Rotterdam, 16 juli 2013.
Onderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van het raadslid A. Bonte (GroenLinks) over fietsenstalling CS.
Aan de Gemeenteraad. Op 24 juni 2013 stelde het raadslid A. Bonte (GroenLinks) ons schriftelijke vragen over fietsenstalling CS. Inleidend wordt gesteld: “NS Fiets heeft per 1 september het contract met de huidige exploitant van de fietsenstalling bij het Centraal Station opgezegd. De nieuwe ondergrondse stalling gaat echter pas later open, als alles meezit in november. Dit betekent dat vanaf september mogelijk geen betaalde stallingsplekken beschikbaar zijn bij het Centraal Station. Bovendien is er nog geen duidelijkheid over de exploitatie van de nieuwe ondergrondse stalling. Tussen de huidige exploitant en NS Fiets volgt nog een gesprek over een eventueel nieuwe (tijdelijke) exploitatieovereenkomst, maar het is ook mogelijk dat de NS zelf de stalling gaat exploiteren of gaat samenwerken met een nieuwe exploitant. Door de late besluitvorming moet de huidige exploitant alvast zijn zestien werknemers ontslaan. Voor fietsers dreigt een periode aan te breken zonder bewaakte stalling. De NS verwijst in een brief aan de huidige exploitant naar nog lopende gesprekken met de gemeente Rotterdam. In antwoord op vragen van GroenLinks van 7 december vorig jaar over ditzelfde onderwerp schrijft het college echter dat ‘het niet aan de gemeente is om de exploitant tijdig te informeren over de ontwikkelingen, maar aan NS Fiets’. GroenLinks maakt zich grote zorgen over de situatie. De fractie vindt dat het college een verantwoordelijkheid heeft om snel tot besluitvorming te komen of tenminste een snelle besluitvorming te faciliteren, zodat fietsers ook na 1 september ononderbroken hun fiets kunnen stallen bij het Centraal Station.” Hieronder volgen de vragen en onze beantwoording: Vraag 1: Bent u bereid om op zeer korte termijn, liefst deze week, met de huidige exploitant en met NS Fiets om tafel te gaan, zodat duidelijkheid kan worden geschapen over het toekomstscenario? Zo nee, waarom niet? Antwoord: Nee. Zoals ook aangegeven in de beantwoording van eerdere vragen over de fietsenstalling bij CS (BS12/01419) is de gemeente formeel geen partij in de onderhandelingen tussen NS en de huidige (of toekomstige) exploitant van het betaalde deel van de ondergrondse fietsenstalling. In de overeenkomst “Overeenkomst bijdrage NS voor commerciële voorzieningen in stations nieuwe sleutelprojecten”, die in 2007 tussen NS Stations en Rijk en de betreffende zes gemeenten is afgesloten, is opgenomen dat het economisch eigendom van het betaalde deel van de ondergrondse
Registratienummer dienst: BS13/00786 Behandelaar: ir. O.J.M.K. Beugels, 010-4896446
raadsvergadering van: raadsstuk 0000
dd-mm-jjjj pagina 1
fietsenstalling bij NS ligt. Inmenging in de besprekingen tussen NS en de huidige of toekomstige exploitant van het betaalde deel van de ondergrondse fietsenstalling houdt het risico in dat de rekening daarvan bij de gemeente wordt gelegd. Dat zou onbillijk zijn aangezien de gemeente binnen de geldende afspraken al het grootste deel van de beheer- en onderhoudskosten van de ondergrondse fietsenstalling (het gratis deel) voor haar rekening neemt vanwege het belang dat de gemeente hecht aan de beschikbaarheid van voldoende (gratis) parkeercapaciteit rond het Centraal Station. Tegelijkertijd baart de gang van zaken rond de huidige exploitant het College zorgen. Deze zorg heeft wethouder Baljeu in