2010 jaarverslag Nibud

2010 jaarverslag

Nibud

2010 jaarverslag

Nibud

jaarverslag Nibud 2010

Inhoud

Voorwoord Gerjoke Wilmink��5 Nibud maakt producten op maat voor gemeente en corporatie��6 Onderzoek naar imago van Nibud��8 Nibud zet zich in voor studentenvoorlichting�� 10 Motiverende gespreksvoering in Nibud-uitgave�� 12 Nibud-informatie basis voor Week van het geld�� 14 Nibud actief in Europa�� 16 Opleidingen van Nibud voor professionals�� 18 Nibud autoriteit bij hypotheeknormen��20 Cijfers��22 Verklaring�� 24

Het Nibud zorgt jaarlijks voor miljoenen euro’s aan besparing bij overheidsinstellingen

pagina

4


Voorwoord

Miljoenen aan maatschappelijke besparing Gerjoke Wilmink

Het Nibud helpt jaarlijks miljoenen mensen met grip krijgen en houden op de financiën en met het maken van keuzes die budgettaire gevolgen hebben - rechtstreeks of via professionals. Zo ook weer in 2010. Dit jaarverslag laat enkele van onze activiteiten daarvoor zien. Maar eerst ga ik in op de vraag wat het Nibud de maatschappij eigenlijk oplevert.

Beroep op Nibud stijgt Het beroep dat op het Nibud wordt gedaan, neemt steeds verder toe. Zo werden de Nibud-websites in 2010 ruim 2,5 miljoen keer geraadpleegd. Meer dan 130.000 mensen hebben via Berekenuwrecht.nl uitgerekend op welke inkomensondersteuning ze recht hebben. Ook maakten zo’n 60.000 consumenten gebruik van een Nibud-product (zoals hulpmiddel, geldwijzer, software) en kregen 150.000 consumenten een Persoonlijk Budgetadvies via Nibud.nl. Zo’n 20.000 leerlingen in het basisonderwijs zijn bereikt met Nibud-materiaal en het Nibud heeft 300 professionals opgeleid. En het Nibud heeft vrijwel alle gemeenten ondersteund (met Prijzengids en Budgethandboek) met de uitvoering van de richtlijnen bijzondere bijstand. En dat zijn nog maar enkele van de cijfers.

Persoonlijk Budgetadvies waarmee vele consumenten weer overzicht over hun geld krijgen…

Hoe verder? Het Nibud is blij met de functie die het vervult in de Nederlandse maatschappij en wil graag ook de komende jaren tegemoet komen aan het beroep dat op onze organisatie wordt gedaan. Het Nibud heeft de ambitie nog meer mensen te adviseren, al dan niet in samenwerking met of via derden. Zeker in de komende tijd waarin overheidsinstellingen moeten bezuinigen, kan het Nibud veel voor hen betekenen door het blijven bieden van tools en producten. Samenwerken zal dan ook zeker de komende tijd hard nodig zijn. Meer dan ooit is er behoefte aan betrouwbare en onafhankelijke informatie over geldzaken. Centraal staat het verhogen van de zelfredzaamheid van consumenten op het gebied van de huishoudfinanciën. Door de consumenten beslissingen te leren nemen en keuzes te laten maken die van invloed zijn op hun budget, maar ook door de deskundigheid van professionals die met deze consumenten werken, te verhogen.

Preventie spaart veel kosten In dit jaarverslag vindt u ook onze jaarrekening. Daarin is te lezen wat al onze activiteiten in 2010 hebben gekost. Maar u kunt ook op een andere manier naar die cijfers kijken: hoeveel miljoenen euro’s heeft ons werk de maatschappij eigenlijk opgeleverd? Neem de cursus Omgaan met geld van het Nibud als voorbeeld. In 2010 heeft deze cursus, die gemeenten en andere organisaties gratis kunnen downloaden, 28.000 cursisten bereikt. Een hulpverleningstraject om mensen van hun schulden af te helpen kost een gemeente al gauw 3.000 euro. Stel dat één procent door de cursus niet in de schulden komt, dan spaart dat de gemeenten 280 x 3.000 = 840.000 euro uit. Met een fractie van deze kosten aan de preventiekant kun je duizenden mensen leren financieel zelfredzaam te worden en daarmee voorkomen dat ze in de schulden terecht komen! Een betere bezuinigingstip kan het Nibud u niet geven. En dit rekensommetje is ook te maken voor de bezoekers aan Zelfjeschuldenregelen.nl, voor Geldkranten die gemeenten van ons afnemen voor hun inwoners en voor het

Gerjoke Wilmink, directeur Nibud

pagina

5

Geldkranten en Nibud-agenda’s ingezet in preventiebeleid

Nibud maakt producten op maat voor gemeente en corporatie

Bij de vele uitgaven die het Nibud uitbrengt, zijn ook de Geldkrant en de jaarlijkse Nibud-agenda. Deze uitgaven kunnen gemeenten en corporaties ook ‘op maat’ bestellen. Dat deden ze eveneens in 2010. Met deze uitgaven kunnen ze hun inwoners of huurders concrete handvatten en tips geven om zelf grip op hun financiën te krijgen en te houden. Ze zetten daarmee een belangrijke stap in hun preventiebeleid. Grip op geld voorkomt immers schulden.

Geldkrant en flyers voor Ymere In 2010 zijn een speciale Geldkrant en twee flyers over schulden en voor starters verschenen voor onder meer woningcorporatie Ymere. Ymere gebruikt deze voorlichtingsmaterialen in de communicatie met haar huurders. Doel van de Geldkrant op maat is om geldproblemen bij huurders te voorkomen via preventieve voorlichting. De flyer over het voorkomen van schulden wordt curatief ingezet bij huurders in een incassotraject; deze reikt huurders handvatten aan om geldproblemen op te lossen. De andere flyer is bestemd voor starters: wat betekent op jezelf gaan wonen voor je financiën? Ook hier is het voorkomen van schulden het uiteindelijke doel. Het Nibud adviseerde over de inhoud van alle uitingen en verzorgde de teksten en de vormgeving en druk (in de huisstijl van Ymere). Voor de gemeente Eindhoven leverde het Nibud teksten met informatie, adviezen en tips over omgaan met geld aan, waarmee zij zelf een Geldkrant voor hun inwoners heeft gemaakt. De gemeente Leidschendam-Voorburg liet ook een Geldkrant schrijven en opmaken.

Eigen Nibud-agenda voor diverse gemeenten Veel gemeenten kampen ermee: inwoners die recht hebben op inkomensondersteuning, maar die geen gebruik maken van de mogelijkheden die de gemeente hiervoor biedt. Vaak doordat zij niet (goed) op de hoogte zijn van die mogelijkheden. Gemeenten hebben dan ook in 2010 de Nibud-agenda weer volop besteld om hun lokale regelingen voor inkomensondersteuning beter onder de aandacht te brengen van hun inwoners. De gemeenten Emmen, Amersfoort, Breda en Haarlem deden dit door een eigen versie door het Nibud te laten ontwikkelen. Op verschillende manieren gaven ze de Nibud-agenda 2011 een eigen gezicht: door twaalf pagina’s met budgetinformatie te vervangen door lokale informatie, door een voorwoord toe te voegen of door hun eigen logo op het omslag, het titelblad en/of een boekenlegger te plaatsen. De Nibud-agenda op maat is niet alleen bedoeld voor gemeenten, maar ook woningcorporaties kunnen deze inzetten om bijvoorbeeld betalingsachterstanden bij huurders te voorkomen.

