N EDERLANDSE G ENEALOGISCHE V ERENIGING
AFDELINGSBLAD AFDELING APELDOORN EN OMSTREKEN
2003 • No.4 Afdelingsblad NGV Veluwe
47
NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING AFDELING VELUWE (APELDOORN EN OMSTREKEN) BESTUUR: Dhr.A.A. Vlietstra, voorzitter Rijksstraatweg 238, 7395 MG Teuge, (055) 323 12 24 E-mail:
[email protected] Dhr.F.C. Nelis, secretaris en DIP Kruizemuntstraat 135, 7322 LG Apeldoorn, (055) 366 53 08 E-mail:
[email protected] Dhr. J. Hamaker, algemeen bestuurslid Vlierbessenlaan 4, 7322 HZ Apeldoorn (055) 522 31 34 E-mail:
[email protected] Penningmeester: vacature CALS: Dhr.A. Maas Klompstraat 29, 7311 CR Apeldoorn telefoon: 055 522 36 55 Afdelingsblad NGV Apeldoorn en Omstreken. ISSN: 1387-957X Verschijnt in 2003 vier maal :maart, mei, augustus en november. Redactie-adres: Kruizemuntstraat 135, 7322 LG Apeldoorn Redactie: vacature, het bestuur vervangt gezamenlijk N.B. Gratis voor leden van de afdeling Veluwe. Niet-leden kunnen zich op het afdelingsblad van de afd. Veluwe abonneren voor • 8,50 per jaar, losse nummers • 2,25 (incl. portokosten) De bedragen kunnen worden overgemaakt op giro: 3501951 ten name van NGV afd. Veluwe te Apeldoorn. Tevens dient u te vermelden welke jaargang c.q. welk nummer u wilt ontvangen. 48
Afdelingsblad NGV Veluwe
Van het bestuur /deredactie Nieuwe bestuurssamenstelling Op de bestuursvergadering van 8 november zijn we tot een uitbreiding van het bestuur en een nieuwe taakverdeling gekomen. Met opluchting en trots kunnen we u voorstellen hoe het bestuur nu al, vooruitlopend op de bevestiging door de afdelingsledenvergadering in april, gaat functioneren: voorzitter: Jan Limpers; secretaris: Frans Nelis; penningmeester: Auke Vlietstra; lid en afdelingsafgevaardigde: John Hamaker; lid, webmaster en DIP: Jan Netelbeek. Daarnaast blijft Arend Maas de functie van CALS bekleden, terwijl Ben van den Enk plaatsvervangend afdelingsafgevaardigde blijft. Enquête De leden en bijkomende leden van de afdeling hebben een enquêteformulier ontvangen. Op deze plaats willen wij u oproepen toch vooral uw stem te laten horen. Bent u het eens met onze aanpak, wilt een ander programma, andere bijeenkomsten, excursies, artikelen? W aarmee kan de afdeling u van dienst zijn? Mocht u het formulier zijn kwijtgeraakt, dan kunt u op onze website een digitale versie vinden. U kunt uw ingevulde enquêteformulier ook toesturen aan antwoordnummer 913, 7300 WB Apeldoorn. Afdelingswebsite: http://apeldoorneo.ngv.nl Jan Netelbeek heeft de taak van webmaster op zich genomen en een plek op het web ingericht die er zijn mag. W e hopen, dat de tevredenheid van het bestuur hierover gedeeld wordt door de leden. U treft er ook actuele informatie aan, bijvoorbeeld over komende bijeenkomsten. Onder de knop Documentatie is al veel interessants te vinden en met de Links komt u op vele sites met nadere informatie. In dit nummer W e hebben weer velerlei onderwerpen voor u bijeengebracht: verslagen van vergaderingen en van lezingen, de eigen en landelijke agenda, diverse nieuwtjes op gebied van computergenealogie etc. Onze nieuwe - nog te kiezen - voorzitter legt uit wat SeniorWeb doet. Graag gaven we gehoor aan het verzoek van de directeur van het Verenigingscentrum om een oproep voor vrijwilligers in dit blad op te nemen. Vrijwilligerswerk biedt dikwijls nieuwe ontmoetingen en onverwachte kansen. Je helpt niet alleen anderen, maar pikt zelf graantjes mee.
Afdelingsblad NGV Veluwe
49
Agenda U kunt onze bijeenkomsten ook vinden op de website van de NGV, waar onze afdeling ook een eigen pagina heeft. W ebmaster voor onze pagina is Jan Netelbeek. Zaterdag 17 januari 2004: INTERNETMIDDAG in het leercentrum van SeniorWeb Apeldoorn , Snelliusstraat 2 (wijk Kerschoten). In het leercentrum staan 15 computers met internetaansluiting ter beschikking voor een bezoek aan websites die interessant zijn voor genealogen , zoals archiefnet , familysearch , genlias , GeneaNet , enz. U kunt zelfstandig aan de slag maar er is ook deskundigheid aanwezig om u te assisteren. En natuurlijk is het de bedoeling om elkaar te informeren over interessante sites en resultaten. De ingang van het leercentrum is aan de achterkant van het gebouw waar ook een parkeerplaats is, bereikbaar via de Marconistraat. U bent welkom vanaf 13.30 uur tot 16.00 uur. Dinsdag 10 februari 2004: Van schoenendoos tot familiearchief door de dames Leny Kukler-van Gemert en Inge Raben-van der Meulen. W anneer je als genealoog alleen maar naar het verleden kijkt, loop je het gevaar bedolven te worden onder je eigen verzameling. W ij zijn daarom blij dat we (eindelijk) de dames Kukler en Raben hebben kunnen strikken om bij ons langs te komen met zoals ze dat zelf zeggen de schoenendoos onder de arm. Dat eindelijk slaat niet op “lastige meiden” maar op het feit dat ze zo vaak gevraagd worden en dat heeft absoluut een oorzaak. De dames hebben het aangedurfd om een probleem aan te snijden waar veel genealogen mee te maken hebben n.l. hoe schep ik orde in de chaos van stapels verzamelde gegevens en wat is een goede manier om “familieschatten” te bewaren. Aan de hand van meegebrachte voorbeelden worden praktische tips gegevens. Maar ook komt aan de orde: hoe, waar bewaar ik mijn archief en hoe moet het allemaal verder. Navraag leerde dat Inge en Leny jarenlang vriendinnen zijn. Hebben zij in hun vorige leven (gezondheidszorg) geleerd duidelijk voorlichting te geven, ook nu weer blijkt het bloed te kruipen etc. Verder beweren boze tongen dat ze ook beide een broertje dood hebben aan administratieve werkzaamheden en net als u en ik liever naar een archief gaan. Volgens onze informatie wordt deze avond in menig opzicht een totaal andere aangelegenheid dan u van ons gewend bent. Het kan een avond ontspannen luisteren worden, want de dames hebben hun gegevens gebundeld in een prettig leesbaar boekje. (• 4.—) Dinsdag 9 maart 2004: Tips voor onderzoek in Duitsland door Jos Kaldenbach uit Alkmaar. Dinsdag 13 april 2004: Jaarlijkse afdelingsledenvergadering en Demonstratie van GensdataPro door de afdeling Computergenealogie. 50
Afdelingsblad NGV Veluwe
De bijeenkomsten van 10 februari, 9 maart en 13 april worden gehouden in het Apeldoornse Stadhuis, vergaderkamer S016, Marktplein 1; zaal open vanaf 19.00 uur en aanvang lezing circa 19.30 uur. Zowel voorafgaand aan de lezing, als tijdens de pauze is er gelegenheid tot inzien van de periodieken van zusterafdelingen en van de catalogus van de afdelingsbibliotheek. Tijdens de pauze kan ook het bestand van de contactdienst worden geraadpleegd. De bijeenkomsten duren doorgaans tot 21.45 à 22.00 uur. Het Stadhuis staat op het Marktplein, bovenop de parkeergarage Marktplein, waar ook ’s avonds een flink tarief moet worden betaald. Parkeren langs de straat en op terreinen is vanaf 18.00 uur gratis. De fietsenstalling (ingang aan de Deventerstraat) is ook ’s avonds gratis en bewaakt, terwijl het openbaar busvervoer in de stad Apeldoorn ook nog in 2004 een euro per retour kost. Er zijn bushaltes vlakbij het Marktplein. Verslag van de afdelingsledenvergadering 9 september 2003 1 . Opening en mededelingen. Aanwezig: 8 eigen leden en twee van de afdeling Drenthe. De heer Nelis opent de vergadering en deelt mee, dat de voorzitter bericht van verhindering heeft gestuurd en tevens heeft aangegeven, dat zijn drukke werkzaamheden als directeur van twee basisscholen hem verhinderen zijn voorzitterschap voldoende tijd te geven. Daarnaast wil de heer Vlietstra nog enige tijd over houden voor gezin en ontspanning. Alles bijeen reden voor hem om te besluiten het voorzitterschap per 1 januari 2004 op te zeggen. 2 . Notulen van de afdelingsledenvergadering van 8 april 2003. Ongewijzigd vastgesteld 3 . Bespreking van het voornemen van het hoofdbestuur om het gebouw van het Verenigingscentrum te W eesp aan te kopen en machtiging van de afdelingsafgevaardigde om het standpunt van de afdeling over dit voorstel in de Algemene vergadering naar voren te brengen. Het voorstel is door het HB op zich goed onderbouwd. Opgemerkt wordt, dat de vereniging zich door koop bindt aan de plaats, dat de (verenigings)wereld nog in verandering is en dat het besluit eigenlijk te vroeg gevraagd wordt. Gelet op de duidelijke haast van het HB om nu een besluit te nemen krijgt de afdelingsafgevaardigde mandaat om naar bevind van zaken te handelen. Als het HB vragen naar tevredenheid weet te beantwoorden, kan dus worden ingestemd met aankoop van het VC. 4 . Rondvraag en sluiting Voor beraad over de activiteiten van de afdeling en de samenstelling van het bestuur wordt een bijeenkomst afgesproken voor het bestuur en een commissie van goede diensten op 23 september a.s. Hieraan zal behalve door de bestuursleden worden deelgenomen door de heren Kuiper, Maas, Limpers en Netelbeek.
