2014 jaargang 10. magazine. een uitgave van staalbankiers. Lidwine tack. Mijn huskies willen werken

N°3 winter 2013/2014 | jaargang 10

magazine

Lidwine taCk

‘Mijn huskies willen werken’

een uitgave van staalbankiers

2

COLOFON

Staal Magazine verschijnt drie maal per jaar en wordt verspreid onder cliënten en relaties van Staalbankiers. Jaargang 10, nummer 3

01 & 40

Hoofdredacteur Angela Looyé Eindredacteur Maureen Land, Maters & Hermsen Redactieraad

Van links naar rechts Nicole van de Hoeve, Linda van Hesse, Kosterus Wildschut, Maureen Land, Henrietta Smeekes en Angela Looyé. Niet op de foto: Erik Boelm.

Vormgeving Achmea Creatieve Diensten BEELDREDACTIE Mascha Baarda en Stephan van den Burg, Maters & Hermsen Lithografie en drukwerk Schuttersmagazijn BV Indien u vragen heeft of informatie wilt over in Staal Magazine behandelde onderwerpen, dan kunt u contact opnemen met uw contactpersoon of Angela Looyé via telefoon­nr (070) 310 19 53 of [email protected].

Als u geen prijs stelt op het ontvangen van ons magazine dan kunt u dit aan uw contactpersoon doorgeven of schriftelijk aangeven bij: Staalbankiers, Postbus 327, 2501 CH Den Haag.

Inhoud

op de omslag

De droom van Lidwine Tack Z

e zou een jaar naar Zwitserland gaan, buitenlandervaring opdoen in een ziekenhuis. Maar hoe gaat dat in een mensenleven? Je vindt werk, krijgt een werk- en verblijfs­ vergunning en maakt vrienden. Dus woont Lidwine Tack (48) inmiddels alweer vijfentwintig jaar aan de Franse kant van het Meer van Genève en werkt ze als verpleegkundige op de eerste hulp van het ziekenhuis in Genève. Af en toe gaat ze op een missie mee van het Rode Kruis. Drie jaar geleden Haïti, vorig jaar nog Congo. Maar Lidwine uitzenden, is een stuk lastiger geworden sinds ze haar pinto huskies heeft. Het begon met Aïka en drie jaar later volgden uit een eigen nest Dinka en Dora. Drie honden, hoe komen die in je leven? Lidwine weet het nog precies, het was een impulsief moment. Door een vriend die ook huskies

heeft, was en is ze nog steeds vaak bij sledewedstrijden met deze honden aanwezig. Een fokker deed haar een pup cadeau. Een vrij ongebruikelijk en geweldig aanbod. Lidwine: “Maar ik wilde geen hond. Toch ging ik met mijn stomme kop naar het nestje kijken. Dat moet je natuurlijk nooit doen, al die lieve koppies. ’s Avonds pakte ik toch de telefoon om hem te bedanken voor het aanbod. En ik hoor mezelf nog zeggen ‘Ik wil even zeggen dat ik... de zwart-witte pup neem.’ Dat was Aïka.” Zo gaat dat dus in een mensenleven. Nu waken er drie huskies over haar leven en brengt Lidwine zeker veertien tot twintig uur per week lopend, fietsend of rennend met de honden door in de Franse bergen. >>Lees verder op pagina 40

04 05 15 16 27 37 38

STAALBANKIERS Voorwoord Pierre Huurman Nieuws Column Frits Wester Gespot voor u Vraag en antwoord Golfrubriek Nieuws

06 20

ECONOMIE Concurrerende economieën Asset Class Farmacie

12 30 34

Financiën Dans-mecenas Liesbeth Schoonderbeek Glorieuxpark: ouderenzorg in een klooster Ken u zelf en leer financieel plannen

10 18 28

LIFESTYLE De boerderij van Herbert Weekhout Portret van ondernemer Adri Hendriks Stadstuinierder Huib Sneep

24

GOEDE DOELEN Het Liliane Fonds

12

DANSMECENAS

24

EIGENWAARDE

(Cover)fotografie Ton Zonneveld

Disclaimer Deze publicatie is uitsluitend bedoeld ter informatie en is geen aanbod noch een uit­nodiging om een financieel instrument te kopen of te verkopen of om deel te nemen in een bepaalde beleggingstrategie. Elk voorbeeld gegeven in deze publicatie, geldt enkel ter nadere uitleg van het betreffende product. Aan deze voorbeelden kunnen geen rechten worden ontleend. Potentiële beleggers moeten zich bewust zijn van de risico’s verbonden aan financiële instrumenten en moeten alleen overgaan tot een investeringsbeslissing met betrekking tot deze producten na voldoende beraad, in overleg met hun eigen adviseurs, waarbij in overweging moet worden genomen of deze producten passen binnen hun eigen risicoprofiel. Hoewel de in deze publicatie gestelde feiten en verstrekte opinies als juist worden verondersteld en zijn gebaseerd op betrouwbare bronnen, aanvaardt Staalbankiers geen enkele aansprakelijkheid voor enige schade in welke vorm dan ook, voortvloeiend uit het gebruik van deze publicatie of de inhoud daarvan. Staalbankiers wijst op de mogelijkheid dat bepaalde informatie in deze publicatie na verloop van tijd verouderd is. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Staalbankiers N.V., statutair ge­vestigd te Den Haag aan de Lange Hout­straat 8, 2511 CW, is ingeschreven bij de KvK Haaglanden onder nummer 27030700. Staalbankiers is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële markten (www.afm.nl) te Amsterdam. Voor meer informatie over het toezicht op Staalbankiers N.V. kunt u bellen naar de toezichtlijn van de AFM 0900-540 05 40. Reproductie, geheel of gedeeltelijk, is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van Staalbankiers. Deze publicatie is vervaardigd op 27 november 2013.

Ze danste lang zelf en nu geeft ze jonge dansers een kans met een beurs. Liesbeth Schoonderbeek stimuleert de carrière van jonge dansers met haar stichting Kans voor Dans.

Open de wereld voor een kind met een handicap. Dat is wat het Liliane Fonds doet. Een gesprek met directeur Kees van den Broek over investeren in de eigenwaarde van kinderen.

winter 2013/2014

staalmagazine 3

editorial

Wereldverbeteraars door Angela Looyé Beste lezer, ‘Faith in humanity restored’. Onder die noemer gaan diverse filmpjes, foto’s en berichten rond op het wereldwijde web. Van video’s van omstanders die met vereende krachten een gecrashte auto optillen om het slachtoffer dat eronder ligt te bevrijden, tot het beeld­verslag van een stoere brand­weerman die met de grootste teder­heid een bewusteloze kitten uit een brandend huis redt en zuurstof geeft. Of twee meisjes op de atletiekbaan, waarvan de één de ander (haar grote concurrent) tijdens de wedstrijd on­dersteunt na een val. Een slungelige puber die een oude dame helpt met oversteken. Wille­ keurige grote en kleine goede daden. Ik moest hieraan denken toen ik het verhaal van de heer Sneep (pagina 28) las. In een grote moestuin ver­ bouwt hij groenten. Niet voor eigen gebruik, maar voor de Voedsel­bank Schiedam. Zo zorgt hij er samen met tien andere vrijwilligers voor, dat de Schiedammers die noodge­dwon­gen van de Voedselbank gebruik moeten maken, verse groenten en fruit krijgen (zie ook www.voedsel­bank­ tuinieren.nl). Met een kleine tijds­ investering helpt hij op een waarde­ volle wijze zijn minder­be­deel­de stadsgenoten. Ook onze andere ‘dromennajager’ zet zich in voor anderen. De heer Week­ hout geeft jongeren de mogelijkheid hun ideeën te ontwikkelen. Dat doet hij door een plek op het terrein van

zijn boerderij voor hen te creëren, waar ze hun innovatiedrang de vrije loop kunnen laten. Hij gunt jongeren dezelfde kansen die hij ooit kreeg. Zijn enthousiasme hierover en over de restauratie van zijn 165 jaar oude boerderij is aanstekelijk. Kijkt u maar eens op pagina 11 met Layar naar het filmpje dat we van hem hebben ge­ maakt. Mijn vertrouwen in de mensheid hoeft helemaal niet restored te worden. Maar het is goed om te zien hoe je heel eenvoudig de wereld een klein stukje beter kunt maken. Ik wens u veel lees- én kijkplezier!

Angela Looyé is Hoofdredacteur van Staal Magazine P.S. Ideeën, vragen en/of opmerkingen over het magazine? Stuur ze naar [email protected].

nieuws

4

winter 2013/2014

staalmagazine 5

Staalbankiers over op IBAN V voorwoord

Staalbankiers wenst u een prachtig 2014

Welzijn door Pierre Huurman

2013

is een enerverend jaar geweest. Het kabinet heeft op wankelen gestaan en de eerste troonrede van onze koning kan voor een groot deel weer herschreven worden. Toch is de politiek eruit gekomen en lijken ook de eerste tekenen van herstel van de economie zichtbaar. De heer Knot, president van De Neder­landsche Bank, deed hierover op 7 oktober een motiverende en op­ vallende uitspraak: “Nederland is uit de recessie”. Aan het eind van elk jaar blik je terug. De samen­ werking met GE Artesia heeft in 2013 geleid tot een groot aantal nieuwe cliënten voor Staalbankiers. Daar zijn we uiteraard blij mee. We zijn blij met het vertrouwen van alle cliënten, nieuw of al langer bij onze bank. Afge­lopen jaar hebben wij u meermaals benaderd. Wij vroegen u mee te doen aan ons te­ vredenheidsonderzoek, velen van u gaven hier ge­ hoor aan. Met de uitkomst zijn we heel gelukkig. De private banking cliënten geven ons gemiddeld een 7,5, cliënten van de institutendesk geven ons een 8,6. Hiervoor dank ik u namens alle collega’s. De ver­beterpunten die u aangeeft, met name het

verbeteren van de website en internetbankieren, zullen we zo snel mogelijk aanpakken. Ook spraken we dit jaar met u over de wijzigingen in de effec­ tendienstverlening, met name over de om­zetting van beleggingsfondsen en over onze gewijzigde tarief­struc­tuur. Het is bijzonder te mogen ervaren dat u begrip had voor deze wijzigingen. 2014 is in zicht. Het blijft lastig om voorspellingen te doen, maar de algemene consensus is dat we dit jaar echt de weg omhoog vinden, zij het bescheiden. Dat betekent niet per se dat de financiële markten zich automatisch positief zullen ontwikkelen. Maar het is wel prettig te merken dat in zijn algemeen­ heid de markten minder volatiel zijn dan twee jaar geleden. Wij vinden vooral uw welzijn belangrijk. En we hopen dan ook in 2014 en komende jaren een heel klein beetje bij te dragen aan dat welzijn, door te zorgen voor een goed gestructureerd en beheerd vermogen. Namens alle collega’s wens ik u fijne feestdagen en een goed 2014!

Pierre Huurman is Directievoorzitter van Staalbankiers

anaf 1 februari 2014 krijgt iedereen te maken met IBAN: uw bankrekening­nummer wordt internationaal. Elk bestaand bankrekeningnummer, ook uw rekening­nummer bij Staalbankiers, wordt een Inter­national Banking Account Number of IBAN. Niet nieuw, het kan zijn dat u al eerder uw IBAN gebruikte voor een overboeking naar het buitenland. Een IBAN is opgebouwd uit vier elementen: een landcode, een controle­getal, de bankcode en het huidige bank­reke­ ningnummer. Een IBAN van Staal­bankiers herkent u zo: NL13STAL0123456789. De overstap op IBAN komt voort uit de in­voering van Europese wetgeving met als doel: zorgen voor een uniforme uitvoering van alle betalingen binnen het SEPA-gebied (Single Euro Payment Area). IBAN heft het verschil tussen binnenlandse en buitenlandse euro­ betalingen op en zorgt voor eenheid op de Europese betaal­ markt. Dat scheelt kosten en werkt sneller. Uw IBAN vindt u op uw papieren of digitale rekeningaf­ schrif­ten en op uw Staalbankiers betaalpas zodra deze ver­ vangen wordt of (op)nieuw aangevraagd. Wij vervangen uw be­taalpas automatisch voor de einddatum die op de voor­ zijde van de betaalpas vermeld staat. Het is dus goed mogelijk dat u na 1 februari 2014 een be­taal­pas heeft zonder IBAN maar met uw hui­dige rekening­num­mer. Dit is geen enkel pro­bleem. In de loop van 2014 zullen wij alle betaal­ passen ge­lei­de­lijk vervangen door een betaalpas met IBAN.

