Jaarverslag centraal informatiepunt voetbalvandalisme
Inhoud
Voorwoord
2. Daders
3
34
2.1 Aanhoudingen per
Deel 1: Verslag van het CIV
leeftijdscategorie
34
2.2 Strafbare feiten per
leeftijdscategorie
35
1. Profiel
4
2.3 First offenders en recidivisten
Missie
4
2.4 Buitenlandse supporters in
Duidelijke koers
4
2. Seizoen van het CIV
5
Betere risico-inschatting
5
2.6 Samenvatting en conclusies
39
Voetbal volgsysteem
6 40
Nederland
36 38
2.5 Nederlandse supporters in
CIV
buitenland
38
Focus op analyse en advies
6
3. Incidenten
Internationaal voorop
7
3.1 Aantal incidenten en
Voorbereiding WK 2006
8
Informatiestromen tijdens WK
8
3.2 Aard van de incidenten
42
Nederlands Politie Team
9
3.3 Plaats van strafbare feiten
42
Op weg naar Euro 2008
9
3.4 Risico-inschatting en
Deel 2: Seizoen 2005-2006 Leeswijzer
11
wedstrijdsoort
vervoersmaatregelen
40
43
3.5 Opvallende incidenten
45
3.6 Samenvatting en conclusies
47
4. Handhaving en sancties
48
4.1 Aanhoudingen
48
1. Politie-inzet
12
4.2 Stadionverboden
50
1.1 Totale politie-inzet
12
4.3 Vervolging en straffen
55
4.4 Samenvatting en conclusies
57
Conclusies en aanbevelingen
65
1.2 Politie-inzet per soort competitie 14 1.3 Play-off wedstrijden Eredivisie
17
1.4 Politie-inzet per club
20
1.5 Politie-inzet per club in
reguliere competitie
21
1.6 Soort politie-inzet
24
1.7 Opvallende ontwikkelingen
28
1.8 Samenvatting en conclusies
29
Bijlagen Bijlage 1: Politiegegevens per club
69
Bijlage 2: Wedstrijden met incidenten
146
Bijlage 3: Lijst met afkortingen
151
Voorwoord
Voor u ligt het jaarverslag van het Centraal
expertisecentrum op het gebied van voet-
Informatiepunt Voetbalvandalisme (CIV) over
balvandalisme. En internationaal geniet het
het seizoen 2005-2006. Er is gekozen voor
CIV een hoog aanzien; binnen het Europese
een andere opzet, zowel qua inhoud als qua
netwerk van National Football Information
uiterlijk. Dit jaarverslag is het resultaat van
Points (NFIP’s) bekleedt het CIV een voor-
het streven van het CIV naar meer herken-
trekkersrol.
baarheid en transparantie van haar visie en diensten.
Om nog slagvaardiger te worden in de strijd tegen voetbalvandalisme is een uitbreiding
Kijkend naar het afgelopen seizoen zijn in
van ondersteuning van onze ketenpartners
de aanpak van voetbalvandalisme een aan-
nodig. Het CIV wil zich daarom meer richten
tal duidelijke successen geboekt. Een van
op het leveren van analyses en beleidsma-
de voorwaarden voor de invoering van de
tige bijdragen. Er is begonnen met de ont-
Nieuwe Competitie Opzet (NCO) was dat de
wikkeling van nieuwe diensten. Op het mo-
politie-inzet in de Eredivisie niet zou stijgen
ment van schrijven is de implementatie van
ten opzichte van het seizoen 2004-2005. De
een aantal hiervan al in gang gezet. Wat deze
genomen maatregelen om dit te realiseren
diensten inhouden leest u in dit jaarverslag.
hebben hun vruchten afgeworpen. Maar er
Uiteraard blijft het CIV alle bekende onder-
zijn ook een aantal punten waar we duidelijk
steuning ook bieden.
mee aan de slag moeten. Met ‘we’ doel ik op alle partijen die onderdeel uitmaken van
Hoe zit dit jaarverslag in elkaar? In het eerste
de ketenaanpak voetbalvandalisme; het CIV
deel vindt u alles terug over het CIV en haar
is er hier een van.
diensten. Het tweede deel bevat de cijfers en bijbehorende analyses van het voetbal-
Ervaringen uit het verleden vormen de basis
seizoen 2005-2006. Het jaarverslag wordt
voor acties in de toekomst. In dit jaarverslag
afgesloten met onze conclusies en aanbeve-
vindt u daarom niet alleen een cijfermatige
lingen. Als bijlage treft u een overzicht van
weergave van het seizoen 2005-2006, maar
politiegegevens per club aan.
ook een aantal concrete aanbevelingen waar we op kunnen bouwen in het seizoen 2006-
Tot slot is een woord van dank verschuldigd
2007 en de verdere toekomst.
aan het bureau DSP-groep dat een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan dit jaarver-
Het afgelopen seizoen hield voor het CIV
slag.
een koersverandering in. We hebben de behoefte van de ketenpartners en haar dienstenaanbod naast elkaar gelegd. Hieruit blijkt
H.J. Groenevelt
een hoge algemene tevredenheid over onze
Hoofd Centraal Informatiepunt
dienstverlening. Het CIV is in Nederland hét
Voetbalvandalisme
CIV
verslag van het civ
1. Profiel
clubs, gemeentes, de Nederlandse Spoor-
Het Centraal Informatiepunt Voetbalvanda-
wegen en de KNVB, de benodigde maatre-
lisme viert dit jaar haar 20-jarig jubileum.
gelen nemen om voetbalvandalisme zoveel
In 1986 is het CIV als eerste expertisecen-
mogelijk binnen de perken te houden.
trum op het gebied van voetbalvandalisme binnen Europa opgericht. Deze lange staat
Het CIV heeft een duidelijke verandering
van dienst heeft het CIV een voortrekkersrol
waargenomen in de vraag van de ketenpart-
opgeleverd. Deze rol wil ze niet alleen be-
ners naar ondersteuning. Naast operationele
houden, maar ook uitbouwen – nationaal én
ondersteuning is er een toenemende be-
internationaal.
hoefte aan analyses en beleidsmatige bijdra-
Missie
ervaringen met collega’s neemt toe. Het CIV
Het CIV heeft de ambitie een bijdrage te le-
speelt hierop in met een aantal nieuwe dien-
veren aan het beheersbaar maken en houden
sten. Deze diensten vormen geen vervan-
gen. Ook de behoefte aan uitwisseling van
CIV
van voetbalvandalisme en het verminderen
ging van de oude werkzaamheden, maar zijn
van politie-inzet bij wedstrijden. Dit doet het
juist een verbreding. Het CIV is op koers naar
CIV door het leveren van kennis en analyses
de toekomst. De eerste resultaten worden
aan primair politie Nederland en daarnaast
weergegeven in het volgende hoofdstuk.
aan de andere ketenpartners. Duidelijke koers
Transparante communicatie
Het seizoen 2005-2006 bracht een aantal
Het CIV streeft naar meer bekendheid en
nieuwe ontwikkelingen met zich mee, zowel
transparantie van haar visie en diensten.
binnen de competitie als binnen de aanpak van voetbalvandalisme. De Nieuwe Competitieopzet (NCO) en het wereldkampioen-
Hier is ook behoefte aan bij de diverse ketenpartners. Daarom zijn afgelopen
schap in Duitsland hebben gezorgd voor een
seizoen de eerste stappen gezet om de
enerverend voetbaljaar met een zeer hoog
communicatie te verbeteren. Een van de
aantal wedstrijden. Meer wedstrijden be-
eerste zichtbare resultaten is dit jaarver-
tekent meer voetbalplezier, maar ook meer
slag. In 2007 zullen nog meer mediakana-
benodigde aandacht voor veiligheid in en
len een verbeterslag ondergaan, onder
om het stadion. Naast de bekende vormen van voetbalvandalisme zijn een aantal trends waarneembaar, waar in dit jaarverslag nader
andere de website www.civ-voetbal. com. Ook in de voorlichting aan burgers,
op wordt ingegaan. Op deze trends moet de
met name jongeren, voert het CIV een
aanpak van vandalisme worden afgestemd.
aantal verbeteringen door, met name via
Op basis van informatie en analyses van het
een vernieuwde brochure en de website.
CIV kunnen betrokken partijen, zoals politie,
2. Seizoen van het CIV Het CIV heeft zich ten doel gesteld om op
Samenwerking centraal
analytisch en beleidsmatig gebied haar
Onmisbaar bij een wedstrijdvoorberei-
dienstverlening een flinke impuls te geven.
ding is een goede samenwerking tussen
Het afgelopen seizoen heeft dit geresulteerd
politie en clubs. Het Handboek Veiligheid
in de vastlegging van een nieuw diensten-
van de KNVB benadrukt de verantwoor-
pakket. Aan de ontwikkeling en implemen-
delijkheid van de clubs zelf bij het zorg-
tatie wordt hard gewerkt. Verder stond het
dragen voor een veilige situatie tijdens
seizoen natuurlijk in het teken van het we-
wedstrijden. Om optimaal de risico’s
reldkampioenschap in Duitsland; het toer-
van een wedstrijd te kunnen inschatten
nooi waar het CIV veel voorbereidend werk
is input van beide kanten nodig; zowel
voor heeft verricht. Uiteraard heeft ook het Voetbal Volg Systeem een aantal verbeterslagen ondergaan. In dit hoofdstuk leest u meer over al deze ontwikkelingen binnen het CIV. Betere risico-inschatting
van de politie als van de clubs. Daarom is de ontwikkeling van de Risicoanalyse matrix een gezamenlijk traject van het CIV, de KNVB, clubs en politie geweest. De matrix maakt transparant welke
Om de juiste veiligheidsmaatregelen te kun-
veiligheidsrisico’s ten grondslag liggen
nen treffen is het belangrijk de risico’s van
aan bepaalde maatregelen die worden
een wedstrijd goed in te schatten. Een van
genomen omtrent wedstrijden.
de diensten die het CIV, in samenwerking met de KNVB en vertegenwoordigers van
van de matrix de burgemeester van de ge-
clubs en politie, in het seizoen 2005-2006
meente waar een wedstrijd plaatsvindt over
heeft geïntroduceerd is de Risicoanalyse ma-
de benodigde politie-inzet.
trix. Deze matrix maakt deel uit van de maatregelen voor de Nieuwe Competitie Opzet.
In het seizoen 2004-2005 zijn de voorberei-
De Risicoanalyse matrix is een instrument
Het proces ‘wedstrijd organisatie politie’ is
dingen voor de Risicoanalyse matrix gestart. waarmee risico’s van geplande wedstrijden
toen in kaart gebracht. In dit proces staan
kunnen worden ingeschat. Zowel de politie
de stappen beschreven die onderdeel uitma-
als de clubs vullen een deel van de matrix
ken van de voorbereiding van een wedstrijd.
in, waardoor een goed beeld ontstaat van de
De aanleiding hiervoor was het gebrek aan
veiligheidssituatie. De uitkomst van de Risi-
eenduidigheid in deze voorbereiding en de
coanalyse matrix bepaalt de classificatie (A,
inschatting van risico’s. Met de matrix wordt
B of C) die vooraf toegekend wordt aan een
uniformiteit gecreëerd in de werkwijze van
wedstrijd. De matrix helpt bij het inzichtelijk
zowel de politie als clubs, wat de kwaliteit
maken van de te treffen maatregelen door
van de wedstrijdvoorbereiding zal verho-
politie en clubs. De politie adviseert op basis
gen. De bedoeling is dat de Risicoanalyse
CIV
matrix ook wordt gebruikt door de clubs. Bij
opgenomen in het VVS. Als onderdeel van
de invoering van de NCO in de Eredivisie is
het project ‘Hooligans in Beeld’ is een mo-
een duidelijke scheiding gemaakt tussen de
dule toegevoegd waarin de politie de namen
verantwoordelijkheden van de politie en de
van de supporters van de zogenaamde ‘top
clubs. De clubs zijn verantwoordelijk voor
500 lijst’ kan vermelden. De bedoeling is dat
hetgeen in het stadion gebeurt en de poli-
zo alle politiekorpsen op de hoogte zijn van
tie voor hetgeen daarbuiten gebeurt. Deze
deze risicosupporters.
verantwoordelijkheid betekent dat aan de organisatie en werkwijze van de veiligheids-
De tweede module biedt de mogelijkheid
organisatie van de clubs bepaalde, mogelijk
‘spoorwegspecifieke’ informatie in te voe-
andere kwalitatieve en kwantitatieve eisen
ren en is speciaal ontwikkeld voor de Spoor-
worden gesteld. Beide ketenpartners be-
wegpolitie. De aanleiding was het incident in
schikken vanuit hun eigen verantwoordelijk-
april 2005 bij de wedstrijd Feyenoord - Ajax,
heid over relevante informatie om risico’s van
waarbij de informatie-uitwisseling tussen de
een wedstrijd in te schatten. Deze informatie
Spoorwegpolitie en de politieregio’s niet op-
komt samen in de matrix.
timaal was. De informatie in deze module is uiteraard ook beschikbaar voor de politiere-
Voetbal Volg Systeem
gio’s.
De core business van het CIV is het verzamelen van informatie rondom voetbalwedstrij-
CIV
Focus op analyse en advies
den. Deze informatie vormt een kennisbank
Diverse ketenpartners hebben aangegeven
op basis waarvan veiligheidsmaatregelen
meer behoefte te hebben aan periodieke
voor nog te spelen wedstrijden worden be-
rapportages over politie-inzet en trends bin-
paald. Het Voetbal Volg Systeem (VVS) is het
nen het voetbalvandalisme. Ook de vraag
systeem waarin al deze gegevens worden
om beleidsmatige ondersteuning en advies
vastgelegd. In het afgelopen seizoen is het
speelt sterk. Dit komt mede door de ontwik-
VVS op een aantal punten gewijzigd.
kelingen gerelateerd aan de NCO. Het CIV heeft in het afgelopen seizoen een start ge-
Bij de introductie van de NCO is afgesproken
maakt met de ontwikkeling van twee nieuwe
dat alle Betaald Voetbal Organisaties (BVO’s)
diensten waarmee ze tegemoet komt aan
op het VVS aangesloten moesten worden.
deze behoeftes.
Samen met de KNVB en enkele vertegenwoordigers van de clubs is bekeken wat no-
Managementrapportage
dig is om dit te realiseren. Uitgangspunt is
Met name de Stuurgroep Voetbalvandalisme
dat de BVO’s hun eigen gegevens zelfstandig
heeft de behoefte om middels managemen-
in het VVS moeten kunnen invoeren, zodat
trapportages periodiek geïnformeerd te wor-
er per wedstrijd een beter inzicht in de geno-
den. Het afgelopen seizoen is besproken
men maatregelen, de personele inzet en de
hoe dit vormgegeven kan worden. Binnen-
gebeurtenissen rondom die wedstrijd ont-
kort wordt gestart met een inventarisatie van
staat. De noodzakelijke systeemaanpassin-
de gewenste informatie en de beste manier
gen zijn inmiddels gereed. Een aantal laatste
om deze informatie te verspreiden. Er is af-
zaken, zoals opname van convenanten, Ser-
gesproken dat het CIV tijdens het seizoen
vice Level Agreements en het privacyregle-
2006-2007 samen met het Auditteam een
ment worden in de eerste helft van het sei-
blauwdruk voor de managementsrapporta-
zoen 2006-2007 afgerond. De verwachting
ges gaat opzetten. In het seizoen 2007-2008
is dat begin 2007 wordt begonnen met het
komt de zorg voor de managementrapporta-
aansluiten van de BVO’s op het VVS.
ges geheel te liggen bij het CIV.
Daarnaast zijn een tweetal andere modules
Collegiale consultatie Binnen de Adviesgroep Voetbal is de idee
Champions League meeting
geboren om een nationale variant op de in-
Hoe is overeenstemming te bereiken
ternationale Peer Reviews te introduceren:
over veiligheidsmaatregelen bij interna-
de collegiale consultatie. In het afgelopen
tionale wedstrijden? Voor alle wedstrij-
seizoen is het CIV begonnen met het in
den in de Champions League gebeurt dit
kaart brengen van deze nieuwe dienst. De
door onder andere de organisatie van
collegiale consultatie biedt de mogelijkheid
Champions League meetings. Dit seizoen
om binnen een veilige omgeving feedback te
heeft het CIV voor de vijfde keer de
ontvangen. De verantwoordelijke districts-
Champions League meeting georgani-
chef nodigt drie collega’s uit het land uit om samen kritisch te kijken naar de situatie rond een bepaalde wedstrijd en de genomen maatregelen. De genodigden kunnen door hun eigen ervaring nieuwe ideeën en inzichten bieden. In 2007 wordt begonnen met de
seerd. Ruim 80 politiemensen uit heel Europa namen deel aan deze bijeenkomst ter voorbereiding op de nieuwe Champions League competitie. Van vrijwel alle wedstrijden in de Champions League
implementatie van de collegiale consultatie.
worden inmiddels verslagen gemaakt die
Het CIV faciliteert de collegiale consultatie
bij het CIV in het VVS worden opgesla-
door de organisatie van een auditgroep.
gen. Inmiddels is er een bestand van ruim 800 verslagen. Twee landen kunnen
Internationaal voorop
die verslagen zelfstandig raadplegen.
De politiesamenwerking en uitwisseling van
Andere landen hebben aangegeven dit
informatie bij internationale voetbalwedstrij-
op korte termijn ook te willen.
den en -toernooien zijn de afgelopen jaren
sterk verbeterd. Het CIV speelt hierin, als oudste National Football Information Point,
het VVS opgenomen en dragen bij aan een
een belangrijke rol. Een belangrijk onderdeel
snelle en adequate informatie-uitwisseling.
van de verbeterde samenwerking is de Peer
Daarnaast heeft het CIV op verzoek van een
Review. Deze internationale collegiale audit
aantal andere NFIP’s een onderzoek gedaan
wordt wetenschappelijk begeleid door prof.
naar de kwaliteit van de wedstrijdverslagen.
dr. Adang van de Politie Academie; het CIV is verantwoordelijk voor de organisatie. Afgelo-
Voorbereiding WK 2006
pen seizoen zijn er Peer Reviews geweest in
Afgelopen zomer waren alle ogen gericht op
Schotland, Engeland en Bulgarije.
het wereldkampioenschap (WK) in Duitsland. Doordat het toernooi in een buurland plaats-
Op verzoek van het ministerie van Binnen-
vond was de impact op Nederland groot;
landse Zaken is het CIV wederom actief
Nederland was deelnemend land, buurland
betrokken geweest bij de besprekingen
en transitland. Al sinds 2002 is het CIV actief
van de Police Working Coorporation Group
betrokken geweest bij de voorbereiding op
(PWCG) te Brussel. Nederland heeft hier
het WK. Er vond regulier overleg plaats met
een aantal activiteiten geïnitieerd die deels
Duitsland en het CIV organiseerde voorlich-
onder verantwoordelijkheid van het CIV zijn
tingssessies voor Duitse collega’s over de
uitgevoerd. Een voorbeeld is de actualisa-
werkwijze van spotters en het creëren van
tie van het Handboek Internationale Politie
heldere verwachtingen rondom internatio-
Samenwerking. Het CIV heeft samen met
nale politiesamenwerking.
enkele andere NFIP’s de formulieren voor internationale informatie-uitwisseling verder
Tijdens het seizoen 2005-2006 heeft het CIV
ontwikkeld. Deze formulieren zijn digitaal in
zich vooral gericht op de inrichting van de
CIV
informatiestromen tijdens het WK en de sa-
voordat het bij het CIV, dan wel bij de liaisons
menstelling en training van het Nederlands
in Duitsland, terecht kwam. De voetbalcoör-
Politie Team (NPT). Het CIV heeft Duitsland
dinatoren, die de supporters van ‘hun’ club
periodiek geïnformeerd over de Nederlandse
en hun gedrag goed kennen, konden nu niet
belangstelling voor wedstrijden, het aantal
altijd rechtstreeks communiceren met het
supporters van het Nederlands elftal, hun
CIV. Hierdoor ontstaat vertraging in de infor-
reisbewegingen en hun gedrag rondom
matiestromen.
wedstrijden. De voetbalcoördinatoren binnen de politie zijn vanwege hun kennis van
Het CIV heeft het ook als een nadeel ervaren
(risico)supporters actief betrokken bij de
dat in het hele proces de informatie niet al-
voorbereidingen. Het CIV hield hen op de
tijd door materiedeskundigen werd bekeken
hoogte van de organisatie in Duitsland en
en verstuurd. Meer dan eens moest worden
heeft een werkbezoek van enkele dagen in
afgegaan op geruchten in plaats van beves-
Duitsland georganiseerd.
tigde informatie. Dit heeft meer dan eens tot
In de aanloop naar het WK is het belang
Centrum in Duitsland en in de speelsteden
van een landelijke coördinatie van de voor-
geleid. De vertegenwoordiger van de Regi-
bereiding besproken met het ministerie van
onale Inlichtingen Diensten die verbonden
een discussie in het Nationale Coördinatie
Binnenlandse Zaken. In de tweede helft van
was aan het Nederland Politie Team (NPT)
2005 is zowel een landelijk coördinatiepro-
heeft de meeste geruchten kunnen ontze-
ject opgezet als een politieproject voor de
nuwen.
voorbereiding op het WK. Daar waar mogelijk heeft het CIV de groep Informatiestromen tijdens WK CIV
politiemensen die de Bundespolizei onder-
Binnen de Europese Unie (EU) is de interna-
steunden van de nodige informatie voorzien.
tionale informatie-uitwisseling bij toernooien
Het bleek dat zij nagenoeg niet over de infor-
geregeld in het ‘Handboek Aanbevelingen
matie beschikten die de liaisons en het NPT
Internationale Politiesamenwerking Voetbal-
wel hadden, terwijl dat voor hun functione-
wedstrijden’. Sinds EURO 2000 loopt infor-
ren wel wenselijk was.
matie-uitwisseling met betrekking tot gedrag en reisbewegingen van supporters via
Het CIV is in april 2006 begonnen met het
de NFIP’s. Tijdens het WK 2006 had het CIV
opzetten van een informatie-uitwisselingssy-
dus vooral contact met de zusterorganisatie
steem om de informatie van en naar Duits-
in Duitsland, het ZIS.
land in goede banen te leiden. Snelheid en actualiteit stonden daarbij centraal. Het in-
De informatievoorziening in Nederland tij-
formatiecentrum van het CIV in Nederland
dens het WK liep voor een belangrijk deel via
voedde dit systeem met onder andere actu-
de zogenaamde ‘RIK-NIK lijn’. De regionale
ele reisbewegingen van supporters. De le-
informatie knooppunten (RIK) verzamelden
den van het NPT en de liaisons in Duitsland
alle lokale informatie die uiteindelijk via het
konden via een beveiligde internetverbinding
nationale informatie knooppunt (NIK) bij het
snel over deze informatie beschikken. Daar-
CIV kwam. Het CIV stuurde haar informatie
naast kon het CIV direct de resultaten lezen
op haar beurt weer naar het NIK. Zowel het
van de inzet van het NPT. Tijdens het toer-
CIV als de voetbalcoördinatoren, de vaste
nooi werden de Spoorwegpolitie en de Ko-
aanspreekpunten van het CIV bij de korpsen,
ninklijke Marechaussee ook op dit systeem
hebben hinder ondervonden van deze struc-
aangesloten, aangezien deze informatie voor
tuur. De informatie ging over teveel schijven
hen ook belangrijk was.
Taak van deze groep was het surveilleren op
Aanpak risicosupporters WK
spoorwegstations en luchthavens. De ge-
Nederlandse supporters, en dus ook
maakte afspraken over het werkgebied wer-
risicosupporters van de clubs, konden
den echter niet altijd nagekomen, waardoor
tijdens het WK gemakkelijk van en naar
verwarring ontstond over de taakverdeling.
Duitsland reizen. Voor het toernooi
Tevens bleken een aantal politiemensen die
deden diverse verhalen de ronde over
geen lid waren van het NPT zich, samen met
mogelijke confrontaties tussen groepen
de Duitse collega’s, ook bezig te houden met
supporters, waaronder supporters uit Nederland. De taak van het Nederlands Politie Team bij het voorkomen van deze confrontaties bestond met name uit het spotten van potentiële risicosupporters. Enkele onderlinge confrontaties,
het spotten van risicosupporters in de speelsteden. Deze overlap kwam de efficiëntie van de diverse politieteams, waaronder het NPT, niet ten goede. Op weg naar Euro 2008 De verbeterpunten die de evaluatie van het
bijvoorbeeld in Frankfurt, konden door
WK in Duitsland naar voren bracht, zoals de
het NPT in de kiem worden gesmoord.
informatiehuishouding en de soorten opera-
Ook konden door de goede voorinforma-
tionele ondersteuning, vormen waardevolle
tie geruchten soms worden ontzenuwd,
input voor de voorbereiding op het Europees
waardoor spanningen afnamen en
kampioenschap 2008 in Oostenrijk en Zwit-
de lokale politie hun inzet daarop kon
serland. Deze voorbereiding is inmiddels van
afstemmen.
start gegaan. Er zijn enkele bijeenkomsten geweest in Oostenrijk en er is regelmatig bilateraal overleg geweest waarbij een beroep
Nederlands Politie Team
is gedaan op de deskundigheid van het CIV.
Het Nederlands Politie Team (NPT) dat mee
Het CIV verwacht dat beide landen politieon-
is afgereisd naar Duitsland bestond uit 18
dersteuning vragen als het Nederlands elftal
politiemensen uit heel het land. De taken van
zich kwalificeert. Daarom is al begonnen met
dit team waren gebaseerd op het Handboek
de basissamenstelling van het Nederlands
Internationale Politie Samenwerking. In 2004
Politie Team. De verwachting is dat eind
is het CIV al begonnen met de samenstelling
2007 de definitieve invulling van het NPT
van dit team. Na de kwalificatie van het Ne-
plaatsvindt.
derlands elftal vond de definitieve invulling van het NPT plaats. Het NPT is ingezet bij enkele oefenwedstrijden, waarvan een keer in samenwerking met Duitse collega’s. Tevens is er een tweedaagse bijeenkomst georganiseerd waar teambuilding centraal stond. Naast de vele voorbeelden van succesvolle samenwerking waren er ook een aantal zaken die als aandachtspunten voor de voorbereiding op het Europees kampioenschap in 2008 moeten worden meegenomen. Zo was er naast het NPT een andere groep van zo’n 40 geüniformeerde politiemensen aanwezig op verzoek van de Duitse nationale politie.
CIV
CIV
10
Seizoen 2005 - 2006
Leeswijzer De analyses in dit hoofdstuk geven een beeld van het voetbalvandalisme en de maatregelen van de verschillende ketenpartners tijdens het seizoen 2005-2006. Welke informatie vindt u in de diverse hoofdstukken? l
In het eerste hoofdstuk wordt de politie-inzet geanalyseerd. Speciale aandacht gaat uit naar de politie-inzet bij de play-offs in de Eredivisie.
l
In het volgende hoofdstuk staat de aard van het voetbalvandalisme centraal. De soorten incidenten en de plaats waar delicten plaatsvonden worden beschreven. Tevens is aandacht besteed aan de risico-inschaling van een wedstrijd vooraf en de ingestelde combiregelingen.
l
In hoofdstuk drie wordt een gezicht gegeven aan de plegers van voetbalvandalisme. Per leeftijdscategorie is in beeld gebracht welk soort overtredingen er worden gepleegd. Ook is gekeken naar de aantallen ‘first offenders’ en recidivisten en het effect dat het project Hooligans in Beeld heeft op het aanpakken van de harde kern.
l
In hoofdstuk vier wordt gekeken naar het aantal aanhoudingen per gemeente en per club. Vervolgens wordt een beeld gegeven van het aantal en de soorten opgelegde stadionverboden, de vervolgingen en de opgelegde sancties door politie, het Openbaar Ministerie en de rechterlijke macht. Ook wordt toegelicht welke stappen er worden genomen nadat iemand is aangehouden en welke sancties er kunnen worden opgelegd. Speciale aandacht gaat uit naar de taakverdeling tussen de verschillende partijen bij het opleggen van stadionverboden.
Achterin dit jaarverslag zijn overzichten opgenomen, waarin gedetailleerd wordt ingegaan op de inzet van de politiekorpsen bij de diverse clubs tijdens het seizoen 2005-2006.
11
CIV
1. Politie-inzet
Eind 2004 introduceerde de KNVB een Nieuwe Competitie Opzet (NCO) voor de Eredivisie met aan het eind van de competitie zogenaamde ‘play-offs’. Bij de introductie van de NCO is afgesproken dat de totale politie-inzet op de wedstrijddag in de Eredivisie niet mocht stijgen, ondanks de toename van het aantal wedstrijden. Uit de cijfers van het CIV over het seizoen 2005-2006 blijkt dat dit is gelukt. Er is zelfs een daling van politie-inzet opgetreden ten opzichte van het seizoen 2004-2005. De invoering van de NCO heeft geleid tot een duidelijke scheiding van verantwoordelijkheden tussen de clubs en de politie. De club is verantwoordelijk voor de handhaving van de orde, rust en veiligheid binnen het stadion. De politie draagt die verantwoordelijkheid buiten het stadion. In theorie zou deze taakverdeling naadloos op elkaar aan moeten sluiten. Een probleem is dat er weinig gegevens over de genomen maatregelen door de clubs voorhanden zijn. De discussie concentreert zich op de inzet van de politie en de actie die de politie heeft genomen. Inzet en maatregelen van clubs kunnen nog niet vergeleken worden met die van de CIV
12
politie, waardoor het moeilijk blijft om de zwakke schakels van de ‘maatregelen-keten’ op te sporen. Een vergelijking van de maatregelen van beide ketenpartners is van wezenlijk belang om de kwaliteit van de maatregelen te optimaliseren. In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de totale politie-inzet bij de verschillende competities, zowel nationaal als internationaal. Speciale aandacht gaat uit naar de play-offs. De inzet van politie bij de play-offs en bij dezelfde wedstrijden in de reguliere competitie zijn naast elkaar gezet om inzicht te krijgen in de mogelijk extra politiecapaciteit die de play-offs vragen. Vervolgens wordt ingegaan op de politie-inzet per Betaald Voetbal Organisatie en worden er een aantal ontwikkelingen bij de BVO’s beschreven die van invloed kunnen zijn op de politie-inzet. Tenslotte wordt een overzicht gegeven van het soort politie dat is ingezet tijdens wedstrijden en de mate waarin gebruik is gemaakt van multi-tasking.
1.1 Totale politie-inzet Tijdens het seizoen 2005-2006 zijn totaal 308.039 politie-uren ingezet; een daling van 9,6% ten opzicht van het seizoen ervoor. Dit aantal heeft betrekking op de politie-inzet op de wedstrijddag zelf. Eventuele inzet van de recherche achteraf is dus niet meegenomen. In onderstaande tabel is de politie-inzet van de afgelopen jaren naast elkaar gezet waardoor een goed beeld ontstaat van stijgingen en dalingen. Ondanks een daling van 9,6% in het afgelopen seizoen ten opzichte van het seizoen 20042005 is de totale politie-inzet nog steeds 9% hoger dan het gemiddelde van de periode 19992002. Dit komt door de toename van het aantal gespeelde internationale wedstrijden en de uitbreiding van de eerste divisie met twee nieuwe clubs.
Grafiek 1.1a Totale politie-inzet in uren
Totale politie-inzet in uren 400000 340677
356250 312500
333360
315002
308039
282344
268750 225000 181250 137500 93750 50000 400000 356250
Totale politie-inzet in uren
1999-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005 340677
2005-2006
333360
315002 308039 312500 Opmerking: de waarde ‘1999-2002’ is berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 282344 Totale politie-inzet in personen 2000-2001 en 2001-2002. 268750 46000 45450 225000 45084 44686 45000 Uit onderzoek van het CIV is gebleken dat in het verleden bij diverse politiekorpsen bepaalde 181250 44000 uren politie-inzet werden geboekt onder een andere post, waardoor een vertekend beeld 137500 van de daadwerkelijke inzet ontstond. Door te kijken naar politie-inzet in aantallen personen 43000 93750 wordt 42000voorkomen dat deze registratie-effecten kunnen optreden. Terugblikkend op het sei50000 41003 zoen 2005-2006 ontstaat het volgende beeld: 40872 41000 1999-2002 2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006 400001.1b Totale politie-inzet in personen Grafiek 39000 38000 46000 45000
Totale politie-inzet in personen
1999-2002
45450 2002-2003
2003-2004 44686
2004-2005 45084
2005-2006
44000 Politie-inzet (uren) Eredivisie
43000 250000 42000 41000 200000 40000
41003 157025
206775
213752
40872 173919
164804
150000 39000 38000 100000
1999-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005
2005-2006
50000
Opmerking: de waarde ‘1999-2002’ is berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, Politie-inzet (uren) Eredivisie 2000-2001 en 2001-2002.
2500000
1999-2002
2002-2003
2003-2004 206775
2004-2005 213752
200000 157025
164804 Gemiddelde politie-inzet (uren) Eredivisie per wedstrijd
2005-2006 173919
13
CIV
De totale politie-inzet in personen is het afgelopen seizoen 10% gedaald ten opzichte van het seizoen 2004-2005. Opvallend is dat de inzet in personen weer terug is op het niveau van het gemiddelde in de periode 1999-2002 terwijl de inzet in uren 9% hoger ligt. In het seizoen 2002-2003 is de politie-inzet in aantal personen sterk gestegen. De twee seizoenen daarna bleef deze inzet redelijk constant. Deze cijfers geven een ander beeld dan de cijfers van de politie-inzet in uren. Deze verschillen zijn verklaarbaar door de registratie-effecten als gevolg van het wegboeken van de politie-uren. In het afgelopen seizoen is de politie-inzet in aantal personen met 9% gedaald ten opzichte van 2004-2005. In aantal uren was de daling 10%. Dat betekent dat er in het afgelopen seizoen nagenoeg geen sprake was van een registratie-effect.
1.2 Politie-inzet per soort competitie De daling van de totale politie-inzet tijdens het afgelopen seizoen is niet een ontwikkeling die zichtbaar is in alle competities. De cijfers van de politie-inzet per competitie laten verschillende beelden zien. In onderstaande tabellen zijn de aantallen uren politie-inzet in de verschillende competities tijdens de afgelopen seizoenen opgenomen. In deze cijfers zijn de recherche-uren achteraf meegenomen. CIV
14
Tabel 1.2a Totale en gemiddelde politie-inzet Eredivisie
Seizoen
Uren inzet
Aantal wedstrijden
Inzet per wedstrijd
1999-2002
157025
307
511
2002-2003
164804
308
535
2003-2004
206775
309
669
2004-2005
213752
306
699
2005-2006
173919
308
565
Opmerking: de waardes ‘1999-2002’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 2000-2001 en 2001-2002.