Financiële zelfredzaamheid Veel professionals bij sociale diensten en kredietbanken bestelden de ‘standaard’-versie van de Nibud-agenda om deze uit te delen aan hun cliënten. Als eindejaarscadeau, maar vooral als middel om de financiële zelfredzaamheid te vergroten. De Nibud-agenda is een gewone agenda, maar dan met slimme informatie en tips over inkomsten en uitgaven. In de versie voor 2011 was er extra aandacht voor mensen zonder werk, schenkingen en informatie voor ouders om hun kinderen te leren omgaan met geld.

pagina

6

Waarom doet het Nibud dit? Het Nibud wil de financiële zelfredzaamheid van consumenten vergroten. Dat is vooral zinvol voor mensen die moeite hebben met rondkomen en die meer grip op hun geld moeten leren krijgen. Producten als de Nibud-agenda en de Geldkrant zijn hierbij een goed hulpmiddel. Overigens behoort de agenda al meer dan 25 jaar tot de meest succesvolle producten van het Nibud. Het Nibud gelooft dat ‘eigen’ versies voor gemeenten en corporaties de doelgroepen goed bereiken. Bovendien kan door de toegevoegde lokale informatie de consument nog beter worden geholpen. Reden dat deze organisaties het Nibud inschakelen is de onafhankelijke en betrouwbare positie van het Nibud als kennispartner in huishoudfinanciën.


Een Geldkrant of Nibud-agenda op maat helpt consumenten bij het grip leren krijgen op geld

Geldkrant

voorwoord

EEN UITGAVE VAN YMERE EN HET NIBUD

JANUARI | 2011

Beste inwoner van Haarlem, Omgaan met geld: het lijkt zo gemakkelijk. Je ontvangt je inkomen, betaalt de rekeningen en koopt af en toe eens wat. Maar waar blijft je geld toch? Het lijkt wel alsof je steeds meer op je geld moet letten! Deze speciale Haarlemse uitgave van de Nibud-agenda 2011 kan een handig hulpmiddel zijn om je geldzaken op orde te brengen en te houden. Je vindt hierin veel slimme informatie en tips over je inkomsten en uitgaven, en allerlei praktische overzichtjes om je geldzaken in bij te houden. Mocht je ondanks alles toch te maken hebben met schulden, dan lees je op de bladzijde hiernaast waar in Haarlem je terecht kunt voor hulp. Maar je kunt hier ook binnenstappen als je

Beter omgaan met geld

meer wilt weten over regelingen die je financieel kunnen ondersteunen. Ik wens je veel plezier en gebruiksgemak van deze agenda!

Omgaan met geld, het lijkt zo gemakkelijk. U ontvangt uw inkomen, betaalt de rekeningen en koopt af en toe eens wat. Maar waar blijft uw geld toch? Lukt het u nog wel om uw rekeningen te betalen? Staat u regelmatig rood? Dan is het slim om uw inkomsten en uitgaven eens goed onder de loep te nemen. In deze Geldkrant vindt u veel informatie en tips die u daarbij helpen. De krant is in opdracht van Ymere ontwikkeld door het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting), dé specialist op het gebied van goed omgaan met geld.

Jan Nieuwenburg Wethouder Sociale Zaken en Werkgelegenheid Gemeente Haarlem

Blijf reclame de baas Overal komt u het tegen: reclame. Advertenties in tijdschriften en reclamespotjes op televisie. Aanbiedingen in supermarkten en warenhuizen. Of u krijgt een cadeautje als u een bepaald artikel koopt. En reclame belooft u van alles: u wordt mooier, blijer en gelukkiger als u het artikel koopt. Probeer daar maar eens weerstand aan te bieden!

7

Echt nodig?

e partner? Maak dan

n. Bijvoorbeeld over hoe

krant

Handige websites

HET NIBUD EN DE GEMEENTE GEERTRUIDENBERG HELPEN U OMGAAN MET GELD

erdelen. Dat zijn onder water, vaste telefoon,

boodschappen.

Als u met een aanbieding bij de kassa staat, stel uzelf dan eens de vraag: • Wil ik dit (al langere tijd) echt hebben? • Is dit een gunstige prijs? • Gaat dit artikel voor extra kosten zorgen? (bijvoorbeeld spelletjes bij een spelcomputer). • Zo ja, kan ik die betalen? • Zou ik dit artikel over twee weken ook hebben gekocht?

De kans is groot dat u het product eigenlijk helemaal niet nodig hebt. Of dat het toch niet zo goedkoop is als het eerst leek.

Aanbiedingen Hebt u een product écht nodig? Dan zijn aanbiedingen natuurlijk interessant. Let er wel op dat u het product gebruikt voordat de houdbaarheidsdatum afloopt. Want vaak geldt de korting voor grotere verpakkingen. Of krijgt u drie artikelen voor de prijs van twee. En krijgt u korting op een merkartikel? Meestal is de merkloze variant nog goedkoper.

Interview Julia (37) kwam na het winkelen in de stad gegarandeerd met meer dingen thuis dan ze van plan was om te kopen. Dan was er weer een leuke broek in de aanbieding of gaf de drogist een flinke korting op haar lievelingsparfum.

‘Ik ben kritischer geworden op al die aanbiedingen’ Eenmaal thuis had ze er alweer spijt van. ‘Die broek had ik eigenlijk helemaal niet nodig en dat parfum was toch niet zo goedkoop als het leek. Elke keer trapte ik er weer in. Nu maak ik van tevoren een lijstje en mag ik niet méér kopen dan op mijn lijstje staat. En als ik toch in de verleiding kom, dan bedenk ik eerst of ik het wel écht nodig heb. Negen van de tien keer leg ik het dan weer terug.’'

Prijzen vergelijken Het is ook slim om prijzen te vergelijken. Een voorbeeld. Twee merken hagelslag kosten allebei 2 euro per pakje. Het ene pakje weegt 400 gram en het andere 450 gram. De prijs is hetzelfde, maar toch is het ene merk duurder dan het andere. Je krijgt gewoon minder hagelslag voor dezelfde prijs! Let daarom niet alleen op de prijs, maar ook op de hoeveelheid. In de winkel staat bij de prijs vaak ook de prijs per kilo of per liter van het artikel. Daaraan kunt u zien welk merk het goedkoopst is.