haar reguliere contact met NS op 2 juli jl. overgebracht aan de Regiodirecteur. Vraag 2: Welke obstakels kunnen nog bestaan in de gesprekken tussen de gemeente en NS Fiets, waardoor geen duidelijkheid kan worden gegeven over de exploitatie van de nieuwe ondergrondse stalling? Bent u bereid om nog deze week die eventuele obstakels uit de weg te ruimen? Antwoord: Tussen de gemeente Rotterdam en NS bestaan geen obstakels die NS belemmeren om duidelijkheid te geven over de exploitatie van het betaalde deel van de nieuwe ondergrondse fietsenstalling. De hiervoor genoemde overeenkomst uit 2007 legt een uitstekende basis voor de verdere contractvorming tussen NS en de gemeente Rotterdam over beheer en exploitatie van de fietsenstalling. De verantwoordelijkheid voor de exploitatie van het betaalde deel van de ondergrondse fietsenstalling is, zoals gezegd, binnen die overeenkomst de verantwoordelijkheid van de NS. Vraag 3: Indien definitief wordt besloten om na 23 jaar te breken met de huidige exploitant, wilt u zich dan bij NS Fiets sterk maken voor overname van de ervaren werknemers door de nieuwe exploitant? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke manier doet u dat? Antwoord: Zoals gezegd zal het college zijn zorg over de situatie rond de huidige exploitant en zijn werknemers overbrengen op de verantwoordelijken bij NS. Daarbij zal de suggestie om de ervaren krachten van de huidige fietsenstalling over te nemen in overweging worden gegeven. De toelichting op de vragen vervolgt met: “NS heeft zich tot doel gesteld om de exploitatie van stallingen minimaal budgetneutraal te maken. De huidige stallingen bij Rotterdam Centraal hebben echter een exploitatietekort van ongeveer één ton per jaar. Het is de vraag of dit tekort weggewerkt kan worden in de nieuwe ondergrondse stalling, ongeacht welke partij de exploitatie voor haar rekening neemt. Het risico daarvoor ligt contractueel echter bij NS.” Vraag 4: Kunt u garanderen dat de betaalde stalling bij Rotterdam Centraal (ook in de nieuwe opzet met camera-bewaakte gratis plekken) blijft bestaan, ongeacht het bestaan van een exploitatietekort? Zo ja, zijn hierover contractueel afspraken vastgelegd tussen gemeente en NS? Antwoord: Ja. Uit de overeenkomst uit 2007 vloeit de verantwoordelijkheid van de NS voort om het betaalde deel van de stalling te exploiteren. Als de NS op dat punt in gebreke blijft,
Registratienummer dienst: BS13/00786 Behandelaar: ir. O.J.M.K. Beugels, 010-4896446
raadsvergadering van: raadsstuk 0000
dd-mm-jjjj pagina 2
bijvoorbeeld door het staken van de exploitatie, zal de gemeente Rotterdam zonodig juridische stappen ondernemen. Vraag 5: Wilt u proactief meedenken om de business case van de exploitant van de bewaakte stallingsplekken sluitend te krijgen, bijvoorbeeld door het beheer (waaronder afval opruimen) en het onderhoud van gratis ondergrondse plekken uit te besteden aan de exploitant van de bewaakte plekken? Zo nee, waarom niet? Antwoord: Het uitbesteden van beheer- en onderhoudstaken van het gratis deel aan de exploitant van het betaalde deel wordt niet op voorhand uitgesloten. Dit kan helpen om de business case sluitend te krijgen. Momenteel wordt gewerkt aan de integrale beheerovereenkomst van de OV-terminal / Buitenruimte tussen NS (beheerbedrijf) en de economische eigenaren (Prorail, NS, gemeente). Met de ondergrondse fietsenstalling wordt aansluiting gezocht bij deze beheerafspraken. Uiteraard wordt daarbij rekening gehouden met