Tabel 1.2b Totale en gemiddelde politie-inzet Eerste divisie
Seizoen
Uren inzet
Aantal wedstrijden
Inzet per wedstrijd
1999-2002
39242
309
127
2002-2003
63338
307
206
2003-2004
35934
342
105
2004-2005
33356
342
98
2005-2006
35329
383
92
Opmerking: de waardes ‘1999-2002’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 2000-2001 en 2001-2002.
De gemiddelde politie-inzet in de Eredivisie lijkt over z’n hoogtepunt heen. In het afgelopen seizoen is er voor het eerst een sterke daling gerealiseerd ten opzichte van de drie voorgaande seizoenen. Deze daling is bij de Eerste divisie al een paar jaar eerder ingezet. Na een sterke stijging in het seizoen 2002-2003, daalde de gemiddelde politie-inzet elk daaropvolgend seizoen. Deze daling heeft voor een deel te maken met het promoveren van ADO Den Haag naar de Eredivisie in het seizoen 2002-2003. Deze promotie is ook zichtbaar in de fors gestegen politie-inzet in de Eredivisie tijdens het seizoen 2003-2004. Tabel 1.2c Totale en gemiddelde politie-inzet bekerwedstrijden
Seizoen
Uren inzet
Aantal wedstrijden
Inzet per wedstrijd
1999-2002
20675
77
270
2002-2003
32251
77
419
2003-2004
21889
75
292
2004-2005
32604
71
459
2005-2006
21078
75
281
Opmerking: de waardes ‘1999-2002’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 2000-2001 en 2001-2002.
De politie-inzet bij bekerwedstrijden is aan sterke schommelingen onderhevig. Dit heeft deels te maken met het karakter van deze competitie; elk seizoen staan er andere clubs in andere rondes tegenover elkaar. Indien PSV, Feyenoord of Ajax ver komen in het toernooi zullen er meer risicowedstrijden worden gespeeld en is dus ook meer politie-inzet nodig. 15
Tabel 1.2d Totale en gemiddelde politie-inzet play-offs promotie en degradatie
Seizoen
Uren inzet
Aantal wedstrijden
Inzet per wedstrijd
1999-2002
7980
24
328
2002-2003
7379
24
307
2003-2004
6874
24
286
2004-2005
3912
24
163
2005-2006
6500
18
361
Opmerking: de waardes ‘1999-2002’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 2000-2001 en 2001-2002.
Opvallend is de sterke stijging van de gemiddelde politie-inzet tijdens de play-offs voor promotie en degradatie (de vroegere nacompetitie). In 2005-2006 is het gemiddeld aantal uren per wedstrijd meer dan verdubbeld ten opzichte van 2004-2005. Hiermee is de dalende lijn, die in de seizoenen ervoor zichtbaar was, verbroken. Een oorzaak van deze schommelingen in politie-inzet is het wisselende karakter van deze competitie. Elk jaar kunnen andere clubs uitkomen in deze play-offs. Ook de historie van het seizoen kan invloed hebben op de politieinzet.
CIV
Tabel 1.2e Totale en gemiddelde politie-inzet Europacup
Seizoen
Uren inzet
Aantal wedstrijden
Inzet per wedstrijd
1999-2002
29494
33
894
2002-2003
38002
21
1810
2003-2004
24436
40
611
2004-2005
45311
32
1416
2005-2006
28799
21
1371
Opmerking: de waardes ‘1999-2002’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 2000-2001 en 2001-2002.
De cijfers van Europacupwedstrijden geven een schommelend beeld. Reden hiervoor is dat ieder seizoen het aantal Nederlandse clubs dat uitkomt in Europees verband kan verschillen. Ook hangt de hoogte van de politie-inzet af van de prestatie van de Nederlandse clubs in deze competitie. Tabel 1.2f Totale en gemiddelde politie-inzet interlands
Seizoen
Uren inzet
Aantal wedstrijden
Inzet per wedstrijd
6680
7
954
2002-2003
9499
13
731
2003-2004
12760
11
1160
2004-2005
4811
8
601
2005-2006
1536
8
192
1999-2002
CIV
16
Opmerking: de waardes ‘1999-2002’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 2000-2001 en 2001-2002. Tabel 1.2g Totale en gemiddelde politie-inzet vriendschappelijke en oefenwedstrijden
Seizoen
Uren inzet
Aantal wedstrijden
Inzet per wedstrijd
1999-2002
5247
26
202
2002-2003
6055
30
202
2003-2004
6129
36
170
2004-2005
6161
24
257
2005-2006
16326
21
777
Opmerking: de waardes ‘1999-2002’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 2000-2001 en 2001-2002.
De politie-inzet bij interlands is afgelopen seizoen verder gedaald. Deze positieve ontwikkeling was tijdens het seizoen 2004-2005 al zichtbaar. Daar staat echter tegenover dat de gemiddelde politie-inzet bij oefen- en vriendschappelijke wedstrijden sterk is gestegen in het afgelopen seizoen.
Tabel 1.2h Totale en gemiddelde politie-inzet voorbereiding
Seizoen
Uren inzet
Aantal wedstrijden
Inzet per wedstrijd
1999-2002
15527
784
20
2002-2003
15204
780
19
2003-2004
16324
837
20
2004-2005
15868
807
20
2005-2006
16580
854
19
Opmerking: de waardes ‘1999-2002’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 2000-2001 en 2001-2002.
De gemiddelde politie-inzet voor de voorbereiding van bepaalde wedstrijden is constant gebleven. Voor sommige voetbalcoördinatoren is het lastig om precies vast te stellen hoeveel uren er worden besteed aan voorbereiding. Dit geldt vooral voor de korpsen waar de coördinator full-time met voetbal bezig is. Met ingang van het seizoen 2005-2006 is uitgegaan van de urenopgave van voetbalcoördinatoren, terwijl in de seizoenen ervoor een aanname werd gedaan door het CIV.
1.3 Play-off wedstrijden Eredivisie Afgelopen seizoen zijn de play-offs voor de Eredivisie geïntroduceerd. De verwachting was dat de totale politie-inzet zou stijgen door toename van het totaal aantal wedstrijden. Ook het ‘finale’-karakter van de play-offs was aanleiding voor een verwachte hogere politie-inzet. Zoals uit de voorgaande paragrafen is gebleken is dit niet gebeurd. De gerealiseerde daling is voor een groot deel te danken aan de sterk verminderde politie-inzet in de reguliere competitie. Om inzicht te krijgen in de verschillen in politie-inzet tussen de play-offs in de Eredivisie en de reguliere competitie hebben we de cijfers van wedstrijden die in beide competities zijn gespeeld naast elkaar gezet. Wat uit de gegevens van het VVS niet naar voren komt zijn de problemen met de logistiek en de bedrijfsvoering rondom de NCO. De logistieke druk bij diverse wedstrijden was hoog. Redenen hiervoor waren het feit dat ze gespeeld werden op een doordeweekse dag en de veelal verplicht ingestelde combi’s. Busbedrijven, maar vooral de Nederlandse Spoorwegen hebben voor de nodige faciliteiten zorg moeten dragen, waarbij de ‘spits’ vaak als een extra handicap gold. De politie moest haar inzet hierop afstemmen. De politie is gebonden aan bepaalde planningsvoorschriften. Minimaal acht weken van tevoren moet de planning van de politie-inzet worden vastgesteld. Gezien de onzekerheid rondom sommige wedstrijden was het niet altijd mogelijk om te voorzien welke capaciteit nodig zou zijn. Wijzigingen van de planning hebben organisatorische en financiële consequenties gehad. Het maakt daarbij geen verschil of de planning werd gewijzigd voor de voetbalwedstrijd of voor andere taken. Een gevolg was dat diverse keren de Arbeidstijdenwet werd overtreden, omdat volgens andere roosters gewerkt moest worden. Door de voetbalcoördinatoren en de Adviesgroep Voetbal is aangegeven dat problemen rondom de planning nog onvoldoende belicht zijn. Mede door de vele overuren is de inzet bij de play-offs duurder geweest dan bij de normale wedstrijden. Kortom, de play-offs hebben in diverse korpsen een grote impact gehad op de bedrijfsvoering, mede dus door de vele wijzigingen op het laatste moment.
17
CIV
CIV
18
Tabel 1.3 Politie-inzet per wedstrijd tijdens de play-offs en de reguliere competitie in 2005-2006
Play-offs Wedstrijd
Reguliere competitie
Politie-uren
Categorie
Politie-uren
Categorie
Heracles – NEC
190
NEC – Heracles
147
A
65
B
B
184
B
RKC – Vitesse
105
A
148
B
Vitesse – RKC
318
A
272
A
Ajax - Feyenoord
2142
C
2064
C
Feyenoord – Ajax
7175
C
3035
C
Groningen – AZ
274
B
180
?
AZ - Groningen
472
B
725
B
Twente - Utrecht
726
B
590
B
Utrecht – Twente
1910
C
767
C
Roda JC – Heerenveen
128
A
140
A
Heerenveen – Roda JC
152
A
151
A
Ajax - Groningen
1494
B
381
B
Groningen – Ajax
874
B
991
B
Vitesse – NEC
963
C
1529
C
NEC – Vitesse
1083
C
1128
C
Twente – Heerenveen
168
A
16
A
Heerenveen – Twente
792
B
186
B
Twente – Vitesse
306
B
216
B
Vitesse – Twente
736
B
805
B
Totaal
20155
13573
De totale politie-inzet in uren tijdens de play-offs in de Eredivisie bedroeg 20.155 uur voor twintig wedstrijden. Per wedstrijd komt dit dus neer op gemiddeld 1.008 uur. Het betreft hier alleen uren op de wedstrijddag zelf. Eventuele recherche-uren zijn niet meegenomen. Tijdens de play-offs zijn er 6 A-wedstrijden, 9 B-wedstrijden en 5 C-wedstrijden gespeeld. Confrontaties tussen dezelfde clubs in de reguliere competitie 2005-2006 leverden 4 A-wedstrijden, 10 B-wedstrijden, 5 C-wedstrijden en één wedstrijd met onbekende status op. Het aantal uren politie-inzet tijdens de play-offs lag 48% hoger dan de inzet bij dezelfde twintig wedstrijden in de reguliere competitie. Play-off wedstrijden die met name hebben bijgedragen aan dit grote verschil zijn: l
Feyenoord – Ajax: in de play-offs 236% meer politie-inzet
l
FC Utrecht – FC Twente: in de play-offs 249% meer politie-inzet
l
Ajax – FC Groningen: in de play-offs 392% meer politie-inzet
l
Heerenveen – FC Twente: in de play-offs 426% meer politie-inzet
Er zijn een aantal duidelijk aanwijsbare oorzaken voor deze hoge cijfers. Sommige wedstrijden vonden plaats op een doordeweekse dag. Ook was er sprake van een korte voorbereidingstijd en werden de wedstrijden gekarakteriseerd door het ‘knock-out’-systeem. In sommige gevallen werd door de lokale driehoek, bestaande uit de burgemeester, de hoofdofficier van justitie en de korpschef, besloten dat de politie-inzet verhoogd moest worden. Dit gebeurde
19
CIV
meestal naar aanleiding van ernstige incidenten in het verleden. Men wilde een herhaling voorkomen en dus voldoende capaciteit beschikbaar hebben. Bij Feyenoord was ook sprake van een dergelijke verhoging van politie-inzet naar aanleiding van recente incidenten bij de wedstrijd Feyenoord – Ajax. Er zijn echter ook wedstrijden geweest waarbij tijdens de play-offs minder uren zijn ingezet dan in de reguliere competitie, namelijk AZ – Groningen, Groningen – Ajax, NEC – Heerenveen, NEC – Vitesse, RKC – Vitesse, Roda JC – Heerenveen, Vitesse – Twente en Vitesse - NEC.
1.4 Totale politie-inzet per club De hoogte van de politie-inzet bij clubs is van een aantal factoren afhankelijk. Allereerst geldt natuurlijk dat meer gespeelde wedstrijden leiden tot een hogere politie-inzet. Daarnaast speelt de risicofactor van de wedstrijd een rol. Ook hebben de infrastructuur van en rondom de stadions, de plaats op de ranglijst en de omvang en professionaliteit van de veiligheidsorganisatie van de club invloed op de hoogte van de politie-inzet. Deze veelvoud aan factoren, welke niet in het VVS zijn terug te vinden, maakt het moeilijk de precieze aanleiding van veranderingen in politie-inzet aan te wijzen. In onderstaande tabellen wordt de totale politie-inzet in uren bij alle clubs in de Ere- en Eerste divisie weergegeven. Het betreft de uren op de wedstrijddag zelf. Eventuele recherche-uren achteraf zijn niet opgenomen. Wel zijn de nevenuren in dit totaal opgenomen. Tevens zijn de gemiddelde uren per wedstrijd opgenomen. CIV
20
Tabel 1.4 Totale en gemiddelde politie-inzet per club in het seizoen 2005-2006
Eredivisie
Aantal
Uren
Neven
Wedstrijden
Gem.uren
ADO Den Haag
3234
33344
3960
20
1865
Feyenoord
3142
26856
410
21
1298
Ajax
4256
35336
472
30
1194
PSV
2161
14625
2494
23
744
AZ
2424
18284
0
26
703
FC Utrecht
1980
13466
686
21
674
NAC Breda
1500
11603
0
19
611
Vitesse
1709
13052
0
23
568
FC Groningen
1926
10520
150
24
445
NEC
1350
8790
0
20
440
Sparta
793
5004
2531
19
397
FC Twente
1232
7475
0
21
356
Roda JC
1080
7729
10
22
352
Willem II
1098
6338
44
20
319
SC Heerenveen
1065
6902
116
25
281
Heracles Almelo
803
5003
0
18
278
RKC Waalwijk
759
5125
0
20
256
RBC Roosendaal Totaal
471
2650
0
17
156
30983
232102
10873
389
625
Eerste divisie
Aantal
Uren
Neven
Wedstrijden
Gem.uren
De Graafschap
846
5436
81
23
240
FC Omniworld
559
2796
834
20
182
Go Ahead Eagles
774
3141
217
20
168
TOP
391
3532
0
22
161
FC Zwolle
486
1763
1298
22
139
MVV
469
2675
0
20
134
FC Den Bosch
370
2101
0
19
111
Haarlem
509
2272
49
22
106
FC Eindhoven
365
2156
0
22
98
Cambuur Leeuwarden
315
1909
0
20
96
AGOVV
347
1795
16
20
91
FC Volendam
297
1863
5
22
85
Fortuna Sittard
322
1135
593
21
82
Emmen
215
1425
28
20
73
Helmond Sport
341
1587
89
24
70
VVV
237
1066
24
21
52
BV Veendam
198
878
28
19
48
FC Dordrecht
207
879
0
21
42
Excelsior
183
742
86
20
41
Stormvogels/Telstar
162
566
0
19
30
Totaal
7593
39717
3348
417
103
Opmerking: De cijfers van de drie voorgaande seizoenen zijn opgenomen in de bijlage van dit hoofdstuk (tabel 1 t/m 3).
Het afgelopen seizoen was de gemiddelde politie-inzet in de Eredivisie het hoogst bij ADO Den Haag. Bij Feyenoord lag het gemiddelde bijna 1.000 uur lager dan in het seizoen 20042005. De Graafschap had de laagste gemiddelde politie-inzet. In de Eerste divisie was nieuwkomer FC Omniworld de club met de hoogste gemiddelde politie-inzet en Stormvogels/Telstar de club met de laagste gemiddelde inzet. Opvallend is ook dat Excelsior, kampioen van de Eerste divisie, de op een na laagste gemiddelde politieinzet had.
1.5 Politie-inzet per club in reguliere competitie De politie-inzet per club is sterk afhankelijk van het aantal wedstrijden dat die club heeft gespeeld. In deze paragraaf wordt alleen de politie-inzet bij reguliere competitiewedstrijden weergegeven, wat het maken van vergelijkingen tussen clubs makkelijker maakt. De clubs zijn verdeeld in drie groepen: clubs die de laatste jaren alleen in de Eredivisie hebben gespeeld, clubs die de laatste jaren alleen zijn uitgekomen in de Eerste divisie en clubs die in de afgelopen jaren in beide competities hebben gespeeld.
21
CIV
Tabel 1.5a Totale politie-inzet per club die alle seizoenen in de Eredivisie speelden
Eredivisie
2000-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Feyenoord
25545
27776
27393
38938
17832
Ajax
17161
12268
16236
14239
13602
AZ
4898
4842
6188
11090
12573
FC Utrecht
12030
11795
17894
15218
11364
Vitesse
13224
13406
13592
10995
10575
PSV
10780
11626
10434
9400
8854
NAC Breda
5800
6503
6825
10060
7455
FC Groningen
14204
16972
10083
9088
7399
NEC
8204
6766
10111
8758
7191
Roda JC
8352
7659
8267
8846
6306
FC Twente
8895
9551
9014
8343
6125
Willem II
6254
6937
6298
7652
5367
RKC Waalwijk
4025
4597
4343
3766
4809
SC Heerenveen
2911
4012
4148
6093
3785
Opmerking: de cijfers over de periode 2000-2002 zijn een gemiddelde van de twee seizoenen 20002001 en 2001-2002.
De politie-inzet bij competitiewedstrijden van AZ lag afgelopen seizoen 157% hoger dan tijdens de periode 2000-2002. Deze stijging is in het seizoen 2003-2004 begonnen en heeft in de daaropvolgende seizoenen doorgezet. Ook de politie-inzet bij SC Heerenveen, NAC Breda CIV
22
en RKC Waalwijk is toegenomen ten opzichte van de periode 2000-2002. De inzet bij SC Heerenveen en NAC lag afgelopen seizoen echter wel lager dan in het seizoen 2004-2005. Bij de overige clubs is in 2005-2006 in de competitie minder politie ingezet dan in de periode 2000-2002. Bij FC Groningen is de totale politie-inzet zelfs gehalveerd in vergelijking met de inzet in de periode 2000-2002. Ten opzichte van vorig seizoen is vooral de daling bij Feyenoord opvallend. Tabel 1.5b Totale politie-inzet per club die alle seizoenen in de Eerste divisie speelden
Eerste divisie
2000-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005
Go Ahead Eagles
3005
5224
3174
5005
3208
MVV
2476
6482
2022
1793
2425
Haarlem
2304
3530
1778
1165
2099
Cambuur Leeuwarden
2626
2581
2740
2603
1797
2966
2286
1634
FC Omniworld
2005-2006 3630
AGOVV Emmen
1410
1909
1528
1688
1421
TOP
1539
1577
1582
642
1318
FC Eindhoven
1415
901
1124
880
1125
Helmond Sport
1426
1497
1605
1029
988
BV Veendam
1097
2087
1614
1206
906
VVV
662
619
902
745
904
FC Dordrecht
9511
1496
1008
1904
830
Stormvogels/Telstar
2260
2437
1101
841
566
Opmerking: de cijfers over de periode 2000-2002 zijn een gemiddelde van de twee seizoenen 20002001 en 2001-2002.
De eerste divisie is de afgelopen jaren uitgebreid met twee clubs. In het seizoen 2003-2004 debuteerde AGOVV in het Betaalde Boetbal, gevolgd door FC Omniworld in het afgelopen seizoen. Dit betekent dat in het seizoen 2005-2006 alle clubs twee competitiewedstrijden meer speelden dan tijdens de seizoenen 2000-2003. Deze extra wedstrijden hebben uiteraard invloed op de hoeveelheid politie-inzet. FC Omniworld had in 2005-2006 de hoogste politie-inzet, gevolgd door Go Ahead Eagles en MVV. AGOVV, dat in 2003-2004 voor het eerst betaald voetbal speelde, had in haar eerste seizoen ook een zeer hoge politie-inzet in vergelijking met de seizoenen die daarop volgden. Onervarenheid van de club, gemeente en politie met Betaald Voetbal speelden hierbij een rol. De verwachting is dat dezelfde dalende trend bij FC Omniworld zichtbaar zal worden. Stormvogels/Telstar had afgelopen seizoen de laagste politie-inzet, gevolgd door FC Dordrecht en VVV. Bij VVV lag de politie-inzet het afgelopen seizoen 37% hoger dan in de periode 2000-2002. Ook bij Go Ahead Eagles en Emmen was de totale politie-inzet in het afgelopen seizoen hoger dan in de periode 2000-2002. De rest van de clubs heeft een daling weten te realiseren ten opzichte van 2000-2002. Bij FC Dordrecht was de totale politie-inzet afgelopen seizoen zelfs 91% lager dan in het seizoen 2004-2005. Tabel 1.5c Totale politie-inzet per club die in beide competities speelden
Promotie/degradatie
2000-2001
2001-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005
2005-2006
De Graafschap
5885
7132
5740
2450
7488
4583
Excelsior
1473
1224
6173
1233
938
742
FC Den Bosch
3855
8544
3189
3574
15976
2101
FC Volendam
990
1678
2306
8881
1398
1011
FC Zwolle
2600
2676
10109
7098
2948
2481
Fortuna Sittard
6516
6035
2160
1114
1203
1560
ADO Den Haag
7773
7656
24472
36067
24540
35748
RBC Roosendaal
4481
2209
4506
3903
3262
2650
Sparta
4452
5086
1672
2011
3268
7471
Heracles Almelo
1872
1890
2080
2408
1814
4813
Opmerking: De ‘donkere vlakken’ hebben betrekking op een Eredivisieseizoen
Bovenstaande tabel maakt de zeer grote verschillen tussen een seizoen in de Eredivisie of Eerste divisie duidelijk. Zo was bij Excelsior de politie-inzet in het seizoen 2002-2003, toen in de Eredivisie werd gespeeld, vijf keer hoger dan tijdens het seizoen 2001-2002, toen in de Eerste divisie werd gespeeld. Bij FC Volendam was de politie-inzet tijdens het Eredivisieseizoen van 2003-2004 acht keer hoger dan in het afgelopen seizoen in de Eerste divisie.
23
CIV
1.6 Soort politie-inzet Er worden zo’n 25 soorten politie-inzet gebruikt bij voetbalwedstrijden. Hiermee worden zowel de verschillende politie-eenheden, zoals ME, bereden politie en hondenbrigade, als de soorten werkzaamheden, zoals surveillance en recherche, bedoeld. Vanwege de grote variëteit in soorten politie, is gekozen om een cijfermatig overzicht van de afgelopen drie seizoenen weer te geven. Nevenuren zijn niet in deze overzichten inbegrepen, maar komen verderop in dit hoofdstuk aan bod. Tabel 1.6a Soorten politie-inzet, seizoen 2003-2004
CIV
24
Soort politie
Aantal
Uren
Percentage
ME in ME tenue
13000
102767
33,7
Algemene Politie Dienst
9556
59567
19,6
Aanhoudingseenheden
2916
21050
6,9
Supporters begeleiding
2849
19484
6,4
Supp. begeleiding ADOPTIE
1701
15546
5,1
Verkeerspolitie
2107
14514
4,8
Bereden Brigade
1614
11110
3,6
Hondenbrigade
1552
8943
2,9
Diversen
978
6990
2,3
Rechercheuren achteraf
71
6491
2,1
Voorbereidingsuren
479
6239
2,1
OG Groepen
828
5777
1,9
Arrestantenafhandeling
655
4546
1,5
Politiesurveillanten
579
3927
1,3
Video Observatie
607
3705
1,2
Verbindingen
495
3233
1,1
Overig
1719
10642
3,6
Vrijwillige politie
1905
10471 100,0
Totaal incl vrijw.pol
43611
315002
Totaal excl vrijw.pol
41706
304531
Tabel 1.6b Soorten politie-inzet, seizoen 2004-2005
Soort politie
Aantal
Uren
Percentage
ME in ME tenue
14245
112019
33,9
Algemene Politie Dienst
8985
54415
16,5
Aanhoudingseenheden
3158
22057
6,7
Supporters begeleiding
2875
20078
6,1
Rechercheuren achteraf
68
19078
5,8
Supp. begeleiding ADOPTIE
1811
16135
4,9
Verkeerspolitie
2086
14167
4,3
Bereden Brigade
1613
11334
3,4
Hondenbrigade
1701
10264
3,1
Voorbereidingsuren
380
7773
2,4
Diversen
1067
7458
2,3
25
CIV
Soort politie
Aantal
Uren
Percentage
OG Groepen
833
6414
1,9
Arrestantenafhandeling
799
5597
1,7
Politiesurveillanten
660
4392
1,3
Video Observatie
651
4084
1,2
Overig
2299
15016
4,5
Vrijwillige politie
1873
10396
Totaal incl vrijw.pol
45104
340677
totaal excl vrijw.pol
43231
330281
100,0
Tabel 1.6c Soorten politie-inzet, seizoen 2005-2006
CIV
26
Soort politie
Aantal
Uren
Neven
Percentage
ME in ME tenue
12181
86679
4234
30,5
Algemene Politie Dienst
5959
33012
2816
12,0
Supporters begeleiding
3704
25859
802
8,9
Aanhoudingseenheden
2611
18209
509
6,3
Verkeerspolitie
2247
14576
929
5,2
Rechercheuren achteraf
113
15228
12
5,1
Supp. begeleiding ADOPTIE
1666
14087
0
4,7
Bereden Brigade
1603
11286
368
3,9
Diversen
1497
10344
578
3,7
Hondenbrigade
1730
9987
817
3,6
OG Groepen
1292
8818
247
3,0
Voorbereidingsuren
477
7355
471
2,6
Recherche
601
5595
1090
2,2
Arrestantenafhandeling
783
5522
508
2,0
Video Observatie
574
3701
192
1,3
Verbindingen
497
3291
56
1,1
Politiesurveillanten
468
3227
55
1,1
Overig
1168
7732
100
2,6
Vrijwillige politie
1703
9248
680 100,0
Totaal incl vrijw.pol
40874
293756
14464
Totaal excl vrijw.pol
39171
284508
13784
Het aandeel ‘ME in ME tenue’ is in alle drie de seizoenen het grootste, hoewel dit percentage in het seizoen 2005-2006 ruim drie procent lager was dan in de twee voorgaande seizoenen. Op de tweede plaats staat de ‘algemene politie dienst’. Het aandeel hiervan is de afgelopen jaren gedaald met ruim zeven procent. De ‘supportersbegeleiding’ is fors toegenomen de laatste jaren. Deze stijging past in de afspraken die gemaakt zijn ten aanzien van de adoptie. Het principe ‘kennen en gekend worden’ staat daarbij centraal. Het ontvangende politiekorps kan door die extra kennis haar eigen medewerkers effectiever inzetten. In het afgelopen seizoen is daar voor het eerst meer tijd aan besteed dan aan ‘aanhoudingseenheden’. Ten opzichte van het seizoen 2004-2005 zijn er minder ‘recherche-uren achteraf’ gemaakt. Dit komt met name door het grote aantal recherche-uren dat tijdens het seizoen 2004-2005 is gemaakt
naar aanleiding van de ongeregeldheden bij Feyenoord-Ajax. Het CIV gaat er wel vanuit dat niet alle recherche-uren in het VVS worden geregistreerd, omdat de voetbalcoördinatoren niet altijd zicht hebben op de gemaakte uren. Nevenuren en multi-tasking Binnen de Raad van Hoofdcommissarissen (RHC) is afgesproken dat de politie zoveel mogelijk uit de stadions blijft. De veiligheidsorganisatie van de club is verantwoordelijk voor de gang van zaken in het stadion. Er is gekeken of de aanwezige politie ook voor andere taken ingezet kon worden als er rondom het stadion niet veel te doen is. Veelal betreft het één tot twee uur tijdens de wedstrijd. Sommige korpsen pasten deze zogenaamde ‘multi-tasking’ al toe door een deel van de aanwezige politie in te zetten voor controle op kleine criminaliteit of verkeerszaken. In het systeem van het CIV kunnen sinds afgelopen seizoen deze uren als ‘nevenuren’ geboekt worden. In de toekomst zullen de nevenuren meegenomen worden in de berekening van de totale politie-inzet bij voetbalwedstrijden. Deze uren zouden immers niet gemaakt zijn als er geen voetbalwedstrijd gespeeld was. Onderstaande tabel geeft een beeld van het aantal nevenuren en het soort politie dat deze uren heeft uitgevoerd: Tabel 1.6d Nevenuren seizoen 2005-2006
Soort politie
Aantal
Uren
Nevenuren
ME in ME tenue
12181
86679
4234
Algemene Politie Dienst
5959
33012
2816
Recherche
601
5595
1090
Verkeerspolitie
2247
14576
929
Hondenbrigade
1730
9987
817
Supporters begeleiding
3704
25859
802
Vrijwillige politie
1703
9248
680
Diversen
1497
10344
578
Aanhoudingseenheden
2611
18209
509
Arrestantenafhandeling
783
5522
508
Voorbereidingsuren
477
7355
471
Bereden Brigade
1603
11286
368
OG Groepen
1292
8818
247
Video Observatie
574
3701
192
Verbindingen
497
3291
56
Politiesurveillanten
468
3227
55
Parketpolitie
352
2549
52
Bijzondere Wetten
45
240
48
Rechercheuren achteraf
113
15228
12
Totaal incl. vrijw. Politie
14464
Totaal excl. vrijw. Politie
13784
In totaal zijn er 14.464 gemaakt, inclusief de vrijwillige politie. Dit is ongeveer 5% van de totale politie-inzet. Vooral de ‘ME en ME in tenue’, de ‘algemene politie dienst’ en de ‘recherche’ hebben veel nevenuren gemaakt.
27
CIV
Incidentele inzet Afgelopen seizoenen reisden supporters steeds vaker de dag voor de wedstrijd af naar de speelstad voor een mogelijke confrontatie. In veel gevallen was de politie op de hoogte van deze acties en zette zij extra personeel in om confrontaties te voorkomen. Binnen het VVS wordt deze inzet als ‘incidentele inzet’ vermeld. Dit seizoen hebben 1.358 personen in totaal 12.309 uur besteed aan andere inzet dan op de wedstrijddag. In de meeste gevallen werd extra politie ingezet als er signalen waren dat de dag voor de wedstrijd problemen konden optreden. In een enkel geval ging het om acties van supporters bij dance-feesten. Overige (verborgen) inzet De cijfers van de politie-inzet zijn gebaseerd op de gegevens uit het VVS. De consequenties van een veranderde aanpak van voetbalvandalisme en veranderend supportersgedrag voor de politie-inzet zijn hier echter niet in terug te vinden. Zo heeft bijvoorbeeld een verschuiving plaatsgevonden van focus op de wedstrijddag naar de dag vóór de wedstrijd. Aanleiding is het feit dat steeds meer supporters eerder vooruitreizen. De taak van de politie is dus niet meer beperkt tot de wedstrijddag, met een verhoogde politie-inzet als gevolg. Een ander voorbeeld betreft de voorbereiding en de inzet bij het project Hooligans in Beeld. Bij het CIV is niet bekend hoeveel politie-inzet hieraan precies wordt besteed. Ook blijken de voetbalcoördinatoren meestal meer werkzaamheden te verrichten dan zijn opgenomen in de geregistreerde voorbereidingsuren van de politie. Zij bezoeken bijvoorbeeld bijeenkomsten en instructiedagen. De inzet op strategisch niveau bij grote wedstrijden is bij het CIV niet bekend. CIV
28
De Regionale Inlichtingen Diensten (RID) hebben een belangrijke taak bij de bestrijding van het voetbalvandalisme. Het is bekend dat de RID-en in diverse regio’s erg actief zijn bij de wedstrijdvoorbereidingen en op de wedstrijddagen zelf. Ook op die uren heeft het CIV geen zicht. De daadwerkelijke politie-inzet zal in werkelijkheid dus hoger zijn dan de cijfers in dit jaarverslag aangeven.
1.7 Opvallende ontwikkelingen Ontwikkelingen bij clubs en politie kunnen invloed hebben op de politie-inzet. In deze paragraaf worden de meest opvallende ontwikkelingen van het afgelopen seizoen benoemd. Uitgebreidere informatie per club is opgenomen in de bijlage achterin dit jaarverslag. Toename vooroverleggen De afgelopen twee seizoenen is het aantal vooroverleggen door de politie en de clubs toegenomen. Tijdens dit vooroverleg worden de te nemen veiligheidsmaatregelen door beide partners besproken. Het CIV heeft de afgelopen twee seizoenen gewerkt aan de verdere ontwikkeling van beleidsinstrumenten waardoor de samenwerking tussen de lokale partners geïntensiveerd kan worden. Hierbij wordt met name gedoeld op de Risicoanalyse matrix die bij dit vooroverleg gebruikt kan worden. Het CIV heeft de noodzaak van het vooroverleg en de registratie daarvan extra onder de aandacht gebracht bij de voetbalcoördinatoren, wat mede geresulteerd heeft in een betere registratie.
Verschuiving van C- naar B-wedstrijden Bij veel clubs neemt het aantal B-wedstrijden toe en het aantal C-wedstrijden af. Het CIV heeft geen duidelijk beeld van de oorzaak hiervan. Kennelijk ligt de prioriteit op het leveren van maatwerk, hetgeen bij B-wedstrijden eerder mogelijk is dan bij C-wedstrijden. Volgens de afspraken in het beleidskader moeten bij C-wedstrijden namelijk altijd bepaalde maatregelen worden genomen. Alcoholverboden Bij bepaalde clubs neemt het aantal alcoholverboden af en bij andere clubs juist weer toe. Lokale omstandigheden bepalen vaak of er wel of geen alcoholverbod wordt ingesteld. De belangen van de sponsor, een brouwerij, spelen hier ook een rol in. Minder aanhoudingen bezoekende supporters Bij sommige clubs, bijvoorbeeld FC Groningen, NAC, Cambuur en VVV, heeft de politie vooral aanhoudingen verricht onder de thuissupporters en nauwelijks onder de bezoekende supporters. Een mogelijke oorzaak is de afname van het aantal bezoekende supporters. Met name de instelling van de verplichte uitkaart in de Eredivisie bij de introductie van de NCO heeft afgelopen seizoen geleid tot minder meereizende supporters naar uitwedstrijden met een verplichte combi. Daarnaast steeg het aantal verplichte combi´s. Relatie tussen uitsupporters en sepots Bij clubs waar in een bepaald seizoen het aantal aanhoudingen onder bezoekende supporters hoog is, is het aantal sepots ook hoog. Voorbeelden zijn Heracles, NAC, NEC, PSV, Heerenveen, Sparta, Vitesse, AGOVV, Emmen, GA Eagles en TOP Oss. Een duidelijke verklaring hiervoor kan niet uit het VVS worden gehaald. Diverse aanhoudingen maken deel uit van een groepsaanhouding door de politie. Bij een dergelijk ingrijpen van de politie heeft het herstellen en handhaven van de openbare orde een hogere prioriteit dan het vaststellen van individueel strafbaar gedrag. Fouillering bij toegang Alle supporters moeten bij betreding van het stadion door een steward worden gefouilleerd. Als een supporter hier niet aan meewerkt wordt toegang geweigerd. Fouilleren zal grondig en consequent moeten gebeuren, mede om te voorkomen dat vuurwerk het stadion wordt binnengebracht. Combiregelingen De combiregeling is al jaren een punt van kritiek van de SOVS. Supporters van PSV zijn zelfs een rechtszaak begonnen. Een uitspraak om het aantal combi’s te beperken zal echter een negatieve invloed hebben op de politie-inzet. Juist een combiregeling geeft de mogelijkheid de politie gericht in te zetten.
