BELEIDSBEGROTING 2008 EN FINANCIËLE BEGROTING 2008
HULPVERLENING EN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
2
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
BELEIDSBEGROTING 2008 HULPVERLENING EN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG
3
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
4
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg Inhoudsopgave Beleidsbegroting ………………………………………………………………………………………. 3 1.
Voorwoord/inleiding ....................................................................................................................... 7
2.
Programmaplan. ............................................................................................................................. 8 2.1 Programma veiligheid. ........................................................................................................... 8 2.1.1 Welke opdrachten moet de Hulpverleningsdienst uitvoeren in 2008? ................................... 8 2.1.2 Welke activiteiten gaat de Hulpverleningsdienst uitvoeren? ............................................... 10 2.1.3 Wat kost het? ........................................................................................................................ 12 2.2 Programma gezondheid .............................................................................................................. 13 2.2.1 Welke opdrachten moet de Hulpverleningsdienst uitvoeren in 2008? ................................. 13 2.2.2 Welke activiteiten gaat de Hulpverleningsdienst uitvoeren? ............................................... 14 2.2.3 Wat gaat de uitvoering van de activiteiten kosten? .............................................................. 15 2.3 Het overzicht van algemene dekkingsmiddelen. .......................................................................... 16 2.4 Het bedrag voor onvoorzien........................................................................................................ 16
3.
Paragrafen .................................................................................................................................... 17 3.1 Locale heffingen. ......................................................................................................................... 17 3.2 Weerstandsvermogen.................................................................................................................. 17 3.3 Onderhoud kapitaalgoederen...................................................................................................... 24 3.4 Financiering. ............................................................................................................................... 24 3.5 Bedrijfsvoering. ........................................................................................................................... 24 3.6 Verbonden partijen..................................................................................................................... 24
Financiële begroting 2008…………………………………………………………………………….27
5
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
6
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
1.
Voorwoord/inleiding
Voor u ligt de beleidsbegroting 2008 van de gemeenschappelijke regeling Hulpverlening en Openbare Gezondheidszorg Groningen. Qua opzet is deze sterk gewijzigd ten opzichte van de begroting 2007. De opzet van de begrotingsstukken wordt dit jaar namelijk volledig in overeenstemming gebracht met het besluit begroting en verantwoording (BBV). Dit houdt in dat: • • • •
de begroting ten minste bestaat uit een beleidsbegroting en een de financiële begroting; de beleidsbegroting ten minste bestaat uit een programmaplan en ‘de paragrafen’ 1; de financiële begroting tenminste een overzicht van baten en lasten bevat met een toelichting, en een uiteenzetting van de financiële positie met een toelichting; daarnaast bevat de financiële begroting onder meer een productenraming en een toelichting, en het verdelingsprincipe waarmee de producten over de programma’s zijn verdeeld.
Daarnaast hebben wij naar aanleiding van de jaarrekening 2005 in overleg met de accountant de opzet van de H&OG-exploitatie nader uitgewerkt. Uitgangspunt hiervoor was artikel 10 van de H&OGregeling. Hierin staat dat de gemeenschappelijke regeling opdracht verstrekt aan de gemeente Groningen om de werkzaamheden voor de gemeenschappelijke regeling uit te voeren. Dit is als volgt ingevuld: -
de vaste activa ten behoeve van de H&OG-regeling zijn eigendom van de H&OG-regeling; het personeel dat de taken voor de H&OG-regeling uitvoert is in dienst van de gemeente Groningen, de gemeente Groningen levert de H&OG-regeling producten.
De H&OG-regeling vergoedt de HVD alle gemaakte kosten. Het risico van voor- of nadelige afwijkingen is altijd voor gemeenschappelijke rekening. Dit uitgangspunt leidt tot de volgende opzet van de H&OG-exploitatie: Lasten Kapitaallasten Rente exploitatie Dotaties reserves en voorzieningen Uitbesteed werk aan HVD Nacalculatie uitbesteed werk HVD (+ of -) Door H&OG verstrekte subsidies (JGZ 0-4jarigen)
Baten H&OG-bijdragen (voorcalculatorisch) (inclusief bijdrage gemeente Groningen) H&OG-rijksbijdragen en subsidies Onttrekkingen aan reserves Vrijval van voorzieningen
Totaal Totaal De nu voorliggende begroting is opgesteld volgens deze systematiek. Financieel zijn in deze begroting de afwegingen en besluiten meegenomen, die het algemeen bestuur in haar vergadering d.d. 25 mei jl. heeft gemaakt. Het volgende is besloten: • Voor de invoering van het elektronisch kinddossier wordt vanaf 2008 een bedrag van 200 duizend euro (overeenkomend met een bijdrage van 35 eurocent per inwoner) beschikbaar gesteld. De gemeenten reserveren de in 2007 van het ministerie van VWS ontvangen bijdragen voor de invoering van het elektronisch kinddossier van ongeveer 200 duizend euro . De H&OG-regeling zal de gemeenten factureren voor de werkelijk gemaakte kosten. • voor het verder regionaliseren van het specialisme duiken wordt vanaf 2008 32 eurocent per inwoner beschikbaar gesteld.
7
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
2.
Programmaplan.
Voor u ligt de programmabegroting van de gemeenschappelijke regeling Hulpverlening en Openbare gezondheidszorg Groningen (H&OG-regeling). In deze programmabegroting stelt de H&OG-regeling de plannen voor die zij in 2008 wil laten uitvoeren. Voor de uitvoering van de plannen gaat de H&OG-regeling opdracht geven aan de Hulpverleningsdienst van de gemeente Groningen. De programmabegroting van de H&OG-regeling bestaat uit twee programma’s, namelijk Veiligheid en Gezondheid. In deze programmabegroting worden er drie vragen beantwoord: 1. Welke opdrachten moet de Hulpverleningsdienst uitvoeren in 2008? 2. Welke activiteiten gaat de Hulpverleningsdienst uitvoeren? 3. Wat gaat de uitvoering van de activiteiten kosten? 2.1
Programma veiligheid.
2.1.1
Welke opdrachten moet de Hulpverleningsdienst uitvoeren in 2008?
Voor het jaar 2008 geeft het H&OG bestuur aan de Hulpverleningsdienst de volgende opdrachten:. 1. Risicobeheersing Invulling blijven geven aan haar taken op het gebied van pro-actie en preventie en een actieve rol blijven vervullen bij de uitvoering van projecten in het kader van Externe Veiligheid. De regionale brandweer gaat taken op het gebied van Industriële Veiligheid en Besluit Risico' s Zware Ongevallen (BRZO) uitvoeren voor omliggende regio' s op basis van een nieuw te sluiten convenant. De Regio Groningen zal daarbij voldoen aan de kwaliteitseisen zoals deze voor de BRZO zijn vastgelegd. 2. Operationele voorbereiding a. De in 2006 verbeterde informatiepositie van het Regionaal Operationeel Team (ROT) behouden. In oktober 2005 is incidenteel € 100.000, - beschikbaar gesteld om de informatiepositie van het ROT te verbeteren. Dit is inmiddels gerealiseerd met behulp van ondersteunende technische voorzieningen. b. Het verder ontwikkelen van het competentiegericht opleiden van officieren. Per 1 januari 2006 is de nieuwe opleidingsstructuur voor brandweerofficieren van start gegaan. Dit betekent dat de regio mede verantwoordelijk is gemaakt voor het opleiden van officieren. Binnen de regio wordt deze verantwoordelijkheid verder uitgewerkt samen met alle betrokken gemeentelijke brandweerkorpsen. Onderdelen hierin zijn personeelsmanagement, (loopbaan)planning, scholing en selectie. c. Het oefenen van de commandovoering. Met de herijking van de commandovoering in 2006/2007 is het aantal piketten uitgebreid en is het aantal betrokkenen groter geworden. Al deze mensen moeten ook oefenen om bekwaam te zijn en te blijven voor het uitoefenen van de functie. De regionale brandweer verzorgt deze oefeningen. d. Het goed beheren van het veiligheidsinformatiesysteem (VIS). Bij de calamiteitenbestrijding is het belangrijk dat de juiste informatie snel beschikbaar is en dat systemen geraadpleegd kunnen worden. Met het VIS is het mogelijk om naast routeplanning ook geoinformatie uit te wisselen met de meldkamer en informatie digitaal te raadplegen, zoals aanvalsplannen, brandkranen, veiligheidssystemen in auto’s. Het VIS heeft een lokale component en een regionale beheerscomponent. De huidige pilot zal medio 2007 leiden tot een definitief voorstel. e. Het aanschaffen van een vakbekwaamheidsmanagementsysteem. Op basis van het nieuwe besluit brandweerpersoneel zal nadrukkelijker dan nu nog het geval is aandacht moeten worden besteed aan de kwaliteit en bekwaamheid van het brandweerpersoneel met een operationele functie. Dit zal gerealiseerd moeten worden door een aanvulling in het personeelsbeheer. Het gaat dan om een systeem van registeren en meten van bekwaamheid van alle betrokkenen. Componenten hierin zijn registratie, meten, beheer, personeelsmanagement. Bij de uitvoering gaat het om zowel een lokale als regionale/gezamenlijke component. 8
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg f. De specialismen waterongevallen, ongevallen gevaarlijke stoffen, technische hulpverlening en brandweercompagnie op niveau brengen. Zie hiervoor de afzonderlijke voorstellen. 3. Herijking specialisme duiken In 2008 wordt de financiering van de het specialisme duiken herijkt. In de huidige samenwerkingsafspraken is de uitvoering van de duiktaak grotendeels de verantwoordelijkheid van een tweetal gemeenten, te weten Groningen en Delfzijl (ten aanzien van Emmen is er sprake van inkopen van zorg). De gemeenten Groningen en Delfzijl dragen zelf voor een belangrijk gedeelte bij in het beheer en de financiering van de duikteams. Deze manier van taakverdeling tussen regio en lokale korpsen kan echter niet worden voortgezet omdat de gemeenten Groningen en Delfzijl hebben aangegeven dat zij de kosten voor het in stand houden van de duikteams niet langer alleen kunnen opbrengen. 4. Gemeentelijke rampenbestrijding Uitvoering geven aan het bestuursbesluit naar aanleiding van het project kwaliteitsverbetering gemeentelijke rampenbestrijding. Specifieke onderdelen daarvan zijn het oefenen van de gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie, beheer, piketten en contracten voor een aantal gemeentelijke deelplannen. 5. Multidisciplinair – coördinatie op rampenbestrijding Verdere versterking van de multidisciplinaire voorbereiding op de rampenbestrijding en implementatie van gemaakte en nog te maken afspraken op dat terrein. Daarnaast verbreding van het werkterrein naar crisisbeheersing, in verband met de komst van de Wet Veiligheidsregio’s. Daarin wordt deze verbreding onder andere ingezet door het nieuwe regionaal crisisplan (ter vervanging van het gemeentelijk rampenplan) en het regionaal beleidsplan veiligheidsregio (ter vervanging van het RBR). 6. Multidisciplinair oefenen De competenties van functionarissen van de diverse partners in crisismanagement die een taak hebben in de bestrijding van rampen en zware ongevallen op het gewenste niveau te brengen en te houden Om dit te bereiken wordt er multidisciplinair geoefend zowel individueel als in teamverband. 7. Alarmcentrale Het realiseren van een Noordelijke Gemeenschappelijke Meldkamer in de loop van 2009. Er wordt een bijdrage geleverd aan de voorbereidingen voor de realisatie van deze door de betrokken besturen in het noorden voorgestane samenwerking tussen de meldkamerdisicplines in de drie noordelijke provincies. 8. Geneeskundige Hulp Bij Ongevallen en Rampen (GHOR) Het organiseren van een adequate organisatie voor grootschalige geneeskundige hulpverlening. De GHOR stuurt op een organisatie van de grootschalige geneeskundige hulpverlening waarbij de structuur op orde is, beschikt wordt over goede en geïmplementeerde plannen, functionarissen opgeleid en geoefend zijn en er goede afspraken gemaakt zijn met de ketenpartners.