het gemeentelijk beleid in kwesties als veiligheid, kwaliteit, publiekrechtelijke bevoegdheden, aanbesteding en andere relevante beleidkaders. De toelichting op de vragen vervolgt met: “Zoals bekend knipt Stadstoezicht foutgeparkeerde -en weesfietsen weg rondom het Centraal Station. Eigenaren kunnen hun fiets tegen betaling van een boete ophalen bij Fietspunt aan de Schuttevaerweg 150 op industrieterrein Spaanse Polder. Deze locatie is lastig te bereiken met openbaar vervoer en vanaf Centraal Station bedraagt de reistijd bijna een half uur.” Vraag 6: Hoeveel inbeslaggenomen fietsen (in aantallen en percentage) worden opgehaald bij Fietspunt op Spaanse Polder? Antwoord: In de periode van januari t/m mei 2013 zijn rond Centraal Station 1202 verkeerd geparkeerde fietsen verwijderd. Daarvan zijn 617 fietsen (51%) door de eigenaar opgehaald bij Fietspunt. Vraag 7: Bent u bereid om de opslag en uitgifte van weggeknipte fietsen in het gebied van het Centraal Station te accommoderen en zo mogelijk uit te besteden aan de exploitant van de bewaakte fietsenstalling, opdat dit de business case voor de bewaakte stalling versterkt, dit kosten bespaart bij Stadstoezicht en fietsers hierdoor makkelijker de boete kunnen voldoen en hun fiets terug kunnen krijgen? Zo nee, waarom niet? Antwoord: Fietspunt is hét centrale punt in Rotterdam voor de opslag en uitgifte van fietsen die elders in Rotterdam worden gevonden en verwijderd. De fietsen worden hier geregistreerd en gefotografeerd zodat ze makkelijk teruggevonden kunnen worden via internet in de database van Fietspunt. Indien een bewoner niet in de gelegenheid is om zijn/haar fiets bij Fietspunt aan de Schuttevaerweg op te halen, kan de fiets desgewenst ook bij Piekfijn Centrum aan de Mariniersweg of de fietsenstalling bij het Zuidplein worden opgehaald. Voor deze service wordt € 10,- extra in rekening gebracht bovenop de reguliere ophaalkosten van € 20,-. Het college is van mening dat de bewoners van Rotterdam met deze procedure adequaat gefaciliteerd worden bij het
Registratienummer dienst: BS13/00786 Behandelaar: ir. O.J.M.K. Beugels, 010-4896446
raadsvergadering van: raadsstuk 0000
dd-mm-jjjj pagina 3
vinden en terugkrijgen van hun fiets en er geen reden is om voor de omgeving van CS een afwijkend regime te laten gelden. De toelichting op de vragen vervolgt met: “Zoals bekend komen bij Rotterdam centraal in totaal 7.000 stallingsplekken, terwijl uit de meest recente prognoses van Prorail (uit 2010) blijkt dat in 2020 een behoefte bestaat aan 8.700 plekken. Op 5 april 2011 meldde het college dat Prorail samen met de gemeente onderzoekt of extra stallingen nodig zijn om de groei van het fietsverkeer op termijn te kunnen faciliteren. Op 12 maart 2013 schrijft u in antwoord op schriftelijke vragen van GroenLinks dat Prorail de reizigersgroei nog niet heeft geprognosticeerd en de huidige bezetting van de fietsenstalling nog niet is gemeten. GroenLinks maakt zich zorgen over het uitblijven van nader onderzoek en concrete plannen voor het toevoegen van extra stallingscapaciteit in de toekomst. Naar verwachting kunnen we na opening van de ondergrondse stalling en de nieuwe stalling aan de noordzijde wel even uit de voeten met het aantal plekken, maar daarna zal het tekort toch weer oplopen.” Vraag 8: Wat is de reden dat u nog langer wilt wachten op geactualiseerde prognoses van Prorail en op nieuwe tellingen (t.o.v. van de bestaande prognoses en telgegevens) alvorens concrete