VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS Van:
C.P.G. Kraan
Tel nr: 06 8333 8538
Datum: 17 november 2014
Team: OW&Z
Tekenstukken: Nee
Bijlagen:
Afschrift aan:
Nummer: 14A.00885
2
E. van Eijk, J. van Velzen, N. de Ridder, L. Kroes
N.a.v. (evt. briefnrs.): Onderwerp: Financiële ondersteuning chronisch zieken en
gehandicapten per 1 januari 2015
Advies: 1. Chronisch zieken en gehandicapten die toetreden tot de gemeentelijke collectieve ziektekostenverzekering ontvangen conform het besluit van het Dagelijks Bestuur van Ferm Werk van 7 november 2014 een bijdrage in de premie. Ferm Werk voert deze maatregel uit. 2. De inhoudelijke beoordeling of iemand chronisch ziek of gehandicapt is voert WoerdenWijzer.nl uit. 3. Akkoord te gaan met de in bijlage opgenomen tijdelijke regeling, zodat inwoners nog voor 1 januari 2015 van ziektekostenverzekering kunnen veranderen. De regeling is geldig vanaf de datum van publicatie tot 1 april 2015 Overwegingen hierbij: 4. Het vrij te besteden budget dat Woerden van het Rijk ontvangt vanwege de afschaffing van de landelijke regelingen CER/Wtcg en het budget dat vrij komt door het verdwijnen van de categoriaal bijzondere bijstand te gebruiken voor de financiële ondersteuning chronisch zieken en gehandicapten. 5. Chronisch zieken of gehandicapten met een laag inkomen en laag vermogen per 1 januari 2015 financieel te ondersteunen. Dit houdt in: een inkomen tot 130% van de geldende bijstandsnorm en een vermogen tot de grenzen die de Wet werk en bijstand hanteert. 6. Dit geld budgetneutraal in te zetten. 7. Dit geld via een gerichte maatregel in te zetten via de Wet maatschappelijke ondersteuning.
Begrotingsconsequenties B . e n W. d . d . :
NEE
02-12-2014 (aangehouden)
Portefeuillehouder:
wethouder Koster
1
Inl ei din g: Zeven regelingen die chronisch zieken en gehandicapten financieel ondersteunen in de meerkosten die zij maken als gevolg van hun ziekte of handicap zijn in 2014 of worden in 2015 afgeschaft of versoberd. De inkomenseffecten zijn groot. Het Rijk draagt de financiële ondersteuning van chronisch zieken en gehandicapten per 1 januari 2015 als taak over aan de gemeenten. Echter, gemeenten krijgen slechts 40% van het budget dat beschikbaar was voor de uitvoering van twee van de genoemde zeven regelingen: de regeling Compensatie Eigen Risico en de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten. Daarnaast valt er gemeentelijk budget vrij door het wegvallen van de categoriaal bijzondere bijstand voor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen. Zelfs met dit totaalbudget is het onmogelijk om de gehele doelgroep volledig te compenseren. Omdat het college eerder besloten heeft dat alle decentralisaties budgetneutraal uitgevoerd moeten worden, is onderzocht hoe dit geld zo doeltreffend mogelijk ingezet kan worden. Dit is via een bijdrage in de premie van de gemeentelijke collectieve ziektekostenverzekering.
De b ev oeg dh eid v an het co ll eg e ko mt v o o rt uit d e v ol ge nd e w e t - e n/of re ge lg ev ing: He t c o l le g e is b e v oe g d om re ge ls vas t te s t e ll e n ter u it v oer i n g v a n d e W m o- ver or de n i ng .
Beo ogd ef fe ct: De doelgroep chronisch zieken en gehandicapten voor een deel financieel te compenseren voor de afschaffing of versobering van zeven inkomensondersteunende regelingen voor chronisch zieken en gehandicapten.
Ar g um ent en: 1. Chronisch zieken en gehandicapten die toetreden tot de gemeentelijke collectieve ziektekostenverzekering voor minima ontvangen een bijdrage in de premie. Op 8 november heeft het Dagelijks Bestuur van Ferm Werk een besluit genomen over uitbreiding van de doelgroep voor de collectieve ziektekostenverzekering voor minima (czm) en de premiebijdragen. Dit besluit houdt in dat inwoners met een inkomen tot 130% van de geldende bijstandsnorm kunnen toetreden tot deze verzekering en dat chronisch zieke en gehandicapte inwoners een tegemoetkoming in de premie ontvangen. Het college van Woerden moet besluiten van het DB Ferm Werk bekrachtigen. De collectieve ziektekostenverzekering minima biedt een prima dekking van ziektekosten. Ook voor de doelgroep chronisch zieken en gehandicapten. Daarnaast biedt de verzekering een maximaal te vergoeden bedrag eigen bijdrage Wmo en de mogelijkheid om het wettelijk verplicht eigen risico te herverzekeren met een premievoordeel van € 75. Het financieel voordeel voor een chronisch zieke of gehandicapte inwoner kan oplopen tot meer dan € 1.000, terwijl de maatregel de gemeente € 180 per jaar kost voor elke chronisch zieke of gehandicapte inwoner die zich bij deze verzekering aansluit. Het voorstel van Ferm Werk is het resultaat van ambtelijk overleg tussen alle deelnemende gemeenten aan de GR Ferm Werk en Ferm Werk zelf. Het college moet dit besluit formeel nog bekrachtigen. 