9
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
2.1.2 Welke activiteiten gaat de Hulpverleningsdienst uitvoeren? 1. Risicobeheersing Een medewerker Risicocommunicatie ondersteunt de gemeenten bij de uitvoering van taken op het gebied van risicocommunicatie door middel van het ontwikkelen van hulpmiddelen, het organiseren van cursussen en informatiebijeenkomsten. De medewerkers Externe Veiligheid ondersteunen de gemeenten bij taken op het gebied van advisering over bestemmingsplannen, het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen, milieuvergunningen en veiligheidsaspecten op het gebied van transport en buisleidingen. Daarnaast wordt, in nauwe samenwerking met de lokale brandweerkorpsen, gewerkt aan een verdere regionalisering van de taakvelden pro-actie en preventie. Hiertoe worden beleid en praktisch toepasbare hulpmiddelen ontwikkeld en geïmplementeerd. Voor de uitvoering van de taken op het gebied van externe veiligheid wordt verantwoording afgelegd aan de Provincie Groningen die daarop de subsidie beschikbaar stelt. De Regionale Brandweer Groningen is samen met de Provincie en IPO nauw betrokken bij de continuering van de subsidie voor externe veiligheid na 2010. Hierover zijn gesprekken met het Ministerie VROM gaande. Voorts zullen o.a. convenanten worden afgesloten en medewerkers worden opgeleid voor de genoemde taken. Naar verwachting zal per 1 januari 2008 met de betreffende regio’s het nieuwe BRZO-convenant van kracht worden. Daarbij zal tevens de verrekeningssystematiek worden aangepast op basis van nacalculatie. Op dit moment (feb. 2007) wordt door het Ministerie van BZK overwogen om de subsidies, zoals nu opgenomen in de BDUR, te herzien. Het is nog niet duidelijk in hoeverre dit zal worden uitgevoerd. Een en ander kan tot gevolg hebben dat de regio Groningen de benodigde BRZO-subsidie niet meer rechtstreeks ontvangt maar via de deelnemende regio' s moet gaan incasseren. 2. Operationele voorbereiding a. Voor de technische informatievoorzieningen van het ROT is het nodig om deze investering structureel op te nemen. Dat betekent het opnemen van de vervangingsinvestering en het meenemen van het beheer in de exploitatie. b. Het competentiegericht opleiden voor brandweerofficieren wordt geïmplementeerd. Daarbij hoort het beheer, het personeelsmanagement en de organisatie ten behoeve van en voor alle brandweerkorpsen in de regio. c. Voor het oefenen van de deelnemers van de regeling commandovoering is het nodig dat de bestaande capaciteit wordt uitgebreid met bijbehorend oefenbudget. Ook moet het oefenbeleidsplan/capaciteit worden aangepast. d. De pilot van het Veiligheidsinformatiesysteem wordt afgerond. Een nadere uitwerking moet nog plaatsvinden van de organisatie, het systeem, de ict-omgeving, het beheer en de investeringen. e. Het vakbekwaamheidsysteem moet qua software worden geïmplementeerd. Verder ligt de nadruk op registratie, beheer en het versterken van het personeelsmanagement (en V&O). f. Voor het op niveau brengen van de specialismen is het in stand houden van twee regionale teams voor waterongevallen en ongevallen gevaarlijke stoffen nodig. Voor de technische hulpverlening zijn vier HV-voertuigen nodig. Voor het op peil houden van de brandweercompagnieën is zo nodig (als het rijk hierover een besluit neemt) aanschaf en beheer van materieel nodig. Het Regionaal Repressief Dekkingsplan is in 2005 geactualiseerd. Er moet nog een instrument worden aangeschaft om het systeem structureel te beheren.
10
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg 3. Herijking specialisme duiken De Hulpverleningsdienst zal in 2008 de verantwoordelijkheid voor het duiken in zijn geheel bij de regionale brandweer beleggen. Dit betekent dat de kosten die voorheen voornamelijk door de gemeenten Groningen en Delfzijl gedragen werden, evenredig worden verdeeld over alle gemeenten in de regio.Om dit te realiseren is het noodzakelijk de inwonerbijdrage voor het specialisme duiken te verhogen van € 0,13 naar € 0,45. Dit betekent een verhoging van de inwonerbijdrage met 32 eurocent per jaar. 4. Gemeentelijke rampenbestrijding In 2008 zal het vastgestelde oefenprogramma worden uitgevoerd. Daarnaast wordt ingezet op het beheer en onderhoud van de piketten en de contracten. 5. Multidisciplinair – coördinatie op rampenbestrijding In 2008 richt de brandweer zich op het uitvoeren van de afspraken in het Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding. Daarnaast voert de brandweer de aanbevelingen uit die gedaan worden naar aanleiding van de 2e fase van de Algemene Doorlichting Rampenbestrijding. Er wordt verder invulling gegeven aan de Veiligheidsregio. 6. Multidisciplinair oefenen Uitvoering wordt gegeven aan het oefenprogramma 2008, in nauw overleg met de gemeenten en met de andere bij het crisismanagement betrokken partners. 7. Meldkamer / Alarmcentrale Nieuwe meldkamersystemen zijn in voorbereiding op landelijk niveau. Bij de implementatie moeten we rekening houden met de Nieuwe Noordelijke Gemeenschappelijke Meldkamer (NGM). Daarvoor moet inzet van eigen personeel en mogelijk derden plaatsvinden voor het leveren van de noodzakelijke producten gericht op het tijdig tot stand brengen van de nieuwe noordelijke meldkamer. In de projectbegroting wordt hierover aangegeven dat “De overige personele inzet ten behoeve van de deelprojecten die naar draagkracht wordt geleverd vanuit de deelnemende organisaties, wordt gepleegd met onderling gesloten beurzen. Op basis van de deelprojectplannen wordt een capaciteitsplan gemaakt; mocht daaruit een significant onevenredige capaciteitsbijdrage blijken, dan worden partijen - ter beoordeling van de Programmadirectie - gecompenseerd." 8. Geneeskundige Hulp Bij Ongevallen en Rampen (GHOR) Implementatie is een continu proces en heeft dus blijvend aandacht nodig. Daarnaast wordt aangesloten bij een nieuwe landelijke ontwikkeling, te weten een herordening van de GHORprocessen. Ook zal in 2008 veel aandacht besteedt worden aan de operationalisering van de Noordelijke Gemeenschappelijke Meldkamer. Processen, procedures, werkinstructies e.d. moeten voor 1 januari 2009 in Noord Nederlands verband op elkaar afgestemd zijn. Dit geldt zowel voor de GHOR als de MKA.
11
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
2.1.3 Wat kost het?
! "
In bovenstaand overzicht zijn de totale lasten en de totale baten van het programma veiligheid weergegeven. Naast indexatie voor loon- en prijsstijgingen zijn alleen ontwikkelingen en maatregelen meegenomen, die reeds door het H&OG-bestuur zijn vastgesteld. Deze ontwikkelingen en maatregelen zijn voor de begroting 2008: -
-
Een bezuiniging van 50 duizend euro die verspreid over verschillende kleinere posten wordt ingevuld. Een ophoging met 43 cent per inwoner voor de maatregelen voortvloeiend uit de Algemene Doorlichting Rampenbestrijding (ADR) en uit het Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding (RBR). In totaal wordt de bijdrage per inwoner in drie jaar opgehoogd met € 1,50. In 2006 respectievelijk 2007 is de bijdrage reeds opgehoogd met 64 respectievelijk 43 cent per inwoner. De ophoging voor 2008 is de laatste in dit kader. Een ophoging met 32 eurocent per inwoner voor het specialisme duiken.
Naast bovenstaande ontwikkelingen zijn in de nota meerjarenperspectief 2008 – 2011 nog een aantal mogelijke financiële ontwikkelingen genoemd. Deze ontwikkelingen kunnen zowel positief als negatief zijn. Besloten is op een aparte miniconferentie te bespreken hoe met deze ontwikkelingen moet worden omgegaan. In definanciële begroting worden de verschillen tussen de begroting 2007 en 2008 meer en detail toegelicht.
12
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
2.2 Programma gezondheid 2.2.1 Welke opdrachten moet de Hulpverleningsdienst uitvoeren in 2008? 1. Integrale JGZ 0-19 jarigen a. In 2008 zullen de Ouder en Kind Centra (OKC) in de Groninger gemeenten opgezet worden. De GGD wil gemeenten ondersteunen bij dit proces en deelnemen in de OKC’s. b. Vanuit de bestuursopdracht om tot een integrale jeugdgezondheidszorg te komen, wil de GGD zich richten op het onderbrengen van de jeugdgezondheidszorg 0-4 en 4-19 in één organisatie. c. Elektronisch Kind Dossier (EKD) Het Rijk verplicht ons om vanaf 1 januari 2009 het EKD operationeel te hebben. Op dit moment worden er landelijk voorbereidende werkzaamheden getroffen waarin de GGD participeert. Pas in de loop van 2007 zal duidelijk zijn welke voorzieningen hiervoor nodig zijn, omdat het nieuwe systeem nog gebouwd moet worden. De ontwikkeling van het EKD wordt door het Rijk bekostigd. Onlangs hebben de gemeenten van het ministerie van VWS een brief ontvangen over de eenmalige tegemoetkoming in de implementatiekosten voor het EKD. Het ministerie meldt hierin dat deze tegemoetkoming niet toereikend zal zijn om alle kosten te dekken. 2. WMO/indicatieadvisering De doelstelling voor 2008 luidt om in samenwerking met regiogemeenten een duidelijke rol en positie te bepalen voor de indicatieadvisering bij de GGD. Dit op basis van gemeentespecifieke afspraken over volumes en tarieven. 3. OGGZ In 2007 is er een evaluatie geweest van het provinciale OGGz-convenant (bureau OvZo: Schout) Het doel van het OGGz-convenant is het zorgdragen voor een sluitend vangnet voor moeilijk bereikbare doelgroepen en mensen zonder adequate hulpvraag. Uit het evaluatierapport zijn drie opvallende conclusies m.b.t. de ontwikkeling van de OGGz in de provincie Groningen te trekken: 1. Er zijn grote tempoverschillen van gemeentes aangaande het oppakken van initiatieven om iets te doen voor de OGGz-doelgroep. 2. Er bestaat een breed gedeelde behoefte aan een verbetering van de (vroeg)signalering en toeleiding en nazorg van mensen met OGGz-problematiek (signalering en nazorg); 3. Er bestaat een noodzaak tot een verbetering van regie en sturing. Inmiddels is afgesproken dat de gemeenten en hulpverlenings- en maatschappelijke instellingen gezamenlijke ambities formuleren in het visiedocument OGGz van de Groninger gemeenten, als basis voor toekomstig OGGz-beleid. 4. Kwaliteitsbeleid. In 2007 wordt er naar gestreefd om het HKZ-certificaat voor de afdelingen IZB en Organisatie voor openbare gezondheidszorg te behalen. Daarnaast wordt het proces voor certificering bij de afdeling Gezondheidsbevordering verder uitgewerkt. In tweede instantie zal het certificeringproces verder gaan met de GHOR en de Jeugdgezondheidszorg. 5. Het SOA centrum Het SOA centrum wordt omgevormd tot het Centrum seksuele Gezondheid Noord Nederland. Dat betekent dat de functie van het centrum wordt verbreed en dat het werkgebied wordt vergroot. De ontwikkelingen zijn nog niet uitgekristalliseerd. Het bestuur moet de ontwikkelingen kunnen volgen en in staat worden gesteld over de betrokkenheid van de GGD een besluit te nemen.