Wereldpas I

n tegenstelling tot de betaalpassen van de meeste andere banken, is uw Staalbankiers betaalpas automatisch geschikt voor wereld­ wijd ge­bruik. U hoeft dus niets (tijdelijk) in te stellen als u buiten Europa reist. Wanneer u een nieuwe betaalpas van ons ont­vangt, zal deze ook voor­zien zijn van een NZA-chip. Die maakt een nog betere bevei­liging van uw pas mogelijk. Hoewel het aantal gevallen van mis­bruik met betaal­pas­sen (met name skim­ ming­fraude) het laatste half jaar aanzienlijk is terug­gelopen, adviseren wij u toch zorg­

vuldig met uw betaalpas om te gaan. Geef uw betaal­pas en pincode nooit af aan an­deren. Be­ waar deze op een veilige plaats en zorg dat anderen niet kunnen meekijken als u uw pin­ code in­toetst. Met onze betaalpassen kunt u ook chippen, snel en eenvoudig kleine be­dragen be­ talen bij parkeerautomaten bijvoor­beeld. Echter, omdat kleine bedragen pinnen steeds gebruike­ lijker is, neemt het aantal chip­trans­acties ieder jaar verder af. Ontwikkelaar Curren­ce heeft be­ sloten de Chip-knip per 1 fe­bru­ari 2015 te beëindigen. Daarmee komt na 17 jaar een einde aan het bestaan van dit Neder­landse elektro­ nische betaalmiddel. Tot die tijd kunt u met uw betaalpas gewoon blijven chippen.

Kijk mee met layar O

m u meer mee te geven dan artikelen alleen is dit Staal Magazine op een paar pagina’s verrijkt met Layar - aangeduid met bovenstaand icoon. Als dit icoon bij een artikel staat, zijn er filmpjes toegevoegd die u kunt bekijken via de Layar-app op uw smartphone. We nemen u bij­voorbeeld mee naar de booerderij van Herbert Weekhout (pagina 11).

Dit moet u doen om de filmpjes te bekijken: Stap 1 Download de Layar-app voor android of iPhone. Stap 2 Open Layar bij het artikel met het Layar-logo door uw spartphone boven de pagina te houden en druk op ‘tap to view’. Stap 3 Kijk, luister en lees verder. We horen graag wat u van deze ‘verrijking’ vindt: [email protected]

6

Economie

winter 2013/2014

staalmagazine 7

Nederland verliest concurrentiekracht Volgens het World Economic Forum verliest Nederland concurrentiekracht. We zijn gezakt van plek vijf naar acht in de ranglijst van ’s werelds ‘meest concurrerende landen’. Hoe komt dat en hoe erg is dat eigenlijk? Tekst Rody van der Pols Illustratie Rhonald Blommestijn

T

ijdens de H.J. Schoo-lezing begin septem­ber prees premier Mark Rutte Nederland nog om een uitstekende concurrentie­positie. “Beter dan landen als Duitsland en de Verenigde Staten”, waarmee Rutte verwees naar de vijfde plek op de ranglijst van meest concur­rerende landen. Maar nog diezelfde week moest hij zijn lovende woorden alweer inslikken: ons land was drie plekken gezakt op de nieuwste index van concurrerende economieën. Een lijst die het gezaghebbende World Economic Forum jaarlijks opstelt. Van de vijfde naar de achtste plek. Het leidde onmiddellijk tot alarmerende berichten in de media met waarschuwende kop­ pen als ‘Het visieloze Nederland van Rutte kukelt

uit de concurrentie top-5’ (de Volkskrant), ‘Terug­val is pijnlijk’ (Het Parool) en ‘Gebrek aan regie nekt Nederland’ (regionale dagbladen). “Jammer”, reageerde minister Henk Kamp van Economische Zaken, die moest toegeven dat het kabinetsstreven om Nederland in de top-5 te handhaven, was mislukt. Maar hoe stellen we dat eigenlijk vast, het ver­ mogen van een land om te concurreren? Daar­ voor hebben de onderzoekers van het World Economic Forum een imponerend instrument ont­wikkeld. Aan de hand van meer dan 110 varia­belen, verdeeld over 12 pijlers (variërend van infrastructuur tot innovatievermogen), stel­ len zij vast in hoeverre een land in staat is om de

eigen productiviteit te verhogen. En het verbete­ ren van de productiviteit is de essentie van con­ cur­rentie­vermogen. Immers, hoe hoger de pro­ ductiviteit, hoe sneller investeringen worden terugverdiend en hoe rapper een economie in een tijdsperiode kan groeien. Het resultaat van deze ingewikkelde rekensom is de Global Competi­ti­ veness Index, een ranking van 148 economieën, waar Zwitser­land dit jaar op nummer 1 staat en Tsjaad op num­mer 148. En Nederland dus op num­mer 8. Waaraan hebben wij deze plek te danken? Aan de positieve kant scoort Nederland met een uitstekende infrastructuur, zowel qua vaarwegen (1e), luchthavens (4e) als spoorwegen (11e). Ook

8

winter 2013/2014

samen met universiteiten en kennisinstellingen. Ons land heeft een nijpend tekort aan technici en ingenieurs (41e). Tot slot blijkt het zogeheten topsectoren-beleid van dit kabinet grotendeels een wassen neus, volgens de aan het World Economic Forum verbonden hoogleraar Henk Volberda “wanneer noodzakelijke investeringen vanuit overheid en bedrijven achterwege blijven”.

Alarmbellen Na een jarenlange opmars wist Nederland in 2012 voor het eerst door te dringen tot de top-5 van het Global Competitiveness Report. De teleurstelling over de plotselinge degradatie is dan ook begrijpelijk. In de woorden van minister Henk Kamp: “Als Nederland zijn we liever nummer 5 dan nummer 8.” Maar is het ook vol­ doende aanleiding voor alle alarmbellen die de media deden rinkelen? Dat kun je je afvragen. Enige nuancering is hier wel op zijn plaats. Want laten we wel wezen, 140 landen doen het slechter dan Nederland in de optiek van het World Eco­ no­mic Forum. Met andere woorden: Nederland behoort tot de mondiale top-10 van meest con­ cur­rerende economieën. Het is toch vooral de vraag of het glas half leeg of half vol is. Want kijken we wat verder terug, dan stond Nederland sinds 2008 op plek 8, 10, 8, 8 en 5. En nu dus weer op 8. In een historisch perspectief bezien, is de daling niet zo dramatisch. Veel belangrijker is misschien wel het besef dat dit maar een lijstje is. Weliswaar een goed beargumenteerd lijstje, maar nog steeds een lijstje gebaseerd op een theorie. En dus geen objectieve, absolute waarheid. Een feit waaraan we nog wel eens voorbij willen gaan in ons verlangen naar harde en kwantificeerbare gegevens. Net zoals een Cito-toets geen volledig objectief beeld geeft van de vaardigheden en capaciteiten van een kind. behoort het onderwijs tot de wereldtop (4e voor lager onderwijs; 6e voor voortgezet onderwijs), opereren de Nederlandse ondernemingen zeer geraffineerd (4e), worden nieuwe technologieën razendsnel ingezet om de productiviteit te ver­ beteren (8e) en is de Nederlandse goederenmarkt bijzonder efficiënt (8e). Maar er zijn ook zorgen­ kindjes, tezamen verantwoordelijk voor de tanen­de concurrentiekracht van ons land. Zoals

de bezorgdheid over de stabiliteit van de Neder­ landse banken (74e) en een gebrekkige krediet­ verlening aan bedrijven en particulieren (47e). Hierdoor profiteert Nederland onvoldoende mee van de wereldwijd aantrekkende economie. Ook laat Nederland steken vallen op het gebied van investeringen in innovatie. Nederlandse be­drij­ ven geven minder uit aan Research & Develop­ ment dan voorheen (18e) en werken te weinig

Knoppen en schuiven We hebben het hier wel over een razend complex onderwerp: de concurrentiekracht van complete economieën. Hoe dit precies meetbaar te maken, daarover discussiëren economen al sinds de uit­ vinding van het vakgebied. Ook achter de index van het World Economic Forum gaat een theorie schuil, met veronderstellingen en aannames. Zo­ als bijvoorbeeld het idee dat ontslagbescherming

slecht is voor de concurrentiekracht. Dat leidt immers tot een inflexibele arbeidsmarkt, waar­ door bedrijven in tijden van economische krimp moeilijk van hun overtollige personeel afkomen en het zo afleggen tegen concurrenten in landen

We hebben het hier wel over een razend complex onderwerp: de concurrentiekracht van complete economieën waar dat gemakkelijker gaat. Dat lijkt een waar­ heid als een koe. Maar het gaat voorbij aan het feit dat bedrijven in landen met een sterkere ontslagbescherming vaak meer investeren in de bijscholing van het (loyalere) personeel. Dat is juist goed voor het verbeteren van de efficiëntie en het innovatievermogen, en dus voor de con­ currentiepositie. Een ander voorbeeld: hoge be­ lastingen leveren minpunten op. Tegelijkertijd leiden die belastinginkomsten vaak tot betere instituties, onderwijs en infrastructuur. Factoren die weer van groot belang zijn voor het concur­ rentie­vermogen van een land. Deze voorbeelden zijn niet bedoeld als kritiek op de (goed door­ dachte) methodiek van het World Economic Forum. Ze dienen slechts om aan te geven dat geen enkel theoretisch model rotsvast en onver­ anderlijk is, zeker als het om een dergelijk com­ plex fenomeen gaat. Stel de knoppen en schuiven iets anders in en er rolt een ander lijstje uit. Geen betere illustratie van deze stelling dan een blik op een andere concurrentielijst, dit keer op­ gesteld door het International Institute for Management Development (IMD). In dit World Competitiveness Scoreboard 2013 staat Neder­ land op nummer 14. Sterker nog: wie de concur­ rentie-indexen van beide Zwitserse instituten naast elkaar legt, ziet dat de eerste tien plekken van beide lijstjes op geen enkele plek overeen­ komen. En wie heeft er nu echt gelijk? Over concurrentie gesproken…

staalmagazine 9

uitgelicht

Concurrentiekracht – hoe meet je dat eigenlijk?

H

oe concurrerend is het ene land ten op­ zichte van het andere? Dat is geen een­ voudige vraag. Veel factoren spelen een rol, en niet alle­maal even makkelijk meetbaar. Daarbij: hoe maak je een eerlijke vergelijking tussen een lagelonenland als China en een inno­ vatieve stads­staat als Singapore? Twee landen in een compleet andere economische ont­wikke­ lings­fase, met alle voor- en nadelen van dien voor de concurrentie­positie. Om deze problemen te tackelen, werkt het World Economic Forum met twaalf pijlers, die volgens het instituut funda­ men­teel zijn voor het pro­ductiviteitsniveau van een samenleving. Want het vermogen van een land om zijn productiviteit te verbeteren, bepaalt zijn positie op de concur­ren­tie­ladder. Die twaalf

pijlers – opgebouwd uit meer dan 110 variabelen – variëren van basis-eisen (instituties, infra­struc­ tuur, macro-economie en onderwijs) tot efficiën­ tie­verbeteraars (hoger onderwijs, efficiëntie van de goederen- en arbeidsmarkt, ontwikkelingen op de financiële markten) tot innovatiefactoren (geraffineerdheid van het ondernemersklimaat en inno­vatie­vermogen). Afhankelijk van de eco­ nomische ontwikkelingsfase van een land krijgen deze pijlers een wegingsfactor. Zo heeft een lage­ lonenland relatief meer baat bij een goede infra­ structuur, terwijl innovatievermogen van groter belang is voor een geavanceerde kenniseconomie. Zo maakt het World Economic Forum van de spreekwoordelijke appels en peren een­heids­fruit dat we met elkaar kunnen vergelijken.

Zwitserland, wereldkampioen concurrentiekracht

A

l vijf jaar op rij is Zwitserland de onge­ slagen kampioen van de Global Compe­ tetiveness Index. Wat is het geheim van dit Alpenland, bekend om zijn Milka-koeien, horloges en bankgeheim? Allereerst heeft Zwit­ serland een zeer stabiele economie en profiteert het van zijn ongebonden positie binnen Europa. Die zou je kunnen samenvatten als ‘wel de lus­ten, niet de lasten’. Dankzij het vrijhandels­akkoord kan Zwitserland vrijelijk zaken doen, terwijl het tegelijkertijd door de Zwitserse franc een eigen fiscaal en economisch beleid kan voeren. Hier­ door hebben de euro-perikelen van de afgelopen jaren Zwitserland relatief onge­schonden gelaten. Maar dat is nog niet alles. Dankzij de federale be­stuursvorm waarin bur­gers zeer nauw bij de besluitvorming zijn be­trokken, kent het land een ongekend stabiel politiek klimaat. Deze

con­sensus-gerichtheid komt ook tot uiting in de samenwerking tussen overheid, bedrijven en bur­ gers. En dankzij hoog­waardig onderwijs beschikt Zwitserland over een zeer gekwalificeerde be­ roeps­bevolking die voortdurend wordt bijge­ schoold ‘on the job’. Dat laatste is ook hard nodig wil Zwitserland innovatiekampioen van de we­ reld blijven. Al­leen Zweden vraagt meer paten­ten aan per hoofd van de bevolking. Is er dan geen enkel vuiltje aan de Zwitserse Alpenlucht? Jawel, de bankensector - de traditionele motor van de Zwitserse economie staat aan de voor­avond van grote hervormingen nu het bank­geheim onder buitenlandse druk langzaamaan wordt uitgehold. Ook Zwitserland ziet zich daar­mee voor een grote uitdaging geplaatst om zijn concurrentiepositie op pijl te houden.