Afdelingsblad NGV Veluwe
51
Uit de bestuursvergadering van 23 september 2003 Aanwezig: de heren Nelis en Hamaker en de commissie van goede diensten, bestaande uit de heren Kuiper, Maas, Limpers en Netelbeek. John Hamaker heeft de Algemene vergadering bezocht. Hij heeft die als een goede bijeenkomst ervaren. Het HB gaf goede argumenten voor de aankoop. Ook bij een flinke terugval van het ledental kunnen de jaarlijkse lasten worden opgebracht. Bij aankoop kan het gebouw eventueel worden uitgebreid. W at het lezingenprogramma betreft worden een aantal voorstellen gedaan die kunnen worden uitgewerkt. Ook de voortgang m.b.t. de enquête kwam aan de orde. Uit de bestuursvergadering van 8 november 2003 Aanwezig: de heren Vlietstra, Nelis en Hamaker en van de commissie van goede diensten de heren Limpers en Netelbeek. 1. Problemen bij de afdeling Midden-Gelderland (GLD) Op de laatste vergadering van die afdeling in oktober is geen mogelijkheid gevonden voor verdergaan als afdeling, zodat opheffing onafwendbaar lijkt. W e bespraken verschillende scenario’s en wachten nu verder de stappen van het hoofdbestuur. 2. Wat willen we met onze afdeling Speciaal in verband met de mogelijke uitbreiding van onze afdeling met leden van GLD is ook beraadslaagd over onze doel- en taakstellingen. W ewillen: - graag samenwerken met archieven, bibliotheken en heem- en geschiedkundige verenigingen in ons werkgebied; - niet zelfstandig werkgroepen opzetten, wel meewerken aan projecten; - goede informatie bieden via de eigen website en het afdelingsblad met speciale aandacht voor onderzoeksmogelijkheden in het werkgebied; - alle NGV-leden binnen de nieuwe grenzen ons afdelingsblad sturen; - in Apeldoorn aantrekkelijke bijeenkomsten organiseren voor leden en belangstellenden uit het werkgebied; - de activiteiten, belangstelling en wensen van de leden peilen d.m.v. een enquête. 3. Bestuurssamenstelling John Hamaker geeft aan dat hij in 2005, na 10 jaar bestuurslidmaatschap, niet meer herkiesbaar is, wel wil hij op een andere manier actief blijven voor de vereniging, bv. als afdelingsafgevaardigde. Frans Nelis is bereid secretaris te blijven en stelt daarbij geen termijn. Auke Vlietstra heeft al duidelijk zijn grenzen gesteld, maar geeft aan lid van het bestuur te willen blijven en de functie van penningmeester op zich te nemen. Jan Netelbeek wil het bestuur (als lid) steunen en de website verzorgen en ook de DIP-functie (dienst
52
Afdelingsblad NGV Veluwe
informatie en promotie) vervullen. Jan Limpers verklaarde zich bereid de taak van voorzitter op zich te nemen. Zo is deze avond het vooruitzicht op een nieuw bestuur van 5 leden ontstaan: voorzitter: Jan Limpers; secretaris: Frans Nelis; penningmeester: Auke Vlietstra;lid en afdelingsafgevaardigde: John Hamaker; lid, webmaster en DIP: Jan Netelbeek. Daarnaast blijft Arend Maas de functie van CALS bekleden, terwijl Ben van den Enk plaatsvervangend afdelingsafgevaardigde blijft. Op de afdelingsledenvergadering van 13 april hopen we dit formeel te regelen. Allen verwachten een positieve invloed van de nieuwe samenstelling en willen deze zo spoedig mogelijk laten ingaan. Besloten wordt om vooruitlopend op de formele benoeming door de ledenvergadering in de versterkte samenstelling te blijven vergaderen en vanaf 1 januari 2004 ook de functiewijzigingen door te voeren. 4. Overige punten M.b.t. tot de verzending van de enquête werd besloten een antwoordnummer te nemen en daarnaast de mogelijk te bieden via internet in te vullen. Over de leden van de afdeling W ij verwelkomen als nieuwe leden van onze afdeling: Dhr. M. Klooster Erasmusstraat 11 7316 HM Apeldoorn M w. E. Greveling Kasteellaan 17 7325 RM Apeldoorn Dhr.P. Moree Lavendelstraat 48 7322 PJ Apeldoorn Dhr.W . Kelder Hoofdweg 36 7371 AJ Loenen Dhr.P.H. Koenen Middachten 19 7339 JH Ugchellen De redactie biedt in deze rubriek niet alleen plaats aan nieuwe leden om zich voor te stellen. Ook de andere leden kunnen hier iets over zichzelf en/of hun onderzoek meedelen. Als zij daar ook hun e-mailadres bij vermelden, kunnen medeleden wat makelijker contact leggen. Bijvoorbeeld als zij in dezelfde streek of naar dezelfde namen onderzoek doen. Nagekomen bericht Onze moederafdeling Midden-Gelderland heeft het hoofdbestuur verzocht deze afdeling op te heffen wegens gebrek aan belangstelling van de leden voor het voortbestaan van die afdeling, te weinig bezoekers van de bijeenkomsten en gebrek aan kandidaten voor openvallende plaatsen in het bestuur. Vlak voor het drukken van dit blad ontving het bestuur van onze afdeling de mededeling van het hoofdbestuur van de NGV dat de afdeling Midden-Gelderland inderdaad zal worden opgeheven. Ons bestuur heeft een aantal voorstellen gedaan bij het hoofdbestuur m.b.t. de opdeling van de afdeling Midden-Gelderland. Meer hierover in ons volgende afdelingsblad, dat u eind februari zult ontvangen.
Afdelingsblad NGV Veluwe
53
Evenementenkalender 2004 en berichten Raadpleeg voor de laatste nieuwtjes ook de website van de NGV: www.ngv.nl en klik op DIP: Dienst Informatie en Promotie. 7 feb. 2004
WEESP
Themadag Duitsland in het NGV Verenigingscentrum, Papelaan 6, 10:00 - 16:00 uur. inl: do en za van 10:00 - 16:00, 0294 - 41 33 01. 14 mrt. 2004 ARNHEM Vragen over militaire zaken op oude foto’sm.b.t. KNIL, Museum Bronbeek, Velperweg 147, 12:00 - 16.00 uur, reservering gewenst via 026-3763555, zie ook www.bronbeek.nl 27/28 mrt. 2004 GEMERT Genealogisch / historisch weekend op het kasteel. I.s.m. Heemkundige Vereniging Gemert. Inlichtingen: toos
[email protected], 0485 - 38 19 96 17 apr. 2004 WIJCHEN 12e Genealogische Contactdag, Kasteellaan 24, tel. 024 - 641 30 12 Tweestromenland, Maas en W aalse Geslachten. Inl.:
[email protected] 24 apr. 2004 NGV Algemene Vergadering NGV. 15 mei 2004 KOGGENLAND Jubileum Koggenland met regionale informatie. 5 juni 2004 ALKMAAR 51e Genealogische Dag, in het kader van 750 jaar Alkmaar Stad. Thema: “Alkmaar, 750 jaar handel en nijverheid” Theater De Vest, Canadaplein (in de binnenstad), 10:00 - 17:00, markt, lezingen, museumbezoek, stadwandeling. Toegang 7,50 euro, van 14:00 - 17:00 uur openstelling voor Alkmaarse bevolking 1,00 euro Zie ook Gens Nostra mrt 2004, inlichtingen: 072 - 515 47 16 Cultuur Onder Dak Apeldoorn, Apeldoorns Archief In Kenniscentrum De Verdieping zijn de studiezalen van het Apeldoorns Archief, het museum en de Centrale Bibliotheek geïntegreerd tot een brandpunt van informatie, waar van alles te vinden en te beleven zal zijn. De komende maanden moet er nog hard worden gewerkt aan de verdere inrichting en opstelling van de collecties. CODA vraagt u dan ook om begrip voor de overlast. Het Kenniscentrum zal tot de officiële opening volgend voorjaar alleen te bereiken zijn via de Centrale Bibliotheek. Vanaf 1 december 2003 is het adres: Apeldoorns Archief, Vosselmanstraat 299, 7311 CL Apeldoorn, tel. 055 526 8400, fax 055 526 8499, e-mail:
[email protected] Openingstijden: maandag, woensdag en donderdag van 10.00 tot 20.30 uur; dinsdag en vrijdag van 10.00 tot 17.30 uur en op zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur.