13
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
2.2.2 Welke activiteiten gaat de Hulpverleningsdienst uitvoeren? 1. Integrale JGZ 0-19 jarigen a. OKC’s Waar gemeenten dat willen kan de GGD in overleg met gemeenten, provincie en instellingen komen adviseren over de inrichting van een OKC. Daarnaast kan de GGD desgevraagd een bijdrage leveren aan de inrichting van het OKC rondom de zorg voor risicokinderen. De GGD kan een belangrijk deel van de taken in het OKC verrichten. Het huidige takenpakket van de GGD omvat veel activiteiten die gericht zijn op kinderen. Die activiteiten passen goed in de OKC’s die gemeenten zullen gaan opzetten. De activiteiten bestaan uit screening van kinderen en het geven van gezondheidsbevorderende adviezen aan kinderen en ouders. Daarnaast zal ook lichtpedagogische hulpverlening worden ingezet vanuit de OKC’s. Uiteraard behouden de gemeenten hierin de regie. b. Ongedeelde JGZ 0-19 In 2007 zal een bestuurlijk besluit vallen waar de 0-19 jarigen zorg wordt ondergebracht. In 2008 zullen de voorbereidende werkzaamheden plaatsvinden om de ene organisatie vanaf 1 januari 2009 van start te laten gaan. c. Electronische kinddossier (EKD). Aan de hand van het landelijk rekenmodel voor de JGZ 4-19 is een inschatting gemaakt van de kosten voor implementatie, het gebruik en de extra benodigdheden. Daarbij moet gedacht worden aan eventuele aanpassingen aan de hardware, licenties voor toegangsprogrammatuur, internetverbindingen, aan scholing en aanpassing werkwijze. De GGD Groningen heeft al jaren een vrij simpele applicatie om de JGZ te administreren. Het nieuwe systeem lijkt veel geavanceerder te worden, met draadloze verbindingen naar een centraal bestand. Dat vraagt om UMTS verbindingen die we nu niet hebben, een betere beveiliging en we verwachten ook hogere beheerskosten. Het geheel zal vooral moeten leiden tot een betere kwaliteit en het voorkomen van ‘tussen wal en schip raken” van probleem-kinderen. 2. WMO/indicatieadvisering In 2008 moet de positie van het team indicatieadvisering duidelijk zijn. Daarvoor gaan en blijven we in nauw overleg treden met onze opdrachtgevers door participatie in de ambtelijke overleggen WMO en door één op één evaluatiegesprekken per gemeente. Daarin maken we duidelijk welke bijdrage van ons kan worden verwacht en tegen welke prijs. Duidelijk is dat een deel van de gemeenten, de regioraad Noord heeft aangegeven per 1-1-2008 een andere aanbieder voor advies te contracteren en daarmee het contract met de GGD op te zeggen. De doelstelling voor 2008 luidt om in samenwerking met gemeenten een duidelijke rol en positie te bepalen voor de toekomst van de indicatieadvisering bij de GGD. Dit op basis van gemeentespecifieke afspraken over volumes en tarieven. We blijven ons product aanbieden aan de Groninger gemeente en richten ons verder op het versterken van de relatie tussen de medisch-ergonomische advisering ten behoeve van individuele voorzieningen en de collectieve preventieve volksgezondheid. 3. OGGZ In 2007 gaan we in overleg met alle gemeenten en relevante instellingen om het beleid voor de OGGz voor de komende jaren te bepalen en daarmee ook de inzet van middelen. Nu al is duidelijk dat we in ieder geval het (vroeg)signaleren van mensen in problemen willen verbeteren: opsporen, contactleggen en contact houden. Ook gaat het om het verbeteren van de toeleiding naar de zorg zelf en de ongevraagde nazorg. Daarnaast willen we de sturing en regie op de OGGz verbeteren, namelijk door meer eenduidigheid van registratie, maar ook het slimmer helpen organiseren van talrijke netwerkoverleggen. Bij sommige onderwerpen is het mogelijk in 2007 al te starten met de uitvoering van het voorgenomen beleid. Zo ontwikkelen we in 2007 een registratiesysteem voor de OGGz en maken we een start met het verbeteren van de vroegsignalering.
14
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
4. Kwaliteitsbeleid. In 2007 is gestart met het actieplan uitvoering certificering IZB en de ondersteunende en managementprocessen als eerste stap richting verder certificering van onderdelen van de GGD. In 2008 zijn de GHOR en de JGZ inzet van certificering. De Verbetercyclus wordt stevig verankerd in de werkprocessen van de GGD. 5. SOA centrum Noord-Nederland Het ministerie van VWS wil in heel Nederland een aantal SOA centra verbreden tot het Centrum voor seksuele Gezondheid. Dit betekent dat het SOA Centrum Noord Nederland zich moet voorbereiden op deze ontwikkeling. Dit centrum is de toegang voor allerlei vragen op het terrein van seksualiteit. Dit centrum zal worden gevormd in samenwerking met veel noordelijke partijen. De verwachting is dat de GGD Groningen hierbij de regiefunctie wordt toegewezen door het ministerie van VWS. We zullen het bestuur een voorstel voorleggen hoe in te spelen op deze ontwikkelingen.
2.2.3 Wat gaat de uitvoering van de activiteiten kosten? # $
"
In bovenstaand overzicht zijn de totale lasten en de totale baten van het programma gezondheid weergegeven. Naast indexatie voor loon- en prijsstijgingen zijn alleen ontwikkelingen en maatregelen meegenomen, die reeds door het H&OG-bestuur zijn vastgesteld. Deze ontwikkelingen en maatregelen zijn voor de begroting 2008: -
een bezuiniging van 50 duizend euro op beleidsformatie en epidemiologie (staf en directie); de invoering van het electronische kinddossier (EKD) in 2008. Zoals aangegeven zal in de loop van 2008 het electronisch kinddossier ingevoerd moeten worden. Voor de 25 gemeenten gezamenlijk is de onderstaande raming gemaakt voor de vanaf 2008 te maken invoeringskosten: 500 duizend euro eenmalig in 2007 en 2008, en daarna 200 duizend euro jaarlijks gedurende de eerste drie jaren.De meerkosten EKD zijn gebaseerd op het gebruik van 76 laptops en 10 vaste verbindingen. De volgende financiële afspraken zijn over het EKD gemaakt. De gemeenten reserveren hun in 2007 van het ministerie van VWS ontvangen bijdrage voor de implementatie van het EKD. In totaal gaat dit om 200 duizend euro. Daarnaast wordt een extra gemeentelijke bijdrage van 200 duizend euro structureel (35 eurocent per inwoner) beschikbaar gesteld. Die wordt in 2008 ingezet voor de implementatie en in 2009 en verder voor de structurele lasten. Vanuit de Hulpverleningsdienst en het bestuur blijft er druk uitgeoefend worden op VWS om extra middelen beschikbaar te stellen.
Alle overige ontwikkelingen en risico’s zijn in bovenstaande begroting nog niet verwerkt.
15
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
In de financiële begroting worden de verschillen tussen de begroting 2007 en 2008 meer en detail toegelicht. 2.3 Het overzicht van algemene dekkingsmiddelen. In het BBV is voorgeschreven dat wordt ingegaan op de zogenaamde algemene dekkingsmiddelen. Blijkens de toelichting van het BBV gaat het dan om inkomsten waarvan de besteding niet gebonden is en die daarom niet als baten op de programma’s worden verantwoord. Van dergelijke inkomsten is bij de H&OG-regeling geen sprake.
2.4 Het bedrag voor onvoorzien. De H&OG-begroting bevat geen bedrag voor onvoorzien. De weerstandscapaciteit is daardoor beperkt tot de beschikbare reserves, voor zo ver hierop nog geen beslag is gelegd door bepaalde verplichtingen aan te gaan.
16
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
3.
Paragrafen
3.1 Locale heffingen. Het belangrijkste doel van de H&OG-regeling is gezamenlijke uitvoering van wettelijke taken op het gebied van de collectieve preventieve gezondheidszorg, regionale brandweerzorg en rampenbestrijding, voor gemeenschappelijke kosten. Dit houdt in dat de voor uitvoering van de taken gemaakte kosten worden toegerekend aan de afnemende gemeenten. Meestal wordt het aantal inwoners in een gemeente op 1 januari van een begrotingsjaar hiervoor als verdeelsleutel gebruikt. In de bijlagen is het overzicht opgenomen van de op deze wijze bepaalde H&OG-tarieven 2008 voor wat betreft de gemeenschappelijke taken en de specifiek regionale taken. Naast deze kostenverrekening komen eigen, door het H&OG-bestuur vast te stellen, vrij besteedbare lokale heffingen niet voor. Het besluit begroting en verantwoording stelt het verplicht hieraan in deze paragraaf ‘locale heffingen’ aandacht te besteden. 3.2 Weerstandsvermogen. Het besluit begroting en verantwoording (BBV) schrijft voor dat in de jaarrekening een beoordeling moet worden gegeven van het weerstandsvermogen. Deze beoordeling geeft aan hoe robuust de begroting is. Een robuuste begroting houdt volgens de BBV-voorschriften in dat niet elke financiële tegenvaller in de begroting dwingt tot bezuinigen. De beoordeling van het weerstandsvermogen bestaat uit de volgende componenten: 1.
een inventarisatie van de weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover de gemeenschappelijke regeling beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken; een inventarisatie van de risico’s; het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico’s.
2. 3.
Weerstandscapaciteit H&OG-regeling. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de reserves waarover de H&OG-regeling per 31-12-08 naar verwachting beschikt.
WEERSTANDSCAPACITEIT Stand 31-12-08
DIENSTEGALISATIERESERVES H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG
Egalisatiereserve H&OG
96 -
0
BESTEMMINGSRESERVES Gezondheidsprofielen 60 IZB incidenten 57 Officier van dienst 221 Bestemmingsreserve meldkamer (onder 73 voorbehoud) Investering hardware informatiemanagement (onder voorbehoud) 24 531
In weerstandsvermogen 96 In weerstandsvermogen 60 57 221 73
507
De bestemmingsreserve hardware informatiemanagement wordt niet tot het weerstandsvermogen gerekend omdat deze bestemd is om de kapitaallasten op deze investering te dekken.
17
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg Risico’s. De HVD monitoort de risico’s voor uitvoering van de H&OG-taken voortdurend in het kader van de begrotingscyclus en, meer gericht op de reguliere bedrijfsprocessen, via uitvoering van het jaarplan AO/IC. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de risico’s die de H&OG-regeling voor 2008 voorziet.
RISICO'S Omschrijving
Bedrag (I) Bedrag (S)
Indicatiestelling WVG, SMA en GPK regio Dichtslibben keten JGZ Electronisch kinddossier (EKD) Herijking specialismen brandweer Financiering brandweercompagnieen Regionalisering brandweer in relatie tot veiligheidsregio Informatiemanagement
500 680 160
Geografisch informatiesysteem Veiligheidsinformatiesysteem (VIS) totaal
Kans Schatting (I) Schatting (S) 68 50% 34 200 75% 375 150 25% 170 25% 40 41 25% 10
46 25
50% 25%
23 608
6 201
Risico’s
Risico Omschrijving
Forensische geneeskunde Voor de arrestantenzorg in de provincie Groningen levert de GGD met de inzet van de forensische artsen medische zorg aan mensen die dat nodig hebben en door de politie in bewaring zijn gesteld. De politie betaalt voor deze zorg. Het gaat om de kosten van consulten, verwijzing en medicijnverstrekking. Deze kosten worden nu niet vergoed door de zorgverzekeraar omdat een arts van de GGD ze voorschrijft en niet de behandelend arts. Bij de kosten van medicijnen gaat het grotendeels om medicijnen die door de behandelend arts van de patient zijn voorgeschreven maar niet worden meegenomen ten tijde van de inbewaringstelling. De politie onderzoekt nu of ze de kosten van de medische zorg in de cellengang naar beneden kan krijgen door de medische zorg te laten verlenen door een externe partij, die afspraken heeft gemaakt met de zorgverzekeraars over vergoeding van een deel van deze kosten. De GGD heeft er belang bij om deze taak te behouden omdat een breed forensisch aanbod een bredere basis geeft, zowel inhoudelijk als financieel, aan de forensische geneeskunde. Tevens heeft de zorg in de cellengang raakvlakken met de andere preventieve (vangnet-)taken van de GGD. Mocht de GGD de inkomsten van de medische zorg aan zrrestanten verliezen dan valt een belangrijk deel van de basisinkomsten weg voor het in stand houden van de forensische geneeskunde.
