N 3. december 2012 jaargang 9. magazine. een uitgave van staalbankiers. Horeca-ondernemer Casper Reinders: Rock- n-roll-bouwen, daar word ik blij van

N°3 december 2012 | jaargang 9

magazine

Horeca-ondernemer Casper Reinders:

‘Rock-’n-roll-bouwen, daar word ik blij van’

een uitgave van staalbankiers

2

COLOFON

Staal Magazine verschijnt drie maal per jaar en wordt verspreid onder cliënten en relaties van Staalbankiers. Jaargang 9, nr. 3. Hoofdredacteur Angela Looyé Eindredacteur Maureen Land, Maters & Hermsen Redactieraad Linda van Hesse Nicole van de Hoeve Maureen Land Angela Looyé Henrietta Smeekes Hans Smits Kosterus Wildschut

01 & 40 De droom van Casper Reinders Casper Reinders, eigenaar van succesvolle horecazaken in Amsterdam, zoals de Jimmy Woo, Bo Cinq en Lion Noir, bouwt dagelijks aan zijn droom. En daar heeft hij het druk mee. Hij komt net uit een overleg over de verbouwing van restaurant Rose’s Cantina in Amsterdam dat in vijf weken een volledig nieuw interieur krijgt. Een strakke planning, precies waar Casper Reinders van houdt. “Met een goed team keihard werken, mijn eigen plan trekken en niet te veel veranderingen toestaan. Ik ben gek op bouwen, het geeft me energie. En dat heeft niets te maken met bouwtekeningen of dat soort gedoe. Ik teken een keuken het liefst op de muur. Rock-’n-roll-bouwen. Dat is waar ik blij van word.” (Cover)fotografie Ton Zonneveld

Vormgeving Achmea Creatieve Diensten BEELDREDACTIE Mascha Baarda en Stephan van den Burg, Maters & Hermsen Lithografie en drukwerk Schuttersmagazijn BV Indien u vragen heeft of informatie wilt over in Staal Magazine behandelde onderwerpen, dan kunt u contact opnemen met uw contactpersoon of Angela Looyé via telefoon­nr (070) 310 19 53 of [email protected].

Als u geen prijs stelt op het ontvangen van ons magazine dan kunt u dit aan uw contactpersoon doorgeven of schriftelijk aangeven bij: Staalbankiers, Postbus 327, 2501 CH Den Haag.

Inhoud

op de omslag 04 05 11 33 39

Staalbankiers Column Pierre Huurman Nieuws Advertentie Staalbankiers Vraagbaak Staalbankiers tijdens de feestdagen

06 22

Economie Outlook 2013 China, van kwantiteit naar kwaliteit

14 16 34

Financiën Geen erfgenamen, en dan? Dromen van een tweede huis Leger des Heils en Staalbankiers

12 20 26 38 40

Lifestyle Cliënten jagen hun dromen na Gespot voor u! Cliënten jagen hun dromen na Golfavonturen van Robert-Jan Derksen Clïenten jagen hun dromen na

28 30

Goede doelen Keerpunt: werken in een hospice Het Dorp bestaat 50 jaar

22

China

Disclaimer Deze publicatie is uitsluitend bedoeld ter informatie en is geen aanbod noch een uit­nodiging om een financieel instrument te kopen of te verkopen of om deel te nemen in een bepaalde beleggingstrategie. Elk voorbeeld gegeven in deze publicatie, geldt enkel ter nadere uitleg van het betreffende product. Aan deze voorbeelden kunnen geen rechten worden ontleend. Potentiële beleggers moeten zich bewust zijn van de risico’s verbonden aan financiële instrumenten en moeten alleen overgaan tot een investeringsbeslissing met betrekking tot deze producten na voldoende beraad, in overleg met hun eigen adviseurs, waarbij in overweging moet worden genomen of deze producten passen binnen hun eigen risicoprofiel. Hoewel de in deze publicatie gestelde feiten en verstrekte opinies als juist worden verondersteld en zijn gebaseerd op betrouwbare bronnen, aanvaardt Staalbankiers geen enkele aansprakelijkheid voor enige schade in welke vorm dan ook, voortvloeiend uit het gebruik van deze publicatie of de inhoud daarvan. Staalbankiers wijst op de mogelijkheid dat bepaalde informatie in deze publicatie na verloop van tijd verouderd is. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Staalbankiers N.V., statutair ge­vestigd te Den Haag aan de Lange Hout­straat 8, 2511 CW, is ingeschreven bij de KvK Haaglanden onder nummer 27030700. Staalbankiers is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële markten (www.afm.nl) te Amsterdam. Voor meer informatie over het toezicht op Staalbankiers N.V. kunt u bellen naar de toezichtlijn van de AFM 0900-540 05 40. Reproductie, geheel of gedeeltelijk, is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van Staalbankiers. Deze publicatie is vervaardigd op 7 december 2012.

China staat op een economisch en politiek kruispunt. De surrealistische groei moet plaatsmaken voor een solide economie.

36

Armoede

Bij armoedebestrijding, waar het Leger des Heils zich voor inzet, past een ethische omgang met het eigen vermogen. Het Leger en Staalbankiers vertellen hoe ze dat doen.

december 2012

staalmagazine 3

editorial

Vooruitzichten door Angela Looyé

Beste lezer,

V

oor u ligt alweer de laatste uitgave van Staal Magazine van 2012. Een bewogen jaar, dat lijkt te zijn omgevlogen. Wat het nieuwe jaar ons brengt, is moeilijk te voorspellen. Maar Hans Smits, Senior Research & Analysis Manager geeft met zijn inmiddels welbekende Outlook een beeld voor 2013. De opzet van de Outlook is dit jaar anders dan voorheen. In plaats van wereldwijde mogelijke scenario’s te schetsen, duidt Hans nu de globale vooruitzichten voor de verschillende regio’s, zoals u leest vanaf pagina 6. Mijn collega Hans Smits is één van de leden van de redactieraad van Staal Magazine en onze ideeën­ machine en co-auteur voor alle macro-economische artikelen. Naast Hans nemen nog vier andere collega’s deel aan de redactieraad. Samen met hen, én mijn steun en toeverlaat van Maters&Hermsen, probeer ik iedere keer weer een interessant en leuk magazine voor u te maken. Of dat ook dit keer is gelukt, kunt u doorgeven aan uw bankier of aan mij via een mail aan [email protected]. Dit geldt natuurlijk ook als u ideeën of suggesties voor het magazine hebt.

In elk magazine laten we cliënten en ambassadeurs van Staalbankiers aan het woord over hun werk, passie of hoe zij omgaan met bepaalde financiële kwesties. Het is mooi om te zien dat onze relaties met veel enthousiasme meewerken en hun verhaal aan Staal Magazine toevertrouwen. Via deze plek wil ik u daar hartelijk voor danken. Ik wens u veel leesplezier en een prachtig 2013!

Angela Looyé is Hoofdredacteur van Staal Magazine P.S. Ideeën, vragen en/of opmerkingen over het magazine? Stuur ze naar [email protected].

nieuws

4

december 2012

staalmagazine 5

Staalbankiers klaar voor europees bankieren

Staalbankiers wenst u een prachtig 2013

Column

Vol optimisme door Pierre Huurman

2012

was een bewogen jaar. Voor de wereld, ons land en ook voor Staalbankiers. Nederland werd nog steeds stevig getroffen door de econo­ mische crisis en zal hier ook volgend jaar last van blijven houden. Staal­bankiers voelt natuur­lijk ook de gevolgen van de macro-econo­mische omstandig­heden. Des­ondanks mochten we dit jaar toch een flink aantal nieuwe cliënten verwel­ komen. We zijn zeer content met deze verdere groei, zeker in de huidige markt. En omdat de groei van nieuwe cliënten bij Staalbankiers voor het overgrote deel voortkomt uit de recommandatie van bestaande cliënten, mogen we hieruit voorzichtig concluderen dat uw relatie met de bank ook dit jaar weer goed is geweest. Wij willen u hiervoor graag bedanken. Staalbankiers heeft een lange ter­mijn­ strategie die erop gericht is om u zo goed als mogelijk te adviseren en dit te doen in een prettige sfeer waarbij u ons goed kent en wij uw situatie goed kennen. We hebben dit jaar hard gewerkt om onze dienstverlening te verbeteren. Dit hebben we onder andere gedaan door onze succesvolle beleggings­strategie,

Multi Asset Optimalisatie, in verschil­ lende productvormen beschik­baar te maken voor bijna al onze cliënten. We besteden veel energie aan al onze stake­ holders, u als cliënt voorop. Maar ook de relatie met onze ‘moeder’ Achmea is verder versterkt.

Vanaf 1 juli 2013 is de ook nieuwe IBAN-accept­giro beschik­baar voor cliënten van Staal­bankiers overboekings­formulier. Het verschil is dat u het IBAN (International Bank Account Number) van de begunstigde en de BIC (Bank Identifier Code) van de bank van de begunstigde erop invult. Het IBAN (de nieuwe structuur van bankrekening­ nummers) zorgt ervoor dat bankrekening­nummers internationaal te herkennen zijn. De Neder­landse versie van het IBAN is opgebouwd uit het huidige bank­rekening­nummer voorafgegaan door de landcode NL, een tweecijferig controle­getal en een bankidentificatie.

Ondanks interne veranderingen Ω we maakten onze organisatie efficiënter Ω ben ik blij dat mede­werkers in een tevredenheids­onderzoek hebben aan­ gegeven zich enorm betrokken te voelen bij Staalbankiers. We scoren verder hoog op integriteit, vertrouwen en communi­ catie. We vinden dat heel erg belangrijk: gedreven en geluk­kige medewerkers zullen u beter bedienen en bijdragen aan het bereiken van uw doelstellingen. We kijken, ondanks de zware econo­ mische omstandigheden, vol optimisme uit naar 2013. We blijven investeren in de toekomst en in u, door mee te denken over de doelstellingen van onze cliënten en de overdracht naar volgende generaties.

Ik wil u een heel voorspoedig, liefdevol en vooral bruisend 2013 wensen!

Pierre Huurman is de Directievoorzitter van Staalbankiers

H

et betalingsverkeer in Nederland gaat veranderen. In het kader van SEPA (Single European Payments Area) vindt er een uniformering van het Europese betalingsverkeer plaats. Als gevolg hiervan worden de Nederlandse betaalproducten aangepast aan de nieuwe eisen. Zo kunt u bij Staalbankiers al gebruikmaken van de mogelijkheid om binnen webbankieren een SEPAoverschrijving te doen. Het SEPA-formulier lijkt op het eerste gezicht op het huidige binnenlandse

Fotografie Hollandse Hoogte

Tarieven beleggings­ dienst­verlening

D

e tarieven voor de Staalbankiers beleggings­dienst­ verlening worden per 1 januari 2013 aangepast. De gewijzigde tarieven vindt u op www.staalbankiers.nl.

E-mail nieuwsbrief

W

ij houden u graag op de hoogte van veranderingen bij Staalbankiers. Dat doen we met het Staal Magazine, op onze website en sinds kort ook per e-mail met een nieuws­brief. In deze nieuws­brief, die ongeveer zes keer per jaar zal verschijnen,

vindt u interessante informatie en achter­ gronden bij de actuali­teiten. Wilt u op de mailinglist van de nieuws­brief van Staalbankiers? Geef dit dan door aan uw bankier of stuur een mailtje met uw gegevens naar [email protected].

IBAN-acceptgiro Vanaf 1 juli 2013 is de ook nieuwe IBAN-accept­giro beschik­baar voor cliënten van Staal­bankiers. De belangrijkste wijziging daarop is dat het IBAN van zowel de incassant als de betaler vermeld moet worden. De IBAN-acceptgiro zal per 1 februari 2014 de huidige acceptgiro vervangen. Tussen 1 juli 2013 en 1 februari 2014 is er een duale periode, waarbij beide varianten naast elkaar voorkomen. Vanaf 1 februari 2014 is het aanbieden van de ‘oude’ acceptgiro niet langer mogelijk. Banken en markt­ partijen zijn overeengekomen dat de IBAN-accept­ giro uiterlijk 1 januari 2019 ophoudt te bestaan.