54
Afdelingsblad NGV Veluwe
Samensmelting archief en bibliotheek in Deventer Stadsarchief en Atheneumbibliotheek (SAB) bieden voortaan hun dienstverlening geïntegreerd aan. Heden en verleden, archief en bibliotheek zijn versmolten tot één organisatie. Stadsarchief en Atheneumbibliotheek omvat nu vier onderdelen: de wetenschappelijke bibliotheek van Overijssel, het stadsarchief van Deventer,de historische Stadsbibliotheek van Deventer en de bibliotheek van Saxion Hogeschool IJsselland. Het archief trekt per jaar zo’n 3.500 bezoekers, de bibliotheken 65.000. Op één adres - Klooster 12, Deventer - kan iedereen terecht om bijvoorbeeld de wetenschappelijke bibliotheek te raadplegen, om genealogisch onderzoek te doen, of bouwdossiers op aanvraag in te zien. Voor meer informatie: w w w.sabdeventer.nl (Bron van dit bericht: Stedendriehoek, 5 november 2003). Historische vereniging Ampt-Epe start genealogische werkgroep In 2003 heeft de historische vereniging Ampt Epe een genealogische werkgroep opgericht, die inmiddels al vier keer bij elkaar is gekomen. Uiteraard houdt deze groep zich vooral bezig met genealogie in en rond de gemeente Epe. Inmiddels hebben zich circa 25 personen gemeld. Het aantal groeit steeds verder. Ondertussen heeft de werkgroep ook haar eerste activiteiten ontplooit. Het met elkaar onderling in contact komen en het uitwisselen van gegevens en het verder helpen van elkaar bij het onderzoek. Ook zijn een aantal beginners ondersteund bij het starten van hun onderzoek. Om hen te ondersteunen is een eenvoudige handleiding gemaakt over het beginnen met genealogie. Deze is te downloaden van mijn website www.vanteinde.nl. Het beschrijft kort waar de informatie vandaan gehaald kan worden en welke bronnen zoal raadpleegbaar zijn. Het document zal de komende tijd verder worden aangevuld zodat de handleiding steeds uitgebreider en beter wordt. Daarnaast is de groep gestart met het fotograferen van grafstenen in de gemeente Epe. Een derde activiteit is het ontsluiten van genealogische bronnen. Allereerst is gestart met het maken van een aantal transcripties van documenten uit de Cannenburg. De deelnemers wordt de mogelijkheid geboden om de resultaten van het onderzoek via de nog te starten website van de vereniging te publiceren. Aan deze website wordt hard gewerkt. Geïnteresseerden zijn van harte uitgenodigd om één van de volgende keren langs te komen. Aanmelden kan via het onderstaande mailadres. De volgende bijeenkomst is op 12 januari 2004 in Vaassen. W im van ‘t Einde (tevens lid van de NGV afdeling Apeldoorn e.o.)
[email protected]
Afdelingsblad NGV Veluwe
55
SENIORWEB A P E L D O O R N J.W. Limpers
[email protected] Onlangs vierde SeniorWeb Apeldoorn haar eerste lustrum. In vijf jaar heeft SeniorWeb Apeldoorn aan ongeveer 4000 senioren een computercursus gegeven. Dat was mogelijk dankzij een enthousiast en deskundig team van vrijwilligers maar de 10 pluspunten van de opleidingen hebben ook een belangrijke rol gespeeld. Dat blijkt ook uit de spontane en positieve reacties van de cursisten. In een gezellige en ontspannen sfeer hebben zij de mogelijkheden van de computer ontdekt. SeniorWeb Apeldoorn is onderdeel van de Stichting Contactorgaan Apeldoornse Ouderenorganisaties, kortweg de C.A.O. genoemd. In het C.A.O. werken de ANBO , PCBO , SOBA en KBO samen en komen op voor de belangen van alle senioren. Het is daarom van groot belang dat zoveel mogelijk senioren zich aanmelden bij een van deze vier seniorenorganisaties. SeniorWeb Apeldoorn geeft computercursussen die voor alle senioren te volgen zijn. Deze cursussen worden gegeven in het eigen leercentrum aan de Snelliusstraat. Er zijn cursussen voor beginners over W indows 98 en W indows XP: kennismakingscursus, vervolgcursus en herhalingscursus. Cursussen voor gevorderden: cursus W ord, cursus Internet/E-mail, cursus Excel, cursus digitale fotobewerking. Daarnaast worden enkele workshops over specifieke onderwerpen georganiseerd. Bijzonderheden over deze cursussen zijn te vinden op de website w w w.seniorweb-apeldoorn.nl. Op deze website staat ook alle informatie over de activiteiten van SeniorWeb Apeldoorn. SeniorWeb is ook landelijk zeer actief in het geven van computercursussen, het geven van voorlichting en ondersteuning van docenten. Hiervoor is een uitgebreide website beschikbaar ( www.seniorweb.nl ). Bovendien zijn er verschillende mailgroepen, waaronder een mailgroep over de genealogie, die met elkaar veel leuke en nuttige onderwerpen behandelen. Het komende voorjaar organiseert SeniorWeb Apeldoorn de workshop “genealogie met de computer”. In twee dagdelen worden de mogelijkheden van de computer voor genealogie geïntroduceerd. De eerste bijeenkomst gaat vooral over het verzamelen en uitwisselen van genealogische data met diverse websites en mailgroepen. De tweede bijeenkomst behandelt het vastleggen en het publiceren van genealogische data m.b.v. een computerprogramma. Het programma ALDFAER wordt daarbij gebruikt. De eerste workshop op 5 en 26 februari 2004 is al volgeboekt , een tweede workshop is nu gepland op dinsdagmiddag 3 en 10 februari 2004 en bij voldoende belangstelling volgen meerdere workshops. Opgave bij ondergetekende. Zie ook de websites www.ngv.nl en apeldoorneo.ngv.nl 56
Afdelingsblad NGV Veluwe
En tot slot de 10 pluspunten van SeniorWeb Apeldoorn: uitsluitend voor senioren - opleiding in aangepast tempo – docenten zijn eveneens senioren – gezellige en ontspannen sfeer in eigen leercentrum – laag cursusgeld – cursus overdag en ’s avonds – compleet servicepakket – gratis nazorg – eigen helpdesk – speciale cursussen voor minder valide senioren.