10

lifestyle

winter 2013/2014

staalmagazine 11

Herbert Weekhout (57) moet er niet aan denken om van zijn pensioen te genieten. Liever schenkt hij jonge mensen de kansen die hij ook kreeg. Plaats van handeling: een 165 jaar oude boerderij in Twente.

Dromen najagen Mensen die met hun passie bezig zijn en hun dromen verwezenlijken. Dat spreekt ons als Staalbankiers aan. Niet voor niets is onze pay-off ‘Want je leeft maar één keer’. Tekst Stefan Klein Koerkamp Fotografie Ton Zonneveld

G

‘Gun me het gesprek’

limlachend herinnert Herbert zich de brief van een aannemer toen hij de bouwvallige boerderij in Markelo kocht. “U wilt hem er vast afschuiven. Wij zetten er met plezier een prachtvilla voor u op.” Hij schudt zijn hoofd, dat was dus niét de bedoeling: “Ik heb de boerderij niet gekocht om er te wonen; noem het liefde voor de geschiedenis. Het is cul­ tu­reel erfgoed, ik wil het graag in oude luister herstellen.” Herbert Weekhout is van huis uit elektrotechneut. In 1984 komt hij terecht bij Rotor in Eibergen, op de grens van Gelderland en Overijssel. Bij het be­ drijf dat elektromotoren vervaardigt, werkt hij zich op tot mededirecteur in 2004. Zes jaar later is hij in één klap financieel onafhankelijk als hij zijn aan­delen verkoopt. “Ik hoef me niet meer druk te maken om geld, ik heb nu tijd voor mijn idealen.” Die liggen niet op de golfbaan. Natuurlijk, een paar keer per week een balletje slaan is hartstikke leuk, maar de geboren Tukker wordt pas echt blij als hij bezig kan zijn met duurzaamheid. Met jongeren. En met innovatieve ideeën. Dat combineerde Herbert al bij Rotor, waar hij studenten onder begelei­ ding van net afgestudeerde trainees ideeën liet ontwikkelen en uitvoeren. Met trainee Ellen dook hij vervolgens in de wereld van de elektrische auto: “Bij Rotor wilden ze er niet aan, dus deed ik het zelf. ‘De droom van Week­ hout’, schreven de kranten toen we in juli 2011 ons eerste prototype presen­ teerden.” Door een gebrek aan investeerders staat de auto in de ijskast. On­ dertussen – ‘ik moet geduldig zijn’ – houdt Herbert kantoor in de boer­derij. Jongeren een mogelijkheid bieden om hun ideeën te ontwikkelen, door ze aan te horen en te helpen. “Gun mij het gesprek. Er komt straks een nieuw­ bouw achter de boerderij op het terrein, waar ik dit werk wil voort­zetten. Een plek creëren waar ik binnen kan lopen en me kan laven aan het enthou­­siasme en de innovatiedrang van jongeren, en ze ook verder kan hel­ pen. Ik heb kansen gekregen en gegrepen in het leven, dat gun ik nu anderen.” De bouwvakkers komen binnen – de verbouwing gaat gewoon door. Her­bert koestert de droom een landgoed te creëren dat op energie­ vlak volledig zelfvoorzienend is. Hoe hij al die dingen wil bereiken? Geen harde doelen en deadlines, alleen een visie. Richtingen. “Ik kan het me veroorloven. Soms, als ik mijn verhaal vertel aan mensen, kijken ze me vragend aan. Het is niet standaard, een beetje vreemd zelfs. Een ‘apart’n’, zeggen ze hier. Het zij zo. Maar ik heb ook een sportwagen gekocht, hoor. Ik ben ook maar gewoon een mens.’

12

Cultuurmecenaat

winter 2013/2014

staalmagazine 13

Dansmoeder Jong danstalent verdient een steuntje in de rug, vindt Liesbeth Schoonderbeek. De binnenhuisarchitecte startte in 2012 de stichting Kans voor Dans. Dankzij financiële ondersteuning kunnen vijf dansstudenten zich volledig richten op hun studiejaar 2013-2014. Tekst Saskia Klaassen Fotografie Jiri Buller

S

o you think you can dance, Every­ body dance now – door deze tele­ visieprogramma’s staat dans volop in de belangstelling bij het grote pu­ bliek. Het succes past in de rijke danstraditie in Nederland. Maar door de zware bezuinigingen in de kunstsector verschraalt het aanbod in rap tempo, constateert Liesbeth Schoonderbeek van Kans voor Dans. Dat heeft ook zijn weerslag op jong danstalent in Neder­ land. “Vergeleken met jonge musici hebben zij het veel zwaarder. Financieel, omdat ze naast de studie vaak moeten werken, maar ook fysiek.” Liesbeth Schoonderbeek weet hoe veeleisend dansen kan zijn. Zelf trainde ze jarenlang als amateur en trad als gastdanser op met het plaatse­lijke opera- en operettegezelschap van Deventer. Dans is een passie, ook al is ze er niet meer actief mee bezig. “Het blijft kriebelen, zeker als ik op lessen kom op dansacademie Codarts in Rotterdam.” Zelf koos ze veertig jaar geleden niet

voor een loopbaan in de dans, maar voor het onder­­wijs. Na negentien jaar volgde een carrière­ switch naar de binnenhuisarchitectuur. Inmid­ dels is het eigen bedrijf afgebouwd en richt ze zich onder meer op haar nieuwe dansstichting. Het idee om jonge dansers te ondersteunen met een stichting ontstond bij een van de vele dans­ talentenjachten op televisie. “Er is zoveel talent in Nederland. Mijn man en ik ondersteunen meer goede doelen, maar voor dans deden we nog niets. En zelf heb ik juist heel veel met dans. Zo is Kans voor Dans begonnen.” Ze vond onder­ steuning van twee enthousiaste bestuursleden uit de eigen vriendenkring, Ingrid de Boer (direc­ teur woningcorporatie) en Antonie de Rooij (ontwerper reclamebureau). De laatste ontwierp het logo en diverse uitingen. Daarnaast ging de stichting achter een ANBI-status aan. Daardoor is het belastingtechnisch aantrekkelijker om de stichting te steunen (zie kader). Via de net­wer­ ken van de drie bestuursleden kwamen al snel de eerste donaties binnen. Dankzij de spon­soring

konden twee dansstudenten - Eva Calanni en Davey Bakker van Codarts in Rotterdam - een jaar lang studeren. Selectie gebeurde in samen­ spraak met de opleiding. “De docenten weten als geen ander welke studenten over danstalent be­ schikken. En, minstens zo belangrijk, over passie en doorzettingsvermogen.” Als tegenprestatie verzorgden de twee studenten, samen met een aantal studiegenoten, een intiem optreden in Eindhoven bij kunstenaar Christiaan Lieverse, waarbij het publiek om de dansers heen stond. Het leverde de stichting veel donaties op, en de dansers toneelervaring. “Normaal dansen ze vooral voor de spiegel, nu stonden ze voor echt publiek.” Komend voorjaar wordt een tweede dans-event georganiseerd.

Knuffel Zeker, Liesbeth Schoonderbeek voelt zich een mecenas. Maar ze benadrukt dat jonge dansers ondersteunen meer is dan geld overmaken: be­trokkenheid is minstens zo belangrijk. >

De Kans voor Dans-dansers Van links naar rechts: Laia Vancells Luigi Sardone David Nigro Liesbeth Schoonderbeek Jakub Medrzycki Leire Otamendi

14

winter 2013/2014

Regel­matig bezoekt ze de school en kijkt ze hoe de inmiddels vijf studenten die zij met Kans voor Dans steunt, aan het werk zijn. “Als ik tegen­ woordig op school kom, word ik standaard ge­knuffeld. Omdat de dansers zo ver van huis studeren, ben ik een soort moederfiguur die naar de voorstellingen komt kijken en met ze mee­ leeft. Twee studenten dansen bij Scapino. Als ik in de zaal zit, zijn ze extra zenuwachtig. Ont­roerend.”

www.kansvoordans.nl

uitgelicht

De mecenas is een vrouw

D

oor de bezuinigingen in de kunst moeten kun­stenaars en instellingen meer de boer op en geld vragen van particulieren. Althans, dat vindt het huidige kabinet. Maar anders dan in de Vere­nigde Staten, is het mece­ naat in Neder­land nog nauwelijks ontwikkeld. Als particu­lieren al be­reid zijn om kunst te steunen, is dat voor bij­zondere talenten en projecten. In elk geval niet om bezuinigingen op te vangen en de elektrici­teits­rekening te betalen van een opera­gezelschap. Recente cijfers over giften aan kunst en cultuur zijn er nauwelijks. Een laatste onder­zoek uit 2008 maakt melding van 34 miljoen euro aan donaties door particu­ lieren. De ver­wachting is dat vrouwen zich steeds meer gaan ontwikkelen tot belangrijke schen­ kers. Zij zijn meer kunst­liefhebber dan mannen. Bovendien hebben ze steeds vaker een goed inkomen en zijn zij bij vermogende echtparen meestal degene die het langst leeft.

staalmagazine 15

column

Geef om cultuur

Een eigen (te)huis

Giften zijn in de inkomstenen vennootschapsbelasting aftrekbaar als zij zijn gedaan aan een algemeen nut beogende instelling (ANBI). Sinds de invoering van de Geefwet mag een gift aan een cultureel doel met 25 procent worden afgetrokken. Voor bedrijven is dit zelfs 50 procent. De Geefwijzer wijst de weg door de belastingregels rondom geven aan cultuur. www.daargeefjeom.nl

door Frits Wester

E

en paar weken geleden heb ik mijn 84-jarige moeder naar een verzorgingshuis gebracht. Haar gezondheidstoestand na een kort verblijf in het ziekenhuis liet geen andere keuze. Naar wij hopen is het tijdelijk en kan zij na wat aangesterkt te zijn met meer hulp weer terug naar haar eigen huis. Het huis waarin ik ook ben opgegroeid. Maar de voort­ gang van haar ongeneeslijke ziekte is onvoor­ spelbaar en hoezeer je er met zijn allen ook niet aan wil, je weet dat dit soort momenten onver­ mijdelijk zijn. Momenten die ook met emoties gepaard gaan. Momenten waarvan je altijd hebt geweten dat ze een keer zouden komen. En hoe lief en goed de verzorging ook is, nie­ mand gaat voor zijn plezier naar zo’n zorg­in­ stel­ling. Bewoners die er samen het beste van proberen te maken. Tot voor kort complete onbekenden van elkaar, met ieder een eigen werkzaam en zorgzaam leven achter zich, en nu lotgenoten in wellicht hun laatste woning.

Het idee dat dit wellicht ook ooit onze eigen toekomst is, bracht mijn vrouw en onze beste vrienden jaren geleden al tot een alternatief plan. Het was in de jaren dat onze kinderen nog klein waren. Over en weer waren we testa­ mentair voogd voor die kinderen voor het geval ons iets zou overkomen. Inmiddels valt alleen mijn jongste zoon nog onder ‘het regime’, de rest is de 18-jarige leeftijd al gepasseerd. Vroeger gingen we met zijn vieren op vakantie. Daarna met zijn vijven, toen met zeven (twee­ ling), daarna met acht en toen met zijn nege­ nen. Laatst waren we terug bij af en met zijn vieren een paar dagen weg. We kwamen weer te spreken over ons aloude plan. Wat gaan we doen als we oud zijn? Kern van ons plan is en was: we verkopen de ‘rotzooi’ en kopen een nieuwe plek om geza­men­lijk met voldoende eigen privacy toch samen te kunnen wonen. De benodigde zorg kopen we dan samen wel in. Iemand die kookt, een verpleegster, iemand voor het huishouden, een tuinman. Onze

fantasie kende geen grenzen. Van biljartkamer tot inpandige sauna, niets was ons te gek. Zelfs potentiële namen voor ons laatste huis kwamen al voorbij. Alles voor een leuke en gezellige oude dag. Toch is het allemaal meer dan fantasie. En als ik zo hier en daar dit plan eens laat vallen, blij­ ken veel meer generatiegenoten met dergelijke ideeën rond te lopen. Het verbaast mij dan ook dat financiële dienstverleners en zorgverze­ke­ raars niet al op de markt komen met passende producten om zelf zo je oude dag te regelen. Met spaarregelingen, met juridische raam­ werken. Wat doe je bijvoorbeeld als één van de partners komt te overlijden? Zeker wanneer de overgebleven partner nog een nieuwe liefde vindt en die ‘in wil brengen’. Hoe houd je claims van de kinderen buiten de deur? Tal van zaken om goed over na te denken. Maar los daarvan een hele interessante markt voor de bank of verzekeraar die vooruit wil denken met zijn huidige of nieuwe klanten.

Frits Wester is parlementair verslaggever en presentator voor onder andere RTL Nieuws. In elke uitgave van Staal Magazine schrijft hij over zaken die hem bezighouden.