6

Economie

december 2012

staalmagazine 7

outlook 2013: Problemen of herstel van de wereldeconomie? De wereldeconomie bevindt zich onder een ‘sluier van onzekerheid’, aldus het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Precieze voorspellingen zijn onmogelijk, maar de globale vooruitzichten voor de verschillende regio’s kunnen we wel duiden. Tekst Hans Smits en Rody van der Pols Illustratie Rhonald Blommestijn

INLEIDING: Terugblik op 2012 Maar liefst drie kwartalen op rij moest het IMF haar prognose­cijfers voor dit jaar naar beneden bijstellen. De wereldeconomie blijft kwakkelen en het einde is nog niet in zicht. Groeide de wereldeconomie in 2011 met 3,8%, in 2012 ver­ wacht het IMF 3,3% groei. Diverse gere­nom­ meerde financiële instellingen, zoals J.P. Morgan en Deutsche Bank, zitten hier met hun ver­ wacht­ingen onder. In Europa speelden de schuld­en­crisis en de angst voor een grexit (Griekenland uit de eurozone) weer in volle hevigheid op. Ook deden de gevolgen van de stevige overheids­bezuinigingen zich voelen. Het gevolg: de eurozone is in 2012 opnieuw in een recessie beland (IMF: -0,4%). Aan de andere zijde van de Atlantische Oceaan wisten de Verenigde Staten weliswaar een matige groei te handhaven (IMF: +2,2%), maar de belasting­ afgrond werpt hier zijn dreigende schaduw voor­ uit. Slaagt de herkozen president Obama er niet tijdig in om afspraken te maken over de begro­ ting en de schuldpositie, dan krijgt Amerika op 1 januari 2013 te maken met strenge bespa­ ringen gecombineerd met forse belasting­ verhogingen. Een giftige cocktail voor een toch al wankele economie. Dan Japan. Dit land zag zijn economie in de eerste helft van 2012 welis­ waar groeien (IMF voorspelt dit jaar nog 2,2% groei). Maar vanaf het derde kwartaal leek het effect van de herstel­werkzaamheden na de

tsunami alweer uitge­werkt, met krimp tot gevolg. De opkomende markten bleken niet immuun voor de trans-Atlantische problemen. Vrijwel alle opkomende landen zagen hun groeiverwachtingen terug­lopen, China voorop. Dit land (IMF: +7,8%) kreeg onder andere te kampen met over­verhitting van de onroerend­ goedmarkt. De vraag naar grondstoffen en metalen liep wereldwijd terug, wat zich onder andere deed voelen in Brazilië (IMF: +1,5%). De zwakke wereldeconomie noopte centrale banken tot een ruim monetair beleid. Daardoor daalde de rente tot ongekende dieptepunten, in Noord-Europa geholpen door de voorkeur voor de veilige staatspapieren van de kernlanden boven die van de perifere landen (“kapitaal­ vlucht”). In Neder­land was de rente zelfs lager dan in de afgelopen vijfhonderd jaar is voor­ gekomen. De inflatie bleef, in elk geval in het Westen, beperkt.

~ VOORUITZICHTEN EUROPA: Vier scenario’s De grexit leek in 2012 een paar keer dichterbij dan ooit tevoren. Maar gelukkig wisten de Europese leiders versplintering van de muntunie – meestal tijdens een nachtelijke vergadering –

te voorkomen met nieuwe maat­regelen. Hoewel de tweespalt tussen Noord- en Zuid-Europa niet veel minder is geworden, waren er afgelopen jaar toch doorbraken. De belang­rijkste zijn het Begrotingspact, het Groeipact en de te vormen Europese banken­unie, waar­schijn­lijk in 2014. Bij wijze van opmaat komen in 2013 alle circa 6000 banken in de eurolanden onder toezicht te staan van de Europese Centrale Bank (ECB). Het zijn eerste stappen richting een meer federaal georganiseerd Europa. Ook van groot belang: de steun­toezegging van de ECB aan zwakke eurolanden voor een ‘onbeperkt opkoop­ programma’ van staatsobligaties, gekoppeld aan strenge voorwaarden. De aan­kondiging deed de obligatierentes dalen. Het gaf de noodlijdende landen, Spanje voorop, een broodnodige adem­ pauze. Hiermee lijkt eind 2012 de eurocrisis in een rustiger vaarwater te zijn aan­geland. Niets is echter zo onbestendig als het vertrouwen van de financiële markten. Bepalend zijn daarom de vaart en doortastend­heid waarmee de politici voortgaan op de ingeslagen weg. Scenario 1:

Perspectief (langzaam uit de crisis) In de tweede helft van 2012 hebben de Europese beleids­makers een aantal belangrijke door­ braken bereikt. Zo heeft de politiek een ‘groei­ pact’ afgesproken en lijkt de vorming van een Europese bankenunie in 2014 zeker. Daar­naast

8

heeft Europese Raad-voorzitter Van Rompuy de opdracht gekregen om zijn roadmap richting een economische en monetaire unie verder uit te werken. Tegelijkertijd heeft de ECB een plan gepresenteerd om obligaties op te kopen van de zwakke euro­landen, die bereid zijn om de strenge voor­waarden voor noodhulp te accepteren. Daarmee is een dam opgeworpen tegen ongebreidelde speculatie. Stapje voor stapje, maar onafwendbaar, komt zo een meer federaal georganiseerd Europa dichter­bij en wenkt het perspectief. Mogelijk is Europa al halverwege op de weg richting een geherstruc­ tureerd en economisch gezonde unie. Dit scenario achten we het meest waarschijnlijk. Het toezicht van de ECB op alle banken in de eurozone in 2013 markeert een belangrijke stap in die richting. Volgens afspraak komt daarmee de weg vrij om zwakke banken direct te her­ kapita­liseren, dus zonder tussenkomst van de nationale regeringen. Dit is van groot belang voor zwakke eurolanden met wrakke banken. Nu nog geven zij rechtstreekse steun. Daardoor worden de schulden van de banken overgeheveld op de nationale overheidsbalans, hetgeen weer kan leiden tot nieuwe bezuinigingsrondes. Zonder doorbreking van deze negatieve spiraal, kunnen deze landen niet uit het dal klimmen. Dankzij het opkoopprogramma van de ECB voor staatsobligaties krijgen zwakke eurolanden de gelegenheid om hun overheidsfinanciën op orde te krijgen. De stevige bezuinigingen en her­ vormingen beginnen hun eerste vruchten af te werpen. Langzaamaan worden de rente­ verschillen in Europa kleiner. Het begrotings­ tekort van Italië zal in 2012 waarschijnlijk onder de 2% uitkomen en in 2013 onder de 1% van het bruto nationaal product (bnp). Ondertussen helpt de zwakke euro de Europese export­ machine weer op gang. Scenario 2:

Onzekerheid (crisis duurt voort) Doormodderen is wat de Europese beleids­ makers de laatste jaren hebben gedaan. En doormodderen is wat ze in dit scenario blijven doen. De tegenstelling tussen de stimulerings­ lobby van de zuidelijke landen en de bezui­ nigings­pleidooien van de noordelijke landen verhardt zich. Maar onder druk van de financiële

december 2012

Zijn plan rust op vier pijlers: een banken­unie, een begrotingsunie, een economische unie en een politieke unie. De eerste voorzetten voor een begrotingsunie en een bankenunie zijn inmiddels gedaan. Slaagt Van Rompuy erin om zijn plannen er doorheen te loodsen, dan is het voor criticasters, zoals Nederland en Duitsland, steeds moeilijker om de boot af te houden. Een­ maal aanvaard kan Rompuy’s roadmap de euro­ zone versneld uit het dal van de crisis laten klimmen door herwonnen vertrouwen. Scenario 4:

Vertrouwensbreuk (crisis verdiept)

markten weten de politici toch telkens weer tijd te kopen. De meeste voornemens blijken echter niet meer dan luchtkastelen. Door politiek gekrakeel – gevoed door de anti-Europese lobby die overal aan kracht wint – komt de uitvoering van de plannen nauwelijks van de grond. Alles loopt vertraging op, waardoor de druk op de financiële markten toeneemt. De rentes voor de zwakke eurolanden beginnen weer te stijgen, waardoor de angst voor versplintering op de loer ligt. Maar dan vertonen de politici toch ineens weer een moment van (schijnbare) daadkracht, waardoor de hoop op duurzame oplossingen weer opleeft en de markten even tot bedaren komen. Politiek en financiële markten houden elkaar langdurig in deze uitputtende cyclus gevangen. Dit scenario is zeker mogelijk, maar het eerste scenario is veel waarschijnlijker.

Scenario 3:

Vertrouwensherstel (uit de crisis) In dit scenario wint het besef aan terrein dat tijd kopen alleen niet voldoende is. Politici weten hun achterban ervan te overtuigen dat voor duurzame politieke stabiliteit en economische welvaart in Europa radicalere maatregelen nodig zijn. Steeds meer regeringsleiders commit­teren zich aan maatregelen om versneld tot een fiscale unie te komen. Dit meest positieve scenario is voor 2013 nog niet zo heel waar­schijnlijk, wellicht later. De verkiezing van, waarschijnlijk, een meer pro-Europese Duitse regering in 2013 kan een belangrijke zet in die richting zijn. In dat geval kan er momentum ontstaan, waardoor Europese Raad-voorzitter Van Rompuy voldoende steun verwerft voor zijn roadmap richting een economische en monetaire unie.

In dit scenario wordt de tegenstelling tussen de meer welvarende kernlanden en de noodlijdende ‘periferie’ van de eurozone steeds groter. AntiEuropese gevoelens leiden overal tot sociale onrust. Er ontstaat een politieke patstelling die niet wordt doorbroken. De uiterste consequentie is dat de financiële markten langdurig hun vertrouwen in Europa verliezen. Er komt een kapitaalvlucht op gang, waardoor de obligatie­ rentes tot onhoudbare hoogtes stijgen. Door het uitblijven van maatregelen moet Griekenland de eurozone verlaten, mogelijk gevolgd door Spanje, Portugal en andere perifere eurolanden. De eurozone valt in brokken uiteen. De lange­ termijngevolgen van dit scenario zijn moeilijk te voorspellen, maar zeker is dat Europa een periode van grote onzekerheid en economische krimp tegemoet gaat. Dit scenario is het minst waarschijnlijk.

~ VOORUITZICHTEN VERENIGDE STATEN: De ‘belastingafgrond’, erin of niet? Voor de economische vooruitzichten van de VS is vooral één vraag van cruciaal belang: wat gaat de herkozen president Obama doen om het land te redden van de val in de belastingafgrond of de fiscal cliff. Op 1 januari 2013 wordt namelijk als gevolg van de Budget Control Act van 2011 automatisch een hele reeks van belasting­ verhogingen en uitgavenbeperkingen van de overheid van kracht. Hiermee bezuinigt het land

in één klap 607 miljard dollar. De achtergrond hiervan is dat de Amerikaanse staatsschuld – 16.261 miljard dollar inmiddels – het in de wet vastgelegde plafond heeft bereikt. De VS zal hiervoor een oplossing moeten vinden. Zonder verdere maatregelen blijft deze schuld in een alarmerend tempo doorgroeien: tegenover de jaarlijkse overheids­uitgaven van 3,7 miljard dollar staan slechts 2,3 miljard dollar aan belasting­inkomsten. Een op de lange duur onhoudbare situatie. Hoe de VS hiermee omgaat, bepaalt de economische groei op de korte én lange termijn. Scenario 1:

De VS storten in de ‘belastingafgrond’ Als op 1 januari de bezuinigingsmaatregelen van 607 miljard dollar starten, zullen alle werkende Amerikanen 2 procent extra inkomstenbelasting moeten betalen. Ook de grens voor de laagste belastingschijf gaat flink omhoog en allerlei gunstige belastingregels voor ondernemers komen te vervallen. Ook gaat het mes stevig in de paradepaardjes van de Republikeinen (defensie) en Democraten (zorg). Ben Bernanke, voorzitter van de Federal Reserve (FED), sprak niet zomaar over de fiscal cliff: door deze maat­ regelen zullen Amerikanen zo hard in hun porte­ monnee worden geraakt, dat de econo­mische groei met ongeveer 3,5 tot 4,5 procent­punt kan teruglopen. Naar schatting verliezen zo’n 2 mil­ joen Amerikanen hun baan. De Verenigde Staten raken in een recessie en het epicentrum van de crisis verplaatst zich van Europa naar de andere kant van de Atlantische Oceaan. De vrees bestaat zelfs dat de dollar in dat geval zijn status als reservevaluta verliest. Gebeurt dit, dan zal de hele wereldeconomie daar de wrange vruchten van plukken, zeker Europa. Scenario 2:

De VS omzeilen de af­grond, al dan niet op een duurzame manier Lukt het de herkozen president Obama toch om tijdig een compromis door het Congres te loodsen, dan zullen de VS verder gaan op het bekende pad: flink spenderen om de economie aan de gang te houden. Op de korte termijn is het de enige mogelijkheid om de fragiele groei

staalmagazine 9

niet de nek om te draaien. Zeker nu er net licht­ puntjes te bespeuren zijn, zoals het herstel van de huizenmarkt. De vraag is vooral welke aan­ pak de Amerikaanse politiek voor de (middel) lange termijn kiest. Schuift zij de problemen opnieuw door, zoals in 2011 al gebeurde, zodat het land over enige tijd opnieuw voor de ‘afgrond’ komt te staan? Of kiest zij voor de, figuratief gesproken, weldoordachte afdaling in de belastingafgrond? Met andere woorden: bereiken president en Congres overeenstemming over een weldoortimmerd plan voor schuld­ afbouw en begrotingstekortreductie voor de komende jaren zonder al te veel impact op de groei en de werkgelegenheid? Door zo’n plan kan het vertrouwen in de Amerikaanse econo­ mie – en dus consumptie en investeringen – een stevige impuls krijgen. In dat geval hebben we het spiegelbeeld van scenario 1 te pakken en gaat economische grootmacht Amerika weer een loco­motieffunctie vervullen in de wereld­ economie.

~ VOORUITZICHTEN JAPAN: Consumentenbestedingen lopen terug De herstelwerkzaamheden na de tsunami in maart 2011 deed de Japanse economie met ruim 2 procent (bescheiden) groeien afgelopen jaar. Ook industriële activiteiten veerden op begin 2012. Maar vanaf het derde kwartaal zette de krimp alweer in, een ontwikkeling die zich in 2013 waarschijnlijk zal voortzetten. De kans op een recessie is reëel (25 procent volgens het IMF). Zeker als de hardnekkige patstelling tussen regering en oppositie over het verhogen van het schuldenplafond niet wordt doorbroken. De teruglopende consumentenbestedingen zijn hét probleem van de Japanse economie. De lonen lopen terug, huishoudens hebben minder te besteden. De export daalt, mede onder invloed van het onbewoonde eilandjes-conflict met China. Japanse bedrijven hebben het niet gemakkelijk. Ondertussen gaat de Japanse centrale bank onverminderd door met pogingen om de te lage inflatie – die slecht is voor de economische groei – aan te wakkeren. Goedkope

Advertentie

10

kredieten zijn er hierdoor in overvloed; het probleem is vooral het gebrek aan vraag hier­ naar. Een positieve ontwikkeling is dat Japan de btw geleidelijk zal verdubbelen tot 10 procent in 2015. Een belangrijke stap richting afbouw van de astronomische staatsschuld.

