NIBUD JAARVERSLAG 2011: JEUGD CENTRAAL 2011 was een jaar waarin de jeugd centraal stond. Op verschillende manieren hebben we laten blijken dat al op jonge leeftijd leren omgaan met geld belangrijk is voor de rest van het leven. Zeker in crisistijden is het belangrijk om grip te hebben op je geld, om overzicht te hebben over je inkomsten en uitgaven. Het aantal schuldenaren en het aantal mensen met een betalingsachterstand groeit hard. Uiteraard heeft het Nibud ook daarop ingespeeld. Een korte terugblik op 2011 met de belangrijkste activiteiten.
Financiële opvoeding ultieme preventie Uit onze onderzoeken blijkt voortdurend dat jong geleerd is oud gedaan. De ultieme preventie is en blijft financiële opvoeding van jongeren. Vorig jaar heeft het Nibud daar heel veel aan gedaan. De eerstverantwoordelijke voor de financiële opvoeding zijn de ouders. We hebben in 2011 het financiële opvoedboek Goed met geld uitgebracht, een samenwerking van Nibud, Erica Verdegaal en Marieke Henselmans. De kennis van drie goeroes in financiële opvoering, gebundeld in een opvoedboek.
Scholierensite ontwikkeld Voor de jeugd zelf hebben we vorig jaar de scholierensite geïntroduceerd, gericht op de scholieren zelf. De meeste jongeren – van middelbareschoolleeftijd – die informatie bij ons zoeken, doen dat vaak via school of tijdens het huiswerk maken. De scholierensite speelt daarop in: met duidelijke links voor ouders, maar ook voor leerkrachten. Het Nibud komt altijd wel ergens in de schoolopleiding voorbij en scholieren komen altijd wel bij het Nibud terecht om informatie te zoeken. De site is te benaderen via www.nibud.nl/scholieren. We werkten ook al een tijdje samen met www.scholieren.com, de plek waar elke scholier komt. We vervullen een rol op hun forum en er staat regelmatig iets op die site dat weer linkt naar de scholierensite. Zo kunnen we ook rechtstreeks voor jongeren iets doen waarin we onze belangrijkste speerpunten uitleggen, zoals geldzaken, inkomsten, uitgaven, sparen, lenen en schulden. En als je 18 wordt en niet goed weet wat je dan moet doen: ons boekje Voor boven de 18 is geheel vernieuwd.
Geldexamen voor de basisschool Samen met Deloitte en Thieme Meulenhof heeft het Nibud in 2011 het Nibud-Geldexamen ontwikkeld, een reeks van acht lessen voor groep 7/8 van het basisonderwijs die wordt afgesloten met een Geldexamen. Prinses Maxima reikte in juni 2011 de eerste diploma’s uit. Gerjoke Wilmink, directeur Nibud: ‘Eigenlijk zou het onderwijs een permanente rol moeten hebben in het leren omgaan met geld, maar het is moeilijk dat structureel het onderwijs in te krijgen. We zijn al jaren geleden begonnen met lespakketten voor alle typen onderwijs. Maar financieel onderwijs zou integraal opgenomen moeten worden in de bestaande vakken, bijvoorbeeld in het rekenonderwijs op de basisschool. Het Geldexamen is een mooie tussenstap. Het werkt toe naar een examen – net als het verkeersexamen. En dat laatste vinden we trouwens heel normaal. Op de drempel van het leven als middelbare scholier is het belangrijk dat kinderen meer bagage hebben: hoe moeten ze omgaan met de eigen verantwoordelijkheid die ze ineens krijgen.’ Uit onderzoek onder directeuren van het basisonderwijs blijkt dat ook zij het belangrijk vinden daaraan aandacht te besteden maar dat het gezien het drukke programma lastig is om te doen. Zo’n Geldexamen is een manier om het gemakkelijker te maken.
En nog meer voor het onderwijs Er gebeurde in 2011 meer voor het onderwijs. Zo was er de première Uitv€rkocht van Klassekunst, een dramavoorstelling over geld voor het voortgezet onderwijs. Ook verscheen een speciaal gratis magazine
NIBUD JAARVERSLAG 2011: JEUGD CENTRAAL
voor mbo-docenten, mogelijk gemaakt door Delta Lloyd Groep Foundation. Eén op de zes mbo-studenten leent op dit moment geld en gemiddeld hebben zij 1.265 euro schuld. Het Nibud maakt zich grote zorgen om deze groep kwetsbare jongeren. Het magazine bleek waanzinnig populair, we waren er zo doorheen. En we hebben weer een Nibud Scholierenonderzoek gedaan. Ook daaruit bleek opnieuw dat het belangrijk is bij het grip krijgen op geld met de jeugd te beginnen.