2. WoerdenWijzer.nl beoordeelt of een inwoner chronisch ziek of gehandicapt is Het Rijk hevelt deze taak over vanuit de overtuiging dat gemeenten beter zicht hebben op de individuele situatie van inwoners en daardoor beter in staat zijn om gericht maatwerk te bieden. De CER en Wtcg bleken tamelijk ongericht te zijn: veel burgers ontvingen op basis van administratieve regels een vergoeding terwijl zij niet chronisch ziek of gehandicapt waren. Gericht maatwerk via WoerdenWijzer.nl – een op de persoon gerichte beoordeling - moet deze ongerichtheid er uit halen. Hoewel er bij deze tijdelijke regeling sprake is van een administratieve toets, is het voor de inwoners wenselijk en consequent als zij in 2014 dezelfde route moeten volgen als in 2015. 3. De tijdelijke regeling is geldig tot 1 april 2015 De inkomenseffecten worden per 1 januari 2015 voelbaar voor de doelgroep, maar de inwoner kan slechts één keer per jaar en wel per 1 januari veranderen van ziektekostenverzekeraar. Er is echter te weinig capaciteit om de inwoner met de maatwerkgerichte benadering te beoordelen waar het Rijk om vraagt. Deze tijdelijke beleidsregels maken het mogelijk dat de inwoners snel beoordeeld kunnen worden. Zij kunnen dan al vanaf 1 januari 2015 van deze maatregel gebruik maken. In 2015 beoordeelt WoerdenWijzer.nl deze inwoners op basis van de maatwerkgerichte benadering opnieuw voor de premiebijdrage van 2016 en later. 2
4. Beschikbaar stellen budget CER/Wtcg en budget categoriaal bijzondere bijstand “Inwoners eerst”. Dat is één van de uitgangspunten van het collegeprogramma. Chronisch zieken en gehandicapten gaan er met ingang van 1 januari 2015 financieel op achteruit door de afschaffing of versobering van diverse landelijke regelingen voor chronisch zieken en gehandicapten. Hoeveel dit precies is, hangt af van hun zorggebruik en inkomen, maar voor sommige inwoners zijn de effecten groot. Het is daarom sociaal onaanvaardbaar om het budget niet in te zetten voor de beoogde doelgroep. Als dit niet gebeurt, bestaat een grote kans dat inwoners zorg mijdend gedrag gaan vertonen, de sociale eenzaamheid onder deze inwoners toeneemt of dat inwoners in financiële problemen geraken. Via een andere weg zullen deze inwoners dan hun weg naar de gemeente vinden voor hulp. Bijvoorbeeld voor schuldhulpverlening. Bovendien verwacht het Rijk dat het budget voor de beoogde doelgroep wordt ingezet. In de bijlage van het sociaal beleidsplan, namelijk de Wmo-verordening 2015, is benoemd dat het college een nadere regeling vaststelt om deze doelgroep te ondersteunen. 5. Financiële ondersteuning voor inwoners met een laag inkomen en laag vermogen Met ingang van 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de financiële ondersteuning van chronisch zieken en gehandicapten. Uit onderzoek van het NIBUD blijkt dat inwoners met een laag inkomen; dit is tot 130% van de geldende bijstandsnorm, financieel het hardst getroffen worden door de afschaffingen en versobering van de diverse regelingen. Inwoners met een hoge zorgvraag en minimuminkomen (= tot 110% van de geldende bijstandsnorm) gaan er gemiddeld 12% in netto inkomen op achteruit. Overige inwoners met een hoge zorgvraag en laag inkomen (tussen 110% en 130% van de geldende bijstandsnorm) gaan er gemiddeld 8% netto in inkomen op achteruit. Patiëntenorganisaties vrezen dat met name de inwoners met een inkomen tussen de 110% en 130% in de financiële problemen zullen komen als zij al hun meerkosten zelf moeten gaan dragen. Deze inwoners hebben namelijk geen recht op de voorzieningen waar inwoners met een inkomen tot 110% op grond van het minima(armoede)beleid wel recht op hebben. Daarom kiest Woerden er voor om de doelgroep uit te breiden naar 130%. Uit onderzoek is gebleken dat de gemeentelijke collectieve ziektekostenverzekering het meest doeltreffende instrument is om de doelgroep te compenseren. De toegang tot de gemeentelijke collectieve ziektekostenverzekering is beperkt tot inwoners met een laag inkomen (maximaal 130% van de geldende bijstandsnorm). Dit instrument is dus toegankelijk voor de gehele beoogde doelgroep. Het maximum van 130% van de collectieve ziektekostenverzekering heeft een juridische grondslag (Commissie Don, juni 2012, Evaluatie risicovereffening Zorgverzekeringswet). Boven deze grens is er sprake van een middeninkomen. 6. Budgetneutraal Omdat alle decentralisaties budgetneutraal uitgevoerd moeten worden, is onderzocht hoe het geld op de meest doeltreffende manier ingezet kan worden; minimale uitgaven, zo groot mogelijke doelgroep en maximaal voordeel voor de inwoner. Dit voorstel voldoet aan al deze voorwaarden. 7. Gerichte maatregel via de Wmo In de Wmo-verordening zoals die door de gemeenteraad van Woerden is vastgesteld op 6 november 2014 is hiervoor het volgende artikel opgenomen: “Artikel 22. Tegemoetkoming meerkosten personen met een beperking of chronische problemen Het college bepaalt bij nadere regeling, en in overeenstemming met het beleidsplan, bedoeld in artikel 2.1.2 van de wet, aan welke personen met een beperking of chronische psychische of psychosociale problemen, die daarmee verband houdende aannemelijke meerkosten hebben, een tegemoetkoming kan worden verstrekt ter ondersteuning van de zelfredzaamheid en de participatie.” Dit collegevoorstel stelt voor om tot 1 april 2015 een tijdelijke “nadere regeling” in te stellen voor de premiebijdrage in 2015. De definitieve regeling voor de premiebijdrage van 2016 en verder wordt opgenomen in de beleidsregels Wmo 2015.