~ VOORUITZICHTEN CHINA: Harde of zachte landing? Na jaren van sterke groei – veelal boven de 10% – heeft zich in 2012 een groeivertraging ingezet in China. Dit voedt de angst voor een plotselinge en acute economische terugval van de tweede economie van de wereld. Om deze “harde” landing te voorkomen, moet China met succes de omschakeling maken van een export-econo­ mie met hoge overheidsinvesteringen naar een consumptie-economie met stijgende lonen. Vooralsnog worden dalende exportcijfers en terugvallende investeringen nog niet opge­ vangen door consumptie. De Chinese groei­

afzwakking zal de overheid zeker volgend jaar de geldkraan doen opendraaien. Er staan al grote investeringsplannen op de rol, zoals de aanleg van Changsa, een nieuwe metropool in het binnenland, á 130 miljard dollar. Daarmee zal de groei in 2013 waarschijnlijk weer boven de 8 procent uitkomen. Het grootste risico blijft evenwel het ontstaan van prijsbubbels, zoals afgelopen jaar gebeurde op de vastgoedmarkt in verschillende steden. De Chinese economie leek in het begin van de tweede helft van 2012 nog niet op te veren. Toch was het hoopgevend dat de consumenten­ bestedingen op peil bleven, gekoppeld aan een gezonde arbeidsmarkt met stijgende lonen. In combinatie met de investeringsgroei en een verruimd monetair beleid lijkt daarmee de basis gelegd voor de zo gehoopte “zachte” landing.

~ VOORUITZICHTEN OPKOMENDE LANDEN: In het spoor van China De opkomende economieën blijken niet immuun voor de economische problemen in het Westen en de terugvallende groei in China. Grote bedrijven onderhouden internationale productieketens, die niet zomaar kunnen worden verbroken. Conjuncturele problemen verplaatsen zich gemakkelijk van het ene deel van de wereld naar het andere. De terugvallende vraag vanuit het Westen kan maar zelden volle­ dig worden opgevangen door de toe­nemen­de handel tussen de opkomende landen onderling en de eigen consumentenmarkt. Zodoende zagen we in 2012 in vrijwel alle opkomende econo­ mieën de groei afzwakken. Maar de verwachting is dat de meeste emerging markets, net als China, in 2013 weer beter zullen presteren. Dit geldt in elk geval voor India, de ASEAN-5 (Indonesië, Maleisië, de Filippijnen, Thailand en Vietnam) en Zuid-Korea. De inflatie zal daar zakken naar ongeveer 4 procent (was 5 procent in 2010). Dit als gevolg van dalende prijzen en eerdere beleidsaanscherpingen om oververhit­ ting van de economie te voorkomen. Mocht de

groei toch tegenvallen, dan hebben de meeste van deze landen voldoende budgettaire ruimte om stimuleringsmaatregelen te nemen. Voor India is de grootste uitdaging om het vast­ gelopen hervormingsproces richting een meer marktgerichte economie vlot te trekken. In Zuid-Amerika sprong recent vooral de tegen­ vallende groei van Brazilië (ongeveer 1,5 procent in 2012) in het oog. Dalende grond­ stofprijzen en relatief hoge rentes om mogelijke oververhitting in te tomen, speelden het land parten. Desondanks voorspelt het IMF voor 2013 weer een groei van 4 procent. Zoals voor de meeste landen stelde het IMF ook de groei­ vooruitzichten voor Rusland en om­ringende staten in de loop van 2012 naar beneden bij, maar de verwachting is dat deze landen in 2013 hun economie weer zien groeien.

december 2012

staalmagazine 11

Wij begrijpen dat uw vermogen ook in pk's kan worden uitgedrukt

~ WERELDECONOMIE in 2013 Het IMF voorziet voor 2013 een economische groei van 3,6%. Iets hoger dan in 2012, maar nog altijd lager dan in 2011. Staalbankiers acht voor 2013 het eerste Europese scenario (“Perspectief ”) het meest waarschijnlijk in combinatie met het tweede scenario voor de VS (de belastingafgrond wordt op de een of andere manier omzeild). In dat geval zal de wereld­ economie met 3 à 3,5% groeien. Zou het Euro­ pese scenario “Onzekerheid” zich mani­festeren in combinatie met een zwakke vorm van het eerste scenario voor de VS, dan zal de groei van de wereldeconomie eerder richting 2,5% gaan. Dan is er, aan de andere kant van het spectrum, nog de mogelijkheid dat alle seinen op groen springen. In de VS komen de herkozen president Obama en het Congres tot overeen­stemming om op een slimme wijze in de belastingafgrond af te dalen door het begro­tings­­­­tekort langjarig te reduceren en de staats­schuld houdbaar te maken. Tegelijkertijd slaagt de politiek in Europa erin om de roadmap van Van Rompuy voortvarend in te vullen. Terug­kerend ver­ trouwen aan beide kanten van de oceaan zorgt er in dat geval voor dat de groei in de wereld richting 4% of meer gaat. We gaan het zien.

Dromen willen verwezenlijken is één, dromen kunnen verwezenlijken is een ander verhaal. Dat laatste begrijpen wij als geen ander. Het is dus goed te weten dat er een private banker is die met u meeleeft. Die u onafhankelijk advies geeft in de volle breedte. En met een op uw lijf geschreven financiële planning, wordt uw doel ons doel. www.staalbankiers.nl

| Want je leeft maar één keer

12

lifestyle

Dromen najagen Mensen die met hun passie bezig zijn en hun dromen verwezenlijken. Dat spreekt ons als Staalbankiers aan. Niet voor niets is onze pay-off ‘Want je leeft maar één keer’. Tekst Michelle de Koning Fotografie Ton Zonneveld

december 2012

staalmagazine 13

Schaatshart Kees Verpalen, directeur van Beslist.nl, stapte afgelopen april in het schaatsen. Zijn hart ging uit naar Team Van Velde. Zes sprinters rijden nu hun rondjes onder de naam Team Beslist.nl.

“H

et is altijd een droom van mij geweest om een keer een sportteam te sponsoren. En schaatsen vind ik echt een mooie sport. Beslist.nl is een puur Nederlands merk en wil je echt exposure hebben in Nederland, dan kom je al snel bij voetbal of schaatsen terecht. Ik dacht eigenlijk altijd dat je dan miljoenen mee moest nemen, maar toen ik eind vorig jaar Gerard van Velde bij de NOS hoorde klagen over zijn toenmalige sponsor, ben ik toch eens gaan praten. Ik was met meerdere ploegen in gesprek, maar mijn schaats­hart ging uit naar dit team. Trainer Gerard van Velde is een geweldige vent met een team vol jonge honden die vorig seizoen allemaal net aan het doorbreken waren. Een beetje de underdog, maar ik geloof erin. En met een organisatie waar ik achter sta. Als sponsor wil je niet zelf het wiel helemaal uitvinden, geen salarisonderhandelingen voeren of uitzoeken hoe je boarding sponsort. Bij Van Velde, onderdeel van iSkate, is dat allemaal al goed geregeld. Eigenlijk wilde ik nog wel een grote naam bij het team. Trainer Jac Orie kwam op een dag samen met Olympisch kampioen Mark Tuitert naar ons kantoor. Wat dat teweeg bracht! Mensen bleven maar langs die kamer lopen om een blik van Mark op te vangen. Heel goed voor de exposure van Beslist.nl, dacht ik meteen. Dus toen we een

contract hadden gesloten met team Van Velde, wilde ik Tuitert erbij. Het is gelukt, al veroorzaakte het wel een enorme rel in de schaats­wereld. Niet erg, vind ik. Deze wereld is redelijk behoudend en vastgeroest en ik wil wat reuring veroorzaken. De tribunes in het schaatsen zitten steeds minder vol en de doelgroep is redelijk oud. Wij willen de schaatswereld nieuw leven inblazen en de relatief jonge internetwereld aan het schaatsen koppelen. Zo kan de sport een frisse, nieuwe impuls krijgen. Daarom zijn we als sponsor bij de evenementen in Thialf ook aan de andere kant van de VIPboxen gaan zitten. We hebben een eigen ruimte onder het stadion en onze genodigden zitten tussen het gewone publiek. Daar is sfeer, daar dragen wij aan bij, daar houd ik van. Als schaatsliefhebber is sponsor zijn trouwens niet altijd even prettig. Want ik ben nu rondom de toernooien in Heeren­ veen zo druk bezig, dat ik veel minder van het schaatsen zelf geniet dan anders. Thuis achter de buis krijg je veel meer mee. Maar straks komen er weer toernooien op andere plekken in de wereld aan en daar organi­ seren wij niets omheen, dus dan kan ik weer op de bank schaatsen kijken. Ik moet wel zeggen dat de langere afstanden me steeds minder interesseren nu ik een sprintploeg sponsor.” www.beslist.nl

Financiën

december 2012

staalmagazine 15

Geen erfgenamen, en dan? U heeft uw leven lang goede doelen gediend. Waarom zou dat na uw dood anders moeten zijn? Een eigen ANBI biedt uitkomst én belastingvoordelen. Interessant voor een groeiende groep vermogenden zonder directe erfgenamen. Tekst Sebastiaan van der Lubben Beeld Stephan van den Burg / Collectie Universitaire Bibliotheken Leiden

H

onderdtwintig goede doelen Ω van het Rode Kruis tot het Aids Fonds, van de Maag Lever Darm Stichting tot Natuur & Milieu Ω roepen u via radio en televisie op om hen in uw testament of juridisch correcter ‘uw uiterste wil’ op te nemen. Met de slogan ‘Maak van uw afscheid een nieuw begin’ pleiten deze organi­saties voor de over­ dracht van een deel van de erfenis aan hen. Het is inderdaad geen vreemde gedachte om uw na­ latenschap ook tot algemeen nut aan te wenden. Maar waarom aansluiten bij een goed doel als u ook zelf een goed doel voor uw vermogen kunt inrichten: een eigen alge­meen nut beogende instelling, kortweg ANBI. Vermogend zonder erfgenamen Normaliter erft in een huwelijk of partnerschap de langstlevende het vermogen van de over­ ledene. Uiteraard komt de Belastingdienst dan langs. Het gaat te ver om de tabel waarmee de Belasting­dienst het geërfde vermogen aanslaat tot in detail uit de doeken te doen, belangrijk is één stelregel: hoe verder de overledenen van degene afstaat die de erfenis krijgt, hoe zwaarder de Belastingdienst de erfenis aanslaat. Behalve in dat ene geval waar de afstand maximaal is, namelijk tussen een overledene en het algemeen nut. Wie zijn of haar vermogen onderbrengt in een ANBI hoeft hierover geen belasting over af te dragen. Voor eenieder die na zijn dood met zijn vermogen betekenis aan het leven van

anderen wil geven, is de ANBI een uitkomst. Bovendien schept het mogelijkheden voor vermogenden zonder directe erfgenamen. Geen belasting Het ‘nut’ van de algemeen nut beogende instelling kan een cultureel of wetenschappelijk doel hebben. Bijvoorbeeld onderzoek naar in de familie voorkomende ziekten, het beheer van een omvangrijke kunstcollectie of een ontwik­ kelings­hulpproject. Daarvoor moet de op te richten ANBI wel aan een aantal strenge eisen voldoen. Zo moet negentig procent van het vermogen in de ANBI worden aangewend voor dat algemene nut, mag een ANBI geen winst­ oogmerk hebben, moet het vermogen gescheiden zijn van dat van de bestuurder of beleidsbepaler en kent de ANBI administratieve verplichtingen. Ook niet onbelangrijk: de bestuurders of beleids­­bepalende personen van de ANBI moeten aan een aantal integriteitseisen voldoen. Belast­ing­vrijsteling is er niet voor giften of schenkingen aan een ANBI met een specifieke opdracht; die dienen immers geen algemeen nut maar een specifiek nut. Omdat het pakket aan eisen gesteld aan een ANBI veelzijdig en groot is, is het dus zaak om het oprichten van een ANBI bij leven te regelen. Maatschappelijke verantwoordelijkheid

KPMG Meijburg & Co geeft veel advies aan cliënten die een ANBI willen oprichten. Steeds

komen zij hetzelfde motief tegen: vermogenden voelen een maatschappelijke verantwoordelijk­ heid om na de dood hun vermogen een (goed) doel te geven. Dat hebben veel ondernemers immers hun hele leven ook al gedaan. Denk aan de situatie dat een ondernemer een deel van zijn liquide vermogen onderbrengt in een ANBI van waaruit in ontwikkelingslanden gezondheids­ projecten worden gefinancierd. Door een deel van het te erven vermogen bij leven in een ANBI onder te brengen, boekt hij fors inkomsten­ belastingvoordeel. Een voordeel waarmee in dit specifieke geval veel mensen toegang tot medische zorg krijgen die dat normaal niet zouden hebben. En zo werkt een nalatenschap al voor het overlijden.

