Centraal Boekhuis Jaarverslag 2011 Jaarverslag

Jaarverslag

Jaarverslag

Centraal Boekhuis Jaarverslag 2011

Inhoudsopgave Voorwoord

6

1 Profiel van Centraal Boekhuis 1.1 Samen boeken we succes 1.2 Ontstaansgeschiedenis 1.3 Beheer van aandelen 1.4 Centraal Boekhuis 1.5 Distributiecentrum 1.6 Vervoerscentrale 1.7 Logistiek Diensten Centrum 1.8 Central Book House 1.9 CB Vlaanderen 1.10 CB Facturatie 1.11 Centraal Boekhuis Re 1.12 eBoekhuis 1.13 CB Holding Vastgoed

8 9 9 9 9 9 10 10 10 10 10 10 11 11

2 Kerncijfers 2.1 Geconsolideerde kerncijfers

12 13

3 3.1 3.2 3.3

Samenstelling Raad van Commissarissen en Bestuur Raad van Commissarissen boekjaar Directie Senior Management Team

14

4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6

Bericht van de Raad van Commissarissen Goed jaar, moeilijke omstandigheden Verslag vergadering van de Raad Samenstelling en takenpakket Raad en Commissarissen HR-Commissie Auditcommissie Gevoerd beleid

16 17 17 18 18 19

5 5.1 5.2

Verslag van de directie Strategie Risico en risicobeheersing

20 21 22

4

15 15 15

Inhoudsopgave

5.3 Ontwikkelingen in het boekjaar en vooruitzichten 5.3.1 CB Print on Demand 5.3.2 eBoekhuis 5.3.3 Uitgevers 5.3.4 Boekverkopers 5.3.5 Vooruitblik 2012 5.4 Bedrijfsvoering 5.4.1 HRM 5.4.2 Logistiek 5.4.3 ICT 5.4.4 Duurzaam ondernemen 5.5 Financiële gang van zaken 5.6 Woord van dank

27 28 28 28 29 29 30 30 30 31 32 34 36

3 ways of CB

37

6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9 6.10 6.11

Jaarrekening Geconsolideerde balans Geconsolideerde winst- en verliesrekening Geconsolideerde kasstroomoverzicht Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening Overzicht van het totaalresultaat Enkelvoudige balans Enkelvoudige winst- en verliesrekening Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Toelichting op de enkelvoudige balans

51 52 55 56 58 65 73 79 80 82 82 83

7 7.1 7.2 7.3 7.4 8 8.1 8.2 8.3

Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Gebeurtenissen na balansdatum Statutaire winstbestemmingsregeling en voorgestelde winstbestemming Vijf jaren Centraal Boekhuis B.V.

90 91 92 92

Verslag Stichting tot Beheer Aandelen van Centraal Boekhuis B.V. Verslag van de vergadering Resultaatbestemming Samenstelling Stichtingsbestuur

96

93

97 97 97

5


Voorwoord De historie van Centraal Boekhuis gaat terug tot in 1871 en is sinds dien de partner van ondernemers in het boekenvak. Centraal Boekhuis is uitgegroeid tot een toonaan gevende logistieke dienstverlener waarbij honderden medewerkers en managers zich dagelijks met veel enthousiasme en betrokkenheid inzetten om onze klanten optimaal diensten te verlenen. Zij doen dat gedreven door de missie en de wens bij te dragen aan het succes van onze klanten door een excellente dienstverlening.

6

Voorwoord

De markt van het boek staat onder druk, dat is duidelijk. 2011 kende omzetmatig een krimp van 4,4 % na reeds in 2010 met een daling geconfronteerd te zijn van 3,5%. De redenen voor deze terugval zijn divers. Enerzijds is er sprake van terugval van de consumentenbestedingen als gevolg van de economische omstandigheden en vooruitzichten. Anderzijds staat de markt van het fysieke boek in enige mate onder druk door onder andere ontwikkelingen op het terrein van digitalisering, andere vormen van ontspanning dan lezen en mogelijk zelfs ontlezing. Vanzelfsprekend raakt de krimp van de markt ook het activiteitenniveau van Centraal Boekhuis. Sinds lange tijd hebben wij in 2011 een beperkt aantal papieren boeken minder verwerkt dan in het voorafgaande jaar. De ontwikkeling in de Nederlandstalige markt van de digitalisering van het boek verloopt traag maar gestaag. Boekverkopers en uitgevers, vertegenwoordigd in hun respectievelijke verenigingen, hebben een keuze gemaakt om een digitaal platform te bouwen om een zo efficiënt mogelijke exploitatie van digitale content te bewerkstelligen. Dit zal de positie van het e-book in de markt versterken. Van groot belang daarbij is dat de consument eenvoudig toegang kan krijgen tot een zo breed mogelijk assortiment. Beschikbaarheid en bereikbaarheid zijn ook in de digitale omgeving van grote waarde en bepalend voor het succes. Centraal Boekhuis speelt in dienstverlenende zin een toenemende rol in deze ontwikkelingen. De verandering van de supply chain en de mogelijke verkorting ervan zal leiden tot discussie in relatie tot haar traditionele rol. Begrijpelijk, echter niet altijd in het belang van de onderneming. Centraal Boekhuis koestert de relatie met boekverkopers en uitgevers in gelijke mate maar wordt gelet op haar dienstverlenende taak logischerwijs commercieel in sommige gevallen tot keuzes gedwongen.

Vanaf medio april 2011 zijn wij geconfronteerd met het niet meer aan haar betalingsverplich tingen kunnen voldoen door boekhandelsketen Selexyz. Alle maatregelen ten spijt was uiteindelijk een faillissement op holding niveau onver mijdelijk om de continuiteit op winkelniveau te waarborgen. De betrokkenheid van Centraal Boekhuis tot de uiteindelijke doorstart van de individuele winkels is groot geweest. Daarbij hebben wij onze handelwijze bij voortduring getoetst aan de belangen van de gehele sector en de maatschappelijke verantwoordelijkheid die daarmee gepaard gaat. De impact en daarmee het effect op de in dit jaarverslag gepresenteerde financiële resultaat hebben wij daarbij zoveel mogelijk beperkt. Het dienstenportfolio van Centraal Boekhuis wordt de komende jaren voortdurend uitgebreid. Dat zal het geval zijn in de markt waarin wij sinds 1871 actief zijn, echter ook in nieuwe markten waar we als Centraal Boekhuis onze diensten willen aanbieden. Wij zien deze beweging als een gewenste maar tevens nood zakelijke ontwikkeling voor de continuïteit van de onderneming en het blijvend kunnen creëren van aandeelhouderswaarde. Met vertrouwen zien wij de toekomst tegemoet, zonder daarbij de gevolgen van de huidige ontwikkelingen in de markt te bagatelliseren. Verdere groei, diversificatie en operational excellence, in een omgeving waarbij wij ook duurzaam wensen te ondernemen, vormen de kritische succesfactoren. Ons blijvend verbeteren en versterken is noodzakelijk voor verdere ontwikkeling en groei. We doen dat graag samen, met elkaar en met de klant. Gesterkt door onze overtuiging dat succes alleen samen geboekt kan worden. Hans Willem Cortenraad Algemeen Directeur

7


Profiel Centraal Boekhuis

8


Centraal Boekhuis is al meer dan 1.3 – Beheer van aandelen In 1973 werd de besloten vennootschap Centraal 140 jaar dé logistieke partner van ondernemers in het boeken Boekhuis opgericht door de Vereeniging ter vak. Het bedrijf is uitgegroeid tot bevordering van de belangen des Boekhandels (VBBB, later hernoemd in de Koninklijke een toonaangevende logistieke Vereniging van het Boekenvak, KVB), de Koninkdienstverlener. Centraal Boekhuis lijke Nederlandse Uitgeversbond (KNUB, later levert diensten aan uitgevers, opgegaan in het Nederlands Uitgeversverbond, boekverkopers en leveranciers NUV) en de Koninklijke Boekverkopersbond van kantoorvakartikelen op het (KBb). Het bedrijf is gevestigd in Culemborg. gebied van distributie, opslag, Het beheer van de aandelen van Centraal vervoer, financiën en informatie Boekhuis is ondergebracht in de Stichting tot Beheer van de aandelen van Centraal Boekhuis voorziening. 1.1 – Samen boeken we succes Centraal Boekhuis levert een bijdrage aan het succes van haar klanten. Door te streven naar een excellente prestatie in logistiek én verkoop ondersteunende informatievoorziening. Door samen te werken met klanten. Door vast te houden aan haar wortels in het boekenvak. Door tegelijkertijd voorop te gaan bij de ontwikkeling van nieuwe, innovatieve vormen van dienstver lening. En door het betreden van nieuwe markten. Dagelijks worden bij Centraal Boekhuis tienduizenden orders verwerkt. Bovendien verzorgen wij voor onze klanten de voorraaden verkoopadministratie, facturering en incasso. Centraal Boekhuis bedient ruim 1.800 Nederlandse en Vlaamse (kantoor-) boekverkopers, 700 uitgevers en 40 leveranciers van kantoorvakartikelen.

1.2 – Ontstaansgeschiedenis Op 15 april 1871 werd door de Vereeniging ter bevordering van de belangen des Boekhandels de naamloze vennootschap Bestelhuis van den Nederlandschen Boekhandel opgericht. In februari 1926 werden de activiteiten, die inmiddels waren uitgebreid door diverse overnames, voortgezet onder de naam Centraal Boekhuis.

B.V. De certificaten van de aandelen zijn in 2011 in handen van de Coöperatie Boekenvak. De coöperatie heeft twee leden: de Coöperatie Boeken Uitgevers Groepen en de Koninklijke Boekverkopersbond.

1.4 – Centraal Boekhuis Centraal Boekhuis staat voor logistieke, financiële, informatieve en digitale dienstverlening voor het boekenvak in Nederland en België. Centraal Boekhuis levert ook logistieke dienstverlening voor andere bedrijfstakken in de Benelux. De organisatie van de totale dienstverlening binnen Centraal Boekhuis is op te delen in afzonderlijke kernactiviteiten waarvan de uitvoering is belegd in afzonderlijke juridische entiteiten.

1.5 – Distributiecentrum Het Distributiecentrum (DC) verwerkt boeken inclusief retouren. Onderdeel van de dienstver lening is de levering van boeken in opdracht van uitgevers en boekverkopers (cross dock) aan boekverkopers in Nederland en België. De dienstverlening bestaat verder uit: de leveringen aan consumenten in opdracht van diverse webwinkels, het bieden van uitgebreide informatiediensten ter ondersteuning van het distributie- en verkoop-

9


proces van klanten, het bieden van print on demand productiefaciliteiten voor uitgevers en het bieden van financiële dienstverlening die eind 2009 is ondergebracht in CB Facturatie. Boekzendingen worden vervolgens voor transport aangeboden bij de Vervoerscentrale.

1.9 – CB Vlaanderen

1.6 – Vervoerscentrale

1.10 – CB Facturatie

De Vervoerscentrale (VC) verzorgt het vervoer van nagenoeg de gehele goederenstroom tussen uitgevers, Centraal Boekhuis en boekverkopers in het Nederlands taalgebied. Bovendien groepeert en vervoert de Vervoerscentrale kantoor vakartikelen en mediaproducten in opdracht van producenten, grossiers, retailers en inkoopcombinaties in de Benelux.

CB Facturatie is de vennootschap waar de dienstverlening voor uitgevers voor facturatie en debiteurenbeheer is ondergebracht. Dit is de facturatie in opdracht van uitgevers aan boekverkopers, de koop door CB Facturatie van vorderingen van uitgevers (via een akte van cessie), debiteurenbeheer en incasso. Tevens wordt door CB Facturatie de bevoorschotting en de uitbetaling van koopsommen aan uitgevers (voorheen afdrachten) geregeld. De gehele 3e geldstroom is apart gezet van de commerciële activiteiten van Centraal Boekhuis en ook volledig zelfstandig gefinancierd. Per 28 september 2010 participeert NUV en KBb via de uitgifte van cumulatief preferente aandelen in CB Facturatie en houden Centraal Boekhuis, NUV en KBb ieder op die datum 33,33% van het geplaatste aandelenkapitaal van CB Facturatie. Centraal Boekhuis houdt daarbij het enige prioriteitsaandeel van CB Facturatie en behoudt daarmee de feitelijke beleidsbepalende invloed in CB Facturatie.

1.7 – Logistiek Diensten Centrum Het Logistiek Diensten Centrum (LDC) verzorgt de distributie van kantoorvakartikelen en wenskaarten. Daarbij vindt op winkelniveau de orderver werking van kantoorvakartikelen plaats. Zendingen worden vervolgens voor transport aangeboden bij de Vervoerscentrale.

1.8 – Central Book House Central Book House (CBH) verzorgt de inkoop en verkoop van buitenlandstalige boeken, met name Engelstalige boeken, maar ook Duitstalige en Franstalige boeken voor de boekverkopers. De dienstverlening bestaat uit het aanhouden en uitleveren van assortimentstitels en het uitleveren van buitenlandstalige boeken die in de bestelservice aangeboden worden.

10

Centraal Boekhuis verleent ook logistieke diensten aan de Vlaamse boekenmarkt. Voor een optimale dienstverlening in Vlaanderen verzorgt CB Vlaanderen ondersteuning vanuit Zele (België) in opdracht van Centraal Boekhuis.

1.11– Centraal Boekhuis Re Centraal Boekhuis Reinsurance (Re) in Dublin (Ierland) is een herverzekeringsmaatschappij die de debiteurenrisico’s van Centraal Boekhuis en CB Facturatie gedeeltelijk herverzekert.


1.12 – eBoekhuis eBoekhuis is de vennootschap die de digitale distributie van e-books tussen uitgever en de internet-boekverkoper verzorgt.

1.13 – CB Holding Vastgoed CB Holding Vastgoed is de tussenholding die met haar werkmaatschappijen het vastgoed van Centraal Boekhuis beheert en verhuurt aan interne en externe gebruikers.

11


Kerncijfers

12

Kerncijfers

2.1 – Geconsolideerde kerncijfers 2011

2010

Totaal netto omzet (x € 1.000)

86.186

83.512

Bedrijfsresultaat vóór afschrijvingen (x € 1.000)

13.558

14.430

Bedrijfsresultaat (x € 1.000)

5.316

6.079

Resultaat vóór belastingen (x € 1.000)

6.099

6.724

Geconsolideerd resultaat toekomend aan de rechtspersoon (x € 1.000)

4.869

4.967

Rendement op geinvesteerd vermogen [ROAI]

4,7%

5,4%

Rendement op eigen vermogen [ROE]

7,2%

7,5%

Rendement op netto omzet [ROS]

6,2%

7,3%

Kasstroom uit operationele activiteiten (x € 1.000)

21.859

385

5.184

4.056

Groepsvermogen (x € 1.000)

66.462

68.359

Gemiddelde solvabiliteit

42,2%

40,7%

Personeelsleden in vaste dienst

619

626

Personeelsleden inclusief uitzendkrachten (gemiddeld aantal Full Time Equivalents)

796

830

68.614

69.910

Investeringen in vaste activa (x € 1.000)

Aantal verwerkte exemplaren exclusief retouren (x 1.000)

13


Samenstelling Raad van Commissarissen en Bestuur

14

Samenstelling Raad van Commissarissen en Bestuur

3.1 – Raad van Commissarissen boekjaar Bernard Al Voorzitter vanaf 01-01-2011 Geboortedatum 20-05-1945 Lid van de Raad in 2007 Lid van de HR-commissie vanaf 2011 Jan Kessels Vicevoorzitter vanaf 01-01-2011 Geboortedatum 18-07-1945 Lid van de Raad in 2006 Lid van de Auditcommissie vanaf 2011 Miriam van Dongen Geboortedatum 16-04-1969 Lid van de Raad in 2010 Lid van de Auditcommissie vanaf juli 2010 Lid van de HR-commissie vanaf 2011

Hans Gelauff Geboortedatum 05-04-1945 Lid van de Raad in 2010 Lid van de HR-commissie vanaf 2011 Mathijs van der Lely Geboortedatum 02-01-1959 Lid van de Raad tot en met juni 2011 Yvonne van Oort Geboortedatum 18-07-1953 Lid van de Raad in 2006 Lid van de Auditcommissie in 2006 Mark Twaalfhoven Geboortedatum 26-04-1960 Lid van de Raad in 2011