Risico Actie
€ 125.000 1. In overleg met Menzis treden om ook de voorschriften door GGD-artsen te vergoeden. 2. In overleg met de politie het gezamenlijke belang benadrukken van het in stand houden van de forensische geneeskunde.
18
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
Risico Omschrijving
Medische Opvang Asielzoekers (MOA) Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) heeft dinsdag 4 januari bekend gemaakt dat zij het MOA-contract opzegt. De opzegging van het contract zat er aan te komen en is nu dus definitief. Het huidige contract geldt nog tot 1 januari 2009. Met de opzegging van het contract valt ook de dekking voor de inzet van de Directeur GGD voor de MOA weg van € 30.000,- waardoor de H&OG lasten hoger worden.
Risico Actie
Gemeenten zijn als eigenaar van de GGD-en indirect betrokken bij de MOA. Met de constructie van de stichtingen is getracht de risico’s te beperken. € 30.000-. Dit zal worden opgelost in de begroting van 2009
Risico Omschrijving
Indicatiestelling WVG, SMA en GPK regio Het sterk dalen van de volumes van de indicatiestelling. Op 1 januari 2005 is de indicatiestelling voor de AWBZ overgegaan van de gemeente naar het CIZ. Voor het overige deel nemen de Groninger gemeenten over de breedte minder adviezen af. Daarnaast hebben de gemeenten van Regioraad Noord besloten om adviezen van een andere organisatie af te nemen. Hierdoor neemt de druk toe op de kostprijs per advies toe (indirecte kosten niet proportioneel minder). De evaluatie van de modulaire tariefsystematiek zal hier medio 2007 duidelijkheid in verschaffen.
Risico Bijsturing
In 2007 moet de terugloop in adviezen door het vertrek van de Noord gemeenten leiden tot een krimp in de organisatie van het team indicatieadvisering van de GGD. In 2008 bestaat de mogelijkheid dat ook andere gemeenten hun indicatieadviezen niet langer afnemen bij de GGD. Wanneer dit gebeurt zal dit direct leiden tot frictiekosten. € 330.000 In 2007 wordt verder geprobeerd de formatie in overeenstemming te brengen met de productie; hiervoor wordt momenteel een uitvoeringsplan geschreven. In nauw overleg met de gemeenten wordt verkend welke rol de GGD op termijn kan blijven spelen in het beleid van de Wmo en in het bijzonder de indicatieadvisering daarbij.
19
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
Risico Omschrijving
Risico Kans Actie
Risico Omschrijving
Risico Actie
Ontwikkelingen integratie JGZ 0-19 De door het bestuur uitgevoerde onderzoek naar de toekomst van de gewenste uitvoeringsorganisatie van de JGZ 0-19 jarigen brengt diverse risico’s met zich mee. Risico’s van financiële aard maar ook mogelijke organisatorische consequenties en de risico’s die dat met zich meebrengt. De omvang van de risico’s is afhankelijk van de organisatievorm die wordt gekozen. In 2006 is een start gemaakt met het onderzoek naar de toekomst en de meest optimale organisatievorm. Dit zal in de loop van 2007 zijn beslag krijgen. Daarbij worden de risico’s verder inzichtelijk gemaakt. p.m. 100% Inzichtelijk maken risico’s en eventuele financiële gevolgen gedurende onderzoek JGZ. Dichtslibben keten JGZ In het kader van Jeugdgezondheidszorg Nieuwe Stijl signaleert de GGD risicokinderen en kan de GGD een korte interventie doen om deze risico’s te ondervangen. Wanneer echter meer zorg noodzakelijk is, worden risicokinderen vooral doorverwezen naar Bureau Jeugdzorg. De GGD signaleert echter dat de doorverwijzing naar Bureau Jeugdzorg enige en vaak een behoorlijke tijd in beslag neemt. Door de wettelijke vangnetfunctie die de GGD vervult moet de GGD dit ‘probleem’ tot die tijd op pakken om de jeugd niet in de kou te laten staan. Dit betekent dat onze JGZ-medewerkers meer tijd per kind besteden en de uitvoering van de landelijk verplichte contactmomenten onder druk komt te staan. De stagnatie van de invoering van het 13-jarigen contactmoment heeft met deze zorg te maken. € 68.000 Bij de afspraken rond Centra voor Jeugd en Gezin verwachten we afspraken te maken over een betere en directere aansluiting tussen voorliggende voorzieningen en Bureau Jeugdzorg.
Specialismen Programma Omschrijving Risico
Actie
Leefomgeving Herijking specialismen brandweer In de vergadering van 25 mei 2007 heeft het algemeen bestuur in het kader van de herijking van diverse specialismen besloten 32 eurocent per inwoner extra beschikbaar te stellen voor het specialisme duiken. Hiermee worden de kosten voor dit specialisme, die voorheen voor rekening van de uitvoerende gemeenten kwamen, verdeeld over alle Groninger gemeenten. Wat betreft het specialisme technische hulpverlening is besloten hierover nader te spreken tijdens de miniconferentie.. Afhankelijk van de verdere besluitvorming bestaat het risico dat de uitvoerende gemeenten, w.o. Groningen het eigen financiële ‘nadeel’ voor de specialismen, anders dan duiken, in 2008 wederom geheel voor eigen rekening moeten nemen.
20
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
Financiering brandweercompagnieën Programma Omschrijving Risico
Actie
Leefomgeving Financiering brandweercompagnieën Financieel risico: alleen al voor het materieel is een investering van € 680.000 gemoeid. Maatschappelijk / bestuurlijk risico: minder materieel inzetbaar bij grootschalig brandweeroptreden waarmee feitelijk niet meer wordt tegemoet gekomen aan het bestuurlijk vastgestelde zorgniveau van het Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding 2005 - 2009. Het ministerie van BZK is al geruime tijd aan het nadenken over financiering van brandweercompagnieën. Mocht het tot een besluit komen dan betekent dit waarschijnlijk het verlies van een van de twee brandweercompagnieën. Er zal dan ofwel een investering nodig zijn ter compensatie van dit verlies, dan wel een aanpassing moeten komen van het operationeel zorgniveau van het RBR.
Regionalisering brandweer in relatie tot de Veiligheidsregio Programma Omschrijving Risico
Actie
Leefomgeving Regionalisering brandweer in het kader van de vorming van de Veiligheidsregio Groningen Financieel risico (+ inschatting boven- en ondergrens) Nog geen complete raming. Voor een aantal acties beloopt de raming € 160.000 (competentiegericht opleiden en oefenen; regionaal beheer materieel; documentbeheer) De ontwikkeling van de veiligheidsregio en de verdere regionalisering van de brandweer zal in 2007 verder vorm krijgen. Er zijn projectvoorstellen geschreven om beide ontwikkelingen verder uit te werken. Nog onduidelijk is welke financiële middelen hiervoor benodigd zijn (in elk geval wordt een eigen financiële bijdrage in de projecten van tenminste 20 % verwacht). Daarnaast zullen de uitkomsten van de projecten zeker financiële consequenties hebben.
Rampenbeheersing Programma Omschrijving Risico Actie
Leefomgeving 2e fase Algemene Doorlichting Rampenbestrijding onbekend Afhankelijk van de uitkomsten die de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid gaat presenteren naar aanleiding van de 2e doorlichting, moet rekening gehouden worden met extra verbetermaatregelen.
21
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
Rechtspositie Programma Omschrijving Risico Actie
Leefomgeving CAO 2005 onbekend De landelijke uitwerking van de CAO gemeente heeft gevolgen voor de brandweerofficieren in regionale dienst. Die gevolgen moeten worden opgevangen in de H&OG-begroting.
Ontwikkelingen. Ontwikkeling Omschrijving
Bedrag Actie
Ontwikkeling Omschrijving
Bedrag Actie
Vergunningverlening tatoo-piercing incl. inspecties Naar verwachting zal medio mei 2007 de vergunningverlening (inclusief inspecties) t.b.v. Tattoo – Piercing shops worden gemandateerd aan GGD’en. Dit betreft een uitbreiding van taken voor de GGD op het terrein van de Technische Hygiëne Inspecties. Landelijk is hiertoe een tarief vastgesteld, dat na twee jaar (landelijk) zal worden geëvalueerd op basis van een tijdregistratie. Op basis van dit tarief worden voor deze taak middelen ter beschikking gesteld. De verwachting is dat deze extra middelen de extra kosten voor deze taak zullen dekken. Dit kan echter nog niet met zekerheid worden gezegd. € 20.000 Er wordt ingezet op maximale efficiency van de werkprocessen en het kostendekkend maken van de werkzaamheden. Er zal een tijdregistratie worden bijgehouden. Toenemende inspecties kinderopvang Met de verplichting voor scholen om met ingang van het schooljaar 2007-2008 een voorziening voor buitenschoolse opvang aan te beiden neemt de druk op de beschikbare capaciteit toezicht kinderopvang toe. Door deze extra vraag, vanwege de verplichting voor gemeenten om deze instelling te inspecteren, nemen de kosten voor de gemeenten waarschijnlijk toe. PM. Er wordt ingezet op maximale efficiency van de werkprocessen. Bij de evaluatie van de tarieven toezicht kinderopvang zal dit aspect worden meegenomen.
