012, een totaalinvestering van €. 527.000,--. Twee naar aanleiding van GA-I beschikbaar gestelde kredieten kunnen deels worden aangewend voor de bekostiging van de Midoffice omdat de beoogde functionaliteit voor een deel kan worden ondergebracht in de Midoffice. De ingeleverde kredieten zijn opgevoerd in de deeltabel besparingen, resp. €. 18.000,-- en €. 32.000,--. Tegelijkertijd is gebleken dat er ten F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

aanzien van GA-I additioneel nog €. 36.000,-- beschikbaar moet worden gesteld voor Workflowen documentmanagement. Upgrades automatisering Daarnaast moet er ten behoeve van automatisering nog rekening worden gehouden met de volgende upgrades: - Kantoorautomatisering Office 2000 naar Office 2003/2007 ad €. 85.000,--. - Upgrade netwerkomgeving inclusief uitbreiding servercapaciteit en opslagcapaciteit een bedrag van €. 210.000,-- exclusief onderhoud. - invoering en uitbreiding beheer basisadministraties een bedrag van €. 35.000,-- per jaar. Uitbreiding licenties In onze organisatie worden steeds meer technische mogelijkheden gecreëerd die het werken gemakkelijker en/of efficiënter maken. Denk daarbij aan de mogelijkheid om gebruik te maken van Web-mail en thuiswerken. Daarnaast hebben we te maken met een flink aantal extra gebruikers (NOFA-medewerkers, deeltijders, vervangers, (uitbreiding) stagiaires, Wmo) en daardoor zijn we op het moment aanbeland, dat we een tekort aan licenties (dreigen te) krijgen voor verschillende programma's. We kunnen het ons als overheidsorganisatie (met een voorbeeldfunctie) niet permitteren om te weinig licenties in huis te hebben. Voor 2008 zal er eenmalig €. 53.000,-- voor extra licenties nodig zijn. Telefooncentrale Tenslotte besteden we in NOFA-verband een nieuwe telefooncentrale aan. Geraamde kosten €. 80.000,--. Verwacht wordt dat het onderhoud van het nieuwe systeem goedkoper uitpakt, vandaar een structurele verlaging van de onderhoudskosten met €. 6.000,--. Verbouw gemeentehuis/nieuw publieksloket Het huidige gebouw voldoet niet aan de ARBO-eisen ten aanzien van veiligheid in verband met agressie. Die nieuwe invulling van de fysieke dienstverlening aan het gemeentehuis verlangt een centrale positionering van de contacten. Daarvoor dienen naast een centrale balie ook spreekkamers met privacy en een overlegruimte voor afspraken te worden gerealiseerd. Een onderzoek onder raadsleden heeft laten zien dat men niet tevreden is over de functionaliteit van de huidige raadzaal. Voor het totaalplan wordt verwezen naar de Nota betaalbaar bouwen aan beter. De stuurgroep heeft de architect gevraagd enkele varianten uit te werken. Deze varianten bestaan uit een versie waarbij zoveel mogelijk binnen de huidige situatie naar oplossingen wordt gezocht, uit een versie waarbij zoveel mogelijk binnen de huidige situatie wordt ingevuld en er een nieuwe raadzaal wordt gerealiseerd, uit de versie waarbij een nieuwe raadzaal voor het huidige gebouw wordt gerealiseerd met een nieuwe entree en publieksloket en uit een versie waarbij er een nieuw gebouw wordt gerealiseerd op het huidige parkeerterrein voor het gemeentehuis waarin naast een nieuwe raadzaal en publieksloket ook kantoorfuncties van andere partijen kunnen worden ondergebracht. De kosten van deze varianten lopen uiteen van €. 1½ miljoen tot €. 3½ miljoen. De raad heeft vorig jaar via GA-I voor 2008 reeds een investeringskrediet van €. 850.000,-beschikbaar gesteld voor de realisering van een publieksbalie. De kapitaallasten van deze investering zijn reeds in de meerjarenbegroting verwerkt. In 2004 is bij het bestemmen van het rekeningsresultaat van 2003 ook al een investeringsbedrag van €. 400.000,-- bestemd. De beschikbaarheidsstelling van dit bedrag was afhankelijk van concrete voorstellen. De uitgewerkte scenario´s kunnen als de genoemde concrete voorstellen worden beschouwd. Inmiddels is de €. 400.000,-- aan de algemene reserve toegevoegd en zou deze hieruit weer vrijgemaakt moeten worden. Al met al is er reeds een investeringsbedrag van €. 1.250.000,-- bestemd maar slechts €. 850.000,-- beschikbaar gesteld. De genoemde €. 400.000,-- die reeds bestemd is maar nu in de algemene reserve zit kan vrijgemaakt worden voor het (gedeeltelijk) afdekken van de kapitaallasten van de aanvullende investering. Voor een afschrijvingsperiode van 20 jaar betekent dat een jaarlijkse verlaging van de kapitaallast van €. 20.000,--. Dit houdt dus in dat er, F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

