Oefenexamen Verkeersrecht en OVS
NIBE-SVV,maarti 2013
Verkeersrecht en OVS
1.
Wat houdt een verkeersverzekering in? Licht uw antwoord toe.
2.
Op een provinciale weg komt Claudia met haar auto op de weghelft van het tegemoetkomend verkeer terecht. Ze komt in aanraking met de tegemoetkomende auto van Michiel. Welke vraag moet een schadebehandelaar stellen om de aansprakelijkheid vast te stellen en waarom?
3.
Anna staat op het punt te bevallen. Peter rijdt Anna met de auto naar het ziekenhuis. Om snel bij het ziekenhuis te zijn, rijdt Peter met hoge snelheid en verleent GEEN voorrang aan automobilist John. Zijn de persoonlijke omstandigheden van Peter van invloed op de civielrechtelijke schuldverdeling? Motiveer uw antwoord.
4.
De heer De Groot is oud en hij heeft last van zijn knie. Hij durft NIET meer met de auto te rijden. Daarom rijdt hij altijd met de fiets. Het fietsen gaat ook NIET zo makkelijk meer. Op een overzichtelijke kruising reageert hij laat op de auto van Kees, die van links komt. De auto van Kees raakt de fiets heel zacht. De heer de Groot valt. Doordat hij al bestaande knieklachten had, heeft hij door de aanrijding nu blijvend letsel aan zijn knieën overgehouden. De heer De Groot vordert de volledige letselschade. Hoe oordeelt een rechter over het causaal verband met de daaruit voortvloeiende schade? Motiveer uw antwoord en betrek hierin de aard van de geschonden norm.
5.
Op een mistige najaarsavond, rond 20.00 uur in het centrum van Rotterdam, wil de bejaarde Jan de straat oversteken, zonder dat daar ter plekke bijzondere voorzieningen voor zijn. Door de mist is het zicht slecht en er is sprake van opkomende gladheid. Een passerende automobilist ziet Jan op het laatste moment. Hij remt nog wel, maar glijdt door en raakt Jan, terwijl deze net de rijbaan betreedt. Jan valt daardoor en breekt zijn heup. De automobilist stelt dat hij slechts 40 km per uur reed. Jan verklaart dat hij de auto helemaal NIET gezien of gehoord heeft. Beoordeel de schuldvraag van de vordering van de persoonlijke schade van Jan.
6.
Gerard rijdt met zijn auto en met een snelheid van 50 km per uur langs een winkelcentrum. Even verderop is een fietsoversteekplaats. De 17-jarige Jennifer maakt daar GEEN gebruik van. Zij fietst door een smal pad tussen de zeer lage struiken de weg over. Een aanrijding met de auto Gerard is het gevolg. De auto van Gerard is WA-verzekerd en hij spreekt Jennifer voor de opgelopen schade aan. Jennifer heeft een AVP-verzekering. Heeft de vordering van Gerard kans van slagen? Motiveer uw antwoord.
© NIBE-SVV, maart 2013
2
Verkeersrecht en OVS
7.
Paula rijdt ’s avonds op de fiets naar huis over het onverlichte fietspad. De verlichting van haar fiets werkt NIET. Door een gat in het fietspad verliest Paula de macht over haar fiets en valt. Zij loopt hierbij letsel op en stelt de wegbeheerder hiervoor aansprakelijk. Hoe moet deze claim beoordeeld worden? Motiveer uw antwoord.
8.
Patricia rijdt op een zonnige dag binnen de bebouwde kom met een snelheid van 40 km per uur. Op een gegeven moment springt, vlak voor haar auto, een grote loslopende hond uit de struiken. Patricia schrikt, zij wijkt meteen uit en botst tegen een andere rijdende auto aan. De eigenaar van de hond blijft onbekend. Wordt deze handeling aan Patricia toegerekend? Motiveer uw antwoord.
9.