16

lifestyle

winter 2013/2014

Design online

Gespot voor u! In deze rubriek aandacht voor bedrijven en interessante initiatieven van cliënten van Staalbankiers.

J

oris de Raadt was altijd al groot fan van het Deense warenhuis ILLUM. Als hij met de zeil­ boot in de haven van Kopenhagen lag, wist hij meestal wel een (net iets te groot) designstuk aan boord mee naar huis te nemen. Liever nog ver­ scheepte hij het hele warenhuis. Uit deze liefde voor Deens design richtte De Raadt zijn eigen design­warenhuis op, maar dan online. No bricks, only clicks in vakjargon. Designshops.eu bestaat sinds 2009 en heeft de grootste collectie in de Benelux. Geen winkel, nee. Maar misschien in de toekomst wel een experiencecenter. Want met regel­maat zijn er events, samen met keuken­ont­werper Eginstill en een bevriende wijnboer bijvoorbeeld. Gasten genieten van goede wijn uit designglazen, in een designkeuken met designkeukenspullen. Want alles wat u bij Design­ shops.eu kunt kopen, is be­doeld voor gebruik in en om het huis: de keuken, de woonkamer of de tuin. En vooruit, ze ver­kopen ook VanMOOF fietsen, want daarmee kun je om je huis fietsen. Welk design vindt u er? Tijdloos en modern Deens design van onder anderen Arne Jacobsen, Georg Jensen en Artek. De Raadt: “Ik hou van de Deense stijl, ontwerpen zijn zakelijk, maar ook warm door het gebruik van hout. Wat Arne Jacobsen in 1936 maakte, is nog steeds actueel.” Maar Designshops.eu heeft ook Hollands, Amerikaans en Italiaans design van Wanders, Panton (“Zijn VP Globe- lamp staat boven aan mijn eigen verlang­ lijst”) en Alessi. Het Italiaanse Alessi maakte van ‘gewone gebruiks­voorwerpen’ kleurrijke design­ stukken waardoor het bedrijf heel bewust kunst en design onder een breed pu­bliek bracht. Een filosofie die De Raadt onder­steunt. Designshops.eu heeft korte lijntjes met zijn producenten en kan binnen twee tot drie werk­dagen leveren.

Zin om te winkelen? www.designshops.eu

staalmagazine 17

Race tegen kanker ‘S

cheuren’ in een Maserati of Ferrari met echte coureurs op het circuit van Assen. Over het nabijgelegen mili­taire terrein crossen in een tank­wagen. Een helikoptervlucht maken. De jaar­lijkse Circuitdag van de stichting Against Cancer bezorgt zo’n 125 gezinnen de dag van hun leven. Gezinnen met een kind dat kanker heeft, want daar zet de stichting zich voor in. Jeltje Gieles, sinds 2009 onbezoldigd be­stuurslid van de stichting: “Ernstig ziek zijn, chemo’s ondergaan en bestralingen krijgen, dat beeld past niet bij kinderen. Bij onze evenementen vergeten kinderen - en hun ouders - even dat ze ziek zijn. Als ik zie hoe gelukkig ze daarvan worden, dan weet ik dat het geld dat wij hiermee inzamelen goed terecht komt.” Naast de Circuitdag trakteert Against Cancer zo’n veertig gezinnen ieder jaar op een gezamenlijke vierdaagse vakantie naar Movieworld in Duits­land. Wan­ neer nodig, krijgen deze gezinnen ook finan­ciële steun voor dure medicijnen of andere kosten. Elk evene­ment van Against Cancer, of dat nu de Circuitdag in juli is of het golftoernooi in augustus, wordt vrijwel kosteloos en door inzet van veel vrijwilligers georga­niseerd. Van de donaties - een kleine twee ton per jaar kan de stichting de kinderen en hun families een onver­getelijke Circuitdag én vakantie bieden.

Steun Against Cancer in de race tegen kanker. www.againstcancer.nl

Verticaal tuinieren D

e hangende tuinen van Babylon waren een geschenk van koning Nebukadnezar aan zijn vrouw Amytes. Hij liet de mythische tuinen zo rond 550 voor Christus bouwen. Ze gingen al snel door voor een van de zeven wereldwonderen. In terrassen hingen de planten en bomen boven de oevers van de rivier de Eufraat. Het water van de rivier zorgde via ondergrondse kanalen voor irri­ gatie van de planten en bomen. Nebukadnezar had goed over dit systeem nagedacht. Ruim 2500 jaar later inspireren de mythische tuinen onder­ nemer Huib Sneep (zie ook pagina 28) tot een nieuw soort verticale tuin. Sneep, een natuurmens met hart voor techniek, zet al jaren zijn nieuwsgierigheid in voor optima­ lisering van groeiomstandigheden van allerlei (stads)groen, in het bijzonder bomen. Zo bedacht hij ook dit gevelsysteem om planten langs muren en wanden te kunnen laten groeien. Een lastige

klus, want kijk maar naar rotsplanten: ze groeien tegen een steile wand, maar hun wortels gaan wel verticaal de grond in. En alle planten, ook op grote hoogte, hebben water nodig uit diezelfde grond. Het Greenwave systeem 4.0 voldoet aan deze twee voorwaarden. De duurzame kunststof plantenbakken vormen modules, die in wisselen­ de lengtes en in rijen boven elkaar aan een buiten- of binnenmuur zijn te plaatsen. Het gevel­systeem heeft een eveneens zelfbedacht irrigatiesysteem. U hoeft de planten geen water te geven, alleen af en toe een aangesloten kraan open te zetten. Het water loopt vanzelf door de bakken. U moet wel zelf de gevelplanten uit­ zoeken, maar iedere denkbare combinatie van plantensoorten is mogelijk. Uw eigen hangende tuin van Babylon? www.greenwavesystems.nl

18

portret van een ondernemer

winter 2013/2014

Tijd om te golfen "D

Een bijbaantje katapulteerde economieleraar en ski-fana­ticus Adri Hendriks uiteindelijk naar de top van de Neder­landse reis­branche, als directeur van BIZZ Travelgroup. Hij heeft een nieuw kindje: golfreizen.

e vrijheid, de onafhankelijkheid. Toen ik in 1982 af­ studeer­de (Bedrijfs­economie, Rijksuniversiteit Gro­ ningen) wist ik niet wat ik wilde. Staf­mede­werker bij de provincie, zelfs leraar Economie in Utrecht. Hele­ maal niets voor mij. Omdat ik les gaf in de ochtend en de avond, was ik elke middag vrij. Ben ik voor een vriend in Groningen, die ik kende om­dat ik tijdens mijn studie winter­sport­vakan­ties begeleidde, ski­reizen gaan ver­kopen. Mijn ondernemer­schap werd gekieteld. Want ik bleek te kunnen verkopen en ik ver­dien­de al snel meer dan mijn leraren­ salaris. Een jaar later ben ik voor mezelf begon­nen, kon ik zelf de beslis­ singen nemen. Daar ben ik keihard voor blijven werken, met plezier.”

Tekst Stefan Klein Koerkamp Fotografie Martin Dijkstra

Focus “Duidelijke keuzes maken. Ik heb verder geen geheim van de smid, echt niet. Toen ik begon besloot ik: ik wil direct aan de consument verkopen. Speurders en Zoekertjes in de krant met scherpe aanbiedingen, geïnteres­ seerden laten bellen, een folder opsturen en dan nabellen. Aangezien ik zelf die reizen geregeld had, verkocht ik vanuit mijn eigen passie. Zeg maar eens nee, als ik in vuur en vlam aan de lijn hang. In de zomer had ik niets te doen, dus ben ik op dezelfde manier zonvakan­ties gaan verkopen. Toen ook dat ging lopen, ben ik gaan spe­cialiseren. BIZZ Travelgroup heeft nu vier takken (zie kader), bij elke tak hebben we precies voor ogen wat die doelgroep wil. Dat ver­andert per jaar, dus we moeten kort op de bal spelen. De organisatie lean houden, be­reid zijn om te knok­ken ook: alleen op die manier overleef je in de huidige reis­markt. Marginalisatie is direct dodelijk.” Tegenslag “Natuurlijk ging het wel eens minder, maar tegenslagen? Nee. Eén klap kregen we te verwerken, op 18 maart 2002. Een ver­schrikkelijke klap. Onze bus werd geramd door een vracht­wagen, net boven Metz in NoordFrankrijk. Zeven doden. Onze chauffeur, een kantoormedewerker van ons, onze reizi­gers. En zwaargewonden. Een drama. Ik hoorde het midden in

‘Zeg maar eens nee, als ik in vuur en vlam aan de lijn hang’ Adri Hendriks

staalmagazine 19

de nacht en ben meteen in de auto gestapt. In één ruk die kant op gereden, verdwaasd nog van het nieuws. Geen idee wat ik moest doen, maar ik wil­ de helpen. Zo werkt dat nou eenmaal. Weet je, ik kan er niets aan doen, niemand eigenlijk. En de hulpverlening is prima geregeld vanuit Neder­ land. Maar toch: wij verzorgen een reis voor onze reizigers. Juist als het zo vreselijk misloopt, moet ik er zijn om aandacht te geven. Omdat dat het minste is dat ik kan doen.” Delegeren “Een belangrijke omslag kwam in 2006. Ik werd vijftig – da’s zo’n leeftijd, hè? Omdat we op het goede moment op de inter­nettrein stapten, waren we in een paar jaar drie keer zo groot geworden, het bedrijf was gegroeid naar zestig medewerkers en zo’n honderdduizend reizigers. Wilde ik dat de komende tien jaar net zo zouden verlopen als de tien jaar ervoor? Nee, ik wilde op mijn zestigste anders terugkijken. Met mijn vrouw en mijn kinderen plande ik een wereldreis van een half jaar, voor het bedrijf nam ik een com­mer­cieel en een financieel directeur aan. Door de reis deed ik auto­matisch een stapje terug en liet ik hen de boel runnen. Natuurlijk hadden we regelmatig con­tact, maar meestal zei ik: ‘Doe het maar op jullie ma­nier’. Al­tijd stond ik centraal in het bedrijf, zij brachten nieuwe in­ zichten. Waar ik vooral verstand had van vakanties verkopen, hebben zij de proces­sen in het bedrijf gestroomlijnd en heb­ben ze BIZZ Travel naar een hoger plan getild. Het loopt als een naaimachientje nu.” Golf “Direct gevolg van mijn nieuwe directie was dat ik meer vrije tijd kreeg. Omdat mijn lichaam aangaf dat mijn dagen als voetballer geteld waren, kwam ik op de golfbaan terecht. Ik werd gegrepen door het spelletje. Het is verdomd moeilijk. Je slaat uiteindelijk maar een paar minuten tijdens zo’n rondje, voor de rest ben je aangewezen op jezelf. Je prestaties zeggen wat over jezelf, hoe je in je vel zit. Vind ik mooi. En daarbij: die prachtige omgeving waarvan je kunt genieten. Voor de tweede keer besloot ik van mijn hobby mijn werk te maken. Na de skivakanties ging ik golfvakanties organiseren. Naar golfbanen in de Benelux, Duitsland en Zuid-Europa vooral. Er zijn in Nederland zo’n 390.000 duizend geregistreerde golfers. Het overgrote deel golft ook op vakantie, sommigen gaan zelfs op vakantie óm te golfen. Met de overname van Golf Time Travel deze zomer zijn we nu de tweede speler op die markt. Weer vanuit mijn eigen passie mooie reizen orga­niseren. Nog steeds een waanzinnige kick wanneer dat lukt.”

BIZZ Travel BIZZ Travelgroup bestaat uit Beachmasters jonge­ren­reizen, Ferio zon­ vakanties, Skistuds en Bizztravel winter­sport. Met die vier merken be­ dient het bedrijf jaarlijks ongeveer honderdduizend rei­zigers. In juni van dit jaar nam het Golftime Travel over, waar­door de vijfde tak is ontstaan. Een golfreis boeken? Kijk op www.golftime.nl voor het aanbod.