afhankelijk van de gekozen variant, nog een aanvullend bedrag beschikbaar dient te worden gesteld van: aanvullende investering 0-scenario 1-scenario 2-scenario 3-scenario

400.000 880.000 1.810.000 1.500.000

kapitaallast (1e jaar) (incl. verlaging van € 20.000) 18.000 63.600 151.950 122.500

Gezien de periode waarin de investering zal gaan plaatsvinden zullen de genoemde kapitaallasten voor de aanvullende investeringen pas medio 2010 effectief worden. De totale investering met bijbehorende kapitaallast van de de verschillende scenario´s zijn in onderstaande tabel weergegeven. Hierbij dient te worden opgemerkt dat de kapitaallast van de reeds beschikbaar gestelde €. 850.000,-- a €. 76.500,-- al vanaf 2007 in de meerjarenbegroting is opgenomen. totale investering 0-scenario 1-scenario 2-scenario 3-scenario

Invest. € 850.000 kapitaallast (1e jaar)

1.250.000 1.730.000 2.660.000 2.350.000

76.500 76.500 76.500 76.500

Aanvul. Invest. Totale investering kapitaallast (1e jaar) kapitaallast (1e jaar) (incl. verl. € 20.000) 18.000 94.500 63.600 140.100 151.950 28.450 122.500 199.000

Planning In samenwerking met de NOFA-partners gaan we een planningssysteem ("Aorta") gebruiken waarmee besluitvormingsstukken en de agenda van college- en raadsvergaderingen inzichtelijk in de tijd worden weergegeven. Klantcontactcentrum In het nieuwe klantcontactcentrum (KCC) willen we veel diensten digitaal laten verlopen. Daarbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan het indienen van verzoeken, aanvraag uittreksels en vergunningen, etc. Deze digitale dienstverlening verloopt in grote mate via de website. De huidige website voorziet nog niet in de daarvoor benodigde instrumenten. In de digitale communicatie met onze klanten willen we ook andere vormen gaan benutten, daarbij kan gedacht worden aan vormen van vooroverleg en inspraak. Communicatie De huisstijl van een organisatie is de visuele presentatie van de identiteit. Uit recent onderzoek blijkt dat de huisstijl van de gemeente niet aansluit bij het gewenste imago. Voorgesteld wordt om de huisstijl te moderniseren. Hiervoor wordt een incidentele bijdrage gevraagd van €. 10.000,--. Voor ontwikkeling en beheer wordt een structurele bijdrage gevraagd van €. 5.000,--. Mochten de bestuurlijke ontwikkelingen op korte termijn leiden tot eventuele samenvoeging van Achtkarspelen met een andere gemeente, dan vervalt de noodzaak voor een moderniseringslag van de huisstijl en daarmee de incidentele bijdrage van €. 10.000,--. Te zijner tijd zal dan wel een huisstijl ontworpen moeten worden voor de nieuwe organisatie die dan ontstaat. Het gemeentebestuur wil de inwoners, instellingen en bedrijven van Achtkarspelen waar mogelijk meer en beter betrekken bij de beleidsvoorbereiding. Betrokkenheid bij het beleidsproces leidt tot vergroting van het draagvlak bij doelgroepen voor de besluitvorming. Kennis van de doelgroepen is hierbij een randvoorwaarde. Dit pleit ervoor om communicatieonderzoek een centrale plaats te geven in het beleidsproces. Voor communicatieonderzoek en interactieve beleidsvorming wordt een structureel budget gevraagd van €. 5.000,--.