1.8 Samenvatting en conclusies De totale politie-inzet is gedaald ten opzichte van het seizoen 2004-2005, ondanks de toename van het aantal wedstrijden door invoering van de play-offs in de Eredivisie. Dit komt mede door de maatregelen die de diverse ketenpartners hebben genomen naar aanleiding van de NCO. Diverse korpsen baseren hun inzet op het model van Informatie Gestuurde Po-
29
CIV
litie (IGP). Dit houdt in dat politie-inzet wordt gebaseerd op bevestigde informatie en niet op historie en geruchten. De politie was afgelopen seizoen 308.039 uur tijdens de wedstrijddagen op de been, exclusief recherche-uren achteraf. Dit betekent een afname van 9,6% ten opzichte van het seizoen ervoor. Ook de inzet in aantal personen is sterk gedaald het afgelopen seizoen. Dit jaar werden er 40.872 politiemensen ingezet op de wedstrijddagen, 4.212 minder dan het seizoen ervoor. Dat is een afname van 10%. Per competitie varieert de politie-inzet sterk. Er is een sterke daling zichtbaar bij reguliere competitiewedstrijden en interlands. De inzet bij oefenwedstrijden, vriendschappelijke wedstrijden en de play-offs promotie/degradatie zijn sterk gestegen in vergelijking met voorgaande jaren. De inzet tijdens de wedstrijden van de nieuw geïntroduceerde play-offs voor de Eredivisie was 48% hoger dan tijdens dezelfde wedstrijden in de reguliere competitie. Bij sommige wedstrijden was zelfs sprake van een vier keer zo hoge inzet. De play-offs hebben, gezien de reacties uit de diverse politiekorpsen, grote consequenties gehad voor de bedrijfsvoering. Planningen moesten vaak worden veranderd, waardoor politie-inzet duurder werd. Ook is het afgelopen seizoen op grote schaal de Arbeidstijdenwet overtreden, omdat vaak van het geplande rooster moest worden afgeweken. De meest ingezette politiediensten bij voetbalwedstrijden zijn ‘ME in ME tenue’, ‘algemene CIV
30
politie dienst’, ‘supportersbegeleiding’ en ‘aanhoudingseenheden’. In het seizoen 2005-2006 lag het percentage ‘ME in ME tenue’ ruim drie procent lager dan in de twee voorgaande seizoenen. Tijdens het seizoen 2005-2006 zijn ook de nevenuren bijgehouden. Dit zijn de uren tijdens de wedstrijd waarin de aanwezige politie ook andere taken uitoefent. De ‘ME en ME in tenue’, de ‘algemene politie dienst’ en ‘recherche’ hebben de meeste nevenuren gemaakt. Terugblikkend op afgelopen seizoen is er reden voor tevredenheid. De afspraak dat de invoering van de NCO niet mocht leiden tot een toename van politie-inzet in de Eredivisie is nagekomen. Ook een aantal andere maatregelen, zoals het vertrek van de politie uit de stadions in de Eredivisie en het leggen van de verantwoordelijkheid voor ordehandhaving binnen stadions bij de clubs, lijken hun vruchten af te werpen. Politiekorpsen hebben bewust meer risico’s durven nemen door minder mensen van de Mobiele Eenheid in te zetten. Ook zette de politie vaker mensen in op basis van actuele informatie. Het CIV is wel van mening dat er grenzen zijn aan het terugdringen van de politie-inzet. Dit geldt niet alleen voor de inzet op de wedstrijddag zelf, maar ook op de dagen ervoor en erna. Het terugdringen van de inzet mag niet leiden tot onvoldoende capaciteit om de openbare orde op de wedstrijddag en op de dag ervoor te handhaven. Ook mogen andere taken van de politie in de bestrijding van het voetbalvandalisme niet lijden onder een verminderde politieinzet.
Bijlagen hoofdstuk 1 Politie-inzet Bijlage 1.1 Totale en gemiddelde politie-inzet per club, seizoen 2002-2003
Eredivisie
Aantal
Uren
Wedstrijden
Gem.uren
Feyenoord
6230
60098
27
2226
FC Groningen
2091
17095
19
900
Ajax
3425
25822
29
890
PSV
2216
18755
22
853
Vitesse
1873
17364
21
827
FC Utrecht
2446
16542
21
788
FC Zwolle
1928
12437
23
541
FC Twente
1595
9920
22
451
Roda JC
1199
9075
21
432
Willem II
1168
7146
19
376
NAC Breda
1105
6594
18
366
NEC
1039
6864
19
361
Excelsior
1579
8475
25
339
De Graafschap
1014
6314
21
301
AZ
921
4848
19
255
RBC Roosendaal
852
5200
21
248
RKC Waalwijk
687
4605
19
242
SC Heerenveen
652
4058
18
225
Totaal
32020
241212
384
628
Eerste divisie
Aantal
Uren
Wedstrijden
Gem.uren
ADO Den Haag
3891
29898
24
1246
MVV
694
6601
19
347
Go Ahead Eagles
1277
7507
22
341
FC Den Bosch
727
4595
21
219
Haarlem
696
4309
22
196
Stormvogels/Telstar
449
3120
21
149
Cambuur Leeuwarden
433
2685
19
141
FC Volendam
467
3083
22
140
Emmen
518
2809
22
128
Fortuna Sittard
383
2172
18
121
BV Veendam
384
2148
20
107
Heracles Almelo
462
2427
23
106
Helmond Sport
486
2166
21
103
Sparta
323
1672
17
98
TOP
344
1712
19
90
FC Dordrecht
328
1516
18
84
FC Eindhoven
223
967
19
51
VVV
226
755
20
38
Totaal
12311
80142
367
218
31
CIV
Bijlage 1.2 Totale en gemiddelde politie-inzet per club, seizoen 2003-2004
Eredivisie
Aantal
Uren
Wedstrijden
Gem.uren
ADO Den Haag
4690
36067
18
2004
Feyenoord
3719
31537
22
1434
Ajax
3375
26093
25
1044
FC Utrecht
2889
23091
23
1004
PSV
2895
19466
25
779
FC Twente
2155
15740
21
750
NEC
1731
13667
19
719
Vitesse
1916
15718
22
714
FC Groningen
1562
10089
18
561
FC Volendam
1063
9885
20
494
NAC Breda
1360
8783
19
462
Roda JC
1188
9106
20
455
FC Zwolle
1227
7098
17
418
AZ
936
6188
17
364
RKC Waalwijk
1596
6298
18
350
RBC Roosendaal
649
4397
19
231
Willem II
704
4042
20
202
SC Heerenveen Totaal CIV
781
4582
24
191
34436
251847
367
686
32
Aantal
Uren
Wedstrijden
Gem.uren
Sparta
Eerste divisie
894
5789
26
223
FC Den Bosch
603
4393
20
220
Heracles Almelo
738
4423
25
177
Cambuur Leeuwarden
574
3630
21
173
Go Ahead Eagles
774
3274
20
164
AGOVV
507
3055
19
161
De Graafschap
572
3252
22
148
VVV
448
2468
22
112
MVV
350
2042
19
107
Haarlem
487
2063
20
103
Helmond Sport
408
1962
21
93
BV Veendam
410
1614
18
90
Emmen
288
1566
19
82
TOP
312
1633
20
82
Excelsior
370
1876
23
82
FC Eindhoven
297
1413
20
71
Fortuna Sittard
208
1114
18
62
Stormvogels/Telstar
256
1121
20
56
FC Dordrecht
244
1008
18
56
Totaal
8740
47696
391
122
Bijlage 1.3 Totale en gemiddelde politie-inzet per club, seizoen 2004-2005
Eredivisie
Aantal
Uren
Wedstrijden
Gem.uren
Feyenoord
4958
56204
25
2248
ADO Den Haag
4689
32340
21
1540
Ajax
3403
25849
25
1034
FC Utrecht
2623
19952
21
950
FC Den Bosch
1864
16880
20
844
PSV
2687
21498
26
827
AZ
2591
20205
26
777
Willem II
1773
14892
23
647
Vitesse
1452
11111
18
617
NAC Breda
1404
10774
18
599
FC Groningen
1519
9487
18
527
NEC
1433
10542
21
502
Roda JC
1209
9146
21
436
FC Twente
1437
9129
22
415
De Graafschap
1442
9004
22
409
SC Heerenveen
1200
8283
21
394
RKC Waalwijk
608
3770
19
198
RBC Roosendaal Totaal
636
3504
21
167
36928
292570
388
754 33
Aantal
Uren
Wedstrijden
Gem.uren
Go Ahead Eagles
Eerste divisie
1051
5389
20
269
Sparta
598
4229
24
176
AGOVV
537
3327
20
166
FC Zwolle
566
3293
21
157
Cambuur Leeuwarden
435
2705
19
142
FC Dordrecht
489
2428
21
116
MVV
376
1924
20
96
Heracles Almelo
313
1824
19
96
Emmen
284
1688
19
89
Helmond Sport
389
1987
23
86
FC Volendam
314
1785
22
81
BV Veendam
268
1290
19
68
Fortuna Sittard
233
1223
19
64
Haarlem
294
1188
19
63
Excelsior
193
938
19
49
FC Eindhoven
157
880
18
49
Stormvogels/Telstar
239
954
22
43
VV
244
868
22
39
TOP
192
851
22
39
Totaal
7172
38771
388
100
CIV
2. Daders
De meeste Betaald Voetbal Organisaties (BVO’s) hebben onder hun aanhang een zogenaamde ‘harde kern’ die meestal de grootste problemen rondom wedstrijden veroorzaakt. Na een aanhouding wordt een groot aantal gegevens van de betreffende supporter geregistreerd, waaronder leeftijd. In dit hoofdstuk wordt bekeken welke supporters zich schuldig maken aan voetbalvandalisme. Ook wordt gekeken naar de aantallen first offenders en recidivisten.
2.1 aanhoudingen per leeftijdscategorie Om beter inzicht te krijgen in de relatie tussen verschillende supportersgroepen en soorten strafbare feiten is opsplitsing naar leeftijd belangrijk. In onderstaande tabel staat per leeftijdscategorie aangegeven hoeveel supporters er zijn aangehouden in de periode 1999-2006. Tabel 2.1 Aantal aanhoudingen per leeftijdscategorie per seizoen
Leeftijdscategorie CIV
34
1999-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005
2005-2006
12-18 jaar
298
270
274
253
472
19-24 jaar
650
653
722
745
986
25-30 jaar
356
361
440
456
513
> 31 jaar
249
363
401
376
430
Totaal
1552
1647
1837
1830
2401
Opmerking: 1999-2002 is berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 2000-2001 en 2001-2002.
Afgelopen seizoen is het totale aantal aanhoudingen met 31% gestegen ten opzichte van het seizoen 2004-2005. Deze stijging is sterk beïnvloed door de groepsaanhoudingen tijdens Feyenoord-Ajax en Ajax-Roda JC (zie paragraaf 3.5). In alle leeftijdscategorieën is het aantal aanhoudingen afgelopen seizoen gestegen. In de leeftijdscategorie 19 tot en met 24 jaar zijn 32% meer supporters aangehouden dan tijdens het seizoen 2004-2005. Het aantal aangehouden supporters binnen de groep 12-18 jaar is het afgelopen seizoen bijna verdubbeld ten opzichte van het seizoen ervoor. Het aantal aanhoudingen binnen de groep 25-30 jaar is elk seizoen geleidelijk gestegen. Tot slot is het aandeel van de groep 31-plussers het afgelopen seizoen ook toegenomen. Opvallend is dat deze stijging al in het seizoen 2002-2003 is ingezet. In het afgelopen seizoen lag het aantal aanhoudingen in deze groep zelfs 73% hoger dan in de periode 1999-2002.
2.2 Strafbare feiten per leeftijdscategorie Per leeftijdsgroep is bekeken voor welke strafbare feiten supporters het meest zijn aangehouden. De cijfers zijn beschikbaar voor het seizoen 2004-2005 en 2005-2006. Tabel 2.2a Top drie strafbare feiten binnen de groep 12-18 jaar
Seizoen 2004-2005 Type strafbaar feit
Seizoen 2005-2006 Aantal
Percentage
Type strafbaar feit
Aantal
Percentage
Openlijke geweldpleging
129
51
Niet voldoen bevel
170
36
APV
32
13
Openlijke geweldpleging
107
23
Baldadigheid
17
7
Wet ID
65
14
Overig
75
29
Overig
130
27
Totaal
253
100
Totaal
472
100 35
Tabel 2.2b Top drie strafbare feiten binnen de groep 19-24 jaar
Seizoen 2004-2005 Type strafbaar feit
Seizoen 2005-2006 Aantal
Percentage
Type strafbaar feit
Aantal
Percentage
Openlijke geweldpleging
398
53
Niet voldoen bevel
304
31
APV
110
15
Openlijke geweldpleging
226
23
Wet ID
45
6
APV
168
17
Overig
192
26
Overig
276
29
Totaal
745
100
Totaal
974
100
Tabel 2.2c Top drie strafbare feiten binnen de groep 25-30 jaar
Seizoen 2004-2005 Type strafbaar feit
Seizoen 2005-2006 Aantal
Percentage
Type strafbaar feit
Aantal
Percentage
Openlijke geweldpleging
213
47
Niet voldoen bevel
131
26
APV
78
17
Openlijke geweldpleging
110
21
Wet ID
36
8
APV
98
19
Overig
129
28
Overig
105
34
Totaal
456
100
Totaal
513
100
CIV
Tabel 2.2d Top drie strafbare feiten binnen de groep 31+
Seizoen 2004-2005 Type strafbaar feit
Seizoen 2005-2006 Aantal
Percentage
Openlijke geweldpleging
115
31
APV
72
Wet ID
28
Overig Totaal
Type strafbaar feit
Aantal
Percentage
APV
117
27
19
Niet voldoen bevel
85
20
7
Openlijke g eweldpleging
62
14
161
43
Overig
174
39
376
100
Totaal
430
100
Het afgelopen seizoen leidde bij twee van de vier leeftijdsgroepen (12-18 jaar en 19-24 jaar) het ‘niet voldoen aan bevel’ tot de meeste aanhoudingen. Dit is te verklaren door de grootschalige aanhouding na Feyenoord - Ajax (zie paragraaf 3.5). Bij de groepen 31-plussers en 25-30 jaar vindt vaak een overtreding van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) plaats. In 20 tot 25% van de aanhoudingen van supporters in de leeftijdsgroepen 12-18 jaar, 19-24 jaar en 25-30 jaar is afgelopen seizoen sprake geweest van ‘openlijke geweldpleging’. In het seizoen 2004-2005 werden de meeste supporters nog vooral aangehouden voor overtreding van een APV of het plegen van openlijk geweld.
2.3 First offenders en recidivisten Onder meer via het project Hooligans in Beeld probeert de politie meer zicht te krijgen op de CIV
36
groep risicosupporters. In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van de aantallen ‘first offenders’ (supporters die voor de eerste keer zijn aangehouden) en ‘recidivisten’ (supporters die al eerder zijn aangehouden). Figuur 2.3 Percentage first offenders ten opzichte van totale aantal aanhoudingen
Percentage first offenders 82
81
80 78 76
75
74
74
74
2002-2003
2003-2004
2004-2005
74 72 70
1999-2002
2005-2006
Het afgelopen seizoen is het aantal first offenders voor het eerst in vier jaar gestegen. Ook bij deze cijfers heeft de massale aanhouding na Feyenoord-Ajax een rol gespeeld. De hoge percentages laten zien dat de meerderheid van de aangehouden supporters bij voetbalwedstrijden first offenders zijn. Het feit dat er weinig recidivisten zijn aangehouden wil niet zeggen dat de politie weinig zicht op hen heeft. Het project Hooligans in Beeld richt zich onder andere op het uit de anonimiteit halen van deze personen. Uit het lage percentage recidivisten kunnen twee conclusies getrokken worden. Het kan zijn dat de reeds eerder opgepakte groep
supporters hun les heeft geleerd en zich sinds de eerste aanhouding beter is gaan gedragen. Ook kan het zijn dat deze risicosupporters nog wel betrokken zijn bij voetbalvandalisme, maar een rol op de achtergrond spelen en zich zo aan een aanhouding onttrekken. Het aantal first offenders per club Hieronder staan per club het aantal aanhoudingen en first offenders in het seizoen 2005-2006 weergegeven. Tabel 2.3 First offenders per club
Eredivisie
Aantal first offenders
Aanhoudingen
Percentage
Feyenoord
868
1008
86%
Ajax
232
315
74%
Roda JC
161
202
80%
PSV
105
129
81%
NAC Breda
81
88
92%
Vitesse
41
68
60%
ADO Den Haag
32
39
82%
FC Groningen
24
41
59%
FC Utrecht
19
25
76%
Willem II
16
21
76%
AZ
14
25
56%
Sparta
13
17
77%
FC Twente
12
16
75%
Heracles Almelo
11
27
41%
NEC
10
19
53%
RBC Roosendaal
4
5
80%
SC Heerenveen
2
2
100%
RKC Waalwijk
1
5
20%
Eerste divisie
Aantal first offenders
Aanhoudingen
Percentage
TOP
40
47
85%
MVV
19
20
95%
FC Omniworld
17
18
94%
FC Volendam
16
16
100%
Cambuur Leeuwarden
13
25
52%
Helmond Sport
9
11
82%
Go Ahead Eagles
9
14
64%
De Graafschap
9
18
50%
VVV
8
8
100%
FC Zwolle
7
8
88%
FC Dordrecht
5
10
50%
FC Eindhoven
3
3
100%
FC Den Bosch
3
4
75%
Haarlem
3
6
50%
37
CIV
Eerste divisie
Aantal first offenders
Aanhoudingen
Percentage
Fortuna Sittard
3
9
33%
AGOVV
2
4
50%
Stormvogels/Telstar
2
2
0%
Emmen
1
1
0%
BV Veendam
0
0
0%
Excelsior
0
0
0%
Naast Feyenoord, Ajax en Roda JC zijn er ook hoge aantallen first offenders bij PSV, NAC en Vitesse. Bij RKC Waalwijk en Heerenveen zijn in het afgelopen seizoen de minste first offenders aangehouden. In de Eerste divisie is het aantal first offenders bij TOP Oss het hoogste. Dit komt met name door het grote aantal aanhoudingen tijdens de play-off wedstrijd tegen NAC. Ook bij MVV, FC Omniworld en FC Volendam was het aantal first offenders afgelopen seizoen hoog. Hierbij moet opgemerkt worden dat FC Omniworld afgelopen seizoen voor het eerst Betaald Voetbal speelde. Bij Veendam en Excelsior werd geen enkele aanhouding verricht.
2.4 Buitenlandse supporters in Nederland In totaal zijn er 65 supporters van buitenlandse clubs aangehouden tijdens wedstrijden in Nederland. In onderstaande tabel staat aangegeven hoeveel supporters er van verschillende clubs afkomstig waren. CIV
38
Tabel 2.4 Aangehouden buitenlandse supporters in Nederland
Clubs buitenland
Aantal aanhoudingen
Middlesbrough
19
Olympique Lyon
11
Wolverhampton Wanderes
11
Schalke 04
6
Banik Ostrave
5
Bronby IF
3
CSKA Moskou
2
FC Thun
2
Inter Milan
2
Sparta Praag
2
AC Milan
1
Levski Sofia
1
Totaal
65
2.5 Nederlandse supporters in het buitenland Ook zijn er afgelopen seizoen 69 Nederlandse supporters aangehouden tijdens wedstrijden in het buitenland. Hieronder staat een overzicht van de locatie in het buitenland waar de supporters van de diverse clubs zijn aangehouden.
Tabel 2.5 Aangehouden Nederlandse supporters in het buitenland.
Aantal Feyenoord-supporters in Antwerpen
58
PSV-supporters in Gelsenkirchen
6
Ajax-supporters in Londen
2
Ajax-supporters in Zinwald
2
AZ-supporters in Oekraïne
1
Totaal
69
2.6 Samenvatting en conclusies Het totale aantal aanhoudingen is in het afgelopen seizoen fors gestegen. De cijfers zijn echter sterk beïnvloed door de grootschalige aanhoudingen tijdens Feyenoord-Ajax en Ajax-Roda JC. Onder de aangehouden supporters is de groep 19-24 jaar de grootste. In het afgelopen seizoen is ook het aantal aangehouden supporters in de leeftijdscategorie 12-18 jaar fors gestegen. De aangehouden supporters werden in 2005-2006 vooral ‘het niet voldoen aan bevel’ en ‘openlijke geweldpleging’ ten laste gelegd. Tevens werd vaker een overtreding van de APV opgelegd. Het aantal first offenders is de afgelopen seizoenen constant geweest. De preventieve aanpak van ‘kennen en gekend’ worden voorkomt deels dat bekende risicosupporters strafbare feiten plegen. Het kan zijn dat eerder opgepakte groep supporters zich sinds de eerste aanhouding beter is gaan gedragen. Ook kan het zijn dat deze risicosupporters een rol op de achtergrond spelen en zich zo aan een aanhouding onttrekken. Tenslotte zijn er nagenoeg evenveel buitenlandse supporters in Nederland aangehouden als Nederlandse supporters in het buitenland.
39
CIV
3. incidenten
In dit hoofdstuk is een analyse gemaakt van de wedstrijden waar politiële incidenten plaatsvonden in het afgelopen seizoen. Een incident is een gebeurtenis die (extra) politie-inzet vereist en waarbij het gedrag van een groep supporters is gericht op één of meer van de volgende handelingen: l
het zoeken van de confrontatie;
l
het plegen van vernielingen;
l
het plegen van openlijk geweld;
l
het uiten van discriminerende opmerkingen;
l
het bejegenen van de politie en medewerkers van de veiligheidsorganisatie van de clubs (o.a. stewards) met geweld.
Voorvallen die door de KNVB als incident worden beschouwd vallen hier niet onder. Eerst wordt gekeken naar de aantallen en de aard van incidenten per competitiesoort. Vervolgens worden enkele opvallende incidenten kort beschreven. Een lijst met geregistreerde CIV
40
incidenten is als bijlage opgenomen achter in dit jaarverslag. De voetbalcoördinator van de politie maakt van elke wedstrijd een verslag in het Voetbal Volg Systeem (VVS). Een omschrijving van eventuele incidenten maakt hier standaard onderdeel van uit. De incidenten zijn, evenals in voorgaande seizoen, per wedstrijd geregistreerd. Dit betekent dat meerdere incidenten tijdens dezelfde wedstrijd, als één incident worden geteld.
3.1 Aantal incidenten en wedstrijdsoort Afgelopen seizoen hebben bij 102 wedstrijden incidenten plaatsgevonden, een daling van 12% ten opzichte van het seizoen 2004-2005. Over de voorgaande 4 seizoenen lag het gemiddeld aantal incidenten op 107 per seizoen. In dezelfde periode werden gemiddeld 804 wedstrijden per jaar gespeeld terwijl dit seizoen 854 wedstrijden zijn gespeeld. Tabel 3.1a Geregistreerde wedstrijden met incidenten
Aantal
2001-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005
2005-2006
117
96
98
116
102
Tabel 3.1b Incidenten per wedstrijdsoort in de seizoenen 2004-2005 en 2005-2006
Soort wedstrijd
Seizoen 2004-2005
Seizoen 2005-2006
Eredivisie
65
39
Eerste divisie
31
32
Europa cup
9
4
Beker
6
9
Oefen/Vriendschappelijk
3
4
Play-offs
2
12
Interland Totaal
0
2
116
102
Tabel 3.1c Percentage incidenten per wedstrijdsoort in seizoen 2005-2006
Soort wedstrijd
Aantal wedstrijden
Percentage
Play-offs
38
32
Interland
8
25
Europa cup
21
19
Oefen/Vriendschappelijk
21
19
Eredivisie
308
13
Beker
75
12
Eerste divisie
383
8
Totaal
854
12
Gemiddeld vonden bij wedstrijden in de play-offs de meeste incidenten plaats en bij wedstrijden in de Eerste divisie de minste incidenten plaats. Het aantal incidenten in de Eredivisie is afgenomen van 65 in het seizoen 2004-2005 naar 39 in het afgelopen seizoen. Mogelijke oorzaken hiervan zijn: l
het (goede) gedrag van de supporters;
l
de goede informatiepositie van de politie waardoor incidenten voorkomen konden worden;
l
het terugtrekken van de politie uit het stadion;
l
de verminderde politie-inzet.
Het aantal incidenten in de Eerste divisie was in het afgelopen seizoen ongeveer gelijk aan dat van seizoen 2004-2005. Het aantal incidenten bij wedstrijden in de Europacup is gedaald van 9 in het seizoen 2004-2005 naar 4 in het afgelopen seizoen.
41
CIV
3.2 Aard van de incidenten De onderstaande tabel geeft een beeld van het soort incidenten in het afgelopen seizoen. Onder ‘overig’ zijn de incidenten opgenomen die niet direct onder een van de categorieën konden worden geplaatst. Voorbeelden hiervan zijn ‘het binnendringen van het stadion door supporters zonder kaartjes’, ‘het overtreden van een verplichte combiregeling’ en ‘het ontzetten van verdachten door medesupporters’. Discriminerende spreekkoren zijn dit jaar niet door de politie waargenomen. Kwetsende spreekkoren worden wel in het Voetbal Volg Systeem (VVS) geregistreerd, maar vallen bij de politie niet onder de definitie van een incident. De KNVB ziet kwetsende spreekkoren wel als een incident.
Tabel 3.2 Aard incidenten
Aantal (Poging tot) confrontatie
43
Mishandeling of openlijk geweld
17
Geweld tegen steward/beveiligers
15
Overig
11
Vernielingen
9
Geweld tegen politie
7
Totaal
102
Bij de meeste incidenten gaat het om een confrontatie (30) of een poging daartoe (13). VijfCIV
42
tien maal is er geweld tegen stewards of beveiligers door supporters geconstateerd. Het CIV heeft echter de indruk heeft dat er niet altijd aangifte wordt gedaan. Het feitelijke aantal kan dus hoger zijn. Een positieve ontwikkeling ten opzichte van eerdere seizoenen is dat er afgelopen seizoen, voor zover bekend bij het CIV, geen gewonden zijn gevallen bij de politie en dat er geen vuurwapengebruik is geweest bij politie. Bovenstaande cijfers zijn niet vergeleken met voorgaande seizoenen, omdat er toen nog geen indeling gemaakt werd in de aard van de incidenten.
3.3 Plaats van strafbare feiten Uit het VVS blijkt dat het Openbaar Ministerie aan het einde van het seizoen van de politie 909 zaken heeft ontvangen om een beslissing in te nemen. In 729 van de gevallen heeft het OM namen aan de KNVB doorgegeven met als doel om deze personen een stadionverbod op te leggen. De omschrijving van het gepleegde delict geeft een indicatie van waar het heeft plaatsgevonden. Er wordt onderscheid gemaakt tussen ‘in het stadion’, ‘rond het stadion’, ‘(ver)buiten het stadion’ en ‘onbekend’. Afgelopen seizoen vonden strafbare feiten plaats op de volgende locaties: l
Ruim 18,2% van de strafbare feiten (133) in het stadion
l
Ruim 45,3 % van de strafbare feiten (330) rond het stadion
l
20,7% (151) ver van het stadion zoals in het centrum van een stad zijn gepleegd
l
Van 15,8 % (115) is de plaats niet bekend of moeilijk aan te geven
Onderstaande tabel laat een forse afname van het aantal geregistreerde strafbare feiten in de stadions zien ten opzichte van het seizoen 2004-2005 en een toename van strafbare feiten rond en ver van het stadion.
Tabel 3.3 Plaats van strafbare feiten in de seizoenen 2004-2005 en 2005-2006
Plaats
2004-2005
2005-2006
In het stadion
226
133
Rond het stadion
229
330
In de stad
32
151
Anders
235
115
Totaal
722
729
Op basis van de gegevens uit het VVS is het niet mogelijk de oorzaak van deze verschuiving te geven. Een reden kan de terugtrekking van de politie uit de stadions zijn, waardoor de politie minder op de hoogte is van gepleegde strafbare feiten in het stadion. Het is ook mogelijk dat de stewards eerder ingrijpen waardoor voorkomen wordt dat er strafbare feiten worden gepleegd. Het CIV probeert in het volgend seizoen beter zicht te krijgen op dit aspect. Een mogelijke verklaring voor het gestegen aantal strafbare feiten buiten het stadion is de hogere politie-inzet buiten het stadion, waardoor de pakkans groter is geworden. Daarnaast hebben de groepsaanhoudingen ook invloed op dit cijfer.
3.4 Risico-inschaling en vervoersmaatregelen Iedere wedstrijd in het Betaald Voetbal wordt door de politie gekoppeld aan een risicocategorie. Bij een ‘risico A’-wedstrijd zijn de ingeschatte risico’s op incidenten en ongeregeldheden laag, een ‘risico B’-wedstrijd kent een gemiddeld risico en een ‘risico C’-wedstrijd een hoog risico. De toegekende risicocategorie is (deels) leidend bij het vaststellen van de benodigde veiligheidsmaatregelen en de politie-inzet. Tabel 3.4a Incidenten bij A, B en C wedstrijden
ABC-wedstrijden
Totaal
Aantal wedstrijden met incident
Percentage wedstrijd met incident
A
451
35
8%
B
242
39
16%
C
71
20
28%
Onbekend
90
8
19%
Totaal
854
102
12%
Bij C-wedstrijden worden vaak extra maatregelen getroffen, zoals een alcoholverbod, combiregelingen en beperkingen in de wijze van kaartverkoop. Ook is de politie-inzet hoger. Ondanks deze maatregelen vonden vorig seizoen toch de meeste incidenten bij deze wedstrijden plaats. Het CIV onderzoekt welke maatregelen kunnen leiden tot een verdere terugdringing van ongeregeldheden. Een van de methoden is om ‘best practices’ op te nemen in het VVS waardoor men kan leren van elkaars ervaringen. Opvallend is verder dat bij 19 % van de wedstrijden geen risico-inschaling in het VVS is opgenomen. Het CIV sluit niet uit dat die inschaling in de praktijk wel heeft plaatsgevonden. Het is bij het CIV niet bekend om welke redenen dit niet in het VVS is vermeld.
43
CIV
Vervoer supporters De combiregeling is een verplichte vervoersregeling met bus, auto (en bus) of trein die wordt opgelegd om bezoekende supporters georganiseerd naar een wedstrijd te laten komen. Hierdoor kunnen de supportersstromen van uit en thuispubliek optimaal gescheiden worden. In totaal zijn afgelopen seizoen 236 combiregelingen opgelegd. Grafiek 3.4 Aantal verplichte combi-regelingen per combi-regelingen seizoen Aantal verplichte per seizoen
300
Aantal combi’s
250 228
236
2004-2005
2005-2006
200 150
153
155
2002-2003
2003-2004
128
100 50 0
2001-2002
Het aantal combiregelingen is afgelopen seizoen iets gestegen ten opzichte van 2004-2005. In onderstaande tabel staan de soorten combi’s van het afgelopen seizoen weergegeven. Tabel 3.4b Soorten combiregelingen CIV
44
Soort combi
Aantal
Trein
10
Bus
145
Auto
30
Mix
9
Eigen vervoer
8
niet ingevuld welk soort
34
Totaal
236
Tabel 3.4c Incidenten en combiregelingen
Aantal
Aantal Incidenten
Percentage met incident
Verplichte combiregeling
236
48
20
Geen combiregeling
455
39
9
Onbekend
157
15
10
848
102
12
In totaal zijn 236 combiregelingen door de overheid opgelegd. Bij wedstrijden met combiregelingen vinden 11% meer incidenten plaats dan bij wedstrijden zonder verplicht combivervoer. Het is bekend dat er clubs zijn die zelf voorstellen om met een georganiseerde busreis naar de uitwedstrijd te gaan. Deze vorm van georganiseerd vervoer wordt niet gezien als een combi.
Tabel 3.4d Combiregelingen in relatie tot soort wedstrijd
Aantal wedstrijden
Aantal combi’s
Percentage met combi
A-wedstrijden
451
16
4
B-wedstrijden
242
164
68
C-wedstrijden
71
55
77
Onbekend
90
1
1
854
236
28
Opvallend is dat ook bij enkele A-wedstrijden een combi is opgelegd, terwijl ‘vrij vervoer’ het uitgangspunt bij deze wedstrijden. In het beleidskader voetbalvandalisme is opgenomen dat bij een C-wedstrijd altijd een combiregeling wordt opgelegd. Bij 23% van de C-wedstrijden houdt men zich niet aan deze afspraak.
3.5 Opvallende incidenten Aanval Ajax-supporters op supportershome ADO Den Haag Een van de meest opvallende incidenten van het afgelopen seizoen was de aanval van Ajaxsupporters op het ADO-home. Op vrijdagavond 10 februari 2006 viel een groep van zo’n 70 Ajax-supporters het supportershome van ADO Den Haag aan, waar op dat moment 10 ADOsupporters aanwezig waren. De Ajax-supporters gooiden een rookbom naar binnen en mishandelden de ADO-supporters met stokken, knuppels en messen. De Haagse politie trof bij aankomst vijf gewonden aan; de Ajax-supporters waren inmiddels vertrokken. Drie gewonden werden naar het ziekenhuis gebracht. Een deel van de daders is inmiddels veroordeeld tot een gevangenisstraf. Confrontatie voor de wedstrijd Het CIV heeft in haar jaarverslag over het seizoen 2004 – 2005 vermeld dat steeds meer supporters vooruitreizen op de dag voor de wedstrijd. Het Auditteam heeft daaraan in een van haar eindverslagen extra aandacht besteed. De trend van vooruitreizen heeft zich ook dit seizoen voortgezet. Als de politie vooraf op de hoogte is en deze informatie direct deelt met andere korpsen kunnen confrontaties voorkomen worden. De RID-en spelen bij het optimaliseren van deze informatiestromen een belangrijke rol. Dit seizoen heeft de politie op deze wijze een aantal confrontaties weten te voorkomen. Voorbeelden hiervan zijn geplande confrontaties bij de wedstrijden Nederland – Duitsland, Vitesse - ADO Den Haag, Heracles – FC Twente, FC Twente – FC Groningen en De Graafschap – Go Ahead Eagles. De BVO’s spelen de voornaamste rol in het voorkomen van dit soort incidenten. Als een BVO goed op de hoogte is van wie haar supporters zijn en hoe zij zich gedragen, kan snel schakelen met de politie een enorme winst opleveren. Het CIV gaat tijdens het seizoen 2006 – 2007 het vooruitreizen van supporters extra monitoren. Er zal aandacht besteed worden aan de informatie over mogelijke confrontaties vooraf, de belasting van de politie om een dergelijke confrontatie te voorkomen en aan de feitelijke inzet bij een dreigende confrontatie. Vuurwerk Het afsteken van vuurwerk in de stadions blijft ondanks de genomen maatregelen een groot probleem. Afgelopen seizoen is weer bij tientallen wedstrijden vuurwerk afgestoken, zelfs meer dan tijdens het seizoen 2004-2005.