Het is nacht en Karel heeft op een provinciale weg problemen met zijn rechter voorwiel. Hij besluit zijn aanhangwagen los te koppelen midden op de weg en zijn auto aan de kant te zetten. Op dat moment rijdt Denise met haar auto tegen de onverlichte aanhangwagen aan. Welke vuistregel geldt in dit geval voor wat betreft de beoordeling van de schuldvraag?
10.
Op een groot stuk privé-land waar zich een aantal wegen bevindt, vindt een aanrijding tussen twee auto’s plaats. Zijn de WVW en RVV van toepassing voor het bepalen van de schuldvraag? Motiveer uw antwoord.
© NIBE-SVV, maart 2013
3
Verkeersrecht en OVS
11.
Paul nadert met zijn auto een verkeersplein. Joris haalt met zijn auto Paul rechts in. Paul ziet dit NIET en voegt in naar rechts. Het komt tot een aanrijding. De auto’s van zowel Joris als Paul lopen schade op.
Bespreek de schuldvraag, waarbij zowel het verkeersgedrag van Joris als van Paul wordt besproken.
© NIBE-SVV, maart 2013
4
Verkeersrecht en OVS
12.
Op een onoverzichtelijke hoek van een parkeerterrein rijdt Floris met forse snelheid door de bocht. Twee parkeervakken vanuit de hoek verlaat Hanneke met haar Ford Ka de parkeerplaats en komt in botsing met de auto van Floris. Uit het politierapport en getuigenverklaringen komt vast te staan dat Hanneke op het moment van uitparkeren de aankomende Floris NIET kon waarnemen. Floris stelt de WA-verzekeraar van Hanneke aansprakelijk op grond van art. 54 RVV.
Beoordeel de schuldvraag.
13.
Gerard rijdt achter een vrachtwagen. De vrachtwagen rijdt naar links om vervolgens rechtsaf te slaan. Gerard denkt dat de vrachtwagen linksaf wil slaan en haalt de vrachtwagen rechts in. Een aanrijding is het gevolg. Richting werd door de vrachtwagen NIET aangegeven. Bespreek de schuldvraag.
14.
Kim rijdt in haar auto op een voorrangsweg en nadert een kruising. Kim ziet vanuit een zijstraat Tom aanrijden op zijn motor met een hoge snelheid. Doordat Tom met hoge snelheid aan komt rijden, schrikt Kim en wijkt uit omdat ze denkt dat Tom zonder te stoppen de kruising op rijdt. Hierdoor komt ze tegen een lantaarnpaal terecht. De gemeente is de eigenaar van de beschadigde paal en stelt Kim aansprakelijk. Na het ongeval blijkt dat Tom wel degelijk voorrang wilde verlenen en ook tijdig voor de haaientanden tot stilstand kwam. Hoe beoordeelt u de schuldverdeling tussen Kim en Tom? Motiveer uw antwoord.
15.
Harrie rijdt binnen de bebouwde kom met zijn bromfiets tussen de geparkeerd staande auto’s de weg op. Mark schrikt daar enorm van en gaat boven op zijn rem staan. Karel rijdt achter de auto van Mark en is volkomen verrast door de remmanoeuvre van zijn voorganger. Zijn auto komt in botsing met de auto van Mark. Bespreek de schuldvraag. Motiveer uw antwoord.
© NIBE-SVV, maart 2013
5
Verkeersrecht en OVS
16.
Elize krijgt om 23.00 uur onverwacht een ernstige storing aan de motor van haar auto, waardoor zij NIET verder kan rijden. Met de hulpdienst van haar garage spreekt zij af dat haar gestrande auto de volgende ochtend opgehaald wordt. Zij kan dus weinig anders doen dan met een taxi naar huis gaan en de auto onverlicht achterlaten. De auto staat buiten de bebouwde kom op een tweebaans provinciale weg. Elize probeert zo goed mogelijk haar auto in de berm te duwen. Door omstandigheden ter plekke (bomen en greppel) staat de auto toch nog net een paar centimeter op de rijbaan. Rond 05.00 uur botst er een passerende auto tegen de achterzijde van de auto. Geef vier (en niet meer dan vier) factoren die bij de beoordeling van de schuldvraag een rol spelen.