3.2 – Directie Hans Willem Cortenraad Algemeen Directeur

3.3 – Senior Management Team Jaco Gulmans Personeel & Organisatie

Cees Pronk Logistiek

Ronald Janssen ICT

Melbert Visscher Account Management & Marketing

Marinus Ploos van Amstel Financiën & Controlling

15


Bericht van de Raad van Commissarissen

16


4.1 – Goed jaar, moeilijke omstandigheden

-- De maand- respectievelijk kwartaalrapportages in vergelijking met de begroting en de cijfers over 2010, evenals de daaraan verbonden Moeilijke marktomstandigheden hebben het jaar voortschrijdende prognoses voor het lopende 2011 gekenmerkt. Helaas heeft dit uiteindelijk ook jaar. zijn weerslag gehad op het financiële resultaat. -- De jaarstukken betreffende 2010 en de Desondanks staat Centraal Boekhuis er goed voor. begroting 2012. Dit is vooral te danken aan de wijze waarop door -- De fysieke afzetanalyses (vast agendapunt). het bedrijf op de veranderende marktomstandig-- De bewaking van de debiteurenpositie in heden is ingespeeld. De proactieve houding van samenhang met het voorzieningenbeleid en het management is daarin van doorslaggevende de relatie met de kredietverzekeraar, waarbij betekenis geweest. De Raad van Commissarissen bijzondere aandacht is besteed aan één van in spreekt bij deze dan ook zijn grote waardering problemen verkerende relatie. uit voor het door de directie getoonde leiderschap -- Enkele belangrijke investeringsprojecten, met en voor de inzet die alle medewerkers in het name de volgende: de mechanisatie van de afgelopen jaar getoond hebben. internetverwerking, de vernieuwing van het facturatiesysteem en de aanschaf van een 4.2 – Verslag vergaderingen groepage sorter voor de Belgische vestiging. van de Raad Ook werd de nacalculatie van een aantal In 2011 vergaderde de Raad van Commissarissen voltooide investeringsprojecten besproken. 6 keer. Met uitzondering van een deel van één ver- -- De evaluatie van in het recente verleden gadering gebeurde dit steeds in aanwezigheid van opgezette nieuwe activiteiten, met name het de directie. Daarnaast woonde de voltallige Raad samenwerkingsverband Joint Book Services van Commissarissen op uitnodiging van de directie (print on demand) en Central Book House. een strategiedag bij samen met het volledige senior De rol van Centraal Boekhuis bij het tot stand managementteam. De opzet was om zich gezamenlijk te verdiepen in de ondernemingsstrategie. komen van een digitaal platform voor de Vanuit een breed maatschappelijk perspectief is er Nederlandse markt. In dat verband is uiteraard naar verschillende ontwikkelingen gekeken, zijn ook het eventueel faciliteren van het uploaden er scenario’s doordacht en strategische uitgangsvan digitale content door uitgevers herhaaldepunten geformuleerd. Tevens zijn de belangrijkste lijk aan de orde geweest. daarmee samenhangende risico’s en veranderingen aan de orde geweest. De Raad van Commissarissen -- De herstructurering van de Koninklijke heeft het als leerzaam en inspirerend ervaren om Vereniging van het Boekenvak en de samen met het management deze verdiepingsslag financiële gevolgen daarvan voor Centraal te kunnen maken en heeft de directie verzocht een Boekhuis, waaronder het te voeren dividend dergelijke sessie jaarlijks te organiseren. beleid in samenhang met het financieel beleid en de investeringsbehoefte van het bedrijf. De volgende onderwerpen zijn tijdens de reguliere vergaderingen van de Raad van Commissarissen aan de orde geweest: -- Het meerjaren ondernemingsplan met speciale aandacht voor het thema ‘meer dan boeken’. In dat verband is ook het merkenbeleid meermaals besproken.

17


4.3 – Samenstelling en taken pakket Raad van Commissarissen Veel aandacht is voorts besteed aan de herziening van het profiel van de Raad van Commissarissen. Op grond van een gespreksronde met alle commissarissen individueel en met de Algemeen Directeur is door de Raad uiteindelijk een nieuwe taakom schrijving vastgesteld die vervolgens aan de Stichting tot Beheer van de aandelen van Centraal Boekhuis ter bespreking is aangeboden. De veranderingen betreffen het aantal commissarissen (minimaal 5 en maximaal 7), de gevraagde inzet (variërend, afhankelijk van de individuele taken, van minimaal 8 tot minimaal 15 dagen per jaar), de vereiste competenties (specifieke deskundigheid van tenminste één lid op financieel gebied, idem voor het gebied van logistiek/distributie, idem op het gebied van de digitalisering van de media; bestuurlijke ervaring ook buiten het gebied van de boekenbranche voor de meerderheid van de leden), de instelling van een vaste commissie voor personele aangelegenheden en de taken van de voorzitter van de Raad, waaronder met name het onderhouden van geregeld contact met de aandeelhouders (tenminste 4 maal per jaar). Na een uitvoerige discussie is deze herziening door de Stichting tot Beheer van de aandelen van Centraal Boekhuis goedgekeurd voor zover dat statutair vereist was. Ook heeft de Stichting, op grond van het nieuwe takenpakket, ingestemd met de herziening van de beloning van de leden van de Raad. De hoogte van die beloning is rechtstreeks gerelateerd aan het genormeerde aantal dagen dat de individuele leden ten behoeve van Centraal Boekhuis werkzaam zijn. Na twee termijnen als commissaris van Centraal Boekhuis te hebben gefungeerd heeft Matthijs van der Lely per 1 juli 2011 zijn functie officieel

18

neergelegd. De Raad is Matthijs erkentelijk voor de kwaliteit van zijn bijdrage aan de beraads lagingen en voor zijn getoonde betrokkenheid bij het wel en wee van Centraal Boekhuis. In het kader van de aangescherpte deskundigheidseisen is – mede op aanbeveling van de Ondernemingsraad – Mark Twaalfhoven op 13 april 2011 door de Stichting tot Beheer van de aandelen van Centraal Boekhuis tot commis saris benoemd. Zijn specifieke kennis en ervaring betreffen zowel de logistiek/distributie als de digitalisering van de media.

4.4 – HR-commissie Geheel in lijn met het herziene profiel van de Raad van Commissarissen is op 22 juni 2011 een vaste commissie voor personele aangelegenheden ingesteld (HR-commissie). Deze commissie heeft in 2011 één maal vergaderd. Het aandachtsgebied van de HR-commissie beperkt zich niet tot het remuneratiebeleid van de Algemeen Directeur en de rechtstreeks aan hem rapporterende managers, maar betreft ook het personeelsbeleid van de onderneming als geheel, waaronder de onder handelingen betreffende een nieuwe CAO, opleiding en vorming, ziekteverzuim, Arbo-zaken en communicatie.

4.5 – Auditcommissie De Raad van Commissarissen heeft specifieke voorbereidende taken aan de Auditcommissie gedelegeerd. Met het instellen van een afzonderlijke auditcommissie wordt de toezichthoudende taak van de Raad zo efficiënt mogelijk vorm gegeven. De Auditcommissie rapporteert haar bevindingen en doet voorstellen aan de voltallige


Raad van Commissarissen. De Raad als geheel is en blijft verantwoordelijk voor zijn taken en de in dit kader door de Auditcommissie uitgevoerde werkzaamheden. De Auditcommissie heeft in 2011 vier keer vergaderd, waarvan eenmaal telefonisch, in aanwezigheid van de directie en de externe accountant. Naast de bespreking van de resultaatontwikkeling, de begroting en de jaarcijfers heeft de Auditcommissie bijzondere aandacht besteed aan het risicomanagement van Centraal Boekhuis, meer in het bijzonder ten aanzien van de debi teuren en de kredietverzekering. De managementletter van de accountant is met de directie doorgenomen en er zijn afspraken gemaakt over de aanpak van de verbeterpunten. Ook het functioneren van de interne controle en van de accountant zijn aan de orde geweest.

leden ten opzichte van elkaar en ten opzichte van de Directie onafhankelijk en kritisch opereren. Aan het functioneren van de Raad als geheel en aan de bijdrage van de leden afzonderlijk wordt jaarlijks specifiek aandacht besteed. Culemborg, 9 mei 2012 Namens de Raad van Commissarissen Bernard Al, voorzitter

De Auditcommissie heeft begin 2012 de jaar rekening 2011 besproken met de accountant en de directie. Op grond daarvan heeft zij verslag uitgebracht aan de voltallige Raad van Commis sarissen en voorgesteld de jaarrekening, met de verklaring van de accountant, ter vaststelling voor te leggen aan de Algemene Vergadering van Aanhouders. De Raad van Commissarissen heeft dit voorstel overgenomen.

4.6 – Gevoerde beleid Daarnaast worden aandeelhouders verzocht de Directie voor het in het boekjaar 2011 gevoerde beleid en de Raad van Commissarissen voor het in dit tijdvak gehouden toezicht, te dechargeren. De samenstelling en de werkwijze van de Raad van Commissarissen zijn zodanig bepaald dat de

19


Verslag van de directie

20


5.1 – Strategie Ondanks de marktontwikkelingen streeft Centraal Boekhuis nog altijd groei na in de distributie van het fysieke boek. Het invullen van deze groei in de markt van het algemene boek is nog maar beperkt mogelijk, echter de mogelijkheden in de markt van het educatieve boek zijn des te uitdagender. Jaarlijks groeit het aantal verwerkte studieboeken en wetenschappelijke boeken bij Centraal Boekhuis en het is de ambitie dit in 2012 te continueren. De verdere uitbreiding van de dienstverlening rondom digitale boeken door eBoekhuis in combinatie met de ontwikkeling van een digitaal platform moet er voor zorgen dat Centraal Boekhuis ook de positie in de digitale verspreiding van content weet uit te bouwen. Ongeacht de verschijningsvorm van het boek en content wil Centraal Boekhuis dienstverlening aanbieden aan klanten. Het voorraadloos uitgeven zal dan ook een belangrijke plek binnen het dienstenportfolio van Centraal Boekhuis weten te bemachtigen. Het ontzorgen van boekverkopers en uitgevers staat centraal in alle dienstverleningsvormen van Centraal Boekhuis. Centraal Boekhuis wil de continuïteit van de onderneming veiligstellen, naast alle inspanningen op het terrein van het fysieke- en digitale boek, door haar infrastructuur en kennis van distributie in toenemende mate aan te wenden voor de distributie van andersoortige producten. Hierdoor zal zij zich verder positioneren als logistiek dienstverlener. De kwaliteit en de betrouwbaarheid van de dienstverlening blijven bepalend voor het succes van deze strategie. Commerciële slagkracht en de strategische verschuiving richting kostleiderschap zijn daarbij van grote waarde.

Het succes van een introductie van de onder neming in andere markten dan die van het boek is vanzelfsprekend afhankelijk van het trackrecord in de bestaande markt. Anderzijds is het van groot belang aan te tonen dat de zorgvuldig opgebouwde infrastructuur en kennis ook daadwerkelijk geschikt is voor andere markten. Merkenbeleid en naamgeving zijn daarbij belangrijke elementen die bijdragen aan het succes. Het Centraal Depot is van blijvend grote waarde voor de klanten van Centraal Boekhuis. Deze collectieve afspraak van de Nederlandse boekenbranche maakt een zo breed mogelijk titelaanbod voor een zo breed mogelijke groep boekverkopers beschikbaar. Met de introductie en verdere uitbouw van CB Print on Demand wordt de beschikbaarheid van titels in potentie versterkt. Titels zijn hierdoor immers voor altijd in hun fysieke verschijningsvorm leverbaar. In de dienstverlening van het digitale boek heeft Centraal Boekhuis de ambitie de positie verder te versterken. Het is duidelijk dat deze markt zich in de komende jaren verder gaat ontwikkelen waarbij door uitgevers meer en meer een multichannelstrategie wordt nagestreefd. De boekenbranche moet zich voorbereiden op de komst van nieuwe toetreders op de Nederlandse markt. Ontwikkelingen binnen Centraal Boekhuis zijn gericht op het leveren van een excellente prestatie in logistiek en het geven van distributie, verkoopondersteunende- en financiële informatie. Het geeft Centraal Boekhuis bestaansrecht en onderstreept de ambitie om bij te dragen aan het succes van onze klanten.

21


5.2 – Risico en risicobeheersing Risicomanagement is een belangrijk onderdeel van het beheersingskader van Centraal Boekhuis. Risico’s kunnen een positief of negatief effect hebben op het realiseren van de doelstellingen van de organisatie. Een goede risico-inventarisatie en risicobeoordeling vormen de basis voor een goede beheersing van de risico’s. Binnen Centraal Boekhuis is risicomanagement al jaren integraal onderdeel van de organisatie en de processen. Risicobeoordeling vindt onder andere plaats in de planning- en controlcyclus, die onder meer bestaat uit het meerjarenonder nemingsplan, budget, prognoses en maandelijkse financiële rapportages. In 2011 is een overzicht gemaakt van de bedrijfsbrede risico’s van Centraal Boekhuis. Alle reeds aanwezige risico-inventarisaties en beheersmaat regelen zijn hierin in één overzicht samen gebracht. Elk risico is kwalitatief ingeschat op kans van optreden en mogelijke impact. Deze inschatting heeft plaatsgevonden voor zowel het bruto risico, waarbij geen rekening is gehouden met mitigerende maatregelen, als voor het restrisico waarbij rekening is gehouden met de (effectiviteit van) de getroffen beheersmaatregelen. In 2012 wordt de inrichting van een bedrijfsbreed raamwerk voor risicomanagement verder vormgegeven. Uitgangspunten risicomanagement Voor de interne beheersing worden risico’s vaak beoordeeld op het potentiële negatieve effect dat zij hebben op het behalen van de doelstellingen. Centraal Boekhuis vindt het belangrijk om risico’s ook als kansen te zien. Zo is de verwachte negatieve ontwikkeling van het fysieke boekenvolume aanleiding geweest om nieuwe producten en diensten te ontwikkelen, zoals eBoekhuis, het Digitaal Platform en Printing on Demand.

22

Centraal Boekhuis maakt bij het beoordelen van risico’s en het treffen van beheersmaatregelen gebruik van het COSO-referentiemodel. COSO definieert interne beheersing als een proces dat wordt beïnvloed door mensen en dat ontworpen is om een redelijke mate van zekerheid te verschaffen om de organisatiedoelen in één van de volgende categorieën te bereiken: -- Strategic: het bereiken van de strategische doelstellingen -- Operations: het effectief en efficiënt inzetten van middelen bij de activiteiten van de orga nisatie -- Reporting: de betrouwbaarheid van de (financiële) rapportage -- Compliance: de naleving van relevante weten regelgeving De directie en het management van Centraal Boekhuis hebben de verantwoordelijkheid om op continue basis risico’s te identificeren, in te schatten en adequate actie te ondernemen. Belangrijkste geïdentificeerde risico’s Centraal Boekhuis heeft de risico’s geïdentificeerd die effect hebben op het behalen van haar (strategische) doelstellingen. De belangrijkste risico’s en beheersmaatregelen worden hieronder weergegeven, ingedeeld naar de vier COSO-categorieën voor organisatiedoelen. Onderstaande opsomming heeft niet de pretentie volledig te zijn ten aanzien van identificatie van het aantal risico’s noch in de opsomming van de beheersmaatregelen. Ook kunnen er risico’s zijn waar Centraal Boekhuis zich op dit moment niet bewust van is of risico’s die nu nog als beperkt worden geclassificeerd, maar die op termijn effect kunnen hebben. Strategische risico’s Het boekenvak is sterk in beweging. De opkomst van digitale producten en verschuivingen in verkoopkanalen hebben effect op het volume


en de samenstelling van de (fysieke) distributiestromen binnen Centraal Boekhuis. Als dienst verlenende onderneming is Centraal Boekhuis afhankelijk van het succes van haar klanten als het gaat om jaarlijks te verwerken boeken- en kantoorartikelenvolumes. Om in te spelen op

veranderde marktomstandigheden legt Centraal Boekhuis de nadruk op flexibiliteit van kosten, waaronder een flexibele arbeidsinvulling. Tevens zoekt Centraal Boekhuis naar andere markten om haar distributieconcepten te verkopen, en zodoende de marktrisico’s te spreiden.

Strategische risico’s

Toelichting

Beheersmaatregelen

Ontwikkeling van het fysiek

Centraal Boekhuis onderhoudt een

-- Continue monitoring van de

gedistribueerde volume

kapitaalintensieve distributie-, opslag- en vervoerstructuur inclusief een ondersteunende ICT infrastruc-

volumeontwikkelingen in het boekenvak -- Taakdoelstellingen voor uitbrei-

tuur. Een dalende vraag naar

ding van de bestaande klantport-

boeken heeft binnen enkele

folio en productportfolio (bijv.

maanden een negatieve invloed op omzet en resultaat.