Grip op geld EEN UITGAVE VAN YMERE EN HET NIBUD

JANUARI | 2011

BufferBerekenaar Het is handig geld achter de hand te hebben voor onverwachte uitgaven. Bijvoorbeeld ge meente Geer truidenberg voor als je koelkast het begeeft. Welk bedrag je hiervoor het beste kunt reserveren,

Hoeveel is de korting eigenlijk? 'Deze week 15 procent korting op alle schoenen!' Dat klinkt aantrekkelijk, maar hoeveel korting krijgt u eigenlijk? Stel een paar schoenen kost 75 euro. Eén procent is 75 cent. Vijftien procent is 11,25 euro. Voor de schoenen betaalt u dus 75 euro min 11,25 euro is 63,75 euro. Kunt u dat betalen?

Geldkrant | 1

bereken je met de BufferBerekenaar. www.nibud.nl/bufferberekenaar

Risicometer Lenen

Mogelijkheden voor

Met de Risicometer Lenen kun je controleren of het verstandig is een lening af te sluiten.

Past de lening in je budget? Kun je de maandelijkse aflossing wel betalen?

www.nibud.nl/risicometer-lenen

extra inkomsten

zorgverzekering. Deze regeling gaat waarschijnlijk op 1 januari 2008 in.

inwoners met een handicap of • een chronische ziekte hebben

Zelf je schulden regelen

band metMet hun deze aandoening. 1.GELD VAN DE GEMEENTE Heb je moeite met rondkomen? Krijg je aanmaningen van schuldeisers? site

interview

vaak allerlei extra kosten in verZij kunnen hiervoor een extra

De gemeente Geertruidenberg De gemeente Geertruidenberg tegemoetkoming aanvragen, kun je zelf met je schulden aan de slag. www.zelfjeschuldenregelen.nl heeft verschillende regelingen kent daarnaast: omdat zij die kosten vaak niet of

Geld voor een computer

om uw inkomen aan te vullen of kosten te vergoeden. U kunt bij de gemeente terecht voor:

Werkloosheidsberekenaar Algemene bijstand

voor de kosten van levensondervaste lasten. Hiervoor moet u in eerste instantie naar het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) in Oosterhout.

De Werkloosheidsberekenaar houd en berekent de noodzakelijke

wat het verlies van je baan betekent voor

Sandra en Raymond hebben een zoon. Ze leven al een paar jaar van een uitkering.

je netto maandinkomen. 'Op zich komen we redelijk uit met

Bijzondere bijstand

www.nibud.nl/werkloosheidsberekenaar ons inkomen. Maar er moeten geen voor de bijzondere kosten van het gekke dingen gebeuren. Laatst ging de computer kapot. Het was een oud tweedehandsje die we hadden gekregen. We hadden geen geld voor een nieuwe. "Dan maar geen computer.", zeiden we tegen elkaar, tot we iets hoorden over de Langdurigheidstoeslag van de gemeente. "Die regeling is er vast alleen om je koelkast of wasmachine te kunnen vervangen", dachten we, "een computer is toch maar luxe." We zijn het toch gaan vragen bij de gemeente: je weet immers maar nooit! Omdat we al zo veel jaren van een minimumuitkering moeten rondkomen, bleken we wel recht te hebben op de Langdurigheidstoeslag. We kregen € 478. Daar hebben we een goede tweedehands computer van kunnen kopen.' «

en verdelen

en: sch als jullie allebei ongeveer

dien je bijvoorbeeld twee keer zo je vriend(in) een derde. menlijke uitgaven af van jullie . Je hebt dan allebei even veel geld

Colofon

bestaan die in uw geval noodzakelijk zijn, zoals medische kosten, rechtshulp, noodzakelijke (reis)kosten voor schoolgaande kinderen tot 18 jaar. Voorwaarde is dat u deze niet (volledig) vergoed krijgt door een andere instantie.

Witgoedregeling voor de • de kosten van duurzame gebruiksgoederen.

de Tegemoetkomingsregeling voor • de kosten van sociale, culturele

niet volledig vergoed krijgen door een andere instantie.

kinderopvang • Tegemoetkoming voor ouders met een uitkering

sisschool naar de middelbare school gaan.

die gebruik maken van kinderopvang. De tegemoetkoming vergoedt, afhankelijk van hun situatie, een deel van de kosten die ouders met een baan via hun werkgever krijgen.

Bovendien kunt u een beroep doen op: de Langdurigheidstoeslag, voor inwoners die vijf jaar of langer een inkomen hebben op bijstandsniveau. De toeslag kan naar eigen inzicht worden gebruikt. een Collectieve ziektekostenverzekering, waarmee inwoners met een laag inkomen kor ting krijgen op de premie voor een

Alle inwoners van de gemeente Geertruidenberg met een inkomen op of rond het minimumniveau en geen of weinig vermogen, kunnen een beroep doen op (een deel van) de genoemde regelingen. U hoeft dus niet per se een maandelijkse uitkering van de gemeente Geertruidenberg te ontvangen! Vraag bij de afdeling Samenlevingszaken van de gemeente of u in aanmerking komt voor één van de regelingen. «

en sportvoorzieningen.

Overstapregeling voor ouders • dewaarvan de kinderen van de ba

• energiebesparende maatregelen. • •

Op jezelf gaan wonen

2.TOESLAGEN VAN DE BELASTINGDIENST Bij de Belastingdienst kunt u de volgende toeslagen aanvragen: de zorgtoeslag voorkomt dat mensen met een laag inkomen te veel geld kwijt zijn aan de (verplichte) zorgverzekering.

Wat betekent dat voor je uitgaven?

•

Ymere | E [email protected] | www.ymere.nl | Openingstijden: maandag en de zorg voor kinderen combi• ouders die werk neren, kunnen de kosten voor kinderopvang

tot en met vrijdag: van 8.30 tot gedeeltelijk 17.00 uur | Bel meer informatie Ymere, T (088) 000 89 00 vergoed krijgenvoor via de kinderopvangtoeslag.

Utrecht, januari 2011 | Deze publicatie ontwikkeld door het Nibud als u een laag is inkomen heeft en in een huurhuis

Binnenkort is het zo ver: je gaat op jezelf wonen. Er verandert dan veel.

• woont, kunt u recht hebben op huurtoeslag.

Ook financieel. Met welke nieuwe uitgaven krijg je te maken? Kun je wel rond-

Op www.toeslagen.nl kunt u uitrekenen of u in

komen? En als je gaat samenwonen: hoe verdeel je de gezamenlijke kosten?

(Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) in opdracht van Ymere Bel voor meer informatie het Nibud, 0800 - 221 21toeslagen. 21 U kunt aanmerkingT komt voor één van deze

Lees er meer over in deze folder.

voor meer informatie ook bellen met de gratis Teksten: Nibud | Foto’s: Nibud & Ymere(0800-0543). | Vorm geving en druk: 557design, Soest Belastingtelefoon

Aan de teksten in deze publicatie kunnen geen rechten worden ontleend. Kijk voor meer informatie over extra inkomsten van gemeente en rijk ook op www.grijpjekansen.nl. «

budgetkrant

1

pagina

7

Hoe scoren naamsbekendheid, imago en waardering?

Onderzoek naar imago van Nibud

In 2007 heeft het Nibud een onderzoek laten uitvoeren naar zijn naamsbekendheid, imago en waardering. Destijds is besloten dit elke drie jaar te doen. Eind 2010 is het onderzoek in grote lijnen herhaald door Motivaction onder Nederlandse consumenten van 18 tot en met 75 jaar.