22
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
Beleid omtrent weerstandscapaciteit en risico’s. De H&OG-regeling hanteert de volgende begrotingsdiscipline: Binnen de exploitatie van de H&OG-regeling wordt onderscheid gemaakt tussen gemeenschappelijke taken en de specifiek regionale taken. De kosten van de gemeenschappelijke taken worden via een omslag per inwoner aan alle aan de H&OG-regeling deelnemende gemeenten toegerekend. De gemeenschappelijke taken zijn in 2008: regionale brandweer; rampenbestrijding; meldkamer; infectieziektenbestrijding; jeugdgezondheidszorg; overige openbare gezondheidszorg. Voor egalisatie van niet-begrote baten en lasten is vorming van een beperkte egalisatiereserve toegestaan. In 2008 zijn de belangrijkste specifieke regionale taken: officier van dienst, inclusief realistisch oefenen; kwaliteitsverbetering rampenbestrijding; logopedie; Algemene Doorlichting Rampenbestrijding (ADR) en het Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding (RBR); toezicht kinderopvang; zuivering vervuild oppervlaktewater. De kosten van de specifiek regionale taken worden op basis van integrale kosten via een omslag aan de afnemers doorberekend. In de H&OG-regeling zijn de condities vastgelegd op grond waarvan gemeenten deze producten kunnen afnemen, dan wel de afname daarvan kunnen beëindigen. Voor zowel de gemeenschappelijke taken, als voor de specfiek regionale taken geldt dat afwijkingen die de grenzen van de egalisatiereserve te buiten gaan (gemeenschappelijke taken), dan wel die niet passen bij de in rekening gebrachte tarieven (specifiek regionale tarieven) met de deelnemende gemeenten worden verrekend. Het financieel beleid is erop gericht dergelijke nacalculatorische verrekeningen tot een minimum beperkt te houden. Naast de specifiek regionale taken, worden ook binnen de exploitatie van de gemeenschappelijke taken een aantal “gesloten circuits” onderkend. Met gesloten circuit wordt bedoeld dat voor- en nadelen in de exploitatie van een bepaalde activiteit als gevolg van risico’s en andere onzekerheden, afgedekt dienen te worden binnen de middelen, die voor deze activiteit beschikbaar zijn. In 2006 werden wat betreft de gemeenschappelijke taken de volgende gesloten circuits onderkend: Omschrijving Reden gesloten circuit GHOR Taken in opdracht van subsidiegever BDUR –brandweer Taken in opdracht van subsidiegever Overige subsidies Taken in opdracht van subsidiegever Niet-bestede subsidiegelden worden toegevoegd aan voorzieningen, waarvan de besteding gebonden is aan de voorwaarden van de subsidiegever. 23
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
De reserves die tot het weerstandsvermogen gerekend moeten worden zijn beperkt van omvang. De algemene egalisatiereserve bevindt zich al meerdere jaren onder het afgesproken minimumniveau van ruim € 1 ton.. 3.3 Onderhoud kapitaalgoederen. Zoals al eerder aangegeven, laat de H&OG-regeling de activiteiten voor haar programma’s uitvoeren door de Hulpverleningsdienst van de gemeente Groningen. De gebouwen van deze dienst zijn eigendom van de gemeente Groningen. Het pand in Veendam is hierop een uitzondering. Dit is eigendom van de H&OG-regeling. Jaarlijks wordt 15 duizend euro aan de onderhoudsvoorziening toegevoegd.Deze heeft een geprognosticeerde stand per 31-12-2008 van 138 duizend euro. Deze voorziening is voldoende om de onderhoudsverplichtingen van het pand op te vangen. 3.4 Financiering. In het treasury-statuut van de gemeenschappelijke regeling uit 2002 is bepaald dat de H & OGregeling wat betreft investeringen deze in beginsel financiert uit eigen middelen, verkregen uit bijdragen van deelnemende gemeenten. Voor de vervanging van het materieel van de regionale brandweer is dit principe tot op heden onverkort toegepast. Daarnaast regelt het statuut dat wanneer de eigen financieringsmiddelen ontoereikend zijn, voor investeringen aanvullende financiering kan worden aangetrokken. Dit geldt voor de nieuwe röntgenunit TBC en voor de investeringen in de meldkamer. Voor deze investeringen zijn kredieten via de gemeente Groningen aangetrokken. 3.5 Bedrijfsvoering. Het bijzondere van de H&OG-regeling is dat deze geen eigen uitvoerend apparaat heeft. In artikel 10 van de regeling staat namelijk dat de gemeenschappelijke regeling opdracht verstrekt aan de gemeente Groningen om de werkzaamheden voor de gemeenschappelijke regeling uit te voeren. De H&OGregeling heeft dus strikt genomen geen eigen bedrijfsvoering. 3.6 Verbonden partijen. In 2008 heeft de H&OG-regeling naar verwachting voor uitvoering van de H&OG-taken in de volgende organisaties een financieel en bestuurlijk belang: Regionale Ambulancevoorziening BV • Betreft de regionale ambulancevoorziening in Groningen, die een efficiënt en kwalitatief hoogwaardige ambulancezorg in de provincie Groningen behartigt. • Het belang betreft voor de H&OG-regeling één aandeel CPA. • Het eigen vermogen per 31 december 2004 bedroeg 18.151 euro, het vreemd vermogen 434.116 euro. Het resultaat over het boekjaar 2004 was € 0. N.B. de gegevens van de RAV B.V. per 31-12-2005 waren bij het afronden van de H&OGjaarrekening 2006 nog niet beschikbaar.
24
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg Stichtingen met daarin een financieel belang Medische Opvang Asielzoekers Noord Nederland • Het medische opvang Asielzoekers Noord Nederland is opgericht conform het contract met Centraal Opvangorgaan Asielzoekers (COA). Dit contract is in 2006 per 1-1-2009 beëindigd. • Op grond van het contract is sprake van volledige financiering van de activiteiten door het COA. Naast samenwerking via belangen in verbonden partijen kent de H&OG-regeling diverse samenwerkingsvormen met andere organisaties om gemeenschappelijk bepaalde doelstellingen te bereiken. Belangrijke voorbeelden hiervan zijn de gemeenschappelijke meldkamer (samenwerkingsverband met de politie sinds 2004), de uitvoering door Thuiszorg van de jeugdgezondheidszorg voor 0-4-jarigen en Klavertje vier (samenwerkingsverband met andere GGD’n op het gebied van infectieziektenbestrijding). In alle gevallen is het beleid erop gericht via afspraken en convenanten waarborgen te creëren dat het financieel risico tot minimale proporties wordt gereduceerd.
25
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
26
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
FINANCIËLE BEGROTING 2008 HULPVERLENING EN OPENBARE GEZONDHEIDSZORG
27
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
Financiële begroting 2006……………………………………………………………………………27 1. Inleiding. ........................................................................................................................................... 29 2. Het overzicht van baten en lasten en de toelichting. ......................................................................... 29 2.1 Programma veiligheid. ............................................................................................................................... 29 2.2 Programma gezondheid.............................................................................................................................. 31
3. Uiteenzettting van de financiële positie en toelichting...................................................................... 33 4. Meerjarenraming en toelichting........................................................................................................ 34 5. Productbegroting .............................................................................................................................. 37 BIJLAGEN............................................................................................................................................. 51
28
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
1. Inleiding. In deze begroting treft u de verdere financiële uitwerking aan van de programmaplannen uit de beleidsbegroting. In deze begroting treft u achtereenvolgens aan: • • • • •
de exploitatie-overzichten voor de programma’s veiligheid en gezondheid, het overzicht van incidentele baten en lasten per programma, de uiteenzetting van de financiële positie en de toelichting, de meerjarenraming en toelichting, de productbegroting.
2. Het overzicht van baten en lasten en de toelichting. 2.1 Programma veiligheid. Exploitatie-begroting 2008 programma veiligheid. Hieronder volgt het exploitatie-overzicht van de door de H&OG-regeling voor 2008 begrote lasten en baten van het programma veiligheid. Bedragen x € 1.000.
! "
In bovenstaand overzicht zijn de totale lasten en de totale baten van het programma veiligheid weergegeven. Naast indexatie voor loon- en prijsstijgingen zijn alleen ontwikkelingen en maatregelen meegenomen, die reeds door het H&OG-bestuur zijn vastgesteld. Deze ontwikkelingen en maatregelen zijn voor de begroting 2008: -
-
Een bezuiniging van 50 duizend euro die verspreid over verschillende kleinere posten wordt ingevuld. Een ophoging met 43 cent per inwoner voor de maatregelen voortvloeiend uit de Algemene Doorlichting Rampenbestrijding (ADR) en uit het Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding (RBR). In totaal wordt de bijdrage per inwoner in drie jaar opgehoogd met € 1,50. In 2006 respectievelijk 2007 is de bijdrage reeds opgehoogd met 64 respectievelijk 43 cent per inwoner. De ophoging voor 2008 is de laatste in dit kader. Een ophoging met 32 eurocent per inwoner voor het specialisme duiken.
Naast bovenstaande ontwikkelingen zijn in de nota meerjarenperspectief 2008 – 2011 nog een aantal mogelijke financiële consequenties genoemd. Deze consequenties kunnen zowel positief als negatief 29
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg zijn. Besloten is op een aparte miniconferentie te bespreken hoe met deze ontwikkelingen moet worden omgegaan. De afwijking tussen de begroting 2008 en de begroting 2007 van 914 duizend euro nadelig wat betreft de lasten betreft: Bedragen x € 1.000 Externe veiligheid Algemene doorlichting rampenbestrijding (ADR)/Regionaal beheersplan rampenbestrijding (RBR). Regionale brandweer Vorming veiligheidsregio NBC-steunpunt2 Regionale brandweer Meldkamer Regionale brandweer Rampenbestrijding Officier van dienst Kwaliteitsverbetering rampenbestrijding
277 hoger Extra projectkosten t.l.v. rijksbijdrage. 265 hoger Toename uitgaven voor 43 eurocent per inwoner in kader van ADR/RBR.. 184 hoger 65 hoger 19 lager 1 hoger 51 hoger 34 hoger 23 hoger 20 hoger 15 hoger
Toename uitgaven specialisme duiken vanaf 2008. Extra projectkosten t.l.v. rijksbijdrage. Minder projectuitgaven, afwijking t.o.v. 2007. Bezuiniging (50 lager), hogere afschrijving (51 hoger) Algemene loon- en prijsstijgingen:
De afwijking tussen de begroting 2008 en de begroting 2007 van 867 duizend euro voordelig wat betreft de baten zijn de baten die tegenover de hierboven genoemde extra lasten staan: Bedragen x € 1.000 Externe veiligheid Algemene doorlichting rampenbestrijding (ADR)/Regionaal beheersplan rampenbestrijding (RBR) Regionale brandweer Vorming veiligheidsregio Meldkamer Regionale brandweer Rampenbestrijding Officier van dienst Kwaliteitsverbetering rampenbestrijding Regionale brandweer NBC-steunpunt
277 hoger Projectinkomsten van de provincie e.a. 266 hoger Extra bijdrage 43 cent per inwoner.
184 hoger Extra bijdrage voor specialisme duiken, 32 cent per inwoner. 65 hoger Projectinkomsten. Hogere nominale compensatie: 51 hoger 34 hoger 23 hoger 20 hoger 15 hoger 50 lager Minder H&OG-inkomsten door bezuiniging (N 50) 19 lager Minder projectinkomsten dan in 2007.
NBC = nucleair, biologisch, chemisch 30
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg De toevoeging aan de reserves van 221 duizend euro betreft de reguliere toevoeging aan de bestemmingsreserve vervanging materieel brandweer. De onttrekking aan de reserves van 245 duizend euro betreft in de eerste plaats de overheveling van de bestemmingsreserve materieel brandweer in verband met afschrijvingen op de geactiveerde materiële vaste activa. Daarnaast wordt 25 duizend euro onttrokken aan de bestemmingsreserve informatiemanagement, in verband met de afschrijvingen op deze investering. Overzicht incidentele baten en lasten. De incidentele baten en lasten van de H&OG-regeling wat betreft het programma veiligheid in 2008 zijn de volgende: Bedragen x € 1.000: Omschrijving: Onttrekking aan bestemmingsreserve hardware informatiemanagement Omzetting balanspost in voorziening veiligheidsregio Omzetting balanspost voorziening NBC-steunpunt Externe veiligheid – programmafinanciering II 2006 – 2010
Bedrag: V 25 V/N 65 V/N 231 V/N 277
Investeringen programma veiligheid. Bedrag x € 1.000 C 2000 randapparatuur
96
2.2 Programma gezondheid Exploitatie-overzicht 2008 programma gezondheid. Hieronder volgt het exploitatie-overzicht van de door de H&OG-regeling voor 2008 begrote en gerealiseerde lasten en baten van het programma gezondheid: # $
"
In bovenstaand overzicht zijn de totale lasten en de totale baten van het programma gezondheid weergegeven. Naast indexatie voor loon- en prijsstijgingen zijn alleen ontwikkelingen en maatregelen meegenomen, die reeds door het H&OG-bestuur zijn vastgesteld. Deze ontwikkelingen en
31
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg maatregelen zijn voor de begroting 2008: -
een bezuiniging van 50 duizend euro op beleidsformatie en epidemiologie (staf en directie); de invoering van het electronische kinddossier (EKD) in 2008. Zoals aangegeven zal ini 2008 het electronisch kinddossier ingevoerd moeten worden. Voor de 25 gemeenten gezamenlijk is de onderstaande raming gemaakt voor de vanaf 2008 te maken invoeringskosten: 500 duizend euro eenmalig in 2007 en 2008, en daarna 200 duizend euro jaarlijks gedurende de eerste drie jaren.De meerkosten EKD zijn gebaseerd op het gebruik van 76 laptops en 10 vaste verbindingen. De volgende financiële afspraken zijn over het EKD gemaakt. De gemeenten reserveren hun in 2007 van het ministerie van VWS ontvangen bijdrage voor de implementatie van het EKD. In totaal gaat dit om 200 duizend euro. Daarnaast wordt een extra gemeentelijke bijdrage van 200 duizend euro structureel (35 eurocent per inwoner) beschikbaar gesteld. Die wordt in 2008 ingezet voor de implementatie en in 2009 en verder voor de structurele lasten. Vanuit de Hulpverleningsdienst blijft er druk uitgeoefend worden op VWS om extra middelen beschikbaar te stellen.