3
Kan tte k eni ng: 3. Tijdelijke regeling De tijdelijke regeling bij dit voorstel is gebaseerd op de “oude” administratieve regels die de CER en Wtcg hanteerden. Hierdoor bestaat de kans dat er meer inwoners in aanmerking voor de regeling komen, dan wanneer de maatwerkgerichte benadering toegepast zou worden. Daarom zijn er aanvullende beheersmaatregelen getroffen om de omvang van de doelgroep te beperken. Ondanks dat is er sprake van een financieel risico. Ad 5: Omvang van de doelgroep is beperkt Half november is bekend geworden dat ziektekostenverzekeraars de verzekerden met een persoonsgebonden budget (PGB) voor verpleging gaan korten. Deze maatregel was bij het berekenen van de inkomenseffecten door het NIBUD nog niet bekend. De negatieve inkomenseffecten blijven zich opstapelen. Het is denkbaar dat bepaalde inwoners, ook met een middeninkomen of hoger, er meer op achteruitgaan dan eerst werd verwacht. Daarnaast is de voorgestelde maatregel niet erg interessant voor ouders/verzorgers met gehandicapte kinderen. Deze laatste hebben vaak andere meerkosten dan medische. Ziektekosten van meeverzekerde kinderen tot 18 jaar vallen namelijk niet onder het wettelijk verplicht eigen risico van de zorgverzekeraar. Tot slot zullen er ook inwoners met een laag inkomen en vermogen zijn, die niet kunnen of durven te wisselen van ziektekostenverzekering. Zodra de omvang van de in dit voorstel beoogde doelgroep bekend is (dat is op 1 april 2015) , kan berekend worden of er nog budget beschikbaar is voor deze doelgroepen. Indien het college dit wenst kan dan onderzocht worden welke inwoners zwaar getroffen zijn en wat voor deze inwoners mogelijk is gegeven het budget. Ad 6: Het geld budgetneutraal inzetten. De maatregel is toegankelijk voor chronisch zieken en gehandicapten inwoners met een laag inkomen en laag vermogen. Er zitten dus grenzen aan hoeveel inwoners hiervan gebruik kunnen maken. Tegelijkertijd is niet mogelijk om vooraf precies te berekenen hoeveel inwoners dit in Woerden zijn. Via diverse invalshoeken zijn schattingen gemaakt van de omvang van de beoogde doelgroep:
6.500 van de inwoners van Woerden
Ontving CER
3.547 van de inwoners van Woerden
Ontving CER en heeft interesse in de regeling van de gemeente, de hoogte van het inkomen en vermogen is niet bekend.
3.050 van de inwoners van Woerden
Ontving Wtcg met een inkomen tot maximaal modaal
2.294 van de inwoners van Woerden
Ontving Wtcg met een inkomen tot 130% van bijstandsnorm, vermogen is niet bekend
1.940 van de inwoners van Woerden
is volgens de Raad Chronisch Zieken en Gehandicapten daadwerkelijk chronisch ziek of gehandicapt (5% van de Woerdense bevolking van 18 jaar en ouder) en levert een maatwerkgerichte dit aantal inwoners op.
1.107 van de inwoners van Woerden
Ontving minimaal de Wtcg-vergoeding van € 290 met een inkomen tot maximaal 130% van de bijstandsnorm, vermogen is niet bekend
915 van de inwoners van Woerden
Hadden in 2014 huishoudelijke hulp of een PGB op basis van de Wmo
714 van de inwoners van Woerden
Komt volgens schattingen van Ferm Werk in aanmerking voor deze regeling; de doelgroep wordt beperkt vanwege het toevoegen van een vermogenstoets.
Een onbekend aantal inwoners van Woerden
Is wel chronisch ziek of gehandicapt, maar ontving geen CER of Wtcg
Er is budget voor 3.050 inwoners inclusief uitvoeringskosten. De voorgestelde inkomens- en vermogensgrens beperkt de doelgroep aanzienlijk. Het blijft echter onzeker hoeveel inwoners daadwerkelijk een beroep op de tijdelijke regeling gaan doen. Dit brengt een financieel risico met zich mee. Zie ook de risicoparagraaf onder “financiën”. 4
Fin an ci ën: Woerden ontvangt van het Rijk voor de financiering van deze maatregel: in 2015: € 519.500, in 2016: € 639.700 en vanaf 2017 € 644.600 per jaar structureel. Door de afschaffing van de categoriaal bijzondere bijstand valt er een bedrag van € 85.521 (cijfers begroting 2015) vrij. In 2015 is er dus in totaal een budget van € 605.021 beschikbaar voor deze financiële compensatie. Dit is voldoende voor 3.050 inwoners. Risicoparagraaf: Het risico is dat er zich meer inwoners melden voor deze regeling, dan dat er budget beschikbaar is. Er zijn daarom vier beheersmaatregelen getroffen die de omvang van de doelgroep beperken: 1. Inwoners die CER ontvingen, moeten ook kunnen aantonen dat zij de afgelopen twee jaar hun wettelijk eigen risico daadwerkelijk hebben opgebruikt. Dit geldt namelijk niet voor alle inwoners die CER ontvingen. 2. Inwoners die Wtcg ontvingen, ontvingen minimaal de Wtcg-vergoeding van € 290. Dit beperkt de geschatte doelgroep tot 1.107 inwoners. 3. Er is een inkomensgrens vastgesteld; een inwoner mag maximaal een inkomen hebben van 130% van de geldende bijstandsnorm. 4. Er is een vermogensgrens vastgesteld; een inwoner mag niet meer vermogen hebben dan de maxima die gelden binnen de Wet werk en bijstand. Ferm Werk verwacht dat hierdoor de doelgroep beperkt wordt tot 714 inwoners. Volgens de Raad Chronisch Zieken en Gehandicapten is 5% van de bevolking daadwerkelijk chronisch ziek of gehandicapt. Voor Woerden betekent deze schatting een van 1.940 inwoners boven de 18 jaar. Hoeveel inwoners daadwerkelijk gebruik gaan maken van de maatregel blijft echter niet exact te voorspellen. De uitvoeringskosten vormen geen financieel risico: 1. De uitvoering door WoerdenWijzer.nl valt binnen de reguliere uitvoeringskosten van dit team. 2. De uitvoeringskosten voor de collectieve ziektekostenverzekering van Ferm Werk worden betaald uit de bevoorschotting aan Ferm Werk voor de uitvoeringskosten van de Wet werk en bijstand. Er is 10% van het beschikbaar budget gereserveerd voor een stijging van deze kosten als de doelgroep toeneemt. Die 10% is een gebruikelijk gehanteerd percentage. Tot slot gaat het hier om een incidenteel risico voor 2015: Ten eerste omdat verwacht wordt dat met ingang van 2016 een aantal inwoners niet meer voor de regeling in aanmerking komt. In 2015 gaat immers maatwerk toegepast worden. Ten tweede omdat het beschikbare budget in 2016 met € 120.200 stijgt. Voorgesteld wordt om dit incidentele risico in 2015 te dekken uit de Wmo-reserve. Als overschrijding van het budget plaatsvindt, moet de raad hierover worden geïnformeerd via de bestuursrapportage.