plannen te willen maken voor uitbreiding van de stallingscapaciteit bij het Centraal Station? Antwoord: Het onderzoek naar de uitbreiding van de stallingscapaciteit voor fietsen rond het Centraal Station is in gang gezet. Momenteel wordt gewacht op input van NS over ontwikkeling van reizigersaantallen. Onderdeel van het onderzoek is een goed onderbouwde prognose. Zonder deze prognose is het besluiten over uitbreiding van de stallingscapaciteit opportuun. Zoals ook al bij de beantwoording van de vorige vragen is gesteld, heeft het college de verwachting dat de nieuwe stallingen aan de noord- en zuidzijde van het station voorlopig aan de bestaande vraag naar stallingsplekken zal voldoen. Vraag 9: Heeft u wellicht het idee dat de trend recentelijk is gewijzigd t.o.v de bestaande prognoses? Zo ja, waar is die aanname dan op gebaseerd? Antwoord: Nee. Op grond van de prognoses en tellingen sinds 2003 verwacht het college niet dat de reizigersgroei, c.q. de stallingsvraag, een grote trendverschuiving zal laten zien. Daarbij geldt de kanttekening dat het moeilijk exact te voorspellen is welk effect de afronding van de werkzaamheden en het gebruiksgemak van de nieuwe stallingen zullen hebben op de stallingsbehoefte. Vraag 10: Bent u het met GroenLinks eens dat de prognoses van Prorail permanent getoetst moeten worden aan de praktijk en dat sneller en flexibeler het aantal plekken verhoogd moet kunnen worden op vooraf bestemde locaties? Zo ja, hoe gaat u concreet invulling geven aan een dergelijk aanbod-volgt-vraag-beleid? Antwoord: Ja. Het inpassen van nieuwe parkeervoorzieningen voor fietsen in het gebied rondom CS is ruimtelijk en financieel een complex vraagstuk. Goede monitoring van de vraagaanbod-verhouding is daarbij essentieel. Het college sluit daarbij andere dan ruimtelijke
Registratienummer dienst: BS13/00786 Behandelaar: ir. O.J.M.K. Beugels, 010-4896446
raadsvergadering van: raadsstuk 0000
dd-mm-jjjj pagina 4
maatregelen niet uit. Recentelijk is bijvoorbeeld besloten om de gratis stallingsplekken in de ondergrondse fietsenstalling te voorzien van een fietsregistratiesysteem dat de benutting van de bestaande capaciteit aanzienlijk zal verhogen. Vraag 11: Ziet u in het licht van de stijgende vraag naar parkeerplekken kansen voor het handhaven van de inpandige bewaakte locatie in het Groot Handelsgebouw, indien gemeentelijke services (zoals het stallen van inbeslaggenomen fietsen) worden toegevoegd aan de bedrijfsactiviteiten? Zo nee, waarom niet? Antwoord: Nee. Een fietsenstalling dient bij voorkeur op een logische locatie dicht bij een fietsroute te liggen. De locatie in het Groot Handelsgebouw is na afronding van de werkzaamheden geen gunstige locatie voor een stalling vanwege de ligging ten opzichte van het busstation in de Conradstraat. Desondanks wordt de potentiële stallingscapaciteit van het Groot Handelsgebouw meegenomen in het onderzoek naar mogelijke uitbreiding van het fietsparkeerarsenaal in de toekomst. Het stallen van in beslag genomen fietsen in het Groot Handelsgebouw is daarbij niet aan de orde, omdat het college, zoals hiervoor bij vraag 7 aangegeven, geen uitzondering voor het gebied rond CS wil maken op het beleid van in beslag genomen fietsen. Burgemeester en Wethouders van Rotterdam, De secretaris,
De burgemeester,
W.A.J.J. Houtman, l.s.
H. Karakus, l.b.
Registratienummer dienst: BS13/00786 Behandelaar: ir. O.J.M.K. Beugels, 010-4896446
raadsvergadering van: raadsstuk 0000
dd-mm-jjjj pagina 5