Genealogie, computer en Internet Nieuwe website Computergenealogie De afdeling Computergenealogie heeft een nieuwe website. Het is het laatste onderdeel van een plan om dit jaar de uiterlijke kenmerken van de afdeling te moderniseren. Eerder kwamen de huisstijl en het afdelingsblad Gens Data al aan de beurt. Voor wat de huisstijl betreft is het overbekende en jaren gebruikte Gens Data logo losgelaten. Volgens het bestuur van de afdeling heeft dit logo geen enkele binding met computergenealogie. Het nieuwe logo bestaat uit speels in elkaar gepaste letters ‘C’ en ‘G’ waarbij de laatste letter de vorm van een (computer)-muis heeft gekregen. Het blad Gens Data is vanaf het oktobernummer totaal vernieuwd, vormgegeven in een compleet nieuwe stijl en van een steunkleur voorzien. Ook trad een nieuwe redactie aan, inclusief een tweetal buitenlandse correspondenten welk aantal naar de redactie wenst zal worden uitgebreid. Nieuwe site met CMS en SQL Het laatste onderdeel van dit moderniseringsproject is de website van de afdeling, beheerd door de werkgroep Genealogie en Telecommunicatie. Dick Brinkman vanuit het afdelingsbestuur verantwoordelijk voor die werkgroep: “Net als de andere uitingen waren de leden verre van gelukkig met de oude site. Qua lay out kwam die nogal rommelig over en vond men de gegevens en mogelijkheden niet logisch gerangschikt en soms incompleet”. In de praktijk bleek de oude site ook moeilijk te onderhouden en konden de webmasters niet terugvallen op een Internet-redactie. Ervan uitgaande dat de afdeling in deze materie een voorbeeldrol dient te vervullen, is in overleg met de webmasters gekeken naar de verschillende content management systemen (CMS). “Het voordeel van het gebruik van een CMS is het feit dat alle gegevens die voor de site worden gebruikt in een database (MySQL) worden ingebracht. Dat betekent dat wijzigingen en correcties over het algemeen maar één keer behoeven te worden ingebracht”, stellen de webmasters Eric Strunk en Robert Poot. Een nadeel overigens is, dat je als ontwerper niet helemaal vrij bent in lay out en je je toch moet laten sturen door de mogelijkheden en onmogelijkheden van een CMSpakket.
Afdelingsblad NGV Veluwe
57
Open met inlog Ofschoon de afdeling de site ‘open’ noemt dient een bezoeker zich toch aan te melden om een inlogcode te verkrijgen. “Helaas, we hadden dat liever anders gezien, maar kijkend naar de ervaringen in het verleden willen we weten wie er op bezoek komt. Het gaat er dan met name om bezoekers die zich niet aan de nettiquete houden (soms schunnige of discriminerende taal gebruiken). Door de bezoeker te laten inloggen kunnen de webmasters ze indien nodig na een waarschuwing ook weren”, aldus Brinkman. Opbouw De site is globaal uit een drietal kolommen opgebouwd. Rechts tijdelijke onderwerpen en vaste gegevens. De middelste kolom is bestemd voor nieuws-items en aan de linkerkant bevinden zich alle knoppen (buttons) die aangeklikt toegang geven tot een veelheid aan informatie. Daar treft de bezoeker knoppen aan waaronder men een uitleg over de organisatie van de afdeling, het bestuur, wat de afdeling doet, het blad, agenda met bijeenkomsten, genealogische programmatuur (incl. upgrades & tips en Freeware), een opsomming van nieuwsgroepen, per provincie gesorteerde rijks- en gemeentelijke archieven, een overzicht van veel Oudheid- en Heemkundige verenigingen, een grote hoeveelheid aan bronnen, tientallen zoekmachines en links, een overzicht van de NGV Afdelingen, een nieuwspagina, FAQ’s, agenda, ledenpagina’s, mededelingenpagina’s voor Gezochte Voorouders, een pagina voor de leukste familiefoto en tenslotte de W inkel, aantreft. Algemene agenda Afdelingsbesturen en andere verenigingen kunnen zonder beperkingen hun bijeenkomsten via een invulformulier aanmelden. “We hebben er aan gedacht dat eerst zelf te doen, maar het zijn de afdelingen en bijvoorbeeld oudheidkundige en heemkundige verenigingen die over up-to-date informatie beschikken, ook als een bijeenkomst niet doorgaat”, stelt Eric Strunk. Beginners “ We hebben speciale aandacht besteed aan de beginnende onderzoeker. Onder de knop ‘het Begin’ starten we met een introductie, maar ook een opsomming van de in onze hobby gehanteerde terminologie, hoe onderzoek thuis te beginnen, een bibliotheek, probeerversies, gebruikte afkortingen en een genealogisch woordenboek,” zegt Dick Brinkman. “Kortom zowel voor de meer ervaren als de beginnende gebruiker voldoende aanknopingspunten en interessante links”. De afdeling Computergenealogie houdt zich aanbevolen voor wijzigingen, correcties en aanvullingen. De site is te vinden op http://computergenealogie.ngv.nl Lid worden, of abonnee op Gens Data. De afdeling Computergenealogie heeft zich nog eens voorgesteld aan alle leden van de NGV door middel van een bijsluiter bij het novembernummer van Gens Nostra. In 58
Afdelingsblad NGV Veluwe
het vernieuwde afdelingsblad Gens Data komen vele onderwerpen aan de orde. Om u een indruk te geven vindt u hieronder de inhoudsopgave van nr. 5 van 2003. Jawel: Gens Data verschijnt zes keer per jaar en biedt veel informatie. Een aanvullend lidmaatschap kost evenveel als voor de andere afdelingen van de NGV: 8,50 euro per jaar. Een berichtje aan NGV Ledenadministratie, Postbus 976, 1000 A Z Amsterdam met opgave van naam, lidmaatschapsnummer en adresgegevens is voldoende om bijkomend lid te worden. Inhoud Gens Data nr. 5 van 2003 Oproep – Ton te Meij Snelle Afdelingsvergadering – Frank Lether Redactioneel – Frank Lether Nieuwe versie GDP 1.7.4–irBas W ilschut Verbeterde outputmogelijkheden voor Legacy – Frank Lether Afscheid van Henk Lups – W im Scholl en dr.Jan W illem Koten Nationale Archiefkaart loopt vertraging op – ing. Richard Keijzer Atlantis uit Bunschoten – ir. Peter van Diermen Let op TOP – Frank Lether GeneaNet kan wel wat hulp gebruiken W ebsite archiefinstellingen onevenwichtig – Frank Lether Cursussen Drents Archief CD-R’s binnen twee jaar onleesbaar – Jeroen Horlings Een hommage aan het Internet – Jan Brugge Onbekende bronnen – Piet Schaddelee Afd. Rotterdam heeft discussieforum – Leo Gijswijt Twente druk met transcriberen Drastische ingreep openingstijden Stadsarchief Breda – Frans Roelvink Geen geld Twents archief Archief Amersfoort worstelt met ruimte Archief Rijswijk naar Delft Achterstand Sluis snel wegwerken Ben je vertrouwd met Familia? – Mary Croes GeneaNet, de organisatie – Michel Halin G E N Viewer uitvoering1.14 – Mary Croes Ambitieus project HCO – Frank Lether GBA wil landelijk online – Frank Lether Versie 2.2 voor GD90 voor W indows – Jules Lauwerier Nieuwe update Legacy verkrijgbaar Family Tree Maker version 11 – Mary Croes Verouderde CD-ROM’s – Piet Schipper W oonomgeving de lucht in – Larissa J. Velkers Heemkunde en genealogiedag
Afdelingsblad NGV Veluwe
127 128 129 129 130 131 133 134 136 136 137 137 138 138 139 140 140 140 141 141 141 141 141 142 142 143 143 143 144 145 145 146 146
59
Foutje ... bedankt - Yvette Hoitink Kabinet moet persoonsgegevens beschermen W ebsite Amersfoorts Archief is succes Evalueren van informatie in een familiebijbel – Mary Croes Schermvullend GD-Win – Everhard Meiling en Leo Heurten Aanvullingen GenLias Archieven website op de goede weg - Frank Lether Acrobat Reader 6.0 – Jan W issink GedStar-Plus voor Legacy updated Voor u gelezen – dr Jan W illem Koten Tips voor het werken met Corel Ventura deel 2 – Frank Laurens Genealogie en Internet – Maryke Snels Automatisch scannen bidplaatjes met HP5500C mislukt – Arno Griens Kennemer Archief sluit zich aan bij Digitale Stamboom - Henk Zelis Nieuws Bytes – Frank Lether CD DVD Nieuws – Frank Lether
146 146 147 147 147 148 148 149 153 154 158 161 162 163 164 166