Uitv o er ing : WoerdenWijzer.nl beoordeelt of een inwoner chronisch ziek of gehandicapt is. Ferm Werk voert vervolgens de inkomens- en vermogenstoets en de overige werkzaamheden uit die hieruit voortvloeien uit.
Com mun ic at ie / Web s ite: De gemeente Woerden stuurt de inwoners die het CAK toestemming hebben gegeven om hun gegevens door te geven aan de gemeente in december 2014 nog een brief die de regeling en de toegang hiertoe toelichten. Ferm Werk verzorgt via haar website en overige publicaties de communicatie over de inhoud van de ziektekostenpakketten, premiebedragen en de afhandeling die Ferm Werk verzorgt.
O nde rn em ing s r aad : n. v. t.
5
S am enh ang m et e e rd er e b es lui tv or min g: Raadsbesluit: op 10 november 2014 heeft de raad de Wmo-verordening 2015 vastgesteld (documenten 14R. 00398 en 14i.03791). Op 8 november heeft het Dagelijks Bestuur van Ferm Werk het besluit: collectieve ziektekostenverzekering 2015 genomen (14i.05192).
Bij l ag en: 1. B es l u it D a g el ij k s Bes t uur F erm W erk (14 i .0 5 19 2) 2. B el e i ds re g e ls g el d en d t ot 1 j a n uar i 20 1 5 ( 14 i. 0 52 4 7)
6
Voorstel aan en besluit van het dagelijks bestuur Vergadering 7 november 2014 Agendapunt 12 Onderwerp Datum Auteur
Collectieve zorgverzekering voor minima 2015 30 oktober 2014 Elly Vos
Besluit Het dagelijks bestuur van Ferm Werk
besluit 1.
Een collectieve zorgverzekering aan te bieden aan huishoudens met een laag inkomen en daarbij : a. in alle gemeenten beide verzekeraars en per verzekeraar meerdere pakketten aan te bieden; b. de premiebijdrage voor alle pakketten op € 15 per betalende verzekerde per maand te bepalen; c. in verband met contractafspraken met Zorg en Zekerheid de bijdrage voor het pakket AV-top in afwijking van het gestelde onder punt 2. te bepalen op het door de verzekeraar vast te stellen minimumbedrag; d. de doelgroep voor de collectieve zorgverzekering uit te breiden tot een inkomensgrens van 130% van het sociaal minimum (= de toepasselijke bijstandsnorm); Ondertekening e. mensen met een inkomen boven 110% van de bijstandsnorm alleen een premiebijdrage te verstrekken als ze behoren tot de doelgroep chronisch zieken en gehandicapten; f. aan chronisch zieken en gehandicapten met een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm een extra premiebijdrage te verstrekken ten hoogte van € 15,00 per maand; g. de bijdragen die zijn voorbehouden aan de doelgroep chronisch zieken en gehandicapten op aanvraag rechtstreeks aan de klant uit te keren. 2. Een beleidsregel vast te stellen die inhoudt dat vanaf 1 januari 2014 in beginsel geen bijzondere bijstand wordt verstrekt voor medische kosten conform Bijlage 2.
Aldus besloten in de vergadering van het dagelijks bestuur van Ferm Werk gehouden op 7 november 2014.
Y. Koster-Dreese voorzitter dagelijks bestuur Ferm Werk
I. Korte secretaris dagelijks bestuur Ferm Werk
Pagina 1 van 8
Voorstel aan en besluit van het dagelijks bestuur Vergadering 7 november 2014 Agendapunt 12
Voorstel Inleiding Vanwege de afschaffing van de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtgc) en de regeling voor compensatie van het verplicht eigen risico in de zorgverzekeringswet (CER) ontvangen gemeenten extra middelen in het WMO-budget om voorzieningen aan te bieden aan inwoners die behoren tot deze doelgroep. De in Ferm Werk deelnemende gemeenten hebben besloten om deze middelen (op zijn minst gedeeltelijk) in te zetten via de collectieve zorgverzekering voor minima. Ferm Werk heeft hiervoor contracten met VGZ (voor inwoners van Woerden, Montfoort en Oudewater) en Zorg en Zekerheid (voor inwoners van Bodegraven-Reeuwijk). Samen met andere gemeenten en onder begeleiding van bureau BS&F is met deze verzekeraars gesproken over een aanbod dat (meer) is toegesneden op deze doelgroep. VGZ biedt volgend jaar drie pakketten aan bestaande uit een basisverzekering met de volgdende aanvullingen: pakket “uitgebreid” (redelijk tot goede dekking die voor velen voldoet; wordt dit jaar door Ferm Werk niet aangeboden) pakket “compleet” (complete dekking ook voor mensen met veel zorgkosten; huidige aanbod) pakket “compleet plus” (gelijk aan “compleet”, maar met verzekering/afkoop van het verplicht eigen risico; nieuw). De dekking van de pakketten “uitgebreid” en “compleet” is vrijwel ongewijzigd t.o.v. dit jaar. Zorg en Zekerheid biedt volgend jaar twee pakketten aan bestaande uit een basisverzekering met de volgdende aanvullingen: pakket “standaard” (redelijk tot goede dekking die voor velen voldoet; huidige aanbod) pakket “top” (zeer uitgebreide dekking, met name bedoeld voor mensen met hoge zorgkosten; wordt dit jaar door Ferm Werk niet aangeboden). beide pakketten kunnen indien gewenst worden uitgebreid met afkoop eigen risico (nieuw). De dekking van het pakket “standaard” is vrijwel ongewijzigd t.o.v. dit jaar. Pakket “top” is uitgebreid t.o.v. dit jaar om specifiek de doelgroep chronisch zieken te bedienen. Gezien de relatie met de Wmo en het feit dat het gaat om middelen in het Wmo-budget is het onderwerp ook besproken met ambtenaren van de gemeenten Woerden (tevens voor Oudewater), Bodegraven-Reeuwijk en Montfoort. Als gedeelde uitgangspunten kwamen naar voren: maximale keuzevrijheid voor de klant door in alle gemeenten beide verzekeraars en per verzekeraar meerdere