20

Economie

winter 2013/2014

staalmagazine 21

Farmacie:

Vergrijzing brengt kleur in de markt De gezondheidssector is booming. Dat bewijst een overtuigend rendement van 22 procent op onze asset class Farmacie over het afgelopen jaar. Steeds meer mogelijkheden en middelen maken een lang en actief leven mogelijk voor een brede groep. Gezondheid is big business. Tekst René Lamers i.s.m. Erik Boelm Fotografie Corbis

G

ezondheid staat bovenaan het lijstje van wat mensen belangrijk vinden – luister naar verkiezings­ retoriek van politici en de gezondheidszorg wordt steevast als eerste ge­noemd, samen met onderwijs. Zorg komt dicht­bij mensen. Ziek zijn, de kwaliteit en bereikbaar­heid van zorg en de zorgkosten, gezond leven: deze onderwerpen raken ons allemaal. Toch noemen weinig individuele beleggers de sector als een mogelijke asset class in hun portefeuille. Is het soms niet sexy genoeg? De sector kent toch zeer spannende en veelzijdige ontwikke­lingen die het koersverloop van aandelen in de gezondheidszorg in de toekomst zullen bepalen. De gezondheidszorg is een sector in ontwikke­ling: de medische vooruitgang maakt steeds meer mogelijk en de vergrijzing brengt een groeiende behoefte aan zorg en hulpmiddelen met zich mee. In de Westerse wereld leven momenteel zo’n 250 miljoen zestigplussers. Over krap veertig jaar zijn dat er 445 miljoen, zo verwachten de Verenigde Naties. In Nederland bereikt de ver­

grijzing rond 2040 een piek. Dan is een kwart van de bevolking 65 jaar of ouder, tegen 17 pro­ cent nu. Het aandeel hoogbejaarden (80-plus) neemt binnen die groep van 65-plussers toe tot bijna 40 procent. De vergrijzing is het product van een combinatie van demografische ontwik­ ke­lingen. Ten eerste wordt de bevolkingsrijke naoorlogse generatie bejaard. Tegelijkertijd worden hun kinderen ouder en hebben we veer­ tig procent minder jongeren dan tijdens de ge­ boortegolf van de jaren zestig. Ten tweede is de levensverwachting van Nederlanders toege­ nomen: in 1960 leefden we gemiddeld 66 jaar, nu 81 jaar (83 voor vrouwen, 79 voor mannen). Het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) verwacht zelfs dat de helft van alle meisjes die nu worden geboren honderd jaar wordt. De gestegen levensverwachting komt voorname­lijk door aandacht voor een gezondere leefstijl en voeding. En die volgt weer uit medische onder­zoeken van de laatste decennia. Neem roken als voorbeeld. In 1958 was nog niet bekend dat roken en longkanker met elkaar verband houden. Negentig procent van de man­ nen rookte toen. Totdat die één-op-één-relatie

aan het licht kwam. Nu rookt nog ‘slechts’ 30 procent van de mannen. Door de emanci­pa­ tie­golf gingen vrouwen desondanks juist meer roken. Daardoor stijgt het aantal gevallen van longkanker onder vrouwen de komende tien jaar nog wel, terwijl dit onder mannen afneemt. nano-medicijnen In de behandeling van kanker leidde onderzoek tot grote vooruitgang. Was de diagnose kanker dertig jaar geleden doorgaans een doodsvonnis, tegenwoordig zijn de genezings- en overlevings­ kansen veel groter. Met name door betere (vroeg)­diagnoses, effectievere behandelingen en medicijnen. Steeds vaker is een (langer) leven mogelijk met kanker. Al blijven er vormen, zoals alvleesklierkanker, waar de medische voor­uit­ gang traag gaat. Voor kankerbestrijding in het algemeen hebben artsen positieve verwach­ tingen. Regelmatig berichten de media over ‘een doorbraak in kankeronderzoek’. Die doorbraken zijn steeds talrijker. Onderzoekers van de Stanford University hebben het stofje ontdekt dat kanker­cellen afgeven waardoor het afweersysteem niet gealarmeerd wordt en kwade

cellen zich onge­stoord kunnen vermeerderen. Nu kan er een medicijn ontwikkeld worden dat dit stofje uit­schakelt, zodat het lichaam zelf de tegenaanval kan inzetten. Het Amerikaanse Cancer Research Institute ontwikkelde een mid­ del met de naam MRK003. Dat middel doodt, in combinatie met het middel gemcitabine, kanker­ cellen in de al­vleesklier. Alvleesklierkanker is nog altijd een van de dodelijkste vormen van kanker. Nog een doorbraak: een combinatie van bestraling en MRI-scans in het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in Amsterdam zorgt voor effectieve bestrijding van tumoren zónder gezond weefsel te doden. De scanner maakt

tijdens de bestraling realistische 3D-beelden van de tumor. En onder­zoekers van de Chinese University in Hong Kong ontwikkelen micro­ scopische robotmedicijnen, van 0,1 bij 0,004 millimeter. Deze zogenoemde nano-medicijnen worden in het lichaam geïnjecteerd, waarna ze gericht de juiste cellen aanpakken. langer leven Het zijn slechts enkele voorbeelden van onder­ zoeken die van kanker een chronische ziekte kun­nen maken in plaats van een dodelijke. Een ziekte waarmee is te leven met behulp van medi­ cijnen. Uiteindelijk moeten alle zieke cellen te

genezen en te herstellen zijn. Dan pas is kanker overwonnen. Zover is het nog lang niet. Mensen leven steeds langer. Met grote maat­schap­pelijke gevolgen van dien. Uitputting van pensioen­ potten, meer arbeidsjaren, meer in­actieve ouderen, andere eisen aan ruimtelijke inrichting én een langere zorgperiode. Toch is vergrijzing niet dé reden van kostenstijging van de zorg. Van de vier procent kostenstijging per jaar komt slechts één procent door de ver­grij­zing. De rest volgt uit welvaart, betere en duur­dere techno­ logie, veranderende maatschappe­lijke eisen, epidemieën en de organisatie van het zorgstelsel. In plaats van een kostenpost kun je vergrijzing

22

winter 2013/2014

vinden van antwoorden op de toenemende vraag naar zorg. Robothand Zorg gaat niet alleen meer over ziektebestrijding en medicijnen. Er is een grote vraag naar voe­dings­supplementen, speciale voeding en voe­ dings­waren die een gezondere leefstijl stimu­ leren – wanneer het goed gaat in de farmacie­ sector, zie je dat terug in de consumentensector. Ook worden er steeds meer innovatieve tech­ nieken toegepast op medisch gebied. Niet alleen in de operatiekamer. Denk aan apparaten die het menselijk lichaam beter laten functioneren, bijvoorbeeld na uitval van functies door een hersenbloeding of na een amputatie. Robots vervangen organen of zorgen voor een natuur­ getrouwe beweging van protheses. Sensoren zetten hersenprikkels om naar een robotarm of robothand. Protheses zijn geen last meer maar worden een onderdeel van het lichaam. Intussen neemt het aantal hulpapparaten en robots in huis toe. Zoals een ‘iCat’ die als interface dient voor zelfstandig wonende ouderen en de tech­ nische hulpmiddelen en diensten in huis. Of de ‘Mealtime Partner’, een robot die met individueel afgestemde hoeveelheden en ritmes het eten naar de mond brengt van wie dat zelf niet meer kan.

ook zien als een teken van welvaart, met bepaalde bijwerkingen waarvoor een remedie nodig is. Onderzoekskosten Die remedie wordt gezocht. Daarvoor zijn in­ vesteringen nodig, voor onderzoek naar ziekten, voor nieuwe en betere medicijnen, voor ontwik­ ke­ling van hulpmiddelen die een (langer) leven met een ziekte aangenamer maken. De medi­ cijnen zijn echter duur en niet voor iedereen bereikbaar. Net zoals voor mensen in ontwikke­ lingslanden aidsremmers onbetaalbaar zijn, kosten medicijnen voor zeldzame ziekten al snel twee ton (de ziekte van Fabry) tot zeven ton (ziekte van Pompe). India verleent uit protest tegen de dure, gepatenteerde medicijnen geen

patent meer. Hieronder vallen aidsremmers en kankermedicijnen van het Zwitserse bedrijf Novartis. Indiase fabrieken als Cipla en Natco Pharma produceren diezelfde medicijnen namelijk zelf een factor vijftien goedkoper. In reactie hierop kondigde Novartis aan de productie van medicijnen niet naar landen te verplaatsen waar patenten niet ge­waarborgd zijn, zoals India. Farmaceutische bedrijven moeten miljarden investeren in onder­zoek naar werkende medicijnen. Slechts een klein deel leidt - na een weg van minimaal twaalf jaar - tot bruikbare medicijnen. Veel onder­zoeksgeld is weggegooid geld. Bedrijven die tegen kostprijs produceren, hebben die onderzoekskosten niet. Dat patenten tot dure medicijnen leiden, klopt maar deels: van de meeste medicijnen in uw

medicijnkastje is het patent al vervallen. Op het gebied van medi­cijnen voor zeldzame ziekten klonk de afgelopen tijd de roep vanuit onder andere het Amsterdam Medisch Centrum en Erasmus Medisch Cen­trum om samen met onderzoeksinstellingen zulke medicijnen zelf veel goedkoper te ontwik­kelen. Zo zouden de dure patenten omzeild en de medicijnen betaal­ baar worden en dus gemak­kelijker te vergoeden. Voor een nieuw onder­zoeksinstituut zijn echter eerst miljarden euro’s nodig. Waarschijnlijker is het dat farmaceutische bedrijven gaan samen­ werken met onderzoeks­instellingen. Zij hebben financiële middelen, terwijl de onderzoeks­ instellingen die juist mis­sen maar wél funda­ men­teel onderzoek doen. Investeringen in Research & Development blijven cruciaal in het

Investeringen zullen tot goedkopere producten en medicijnen leiden, waardoor zorgkosten af­ nemen. Bedenk welk effect het zou hebben als kanker overwonnen is: veel meer mensen zullen een hoge leeftijd bereiken. Of wanneer een medi­ cijn tegen dementie is gevonden, dan zouden we 125.000 verpleeghuisbedden minder nodig heb­ ben. Wanneer de basiszorgkosten dalen, ontstaat ruimte voor extra zorg, zoals robots en aanvul­len­ de woonvoorzieningen. Bovendien zal de gemid­ delde oudere, die straks al die zorg nodig heeft, meer te besteden hebben. Meer dan nu zal die namelijk hoog opgeleid en rijker zijn. Naar verwachting stijgt het besteed­baar inkomen van 65-plussers de komende tien jaar met vijftien procent ten opzichte van de groep 20 tot 65-jarigen. De herfst van het leven wordt niet alleen langer, maar met financiële ruimte ook aangenamer. Van zorgenkind naar verzorgde.

staalmagazine 23

uitgelicht

Generatie 100 Van alle meisjes die nu worden geboren, bereikt de helft de leeftijd van honderd jaar. Dat ver­ wacht het Nederlands Inter­disciplinair Demografisch Instituut (NIDI) die de huidige stijging in levensverwachting door­berekende naar de toekomst. Van alle nu ge­boren jongens zou 40 procent honderd worden. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is iets voorzichtiger in zijn cijfers, maar vaststaat dat de levensverwachting in anderhalve eeuw drastisch stijgt.

Levensvragen Hoeveel mensen leefden op aarde op de dag dat u werd geboren? En hoeveel toen uw opa werd geboren? Hoeveel mensen hadden tot dan toe de wereld bevolkt? Maar ook: hoeveel inwoners heeft Nederland op dít moment? U vindt de ant­woorden op:

www.bbc.co.uk/news/world-15391515. Hoeveel mensen zijn vandaag geboren? En hoe­veel gestorven? Hoeveel siga­retten zijn vandaag al opgestoken? En hoeveel is vandaag uitgegeven aan zorgkosten? Zie het op: www.worldometers.info/nl.

staalbankiers en farmacie

Gezondheidszorg in uw portefeuille Binnen de Multi Asset-portefeuille be­naderen we de beleggingscategorie aan­delen van de volwassen markten (Vere­nigde Staten, Europa en Japan) niet regionaal maar sectorgewijs. Een van de sectoren waarin we beleggen is de gezondheidszorg. Onze voor­keur bij de investering in sectoren is een be­legging in de gehele sector. Met deze benade­rings­wijze ontvangt u als belegger het rende­ment en het risico van de gehele sector in plaats van een

enkele of enkele bedrijven binnen de sector. De eenvoudigste wijze om de gehele sector te volgen is een belegging in een tracker. Het woord tracker is afgeleid van het Engelse woord to track dat volgen betekent. Deze tracker volgt dus een bepaalde index exact. In dit geval de MSCI World Health Care Index waarin 114 beursgenoteerde bedrijven uit de gezondheidszorg zijn opgenomen.

Heeft u al nagedacht over wat de ver­anderende zorg en levensverwachting voor uw persoonlijke situatie betekent? Is uw spaar- en beleggingsplan erop berekend dat u langer aangewezen zult zijn op uw oude­dagsvoorziening? Houdt u er in uw estate plan­ning al rekening mee dat u zeer waarschijnlijk niet achter de geraniums zult gaan zitten? Vraag gerust eens een gesprek aan met uw adviseur bij Staalbankiers.

24

Goede doelen

winter 2013/2014

Kinderen weer laten stralen ‘De wereld zit structureel onrechtvaardig in elkaar, dat kan het Liliane Fonds niet veranderen. Wel kunnen we impact hebben op de wereld van één persoon.’ Kees van den Broek, directeur van het Liliane Fonds, zet zich op microniveau in voor kinderen met een handicap in ontwikkelingslanden.

Hoezo sluiten kinderen zichzelf uit? “Waar je ook woont, van Mali tot Maas­tricht, werkt het hetzelfde: als je een gebutst zelfbeeld hebt, dan heb je het gevoel dat je er niet bij hoort. Het gaat niet om spierkracht alleen, je moet het kind sterker maken, de eigenwaarde vergroten. Daarom is het zo belangrijk dat lokale mediators langsgaan, zij kunnen een plan op maat opstellen.’