45
CIV
Tabel 3.5 Vuurwerkincidenten en aanhoudingen
2004-2005
2005-2006
Aantal wedstrijden waarbij vuurwerk is afgestoken
44
57
Aantal aangehouden personen
39
26
Het CIV heeft de indruk dat supporters het gevaar van het afsteken van vuurwerk in het stadion onderschatten. Met name de grote rode fakkels kunnen ernstig letsel veroorzaken. Bij de wedstrijd Fortuna Sittard – Veendam in november 2005 werd vuurwerk afgestoken en een plastic tas op de tribune in brand gestoken. Er moesten 6 personen met ademhalingsmoeilijkheden overgebracht worden naar het ziekenhuis. De KNVB heeft duidelijk richtlijnen opgesteld ten aanzien van het gebruik van vuurwerk in het stadion. Het afsteken van vuurwerk wordt toegestaan mits het professioneel vuurwerk betreft dat wordt afgestoken door een instantie met de benodigde vergunningen. Het afsteken van vuurwerk door supporters blijft verboden. Het CIV beveelt de veiligheidsorganisaties van de clubs aan nog strenger te controleren bij de ingang. Los van mogelijke boetes door KNVB, UEFA of FIFA moet de veiligheid van de supporters centraal staan. Grootschalige aanhoudingen Twee andere incidenten die veel aandacht hebben getrokken zijn de grootschalige aanhoudingen bij Ajax - Roda JC op 22 maart 2006 en bij Feyenoord - Ajax op 23 april 2006. CIV
46
Bij de wedstrijd Ajax -Roda JC was sprake van een laag ingeschat risico en vrij vervoer. Op verzoek van Ajax kwamen de ruim duizend supporters van Roda JC met bussen naar Amsterdam. Een groep jonge Roda-supporters in een van de laatste bussen scandeerden bij het uitstappen leuzen als “Kerkrade hooligans” en “Waar zijn de joden nou”. Onderweg van de bus naar het stadion probeerden zo’n 200 Roda-supporters richting het supportershome van Ajax te trekken. Deze groep werd tegengehouden door politie en stewards. De groep bekogelde vervolgens de politie met flessen en blikjes. Politiemensen, politiepaarden en Ajax-supporters werden geschopt en geslagen. De politie heeft vervolgens 188 personen aangehouden wegens verstoring van de openbare orde. De klassieker Feyenoord - Ajax op 23 april 2006 was de tweede play-off wedstrijd tussen de twee clubs; de eerste wedstrijd was drie dagen daarvoor door Feyenoord verloren in Amsterdam. De wedstrijd had een C-classificatie met een verplichte treincombi voor Ajax-supporters. In de eerste helft probeerden Feyenoord-supporters in het Ajax-vak te komen. In de rust verlieten zo’n 200 Feyenoord-supporters het stadion en gooiden met stenen. De ME voerde charges uit en de groep werd ingesloten en aangehouden. Na de wedstrijd bleven veel Feyenoord-supporters op diverse plaatsen rond het stadion rondhangen. Een grote groep stond op het viaduct over het spoor. Hierdoor konden de Ajax-supporters niet naar de trein lopen. Het viaduct werd aan een kant afgesloten door de ME. De supporters bleven na een ‘bevel tot verwijdering’ op de brug staan in plaats van de achterliggende wijk in te trekken. De politie besloot de groep, bestaande uit zo’n 570 supporters, aan te houden. Na afvoering van deze supporters konden de Ajax-supporters van het stadion naar de treinen lopen. In totaal zijn er die dag 839 personen aangehouden.
Bij het schrijven van dit verslag lopen diverse strafrechtelijke zaken gerelateerd aan deze incidenten. De verwachting is dat na een definitieve uitspraak bekeken zal worden welke consequenties deze gebeurtenissen hebben voor het te voeren beleid.
3.6 Samenvatting en conclusies Het aantal gespeelde wedstrijden is afgelopen seizoen met 6% gestegen ten opzichte van het aantal wedstrijden in de voorgaande vier seizoenen. Het aantal wedstrijden waar incidenten plaatsvonden is echter gedaald naar 102, terwijl het gemiddelde in de vier voorgaande seizoenen lag op 107. In bijlage 1 achterin dit jaarverslag is een overzicht van alle incidenten opgenomen. De aanval op het ADO-supportershome is een schokkend incident dat laat zien hoe afschuwelijk voetbalvandalisme is. De constatering dat het aantal incidenten licht is gedaald mag niet leiden tot ‘achteroverleunen’. De korpsen wordt geadviseerd te blijven investeren in het voorkomen van confrontaties tussen supportersgroepen. In het bijzonder worden de confrontaties voor de wedstrijddag genoemd. Een goede informatiepositie en een goede overdracht van informatie aan collega’s van andere korpsen is hierbij essentieel. De registratie van de gebeurtenissen en incidenten rondom wedstrijden zal de komende tijd veranderen door een forse aanpassing van het VVS. Aan de hand van vooraf vastgestelde criteria worden incidenten eenvoudiger en eenduidiger vastgelegd. Daarnaast wordt nauwkeuriger geregistreerd waar incidenten plaatsvinden en onder welke categorie een incident valt. Deze wijzigingen stellen het CIV in staat de ontwikkeling van incidenten en de genomen maatregelen nauwlettender te volgen. Hierdoor kan het CIV de politie sneller informeren over actuele ontwikkelingen en ontstaat er een best practice ten aanzien van de genomen maatregelen. Tevens kan het CIV regelmatig een overzicht van mogelijke trends genereren, waardoor het beleid tijdig kan worden bijgestuurd.
47
CIV
4. Handhaving en sancties
In het vorige hoofdstuk is een beeld geschetst van de groepen die zich schuldig maken aan voetbalvandalisme. In dit hoofdstuk wordt gegekeken naar het aantal aanhoudingen per gemeente en per club, het aantal en de soorten opgelegde stadionverboden en de vervolgingen en opgelegde sancties door politie, het Openbaar Ministerie (OM) en de rechterlijke macht tijdens het seizoen 2005-2006. Ook wordt toegelicht welke stappen er worden genomen nadat iemand is aangehouden en welke sancties er kunnen worden opgelegd. Speciale aandacht gaat uit naar de taakverdeling tussen de verschillende partijen bij het opleggen van stadionverboden. Een van de bijzonderheden van de aanpak van voetbalvandalen is dat het voor een belangrijk deel civielrechtelijk plaatsvindt. De informatie-uitwisseling tussen de politie, het Openbaar Ministerie en de KNVB is daarom cruciaal. Slechts een klein aantal aanhoudingen leiden uiteindelijk tot een dagvaarding bij de rechter. Veel zaken worden door de politie en het OM afgedaan door een transactie. 48
4.1 Aanhoudingen Het aanhouden van supporters na het plegen van een strafbaar feit is primair de taak van de politie. Burgers, dus ook stewards, mogen ook mensen aanhouden als zij zien dat iemand een strafbaar feit pleegt. Zij moeten die persoon wel zo spoedig mogelijk overdragen aan de politie. Meestal worden personen individueel aangehouden. In een enkel geval gaat de politie over tot een groepsarrestatie. In de periode 2002-2005 lag het aantal aangehouden supporters gemiddeld per seizoen tussen de 1600 en 1900 per jaar. Afgelopen seizoen is dit aantal sterk gestegen naar 2401 aanhoudingen. Grafiek 4.1 Aantal aanhoudingen per seizoen
2500 2401
2000
Aantal
CIV
1500 1552
1837
1830
03-04
04-05
1647
1000 500 0
gem 99-02
02-03
05-06
Opgemerkt moet worden dat deze stijging is beïnvloed door de aanhouding in Rotterdam op 23 april 2006 (zie paragraaf 3.5). In de grafiek is met een stippellijn een correctie voor deze aanhouding gemaakt. Zonder deze aanhouding zou het totaal namelijk op 1563 zijn uitgekomen. Aanhoudingen per gemeente Het CIV registreert in welke gemeente supporters worden aangehouden. Wat opvalt is dat het aantal aanhoudingen per gemeente jaarlijks sterk schommelt. In de drie grote voetbalsteden is het aantal aanhoudingen afgelopen seizoen sterk gestegen. Tabel 4.1a Gemeenten met de meeste aanhoudingen
Gemeente
Gemiddeld aantal aanhoudingen 2001-2005
Aantal aanhoudingen 2005-2006
Rotterdam
328
1073
Amsterdam
255
413
Eindhoven
103
152
Breda
84
82
Arnhem
61
81
Den Haag
64
71
Oss
36
44
Opmerking: De waardes ‘2001-2005’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 2001-2002, 2002-2003, 2003-2004 en 2004-2005.
In Rotterdam zijn tijdens het seizoen 2005-2006 de meeste aanhoudingen verricht. Hiervan vonden 838 aanhoudingen plaats tijdens de play-off wedstrijd Feyenoord - Ajax. In Amsterdam zijn 413 aanhoudingen verricht, inclusief de grootschalige aanhouding van 188 supporters van Roda JC. In Eindhoven zijn 152 aanhoudingen verricht, waarvan 32 supporters van Middlesbroughs tijdens de UEFA-cup finale. Een van de meest opvallende dalingen van het aantal aanhoudingen vond plaats in Utrecht. Hoewel tijdens het seizoen 2004-2005 nog 148 aanhoudingen plaatsvonden, zijn afgelopen seizoen slechts 24 personen aangehouden. Het aantal aanhoudingen in Zwolle is zelfs teruggelopen van 72 naar nul. Ook in Velsen en Veendam is geen enkele supporter aangehouden. Een overzicht van de cijfers per gemeente is opgenomen in bijlage 4.1 aan het einde van dit hoofdstuk.
49
CIV
Aanhoudingen per club Feyenoord-supporters worden veelvuldig aangehouden. Naast 938 aanhoudingen in Rotterdam zijn 58 supporters in Antwerpen aangehouden. De resterende supporters zijn aangehouden bij uitwedstrijden. Ajax-supporters zijn 315 keer aangehouden. Twee op de drie keer was dit in Amsterdam, 44 keer in Den Haag, 49 keer in Rotterdam en 27 keer in andere gemeenten. Ajax-supporters zijn hiermee het vaakst buiten hun eigen speelstad aangehouden. Tabel 4.1b Clubs met de meeste aanhoudingen
Club
Gemiddeld 2001-2005
Seizoen 2005-2006
Feyenoord
302
1008
Ajax
256
315
Roda JC
23
202
111
129
NAC Breda
57
88
Vitesse
80
68
PSV
Opmerking: De waardes ‘2001-2005’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 2001-2002, 2002-2003, 2003-2004 en 2004-2005.
Een opvallende daling van het aantal aangehouden supporters ten opzichte van het gemiddelde van de voorgaande vier seizoenen vond plaats bij FC Utrecht, FC Zwolle en NEC. Van Veendam en Excelsior zijn in het seizoen 2005-2006 helemaal geen supporters aangehouden. CIV
50
4.2 Stadionverboden Er kunnen twee soorten stadionverboden worden opgelegd, een civielrechtelijk en een strafrechtelijk stadionverbod. Een civielrechtelijk stadionverbod kan lokaal of landelijk zijn. Overtreders van de standaardvoorwaarden van de KNVB en overtreders van de huisregels van de club kunnen een lokaal stadionverbod krijgen opgelegd door de club zelf. Daarnaast kan de club de overtreder bij de KNVB aanmelden voor een landelijk civielrechtelijk stadionverbod. Ook supporters die door de politie zijn aangehouden kunnen via het Openbaar Ministerie bij de KNVB worden aangemeld voor een landelijk civielrechtelijk stadionverbod. Supporters die uiteindelijk voor de rechter moeten verschijnen en veroordeeld worden, kunnen als onderdeel van de straf een strafrechtelijk stadionverbod opgelegd krijgen.
Civielrechtelijk stadionverbod De KNVB is gerechtigd om, (landelijke) stadionverboden op te leggen aan iedereen die volgens een melding van een club of het Openbaar Ministerie in of buiten het stadion in het kader van een evenement: l heeft gehandeld in strijd met de KNVB-standaardvoorwaarden; l een strafbaar feit heeft begaan danwel ten aanzien van wie een vermoeden bestaat dat deze zich schuldig heeft gemaakt aan voetbalgerelateerd wangedrag; l zich zodanig heeft gedragen dat daardoor het aanzien en/of het belang van het voetbal wordt geschaad.
Schema - Opgelegde stadionverboden 2005-2006
Club spreekt overtreder huisregel club/standaardvoorwaarden KNVB aan.
Geen sanctie opgelegd
Andere sanctie opgelegd
Politie houdt supporter aan
Gegevens arrestant en beschrijving overtreding naar CIV
Lokaal stadionverbod opgelegd
Geverifieerde naam en geverifieerde beschrijving overtreding in Voetbal Volg Systeem
260x Meldingsformulier stadionverbod naar KNVB
Openbaar Ministerie besluit over vervolging
Wel vervolging
20x vrijwillige meldingsovereenkomst
Geen vervolging
905x Naam en beschrijving strafbaar feit naar KNVB
Geen informatie naar KNVB
1165x Civielrechtelijk stadionverbod opgelegd
Geen stadionverbod opgelegd
Informatie over stadionverbod in Voetbal Volg Systeem
51
Dagvaarding rechter
Of sanctie OM
Rechtszaak Veroordeeld Gevangenisstraf, werkstraf, geldboete 44x Strafrechtelijk stadionverbod opgelegd 3x Meldingsplicht opgelegd
Niet veroordeeld Geen straf
CIV
Toelichting schema In het schema worden de stappen, die moeten worden genomen om een stadionverbod te kunnen opleggen, weergegeven. De club kan bij overtreding van de huisregels of van de standaardvoorwaarden van de KNVB, zelf een sanctie opleggen. Dit kan dienstverlening aan de club zijn, maar ook een lokaal stadionverbod. Ook kan de club de overtredende supporter melden bij de KNVB voor oplegging van een landelijk stadionverbod. Indien een steward een supporter ‘op heterdaad’ aanhoudt tijdens het plegen van een strafbaar feit moet die supporter zo snel mogelijk worden overgedragen aan de politie. Bij aanhouding van een supporter door de politie wordt de aard van het strafbare feit via het VVS gemeld bij het CIV. Wanneer alle gegevens in het VVS compleet zijn gaan worden deze automatisch verstuurd naar het OM. Het OM beoordeelt vervolgens welke sanctie wordt opgelegd en of de supporter wel of niet wordt vervolgd. Wanneer er een sanctie wordt opgelegd of een vervolging plaatsvindt meldt het OM, wederom via het VVS, de supporter aan bij de KNVB voor een landelijk stadionverbod. Bij een stadionverbod van tenminste 12 maanden wordt door de KNVB tevens een boete opgelegd. Tegen de civielrechtelijke stadionverboden is beroep mogelijk, zowel bij de KNVB als bij de rechter. Soms leidt een beroep tot het intrekken van een stadionverbod. Een voorbeeld is de intrekking van de stadionverboden van de 107 supporters van Roda JC die aangehouden waren in Amsterdam. De KNVB dient voortaan na te gaan op welke grond het stadionverbod CIV
52
wordt opgelegd en of daarvoor een voldoende feitelijke grondslag aanwezig is. Bij een landelijk civielrechtelijk stadionverbod kan een (vrijwillige) meldingsovereenkomst met de supporter worden gesloten. Als tegenprestatie voor het melden krijgt de supporter strafvermindering. Afgelopen seizoen is hier slechts 20 maal gebruik gemaakt. Clubs en politie zijn niet enthousiast over dit middel, omdat het extra inspanning vraagt en niet dwingend op te leggen is. De club kan de KNVB verzoeken om een onvoorwaardelijk landelijke stadionverbod om te zetten in een voorwaardelijk verbod. In ruil hiervoor dient de supporter bijvoorbeeld een aantal uren onbetaalde arbeid te verrichten ten behoeve van de club. Een supporter met een stadionverbod is sinds afgelopen seizoen verplicht om een pasfoto in te leveren. Gebeurt dit niet, dan wordt de termijn van het stadionverbod verdubbeld. Het inleveren van een pasfoto helpt stewards om bij toegangscontrole het stadionverbod te handhaven. Alleen als de rechter een supporter veroordeelt, kan een strafrechtelijk stadionverbod worden opgelegd, eventueel in combinatie met een strafrechtelijke meldingsplicht. Het niet nakomen van een meldingsplicht kan tot gevolg hebben dat de betrokken supporter alsnog zijn
Bij de afronding van dit verslag, november 2006, blijkt dat het Amsterdams Gerechtshof de eerdere schorsing van de verboden heeft gehandhaafd, totdat de strafrechter in de individuele zaken een uitspraak zal doen. Het Hof gaat er al vanuit dat er geen veroordelingen zullen volgen. De KNVB beraadt zich nog op eventuele cassatie bij de Hoge Raad.
2401
Aantal
2000 1500 1552
1837
1830
03-04
04-05
1647
1000 500 0
gem 99-02
02-03
05-06
voorwaardelijke straf moet uitzitten. Wanneer de rechter iemand vrijspreekt of ontslaat van rechtsvervolging wordt ook een eventueel eerder opgelegd civielrechtelijk stadionverbod ingetrokken. 2500 2401
Grafiek 4.2a Strafrechtelijke stadionverboden en meldingsplicht
2000
Aantal
100 1500 80 1000
1837 1552
1647
Aantal
60 500 40 0 20
1830
49 33 gem 99-02
01-02
44
74 16 02-03
03-04
8
0
84
02-03
6
03-04
strafrechtelijk sv
04-05
05-06
3 04-05
05-06
meldingsplicht
100 In bovenstaande grafiek staan de aantallen stadionverboden en meldingsplichten weergege84 ven. Afgelopen seizoen zijn er 44 strafrechtelijke stadionverboden, waarvan 3 met meldings80 2500 plicht, opgelegd. Dit betekent een duidelijke daling ten opzichte van het seizoen 2004-2005. Aantal
60 2000 49 afgelopen seizoen 1.165 Van de 2.401 in Nederland aangehouden personen zijn tijdens het 44 personen (49%) aangemeld bij de KNVB voor een civielrechtelijk74stadionverbod. Tevens zijn er 40 1500 33 260 landelijke stadionverboden gemeld door de clubs en 960 door het Openbaar Ministerie. 16 Het 20aantal gemelde stadionverboden ligt ongeveer gelijk met voorgaande seizoenen, met uit1000 8 6 zondering van het seizoen 2003-2004. Onderstaande grafiek maakt duidelijk dat een 3 stijging 0 van het aantal aanhoudingen niet heeft geleid tot meer stadionverboden. De belangrijkste 500 01-02 02-03 03-04 04-05 05-06 reden hiervoor is dat van de groepsaanhouding bij Feyenoord - Ajax zo’n 800 personen niet
zijn 0 aangemeld voor een stadionverbod, omdat het OM geen reden zag de namen door te strafrechtelijk sv 02-03 99-02
meldingsplicht 03-04
geven aan de KNVB.
04-05
05-06
Aangehoudenlopende aan Civiel lopend stadionverboden Civiel aangemeld Grafiek 4.2b Aanhoudingen, aangemelde
2500 2000 1200 1500 1000 1000 800 500 600 400 200 0
0
99-02
02-03
Aangehouden 99-02
03-04
Civiel lopend 02-03
03-04
04-05
05-06
Civiel aangemeld 04-05
05-06
53
CIV
CIV
54
Op 22 september 2006 waren 638 van de 1.165 aangevraagde stadionverboden inmiddels in werking getreden (zie bijlage 4.4). Dit betekent dat 55% van alle aanmeldingen daadwerkelijk zijn omgezet in sancties. Dit was tijdens het seizoen 2004-2005 nog 76%, gepeild op 1 oktober 2005. Samen met de nog lopende stadionverboden van eerdere seizoenen waren er op 22 september 2006 1.161 civielrechtelijke stadionverboden actief. Het Openbaar Ministerie is afgelopen seizoen gestart met een pilot “voice verification” bij de uitvoer van de meldingsplicht. Dit is een proef met stemherkenning als alternatief voor het melden bij een politiebureau. Er is vier maal een dergelijke alternatieve ‘meldingsplicht’ opgelegd. Afgelopen seizoen zijn 278 stadionverboden ingetrokken. De reden van intrekking is vaak dat de zaak tegen de betrokken supporter wordt geseponeerd of dat de supporter wordt vrijgesproken. Opschorting van het stadionverbod als gevolg van uitspraken in kort gedingen komt ook af en toe voor, zoals in de eerder vermelde zaak van Roda JC supporters. Daarnaast zijn er ook stadionverboden op verzoek van de club voorwaardelijk gemaakt door de KNVB. Dit betrof met name stadionverboden die waren opgelegd aan supporters die aangehouden waren voor het overtreden van de Wet op de Identificatieplicht en supporters die een vrijwillige meldingsovereenkomst hadden voltooid. In bijlage 4.3 bij dit hoofdstuk is een overzicht opgenomen van het aantal stadionverboden dat per club aan supporters is opgelegd. 55
4.3 Vervolging en straffen De wijze waarop vervolging of sanctiebepaling plaatsvindt wisselt per situatie. In onderstaand schema staat weergegeven hoeveel aangehouden supporters op welke wijze in de strafrechtketen geëindigd zijn tijdens het seizoen 2005-2006. 2.401 Aanhoudingen Politie 916 Sepot (38%)
909 Proces Verbaal (38%)
398 Transactie (17%)
909 Beslissing OM 55 Sepot 5%
393 In behandeling
242 Dagvaarding
173 Transactie
43%
27%
19%
133 Beslissing Rechter 18 Vrij spr. 14%
34 Straf Opleg
32 Werk straf
26%
24%
26 15 8 Geld boete gevang overig 6% 19% 11%
56 Overig 5%
174 Overig In beh (6%) (7%)
CIV
2500 2000 1500 1000 500 Politie
In onderstaande grafiek staat weergegeven welke vervolgacties er afgelopen seizoen door de 0 politie zijn genomen na een aanhouding. Het percentage sepots was afgelopen seizoen 38% 99-02
02-03
03-04
04-05
05-06
in vergelijking met 20% tijdens het seizoen 2004-2005. Dit komt met name door de groepsaanhoudingen. Het aantal keren dat proces verbaal is opgemaakt is vergelijkbaar met de afgeAangehouden
Civiel lopend
Civiel aangemeld
lopen vier jaar. Het aantal transacties is wel blijven stijgen. Onder de categorie ‘overig’ vallen de zogenoemde ‘sepot 40’ (wegens gering feit of geregelde schade) en Halt-verwijzingen. Grafiek 4.3a Beslissingen politie
1200 1000 800 600 400 200 0
99-02 Sepot
CIV
02-03 Procesverbaal
03-04
04-05
In behandeling
05-06
Transactie
Overig
56
Uit de onderstaande tabel blijkt dat meer supporters zijn aangehouden wegens het overtreden van de Algemene Plaatselijke Verordening (420 keer). Ook de overtreding van de Opiumwet is sterk gestegen. Overtredingen van het strafrecht blijven stijgen; afgelopen seizoen gebeurde dit 1883 keer. Hierin is wel de grond waarop de supporters bij de wedstrijd Feyenoord – Ajax zijn aangehouden, niet voldoen aan bevel of vordering, inbegrepen. Alleen het aantal aanhoudingen voor het bezit van wapens is gedaald. Tabel 4.3a Aanhoudingen per soort overtreding per seizoen
1999-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Strafrecht
1277
1369
1442
1449
1883
Verordening
163
149
252
292
420
Opium
6
16
25
34
38
Wet Wapens
41
36
74
26
18
Vuurwerk
18
39
31
18
17
Overige
13
30
5
9
17
Vuurwerk afsteken
13
8
8
2
8
Gemeentewet
20
0
0
0
0
1552
1647
1837
1830
2401
Totaal
Opmerking: De waardes ‘1999-2002’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 2000-2001 en 2001-2002.
Openbaar Ministerie Het afgelopen seizoen is het aantal dagvaardingen door het Openbaar Ministerie gedaald. Dit is mede veroorzaakt door het grote aantal zaken dat nog in behandeling is. Het opleggen van een geldboete komt steeds minder vaak voor. Het percentage sepots is gestegen ten opzichte van vorig jaar. Tabel 4.3b Beslissingen Openbaar Ministerie per seizoen
1999-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005
2005-2006
In behandeling
154
170
200
218
393
Dagvaarden
365
272
265
367
242
Transactie
398
303
221
200
173
Sepot
80
57
35
28
52
Overig
24
43
29
51
49
Totaal
1021
845
750
864
909
Opmerking: De waardes ‘1999-2002’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 2000-2001 en 2001-2002.
Voor het eerst zijn er meer zaken in behandeling dan afgesloten. Het aantal transacties is sterk gedaald sinds 1999. Opgemerkt moet worden dat genoemde cijfers mede afhankelijk zijn van de peildatum waarop de gegevens uit het VVS worden gegenereerd. Rechter Het aantal rechterlijke uitspraken lag tijdens het seizoen 2005-2006 met 133 op hetzelfde niveau als in het seizoen 2004-2005. De seizoenen daarvoor waren er aanzienlijk meer uitspraken. Tabel 4.3c Uitspraken door de rechter per seizoen
Uitspraken
1999-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005
2005-2006
296
173
176
127
133
Opmerking: De waardes ‘1999-2002’ zijn berekend uit de gemiddelden van de seizoenen 1999-2000, 2000-2001 en 2001-2002.
De rechter heeft afgelopen seizoen voor het eerst in zeven jaar 8 langdurige gevangenisstraffen opgelegd. Het aantal strafopleggingen is hoger dan de afgelopen drie jaar, namelijk 34. Het aantal werkstraffen is de laatste twee jaar meer dan gehalveerd. De cijfers zijn opgenomen in bijlage 4.7.
4.4 Samenvatting en conclusies Het aantal aanhoudingen is afgelopen seizoen sterk gestegen. De cijfers moeten echter worden gecorrigeerd voor de grote aanhouding in Rotterdam op 23 april 2006. Deze aanhouding moet beschouwd worden als een incident. De politie in Rotterdam hanteerde de strategie om vroegtijdig in te grijpen bij risicovolle samenscholingen en uitdagend gedrag, waardoor problemen met de openbare orde kunnen worden voorkomen. De hoofdofficier van justitie heeft geconcludeerd dat alle aanhoudingen die op 23 april 2006 zijn verricht, rechtmatig zijn geweest. Tegen een groot aantal aangehouden supporters was echter onvoldoende bewijs
57
CIV
aanwezig om een strafrechtelijke vervolging te starten. Tegen 58 personen loopt wel een strafrechtelijke vervolging wegens diverse vormen van geweld of belediging. Daarnaast werden nog eens 147 supporters vervolgd voor lichtere feiten, zoals overtredingen van de wet ID en de Algemene Plaatselijke Verordening. De aanhouding van supporters van Roda JC in Amsterdam is vergelijkbaar met diverse groepsaanhoudingen van voorgaande seizoenen. Het herstellen van de openbare orde met de beschikbare politiecapaciteit had prioriteit boven het verrichten van individuele aanhoudingen. Bij grootschalige aanhoudingen is afgelopen seizoen de prioriteit gegeven aan het herstellen van de openbare orde, waardoor er achteraf vaak onvoldoende individuele bewijslast was om over te gaan tot vervolging. Het CIV adviseert om bij grootschalige aanhoudingen betere registratiemethoden te gebruiken om individuele strafbare feiten vast te leggen. Videoregistratie door vaste camera’s, handycams of een videoteam kunnen hierbij helpen. Van de 2.401 aangehouden personen zijn aan het eind van het seizoen 2005-2006 slechts 115 personen veroordeeld. De stijging van het aantal sepots en het gebrek aan individuele bewijslast zijn hier oorzaken van. Bij de grootschalige aanhoudingen hoort vaak het gebruik van kapstokartikelen, zoals ‘samenscholing’ of ‘ het niet volgen van een bevel’, waardoor de kans op succesvolle vervolging afneemt. Ook is de doorlooptijd in de strafrechtketen langer geworden en zijn er aan het einde van het seizoen veel meer zaken die nog in behandeling zijn dan in voorgaande seizoenen. Het aantal aanhoudingen per gemeente kan op verschillende manieren worden uitgelegd. CIV
58
Een laag aantal aanhoudingen kan betekenen dat er onvoldoende politie is om in te grijpen, dat er veel door de vingers wordt gezien, of dat er weinig ongeregeldheden zijn met supporters. Een groot aantal aanhoudingen kan betekenen dat er veel ongeregeldheden zijn, maar ook dat de tolerantiegrens laag is. Uit de jaarcijfers van het CIV zijn hierover geen duidelijke conclusies te trekken. Wel ontstaat uit persoonlijke contacten met de diverse politiekorpsen de indruk dat de grote steden voldoende capaciteit hebben om een lage tolerantiegrens te hanteren. Korpsen uit kleinere steden geven aan dat de nadruk op het terugdringen van de politie-inzet tot gevolg heeft dat er minder streng kan worden opgetreden. Het CIV probeert hier in het seizoen 2006-2007 meer inzicht in te krijgen. Afgelopen seizoen hebben minder aangehouden personen een stadionverbod opgelegd gekregen. Het aantal geseponeerde zaken is daar voor een groot deel debet aan. Het totaal aantal opgelegde stadionverboden is ongeveer gelijk aan voorgaande jaren. De politie heeft afgelopen seizoen meer transacties opgelegd, het OM minder. Het opleggen van transacties kost minder verwerkingstijd en levert efficiencyvoordeel op.
Bijlagen bij hoofdstuk 4 Handhaving en sancties Bijlage 4.1 Aanhoudingen per gemeente
99-00
00-01
01-02
02-03
03-04
04-05
05-06
Rotterdam
231
168
364
253
298
398
1073
Amsterdam
100
67
404
131
350
134
413
Eindhoven
157
208
56
156
96
105
152
Overige
29
40
62
95
47
231
94
Breda
8
43
56
28
117
133
82
Arnhem
52
54
68
56
59
59
81
Den Haag
66
17
23
64
93
75
71
Oss
24
21
81
41
10
10
44
Tilburg
271
100
29
52
30
64
40
Groningen
19
32
35
86
16
23
38
Almelo
10
9
16
22
3
21
35
Almere
-
-
-
-
-
-
24
Utrecht
38
39
62
157
242
130
24
Doetinchem
53
37
29
39
10
34
23
Maastricht
38
10
13
38
13
8
23
Volendam
0
1
9
3
12
3
22
Kerkrade
32
28
61
35
17
16
18
Nijmegen
51
17
107
17
102
30
17
Leeuwarden
37
25
8
4
16
8
16
Sittard-Geleen
42
37
75
30
5
3
16
Deventer
9
24
50
83
24
71
11
Heerenveen
29
22
18
16
15
48
11
Haarlem
4
13
3
9
5
4
9
Alkmaar
16
9
6
20
11
33
8
Roosendaal
7
35
17
27
23
9
8
Venlo
4
4
4
16
3
6
8
Waalwijk
10
9
8
22
3
23
7
Enschede
109
8
39
15
15
11
7
Emmen
0
1
0
1
0
2
7
Den Bosch
81
36
74
4
12
87
6
Apeldoorn
0
0
4
0
24
5
6
Dordrecht
9
3
0
4
3
12
4
Helmond
2
10
3
13
23
11
3
Zwolle
15
58
40
97
136
14
0
Velsen
13
15
62
8
4
9
0
Veendam Totaal
2
0
1
5
0
0
0
1568
1200
1887
1647
1837
1830
2401
59
CIV
Bijlage 4.2 Aanhoudingen per club
CIV
60
Divisie Club
99-00
00-01
01-02
02-03
03-04
04-05
05-06
Ere
Feyenoord
463
134
347
246
147
469
1008
Ere
Ajax
117
90
497
147
226
152
315
Ere
Roda JC
37
22
33
31
13
16
202
Ere
PSV
197
161
115
157
72
100
129
Ere
NAC Breda
36
57
57
42
44
84
88
Ere
Vitesse
47
46
103
88
47
83
68
Overige
64
81
41
50
171
75
65
Nederland
13
12
6
39
49
32
60
1e
TOP
8
17
1
37
12
2
47
Ere
FC Groningen
19
32
46
83
27
79
41
Ere
ADO Den Haag
72
29
53
120
81
43
39
Ere
Heracles Almelo
8
5
5
8
81
11
27
Ere
FC Utrecht
73
79
97
159
331
99
25
Ere
AZ
17
9
14
22
41
38
25
1e
Cambuur Leeuwarden
61
24
34
9
14
36
25
Ere
Willem II
34
49
3
23
22
80
21
1e
MVV
21
9
13
37
9
16
20
Ere
NEC
84
63
63
25
158
78
19
1e
De Graafschap
25
24
14
49
13
50
18
1e
FC Omniworld
0
0
0
0
0
0
18
Ere
Sparta
0
16
3
3
14
10
17
Ere
FC Twente
31
40
43
32
45
50
16
1e
FC Volendam
0
0
1
0
0
0
16
1e
Go Ahead Eagles
13
54
40
91
27
33
14
1e
Helmond Sport
2
10
7
10
27
11
11
1e
FC Dordrecht
13
24
3
4
9
18
10
1e
Fortuna Sittard
14
40
14
11
4
3
9
1e
FC Zwolle
9
7
104
57
22
30
8
1e
VVV
2
2
0
8
1
6
8
1e
Haarlem
6
2
54
5
10
10
6
Ere
RKC Waalwijk
7
1
1
6
2
16
5
Ere
RBC Roosendaal
1
0
1
4
4
2
5
1e
FC Den Bosch
56
31
56
10
10
82
4
1e
AGOVV
0
0
0
0
12
5
4
1e
FC Eindhoven
0
0
3
4
1
0
3
Ere
SC Heerenveen
5
2
6
7
86
2
2
1e
Stormvogels/ Telstar
11
27
6
10
1
7
2
1e
Emmen
0
1
0
0
0
2
1
1e
Excelsior
1
0
3
12
2
0
0
1e
BV Veendam
1
0
0
1
2
0
0
1568
1200
1887
1647
1837
1830
2401
Totaal
Bijlage 4.3 Stadionverboden supporters per club
In de kolom ‘gemeld’ staan de aan de KNVB gemelde verboden van afgelopen seizoen. In de kolom ‘actief’ worden de daadwerkelijk door de KNVB opgelegde stadionverboden weergegeven. Het verschil wordt veroorzaakt doordat stadionverboden zijn ingetrokken en/of nog niet zijn geëffectueerd. Het totaal aantal gemelde stadionverboden in de Eredivisie was 927 en in de Eerste divisie 187. Het totaal aantal actieve stadionverboden in de Eredivise bedraagt 493. In de Eerste divisie is dit aantal 135. Club
Gemeld
Actief
Ajax
209
166
Roda JC
190
8
PSV
105
60
Feyenoord
93
54
NAC Breda
67
53
ADO Den Haag
53
29
FC Groningen
47
15
Heracles Almelo
30
16
AZ
25
23
FC Utrecht
23
15
Willem II
18
13
NEC
15
6
Vitesse
13
11
FC Twente
11
6
SC Heerenveen
10
5
Sparta
9
7
RBC Roosendaal
7
4
RKC Waalwijk
2
2
Cambuur Leeuwarden
36
28
TOP
31
21
MVV
26
19
De Graafschap
17
7
FC Dordrecht
14
12
Helmond Sport
13
12
Go Ahead Eagles
12
11
FC Zwolle
9
6
VVV
6
5
AGOVV
5
3
FC Den Bosch
4
1
Fortuna Sittard
3
1
Haarlem
3
3
Stormvogels/Telstar
3
2
FC Omniworld
2
2
BV Veendam
1
1
Emmen
1
1
FC Eindhoven
1
0
61
CIV
Club
Gemeld
Actief
Excelsior
0
0
FC Volendam
0
0
Overig Totaal Ere en Eerste divisie
51
10
1165
638
Bijlage 4.4 Aangemelde en lopende stadionverboden per seizoen
99-00
00-01
Aangehouden
1568
1200
Civiel lopend
1221
Civiel aangemeld
1266
01-02
02-03
03-04
04-05
05-06
1887
1647
1837
1830
2401
1582
999
1305
971
1002
1161
1034
1222
1131
805
1143
1165
Bijlage 4.5 Beslissingen politie per seizoen
HALT-verwijzing
CIV
62
99-00
00-01
01-02
02-03
03-04
04-05
05-06
16
22
9
11
4
8
4
In behandeling
17
163
181
282
197
174
Procesverbaal
1086
846
1131
845
750
864
909
Sepot
350
221
364
337
651
478
914
Sepot 40 (gering feit)
0
3
1
11
5
9
2
Sepot 40 (schade geregeld)
10
11
4
10
0
4
0
Transactie
106
80
215
252
145
270
398
Totaal
1568
1200
1887
1647
1837
1830
2401
Bijlage 4.6 Beslissingen Openbaar Ministerie per seizoen
99-00
00-01
01-02
02-03
03-04
04-05
05-06
In behandeling
10
123
328
170
200
218
393
Dagvaarden
468
282
346
272
265
367
242
Transactie
514
350
329
303
221
200
173
Onvoorwaardelijk technisch sepot
0
4
76
38
23
17
32
Onvoorwaardelijk sepot
0
1
5
0
1
2
13
Voorgeleiding RC
0
2
0
0
0
9
34
TOM Zitting
7
8
Onvoorwaardelijk beleidssepot
62
48
11
11
6
4
6
Taakstraf met uren
0
15
12
21
14
16
4
Voegen
10
2
6
4
4
3
3
Voorwaardelijk sepot
7
10
15
8
5
5
1
Leerproject
1
1
0
Leerproject met uren
15
7
2
0
3
11
0
Overdracht
0
0
0
0
0
3
0
Schadevergoeding
0
2
1
3
1
0
0
Taakstraf met uren + schadever Totaal
15
6
1
0
1086
846
1131
845
750
864
909
Bijlage 4.7 Beslissingen rechter per seizoen
99-00
00-01
01-02
02-03
03-04
04-05
05-06
56
28
34
19
15
22
34
Werkstraf
24
48
40
75
64
32
Geldboete
258
71
39
73
46
20
26
Vrijspraak
78
46
15
17
23
11
18
Gevangenisstraf
Schuldig zonder oplegging van straf
5
2
1
Voorw. Straf zonder b.v.