pakketten aan te bieden; de premiebijdragen worden niet ingezet om mensen te sturen in hun keuze voor een verzekeraar of pakket; uitbreiding van de doelgroep tot een hogere inkomensgrens, in ieder geval voor chronisch zieken en gehandicapten; mensen met een inkomen boven 110% van de bijstandsnorm krijgen alleen een premiebijdrage als ze behoren tot de doelgroep chronisch zieken en gehandicapten; chronisch zieken en gehandicapten met een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm krijgen een hogere premiebijdrage; met name Woerden en Oudewater wensen dat het Wmo-loket bepaalt of een inwoner behoort tot die doelgroep. Voorgesteld wordt om in alle gemeenten beide verzekeraars met al hun gemeentepakketten aan te bieden en de premiebijdragen voor alle pakketten op hetzelfde bedrag te bepalen. Die bijdrage is nu € 15 per maand per betalende verzekerde in de gemeenten Woerden, Montfoort en Oudewater en € 12,05 in Bodegraven-Reeuwijk (tenzij iemand i.v.m. premieachterstand is geroyeerd uit de aanvullende verzekering). Voorgesteld wordt voor volgend jaar de uniforme bijdrage op € 15 te bepalen. Zorg en Zekerheid echter vraagt voor haar pakketten een minimale bijdrage van gemeenten. Deze zal in 2015 voor het nieuwe pakket AV top uitkomen boven € 15 zodat voor dit pakket een
Pagina 2 van 8
Voorstel aan en besluit van het dagelijks bestuur Vergadering 7 november 2014 Agendapunt 12 uitzondering moet worden gemaakt. Voorgesteld wordt de premiebijdragen vast te stellen zoals in bijlage 1 vermeld. Gezien de relatie tussen zorgverzekering en het verstrekken van bijzondere bijstand voor medische kosten wordt daarnaast voorgesteld om in een beleidsregel/richtlijn vast te stellen dat in beginsel geen bijzondere bijstand voor medische kosten wordt verstrekt. Het is van belang om dit nu te doen zodat hierover in de voorlichting aan inwoners kan worden gecommuniceerd. Inwoners kunnen dit dan bij hun keuze voor hun zorgverzekering volgend jaar betrekken. Dit is met name van belang voor inwoners van Bodegraven-Reeuwijk omdat de voorgestelde beleidsregel voor hen een wijziging inhoudt ten opzichte van het bestaande beleid.
Beoogd effect Door een collectieve zorgverzekering aan te bieden wordt beoogd dat mensen met een laag inkomen tegen acceptabele kosten goed verzekerd zijn tegen ziektekosten, ook als ze veel zorgkosten hebben vanwege chronische ziekte of handicap.
Overwegingen Door alle verzekeraars en pakketten aan te bieden kunnen mensen de verzekering kiezen die het best past bij de eigen mogelijkheden en behoeften De pakketten van de verzekeraars verschillen qua dekking en premie. Door alle pakketten aan iedereen aan te bieden kunnen mensen het pakket kiezen dat voor henzelf de beste dekking biedt, of althans de beste verhouding tussen dekking en premie. In ieder geval wordt niemand ‘gedwongen’ om van verzekering te veranderen, want de huidige pakketten blijven in het aanbod. Dit is belangrijk, omdat bekend is dat veel mensen huiverig zijn om van zorgverzekeraar te veranderen. Landelijk is dit jaar 6,5% van de verzekerden veranderd van zorgverzekeraar. Door dezelfde premiebijdrage te geven voor alle pakketten ontstaat een ‘echte’ keuze Er zijn prijsverschillen tussen de verschillende pakketten. Dit is enerzijds het gevolg van het prijsbeleid van de verzekeraars en anderzijds van dekkingsverschillen. Bij een uitgebreidere dekking hoort nou eenmaal een hogere premie. Overwogen is om voor de duurdere pakketten een hogere premiebijdrage te geven. Dit wordt niet geadviseerd omdat dan de verschillen tussen de netto premies worden verkleind. Dit zal veel mensen naar de duurdere pakketten sturen. Door gelijke bijdragen vast te stellen, ontstaat voor mensen die genoeg hebben aan en kiezen voor de goedkopere pakketten ook echt een voordeel. Juist nu er zo veel meer keuze komt, bevordert deze eenvoud ook het overzicht en het keuzeproces. Omdat verzekeraar Zorg en Zekerheid gezien hun rekensystematiek minimale premiebijdrages hanteren, zal hiermee rekening moeten worden gehouden. Deze is voor pakket “standaard” minder dan € 15,00, maar voor het nieuwe pakket “top” is de bijdrage volgend jaar bepaald op € 16,04 per maand (bedrag onder embargo gecommuniceerd). Omdat dit pakket de grootste dekking biedt en ook een duidelijk hogere premie kent, zal de iets hogere (vereiste) premiebijdrage voor dit pakket niet verstorend werken. Om invulling te geven aan de opdracht om chronisch zieken en gehandicapten te compenseren voor het vervallen van de landelijke regelingen WTGC en CER, moet de inkomensgrens worden verhoogd De Wtgc en CER kenden geen inkomensgrenzen. Gebruikers van deze regelingen komen nu naar de gemeenten die voor deze groep verschillende instrumenten kunnen inzetten. Als de bestaande inkomensgrens zou worden gehandhaafd, zou slechts een beperkt deel van die doelgroep kunnen worden bediend. De Participatiewet staat vanaf 1 januari 2015 toe dat de collectieve zorgverzekering wordt opengesteld voor inkomens boven de huidige inkomensgrens van 110% van de bijstandsnorm. Tegelijkertijd moet in de gaten worden gehouden dat het hier gaat om een verzekering voor minima. In deze afweging wordt voorgesteld om een nieuwe bovengrens te leggen op 130% van de bijstandsnorm. Afhankelijk van de leefvorm is het netto jaarinkomen dan € 2.284 tot € 3.263 hoger dan bij een inkomen van 110% van de bijstandsnorm. Bij een hogere bovengrens kun je je gaan afvragen hoe nodig het is om een tegemoetkoming van € 180,00 op jaarbasis te verstrekken. Verzekeraar VGZ heeft overigens ook aangegeven aan deze grens vast te willen houden. Zij verwijzen als onderbouwing voor hun standpunt naar het rapport van de commissie Don “Evaluatie risicoverevening Zorgverzekeringswet” uit juni 2012. Pagina 3 van 8