Geïnteresseerd in uw eigen ANBI? • De Belastingdienst heeft een uitgebreid dossier samen­gesteld met alle eisen en voorwaarden waaraan ANBI’s moeten voldoen (www.belastingdienst.nl > Zakelijk > Bijzondere regelingen > Goede doelen > Algemeen Nut Beogende Instellingen). U kunt bij de Belastingdienst ook zoeken in de database van erkende ANBI’s. • KPMG Meijburg & Co heeft een uitgebreide memorandum over ANBI’s geschreven. Dit en meer informatie over (actuele wijzigingen in) belastingwetgeving vindt u op www.meijburg.nl/nieuws

Dit artikel kwam tot stand met medewerking van Hans Bom, hoofd estate planning van KPMG Meijburg & Co

16

Financiën

december 2012

staalmagazine 17

“E

en tweede huis rendeert op geluk”, zegt Constant Stotijn van Azur Living. Stotijn begeleidt al jaren zijn clientèle bij hun zoektocht naar een huis in het buitenland. Zijn klanten worden steeds jonger, zoveel is zeker. Ze willen nu genieten en niet pas over twintig jaar. Familie en vrienden mogen meegenieten. Vijfennegentig procent van de klanten van Azur Living is ondernemer. Ze hebben hun bedrijf verkocht of er is geld vrijgekomen uit een aandelenpakket. Soms is er een erfenis of is het eigen huis verkocht. Kortom, de wens en het geld is er, maar waar begint eigenlijk de zoektocht naar een plek onder de zon?

Gezocht: droomhuis Waren er twintig jaar geleden vooral pensionado’s op zoek naar een tweede huis in het buitenland, nu zijn dat eerder vijftigers en veertigers. Constant Stotijn van Azur Living ziet de markt voor tweede huizen weer aantrekken. Acht tips voor wie de stap wil zetten. Tekst Maureen Land Fotografie Azur Living

1. Begin bij uzelf. Veel mensen struinen uren­ lang het internet af naar plaatjes van mooie huizen. Leuk om te doen en het levert onge­ twijfeld honderden hits op. Maar het kiezen van een huis begint met een simpele vraag: wat wil ik? Wil ik een huis in de bergen of aan zee? Zoek ik drukte of juist rust? Wanneer ga ik het huis gebruiken, zomers in het hoogseizoen of juist in de winter? Wil ik er kunnen wandelen, fietsen of golfen? En welk land kies ik? Allure aan de Côte d’Azur, cultuur in Toscane of altijd zon aan de Costa del Sol? De verschillen zijn groot, maar geen enkel gebied ziet eruit als twintig jaar geleden, toen u er nog vakantie vierde. Ga erheen en kijk rond met je makelaar. 2. Stel niet te veel eisen aan je droomhuis. Een goede locatie, zeezicht, terras met uitzicht op zee, vijf minuten lopen van het strand... Weet wat u op uw verlanglijstje zet. Hoe langer die wordt, hoe langer de zoektocht en hoe hoger de prijs van uw toekomstige huis. De praktijk pakt toch altijd anders uit. De wens voor een specifieke plek kan heel vastomlijnd zijn, maar onhaalbaar. Er zijn meer locaties. Wees bereid compromissen te sluiten.

3. Bepaal uw budget. Dat klinkt logisch en toch is het meestal heel verhelderend voor aspirant-kopers. Er zit vaak een flink gat tussen wat mensen kunnen en willen uitgeven en wat ze denken dat daar voor te koop is. De markt trekt hier en daar alweer aan, de huizenprijzen zijn

18

december 2012

aan het normaliseren. In Spanje zakten de huizenprijzen door de crisis met 30 tot 50 procent, in Frankrijk maar zo’n 10 procent. Aan de Côte d‘Azur stijgen de prijzen zelfs weer. Huizen gaan niet nog een keer voor de helft van de prijs weg. Dat de markt aantrekt, bepaalt mede uw onderhandelingspositie.

4. Praat met uw bankier. Bezit in het buiten­

makelaars in Frankrijk of Italië niet hetzelfde werken als in Nederland. Huizen worden bij verschillende makelaars aangeboden. Dat kan prijsverschillen in de hand werken. Het aanbod is groot, dus neem de tijd voor uw zoektocht. Zorg ook dat de makelaar weet waar u naar zoekt, houd hem op de hoogte van uw wensen. Plan eens drie of vier kijkdagen en bekijk ter plekke wat huizen. Niet meer dan vijf tot zeven huizen per dag Ω ze liggen meestal niet naast elkaar. Zie het als werk en laat u niet afleiden door de kinderen die liever naar het zwembad willen.

land is een onderdeel van uw persoonlijke financiële planning. Hoe zit dat met successie­ rechten en de fiscale gevolgen? Hoe ziet uw vermogen er nu uit, en straks? Hoe lang wilt u nog werken? Allemaal vragen die van belang zijn. Een koophuis brengt meer kosten met zich mee: lokale belastingen, de tuinman moet ook betaald. Wellicht zijn er hoge maandelijkse servicekosten, zoals op een resort. Met die doorlopende kosten moet u rekening houden en uw bankier kan u hierover adviseren. Met een goed financieel plan weet u hoe u kunt handelen.

Onderhandel niet te bot. U kunt zich ongeliefd maken op de plek waar u wilt gaan wonen. Verdiep u dus in de historie van de vraagprijs: is die al twee keer verlaagd, zet dan niet te laag in. Laat u goed adviseren, makelaars hebben hier vaak nuttige informatie over.

5. Laat u begeleiden bij de zoektocht. Geef

7. Omring u met professionals. Niet alleen

werk uit handen, tijd is geld en het zoeken naar een huis kost veel tijd. Vergewis u ervan dat

makelaars, maar ook een advocaat of een notaris kan nodig zijn bij het sluiten van de koop. In

6. Huis van uw dromen gevonden?

Frankrijk genieten kopers veel bescherming, met bankgaranties net als in Nederland. In Italië is kopen een stuk ingewikkelder. De regels zijn ondoorzichtiger, soms zelfs ongeschreven.

8. Eindelijk uw droomhuis gevonden? Integreer! Mocht u de taal niet spreken, leer dan snel (iets van) de taal en maak vrienden met uw buren, de plaatselijke bevolking. U gaat in een gemeenschap wonen, maak u geliefd. Een goede buur is beter dan een verre vriend. Dus neem eens een typisch Nederlands cadeau mee of geef een etentje voor de buren. Stel dat er brand uitbreekt, dan zult u uw buren hard nodig hebben.

Geïnteresseerd in uw eigen droomhuis in Spanje, Italië of Frankrijk? Zoek contact met Constant Stotijn van Azur Living, www.azurliving.com. Uw Staalbankier kan u verder helpen met de financiële planning.

Cliënt aan het woord:

Net als de Spanjaarden Het klimaat gaf de doorslag. Wim Geeratz (80) en zijn vrouw Maartje (68) genieten al bijna dertig jaar iedere winter van de Spaanse zon in hun appartement in Benidorm.

D

e Rotterdamse ondernemer Wim Geeratz ging al vroeg bij zichzelf te rade waar hij op zijn oude dag wilde wonen. Een tweede huis lonkte en een oom van zijn vrouw Maartje kwam wel in Benidorm. Hij tipte hen over een apparte­ menten­complex. Wim was er nog nooit geweest, in Benidorm. Maar ze gingen kijken. Het apparte­ment was mooi, het lag direct aan zee en ook nog eens aan de ‘Spaanse’ kant van de stad. Het stille stuk dus, waar minder toeristen wonen. Er was een zwembad, een huismeester en het kostte toen, 28 jaar geleden, 75.000 gulden. Ze waren verkocht.

Eenzaam? Het bleek een gouden greep, want al die jaren komen ze er met plezier, sinds de pensionering achttien jaar geleden wonen ze er zeven maanden per jaar. Zonder kinderen of familie om hen heen, is dat niet eenzaam? “Eenzaam?” Wim Geeratz moet hard lachen. “Er zijn hier altijd mensen. We krijgen veel bezoek, onze zoon, familie, vrienden. Ook Spanjaarden ja, er wonen aan onze kant vrijwel alleen maar Span­ jaarden. We hebben hier een heel sociaal leven.” In december en januari komen ze over voor de feestdagen en de verjaardag van hun zoon. April is de maand dat thuis aan de Maas in Rotterdam de belastingpapieren worden ingevuld. En de maanden juli en augustus zijn voor Nederland. De rest van de tijd zitten Wim en Maartje Geeratz in Spanje.

Balkon in de zon

Allure aan de Côte d’Azur, cultuur in Toscane en altijd zon aan de Costa del Sol

staalmagazine 19

Het leven is anders onder de Spaanse zon. En daar hebben Wim en Maartje zich aan

aangepast. De dag begint om een uur of negen, met een ontbijtje op het balkon in de zon. Een boodschap doen in de stad, of eropuit de bergen in. In al die jaren hebben ze alle hoeken en gaten van Spanje gezien en kennen ze het land misschien wel beter dan Nederland. Aan het strand liggen doen ze niet meer, zwemmen kan ook in het zwembad. Maartje: “Ik zit veel liever op een terrasje, met een glaasje wijn te genieten.” Warm eten doen ze ’s middags, thuis in de zon of in de stad. Net als de Spanjaarden. Geen stamppot in huize Geeratz. Het liefst eten ze Spaans. Wim: “En weet je wat het leuke is? Als je hier in een restaurant een flesje wijn bestelt bij het eten, is dat nog betaalbaar. In Nederland ben je drie keer zo duur uit. Eigenlijk leven we drie keer zo leuk hier.”

Skype en Facebook Van spijt dus geen spoor. Spanjaarden zijn veel makkelijker dan Nederlanders, dat wel. De buren beneden hebben in 28 jaar nog nooit hun ramen gezeemd. Maar wat dan nog? Benidorm bevalt nog steeds. Ze zouden voor geen goud ergens eenzaam op een berg willen zitten, overal ver vandaan. Alles wat ze nodig hebben, ligt op loopafstand: winkels, terrassen, ziekenhuizen. Maartje heeft twee keer in een privékliniek gelegen, de zorg is perfect en de verzekering betaalt. Ze hebben fijne buren in het complex, de Vereniging van Eigenaren werkt en er is nog nooit ingebroken. Het leven in Spanje is bovendien veel goedkoper dan in Nederland en de zon en de warmte zijn goed voor het gestel. Skype en Facebook zorgen dat vrienden en familie altijd dichtbij zijn. Wim: “We hopen het hier nog heel lang vol te houden.”

Alle huizen geplaatst bij dit artikel zijn te koop via Azur Living.

20

lifestyle

Gespot voor u! In deze rubriek aandacht voor bedrijven en interessante initiatieven van cliënten van Staalbankiers.

Een plek onder de zon

december 2012

Je eigen eiland U

ltieme rust. Die vindt u in de Kievitsbuurten, in de zuidwest­hoek van de Loosdrechtse Plassen. Alleen ongemotoriseerde boten mogen hier komen. En de geluks­vogels die er een eigen eiland bezitten. Eén zo’n eiland staat nu te koop. Een perceel­oppervlak van bijna 9000 vierkante meter met als pronkstuk het zomerhuis ‘Waterpas’, 100 vierkante meter met een prachtig aangelegde tuin en terras.

Breukelen

Natuurlijk is er ook een insteek­haven, aanlegsteiger en overkapte ligplaats voor uw boot. Want vanuit de Kalver­straat, waar het eiland ligt, heeft u een directe doorvaart naar alle Loos­drechtse Plassen en de Vecht. Zo vaart u van rust naar rust.

Maarssen

Neem voor meer informatie contact op met De Compagnie Makelaardij, tel. 0294-232929.

Discreet maatwerk

D

romen van een tweede huis, wie doet dat niet, zo nu en dan? Maar het vinden en kopen van zo’n pied-à-terre, dat is andere koek. Daarbij kun je maar beter met beide benen stevig op de grond staan. Professioneel advies is dan een pre. Azur Living is al bijna twintig jaar actief in het hogere segment van het buiten­ landse vastgoed. Denk daarbij aan locaties als de Côte d’Azur, Toscane en de Costa del Sol. Azur Living begeleidt en adviseert voor, tijdens en na het aankoopproces met een vijfstappen­plan. Naast een kantoor in Nederland heeft Azur Living ook vier kantoren in Frankrijk, Spanje en Italië. Zodoende profiteert u niet alleen van een vast aanspreekpunt, maar boven­dien van de expertise en ervaring van lokale medewerkers. Onontbeerlijk wanneer u zich op de buiten­ landse vastgoedmarkt begeeft en uw droom wilt waarmaken. Lees ook het artikel op pagina’s 16-19. Geïnteresseerd? www.azurliving.com

staalmagazine 21

D

e geruststellende wetenschap dat alles goed is geregeld voor uw nabestaanden. Maar ook de verzekering dat uw eigen wensen worden geres­pec­ teerd na overlijden. Dat is wat Astrid Camp nastreeft met haar onderneming Fidenze. Na de organisatie en medewerking aan de uit­vaart van Frits Philips in 2005 realiseerde Astrid zich het belang hiervan. Zij ontwikkelde een nalaten­ schapsdossier dat helpt bij het inven­ta­riseren, documenteren en verwerken van alle vertrouwe­lijke gegevens. “Dat begint met de administratie: lidmaatschappen, abonnementen, rekeningen, lijfrentes, pensioenen, noem maar op. Maar ook meer persoonlijke zaken krijgen hierin een plek. Heeft u een donorcodicil of een wilsbeschikking? Wat moet er met de huisdieren gebeuren? En

Astrid Camp

natuurlijk de vraag: heeft u nog speciale wensen met betrekking tot uw uitvaart?”, vertelt Astrid. Zo nodig regelt zij ook de complete uitvaart. Om zorgen uit handen te nemen. Of bijvoorbeeld omdat de nabestaanden in het buitenland wonen en wellicht niet snel genoeg ter plaatse kunnen zijn. Vanzelfsprekend gaat het hier allemaal om maatwerk, waarbij discretie voorop staat. “Het complete dossier staat op een beveiligde server, waar alleen de opdrachtgever en een gemachtigde bij kunnen”, vertelt de onder­neemster. Haar belangrijkste drijfveer om dit te doen? “Het is prachtig werk dat heel dichtbij me staat. Feitelijk lever ik een praktisch en zakelijk product, maar zo voelt het niet. Ik ben vaak geroerd dat mensen deze zaken met mij willen delen. Vertrouwen staat daar­ bij voorop en dat vertrouwen wil ik graag geven.”

