Rotterdam, 23 augustus 2011.
Onderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van het raadslid mevrouw drs. M. Živanović (Leefbaar Rotterdam) over School Veiligheids Team. Aan de Gemeenteraad. Op 25 juli 2011 stelde het raadslid mevrouw drs. M. Živanović (Leefbaar Rotterdam) ons schriftelijke vragen over School Veiligheids Team. Inleidend wordt gesteld: “In Amsterdam hebben inmiddels vier scholen een School Veiligheids Team (SVT). Op deze scholen zijn een leerplichtambtenaar, de politie en jeugdzorg aanwezig. Er wordt nauw samengewerkt met de school. Het doel is om het verzuim te verminderen en de school veiliger te maken maar ook om (beginnende) problematiek aan te pakken. De aanpak lijkt te werken. Zo ziet de directeur van het NOVA College het verzuim teruglopen net als het aantal incidenten. Belangrijker is nog dat de school meer grip lijkt te hebben op de leerlingen. Ook buiten school. Zo is op één van de scholen onlangs melding gemaakt van een mogelijk ‘loverboy’ zaak. De invoering van een SVT kan het aantal incidenten, de overlast en de criminaliteit op Rotterdamse scholen aanzienlijk verminderen. Ik heb hier de volgende vragen over.” Hieronder volgen de vragen, de toelichting van mevrouw Živanović bij vraag 4 t/m 7 en onze beantwoording: Vraag 1: Bent u op de hoogte van deze aanpak en wat vindt u hiervan? Antwoord: Wij zijn op de hoogte van deze aanpak in Amsterdam. Naar aanleiding van een aantal schietincidenten in 2009 en de publicatie van de Staat van de Stad V, heeft het college van B en W in Amsterdam een preventieve Aanpak Intensivering Jeugd Zuidoost opgesteld. Het doel van de aanpak is om jeugdcriminaliteit in Amsterdam Zuidoost te verminderen en te voorkomen. Schoolveiligheidsteams maken onderdeel uit van deze aanpak.
D oc lo od
Daarnaast is Amsterdam op 1 maart 2011 begonnen met de aanpak van de Top 600 veelplegers tussen de 18 en 24 jaar. Deze aanpak is tevens gericht op de jongere broertjes van deze veelplegers, om te voorkomen dat zij het slechte voorbeeld volgen. Schoolverzuim wordt met voorrang aangepakt bij gezinnen achter de Top 600 en scholen die de grootste problemen hebben met onveiligheid worden geholpen met het verbeteren van de veiligheid. Schoolveiligheidsteams leveren daaraan een belangrijke bijdrage. Schoolveiligheidsteams nemen de taken van de school niet over, maar zij ondersteunen de school bij het in de praktijk brengen van het eigen beleid.
Registratienummer dienst: 11JOS20736 Behandelaar: M. van Wieringen, (010) 267 4547
raadsvergadering van: raadsstuk 0000
dd-mm-jjjj pagina 1
In Rotterdam hebben schoolverzuim en veiligheid op scholen een hoge prioriteit, maar worden op een andere manier dan in Amsterdam aangepakt (zie verder ons antwoord op vraag 2). Vraag 2: Welke (soortgelijke) aanpakken zijn er momenteel in Rotterdam? Antwoord: In Rotterdam pakken we schoolverzuim en veiligheid op scholen op de volgende manier aan: Schooluitval en -verzuim In het kader van het Rotterdams Onderwijsbeleid 2011-2014 is, samen met het onderwijsveld, een aantal initiatieven uitgewerkt om de schooluitval tegen te gaan en meer jongeren aan een startkwalificatie te helpen. Eén van deze initiatieven is het Pluspakket Leerplicht dat vanaf november 2010 is gestart op een aantal scholen voor voortgezet onderwijs (VO). Op deze scholen, waar sprake is van een bovengemiddelde verzuimproblematiek, wordt vanuit de dienst Jeugd, Onderwijs en Samenleving extra inzet vanuit leerplicht gepleegd. Dit houdt in dat er regelmatig leerplichtacties plaatsvinden op de school en dat de leerplichtambtenaar nog vaker aanwezig is op de school om de lijnen zo kort mogelijk te houden. Veiligheid op scholen Om de veiligheid in en rondom de scholen te verbeteren en te waarborgen, zijn op deelgemeentelijk niveau samenwerkingsverbanden gevormd met onder andere de deelgemeente, de dienst Jeugd, Onderwijs en Samenleving, RET, OM, politie en scholen voor voortgezet onderwijs. Binnen deze samenwerkingsverbanden zijn afspraken gemaakt over de taken en verantwoordelijkheden van eerder genoemde partijen om overlast, vandalisme en ander strafbaar gedrag te voorkomen en te bestrijden. Periodiek vindt overleg plaats, waar zaken aangaande veiligheid in en rond school besproken worden.