Voorstel aan en besluit van het dagelijks bestuur Vergadering 7 november 2014 Agendapunt 12
Bij specifiek beleid voor chronisch zieken en gehandicapten past een specifieke premiebijdrage De collectieve zorgverzekering voor minima is een generieke voorziening voor alle inwoners met een laag inkomen. Hiermee wordt tot nu toe een inkomen verstaan tot 110% van de bijstandsnorm, zodat ook mensen met een iets hoger inkomen gebruik kunnen maken van deze en andere voorzieningen. Als we de voorziening willen inzetten om de doelgroep chronisch zieken en gehandicapten te bedienen, dan kan dit door hen een hogere premiebijdrage te geven. Met het oog op proportionaliteit wordt voorgesteld om daarbij te differentiëren tussen de inkomensgroepen (tot 110% bijstandsnorm en 110% tot 130% bijstandsnorm). Voorgesteld wordt om deze doelgroep in tegenstelling tot de niet chronisch zieken bij een inkomen tussen 110 en 130% wel een bijdrage te geven en de premiebijdrage bij een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm te verdubbelen. Gebleken is echter dat het niet mogelijk is om de systemen bij de verzekeraars zo in te richten dat de doelgroep chronisch zieken en gehandicapten een andere premiekorting krijgen. Tegelijk vergt de bepaling of iemand tot die doelgroep behoort ook een extra processtap. Het is lastig die voor 1 januari geheel af te ronden. Daarom wordt voorgesteld om de bijdragen die speciaal voor die doelgroep zijn bestemd, te weten de bijdrage voor de groep 110 tot 130% en de extra bijdrage voor de groep tot 110% niet via de polis te laten lopen. De specifieke premiebijdrage bedraagt voor alle chronisch zieken en gehandicapten tot 130% bijstandsnorm € 15 per maand. Deze kunnen we rechtstreeks aan de klant uitkeren. Hiervoor kunnen we zoeken naar een procedure met zo min mogelijk administratieve last. Inwoners met een inkomen tussen 110 en 130% van de bijstandsnorm die zich collectief verzekeren bij VGZ en Zorg en Zekerheid ontvangen dus geen premiekorting op hun polis. VGZ brengt die groep onder in een aparte collectiviteit onder het contract, Zorg en Zekerheid biedt een regulier collectief met extra korting. Terughoudendheid t.a.v. individuele bijzondere bijstand voor medische kosten komt overeen met de uitgangspunten van de wet In het algemeen is het zo dat AWBZ en Zvw alle noodzakelijke kosten vergoeden die verband houden met medische of paramedische behandeling. Beide regelingen samen gelden in het kader van de WWB als een aan bijstandsverlening in de weg staande voorliggende voorziening. De huidige richtlijn van Bodegraven-Reeuwijk is een vorm van buitenwettelijk beleid. Omdat dit beleid een ruimere bijstandverlening inhoudt dan waartoe het DB op grond van de wet is gehouden, is er ook een financieel argument tegenin te brengen. Dit geldt eens te meer waar het kosten betreft die door een (extra) aanvullende ziektekostenverzekering worden gedekt. Het algemene uitgangspunt dat Zvw en AWBZ passende en toereikende voorliggende voorzieningen zijn, impliceert dat de kosten die op grond van die regelingen niet worden vergoed, voor eigen rekening komen. Dit uitgangspunt benadrukt daarmee ook dat degene die deze kosten niet kan dragen, verantwoordelijk is om zich afdoende te verzekeren. De collectieve verzekering van de gemeente faciliteert dit voor mensen met een laag inkomen. Wie hiervan gebruik maakt, hoeft -behoudens uitzonderlijke situaties- geen bijzondere bijstand voor medische kosten aan te vragen. De dekking is ook zodanig gekozen dat het beroep op bijzondere bijstand wordt voorkomen, c.q. verminderd. Zo kan met die verzekering bijvoorbeeld zonder eigen bijdrage een bril, hoortoestel of orthopedisch schoeisel worden aangeschaft. Ook de eigen bijdragen in het kader van WMO en AWBZ worden vergoed. Overigens blijft het mogelijk om in individuele gevallen af te wijken van de standaardregel. Voor inwoners van Bodegraven-Reeuwijk betekent de nieuwe beleidsregel een beperking van de mogelijkheden voor bijzondere bijstand. Daar wordt immers tot nu toe wel individuele bijzondere bijstand verstrekt voor enkele medische kosten. In die gemeente echter wordt op dit moment ook een collectieve zorgverzekering aangeboden met beperktere vergoedingen. Nu het aanbod wordt uitgebreid is er geen noodzaak meer om het huidige begunstigende beleid voort te zetten.
Pagina 4 van 8
Voorstel aan en besluit van het dagelijks bestuur Vergadering 7 november 2014 Agendapunt 12
Financiële consequenties De uitbreiding van de doelgroep voor de collectieve zorgverzekering met chronisch zieken en gehandicapten (czg) met een inkomen tot 130% van de bijstandsnorm zal de uitgaven voor deze vorm van bijstand doen toenemen. Het is op dit moment niet mogelijk deze toename exact aan te geven. Een schatting is verwerkt in onderstaande tabellen. De aannames waarop de bedragen zijn gebaseerd zijn daaronder vermeld.