Waarom doet het Nibud dit? Een onderzoek naar naamsbekendheid, imago en waardering geeft het Nibud informatie over waar het zich in de toekomst op moet richten. Het maakt duidelijk wat mensen willen en verwachten van het Nibud. Maar het geeft ook aan of het Nibud zich nog duidelijker moet profileren, zodat consumenten met vragen over geld de weg naar het Nibud weten te vinden. Het onderzoek naar Mentality-milieus maakt zichtbaar in hoeverre deze milieus risico lopen problematische schulden te ontwikkelen. Deze analyse helpt het Nibud focus aan te brengen in wat er speelt bij verschillende doelgroepen en hoe deze het beste kunnen worden benaderd.

Vier onderzoeksvragen Vier vragen zijn er in het onderzoek gesteld. Hoe bekend is het Nibud bij het Nederlandse publiek? Welke imago heeft het Nibud bij het brede Nederlandse publiek? Hoe worden het Nibud en zijn activiteiten gewaardeerd? En hoe kijken de verschillende Mentality-milieus aan tegen het Nibud? Die laatste vraag komt voort uit eerder onderzoek van Motivaction voor het Nibud naar financieel beheer in 2009. Daaruit bleek dat sommige segmenten consumenten - de zogenoemde Mentality-milieus risicovoller met geld omgaan dan andere segmenten. De vraag is nu hoe deze groepen tegen het Nibud aankijken.

Naamsbekendheid De overgrote meerderheid van de consumenten - 83 procent - heeft wel eens van het Nibud gehoord. Deze groep kent het Nibud vooral van tv en radio (55 procent) en van kranten, tijdschriften en boeken (30 procent). Bij vragen over persoonlijke financiën is het Nibud vaak tweede keus. Mensen stappen in eerste instantie naar vrienden en familie, banken en financieel adviseurs. In tweede instantie zal een kwart van de groep die wel eens contact zoekt over financiën, naar het Nibud toe stappen. Een derde van de consumenten die het Nibud kennen, heeft Nibud.nl wel eens bezocht.

Goed imago De personen die wel eens van het Nibud hebben gehoord, waarderen het Nibud in het algemeen met een 7,1. Een uitzonderlijk grote groep, 43 procent, beoordeelt het Nibud zelfs met een 8 of hoger. En 4 op de 10 consumenten die het Nibud kennen, zouden het Nibud waarschijnlijk aanbevelen bij vrienden, nog eens 4 op de 10 doen dit misschien en 18 procent waarschijnlijk niet. De meeste consumenten die wel eens van het Nibud hebben gehoord (83 procent), weten ook dat het zich richt op consumenten. Minder bekend is dat het Nibud er ook is voor bijvoorbeeld scholen en gemeenten. Verder weten de meesten dat het Nibud zich richt op alle levensfasen en alle inkomensgroepen. Een groot deel herkent de door het Nibud ondernomen activiteiten als advies aan jongeren en het richten op kwetsbaren, zoals langdurige minima, als activiteiten van het Nibud.

Financiële informatievoorziening 79 procent van de Nederlandse bevolking vindt een organisatie die informatie en advies geeft over omgaan met geld (zeer) nuttig. Zo’n organisatie moet een aantal karaktereigenschappen hebben, waarvan de betrouwbaarheid van de informatie (68 procent), duidelijkheid van de informatie (58 procent) en onafhankelijkheid van de organisatie (52 procent) als meest belangrijke worden gezien. De activiteiten moeten vooral bestaan uit het geven van informatie en advies aan jongeren en hulp aan kwetsbare groepen (zoals langdurige minima). Het Nibud is blij te constateren dat de meeste Nederlanders hetzelfde denken als wat het Nibud graag wil zijn.

pagina

8

Mentality-milieus Mentality-milieus zijn onder te verdelen in een hoge-risicogroep (gemaksgeoriënteerden, opwaarts mobielen), beperkte-risicogroep (kosmopolieten en postmoderne hedonisten) en een lage-risicogroep (traditionele burgerij, moderne burgerij, postmaterialisten, nieuwe conservatieven). Mensen uit de hoge-risicogroep besteden vaak meer dan waarover ze beschikken. Een belangrijke potentiële doelgroep voor het Nibud dus. Voor wie het Nibud precies is bedoeld en wat het Nibud precies doet, is voor deze groep onduidelijk. Daarom zoekt deze kwetsbare groep weinig contact met het Nibud. De beperkte-risicogroep bestaat uit milieus die open staan voor informatie, vooral als het hun eigen situatie betreft. Mensen uit deze groep kunnen gemakkelijk rondkomen, maar kunnen zeker hulp gebruiken bij hoe het geld effectiever te besteden. Ze hebben al een positief beeld van het Nibud, maar schakelen het Nibud nog weinig in omdat ze slecht zicht hebben op wat het Nibud voor hen kan betekenen. De lage-risicogroep waardeert een organisatie als het Nibud sterk en heeft veel contact met het Nibud. Deze groep heeft een belangrijke ambassadeursfunctie en kan anderen wijzen op het Nibud.


83 procent van de consumenten kent het Nibud

pagina

9

Leengedrag studenten onderzocht en Studieleenwijzer ontwikkeld

Nibud zet zich in voor studentenvoorlichting

Waarom doet het Nibud dit? Door onderzoek te doen naar de beweegredenen van studenten die lenen, kan het Nibud gerichter voorlichtingsmateriaal ontwikkelen - zoals de Studieleenwijzer en ‘Slim studeren = geld beheren’ - om studenten bewuster te maken van het lenen van geld en welke voorwaarden daarbij belangrijk zijn. Het Nibud helpt zo studenten beter grip te krijgen op hun geld en hun zelfredzaamheid te verhogen.

Studenten lenen steeds meer, maar ook steeds vaker. Ze krijgen veel financiële verantwoordelijkheid als ze uit huis gaan, maar kunnen ook gemakkelijk geld lenen. Uit eerder Nibud-onderzoek blijkt dat studenten nogal ‘onwetend’ zijn als het gaat om het lenen van geld tijdens de studie. Het Nibud wilde daar meer over weten en deed in 2010 onderzoek naar hun beweegredenen om wel of geen geld te lenen. Ook is in 2010 ingezet op het verbeteren van de voorlichting naar studenten over lenen en omgaan met geld tijdens de studie. Onder meer met de ontwikkeling van de Studieleenwijzer, maar ook door deelname in het project ‘Slim studeren = geld beheren’.

Zorgen om oplopende studieschuld Het was de eerste keer dat het Nibud onderzoek deed naar het financiële gedrag van studenten in het beroeps- en hoger onderwijs. Daaruit blijkt dat bijna de helft van de studenten leent, gemiddeld bijna 400 euro per maand en dat de huidige eerstejaars student na vier jaar een studieschuld van ruim 15.000 euro heeft. Het Nibud vindt het belangrijk dat studenten verantwoorde keuzes maken over hun geld. Als ze weloverwogen voor een lening kiezen, hoeft dat geen probleem te zijn. Studeren is tenslotte een investering in je toekomst. Maar kennis ontbreekt en de studieschuld stijgt. Ruim een kwart van de studenten geeft aan te lenen om relaxed de studietijd door te komen. Dat lijkt het Nibud niet de juiste reden.