D oc lo od
Daarnaast wordt sinds 2001 ingezet op de veiligheid op scholen in het VO middels het programma Veilig Op School (VOS), waarbij vanaf begin 2010 is gekozen voor een nietvrijblijvende en integrale aanpak. Door scholen de processystematiek Veilig Rond en In School (VRIS) aan te reiken, worden scholen in de gelegenheid gesteld om planmatig aan veiligheid te werken. VRIS geeft inzicht in de actuele veiligheidssituatie op een school, maakt duidelijk hoe de veiligheid in en rond school kan worden verbeterd en wie daarvoor verantwoordelijk is. Het biedt scholen handvatten om op een gestructureerde manier aan veiligheid te werken. In de aanpak ligt de nadruk op preventie. Het doel van de aanpak is om samen met partijen als de gemeente, politie, openbaar vervoer en andere scholen te komen tot een veiligere school en schoolomgeving. De scholen die de maatregelen daadwerkelijk uitvoeren, worden gecertificeerd. Het certificaat geeft aan dat een school maximaal regie voert op de veiligheid rond en in school. Voorafgaand aan het certificeringstraject krijgen scholen een ondersteuningstraject aangeboden. Adviseurs van onderwijsadviesbureau KPCgroep en het Nederlands Jeugd Instituut voorzien scholen van advies met betrekking tot het implementeren van de VRIS-methodiek. Inmiddels zijn drie VO-locaties gecertificeerd. Daarnaast nemen op dit moment 40 VOlocaties deel aan het ondersteuningstraject. De verwachting is dat deze locaties eind 2011/begin 2012 worden gecertificeerd op veiligheid. Vraag 3:
Registratienummer dienst: 11JOS20736 Behandelaar: M. van Wieringen, (010) 267 4547
raadsvergadering van: raadsstuk 0000
dd-mm-jjjj pagina 2
Bent u van plan de SVT’s ook in Rotterdam in te voeren? Zo nee, waarom niet? Zo ja, per wanneer kan er in Rotterdam sprake zijn van SVT’s op scholen? Antwoord: Wij zijn van mening dat bovengenoemde ondersteunende maatregelen afdoende zijn en zien geen noodzaak tot het invoeren van schoolveiligheidsteams. Vervolgens stelt mevrouw Živanović: “Leerlingen die zich ernstig misdragen zouden wat Leefbaar Rotterdam betreft naar een tuchtschool kunnen worden gestuurd. Leefbaar heeft al in 2004 het belang van tuchtscholen benadrukt. De motie van Leefbaar Rotterdam is toen met succes aangenomen. Aan deze motie is geen uitvoering gegeven. In Rotterdam hebben we slechts wijkscholen en die berusten op een heel ander principe. Het is een plek waar jongeren die door persoonlijke problemen niet werken of studeren geholpen worden om problemen op te lossen. Dit gebeurd op een heel vrijblijvende manier. Zo blijkt ook uit een verslag van RTV Rijnmond van 21 juni 2011. Jongeren kunnen binnenkomen wanneer zij willen, kunnen lessen die zij zelf willen volgen en dat in eigen tempo. De kosten van de school zijn 14.000 euro per leerling per jaar. Om goed door te stromen naar regulier onderwijs zou deze kinderen wat Leefbaar Rotterdam betreft juist structuur, regelmaat en discipline aangeleerd moeten worden.” Vraag 4: Zijn er momenteel tuchtscholen in Rotterdam en zo nee, wanneer bent u van plan daarmee te starten? Antwoord: Op 29 april 2004 heeft uw raad