Printing on Demand, eBoekhuis) -- Maximale flexibilisering van de kostenstructuur

Efficiency van operationele processen

Eén van de kerndoelstellingen van Centraal Boekhuis is om een excellente logistieke dienstverlener te zijn. Daar hoort ook een

-- Reguliere planning en controlcyclus -- Lean six sigma programma voor verbeteren logistieke processen

efficiënte en effectieve inrichting van de operationele processen bij. Ontwikkelen van nieuwe markten

Om haar klanten nog beter van

en diensten

dienst te zijn maar ook om de

-- Taakdoelstellingen voor uitbreiding van de bestaande klantport-

verwachte daling van het fysiek

folio en productportfolio (bijv.

gedistribueerde volume op te

Printing on Demand, eBoekhuis)

vangen, wil Centraal Boekhuis

-- Strategische doelstellingen voor

investeren in nieuwe markten en

ontwikkelen nieuwe logistieke

diensten.

diensten

23


Operationele risico’s Centraal Boekhuis heeft door haar grote aandeel in de Nederlandstalige boekenmarkt grote voorraden van uitgevers in beheer. Dagelijks worden tussen de 250.000 en 400.000 boeken gedistribueerd in opdracht van uitgevers en

boekverkopers. Naast het belang van continuïteit, betrouwbaarheid en tijdigheid van de distributie, is ook juiste en volledige administratieve afhandeling van de gelden goederenstromen een kernelement van de integrale logistieke dienst verlening die Centraal Boekhuis biedt.

Operationele risico’s

Toelichting

Uitval van kritische productie-

Uitval van productiemiddelen zoals

-- Integraal veiligheidsplan

middelen

sorter, magazijnen en informatie-

-- Bedrijfscontinuïteitsplan

systemen kan leiden

-- Calamiteitenplan en jaarlijkse

tot discontinuïteit in de bedrijfsvoering en wegvallen van productiecapaciteit.

Beheersmaatregelen

oefening hiervan -- Beoordeling van projectrisico’s bij ieder project -- Dubbel uitgevoerd rekencentrum -- Brandbeveiliging -- Verzekeringen gericht op het afdekken van bedrijfsrisico’s

Verzorging van de geld-

Centraal Boekhuis verzorgt voor

-- Over de risico’s en beheersing van

goederenbeweging van

de uitgevers de gehele gelden

de gelden goederenbeweging

uitgevers

goederenbeweging. Centraal staan:

brengt Centraal Boekhuis jaarlijks

-- Juistheid en bestaan van de

een separate rapportage uit op

voorraad -- Volledigheid van de omzet over de rapportageperiode

basis van de ISAE3402 standaard, voorzien van een beoordeling van de externe accountant

-- Juistheid en bestaan debiteurenpositie

Ongeoorloofde toegang tot

Ongeoorloofde toegang kan leiden

-- Informatiebeveiligingsbeleid

informatie, fysieke locaties of

tot ongewenste situaties voor onze

-- Fysieke toegangsbeveiliging

goederen

klanten, bijv. voortijdige publicatie van boeken, misbruik van bestanden of diefstal van goederen. Centraal Boekhuis leidt hierdoor: -- imagoschade en wordt hiervoor mogelijk aansprakelijk gesteld.

24

locatie -- Fysieke beveiligingsmaatregelen binnen distributie en vervoer


Financiële risico’s Centraal Boekhuis is deels met eigen vermogen en deels met langlopend vreemd vermogen gefinancierd en beschikt daarnaast over verschillende kredietfaciliteiten ter financiering van werk

kapitaalmutaties binnen Centraal Boekhuis en CB Facturatie. Ten aanzien van de financiële risico’s verwijzen wij ook naar de toelichting in de jaarrekening.

Financiële risico’s

Toelichting

Ontwikkeling kredietwaardigheid

Centraal Boekhuis verzorgt de

-- Kredietlimiet per debiteur

debiteurenportefeuille

facturatie, incasso en krediet-

-- Het dagelijks monitoren van de

verzekering voor uitgevers. Door de verwachte ontwikkelingen

Beheersmaatregelen

vervallen posten -- Maandelijkse ouderdomsanalyse

in het boekenvak kan de krediet-

en beoordeling van wijzigingen in

waardigheid van debiteuren

de kredietwaardigheid van

negatief worden beïnvloed. De kredietrisico’s zijn aanzienlijk,

debiteuren -- Getrapte procedure goedkeuring

aangezien de verzekerde omzet

kredietlimiet inclusief (technische)

vanuit de artikelfacturatie groter

functiescheiding en autorisatie-

is dan de dienstenomzet van Centraal Boekhuis zelf. Tevens zijn

tabel -- Centraal Boekhuis Re te Ierland

de kredietrisico’s geconcentreerd

als captive, een eigen herverzeke-

in één bedrijfstak.

ringsmaatschappij die samenwerkt met een professionele kredietverzekeraar -- Calamiteitenverzekering voor grote schades

Ontwikkeling van de

Op korte (liquiditeit) en lange

-- Minimum eis solvabiliteit 30%

vermogenspositie

(solvabiliteit) termijn dient

-- Monitoring liquiditeit aan de

Centraal Boekhuis over voldoende middelen te beschikken om aan haar

hand van prognosemodel -- Ontwikkeling financieel beleid

verplichtingen te kunnen voldoen. Tevens dienen voldoende middelen aanwezig te zijn om te kunnen investeren in bestaande en nieuwe dienstverlening.

25


Financiële risico’s

Toelichting

Beheersmaatregelen

Gevoeligheid voor valuta-

Centraal Boekhuis loopt voor haar

schommelingen

Central Book House activiteiten bij

verkoopprijzen van het artikel-

inkoop een beperkt valutarisico,

aanbod om tijdig veranderingen

doordat inkoop en verkoopmoment

in valutaschommelingen door te

van elkaar afwijken. Dit geldt zowel voor de assortiments- als voor de bestelservice.

-- Dagelijks bewaken van de

rekenen -- Het valutarisico is per saldo beperkt. Centraal Boekhuis heeft daarom besloten geen financiële instrumenten in te zetten

Gevoeligheid voor rente-

Voor Centraal Boekhuis is de ontwik-

schommelingen

keling van de rentestand relevant, omdat deze met name de financieringscondities bepaalt. In 2011 zijn twee rente caps afgesloten.

Compliance risico’s Centraal Boekhuis opereert in een omgeving waar weten regelgeving zeer relevant is. Iedere senior manager is verantwoordelijk voor de weten regelgeving die is verbonden aan zijn

-- Back to back doorzetten van financieringscondities inkomende en uitgaande gelden -- Inzetten risico instrumenten (rente cap)

functionele verantwoordelijkheidsgebied. Zo valt de naleving van financiële en fiscale weten regelgeving bijvoorbeeld onder de verantwoordelijkheid van de Senior Manager Financiën en Controlling.

Compliance risico’s

Toelichting

Beheersmaatregelen

Voldoen aan weten regelgeving

Los van het inherente belang van

op het gebied van arbeidsomstan-

het voldoen aan weten regel

digheden, werktijden, materiaal en

geving, hecht Centraal Boekhuis

-- Veiligheidsbeleid en voorschriften

milieu.

grote waarde aan deze onder

-- Periodieke training

werpen in het kader van haar

-- Veiligheidsinspecties

-- Risico inventarisatie en evaluatie Arbowet

maatschappelijke verantwoordelijkheid en goed werkgeverschap. Voldoen aan fiscale weten

Aangezien Centraal Boekhuis de

regelgeving

facturatie namens uitgevers verzorgt, hecht zij een specifiek belang aan de fiscale regels rondom omzetbelasting.

26

-- Specifieke functionaris aangesteld voor fiscale aangelegenheden -- Gebruikmaken van gerenommeerde belastingadviseurs


Compliance risico’s

Toelichting

Beheersmaatregelen

Verandering van de Wet op de

De Wet op de Vaste boekenprijs

Vaste boekenprijs

wordt momenteel door de regering geëvalueerd. Eventuele wijzigingen van de Wet zijn nog niet duidelijk maar hebben mogelijk effect op

-- Volgen ontwikkelingen door bedrijfsjurist -- Algemeen directeur heeft zitting in Raad van Advies van KVB -- Lobby naar politiek

de verschillende partijen in het boekenvak en de doelstellingen van Centraal Boekhuis.

5.3 – 2011 in vogelvlucht De boekverkoop in Nederland heeft in 2011 voor het tweede jaar op rij lagere verkoopcijfers laten zien. Onderzoeksbureau GfK geeft aan dat de markt in 2011 van Algemene boeken met 4,4% in aantallen en 3,5% in waarde is gedaald ten opzichte van 2010. De boekverkoop in Vlaanderen heeft 2011 dankzij een viertal toptitels op het gebied van koken met een lichte groei afgesloten. De omzet steeg met 0,6%. Centraal Boekhuis heeft zich de laatste jaren ontwikkeld tot logistiek dienstverlener van boeken in Nederland en Vlaanderen, in de categorieën Algemene Boeken, Studieboeken en Wetenschappelijke boeken. Daarnaast heeft Centraal Boekhuis zich toegelegd op de levering van elektronische boeken (e-books) en de daarmee samenhangende administratieve stromen en het ondersteunen van uitgeverijen in het leverbaar houden van titels via Print on Demand (PoD). De spreiding van de afzet heeft ertoe geleid dat de opbrengsten en het resultaat van Centraal Boekhuis minder afhankelijk zijn van de Nederlandse markt van het Algemene Boek. De lichte groei in

Vlaanderen, uitbreiding van de dienstverlening in de markt van wetenschappelijke uitgaven en de succesvolle ontwikkeling van eBoekhuis en Central Book House maken dat Centraal Boekhuis een groei in opbrengsten en nettowinst heeft behaald. In 2011 zijn de verkopen van digitale uitgaven verder gestegen. Uitgeverijen zijn op zoek naar uitgeefmodellen waarin het folioboek en de digitale uitgaven naast elkaar worden ontwikkeld en vermarkt. Daarmee komen traditionele oplagemodellen onder druk te staan. Het werken vanuit de vraag naar het fysieke of digitale product krijgt een steeds prominentere plaats. Centraal Boekhuis ontwikkelt diensten die hierop inspelen. Naast de dienstverlening op het gebied van boeken is Centraal Boekhuis zich aan het oriënteren om logistieke diensten in andere branches aan te bieden. In 2011 zijn de nodige marktonderzoeken afgerond en is begonnen met een verkenning van haar propositie in deze markten.

27


5.3.1 – CB Print on Demand

5.3.3 – Uitgevers

Na de voorbereidingen in 2010 is begin 2011 gestart met Print on Demand (PoD). Via deze dienstverlening kunnen uitgeverijen hun titels voorraadloos leverbaar houden, waarbij de productie van boeken plaatsvindt op basis van de dagelijkse vraag naar deze boeken. In een tijd waarin voor uitgeverijen het oplagebeleid een andere dynamiek krijgt, dan het werken vanuit de voorraad en daarmee de vraag naar boeken in te vullen, zal het werken vanuit de vraag naar het boek, een steeds belangrijkere rol gaan spelen.

Distributie in opdracht Ruim driekwart van de distributie verloopt via Distributie in Opdracht (DIO), waaronder de eerste uitlevering van nieuwe titels. Kenmerkend hierbij is dat artikelen worden gedistribueerd in opdracht van de uitgeverij of retailketen. De commerciële condities worden afgesproken tussen de eigenaar en de afnemer of groep van afnemers. Centraal Boekhuis speelt een facilitaire rol en hanteert bij de uitvoering van logistieke opdrachten de tussen de eigenaar en afnemer overeengekomen condities. De daling van de verkoop van boeken in Nederland heeft zijn effect op de omvang van de DIOopdrachten. Boekverkopers kopen nieuwe titels voorzichtiger in en wachten het succes van een titel af. Het totaal aantal DIO-exemplaren is in 2011 met 700.000 (1,4%) gedaald.

5.3.2 – eBoekhuis E-boekdistributie in de markt voor het algemene boek, met name fictie, is flink gegroeid in 2011. De afzet is meer dan verdubbeld tot een aantal van 760.000 afgerekende downloads. De start van e-boekverkoop via andere zogenaamde eco systems in het najaar van 2011 betekende een flinke groei in de verkoop. Het titelaanbod groeide eveneens fors. Uit de berichtgeving van uitgevers over te verwachten nieuwe titels blijkt dat vrijwel alle nieuwe uitgaven op gebied van fictie direct als e-book beschikbaar komen. Centraal Boekhuis ziet ook een sterke groei in het aantal nieuwe (online) retailers van e-books met een eigen distributieplatform. Wij zullen in 2012 meerdere van deze e-boekverkopers aansluiten. Centraal Boekhuis werkt in de uitbreidingen van e-boekdienstverlening nauw samen met de brancheorganisatie KBb en NUV/GAU. Zij hebben in 2011 hun wensen voor e-boekdistributie gebundeld in het “Digitaal Platform”.

28

Distributie via het Centraal Depot De kernfunctie van het Centraal Depot is tweeledig. In de eerste plaats garandeert het Centraal Depot boekverkopers een centrale en zo breed mogelijke beschikbaarheid van titels voor herbevoorrading en klantbestellingen. In de tweede plaats biedt het de uitgever een fijnmazig afzetkanaal. Anders gezegd: er worden zoveel mogelijk titels van zoveel mogelijk uitgeverijen op voorraad gehouden, die in kleine hoeveelheden snel geleverd kunnen worden. Er gelden daarbij vaste kortingen die zijn overeengekomen tussen brancheorganisaties van uitgeverijen en boekverkopers. Bij de dalende markt van het Algemene boek in Nederland is de kracht van het Centraal Depot toegenomen. Boekverkopers hebben in 2011 het Centraal Depot in toenemende mate gebruikt voor hun aanbod van boeken op internet en herbevoorrading van de winkels. In 2011 is er sprake geweest van een lichte stijging (0,3%) en zijn er 44.000 exemplaren meer gedistribueerd.


5.3.4 – Boekverkopers Vervoer De steeds verder groeiende distributie van Centraal Boekhuis in de Vlaamse markt, en daarmee samenhangend haar eigen vervoer, is in 2011 versterkt met het aantrekken van twee belangrijke spelers in deze markt. Een belangrijke ontwikkeling om te kunnen profiteren van schaalgrootte in de dienstverlening. Het stelt Centraal Boekhuis in staat om voortdurend te investeren in de uitvoering van haar dienstverlening. Dit heeft in 2011 geleid tot de introductie van online mogelijkheden om de zendingen te volgen. Internetverwerking Steeds meer uitgevers en boekverkopers hebben een eigen website en bieden klanten bestelmogelijkheden via internet. Maar ook branchevreemde internetwinkels kunnen ons brede assortiment aanbieden via hun eigen website. Dit is een aanvulling op de reguliere logistieke dienstverlening waarmee Centraal Boekhuis bijdraagt aan het succes van klanten op internet. In 2011 zijn weer een aantal belangrijke retailorganisaties aangesloten op onze dienstverlening. Bovendien is in Vlaanderen de verkoop van boeken via internet flink gegroeid, zowel in omzet als in aantal verkooppunten. In 2011 zijn 483.000 exemplaren meer verwerkt via het internetkanaal (10% stijging ten opzichte van 2010). Central Book House In een tijd waarin de verkoop van Nederlandstalige boeken onder druk staat, is het voor Centraal Boekhuis van belang haar klanten ook diensten aan te bieden die omzetperspectief bieden. Zo heeft Central Book House de boekverkoper ook in 2011 een assortiment buitenlandse boeken aangeboden die past bij de wensen van de boekverkoper. De boekverkoper kan aangeven welke nadruk zij op bepaalde genres wil hebben, hoe breed het aanbod in de winkel dient te zijn

en kan daarnaast putten uit de brede beschikbaarheid van 2 miljoen Engelstalige titels in de bestelservice. De groei in het aantal klanten dat de afgelopen jaren gebruik is gaan maken van de dienstverlening van Central Book House maakt dat zij inmiddels een belangrijke speler in de markt van het Engelse Boek is. Meer dan 500.000 boeken hebben in 2011 de weg gevonden naar boekverkoper en consument.

5.3.5 – Vooruitblik 2012 De terughoudendheid bij consumenten, het uitblijven van economische groei en de opmars van digitalisering blijven de boekenmarkt in 2012 beheersen. De verwachting is dat in 2012 de boekverkoop in Nederland voor het derde jaar op rij omlaag gaat. Voor Centraal Boekhuis betekent dit dat zij actief met onze klanten mee moeten blijven denken over nieuwe vormen van dienstverlening, zodat kansen in de fysieke en digitale markt optimaal benut worden. Voor onze bedrijfsvoering heeft dit als gevolg dat Centraal Boekhuis moet anticiperen op de dalende marktontwikkeling en de bijbehorende risico’s moeten beheersen. Centraal Boekhuis breidt in 2012 de e-boekdienstverlening verder uit, in nauwe samenwerking met de brancheorganisaties van KBb en GAU. Belangrijke verbeteringen zijn er op het gebied van titelinformatie, metadata en mogelijkheden om ook ‘in the cloud’ e-books te kunnen lezen, waarbij het een en hetzelfde e-book op verschillende apparaten is te lezen. De ontwikkeling van eBoekhuis zorgt er ook voor dat meer retailers e-books kunnen aanbieden op hun websites. Ook in PoD-dienstverlening verwacht Centraal Boekhuis een continuering van de groei.