aantallen deelnemers met premiebijdrage Gemeente Woerden bodegraven-reeuwijk Montfoort Oudewater
2014 2015* 476 714 217 326 86 129 71 107
regulier** 500 228 90 75
czg tot 110%*** 150 68 27 22
czg 110 - 130%**** 64 29 12 10
uitgaven aan premiebijdragen Gemeente woerden bodegraven-reeuwijk montfoort oudewater
regulier** € 90.000 € 41.040 € 16.200 € 13.500
czg tot 110%*** € 54.000 € 24.480 € 9.720 € 7.920
czg 110 - 130%**** € 11.520 € 5.220 € 2.160 € 1.800
gemeente woerden bodegraven-reeuwijk montfoort oudewater
totaal uitgaven € 155.520 € 70.740 € 28.080 € 23.220
uitgaven 2014 € 85.680 € 31.378 € 15.480 € 12.780
extra uitgaven 2015 € 69.840 € 39.362 € 12.600 € 10.440
aannames * toename met 50% t.o.v. 2014 ** 70% van totaal *** 70% van de groep chronisch zieken en gehandicapten **** 30% van de groep chronisch zieken en gehandicapten De extra uitgaven zijn voor alle gemeenten (veel) minder dan de extra middelen die aan het WMObudget zijn toegevoegd i.v.m. de afschaffing van Wtgc en CER. Ook als de aannames niet blijken te kloppen en zich veel meer chronisch zieken en gehandicapten aanmelden voor deze verzekering zal het budget voldoende zijn. Mochten de aannames accuraat blijken, dan kan overblijvend budget langs andere weg worden ingezet.
Consequenties voor beleid en uitvoering Met de verzekeraars zal een nieuwe overeenkomst worden gesloten met daaronder verschillende contracten per gemeente en de verschillende collectiviteiten (voor de verschillende premiebijdragen). De gegevens die zij nodig hebben voor de juiste prolongatie van de bestaande polissen is doorgegeven. Voor de bepaling wie wordt gerekend tot de doelgroep chronisch zieken en gehandicapten zullen beleidsregels/richtlijnen worden opgesteld. Te denken valt aan de huidige regels voor de categorilae bijzondere bijstand voor die doelgroep. De regels kunnen zo nodig per gemeente verschillen. De gemeenten Woerden en Oudewater hebben al aangegeven dit via het WMO-loket te willen laten lopen. Met die WMO-loketten worden afspraken gemaakt over afgifte van de ‘doelgroepverklaring’. Er worden stappen gezet om aan te sluiten bij een systeem voor digitale aanmelding van bureau BS&F. Dit zou de werklast voor de uitvoerders aanmerkelijk verminderen.
Pagina 5 van 8
Voorstel aan en besluit van het dagelijks bestuur Vergadering 7 november 2014 Agendapunt 12
Vervolgtraject De besluiten m.b.t. de aan te bieden pakketten, de doelgroepen en de premiebijdragen worden aan de verzekeraars doorgegeven. Zij informeren de bestaande klanten over de keuzemogelijkheden bij hun eigen organisatie. Informatiemateriaal wordt door hen beschikbaar gesteld. Er wordt een nieuwe overeenkomst gesloten met beide verzekeraars. Informatie over de mogelijkheden die inwoners hebben om zich collectief te verzekeren via Ferm Werk wordt gecommuniceerd. Via de website gezondverzekerd.nl van bureau BS&F kunnen inwoners informatie krijgen over het aanbod, de pakketten met elkaar vergelijken en zich digitaal aanmelden. Er wordt gezorgd dat alle informatie die daarvoor nodig is, tijdig met BS&F wordt afgestemd. Op verzoek kan een informatiepakket met folders, aanmeldformulieren en dekkingsoverzichten van beide verzekeraars worden toegezonden aan degenen die geen gebruik willen of kunnen maken van de digitale aanvraag en zich bij Ferm Werk willen aanmelden.
Communicatie
informatie op de website van Ferm Werk persbericht naar lokale en regionale pers informatiebericht aan deelnemers t.b.v. gemeentelijke website en voorlichtingspagina informatiebrief naar betrokkene(n) / nieuwsbrief Ferm Werk folders/brochures van de verzekeraars gebruik van de website https://gezondverzekerd.nl/
Bijlagen 1. Voorstel voor de premiebijdragen 2015 2. Voorstel voor beleidsregel t.a.v. bijzondere bijstand voor medische kosten
Pagina 6 van 8
Voorstel aan en besluit van het dagelijks bestuur Vergadering 7 november 2014 Agendapunt 12
BIJLAGE 1 Voorstel premiebijdragen 2015 collectieve zorgverzekering voor minima regulier tot 110% s.m.
verzekering en pakket z+z met av standaard z+z met av standaard + afkoop e.r. z+z met av top z+z met av top + afkoop e.r. vgz met av uitgebreid vgz met av compleet vgz met av compleet + afkoop e.r.
czg 110 - 130% s.m.
czg tot 110% s.m.
schatting netto netto netto premie* bijdrage premie bijdrage premie bijdrage premie 28 15 13 58 15 43 49 16 33 31 18 16 33 79 16 63 31 48 16 63 26 15 11 35 15 20 30 5 15 20 65 15 50 30 35 15 50
*De premies voor volgend jaar zijn op het moment van schrijven van dit voorstel nog niet bekendgemaakt. De schatting is gebaseerd op informatie vanuit bureau BS&F.
Pagina 7 van 8
Voorstel aan en besluit van het dagelijks bestuur Vergadering 7 november 2014 Agendapunt 12
BIJLAGE 2 Voorstel Richtlijn B 074 (=Huidige invulling Gemeenten Woerden, Montfoort en Oudewater)
Geen bijzondere bijstand voor medische kosten Zorgverzekeringswet (Zvw) en AWBZ gelden in het algemeen als toereikende en passende voorliggende voorzieningen voor medische kosten. Daarom wordt in beginsel geen bijzondere bijstand verstrekt voor medische kosten. Dit impliceert dat medische kosten die niet door deze regelingen worden vergoed uit het eigen inkomen moeten worden voldaan. Het ontstaan van dergelijke kosten is een risico waarvoor men zich kan verzekeren. Het wordt tot ieders verantwoordelijkheid gerekend om zich afdoende te verzekeren. Om te bevorderen dat ook mensen met een laag inkomen zich goed verzekeren tegen medische kosten biedt Ferm Werk een collectieve zorgverzekering voor minima aan. Deze verzekering biedt een ruime dekking, ook voor kosten waarvoor anders bijzondere bijstand zou worden verstrekt. Deze verzekering wordt betaalbaar gehouden door een collectiviteitskorting van de verzekeraar en een bijdrage van de gemeente in de premie van de aanvullende verzekering. Zie hiervoor richtlijn B 070. Als in individuele gevallen sprake is van bijzondere omstandigheden, dan is het mogelijk om af te wijken van de standaardregel. Bijvoorbeeld omdat iemand toch echt meer behandeling nodig heeft dan het maximum van de collectieve zorgverzekering.