Alle overige ontwikkelingen en risico’s zijn in bovenstaande begroting nog niet verwerkt. Toelichting op verschil tussen begroting 2007 en begroting 2008. De afwijking tussen de begroting 2008 en de begroting 2007 van 72 duizend euro voordelig wat betreft de lasten betreft: Bedragen x € 1.000 JGZ 0-4-jarigen Openbare gezondheidszorg Openbare gezondheidszorg Infectieziektenbestrijding Logopedie THI
427 lager Beëindigen maatwerkdeel op gezamenlijke basis per 1-1-2008. 200 hoger Uitgaven electronisch kinddossier. Dit betreft 200 duizend euro extra bijdrage van gemeenten, overeenkomend met 35 eurocent per inwoner. 90 hoger Algemene loon- en prijsstijgingen 51 hoger Algemene loon- en prijsstijgingen 9 hoger Algemene loon- en prijsstijgingen 6 hoger Nominale compensatie.
De afwijking tussen de begroting 2008 en de begroting 2007 van 72 duizend euro nadelig wat betreft de baten zijn de baten die tegenover de hierboven genoemde extra lasten staan. Overzicht incidentele baten en lasten. De incidentele baten en lasten van de H&OG-regeling wat betreft het programma gezondheid in 2008 zijn de volgende: Bedragen x € 1.000: Omschrijving: Regeling specifieke uitkering jeugdgezondheidszorg 0-4-jarigen (tot en met 2008) Subsidie Thuiszorg – uitvoering basispakket jeugdgezondheidszorg 0-4-jarigen Beleidsuitvoering en –coördinatie HVD jeugdgezondheidszorg 0-4-jarigen
32
Bedrag:
V 6.734 N 6.639 N 95
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
3. Uiteenzettting van de financiële positie en toelichting. In dit hoofdstuk gaan wij in op diverse, in het besluit begroting en verantwoording voorgeschreven aspecten van de H&OG-regeling. Bestaand en nieuw beleid. In de inleiding van de beleidsbegroting hebben wij aangegeven op zoek te zijn naar een nieuwe manier van omgaan met het financieel meerjarenperspectief. Wat betreft de omgang met bestaand en nieuw beleid willen wij op deze plaats volstaan met een verwijzing naar de uiteenzetting aldaar. Vaste arbeidskosten gerelateerde verplichtingen. De H&OG-regeling heeft geen eigen personeel in dienst. Arbeidskosten gerelateerde verplichtingen raken de H&OG-regeling dan ook via het aanbesteed werk van de HVD. De kosten van de levensloopregeling voor brandweerpersoneel vermelden wij hier apart. Op basis van de opgaven van de levensloopaanbieder Loyalis verwachten wij hiervoor in de loop van 2007 concrete ramingen te kunnen opstellen. Investeringen. In 2008 is de enige geplande investering een investering van 96 duizend euro voor C 2000randapparatuur. Financiering. In het treasury-statuut van de gemeenschappelijke regeling uit 2002 is bepaald dat de H & OGregeling wat betreft investeringen deze in beginsel financiert uit eigen middelen, verkregen uit bijdragen van deelnemende gemeenten. Voor de vervanging van het materieel van de regionale brandweer is dit principe tot op heden onverkort toegepast. Daarnaast regelt het statuut dat wanneer de eigen financieringsmiddelen ontoereikend zijn, voor investeringen aanvullende financiering kan worden aangetrokken. Dit geldt voor de nieuwe röntgenunit TBC en voor de investeringen in de meldkamer. Voor deze investeringen zijn kredieten via de gemeente Groningen aangetrokken. Verloop reserves. De algemene egalisatiereserve van de H&OG-regeling heeft als doel onvoorziene schommelingen in de H&OG-exploitatie op te vangen. Voor deze reserve worden voor 2008 derhalve geen mutaties geraamd. De reserve bevindt zich al langere tijd net onder het afgesproken minimumniveau van 100 duizend euro. De bestemmingsreserve gezondheidsprofielen is bestemd om de kosten van de 4-jaarlijkse gezondheidsenquête te dekken. De volgende gezondheidsenquête staat gepland voor … De bestemmingsreserve IZB is bestemd als (bescheiden) bijdrage in de kosten, wanneer een onvoorziene uitbraak van een infectieziekte zich voordoet. Hiervoor kan geen bedrag voor 2008 worden geraamd. De bestemmingsreserve meldkamer (onder voorbehoud van het besluit voor resultaatbestemming over 2006) is bestemd om projectkosten voor het ambulancedeel van de nieuwe meldkamer Groningen deels af te dekken. Daarnaast is deze reserve bestemd om project- en overgangskosten voor de nieuw te vormen meldkamer Noord Nederland eventueel af te dekken. Voor deze bestemming konden ten tijde van het opstellen van deze begroting 2008 geen bedragen worden geraamd. De bestemmingsreserve materieel brandweer wordt in 2008 gevoed met een bijdrage per inwoner van 37 cent voor brandweerinvesteringen. Deze bijdrage is onderdeel van het H&OG-tarief 2008 voor gemeenschappelijke taken. De begrote onttrekking betreft de voor 2008 begrote afschrijvingskosten op de investeringen, die uit de bestemmingsreserve gefinancierd worden. De dotatie en de onttrekking houden 33
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg elkaar in 2008 nagenoeg in evenwicht. De kapitaallasten van de aanwezige materiële vaste activa zijn dus op dit moment min of meer gelijk aan de daarvoor in de begroting beschikbare ruimte, gevormd door de gemeentelijke bijdragen voor investeringen. Verloop voorzieningen. Aan de onderhoudsvoorziening Veendam wordt de gebruikelijke jaarlijkse dotatie van 14 duizend euro toegevoegd. De overige geraamde mutaties houden alle verband met de concrete verwachting van het verloop van diverse projecten, zoals de vorming van de veiligheidsregio en de uitgaven voor het NBC-steunpunt. Voor de overige voorzieningen zijn geen mutaties geraamd. Dit zijn bijna alle voorzieningen gevormd om van derden afkomstige gelden te reserveren. 4. Meerjarenraming en toelichting. Hieronder vindt u de meerjarenontwikkeling van de H&OG-tarieven voor de periode 2007 – 2011 bij ongewijzigd beleid. Ten opzichte van 2007 is voorlopig rekening gehouden met een loon- en prijscompensatie van 3,21 %. Deze is als volgt opgebouwd: Loonkostenmutatie Prijsmutatie Gewogen mutatie: 0,8 * loonmutatie + 0,2 * prijsmutatie Correctie Totaal
+ 3,68 % +2,00 % + 3,34 % - 0,13 % + 3,21 %
Bovenstaande indexering is ontleend aan de systematiek van de gemeente Groningen. De negatieve ‘correctie’ is noodzakelijk om de berekende loon- en prijscompensatie binnen de kaders van de algemene uitkering uit het gemeentefonds te houden. Het genoemde indexpercentage is een voorlopige opgave, op basis van voorlopige cijfers. Bij de definitieve vaststelling van de begroting op 29 juni zal het definitieve indexpercentage worden meegenomen.
34
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg MEERJARENBEGROTING 2007 - 2011 H&OG
Gehanteerde index:
3,21%
Ontwikkeling regionaal tarief Productgroep/ontwikkeling GEMEENSCHAPPELIJKE TAKEN Regionale brandweer: Saldo begroting vorig jaar: Nominale compensaties e.d. Herijken specialismen (duiken) Bezuinigingen H & OG Saldo begroting nieuw jaar
(voorlopige opgave gemeente Groningen tbv meerjarenbeeld)
2007
2009
2010
2011
1,84 € 0,06 € 0,32 0,092,13 €
2,13 0,07
€ €
2,20 0,07
€ €
2,27 0,07
€
1,83 € 0,01 € PM € € 1,84 €
2,20
€
2,27
€
2,34
€ €
0,37 0,00
€ €
0,37 0,01
€ €
0,38 0,01
€ €
0,40 0,01
€ €
0,41 0,01
€
0,37
€
0,38
€
0,40
€
0,41
€
0,42
Regionale rampenbestrijding crisismanagement: Saldo begroting vorig jaar: Nominale compensaties e.d. Bezuinigingen H&OG
€ € €
0,17 € 0,00 € 0,06-
0,11 0,00
€ €
0,12 0,00
€ €
0,12 0,00
€ €
0,13 0,00
Saldo begroting nieuw jaar
€
0,11
€
0,12
€
0,12
€
0,13
€
0,13
Regionale rampenbestrijding ADR/RBR Saldo begroting vorig jaar: Nominale compensaties e.d. Bezuinigingen H&OG RBR/ADR Saldo begroting nieuw jaar
€ € € € €
0,64 0,43 1,07
€ €
1,07 0,03
€ €
1,53 0,05
€ €
1,58 0,05
€ €
1,63 0,05
€ €
0,43 1,53
€
1,58
€
1,63
€
1,69
€ €
0,26 0,00
€ €
0,26 0,01
€ €
0,27 0,01
€ €
0,28 0,01
€ €
0,29 0,01
€
0,26
€
0,27
€
0,28
€
0,29
€
0,30
Meldkamer regio: Saldo begroting vorig jaar: Nominale compensaties e.d. Bezuinigingen H&OG
€ €
2,80 0,02
€ €
2,82 0,09
€ €
2,91 0,09
€ €
3,00 0,10
€ €
3,10 0,10
Saldo begroting nieuw jaar
€
2,82
€
2,91
€
3,00
€
3,10
€
3,20
IZB regio: Saldo begroting vorig jaar: Nominale compensaties e.d. Bezuinigingen H&OG
€ €
2,85 0,02
€ €
2,87 0,09
€ €
2,96 0,09
€ €
3,05 0,10
€ €
3,15 0,10
Saldo begroting nieuw jaar
€
2,87
€
2,96
€
3,05
€
3,15
€
3,25
€ € €
7,95 0,05 0,31
€ €
8,20 0,26
€ €
8,72 0,28
€ €
9,00 0,29
€ €
9,29 0,30
8,72
€
9,00
€
9,29
€
9,59
19,02
€
19,63
€
20,27
€
20,92
Regionale brandweer investeringen Saldo begroting vorig jaar: Nominale compensaties e.d. Bezuinigingen H & OG Saldo begroting nieuw jaar
Regionale rampenbestrijding GHOR: Saldo begroting vorig jaar: Nominale compensaties e.d. Bezuinigingen H&OG RBR/ADR Saldo begroting nieuw jaar
OGZ regio: Saldo begroting vorig jaar: Nominale compensaties e.d. Toezicht kinderopvang Electronisch kinddossier (EKD) Bezuinigingen H&OG WMO Saldo begroting nieuw jaar TOTAAL GEMEENSCHAPPELIJKE TAKEN
€ €
2008
€ € €
€ 0,11- € PM 8,20 € 17,54
35
€
0,35 0,09-
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
MEERJARENBEGROTING 2007 - 2011 H&OG
Gehanteerde index:
Ontwikkeling regionaal tarief Productgroep/ontwikkeling SPECIFIEKE REGIONALE TAKEN Kwaliteitsverbetering rampenbestrijding Saldo begroting vorig jaar: Nominale compensaties e.d. Bezuinigingen H&OG
3,21%
(voorlopige opgave gemeente Groningen tbv meerjarenbeeld)
2007
2008
2009
2010
2011
€ €
0,85 0,01
€ €
0,86 0,03
€ €
0,88 0,03
€ €
0,91 0,03
€ €
0,94 0,03
Saldo begroting nieuw jaar
€
0,86
€
0,88
€
0,91
€
0,94
€
0,97
Commandovoering regionale brandweer Saldo begroting vorig jaar: Nominale compensaties e.d. Bezuinigingen H&OG
€ €
1,11 0,01
€ €
1,12 0,04
€ €
1,15 0,04
€ €
1,19 0,04
€ €
1,23 0,04
Saldo begroting nieuw jaar
€
1,12
€
1,15
€
1,19
€
1,23
€
1,27
€ €
1,58 0,01
€ €
1,59 0,05
€ €
1,64 0,05
€ €
1,69 0,05
€ €
1,75 0,06
€
1,59
€
1,64
€
1,69
€
1,75
€
1,80
€
3,56
€
3,68
€
3,79
€
3,92
€
4,04
Logopedie Saldo begroting vorig jaar: Nominale compensaties e.d. Bezuinigingen H&OG WMO Saldo begroting nieuw jaar TOTAAL SPECIFIEKE REGIONALE TAKEN
36
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
5. Productbegroting %
'
%%
&
(
!