Recapitulerend wordt voor Communicatie voor 2008 eenmalig een bedrag van €. 10.000,-gevraagd en per 2008 een structurele verhoging van de beschikbare budgetten met €. 10.000,--. Personeel en organisatie • Als strategische beleidsdoelen voor personeel en organisatie gaat de gemeente zich meer focussen op de instroom van medewerkers, het ontwikkelen en flexibel inzetten van onze medewerkers en op het bieden van een aantrekkelijke werksituatie om ontstane vacatures te kunnen opvullen. Daarvoor richt de gemeente zich op de instroom van nieuw en jong personeel, op het bieden van uitdaging in het werk voor alle medewerkers in elke leeftijdcategorie, meer vrouwen in leidinggevende posities en op verbetering van de arbeidsvoorwaarden. • Voor het werken aan een kwalitatief goede instroom gaat de gemeente meer werken met stageplaatsen en een traineeprogramma. Daarvoor willen wij het aantal stageplaatsen uitbreiden naar 8, hetgeen een extra investering meebrengt van €. 20.000,--. Om de medewerkers zich verder te laten ontwikkelen, het personeel uitdaging in het werk te bieden en om te werken aan de verdere ontwikkeling van de organisatiecultuur werkt de gemeente met een centraal vorming- en opleidingprogramma (PROFS-programma). In 2006 en 2007 kon dit programma nog incidenteel worden gefinancierd uit het restant van het budget voor flankerend beleid bij de reorganisatie. De afgelopen twee jaar besteedden wij hieraan ± €. 160.000,--. Voor de komende jaren verwachten wij een structurele uitgave van €. 60.000,-- per jaar. Dit bedrag is in 2008 bestemd voor de volgende activiteiten: begeleiding bij doorvoeren PROFS door Bert de Boer (ca. €. 15.000,--) training adviesvaardigheden adviseurs (ca. €. 8.000,--) training voeren professioneel telefoongesprek (ca. €. 6.000,--) 2e groep teamleiders CIEP-training (ca. €. 12.000,--) trainingen Met andere woorden; maken besluitnotas (ca. €. 10.000,--) trainingen Met andere woorden; maken van een brief (ca. €. 10.000,--) Representatie (intern en extern) Een netwerkende gemeente heeft meer bezoeken aan en overleg met andere partijen. Daarnaast willen wij de gemeente Achtkarspelen nadrukkelijker op de kaart zetten. Daarbij passen faciliteiten en middelen die de ambities van de gemeente onderstrepen. Het huidige budget voor externe representatie (w.o. relatiegeschenken, representatiekosten extern, kosten bestuursorgaan, druk-en bindwerk ) is daarvoor ontoereikend. Voorgesteld wordt het budget voor externe representatie structureel met €. 10.000,-- te verhogen. Het budget voor interne representatie (personele voorzieningen, kerstpakketten etc.) blijft ongewijzigd. Lokale lasten Om het ondernemen en wonen in onze gemeente zo aantrekkelijk mogelijk te maken, wordt gedacht aan een meer politiek gestuurde prijsstelling van gemeentelijke producten. Daarvoor zullen de kosten inzichtelijk worden gemaakt. Dat kan ook betekenen dat gemeentelijke producten beneden de kostprijs worden aangeboden. Het opnieuw vrijlaten van de WOZ-tarieven biedt de gemeente meer gelegenheid om een eigen beleid te ontwikkelen. Lagere prijsstelling leidt echter ook tot minder opbrengsten. De gevolgen daarvan worden bij de besluitvorming zichtbaar gemaakt. alle bedragen x €. 1.000,--