Meneer Beer voorgelezen Tijdens de Week van het Geld is rond het voorleesboekje Meneer Beer in Almere een groot project opgezet. Alle kinderen uit groep 3 kregen het boekje en er is samen met een poppentheater een film over gemaakt, die op school te gebruiken is. Volgens de docenten is het mooie van dit project dat het thuisfront eraan is gekoppeld. Het gaat over omgaan met geld en daarover praten, en de ouders worden erbij betrokken omdat je het voorleesboekje mee naar huis neemt. Bovendien blijkt het voor leesonderwijs erg goed. Die combinatie maakt het voor scholen aantrekkelijk om hiermee aan de slag te gaan.
Bezuinig samen Naast de jeugd had in 2011 natuurlijk ook de crisis onze aandacht. We hebben samen met Stimulansz het congres Bezuinig samen georganiseerd. Daar lieten we gemeenten zien wat de bezuinigingen betekenen en hoe deze doorwerken op hun beleid. We hebben doorgerekend wat het voorgenomen beleid betekent voor het armoedebeleid (minima-effectrapportage, MER). Dat doen we normaal altijd met bestaand beleid. Wat betekent de stapeling van beleid? Van de uitkomsten is men nogal geschrokken; het heeft erg veel effect op de inkomens van inwoners. Daardoor zijn er heel veel aanvragen voor MER’s van gemeenten gekomen. We helpen gemeenten te zien wat hun beleid betekent: grip op je beleid hebben, inzichtelijk krijgen van de effecten en welke knoppen ze hebben om aan te draaien om met de mindere middelen die ze hebben toch zo veel mogelijk te kunnen doen.
NIBUD GELDEXAMEN
Vrijwilligers getraind Rondom het thema schulden viel in 2011 ons vrijwilligersproject op – vrijwilligers trainen – gefinancierd met Ortegagelden. Vrijwilligers zijn ontzettend belangrijk geworden in het preventietraject van schulden, zeker in tijden van bezuinigingen. Het Nibud en de Anbo hebben het initiatief genomen om alle partijen die hiermee aan de slag gingen bij elkaar te roepen, zodat er geen dingen dubbel werden gedaan, maar we elkaar juist konden versterken. Zo zou het altijd moeten gaan met gesubsidieerde projecten die hetzelfde doel dienen. Het project is niet afgelopen, maar is eigenlijk nog maar het begin. We bekijken hoe we vrijwilligers kunnen blijven ondersteunen. Aanvankelijk was het spannend: vinden we wel genoeg vrijwilligers die de training willen volgen? Uiteindelijk moesten we velen teleurstellen, maar we hebben met slimme samenwerking toch meer vrijwilligers kunnen helpen dan aanvankelijk de bedoeling was. Voor vrijwilligers is het goed te weten waar hun grenzen liggen: wat kun je wel doen en wat niet?
Gedetineerden leren met geld omgaan In 2011 heeft het Nibud de cursus Omgaan met geld aan gedetineerden in gevangenissen gegeven. Dat bleken zeer gemotiveerde mensen. Goed voorbereid zijn en grip houden op financiën is voor hen erg belangrijk om niet weer in de problemen te komen.
Nibud zeer bekend Ook bijzonder is hoeveel mensen ons weten te vinden. Op onze internetsite – die vorig jaar weer geheel is vernieuwd – waren vorig jaar weer ruim 2 miljoen bezoeken. Gemiddeld zijn dat er 6.000 per dag. Vorig jaar wonnen we de derde prijs van de usibility award voor websites. Opvallend is hoe de bezoekers bij ons terechtkomen. Veel sites zijn afhankelijk van doorverwijzingen. Bij ons komt nog steeds bijna eenderde direct op onze site, dus direct op www.nibud.nl. Via zoekmachines is dat 54 procent en via verwijzende sites maar 15 procent. Onze naamsbekendheid is dus heel erg goed. En dat is mooi want dan weten mensen ons te vinden en kunnen we ze helpen grip op hun geld te krijgen.