17.
Bij regenachtig weer slipt Karel met zijn motorfiets. Achteraf wordt aangetoond dat hij is geslipt door een plas olie op het wegdek, die zich met het regenwater heeft vermengd. Hierdoor raakt Karel een auto die voor hem staat. Heeft Karel schuld aan het veroorzaken van de schade aan de auto? Motiveer uw antwoord.
18.
Roel is betrokken bij een kettingbotsing van in totaal vier voertuigen. Hij was de voorste partij en stond stil voor een rood verkeerslicht. De drie voertuigen achter hem geven elkaar de schuld voor het ontstaan van de aanrijding. De achterste twee voertuigen zijn verzekerd bij een bij het Verbond aangesloten WAM-verzekeraar. Drie voertuigen zijn WA verzekerd. Het voertuig direct achter Roel heeft een buitenlands kenteken. Kan Roel een beroep doen op de bedrijfsregeling Schaderegeling Schuldloze Derde? Motiveer uw antwoord.
19.
Marcel staat te wachten voor het rode verkeerslicht. Zijn auto wordt van achter aangereden door Peter. Achter Peter reed Wim. Wim botst tegen de auto van Peter. Er is een discussie over de schuldvraag tussen Peter en Wim. Marcel heeft last van zijn nek en gaat daarom naar het ziekenhuis. De verzekeraar van Peter regelt de schade met Marcel en gaat daarna de gedane uitkering verrekenen met de verzekeraar van Wim. De schade aan het voertuig van Marcel kan verrekend worden op grond van de Bedrijfsregeling Schaderegeling Schuldloze Derde. Geef voor onderstaande schadeposten a t/m c aan of dat ook geldt. Motiveer uw antwoord. a. NIET door de zorgverzekeraar gedekte ziektekosten. b. Expertisekosten gemaakt door de verzekeraar van Peter. c. Behandelingskosten van de verzekeraar van Peter.
© NIBE-SVV, maart 2013
6
Verkeersrecht en OVS
20.
Frans rijdt bijna NOOIT in zijn auto. Daarom heeft hij besloten om zijn auto NIET te verzekeren tegen wettelijke aansprakelijkheid. Omdat hij op een dag een belangrijke afspraak heeft, besluit hij toch de auto te gebruiken. Frans heeft haast en nadert met zeer hoge snelheid een kruising. Hij botst midden op de kruising tegen de auto van Michel die van links kwam. Isabel rijdt met haar auto vlak achter Michel en rijdt achterop de auto van Michel. Sandra heeft als inzittende in de auto van Michel letsel opgelopen. Kan Sandra een beroep doen op de bedrijfsregeling Schaderegeling Schuldloze Derde? Motiveer uw antwoord en ga ervan uit dat Michel en Isabel wel een WAM-verzekering hebben.
21.
Wat is er in de OVS geregeld om het doel van efficiënte schaderegeling te bereiken?
22.
Wat verstaat de OVS onder het begrip “schade”?
23.
Susan komt van de Beeklaan en rijdt in haar auto rechtsaf de Slootdreef op. Mike komt met zijn auto met aanhanger van de Slootdreef en vervolgt zijn weg rechtdoor. Mike houdt onvoldoende afstand en rijdt achterop Susan. Beide verzekeraars zijn aangesloten bij de OVS.
Valt deze aanrijding onder de OVS? Zo ja, onder welk artikel en waarom? Zo nee, waarom niet?
© NIBE-SVV, maart 2013
7
Verkeersrecht en OVS
24.