Meer informatie, e-mail: [email protected] of kijk op de website: www.fidenze.nl

22

economie

december 2012

Kruispunt China

koop gehouden Chinese munt, de renminbi. Anders dan in 2008, toen China na de val van Lehmann Brothers 650 mil­ jard dollar injecteerde in de economie, zet China die over­ schotten nu níet in om hun eigen economie te stimu­leren. Men is bang voor weer stijgende inflatie. Daarnaast is er een nationale onbalans: waar de kuststrook welvarend is en kan profiteren van de sterke groei, blijft het achterland achter. Daar is armoede en een ouderwetse infrastructuur. Miljoenen mensen trokken voor werk en welvaart naar de steden. Hun arbeids­kracht en kennis wordt nu gemist in het achterland. Kleine bubble Om te weten hoe China met de huidige situatie om moet gaan, moet die eerst geschetst worden. • De economische groei van China komt dit jaar volgens het IMF uit op 7,8 procent (VS: 2,2%; Eurozone: -0,4%). Dat is zo’n vijf procent lager dan vijf jaar geleden. • Ook de inflatie daalde: van 6,5 procent in 2007 naar 3,5 procent begin dit jaar en 2,8 procent in oktober. Ze stijgt echter alweer, vermoedelijk naar 3,5 procent in 2013 en 2014. • De investeringen zijn fors afgenomen; vergeleken met vier jaar geleden tot een derde. Uitzondering hierop vormen de investeringen in de spoorwegen. • De enorme investeringen in voorgaande jaren en de afnemende export leiden nu tot grote overcapaciteit aan productiezijde. • Vooral in de onroerendgoedmarkt is overcapaciteit. Die is al een tijdje oververhit – de hypotheken zijn goedkoop, de vraag is onverminderd hoog. Noem het maar een kleine bubble. Naast de huizenprijzen zijn ook de huisvestingskosten hoog, door duurdere energie. • De activiteiten in de bouw nemen af. Als gevolg van afnemende vraag en overcapaciteit dalen de prijzen van de meeste grondstoffen. De gehele situatie leidt tot lagere winsten van bedrijven. De Chinese beurzen stellen dan ook teleur. Ze presteren zelfs ónder het niveau van beurzen in het Westen en andere op­ komende economieën. Buitenlandse investeringen nemen verder af. Blijkbaar zien Westerse investeerders in tijden van crisis China even niet als een veilige bestemming. Maar ook Chinese bedrijven zijn voorzichtig: ze gaan nu weinig leningen aan voor investeringen.

De economie van China staat op een druk kruispunt. Van alle kanten raast een crisis op de grootmacht af. Vanuit het Westen neemt de vraag naar producten af, het Oosten kampt juist met oververhitting. En dan raakt ook nog het binnenland achter op het rijke gedeelte van China, aan de kust. China moet richting kiezen. Tekst Hans Smits & René Lamers Fotografie Hollandse Hoogte

C

hina heeft al vaker op kruispunten gestaan sinds het in 1977 de maoïs­tische lijn losliet en ruimte bood voor een markteconomie. De keuzes, die het land op die kruispunten maakte, leidden tot een sterke economische groei in het vorige decen­nium. Met een tweede positie als grootste economie ter wereld en een enorm overschot op de betalingsbalans. China is een grootmacht geworden. Economisch, maar ook steeds meer politiekgeografisch. Daarvan is China zich bewust: het slaat een stevige toon aan in de conflicten met buurlanden over de Senkaku- en Spratly-eilanden. China werkt hard aan een modernisering van de militaire strijdkrachten. Onbalans Intern heerst echter een factiestrijd tussen communistische hardliners en hervormings­gezinden Ω onder wie president Hu Jintao en premier Wen Jiabao. En dan is er nog de onvrede op het platteland over de ongelijke verdeling van de welvaart,

nu nog vooral langs de kust. In november heeft het Chinese Volkscongres de route uitgestippeld voor komende periode. Kiest China met Xi Jinping (voorheen vicepresident) als nieuwe president en Li Keqiang (voorheen vicepremier) als nieuwe premier voor de veilige weg, waarin voor geen van beide kampen uitdrukkelijk wordt gekozen? Of duidt het op een bestendigde koers van hervormingen, die onomkeerbaar zijn? Uit keuzen, die het ververste Politbureau de komende tijd zal maken, kunnen we antwoord op die vragen afleiden. De situatie in China en de wereld is veranderd vergeleken met eerdere momenten dat het op een kruispunt kwam. China voelt de crisis in het Westen. De eigen binnenlandse consumptie kan de dalende export als motor voor de economie nog onvoldoende opvangen. Investeerders trekken zich terug. Bovendien bestaan er twee belangrijke onevenwichtigheden. Aan de ene kant is er een internationale onbalans: China heeft een handelsoverschot van 150 miljard dollar. Dit is onder meer het gevolg van de kunstmatig goed­

staalmagazine 23

Het drogen van vis op traditionele wijze

De vraag is of de Chinese economie een ’harde landing’ zal doormaken met een blijvend lagere groei, of dat sprake is van een ’zachte landing’, waarbij de groei op termijn weer dubbele cijfers zal noteren.

24

december 2012

bedrijfswinsten is China minder aan­trekkelijk voor investeer­ders, wat verdere terugval veroorzaakt. De Deutsche Bank komt met een ander scenario en voor­spelt een zachte landing. Overtuigd dat de Chinese overheid een harde landing zal willen voorkomen en hernieuwde groei zal willen stimuleren. In deze visie herstelt de Chinese economie, maar geleide­lijk, omdat overheids­maatregelen pas na een tijdje effect zullen hebben. Daarna stijgt volgens hen de econo­mische groei weer met dubbele cijfers. Er is sprake van een U-curve. Voorstanders van dit scenario wijzen erop dat investeringen al worden beperkt, zodat de overcapaciteit snel minder wordt.

Jongeren leven zich uit in een nachtclub in Shanghai

Het scenario van snel herstel lijkt nu sowieso onmogelijk. China heeft geleerd van de on­gunstige neveneffecten van de investerings­bom van 2009 (inflatie en overcapaciteit). De bereid­heid tot vergelijkbare krediet­verstrek­kingen, die zo’n snel herstel kunnen ontketenen, is klein. De overheid stimu­ leert dat ook niet. Fiscale maat­regelen, die investering­en makkelijker moeten maken, worden pas in het voorjaar van 2013 verwacht. Ook zal de onroerendgoedmarkt nog wel even oververhit blijven. De inflatie zal dan ook weer wat stijgen. Harde of zachte landing Voor de toekomst voorzien Angelsaksische economen een harde landing: een aanhoudend lagere export, minder investeringen en lagere productie. Dat zal resulteren in een blijvende terugval van de groei tot 6 à 8 procent. De Chinese economie zal volgens deze economen een L-curve vertonen en een herwaardering ondergaan. Dat komt volgens dit scenario mede doordat de nationale munteenheid, de renminbi, helemaal niet zo goedkoop is. En datzelfde geldt voor de Chinese lonen. Door de hogere lonen en lagere

Een rente­verlaging zou consumenten­ uitgaven kunnen prikkelen en investeerders aantrekken

Stuivertje wisselen Wanneer precies een volledig herstel intreedt, hangt af van de snelheid waarin de over­ capaciteit wordt teruggedrongen en de mate waarin overheidsbemoeienis in bedrijven vermindert. Wanneer de vraag zeer sterk daalt en de overheidsbemoeienis niet af­ neemt, kan herstel drie jaar duren. De Deutsche Bank verwacht echter dat de over­ heid het fiscale en economische beleid zal aanpassen, waardoor herstel al binnen anderhalf jaar intreedt. Ook wijst de Deutsche Bank erop dat de overcapaciteit nog meevalt verge­leken met de Azië-crisis in 1998, toen die twee keer zo groot was als nu. Wat is nodig voor herstel van de Chinese economie? Ten eerste dat investeringen en binnenlandse vraag stuivertje gaan wisselen als motor van de economie. Nu draagt de consumptie van Chinezen nog voor slechts 17 procent bij aan de groei, investeringen voor 46 procent. Voor een solide, vraag-gestuurde economie zou dat omgekeerd moeten zijn. Ook is een aantal monetaire en fiscale liberalisaties nodig. Zo moet de renminbi makkelijker kunnen appreciëren en deva­lueren. Die krijgt dan een meer reële waarde, zodat de on­even­wichtigheid op de betalings­ balans afneemt. De renminbi moet ook makkelijker verkrijg­ baar zijn in het buitenland. En de winstbelasting moet omlaag. Een renteverlaging zou consumentenuitgaven kunnen prikkelen, terwijl versoepeling van regels en vermindering van beperkingen weer buiten­landse investeerders zullen aantrekken. Tot slot moet de infrastructuur met het achterland verbeterd worden. De transportkosten drukken nu nog voor 18 procent op het bruto nationaal product. Transport (zowel de vervoers­kosten als de

nu de president ook opperbevelhebber van het leger is, in tegenstelling tot voorganger en oud-president Hu Jintao die geen legerleider was. Ook zorgt de verkleining van het Politbureau van zeven naar vijf leden voor meer slag­kracht. Zo kan de partij­top makkelijker drastische verande­ringen doorvoeren. De ingezette hervormingen lijken onom­keerbaar. De Chinese Communistische Partij kiest echter voor zekerheid en stabiliteit, zonder experimentjes. Duidelijk is dat voor China de tijden voorbij zijn van een­voudige groei, waarbij de centrale overheid weinig funda­mentele keuzes hoefde te maken. De groei zal vanaf nu eerder tussen 7,5 en 9,5 procent zijn. Dubbele groeicijfers zijn niet meer vanzelf­ sprekend, net als de indrukwekkende miljarden­investeringen, surrealis­tische productiecijfers en imposante bouwprojecten die daarmee gepaard gingen. Komende jaren draait het niet om kwantiteit maar om kwaliteit. Geen explosief groeiende economie, maar een solide economie. Een economie die minder schokgevoelig is voor externe invloeden, niet over­ verhit is en minder onevenwichtigheden kent. De besluiten die de elite hiervoor moet nemen, zijn moeilijk, politiek principieel en stuiten op verzet in het Volkscongres van de communistische hardliners. Maar nieuwe stappen richting een marktgerichte economie lijken onvermijdelijk. Uiteinde­ lijk zal dat ook politieke consequenties hebben: Chinezen zullen meer invloed willen hebben. Die ontwikke­ling is niet van de één op de andere dag afgerond. Daarom gaat investeren in China met risico’s gepaard. De beleggings­ strategie van Staalbankiers – de Multi Asset Optimalisatie – sluit hierop aan: spreiding van aandelen, naar regio en naar sector. Beleggingen in andere opkomende economieën, die veel productie van China overnemen, zijn daarom ook onder­ deel van de Multi Asset Optimalisatie strategie.