w w w.geschiedenisgelderland.nl Kent U het relipopliedje ‘Mijn gebed’, een song van de inmiddels overleden Arnhemse zanger Ruud Eggenhuizen, beter bekend als D.C. Lewis? Het was in 1970 een nummer 1 hit voor deze vergeten zanger. U vindt meer informatie over deze zanger op de nieuwe Gelderse erfgoedsite, waaraan het Gelders Archief meewerkt. Deze ging op 13 september officieel de lucht in: www.geschiedenisgelderland.nl. De erfgoedsite is een product van de samenwerking tussen Biblioservice Gelderland, het Gelders Archief, het Gelders Documentatiecentrum, het Gelders Oudheidkundig Contact, Omroep Gelderland (Geschiedenisbus) / HR Media en de afdeling Monumenten en Archeologie van de provincie Gelderland. De erfgoedsite functioneert als internetmagazine en portal. Op de homepage staan onder meer een multimediadossier en levendige en markante nieuwsitems uit het Gelderse culturele verleden. Links met vrijwel alle belangrijke Gelderse instellingen op het terrein van cultuurhistorie zijn aanwezig. Een agenda, historische videoclips, boekentips. De website is een ware digitale attractie voor de liefhebber van de geschiedenis van Gelderland. Bron: Relatiemagazine Gelders Archief, najaar 2003 w w w.geldersarchief.nl Een bericht in de Gelderlander van 7 augustus over de beschikbaarheid van Arnhemse overlijdensakten over de periode 1811 - 1952 leidde die dag tot een sterke stijging van het aantal hits op de website van het Gelders Archief. Meer dan 350 pageviews noteerde de teller dat is ruim 30% meer bezoek dan op een ‘normale’ dag. Ook op 6 september veroorzaakte een achtergrondartikel over oorlogsfoto’s in de gemeente Renkum een run op onze website: bijna 500 hits. Publiciteit op de radio of
60
Afdelingsblad NGV Veluwe
in de krant leidt vaker tot pieken in het websitebezoek. De pagina’s ‘Zoeken in onze archieven’ en ‘Nieuws’ zijn het meest populair. Ook de pagina ‘Fotografie’ wordt druk bezocht. De drukste tijdstippen van de dag op de website vallen tussen 10.0016.00 en 19.00 -22.00. De website is het meest slaperig tussen 2.00 en 3.005 nachts. Bron: Relatiemagazine Gelders Archief, najaar 2003 Kadaster: www.dewoonomgeving.nl Op 25 september 2003 lanceerde DIVA officieel de site w w w.dewoonomgeving.nl (DIVA is de Erfgoedkoepel voor de documentaire informatievoorziening en het archiefwezen.) Yvette Hoitink schrijft hierover: “Op de site “dewoonomgeving.nl” kun je kadastrale kaarten van 1832 zien van heel Nederland. Je kunt die opvragen door te klikken op de overzichtskaart of door te zoeken op gemeente, postcode, landmeter of toponiem. Die laatste mogelijkheden zijn beschikbaar als je boven zoek hangt en dan het submenu Kaart kiest. Daarnaast zijn er nog losse onderwerpen aan dit project geknoopt, die nogal verstopt zitten in de website. Als je bij “Onderwerpen tonen” Ja kiest, krijg je de onderwerpen op de overzichtskaart te zien. Daarna kun je zo’n onderwerp kiezen door dit aan te klikken. Hier zitten bijvoorbeeld Oorspronkelijke Aanwijzende Tafels bij (al dan niet met complete scans), luchtfoto’s van Nederland, veldminuutplans uit 1840-1900, prentbriefkaarten van Veere,etc. Binnen zo’n onderwerp moet je het (i) bolletje onder de overzichtskaart selecteren om daadwerkelijk een overzicht te krijgen van kaarten van het punt waar je vervolgens op de kaart klikt. Een waarschuwing voor mensen die Javascript uit hebben staan: de website doet het dan niet: Veel zoekplezier!” Bron: Peter-Paul Kolber, GeneVer, NGV afdeling Zuid-Limburg, pagina 2003-98
Amsterdam J.Hamaker (specialist Amsterdam, NGV afd. Apeldoorn e.o.) Bevolkingsregister van Amsterdam Op 29 oktober 2003 heb ik de doopplechtigheid meegemaakt van het resultaat van de digitalisatie van het Bevolkingsregister van Amsterdam over de periode 1851 – 1853, waaraan gedurende vele jaren (ca.14 jaar) door tientallen vrijwilligers is gewerkt onder leiding van Dave Verdooner. Meer dan 500.000 vermeldingen van personen – van wie sommigen wegens verhuizing meerdere keren vermeld worden – kunnen thans via de computer op de studiezaal geraadpleegd worden. Men kan zoeken op naam, op straat, op geboorteplaats en zelfs op beroep. Het is de bedoeling dat deze gegevens na een intensieve controle te zijner tijd op internet verschijnen via de website van het Gemeente Archief Amsterdam. Afdelingsblad NGV Veluwe
61
Schatkamer van Amsterdam Na de plechtigheid van het bevolkingsregister kon men gebruik maken van de gelegenheid de Schatkamer van Amsterdam eens te bekijken. Dit is een permanente tentoonstelling. Uw “gids” is een ter beschikking gestelde handcomputer, waarmee u meer te weten kunt komen over de tentoongestelde stukken. Ik kan u verzekeren, dat er juweeltjes bij zitten. De schatkamer is alleen ‘s middags geopend van 13.00 tot 17.00 uur.Toegang gratis op vertoon van archiefpas of legitimatie. Verhuizing Archief Amsterdam. Uit welingelichte bronnen is vernomen, dat het Gemeente Archief Amsterdam niet eerder dan in 2006 gaat verhuizen, zodat u voorlopig nog op de Amsteldijk 67 terecht kunt. Deze verhuizing zal nog wel de nodige hoofdbrekens kosten, temeer daar er vele (en ook kostbare) stukken vervoerd moeten worden door het zeer drukke Amsterdam. W ist u dat er 25 kilometer archiefmateriaal getransporteerd moet worden?
Het Verenigingscentrum is van en voor alle leden Collecties nog beter toegankelijk In Gens Nostra september 2002 deden wij aan alle NGV-leden een oproep ons te komen helpen om de in het Verenigingscentrum (VC) aanwezige collecties digitaal toegankelijker en bruikbaarder te maken. Ruim 45 leden hebben positief gereageerd op onze oproep. Op 15 oktober 2002 is deze groep mensen heel enthousiast van start gegaan met het invoeren in de computer van de familienamen voorkomende in de in de Bibliotheek-Boeken aanwezige kwartierstaten, kwartierstatenboeken en genealogieën. Een hele klus, maar op dit moment zijn de kwartierstaten en kwartierstatenboeken praktisch klaar en is men inmiddels begonnen met de genealogieën. Nog veel meer hulp nodig Er zal de komende jaren nog heel veel werk verricht moeten worden, niet alleen aan het ontsluiten van de boeken en tijdschriften, maar ook van bidprentjes, knipsels en heraldische afbeeldingen. Daarom doen wij een dringend beroep op u als lid van de NGV ons hierbij een handje te komen helpen. Dus als u wat vrije tijd heeft, een computer en misschien een scanner bezit, neemt u dan contact met ons op. W ant alleen met uw hulp kunnen wij dit alles realiseren. Ook tijdens de openingsdagen van ons VC op donderdag en zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur kunnen wij hulp gebruiken voor onder meer de uitleen van boeken, tijdschriften, microfiches, knipsels en documentatie. Op de woensdagen is hulp nodig voor het sorteren van advertenties, het maken van kopieën voor de Dienst 62
Afdelingsblad NGV Veluwe
Bestellingen en diverse werkzaamheden bij de beide bibliotheken. Voor inlichtingen en aanmeldingen kunt u schrijven of een e-mail sturen naar: N G V Verenigingscentrum, Papelaan 6, 1382 RM W eesp. E-mail:
[email protected] U kunt ook contact opnemen met W .H. van der Horst-Harkema, Grondmolen 44, 4133 ED Vianen, tel.: 0347-372243 of 06.26344054 W ij rekenen op u!!
Nieuw in de afdelingsbibliotheek Varen op de grote rivieren rond 1580 door T. Marseille. T. Marseille was zo vriendelijk ons een exemplaar van zijn interessante boek, dat ruim 200 pagina’s telt, te schenken. Hij behandelt de riviervaart aan het eind van de 16˜e eeuw op basis van Gelderse tolboeken van 1565, 1582 en 1603: kooplieden, schippers, goederen en schepen. Culemborgse akten over scheepsbouw. Hij noemt zijn boek een verkennende documentatie. Al bladerend wordt de belangstelling groter, want er is in het boek veel te vinden over wat er zoal werd vervoerd en hoeveel, door welke schippers, van waar naar waar en natuurlijk hoeveel tol er moest worden betaald. Als genealoog kijk je als vanzelf ook even het alfabetische persoonsnamenregister door met voor die tijd verrassend veel achternamen, waaronder die van Prins Maurits. Hoezo, dat was toch geen schipper? Nee, maar als de scheepvaart van Zutphen wordt beschreven, is het toch wel van belang te weten, dat de scheepvaart veel hinder heeft ondervonden van de 80-jarige oorlog en dat er iets verbeterde, toe in 1591 Prins Maurits de stad in staatse handen bracht.
Bij IJsseloord lag niet alleen een tolhuis, er was ook “500 passen van Arnhem” een schans. Die werd na hevige strijd op 14 oktober 1585, de volgende dag door “der Staten volck” bezet. In dit geval waren dat Engelse hulptroepen.