Besparingen/inkomsten Digitalisering archiefapplicatie Postregistratiesysteem Telefooncentrale - onderhoud Heroriëntatie investeringskredieten Heroriëntatie investeringskredieten Correctie algemene uitkering OZB - jaarlijks structureel 2% extra (bijraming) OZB - a.g.v. areaaluitbreiding F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

Inv. 18 32

E/S

2008

2009

2010

2011

S S S E S S S S

3 6 6 268 35 45 18

3 6 6 119 45 45 37 10

3 5 6 67 211 45 56 20

3 5 6 208 45 76 30

Resultaat

Intensiveringen EGEM-i Andez2 Upgrade Office naar vs. 2003/2007 Upgrade netwerkomgeving - onderhoud Invoering/uitbreiding beheer basisadministratie Workflow- en documentmanagement (aanv.) Uitbreiding licenties (in brede zin) Telefooncentrale Verbouw gemeentehuis (aanvullend o.b.v. 3scenario) Planning (Aorta) - onderhoud Communicatie - modernisering huisstijl Communicatie - divers Personeel en organisatie Representatie Resultaat



381

271

413

373

E/S

2008

2009

2010

2011

75

36 53 80

E S S S S S S S S

50 64 21 51 15 35 9 13 9

78 20 50 15 35 8 13 9

92 19 48 15 35 8 12 8

1.500

S

123

123

Inv. 461 85 210

E S E S S S

-/-

15 35

13 1 10 10 80 10 249

1

1

1

10 80 10 368

10 80 10 452

10 80 10 461

2008

2009

2010

2011

249 381 -132 -170

368 271 97 -69

452 413 39 -67

461 373 88


4.

Financiële toelichting



Begrotingssaldi In onderstaand overzicht staan het saldo van de begroting 2008 en de saldi van de jaarschijven 2009, 2010 en 2011 van de meerjarenbegroting vermeld. Deze saldi zijn berekend aan de hand van de thans bekende informatie (tot en met de junicirculaire 2007) en met inachtneming van de hieronder vermelde uitgangspunten. In de saldi zijn begrepen de (incidentele en structurele) financiële consequenties van GA-I. Hier tegenover staat dat ook de vrijval van de kapitaallasten van de huidige (vervangings)investeringen in de saldi zijn meegenomen.

OMSCHRIJVING Totaal der lasten Totaal der baten Overschot

REKENING 2006 65.664.078 67.676.058 2.011.980

2007 55.953.864 56.583.887 630.023

GERAAMDE LASTEN MEERJ. RAM. (x € 1.000) 2008 2009 2010 2011 55.337.305 55.789 55.946 55.898 55.683.194 56.551 56.425 56.310 345.889 762 479 412

De omzet in de jaarrekening 2006 is fors hoger door de administratieve verwerking van een herschikking van de reserves.

Kortom deze saldi geven de ruimte aan welke beschikbaar is voor de financiële consequenties van de onderdelen, welke in Gewogen Ambitie II vastgesteld zullen worden. Het laagste (voordelige) begrotingssaldo in de meerjarige reeks geeft het structurele saldo aan. Dit houdt in dat het saldo van 2008 te weten €. 345.889,-- structureel ingezet kan worden, omdat dit het laagste saldo van de reeks is. Door deze beleidslijn te hanteren wordt op een eenvoudige manier duidelijk welke structurele en incidentele ruimte voorhanden is. Jaar

Structurele ruimte

2008 2009 2010 2011


346 346 346 346

Incidentele ruimte 0 416 133 66

Ontwikkeling begrotingsaldi 2007-2008 In de Programmabegroting 2007 was in de jaarschijf 2008 sprake van een nadelig saldo van €. 80.000,--. In de huidige Programmabegroting 2008 is sprake van een voordelig begrotingssaldo van €. 346.000,--. In onderstaande tabel wordt hiervoor een verklaring gegeven. Programmabegroting 2007