infrastructuur) moet goedkoper en sneller, wil de binnenlandse vraag toenemen en de arbeidsmigranten terugkeren naar het platteland. Overheidsmaatregelen Het is nu wachten op de maatregelen die China daad­ werkelijk neemt. Realiteit is dat de investeringen nog steeds afnemen. En de kosten voor consumenten (woningprijzen, huisvestingskosten, voedselprijzen) stijgen, net als de kosten voor productie (duurdere grondstoffen, hogere energie­ prijzen). De inflatie stijgt weer sinds dit najaar. Herstel op korte termijn zit er niet in. De verwachting is dat de overheid in ieder geval gunstige maatregelen zal nemen. Waarschijnlijk wordt de rente verlaagd en het niveau van de renminbi gemanaged om investeringen en export te bevorderen. Herstel van de Chinese beurzen doet zich al voor. Door de koersdalingen zijn Chinese aandelen weer interessant. De centrale overheid zal de nodige maatregelen niet direct nemen. Economen verwachten niet eerder dan voorjaar 2013 stappen, waarna het even duurt voordat ze zijn doorgevoerd en effect sorteren. De omstandigheden zijn gunstig voor een herstel van de groei op termijn. China heeft namelijk financiële ruimte voor fiscale maatregelen en de begroting kan daarmee op orde blijven. De valuta wordt nu al flexibeler, wat hoop geeft op een evenwichtiger handelsbalans. Een positief neveneffect van de gestegen lonen is dat de binnenlandse consumptie kan groeien en daarmee de impact van de dalende export kan opvangen. Daarnaast is het positief dat lokale overheden hun tekorten, die nodig zijn voor investeringen, kunnen laten financieren via obligaties die de grote, rijke steden uitgeven. Dat heft de binnenlandse onevenwichtigheid weer wat op. De vele grondstoffen en brandstoffen, die China zelf en buurland Mongolië rijk zijn, zijn ook een gunstige factor. Als China die exploiteert, is het minder afhankelijk van invoer uit Australië of Afrika. Van kwantiteit naar kwaliteit Maar de politieke keuzen tijdens het Volkscongres in november lijken voorzichtig te zijn. Radicale shocks, zoals vergaande liberalisering en democratisering zijn onder Xi Jinping en Li Keqiang niet te verwachten. Populaire hervormers als Wang Yang (partijsecretaris in Guangdong) en Zhang Gaoli zijn bijvoorbeeld buiten het Politbureau gebleven. En Xi Jinping en Li Keqiang hebben meer belangstelling voor de opbouw van een sociaal stelsel dan voor economische hervormingen. Er zijn ook positieve signalen. Bijvoorbeeld het herstel sinds oktober in productie, export, onroerendgoedmarkt en op de beurzen. Maar zal het nieuwe bestuur slagvaardiger zijn? Dat ligt wel voor de hand

staalmagazine 25

Straatbeeld Shanghai

Duidelijk is dat voor China de tijden voorbij zijn van een­ voudige groei

26

lifestyle

Dromen najagen Mensen die met hun passie bezig zijn en hun dromen verwezenlijken. Dat spreekt ons als Staalbankiers aan. Niet voor niets is onze pay-off ‘Want je leeft maar één keer’.

december 2012

staalmagazine 27

Kunst kijken is je verwonderen. En werken met kunst? Dat is dagelijks de bezieling ademen van iemand die alle passie in zijn werk legt. Alicia en Joep Winters verhuisden afgelopen september met hun galerie voor Spaanse hedendaagse kunst, Alicia Winters Galería, naar het centrum van Arnhem.

Tekst Galiëne Gerritsen Fotografie Ton Zonneveld

A

licia: “Sommige werken zijn zo mooi, zo vol overgave gemaakt, dat ik er een brok van in mijn keel krijg. Om zo prachtig, zo vol verlangen een droombeeld waar te kunnen maken, dat ontroert mij. Mijn overgrootmoeder was Spaanse, ik ben naar haar vernoemd. Mijn studie Spaanse Taal- en Letterkunde wakkerde de liefde voor het land aan. We gingen er vaak op vakantie, ik werkte met Spanjaarden en deed er contacten op. Na de dood van Franco in 1975 kregen Spaanse kunstenaars de vrijheid zichzelf te ontwikkelen. Eind jaren tachtig ben ik me gaan inzetten om hen in Neder­ land te promoten. Ik wilde laten zien dat Spaanse kunst niet typisch Spaans is; dat de nieuwe generatie kunstenaars zonder problemen op internationaal niveau meedoet. Ik werd voorzitter van een stichting en organiseerde exposities. Dan bouw je een band op. Van alle kunstenaars kennen we hun persoonlijke situatie, hun hoogte-, maar ook hun dieptepunten Ω zeker op dit moment. Ik zie hoe ze daar bovenop komen en vernieuwend bezig blijven in hun werk. Daar geniet ik van. De galerie voelt meer als een passie, dan als een onderneming. Ik ben er continu mee bezig. Want ook buiten de galerie om zoeken we telkens naar mogelijk­heden om Nederland kennis te laten maken met onze kunstenaars.”

Liefde voor kunst

Joep: “Spaanse kunst kent veel aardetinten, maar ook expressieve kleuren. Veel werken hebben een filosofische grondslag. Noord-Europese kunst kan zo choquerend en vol protest zijn. Dat zie je opvallend genoeg niet zo snel bij Spaanse kunstenaars. In de eerste expositie hadden we onder andere werk van de tweeling Rosado. Van afgietsels van beider lichaamsdelen creëerden ze een nieuw mens. Zo wilden ze de vraag ‘Wat is identiteit?’ ter discussie stellen. Subtiel en met een diepere laag, dat spreekt mij aan. Ooit was deze locatie een koetshuis. Het karakteristieke zie je nog terug in diverse elementen. Het voelt als thuis. De liefde die Alicia voelt voor kunst, deel ik met haar, al ben ik van ons tweeën misschien iets commerciëler ingesteld. Hoe goed de band met sommige Spaanse kunstenaars voorheen ook was, van een aantal hebben we afscheid moeten nemen. We werken namelijk graag met mensen die zich blijven ontwikkelen, vaak exposeren en academisch geschoold zijn. Die kunstenaars zijn meestal vernieuwen­der en beter onder­richt in verschillende disciplines. Autodidacten vallen vaak terug op hetzelfde. Een kunstkoper moet op onze selectie kunnen vertrouwen, weten dat het niveau heeft en zijn waarde behoudt.” Voor informatie en exposities www.aliciawintersgaleria.nl

28

Keerpunt

December 2012

staalmagazine 29

Bijna tien jaar geleden ging Joke de Raad terug naar haar roots en vestigde zich in haar geboortedorp Noordwijk. Het vormde een keerpunt in haar leven. Ze ging vrijwilligers­werk doen. Eerst alleen voor het Wereld Natuurfonds, later in een hospice voor mensen in de laatste fase van hun leven. “De dood heeft me altijd gefascineerd.” Tekst Saskia Klaassen Fotografie Mark Prins

“A

‘Het moeilijkste is als iemand van mijn eigen leeftijd overlijdt’

ls ik mijn jas ophang in het hospice in Sassenheim, hang ik even mijn persoon­lijke leven op. Je moet jezelf volledig vrij maken van de dagelijkse beslommeringen, anders kan je er niet voor de gast zijn. Ik ben vrijwilliger bij hospice Duin- en Bollenstreek sinds de start in 2008. Een plaats voor mensen in de laatste fase van hun leven. We hebben zes gastenkamers. Iedere dag is weer anders, je weet nooit wat je te wachten staat. Zal een gast zich erg ziek voelen, is er bezoek van naasten, ga ik vooral zorgen of wil een zieke juist dat ik er alleen maar ben? Je moet kunnen intunen op wat mensen verlangen in deze laatste levensfase. Het liefst werk ik ’s avonds, de visite is dan meestal vertrokken. De betrokkenheid is dan groter. In 2003 ben ik weer in Noordwijk komen wonen, na een lange periode in Rotterdam. Mijn huwelijk was voorbij, het voelde als een keerpunt. Ik ging terug naar mijn roots, ik had deze omgeving heel erg gemist. Mijn tuin grenst aan de duinrand, een beetje zoals het huis waarin ik opgroeide. Ik trok er in met mijn jongste zoon, de oudste twee kinderen studeerden al. Opeens was er weer tijd voor mezelf. Voor de kinderen kwamen, stond ik voor de klas. Hoewel ik nog af en toe inviel op de school van mijn kinderen, vond ik dat ik er te lang uit was geweest. Bovendien zag ik op tegen het commitment, ik wilde mijn vrijheid niet inleveren. Nu kan ik op reis wanneer ik wil en kan ik zelf mijn tijd indelen. Ik ging op zoek naar een zinvolle invulling van mijn vrije tijd waarin ik iets kon leren en waarin ik mijn talent kwijt kon. Met mensen, want daar ligt mijn passie, of ze nu nul of negentig zijn. Wat ik doe moet bij me passen. Dat bevalt me aan Staalbankiers, waar ik sinds zeven jaar klant

ben. Er wordt geluisterd naar mijn wensen. Invulling vond ik in eerste instantie als vrij­ williger en gastdocent bij het Wereld Natuur Fonds. Inmiddels vormen we een team van zes mensen en bezoeken we elk jaar alle groepen 6 van de basisscholen in Noordwijk. Het is verbazing­wekkend wat kinderen al weten over de natuur. Ze vinden het ontzettend leuk om daarover te vertellen. Zij krijgen vier lessen over wat het WNF doet, welke bedreigingen er zijn en wat dit betekent voor mens en dier. Niet lang daarna hoorde ik van plannen voor een nieuw hospice in Sassenheim. Ik volgde een opleiding voor hospicevrijwilliger en begon met twee dagdelen per week.” Afstand “De dood heeft me altijd gefascineerd. Met mijn opa bezocht ik als driejarige een terminaal zieke vriend. Later, als twintigjarige, werkte ik in de vakantie in een verpleegtehuis in Oegstgeest op de terminale afdeling. De kwetsbaarheid van die oudere mensen daar ontroerde me. Leven met het einde in zicht is het meest ingrijpend proces van het bestaan. Je komt bij de kern van mensen. De vrijwilligers doen hand en span­ diensten. We wassen de gasten, verschonen bedden – alles wat nodig is. Maar het belang­ rijkste is dat je er bent. Soms willen mensen niet eens praten. Dan is de aanwezigheid van een vrijwilliger genoeg. Terminale zorg is geen gewoon vrijwilligerswerk. In het begin moest ik erg wennen. Als er iemand overleden was, kwam ik wel met tranen in mijn ogen thuis. Ik heb het daarom een tijdje terug­ geschroefd naar één keer per week. Toen ging het beter. Het leek of ik eraan gewend raakte. Ook al heb ik het af en toe nog steeds moeilijk,

vooral als het gaat om iemand van mijn eigen leeftijd. Je moet een zekere afstand kunnen houden. Het is niet alleen moeilijk voor de stervende, maar ook voor de familie. Soms zijn er familierelaties die nog hersteld moeten worden.” Balans “Je moet steeds weer op zoek naar wat een gast nodig heeft. Ik was bij een mevrouw die heel gesloten was. Op tv was een programma over huisdieren, dus vroeg ik haar of ze zelf dieren had. Ze had thuis nog een poes, vertelde ze. De buren gaven haar te eten. ‘Die zwerft nu waar­ schijnlijk over straat.’ Uit die opmerking sprak zoveel eenzaamheid. Ik maak hier ook heel ontroerende momenten mee. Een man wilde dolgraag de geboorte van zijn kleinkind mee­ maken. Een ontroerend moment toen de moeder met de pasgeborene langskwam. Het begin en het einde van het leven, zo dicht bij elkaar. Toen hij de baby had gezien, was de man bereid het leven los te laten. Het klinkt misschien vreemd, maar ik krijg veel energie en voldoening van dit vrijwilligerswerk. Misschien omdat het zo puur is: carrière, uiter­ lijk en bezit spelen geen rol meer. Het gaat hier alleen over het leven. Er wordt ook gelachen hoor. Ik zei een keer tegen een gast: gaat u maar even rusten. Toen glimlachte hij en zei: dat kan ik straks genoeg. Ik zou dit werk niet kunnen doen als ik niet ook die vrolijke kant heb ik mijn bestaan. De schoolkinderen. Schilderen en boetseren. De lange wandelingen langs het strand. Zo blijven het vrolijke en het serieuze in balans.” www.hospiceduinenbollenstreek.nl

GOEDE DOELEN

30

december 2012

Het Dorp 50 jaar later In 1962 zat heel Nederland voor de buis om te kijken hoe Mies Bouwman 22 miljoen gulden ophaalde voor de bouw van Het Dorp bij Arnhem. Inmiddels zijn we vijftig jaar verder. Hoe gaat het nu met Het Dorp? “We verleggen samen grenzen om gehandicapten een fijn leven te geven.” Tekst Hilde Duyx Fotografie Spaarnestad, Puntkomma (Eric Scholten) & Siza

M

ies Bouwman, Willeke Alberti, Frans Bauer en Philippe Pozzo di Borgo, de man op wiens leven de Franse film ‘Intouchables’ is gebaseerd. Ze waren er allemaal bij in november om het vijftigjarig jubileum van Het Dorp te vieren. Een plek waar mensen met een ernstige lichamelijke of meervoudige handicap kunnen wonen en leven. Initiator en oprichter Arie Klapwijk kon in 1962 zijn ambitie ‘volstrekte gelijkwaardigheid van de mens met een handicap’ realiseren door een grote gift van het Nederlandse volk. Inmiddels zijn de zorg en de accommodaties in Het Dorp onder beheer van Siza (zie kader) en wordt er vooral naar de toekomst gekeken. “Mensen moeten zo veel mogelijk in staat zijn om hun eigen keuzes te maken over hoe ze willen leven”, zegt Rob Hoogma, bestuursvoorzitter van Siza, dan ook. “Wij onderzoeken hoe we die zelfstandigheid kunnen vergroten, met behulp van onder meer technologie.” Innovaties Om die nieuwe technologie te kunnen ontwikkelen, krijgt Siza steun van Stichting Het Dorp. Deze stichting beheert het vermogen van Het Dorp en zet dat vermogen in voor mensen met een handicap. “Wij willen vooral een bijdrage leveren

Wat doet Siza?