Huidige invulling Richtlijn B 074 Gemeente Bodegraven-Reeuwijk
Voor bijzondere bijstandsverlening komen in ieder geval de volgende (para)medische noodzakelijke kosten in aanmerking:
de eigen bijdragen voor de (medisch) noodzakelijke voorzieningen genoemd in de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) of de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO), bijvoorbeeld de eigen bijdrage thuiszorg; de noodzakelijke kosten voor voetverzorging; de bijkomende kosten ten behoeve van dialyse bij nierpatiënten tot een maximum van € 125,00 per maand; de kosten voor de aanschaf en onderhoud van een gehoortoestel. Alsmede de aanschafkosten van de bijbehorende batterijen (maximum van € 36,- per jaar per gehoortoestel); de meerkosten van medisch noodzakelijk aangepast schoeisel - verstrekt wordt de eigen bijdrage onder aftrek van het normbedrag van normale schoenen (Prijzengids Nibud 2012-2013): - herenschoenen € 50 - damesschoenen € 40 de eigen bijdrage van kosten van steunzolen maximaal 1 paar per 2 jaar mits een voorschrift van huisarts/orthopeed is overgelegd
De basisverzekering en indien afgesloten de aanvullende verzekering, wordt als voorliggende voorziening gehanteerd voor het verlenen van bijzondere bijstand. (artikel 6.1 van de Uitvoeringsvoorschriften bijzondere bijstand 2013).
Pagina 8 van 8
Woerden: Tijdelijke regeling Financiële ondersteuning chronisch zieken en gehandicapten Gebaseerd op: de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015 Door het college besloten op: 9 december 2015 Geldend voor de premiebijdrage gemeentelijke collectieve ziektekostenverzekering van 2015 Toegang tot de gemeentelijke collectieve ziektekostenverzekering 2015 Een inwoner heeft in 2015 recht op een premiebijdrage voor de gemeentelijke collectieve ziektekostenverzekering (voor 2015 vastgesteld op € 15 per maand): Als hij chronisch ziek of gehandicapt is, toets uit te voeren door WoerdenWijzer.nl en gebaseerd op eerdere toegang tot de CER of Wtcg, EN Als hij laag inkomen en vermogen heeft. Dit is een (gezins)inkomen van 130% van de geldende bijstandsnorm en niet meer vermogen dan toegestaan op grond van de Wet werk en bijstand. Toets door WoerdenWijzer.nl uit te voeren tot 1 april 2015: 1. Ontving een inwoner in 2013 CER en kan hij/zij aantonen dat hij/zij de afgelopen twee jaar zijn volledig wettelijk verplicht eigen risico heeft opgemaakt. 2. Ontving een inwoner in 2014 Wtcg en kan hij/zij aantonen dat dit minstens de vergoeding van € 290 is.(*) Dan ontvangt deze inwoner een "groen licht verklaring 2015" van WoerdenWijzer.nl waarmee hij zich bij Ferm Werk kan melden. 3. In 2015 wordt de inwoner weer benaderd om volgens de beleidsregels Wmo 2015 beoordeeld te worden, zodat vastgesteld kan worden of deze inwoner voor 2016 en latere jaren een groenlicht verklaring ontvangt. Ferm Werk (Wwb): 1. Voert de inkomens- en vermogenstoets uit. 2. Meldt de inwoner aan voor het gekozen collectief (er zijn meerdere pakketten waar de inwoner uit kan kiezen) bij VGZ of Zorg en Zekerheid(**) 3. Betaalt de premiebijdrage uit aan de inwoner.
Opmerkingen: (*) Inwoners met een Wtcg vergoeding van € 149 behoren dus niet tot de doelgroep. Anders ontvangen deze inwoners een hogere compensatie dan hun huidige vergoeding, namelijk 12 maanden x € 15 = € 180. De vergoeding van € 149 is gebaseerd op een lage zorgvraag. Vangnet voor deze groep inwoners
Als inwoners uit deze Wtcg-groep veel meer kosten hebben, komt dat waarschijnlijk door medische meerkosten. Die inwoners kunnen dan via de CER - die zij dan waarschijnlijk ook ontvangen - de groenlicht verklaring 2015 krijgen. Inwoners met een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm hebben sowieso al recht op toegang tot en een tegemoetkoming in de premie voor de collectieve ziektekostenverzekering via het minimabeleid. Inwoners met een inkomen tussen 110%en 130% hebben bij de VGZ ook recht op toegang tot de collectieve ziektekostenverzekering, maar ontvangen dan van de gemeente geen premiebijdrage. Zij hebben dan wel de voordelen van de collectieve polis. Deze inwoners uit deze groep kunnen zich in 2015 aanmelden om via de Wmo-beleidsregels beoordeeld te worden. (**) Ferm Werk heeft naast VGZ ook een contract met de zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid. Ambtelijk is besloten om de polissen van Zorg en Zekerheid in 2015 niet aan te bieden aan inwoners met een inkomen tussen de 110% en 130% van de geldende bijstandsnorm. Het kan namelijk voorkomen dat inwoners die wel CER of Wtcg ontvingen, in feite niet chronisch ziek of gehandicapt zijn. Dit kan pas blijken in 2015 bij de beoordeling alleen als zij chronisch ziek en gehandicapt zijn. Dat de toegang tot deze verzekering in 2015 beperkt wordt, voorkomt dat deze inwoners een jaar later weer van ziektekostenverzekering moeten veranderen.
Bij VGZ kunnen alle inwoners met een inkomen tussen de 110% en 130% van de geldende bijstandsnorm zich verzekeren. Bij niet chronisch ziek of gehandicapt zijn, stopt echter de premiebijdrage.