de motie De Waal/Kriens (2004-1803) aangenomen, waarin wordt verzocht om met ingang van het schooljaar 2004-2005 een Rotterdamse tuchtschool op te richten. Het college heeft hier uitvoering aan gegeven middels de uitwerking van de vier onderstaande initiatieven: 1. de realisatie van 84 zogenoemde zware opvangplaatsen in de onderwijsopvangvoorzieningen voortgezet onderwijs (OOVR); 2. de start van het Educatief Centrum met 84 plaatsen; 3. de uitbreiding van het speciaal onderwijs voor kinderen met ernstige gedragsstoornissen met 300 plaatsen; 4. de start van opvangvoorziening De Nieuwe Kans met 32 intensieve plaatsen voor jongeren van 18 jaar en ouder met een meervoudige problematiek op meerdere leefgebieden die meer dan één jaar geen onderwijs volgen of reguliere arbeid verrichten. U ontving hierover in mei 2005 een voortgangsbericht en in april 2006 bent u met een brief geïnformeerd over de voortgang van de uitwerking. Tijdens de raadsvergadering van 22 mei 2008 heeft uw raad ingestemd met de afdoening van de motie. Vraag 5: Worden wijkscholen gezien als alternatief voor tuchtscholen?
D oc lo od
Antwoord: De wijkschool is bedoeld voor jongeren tot 23 jaar zonder startkwalificatie, baan of opleiding. De jongeren worden op de wijkschool ondersteund bij het oplossen van hun persoonlijke problemen, waardoor ze weer toekomen aan leren en (vooral ook)
Registratienummer dienst: 11JOS20736 Behandelaar: M. van Wieringen, (010) 267 4547
raadsvergadering van: raadsstuk 0000
dd-mm-jjjj pagina 3
werkervaring opdoen. De wijkschool is bedoeld om jongeren met complexe problemen, door een vergaand geïntegreerde aanpak van zorg, onderwijs en werk, klaar te stomen voor het reguliere mbo niveau 2 (startkwalificatie) en/of voor te bereiden op de arbeidsmarkt. Wijkscholen worden dan ook niet gezien als alternatief voor tuchtscholen. Vraag 6: Wat zijn tot dusver de resultaten van de wijkschool? Antwoord: De wijkscholen Feijenoord en Noord bestaan ruim twee jaar. Gedurende deze periode heeft universitair onderzoeksinstituut TIER/Centraal Plan Bureau een kwantitatiefevaluatief onderzoek gedaan en in concept gereed gemaakt. Binnenkort zal ons college u hierover informeren. Voor de volledigheid volgen hierbij ook de resultaten van de initiatieven die zijn uitgewerkt vanwege de motie betreffende de oprichting van een Rotterdamse tuchtschool: De primaire doelgroep van de OOVR bestaat uit leerlingen met gedragsstoornissen en gedragsproblemen. Daarbij zijn enerzijds hun onderwijsresultaten en schoolloopbaan in gevaar en wordt anderzijds het onderwijsleerklimaat op scholen verstoord. Het doel van de OOVR is het binnen zes maanden terugleiden van deze leerlingen naar het reguliere voortgezet onderwijs. In schooljaar 2009-2010 werden 257 leerlingen op de OOVR geplaatst met een gemiddelde verblijfsduur van 16 weken. Op alle locaties van de OOVR is in het schooljaar 2009-2010 geïnvesteerd in het verder versterken van het programma. Naast het onderwijsprogramma is veel aandacht besteed aan de invulling van vrije tijd door leerlingen en aan de verdere ontwikkeling van de gedragstraining.