3
0
Aanhouden strafzaak
1
2
Jeugddetentie
2
2
2
Strafoplegging
8
1
0
0
7
1
3
1
3
3
11
14
8
4
2
3
0
0
1
Onbekende uitspraak
Taakstraf
53
54
13
1
6
0
1
Leerstraf
3
1
1
0
2
1
0
Meldingsplicht
0
0
4
0
0
0
0
Niet ontvankelijk OM
1
0
0
1
0
1
0
Nietigheid dagvaarding
1
0
0
0
0
0
0
Ontslag van alle rechtsvervolging
1
0
0
1
0
0
0
0
Plaatsing in inrichting
1
0
0
Rechter niet bevoegd
Voorw. Straf met JR
1
14
10
In behandeling
4
38
468
282
Totaal
1
0
0
0
1
0
0
0
0
0
167
99
89
240
109
346
272
265
367
242
63
CIV
CIV
64
Conclusies en aanbevelingen
Politie-inzet op wedstrijddag De invoering van de Nieuwe Competitie Opzet (NCO) in de Eredivisie afgelopen seizoen ging gepaard met een aantal concrete afspraken. Er is een scherpere scheiding van verantwoordelijkheden tussen politie en clubs ontstaan ten aanzien van de veiligheid rondom voetbalwedstrijden. De clubs zijn verantwoordelijk voor de openbare orde binnen het stadion; de politie bewaakt de orde en veiligheid buiten het stadion. Deze verandering heeft geleid tot een vertrek van de politie uit de stadions. Een van de voorwaarden bij de invoering van de NCO was dat de politie-inzet, ondanks de extra wedstrijden, niet mocht stijgen. Uit de cijfers van het afgelopen seizoen blijkt dat de politie zelfs een daling van haar inzet heeft gerealiseerd. De inzet op de wedstrijddagen in de reguliere competitie is fors gedaald. De totale politie-inzet, inclusief de inzet voor de play-offs, lag afgelopen seizoen ook lager dan tijdens het seizoen 2004-2005. Deze daling is vooral gerealiseerd door enkele politiekorpsen; niet elk korps heeft in dezelfde mate kunnen bijdragen. Daarnaast zijn bij enkele korpsen de inspanningen om de politie-inzet in de reguliere competitie te verlagen teniet gedaan door de inzet bij de play-offs. Diverse korpsen hebben aangegeven dat in sommige gevallen de ondergrens van de inzet, het ‘sociaal minimum’, is bereikt. Aanbeveling De doelstelling om afgelopen seizoen de politie-inzet bij voetbalwedstrijden terug te dringen is gehaald. Minder politie op wedstrijddagen mag echter niet leiden tot extra druk op andere politietaken in de bestrijding van voetbalvandalisme of extra inspanningen na de wedstrijd. Onvoldoende capaciteit op de wedstrijddag zelf kan er bijvoorbeeld toe leiden dat personen die de openbare orde verstoren niet met voldoende bewijslast kunnen worden aangehouden, wat leidt tot extra rechercheonderzoeken achteraf. Bij het bepalen van de politie-inzet op wedstrijddagen moet niet alleen worden gekeken naar omvang, maar ook naar effectiviteit en efficiëntie. De overige taken van de politie in de aanpak van het voetbalvandalisme mogen ook niet uit het oog worden verloren.
Professionalisering veiligheidsorganisatie clubs Met de invoering van de NCO zijn de clubs geheel verantwoordelijk geworden voor de openbare orde in de stadions. Deze verantwoordelijkheid heeft onder andere consequenties voor kwantiteit en kwaliteit van de stewardorganisatie. Stewards moeten goed voorbereid zijn op hun taken in het stadion. Een verdere professionalisering van de veiligheidsorganisatie van de clubs is dus belangrijk. De maatregelen die de clubs en de politie nemen moeten comple-
65
CIV
mentair aan elkaar zijn. Op dit moment kunnen de genomen maatregelen van clubs en politie niet op lokaal niveau worden vergeleken. Dit komt vooral doordat de afgelopen jaren de focus heeft gelegen op de maatregelen en cijfers van de politie. Aanbeveling De inspanningen van de clubs en de politie moeten op lokaal niveau op basis van vaste gegevens met elkaar vergeleken kunnen worden. Alleen zo kan inzicht worden verkregen in de sterkte en de zwakte van de ketenaanpak en kunnen mogelijk verbeteringen worden aangebracht. Door alle clubs aan te sluiten op het VVS is deze vergelijking in de toekomst wel mogelijk.
Politie-inzet in relatie tot voetbal Bij discussies over politie-inzet wordt vooral gesproken over de inzet op de wedstrijddag. Echter, actieve preventie van voetbalvandalisme vraagt ook politie-inzet op andere momenten. Verschillende korpsen hebben afgelopen seizoen diverse preventieve maatregelen genomen. Hierbij moet worden gedacht aan lokale sociaal preventieve projecten en het landelijke project Hooligans in Beeld. De uitvoer van deze projecten kost ook politiecapaciteit, zowel landelijk als lokaal. De invoer van de NCO heeft nog diverse consequenties voor de politie waar nog onvoldoende zicht op is, zoals de logistieke consequenties van het spelen van de wedstrijden op doordeweekse dagen en mogelijke gevolgen voor de bedrijfsvoering van de politie. Aanbevelingen CIV
66
In seizoen 2006 - 2007 moet er een beter inzicht komen in alle inspanningen van de politie ten aanzien van de bestrijding van voetbalvandalisme. Preventieve en ad-hoc inspanningen maken hier onderdeel van uit. Het CIV doet de aanbeveling om, op basis van ervaringen tijdens de eerste play-offs, de organisatorische, logistieke en financiële consequenties voor de politie van de NCO in beeld te brengen ter voorbereiding op die van het seizoen 2006 – 2007.
Informatiegestuurde politie- en steward inzet Goede en tijdige informatie bij de aanpak van voetbalvandalisme en de inzet van de politie blijft een belangrijk item. Enkele politiekorpsen werken consequent op basis van informatiegestuurde inzet. In het proces ´wedstrijdvoorbereiding´ zijn diverse momenten aan te wijzen waarop belangrijke informatie het verdere proces beïnvloedt. Het CIV heeft afgelopen seizoen de Risicoanalyse matrix ontwikkeld. Met deze matrix kan, op basis van objectieve gegevens, een bepaalde risico-inschatting van een wedstrijd worden gemaakt. Op basis van onder meer deze inschatting en de actuele informatie van de RID kan de juiste politie-inzet worden bepaald. Hetzelfde geldt voor de inzet van de veiligheidsorganisatie van de club. Beide partners hebben informatie die van belang kan zijn voor elkaars inzet. In het Beleidskader 2005 staat onder andere dat een club inzicht dient te hebben in het gedrag van de eigen supporters. Daarnaast krijgt de politie middels het project Hooligans in Beeld beter zicht op de groep risicosupporters. Aanbeveling De Risicoanalyse matrix is afgelopen seizoen ontwikkeld en zal in het seizoen 2006 – 2007 worden geïntroduceerd. Het CIV beveelt aan dat zowel de politie als de BVO gebruik gaan
maken van dit instrument. De kennis en informatie van de clubs over hun supporters maakt onderdeel uit van de risico-inschatting. De politie en de BVO moeten hun veiligheidsorganisatie ‘informatiegestuurd’ inzetten. Een gezamenlijke voorbereiding kan dan niet ontbreken.
Multi-tasking Bij de invoering van de NCO is de verantwoordelijkheid voor de handhaving van de orde en veiligheid in het stadion volledig bij de clubs belegd. Gevolg hiervan is dat de politie zich uit het stadion terugtrekt. Binnen de Raad van Hoofdcommissarissen is afgesproken dat de tijd die de politie niet in het stadion nodig is, anders zal worden ingevuld. Deze vorm van ‘multitasking’ blijkt op een goede wijze te zijn opgepakt. De uren die tijdens voetbalwedstrijden aan andere politiewerkzaamheden zijn besteed worden als ´nevenuren´ in het VVS weggeschreven. Deze uren zijn echter wel onderdeel van de politie-inzet bij voetbalwedstrijden, aangezien de uren niet gemaakt zouden zijn als er geen voetbalwedstrijd was geweest. De registratie van de ´multi-tasking´-uren is nog niet overal uniform. Met name de soort werkzaamheden worden niet consequent ingevoerd. Aanbeveling Het CIV beveelt aan dat de politie de registratie van de ingezette uren tijdens een wedstrijd nauwkeurig en volledig invult. Met name de registratie van de soort activiteiten kan een stimulerende werking hebben op de overige collega’s, omdat er op deze wijze een ‘best practice’ ontstaat.
Incidenten en strafbare feiten in stadion Het totaal aantal incidenten is tijdens het seizoen 2005-2006 licht gedaald. Het aantal incidenten dat heeft plaatsgevonden in de Eredivisie is zelfs fors gedaald. Het CIV constateert tevens een daling van het aantal gepleegde strafbare feiten in het stadion. Het gestegen aantal vuurwerkincidenten in het stadion heeft niet geleid tot een stijging van het aantal aangehouden supporters. Het CIV kan op basis van de cijfers uit het VVS hierover geen harde conclusies trekken. Het CIV heeft de indruk, mede ingegeven door reacties van voetbalcoördinatoren, dat de terugtrekking van de politie uit het stadion heeft geleid tot een veranderde aanpak van incidenten in het stadion. Aanbeveling De handhaving van de orde en veiligheid in het stadion is de verantwoordelijkheid van de BVO. Het beleidskader van de interdisciplinaire stuurgroep ´bestrijding voetbalvandalisme´ geeft duidelijke tolerantiegrenzen aan met betrekking tot incidenten in het stadion, zoals vuurwerk. De stewardorganisatie moet deze delicten adequaat en volgens de afspraken oppakken. In het beleidskader staan een aantal goede maatregelen, zoals het fouilleren bij de ingang en het opleggen van een stadionverbod wanneer vuurwerk wordt aangetroffen.
67
CIV
CIV
68
Bijlage 1: Cijfers per club
Leeswijzer In deze bijlage worden de overzichten per club gepresenteerd. Voor elke club is een samenvatting gemaakt van de inspanningen door gemeente en politie bij voetbalwedstrijden. Ook worden de genomen beleidsmaatregelen, de politie-inzet, het aantal aanhoudingen en vervolgingen en de door het CIV geregistreerde incidenten gepresenteerd. De cijfers zijn gebaseerd op gegevens uit het Voetbal Volg Systeem. De cijfers hebben alleen betrekking op de politieinzet op de wedstrijddag zelf. Recherche-uren achteraf zijn dus niet in de overzichten meegenomen. Hierdoor ontstaat een beeld van de politie-inzet waar daadwerkelijk op gestuurd kan worden door de verschillende korpsen. Leidend is de in het VVS geregistreerde thuisspelende club. Ten aanzien van de diverse bekerfinales in Rotterdam is de politie-inzet toegeschreven aan de ‘thuisspelende’ club en niet aan Feyenoord of de politie Rotterdam. Bij betreffende clubs is in de overzichten een voetnoot gemaakt. 69
In de overzichten worden de cijfers van het afgelopen seizoen vergeleken met de cijfers van de seizoenen 2003-2004 en 2004-2005. Waar mogelijk worden oorzaken van bepaalde cijfers benoemd. Dit overzicht beperkt zich tot de basisgegevens. Voor meer diepgaande uitspraken over bepaalde gegevens per club is meer onderzoek nodig. Ook zijn er clubs waarbij de registratie van gegevens in het VVS beperkt is, waardoor uitleg bij de cijfers beperkter is. Bij onderlinge vergelijkingen tussen de clubs moet rekening gehouden worden met verschillen wat betreft infrastructuur, toeschouwersaantallen, convenantafspraken, APV artikelen, samenstelling van de groep thuissupporters en de verkoop van seizoenskaarten. Verder kan er sprake zijn van zogenaamde ‘registratie-effecten’. Bij sommige clubs vond bijvoorbeeld in de afgelopen seizoenen een vooroverleg plaats, zonder dat dit geregistreerd is in het VVS. Achteraf is dan niet meer na te gaan welke beleidsmaatregelen binnen dat overleg zijn afgekondigd. In hoofdstuk 1 tot en met 18 staan de clubs die afgelopen seizoen in de Eredivisie hebben gespeeld. In de hoofdstukken 19 tot en met 38 staan de clubs die vorig seizoen in de Eerste divisie hebben gespeeld.
CIV
1 AZ Alkmaar Figuur 1.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 11 2 6 3 4 11
17 17 5 8 4 7 17
18 18 4 10 4 6 18
In Alkmaar is het beleid rond reguliere competitiewedstrijden strikter geworden. Er is sprake van een toename van het aantal B-wedstrijden, combi’s, vooroverleggen en ingestelde alcoholverboden. Figuur 1.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs UEFA Cup
CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
867
1287 186 916
1539 129 89 488
Totaal
867
2389
2245
Geindexeerd
100
276
259
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs UEFA Cup
5568
9429 1116 7388
11714 1032 456 3576
Totaal
5568
17933
16778
Geindexeerd
100
322
302
70
Figuur 1.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
Figuur 1.2c Adoptie politie (in uren)
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Gegeven (uit)
617
984
605
Ontvangen (thuis)
447
554
607
De totale politie-inzet in personen is in 2005-2006 met 159% gestegen ten opzichte van het seizoen 2004-2005. Het aantal ingezette uren is zelfs ruim verdriedubbeld. De politie-inzet steeg vooral in de reguliere competitie. De gegeven adoptie is in 2005-2006 met 20% gedaald ten opzichte van 2003-2004, terwijl de ontvangen adoptie met 20% is gestegen. Er zijn verschillende oorzaken voor de verhoging van de politie-inzet. Zo heeft AZ zowel nationaal als internationaal meer succes gehad en zijn C-wedstrijden georganiseerd onder de structuur van het SGBO (grootschalige evenementen), waarbij echter geen verplichte combi’s worden opgelegd.
Figuur 1.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
AZ supporters Bezoekers
2 14
19 15
3 8
Totaal
16
34
11
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
19% (3) 6% (1) 75% (12)
48% (16) 10% (3) 42% (14)
18% (2) 45% (5) 37% (4)
Totaal
100% (16)
100% (33)
100% (11)
Figuur 1.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Figuur 1.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
9 6 2
13 11 2
9 3
In 2005-2006 zijn elf supporters aangehouden tijdens thuiswedstrijden van AZ; een daling ten opzichte van het seizoen ervoor. Slechts twee van hen zijn met een sepot naar huis gestuurd. Wat betreft de vervolging is het aantal processen verbaal sterk afgenomen terwijl het percentage transacties is toegenomen. Er zijn negen supporters aangemeld voor een stadionverbod in 2005-2006. Bij drie van hen is dit inmiddels opgelegd. In 2004-2005 werden de meeste stadionverboden opgelegd. Figuur 1.6 Aantal aanhoudingen van AZ supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
AZ supporters thuis AZ supporters uit
2 40
19 19
3 22
Totaal
42
38
25
Tijdens thuiswedstrijden van AZ zijn relatief weinig thuissupporters aangehouden, met uitzondering van 2004-2005. Het aantal aangehouden supporters tijdens uitwedstrijden is in het afgelopen seizoen gehalveerd ten opzichte van 2003-2004. In 2004-2005 werden de meeste stadionverboden opgelegd. Figuur 1.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
6
11
9
71
CIV
2 ADO Den Haag Figuur 2.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 18 8 7 3 18 18
17 17 8 6 3 17 17
17 17 7 6 4 17 17
In Den Haag wordt de laatste drie seizoenen bij alle wedstrijden een combi verplicht gesteld en geldt een alcoholverbod. Er vindt structureel vooroverleg plaats. Figuur 2.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden
4513
3585 989
2894 39
Totaal
4513
4574
2933
Geindexeerd
100
101
65
Figuur 2.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
CIV
72
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden
34364
23201 7337
24574 (3951 neven) 238
Totaal
34364
30538
24812
100
89
72
2003-2004
2004-2005
2005-2006
5259 691
3515 801
2921 586
Geindexeerd Figuur 2.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De politie-inzet in personen is tijdens reguliere competitiewedstrijden gedaald in de afgelopen twee seizoenen. De politie-inzet in uren in de reguliere competitie, inclusief de nevenuren, is het afgelopen seizoen echter weer gestegen. De totale politie-inzet lag in 2005-2006 wel een stuk lager dan in 2004-2005. Dit komt door de verminderde inzet bij bekerwedstrijden. In vergelijking met 2003-2004 is de politie-inzet 28% gedaald. Wat betreft het aantal gegeven adoptie-uren is de hoeveelheid in 2005-2006 bijna de helft van het aantal in 2003-2004. In 2005-2006 is de gegeven adoptie vijf keer zo groot als de adoptie-uren die ontvangen worden. Figuur 2.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
ADO supporters Bezoekers
51 42
31 42
18 56
Totaal
93
73
74
Figuur 2.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
51% (47) 4% (4) 45% (42)
59% (43) 11% (8) 30% (22)
15% (11) 3% (2) 82% (58)
Totaal
100% (93)
100% (73)
100% (71)
Figuur 2.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
39 44 4
26 26 4
56 56 3
Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden was in 2005-2006 lager dan in 2003-2004. Vooral het aantal aanhoudingen van ADO-supporters zelf bij thuiswedstrijden is sterk gedaald. Bij de vervolging worden relatief weinig transacties aangeboden en was het percentage processen verbaal in 2005-2006 hoog. Het aantal sepots wisselt per seizoen. De meeste supporters die zijn vervolgd in 2005-2006 zijn aangemeld voor een stadionverbod, die inmiddels ook allemaal zijn opgelegd. Figuur 2.6 Aantal aanhoudingen van ADO supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
ADO supporters thuis ADO supporters uit
51 31
31 14
18 21
Totaal
82
45
39
Het aantal aangehouden ADO-supporters tijdens thuis- en uitwedstrijden is sterk terug gelopen. In 2005-2006 zijn er de helft minder ADO-supporters aangehouden dan in 2003-2004. Figuur 2.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
7
10
6
In het afgelopen seizoen zijn er door het CIV slechts 6 incidenten bij ADO geregistreerd. Tijdens het seizoen 2004-2005 werden de meeste incidenten geregistreerd.
73
CIV
3 Ajax Figuur 3.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 17 10 3 4 7 7
17 17 6 8 3 11 5
17 17 6 7 4 11 4
De laatste drie seizoenen vond structureel vooroverleg plaats tijdens reguliere competitiewedstrijden. Sinds 2004-2005 is het aantal A-wedstrijden en alcoholverboden teruggelopen, terwijl het aantal B-wedstrijden en combi’s is toegenomen. Figuur 3.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
74
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs Champions League UEFA Cup
2085 82
2006 257
721
690 143
1728 882 431 736
Totaal
2888
3096
3777
Geindexeed
100
107
131
Figuur 3.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs Champions Leage UEFA Cup
14274 607
13340 2443
7369
6386 1287
11950 9254 3498 6875
Totaal
22250
23456
31577
100
105
142
2003-2004
2004-2005
2005-2006
1254 1863
2858 891
1983 1810
Geindexeerd Figuur 3.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De politie-inzet tijdens reguliere competitie is het afgelopen seizoen gedaald, zowel in aantal personen als in aantal uren. De totale politie-inzet is de afgelopen twee seizoenen echter sterk toegenomen. Het totaal aantal personen steeg in deze periode met 31%, terwijl het totaal aantal uren steeg met 42%. Dit heeft vooral te maken met de gestegen inzet bij bekerwedstrijden en play-offs. De hoeveelheid ontvangen en gegeven adoptie schommelt per
Bekerfinale was Ajax – PSV in de Kuip in Rotterdam. De inzet van de politie Rotterdam bedroeg 6.210 manuren.
seizoen. In het afgelopen seizoen was de hoeveelheid ontvangen en gegeven adoptie nagenoeg gelijk. Figuur 3.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Ajax supporters Bezoekers
120 144
83 43
197 213
Totaal
264
126
410
Figuur 3.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
50% (133) 9% (23) 41% (108)
21% (38) 33% (40) 46% (44)
15% (53) 57% (209) 28% (103)
Totaal
100% (264)
100% (122)
100% (365)
Figuur 3.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
2003-2004
2004-2005
2005-2006
108 68 4
62 58 1
287 244 170
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
Het afgelopen seizoen is het aantal aanhoudingen bij thuiswedstrijden fors toegenomen. Een van de oorzaken hiervan is de grootschalige aanhouding tijdens Ajax – Roda JC. Wat betreft de vervolgingen valt op dat het aantal sepots de laatste twee seizoenen sterk is teruggelopen terwijl het aantal transacties is gestegen. De meeste supporters die in 2005-2006 zijn vervolgd zijn ook aangemeld voor een stadionverbod. Het grootste gedeelte van hen heeft dat ook opgelegd gekregen. Opvallend is ten slotte dat er veel stadionverboden zijn ingetrokken in 2005-2006. Dat heeft te maken met de vrijspraak van een grote groep supporters van Roda JC die dit seizoen was aangehouden. Figuur 3.6 Aantal aanhoudingen van Ajax supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Ajax supporters thuis Ajax supporters uit
120 133
83 75
197 118
Totaal
253
158
315
In het seizoen 2005-2006 zijn de meeste Ajax-supporters opgepakt, waarvan het merendeel tijdens thuiswedstrijden. Figuur 3.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
14
15
16
75
CIV
4 FC Groningen Figuur 4.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 16 6 4 6 9 9
17 16 8 4 4 7 4
17 15 5 9 1 10 3
De meeste competitiewedstrijden zijn met een vooroverleg voorbereid. Het aantal B-wedstrijden en combi’s is toegenomen in 2005-2006, terwijl het aantal C-wedstrijden en ingestelde alcoholverboden is afgenomen. Figuur 4.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
76
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs
1490
1384 62
1259 303 183
Totaal
1490
1446
1745
Geindexeerd
100
97
117
Figuur 4.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs
9414
8453 381
6797 (150 neven) 1636 1019
Totaal
9414
8834
9452
Geindexeerd
100
94
100
2003-2004
2004-2005
2005-2006
404 610
418 597
602 657
Figuur 4.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De totale politie-inzet personen is het afgelopen seizoen gestegen. De totale politie-inzet in uren was in 2005-2006 ongeveer gelijk aan de inzet in 2003-2004. Wel is de inzet bij competitiewedstrijden afgenomen, terwijl de inzet bij bekerwedstrijden en play-off wedstrijden is toegenomen. Wat betreft adoptie is het aantal gegeven en ontvangen uren met elkaar in evenwicht. Wel is de afgelopen twee seizoenen het aantal gegeven adoptie-uren gestegen. Figuur 4.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Groningen supporters Bezoekers
15 3
22
23 2
Totaal
18
22
25
Figuur 4.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004 Sepot Transactie Proces-verbaal Totaal
2004-2005
2005-2006
83% (15)
27% (6) 73% (16)
4% (1) 64% (16) 32% (8)
100% (18)
100% (22)
100% (25)
17% (3)
Figuur 4.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
10 9 1
12 10 3
24 20 0
Tijdens het afgelopen seizoen zijn meer aanhoudingen verricht dan in de twee seizoenen ervoor. Ten aanzien van vervolgingen neemt het aantal transacties toe en het aantal processen verbaal af. Alle vervolgde supporters zijn aangemeld voor een stadionverbod in 2005-2006. De meeste van hen hebben dit ook al opgelegd gekregen. Figuur 4.6 Aantal aanhoudingen van Groningen-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Groningen supporters thuis Groningen supporters uit
15 12
22 58
23 18
Totaal
27
80
41
Het aantal aangehouden supporters van Groningen is het afgelopen seizoen sterk gedaald ten opzichte van 2004-2005. Dit komt vooral door de massale aanhouding van supporters die in 2004-2005 in Breda een confrontatie zochten. Het aantal aanhoudingen van Groningen-supporters tijdens thuiswedstrijden is wel toegenomen. Figuur 4.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
2003-2004
2004-2005
2005-2006
6
4
10
Jaarverslag CIV
Tijdens het afgelopen seizoen zijn er door het CIV meer incidenten geregistreerd bij FC Groningen dan in de twee seizoenen ervoor.
77
CIV
5 FC Twente Figuur 5.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 15 5 4 6 10 13
17 15 5 5 5 8 9
17 17 8 9 0 11 1
In 2005-2006 is aantal vooroverleggen, A-wedstrijden, B-wedstrijden en combi’s toegenomen. Opvallend is dat er in het afgelopen seizoen geen C-wedstrijden meer zijn gespeeld en dat er slechts bij één wedstrijd een alcoholverbod is opgelegd. Figuur 5.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
78
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs
1355 693
1224 51
933
Totaal
2048
1275
1126
Geindexeerd
100
62
55
193
Figuur 5.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs
8378 6388
7651 310
5471
Totaal
14766
7961
6653
100
54
45
2003-2004
2004-2005
2005-2006
636 751
761 548
756 516
Geindexeerd
1182
Figuur 5.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
In 2005-2006 is het totale aantal ingezette politiemensen met 45% afgenomen ten opzichte van 2003-2004. De inzet in aantal uren is zelfs meer dan gehalveerd ten opzichte van 20032004. Deze winst is vooral geboekt bij reguliere competitiewedstrijden en bekerwedstrijden. Wat betreft de adoptie is het aantal gegeven uren hoger dan het aantal ontvangen uren. Het aantal ontvangen uren is de laatste twee seizoenen afgenomen.
De bekerfinale was FC Twente – FC Utrecht in de Kuip in Rotterdam. De inzet van de politie Rotterdam bedroeg 6.210 manuren
Figuur 5.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Twente supporters Bezoekers
10 67
11
13 8
Totaal
77
11
21
2004-2005
2005-2006
Figuur 5.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004 Sepot Transactie Proces-verbaal
52% (35) 34% (23) 28% (19)
100% (11)
56% (10)
Totaal
100% (67)
100% (11)
100% (18)
44% (8)
Figuur 5.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
41 10 2
11 9 1
9 3 0
In het seizoen 2005-2006 zijn er tijdens thuiswedstrijden 21 supporters aangehouden. Dit aantal is fors lager dan in 2003-2004. Vooral het aantal aangehouden bezoekers is teruggelopen. Ten aanzien van vervolgingen is in de laatste twee seizoenen alleen gebruik gemaakt van een proces verbaal, terwijl in 2003-2004 nog een groot aantal transacties is opgelegd. De meeste van de supporters, die afgelopen seizoen zijn vervolgd, zijn aangemeld voor een stadionverbod. Slechts drie hiervan zijn al opgelegd. Figuur 5.6 Aantal aanhoudingen van Twente-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Twente supporters thuis Twente supporters uit
10 36
11 40
13 3
Totaal
46
51
16
Het aantal aangehouden Twente-supporters is in 2005-2006 fors lager dan in de twee seizoenen ervoor. Vooral het aantal aanhoudingen bij uitwedstrijden is afgenomen. Figuur 5.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
3
5
4
79
CIV
6 FC Utrecht Figuur 6.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17
17 8 2 2 4 6 7
17 17 4 7 6 13 11
Er zijn geen cijfers beschikbaar van het seizoen 2003-2004. In het afgelopen seizoen is het aantal B-wedstrijden, C-wedstrijden, combi’s en alcoholverboden toegenomen. Figuur 6.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
80
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs UEFA Cup
2030 437
1926
1527 36 241
257
891
Totaal
2724
2817
1804
Geindexeerd
100
103
66
Figuur 6.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs UEFA Cup
13444 3613
13645
10588 (610 neven) 228 1912 (68 neven)
1267
8966
Totaal
18324
22611
12728
100
123
69
2003-2004
2004-2005
2005-2006
1140 858
1118 616
156 550
Geindexeerd Figuur 6.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De politie-inzet in 2005-2006 is zowel in personen als in uren met een derde verminderd ten opzichte van 2003-2004. De afname is vooral gerealiseerd bij reguliere competitiewedstrijden en UEFA-cup wedstrijden. Wat betreft de adoptie is het aantal gegeven uren met bijna 90% teruggelopen. Ook de ontvangen adoptie is de afgelopen twee seizoenen afgenomen. Figuur 6.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Utrecht supporters Bezoekers
201 95
75 53
22 4
Totaal
296
128
26
Figuur 6.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
69% (204) 6% (17) 25% (75)
10% (13) 40% (51) 50% (63)
16% (4) 52% (13) 32% (8)
Totaal
100% (296)
100% (127)
100% (25)
Figuur 6.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
75 67 8
101 95 7
18 20 1
In het afgelopen seizoen zijn er 26 aanhoudingen verricht tijdens thuiswedstrijden, wat een forse daling ten opzichte van de twee voorgaande seizoenen betekent. Dat geldt voor zowel de aanhoudingen van Utrecht- als uitsupporters. Wat betreft de vervolging lijkt men vaker te kiezen voor een transactie. In vergelijking met 2003-2004 is het percentage sepots in de afgelopen twee seizoenen laag. De meeste vervolgde supporters zijn aangemeld voor een stadionverbod en deze zijn ook allemaal opgelegd. Figuur 6.6 Aantal aanhoudingen van Utrecht-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Utrecht supporters thuis Utrecht supporters uit
201 133
75 24
22 3
Totaal
334
99
25
Het aantal aanhoudingen van thuissupporters is zowel bij thuis- als uitwedstrijden afgenomen. In 2005-2006 werden, in vergelijking met de twee seizoenen ervoor, nauwelijks Utrechtsupporters aangehouden. Figuur 6.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
11
9
5
Het afgelopen seizoen zijn er vijf incidenten geregistreerd door het CIV. Dit aantal is sinds 2003-2004 elke seizoen lager geworden.
81
CIV
7 Feyenoord Figuur 7.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 17 10 3 4 7 17
17 17 9 4 4 8 17
17 17 11 2 4 6 17
Bij Feyenoord is sprake van een consistent beleid. Er wordt altijd vooroverleg gevoerd. De categorisering van de wedstrijden en het aantal combi’s zijn nagenoeg constant. Verder wordt er bij elke competitiewedstrijd een alcoholverbod ingesteld. Figuur 7.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs UEFA Cup
2940 124
2856 675
2137
195
891
537 18
Totaal
3259
4422
2692
Geindexeerd
100
136
83
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs UEFA Cup
24405 967
25593 6019
15817 (374 neven)
1502
8966
6280 97
Totaal
26874
40578
22194
100
151
83
2003-2004
2004-2005
2005-2006
1307 1735
1597 2640
936 1505
82
Figuur 7.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
Geindexeerd Figuur 7.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
In 2005-2006 is de politie-inzet in personen en uren met 17% gedaald ten opzichte van 20032004. Deze afname is vooral gerealiseerd bij competitiewedstrijden, bekerwedstrijden en UEFA-cup wedstrijden. De gegeven adoptie-uren zijn elk seizoen lager dan de ontvangen adoptie-uren. In het afgelopen seizoen is zowel het aantal ontvangen als gegeven adoptieuren gedaald.