29


Deze dienst biedt bovendien de kans om vanuit de vraag te sturen op optimalisatie in productie en logistiek. Juist op dit terrein wil Centraal Boekhuis de dienstverlening verder verbeteren. De nieuwe “CB Compact voor boekverkopers”dienstverlening richt zich op retailers waar boeken een beperkt deel van het assortiment uitmaken. In samenwerking met de KBb en GAU worden in 2012 twee nieuwe retourverwerkingen aangeboden. Het “Vrij Recht van Retour” waarbij de boekverkoper zonder verdere goedkeuring de retouren terugzendt naar Centraal Boekhuis, waarna deze vernietigd worden in opdracht van de uitgever. Ten tweede het “Vertrouwensretour” waarbij de boekverkoper zelf de boeken vernietigt en de uitgever Centraal Boekhuis de opdracht geeft om de boeken te crediteren aan de boekverkoper.

De verdeling man/vrouw is 71/29%. In 2011 waren er gemiddeld 177 FTE uitzendkrachten werkzaam bij Centraal Boekhuis. Het aantal medewerkers inclusief externe medewerkers is gedaald van 830 FTE naar 796 FTE (-4,1%). Ziekteverzuim Het ziekteverzuim is in 2011 licht gestegen van 4,16% naar 4,34%. Centraal Boekhuis blijft veel aandacht besteden aan activiteiten die verzuim kunnen voorkomen. Zo zijn er ergocoaches aangesteld die medewerkers inwerken, bege leiden en adviseren over de juiste manier van werken. Bovendien kent Centraal Boekhuis specifieke re-integratieplekken voor medewerkers met een fysieke beperking en worden er periodiek veiligheidsrondgangen gehouden.

5.4.2 – Logistiek Vanwege de toegenomen debiteurenrisico’s aan de boekhandelszijde onderzoekt Centraal Boekhuis in 2012 de manier waarop debiteurenrisico’s en de bijbehorende kredietverzekering een plaats behouden in de dienstverlening. Naast de bekende dienstverlening gaat Centraal Boekhuis in 2012 logistieke diensten ook in andere branches aanbieden. Deze beweging is van strategisch belang om de waarde en continuïteit van de onderneming op (middel)lange termijn te waarborgen. De focus ligt op markten en producten die logistiek aansluiten op de boekdistributie.

5.4 – Bedrijfsvoering 5.4.1 – HRM Aantal medewerkers Het aantal vaste medewerkers is gedaald van 626 naar 619 (-1,1 %). Hiervan werkt 75% fulltime.

30

Toplogistiek In het kader van ‘toplogistiek met mensen’ is in 2011 nadrukkelijk gewerkt aan Operational excellence. De efficiency en productiviteit zijn toegenomen door middel van centrale forecasting- en capaciteitsplanning. Op basis van een forecast wordt centraal de capaciteit en inzet van medewerkers gepland. Ook heeft een aantal ‘lean-projecten’ gelopen, een van die projecten heeft de ‘Lean six sigma-prijs’ behaald, dit was voor de internetverwerking van push naar pull. Om de capaciteit en productiviteit te verbeteren is eind 2011 een automatische internetlijn voor ‘de eentjes’ geïmplementeerd. Vervoer Op basis van netwerkanalyses is de efficiency van het vervoersnetwerk verbeterd. Hiervoor is onderzocht hoe volumes zich ontwikkelen door het jaar heen. Daarnaast is op basis van alle afleverdata onderzocht waar de vrachtwagens van Centraal Boekhuis stoppen, op welke momen-


ten van de dag en welke momenten van de week. Deze inzichten hebben uiteindelijk geleid tot een vervoersconcept waarin het mogelijk is om CO2reductie te behalen, via vraaggestuurd vervoer. Verblijftijdenmodel Op basis van gegevens die verkregen zijn uit de boordcomputers, het routeplansysteem en het transportmanagementsysteem is het verblijftijdenmodel ontwikkeld. Met dit model kan op basis van alle beschikbare data berekend worden welke (meer)tijd het afleveren van goederen voor een opdrachtgever kost. Met deze inzichten is het mogelijk om samenval (synergie) in het netwerk vast te stellen en variabele kosten (in uren) toe te rekenen aan opdrachtgevers. Op basis hiervan zijn ook vaste kosten toe te rekenen aan opdrachtgevers. In 2011 is meer inzicht en begrip gekomen in het vervoersnetwerk en de kosten die hier mee samenhangen. Met deze kennis wordt gewerkt aan optimalisatie van vervoersdiensten en het aantrekken van nieuwe klanten.

5.4.3 – ICT Continuïteit, performance en beveiliging van informatiesystemen zijn van belang voor de goede uitvoering van de dienstverlening van Centraal Boekhuis. Hier zijn we in 2011 goed in geslaagd. De primaire ICT-processen zijn aantoonbaar onder controle en compliant met ISAE3402 type 2. In de tweede helft van 2011 is een aanzienlijke kostenreductie gerealiseerd van bijna 10% van het jaarbudget. Informatiebeveiliging Het belangrijkste project is de invoering geweest van Role Based Access Contol (RBAC). Het doel van deze implementatie is om het risico op misbruik van informatie te verkleinen (veiligheid) en het beheer van rechten en gebruikers te vereenvoudi-

gen (beheersing). Behalve alle technische aspecten is met name het onderdeel ‘role mining’, waarbij alle nieuwe rollen worden gedefinieerd en worden afgestemd met de businesseigenaren, essentieel gebleken. Software LifeCycle Management Software LifeCycle Management is een structureel onderhoudsprogramma dat de duurzaamheid van alle bedrijfsapplicaties moet waarborgen over langere tijd. In 2011 zijn hiervoor verbeteringen uitgevoerd in het domein Titel- en artikelbeheer door de integratie van de ISBN-registratie in TitelBank en de verwerking van ONIX berichten. Tevens is alle C++ software geüpgrade en zijn alle online applicaties gemigreerd naar APEX 4.1 op een Oracle 11g database. Technische infrastructuur De technische infrastructuur is verbeterd. Zo is de netwerkstorage volledig vervangen (uitbreiding capaciteit), is de backup-infrastructuur vernieuwd, zijn netwerkswitches vervangen of geüpgrade en is CB Online gemigreerd naar een Linux-platform. Al deze wijzigingen zijn uitgevoerd met minimale overlast voor Centraal Boekhuis en onze klanten. Scrum en Agile Portfolio Management Scrum is verder ingevoerd als de ‘de facto’ methodiek voor de uitvoering van systeemontwikkeling, waarbij er gewerkt wordt in vaste teams. Voor de besturing van de projectenkalender is een nieuwe werkwijze ingevoerd. Dit nieuwe proces van Project Portfolio Management is zodanig ingericht dat het behalen van strategische doelen en toegevoegde waarde beter kan worden bewaakt, de aansluiting tussen de projectuit voering in Scrum teams en de portfoliobesturing optimaal is en de initiatieven voor het verbeteren van de IT-governance worden ondersteund.

31


Projecten In 2011 is een groot aantal projecten uitgevoerd. De omvangrijkste daarvan zijn de nieuwe versie van CB Online Boekhandel, Afsprakenbeheer in CB Online voor de uitgever en de realisatie van een nieuw facturatiesysteem. Het facturatiesysteem wordt ingericht als één centrale billing-engine met centraal beheerde billing-logic (rules), waarbij robuustheid en performance kritisch zijn (per jaar circa 625.000 facturen met 19 miljoen factuur regels). De uitvoering van dit project loopt door in 2012.

• Groei • Winstgevendheid • Professionaliteit • Klantgerichtheid • Verandercapaciteit • Werkzekerheid

Continuïteit

Management Informatie Systeem Centraal Boekhuis (MIS CB) Het MIS CB is in 2011 flink verbeterd en uitgebreid, in lijn met de doelstellingen uit het Meerjaren Ondernemings Plan. Het team Information Services is versterkt en architectuur en tooling zijn ver beterd en gemoderniseerd.

5.4.4 – Duurzaam ondernemen In haar bedrijfsvoering hecht Centraal Boekhuis belang aan het thema duurzaamheid. Een viertal thema’s staan hierbij centraal: continuïteit, betrokkenheid, mens en milieu. Zie het onderstaande diagram:

• Aandacht voor stakeholders • Betrokken bij lokale gemeenschap/overheid • Sponsoring activiteiten • Inzet voor goede doelen • Werkervaringsplaatsen

Betrokkenheid

Mens Milieu • Energieverbruik • Verpakkingsmaterialen • Afvalverwerking • Recycling • Uitstoot wagenpark • Cradle to cradle

32

• Welzijn en gezondheid • Ontwikkeling en opleiding • Diversiteit • Levensfasebeleid


Vanuit het perspectief van duurzaam ondernemen streeft Centraal Boekhuis naar een goede en transparante bedrijfsvoering met aandacht voor de belangen van klanten en aandeelhouders, voor behoeftes in de maatschappij, voor ontwikkeling en welzijn van medewerkers en voor zorg voor het milieu. Op basis hiervan zijn gedurende 2011 meerdere activiteiten ondernomen. In 2011 heeft Centraal Boekhuis een aantal belangrijke culturele activiteiten gesponsord zoals de Boekenweek, Manuscripta en de Gouden Ganzenveer. Middels een bijdrage aan CPNB ondersteunt Centraal Boekhuis daarnaast de ontwikkeling van algemene activiteiten ten behoeve van de boekenbranche. Met ingang van dit jaar is Centraal Boekhuis ook hoofdsponsor geworden van het museum Meermanno, ‘huis van het boek’, in Den Haag. Op regionaal niveau levert Centraal Boekhuis een bijdrage aan lokale activiteiten, zoals aan de organisatie van het tweejaarlijks cultuur evenement Lek Art in en om de stad Culemborg, de organisatie van activiteiten door theater de Fransche School, de ontwikkeling van culturele activiteiten via de stichting Werk aan het Spoel. Naast culturele activiteiten vindt Centraal Boekhuis het belangrijk een bijdrage te leveren aan enkele maatschappelijke doelen, waarbij de jeugd centraal staat. In dit kader steunt Centraal Boekhuis al langere tijd Simon & Odil, een interactieve website en ziekenhuis-extranet voor langdurig of chronisch zieke kinderen. Vanuit een grote groep medewerkers wordt al sinds jaren een bijdrage geleverd aan Plan Nederland, de organisatie die kinderen en projecten in ontwikkelingslanden ondersteunt.

Een mooi initiatief, waarvan Centraal Boekhuis de jaarlijkse bijdrage verdubbelt. Gedurende het jaar zijn weer veel interne opleidingstrajecten opgezet. Verder is veel tijd en aandacht ingeruimd voor stagairs en afstudeerders om bij Centraal Boekhuis een deel van hun opleidingsvereisten te kunnen invullen. Opvallend is hierbij dat Centraal Boekhuis ook eigen instructeurs heeft opgeleid die gecertificeerd zijn om zelf examens voor rijvaardigheid op heftrucks af te nemen. Ten slotte is de arbodienstverlening uitgebreid met modules, die ertoe hebben geleid dat het bedrijf sneller hulp kan verlenen in situaties van psychische stress of nood. Dit jaar is er binnen de logistiek veel aandacht geweest voor het realiseren van besparing op verbruiksmaterialen en het benutten van recyclingmogelijkheden. Dit heeft er mede toe geleid dat Centraal Boekhuis sinds kort het FSC logo mag voeren op de dozen die gebruikt worden voor verzendingen via internet. Groei van de onderneming en winstgevendheid zijn twee elementen die Centraal Boekhuis nastreeft voor de gewenste continuïteit. Daar waar de groeimogelijkheden in de sector van het boek beperkter worden streven wij ernaar om de dienstverlening uit te breiden in andere sectoren om voldoende groeiperspectief te behouden. Professionaliteit en klantgerichtheid zijn belangrijke thema’s in het overtuigen van klanten om diensten uit te besteden aan Centraal Boekhuis. De noodzakelijke verandercapaciteit moet voorhanden zijn om met succes toe te treden in nieuwe markten. Dit alles uiteraard met het oog op behoud van werkgelegenheid en welzijn van medewerkers.

33


5.5 – Financiële gang van zaken Netto resultaat € 4,9 miljoen (2010: € 5,0 miljoen) De netto omzet is gestegen met € 2,7 miljoen (3,2%) tot € 86,2 miljoen (2010: € 83,5 miljoen). Het bruto bedrijfsresultaat, netto omzet minus kostprijs handelsgoederen, is stegen met € 0,9 miljoen. De totale bedrijfslasten zijn gestegen met € 1,6 miljoen (2,2 %) tot € 73,9 miljoen (2010: 72,3 miljoen), waardoor het bedrijfsresultaat ten opzichte van 2010 is gedaald met € 0,7 miljoen (12,6 %) naar € 5,3 miljoen. Het netto resultaat is uitgekomen op € 4,9 miljoen een daling van € 0,1 miljoen (2,0%) ten opzichte van 2010. Netto resultaat € 86,2 miljoen (2010: € 83,5 miljoen) De toename van de omzet in 2011 met € 2,7 miljoen heeft zich ten opzichte van 2010 in alle kernactiviteiten van Centraal Boekhuis voorgedaan, behoudens distributie kantoorvak artikelen. De omzet distributie boeken steeg met € 1,1 miljoen (2,3%), de omzet vervoer steeg met € 0,4 miljoen (1,6%) en de omzet handelsgoederen steeg met € 2,6 miljoen ten opzichte van 2010 (43,2%). Daarentegen daalde de omzet distributie kantoorvakartikelen en overige opbrengsten met € 1,5 miljoen ( 33,8%). De toename van de omzet distributie boeken voor uitgevers en boekverkopers heeft zich in 2011 bij alle diensten voorgedaan. De diensten bestaan enerzijds uit de fysieke logistieke verwerking inclusief levering van e-books en pod boeken en anderzijds uit informatie- en financiële diensten. Gemeten in totaal exemplaren zijn er in 2011 68,6 miljoen boeken verwerkt ten opzichte van 2010 69,9 miljoen boeken, een daling van 1,9% in fysieke verwerking. De daling van 1,3 miljoen boeken wordt veroorzaakt door een autonome daling in de verwerking van de algemene boeken.

34

De totale distributie uit depot steeg door vooral de stijging van levering boeken aan consumenten via webwinkels met ruim 520.000 exemplaren (12%). De retourenverwerking in 2011 is ten opzichte van 2010 gestegen met 2,4%. Het verwerkt aantal van 5,8 miljoen boeken komt neer op een retourpercentage van circa 9%. De voor uitgevers gefactureerde omzet inclusief e-books naar boekverkopers in Nederland en België is gestegen van € 445 miljoen in 2010 naar € 449 miljoen in 2011. De toename van de omzet vervoer deed zich voor bij het contractvervoer (3,5%). De omzet boekenvervoer is op hetzelfde niveau gebleven. Bij zowel het contractvervoer als bij het boekenvervoer zijn de volumes ten opzichte van voorgaand jaar achtergebleven. Bij contractvervoer is dit opgevangen door klantacquisities. De groothandelsactiviteit in het buitenlandstalige boek, Central Book House, heeft in 2011 een omzet behaald van € 8,1 miljoen, een toename van € 2,4 miljoen (42%) ten opzichte van 2010. In totaal zijn er 554.000 exemplaren geleverd waarbij met name de bestelservice een aanzienlijke groei liet zien. De afname van de omzet distributie van kantoorvakartikelen is het gevolg van het vertrek van de grootste klant in het vorig jaar. Bedrijfslasten € 73,9 miljoen (2010: € 72,3 miljoen) De bedrijfslasten zijn in 2011 met € 1,6 miljoen gestegen. Deze toename bestaat uit een daling van de arbeidskosten en een stijging van de overige bedrijfskosten. De daling van de arbeidskosten met € 0,9 miljoen (2,2%) wordt veroorzaakt door minder overwerk, minder inhuur van uitzendkrachten en een geringe toename van de salarislasten als gevolg


van de cao loonontwikkeling. Het totaal van de arbeidskosten van uitzendkrachten daalde met € 1,2 miljoen (12,4%), onder andere als gevolg van efficiënte inzet van medewerkers in vaste dienst. Het totaal van de arbeidskosten van medewerkers in vaste dienst bij Centraal Boekhuis steeg met € 0,3 miljoen (0,9%), waarbij het aantal medewerkers met gemiddeld 7 FTE (1,2%) daalde van 626 FTE over 2010 naar 619 FTE over 2011. De stijging van de overige bedrijfskosten bedraagt per saldo € 2,3 miljoen (11,6%), van € 19,5 miljoen in 2010 naar € 21,8 miljoen in 2011. Investeringen en afschrijvingen Het totaal van de aangegane investeringsverplichtingen bedraagt in 2011 € 6,4 miljoen (2010: € 5,6 miljoen). Van deze € 6,4 miljoen zal een bedrag van € 1,2 miljoen in 2012 betaald worden en verantwoord worden als investeringsuitgaven. De in 2011 verantwoorde investeringsuitgaven bedragen € 5,2 miljoen (2010: € 4,1 miljoen). Deze investeringsuitgaven hebben betrekking op zelfvervaardigde en gekochte software, magazijninstallaties en -inventaris, groot onderhoud. Het totaal van de desinvesteringen bedraagt in 2011 € 6,1 miljoen. De desinvesteringen 2011 hebben betrekking op het buitengebruik stellen van diverse activa zoals software en hardware. De afschrijvingskosten zijn in 2011 ten opzichte van 2010 met per saldo € 0,1 miljoen gedaald. In deze afschrijvingskosten is voor € 0,4 miljoen rekening gehouden met het vervroegd afschrijven van diverse activa met name software en hardware. Rentabiliteit, solvabiliteit en liquiditeit Centraal Boekhuis streeft met het oog op de continuïteit en haar concurrentiepositie financiële doelstellingen na.