Afdelingsblad NGV Veluwe
63
De beschrijving van scheepstypes gaat vooral over het gebruik voor verschillende vrachten en rivieren. Als je wilt weten hoe die schepen eruit hebben gezien, moet je andere bronnen zoeken. Maar als je wilt weten wat ermee werd vervoerd en welke havens ermee werden aangedaan, dan verhaalt Marseille dat precies. Als voorbeeld de snik: “dat is een klein vrij zeldzaam scheepje. Op de Rijn tellen we in 1604 driemaal W illem van Raay uit Amsterdam met een snik, steeds met 70 à 100 bennen kersen. Ook Derrick Luloffsuit W ageningen gebruikt voor het vervoer van zijn kersen een snik.” En zo worden nog zo’n 25 types beschreven. Kortom een boek om eens diep mee in de geschiedenis te duiken. Het is alleen bij de schrijver, tevens uitgever, te koop en wel door 10 euro over te maken op postgiro 807949 van T.Marseille, Kwartelstraat 46, 8916 BP Leeuwarden met vermelding van uw naam en adresgegevens. U krijgt het boek dan thuisgestuurd.
De Gelderse geschiedenis genealogisch en heraldisch bekeken W etenswaardigheden uit de lezing op 12 februari 2002 door de heer Hendrik Steeger; Frans C. Nelis. De heer Steeger heeft meegewerkt aan de tentoonstelling De Gouden Eeuw van Gelre, die in de periode maart 2001 tot mei 2002 achtereenvolgens te zien is geweest in musea in Kevelaer, Nijmegen, Zutphen en Roermond en aan het daarover samengesteld boek. Hij schreef daarvoor een bijdrage en nam de vertaling van een deel van de tekst in het Nederlands voor zijn rekening. De tentoonstelling gaat over Gelre in de 15e eeuw; Gelre was toen een federale staat. Er is uit die periode in het Overkwartier van Gelre relatief veel bewaard gebleven, doordat de 80-jarige oorlog en de beeldenstorm daar minder vernietigend waren. De beeldenstormers bleven steken voor de Peel, zodat het Roermondse gespaard bleef. In de Franse tijd echter zijn hier alsnog veel handschriften verloren gegaan, terwijl toen in Zutphen weer meer gespaard bleef. Een laatgotisch schilderstuk toont het doden van de draak door W ichard en Luitpold Pont. Het schild was van goud met drie mispelbloemen. Enkele loden drakenfiguren van het kasteel Egmond zijn bij de sloop ten tijde van het beleg van Alkmaar in de sloot terechtgekomen en daar goed bewaard gebleven. Ze maken deel uit van de tentoonstelling. Het idee van de draak zou verband kunnen houden met de drakenkop op de schepen van de Noormannen. Het verhaal ontstond pas in de jaren 1500, toen men zich als Geldersen ergens mee wilde identificeren. De draak was het helmteken van de hertogen van Limburg en de hertog van Gelre maakte ook aanspraak op Limburg. Vandaar de Gelderse belangstelling voor de draak. De Brusselse Goriklegende is ouder dan de Gelders, maar komt er wel mee overeen, net als legendes van St. Joris. (Allemaal verwante namen: Gorik, Georg, Joris, Sjors, Jurg, Jurriaan, Jordi, Göran, Yuri. FCN). Het verhaal van de draak bleef met name in het Overkwartier levend. In de stadsprocessie kwam tot in de 17e eeuw een draak voor, evenals een reus. Beesel bij Roermond heeft een draak in zijn wapen en het 64
Afdelingsblad NGV Veluwe
Houtsnede van 365 bij 255 mm. Opschrift: Le Duch de Geldre; onderschrift: Dits de figuure va(n) Karel Harthoch va(n) Gelre Gulich ende greeve van Zutveen A(nno) 1519. Arnhem, Historisch Museum.
Afdelingsblad NGV Veluwe
65
draaksteken wordt er nog beoefend. Verder komt de draak niet voor in de Gelderse heraldiek, behalve in het logo van de Vereniging Gelderse kastelen. De Flamenses (de hertogenfamilie) zouden afkomstig kunnen zijn uit de Ardennen, in plaats van uit Frans Vlaanderen. De stambomen wemelen namelijk van de aannames en discussiepunten, doordat uit de 11e en 12e eeuw vrijwel niets bewaard is gebleven. De organisatoren van de tentoonstelling begonnen met eind 12e eeuw, de periode van Gerard IV.W at heraldiek betreft verwijst spreker naar nieuwe feiten, gepubliceerd door Edo Oostenbrink. Hij projecteert een sheet met de wapens van Hendrik (1120), Otto I, Otto II etc. tot en met Antoon van Lotharingen. Otto II van Gelre moet geweten hebben dat hij ergens nog Nassause rechten had en nam mede daarom het Nassause wapen - de leeuw - aan. Het mooiste wapenboek uit de middeleeuwen is het W apenboek Gelre met tekeningen door Claes Heynenzoon, heraut van Gelre, afkomstig uit Schoonhoven. De historische waarde van dit boek is zo groot, dat het voor transport naar de vier tentoonstellingsplaatsen niet te verzekeren was. In Gelre besliste de landdag over belangrijke zaken, zoals budget en keuze landsheer. De hertog voerde de besluiten van de landdag uit. Basis hiervoor was een soort grondwet: de Gelderse Verbondsbrief. De Geldersen hebben destijds de mooiste boeken gemaakt die bewaard zijn. Het opstellen van voorouderreeksen was een taak van de kroniekschrijvers. Een ruime fantasie kwam hierbij goed van pas. Het graafschap Zutphen dateert nog van vóór de tijd van heraldische wapens en had er dus geen. De stad echter wel. Bourgondië heeft “per abuis” het wapen van de stad Zutphen opgenomen in een stuk met de wapens van hertogdommen en graafschappen die lid waren van het Gulden Vlies. Geldersen kunnen worden gezien als uitvinders van het stripverhaal. In de maan- en klaagbrief van Bernhard van Meurs (1493) komen tekstballons voor in illustraties bij de tekst. Bernhard klaagde er bij de Gelderse steden over, dat hertog Karel hem als gijzelaar liet zitten, zelfs nadat zij Karel in 1492 als hertog hadden ingehaald. En dat terwijl Bernhard al vanaf 1473 werd gegijzeld voor Karel, die de losprijs van 80.000 goudguldens niet volledig aan de Fransen had kunnen voldoen. Het portret van hertog Karel van 1519 is het oudste portret van een vorst. De heer Steeger vertelt ook het een en ander over de sterke bedevaartstraditie in Gelderland in de middeleeuwen. Zo was Rhenen een belangrijke bedevaartsplaats. Men kwam hier voor de heilige Cunera, die te boek staat als de 11.000e maagd die in Keulen zou zijn vermoord. St. Brigida is een van de overige 10.999. Volgens de spreker is het aantal waarschijnlijk een factor 1000 te hoog! De spreker toonde nog veel meer beelden van de tentoonstellingsobjecten. Te veel om allemaal hier te beschrijven. W ie meer wil weten verwijs ik naar de bibliotheek voor het boek De Gouden Eeuw van Gelre, Kunst en cultuur in het oude hertogdom,
66
Afdelingsblad NGV Veluwe
ISBN 90 5345 194 3. In dit boek worden alle tentoongestelde objecten beschreven en is van de meeste ook een afbeelding opgenomen.