Wijzer in geldzaken met de Studieleenwijzer Om studenten meer bewust te maken van de gevolgen van hun leengedrag, heeft het Nibud de Studieleenwijzer ontwikkeld. Deze rekentool helpt studenten te berekenen hoeveel ze per maand moeten gaan aflossen. Studenten zien ook met welke vaste lasten ze als starter te maken krijgen en hoeveel ze van hun startsalaris overhouden. Het Nibud hoopt dat de Studieleenwijzer op Nibud.nl studenten zal helpen bij de overweging wel of niet te lenen en bij het kiezen van het leenbedrag. In mei 2011 komt er een update van de Studieleenwijzer.

Slim studeren = geld beheren Het Nibud ondersteunt bovendien het financiële educatieproject ‘Slim studeren = geld beheren’ (Studerengeldbeheren.nl). Dit project is opgezet om studenten bewust te maken van wat het betekent om geld te lenen en ze praktische tips te geven over hoe ze slim kunnen omgaan met hun geld. Dit gebeurt in de vorm van budgettrainingen - voor studenten, en door studenten. Het Nibud verzorgt een training over omgaan met geld tijdens de studie voor de studenten die trainer willen worden. In 2010 is een pilot uitgerold in Den Haag, Leiden, Utrecht en Rotterdam. Dit jaar krijgt het project een vervolg en zijn ook Nijmegen en Groningen toegevoegd.

CentiQ Het Nibud-onderzoek is uitgevoerd onder studenten in het beroeps- en hoger onderwijs in de leeftijd van 16 tot en met 29 jaar. Het onderzoek en de Studieleenwijzer zijn tot stand gekomen met financiering van het Platform CentiQ, Wijzer in geldzaken. Het onderzoek was een vooronderzoek: het Nibud gaat de studenten de komende jaren monitoren.

pagina

10


het nibud vindt het belangrijk dat studenten verantwoordelijke keuzes maken over hun geld

pagina

11

Van adviseren naar motiveren…

Motiverende gespreksvoering in Nibud-uitgave

Ongeveer twee jaar geleden publiceerde het Nibud het boek Geld en Gedrag, Budgetbegeleiding voor de beroepspraktijk. Het boek werd enthousiast ontvangen door het werkveld, vooral vanwege de competenties en de middelen die erin worden beschreven. In 2010 wilde het Nibud een praktisch vervolg geven aan de theorie uit dit boek. Dat resulteerde in de uitgave Van adviseren naar motiveren, geschreven door Jacomijn Kuiper en Hetty de Laat.

Podium Kuiper en De Laat geven al jarenlang trainingen aan financieel hulpverleners. Zij waren op zoek naar een podium om hun ideeën over motiverende gespreksvoering in relatie tot financiële hulpverlening te publiceren. Het Nibud wilde hun dit podium graag bieden. Bovendien sloten hun plannen naadloos aan op de wens van het Nibud om een praktische uitwerking te ontwikkelen van de theorie uit Geld en Gedrag. In Van adviseren naar motiveren beschrijven zij de uitgangspunten van motiverende gespreksvoering in relatie tot financiële hulpverlening. Deze methodiek helpt klanten hun eigen verantwoordelijkheid te nemen in het veranderen van hun financiële gedrag.

Gedrag en gedragsverandering Met Geld en Gedrag begaf het Nibud zich op het terrein van gedrag en gedragsverandering. Financiële hulpverlening is immers meer dan de financiële problemen van de klant in kaart brengen, een begroting maken en ervoor zorgen dat zijn betalingen worden geregeld. Doel is dat de klant leert om zijn geldzaken zélf te regelen, dat hij zijn gedrag zodanig aanpast dat er geen nieuwe financiële problemen ontstaan. Financieel hulpverleners zijn dagelijks bezig met gedragsverandering bij hun klanten, met het duurzaam veranderen van financieel gedrag. Maar hoe doe je dat? Hoe zorg je ervoor dat de klant zijn eigen verantwoordelijkheid neemt en de dingen in zijn leven aanpakt om een financieel gezonde toekomst tegemoet te kunnen gaan? Dat is de centrale vraag in het boek van Kuipers en De Laat.

Roken is dodelijk Hoeveel mensen zijn gestopt met roken sinds de vermelding ‘Roken is dodelijk’ op een pakje sigaretten staat? Informeren alleen is voor gedragsverandering vaak niet voldoende. De hulpverlener moet verder gaan dan informeren en instrueren. Hij moet gaan coachen! Dat vergt een andere attitude. In plaats van hulpverlener, die mensen helpt problemen op te lossen, is hij een coach en moet hij de klant motiveren meer zelf te doen. Dat geldt niet alleen voor professionele schuldhulpverleners, maar ook voor bijvoorbeeld een docent die van zijn leerling weet dat hij schulden heeft, een budgetbegeleider of een maatschappelijk werker.

Filmfragmenten bij boek Van adviseren naar motiveren behandelt de theorie van motiverende gespreksvoering en vertelt hoe deze methode praktisch kan worden toegepast. Motiverende gespreksvoering komt er in het kort op neer dat een hulpverlener de cliënt vraagt zelf over oplossingen na te denken en uitgaat van de mate van bereidheid tot aanpassing van de situatie waarin de cliënt zit. Er horen ook filmfragmenten bij het boek. Daardoor kan de lezer zien hoe motiverende gespreksvoering werkt door ook de intonatie en gezichtsuitdrukking daarbij te zien.

pagina

12

Waarom doet het Nibud dit? Het uitbrengen van een verdieping op het in 2008 gepubliceerde boek Geld en Gedrag past uitstekend bij de doelen van het Nibud. Naast voorlichting aan consumenten wil het Nibud namelijk ook professionals ondersteunen in hun werk via bijvoorbeeld publicaties en opleidingen. Het gebruiken van motiverende gespreksvoering helpt de hulpverlener in zijn werk. Door de deskundigheid van institutionele kaders te verhogen, wordt ook de zelfredzaamheid van consumenten op het gebied van de huishoudfinanciën verhoogd. En dat is het einddoel van het Nibud.


Ruim 500 hulpverleners inmiddels aan de slag met motiverende gespreksvoering

pagina

13

Onderwijsproject over geld op basisscholen

Nibud-informatie basis voor Week van het geld

Van 13 tot en met 19 september 2010 organiseerden het Nibud, SchoolTV en Wijzer in geldzaken de Week van het geld: een onderwijsproject over geld voor het basisonderwijs. Duizenden leerlingen van 4 tot en met 12 jaar zijn in deze week bereikt met diverse SchoolTV-uitzendingen. Het Nibud gaf als onafhankelijk kennisinstituut inhoudelijke input.