Met ingang van 2007 zijn de financiële doelstel lingen opnieuw bepaald door de directie en commissarissen van Centraal Boekhuis. Centraal Boekhuis streeft er naar een jaarlijks geconsolideerd bedrijfsresultaat te behalen waarmee minimaal de totale vermogenskosten van het geïnvesteerde vermogen worden gedekt, ook wel een te realiseren ondernemingswaarde genoemd. De vergelijking met de vermogenskosten heeft tot doel vast te stellen of Centraal Boekhuis absoluut gezien voldoende winstgevend is, gemeten over een planperiode. Om van voldoende winstgevendheid te kunnen spreken zal het bedrijfsresultaat zodanig moeten zijn dat niet alleen de bedrijfskosten worden gedekt, maar dat daarenboven op het geïnvesteerde vermogen een adequate beloning wordt verdiend. Onder adequate beloning verstaat Centraal Boekhuis een beloning die de onderneming in staat stelt de continuïteit veilig te stellen. De hoogte van deze beloningsvoet wordt bepaald door de kostenvoet van het vermogen (WACC) te berekenen. Deze is voor Centraal Boekhuis bepaald op afgerond 10% en in 2010 herijkt. De doelstellingen met ingang van 2007 zijn: Rendement op gemiddeld geïnvesteerd

>= 10%

vermogen (ROAI) Gerealiseerde ondernemingswaarde

>= € 0

planperiode (RI) Solvabiliteit

>= 30%

De investeringsbasis in het begrip ROAI bevat al die activa waarmee Centraal Boekhuis haar resultaat genereert en waarvan de effecten zijn begrepen in het bedrijfsresultaat. Het netto werkkapitaal is inclusief vorderingen en schulden uit hoofde van artikelleveranties via CB Facturatie

35


en eBoekhuis, gegeven het feit dat onder de opbrengsten van Centraal Boekhuis financiële dienstverlening is opgenomen en het risico van dit werkkapitaal bij Centraal Boekhuis ligt. De over 2011 gerealiseerde ROAI is 4,7% (5,4% over 2010). Indien de gesaldeerde rentebaten over 2011 van € 0,8 miljoen (2010: € 0,6 miljoen) ten gevolge van met name financieringsactiviteiten van CB Facturatie meegenomen zouden worden, dan komt de ROAI uit op 5,4% (6,0% over 2010). Solvabiliteit De gemiddelde solvabiliteit is gestegen van 40,7% in 2010 naar 42,2% in 2011. Het gemiddelde balanstotaal is licht gedaald door per saldo minder netto investeringen. Met de Rabobank is afgesproken dat de solvabiliteit minimaal 30% dient te bedragen. Deze ratio wordt bepaald door het geconsolideerde balanstotaal te vermeerderen met de contante waarde van de operationele leaseverplichtingen en verminderd met de geactiveerde immateriële vaste activa. Op basis van deze berekening komt deze solvabiliteit uit op 38,1% en voldoet hiermee ruimschoots aan de eis van de bank. Liquiditeit De kasstroom uit operationele activiteiten bedraagt positief € 21,8 miljoen en is hiermee € 21,5 miljoen hoger dan die over 2010. Een grote invloed op onze operationele kasstroom heeft de mutatie vorderingen op boekverkopers vanuit CB Facturatie en de in de balans van boekjaar 2011 als kortlopende schuld opgenomen dividendverplichting overeenkomstig het besluit van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in december 2011.

36

De positieve operationele kasstroom van € 21,8 miljoen tezamen met de negatieve kasstroom uit investeringsactiviteiten van € 5,8 miljoen in 2011, per saldo € 16 miljoen positief (2010: € 4,9 miljoen negatief) en de aflossingen op de lang lopende leningen en overige financieringen van € 8,2 miljoen vormt samen de mutatie in geld middelen ultimo 2011 van € 7,8 miljoen positief. Hierdoor zijn de beschikbare geldmiddelen toegenomen van € 15,5 miljoen ultimo 2010 naar € 23,3 miljoen ultimo 2011, waarvan er € 5 miljoen niet ter vrije beschikking staat van Centraal Boekhuis in verband met verplichtingen uit hoofde van Centraal Boekhuis Re te Ierland.

5.6 – Woord van dank Centraal Boekhuis dankt klanten, leveranciers en samenwerkende partners voor het vertrouwen. Wij spreken onze waardering uit aan onze medewerkers en de ondernemingsraad voor hun inzet en constructieve bijdrage. Juist de goede samenwerking tussen alle betrokkenen heeft sterk bijgedragen aan het goede resultaat en de successen in 2011.

3 Verslag van de directie

ways of CB

Het boek. Eeuwenlang had iedereen daarbij hetzelfde beeld. Een schrijver, een uitgever, de drukpers…en dan de gedrukte oplage. Maar hét boek bestaat niet meer. Een e-book heeft dezelfde inhoud, maar kent een volledig ander productie- en distri butieproces. Boeken uitgeven zonder voorraad, ook dat is inmiddels mogelijk. Deze productiewijzen vormen samen: 3 ways of CB.

37

Jaarverslag 2012 Centraal Boekhuis Centraal Boekhuis Jaarverslag 2011

The traditional way Voorraad

De schrijver en uitgever zijn het eens over de inhoud. Het boek is af en klaar voor de drukpers. De drukkerij zet het manuscript om in een gedrukte oplage en levert de boeken aan Centraal Boekhuis. De boeken vinden via het distributiekanaal hun weg naar de honderden boekhandels in Nederland en Vlaanderen. En natuurlijk uiteindelijk naar de lezer.

38

3 ways of

CB

Drukkerij

Boeken op voorraad houden kost geld. Dat is geen probleem bij goedlopende titels. Maar wat te doen bij boektitels die een paar keer per jaar worden verkocht? Boekhandels en uitgeverijen willen natuurlijk liever geen ‘nee’ verkopen aan hun klanten. Dit kan er echter toe leiden dat Centraal Boekhuis nog een ruime voorraad heeft van de boektitel, terwijl de verkopen teruglopen. Een kostbare zaak.

39


CB

– Fijndistributie op zijn best

40

3 ways of CB

Centraal Boekhuis heeft – op basis van innovatieve printtechnieken – een oplossing bedacht: voorraadloos uitgeven, ofwel Print on Demand. Niet langer wordt er gehandeld vanuit het aanbod, maar bepaalt de vraag of een boek wordt gedrukt. Als een boekhandel de betreffende

titel aanvraagt, dan kan Centraal Boekhuis in de eigen printstraat een of meerdere exemplaren drukken. Het vers geprinte boek wordt dezelfde dag nog geleverd bij de boekhandel. Wil een uitgever een kleine voorraad van een bepaalde titel? Geen probleem met Print on Demand.

41


The stockless way Voorraadloos

Boeken op voorraad houden kost geld. Dat is geen probleem bij goedlopende titels. Maar wat te doen bij boektitels die een paar keer per jaar worden verkocht?

42

3 ways of CB

Centraal Boekhuis

Boekhandels en uitgeverijen willen natuurlijk liever geen ‘nee’ verkopen aan hun klanten. Dit kan er echter toe leiden dat Centraal Boekhuis nog een ruime voorraad heeft van de boektitel, terwijl de verkopen teruglopen. Een kostbare zaak. Centraal Boekhuis heeft – op basis van innovatieve printtechnieken –

43

Jaarverslag 2012 Centraal Centraal Boekhuis Boekhuis Centraal Boekhuis Jaarverslag Jaarverslag 2011 2011

een oplossing bedacht: voorraadloos uitgeven, ofwel Print on Demand. Niet langer wordt er gehandeld vanuit het aanbod, maar bepaalt de vraag of een boek wordt gedrukt. Als een boekhandel de betreffende titel aanvraagt, dan kan Centraal

– Voorraadloos uitgeven

44

3 ways of CB Profiel Centraal Boekhuis

Boekhuis in de eigen printstraat een of meerdere exemplaren drukken. Het vers geprinte boek wordt dezelfde dag nog geleverd bij de boekhandel. Wil een uitgever een kleine voorraad van een bepaalde titel? Geen probleem met Print on Demand.

45

Jaarverslag 2012 Centraal Centraal Boekhuis Boekhuis Centraal Boekhuis Jaarverslag Jaarverslag 2011 2011

The digital way Voorraadloos

Met een tablet een boek lezen in de trein. Online een e-book kopen op je vakantieadres. Ebooks zijn bezig aan een opmars. Centraal Boekhuis heeft hierop geanticipeerd met een bijzonder pakket aan digitale dienstverle ning: CB Online.

46


Centraal Boekhuis

Het nieuwe distributieproces is eenvoudig samen te vatten. De uitgever biedt het e-book aan bij CB Online, vervolgens bedient Centraal Boekhuis het grootste deel van de e-boekverkopers – inclusief ‘eigen’ distributieplatforms zoals Apple’s iBookstore. De consument koopt en downloadt zijn e-book op de website van een e-boekverkoper.

47

Centraal Centraal Boekhuis Boekhuis Jaarverslag Jaarverslag 2011 2011

Centraal Boekhuis

– Digitale spil in boekenland 48


Via CB Online ontvangt de uitgever de volledige verslaglegging – net zoals hij gewend is bij papieren boeken. De markt voor e-books is volop in ontwikkeling. Dat geldt ook voor CB Online. Een van de volgende stappen is een boek ‘in the cloud’. Op elk apparaat, op elke plek kan de lezer dan zijn aangeschafte e-book lezen. Een nog rijkere leeservaring.

49


50

Jaarrekening

Jaarrekening

51


6.1 – Geconsolideerde balans (voor resultaatverwerking) (bedragen x € 1.000)

Activa

Toelichting

31-12-2011

31-12-2010

Vaste activa Immateriële vaste activa

1

5.206

6.037

Materiële vaste activa

2

39.867

42.093

Financiële vaste activa

3

Totaal vaste activa

150

266

45.223

48.396

322

281

81.095

86.570

Vlottende activa Voorraden

4

Vorderingen

5

Debiteuren Overige vorderingen en overlopende activa Totaal vorderingen

5.492

5.981

86.587

92.551

Effecten

6

4.093

3.428

Liquide middelen

7

23.275

15.525

Totaal vlottende activa

114.277

111.785

Totaal

159.500

160.181

52

Jaarrekening

Passiva Groepsvermogen

Toelichting

31-12-2011

31-12-2010

66.426

68.323

8

Aandeel van de rechtspersoon in het groepsvermogen Aandeel van derden in het groepsvermogen

36

36

68.462

68.359

Latente belastingverplichting

2.486

2.301

Overige voorzieningen

1.306

1.834

Totaal voorzieningen

3.792

4.135

5.575

6.275

Kredietinstellingen

13.226

21.331

Crediteuren

52.486

49.143

Totaal groepsvermogen Voorzieningen

Langlopende schulden

9

10

Langlopende schulden Kortlopende schulden

11

Belastingen en premies sociale 4.453

4.809

Overige schulden en overlopende passiva

13.506

6.129

Totaal kortlopende schulden

83.671

81.412

159.500

160.181

verzekeringen

Totaal

53


54

Jaarrekening

6.2 – Geconsolideerde winst-en verliesrekening (bedragen x € 1.000)

Toelichting

2011

2010

Netto-omzet

14

86.186

83.512

Kosten van handelsgoederen

15

Bruto bedrijfsresultaat

6.965

5.154

79.221

78.358

Bedrijfslasten Kosten uitbesteed werk

16

3.999

3.614

Arbeidskosten

17

39.840

40.752

Afschrijvingen

18

8.242

8.351

Overige bedrijfskosten

19

21.824

19.562

73.905

72.279

5.316

6.079

783

645

6.099

6.724

-1.086

-1.636

Totaal bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Rente

20

Resultaat vóór belastingen Belastingen

21

Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen Geconsolideerd resultaat na belastingen

-144

-117

4.869

4.971

Waarvan aandeel derden

4

Geconsolideerd resultaat toekomend aan de rechtspersoon

4.869

4.967

55


6.3 – Geconsolideerd kasstroomoverzicht (bedragen x € 1.000)

2011

2010

5.316

6.079

8.236

8.316

-343

1.235

Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: Afschrijvingen Mutaties in voorzieningen Mutaties in werkkapitaal: - voorraden - debiteuren - overige vorderingen en overlopende activa

-41

46

5.475

-7.686

388

-2.789

3.097

-2.983

22.128

2.218

- kortlopende schulden exclusief kredietinstellingen inzake CB Facturatie B.V. Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest

2.698

2.164

Betaalde interest

-1.886

-1.813

Betaalde winstbelasting

-1.081

-2.184

Kasstroom uit operationele activiteiten

21.859

385

56

Jaarrekening

2011

2010

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Beleggingen in effecten

-665

-3.428

Investeringen in deelnemingen

-

-173

Verkoop aandelen in deelnemingen

-

15

Investering in immateriële vaste activa

-1.527

-1.552

Investering in materiële vaste activa

-3.657

-2.504

5

2.351

-5.844

-5.291

75

-61

Desinvesteringen (im)materiele vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Kortlopend deel van langlopende vorderingen Storting aandelenkapitaal

-

36

-700

-3.200

Mutaties c.q. verstrekkingen kredietinstellingen inzake CB Facturatie B.V.

-7.605

-3.356

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

-8.230

-6.581

7.785

-11.487

Mutaties c.q. verstrekkingen langlopende schulden

Nettokasstroom Koers- en omrekeningsverschillen op geldmiddelen Toename geldmiddelen Saldo geldmiddelen 1 januari Toename geldmiddelen Saldo geldmiddelen 31 december

-35

109

7.750

-11.378

15.525

26.903

7.750

-11.378

23.275

15.525

57


6.4 – Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling Algemeen Activiteiten Centraal Boekhuis levert diensten aan uitgevers, boekverkopers en derden op het gebied van distributie, facturatie, vervoer en informatievoorziening. Toegepaste standaarden De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opge nomen in Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn, voor zover niet anders is vermeld, gebaseerd op historische kosten. Voor de presentatie van de winst- en verliesrekening wordt de categoriale opstelling als uitgangspunt genomen.

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling Voor de fiscale waardering van de investeringen is gebruik gemaakt van de in 2009 door de overheid geïntroduceerde mogelijkheden ter bestrijding van de kredietcrisis. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor over zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s, de functionele valuta van de onderneming. Alle financiële informatie in euro’s is afgerond op het dichtstbijzijnde duizendtal, tenzij anders vermeld. Gebruik van schattingen Het opstellen van de jaarrekening vereist dat het management schattingen doet en aannames hanteert die van invloed zijn op de gerapporteerde bedragen van activa en passiva en de gerapporteerde bedragen van

58

Jaarrekening

opbrengsten en kosten gedurende de verslagperiode. Hoewel deze schat tingen worden gedaan op basis van de meest zorgvuldige beoordeling door het management van actuele gebeurtenissen en acties, kunnen de daadwerkelijke resultaten afwijken van deze schattingen. Grondslagen voor consolidatie De geconsolideerde jaarrekening omvat de financiële gegevens van de onderneming en haar groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend dan wel waarover de centrale leiding bestaat. Groepsmaatschappijen zijn deel nemingen waarin de onderneming een meerderheidsbelang heeft, of waarin op een andere wijze een beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Nieuw verworven deelnemingen worden in de consolidatie betrokken vanaf het tijdstip waarop beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Afgestoten deelnemingen worden in de consolidatie betrokken tot het tijdstip van beëindiging van deze invloed. In de geconsolideerde jaarrekening zijn onderlinge schulden, vorderingen en transacties geëlimineerd, evenals de binnen de groep gemaakte winsten. De groepsmaatschappijen zijn integraal geconsolideerd. Voor een overzicht van de geconsolideerde groepsmaatschappijen wordt verwezen naar de toelichting op de enkelvoudige balans onder post financiële vaste activa. De financiële gegevens van Centraal Boekhuis B.V. zijn verwerkt in de geconsolideerde jaarrekening en op grond van artikel 2:402 BW wordt in de enkelvoudige jaarrekening slechts het resultaat uit deelnemingen na aftrek van de belastingen als afzonderlijke post vermeld. Grondslagen voor de omrekening van vreemde valuta De bedragen die luiden in vreemde valuta worden omgerekend tegen de valutakoersen per balansdatum. Daaruit resulterende koersverschillen worden in de winst-en verliesrekening verwerkt. Transacties, die luiden in een buitenlandse valuta, worden verwerkt tegen de koers die geldt op transactiedatum.