D oc lo od
Na evaluatie van het project De Nieuwe Kans is gebleken dat de doelgroepjongeren voldoende worden bereikt en dat het project een meerwaarde heeft ten opzichte van bestaande jeugdzorgvoorzieningen. Het initiatief slaagt er volgens staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten - Hyllner als enige van negen pilots in om de moeilijkste groepen schoolverlaters en werkloze jongeren te bereiken. Op dit moment zijn er ongeveer 100 jongeren in verschillende trajecten, waarvan zo’n 87 procent in aanraking is geweest met politie of justitie, in een justitiële jeugdinrichting heeft gezeten of een vervangende straf heeft gehad. Bij De Nieuwe Kans ligt de recidive op 10 procent, hetgeen vergeleken met justitiële jeugdinrichtingen laag is. Het doel van De Nieuwe Kans is om deze harde kern van uitvallers weer terug te leiden naar school, een stage of werk. De duur van de trajecten variëren per individu en kunnen verschillen van drie maanden tot een jaar of langer. Met behulp van structurele financiering van het Rijk vanaf 2012 wordt de Nieuwe Kans verder uitgebouwd en wordt de methodiek doorontwikkeld.
Inmiddels is het Educatief Centrum uitgegroeid tot een opzichzelfstaand opleidings- en trainingscentrum met zes leer-/werkbedrijven en 4 onderwijsvoorzieningen. Het Educatief Centrum biedt in totaal plaats aan 120 leerlingen in de leeftijd van 12 tot 20 jaar. Het onderwijsarrangement van het Educatief Centrum bestaat uit 4 segmenten, te weten: - Onderwijs-zorggroep, een voorziening voor leerlingen (12 t/m 15 jaar) al dan niet in bezit van een cluster 4 beschikking en een zeer grote zorgbehoefte; - Herstart, een voorziening voor leerplichtige leerlingen (12 t/m 18 jaar) die om diverse redenen langdurig thuiszitten;
Registratienummer dienst: 11JOS20736 Behandelaar: M. van Wieringen, (010) 267 4547
raadsvergadering van: raadsstuk 0000
dd-mm-jjjj pagina 4
-
LeerWerkTraject, een voorziening voor leerlingen (15 t/m 20 jaar) in bezit van een cluster 4 beschikking of Op De Rails indicatie, waar gewerkt wordt volgens het transitiemodel, met als doel terugkeer naar het regulier onderwijs; - Traject Arbeidstoeleiding, een voorziening voor leerlingen (18 t/m 20 jaar) in bezit van een cluster 4 beschikking waar gewerkt wordt volgens het transitiemodel en met als doel een duurzame plaats op de arbeidsmarkt. De jongeren verblijven gedurende de dag van gemiddeld 7 uur in het Centrum en hebben slechts 6 weken per jaar vakantie (i.p.v. 12). Deze regeling voorkomt dat jongeren onnodig veel vrije tijd doorbrengen op straat. Dit reduceert de kans op ongewenst gedrag. Vraag 7: Wat vindt u van het idee om SVT’s gecombineerd met het plaatsen van onhandelbare kinderen op een tuchtschool in Rotterdam in te voeren? Graag een uitgebreide toelichting. Antwoord: De bestaande structuren, genoemd in ons antwoord op vraag 4, zijn voldoende om onhandelbare jongeren (tijdelijk) op te vangen. Wij zien geen noodzaak tot het invoeren van schoolveiligheidsteams, omdat wij van mening zijn dat de ondersteunende maatregelen, genoemd in het antwoord op vraag 2, afdoende zijn. Burgemeester en Wethouders van Rotterdam,
D oc lo od
De secretaris,
De burgemeester,
W. Hoogendoorn, l.s.
A. Aboutaleb
Registratienummer dienst: 11JOS20736 Behandelaar: M. van Wieringen, (010) 267 4547
raadsvergadering van: raadsstuk 0000
dd-mm-jjjj pagina 5