Figuur 7.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Feyenoord supporters Bezoekers
104 10
306 18
924 8
Totaal
114
324
932
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
35% (40) 1% (1) 64% (72)
21% (66) 3% (9) 76% (241)
74% (681) 2% (17) 24% (228)
Totaal
100% (113)
100% (316)
100% (926)
Figuur 7.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Figuur 7.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
72 68 5
242 233 10
113 58 6
In 2005-2006 werden de meeste aanhoudingen verricht. Dit komt met name door de grootschalige aanhouding van thuissupporters tijdens de wedstrijd tegen Ajax. Het aantal aangehouden bezoekers is elk seizoen relatief laag. Vanwege de grootschalige aanhouding lag het aantal sepots zeer hoog dit seizoen. Er werden nauwelijks transacties opgelegd, maar wel processen verbaal. Minder dan de helft van de vervolgde supporters is in 2005-2006 aangemeld voor een stadionverbod. Ongeveer de helft van die aanmeldingen is ook daadwerkelijk opgelegd. Figuur 7.6 Aantal aanhoudingen van Feyenoord-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Feyenoord supporters thuis Feyenoord supporters uit
104 45
306 217
924 84
Totaal
149
523
1008
In het afgelopen seizoen zijn de meeste Feyenoord-supporters opgepakt. Ook deze cijfers zijn sterk beïnvloed door de grootschalige aanhouding. Wel is het aantal aanhoudingen van Feyenoord-supporters bij uitwedstrijden meer dan gehalveerd ten opzichte van 2004-2005, toen er veel aanhoudingen zijn verricht bij de uitwedstrijd tegen Basel. Figuur 7.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
12
10
7
In het afgelopen seizoen zijn er door het CIV zeven incidenten geregistreerd. Dit betekent een daling ten opzichte van 2003-2004.
83
CIV
8 Heracles Almelo Figuur 8.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18
18
17 16 3 7 6 11 6
1 1
Er zijn geen cijfers beschikbaar van de seizoenen 2003-2004 en 2004-2005. In het afgelopen seizoen waren er veel A- en B-wedstrijden en werd bij meer dan de helft van de wedstrijden een combi ingezet. Figuur 8.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
Eredivisie Eerste divisie Beker wedstrijden Play-offs Nacompetitie
CIV
84
2003-2004
2004-2005
381 113
284 2
2005-2006 702
34 138
Totaal
632
286
736
Geindexeerd
100
45
116
2003-2004
2004-2005
2005-2006
2261 676
1664 10
Figuur 8.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
Eredivisie Eerste divisie Bekerwedstrijden Play-offs Nacompetitie
4293
170 821
Totaal
3758
1674
4463
Geindexeerd
100
45
119
2003-2004
2004-2005
2005-2006
534 227
344 146
576 497
Figuur 8.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
In 2005-2006 is de totale politie-inzet in aantal uren en personen met ongeveer een vijfde toegenomen ten opzichte van 2003-2004. Deze stijging heeft met name te maken met de overgang naar de Eredivisie. De inzet bij Eredivisiewedstrijden is ongeveer twee maal zo hoog als bij Eerste divisiewedstrijden. De ontvangen en gegeven adoptie waren afgelopen seizoen ongeveer gelijk aan elkaar. De totale hoeveelheid adoptie is toegenomen in 2005-2006.
Figuur 8.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Heracles supporters Bezoekers
3
10 11
23 4
Totaal
3
21
27
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
100% (3)
59% (10) 6% (1) 35% (6)
15% (4) 85% (23)
Totaal
100% (3)
100% (17)
100% (27)
Figuur 8.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Figuur 8.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
1 1 0
5 4 0
24 22 10
In het afgelopen seizoen zijn er 27 aanhoudingen verricht bij thuiswedstrijden. Dit aantal is de afgelopen twee seizoenen gestegen. Opvallend daarbij is de toename van het aantal aangehouden thuissupporters. Mogelijk dat een promotie naar de Eredivisie en contact met ‘nieuwe supportersgroepen‘ daaraan heeft bijgedragen. Verder zijn er in het afgelopen seizoen geen sepots geweest en worden de meeste supporters vervolgd door een proces verbaal. Alle in 2005-2006 vervolgde supporters zijn aangemeld voor een stadionverbod. De meeste verboden zijn inmiddels opgelegd. Figuur 8.6 Aantal aanhoudingen van Heracles-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Heracles supporters thuis Heracles supporters uit
3 78
10 1
23 4
Totaal
81
11
27
Het aantal aangehouden thuissupporters is in 2005-2006 meer dan verdubbeld ten opzichte van 2004-2005, maar wel sterk gedaald ten opzichte van 2003-2004. Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden is de afgelopen seizoenen toegenomen, terwijl het aantal aanhoudingen bij uitwedstrijden is afgenomen. Figuur 8.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
4
5
4
85
CIV
9 NAC Breda Figuur 9.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 8 7 0 1 8 1
17 8 7 1 0 8
17 13 4 8 1 9 1
Het aantal vooroverleggen en B-wedstrijden is toegenomen, terwijl het aantal A-wedstrijden terug is gelopen. Uit de cijfers blijkt verder dat er nauwelijks een alcoholverbod wordt opgelegd en dat bij ongeveer de helft van de competitiewedstrijden een combi wordt voorgeschreven. Figuur 9.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
86
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs UEFA Cup
1047
1226 94
1152
Totaal
1283
1320
1434
Geindexeerd
100
103
112
282 236
Figuur 9.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs UEFA Cup
6247
6784 666
7008
Totaal
8205
7450
8934
Geindexeerd
100
91
109
2003-2004
2004-2005
2005-2006
758 531
610 611
348 448
1926 1958
Figuur 9.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
In het afgelopen seizoen lag de politie-inzet in aantal uren en personen zo’n 10% boven die van 2003-2004. Dit komt vooral door de gestegen inzet bij competitiewedstrijden. Verder is zowel de gegeven als de ontvangen adoptie in de afgelopen twee seizoenen gedaald.
Figuur 9.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
NAC supporters Bezoekers
28 90
76 57
80 2
Totaal
118
133
82
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
78% (92) 1% (1) 21% (25)
8% (10) 9% (12) 83% (111)
6% (5) 17% (13) 77% (60)
Totaal
100% (118)
100% (133)
100% (78)
Figuur 9.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Figuur 9.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
26 23 1
125 105 14
69 58 4
Het afgelopen seizoen zijn er bij NAC 82 supporters aangehouden. Dit waren nagenoeg allemaal eigen supporters. Vooral het aantal aangehouden bezoekers is sterk terug gelopen. In het afgelopen seizoen kregen de meeste aangehouden supporters een proces verbaal. In 2003-2004 was het aantal sepots hoog, wat te danken is aan een grote groep aangehouden Engelsen waarvan de zaken uiteindelijk zijn geseponeerd. De meeste supporters die zijn vervolgd in 2005-2006 zijn ook aangemeld voor een stadionverbod. Het grootste gedeelte van de aanmeldingen is ook opgelegd. Figuur 9.6 Aantal aanhoudingen van NAC supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
NAC supporters thuis NAC supporters uit
28 16
76 8
80 8
Totaal
44
84
88
Het afgelopen seizoen zijn de meeste NAC supporters aangehouden. Dit aantal is de afgelopen twee seizoenen gestegen. Deze stijging is vooral veroorzaakt door het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden.
Figuur 9.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
4
6
7
87
CIV
10 NEC Figuur 10.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 17 7 6 4 12 16
17 17 5 7 5 11 15
17 17 5 9 3 10 17
Tijdens competitiewedstrijden vindt er structureel vooroverleg plaats. Het aantal B-wedstrijden is toegenomen terwijl het aantal C-wedstrijden en combi’s iets is gedaald. Ook werd er in 2005-2006 bij elke wedstrijd een alcoholverbod opgelegd.
Figuur 10.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs UEFA Cup
1389
1087 134
1004 51 172
Totaal
1617
1221
1227
Geindexeerd
100
76
76
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs UEFA Cup
9511
7578 924
6373 337 1145
Totaal
12233
8502
7855
100
70
64
2003-2004
2004-2005
2005-2006
681 522
524 656
799 501
228
88
Figuur 10.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
Geindexeerd
2722
Figuur 10.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
Het totaal aantal ingezette politiemensen is met een kwart afgenomen in 2005-2006 vergeleken met 2003-2004. De politie-inzet in uren is zelfs met bijna veertig procent afgenomen in vergelijking met 2003-2004. Deze daling is vooral gerealiseerd tijdens reguliere competitiewedstrijden. In 2005-2006 lag de hoeveelheid gegeven adoptie hoger dan de hoeveelheid ontvangen adoptie.
Figuur 10.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
NEC supporters Bezoekers
42 19
27 2
17
Totaal
61
29
17
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
40% (42) 4% (4) 56% (58)
7% (2) 59% (17) 34% (10)
18% (3) 82% (14)
Totaal
100% (104)
100% (29)
100% (17)
Figuur 10.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Figuur 10.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
2003-2004
2004-2005
2005-2006
38 29 6
12 11 0
12 6 2
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
In 2005-2006 zijn er in totaal 17 supporters opgepakt tijdens thuiswedstrijden. Dit aantal is de afgelopen seizoenen sterk gedaald. Dit geldt zowel voor supporters van NEC als uitsupporters. In het afgelopen seizoen werd er zelfs geen enkele uitsupporter aangehouden. De meeste aangehouden supporters hebben in 2005-2006 een proces verbaal ontvangen. In 2004-2005 werd nog voornamelijk een transactie opgelegd. Bijna alle supporters die in 20052006 zijn vervolgd zijn aangemeld voor een stadionverbod. Tot nu toe is slechts de helft van die verboden ook opgelegd. Figuur 10.6 Aantal aanhoudingen van NEC-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
NEC supporters thuis NEC supporters uit
42 118
27 51
17 2
Totaal
160
78
19
Het totale aantal aangehouden NEC-supporters is de laatste twee seizoenen gedaald. Vooral het aantal aanhoudingen tijdens uitwedstrijden is drastisch gedaald. Figuur 10.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
2003-2004
2004-2005
2005-2006
6
4
2
Jaarverslag CIV
Het afgelopen seizoen registreerde het CIV slechts twee incidenten bij NEC. Dit aantal is de afgelopen twee seizoenen afgenomen.
89
CIV
11 PSV Figuur 11.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17
17 14 2 1 1 12 1
17 8 3 4 1 5 1
De gegevens van PSV zijn niet compleet en er kunnen dus geen uitspraken over de genomen beleidsmaatregelen worden gedaan. Figuur 11.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
90
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Champions League UEFA Cup
1149 276 342 394
1174 94 1199
1190 147 748
Totaal
2161
2467
2085
Geindexeerd
100
114
96
Figuur 11.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Champions Leage UEFA Cup
8538 2072 3282 3574
8175 562 11400
8308 (2494 neven) 1042 7138
Totaal
17466
20137
16448
100
115
94
2003-2004
2004-2005
2005-2006
1076 1665
1394 1152
1302 542
Geindexeerd Figuur 11.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De totale politie-inzet lag in het afgelopen seizoen iets lager dan in 2003-2004. Dat geldt zowel voor het aantal ingezette politiemensen als het aantal besteedde uren. De inzet in uren tijdens reguliere competitiewedstrijden, inclusief nevenuren, was in 2005-2006 hoger dan in 2004-2005, maar lager dan in 2003-2004. Wat betreft adoptie wordt er meer dan tweemaal zoveel uren gegeven als ontvangen. Het aantal ontvangen uren is in 2005-2006 bijna 70% lager dan in 2003-2004.
Figuur 11.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
PSV supporters Bezoekers
39 32
36 73
99 23
Totaal
71
109
122
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
38% (28) 14% (10) 49% (36)
53% (58) 12% (13) 35% (38)
7% (8) 25% (27) 68% (74)
Totaal
100% (74)
100% (109)
100% (109)
Figuur 11.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Figuur 11.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
42 39 4
46 32 2
86 54 17
Dit jaar zijn er tijdens thuiswedstrijden 122 aanhoudingen verricht. Het totale aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden is jaarlijks gestegen. Vooral het aantal aangehouden PSV-supporters nam toe, terwijl het aantal opgepakte bezoekende supporters daalde. Ten aanzien van de vervolgingen is het aantal sepots in 2005-2006 gedaald. In het afgelopen seizoen kregen de meeste supporters een proces verbaal. Ongeveer driekwart van de vervolgde supporters is aangemeld voor een stadionverbod. Het grootste gedeelte van de aanmeldingen is inmiddels opgelegd. Figuur 11.6 Aantal aanhoudingen van PSV supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
PSV supporters thuis PSV supporters uit
39 22
36 63
99 30
Totaal
61
99
129
De stijging van het aantal aangehouden thuissupporters afgelopen seizoen is vooral te danken aan het gestegen aantal aanhoudingen bij thuiswedstrijden. Tijdens de finale van de UEFA Cup tussen Sevilla en Middlesbrough is een grote groep PSV supporters aangehouden. In 2005-2006 zijn de helft minder PSV-supporters aangehouden bij uitwedstrijden in vergelijking met 2004-2005. Figuur 11.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
9
8
6
Dit seizoen zijn er door het CIV zes incidenten geregistreerd. Dit aantal is de afgelopen twee jaar gedaald.
91
CIV
12 RBC Roosendaal Figuur 12.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 1 0 0 1 1 1
17
17 17 15 2 0 1 17
De cijfers van de seizoenen 2003-2004 en 2004-2005 zijn niet compleet. In het afgelopen seizoen was het aantal A-wedstrijden zeer hoog en is er slechts één combi opgelegd. Bij elke wedstrijd is een alcoholverbod ingesteld. Figuur 12.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
Eredivisie Beker wedstrijden Nacompetitie
CIV
92
2003-2004
2004-2005
2005-2006
593 15
511
396
41
Totaal
608
552
396
Geindexeerd
100
91
65
Figuur 12.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Nacompetitie
3118 75
2535
2030
Totaal
3193
2740
2030
Geindexeerd
100
86
64
2003-2004
2004-2005
2005-2006
216 523
210 511
127 424
205
Figuur 12.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De totale politie-inzet in aantal uren en personen lag in 2005-2006 een derde lager dan in 2003-2004. Deze winst is geboekt bij reguliere competitiewedstrijden. Zowel de ontvangen als de gegeven adoptie is het afgelopen seizoen gedaald. De gegeven adoptie lag drie keer zo laag als de ontvangen adoptie. Figuur 12.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
RBC supporters Bezoekers
1 21
2 11
4 4
Totaal
22
13
8
Figuur 12.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004 Sepot Transactie Proces-verbaal Totaal
2004-2005
2005-2006
77% (17)
46% (6) 54% (7)
38% (3) 62% (5)
100% (22)
100% (13)
100% (8)
23% (5)
Figuur 12.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 6 3
13 7 0
8 8 0
Dit seizoen zijn er tijdens thuiswedstrijden van RBC acht supporters aangehouden. Vooral het aantal opgepakte bezoekers is sterk teruggelopen. Alle supporters die het afgelopen seizoen zijn opgepakt zijn bestraft. De laatste twee seizoenen zijn er geen sepots geweest en wordt er vaker gebruik gemaakt van een proces verbaal dan van een transactie. Alle supporters die in 2005-2006 zijn vervolgd zijn aangemeld voor een stadionverbod. Deze aanmeldingen zijn ook allemaal opgelegd. Figuur 12.5 Aantal aanhoudingen van RBC supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
RBC supporters thuis RBC supporters uit
1 3
2 0
4 1
Totaal
4
2
5
Dit jaar zijn er vijf RBC supporters aangehouden, waarvan het merendeel tijdens thuiswedstrijden. Figuur 12.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
1
2
1
93
CIV
13 RKC Waalwijk
Figuur 13.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 17 7 5 5 1 7
17 15 3 7 4 2 6
17 17 5 10 2 3 6
Bij nagenoeg elke thuiswedstrijd vindt er een vooroverleg plaats. De aantallen A-wedstrijden en C-wedstrijden zijn de laatste seizoenen afgenomen terwijl het aantal B-wedstrijden en combi’s is toegenomen. Bij ongeveer één op de drie competitiewedstrijden is een alcoholverbod opgelegd. Figuur 13.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs
574
544 1
606 34 11
Totaal
574
545
651
Geindexeerd
100
95
113
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs
3813
3185 4
3960 170 61
Totaal
3813
3189
4191
Geindexeerd
100
84
110
2003-2004
2004-2005
2005-2006
219 496
127 474
67 508
94
Figuur 13.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
Figuur 13.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De totale politie-inzet in personen en uren lag in 2005-2006 10% hoger dan in 2003-2004. De stijging is het gevolg van een toename van het aantal politie-uren in de reguliere competitie en bij bekerwedstrijden. De ontvangen adoptie is bijna negen keer hoger dan de gegeven adoptie. De gegeven adoptie is de laatste seizoenen sterk gedaald terwijl de ontvangen adoptie is gestegen.
Figuur 13.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
RKC supporters Bezoekers
1 5
12 7
4 2
Totaal
6
19
6
2004-2005
2005-2006
Figuur 13.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004 Sepot Transactie Proces-verbaal
100% (6)
100% (18)
67% (4)
Totaal
100% (6)
100% (18)
100% (6)
33% (2)
Figuur 13.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
4 3 0
18 17 0
4 4 0
In het afgelopen seizoen zijn er tijdens thuiswedstrijden zes aanhoudingen verricht. Dat zijn er minder dan in 2004-2005. Vier aangehouden supporters hebben afgelopen seizoen een proces verbaal gekregen. De afgelopen seizoenen is er nog nooit gebruik gemaakt van een transactie. Alle vervolgde supporters zijn aangemeld voor een stadionverbod. Slechts bij één 95
van hen is het verbod inmiddels opgelegd. Figuur 13.6 Aantal aanhoudingen van RKC-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
RKC supporters thuis RKC supporters uit
1 0
12 4
4 1
Totaal
1
16
5
Dit seizoen zijn er vijf RKC-supporters aangehouden. In 2004-2005 werden de meeste thuissupporters opgepakt. Dit gebeurde tijdens thuiswedstrijden. Figuur 13.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
1
4
4
CIV
14 Roda JC Figuur 14.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 17 6 3 8 3 1
17 17 6 5 6 3
17 17 7 10 0 6
Er is bij elke competitiewedstrijd een vooroverleg geweest. Opvallend is dat in 2005-2006 het aantal B-wedstrijden is verdubbeld terwijl er geen enkele C-wedstrijd meer is gehouden. Wel is het aantal combi’s gestegen. De laatste twee seizoenen is er geen alcoholverbod meer opgelegd. Figuur 14.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
96
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs UEFA Cup
1008
1090 22 9
820 153 21 25
Totaal
1008
1121
1019
Geindexeerd
100
111
101
Figuur 14.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs UEFA Cup
7486
8116 121 45
5680 1026 116 147
Totaal
7486
8282
6969
Geindexeerd
100
111
93
2003-2004
2004-2005
2005-2006
461 522
380 517
565 516
Figuur 14.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De totale politie-inzet in personen lag in 2005-2006 ongeveer op hetzelfde niveau als in 20032004. Wel is er een daling gerealiseerd ten opzichte van 2004-2005. De politie-inzet in uren lag in 2005-2006 7% lager dan in 2003-2004. De politie-inzet tijdens competitiewedstrijden is flink gedaald ten opzichte van het vorige seizoen. Wat betreft de adoptie is de verhouding tussen ontvangen en gegeven adoptie in 2005-2006 gelijk. Wel is de hoeveelheid gegeven adoptie de laatste twee seizoenen toegenomen.
Figuur 14.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Roda supporters Bezoekers
10 20
11 5
14 6
Totaal
30
16
20
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
17% (5) 57% (17) 26% (8)
69% (11) 31% (5)
26% (5) 42% (8) 32% (6)
Totaal
100% (30)
100% (16)
100% (19)
Figuur 14.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Figuur 14.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
22 19 2
16 11 0
15 9 3
Het afgelopen seizoen zijn er twintig aanhoudingen verricht tijdens thuiswedstrijden. De meeste van hen waren eigen supporters. Het aantal aangehouden bezoekers is sterk gedaald de afgelopen twee seizoenen. Wat betreft de vervolging wordt er vaker een transactie opgelegd dan een proces verbaal geschreven. Alle vervolgde supporters zijn in 2005-2006 aangemeld voor een stadionverbod. Bij iets meer dan de helft is het verbod ook daadwerkelijk opgelegd. Figuur 14.6 Aantal aanhoudingen van Roda-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Roda supporters thuis Roda supporters uit
10 8
11 5
14 188
Totaal
18
16
202
Tijdens het afgelopen seizoen zijn er veel Roda-supporters aangehouden, met name bij uitwedstrijden. Deze stijging heeft te maken met de massale aanhouding tijdens Ajax-Roda JC. Figuur 14.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
3
6
7
Dit jaar zijn er door het CIV zeven incidenten geregistreerd bij Roda JC. Dit aantal is de afgelopen twee seizoenen toegenomen.
97
CIV
15 SC Heerenveen Figuur 15.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 10 8 6 3
17 17 8 7 2 1 17
17 17 10 7 0
17
17
De laatste twee seizoenen vond er bij elke competitiewedstrijd een vooroverleg plaats. Het aantal A-wedstrijden is toegenomen terwijl het aantal C-wedstrijden is afgenomen. In het afgelopen seizoen werd er geen combi opgelegd. Wel is er bij elke thuiswedstrijd een alcoholverbod opgelegd. Figuur 15.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
98
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs UEFA Cup
647 43
855
26
280
563 89 126 224
Totaal
716
1135
1002
Geindexeerd
100
159
140
Figuur 15.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs UEFA Cup
3457 220
5431
151
2190
3318 602 944 1597 (116 neven)
Totaal
3828
7621
6461
Geindexeerd
100
199
169
2003-2004
2004-2005
2005-2006
336 605
500 559
376 507
Figuur 15.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De hoeveelheid politie-uren tijdens reguliere competitiewedstrijden is gedaald in 2005-2006. Terugkijkend tot aan 2003-2004 is de politie-inzet, zowel in uren als in personen, echter sterk gestegen. Dit is vooral te danken aan de toegenomen inzet bij bekerwedstrijden, play-offs en de UEFA cup. Wat betreft de adoptie lag de gegeven adoptie lager dan de ontvangen adoptie. De ontvangen adoptie is de laatste twee seizoenen gedaald.
Figuur 15.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Heerenveen supporters Bezoekers
1 14
2 47
1 17
Totaal
15
49
18
2003-2004
2004-2005
2005-2006
20% (3) 40% (6) 40% (6)
67% (33) 10% (5) 23% (11)
11% (2) 6% (1) 83% (15)
100% (15)
100% (49)
100% (18)
Figuur 15.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Sepot Transactie Proces-verbaal Totaal
Figuur 15.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
10 10 3
16 14 0
7 2 0
Tijdens het afgelopen seizoen zijn er achttien supporters aangehouden bij thuiswedstrijden, waarvan het merendeel bestond uit bezoekende supporters. Er zijn tijdens thuiswedstrijden nauwelijks eigen supporters opgepakt in de laatste drie seizoenen. Ten aanzien van de vervolging worden voornamelijk processen verbaal opgelegd. Minder dan de helft van de in 20052006 vervolgde supporters is aangemeld voor een stadionverbod. Bij slechts twee van hen is daadwerkelijk een stadionverbod opgelegd. In 2004-2005 werden de meeste stadionverboden opgelegd. Figuur 15.6 Aantal aanhoudingen van Heerenveen-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Heerenveen supporters thuis Heerenveen supporters uit
1 84
2
1 1
Totaal
85
2
2
Alleen tijdens het seizoen 2003-2004 zijn veel Heerenveen-supporters aangehouden. Dit gebeurde allemaal tijdens uitwedstrijden. Tijdens dat seizoen is een grote groep aangehouden in Zwolle die op doorreis was naar een wedstrijd tegen Vitesse. Figuur 15.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
2
1
4
In het afgelopen seizoen zijn er door het CIV vier incidenten geregistreerd. Dat betekent een stijging ten opzichte van de seizoenen ervoor.
99
CIV
16 Sparta Figuur 16.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 16 14 0 2 1 3
18 18 13 2 3 4 2
18 18 11 6 1 3 2
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
De afgelopen twee seizoenen is bij elke competitiewedstrijd een vooroverleg gehouden. Het aantal A-wedstrijden is afgenomen, terwijl het aantal B-wedstrijden en combi’s is toegenomen. Er is slechts incidenteel sprake van een alcoholverbod. Figuur 16.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
377 402 78
424 2 96
Totaal
857
522
685
Geindexeerd
100
61
80
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Eerste divisie Bekerwedstrijden Nacompetitie
2277 3008 398
2888 16 784
Totaal
5683
3688
5468
Geindexeerd
100
65
96
2003-2004
2004-2005
2005-2006
28 302
345 298
255 573
Eredivisie Eerste divisie Beker wedstrijden Nacompetitie
CIV
2005-2006 685
100
Figuur 16.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
5468 (2481 neven)
Figuur 16.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De politie-inzet in personen en uren, inclusief neven-uren, is het afgelopen seizoen sterk gestegen in vergelijking met voorgaande seizoenen. Dit is niet opmerkelijk, aangezien Sparta het afgelopen seizoen in de Eredivisie speelde. In 2003-2004 werden totaal de meeste politie-uren ingezet, waarvan de meeste tijdens bekerwedstrijden. De hoeveelheid ontvangen adoptie is de laatste twee seizoenen toegenomen. Daarnaast ontvangt men twee maal zoveel adoptie-uren als dat er gegeven worden.
Figuur 16.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sparta supporters Bezoekers
7 96
8 11
5 6
Totaal
103
19
11
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
82% (84) 5% (5) 11% (14)
12% (2) 35% (6) 53% (9)
44% (4)
Totaal
100% (103)
100% (17)
100% (9)
Figuur 16.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
56% (5)
Figuur 16.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
2003-2004
2004-2005
2005-2006
15 12 1
11 13 4
5 5 0
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
Het afgelopen seizoen zijn er elf personen aangehouden bij thuiswedstrijden. In 2003-2004 werden de meeste supporters aangehouden. Het betrof voor het merendeel bezoekende supporters. Sindsdien is het aantal aanhoudingen sterk gedaald. Bij vervolging werd in het afgelopen seizoen gebruik gemaakt van zowel sepots als processen verbaal. Alle supporters, die tijdens het afgelopen seizoen zijn aangehouden, zijn aangemeld voor een stadionverbod. Deze zijn inmiddels allemaal opgelegd. Figuur 16.6 Aantal aanhoudingen van Sparta-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sparta supporters thuis Sparta supporters uit
7 7
8 2
5 12
Totaal
14
10
17
In het afgelopen seizoen werden de meeste Sparta-supporters aangehouden. De meeste van deze aanhoudingen vonden plaats tijdens uitwedstrijden. Figuur 16.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
3
5
3
Dit jaar registreerde het CIV drie incidenten bij Sparta. Vorig jaar waren dat er nog vijf.
101
CIV
17 Vitesse Figuur 17.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 10 9 1 0 5 3
17 15 7 4 4 9 4
17 17 7 9 1 10
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
Het aantal vooroverleggen bij reguliere competitiewedstrijden is de afgelopen twee seizoenen gestegen. Verder is het aantal A-wedstrijden afgenomen en het aantal B-wedstrijden en combi’s toegenomen. Afgelopen seizoen vond nog maar één C-wedstrijd plaats. Er werden geen alcoholverboden meer opgelegd. Figuur 17.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
102
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs Nacompetitie
1547 72
1338
1249 35 260
Totaal
1798
1338
1544
Geindexeerd
100
74
86
179
Figuur 17.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs Nacompetitie
12300 576
10073
9756 210 1880
Totaal
14332
10073
11846
100
70
83
2003-2004
2004-2005
2005-2006
826 754
637 648
634 883
Geindexeerd
1456
Figuur 17.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
In 2005-2006 lag de totale politie-inzet in personen en uren ongeveer 15% lager dan in 20032004. Vooral de politie-inzet bij reguliere competitiewedstrijden is gedaald. Verder is de totale ontvangen adoptie de laatste twee seizoenen toegenomen en de totale gegeven adoptie afgenomen.
Figuur 17.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Vitesse supporters Bezoekers
33 111
35 23
64 16
Totaal
144
58
80
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
68% (96) 11% (15) 21% (31)
7% (4) 10% (6) 83% (48)
61% (49) 9% (7) 30% (24)
Totaal
100% (142)
100% (58)
100% (80)
Figuur 17.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Figuur 17.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
44 40 2
43 40 3
15 14 1
Het afgelopen seizoen zijn er tachtig aanhoudingen verricht bij thuiswedstrijden van Vitesse. Het totale aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden was in 2003-2004 het hoogste. Het aantal aanhoudingen van thuissupporters is de laatste jaren gestegen, terwijl het aantal aanhoudingen van bezoekers is afgenomen. Ten aanzien van de vervolging was het aantal sepots in 2003-2004 en 2005-2006 hoog. Verder is er vaker gebruik gemaakt van een proces verbaal dan van een transactie. Ongeveer de helft van de in dit jaar vervolgde supporters is aangemeld voor een stadionverbod, waarvan het merendeel inmiddels is opgelegd. Figuur 17.6 Aantal aanhoudingen van Vitesse-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Vitesse supporters thuis Vitesse supporters uit
33 17
35 48
64 4
Totaal
50
83
68
Afgelopen seizoen zijn er 68 Vitesse-supporters aangehouden. Dat zijn er minder dan het seizoen ervoor, maar meer dan in 2003-2004. Het afgelopen seizoen werden Vitesse-supporters vooral aangehouden bij thuiswedstrijden. Figuur 17.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
8
13
2
Afgelopen seizoen zijn er door het CIV slechts twee incidenten geregistreerd, wat een enorme daling betekent ten opzichte van het seizoen 2004-2005.
103
CIV
18 Willem II Figuur 18.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 8 0 5 3 8 3
17 10 1 8 1 9 2
17 13 2 10 1 11 4
Het aantal vooroverleggen bij reguliere competitiewedstrijden is de afgelopen twee seizoenen gestegen. Verder is het aantal B-wedstrijden en alcoholverboden toegenomen en het aantal C-wedstrijden afgenomen. Over de A-wedstrijden zijn geen complete cijfers beschikbaar. Figuur 18.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Beker wedstrijden Play-offs UEFA Cup
1039
963 609
860
Totaal
1039
1572
1011
Geindexeerd
100
151
97
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Bekerwedstrijden Play-offs UEFA Cup
5686
5455 6130
4650 (28 neven)
Totaal
5686
11585
5570
Geindexeerd
100
204
98
2003-2004
2004-2005
2005-2006
320 487
246 611
318 469
129 22
104
Figuur 18.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
837 83 (16 neven)
Figuur 18.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De totale politie-inzet lag in 2005-2006 iets lager dan in 2003-2004. Het afgelopen seizoen is vooral de inzet tijdens reguliere competitiewedstrijden afgenomen. In 2004-2005 zijn veel uren en politiemensen ingezet bij bekerwedstrijden. De hoeveelheid ontvangen adoptie lag afgelopen seizoen hoger dan de hoeveelheid gegeven adoptie.
De bekerfinale was Willem II – PSV in de Kuip in Rotterdam. De inzet van politie Rotterdam bedroeg 6.130 manuren.
Figuur 18.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Willem II supporters Bezoekers
17 13
66 62
13 32
Totaal
30
128
45
2003-2004
2004-2005
2005-2006
2 27
11% (13) 36% (44) 53% (65)
5% (2) 8% (3) 87% (33)
100% (29)
100% (122)
100% (38)
Figuur 18.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Sepot Transactie Proces-verbaal Totaal
Figuur 18.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
29 26 7
109 108 12
34 30 11
Afgelopen seizoen zijn er 45 supporters aangehouden tijdens thuiswedstrijden van Willem II. Het totale aantal aanhoudingen was in 2004-2005 het grootste. In 2004-2005 werd bij de vervolging nog gebruikt gemaakt van zowel transacties als processen verbaal. In het afgelopen seizoen zijn er vooral processen verbaal opgelegd. De meeste vervolgde supporters zijn door het OM aangemeld voor een stadionverbod. Bijna alle aanmeldingen hebben inmiddels geleid tot een verbod. Figuur 18.6 Aantal aanhoudingen van Willem II-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Willem II supporters thuis Willem II supporters uit
17 5
66 14
13 8
Totaal
22
80
21
Het afgelopen seizoen zijn er 21 supporters van Willem II aangehouden, de meeste van hen tijdens een thuiswedstrijd. In het seizoen 2004-2005 was er een uitschieter wat betreft het aantal aangehouden thuissupporters. De meeste van hen werden ook toen aangehouden tijdens thuiswedstrijden. Figuur 18.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
5
6
4
105
CIV
19 AGOVV Figuur 19.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 18 15 1 1 5 6
18 18 14 3 1 5 1
19 19 14 4 1 5 7
In de eerste drie seizoenen Betaald Voetbal is er structureel een vooroverleg gehouden bij AGOVV. De afgelopen twee seizoenen is het aantal B-wedstrijden toegenomen en het aantal A-wedstrijden, C-wedstrijden en combi’s is gelijk gebleven. In het afgelopen seizoen werd er bij één op de drie competitiewedstrijden een alcoholverbod ingesteld. Figuur 19.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
Eerste divisie Beker wedstrijden
CIV
106
2003-2004
2004-2005
2005-2006
408 13
370 135
274
Totaal
421
505
274
Geindexeerd
100
120
65
Figuur 19.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Bekerwedstrijden Play-offs
2400 65
1885 945
1357 16 (neven) 157
Totaal
2465
2830
1530
Geindexeerd
100
115
62
2003-2004
2004-2005
2005-2006
199 172
333 169
298 165
Figuur 19.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
In het afgelopen seizoen lag de totale politie-inzet in uren en personen meer dan een derde lager dan in het eerste seizoen Betaald Voetbal. Dit komt met name door de lagere inzet tijdens reguliere competitiewedstrijden. Waarschijnlijk heeft de opgedane ervaring in 20032004 vruchten afgeworpen. Wat betreft de adoptie is de gegeven adoptie bijna twee keer zo groot als de ontvangen adoptie. Figuur 19.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
AGOVV supporters Bezoekers
10 14
4 1
3 3
Totaal
24
5
6
Figuur 19.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
42% (10) 13% (3) 45% (11)
40% (2) 40% (2) 20% (1)
33% (2) 66% (4)
Totaal
100% (24)
100% (5)
100% (6)
Figuur 19.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
10 7
1 1
6 5
Het afgelopen seizoen zijn er zes aanhoudingen verricht tijdens thuiswedstrijden. Tijdens het eerste seizoen werden de meeste supporters opgepakt. Het ging daarbij om zowel bezoekers als thuissupporters. In de afgelopen twee seizoenen was het aantal aanhoudingen laag. In 2005-2006 hebben de aangehouden supporters zowel een transactie als een proces verbaal gekregen. In de twee seizoenen ervoor was het percentage sepots vrij hoog. Alle supporters die dit jaar zijn vervolgd zijn aangemeld voor een stadionverbod. De meeste van hen hebben dit ook gekregen. In 2003-2004 werden de meeste stadionverboden opgelegd. Figuur 19.6 Aantal aanhoudingen van AGOVV-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
AGOVV supporters thuis AGOVV supporters uit
10 2
4 1
3 1
Totaal
12
5
4
Het afgelopen seizoen zijn er slechts vier AGOVV-supporters opgepakt. In het eerste seizoen werden de meeste thuissupporters aangehouden. Deze aanhoudingen vonden met name plaats tijdens thuiswedstrijden van de club. Figuur 19.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
2
2
1
107
CIV
20 BV Veendam
Figuur 20.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 2 2 0 0
18 17 15 2 0
19 17 15 2 0
1
1
Van het seizoen 2003-2004 zijn geen gegevens bekend. In de afgelopen twee seizoenen werd bij de meeste wedstrijden een vooroverleg gehouden. Bijna alle wedstrijden zijn van een categorie A. Er is in het afgelopen seizoen maar één keer een alcoholverbod ingesteld. Figuur 20.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
278
228 21
168
Totaal
278
249
168
Geindexeerd
100
90
60
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Bekerwedstrijden
2400
1081 84
699(28 neven)
Totaal
2400
1165
699
Geindexeerd
100
49
29
2003-2004
2004-2005
2005-2006
14 131
48 118
80 162
Eerste divisie Beker wedstrijden
Figuur 20.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd CIV
108
Figuur 20.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De totale politie-inzet in personen lag in 2005-2006 40% lager dan in 2003-2004. De totale inzet in uren lag zelfs 71% lager dan in 2003-2004. De grootste winst is geboekt bij de inzet in de reguliere competitie. Zowel de gegeven als de ontvangen adoptie is de laatste twee seizoenen toegenomen. De ontvangen adoptie was in 2005-2006 twee maal zo hoog als de gegeven adoptie.