59


Immateriële vaste activa Ontwikkelingskosten van software Kosten in verband met de ontwikkeling of instandhouding van computer softwareprogramma’s worden verantwoord als kosten wanneer zij worden gemaakt. Kosten die direct worden gemaakt in verband met identificeerbare en unieke softwareproducten waarover Centraal Boekhuis de zeggenschap heeft en die waarschijnlijk gedurende een periode langer dan een jaar economische voordelen zullen opleveren die de kosten te boven gaan, worden verantwoord als immateriële vaste activa. Directe kosten omvatten personeelskosten van het software ontwikkelingsteam exclusief overhead. Uitgaven die de prestaties van computer softwareprogramma’s verbeteren ten opzichte van hun oorspronkelijke specificaties worden aan de oorspronkelijke kostprijs van de software toegevoegd. Computersoftware-ontwikkelingskosten en van derden gekochte computer softwareprogramma’s worden verantwoord als activa en worden lineair afgeschreven over hun gebruiksduur variërend van 3 tot 5 jaar. Voor de software en het nog niet afgeschreven deel van de geactiveerde ontwikkelingskosten wordt een wettelijke reserve gevormd. Goodwill Onder de immateriële vaste activa is opgenomen de in de verwerving van distributieactiviteiten begrepen goodwill. Deze goodwill wordt gedurende de contractsduur lineair ten laste van het resultaat afgeschreven.

Materiële vaste activa Algemeen Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de aanschafprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs verminderd met de geschatte restwaarde volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Op terrein en materiële vaste activa in uitvoering wordt niet afgeschreven. Materiële vaste activa bij eerste verwerking wordt gewaardeerd tegen de kostprijs. Componentenbenadering Voor gebouwen is met ingang van 2006 de componentenbenadering ingevoerd voor groot onderhoud. De aanschafprijs van gebouwen wordt op het moment van eerste verwerking in de balans opgesplitst in twee of meer componenten, ieder met een eigen afschrijvingstermijn gebaseerd op de verwachte economi-

60

Jaarrekening

sche gebruiksduur. Bij groot onderhoud op een van de samenstellende componenten van een gebouw wordt de oorspronkelijke separaat afgeschreven component vervangen. De geschatte economische levensduur is voor: - Gebouwen en onderhoud:

10-35 jaar

- Hardware

3-5 jaar

- Inventaris

5-10 jaar

- Goodwill

5-6 jaar

Financiële vaste activa Deelnemingen De hieronder opgenomen deelnemingen, waarin met betrekking tot het zakelijk en financiële beleid effectief invloed van betekenis wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen de vermogensmutatiemethode op basis van het aandeel van Centraal Boekhuis in de netto vermogenswaarde van de deelneming. De netto vermogenswaarde wordt berekend op basis van de door Centraal Boekhuis gehanteerde waarderingsgrondslagen en is niet lager dan nihil. Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Centraal Boekhuis verantwoordt immateriële, materiële en financiële vaste activa in overeenstemming met in Nederland aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving. Voor deze grondslagen dienen activa met een lange levensduur te worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen per balansdatum. Is er sprake van dergelijke aanwijzingen, dan wordt een analyse uitgevoerd om te beoordelen of de boekwaarde van goodwill en andere vaste activa volledig realiseerbaar is. Afwaardering vindt plaats wanneer de boekwaarde hoger is dan het realiseerbare bedrag. Duurzame waardeverminderingen worden ten laste van het resultaat gebracht.

Voorraden Grond- en hulpstoffen De voorraad grond- en hulpstoffen, onder andere verpakkingsmaterialen, is gewaardeerd tegen inkoopwaarde. De waardering van de voorraden komt tot stand op basis van het fifo-systeem.

61


Handelsgoederen De voorraad handelsgoederen is gewaardeerd tegen inkoopwaarde, onder aftrek van een voorziening voor incourantheid. De voorraad handelsgoederen, boeken en kantoorartikelen, waarvan het economisch eigendom niet bij Centraal Boekhuis ligt, is niet in de balans opgenomen.

Debiteuren De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, welke gelijk kan zijn aan de nominale waarde, onder aftrek van de noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid. Deze voorzieningen worden bepaald op basis v an individuele beoordeling van de vorderingen. Hieronder zijn ook begrepen vorderingen op afnemers in het kader van geleverde handelsgoederen waarvan het incassorisico is overgenomen door CB Facturatie B.V.

Effecten De beleggingen zijn gewaardeerd tegen de reële waarde. Winsten en verliezen ten gevolge van waardeveranderingen worden toegevoegd of onttrokken aan de herwaarderingsreserve. Voor zover de herwaarderingsreserve onvoldoende is, wordt de waardevermindering ten laste van het resultaat gebracht. Deze beleggingen zijn eigendom van Centraal Boekhuis Re Limited. Overige financiële instrumenten hebben betrekking op derivaten en worden gewaardeerd tegen de reële waarde. Gerealiseerde en ongerealiseerde resultaten worden verantwoord in de resultatenrekening.

Latente belastingverplichtingen De voorziening voor latente belastingverplichtingen houdt verband met fiscale waarderingen die afwijken van de in deze jaarrekening vermelde waarderingsgrondslagen en heeft met name betrekking op materiële vaste activa. Het gehanteerde belastingtarief bedraagt per 31 december 2011 25%.

62

Jaarrekening

Overige voorzieningen Een voorziening wordt in de balans opgenomen, wanneer er sprake is van: -- een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting die het gevolg is van een gebeurtenis in het verleden; en -- waarvan een betrouwbare schatting kan worden gemaakt; en -- het waarschijnlijk is dat voor afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen nodig is. De voorziening voorraden houdt verband met risico’s in het kader van voorraadverschillen op de voorraad handelsgoederen waarvan het economisch eigendom niet bij Centraal Boekhuis ligt. De onder claims opgenomen voorziening heeft betrekking op in de toekomst te verwachten uitgaven voortvloeiende uit hoofde van geschillen met werk nemers en uit hoofde van belastingrisico’s. De voorziening deelnemingen betreft de voorziening voor de negatieve nettovermogenswaarde van deelnemingen, alsmede voor mogelijke risico’s vanwege een verstrekte aansprakelijkheidsstelling. De jubileumvoorziening heeft betrekking op uitgestelde beloningen voor medewerkers in het kader van jubileumbetalingen bij 12,5 jaar, 25 jaar en 40 jaar dienstverband. De voorziening is gewaardeerd tegen contante waarde.

Langlopende schulden De opgenomen en rentedragende leningen en schulden worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs.

Pensioenverplichtingen De pensioenverplichtingen worden gewaardeerd volgens de ‘verplichting aan de pensioenuitvoerder benadering’. De aan de pensioenuitvoerder te betalen premie wordt als last in de winst- en verliesrekening verantwoord en eventueel op balansdatum nog te betalen premie wordt als verplichting op de balans opgenomen. Daarnaast dient de onderneming op balansdatum aan de hand van de uitvoeringsovereenkomst te beoordelen in hoeverre er additionele verplichtingen ten opzichte van de pensioenuitvoerder bestaan.

63


Netto omzet Dit betreft aan derden in rekening gebrachte bedragen voor direct geleverde diensten en goederen onder aftrek van kortingen en over opbrengsten geheven belastingen. De opbrengst wordt verantwoord op het moment dat de diensten worden verricht of de goederen zijn geleverd.

Kosten van handelsgoederen Onder de kosten van handelsgoederen zijn geen andere kosten opgenomen.

Bedrijfslasten Onder de arbeidskosten zijn mede inbegrepen de mutaties op de voor zieningen jubileum en deels claims. Onder de overige bedrijfskosten zijn mede inbegrepen de mutaties op de voorzieningen voorraden, debiteuren en deelnemingen. Belastingen De belastinglast wordt berekend op basis van het resultaat vóór belastingen gecorrigeerd voor permanente verschillen. Deze zijn berekend aan de hand van belastingtarieven die zijn vastgesteld op verslagdatum. Centraal Boekhuis B.V. vormt samen met CB Holding Vastgoed B.V. (en haar dochterondernemingen), en eBoekhuis B.V. een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting, waarvan Centraal Boekhuis B.V. aan het hoofd staat en is uit dien hoofde aansprakelijk voor de schulden van de fiscale eenheid.

Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. Kasstromen in vreemde valuta’s worden omgerekend tegen een geschatte gemiddelde koers. Koersverschillen inzake geldmiddelen worden afzonderlijk in het kasstroomoverzicht getoond.

64

Jaarrekening

De verkrijgingsprijs van verworven groepsmaatschappijen wordt opgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten, voor zover betaling in geldmiddelen heeft plaatsgevonden. Hierbij worden geldmiddelen aanwezig in deze groepsmaatschappijen afgetrokken van de verkrijgingsprijs.

6.5 – Toelichting op de geconsolideerde balans

Vaste activa 1 – Immateriële vaste activa Het verloop van de immateriële vaste activa in het verslagjaar is als volgt:

Stand per 31 december 2010

Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde

Software

Goodwill

Activa in uitvoering

Totaal

17.026

1.925

1.227

20.178

-13.014

-1.127

-

-14.141

4.012

798

1.227

6.037

736

-

791

1.527

1.226

-

-1.226

-

Mutaties in de boekwaarde Investeringen Herrubricering Desinvesteringen

-1.660

-

-

-1.660

Afschrijvingen

-2.142

-216

-

-2.358

Afschrijvingen over desinvesteringen Totaal mutaties

1.660

-

-

1.660

-180

-216

-435

-831

Stand per 31 december 2011 Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde

17.328

1.925

792

20.045

-13.496

-1.343

-

-14.839

3.832

582

792

5.206

De desinvesteringen hadden geen resterende boekwaarde (2010: verlies van € 14).

65


2 – Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa in het verslagjaar is als volgt:

Terreinen Gebouwen

Hardware

Inventaris


Totaal

Stand per 31 december 2010 7.777

35.199

9.471

58.924

298

111.669

-

-21.927

-7.507

-40.142

-

-69.576

7.777

13.272

1.964

18.782

298

42.093

Investeringen

-

511

1.043

805

1.298

3.657

Herrubricering

-

3

70

226

-299

-

Desinvesteringen

-

-43

-3.208

-1.231

-

-4.482

Afschrijvingen

-

-970

-858

-4.050

-

-5.878

desinvesteringen

-

43

3.208

1.226

-

4.477

Totaal mutaties

-

-456

255

-3.024

999

-2.226

7.777

35.670

7.376

58.724

1.297

110.844

-

-22.854

-5.157

-42.966

-

-70.977

7.777

12.816

2.219

15.758

1.297

39.867

Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde Mutaties in de boekwaarde

Afschrijvingen over


De desinvesteringen hadden een resterende boekwaarde van € 5. Dit bedrag is in zijn geheel als verlies genomen (2010: € 21) en verwerkt onder de afschrijvingslasten materiële vaste activa. De actuele waarde van de terreinen en gebouwen bedraagt ca. € 46.000 (gebaseerd op de waardebepaling in 2008 door een extern taxateur) en wordt om de vijf jaar vastgesteld.

66

Jaarrekening

3 – Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa in het verslagjaar is als volgt:

Deelnemingen

Overige vorderingen

Totaal

41

225

266

-

-75

-75

-144

-

-144

103

-

103

-

150

150

2011

2010

Voorraad handelsgoederen

148

125

Voorraad verbruiksgoederen

174

156

322

281

Stand per 31 december 2010 Mutatie boekjaar Resultaat deelneming Verwerking waardering deelneming Stand per 31 december 2011

Deelnemingen In deze post is begrepen de 25% deelneming BookSurge.nl B.V. gevestigd te Leidschendam alsmede de 22,5 % deelneming Joint Book Services B.V. gevestigd te Culemborg. De eerste genoemde deelneming voert geen operationele activiteiten meer uit en heeft een netto vermogenswaarde van nihil. Het resultaat van de deelneming Joint Book Services B.V. over het verslagjaar was een verlies van € 144. De waarde van de deelneming op 31-12-2010 was € 41; het restant is verwerkt ten laste van de vordering op Joint Book Services B.V.

Vlottende activa De onder vlottende activa opgenomen vorderingen vervallen binnen een jaar. 4 – Voorraden De specificatie is als volgt:

Rekening is gehouden met risico’s in de voorraden, waarvoor een voorziening is getroffen van € 140 (2010: € 75).

67


5 – Vorderingen Debiteuren De specificatie is als volgt: 2011

2010

Debiteuren uit hoofde van artikelleveranties

63.784

69.099

Debiteuren uit hoofde van dienstverlening

17.311

17.471

81.095

86.570

2011

2010

3.933

3.428

Rekening is gehouden met risico’s in de debiteuren, waarvoor een voorziening is getroffen van € 4.093 (2010: € 677). Met ingang van 1 november 2008 is een gedeelte van de debiteurenportefeuille verzekerd bij een externe kredietverzekeraar welke de debiteurenportefeuille heeft herverzekerd deels bij Centraal Boekhuis Re te Ierland en deels bij een externe herverzekeraar. Onder de overige vorderingen is een bedrag van € 3.335 aan belastingen opgenomen, waarvan € 319 in verband met latente belastingvorderingen als gevolg van tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde volgens de jaarrekening en de fiscale boekwaarde en € 1.895 in verband met een acute VPB vordering. Onder de overige vorderingen is een bedrag van € € 15 opgenomen in verband met een vordering op de deelneming Joint Book Services B.V. 6 – Effecten De specificatie van de effecten is als volgt:

Beleggingen Overige financiële instrumenten

7 – Liquide middelen Van de liquide middelen is een bedrag ad € 5.000 niet ter vrije beschikking van de groep.

68

160

-

4.093

3.428

Jaarrekening

Groepsvermogen 8 – Groepsvermogen Aandeel van de rechtspersoon in het groepsvermogen Voor een toelichting op het aandeel van de rechtspersoon in het groeps vermogen wordt verwezen naar de toelichting op het eigen vermogen in de enkelvoudige jaarrekening. Aandeel van derden in het groepsvermogen Het verloop van het aandeel van derden in het groepsvermogen gedurende het boekjaar is als volgt: Stand per 1 januari 2011

36

Aandeel derden in het resultaat Dividenduitkeringen

-


36

9 –Voorzieningen De voorzieningen hebben een overwegend langlopend karakter. Het verloop van de voorzieningen in het verslagjaar is als volgt: Latente belastingverplichting



Totaal Totaal overige voorvoor- zieningen zieningen

Deel nemingen

Voorraad

Claims

Jubileum

2.301

17

515

1.012

290

185

-

32

196

1

229

414

-

-

-

-575

-

-575

-575

1.834

4.135

Mutaties boekjaar Dotaties Vrijval Onttrekkingen Stand per 31 december 2011

-

-

-48

-134

-

-182

-182

2.486

17

499

499

291

1.306

3.792

69

Centraal Boekhuis Jaarverslag 2011 Jaarrekening

Overige voorzieningen Onder deze post zijn de volgende voorzieningen opgenomen: Deelnemingen Dit betreft de voorziening voor een negatieve netto vermogenswaarde van deelnemingen, alsmede voor mogelijke risico’s vanwege een verstrekte aansprakelijkheidstelling. De voorziening bedraagt € 17 (2010: € 17). Voorraad De voorziening is gevormd voor bijzondere risico’s in het kader van voorraadverschillen en voor schades aan specifieke voorraden. Voor 2011 is de voorziening vastgesteld op een bedrag van € 499 (2010: € 515). Claims De onder dit hoofd opgenomen voorzieningen heeft betrekking op in de toekomst te verwachten uitgaven, voortvloeiende uit hoofde van geschillen met werknemers en relaties en uit hoofde van belastingrisico’s. De voorziening bedraagt € 499 (2010: € 1.012) Jubileum Deze voorziening heeft betrekking op lange termijnvergoedingen voor medewerkers zoals jubileumbetalingen. De voorziening bedraagt € 291 (2010: € 290)

10 – Langlopende schulden De onder deze post opgenomen schulden hebben een resterende looptijd langer dan 1 jaar. De aflossingsverplichtingen voor het komend boekjaar zijn opgenomen onder de kortlopende schulden. Het gedeelte met een looptijd langer dan 5 jaar bedraagt € 1,9 miljoen. Deze post bestaat uit een tweetal hypothecaire leningen welke op 30 december 2009 zijn verstrekt. De eerste hypothecaire lening is groot € 7 miljoen, waarvan het verschuldigde bedrag vanaf 30 juni 2010 in 40 kwartaaltermijnen van ieder € 175.000 wordt afgelost. Rentecondities bestaan uit een 3-maands Euribor rente welke wordt verhoogd met 1,45% punt op jaarbasis. De tweede hypothecaire lening is groot € 3 miljoen, waarvan het verschuldigde bedrag op 5 januari 2013 in één bedrag wordt afgelost. Rentecondities bestaan uit een 3-maands Euribor rente welke wordt verhoogd met 1,45% punt op jaarbasis.