Imke heeft haar auto langs de weg geparkeerd. Zij opent haar portier en stapt uit. Vervolgens loopt ze naar de achterbak van de auto om de boodschappen te kunnen uitladen, maar ze vergeet het autoportier te sluiten. Enige seconden later komt Ruud op zijn bromfiets met hoge snelheid aanrijden. Hij kijkt voortdurend achterom om vooral NIETS te missen van het gesprek met zijn vriendin Bianca, die achterop zit. Ruud botst tegen het openstaande autoportier. Alleen Imkes auto is casco verzekerd. De verzekeraars zijn aangesloten bij de OVS. Is de OVS van toepassing? Zo ja, welk artikel is van toepassing en hoe wordt de schade afgewikkeld? Zo nee, waarom niet?
25.
Wat zijn de drie OVS-bevoegdheden van de Geschillencommissie Schadeverzekeraars?
© NIBE-SVV, maart 2013
8
Verkeersrecht en OVS
CORRECTIEMODEL
1.
Een verkeersverzekering is een verzekering, die bij een verkeersongeval aan zijn verzekerde een uitkering moet garanderen. 1 punt Bij een dergelijke verzekering spelen begrippen als onrechtmatigheid en schuld geen rol meer. 1 punt
2.
Waarom is Claudia op dat moment en onder de toen voor Claudia kenbare omstandigheden op de andere weghelft terechtgekomen (persoonlijk aspect). 1 punt De gedraging is de oorzaak van de aanrijding. 1 punt De aanrijding zelf is geen onrechtmatige daad (onpersoonlijk aspect). 1 punt
3.
Nee. 0 punten Bij de civielrechtelijke schuldverdeling wordt geen rekening gehouden met het subjectieve aspect. 2 punten Als hier wel rekening mee zou worden gehouden dan zou dit tot een onredelijk resultaat leiden. 2 punten
4.
Er zal een ruime toerekening voor de schadeposten plaatsvinden, omdat een verkeersen veiligheidsnorm is overtreden, zeker nu de schade in verband met de gezondheid van een andere verkeersdeelnemer wordt gebracht. 2 punten Ook schade die ontstaan is op een wijze die buiten de lijn der verwachtingen ligt, kan aan de automobilist worden toegerekend. 1 punt Deze normen zijn namelijk in het leven geroepen om bescherming te bieden. 1 punt
5.
(Artikel 185 WVW is van toepassing). Er is geen sprake van overmacht aan de kant van de automobilist, zeker nu hij een snelheid van 50 km/uur in de binnenstad van Rotterdam bij mist aanhield. 1 punt De fout van het slachtoffer was NIET zo onwaarschijnlijk dat de bestuurder hier redelijkerwijs geen rekening mee behoefde te houden. 1 punt Evenmin kan gesproken worden over grove roekeloosheid aan de kant van Jan. 1 punt Volgens artikel 6:101 BW kan mogelijk wel een beroep op eigen schuld worden gedaan. 1 punt Jan kan minimaal 50% van zijn schade claimen op grond van jurisprudentie. 1 punt Vervolgens staat het de rechter vrij op grond van billijkheid een correctie aan te brengen (het letsel van het slachtoffer kan hiervoor reden zijn). Vermoedelijk resteert een klein deel eigen schuld bij Jan.1 punt
© NIBE-SVV, maart 2013
9
Verkeersrecht en OVS
6.
Er is hier sprake van een aanrijding tussen gemotoriseerd en niet gemotoriseerd verkeer (artikel 185). Er is geen sprake van overmacht of grove roekeloosheid 0 punten want er is op die plek overstekend verkeer te verwachten. 1 punt De 50-100% regels gelden niet in de reflexwerking (zij reflecteren niet). 1 punt Er zal een afweging gemaakt moeten worden van de wederzijds gemaakte fouten: het zomaar de weg over te steken 0 punten zonder voorrang te verlenen tegenover een niet voldoende anticiperen op een mogelijke situatie. 2 punten De fout van Jennifer zal groter zijn. 0 punten Betriebsgefahr zal ook in het nadeel van Gerard uitgelegd worden, de AVP-verzekering in zijn voordeel. 1 punt Een klein deel van zijn schade zal hij zelf moeten dragen.1 punt
7.