“Als fysiotherapeut heb ik zeven jaar gewerkt in een revalidatieprogramma in Afrika. Verminkt door polio kwamen mensen kruipend binnen. Lopend gingen ze weer weg. Dit gaf op een bij­ zonder betekenisvolle manier invulling aan mijn werk en leven. Toen ik na de geboorte van mijn kinderen terugkwam in Nederland, werd er een opvolger gezocht voor Liliane, oprichtster van het Liliane Fonds. Wat me aanspreekt is dat de stichting direct en doelmatig helpt, zonder veel pretenties. Het Liliane Fonds kan de wereld niet veranderen. Maar in het leven van een kind hebben we een hoge ambitie.”

Wat kenmerkt de aanpak van het Liliane Fonds? “Het is onmogelijk om vanuit ons kantoor in Den Bosch met een laserstraal een operatie uit te voeren in Congo. Daarom werken we samen met lokale partner­organi­saties, die onze manier van werken incorporeren in hun eigen pro­gram­ ma. In de 28 landen waar we actief zijn, kom je onze naam dan ook niet tegen. De lokale orga­

nisaties sturen mediators op pad, die het kind en de omgeving van het kind kennen. Die lokale contactpersoon beoordeelt waar een kind be­ hoefte aan heeft. Kan een kind door een handi­ cap iets niet, dan kunnen zij - dankzij de steun van het Liliane Fonds - zorgen voor een therapie of hulpmiddel.”

Rolstoelen uitdelen is natuurlijk heel nobel. Maar wat als een kind door zijn handicap wordt uitgestoten? “Een rolstoel is geen doel maar een middel, bij­ voorbeeld om weer naar school te kunnen gaan zodat een kind kan meedoen. Als een rolstoel alleen wordt ge­bruikt om in te zitten, dan kun je net zo goed een stoel kopen. De meeste ouders houden ziels­veel van hun kind, maar sommigen kun­nen er niet mee omgaan dat hun zoon of dochter gehandicapt is. Wat bijvoorbeeld voor­ komt, is dat een buurman zijn bord met eten weggooit omdat een kind met epilepsie het heeft aange­raakt. Bij angst of sociale uitsluiting pro­ beren we de ouders te bereiken, zodat zij kunnen uit­leggen dat hun kind niet door de duivel is be­zeten. Naast het feit dat kinderen worden uitge­sloten door hun omgeving, sluiten ze ook zich­zelf uit.”

Open de wereld van een kind Het Liliane Fonds in cijfers

(jaarverslag 2012)

55

werknemers (38,6 fte)

Als je arm bent, is de kans op een handi­­cap groter, door slechte voeding bijvoorbeeld. En met een handicap is het moeilijker om uit de armoede te komen. Hoe doorbreek je die vicieuze cirkel?

192

“Op individueel niveau kun je die cirkel wel door­breken. Soms ontmoet ik kinderen na een half jaar weer, en zie ik dat de holle blik is ver­ dwenen. Dan zit er weer leven in hun ogen. Je moet alleen geen wonderen beloven.”

22.543.448

Tekst Ellen Weber Fotografie Morad Bouchakour

U werkt al 25 jaar bij het Liliane Fonds, de afgelopen zeven jaar als directeur. Wat drijft u bij uw inzet voor kinderen en jongeren met een handicap?

staalmagazine 25

Kunt u een voorbeeld geven, zijn er kin­deren die indruk op u maakten? “Eigen­lijk zijn er twee soorten verhalen. Som­ mige kinderen krijgen weer een toekomstpers­ pectief. Zoals Jane, een meisje uit een sloppen­ wijk in de Filippijnen. Een mediator zorgde voor een prothese, zodat ze naar school kon. Uit­ einde­lijk studeerde ze af aan een universiteit en bracht ze zelfs een bezoek aan Nederland. Via Facebook hebben we nu contact. Soms hebben we alleen impact op het hier en nu. Kenneth uit Nairobi, een meervoudig gehandicapt kind, staat ook op mijn netvlies. Zijn moeder was gebonden aan huis. Dankzij onze hulp kon het kind een paar keer per week naar een speciale dagopvang. Daardoor zag het kind andere kinderen en had de moeder even de handen vrij. Dat verbetert niets aan de toekomst, het kind wordt hoe dan ook niet oud. Niet wereldschokkend, maar voor dat kind had onze hulp een grote impact.”

Tegenwoordig wordt ontwikkelings­hulp in één adem genoemd met handel: het moet wel iets opleveren. Hoe ziet u dat? “Natuurlijk, daar waar het kan is het wenselijk dat mensen op eigen benen staan. Soms helpen we jongeren met het opzetten van een winkeltje of kopen we geiten, zodat ze in hun eigen be­staan

vrijwilligers

91.400 donateurs

euro aan inkomsten

83.728

kinderen geholpen

135

euro is er gemiddeld nodig per kind

28

landen: Argentinië, Bangladesh, Benin, Bolivia, Brazilië, Burkina Faso, Colombia, Ethiopië, Filippijnen, Ghana, India, Indonesië, Ivoorkust, Kameroen, Kenia, Mali, Nepal, Nicaragua, Niger, Nigeria, Oeganda, Pakistan, Peru, Rwanda, Sierra Leone, Sri Lanka, Tanzania, Togo, Vietnam, Zambia, Zimbabwe, Congo (Democratische Republiek) ontvangen hulp

Filmpje! Het Liliane Fonds wil een corporate reclame­ spot laten maken, die in één minuut laat zien wat de stichting doet. Om die film te maken moet er gereisd worden en dat kost geld. Via social media probeerde het fonds daar crowdfunding voor te vinden. Veel mensen doneerden hun KLM Flying Blue Award Miles. Finaciële donaties en gratis vliegmijlen blijven welkom. www.lilianefonds.nl

Vraagbaak

26

kunnen voorzien. Maar we gaan niet mee in de trend dat hulp alleen zinvol is, als het eco­no­ mische groei teweeg brengt. Soms is onze rol heel simpel: een kind laten glimlachen.”

een groot ver­mogen schenken. Het geld zat nog vast in een aandelenportefeuille. Staalbankiers heeft toen goed geholpen om dat geld vrij te maken.”

Op dit moment hebben jullie een kleine honderdduizend donateurs. Merken jullie dat het aantal donaties afneemt door de crisis?

Wat wil het Liliane Fonds over tien jaar bereiken?

“Donateurs vinden wordt steeds lastiger. Geluk­ kig zijn er steeds meer bedrijven en organisaties die onze aanpak omarmen. Door­dat we met veel vrijwilligers werken, kun­nen we de kosten laag houden. Ons kosten­percentage voor fondsen­ wer­ving bedraagt slechts twaalf procent. Ook nalatenschappen en legaten zijn een belangrijke inkomstenbron. Soms hebben we geluk. Vorig jaar wilde een Neder­lander vanuit Zuid-Europa

“We willen onze 29 strategische partners zo goed mogelijk ondersteunen met kennis en een net­ werk. Zo helpt de Sint Maar­tens­kliniek uit Nij­ megen een revalidatiekliniek in Zambia. Een Nijmeegse arts en therapeut zijn op bezoek ge­ weest in Zambia om te kijken hoe ze kunnen bijdragen aan kennisontwikkeling. Ook streven we ernaar dat onze partner­organisatie zo zelf­ standig mogelijk inkomen genereert in de regio, zodat we jaarlijks een kleine honderdduizend gehandicapte kinderen kunnen helpen.”

winter 2013/2014

Trek aan de bel in 2014 Vorig jaar deden 386 scholen mee aan de jaarlijkse scholenactie ‘Wij trekken aan de bel’. Door herrie te maken op potten, pannen en deksels vroegen 80 duizend kinderen één minuut aandacht voor het volgende: wij mogen naar school, maar kinderen in ontwikkelingslanden kunnen dat niet door hun handicap. In 2014 vindt de landelijke scholenactie weer plaats op 13 maart.

Fotografie Dennis Brussaard, Joris van Gennip, Jan-Joseph Stok & Henk Braam

Mijn moeder van 71 is al enige jaren weduwe. Omdat haar ver­mogen voor haar zelf meer dan toereikend is, wil ze de renteloos schul­dig gebleven erfdelen ver­vroegd uitbetalen aan haar kinderen. Kan dit zomaar?

‘ Je moet de eigenwaarde van het kind vergroten’ Kees van den Broek

staalmagazine 27

Ik begrijp dat de erfdelen van de kin­deren bij het overlijden van hun vader niet zijn uitbetaald, maar rente­loos en niet opeisbaar zijn schul­dig gebleven door uw moeder. Uw moeder verkreeg daarbij alle be­zittingen uit de nalatenschap. Fis­ caal gezien wordt een renteloze vordering gelijk gesteld met een vruchtgebruik: uw moeder ge­ niet immers de op­breng­sten van het betrok­ken ver­mogen. Om een be­laste schenking te voor­ komen, dient bij de aflossing van de betrok­ken vorderingen de nominale waar­de te worden vermin­derd met de vruchtgebruikwaarde. Stel de schuld per kind is nominaal 200.000 euro. Op basis van 2% marktrente en de levens­ver­ wachting van uw moeder is de vruchtgebruik­ waarde van de schuld te becijferen op 57.000 euro. De aflossingswaarde van de schuld beloopt dan een bedrag van 143.000 euro.

Volgens het belastingplan kan een zoge­noem­ de gouden handdruk-stamrecht met ingang

Uw vraag ons antwoord door Kosterus Wildschut Illustratie Mireille Schaap

van 1 ja­nu­ari 2014 met belastingkorting worden afgekocht. Ik heb een stam­recht-BV en heb de stam­recht­uitkeringen op dit moment niet nodig. Kunt u aan­geven of afkoop voor mij mogelijk voor­delig is? Als het belastingplan 2014 onver­kort wordt aangenomen, kunt u het stam­recht inderdaad in 2014 in­eens afkopen met een vrijgesteld deel van 20%. Het tarief in de hoogste schijf van 52% wordt daar­door ver­minderd tot 41,6%. Na af­ koop be­vindt het netto afkoop­bedrag zich in uw privévermogen in box 3 en wordt vervolgens elk jaar belast met 1,2% vermogensrende­ments­hef­ fing. Af­koop lijkt voor­delig als de stam­recht­uit­ keringen sowieso in de 52%-schijf zouden wor­ den be­last. In dat geval is het belasting­voordeel 10,4%. Als de stamrecht­uitkeringen in een lagere tarief­schijf zullen worden belast, stel

42%, lijkt af­koop niet voordelig van­wege de hier­voor genoemde heffing in box 3. Overigens dient mogelijke afkoop altijd te worden bezien in het kader van uw totale financiële planning.

Het grootste gedeelte van mijn vermogen be­ staat uit vast­goed­beleggingen in mijn be­leg­­ gings-BV. Ik hoor­de laatst dat bij mijn over­ lijden de te be­talen in­kom­sten- en erfbelasting tot wel veer­tig procent kunnen oplopen. Kunt u mij uitleggen hoe dit zit? Bij uw overlijden worden de aan­delen in uw be­ leggings-BV geacht te zijn vervreemd. Derhalve is 25% inkomstenbelasting - de zoge­noem­­de aan­merkelijk belangheffing - verschuldigd over de koerswinst (de marktwaarde van de aandelen minus de fiscale verkrijgingsprijs). Over de res­ terende waarde van de BV is tot maximaal 20% erfbelas­ting verschuldigd, echter dit kan inder­ daad oplopen tot 40%. Wan­neer de aandelen deel uitmaken van een gemeenschap van goede­ ren, dan wordt de heffing in prin­cipe verdeeld over het opvolgende overlijden van beide part­ ners. Ge­zien uw situatie is het aan­beve­lens­waard uw estate planning nog eens goed onder de loep te nemen.

NATUURLIJK SCHETSEN WIJ HIER SLECHTS RICHTINGEN. IEDERE SPECIFIEKE VRAAG HEEFT EEN ANTWOORD OP MAAT NODIG. U WEET ONS TE BEREIKEN.

28

lifestyle

winter 2013/2014

Drie uur per week, meer onderhoud heeft de enorme moestuin niet nodig. Huib Sneep verbouwt sinds dit voorjaar op stadsboerderij Landvreugd in Schiedam groenten. Samen met tien andere vrijwilligers van de Stichting Stadstuinieren Voedselbank Schiedam.