Balans Samengevatte balans per 31 december 2011 na bestemming exploitatiesaldo van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting te Utrecht 31-12-2011 €
31-12-2010 €
Vaste activa Materiële vaste activa
107.562
105.160
Vlottende activa Voorraden Vorderingen Liquide middelen
21.243 517.409 905.918
43.014 299.155 1.244.810
TOTAAL ACTIVA
1.552.132
1.692.139
ACTIVA
PASSIVA Eigen vermogen Algemene reserves
831.460
742.527
Bestemmingsreserve productontwikkeling
155.000
155.000
986.460
897.527
31.000
31.000
534.672
763.612
1.552.132
1.692.139
Voorzieningen Kortlopende schulden TOTAAL PASSIVA
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting Bijgaande samengevatte balans per 31 december 2011 en de samengevatte exploitatierekening over 2011 zijn ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting per 31 december 2011. Wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 23 mei 2012. Desbetreffende jaarrekening en deze samenvatting daarvan bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 23 mei 2012.
jaarverslag Nibud 2011
De samengevatte balans per 31 december 2011 en de samengevatte exploitatierekening over 2011 bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het kennisnemen van de samengevatte balans per 31 december 2011 en de samengevatte exploitatierekening over 2011 kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting.
Exploitatierekening Samengevatte exploitatierekening over 2011 van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting te Utrecht 2011 €
2010 €
Subsidies en projectbijdragen Directe kosten
2.823.681 653.083
2.837.168 735.419
Netto baten
2.170.598
2.101.749
Personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten
1.506.249 33.848 510.786
1.473.568 17.662 471.959
Som der bedrijfskosten
2.050.883
1.963.189
11.414
10.076
Saldo normale bedrijfsvoering
131.129
148.636
Vennootschapsbelasting
-24.196
-28.218
Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen
-18.000
-
Exploitatiesaldo
88.933
120.418
Te bestemmen exploitatiesaldo Af: ten gunste van bestemmingsreserve productontwikkeling
88.933 -
120.418 -
Restant ten gunste (laste) van algemene reserves
88.933
120.418
BATEN
Andere rentebaten en –lasten
BESTEMMING VAN HET EXPLOITATIESALDO
Verantwoordelijkheid van het bestuur
Oordeel
Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de balans per 31 december 2011 en de samengevatte exploitatierekening over 2011.
Verantwoordelijkheid van de accountant
Naar ons oordeel is de samengevatte balans per 31 december 2011 en de samengevatte exploitatierekening over 2011 in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting per 23 mei 2012.
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de samengevatte balans per 31 december 2011 en de
Utrecht, 23 mei 2012
samengevatte exploitatierekening over 2011 op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810, ‘Opdrachten om te rapporteren betreffende samen- gevatte financiële overzichten’.
jaarverslag Nibud 2011
BDO Audit & Assurance B.V. namens deze, w.g. E.H.B. Schrijver RA
En wat hebben we nog meer gedaan? • 25.000 Nibud-agenda’s verkocht • elke maand de nieuwsbrief voor consumenten met 30.000 abonnees en voor professionals met 6.000 abonnees uitgebracht • de Werkloosheidsberekenaar gemaakt, waarmee kan worden berekend wat de financiële gevolgen van werkloosheid zijn en dat goede voorbereiding problemen kan voorkomen • handboeken, trainingen en workshops ontwikkeld (al dan niet op maat) om professionals te ondersteunen bij de financiële educatie van hun cliënten, werknemers, leerlingen en dergelijke • adviezen op maat gegeven aan professionals, zoals bijvoorbeeld bij het berekenen van hypotheek- en kredietnormen, bij het bepalen van minimabeleid door gemeenten of bij het inrichten van websites.
En enkele cijfers • www.zelfjeschuldenregelen.nl is door 120.000 mensen bezocht • 115.000 mensen gebruikten het Persoonlijk Budgetadvies • de Bufferberekenaar is 58.000 keer geraadpleegd • de Werkloosheidsberekenaar is 21.000 keer gebruikt • 350.000 bezoeken aan de Scholierensite • 30.000 cursisten zijn bereikt met gratis te downloaden lesmateriaal Omgaan met geld • bijna 100.000 bezoekers aan www.berekenuwrecht.nl, waarop gemeenten hun lokale regelingen kunnen plaatsen.
NIBUD JAARVERSLAG 2011: JEUGD CENTRAAL