Genealogie en streekgeschiedenis Verslag van een lezing op 12 maart 2002 door Martin IJzerman; Frans C. Nelis. Spreker gaat eerst in op zijn naam: een ijzerman is een koopman in ijzerwaren. Oorspronkelijk uitgesproken als Iserman, of Ieserman en later gespeld met lange i, of ij: IJzerman. Maar de naam kan ook afgeleid zijn van het riviertje De IJzer,ofde plaatsnaam IJzer. Hij vond ook gevelstenen met Iserman. W ie in het pand achter die gevelsteen woonde werd ook Iserman genoemd. Bij zijn onderzoek begon de heer IJzerman al snel gebruik te maken van een cassetterecordertje. Hij registreerde daarmee de verhalen uit de mond van zijn vader en van oudere ooms en tantes. Na de vraag wie zijn voorouders woonden en waar ze woonden, met foto’sen kaartmateriaal, kwam de vraag hoe die voorouders leefden. Hiervoor werd hij lid van een heemkundige kring en vond veel informatie in Cahiers voor Lokale en Regionale geschiedenis, waarin uitgebreide bronnenoverzichten zijn opgenomen. Die Cahiers zijn er voor uiteenlopende onderwerpen. Bij een particulier vond spreker de doopboeken van Beesd (1673-1769). Hij heeft die uitgetypt en bewerkt. Met hulp van de computer heeft hij de 1050 dopen gekoppeld aan de dagen van de week. Dat blijkt redelijk gelijk verdeeld met een kleine uitschieter op de zondag. In juni en juli is er een kleine dip. Hij heeft ook de registers van de Hervormde kerk bewerkt, de Acta van de provinciale synode en de dijkcedullen van Rumpt. Daarvan maakte hij een boekje: Over dijkcedullen en rotmeesters. De heer IJzerman is samen met een gelijkgestemde bezig met het maken van een Repertorium voor de Betuwe en bouwt daarvoor een groot computerbestand op met behulp van het programma Perfect View. Hij beperkt zich hierbij tot 50 plaatsen. Het namenbestand komt in 2003 op CD-rom; er staan nu al 181.000 namen in en uiteindelijk 200.000. Er komt ook een overzicht op de CD-rom van veldnamen en toponiemen. Een archievenoverzicht geeft aan waar de bronnen te vinden zijn. Martin IJzerman heeft deze avond een prachtig voorbeeld gegeven van een goed gestructureerde aanpak van het toegankelijk maken van informatie met betrekking tot de geschiedenis van een streek. Velen kunnen er hun voordeel mee doen. Voor iedereen met plannen om ook zoiets te doen, is overleg met Martin over de aanpak en de werkwijze zeer aan te bevelen. Dat voorkomt niet alleen tijdverlies voor het uitvinden van wielen, maar bevordert ook de uniformiteit ten gunste van de eindgebruiker van de gegevens.
Afdelingsblad NGV Veluwe
67
Michel Halin over GeneaNet Verslag van een presentatie op 14 oktober 2003; Frans C. Nelis GeneaNet is in 1996 ontstaan als database van familienamen, opgebouwd via Gedcombestanden. De index van die bestanden vormt de database. Er zijn nu 85 miljoen “entrees” (bijdragen) en misschien wel 300 miljoen persoonsnamen. Iedere inzending blijft afzonderlijk bestaan en kan ook weer gewist worden. Verschillende personen kunnen overlappende informatie plaatsen. In de index is dan te zien, dat dezelfde naam in dezelfde plaats in dezelfde jaren voorkomt bij verschillende inzenders. De index is in feite en Excel-bestand in een ander format. De spreker laat zien hoe je gegevens kunt inbrengen en hoe je lid kunt worden. Hij wijst op de genealogische informatiepagina: http://users.pandora.be/michel.halin/ index.html. Daar is onder andere een genealogisch woordenboek te vinden en uitleg over gedcom. Michel noemt een goede Belgische startpagina voor genealogen: beginthier.be. GeneaNet wordt beheerd door vrijwilligers, maar op het hoofdkantoor in Parijs werken drie betaalde krachten. Michel Halin is de vrijwilliger die de Benelux voor zijn rekening neemt. Hij zorgt ook voor de vertalingen. De meeste teksten zijn dank zij hem in de Nederlandse taal beschikbaar. Gewoon op de eerste pagina van w w w.geneanet.org het Nederlandse vlaggetje aanklikken en de taal is ingesteld. Ook in diverse andere landen heeft GeneaNet vrijwilligers, zie het talenbalkje. Kenmerk van GeneaNet is, dat het vrijblijvend is en afhankelijk van wat de belangstellenden insturen. Het zwaan-kleef-aan-principe werkt tot nog toe goed. W ie iets op GeneaNet gevonden heeft blijkt dikwijls geneigd er zelf iets aan toe te voegen, waardoor er weer meer kans is dat iemand iets vindt en zo verder. Op de homepage vind je in het midden de nieuwsberichten. In de rechterkolom staat de mogelijkheid om bevoorrecht lid te worden; dat betekent, dat je geen pop-ups meer krijgt. Bevoorrecht lidmaatschap kost 40 euro. Onder Beelden uit het verre verleden gaat een verzameling ansichtkaarten schuil. Behalve daarin te zoeken kun je die ook uitbreiden door zelf ansichtkaarten te scannen en in te sturen (graag als .jpg). GeneWeb is de volledige programmatuur voor uw genealogie. Geschikt om uw stamboom onder te brengen op GeneaNet.. Het kan gratis worden gedownload. Onder Forum zijn diverse forums te vinden: familienamen, prentbriefkaarten, GeneWeb, beginners, etc. In de linkerkolom staan de links naar de verschillende zoekfuncties voor de gegevensbank en onder Ontdekking links naar Uw stamboom online, Internationale hulp, Forum GeneaNet, Uw prentbriefkaarten, Portretten, Geografische spreiding en Druk uw stamboom af. De laatste optie levert na insturen van uw Gedcom een mooie afdruk op een groot vel, toegestuurd in een koker. Dat is wel kostbaar: 100 à 150 euro, waarschuwt de spreker. 68
Afdelingsblad NGV Veluwe
Meer weten over GeneaNet? Onder Over GeneaNet staat de knop GeneaNet in een paar woorden en daaronder is nog eens in het kort te lezen wat GeneaNet is met vervolglinks. Helemaal onderaan in de linkerkolom staat GeneaSeek met invulschermpje voor de zoekopdracht. Dit is de zoekrobot om op namen, of plaatsnamen te zoeken. GeneaNet werkt met de spelling van de 20e eeuw van plaatsnamen. Het is mogelijk te zoeken met * als “wildcard”. De demonstratie toont echter, dat het weglaten van een deel van een naam dikwijls zoveel treffers oplevert, dat het zoeken onbegonnen werk wordt. Het is dus zaak niet teveel letters weg te laten, of toch maar voor iedere mogelijke spelwijze apart te zoeken. Uiteraard heeft de spreker de beamer niet alleen gebruikt om de bovengenoemde mogelijkheden te tonen, maar ook om te laten zien welke gegevens in beeld komen. De resultaten worden gegroepeerd per inzender “contact”, zodat je snel kunt zien wie mogelijk interessante informatie over de betreffende naam heeft. Door te klikken op de inzender krijg je nadere gegevens van hem te zien. Veelal is er een link naar de website van de inzender, of kan direct in een bestand worden gekeken, maar soms verschijnt alleen een (e-mail)adres, zodat je toch eerst contact moet leggen, voordat gegevens beschikbaar komen. Dank zij de lijst van hits per gezochte naam met beroep, periode, plaats, regio en land weet je echter al gauw, of een contact de moeite waard kan zijn. De 24 belangstellenden kunnen terugzien op een leerzame avond.
Afdelingsblad NGV Veluwe
69
Oranjetelg zweeg over opa~ Willem III Apeldoornse Courant, vrijdag 21 november 2003 Van een onzer verslaggevers NUNSPEET - De in mei op 83-jarige leeftijd overleden Chris ten Bruggen Kate uit Nunspeet droeg zijn leven lang een geheim met zich mee. Hij was een kleinzoon van de in 1890 gestorven koning W illemIII. De afkomst van de kunstenaar wordt bekend gemaakt in het boek ‘Leven zoals het is’ van Dirkje Sneller en Aart Veldman. Ten Bruggen Kate weigerde zich op zijn afkomst voor te laten staan. Slechts enkele kennissen wisten ervan, vertelt zijn vrouw Lenie ten Bruggen. Ze kan zich nog goed herinneren hoe Chris soms naar een tienguldenmunt met de afbeelding van W illem III keek. ‘Ze leken ontzettend op elkaar. Dezelfde zware nek, hetzelfde teruglopende voorhoofd.’ Het leven van zijn oma, een buitenechtelijk kind van de in 1890 gestorven W illem III, aan het hof in Apeldoorn was verre van zorgeloos. Niet toen W illem III nog leefde. De flamboyante koning was volgens Lenie dikke vrienden met W illem-Alexander van Leersum, die volgens de archieven van de gemeente Apeldoorn drie jaar lang parkwachter op het Loo was. Van Leersum was getrouwd met Chris’ oma, Gerritje Maria van der W al. Uit dat huwelijk kwamen elf kinderen. Twee van hen zijn van W illem III afkomstig, zegt Lenie. Een is Anna Helena, de in 1885 geboren moeder van Chris. W illem III was toen al zes jaar getrouwd met de nog jonge Emma van W aldeck-Pyrmont. Na het overlijden van W illem III in 1890 en W illem-Alexander van Leersum in 1893, nam Emma wraak op het overspel van haar man. ‘Van de ene op de andere dag moest Anna Helena met haar kinderen het terrein verlaten. Zonder enige vorm van inkomen, pensioen of iets dergelijks moesten ze vertrekken. Een kind van een andere man, dat was in die tijd verschrikkelijk. In die tijd geneerde men zich voor zoiets. ‘Anna Helena is in 1919 getrouwd met Christiaan ten Bruggen Kate, uit dat huwelijk zou Chris in 1920 worden geboren. W ie twijfelt aan het verhaal van Lenie, krijgt foto’s te zien van de in 1880 geboren koningin W ilhelmina, de dochter van W illem III en de moeder van Chris, Anna Helena. ‘Twee druppels water’, zegt Lenie. Chris Ten Bruggen Cate heeft 66 jaar in Nunspeet gewoond. ‘Ik ben kunstschilder. Daar wil ik bekendheid mee verwerven, niet met mijn afkomst. Maar na mijn dood kan het me niet meer schelen’, heeft Chris zijn vrouw altijd voorgehouden.