"
&
De afwijking tussen de begroting 2008 en de begroting 2007 van 217 duizend euro nadelig wat betreft de lasten betreft m.n. de extra bijdrage voor het specialisme duiken (N 184), afschrijvingen (N 51), bezuinigingen (V 50) en nominale compensatie (N 34). De afwijking ad 170 duizend euro voordelig wat betreft de baten betreft met name extra H&OGinkomsten voor het specilisme duiken (V 184), minder H&OG-inkomsten door bezuinigingen (N 50), nominale compensatie (V 34). De toevoeging aan reserves van 221 duizend euro betreft de jaarlijkse dotatie aan de bestemmingsreserve materieel brandweer. De onttrekking aan reserves van 247 duizend euro betreft enerzijds de onttrekking aan de bestemmingsreserve materieel brandweer in verband met de begrote afschrijvingen in 2008. Daarnaast is een onttrekking van 25 duizend euro aan de bestemmingsreserve hardware informatiemanagement bestemd voor de afdekking van de kapitaallasten voor deze investering. Productgroepomschrijving Het leveren van gemeentelijke, bovenlokale en regionale brandweerzorg. Daarnaast een pakket aan maatregelen, voorzieningen en draaiboeken om crisissituaties het hoofd te kunnen bieden. Doelstelling Het voorkomen, beperken en bestrijden van brand Het beperken van brandgevaar Het verlenen van hulp aan mens en dier in nood bij: - te water raken en wateroverlast - beknelling en opsluiting - ongevallen gevaarlijke stoffen.
37
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
%
%
)
(
%
(
"
Productgroepomschrijving Rampenbestrijding betreft zowel activiteiten gericht op het voorkomen van rampen als activiteiten gericht op het tot stand brengen van geneeskundige hulpverleningen en crisismanagement. Doelstelling De totstandbrenging van een volwaardige geneeskundige hulpverleningsorganisatie bij grootschalige ongevallen en rampen, die bij rampen in staat is naadloos op te schalen en effectief operationeel te worden, waarbij de kwaliteit van zorgverlening (tijdigheid, kwalificaties personeel) is gewaarborgd. Het managen van crisissituaties. Het stimuleren van organisaties en instellingen die in het model Crisismanagement Groningen als deelnemer zijn aan te merken, tot implementatie, in de eigen organisatie of instelling, van hun aandeel. Exploitatie – toelichting verschil begroting 2007 – 2008 Het verschil tussen de begroting 2007 en 2008 van 23 duizend euro hogere lasten en hogere baten heeft betrekking op de loon- en prijsstijging en de nominale compensatie daarvoor.
38
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
%
* )
%
% %
) )
( (
+* , -. + -
"
Exploitatie – toelichting verschil begroting 2007 – 2008 Het verschil tussen de begroting 2008 en de begroting 2007 van 265 duizend euro hogere baten en lasten betreft de extra uitgaven voor ADR/RBR, en de daarvoor ontvangen extra inkomsten van extra 43 cent per inwoner.Deze extra bijdrage geldt vanaf 2008.
39
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
%
"
%%
(
/ "
/
Productgroepomschrijving Vragen om hulp worden doorgestuurd naar brandweerkorpsen en ambulancediensten. De uitrukkingen worden begeleid en gegevens worden verzameld. Doelstelling 24 uurs parate schakel vormen tussen de burgers die om hulp vragen en de diverse brandweerkorpsen en ambulancediensten. De hulpverleners begeleiden en voorzien van informatie. Het verzorgen van verbindingen bij grotere calamiteiten. Het vormgeven van een actueel meldkamerbeleid voor parate diensten Het mede vormgeven en tot stand brengen van een nieuwe meldkamer voor politie, brandweer en ambulance met inbegrip van een nieuw digitaal verbindingsnetwerk, een geïntegreerd meldkamersysteem (GMS) en een geografisch informatie- en plaatsbepalingssysteem. De deelname aan de Regionale Ambulance Voorziening verder effectueren en uitbouwen. Exploitatie – toelichting verschil begroting 2007 – 2008 Het verschil tussen de begroting 2007 en 2008 van 52 duizend euro hogere lasten en hogere baten heeft betrekking op de loon- en prijsstijging en de nominale compensatie daarvoor.
40
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
%
# $ 0 1
$
)
(
%%
(
/ "
/
Productgroepenomschrijving Het beleid, de maatregelen en de zorg gericht op het voorkomen, opsporen en bestrijden van infectieziekten, waaronder TBC, AIDS en SOA. Het tegengaan van de verspreiding van infectieziekten die een bedreiging kunnen vormen voor de gezondheid van de burger. Exploitatie – toelichting verschil begroting 2007 - 2008 Het verschil tussen de begroting 2007 en 2008 van 17 duizend euro hogere lasten en hogere baten heeft betrekking op de loon- en prijsstijging en de nominale compensatie daarvoor.
41
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
%
# $ 2 % )
$
$
%%
(
&& "
&&
Productgroepomschrijving Het beleid, de maatregelen en de zorg gericht op de gezondheid van de burger, in de regel zonder dat daar een hulpvraag aan ten grondslag ligt. Doelstelling De bescherming van de burger tegen gezondheidsrisico’s, het voorkomen van gezondheidsproblemen en het bevorderen van de gezondheid, in het bijzonder gericht op het wegnemen van maatschappelijk onaanvaardbare gezondheidsverschillen en op het tegengaan van gezondheidsproblemen die gevolgen kunnen hebben voor de locale samenleving als geheel. Exploitatie – toelichting verschil begroting 2007 – 2008 De afwijking tussen de begroting 2008 en de begroting 2007 van 490 duizend euro nadelig bij zowel de baten als de lasten betreft in de eerste plaats de extra lasten en baten voor invoering van het electronisch kinddossier. Hiervoor ontvangen gemeenten voor 200 duizend euro bijdragen van het ministerie van VWS. Daarnaast heeft het algemeen bestuur besloten 200 duizend euro extra beschikbaar te stellen in de vorm van een verhoging van de bijdrage per inwoner met 35 eurocent met ingang van 2008. Voor het overige betreffen de hogere baten en lasten het saldo van bezuinigingen, die tot lagere lasten leiden, (V 50) en compensatie voor loon- en prijsontwikkelingen, die tot hogere lasten leiden (N 144). De bezuiniging is een bezuiniging van 50 duizend euro op beleidsformatie en epidemiologie (staf en directie).
42
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
%
2 11
%
1
"
Het verschil tussen de begroting 2007 en 2008 van 21 duizend euro hogere lasten en hogere baten heeft betrekking op de loon- en prijsstijging en de nominale compensatie daarvoor.
43
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
%
3'
)
%
)
(
%
1
"
Productgroepomschrijving Het beleid, de maatregelen en de zorg gericht op de gezondheid van de burger, in de regel zonder dat daar een hulpvraag aan ten grondslag ligt. Doelstelling De bescherming van de burger tegen gezondheidsrisico’s, het voorkomen van gezondheidsproblemen en het bevorderen van de gezondheid, in het bijzonder gericht op het wegnemen van maatschappelijk onaanvaardbare gezondheidsverschillen en op het tegengaan van gezondheidsproblemen die gevolgen kunnen hebben voor de locale samenleving als geheel. Exploitatie – toelichting verschil begroting 2007 - 2008 Het verschil tussen de begroting 2007 en 2008 van 16 duizend euro hogere lasten en hogere baten heeft betrekking op de loon- en prijsstijging en de nominale compensatie daarvoor.
44
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
%
45
"
Het verschil tussen de begroting 2008 en de begroting 2007 van 277 duizend euro nadelig wat betreft de lasten en 277 duizend euro voordelig wat betreft de baten betreft de projectkosten voor 2008.
45
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
6
7
%
%
"
Het verschil tussen de begroting 2008 en de begroting 2007 van 19 duizend euro nadelig wat betreft de lasten en 19 duizend euro voordelig wat betreft de baten betreft het feit dat de projectkosten voor 2008 19 duizend euro lager zijn dan voor 2007.
46
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
%
"
Het verschil tussen de begroting 2008 en de begroting 2007 van 65 duizend euro nadelig wat betreft de lasten en 65 duizend euro voordelig wat betreft de baten betreft de projectkosten voor 2008.
47
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
%
# $ 8 %
%
1
& "
&
Productgroepomschrijving Het beleid, de maatregelen en de zorg gericht op de gezondheid van de burger, in de regel zonder dat daar een hulpvraag aan ten grondslag ligt. Doelstelling De bescherming van de burger tegen gezondheidsrisico’s, het voorkomen van gezondheidsproblemen en het bevorderen van de gezondheid, in het bijzonder gericht op het wegnemen van maatschappelijk onaanvaardbare gezondheidsverschillen en op het tegengaan van gezondheidsproblemen die gevolgen kunnen hebben voor de locale samenleving als geheel. Exploitatie – toelichting verschil begroting 2007 - 2008 De 9 duizend bij de totaal lasten en totaal baten heeft te maken met de nominale compensatie.
48
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
%
# $ 9
$
$
! (
"
Productgroepomschrijving Het beleid, de maatregelen en de zorg gericht op de gezondheid van de burger, in de regel zonder dat daar een hulpvraag aan ten grondslag ligt. Doelstelling De bescherming van de burger tegen gezondheidsrisico’s, het voorkomen van gezondheidsproblemen en het bevorderen van de gezondheid, in het bijzonder gericht op het wegnemen van maatschappelijk onaanvaardbare gezondheidsverschillen en op het tegengaan van gezondheidsproblemen die gevolgen kunnen hebben voor de locale samenleving als geheel. Exploitatie – toelichting verschil begroting 2007 – 2008 Het verschil tussen de begroting 2008 en de begroting 2007 van 427 duizend euro voordelig wat betreft de lasten en de baten wordt veroorzaakt door het beëindigen van de samenwerking ten aanzien van het maatwerkdeel per 1-1-2008.
49
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
) % !
'
:
%%
'
"
%
1
#
$
%
"
#
$
%
"
"
% !
2 % ) ; $
$
$ %
"
"
De 6 duizend bij de totaal lasten en totaal baten heeft te maken met de nominale compensatie.