Jaarschijf 2008

-80

Programmabegroting 2008

Jaarschijf 2008

346

Verschil programmabegroting 2007/2008 Stijging Algemene Uitkering 2008 Financiële gevolgen GA-I Lagere storting in reserves Autonome ontwikkelingen (inflatie, salarisontwikkelingen) Areaaluitbreidingen, vastgesteld oud beleid) Leges bouwvergunningen Stijging rioolrechten Stijging bespaarde rente Onderuitputting op afschrijvingen (vlgs. GA-I) Verschil progr. begroting 2007/2008

426 690 -279 109 -581 90 130 140 127 426

De volgende jaarsaldi van GA-I zijn verwerkt in de jaarschijven van de meerjarenbegroting 2008-2010. Jaar 2008 2009 2010

Saldo GA-I -279 -342 -416

Investeringkredieten In de Gewogen Ambitie 2 is het uitgangspunt gehanteerd dat bij nieuwe investeringen de kapitaallasten pas in rekening worden gebracht in het jaar volgend op het jaar van ingebruikname van het actief (jaar x + 1). Uiteraard wordt het investeringskrediet wel beschikbaar gesteld in het jaar van de uitvoering van krediet (jaar x).


Financiële recapitulatie alle bedragen x €. 1.000,-P. Omschrijving

I/B

L/B

E/S

2008

Begrotingssaldo (voordelig) 1

Onderwijs en Jeugdzaken

2

Zorg en Welzijn

3

Werk en Bijstand

4

Cultuur en Sport

5

Veiligheid

6

Economie en Toerisme

7

Wonen

8

Verkeer en Landschap

P. Omschrijving 9

Leefomgeving (milieu)


Intensiveringen Intensiveringen Intensiveringen Besparingen Besparingen Besparingen Intensiveringen Intensiveringen Intensiveringen Besparingen Besparingen Besparingen Intensiveringen Intensiveringen Intensiveringen Besparingen Besparingen Besparingen Intensiveringen Intensiveringen Intensiveringen Besparingen Besparingen Besparingen Intensiveringen Intensiveringen Intensiveringen Besparingen Besparingen Besparingen Intensiveringen Intensiveringen Intensiveringen Besparingen Besparingen Besparingen Intensiveringen Intensiveringen Intensiveringen Besparingen Besparingen Besparingen Intensiveringen Intensiveringen Intensiveringen Besparingen Besparingen Besparingen

L L L B B B L L L B B B L L L B B B L L L B B B L L L B B B L L L B B B L L L B B B L L L B B B

E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal

I/B

L/B

E/S

Intensiveringen Intensiveringen

L L

E S

2009

2010

2011

346

762

479

412

0 -30 -30 0 0 0 -100 -43 -143 0 0 0 0 0 0 0 25 25 -108 -112 -220 -105 -20 -125 -60 -15 -75 0 0 0 -33 0 -33 0 0 0 0 0 0 -18 0 -18 0 0 0 0 0 0

0 -30 -30 0 0 0 -50 -43 -93 0 0 0 0 0 0 0 25 25 -50 -132 -182 -105 10 -95 0 -72 -72 0 4 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -56 -56 0 0 0

0 -30 -30 0 0 0 0 -43 -43 0 0 0 0 0 0 0 25 25 0 -132 -132 -105 40 -65 0 -96 -96 0 8 8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -58 -58 0 0 0

0 -30 -30 0 0 0 0 -43 -43 0 0 0 0 0 0 0 25 25 0 -132 -132 0 80 80 0 -138 -138 0 8 8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -60 -60 0 27 27

2008

2009 -20 -6

2010 0 -18

2011 0 -18

0 -18

-26 0 0 0 -98 -151 -249 268 113 381 0 0 0 0 0 0

-18 0 0 0 -50 -318 -368 119 152 271 0 0 0 0 0 0

-18 0 0 0 0 -452 -452 67 346 413 0 0 0 0 0 0

-18 0 0 0 0 -461 -461 0 373 373 0 0 0 0 0 0

-167

148

31

43

Beschikbare eenmalige middelen (opgenomen in begrotingsaldi)