Vragen staat vrij. Onopgeloste zaken, losse eindjes? Hoe zat het nou precies? Vragen kunt u in deze rubriek aan een grote lezerskring voorleggen. Apeldoorn en omstreken heeft stamboomvorsers met ervaring van Friesland tot Limburg en van de kust tot de grensstreek en dan laten we het buitenland nog even buiten beschouwing. Gezien de belangstelling voor de lezingen over Schotse en Duitse voorouders is er zeker
70
Afdelingsblad NGV Veluwe
ervaring met onderzoek in het buitenland?. Het Internet kan uitkomst bieden, maar waarom niet eens een poging gewaagd via uw eigen afdelingsblad? Vanuit Maleisië wist Regina Durgaram ons te vinden, zie de onderstaande mailwisseling. Sent: Friday, May 09, 2003 8:58 PM Subject: op zoek naar mijn voorouders Geachte meneer Nelis, Ik zal me even voorstellen: ik heet Regina Durgaram, getrouwd met een Oostenrijker Dr. Dipl. Ing. C. Gunak, die directeur is van een Oostenrijks bedrijf dat zich bezig houdt met de bouw van ziekenhuizen in Malaysia. Ik ben op zoek naar mijn voorouders. Met de nakomelingen van J. van W esenhagen, die in 1913 woonachtig was in Suriname. Dhr.Van W esenhagen was Nederlander en woonde destijds in Paramaribo. Mijn grootmoeder die getrouwd was met Durgaram, kreeg een buitenechtelijk kind, mijn vader Harrie Durgaram. Dus zijn echte vader was Van W esenhagen. Mijn opa Van W esenhagen heeft, of had nog twee zusters wonen in Apeldoorn. Hij was stokdoof en dat is ongeveer alles wat ik van hem weet. Ik heb jarenlang in Nederland gewoond en 12 jaar zat ik in de redactie van FNV Magazine. Daarna getrouwd en jarenlang in het buitenland gewoond vanwege het werk van mijn man. Sinds mijn komst in Malaysia 12 jaar geleden heb ik mij bezig gehouden met mijn hobby’s, o.a. schilderen. Acht jaar lang heb ik de Chinese schilderkunst bestudeerd en ik heb sindsdien 6 solo exposities gehad in Malaysia, Hong Kong, Singapore, Korea en Cura¸ao. De opbrengst van mijn kunst ging voor 80% naar een liefdadigheidsdoel dat meestal met kinderen te maken had. De afgelopen 4 jaar heb ik de schilderskwast niet meer ter hand genomen en ben sinds een jaartje bezig met zelfstudie gitaar. Ondertussen ben ik zover met een repertoire van 20 heel oude bolero’s waarvan ik er tien op een CD wil uitbrengen en waarvan 25% van elke verkochte CD gaat nar Artsen zonder grenzen. De CD komt eindditjaaruit. Omdat ik toch iets meer wil weten van de familie van mijn vader,dusde Van W esenhagen in Apeldoorn, zou ik u willen vragen of het binnen uw bereik ligt om uit te vinden of de Van W esenhagen nog in Apeldoorn leven en/of nageslacht van Opa (klinkt misschien niet zo leuk maar is een herkenningspunt)die stokdoof was. of ik bij u aan het juiste adres ben weet ik niet, maar wellicht kunt u mij verder helpen. Bij voorbaat dank, Regina Durgaram, mijn correcte e-mail adres is:
[email protected]
Afdelingsblad NGV Veluwe
71
Apeldoorn, 31 juli 2003. Beste Regina, Je bericht heeft er erg lang over gedaan om me te bereiken: het kwam 27 juli aan. Misschien heeft de hondenkar (de e-mail was verlucht met een foto van een hondenkar, FCN) de snelheid bepaald. Ik stel het op prijs om via het bericht iets meer te weten over je achtergronden. Vanavond heb ik contact opgenomen met de enige W esenhagen, die in de telefoongids van Apeldoorn staat. Die vertelde me, dat hij de familiegegevens aan een ander heeft doorgegeven; een anesthesioloog (Hans) in Utrecht. Er zijn trouwens meer medici in de familie. De heer Palthe W esenhagen zal contact opnemen met zijn familielid over je vraag. Zodra er meer bekend is zal hij mij inlichten. Het leek me goed je alvast op de hoogte te stellen van deze stand van zaken. Vriendelijke groet, Frans C. Nelis Apeldoorn, 22 oktober 2003. Beste Regina, De heer W .L. Palthe W esenhagen heeft van zijn familieonderzoeker gehoord, dat er geen familierelatie bestaat met uw familie. Hij verwijst naar de (niet verwante) Surinaamse familie. Gisteren (21 oktober) heb ik in het Apeldoorns gemeentearchief gekeken of daar iets van uw familie te vinden is. Daar vond ik het volgende. In Apeldoorn is ingeschreven geweest Maria Elisabeth W ezenhagen, geboren 29 augustus 1856 te Paramaribo; ze was ongehuwd. Op 2 juli 1873 vertrok zij via Amsterdam naar W est-Indië. Gegevens uit de burgerlijke stand van Suriname zijn verkrijgbaar bij het Centraal Bureau voor Burgerzaken te Paramaribo (volgens cursus genealogie van 1997). De burgerlijke stand bestaat daar sedert 1828 en gold tot 1863 uitsluitend voor Europeanen. Ik wens u succes bij uw verdere naspeuringen. Mogelijk vindt u nog interessante links voor verder onderzoek op onze website www.ngv.nl, of bij www.geneanet.org. Vriendelijke groet, Frans C. Nelis. 8 december 2003 Beste meneer Nelis, Het heeft een poosje op zich laten wachten, maar ik wil hierbij toch alsnog mijn hartelijke dank aan u overbrengen. Ik zal proberen verder op zoek te gaan. Ondertussen ben ik niet alleen schilderes van Chinese kunst, maar ook zangeres. Ik ben in augustus naar Cuba-Havana gegaan en heb daar een heel mooie CD opgenomen met de bekendste band van Cuba. W aarschijnlijk komt de CD in februari 2004 in de winkels, ik hou u op de hoogte. Nogmaals hartelijk dank en een prettige kerst en gelukkig nieuw jaar. Gina Gunak.
72
Afdelingsblad NGV Veluwe
Inhoudsopgave:
pagina:
Van bestuur en redactie ........................................................................................ Agenda ................................................................................................................ Verslag extra afdelingsledenvergadering van 9 september 2003 .......................... Uit de bestuursvergadering ................................................................................. Over de leden van de afdeling ............................................................................. Evenementenkalender 2003 en berichten ............................................................. Seniorweb Apeldoorn .......................................................................................... Genealogie, computer en internet ......................................................................... Amsterdam ........................................................................................................... Het Verenigingscentrum is voor en van alle leden ............................................... Nieuw in de afdelingsbibliotheek ......................................................................... Verslagen van lezingen: De Gelderse geschiedenis genealogisch en heraldisch bekeken .................... Genealogie en streekgeschiedenis ................................................................. Michel Halin over GeneaNet ........................................................................ Oranjetelg zweeg over opa-WillemIII .................................................................. Vragen staat vrij ...................................................................................................
49 50 51 52 53 54 56 57 61 62 63 64 67 68 70 70
Bijkomend lidmaatschap Leden van andere afdelingen van de NGV kunnen voor • 8,50 per jaar bijkomend lid worden van de afdeling Veluwe (Apeldoorn en omstreken); zij moeten dit opgeven aan de ledenadministratie, mw. C.J.M. Greveling-Koenen, p/a postbus 976, 1000 AZ Amsterdam Overname van artikelen. Om zoveel mogelijk bekendheid te geven aan onze vereniging en ons blad, vragen wij u overgenomen artikelen met bronvermelding op te nemen. Bij de voorpagina Het Oude Loo op 9 augustus1744.
Afdelingsblad NGV Veluwe
73
Afdelingsblad NGV Veluwe
Kruizemuntstraat 135 7322 LG APELDOORN
74
TPG Post Port betaald Port payé Pays-Bas