Tv-uitzendingen In de Week van het geld besteedde NTR: SchoolTV in haar programma’s aandacht aan het thema geld. Ze wilde met haar programma’s een bijdrage leveren aan financiële educatie. Uit Nibud-onderzoek blijkt immers dat veel jongeren schulden hebben. Ook komen kinderen die al op jonge leeftijd bewust leren omgaan met geld, later minder vaak in de financiële problemen. Met de Week van het geld gaf NTR: SchoolTV kinderen inzicht in de verschillende aspecten van geld. In de programma’s Koekeloere, Huisje Boompje Beestje en Nieuws uit de natuur stond het thema geld centraal. Ook was er een speciaal geproduceerde én veelbekeken soap-serie SpangaS Leergeld, waar het in vijf speciale afleveringen over omgaan met geld ging. De aftrap van de Week van het geld werd gegeven op vrijdag 10 september in het SchoolTV-weekjournaal.

Lesmaterialen van het Nibud Tijdens de Week van het geld zijn docenten ook met de lesmaterialen van het Nibud in de klas aan de slag gegaan. Het Nibud heeft speciaal daarover in juni een flyer naar alle basisscholen verstuurd met alle mogelijkheden. Zo is er het Voorleesboek Meneer Beer, een speels boekje over financiële opvoeding. Docenten kunnen dat voorlezen in de klas, maar ook aan kinderen mee naar huis geven. Het verhaal van meneer Beer is door poppentheater Binky Babbelkous bewerkt tot een voorstelling geschikt voor álle leerlingen op de basisschool. Scholen kunnen deze voorstelling op hun eigen school laten zien. Met veel humor en spanning wordt duidelijk: geld lenen heeft gevolgen. Verder kunnen scholen aan de slag met De Geldkoffer: een lespakket over omgaan met geld voor het basisonderwijs. Ook voor het middelbaar onderwijs zijn trouwens diverse lesmaterialen beschikbaar waarmee docenten aan de slag kunnen - en dat ook in de Week van het geld deden -, zoals In & Out! en de Zakgeldkrant.

Ouderavond ‘Financiële opvoeding’ Veel ouders hebben vragen over de financiële opvoeding. Bijvoorbeeld over zakgeld, omgaan met reclame en verleidingen of over belkosten. Scholen konden daarom tijdens de Week van het geld in samenwerking met het Nibud op school een thema-avond organiseren voor de ouders. Dat kan trouwens nog steeds. Daarmee ondersteunen ze ouders bij het financieel zelfstandig maken van kinderen. Een spreker van het Nibud vertelt meer over kinderen en geld en ouders krijgen tips om zelf mee aan de slag te gaan. Sindsdien komen scholen nog regelmatig met het verzoek aan het Nibud een ouderavond te organiseren.

Spaarbiggetje als prijsvraag Voor het basisonderwijs zijn voor de Week van het geld twee lesbrieven ontwikkeld over sparen. Aan beide lesbrieven was een prijsvraag gekoppeld. De kinderen uit groep 3, 4 en 5 zijn uitgedaagd om het mooiste Spaarbiggetje in elkaar te zetten en te versieren. Groep 6, 7 en 8 mocht met de hele klas nadenken over de ‘Spaarpot van de Toekomst’.

pagina

14

Waarom doet het Nibud dit? Financiële educatie van jongeren is een speerpunt van het Nibud. Doel van de financiële educatie is het vergroten van de financiële zelfredzaamheid in het algemeen, en preventie van schulden bij jongeren in het bijzonder. Daarom wilde het Nibud graag zijn bijdrage leveren aan de Week van het geld. En NTR: SchoolTV wilde graag het Nibud als onafhankelijk instituut erbij betrekken. Het Nibud zou graag zien dat leren omgaan met geld wordt ‘ingebouwd’ in het reguliere onderwijs. Zo ver is het nog niet. De afgelopen jaren heeft het Nibud lesmethodes ontwikkeld, gebaseerd op door het Nibud geformuleerde leerdoelen en competenties en in samenwerking met professionals uit het veld.


Duizenden leerlingen in het basisonderwijs aan de slag tijdens Week van het geld

pagina

15

Partner in Abaco-project en ECDN

Nibud actief in Europa Waarom doet het Nibud dit?

Op 5 en 6 november 2009 was in Carpi (Italië) de aftrap van het nieuwe Europese project Abaco. Abaco staat voor Adult Basic Account Control of Over indebtedness en betekent letterlijk ‘telraam’. De Europese Unie (EU) financiert het project. Het Nibud is gevraagd deel te nemen vanwege zijn uitgebreide kennis over de preventie van schulden. Daarnaast is het Nibud actief in het European Consumer Debt Network (ECDN), waar op dit moment in een aantal landen standaardbudgetten worden gemaakt.

Verbeteren budgetvaardigheden Het Abaco-project is in het leven geroepen als antwoord op het gebrek aan financiële kennis en vaardigheden bij kwetsbare groepen mensen in ZuidEuropa. Het gaat daarbij om mensen met een laag inkomen en migranten. Geschat wordt dat minstens 20 miljoen mensen in Europa schulden hebben. Vooral huishoudens in Portugal, Italië, Spanje en Griekenland hebben problemen met achterstallige betalingen. Het Abaco-project wil deze mensen vaardigheden bijbrengen op het gebied van bijvoorbeeld budgetteren, begroten, verstandig investeren en geld apart zetten voor onvoorziene situaties.

Cruciale rol Nibud Partners binnen Abaco zijn Italië, Spanje, Portugal, Griekenland en Zwitserland. Namens deze landen zijn organisaties vertegenwoordigd die een sleutelrol kunnen spelen op het gebied van lokale financiële voorlichting. Preventie van schulden verdient in deze landen volgens de EU extra aandacht terwijl daarvoor op nationaal vlak nog geen strategieën en tools zijn ontwikkeld. In Nederland is dat wel het geval en het Nibud speelt hierin een cruciale rol. Daarom is het Nibud gevraagd deel te nemen aan dit project.

Tools van Nibud vertaald Enkele methodes en tools die zijn ontwikkeld door het Nibud, zijn vertaald en toegepast door de deelnemende Zuid-Europese landen. Daarbij wordt het materiaal aangepast aan de regelingen en gebruiken van dat land. Als eerste is de cursus Omgaan met geld van het Nibud ontwikkeld voor Portugal. Het materiaal voor de cursisten en de docentenhandleiding is vertaald en voorlichters hebben het materiaal toepasbaar gemaakt voor de projecten van Acidi, de Portugese partner in het project. In Portugal was eind april 2010 overigens de tweede bijeenkomst van het project en in januari 2011 de derde in Griekenland. De cursus Omgaan met geld wordt natuurlijk ook voor de andere landen beschikbaar gemaakt. Dat geldt tevens voor het Geldboek voor ondernemers, dat ingaat op de financiële gevolgen van een eigen bedrijf. Ook Waar blijft het geld? Begroten wordt voor alle landen toepasbaar gemaakt. Ten slotte wordt de Nibud-agenda met slimme informatie en tips over inkomsten en uitgaven vertaald. Een unieke kans voor het Nibud!