Dromen najagen Mensen die met hun passie bezig zijn en hun dromen verwezenlijken. Dat spreekt ons als Staalbankiers aan. Niet voor niets is onze pay-off ‘Want je leeft maar één keer’. Tekst Maureen Land Fotografie Ton Zonneveld

Iedereen een eigen moestuin

staalmagazine 29

Z

o’n honderdzeventig minderbedeelde Schie­dammers moeten bij de voedselbank aankloppen. Ze eten te weinig verse groen­ ten. En zo ontstond het idee om voor deze men­ sen met vrijwilligers groenten te verbouwen. Huib Sneep doet dat op zijn geheel eigen manier: hij zaait en oogst, maar hij wiedt en schoffelt niet. Hij laat de natuur gewoon zijn gang gaan op zijn stuk moestuin. En het onkruid? Dat staat tussen de groenten, maar kwaad kan dat niet. Sterker: als het onkruid vergaat, levert dat voeding voor de bodem. Humus die de grond verrijkt, net als de restanten van de bladgroenten. Wormen en slakken ruimen het bladafval op en zorgen voor een zuurstofrijke en losse bovenste grondlaag. “Mijn tuingenoten hebben gisteren de hele dag staan schoffelen op hun stuk grond. Het is ge­ woon zonde van de tijd, de grond wordt er juist hard van. En het is onnodig, zonder groeien plan­ ten ook.” En dat is waar, want in Sneeps gedeelte van het terrein tiert de groente welig. Prei, snij­ biet, paksoi, bonen en pompoenen, het is een rijke oogst. Oké, er zitten meer slakken in zijn moestuin en die eten wel eens wat bladeren op. Maar daarom heeft hij een vijvertje midden tus­ sen de groenten gemaakt, een oude zandbak van zijn dochter, gevuld met slootwater. De pad die er woont, houdt van slakken. De natuur doet het werk. Huib Sneep eet ook met zijn gezin eigen ver­ bouw­de groenten, van een stukje moestuin van slechts twee bij drie meter, aangelegd in zijn ach­ ter­tuin. Dat moestuinieren komt niet zomaar uit de lucht vallen. Sneep studeerde ooit landschaps­ architectuur in Boskoop. De praktijk trok en hij begon een bedrijf in bomen: verzorging, onder­ houd, planten, verplanten. Sneep werd in de twin­tig jaar dat hij dit bedrijf had een bomen­

expert. Vooral ook omdat hij de eerste was die bomen horizontaal versleepte, lees: bomen ver­ plantte zonder ze op te tillen. Geen gemakke­lijk of voor de hand liggend kunstje. Hij haalde er de kranten mee toen hij in 1997 in Den Haag de 120 jaar oude kastanjeboom - 18 meter hoog, een bla­ derkroon van 26 meter en een gewicht van 200 ton - op het Malieveld verschoof. De boom sleepte hij tachtig meter opzij, zonder hem uit de grond te tillen. Een voorbereiding van twee jaar, maar de redding van de boom die moest wijken voor bouw van de Koningstunnel. En bovendien een nooit eerder vertoond experiment. Twee jaar terug verkocht Sneep zijn bomenbedrijf en startte een nieuw bedrijf in systemen voor ver­ ticale tuinen, naar eigen ontwerp. “Ik hou ervan systemen te doorgronden. Niet alleen van bomen of tuinen, maar van alles om mij heen. Onze wel­ vaart en de verzorgingsstaat die Nederland is, is op gas en olie gestoeld. Dat is een eindig systeem, reden waarom ik zoek naar een duurzaam en per­ manent biologisch systeem. Denk aan een bos, dat ontstaat vanzelf en blijft bestaan zonder de toevoeging van externe energie. Het afval dat een bos produceert, is gelijk ook het voedsel.” Een bos is kortom, een gesloten systeem en een perma­ nen­te cultuur. Dat is precies het doel dat Sneep heeft met zijn moestuinieren, om een zoge­noem­ de permacultuur te creëren. Een systeem dat al­ tijd bestaat en zonder externe energie toch de omgeving rijker maakt. Met zijn moestuinen zorgt Sneep nu al voor zijn eigen kringloopje. En zijn ideaalbeeld? Steeds meer zelfvoorzienend zijn. En een moestuin voor iedereen. Elke Schie­ dammer zou zijn eigen groenten moeten kunnen ver­bouwen. “Kijk om je heen, tussen de flats, langs de sloten, overal liggen stukken groen en gras­veldjes. Ruimte genoeg.”

30

Financïen / institutendesk

winter 2013/2014

staalmagazine 31

Wat aanvankelijk het onderkomen was van kloosterzusters, is nu de plek waar ook alleenstaande ouderen hun laatste jaren doorbrengen. Glorieuxpark Eindhoven wil een voor­beeld zijn in barmhartigheid voor kwetsbaren, voor haar omgeving én voor het milieu. ‘De verwarming een paar graadjes lager, dat leidt nog wel eens tot leuke discussies met de zusters.’

D

Ed Smolders, bestuurder Glorieuxpark:

‘Dit huis moet de oorspronkelijke ziel terugkrijgen’

Tekst Galiëne Gerritsen Fotografie Glorieuxpark

e vitrages voor het raam waar Ed Smolders zijn mahoniehouten bureau heeft neergezet, zijn ge­ sloten. Alleen door het andere raam heeft hij uitzicht op de grote vijver en de bomenkraag van het park dat langzaam verkleurt in herfsttinten. “Dat voor­ komt dat ik de hele dag moet zwaaien”, glimlacht hij. De herenkamer van landhuis De Burgh in Eindhoven was meer dan een halve eeuw de tvkamer van de Zusters van Barmhartigheid en hun patiënten, maar is nu het kantoor van de bestuurder van Kerkelijke Instelling Erfgoed Glorieux (KIEG). Al worstelt Smolders nog wel eens met die titel. “Ik noem mezelf liever een zoon van de zusters, degene die verantwoordelijk is voor de zorg voor familie en hun nalaten­ schap.” Sleutel Lange tijd zag het ernaar uit dat de huidige folk­ lore van het landgoed verloren zou gaan. In 1936 kwamen de eerste Zusters van Barm­hartig­heid er wonen en werken. Ze vormden een leef­ge­ meen­schap van religieuzen die vanuit hun rooms katholieke geloof zich voornamelijk toe­legden op het werk in de psychiatrie. Op het ter­rein boden ze onderdak en nazorg aan geestes­zieken; de broeders van dezelfde stichter leefden en werk­ ten in Dongen. Beide groepen zetten zich in voor de allerarmsten. Wie intrede deed in de congre­ gatie, stond zijn bezittingen vrijwillig af. In 1965 voegde zich voor het laatst een zuster toe. Zonder nieuwe aanwas zou de leefgemeen­schap langzaam vergrijzen en ophouden te be­staan.

Daar kwam verandering in toen in 2007 de broeders uit Dongen zich wilden voegen bij de zusters op het terrein in Eindhoven. Omstreeks die tijd kwam ook Ed Smolders in beeld. Hij was directeur van een zorginstelling in de omgeving. De vraag naar verpleeghuiszorg voor demen­ teren­den in Glorieux bracht het landgoed en Smolders bij elkaar. Dat wierp een nieuwe vraag op: hoe kunnen we de zusters, broeders en be­ woners die op het landgoed wonen een goede oude dag bieden, tegelijk het spirituele erfgoed van de congregatie levend houden en het mate­ riële erfgoed herstellen en bewaren? Zo kreeg Ed Smolders als bestuurder de ‘sleutel’ van de herenkamer en is hij sindsdien verantwoordelijk voor het herstel en behoud van het erfgoed. Dat betekent kort gezegd: zorgen voor de zusters en hun werken van barmhartigheid voortzetten. Hoe herstel je een cultureel erfgoed? Wat betreft het landhuis dook Smolders in boeken, brief­wis­ se­lingen en tekeningen die er waren om de kleuren, stoffen en materialen terug te halen die oorspronkelijk het beeld bepaalden. Mintgroene ornamenten en houten lambrisering in plaats van het kalkwit pleisterwerk dat de zusters ooit op muren, plafonds en balken hadden aange­ bracht om het huis zo praktisch mogelijk leef­ baar te maken. In diverse kamers renoveerde Smolders de stijlkenmerken die architect Jos Cuypers er eens voor ontworpen had: guir­ landes, parellijsten aan de muur, smeedijzer en marmer in de vestibule. “Alleen al over de jacht­ kamer heeft de schilder zeshonderd uur gedaan.” Ook de tuin pakte Smolders aan, tot op planten­ niveau moest het kloppen. Elke maandag heeft

32

winter 2013/2014

‘Ik noem mijzelf liever een zoon van de zusters dan bestuurder’ Ed Smolders

hij een half uur overleg met de tuinman. Voor het reilen en zeilen van het huishouden stelde hij een huishoudster aan. “Een gebouw dat het voor zoveel mensen mogelijk heeft gemaakt iets te kunnen betekenen voor een ander, verdient dat respect. Zo breng je de sfeer en logistiek weer terug; het huis moet de ziel terugkrijgen die het vanaf eind jaren dertig had.” Hond of kat Op dit moment wonen er op Glorieuxpark 130 be­woners; 46 zusters, 23 broeders, andere reli­ gieuzen en ‘gewone’ ouderen. Nou ja, ‘gewoon’. Om een haven voor de allerarmsten en zwak­ke­ ren te zijn – en daarmee het spirituele erfgoed van de congregatie te bewaren – bepaalt een speciaal aangestelde commissie welke bewoners voor een onderkomen op het terrein in aan­mer­ king komen. Meestal zijn dat alleenstaanden die moeilijk toegang hebben tot zorg doordat hun familie er niet meer is en ze geen mantelzorger hebben die naar hen omziet. Ze melden zich naar aanleiding van advertenties of komen in beeld via het bisdom, het maatschappelijk werk van woningbouwcorporaties of via de ouderen­ bond. Om de grote seniorenconcentratie te door­breken, komen er volgend jaar ook negen jongeren met een beperking op het terrein wonen. Iedereen die op Glorieuxpark komt wonen, krijgt een ruim onderkomen, veel zorg en de hond of kat is ook welkom. De kok kookt biolo­gisch, met streekproducten en kruiden uit eigen tuin, één keer per week kookt hij vege­ tarisch. Smolders: “Goed omgaan met de schepping zie ik ook als een daad van barm­ hartigheid. Ener­gie­zuinig leven, met de ver­ warming een paar graadjes lager. Dat leidt nog wel eens tot leuke discussies met de zusters.” Zuinig Goed doen beperkt zich niet alleen tot je eigen overzichtelijke omgeving. Het geld dat de instel­ ling tot haar beschikking heeft uit het vermogen van de zusters en de verhuur van gebouwen, wordt zorgvuldig besteed. Aan goede doelen bij­ voorbeeld, die KIEG financieel steunt omdat die in lijn liggen met de Zeven Werken van Barm­ hartigheid. Zoals waterprojecten in Afrika, of een organisatie die zich inzet om vrouwenhandel

tegen te gaan. Om de zorg voor autisten te kun­ nen voortzetten, financiert KIEG ook een nieuw­ bouwproject van een andere zorginstelling. “We zijn zuinig op onze middelen, ook als het gaat om beleggingen. Daarom hebben we ook wel wat voorwaarden voor ons vermogensbeheer.” Van­ zelfsprekend belegt de organisatie niet in fond­ sen die vormen van kinderarbeid toestaan of be­ trekkingen hebben met wapenhandel. Smolders: “Maar we wilden meer: investeren in orga­nisa­ ties met positieve ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid bijvoorbeeld. Een automerk dat investeert in energiezuinige oplossingen zou dan zomaar tot de mogelijkheden kunnen be­ horen. Dat vraagt inlevingsvermogen, buig­zaam­ heid en creativiteit van een vermogens­beheer­ der.” Bij Staalbankiers klikte dat, vandaar dat de instelling onlangs hier een deel van haar gelden onderbracht. Rentmeesterschap, zo ziet Smol­ ders zijn werk. “Glorieuxpark hoeft geen etalage te zijn van goede werken, maar we willen wel wat uitdragen. We willen een voorbeeld zijn voor onze omgeving.”

Zeven Werken van Barmhartigheid

uitgelicht

Stephanus Modestus Glorieux

D

e congregatie van de Zusters van Barm­ hartigheid werd in 1845 gesticht in het Belgische Ronse door pastoor Stephanus Modestus Glorieux (1802-1872). De zusters legden zich onder andere toe op de verpleging van geestes­zieken en op onderwijs. Een aantal van hen was actief in voor­malig Belgisch Congo en Algerije. In 1936 kocht de congre­ga­tie huize De Burgh in Eindhoven om het te gebruiken als na­zorg­verblijf voor psychiatrische patiënten. Later breidde het park uit met een klooster, een keuken en de St. Josephkapel. Tot in de jaren tachtig hielden de zusters zich bezig met zorg. Maar gaandeweg vergrijsde de groep en hadden de bewoners zelf hulp nodig. In 1982 ontstond het eerste klooster­ver­zor­gingshuis op de St. Josephburgh, het huidige Glorieuxpark.

staalmagazine 33



• de hongerigen spijzigen • de dorstigen laven • de naakten kleden • de vreemdelingen herbergen • de zieken bezoeken • de gevangenen verlossen • de doden begraven

34

Financiën

winter 2013/2014

Ken uzelf

staalmagazine 35

Zeven aspecten van financieel plannen

E

r zijn in uw leven vier belangrijke momen­ten waarbij een goede finan­ciële planning geen zorg mag zijn, maar het fundament waar­op u ver­der kunt bouwen. Die momenten zijn kortweg samen te vat­ten in het woord OASE: Overlijden, Arbeidsongeschiktheid, Stop­pen met werken en Echt­ scheiding. Uiteraard is uw vermogen niet alleen een ver­zekering tegen rampspoed of een spaarpotje als het mis gaat. Uw ver­mo­gen is ook een middel om vrij en onafhankelijk in het leven te staan. Een goede planning valt en staat met een helder beeld van wat u precies met die vrijheid en onafhankelijkheid wilt. Daarom zetten we een zevental aspec­ten van een goede planning op een rij.