70

Jaarrekening

De ontvangen gelden uit de opbrengst van het in 2010 verkochte pand te Zutphen is gebruikt voor gedeeltelijke aflossing van deze hypothecaire lening. De hypotheek is gevestigd ten behoeve van de Rabohypotheekbank N.V., gevestigd te Amsterdam, en Coöperatieve Rabobank West Betuwe U.A., gevestigd te Tiel. De hypotheek is verleend op de registergoederen staande en gelegen: -- Textielweg 12A, Culemborg -- Erasmusweg 1, Culemborg -- Overlandenweg 4-6, Meppel -- Erasmusweg 5, Culemborg -- Wolga 1, Den Haag -- Erasmusweg 10, Culemborg

11 – Kortlopende schulden De onder deze post opgenomen schulden vervallen binnen een jaar. Kredietinstellingen De onder deze post opgenomen bedragen hebben betrekking op de factoringovereenkomst tussen CB Facturatie B.V. en De Lage Landen Factoring. De factoringlimiet is vastgesteld op maximaal € 60 miljoen. Per kwartaal wordt deze factoringlimiet opnieuw vastgesteld aan de hand van liquiditeitsprognoses. De factoring wordt beschikbaar gesteld door bevoorschotting, waarbij een bevoorschottingspercentage wordt gehanteerd van 70%. Tot zekerheid voor de betaling worden pandrechten gevestigd op alle bestaande rechten en overige vorderingen. De verschuldigde rente is gelijk aan de 1 maands Euribor rente vermeerderd met een opslag van 1,1% en indien van toepassing een liquiditeitstoeslag. De factoringsovereenkomst is ingegaan op 28 december 2009 voor een periode van 3 jaar met stilzwijgende verlenging van telkens 3 maanden. Onder deze post is tevens opgenomen de aflossingsverplichting hypotheek ad € 700 (2010: € 700). Crediteuren De specificatie is als volgt:

Crediteuren uit hoofde van artikelleveranties Handelscrediteuren

2011

2010

49.020

45.905

3.466

3.238

52.486

49.143

71


Onder belastingen en premies sociale verzekeringen is een bedrag van € 63 (2010: € 312) opgenomen in verband met nog te betalen vennootschapsbelasting. Onder de overige schulden en overlopende passiva is een bedrag van € 68 in verband met nog te betalen pensioenverplichtingen. 12 – Niet uit de balans blijkende verplichtingen Aan het einde van het verslagjaar bedragen de totale resterende verplichtingen uit hoofde van de huur van opslagruimte en overslagpunten € 2.804 tegen € 2.539 in 2010. Van deze verplichting heeft € 450 een looptijd langer dan 5 jaar tegen € 662 in 2010. De in het komende jaar vervallende huurtermijnen bedragen € 503 tegen € 464 in 2010. Voor het wagenpark zijn operational leaseverplichtingen aangegaan. De totale resterende leaseverplichtingen bedragen € 6.301 tegen € 8.323 in 2010. Van deze verplichting heeft € 294 een looptijd langer dan 5 jaar tegen € 833 in 2010. De in het komende jaar vervallen leaseverplichtingen bedragen € 1.956 tegen € 2.200 in 2010. Daarnaast zijn er verplichtingen aangegaan voor een bedrag van € 471 (2010: € 1.544) die betrekking hebben op aanschaf van activa en onderhoud gebouwen. En zijn er verplichtingen aangegaan voor een bedrag van € 200 die betrekking hebben op de ontwikkeling en beheer van het Studiecentrum voor Hedendaagse Boekproductie. Garantie De vennootschap heeft schriftelijk verklaard dat de verplichtingen van Joint Book Services B.V. uit hoofde van een leaseovereenkomst in alle gevallen worden nagekomen. De garantie bedraagt maximaal € 268 exclusief bijkomende kosten. Bankgaranties De vennootschap heeft per ultimo 2011 bank-garanties voor een bedrag van € 25 (2010: € 1.025) afgegeven. WAO-differentiatie Als gevolg van het feit dat (ex-)medewerkers in het verleden (gedeeltelijk) in de WAO terecht zijn gekomen, zal de komende jaren een hogere WAO premie betaald dienen te worden. Voor deze extra kosten is geen voorziening opgenomen en deze zullen worden verantwoord in de komende jaren.

72

Jaarrekening

13 – Financiële instrumenten Algemeen De vennootschap maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van uiteenlopende financiële instrumenten die haar blootstellen aan markten/of kredietrisico’s. Het betreft slechts financiële instrumenten die in de balans zijn opgenomen. De vennootschap handelt niet in deze financiële derivaten en heeft procedures en gedragslijnen om de omvang van het kredietrisico bij elke tegenpartij of markt te beperken. Bij het niet-nakomen door een tegenpartij van aan de vennootschap verschuldigde betalingen blijven eventuele daaruit voortvloeiende verliezen beperkt tot de markt waarde van de desbetreffende instrumenten. Kredietrisico Met ingang van 1 november 2008 is het debiteurenrisico deels verzekerd. Renterisico Het renterisico uit hoofde van factoringsovereenkomst tussen CB Facturatie B.V. en De Lage Landen wordt afgedekt door middel van rentecaps. Hiervoor zijn tweetal caps afgesloten voor een bedrag van ieder € 5 miljoen en een looptijd van respectievelijk 3 en 5 jaar op renteniveau van 3%. Marktwaarde De marktwaarde van de in de balans verantwoorde financiële instrumenten, waaronder vorderingen, liquide middelen en kortlopende schulden, benadert de boekwaarde ervan.

6.6 – Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 14 – Netto omzet De vrijwel volledig in Nederland gerealiseerde netto omzet is als volgt te specificeren: Specificatie van de netto omzet: 2011

2010

Distributie boeken

50.533

49.392

Vervoer

25.197

24.797

Distributie kantoorvakartikelen

1.658

2.986

Central Book House/CB Print on Demand

8.595

6.002

Huuropbrengsten en overige Totaal netto-omzet

203

335

86.186

83.512

73


Distributie boeken Distributie boeken omvat Distributie in Opdracht (DIO) en Distributie uit Centraal Depot (DUD), inclusief financiële en informatie dienstverlening. De Distributie in Opdracht activiteiten bestaan uit het in voorraad houden en het distribueren van boeken in opdracht van uitgevers. Met deze uitgevers zijn separate contracten afgesloten. De Distributie uit Centraal Depot activiteiten bestaan uit het ten behoeve van de boekverkopers en de uitgevers ter beschikking stellen van een breed aanbod van titels, waarvan de distributie plaatsvindt op basis van een uniform stelsel van tarieven en voorwaarden. De financiële dienstverlening betreffen de activiteiten die bestaan uit het factureren en incasseren in opdracht van uitgevers aan boekverkopers. Tevens koopt Centraal Boekhuis de artikelvorderingen van de uitgevers zodat het incassorisico op de artikelvorderingen gebaseerd op een acte van cessie grotendeels voor rekening van Centraal Boekhuis komt. De informatie dienstverlening betreffen activiteiten die bestaan uit het ten behoeve van de boekverkopers en uitgevers ontwikkelen, ter beschikking stellen en onderhouden van bestel- en assortimentsinformatiesystemen, alsmede het op verzoek van klanten en brancheorganisaties verstrekken van informatie over het titelbestand, de omzetten naar genres en soortgelijke management informatie. Specificatie van de netto omzet: 2011

2010 41.565

Fysieke distributie boeken

42.291

Financiële dienstverlening

5.186

4.935

Informatie dienstverlening

3.056

2.892

50.533

49.392

2011

2010

Totaal

Vervoer De activiteiten bestaan voornamelijk uit het verzorgen van de groepage en het vervoer van binnen- en buitenlandse boeken, tijdschriften en kantoorvakartikelen tussen de leveranciers, Centraal Boekhuis en de (kantoor-)boekverkopers. Specificatie van de netto omzet:

Aansluitkosten

2.381

2.127

Vervoer boeken binnen- en buitenland

10.994

11.244

Contractvervoer

11.822

11.426

Totaal

25.197

24.797

74

Jaarrekening

Distributie kantoorvakartikelen De activiteiten bestaan voornamelijk uit het verzorgen van logistieke distributie van kantoorvakartikelen en wenskaarten tussen de leveranciers, Centraal Boekhuis en de (kantoor-)boekverkopers. Specificatie van de netto omzet: 2011

2010

1.658

2.986

2011

2010

Central Book House

8.073

5.682

CB Print on Demand

522

320

8.595

6.002

2011

2010

6.518

4.954

Fysieke distributie kantoorvakartikelen

Central Book House/CB Print on Demand De activiteiten bestaan uit de in- en verkoop van buitenlandstalige boeken alsmede het printen van boeken in het kader van CB Print on Demand. Specificatie van de netto omzet:

Totaal

15 – Kosten van handelsgoederen De kostprijs van de omzet is als volgt te specificeren:

Inkoopwaarde boeken Central Book House CB Print on Demand Totaal

447

200

6.965

5.154

Onder deze kosten zijn uitsluitend opgenomen de kosten van handelsgoederen.

75


Bedrijfslasten 16 – Kosten uitbesteed werk De specificatie is als volgt:

Transport binnenland Transport buitenland Totaal

2011

2010

3.616

3.196

383

418

3.999

3.614

2011

2010

17 – Arbeidskosten De specificatie is als volgt:

23.795

23.011

Sociale lasten

Salarissen

3.784

3.554

Pensioenlasten

2.106

2.709

Extern personeel

8.357

9.540

Overige

1.798

1.938

Totaal

39.840

40.752

2011

2010

561

610

Accountmanagement

58

59

ICT

66

56

Overige

111

105

Totaal

796

830

De personeelskosten, uitgezonderd de kosten van extern personeel, hebben voor 2011 betrekking op gemiddeld 619 medewerkers (2010: 626 mede werkers), gemeten in FTE’s. De externe personeelskosten hebben betrekking op 177 FTE’s (2010: 204 FTE’s). De indeling van het totaal aantal medewerkers (FTE’s) over de functionele gebieden is als volgt:

Logistiek

Alle medewerkers zijn werkzaam in Nederland en België. Het aantal medewerkers werkzaam in België is gemeten in FTE’s 64 (2010: 54).

76

Jaarrekening

18 – Afschrijvingen De afschrijvingen zijn als volgt samengesteld: 2011

2010

Afschrijvingen immateriële vaste activa

2.358

1.852

Afschrijvingen materiële vaste activa

5.878

6.464

8.236

8.316

Resultaat verkoop (im)materiële vaste activa

6

35

8.242

8.351

2011

2010

Wagenpark

5.046

4.671

Huisvesting

3.136

3.044

Onderhoud inventaris

1.390

999

Automatisering

1.287

1.866

Verpakkingsmateriaal

2.623

2.672

Diensten door derden

1.472

1.614

874

682

Kantoor

1.334

1.155

Dotatie / vrijval voorzieningen

3.235

596

Overige

1.427

2.263

Totaal

21.824

19.562

Totaal

19 – Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt:

Verzekeringen

Onder overige is een negatief resultaat op koersverschillen opgenomen van € 35 (2010: positief € 109). Directie en commissarissen Op grond van artikel 383 Titel 9 Boek 2 BW is de bezoldiging van de enige statutaire directeur niet opgenomen. De commissarissen ontvingen in 2011 een vergoeding van € 89 (2010: € 82) voor hun werkzaamheden.

77


20 – Rente De specificatie is als volgt: 2011

2010

Rentelasten

-928

-755

Rentebaten

1.711

1.400

783

645

2011

2010

Totaal

In de rentelasten is opgenomen de afwaardering van de rentecaps (€ 194) en een afwaardering van beleggingen bij Centraal Boekhuis Re Limited (€ 78).

21 – Belastingen De onderneming vormt samen met CB Holding Vastgoed B.V. (en haar dochterondernemingen) en eBoekhuis B.V. een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting, waarvan Centraal Boekhuis B.V. aan het hoofd staat en is uit dien hoofde aansprakelijk voor de schulden van de fiscale eenheid. De vennootschapsbelasting is in elk van de vennootschappen binnen de hiervoor genoemde fiscale eenheid opgenomen tegen het tarief van 25%. CB Facturatie B.V., CB Vlaanderen N.V. en Centraal Boekhuis Re Limited zijn zelfstandig belastingplichtig. Bij de berekening van de geconsolideerde vennootschapsbelasting is rekening gehouden met de fiscale faciliteiten die voor de verschillende groepsondernemingen gelden. De geconsolideerd verschuldigde belasting is als volgt te berekenen:

25% (2010: 25,5%) van het belastbaar bedrag Correcties voorgaande jaren Mutatie voorziening voor latente belastingen Totaal

78

1.463

544

-324

-109

-53

1.201

1.086

1.636

Jaarrekening

22 – Honoraria van de accountant De volgende honoraria van accountants zijn ten laste gebracht van de onderneming, en haar dochtermaatschappijen die zij consolideert, een en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a BW. 2011

Deloitte Deloitte Financial BelastingAdvisory adviseurs B.V. Services B.V.

Deloitte Accoun tants B.V.

Totaal Deloitte netwerk

Overig netwerk

Totaal

Onderzoek van de jaarrekening

-

-

145

145

-

145

ISAE 3402 onderzoek

-

-

165

165

-

165

Adviesdiensten op fiscaal terrein

-

21

-

21

90

111

Andere niet controle diensten

34

-

-

34

45

79

Totaal

34

21

310

365

135

500

Deloitte Deloitte Financial BelastingAdvisory adviseurs B.V. Services B.V.

Deloitte Accoun tants B.V.

Totaal Deloitte netwerk

Overig netwerk

Totaal

2010

Onderzoek van de jaarrekening

-

-

117

117

-

117

ISAE 3402 onderzoek

-

-

153

153

-

153

Adviesdiensten op fiscaal terrein

-

6

-

6

122

128

Andere niet controle diensten

-

-

-

-

124

124

Totaal

-

6

270

276

246

522

6.7 – Overzicht van het totaalresultaat Overzicht totaalresultaat van de onderneming

Geconsolideerd resultaat na belastingen

2011

2010

4.869

4.971

4.869

4.967

Aandeel derden Geconsolideerd resultaat toekomend aan de rechtspersoon

4

79


6.8 – Enkelvoudig balans (voor resultaatverwerking) (bedragen x € 1.000) Toelichting

31-12-2011

31-12-2010

Activa Vaste activa Immateriële vaste activa

23

5.206

6.037

Materiële vaste activa

24

15.504

17.653

Financiële vaste activa

25

53.014

52.299

73.724

75.989

322

281

Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Vorderingen Debiteuren

16.135

16.383

Groepsmaatschappijen

3.460

2.719

Overige vorderingen en overlopende activa

3.816

4.646

Totaal vorderingen

23.411

23.748

Liquide middelen

9.916

3.210

33.649

27.239

107.373

103.228

Totaal vlottende activa

Totaal

80


Toelichting

31-12-2011

31-12-2010

Geplaatst en gestort kapitaal

1.225

1.225

Wettelijke reserve

4.624

5.239

Algemene reserve

55.707

56.892

4.869

4.967

66.425

68.323

Latente belastingverplichtingen

2.486

2.301


1.986

2.508

Totaal voorzieningen

4.472

4.809

13.600

14.400

Crediteuren

2.991

2.950

Groepsmaatschappijen

2.705

2.589

Belastingen en sociale verzekeringen

4.415

4.516

Passiva Eigen vermogen

26

Onverdeeld resultaat Totaal eigen vermogen Voorzieningen

Langlopende schulden Langlopende leningen groepsmaatschappijen

27

Kortlopende schulden

28

Overige schulden en overlopende passiva

12.765

5.641

Totaal kortlopende schulden

22.876

15.696

107.373

103.228

Totaal

81


6.9 – Enkelvoudige winst- en verliesrekening (bedragen x € 1.000)

Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen

2011

2010

498

2.466

Overige baten en lasten na belastingen

4.371

2.501

Resultaat toekomend aan de rechtspersoon

4.869

4.967

6.10 – Grondslagen voor de waardering en resultaatbepaling De hierna in dit hoofdstuk vermelde bedragen zijn opgenomen in duizenden euro’s. Algemeen Voor zover posten uit de balans en winst- en verliesrekening niet nader zijn toegelicht, wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans en winst-en verliesrekening. De enkelvoudige jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling De grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gelijk aan die voor de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening. Voor de fiscale waardering van de investeringen is gebruik gemaakt van de in 2009 door de overheid geïntroduceerde mogelijkheden ter bestrijding van de kredietcrisis. Resultaat deelnemingen Het aandeel in het resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen omvat het aandeel van de onderneming in de resultaten van deze deelnemingen. Resultaten op transacties, waarbij overdracht van activa en passiva tussen onderneming en haar deelnemingen en tussen deelnemingen onderling heeft plaats gevonden, zijn niet verwerkt voor zover deze als niet gerealiseerd kunnen worden beschouwd.