Figuur 20.3 Aantal aanhoudingen van Veendam supporters
2003-2004 Veendam supporters thuis Veendam supporters uit
2
Totaal
2
2004-2005
2005-2006
0
0
In de afgelopen drie seizoenen zijn er tijdens thuiswedstrijden geen aanhoudingen geweest en heeft er dan ook geen vervolging of aanmelding van een stadionverbod plaatsgevonden. In 2003-2004 zijn er twee thuissupporters opgepakt bij een uitwedstrijd. Figuur 20.4 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
2
0
1
109
CIV
21 Cambuur Leeuwarden Figuur 21.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 16 13 3 0 4 16
18 18 15 3 0 4 18
19 18 13 4 0 4 18
Er wordt bij nagenoeg alle competitiewedstrijden een vooroverleg gehouden. Het aantal A-, B-, en C-wedstrijden en het aantal combi’s bleven afgelopen seizoenen gelijk. Er werd tijdens bijna elke thuiswedstrijd een alcoholverbod ingesteld. Figuur 21.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
405 66
390 17
281
Totaal
471
407
281
Geindexeerd
100
86
60
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Bekerwedstrijden
2564 331
2423 102
1650
Totaal
2895
2525
1650
Geindexeerd
100
87
57
2003-2004
2004-2005
2005-2006
248 215
280 173
344 141
Eerste divisie Beker wedstrijden
Figuur 21.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd CIV
110
Figuur 21.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
In 2005-2006 lag de politie-inzet in aantal uren en personen ongeveer 40% lager dan in het seizoen 2003-2004. De winst is geboekt bij de inzet tijdens reguliere competitiewedstrijden. De ontvangen adoptie is de laatste twee seizoenen afgenomen terwijl de gegeven adoptie is gestegen. Figuur 21.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Cambuur supporters Bezoekers
10 6
6 1
14 1
Totaal
16
7
15
Figuur 21.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
12% (2) 25% (4) 53% (10)
100% (5)
100% (14)
Totaal
100% (16)
100% (5)
100% (14)
Figuur 21.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
12 8
5 4
13 17
Het afgelopen seizoen zijn er vijftien aanhoudingen verricht bij thuiswedstrijden van Cambuur. In 2003-2004 werden de meeste supporters opgepakt. Tijdens thuiswedstrijden zijn vaker supporters van de thuisclub opgepakt dan uitsupporters. Ten aanzien van de vervolging werd in 2003-2004 nog gebruik gemaakt van zowel een transactie als een proces verbaal. In de afgelopen twee seizoenen zijn alleen processen verbaal opgelegd. Vrijwel alle vervolgde supporters zijn aangemeld door het OM voor een stadionverbod. Uiteindelijk heeft elke supporter dit ook opgelegd gekregen. Figuur 21.6 Aantal aanhoudingen van Cambuur-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Cambuur supporters thuis Cambuur supporters uit
10 4
6 30
14 11
Totaal
14
36
25
Afgelopen seizoen zijn er 25 Cambuur-supporters aangehouden. Het aantal aangehouden thuissupporters schommelt per seizoen. In 2004-2005 werden de meeste supporters opgepakt, waarvan het merendeel tijdens uitwedstrijden. Figuur 21.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
5
8
10
Het afgelopen seizoen zijn er door het CIV tien incidenten geregistreerd. Het aantal geregistreerde incidenten is de afgelopen twee seizoenen toegenomen.
111
CIV
22 De Graafschap Figuur 22.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 8 4 4 0 4 8
17 17 6 9 2 6 16
20 6 2 4 0 5 5
Sinds 2004-2005 wordt bij bijna alle competitiewedstrijden een vooroverleg gehouden. De cijfers over de categorisatie (A, B of C) zijn niet compleet. Tijdens het grootste deel van de competitiewedstrijden werd geen alcoholverbod ingesteld. Figuur 22.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004 Eredivisie Eerste divisie Beker wedstrijden Play-offs Nacompetitie
CIV
112
2004-2005
2005-2006
1078 425
658 54 148
107
185
Totaal
532
1317
806
Geindexeerd
100
248
152
2004-2005
2005-2006
Figuur 22.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004 Eredivisie Eerste divisie Bekerwedstrijden Play-offs Nacompetitie
6563 2222
4244 (81 neven) 300 872
676
1124
Totaal
2898
7987
5116
Geindexeerd
100
276
177
2003-2004
2004-2005
2005-2006
402 181
372 745
355 256
Figuur 22.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
Het afgelopen seizoen lag de totale politie-inzet in personen 52% hoger dan in 2003-2004. Het aantal ingezette uren steeg zelfs met 77%. Vooral de politie-inzet bij Eerste divisiewedstrijden is gestegen. De totale politie-inzet in 2004-2005 was het hoogste. Dit komt doordat toen in de Eredivisie werd gespeeld. De gegeven adoptie was in het afgelopen seizoen bijna anderhalf keer zo groot als de ontvangen adoptie.
Figuur 22.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Graafschap supporters Bezoekers
6 4
18 17
6 18
Totaal
10
35
24
2004-2005
2005-2006
3% (1)
4% (1)
Figuur 22.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004 Sepot Transactie Proces-verbaal Totaal
10% (1) 90% (9)
97% (34)
96% (23)
100% (10)
100% (35)
100% (24)
Figuur 22.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
9 9
33 33 4
16 6
Het afgelopen jaar zijn er 24 aanhoudingen verricht tijdens thuiswedstrijden. Tijdens het Eredivisieseizoen van 2004-2005 werden de meeste aanhoudingen verricht. Het ging daarbij zowel om bezoekers als thuissupporters. De afgelopen twee seizoenen is het aantal opgepakte bezoekers gestegen. Ten aanzien van de vervolging krijgen de meeste supporters een proces verbaal opgelegd. Tweederde van de vervolgde supporters is in 2005-2006 aangemeld voor een stadionverbod. Slechts zes daarvan zijn uiteindelijk opgelegd. Figuur 22.6 Aantal aanhoudingen van Graafschap-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Graafschap supporters thuis Graafschap supporters uit
6 7
18 31
6 12
Totaal
13
49
18
Dit seizoen zijn er achttien Graafschap-supporters aangehouden, de meeste van hen tijdens uitwedstrijden. In het seizoen 2004-2005 werden de meeste thuissupporters opgepakt, ook toen vooral tijdens uitwedstrijden. Figuur 22.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
5
8
6
Dit jaar heeft het CIV zes incidenten geregistreerd bij de Graafschap. Dat zijn er twee minder dan het jaar ervoor.
113
CIV
23 Emmen Figuur 23.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 17 14 2 1 3 12
18 15 13 2 0
19 17 16 1 0 1
2
Tijdens de meeste competitiewedstrijden is er een vooroverleg gehouden. Het aantal categorie A-wedstrijden is gestegen in 2005-2006 en er werden geen alcoholverboden meer ingesteld. Figuur 23.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
Eerste divisie Beker wedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
240 6
250
171 5
Totaal
246
250
176
Geindexeerd
100
102
72
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Bekerwedstrijden
1313 36
1489 0
1175 (28 neven) 32
Totaal
1349
1489
1207
Geindexeerd
100
110
89
2003-2004
2004-2005
2005-2006
72 125
60 120
134 187
Figuur 23.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd CIV
114
Figuur 23.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
Het totaal aantal ingezette politiemensen is in 2005-2006 28% gedaald ten opzichte van 20032004. Wat betreft het aantal besteedde uren is een daling van 11% gerealiseerd ten opzichte van 2003-2004. De winst is geboekt bij de politie-inzet tijdens reguliere competitiewedstrijden. Zowel de gegeven als de ontvangen adoptie is in 2005-2006 gestegen. Figuur 23.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004 Emmen supporters Bezoekers
4
Totaal
4
2004-2005
2005-2006
2
1 6
2
7
Figuur 23.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004 Sepot Transactie Proces-verbaal
100% (4)
Totaal
100% (4)
2004-2005
2005-2006
100% (2)
70% (5) 15% (1) 15% (1)
100% (2)
100% (7)
Figuur 23.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
4 4
1
2 2
In het afgelopen seizoen werden de meeste aanhoudingen verricht. Het ging daarbij vooral om bezoekende supporters. Bij de vervolging was het percentage sepots de laatste twee seizoenen hoog. De twee vervolgde supporters in 2005-2006 zijn allebei aangemeld voor een stadionverbod en hebben dat uiteindelijk ook opgelegd gekregen. Figuur 23.6 Aantal aanhoudingen van Emmen-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
2
1
2
1
Emmen supporters thuis Emmen supporters uit Totaal
0
115
Het aantal Emmen-supporters dat wordt aangehouden is laag. Er is in de afgelopen drie seizoenen nog nooit een thuissupporter opgepakt bij een uitwedstrijd. Figuur 23.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
1
0
1
CIV
24 Excelsior Figuur 24.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 18 17 1 0
18 17 16 1 0
19 19 19 0 0
5
1
Bij bijna alle competitiewedstrijden zijn vooroverleggen gehouden. Afgelopen seizoen vonden alleen A-wedstrijden plaats. Slechts bij één wedstrijd is tijdens het afgelopen seizoen een alcoholverbod ingesteld. Figuur 24.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
206 48 61
154
124 12
Totaal
315
154
136
Geindexeerd
100
49
43
Eerste divisie Beker wedstrijden Nacompetitie
CIV
116
Figuur 24.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Bekerwedstrijden Nacompetitie
1017 233 305
718
535 (86 neven) 60
Totaal
1555
718
535
Geindexeerd
100
46
34
2003-2004
2004-2005
2005-2006
52 175
20 154
165
Figuur 24.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
Het totale aantal ingezette politiemensen lag in 2005-2006 57% lager dan in het seizoen 2003-2004. Wat betreft het totale aantal besteedde politie-uren is zelfs een daling van 66% gerealiseerd in dezelfde periode. De winst is geboekt tijdens reguliere competitiewedstrijden en bij nacompetitiewedstrijden. In het afgelopen seizoen is geen adoptie gegeven. De ontvangen adoptie is elk seizoen ongeveer hetzelfde. Figuur 24.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
Excelsior supporters Bezoekers
1 7
14
Totaal
8
14
2005-2006
0
Figuur 24.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004 Sepot Transactie Proces-verbaal
88% (7) 12% (1)
Totaal
100% (8)
2004-2005
2005-2006
100% (14) 100% (14)
0
Figuur 24.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
2003-2004
2004-2005
1 1
9 8 4
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2005-2006
Dit seizoen is er geen enkele aanhoudingen verricht tijdens thuiswedstrijden van Excelsior. In 2004-2005 werden de meeste supporters aangehouden. Het ging daarbij om alleen uitsupporters. Er is in de afgelopen drie seizoenen slechts één thuissupporter aangehouden. Wat betreft de vervolging waren er in 2003-2004 relatief veel sepots en kregen in 2004-2005 alle aangehouden supporters een proces verbaal. Figuur 24.6 Aantal aanhoudingen van Excelsior supporters
2003-2004 Excelsior supporters thuis Excelsior supporters uit
1
Totaal
1
2004-2005
2005-2006
0
0
Er is in 2003-2004 één thuissupporter aangehouden tijdens een thuiswedstrijd. Figuur 24.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
2003-2004
2004-2005
2005-2006
2
2
0
Jaarverslag CIV
Het CIV heeft dit seizoen geen enkel incident geregistreerd bij Excelsior. De voorgaande seizoenen waren dat er twee per seizoen.
117
CIV
25 FC Den Bosch
Figuur 25.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 18 14 3 1 5 2
17 16 5 2 9 11 1
19 19 17 1 1 2 1
Bij nagenoeg elke thuiswedstrijd is een vooroverleg gehouden. De meeste wedstrijden in de Eerste divisie waren A-wedstrijden. Tijdens het seizoen in de Eredivisie (2004-2005) was er een flinke toename van het aantal C-wedstrijden en combi’s. Er werd afgelopen seizoen slechts éénmaal een alcoholverbod opgelegd. Figuur 25.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
CIV
2004-2005
2005-2006
Eredivisie Eerste divisie Beker wedstrijden
454 117
132
Totaal
571
1747
339
Geindexeerd
100
306
59
2004-2005
2005-2006
1615 339
118
Figuur 25.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004 Eredivisie Eerste divisie Bekerwedstrijden
3027 747
836
Totaal
3774
11331
1722
Geindexeerd
100
300
46
2003-2004
2004-2005
2005-2006
377 191
748 631
410 194
10495 1722
Figuur 25.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
Het totale aantal ingezette politiemensen lag in 2005-2006 41% lager dan in het seizoen 2003-2004. Het totale aantal besteedde politie-uren is zelfs afgenomen met 54%. Er is een enorm verschil in politie-inzet te zien tussen een seizoen Eredivisie en een seizoen Eerste divisie. Gedurende het Eredivisieseizoen werden er meer dan driemaal zoveel politie-uren en politiemensen ingezet. De gegeven adoptie is elk seizoen hoger dan de ontvangen adoptie. In het afgelopen seizoen was dit namelijk tweemaal zo hoog.
Figuur 25.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Den Bosch supporters Bezoekers
10 2
73 18
3 3
Totaal
12
91
6
2003-2004
2004-2005
2005-2006
33% (4) 67% (8)
39% (35) 2% (2) 59% (53)
25% (1) 50% (2) 25% (1)
100% (12)
100% (90)
100% (4)
Figuur 25.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Sepot Transactie Proces-verbaal Totaal
Figuur 25.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
8 7
53 50 2
3 2
Het afgelopen seizoen zijn er zes aanhoudingen verricht tijdens thuiswedstrijden van Den Bosch. In het seizoen 2004-2005 werden de meeste aanhoudingen verricht. Het ging daarbij met name om supporters van de thuisclub. Over het algemeen worden er weinig bezoekende supporters aangehouden. Ten aanzien van de vervolging wordt er vaak gebruik gemaakt van een proces verbaal. In 2004-2005 waren er ook veel sepots. Alle drie de vervolgde supporters in 2005-2006 zijn aangemeld voor een stadionverbod en twee van hen hebben dat ook opgelegd gekregen. In 2004-2005 werden de meeste stadionverboden opgelegd. Figuur 25.6 Aantal aanhoudingen van Den Bosch supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Den Bosch supporters thuis Den Bosch supporters uit
10
73 8
3 1
Totaal
10
81
4
Het afgelopen seizoen zijn er slechts vier Den Bosch supporters aangehouden. In het seizoen 2004-2005 waren dat er nog 81. Over het algemeen zijn de meeste thuissupporters tijdens thuiswedstrijden aangehouden. Figuur 25.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
2
5
2
Het CIV registreerde het afgelopen seizoen twee incidenten. Dat zijn er drie minder dan in 2004-2005.
119
CIV
26 FC Dordrecht Figuur 26.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 9 5 4 0 2 9
18 15 11 4 0 4 10
19 4 2 1 0 1
Het aantal vooroverleggen bij competitiewedstrijden verschilt per seizoen. In het afgelopen seizoen is slechts bij één op de vijf wedstrijden een dergelijk overleg gehouden. De cijfers over de categorisatie van wedstrijden (A, B of C), de combi’s en de opgelegde alcoholverboden zijn niet compleet. Figuur 26.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
Eerste divisie Beker wedstrijden
CIV
120
2003-2004
2004-2005
2005-2006
193
135 71
175 14
Totaal
193
206
189
Geindexeerd
100
107
98
2003-2004
2004-2005
2005-2006
788
733 416
704 49
Totaal
788
1149
753
Geindexeerd
100
146
96
2003-2004
2004-2005
2005-2006
72 104
126 160
127 120
Figuur 26.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
Eerste divisie Bekerwedstrijden
Figuur 26.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
In het afgelopen seizoen was de totale politie-inzet in uren en in personen iets lager dan in 2003-2004. In het seizoen 2004-2005 was er sprake van een uitschieter, die veroorzaakt is door de politie-inzet bij bekerwedstrijden. Wat betreft de adoptie is de gegeven adoptie de afgelopen twee seizoenen gestegen en schommelt de ontvangen adoptie per seizoen. Figuur 26.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Dordrecht supporters Bezoekers
3
10 1
4
Totaal
3
11
4
Figuur 26.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
33% (1)
36% (4)
67% (2)
64% (7)
100% (4)
Totaal
100% (3)
100% (11)
100% (4)
Figuur 26.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
3 3 2
7 6
4 2
Het afgelopen seizoen zijn er vier aanhoudingen verricht tijdens thuiswedstrijden van Dordrecht. In het seizoen 2004-2005 werden de meeste aanhoudingen verricht. Het betroffen toen bijna allemaal thuissupporters. De meeste aangehouden supporters hebben een proces verbaal gekregen. Er is in de afgelopen drie seizoenen geen transactie opgelegd. De vier vervolgde supporters in 2005-2006 zijn allemaal aangemeld voor een stadionverbod. Twee van hen hebben het verbod daadwerkelijk opgelegd gekregen. Figuur 26.6 Aantal aanhoudingen van Dordrecht supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Dordrecht supporters thuis Dordrecht supporters uit
3 6
10 8
4 6
Totaal
9
18
10
In 2005-2006 zijn er tien Dordrecht supporters aangehouden, waarvan de meeste tijdens uitwedstrijden. De meeste Dordrecht supporters werden in het seizoen 2004-2005 aangehouden. Figuur 26.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
1
3
3
121
CIV
27 FC Eindhoven Figuur 27.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 5 4 0 1
18 2 1 1 0
19 2 2 0 0
2
Er worden tijdens competitiewedstrijden nauwelijks vooroverleggen gehouden. De cijfers over de categorisatie van wedstrijden (A, B of C), de combi’s en de opgelegde alcoholverboden zijn niet compleet. Figuur 27.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
218 49
135
180 147
Totaal
267
135
327
Geindexeerd
100
51
122
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Bekerwedstrijden
964 245
733
912 951
Totaal
1209
733
1863
Geindexeerd
100
61
154
2003-2004
2004-2005
2005-2006
0 134
24 143
0 268
Eerste divisie Beker wedstrijden
Figuur 27.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd CIV
122
Figuur 27.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De totale politie-inzet in personen lag het afgelopen seizoen 22% hoger dan in 2003-2004. De totale politie-inzet in uren steeg zelfs met 54% ten opzichte van 2003-2004. Deze stijging heeft te maken met de politie-inzet tijdens bekerwedstrijden. Ook de inzet tijdens reguliere competitiewedstrijden is het afgelopen seizoen weer gestegen. Wat betreft de adoptie is de hoeveelheid ontvangen adoptie gestegen de laatste twee jaar en wordt er nauwelijks adoptie gegeven. Figuur 27.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eindhoven supporters Bezoekers
1 1
1
1 1
Totaal
2
1
2
Figuur 27.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Sepot Transactie Proces-verbaal Totaal
2003-2004
2004-2005
2005-2006
2 2
1 1
2 2
Figuur 27.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
2 2
1 1
2 2 1
Dit seizoen zijn er twee aanhoudingen verricht tijdens thuiswedstrijden van FC Eindhoven. Alle aangehouden supporters hebben uiteindelijk een proces verbaal gekregen. Ook zijn ze aangemeld voor een stadionverbod dat uiteindelijk ook is opgelegd. Figuur 27.6 Aantal aanhoudingen van Eindhoven supporters
2003-2004 Eindhoven supporters thuis Eindhoven supporters uit
1
Totaal
1
2004-2005
2005-2006 1 2
0
3
123
In het afgelopen seizoen zijn de meeste thuissupporters aangehouden. Figuur 27.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
0
1
1
CIV
28 FC Omniworld Figuur 28.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
20 17 14 3 0 2 17
FC Omniworld heeft pas één seizoen Betaald Voetbal gespeeld. Bij 17 van de 20 competitiewedstrijden is een vooroverleg geweest. De meeste wedstrijden hadden A-categorie en tijdens nagenoeg alle competitiewedstrijden is een alcoholverbod ingesteld. Figuur 28.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie
524
Totaal
524
Figuur 28.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
0
0
2522
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie CIV
124
Totaal
2005-2006 3356 (834 neven)
Figuur 28.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
391 161
De gegeven adoptie is bijna twee en een half keer zo groot als de ontvangen adoptie. Figuur 28.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
Omniworld supporters Bezoekers Totaal
2005-2006 13 6
0
0
19
2004-2005
2005-2006
Figuur 28.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004 Sepot Transactie Proces-verbaal Totaal
10% (2) 16% (3) 74% (14) 0
0
100% (19)
Figuur 28.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
2003-2004
2004-2005
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2005-2006 9 13
In het afgelopen seizoen zijn er 19 personen aangehouden. De meeste van hen waren supporter van de thuisclub. Wat betreft de vervolging hebben de meeste personen een proces verbaal gekregen. Het merendeel van hen is aangemeld voor een stadionverbod en heeft dat uiteindelijk ook opgelegd gekregen. Figuur 28.6 Aantal aanhoudingen van Omniworld supporters
2003-2004
2004-2005
Omniworld supporters thuis Omniworld supporters uit Totaal
2005-2006 13 5
0
0
18
In totaal zijn er 18 thuissupporters opgepakt, waarvan het merendeel tijdens een thuiswedstrijd. In totaal zijn er 13 stadionverboden opgelegd. Figuur 28.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
0
0
2 125
CIV
29 FC Volendam Figuur 29.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 16 7 5 4 3 11
18 18 16 2 0
19 19 16 3 0 2 3
Alle competitiewedstrijden werden voorafgegaan door een vooroverleg. Het aantal A-wedstrijden is de afgelopen twee jaar gestegen en de afgelopen twee seizoenen zijn er geen C-wedstrijden gespeeld. Afgelopen seizoen zijn maar drie alcoholverboden opgelegd. Figuur 29.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
CIV
126
2004-2005
2005-2006
230 10
171 4 92
Eredivisie Eerste divisie Beker wedstrijden Play-offs Nacompetitie
875
102
47
Totaal
977
287
267
Geindexeerd
100
29
27
2004-2005
2005-2006
1163 38
807 16 780
Figuur 29.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004 Eredivisie Eerste divisie Bekerwedstrijden Play-offs Nacompetitie
6837
795
307
Totaal
7632
1508
1603
Geindexeerd
100
20
21
2003-2004
2004-2005
2005-2006
14 758
0 208
0 217
Figuur 29.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De politie-inzet in personen en uren zijn beiden tijdens de laatste twee Eerste divisieseizoenen met driekwart gedaald ten opzichte van het Eredivisieseizoen van 2003-2004. Opvallend is verder dat de play-off wedstrijden in 2005-2006 nagenoeg evenveel politie-uren hebben gekost als alle Eerste divisiewedstrijden in dat seizoen. Er wordt de laatste twee seizoenen geen adoptie meer gegeven en de ontvangen adoptie is ook gedaald.
Figuur 29.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Volendam supporters Bezoekers
14
2
16 6
Totaal
14
2
22
2003-2004
2004-2005
2005-2006
7% (1) 36% (5) 57% (8)
20% (1) 80% (4)
100% (14)
100% (5)
Figuur 29.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Sepot Transactie Proces-verbaal Totaal
100% (22)
100% (22)
Figuur 29.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
12 11
4 3
2005-2006
In het afgelopen seizoen zijn de meeste aanhoudingen verricht. Bij deze groep zaten, voor de eerste keer in drie jaar, thuissupporters. Alle aangehouden supporters zijn dit seizoen met een sepot naar huis gestuurd. Bij de vervolging is in 2003-2004 en 2004-2005 gebruik gemaakt van zowel transacties als processen verbaal. In 2003-2004 werden de meeste stadionverbo127
den opgelegd. Figuur 29.6 Aantal aanhoudingen van Volendam-supporters
2003-2004 Volendam supporters thuis Volendam supporters uit
133
Totaal
133
2004-2005
2005-2006 16
0
16
Dit seizoen zijn er 16 Volendam-supporters aangehouden, allemaal tijdens thuiswedstrijden. In het Eredivisieseizoen van 2003-2004 werden de meeste thuissupporters aangehouden. Ook dat gebeurde allemaal tijdens uitwedstrijden. Figuur 29.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
0
0
1
In het afgelopen seizoen is er voor het eerst door het CIV een incident geregistreerd.
CIV
30 FC Zwolle
Figuur 30.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
17 17 6 5 6 12 12
18 17 11 5 1 7 1
19 19 13 4 2 6
Bij alle competitiewedstrijden is een vooroverleg gehouden. Het aantal A-wedstrijden is toegenomen en het aantal C-wedstrijden afgenomen. Alleen tijdens het Eredivisieseizoen van 2003-2004 werd bij de meeste wedstrijden een alcoholverbod opgelegd. Figuur 30.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
CIV
128
2004-2005
2005-2006
448
359 34 47
Eredivisie Eerste divisie Beker wedstrijden Play-offs Nacompetitie
1161
Totaal
1161
515
440
Geindexeerd
100
44
38
2004-2005
2005-2006
2676
2203 (1030 neven) 168 (84 neven) 368 (184 neven)
67
Figuur 30.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004 Eredivisie Eerste divisie Bekerwedstrijden Play-offs Nacompetitie
6564
Totaal
6564
2969
2739
Geindexeerd
100
45
42
2003-2004
2004-2005
2005-2006
552 499
427 316
312 311
293
Figuur 30.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De politie-inzet tijdens het afgelopen Eerste divisieseizoen lag in aantal personen en uren 60% lager dan tijdens het Eredivisieseizoen van 2003-2004. Ook is deze inzet lager dan tijdens het Eerste divisieseizoen van 2004-2005. In 2005-2006 is de hoeveelheid ontvangen en gegeven adoptie gelijk.
Figuur 30.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Zwolle supporters Bezoekers
18 44
6 8
Totaal
62
14
0
2003-2004
2004-2005
2005-2006
27% (8)
50% (6)
Figuur 30.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Sepot Transactie Proces-verbaal
73% (22)
50% (6)
Totaal
100% (30)
100% (12)
0
Figuur 30.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
16
6
2
1
2005-2006
In 2003-2004 werden de meeste aanhoudingen verricht. Het afgelopen seizoen is er geen enkele aanhouding verricht in Zwolle. Er zijn in de afgelopen drie jaar geen stadionverboden opgelegd. Figuur 30.6 Aantal aanhoudingen van Zwolle supporters
129
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Zwolle supporters thuis Zwolle supporters uit
18 5
6 24
8
Totaal
23
30
8
Het afgelopen seizoen zijn er acht Zwolle supporters opgepakt, allemaal tijdens uitwedstrijden. In het seizoen 2004-2005 zijn de meeste thuissupporters aangehouden, het merendeel tijdens een uitwedstrijd. Figuur 30.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
3
2
2
CIV
31 Fortuna Sittard Figuur 31.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 18 13 4 1
18 14 10 2 1 2 14
19 2 1 1 0
17
1
In het afgelopen seizoen zijn er maar twee vooroverleggen gehouden, terwijl in de voorgaande seizoenen tijdens de meeste competitiewedstrijden een vooroverleg werd georganiseerd. De gegevens over de categorisering van de wedstrijden (A,B of C), de combi’s en de alcoholverboden zijn niet volledig voor het laatste seizoen. Een vergelijking is daarom niet mogelijk. Figuur 31.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
Eerste divisie Beker wedstrijden
CIV
130
2003-2004
2004-2005
2005-2006
187
203 2
228 8
Totaal
187
205
236
Geindexeerd
100
110
126
Figuur 31.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
Eerste divisie Bekerwedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
897
967 11
1292 (552 neven) 48 (34 neven)
Totaal
897
978
1340
Geindexeerd
100
109
149
2003-2004
2004-2005
2005-2006
271 149
233 212
188 225
Figuur 31.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De totale politie-inzet in aantal personen lag in 2005-2006 26% hoger dan tijdens het seizoen 2003-2004. Het aantal ingezette uren lag zelfs 49% hoger dan in 2003-2004. Vooral de politie-inzet bij competitiewedstrijden is toegenomen. De gegeven adoptie is de laatste jaren afgenomen en de ontvangen adoptie is de laatste jaren toegenomen. Figuur 31.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Fortuna supporters Bezoekers
1 4
3
9 13
Totaal
5
3
22
Figuur 31.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
100% (5)
100% 3)
27% (6) 73% (16)
Totaal
100% (5)
100% (3)
100% (22)
Figuur 31.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
5 4
3 1
16 5
In het afgelopen seizoen zijn tijdens thuiswedstrijden de meeste aanhoudingen verricht. Het betrof vooral bezoekende supporters. Ten aanzien van de vervolging is er in de afgelopen jaren nog nooit een zaak geseponeerd. In het afgelopen seizoen hebben supporters voor het eerst een transactie opgelegd gekregen. De vervolgde supporters in 2005-2006 zijn grotendeels aangemeld voor een stadionverbod. Slechts vijf daarvan zijn tot nu toe opgelegd. Figuur 31.6 Aantal aanhoudingen van Fortuna-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Fortuna supporters thuis Fortuna supporters uit
1 3
3
9
Totaal
4
3
9
In het afgelopen seizoen zijn de meeste thuissupporters aangehouden. Dit gebeurde tijdens thuiswedstrijden. Figuur 31.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
3
3
2
131
CIV
32 Go Ahead Eagles Figuur 32.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Aantal wedstrijden
18
18
19
Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
18 10 7 1 7 2
18 10 7 1 8 1
19 11 7 1 8 1
Tijdens alle competitiewedstrijden vond een vooroverleg plaats. Het aantal A, B en C-wedstrijden en het aantal combi’s was de afgelopen drie jaar stabiel. Er is afgelopen seizoen slechts één keer een alcoholverbod opgelegd. Figuur 32.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Beker wedstrijden
727 19
903 102
710 30
Totaal
746
1005
740
Geindexeerd
100
135
99
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Bekerwedstrijden
3011 76
4697 345
3001 (217 neven) 117
Totaal
3087
5042
3118
Geindexeerd
100
163
101
2003-2004
2004-2005
2005-2006
250 154
350 310
376 229
Figuur 32.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd CIV
132
Figuur 32.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
In 2005-2006 was de totale politie-inzet in uren en personen nagenoeg hetzelfde als in 20032004. Wel is er winst geboekt tijdens reguliere competitiewedstrijden. De gegeven adoptie is jaarlijks toegenomen, terwijl de ontvangen adoptie schommelt per seizoen. Figuur 32.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eagles supporters Bezoekers
13 2
23 49
11
Totaal
15
72
11
Figuur 32.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
16% (2) 16% (2) 68% (11)
57% (42) 8% (4) 35% (26)
9% (1) 9% (1) 82% (9)
Totaal
100% (16)
100% (74)
100% (11)
Figuur 32.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
11 11
26 19 1
6 6
Het afgelopen seizoen zijn er elf aanhoudingen verricht tijdens thuiswedstrijden van de Eagles. Het ging daarbij alleen om Eagles-supporters. In het seizoen 2004-2005 werden de meeste aanhoudingen verricht. Destijds betrof het vooral bezoekende supporters. Wat betreft de vervolgingen waren de aantallen processen verbaal in 2003-2004 en 2005-2006 hoog. In 2004-2005 waren er relatief veel sepots. Iets meer dan de helft van de in 2005-2006 vervolgde supporters is ook aangemeld voor een stadionverbod. Alle aanmeldingen zijn ook opgelegd. Figuur 32.6 Aantal aanhoudingen van Eagles supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eagles supporters thuis Eagles supporters uit
13 15
23 10
11 3
Totaal
28
33
14
In 2004-2005 werden de meeste thuissupporters aangehouden, waarvan het merendeel ook tijdens thuiswedstrijden. Het aantal aangehouden supporters tijdens uitwedstrijden is de afgelopen twee seizoenen gedaald. Figuur 32.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
5
9
7
133
CIV
33 HFC Haarlem
Figuur 33.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 18 11 5 2 5 18
18 18 13 3 2 6 18
19 18 10 4 4 6 18
Bij nagenoeg elke competitiewedstrijd vond een vooroverleg plaats. Het aantal A, B en Cwedstrijden wisselt per seizoen. Tijdens bijna elke wedstrijd was er sprake van een alcoholverbod. Figuur 33.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
347 31
250 9
393 6 34
Totaal
378
259
433
Geindexeerd
100
69
115
Eerste divisie Beker wedstrijden Play-offs
CIV
134
Figuur 33.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Bekerwedstrijden Play-offs
1483 136
987 22
1722 (29 neven) 23 100
Totaal
1619
1009
1845
Geindexeerd
100
62
114
2003-2004
2004-2005
2005-2006
0 212
126 122
72 187
Figuur 33.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
In het afgelopen seizoen lag de totale politie-inzet in aantal uren en personen 15% hoger dan in het seizoen 2003-2004. Deze stijging is vooral te wijten aan een toename van de inzet bij reguliere competitiewedstrijden en door het spelen van play-offs. De ontvangen adoptie is in 2005-2006 ongeveer twee en een half keer zo groot als de gegeven adoptie. Figuur 33.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Haarlem supporters Bezoekers
3 2
2 2
5 4
Totaal
5
4
9
Figuur 33.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
20% (1)
50% (2) 50% (2)
11% (1)
Totaal
100% (5)
100% (4)
100% (9)
80% (4)
89% (9)
Figuur 33.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
3 3
2 2
5 4 1
In het afgelopen seizoen zijn er tijdens de thuiswedstrijden het meeste aantal aanhoudingen verricht. Bij vervolging is in de meeste gevallen een proces verbaal opgelegd. Van de vervolgde supporters in 2005-2006 is bij ongeveer de helft een aanmelding gedaan voor een stadionverbod. Inmiddels is bij vier van hen het verbod ook opgelegd. Figuur 33.6 Aantal aanhoudingen van Haarlem-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Haarlem supporters thuis Haarlem supporters uit
3 7
2 8
5 1
Totaal
10
10
6 135
Afgelopen seizoen zijn er zes Haarlem-supporters aangehouden; een daling ten opzichte van voorgaande jaren. In de seizoenen 2003-2004 en 2004-2005 werden de meeste thuissupporters opgepakt, het merendeel tijdens uitwedstrijden. Figuur 33.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
4
4
2
Dit seizoen zijn er door het CIV twee incidenten geregistreerd, dat zijn er twee minder dan in voorgaande jaren.