aan innovatie”, vertelt Roel Dijkstra, voorzitter van de stichting. “Het Dorp was aanvankelijk een bouwkundige innovatie. Nu bedenken medewerkers en bewoners samen met ont­wikke­laars slimme technologische oplossingen die ervoor zorgen dat mensen met een handicap zelfstandiger kunnen leven. Wij stellen het geld beschikbaar om die innovaties ook echt uit te voeren.” Neem bijvoorbeeld het concept van de wellness-douche. Dit is een douche die vanzelf aangaat als je de douchecel binnen­stapt of binnenrolt. Een robotarm, die je zelf kunt sturen, ondersteunt je bij het uitkleden en wassen. De douche gaat daarna vanzelf weer uit en vervolgens droogt een aan­ gename wind je zachtjes. Dit is slechts één van de vele inno­ vaties die nu bij Siza worden uitgevoerd. Zo loopt er ook een programma waarbij Siza kijkt naar de toeganke­lijkheid van de computer voor mensen met een handicap en krijgen bewoners computerles. Hoogma: “Het is bijzonder fijn dat de stichting dit soort ontwikkelingen mogelijk maakt voor onze bewoners.” De komende jaren zit Siza dan ook bepaald niet stil. Zo wordt er een volledig nieuwe wijk gebouwd op het terrein van Het

Dagelijks zetten medewerkers van Siza hun energie, kennis en kunde in om mensen met een handicap zodanig te onder­­steunen dat zij kunnen leven zoals ze zelf willen. Ruim 3500 mensen met een lichamelijke, verstandelijke of meervoudige handicap, niet aangeboren hersenletsel of een aan autisme verwante stoornis maken gebruik van deze onder­ steuning. De vragen lopen uit­een van ondersteuning thuis, logeren en 24-uurszorg in een huis van Siza. Van dagbesteding bij een activiteitencentrum tot arbeid en re-integratie. Bij Siza werken zo’n 3000 medewerkers vanuit ruim 150 locaties verspreid over de provincie Gelderland en Midden-Brabant. Bent u geïnteresseerd om bij te dragen aan innovatie in de gehandicaptenzorg? Kijk dan eens op de website www.siza.nl. Wilt u meer weten over vijftig jaar Het Dorp? Kijk dan op www.hetdorp50.nl

Mies Bouwman tijdens de 23 uur durende televisieuitzending op 26 november 1962

staalmagazine 31

Vraagbaak

32

Dorp. “We betrekken bewoners, medewerkers en omwon­ enden bij de ontwikkelingen”, vertelt Hoogma. “In de nieuwe wijk kunnen mensen mét en zonder handicap naast en met elkaar wonen, werken, leren en ontspannen. Als je onder­ steuning nodig hebt, dan kun je die krijgen. Er komen ontmoetingsplaatsen, maar als je de rust wilt opzoeken, kan dat ook. Uiteindelijk moet het een levendige plek worden waar altijd iets te doen is. En niet alleen voor bewoners en bezoekers, maar ook voor de buren uit omliggende wijken. Een bijzondere, gewone wijk dus.” “We denken altijd verder”, zegt Roel Dijkstra over de ontwikkeling van de nieuwe wijk. “Daar ben ik nog het meest

trots op. En we proberen ook altijd om anderen mee te nemen in onze plannen. Want waarom zou je het alleen willen doen?” Om die reden stonden een inhoudelijk symposium en verschillende dialoogbijeenkomsten dan ook centraal tijdens het jubileum van Het Dorp in november. Zodat deelnemers en bezoekers met elkaar in gesprek konden gaan over vernieuwing en technologie. “We dagen andere bedrijven altijd uit: doe met ons mee, investeer”, besluit Hoogma. “Met onze innovaties kunnen we een groeiende groep mensen bereiken. We worden met elkaar steeds ouder, de vergrijzing staat al voor de deur. We zullen met z’n allen steeds meer zorg nodig hebben. Met elkaar kunnen we ervoor zorgen dat we hier écht goed klaar voor zijn.”

Krijg ik als directeur en enig aandeelhouder van een beleggings-BV met de nieuwe flex-BV regeling te maken?

Siza staat voor zelfstandiger leven Rob Hoogma, bestuurvoorzitter Siza

Roel Dijkstra voorzitter Het Dorp

Mies Bouwman, november 2012 bij Het Dorp 50

december 2012

Bankzaken Zo’n drie jaar geleden bracht de Stichting Het Dorp een deel van het vermogen onder bij Staalbankiers. “En ik spreek ook namens onze penningmeester als ik zeg dat de samenwerking plezierig verloopt”, zegt voorzitter Roel Dijkstra met een glim­lach. “Wat wij vooral belangrijk vinden is dat het geld duurzaam wordt belegd.” Maar wat is dan precies duurzaam? Dijkstra: “Daar voeren we met Staalbankiers regelmatig gesprekken over. Ze nemen ons daarin serieus. En net zoals wij richten zij zich op de lange termijn. Mijn voorgangers hebben altijd verstandige beslissingen genomen, waardoor wij het vermogen nog steeds op effectieve wijze kunnen inzetten.”

Op 1 oktober 2012 is het lang­ verwachte ‘flex-BV recht’ ingegaan waardoor de rechtsvorm van de BV flexibeler wordt. Bestaande BV’s kunnen de inrich­ting van hun statuten desgewenst aanpassen aan de nieuwe regels. Nu de minimum­kapitaaleis van 18.000 euro is verdwenen, kunt u via een statutenwijziging het gestorte aandelenkapitaal (mits ook fiscaal gestort) belastingvrij aan uzelf terugbetalen tot bijvoor­ beeld 1 euro. Voortaan geldt voor elke BV dat dividend­uitkeringen de zogenoemde uitkeringstest moeten kunnen doorstaan. De directeur Ω uzelf in dit geval Ω moet instemmen met de voorgenomen dividend­uitkering. Ook moet worden gecheckt of de BV na de dividenduitkering kan blijven voldoen aan al haar verplichtingen. Dit op straffe van mogelijke privé-aansprakelijkheid.

Uw vraag ons antwoord door Kosterus Wildschut Illustratie Mireille Schaap

Na mijn vaders overlijden heeft mijn moeder het vruchtgebruik van de eigen woning gekregen en ik de blote eigendom. Hoe neem ik dit op in de aangifte inkomstenbelasting? De eigen woning wordt geheel bij uw moeder als vruchtgebruiker in de inkomstenbelastingheffing betrokken en niet meer bij u als blote eigenaar. Tot 1 januari 2012 moest de waarde van de via erfrecht verkregen blote eigendom van de eigen woning worden opgegeven in box 3 (vermogens­ rendements­heffing). Omdat uw moeder als vruchtgebruiker de woning al in box 1 moest opgeven, trad hier een mogelijke dubbele heffing op. Daar­om is in 2012 de defisca­li­seringsregeling ook voor vrucht­gebruik gaan gelden.

Voortaan geldt voor elke BV dat dividend­uitkeringen de zogenoemde uitkeringstest moeten kunnen doorstaan

staalmagazine 33

Wij willen onze zoon (28) helpen met de aanschaf van zijn starterswoning. Wat mogen wij maximaal belastingrij schenken en moeten wij hiervoor naar de notaris? U kunt eenmalig een extra verhoogde schenkingsvrijstelling van € 50.300 (voor 2012) geven aan uw kinderen tussen de 18 en 35 jaar oud. De gang naar de notaris is niet nodig. Er zijn wel enkele voor­ waarden. Voor gebruik van de betrokken vrijstelling moet een beroep worden gedaan via de aan­ gifte schenkbelasting. De schenking is alleen bedoeld voor aankoop, onderhoud of verbetering van de eigen woning, voor aflossing van de eigen woningschuld of voor afkoop van het recht van erfpacht. De vrijstelling mag ook worden gesplitst in een bedrag van € 26.156 (2012) voor de aanschaf van de eigen woning en een bedrag van € 24.144 (2012) voor bijvoorbeeld de inboedel. Het is verstandig (ontbindende) voorwaarden van het gebruik schriftelijk vast te leggen. Ook schriftelijke bewijzen van de betaling en van het gebruik van de schenking moeten voorhanden zijn.

NATUURLIJK SCHETSEN WIJ HIER SLECHTS RICHTINGEN. IEDERE SPECIFIEKE VRAAG HEEFT EEN ANTWOORD OP MAAT NODIG. U WEET ONS TE BEREIKEN.

34

Financiën

december 2012

staalmagazine 35

Drie jaar geleden deed het Leger des Heils, cliënt van Staalbankiers, alle aandelen de deur uit en investeert nu alleen nog in kansen voor armen. Tekst Saskia Klaassen Fotografie Jeroen Bouman & Ruben Timman

M Mensen helpen die geen helper hebben

ensen helpen die zelf geen helper hebben, dat is de missie van het Leger des Heils. Al 125 jaar lang zet de organi­satie zich in voor de zwakkeren in de samenleving. “Onze wortels liggen in de armoede van de postindustriële samenleving”, legt financieel secretaris, register­ accountant en kadet Harm Slomp uit. De maat­ schappij verander­de sterk sinds de oprichting, maar de uitgangs­punten van het Leger des Heils bleven gelijk: het tegen­gaan van materiële en immateriële armoede. Een concept dat zich slecht verenigt met het zelf hebben van een vermogen, bekent de financieel secretaris. “Bezit staat in schril contrast met armoedebestrijding. Toch hebben we in 125 jaar een vermogen opgebouwd. Maar het rendement maakt het mogelijk om extra activiteiten te doen voor juist die mensen die niets hebben.” Het is dus óók een ‘dankbaar vermogen’, zegt Slomp. “Het geeft mogelijkheden. Je moet alleen altijd uiterst alert blijven dat het niet tot een zekere luiheid leidt.” Ethisch Beleggen Slomp weet als geen ander waar hij het over heeft. Als succesvol ondernemer van KwikFit zat hij ‘aan de rijke kant van de Nederlandse samen­ leving’. Hij was begin veertig toen hij al deze materiële rijkdom opgaf om de financiële man te worden van het Leger des Heils. Hij verruilde zijn landhuis voor een dienstwoning in Almere.

“Mijn leven is in materieel opzicht een stuk soberder geworden, maar dat betekent niet dat ik me minder rijk voel.” Het Leger was altijd al strikt in zijn beleggings­beleid. Als geheel­ onthouders­beweging investeer­de het bijvoor­ beeld niet in tabak, alcohol en gokken. “Wij deden al aan ethisch beleggen voordat deze term bestond”, stelt Slomp. In de loop der jaren werd het ethische beleid verfijnd. Er werd niet geïnvesteerd in bedrijven die betrokken zijn bij fraude en corruptie of in landen die zich schuldig maken aan mensen­rechten­schendingen en milieudelicten. Zeven jaar geleden werd Staalbankiers een van de twee vermogens­ beheerders van het Leger des Heils. Een keuze

‘We proberen door een project heen te kijken en te zien hoeveel mensen ermee worden geholpen’ Harm Slomp, Leger des Heils die werd ingegeven door onvrede over de geringe snelheid waarmee andere banken wilden meedenken met de organisatie. Want Slomp wilde nóg verder gaan met de ethische screening van de beleggings­portefeuille. In Huub Ten Holter, directeur van de institutendesk van Staalbankiers, vond hij ‘een goed gevoel voor het ethische aspect van beleggen’. “Ik was trots om met het Leger tot een deal te komen”, blikt Ten Holter terug, “en ik werk graag samen met een stichting met een maat­schappelijk doel.” De

36

december 2012

overstap zorgde bij Staal­bankiers voor een verdiepings­slag. “Door het Leger des Heils is ons maat­schappelijk verant­ woord vermogensbeheer verder geprofes­sio­na­liseerd.” Dat komt vooral door de gefundeerde en heldere wensen die het Leger bij Staalbankiers neerlegt. “Niet alle klanten hebben zo’n duidelijk beeld van duurzaamheid. De expliciete wensen maakten het voor ons eenvoudiger om met oplossingen op maat te komen.”

Dit doet het Leger des Heils Bij het Leger des Heils werken ruim 5.000 duizend mensen en 10.000 vrijwilligers in de hulpverlening aan ‘mensen die geen helper hebben’. Kosten: meer dan 1 miljoen euro per dag. Driekwart daarvan komt uit publieke gelden: ziektekostenverzekering, gemeentes, provincies en Rijk. Een kwart komt uit collectes (met name rond kersttijd), kledinginzameling en nalatenschappen. Het Leger des Heils biedt een scala aan activiteiten, van zuigelingenzorg tot hospices. Vaak zoekt het een niche op in de hulpverlening en helpt groepen die buiten de boot dreigen te vallen. Een verpleegtehuis voor mensen met een zwerfverleden. Maatschappelijk werk voor gezinnen die overlast geven. Mede dankzij het activiteitenaanbod van het Leger des Heils daalde het aantal daklozen in ons land naar het laagste niveau sinds de jaren zeventig. De financiering is complex: de geldstroom per cliënt kan wel uit vier of vijf verschillende bronnen komen. Naast de hulpverlening is er ook nog het kerkgenootschap, dat zich richt op evangelisatie en pastorale hulp.