82


6.11 – Toelichting op enkelvoudig balans 23 – Immateriële vaste activa Het verloop van de immateriële vaste activa in het verslagjaar is als volgt: Stand per 31 december 2010

Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde

Software

Goodwill


Totaal

17.026

1.925

1.227

20.178

-13.014

-1.127

-

-14.141

4.012

798

1.227

6.037

1.526

Mutaties in de boekwaarde Investeringen

735

-

791

1.226

-

-1.226

-

Desinvesteringen

-1.660

-

-

-1.660

Afschrijvingen

-2.142

-215

-

-2.357

Herrubricering

Afschrijvingen over desinvesteringen Totaal mutaties

1.660

-

-

1.660

-181

-215

-435

-831


17.327

1.925

792

20.044

-13.496

-1.342

-

-14.838

3.831

583

792

5.206

De desinvesteringen hadden geen resterende boekwaarde (2010: verlies € 15).

83


24 – Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa in het verslagjaar is als volgt:

Gebouwen

Hardware

Inventaris


Totaal

Stand per 31 december 2010 249

9.471

45.701

297

55.718

-243

-7.508

-30.314

-

-38.065

6

1.963

15.387

297

17.653

Investeringen

-

1.044

495

579

2.118

Herrubricering

-

70

226

-296

-

-43

-3.208

-1.232

-

-4.483

-4

-858

-3.399

-

-4.261

desinvesteringen

43

3.208

1.226

-

4.477

Totaal mutaties

-4

256

-2.684

283

-2.149

Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde Mutaties in de boekwaarde

Desinvesteringen Afschrijvingen Afschrijvingen over


206

7.377

45.190

580

53.353

-204

-5.158

-32.487

-

-37.849

2

2.219

12.703

580

15.504

De desinvesteringen hadden een resterende boekwaarde van € 6. Dit bedrag is in zijn geheel als verlies genomen (2010: € 5).

84


25 – Financiële vaste activa

Deelnemingen Deelneming in groepsmaat in overige schappijen maatschap pijen


Overige vorderingen

Totaal

52.033

41

225

52.299

Resultaat 2011

642

-144

-

498

Verwerking waardering deelneming

189

103

-

292

-

-

-75

-75

52.864

-

150

53.014

Mutaties boekjaar

Mutatie boekjaar Stand per 31 december 2011

85


Deelnemingen in groepsmaatschappijen De specificatie van de in de consolidatie betrokken groepsmaatschappijen luidt als volgt:

Naam

Statutaire zetel

Geplaatst aandelen kapitaal (in %)

CB Holding Vastgoed B.V. CB Vlaanderen N.V.

Culemborg

100

Antwerpen, België

99

Dublin, Ierland

100

eBoekhuis B.V.

Culemborg

100

CB Facturatie B.V.

Culemborg

33,33

CB Hoofdlocatie Culemborg B.V.

Culemborg

100

CB Overflow 1 B.V.

Culemborg

100

CB Overflow 2 B.V.

Culemborg

100

CB Overflow 3 B.V.

Culemborg

100

CB Overslagpunt Meppel B.V.

Culemborg

100

CB Overslagpunt 's-Gravenhage B.V.

Culemborg

100

Centraal Boekhuis Re Limited

via CB Holding Vastgoed B.V:

BookSurge.nl B.V. Joint Book Services B.V.

Leidschendam

25

Culemborg

22,5

Centraal Boekhuis B.V. bezit één prioriteitsaandeel in CB Facturatie B.V. en behoort hiermee tot de voor consolidatie betrokken groepsmaatschappijen. Deelnemingen met een negatieve nettovermogenswaarde worden op nihil gewaardeerd. Wanneer de vennootschap geheel of ten dele instaat voor de schulden van de desbetreffende deelneming, wordt een voorziening gevormd, primair ten laste van de vorderingen op deze deelneming en voor het overige onder de voorzieningen ter grootte van het resterende aandeel in de door de deelneming geleden verliezen, dan wel voor de verwachte betalingen door de vennootschap ten behoeve van deze deelnemingen.

86


Deelnemingen in overige maatschappijen De groepsmaatschappijen (met uitzondering van BookSurge.nl B.V. en Joint Book Services B.V.) zijn opgenomen in de geconsolideerde balans, winst- en verliesrekening en kasstroomoverzicht. BookSurge.nl B.V. voert geen operationele activiteiten meer uit en kent een netto vermogenswaarde van nihil. Vorderingen op groepsmaatschappijen Onder de overige vorderingen zijn opgenomen vorderingen met een looptijd langer dan een jaar. In de vergelijkende cijfers 2010 heeft een herrubricering plaatsgevonden van € 485 tussen de debiteuren en de vorderingen op groepsmaatschappijen en heeft betrekking op de debiteuren uit hoofde van dienstverlening. Overige vorderingen Onder de overige vorderingen zijn opgenomen vorderingen met een looptijd langer dan een jaar. Onder de overige vorderingen is een bedrag van € 15 opgenomen in verband met een vordering op de deelneming Joint Book Services B.V.

87


26 – Eigen vermogen Het verloop van het eigen vermogen kan als volgt worden weergegeven:

Geplaatst en gestort kapitaal

Wettelijke reserves

Algemene reserves

Stand per 1 januari 2010

1.225

5.411

Bestemming resultaat 2009

-

-

Mutatie wettelijke reserve

-

Resultaat na belastingen 2010 Stand per 31 december 2010

Onver deeld resultaat

Totaal

50.884

5.836

63.356

5.836

-5.836

-

-172

172

-

-

-

-

-

4.967

4.967

1.225

5.239

56.892

4.967

68.323

Dividend resultaat 2010

-

-

-

-4.967

-4.967

Mutatie wettelijke reserve

-

-615

615

-

-

Dividend ten laste van Algemene reserve

-

-

-1.800

-

-1.800

Resultaat na belastingen 2011 Stand per 31 december 2011

-

-

-

4.869

4.869

1.225

4.624

55.707

4.869

66.425

Per 31 december 2008 bestaat het maatschappelijk kapitaal uit 13.000 aandelen met ieder een nominale waarde van € 0,454. Hiervan zijn 2.700 aandelen geplaatst en volgestort. Gedurende 2011 heeft geen mutatie in het aandelenkapitaal plaatsgevonden.

27 – Langlopende schulden De onder deze post opgenomen schulden hebben een resterende looptijd langer dan 1 jaar. Het gedeelte met een looptijd langer dan 5 jaar bedraagt € 10 miljoen. Deze lening wordt afgelost in 20 jaarlijks gelijke termijnen. De rente over de lening is tegen een tarief van op jaarbasis 7%.

28 – Kortlopende schulden De onder deze post opgenomen schulden vervallen binnen 1 jaar.

29 – Niet uit de balans blijkende verplichtingen Aan het einde van het verslagjaar bedragen de totale resterende verplichtingen uit hoofde van de huur van opslagruimte en overslagpunten € 22.663 tegen € 25.682 in 2010. De in het komende jaar vervallende huurtermijnen bedragen € 4.541 tegen € 4.375 in 2010. Voor het wagenpark zijn operational leaseverplichtingen aangegaan. De

88


totale resterende leaseverplichtingen bedragen € 5.339 tegen € 6.978 in 2010. Van deze verplichting heeft € 253 een looptijd langer dan 5 jaar tegen € 635 in 2010. De in het komende jaar vervallen leaseverplichtingen bedragen € 1.679 tegen € 1.846 in 2010. Daarnaast zijn er verplichtingen aangegaan voor een bedrag van € 461 (2010: € 1.100) die betrekking hebben op aanschaf van activa en onderhoud gebouwen. En zijn er verplichtingen aangegaan voor een bedrag van € 200 die betrekking hebben op de ontwikkeling en beheer van het Studiecentrum voor Hedendaagse Boekproductie. Garantie De vennootschap heeft schriftelijk verklaard dat de verplichtingen van Joint Book Services B.V. uit hoofde van een lease-overeenkomst in alle gevallen worden nagekomen. De garantie bedraagt maximaal € 268 exclusief bijkomende kosten. Bankgaranties De vennootschap heeft per ultimo 2011 bankgaranties voor een bedrag van € 25 tegen € 1.025 in 2010 afgegeven. WAO-differentiatie Als gevolg van het feit dat (ex-)medewerkers in het verleden (gedeeltelijk) in de WAO terecht zijn gekomen, zal de komende jaren een hogere WAO premie betaald dienen te worden. Voor deze extra kosten is geen voorziening opgenomen en deze zullen worden verantwoord in de komende jaren.

30 – Belastingen De vennootschap is volgens de standaardvoorwaarden aansprakelijk voor de te betalen vennootschapsbelasting van alle bij de fiscale eenheid betrokken vennootschappen. Culemborg, 9 mei 2012 De Raad van Commissarissen De Directie

89


Overige gegevens

90

Overige gegevens

7.1 – Controleverklaring

Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het verslag van de directie, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijking van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de entiteit gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit

Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Centraal Boekhuis B.V. per 31 december 2011 en van het resultaat over 2011 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Centraal Boekhuis B.V., gevestigd te Culemborg Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2011 van Centraal Boekhuis B.V. te Culemborg gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2011 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2011 met de toelichting, waarin opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

91


Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het verslag van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het verslag van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Utrecht, 9 mei 2012 Deloitte Accountants B.V. was getekend: M. Beelen RA

7.2 – Gebeurtenissen na balansdatum Centraal Boekhuis B.V. heeft in 2012 een vordering op een afnemer gedeeltelijk omgezet in een lening. Deze lening heeft een looptijd van vijf jaar en wordt na afloop van deze periode volledig afgelost. De vorderingen uit hoofde van de leningsovereenkomst zijn achtergesteld bij andere vorderingen.

92

7.3 – Statutaire winstbestem mingsregeling en voorgestelde winstbestemming De hierna in dit hoofdstuk vermelde bedragen zijn opgenomen in duizenden euro’s. De statutaire regeling over de winstbestemming (Artikel 36) luidt als volgt: 1. De winst staat ter beschikking van de algemene vergadering. 2. De algemene vergadering kan de te haren beschikking staande winst geheel of gedeeltelijk aan de reserves toevoegen. 3. Uitkeringen aan Aandeelhouders kunnen slechts plaatsvinden tot ten hoogste het uitkeerbare deel van het eigen vermogen. 4. Uitkering van de winst gebeurt na de vast stelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is. 5. De algemene vergadering kan, met in acht neming van het dienaangaande in lid 3 bepaalde, besluiten tot uitkering van interim- dividend en tot uitkeringen ten laste van een reserve. De algemene vergadering van aandeelhouders heeft op 7 december 2011 besloten de gehele netto winst over het boekjaar 2010 ter grootte van € 4.967 uit te keren aan de aandeelhouders.


7.4 – Vijf jaren Centraal Boekhuis B.V. (geconsolideerd) Boekjaar 2009 is aangepast aan de rubricering 2010 in verband met de fiscale faciliteiten. (bedragen x € 1.000)

Balans gegevens

Vaste activa

2011

2010

2009

2008

2007

45.223

48.396

54.905

51.632

47.799

Vlottende activa

114.277

111.785

108.573

84.647

96.934

Totaal activa

159.500

160.181

163.478

136.279

144.733

66.462

68.359

63.356

57.520

51.710

Voorzieningen

Groepsvermogen

3.792

4.135

2.900

1.094

1.535

Langlopende schulden

5.575

6.275

9.475

-

-

Kortlopende schulden

83.671

81.412

87.747

77.665

91.488

159.500

160.181

163.478

136.279

144.733

42,2

40,7

40,3

38,9

33,5

13.111

13.322

13.788

13.464

12.738

Bruto investeringen

5.184

4.056

11.327

11.524

12.984

Netto kasstroom

7.750

-11.378

24.775

-12.106

6.071

Totaal passiva Gemiddelde solvabiliteit Cashflow

93


2011

2010

2009

2008

2007

Netto omzet Distributie boeken

50.533

49.392

47.379

44.587

41.060

Vervoer

25.197

24.797

21.536

22.268

21.618

1.658

2.986

3.659

3.449

3.159

8.595

6.002

4.149

3.423

3.353

203

335

148

148

177

86.186

83.512

76.871

73.875

69.367

6.965

5.154

3.500

3.026

2.566

Distributie kantoorvakartikelen Central Book House/ CB Print on Demand Huuropbrengsten en overige

Kosten van handelsgoederen Central Book House/ CB Print on Demand Bedrijfslasten Kosten uitbesteed werk Arbeidskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten

Bedrijfsresultaat Rente Resultaat vóór belastingen Belastingen Resultaat deelneming Aandeel derden Geconsolideerd resultaat toekomend aan de rechtspersoon

94

3.999

3.614

2.552

3.043

2.774

39.840

40.752

38.993

37.312

35.080

8.242

8.351

7.952

7.654

7.428

21.824

19.562

16.408

16.175

14.757

73.905

72.279

65.905

64.184

60.039

5.316

6.079

7.466

6.665

6.762

783

645

773

960

357

6.099

6.724

8.239

7.625

7.119

-1.086

-1.636

-2.403

-1.815

-1.809

-144

-117

-

-

-

-

-4

-

-

-

4.869

4.967

5.836

5.810

5.310


2011

2010

2009

2008

2007

… in % van vorig jaar

87

81

112

99

104

… in % van opbrengsten

6,2

7,3

9,7

9,0

9,7

… in % van vorig jaar

98

85

100

109

112

… in % van opbrengsten

7,2

7,5

9,7

10,6

11,5

Gemiddeld aantal pers.leden (*)

796

830

790

782

769

108,3

100,6

97,3

94,5

92,2

46,2

48,8

50,7

50,5

50,6

Kengetallen Bedrijfsresultaat

Geconsolideerd resultaat toekomend aan de rechtspersoon

Netto omzet per FTE Arbeidskosten als % van de netto omzet

(*) Aantal gemeten in Full Time Equivalents

95


Verslag Stichting tot Beheer Aandelen van Centraal Boekhuis B.V.

96

Verslag Stichting tot Beheer Aandelen van Centraal Boekhuis B.V.

Gedurende het verslagjaar eigendomsstructuren van de vennootschap, dit 2011 hebben wij overeenkomstig mede in het licht van de veranderende markt omstandigheden. Tevens is stilgestaan bij de het bepaalde in artikel 3 van herstructurering van het beheer van de certifi de Statuten van de Stichting caten die door de Stichting Beheer Aandelen tot Beheer van de aandelen Centraal Boekhuis is belegd bij de Coöperatie van Centraal Boekhuis B.V. de Boekenvak U.A.. administratie gevoerd van 2.700 gewone aandelen in 8.2 – Resultaatbestemming 2010 Centraal Boekhuis B.V., elk Het stichtingsbestuur heeft zich in de Jaarver groot vierhonderd drieënvijftig gadering op 7 december 2011 akkoord verklaard euro en 79 eurocent, waar met het preadvies van directie en Raad van Commissarissen het volledige resultaat (4.967.000 tegenover certificaten aan euro) over 2010 ter beschikking te stellen voor toonder voor een gelijk nomi dividenduitkering aan de aandeelhouders. Tevens naal bedrag zijn uitgegeven. 8.1 – Verslag van de vergadering Het Stichtingsbestuur is in 2011 meerdere keren bijeengekomen. Het bestuur heeft zich onder meer bezig gehouden met de goedkeuring van de jaarrekening 2010 van Centraal Boekhuis. Daarnaast is door een afvaardiging van zowel de Stichting als de Raad van Commissarissen samen met de directie gesproken over de rendementsontwikkeling van Centraal Boekhuis en de wijze waarop de Stichting graag het dividendbeleid van de onderneming ziet worden vormgegeven. Ook is aandacht geschonken aan mogelijk toekomstige

is ingestemd met een dividenduitkering groot 1.800.000 euro ten laste van de algemene reserves van de onderneming.

8.3 – Samenstelling Stichtingsbestuur K. Clement (voorzitter) NUV D. Anbeek (vicevoorzitter) KBb W. de Bruin NUV Mw. C.A.M. Damwijk KBb A.M.W. Holl NUV A. Kattenberg KBb A.D. van Kempen NUV F.S. Paagman KBb

97


98

Centraal Boekhuis Jaarverslag 2011 Jaarverslag

Recommend Documents