In principe is de wegbeheerder risicoaansprakelijk voor gebreken aan de weg. 1 punt Hierbij is van belang of de wegbeheerder de tijd heeft gehad tussen het ontstaan van het gebrek en moment van de schade om het gebrek op te heffen. 1 punt De aansprakelijkheid geldt tegenover het verkeer dat de normale voorzichtigheid in acht neemt. 1 punt Nu Paula zonder verlichting reed, is een beroep op (gedeeltelijk) eigen schuld mogelijk.1 punt
8.
Ook al hebben automobilisten vaak de neiging om contact met een levend lichaam te vermijden en bevindt Patricia zich hier in een noodsituatie, dan nog zal een dergelijke gedraging haar worden toegerekend. 3 punten
9.
Bij aanrijdingen met een onverlicht obstakel krijgt de eigenaar/bestuurder van het obstakel eerder en meer schuld toebedeeld dan degene die daarmee in botsing komt. 3 punten
10.
De WVW en het RVV zijn weliswaar formeel slechts van toepassing op openbare wegen. 1 punt De vraag of een weg al dan niet openbaar is, speelt civielrechtelijk nauwelijks een rol. 1 punt Ook buiten openbare wegen gelden, naar analogie en aangepast aan de bijzondere omstandigheden, de WVW en RVV. 1 punt
11.
Paul is volledig aansprakelijk voor de schade van Joris, omdat hij bij het wisselen van rijbaan het naast hem of kort achter hem rijdende verkeer geen voorrang heeft verleend. 1 punt Joris maakt geen verkeersfout. Vlak voor of op een verkeersplein mag rechts ingehaald worden. 1 punt
© NIBE-SVV, maart 2013
10
Verkeersrecht en OVS
12.
In dit geval treft Hanneke waarschijnlijk geen verwijt. Een bijzondere manoeuvre levert niet zonder meer aansprakelijkheid op. 3 punten Floris heeft Hanneke door zijn rijgedrag de mogelijkheid ontnomen passend te reageren.
13.
De bestuurder van de vrachtwagen heeft schuld. Dat het voor hem onmogelijk is om rechts voor te sorteren, ontheft hem niet van zijn verplichting om Gerard als rechtdoorgaand verkeer voor te laten gaan. 1 punt Gerard heeft schuld. Hij mag niet aannemen dat de vrachtwagen linksaf zal slaan. De vrachtwagen heeft immers geen richting naar links aangegeven. 2 punten Met vraagtekenrijden van een vrachtwagen moet rekening worden gehouden. 1 punt Deze schade moet op basis van een schuldverdeling geregeld worden. 1 punt
14.
Kim had achteraf bezien misschien anders kunnen reageren. De tijd die daarvoor ter beschikking staat is vaak te kort. 1 punt Er is hier sprake van een noodsituatie. Kim kan een beroep doen op error in extremis. 1 punt Indien Kim op een juiste wijze heeft gereden zal haar schuld wegvallen tegen die van Tom. 1 punt Door zijn wijze van rijden voldoet Tom overigens niet aan zijn voorrangsverplichting. 1 punt
15.
Harrie maakt een verkeersfout en heeft in ieder geval schuld aan de aanrijding tussen Mark en Karel. 1 punt In de praktijk zal Karel of vrijuit gaan of schuldig worden geacht, dit afhankelijk van de omstandigheden van het geval. 1 punt Onvoldoende afstand houden is één van de fouten die zich in het verkeer het meeste voordoen, kop-staartbotsingen zijn te verwachten als een bestuurder tot plotseling remmen gedwongen wordt. 1 punt
16.