Een voorbeeld is de overstap naar screenings­bureau Sustain­ alytics, sinds 2006 verantwoorde­lijk voor de periodieke screening van de effecten­portefeuille. Volgens Slomp ‘een gouden zet’, ingefluisterd door Staal­bankiers, die het moge­lijk maakte om sneller te handelen na een signalering van over­ schrijding van de ethische beleggingsnormen. Klant bepaalt Werken voor het Leger des Heils vraagt van bankiers een goed gevoel voor de bijzondere identiteit van deze organisatie, beaamt Slomp. “Ethische screening is voor ons belangrijker dan rendement. De afgelopen jaren kenden ook voor ons veel turbulentie. Daarbij hanteren wij een defensieve strategie. Dankzij Staalbankiers behaalden we toch goede

rendementen.” Juist het kleinschalige en persoonlijke van Staal­bankiers zijn voor de financieel secretaris een pre. “De deskundigheid en het persoonlijke contact met Huub maakt nog meer mogelijk. Hij heeft een belangrijke stem bij onze beleidskeuzes op het gebied van beleggen. Dat zou bij een grote bank niet op deze manier mogelijk zijn geweest.” Wat deed Ten Holter voor het Leger? Hij inventariseerde de wensen in financiële en ethisch maatschappelijke zin en stelde namens het Leger des Heils een voorstel op dat door de beleggingscommissie en het bestuur werd geaccordeerd. Nog steeds houdt het bestuur het beleid regelmatig tegen het licht en past het aan. “Uiteraard blijft de klant hierbij leading”, zegt de institutendirecteur. “Wij doen suggesties, maar steeds ingestoken vanuit de klant. In die zin is het geen gewone klant-bankrelatie maar meer een partnership.” Dat blijkt ook uit de zaken die Staalbankiers en het Leger des Heils samen organiseren. Zo doneerde Staalbankiers de opbrengt van de eerste Goede Doelen Rally in 2006 aan het Leger des Heils. Terwijl de directie­secretaris van het Leger des Heils Welzijnsen Gezondheidszorg in mei dit jaar sprak over micro­ financiering op een bijeenkomst van Staalbankiers over armoedebestrijding bij Staalbankiers.

In 2009 ging het Leger des Heils nóg een stap verder in hun financiële beleid. De organisatie besloot niet meer te beleggen in aandelen, maar te investeren in kansen voor anderen. Belegde het Leger voorheen voor twintig miljoen euro in zorgvuldig geselecteerde fondsen, nu werden alle aandelen verkocht. Met de opbrengst kocht het Leger onder meer landbouwgrond op de Veluwe, waar dak- en thuislozen groente en

‘Door het Leger des Heils is ons maat­schappelijk verant­woord vermogensbeheer verder geprofes­sio­na­liseerd’ Huub Ten Holter, directeur institutendesk staalbankiers

aardbeien verbouwen. Daarnaast investeert het Leger steeds meer in fondsen die micro­kredieten verstrekken aan ondernemers in ontwikkelings­­landen. Slomp: “We proberen door een project heen te kijken en te zien hoeveel mensen ermee worden geholpen.” In het geval van de micro­financiering leverde dat zelfs meer op dan reguliere beleggingen. Het zou bijna lijken of het vermogen de enige geldstroom is. Terwijl het Leger des Heils voor driekwart draait op over­heids­geld. Noodzakelijk, want per dag is ruim een miljoen euro nodig om de doelgroep van het

staalmagazine 37

Leger te helpen. Dat er opnieuw bezuinigd gaat worden, houdt ook bij het Leger des Heils de gemoederen bezig. “De hulpverlening decentraliseert naar de gemeentes, die ook nog eens minder geld te besteden hebben.” Een ontwikkeling die niet per se ongunstig hoeft te zijn, oordeelt Slomp. “We zijn immers zelf ook decentraal georganiseerd.” Een kwart van de inkomsten komt van collectes, (tweedehands) kledingverkoop en schenkingen. Toch zijn er op de langere termijn ook zorgen. De doorsnee Leger des Heils-donateur is 55 jaar en ouder. Grote vraag is dus: zal de organisatie de gunst van het Nederlandse publiek blijven houden? “Juist die donaties zorgden ervoor dat we konden vernieuwen”, stelt Slomp. Een goed voorbeeld is de hulp­verlening aan zwervers en daklozen op Schiphol die ’s nachts voor problemen zorgen voor reizigers en luchtvaart­personeel. Met eigen geld is een diensten­centrum op Schiphol opgezet (tegenover parkeer­ingang P1) dat dagelijks contact houdt met de daklozen en hen helpt met het opbouwen van een nieuw bestaan. Zo nam de overlast die zij veroorzaakten drastisch af. Het project wordt nu grotendeels gefinancierd door Schiphol en de gemeente Haarlemmer­meer. Ook het Leger des Heils merkt dat het crisis is. Een nieuwe groep armen uit de middenklasse klopt steeds vaker bij de organisatie aan. Slomp: “Vaak hebben zij te maken met een opeen­stapeling van pech: ontslag, een echtscheiding, een huis niet kunnen verkopen. Een paar van deze klappen achter elkaar brengt ons allemaal aan het wankelen.”

Het Leger & Kerst

Financieel secretaris Harm Slomp

Instituten Directeur Staalbankiers Huub Ten Holter

Het Leger helpt mensen die buiten de boot dreigen te vallen

De kersttijd is een drukke tijd voor het Leger. Eind november starten de collectes, een intensieve periode voor medewerkers en vrijwilligers die duurt tot aan de Kerst. “Het is een tijd waarin mensen open staan voor de geloofsboodschap", zegt Harm Slomp. “Een moment dat we uiteraard niet voorbij laten gaan.” Voor Slomp zelf was de kerstviering op de Dam afgelopen 14 december (tvuitzending 21 december) een hoogtepunt. “De boodschap van Kerstmis uitdragen en de geboorte van Jezus Christus op straat vieren. Iedereen kan aanschuiven, soepkarren rijden rond, er is zang en muziek. Laagdrempeliger bestaat niet.” Meer foto’s: www.nowords.nl

lifestyle

38

Nieuws

december 2012

Verwerking van Betalingsen Effecten­opdrachten rond Kerst en Oudjaar 2012 de Golfavonturen van Robert-jan Derksen

Vrienden worden met je putter ‘R

obert-Jan Derksen, The Academy’ is ontstaan in samen­werking met Paul Hurrion en heeft als doel het putten van Neder­ landse topgolfers structureel te verbeteren. We richten ons daarbij op professionele golfers en top­ amateurs met handicap 2 of lager. Momenteel zijn er zo’n vijftig spelers aan de slag. Elke speler krijgt individueel les, minimaal 28 uur per jaar. The Academy is een modern ingerichte indoor­ locatie met veel hightech appara­ tuur. Door gebruik te maken van bijvoorbeeld highspeed camera’s, een ballrollcomputer en speciale analyse-software kunnen we de putting stroke van een speler veel grondiger analyseren dan met het blote oog. De software in The Academy waar de putting stroke mee geanalyseerd wordt, is ontwikkeld door Paul Hurrion. Een absolute expert, die ook werkt met topspelers als Rory McIlroy en Padraig Harrington. De

Op 3 november 2011 mocht ik de naar mijzelf vernoemde Putt Academy op golfbaan Het Rijk van Nunspeet openen. afgelopen maanden heeft Hurrion NGF-coach Hayo Bensdorp, die de lessen op The Academy gaat verzorgen, intensief begeleid. Vruchten plukken Het is natuurlijk geen toeval dat we uitgerekend in Nederland het plan voor deze Academy hebben ont­ wikkeld. Nederlanders staan inter­ nationaal bekend om hun goede swing, maar het niveau op de greens is gemiddeld zeer matig. Dat heeft te maken met een gebrek aan kennis, maar ook met het klimaat: door de relatief koude winters laat de kwaliteit van de greens in ons land te wensen over. In het topgolf gaat het om resultaten en – zoals elke golfer weet – maakt putten daarbij het verschil. Ik citeer Hayo Bensdorp maar even: veertig pro­

The Academy op Golfbaan Het Rijk van Nunspeet

cent van je slagen tijdens een rondje golf maak je met een putter, dus je zou ook veertig procent van je oefentijd er aan moeten besteden. Lange klappen maken

met je driver ziet er natuurlijk imposant uit, maar wie echt een hoger niveau wil bereiken moet vrienden worden met zijn putter. Ik ben dan ook erg trots op onze Academy en ga ervan uit dat Nederlandse topgolfers er de vruchten van zullen plukken. En dat we straks om meer bekend staan dan onze goede swing alleen!

Betalingsopdrachten via de post of telefonisch aangeleverd: • voor 24 december ontvangen: verwerking voor Kerst • voor 28 december ontvangen: verwerking in 2012 • binnenlandse spoedopdrachten op 24 en 31 december voor 15.45 uur ontvangen: verwerking dezelfde dag Betalingsopdrachten via Multicash en Webbankieren: • ingevoerd op 24 december voor 15.30 uur: verwerking voor Kerst • ingevoerd op 31 december voor 15.30 uur: verwerking in 2012 • binnenlandse spoedopdrachten ingevoerd op 24 december voor 16.00 uur: verwerking dezelfde dag

• binnenlandse spoedopdrachten die worden ingevoerd op 31 december voor 16.00 uur: verwerking dezelfde dag Zakelijke betalingen en incasso-opdrachten: • rechtstreeks aan Equens aangeleverd om voor Kerstmis te verwerken: uiterste aanleverdatum 21 december. • rechtstreeks aan Equens aangeleverd om nog in 2012 te verwerken: uiterste aanleverdatum 28 december Effectenorders via Webbeleggen: • ingevoerd op 24 december na 17.30 uur: verwerking op 27 december • ingevoerd op 31 december na 17.30 uur: verwerking op 2 januari 2013

Periodieke opdrachten met een uitvoeringsdatum van 1 januari 2013 worden op 2 januari 2013 verwerkt.

BANK HOLIDAYS 2013 Op onderstaande feestdagen zullen de diverse financiële circuits gesloten zijn. Dit betekent dat transacties niet direct, maar op de eerstvolgende werkdag verwerkt zullen worden. Bank holidays 2013 Nieuwjaarsdag - dinsdag 1 januari Goede vrijdag - vrijdag 29 maart Tweede Paasdag - maandag 1 april Dag van de Arbeid - woensdag 1 mei Eerste Kerstdag - woensdag 25 december Tweede Kerstdag - donderdag 26 december

Staalbankiers Gesloten Beperkte bezetting Gesloten Beperkte bezetting Gesloten Gesloten

Euronext, NYSE, Equens, Target2 Gesloten Gesloten Gesloten Gesloten Gesloten Gesloten

Op onderstaande Nederlandse feestdagen zijn de diverse financiële circuits (beperkt) open. Bij Staalbankiers is er op deze dagen een beperkte bezetting aanwezig. Koninginnedag - dinsdag 30 april Hemelvaartsdag - donderdag 9 mei) Tweede Pinksterdag - maandag 20 mei)

Beperkte bezetting Beperkte bezetting Beperkte bezetting

Open Open Open

staalmagazine 39

Mijn Droom ADRESSEN KANTOREN

Regio Den Haag Lange Houtstraat 8 Postbus 327 2501 CH Den Haag Telefoon 070 310 15 10 Regio N-Holland Prinsen Bolwerk 1 Postbus 5070 2000 GB Haarlem Telefoon 023 553 59 00 Regio Midden Maliebaan 72 Postbus 13210 3507 LE Utrecht Telefoon 030 239 80 30 REGIO OOST Stationsweg 44 Postbus 272 6860 AG Oosterbeek Telefoon 026 339 65 00

‘Ik haal mijn schouders op bij kritiek’ Op zijn 26ste opent hij zijn eerste zaak, restaurant Fortuyn in Haarlem. Daarna gaat het snel voor horeca-ondernemer Casper Reinders. Inmiddels zwaait hij de scepter over succesvolle zaken zoals de Jimmy Woo en Bo Cinq in Amsterdam. En hij is nog lang niet klaar. Tekst Hilde Duyx Fotografie Ton Zonneveld

“I

k was jong en ik wilde coole dingen doen. Toen ik samen met een vriend Fortuyn opende in Haarlem, dacht ik helemaal niet lang na over de risico’s of de consequenties. Ik denk sowieso niet in doemscenario’s, maar zie overal mogelijk­heden. Je kunt zeggen, dan heb je een bord voor je kop. Kan zijn, maar ik doe wat ik leuk vind en waar ik goed in ben. Dat is onder­ nemerschap. En dat is ook keihard werken. In het begin zeven dagen in de week, alle uren van de dag. Zwaar, maar ook fantastisch. Ik krijg energie van

dingen creëren, mijn creativiteit moet er gewoon uit. Het gaat vanzelf. Met noedelrestaurant Noa en daarna de Jimmy Woo Nightclub zette ik nieuwe concepten neer in Nederland. Ik weet nog dat mijn architect destijds zei ‘Casper, mensen willen helemaal niet eten in banken.’ Maar ik was ervan overtuigd dat ze dat wél wilden en dat bleek ook. Vanaf dat moment heb ik mijn eigen plan getrokken. Vroeger trok ik me kritiek heel erg aan, nu haal ik mijn schouders op. Je kunt niet iedereen blij maken, en dat hoeft ook niet. Ik ben

nu, naast de verbouwing van Rose’s Cantina, bezig met twee nieuwe concepten. Heb ook al panden op het oog. Ik ga lekker door. Ik houd me niet bezig met wat de trends zijn, met wat ‘hip’ is. Ik zie dingen die anderen niet zien en dat is, vind ik, de kracht van een echte ondernemer. Inspiratie krijg ik door gewoon te leven. Hier in Amster­ dam, maar ook in Spanje, waar mijn vrouw woont met mijn zoontje van vier. Groot geluk. Ik ben een blij mens.” www.jimmywoo.com, www.lionnoir.nl

Regio Noordoost Eekwal 3 Postbus 1081 8001 BB Zwolle Telefoon 038 429 76 70 Regio Twente M.H. Tromplaan 9 Postbus 194 7500 AD Enschede Telefoon 053 487 87 10 Regio Zuid Parklaan 66 Postbus 6045 5600 HA Eindhoven Telefoon 040 265 75 00