CIV
34 Helmond Sport
Figuur 34.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2005
18 18 10 7 1 4 1
18 18 12 4 2 5 2
19 17 15 2 0 2 1
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
Bij nagenoeg elke competitiewedstrijd is een vooroverleg gehouden. Het aantal A-wedstrijden is de laatste twee jaar toegenomen terwijl het aantal B-wedstrijden en combi’s is gedaald. Slechts bij één wedstrijd is het afgelopen seizoen een alcoholverbod ingesteld. Figuur 34.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2005
290
208 35
182 87 41
67
81
Totaal
357
324
310
Geindexeerd
100
91
87
2003-2004
2004-2005
2005-2005
Eerste divisie Bekerwedstrijden Play-offs Nacompetitie
1312
821 140
828 (89 neven) 443 187
290
582
Totaal
1602
1543
1458
Geindexeerd
100
96
91
2003-2004
2004-2005
2005-2005
378 186
308 297
312 185
Eerste divisie Beker wedstrijden Play-offs Nacompetitie
CIV
136
Figuur 34.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
Figuur 34.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
Tijdens het afgelopen seizoen lag de totale politie-inzet in personen en uren zo’n 10% lager dan in het seizoen 2003-2004. Ten opzichte van 2004-2005 is de politie-inzet in personen tijdens de reguliere competitie afgelopen seizoen gedaald, terwijl de het aantal ingezette uren hetzelfde is gebleven. De gegeven adoptie was het afgelopen seizoen meer dan anderhalf maal zo hoog als de ontvangen adoptie.
Figuur 34.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2005
Helmond supporters Bezoekers
12 11
11 1
3
Totaal
23
12
3
2003-2004
2004-2005
2005-2005
Sepot Transactie Proces-verbaal
14% (3) 18% (4) 68% (15)
17% (2) 83% (10)
100% (2)
Totaal
100% (12)
100% (12)
100% (2)
Figuur 34.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Figuur 34.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2005
20 15 1
12 11
2 2
Het afgelopen seizoen zijn er in Helmond drie aanhoudingen verricht. Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden is sinds 2003-2004 gedaald. Zowel het aantal opgepakte thuissupporters als uitsupporters is gedaald. Bij de vervolging wordt gebruikt gemaakt van zowel transacties als processen verbaal. Er worden echter meer processen verbaal uitgeschreven. 137
Beiden vervolgde supporters in 2005-2006 hebben een stadionverbod gekregen. Figuur 34.6 Aantal aanhoudingen van Helmond-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2005
Helmond supporters thuis Helmond supporters uit
12 15
11 1
3 8
Totaal
27
12
11
2003-2004
2004-2005
2005-2005
5
1
2
Figuur 34.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
Dit seizoen registreerde het CIV twee incidenten. De meeste incidenten werden in 20032004 geregistreerd.
CIV
35 MVV Figuur 35.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 18 16 2 0
18 15 15 0 0
19 19 18 1 0
4
1
Tijdens elke competitiewedstrijd is een vooroverleg gehouden. In het afgelopen seizoen waren bijna alle wedstrijden van de A-categorie en werd er geen enkele keer een alcoholverbod opgelegd. Figuur 35.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Beker wedstrijden
314
310
357 61
Totaal
314
310
418
Geindexeerd
100
99
133
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Bekerwedstrijden
1803
1553
2019 222
Totaal
1803
1553
2241
Geindexeerd
100
86
124
2003-2004
2004-2005
2005-2006
8 170
111 150
120 212
Figuur 35.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd CIV
138
Figuur 35.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De politie-inzet in aantal personen is het afgelopen seizoen met 33% toegenomen ten opzichte van 2003-2004. Het totale aantal ingezette uren is in dezelfde periode gestegen met 24%. Deze stijging is veroorzaakt door een hogere inzet tijdens de reguliere competitie en bekerwedstrijden. In vergelijking met 2004-2005 is de inzet in uren tijdens reguliere competitiewedstrijden met ongeveer 25% gestegen. De hoeveelheid ontvangen adoptie was het afgelopen seizoen bijna twee keer zo hoog als de gegeven adoptie. De hoeveelheid gegeven adoptie is echter wel gestegen de laatste twee seizoenen. Figuur 35.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
MVV supporters Bezoekers
9 2
8
17 5
Totaal
11
8
22
Figuur 35.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Sepot Transactie Proces-verbaal Totaal
2003-2004
2004-2005
2005-2006
9% (1) 73% (8) 18% (2)
57% (4) 43% (3)
20% (4) 35% (7) 45% (9)
100% (11)
100% (7)
100% (20)
Figuur 35.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
2005-2006
9 8
8 6 2
15 15 5
In het afgelopen seizoen werden de meeste aanhoudingen verricht. Het betrof in de meeste gevallen de eigen supporters. Ten aanzien van de vervolging is het percentage transacties afgenomen en het percentage processen verbaal toegenomen. Bijna alle vervolgde supporters in het afgelopen seizoen hebben een stadionverbod opgelegd gekregen. Figuur 35.6 Aantal aanhoudingen van MVV-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
MVV supporters thuis MVV supporters uit
9
8 8
17 3
Totaal
9
16
20 139
In het afgelopen seizoen zijn de meeste eigen supporters aangehouden, waarvan het merendeel bij thuiswedstrijden. Het aantal aanhoudingen onder de MVV-aanhang is de afgelopen jaren geleidelijk gestegen. Figuur 35.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
2
4
3
CIV
36 Stormvogels/Telstar Figuur 36.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 6 4 1 1 1 5
18 2 0 1 1 1 2
19
De gegevens over het vooroverleg, de hoeveelheid A, B, en C-wedstrijden, combi’s en ingestelde alcoholverboden is niet compleet. Hier kunnen dan ook geen uitspraken over gedaan worden. Figuur 36.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
219
172 14 12
132
Totaal
219
198
132
Geindexeerd
100
90
60
2003-2004
2004-2005
2005-2006
926
635 56 44
373
Totaal
926
735
373
Geindexeerd
100
79
40
2003-2004
2004-2005
2005-2006
88 115
0 182
0 178
Eerste divisie Beker wedstrijden Nacompetitie
CIV
140
Figuur 36.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
Eerste divisie Bekerwedstrijden Nacompetitie
Figuur 36.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De totale politie-inzet in personen was in 2005-2006 40% lager dan in 2003-2004. Wat betreft het aantal ingezette politie-uren is zelfs een daling van 60% gerealiseerd. Deze vermindering is tot stand gebracht door een lagere inzet bij reguliere competitiewedstrijden. De laatste twee seizoen is er geen adoptie gegeven. Figuur 36.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
Telstar supporters Bezoekers
1 3
6
Totaal
4
6
2005-2006 1 1
Figuur 36.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004
2004-2005
Sepot Transactie Proces-verbaal
1 3
6
Totaal
4
6
2005-2006
0
Figuur 36.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
2003-2004
2004-2005
3 2 2
6 5
2005-2006
Dit seizoen is één bezoekende supporter opgepakt. In het seizoen 2004-2005 werden de meeste aanhoudingen verricht. Het betrof in alle gevallen eigen supporters. Ten aanzien van de vervolging hebben de aangehouden supporters bijna allemaal een proces verbaal opgelegd gekregen. Het afgelopen seizoen is er geen stadionverbod aangemeld. De meeste stadionverboden werden in 2004-2005 opgelegd. Figuur 36.6 Aantal aanhoudingen van Telstar-supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Telstar supporters thuis Telstar supporters uit
1
6 3
2
Totaal
1
9
2
Dit jaar zijn er twee Telstar-supporters opgepakt, beiden tijdens een uitwedstrijd. In het seizoen 2004-2005 werden de meeste thuissupporters aangehouden, waarvan het merendeel tijdens thuiswedstrijden. Figuur 36.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
1
3
1
Dit jaar registreerde het CIV één incident bij Telstar; twee minder dan in 2004-2005.
141
CIV
37 TOP Oss Figuur 37.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 18 14 3 1 8 6
18 18 13 5 0 6
19 19 12 6 1 7 1
Bij alle competitiewedstrijden is een vooroverleg gehouden. Het aantal A-wedstrijden en alcoholverboden is afgenomen terwijl het aantal B-wedstrijden is gestegen. Figuur 37.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Beker wedstrijden Play-offs
279
126 13
219
Totaal
279
139
353
Geindexeerd
100
50
127
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Eerste divisie Bekerwedstrijden Play-offs
1418
504 52
1088
Totaal
1418
556
1942
Geindexeerd
100
39
137
2003-2004
2004-2005
2005-2006
168 136
357 144
403 238
134
Figuur 37.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd CIV
142
854
Figuur 37.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De totale politie-inzet in aantal personen lag het afgelopen seizoen 27% hoger dan in 20032004. Het totaal aantal ingezette uren steeg zelfs met 37%. Deze stijging is veroorzaakt door de inzet bij de play-off wedstrijden en een verdubbeling van het aantal uren in de reguliere competitie. De inzet bij play-off wedstrijden is bijna even groot als tijdens alle reguliere competitiewedstrijden. Zowel de gegeven als de ontvangen adoptie is de afgelopen twee jaar gestegen. In 2005-2006 was de gegeven adoptie bijna twee keer zo hoog als de ontvangen adoptie.
Figuur 37.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
TOP supporters Bezoekers
8 2
10
42 2
Totaal
10
10
44
2004-2005
2005-2006
Figuur 37.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
2003-2004 Sepot Transactie Proces-verbaal
100% (10)
Totaal
100% (10)
70% (7) 30% (3) 100% (10)
2% (1) 98% (39) 100% (40)
Figuur 37.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
2003-2004
2004-2005
2005-2006
10 10 1
3
24 21 3
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
In het afgelopen seizoen werden tijdens de thuiswedstrijden de meeste supporters aangehouden. Het ging in de meeste gevallen om de eigen aanhang. Wat betreft vervolging was het percentage sepots in 2004-2005 hoog, terwijl in de andere seizoenen juist het percentage processen verbaal hoog was. Ongeveer de helft van de in 2005-2006 vervolgde supporters is aangemeld voor een stadionverbod. Het merendeel van die groep heeft ook daadwerkelijk een stadionverbod opgelegd gekregen. Figuur 37.6 Aantal aanhoudingen van TOP supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
TOP supporters thuis TOP supporters uit
8 4
2
42 5
Totaal
12
2
47
In het afgelopen seizoen zijn de meeste thuissupporters opgepakt. Dit gebeurde in de meeste gevallen tijdens thuiswedstrijden. Figuur 37.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
1
1
5
Dit jaar zijn er door het CIV vijf incidenten bij TOP Oss geregistreerd. Dit betekent een forse stijging ten opzichte van voorgaande seizoenen.
143
CIV
38 VVV Figuur 38.1 Beleidsmaatregelen tijdens reguliere competitiewedstrijden
Aantal wedstrijden Vooroverleg Cat A Cat B Cat C Combi Alcoholverbod
2003-2004
2004-2005
2005-2006
18 17 13 4 0 2 6
18 18 16 2 0 3 1
19 19 19 0 0 3
Tijdens alle competitiewedstrijden is een vooroverleg gehouden. Het aantal A-wedstrijden is gestegen terwijl het aantal B-wedstrijden is gedaald. Er zijn geen C-wedstrijden gespeeld. In het afgelopen seizoen werd slechts bij drie wedstrijden een alcoholverbod opgelegd. Figuur 38.2a Politie-inzet (in aantal personen) per type thuiswedstrijd
2003-2004
2004-2005
2005-2006
204
176 7
173
170
24
Totaal
374
207
193
Geindexeerd
100
55
52
2003-2004
2004-2005
2005-2006 714
Eerste divisie Beker wedstrijden Play-offs Nacompetitie
CIV
20
144
Figuur 38.2b Politie-inzet (in uren) per type thuiswedstrijd
Eerste divisie Bekerwedstrijden Play-offs Nacompetitie
730
585 23
1296
86
Totaal
2026
694
834
Geindexeerd
100
34
41
2003-2004
2004-2005
2005-2006
64 168
74 136
138 197
120
Figuur 38.2c Adoptie politie (in uren)
Gegeven (uit) Ontvangen (thuis)
De totale politie-inzet in personen is het afgelopen seizoen gehalveerd ten opzichte van 20032004. Het totale aantal ingezette uren is zelfs met 60% gedaald. Dit heeft vooral te maken met het niet spelen van play-offs promotie-degradatie (nacompetitie). Het aantal ingezette politie-uren tijdens de reguliere competitie is in 2005-2006 gestegen ten opzichte van het seizoen ervoor, terwijl het aantal ingezette personen gelijk is gebleven. Zowel de gegeven als de ontvangen adoptie is het afgelopen seizoen gestegen.
Figuur 38.3 Het aantal aanhoudingen tijdens thuiswedstrijden
2003-2004
2004-2005
2005-2006
VVV supporters Bezoekers
1
5 1
4 4
Totaal
1
6
8
2003-2004
2004-2005
2005-2006
Sepot Transactie Proces-verbaal
100% (3)
25% (1) 75% (3)
13% (1) 74% (6) 13% (1)
Totaal
100% (3)
100% (4)
100% (8)
Figuur 38.4 Overzicht van de vervolging van de aanhoudingen
Figuur 38.5 Aantal supporters dat door KNVB (door OM aangemeld) is uitgesloten
2003-2004
2004-2005
2005-2006
3 3
6 6
7 6
Aangemeld Opgelegd Ingetrokken
In 2005-2006 werden tijdens thuiswedstrijden de meeste supporters aangehouden. Het ging om zowel eigen supporters als bezoekers. Ten aanzien van de vervolging worden zowel transacties als processen verbaal opgelegd. Alle vervolgde supporters in 2005-2006 zijn aangemeld voor een stadionverbod. In de meeste gevallen is het stadionverbod ook opgelegd. 145
Figuur 38.6 Aantal aanhoudingen van VVV supporters
2003-2004
2004-2005
2005-2006
VVV supporters thuis VVV supporters uit
1
5 1
4 4
Totaal
1
6
8
In het afgelopen seizoen zijn de meeste thuissupporters aangehouden. Dit gebeurde bij zowel thuis- als uitwedstrijden van de club. Figuur 38.7 Overzicht van het door het CIV geregistreerde aantal incidenten
Jaarverslag CIV
2003-2004
2004-2005
2005-2006
1
0
5
In het afgelopen seizoen werden door het CIV aanzienlijk meer incidenten geregistreerd dan in de voorgaande seizoenen.
CIV
Bijlage 2: Wedstrijden met incidenten
Maand
Datum
Wedstrijd
Soort
AanOmschrijving houding
Juli 2005
16-7-2005
FC Utrecht Anderlecht
Oefen/Vriends
4
BVO’s die op amateurveld een oefenwedstrijd spelen, confrontatie.
20-7-2005
Fortuna Sittard Ajax
Oefen/Vriends
8
Fortuna zoekt Ajax-supporters. Steward gewond, supporter gebroken arm.
27-7-2005
ADO Den Haag Wolverhampton
Oefen/Vriends
11
Engelsen verlaten voortijdig de wedstrijd, ADO volgt, confrontatie nabij stadion.
2-8-2005
ADO Den Haag West Ham.
Oefen/Vriends
3
ADO-supporters proberen door politielinie te breken. Charges. Engelsen met bussen naar station gebracht.
5-8-2005
Ajax - PSV
Beker
27
Groep Ajax-supporters op zoek naar confrontatie; gevonden bij een AEeenheid. Gooien met blikjes en stoeltjes. Charge.
6-8-2005
Quick Boys FC Twente
Beker
12-8-2005
AZ - Sparta
Eredivisie
13-8-2005
Heracles Almelo PSV
Eredivisie
14-8-2005
Feyenoord NAC Breda
Eredivisie
7
40-50 supporters naar gestaakte amateurwedstrijd om deel te nemen aan vechtpartij.
14-8-2005
FC Groningen RBC Roosendaal
Eredivisie
1
Steward aangereden bij stadion.
17-8-2005
Nederland Duitsland
Interland
52
Diverse Nederlandse harde kernen aanwezig; zochten confrontatie met Duitsers
19-8-2005
AGOVV - VVV
1e divisie
22-8-2005
FC Omniworld FC Den Bosch
1e divisie
3
F side Ajax op bezoek, wordt met SV door AE aangehouden. Ontzet door Beredenen.
26-8-2005
FC Den Bosch TOP
1e divisie
1
I.v.m. spreekkoren bestuursleden naar tribune; één daarvan maakt een beledigend gebaar.
9-9-2005
Emmen - Cambuur
1e divisie
Supporters uit stadion gezet, o.a. voor in de rug springen steward.
9-9-2005
RKC Waalwijk Roda JC
Eredivisie
Uitbraak Roda JC, opschaling politie en charge door hondenbrigade.
9-9-2005
FC Omniworld - VVV
1e divisie
10-9-2005
PSV - FC Utrecht
Eredivisie
Soort hit en run actie van FC Utrecht op stamkroeg PSV; achtervolging tot in woonwijk.
10-9-2005
SC Heerenveen Heracles Almelo
Eredivisie
Broeierige sfeer, Heracles wordt lastig gevallen; 1 supporter gebroken arm i.v.m. val.
Augustus 2005
CIV
146
September 2005
Over en weer is er behoorlijk geslagen. Verder niets bekend. 2
N.a.v. een oefenwedstrijd raakten AZ en Sparta-supporters in de stad slaags met elkaar. Noodverordening van kracht, 25 personen zijn opgehouden.
Confrontatie op station met kruisende supportersgroepen (Go Ahead-VVV)
2
Reed tegen verkeersregelaar en bedreigde deze.
Maand
Oktober 2005
November 2005
Datum
Wedstrijd
Soort
AanOmschrijving houding
17-9-2005
RBC Roosendaal Sparta
Eredivisie
1
18-9-2005
AZ - Ajax
Eredivisie
In binnenstad confrontatie, ook nietsupperters kregen klappen; 1 supporter in ziekenhuis.
20-9-2005
Ajax 2 - Cambuur
Beker
Hit en run bij ontvangst bezoekers, 1 supporter arm uit de kom; naar AMC gebracht.
20-9-2005
RKC Waalwijk - TOP
Beker
Inzittenden bus komen supporters te hulp i.v.m. aanhouding waarbij een steward zijn arm breekt.
24-9-2005
RKC Waalwijk FC Utrecht
Eredivisie
Problemen met uitkaart; 30 supporters FC Utrecht door de ME tegengehouden bij stadion.
25-9-2005
FC Twente Feyenoord
Eredivisie
8
Heracles-supporters wachten FC Twente op bij station. Treffen op het perron.
6-10-2005
FC Omniworld FC Zwolle
1e divisie
1
Uitvak vergroot, supporters groep vernield opzettelijke 2 rijen stoeltjes.
7-10-2005
VVV - FC Dordrecht
1e divisie
2
Over en weer uitlokken in stadion confrontatie op de terugweg van station.
14-10-2005
FC Omniworld Cambuur
1e divisie
1
Voortijdig verlaten wedstrijd; vechtpartij Cambuur en zijn stewards ter voorkoming van vernielingen.
14-10-2005
Willem II - Sparta
Eredivisie
Schandalig gedrag van Spartatreinsupporters. Kostte veel extra polite-inzet. Alcohol gebruik en gooien voorwerpen.
16-10-2005
Vitesse ADO Den Haag
Eredivisie
Dag ervoor 45 personen aangehouden in cafetaria die confrontatie wilden aangaan.
16-10-2005
Feyenoord FC Groningen
Eredivisie
3
Vooraf agressief gedrag van FC Groningen in binnenstad met mishandeling.
21-10-2005
Go Ahead De Graafschap
1e divisie
5
Confrontatie tussen de Go Ahead-supporters en de Graafschap; buiten combi 30 personen.
22-10-2005
NAC Breda FC Twente
Eredivisie
8
Vechtpartij B-side, supporter gebroken pols, geen steward ingrijpen.
28-10-2005
FC Volendam Cambuur
1e divisie
30-10-2005
FC Groningen Roda JC
Eredivisie
1
Lastige bezoekende supporters met geweld de toegang tot het gastenvak van het stadion verschaft. Supportersbus belaagd.
3-11-2005
SC Heerenveen CSKA Moskou
UEFA cup
2
Supporters CSKA bestormen kroeg; ruiten er uit geslagen en bengaals vuurwerk geworpen.
Verdachte ontzet, te weinig politie om aanhoudingen te verrichten.
30 supporters van Cambuur dringen stadion binnen, met platte pet en hondengeleiders tegen gehouden.
147
CIV
Maand
CIV
148
December 2005
Januari 2006
Datum
Wedstrijd
Soort
AanOmschrijving houding
4-11-2005
Fortuna Sittard BV Veendam
1e divisie
Brandstichting stadion; 6 personen ademhalingsmoeilijkheden; 2 personen ziekenhuis.
6-11-2005
NEC - Ajax
Eredivisie
Spelers zouden opgewacht worden in Amsterdam; extra politiepersoneel bij de Arena.
10-11-2005
MVV - TOP
1e divisie
Confrontatie met knuppels; andere autobestuurders vluchten in paniek.
11-11-2005
De Graafschap FC Omniworld
1e divisie
Supporterscafé van De Graafschap overvallen door 40 man; sloegen alles kort en klein.
11-11-2005
Haarlem - FC Zwolle
1e divisie
18-11-2005
Haarlem - AGOVV
1e divisie
18-11-2005
Stormvogels/Telstar - Go Ahead
1e divisie
1
Politie-inzet verhoogd i.v.m. kruisende supportersstromen. Probleem GAE in Amsterdam.
18-11-2005
Willem II - Vitesse
Eredivisie
3
70 tot 80 supporters halen verhaal bij bestuur. Geweld tegen politie, geen aanhoudingen i.v.m. weinig mankracht.
19-11-2005
Ajax - FC Twente
Eredivisie
1
Supporters halen verhaal bij bestuur. Geweld tegen politie stenen gooien; na charges keert de rust weer terug.
24-11-2005
AZ - Middlesbrough
UEFA cup
3
Nacht na de wedstrijd is een fan van Middlesbrough neergestoken in Amsterdam door een drugsdealer.
27-11-2005
FC Utrecht - Ajax
Eredivisie
4
Er zijn rond de 600 stoeltjes in het vak vernield door supporters van Ajax. Spreekkoren.
2-12-2005
MVV- FC Dordrecht
1e divisie
7
Scholieren voldoen niet aan vrijkaart actie, steward gewond.
4-12-2005
Sparta ADO Den Haag
Eredivisie
6
Groep van circa 80 supporters buiten combi door de ME teruggebracht naar hun auto’s.
6-12-2005
PSV - Fehnerbahce
Champions League
11
PSV supporters vallen Fehnerbache fans aan.
9-12-2005
De Graafschap Haarlem
1e divisie
16-12-2005
Cambuur Go Ahead
1e divisie
9
Supporters die buiten de combi om reizen krijgen klappen van Cambuur. Na de wedstrijd verzet tegen de politie. Gooien flessen en bierkrukken.
16-12-2005
Emmen - Excelsior
1e divisie
1
Geweld tegen steward omdat thuissupporters naar uitvak wilde gaan.
21-12-2005
Roda JC Feyenoord
Beker
23-12-2005
FC Den Bosch FC Zwolle
1e divisie
1
Afsteken vuurwerk; kind overstuur, vader spreekt de supporter aan; daarna handgemeen.
27-12-2005
Ajax - FC Groningen
Eredivisie
2
Supporters aangehouden voor mishandeling steward.
30-12-2005
Roda JC FC Groningen
Eredivisie
2
Groningen-supporters zonder kaart confrontatie in Kerkrade en op terugreis Utrecht CS.
13-1-2006
Helmond Sport VVV
1e divisie
4
Voor en na de wedstrijd een confrontatie tussen de supporters groepen. Politie-inzet verhoogd i.v.m. kruisende supportersstromen. Probleem GAE in Amsterdam.
40 Graafschappers op A18 uit op confrontatie; enkele met knuppel. Geen pers. om aan te pakken.
I.v.m. confrontaties noodhulpdiensten van Sittard-Heerlen en Maastricht naar Roda.
VVV op ander vak HS-supporters verplaatsen zich en bij 0-1 een confrontatie.
Maand
Februari 2006
Maart 2006
Datum
Wedstrijd
Soort
AanOmschrijving houding
14-1-2006
Heracles AlmeloAZ
Eredivisie
20
16-1-2006
FC Eindhoven Helmond Sport
1e divisie
21-1-2006
AZ- FC Groningen
Eredivisie
2
Er vielen klappen over en weer. 2 AZsupporters voor behandeling naar het ziekenhuis.
29-1-2006
Ajax - FC Utrecht
Eredivisie
2
Vooravond 40 FC Utrecht-supporters naar Amsterdam; tijdig onderschept geen confrontatie.
31-1-2006
AZ - MVV
Beker
1
Bezoekers op andere vakken. Na wedstrijd niet de bus in, confrontatie zoeken.
2-2-2006
SC Heerenveen Ajax
Beker
3-2-2006
Cambuur FC Omniworld
1e divisie
1
Supporters gooien stenen naar vertrekkende supporters.
8-2-2006
ADO Den Haag NAC Breda
Eredivisie
4
Supporters gaan verhaal halen bij bestuur. Charges ME i.v.m. stenen gooien.
8-2-2006
Roda JC RKC Waalwijk
Eredivisie
1
Fouillering RKC-supporters verloopt nauwgezet, steward geslagen.
10-2-2006
FC Dordrecht FC Den Bosch
1e divisie
4
Thuissupporters verlaten voortijdig stadion voor mogelijk confrontatie. Vier bijtgevallen.
11-2-2006
RKC Waalwijk Willem II
Eredivisie
4
Vuurwerk gegooid; ME-er gehoorbeschadiging. Later confrontatie op Landgoed Driessen
12-2-2006
ADO Den Haag Ajax
Eredivisie
1
Aanval op ADO-honk met ernstige mishandeling, vernielingen en brand. Wedstrijd zonder Ajax-supporters.
17-2-2006
Cambuur FC Zwolle
1e divisie
1
Supporters met o.a. stadionverboden belagen Zwolle-bus met stenen; daarna politie, diverse charges.
19-2-2006
Ajax RBC Roosendaal
Eredivisie
2
Op ArenA-dek verkeerssteward aangereden; bestuurder verdwenen. Auto geklemd.
24-2-2006
FC Dordrecht Go Ahead
1e divisie
26-2-2006
FC Groningen Feyenoord
Eredivisie
1
In het stadion onrustig na de wedstrijd; confrontatie op P2.
26-2-2006
FC Utrecht Roda JC
Eredivisie
1
Bus van fan project teruggestuurd met politie begeleiding i.v.m. niet naleven afspraken.
1-3-2006
Nederland Equador
Interland
51
Ajax-supporters die vernielingen en diefstal plegen ingesloten en aangehouden.
3-3-2006
Cambuur - MVV
1e divisie
1
Bij vertrek bussen steward mishandeld door eigen supporter.
4-3-2006
Vitesse - Roda JC
Eredivisie
2
Irritatie over terugsturen bus vorige week bij FC Utrecht; 3 stewards geslagen.
10-3-2006
De Graafschap Cambuur
1e divisie
10
Tijdens koopavond confrontatie in centrum stad, ME opgetreden
12-3-2006
Willem II - AZ
Eredivisie
19
Groep buiten de combi om zorgt voor vernielingen en vechtpartij bij een café.
17-3-2006
BV Veendam Fortuna Sittard
1e divisie
Supporter schopt steward in gezicht.
19-3-2006
AZ- Feyenoord
Eredivisie
1,5 uur na de wedstrijd na cafébezoek 6 Feyenoord-supporters belaagd door 30 AZ-fans. Er zijn klappen gevallen.
Vrij hevige confrontatie tussen de Heracles en AZ-fans op marktplein. Helmond belaagd door PSV, waarbij enkele klappen zijn gevallen. Steward geslagen met riem.
Supporters op ander vak; liep uit op behoorlijke confrontatie.
Na wedstrijd confrontatie nabij het stadion.
149
CIV
Maand
April 2006
CIV
Datum
Wedstrijd
Soort
AanOmschrijving houding
22-3-2006
Ajax - Roda JC
Beker
188
Groep Roda-supporters aangehouden om verdere escalatie te voorkomen.
26-3-2006
AGOVV - Go Ahead
1e divisie
1
Avond voor wedstrijd diverse supportersgroepen in Apeldoorn aanwezig.
7-4-2006
VVV - Go Ahead
1e divisie
9-4-2006
PSV - FC Groningen
Eredivisie
71
Kampioenswedstrijd PSV; vele aanhoudingen, vernieling, mishandeling, vuurwerk.
16-4-2006
FC Twente FC Groningen
Eredivisie
6
Festiviteiten in Groningen op de Grote markt, vechtpartij beveiligers en supporters.
16-4-2006
Vitesse - NEC
Eredivisie
4
Vitesse-supporters proberen uit te breken om bij NEC te komen. Diverse vernielingen en mishandeling.
20-4-2006
Ajax - Feyenoord
Play-offs
5
ME ter ondersteuning naar bezoekersvak. Supporters hebben 73 stoeltjes vernield.
21-4-2006
TOP - NAC Breda
Play-offs
6
Met extra bijstand supportersgroepen gescheiden om confrontatie te voorkomen. Enkele bijtgevallen.
23-4-2006
Feyenoord - Ajax
Play-offs
839
Diverse ongeregeldheden op het stadionviaduct; 799 aangehouden i. v.m. samenscholingsverbod.
24-4-2006
NAC Breda - TOP
Play-offs
53
Supporters wilden verhaal halen bij bestuur en reageerden dat af op de politie. Stenen en ander materiaal gegooid.
24-4-2006
VVV De Graafschap
Play-offs
2
Extra inzet van de noodhulp eenheden om het vertrek in goed banen te leiden.
28-4-2006
TOP - NAC Breda
Play-offs
33
Stenen en flessen gooiende groep na de wedstrijd. Charges ME.
3-5-2006
FC Groningen - Ajax
Play-offs
15
40 stoeltjes vernield in gastenvak. Na wedstrijd supporters FC Groningen ingesloten die naar de spelerbus wilden.
3-5-2006
NEC - Vitesse
Play-offs
9
NEC-supporters verlieten voortijdig het stadion; vernielingen en charges ME bij bussluis.
3-5-2006
SC Heerenveen FC Twente
Play-offs
5-5-2006
De Graafschap Willem II
Play-offs
12
Openlijke geweldpleging en bedreigingen bij aankomst, mede door alcoholgebruik.
5-5-2006
FC Volendam NAC Breda
Play-offs
22
Na afloop van de wedstrijd zijn beide groepen elkaar te lijf gegaan buiten het stadion.
7-5-2006
Ajax - PSV
Beker
62
Tijdens de wedstrijd werden er diverse vernielingen gepleegd, 25.000 euro schade. Huldiging Amsterdam vele aanhoudingen.
9-5-2006
Willem II De Graafschap
Play-offs
10
In Gilze-Rijen heeft de Graafschap gevochten.
10-5-2006
Middlesbrough Sevilla
UEFA cup
31
UEFA cup finale, 30 man aangehouden voor o.a. openlijk geweld en mishandelingen.
150
Mei 2006
GAE supporters kaarten ontvreemd bij kassa en door stewardlinie gebroken.
Supporters op andere vakken en supporters klimmen over lexaan wand vechtpartij en vijf aanhoudingen.
Bijlage 3 : Lijst van gebruikte afkortingen
AE
Aanhoudings Eenheid
APD
Algemene Politie Dienst
APV
Algemene Politie Verordening
BVO
Betaald Voetbal Organisatie
BZK
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
CIV
Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme
EU
Europese Unie
FIFA
Wereld Voetbalbond (Fédération Internationale de Football Association)
IGP
Informatie Gestuurde Politie
KNVB
Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond
ME
Mobiele Eenheid
NCO
Nieuwe Competitie Opzet
NS
Nederlandse Spoorwegen
OG
Ondersteunings Groep (van ME)
OM
Openbaar Ministerie
OvJ
Officier van Justitie
NFIP
National Football Information Point (buitenlandse CIV’s)
RHC
Raad van Hoofdcommissarissen
RID
Regionale Inlichtingen Dienst
SOVS
Samenwerkende organisaties voetbalsupporters
UEFA
Europese Voetbalbond (Union Des Associations Européennes de Football)
VNG
Vereniging Nederlandse Gemeenten
VVS
Voetbal Volg Systeem
VWS
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Wet ID
Wet op de identificatieplicht
151
CIV
Colofon
Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme Kroonstraat 25 3511 RC Utrecht
[email protected] www.civ-voetbal.com Inhoud: CIV DSP-groep Redactie: CIV CIV
152
Fotografie: CIV Schutterstock Vormgeving en realisatie: www.studiosnh.nl Drukwerk: Jonroo Costra, Diemen