Let op: vier gevraagd! 4 punten (4 x 1 punt) De weersomstandigheden. Hoe heeft Elize gewaarschuwd? De verlichting ter plaatse. De snelheid van de aanrijder. De verlichting van de aanrijder. De verkeersdrukte. De aard van de weg. Het tijdstip van de aanrijding. Correctievoorschrift: alleen de eerste vier gegeven antwoorden van de kandidaat goed rekenen.
17.
Omdat het bewijs van strikt plaatselijke en onverwachte extreme 1 punt gladheid is geleverd, 1 punt heeft Karel geen schuld. 2 punten
© NIBE-SVV, maart 2013
11
Verkeersrecht en OVS
18.
Ja. 0 punten Op Roel rust geen verdenking dat hij heeft bijgedragen aan het ontstaan van het ongeval. 1 punt Dat een van de voertuigen een buitenlands kenteken heeft, doet niet ter zake zolang er maar minimaal twee WAM-verzekeraars, die bij het Verbond zijn aangesloten, bij betrokken zijn. 2 punten Er is sprake van een schuldvraagdiscussie 1 punt Roel is de benadeelde zelf. 1 punt
19
a. b.
c.
Ja, 0 punten naast de materiële schade valt ook letselschade onder deze regeling. 1 punt Ja, 0 punten ook de door de regelende verzekeraar gemaakte kosten kunnen meegenomen worden bij de onderlinge verrekening. 1 punt De interne behandelingskosten vallen nadrukkelijk niet onder de participatie. Externe behandelingskosten wel. 2 punten
20.
Ja. 0 punten Er zijn drie auto’s betrokken bij de aanrijding. Nu er naast de onverzekerde auto twee betrokken auto’s in de zin van de bedrijfsregeling zijn, kan Sandra een beroep op de bedrijfsregeling Schaderegeling Schuldloze Derde doen. 2 punten
21.
De meest voorkomende botsingssituaties zijn beschreven en gestandaardiseerd. 1 punt De vergoedingsplicht van een schade die onder de OVS valt rust, ongeacht de schuldvraag, op één van de betrokken verzekeraars. 1 punt De betrokken verzekeraars hebben afstand gedaan van regres.1 punt
22.
De door een verzekeraar op grond van een cascoverzekering uitgekeerde schade, met uitzondering van extra uitkeringen op grond van bijvoorbeeld nieuwwaarderegelingen die de werkelijk geleden schade te boven gaan. 1 punt Daarnaast valt onder dit begrip de cascoschade die is veroorzaakt door het vóór of na de botsing nog in aanraking komen met een voetganger, een fiets, een dier of enig andere zaak 1 punt onder het begrip valt ook de cascobetaling onder een speciale verzekering van een aanhangwagen of caravan, mits de aanhangwagen of caravan is gekoppeld aan het motorrijtuig.1 punt
23.
Ja. 0 punten Deze aanrijding valt onder artikel 2 van de OVS. 1 punt Susan en Mike komen van andere richtingen de kruising opgereden. 1 punt De aanhanger van Mike bevindt zich nog op de kruising. 1 punt
© NIBE-SVV, maart 2013
12
Verkeersrecht en OVS
24.
Ja. 0 punten Conform artikel 1 OVS (botsing van een rijdend motorrijtuig met een opengaand dan wel geopend portier) moet de cascoverzekeraar van Imke afzien van regres op de WAverzekeraar van Ruud. 3 punten
25.
De commissie heeft de bevoegdheid een bindend advies te geven in een geschil over de toepassing van de OVS. 1 punt De commissie heeft de bevoegdheid om in haar beslissing de door partijen aangevoerde gronden aan te vullen. 1 punt De commissie heeft de bevoegdheid een ander artikel van toepassing te verklaren dan door partijen naar voren is gebracht. 1 punt
© NIBE-SVV, maart 2013
13