50
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
BIJLAGEN
51
AW
11.211
-
waarvan economisch nut
96
-
11.115
11.211
96
11.115
waarvan maatschappelijk nut
Materiële vaste aktiva
3.595 1.031
3.499
5.478
1.031 -
AW
Cumulatieve
5.629
5.629
505
2.286
2.444
31-12-2008 afschr. 1-1-2008 1.107 394
Machines apparaten en installaties
96
Verminderingen
Overige materiele vaste aktiva
deringen
Vermeer-
5.478
01-01-2008 1.107
Voertuigen
kapitaaluitgaven Bedrijfsgebouwen
Geactiveerde
Overzicht geactiveerde kapitaaluitgaven
975
975
185
295
445
2008 50
Afschrijving 713
5.486
-
5.486
526
1.213
3.034
1-1-2008
Boekwaarde 31-12-2006 663
4.607
-
4.607
341
1.014
2.589
Boekwaarde rentelasten
22
49
47
28
146
146
Toegerekende
78
1.121
-
1.121
207
344
492
kapitaallasten
Totaal
Indeling investeringen naar nut voor materiële vaste aktiva Investeringen worden ook ingedeeld naar soort nut: 1, Investeringen met een economisch nut 2, Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut
Investeringen
Maatschappelijk nut
Economisch nut
Totaal
Aanschafwaarde per 1-01-2006
-
11.115
11.115
Cumulatieve afschrijving per 1-01-2006
-
5.629
5.629
Boekwaarde per 1-01-2006
-
5.486
5.486
Vermeerderingen 2006
-
96
96
Verminderingen 2006
-
-
-
Afschrijvingen 2006
-
975
975
Bijdragen van derden
-
-
-
Boekwaarde per 31-12-2006
-
4.607
4.607
Toegerekende rentelasten 2006
-
146
146
Afschrijvingen 2006
-
975
975
Toegerekende kapitaallasten
-
1.121
1.121
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
Verloopoverzicht reserves en voorzieningen Saldo 01-01 2008
H&OG H&OG
EGALISATIERESERVES Egalisatiereserve H&OG
Bestemming resultaat 2007
H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG
H&OG
Vervanging materieel brandweer Totaal reserves
H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG H&OG
Voorzieningen Ontwikkeling brandweertaken Voorziening managementpool FLO gedetacheerd personeel GHOR Onderhoud gebouw Veendam Waterschappen Voorziening randapparatuur C2000 Voorziening telecom regionale brandweer Voorziening vorming veiligheidsregio NBC-steunpunt regio Aanvaardbare kosten CPA Opbrengstresultaten CPA Voorziening GMG CPA-projectkosten
Totaal voorzieningen
Onttrekking
Vrijval
96 96
BESTEMMINGSRESERVES OVERIGE Gezondheidsprofielen IZB incidenten Officier van dienst Bestemmingsreserve meldkamer (onder voorbehoud) Investering hardware informatiemanagement (onder voorbehoud)
Toevoeging
-
-
Saldo 31-12 2008
96 96
-
60 57 221 73
60 57 221 73
49
2.396 2.856 2.952
-
586 171 76 509 124 85 9 3 66 102 403 10544
221 221 221
25
24
220 245 245
2.397 2.832 2.928
-
586 171 76 509 138 85 10 333 403 10544 -
14 1 65 231
2.073
-
54
311
3 131
134
-
2.250
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg Bijlage subsidies bedragen x 1.000 euro
rekening
begroting
begroting
2006
2007
2008
7.180
7.161
6.734
Subsidies Jeugdgezondheidszorg 0-4-jarigen
Toelichting
HVD HVD
TOTAAL SUBSIDIES
7.180
55
7.161
6.734
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg Bijlage 3: Lijst van verbonden partijen Naam en vestigingsplaats: Openbaar belang: Belang in verbonden partij: Eigen en vreemd vermogen aan het eind van het begrotingsjaar: Resultaat: Naam en vestigingsplaats: Openbaar belang: Belang in verbonden partij: Eigen en vreemd vermogen aan het eind van het begrotingsjaar: Resultaat:
Regionale ambulancevoorzieningen Groningen Kastanjelaan 2 9741 CP Groningen Het behartigen van een efficiënte en kwalitatief hoogwaardige ambulancezorg in de provincie Groningen. Eén aandeel CPA: nominale waarde € 453. Drie aandelen ambulancedienst: nominale waarde € 1.361. Eigen vermogen 31-12-2004: € 18.151 Vreemd vermogen 31-12-2004: € 434.116. € 0. Medische Opvang Asielzoekers Noord Nederland Groningen Medische opvang asielzoekers Noord Nederland conform contract met Centraal Opvangorgaan Asielzoekers (COA). Op grond van contract is sprake van volledige financiering van de activiteiten door het COA. Niet openbaar. Niet openbaar.
56
OGZ
0,09-
Bezuinigingen H&OG
0,35
8,40
Electronisch kinddossier (EKD)
Bijdrage 2008
-
0,25
RBR/ADR
7,89
Nominale compensaties
Duiken
Toezicht
Bijdragen per inwoner Bijdragen per inwoner
0,32
-
0,01
0,31
1-1-2007 kinderopvang Bron: voorlopige opgave provincie Groningen
per
Inwoners
Bijdrage 2007
Gemeente
Bijdragen 2008 gemeenschappelijke taken H & OG-regeling Bedragen in euro. IZB
2,96
0,09
2,87
57
0,27
0,01
0,26
geneeskundig
Rampen
0,12
0,00
0,11
crisismngt
Rampen
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
Rampen
1,53
0,43
0,03
1,07
ADR/RBR
2,13
0,32
0,09-
0,06
1,84
exploitatie
Brandweer -
Alarmcentrale
2,91
0,09
2,82
Brandweer -
0,38
0,01
0,37
investeringen
19,02
-
0,35
0,32
0,43
0,18-
0,56
17,54
Totaal
10.776
10.061
12.554
13.237
Loppersum
Marum
Menterwolde
Pekela
16.589
18.518
14.001 18.479
Vlagtwedde
Winschoten
Winsum Zuidhorn
573.923
28.106
Veendam
Totaal
7.238
Ten Boer
34.177
19.164
Leek
Stadskanaal
34.403
Hoogezand-Sapp.
15.188
18.886
Haren
Slochteren
12.151
Grootegast
14.107
181.819
Groningen
Scheemda
16.728
Eemsmond
7.004
27.674
Delfzijl
Reiderland
10.743
De Marne
9.513
10.617
Bedum
Bellingwedde
-
12.190
Appingedam
per 1-1-2007
Inwoners
Bijdrage 2008
Gemeente
Bijdragen 2008 gemeenschappelijke taken H & OG-regeling Bedragen in euro.
8,40
4.821.467
117.621 155.240
155.568
139.362
236.116
60.806
287.117
127.593
118.511
58.840
111.203
105.465
84.521
90.528
160.995
289.016
158.659
102.079
1.527.442
140.530
232.486
90.251
79.918
89.192
102.407
OGZ
183.627
4.480 5.912
5.925
5.308
8.993
2.316
10.935
4.859
4.514
2.241
4.235
4.017
3.219
3.448
6.132
11.007
6.043
3.888
58.173
5.352
8.854
3.437
3.044
3.397
3.900
0,32
Toezicht kinderopvang
Bijdragen per inwoner Bijdragen per inwoner
2,96
1.698.315
41.431 54.682
54.797
49.089
83.169
21.418
101.134
44.943
41.745
20.726
39.170
37.149
29.772
31.888
56.709
101.803
55.886
35.956
538.027
49.500
81.891
31.790
28.150
31.417
36.072
IZB
58
154.934
3.780 4.989
4.999
4.478
7.587
1.954
9.226
4.100
3.808
1.891
3.573
3.389
2.716
2.909
5.173
9.287
5.098
3.280
49.083
4.516
7.471
2.900
2.568
2.866
3.291
0,27
Rampen geneeskundig
68.037
1.660 2.191
2.195
1.967
3.332
858
4.052
1.800
1.672
830
1.569
1.488
1.193
1.277
2.272
4.078
2.239
1.440
21.554
1.983
3.281
1.274
1.128
1.259
1.445
0,12
Rampen crisismngt
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg
880.597
21.482 28.353
28.413
25.453
43.124
11.106
52.439
23.304
21.645
10.747
20.310
19.262
15.437
16.534
29.404
52.786
28.978
18.644
278.973
25.667
42.462
16.483
14.596
16.290
18.704
1,53
Rampen ADR/RBR
1.222.499
29.823 39.362
39.445
35.336
59.868
15.417
72.800
32.352
30.049
14.919
28.196
26.741
21.431
22.954
40.821
73.281
40.229
25.883
387.288
35.632
58.948
22.883
20.263
22.615
25.966
2,13
Brandweer exploitatie 2,91
1.668.520
40.704 53.723
53.836
48.228
81.710
21.042
99.360
44.155
41.012
20.362
38.483
36.497
29.250
31.328
55.714
100.017
54.906
35.326
528.588
48.632
80.454
31.232
27.656
30.866
35.439
Alarmcentrale
220.483
5.379 7.099
7.114
6.373
10.797
2.781
13.130
5.835
5.419
2.691
5.085
4.823
3.865
4.140
7.362
13.217
7.255
4.668
69.849
6.426
10.631
4.127
3.655
4.079
4.683
0,38
Brandweer investeringen
10.918.479
266.359 351.550
352.292
315.594
534.697
137.698
650.193
288.941
268.376
133.246
251.825
238.831
191.403
205.006
364.582
654.493
359.293
231.164
3.458.978
318.238
526.478
204.378
180.978
201.981
231.906
19,02
Totaal
Bijdragen H & OG 2008 Commandovoering Brandweer Gemeente
Tarief 2007 Index 2008
Inwoners
Commando-
per 01-01-07
voering netto (€)
3,21%
1,12 0,04 1,15
Tarief 2008 Appingedam
12.190
14.049
Bedum
10.617
12.236
Bellingwedde
9.513
10.964
De Marne
10.743
12.381 31.894
Delfzijl
27.674
Eemsmond
16.728
19.279
Groningen
181.819
209.547
Grootegast
12.151
14.004
Haren
18.886
21.766
Hoogezand-Sapp.
34.403
39.650
Leek
19.164
22.087
Loppersum
10.776
12.419
Marum
10.061
11.595
Menterwolde
12.554
14.469
Pekela
13.237
15.256
Reiderland
7.004
8.072
Scheemda
14.107
16.258
Slochteren
15.188
17.504
Stadskanaal
34.177
39.389
Ten Boer
7.238
8.342
Veendam
28.106
32.392
Vlagtwedde
16.589
19.119
Winschoten
18.518
21.342
Winsum Zuidhorn
14.001 18.479
16.136 21.297
573.923
661.449
Totaal provincie
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg Bijdragen H & OG 2008 Kwaliteitsverbetering rampenbestrijding Gemeente
Inwoners
Kwaliteitsverbetering
per 01-01-07
rampenbestrijding (€)
Tarief 2007
0,86
Index 2008 Tarief 2008
3,21%
0,03 0,88
Appingedam
12.190
10.758
Bedum
10.617
9.370
9.513
8.396
Bellingwedde De Marne
10.743
9.481
Delfzijl
27.674
24.424
Eemsmond
16.728
14.763
Groningen
181.819
160.464 10.724
Grootegast
12.151
Haren
18.886
16.668
Hoogezand-Sapp.
34.403
30.362
Leek
19.164
16.913
Loppersum
10.776
9.510
Marum
10.061
8.879
Menterwolde
12.554
11.080
Pekela
13.237
11.682
Reiderland
7.004
6.181
Scheemda
14.107
12.450
Slochteren
15.188
13.404
Stadskanaal
34.177
30.163
Ten Boer
7.238
6.388
Veendam
28.106
24.805 14.641
Vlagtwedde
16.589
Winschoten
18.518
16.343
Winsum Zuidhorn
14.001 18.479
12.357 16.309
573.923
506.515
Totaal provincie
!"
#
$
$
%
Beleidsbegroting en financiële begroting 2008 Hulpverlening & Openbare Gezondheidszorg Bijdragen H & OG 2008 Logopedie Gemeente
Inwoners per
Logopedie
in €
1-1-2007
euro' s Tarief 2007
1,59
Index 2008 Tarief 2008
3,21%
0,05 1,64
Appingedam
12.190
19.998
Bedum
10.617
17.417
De Marne
10.743
17.624
Delfzijl
27.674
45.399
Eemsmond
16.728
27.442
Grootegast
12.151
19.934
Leek
19.164
31.439
Loppersum
10.776
17.678
Slochteren
15.188
24.916
Ten Boer
7.238
11.874
Winsum
14.001
22.969
Zuidhorn
18.479
30.315
174.949
287.004
Totaal
!"
#
$
$
%