Standaardbudgetten naar Nibud-voorbeeld Het Nibud is ook actief in het European Consumer Debt Network (ECDN). Enkele Europese organisaties ontwikkelen met financiële steun van de Europese Commissie referentiebegrotingen voor hun eigen land onder begeleiding van het Nibud. Het Nibud gebruikt die bij de budgetvoorlichting. Met voorbeeldbegrotingen kan worden bekeken welke uitgaven voor een individueel huishouden ‘te hoog’ of ‘te laag’ zijn. Naast de budgetvoorlichting worden referentiebegrotingen in Nederland ook gebruikt bij koopkrachtvergelijkingen, hypotheeknormen, normen voor consumptief krediet en de meting van armoede. Daarmee kan het een belangrijk instrument zijn om armoede en sociale uitsluiting tegen te gaan.

pagina

16

Het Nibud is een uniek instituut in Europa. In geen enkel ander land bestaat een instelling met de taken van het Nibud. Wel zijn er in sommige landen organisaties die specifiek aan budgetvoorlichting doen zoals in de Money Advice and Budgeting Service in Ierland of de Konsumentverket in Zweden. Ook zijn er in veel landen organisaties actief op het gebied van schuldhulpverlening of het maken van lesmateriaal. Maar zoals het Nibud omgaan met geld aanpakt, gebeurt in geen enkel Europees land. Omdat Nederland deel uitmaakt van één groot Europa, vindt het Nibud het belangrijk dat ze zijn kennis en kunde beschikbaar stelt aan andere landen in Europa die daaraan behoefte hebben om ook hun inwoners te helpen grip op geld te krijgen.


Producten van Nibud worden vertaald en toepasbaar gemaakt in Engels, Italiaans, Grieks, Portugees en Spaans

pagina

17

Ook in 2010 weer veel deelnemers

Opleidingen van Nibud voor professionals

Al jarenlang is het Nibud hét kenniscentrum op het gebied van huishoudfinanciën. Ook voor professionals is het Nibud de organisatie om naartoe te gaan voor een opleiding in financiën. Bijvoorbeeld iemand die zijn vaardigheden als budgetcoach wil vergroten, financiële problemen bij zijn cliënt tijdig wil herkennen of zelf graag budgetteringscursussen wil geven. Vele professionals vonden in 2010 de weg naar een van de trainingen van het Nibud, ook in company. Succesvol waren vooral de trainingen in budgetcoachen.

Waarom doet het Nibud dit? Naast voorlichting aan consumenten wil het Nibud ook professionals ondersteunen in hun werk via bijvoorbeeld publicaties en opleidingen. Het Nibud heeft daarvoor een scala aan opleidingen in zijn programma, variërend van Budgetcoachen en Schulden op de werkvloer tot Basistraining Budgetteren en Voorkomen van huurachterstanden. Voor diverse professionals, zoals schuldhulpverleners, corporatiemedewerkers, P&O’ers, maatschappelijk werkers en anderen die in hun dagelijks werk bezig zijn met financiën. Door hun deskundigheid te vergroten, wordt ook de zelfredzaamheid van consumenten op het gebied van de huishoudfinanciën verhoogd. En dat is wat het Nibud wil bereiken.

Budgetcoachen Nieuw in 2010 waren de deels aangepaste trainingen Budgetcoachen en Coachend Begeleiden. Budgetbegeleiders of hulpverleners kunnen hun cliënten vaak prima voorrekenen hoe ze er financieel voorstaan en wat ze moeten doen om dat in de toekomst te verbeteren. Maar cliënten passen hun gedrag vervolgens niet aan. Veel hulpverleners vinden het lastig om mensen structureel hun gedrag te laten veranderen. Ze schieten vaak meteen in de adviesrol in plaats van in de coachingsrol. Met coachen laat je de cliënt zelf de oplossing vinden. Tijdens de training worden daarvoor verschillende coachingstechnieken uitgelegd, gedemonstreerd en geoefend. De deelnemers aan de trainingen in 2010 kwamen uit verschillende hoeken: schuldhulpverleners en maatschappelijk werkers, maar ook mensen van banken en assurantiemedewerkers. Dat bleek erg leerzaam. De laatste twee groepen beheersten het financiële deel, maar wilden ook iets met het sociale aspect.

Actuele kennis Ook de andere trainingen van het Nibud waren gewild. Omdat het Nibud hét kenniscentrum op het gebied van huishoudfinanciën is, verwerft de deelnemer aan de trainingen de meest actuele kennis en inzichten over het werkterrein van de budgetbegeleider. De consument staat trouwens centraal in de trainingen. Vanzelfsprekend, want uiteindelijk is het doel van het Nibud dat deze bewuster, beter of anders met zijn geld kan omgaan, en financiële problemen kan voorkomen of oplossen.

Grotere deskundigheid De trainingen van het Nibud zijn bedoeld om de deskundigheid van professionals te vergroten. Deelnemers worden zich bewust van hun eigen werkwijze en werkhouding en krijgen handvatten deze te verbeteren. Kennis van specifieke doelgroepen, kennis over motivatie tot gedragsverandering van cliënten, actuele referentiecijfers, budgetadviezen, financiële zelfredzaamheid; het komt allemaal aan bod. De trainingen sluiten bovendien perfect aan op de (werk)ervaringen en dagelijkse praktijk van de deelnemers. Ze kunnen het geleerde dus meteen de volgende dag toepassen.

Nibud-competenties vormen basis Alle Nibud-trainingen zijn gebaseerd op de Nibud-competenties Omgaan met geld. Budgetbegeleiding heeft tot doel mensen financieel zelfredzaam te maken. Zo leren ze (weer) om zelfstandig hun geldzaken te regelen en zelf de verantwoordelijkheid daarover te dragen. Door naar de capaciteiten en het gedrag van de cliënt te kijken, kan de professional deze zo goed mogelijk begeleiden. Daardoor voorkomt hij escalaties van de schuldenproblematiek. In 2010 heeft het Nibud al zijn trainingen overzichtelijk ondergebracht in een speciale opleidingsbrochure, te downloaden op Nibud.nl.

pagina

18

NIBU D

Ople

iding

Spec ialist ische , pra ktisc he en

saan

bod

actue le tra ining en ov er bu dget bege leidin g


De aangepaste trainingen in budgetcoachen zijn enthousiast ontvangen door professionals

pagina

19

Welk deel van je inkomen kun je besteden aan je hypotheek?

Nibud autoriteit bij hypotheeknormen

Elk jaar berekent het Nibud de financieringslastpercentages. Deze percentages bepalen welk deel van het inkomen kan worden besteed aan hypotheeklasten. Het Nibud is de onafhankelijke instantie die deze financieringslasttabellen maakt. De Nibud-financieringslastnormen zijn opgenomen in de Gedragscode voor Hypothecaire Financiering en worden gebruikt voor de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). In 2010 zijn 250.000 hypotheken verstrekt op basis van de door het Nibud opgestelde financieringslasttabellen.