320

309

121

0

Begrotingssaldo incl. GA II

153

457

152

43

-239 -274

-478 -136

-410 -38

-369 0

10 Dienstverlening en Bedrijfsvoering

11 Dekkingsmiddelen

Vrl. Begrotingssaldo incl. GA II

Structurele intensiveringen/besparingen Incidentele intensiveringen/besparingen


Intensiveringen Besparingen Besparingen Besparingen Intensiveringen Intensiveringen Intensiveringen Besparingen Besparingen Besparingen Intensiveringen Intensiveringen Intensiveringen Besparingen Besparingen Besparingen

L B B B L L L B B B L L L B B B

Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal E S Totaal

OZB systematiek en tarieven De Onroerende zaakbelastingen worden geheven naar de waarde van de woningen en nietwoningen op een bepaalde peildatum. Er is een eigenaarsbelasting en een gebruikersbelasting van de onroerende zaak. Met ingang van 2006 is echter de gebruikersbelasting op woningen afgeschaft. Hiermee hebben de gemeenten een behoorlijk deel van de eigen inkomsten verloren. Daarnaast werden er door het rijk ook nog drempeltarieven vastgesteld. Wanneer de gemeente hogere belastingtarieven had vastgesteld boven de drempeltarieven mochten de OZB-tarieven alleen met een door het rijk vastgesteld percentage worden verhoogd. Hiermee werd dus ook de vrijheid in vaststelling van de tarieven van de gemeenten afgenomen. Deze laatste maatregel is inmiddels weer afgeschaft. Bestuursakkoord De huidige limitering van de OZB-grondslagen zijn te veel gericht op individuele gemeenten. Hierdoor ontstaan vaak onnodige besturlijke en technische discussies. De limitering van de OZB-tarieven wordt daarom per 1 januari 2008 geschrapt. De huidige bepalingen in de gemeentewet over maximumtarieven, het stijgingspercentage en het ontheffingsbeleid van de provincies komen hiermee te vervallen. Het rijk wil echter een onevenredige stijging van de collectieve lastendruk voorkomen en de nodige normen instellen om dit te voorkomen. Worden de normen toch door de gemeenten overschreden dan zal worden ingegrepen door middel van een correctie op het volume van het gemeentefonds. WOZ-herwaardering Op basis van de Financiële verhoudingswet wordt in het gemeentefonds rekening gehouden met verschillen in de belastingcapaciteit van gemeenten. Als gevolg van de verschillen in waarde van de onroerende zaken lopen de belastingopbrengsten uiteen. Bij een lagere waardebepaling zullen de gemeenten hogere belastingtarieven moeten hanteren om een redelijk niveau van belastingopbrengsten te verkrijgen. De belastingcapaciteit waar in het gemeentefonds rekening wordt gehouden wordt in iedere gemeente met de zelfde tarieven berekend. Deze tarieven worden rekentarieven genoemd en zijn een gemiddelde van de tarieven van alle gemeenten. Voor 2008 wordt voor de OZB-maatstaf in het gemeentefonds rekening gehouden met de volgende tarieven: eigenaren van woningen 2,25 gebruikers van niet-woningen 2,40 eigenaren van niet-woningen 2,98 Bij een hertaxatie van de WOZ-waarden worden de rekentarieven verlaagd. Deze aanpassing is noodzakelijk om de korting op het gemeentefonds op basis van de vastgestelde WOZ-waarden te stabiliseren, met uitzondering van het effect van de inflatie tussen de twee waardepeildata. Uit informatie van de Waarderingskamer blijkt dat de waarde van de woningen in de periode tussen 1 januari 2005 en 1 januari 2007 is gestegen met 7,5%. Voor niet-woningen was de stijging 4%. Op basis van de waardegegevens en de inflatiepercentages worden naar elke nieuwe waardevaststelling nieuwe rekentarieven berekend. Vaststelling WOZ-waarden en tarieven Wanneer de stijgingspercentages van de gemeentelijke WOZ-waarden en de vaststelling van de OZB-tarieven afwijken van de gemiddelde gegevens die gehanteerd worden door het rijk, is dit van invloed op de totale gemeentelijke inkomsten. Indien de WOZ-waarden van onze gemeente meer stijgen dan het landelijk gemiddeld berekende stijgingspercentage is dat voor Achtkarspelen nadelig. De door het rijk gemiddeld vastgestelde rekentarieven worden nl. losgelaten op de afzonderlijke WOZ-waarden van de gemeenten. Zoals in onderstaand overzicht is aangegeven zijn bij de laatste hertaxatie de gemeentelijke WOZ-waarden in Achtkarspelen enorm gestegen. taxatiewaarden 2006 F:\programs\W4Y\RIS\FAFOKK-RVS8893 Begroting 2008.doc