Betaalbare woonlasten Het Nibud heeft uitgebreide kennis van de gemiddelde bestedingspatronen van huishoudens. Ook hanteert het Nibud een indeling van noodzakelijke uitgaven. Deze gegevens vormen de basis voor de berekening van betaalbare woonlasten. Daarbij wordt rekening gehouden met de samenstelling van het huishouden, het inkomen en de uitgaven. De berekening geeft antwoord op de vraag: wat is een ‘verantwoorde’ hypotheek bij een bepaald inkomen? Het Nibud adviseert al ruim tien jaar de NHG over de financieringslasten die horen bij een maximale hypotheek. Basisregel is dat bij een maximale hypotheek de noodzakelijke uitgaven altijd beschikbaar zijn. Van elke euro die iemand netto meer verdient dan dat minimum, mag maximaal 50 cent aan hypotheeklasten worden besteed. Zo kunnen mensen met een maximale hypotheek ook af en toe op vakantie, een auto rijden of eens uit eten gaan. Maar ook kunnen ze zo financiële tegenslagen opvangen, zoals kortdurende werkloosheid, gezinsuitbreiding of een reparatie aan de woning. Bij deze berekeningswijze is wonen dus geen sluitpost, zoals ten onrechte wel eens wordt beweerd.

Veilig, verantwoord en voordelig Deze regels werken goed. Ondanks de veel hogere hypotheken die in Nederland worden verstrekt in vergelijking met andere landen, zijn de gedwongen verkopen laag, en vrijwel altijd veroorzaakt door grote veranderingen in de huishoudsituatie, zoals arbeidsongeschiktheid of echtscheiding. Een gedwongen verkoop van de woning is een drama voor de bewoners. Hun droom van een eigen woning spat uiteen en zonder NHG blijven ze met een restschuld achter. Ook de hypotheekverstrekker en andere schuldeisers blijven met een verlies zitten. Om maar niet te spreken van de maatschappelijke kosten die incassobureaus, deurwaarders, schuldhulpverleners en gemeenten maken om een huishouden weer op de rails te krijgen. Vermijden van gedwongen verkoop is dus van groot maatschappelijk belang.

Is verruiming van de normen een oplossing uit de crisis? In 2010 is veel gediscussieerd over de normen. Sommige instanties zijn bezorgd over de hoge hypotheken en willen de hypotheekverstrekking beperken. Andere roepen juist op om de normen te verruimen om de crisis op de woningmarkt op te lossen. Het Nibud vindt dat geen oplossing. Ten eerste is leencapaciteit niet de allesbepalende factor op de woningmarkt: de hypotheekrente is in de eerste helft van 2010 flink gedaald, wat binnen de normen voor 2010 al een hogere leencapaciteit opleverde. De verkopen zijn echter in die tijd niet of nauwelijks toegenomen en de prijzen gedaald. Ten tweede is het verstrekken van hypotheken aan mensen die dat eigenlijk niet kunnen betalen geen oplossing voor de crisis. Sterker nog, dergelijke praktijken in de VS waren juist de oorzaak van de huidige crisis. Het Nibud wil altijd meedenken over alternatieven voor de systematiek, maar uitgangspunt blijft dat de woningkoper de hypotheeklasten duurzaam moet kunnen dragen.

pagina

20

Waarom doet het Nibud dit? De missie van het Nibud is het vergroten van de zelfredzaamheid van consumenten op het gebied van huishoudfinanciën. Om deze missie te kunnen waarmaken is kennis van de consument noodzakelijk. Het Nibud doet dan ook onafhankelijk onderzoek naar de financiële situatie en het financiële gedrag van huishoudens en vervult als kenniscentrum hierin een expertrol. Een stap verder is om niet alleen de cijfers te leveren, maar ook de context daarvan. Dat gebeurt bij het vaststellen van de hypotheeknormen. Welk deel van je inkomen kun je besteden aan hypotheeklasten?


In 2010 zijn 250.000 hypotheken verstrekt op basis van de door het Nibud opgestelde financieringslasttabellen pagina

21

Cijfers Balans

Balans per 31 december 2010 na bestemming exploitatiesaldo van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting te Utrecht

31-12-2010

31-12-2009

€

€

105.161

47.598

43.014

34.876

291.073

428.195

Liquide middelen

1.244.810

857.607

TOTAAL ACTIVA

1.684.058

1.368.276

Algemene reserves

742.529

622.111

Bestemmingsreserve productontwikkeling

155.000

155.000

897.529

777.111

31.000

31.000

755.529

560.165

1.684.058

1.368.276

ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa Vlottende activa Voorraden Vorderingen

PASSIVA Eigen vermogen

Voorzieningen Kortlopende schulden TOTAAL PASSIVA

pagina

22


Exploitatierekening

Exploitatierekening over 2010 van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting te Utrecht

2010

2009

€

€

Bedrijfsleven structureel

306.598

302.068

Overheid

767.873

911.600

Verkoop brochures

840.697

938.897

Overige opbrengsten

932.076

963.184

2.847.244

3.115.749

735.299

1.007.940

Netto baten

2.111.945

2.107.809

Personeelskosten

1.475.169

1.417.003

17.662

40.241

470.478

527.376

1.963.309

1.984.620

Saldo normale bedrijfsvoering

148.636

123.189

Vennootschapsbelasting

-28.218

-23.842

Exploitatiesaldo

120.418

99.347

120.418

99.347

-

-

120.418

99.347

BATEN Subsidies en projectbijdragen

Directe kosten

Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Som der bedrijfskosten

BESTEMMING VAN HET EXPLOITATIESALDO Te bestemmen exploitatiesaldo Af: ten gunste van bestemmingsreserve productontwikkeling Restant ten gunste (laste) van algemene reserves

pagina

23

Verklaring

Bijgaande balans per 31 december 2010 en exploitatierekening 2010 zijn ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting te Utrecht. De balans per 31 december 2010 en exploitatierekening 2010 zijn opgesteld onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de stichting. Voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent financiële positie en de resultaten van de stichting en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van onze controle dienen de balans per 31 december 2010 en exploitatierekening 2010 te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening waaraan deze zijn ontleend, alsmede met de door ons daarbij op 11 april 2011 verstrekte goedkeurende controleverklaring. Wij hebben op bijgaande balans per 31 december 2010 en exploitatierekening 2010 als zodanig geen accountantscontrole toegepast. Nieuwegein, 11 april 2011 Blömer accountants en adviseurs

pagina

24


pagina

25

Colofon Teksten en productiebegeleiding Van der Brug Communicatie, Hilversum Ontwerp en opmaak ZODAN, Utrecht Druk Drukkerij Stolk, Amsterdam

Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting Hekelsteeg 6 3511 AK Utrecht Postbus 19250 3501 DG Utrecht Het Nibud is voor professionals bereikbaar op (030) 239 13 50. Consumenten kunnen het Nibud gratis bellen op 0800-221 21 21. U kunt het Nibud ook volgen op Twitter, LinkedIn, Hyves en Facebook.


2010 jaarverslag

Nibud


2010 jaarverslag

Het Nibud, expert in huishoudfinanciën

2010 jaarverslag Nibud

Recommend Documents