waarden

rekentarief

korting alg. uitkering

WOZ-waarde woningen eigenaar WOZ-waarde niet woningen gebruiker WOZ-waarde niet woningen eigenaar totaal taxatiewaarden 2007 WOZ-waarde woningen eigenaar WOZ-waarde niet woningen gebruiker WOZ-waarde niet woningen eigenaar totaal

1.681.500.000 386.500.000 386.500.000

2,43 2,45 3,04

1.308.000 265.000 329.000 1.902.000

stijging korting rekentarief waarden alg. uitkering 2.075.500.000 23,4% 2,34 1.554.000 454.000.000 17,5% 2,42 308.000 454.000.000 17,5% 3,00 381.000 2.243.000 waarden

De toename van de korting algemene uitkering is i.c.

341.000

De vastgestelde waarden zijn voorlopig vastgesteld. Het is nog mogelijk dat deze waarden wegens het indienen van bezwaarschriften nog worden aangepast. OZB inkomsten gemeente Achtkarspelen WOZ-waarde woningen eigenaar WOZ-waarde niet woningen gebruiker WOZ-waarde niet woningen eigenaar totaal

2007 2.410.000 466.000 741.000 3.617.000

2008 toename 1,5% 2.446.000 36.000 473.000 7.000 753.000 12.000 3.672.000 55.000

Er is bij het opstellen van de gemeentelijke begroting 2008 uitgegaan van een toename van de OZB inkomsten ten opzichte van 2007 met 1,5%. Daar de WOZ-waarden flink zijn gestegen zullen de oude OZB tarieven zover worden verlaagd, tot het verlangde bedrag aan OZB inkomsten incl. 1,5% inflatiecorrectie is bereikt. Bij gelijkblijvende tarieven zouden de inkomsten nl. meer dan evenredig toenemen. Daar de WOZ-waarden in onze gemeente meer dan evenredig stijgen ten opzichte van het landelijk gemiddelde is er een enorme extra korting op de algemene uitkering te verwachten. De verhoging van de OZB inkomsten met 1,5% staat hierbij in geen verhouding met de korting op de algemene uitkering. De gemeentelijke inkomsten zullen per saldo dus afnemen, zodat er minder financiële middelen beschikbaar zijn voor het realiseren van nieuw beleid. N.B. Naast de in de Programmabegroting verwerkte stijging van 1,5%, is in Gewogen Ambitie II een extra stijging van de OZB-tarieven voorgesteld van 0,5% (in totaal een stijging van 2,0%). Hiermee wordt in de begroting een inflatiestijging van 2,0% meegenomen. Dit is in overeenstemming met het inflatiepercentage welke de rijksoverheid voor de rijksbegroting van 2008 hanteert. In de bovenvermelde tabellen is hier geen rekening gehouden. Deze extra stijging van de OZB-tarieven heeft geen gevolgen voor de korting op de algemene uitkering.


Onderwerp : Begroting 2008

Recommend Documents