1. Uw doopceel Belangrijk is precies te weten waar u nu ‘staat’. Een goede planning kan niet zonder actueel beeld van uw huidige situatie. Dat betekent dat onze bankiers precies willen weten waar u nu staat en straks wilt staan. Dat gaat behoorlijk ver. Zo willen we graag weten wat uw benodigd consump­ tief besteedbaar inkomen is, wat uw vaste lasten zijn en zelfs uw huwe­ lijkse voor­waarden. We kijken naar de inkomens-, pen­sioen- en verzeke­ ringsgegevens en de vermo­gens­bestanddelen. En we zien graag de meest recente adviezen van uw eigen adviseurs in en alle andere gegevens die uzelf van belang acht. Hoe meer wij weten, hoe beter ons advies. 2. Uw persoonlijke doelstellingen en wensen Waar u nu staat is een logisch vertrekpunt voor waar u straks wilt staan. Daarbij gaat het om uw persoonlijke doelstellingen en wensen. De toe­ komst is soms lastig te concretiseren. Onder­nemers die ‘klaar’ zijn met hun zaak, willen mis­schien ongestoord van hun vrije tijd genieten. Om na een jaar rust toch weer een nieuw avon­tuur aan te gaan. En misschien droomt u nu wel van een wereldreis in een houten tweemaster, maar kiest u over twintig jaar toch voor een huis in Frankrijk. We leven maar één keer, zeker, maar dat maakt kiezen hoe we dat leven leiden soms zo lastig. Het vereist bovendien dat ons vermogen - een belangrijke voorwaarde voor die keuze - flexibel is.

Een goede financiële planning is flexibel genoeg om de verrassingen en wensen in het leven op te kunnen vangen. Mits u weet wat u wilt. Wij helpen u graag om daar achter te komen. Tekst Sebastiaan van der Lubben Beeld René Magritte

3. Uw surplusvermogen Het bepalen van uw benodigde netto besteed­bare inkomen voor nu en later is belangrijk voor uw financiële planning en het vaststellen van uw ‘ontzorgde’ vermogen. Het ontzorgde vermogen garandeert de door u ge­ wenste levensstandaard nu en op termijn. Als blijkt dat u daarboven nog meer vermogen hebt, spreken we van surplus­vermogen. Dit is het ver­ mogen dat u niet voor het dagelijks leven nodig heeft en staat voor finan­ ciële vrijheid. Het is bij uitstek geschikt voor een vermogensoverdracht aan de kinderen of aan een goed doel bijvoorbeeld.

4. Uw cliëntprofiel Het optimaal inzetten van uw vermogen voor persoonlijke doelstellingen en wensen is onder­deel van een goede planning. Hieruit volgt het zoge­ noem­de rationele cliëntprofiel van uw ver­mogen. Dat profiel geeft ant­ woord op de vraag welke risico’s u kunt lopen zónder uw persoon­lijke doelstellingen uit het oog te verliezen. Naast het rationele profiel is er nog het emotio­nele cliëntprofiel. Wat voor type bent u? Bent u voorzichtig en wilt u zoveel mogelijk risico’s uit­sluiten of wilt en durft u meer risico te nemen? Het rationele en emotionele cliëntprofiel samen vormen de basis voor het vaststellen van het uit­eindelijke cliëntprofiel voor uw beleg­ gingen. Daarom hecht Staalbankiers zoveel waarde aan een uitgebreide intake. En daarom willen wij u en uw beweegredenen goed leren kennen. 5. Uw omgeving Waar u nu financieel staat en of u meer behou­dend of bereid bent risico’s te lopen, bepaalt u zelf. Maar het leven is ook wat er gebeurt als u andere plannen maakt. Het kabinet en de (wereld)economie hebben zo hun eigen invloed op de werkelijkheid. Elk jaar is er bijvoorbeeld weer een nieuw be­ lastingplan. De werkelijkheid is grillig en een planning kan, ondanks die gril­lig­heid, ervoor zorgen dat uw vermogens­plan­ning op koers blijft. Dat betekent: altijd een vinger aan de pols houden en af en toe de plan­ning bij­stellen. De insteek van vermogens­plan­ning is dan ook: behoudt de nodige flexibiliteit om adequaat in te kunnen spelen op toe­kom­stige veranderingen. 6. Uw bedrijf Voor elke DGA komt er een moment van be­drijfs­overdracht, al dan niet binnen de familie. Ondernemers werken keihard en denken pri­mair aan hun onderneming. Juist daarom is het van groot belang om al tijdens de rit een sub­stantieel gedeelte van het binnen de onder­ne­ming opgebouwde vermogen aan te wenden voor het opbouwen en veiligstellen van het privé­ ver­mogen. Een goede vermogensstructurering kan zakelijke en privé be­ langen doen versterken en daarmee kan de DGA zakelijke en financiële mogelijkheden optimaal benutten. 7. Uw nalatenschap Een logisch vervolg op uw inkomens- en ver­mogensplanning is uw estate planning – uw na­latenschap. Nadat het daarvoor beschikbare ver­mogen is bepaald, kan hier een concrete invul­ling aan worden gegeven. Misschien denkt u al aan een schenkingsplan of aan een goede doelen stichting. Wij zetten de mogelijkheden graag voor u op rij met inbegrip van de fiscale moge­lijk­heden. Het zal u duidelijk zijn dat u zelf de grootste rol vervult bij het opstellen van uw financiële planning. Dat doen we samen met u en uw adviseurs. We overleggen dan ook graag met uw accountant, fiscalist en notaris. Neem gerust contact op voor een eerste gesprek over uw financiële planning. Want u leeft maar één keer.

36

Advertentie

Lifestyle

winter 2013/2014

staalmagazine 37

Wij begrijpen dat vrijheid uw grootste rijkdom is Robert-jan Derksen & GOLFEN

Kies je doel en sla op dat doel

H

Dromen willen verwezenlijken is één, dromen kunnen verwezenlijken is een ander verhaal. Dat laatste begrijpen wij als geen ander. Het is dus goed te weten dat er een private banker is die met u mee leeft. Die u onafhankelijk advies geeft in de volle breedte. En met een op uw lijf geschreven financiële planning, wordt uw doel ons doel. www.staalbankiers.nl

| Want je leeft maar één keer

et belangrijkste moment van 2013 was voor mij de laatste ronde in het Portu­ gal Masters in Vilamoura, nog niet zo lang geleden op zondag 13 okto­ ber. Ik maakte die dag vijf birdies in de laatste zeven holes en bereikte daarmee (met in totaal een score van -14) de achtste plaats. Door dit resultaat steeg ik meteen op de Order of Merit naar de 79e plaats. En zo plaatste ik mij voor het Turkish Open begin november. Een groot toernooi binnen de European Tour waaraan veel topspelers, onder anderen Tiger Woods, mee­ deden. Ik werd 18e, weer met een score van -14. Zeker niet slecht, bovendien leverde mijn putt van bijna twee meter op hole 18 een birdie op, die later goed bleek te zijn voor zo’n tienduizend euro meer aan prijzengeld.

Een nieuw jaar biedt nieuwe kansen, zeker voor topsporters als Robert Jan Derksen. Hij blikt terug en vooruit en geeft drie tips voor een nog beter golfjaar. Lees en kijk mee. Maar mijn beste toernooi speelde ik toch afgelopen mei in China, tijdens het Volvo China Open. Ik verwierf er een mooie 4e plaats met een score van -10. Veel moois dus in 2013, maar terugkijkend zou ik in ieder geval een slag graag over doen. Dat was de afslag op hole 18 tijdens de tweede ronde van het KLM Open. Die sloeg ik teveel naar rechts en het bos in waardoor ik geen par meer kon maken en de cut miste. Liever richt ik me op het komend jaar. Net als elk jaar, neem ik me voor een toernooi te winnen.

Dus heb ik mijn derde toernooi­ winst alvast in mijn agenda voor 2014 gezet. Ook voor The Academy ziet 2014 er goed uit. De door de NGF geselecteerde spelers en speel­ sters gaan goed vooruit. Het puttniveau van Daan Huizing, dat hij in The Academy bereikte, heeft ertoe bij­gedragen dat hij in 2014 speel­ recht heeft op de Europese Tour. En The Academy staat ook in de be­ lang­stelling van Duitse en Deense gol­fers. De Duitse topgolfers hebben zelfs al hun eerste lessen gekregen.

Uiteraard hoop ik dat iedere golfer, amateur of prof in 2014 een goed jaar tegemoet gaat. En daarom geef ik graag nog wat tips mee. 1 Voor je begint: sla altijd eerst in op de driving range. En dan bedoel ik niet zomaar wat ballen slaan. Kies een doel en sla op dat doel. 2 Veel amateurs slaan op een par 5 hun tweede slag altijd houten 3. Vaak is echter een andere clubkeuze voor de tweede slag beter. Kies bijvoorbeeld uit een rough met een ijzer (opleggen op de ideale afstand voor de derde slag enzovoort). Course-management is zeer belangrijk, ook voor amateurs. 3 Gebruik de winterperiode om lessen te nemen. Eens per drie weken een uur lessen zal je vooruit helpen. Wel in de tussenperiode het geleerde goed oefenen. Lessen alleen brengen je niet verder, oefening baart kunst. Meer tips vanaf de golfbaan? Bekijk het filmpje met Layar.

38

nieuws

winter 2013/2014

Verwerking van Betalings- en Effectenopdrachten

Staalbankiers CTO 2013

We scoren goed, maar het kan beter De uitslag van het cliënttevreden­heids­onder­zoek (CTO) geeft ons ant­ woord op wat u be­lang­rijk vindt, waar u tevreden over bent en wat u graag ziet verbeteren. Zoals meer e-mailverkeer en minder papierwerk.

A

ls Staalbankiers hechten wij veel waarde aan een goede en per­ soonlijke relatie met u, onze cliënten. Wij streven naar excellente dienstverlening; uw wensen zijn hier­voor het vertrekpunt. We proberen altijd het advies te geven dat het best past bij uw per­soonlijke situatie. Omdat wij onze dienstverlening regelmatig toetsen, hebben wij in de maanden september en okto­ber een online-tevredenheidonderzoek laten uitvoeren. U kreeg vragen over uw ervaringen met onze dienst­ verlening, over onze pro­ducten en over onze manier van communiceren. Verwachtingen We hebben bewust veel ruimte gegeven voor uw suggesties voor verbe­te­ ring en gewenste veranderingen en voor uw on­vervulde behoeften. Drie­ honderd van u namen de moeite de vragenlijsten volledig in te vullen, een solide basis voor een goede analyse en vooral een goede basis om onze dienst­verlening te kunnen verbe­teren. U bent over het algemeen tevreden. Meer dan zestig pro­cent van u gaf ons een 8 of hoger. Gemid­deld scoren we een 7,5. Dat is goed, maar het kan beter. En het is uiteraard van de cliënten die een 6 of lager gaven, dat wij kunnen leren hoe we nog meer aan uw ver­wach­tingen kunnen voldoen. Graag delen we de resultaten met u. Bij de vraag hoe Staalbankiers zich posi­tief onderscheidt van andere private bankers, komt naar voren dat het persoonlijk contact, de bereik­

staalmagazine 39

baarheid en de effectieve adviezen de doorslag geven. U bent tevreden over onze communicatie en informatie­voor­ziening, maar er is ruimte voor ver­betering. U vraagt om minder papierwerk en meer e-mail verkeer, om een informatievere website, om fre­quenter maar korter telefonisch con­ tact. Bij ver­anderingen in de markt wilt u dat wij u tijdig van relevante informatie voorzien. We mogen wat ac­tiever werken aan vermogens­be­heer en nog meer flexibiliteit en service (blijven) bieden dan de groot­banken. En tot slot wilt u dat wij onze producten nog meer afstemmen op uw situatie. Waar u met name tevreden over bent en waar­mee Staalbankiers zich onder­scheidt van an­dere ban­ken, zijn onze persoonlijke en klant­gerichte bena­dering, de goede advisering, onze professionaliteit en deskundigheid. Ook het feit dat onze bankiers met u meedenken, altijd snel reageren en goed be­reikbaar zijn, vindt u positief. onderscheidend Als Staalbankiers willen we voor al onze cliënten onderscheidend zijn en blijven en het verschil maken door onze dienstverlening. Het CTO leverde een breed gedeeld tevreden ge­voel op. Maar vooral en gelukkig ook heldere en duidelijke verbeterpunten waar wij aan kun­nen werken. Hoe wij dat gaan aanpakken , daarover houden we u graag op de hoogte via onze nieuwsbrief en Staal Magazine. Maar beter nog is het wanneer u meteen in de praktijk hier al iets van merkt.

Kerst en Oudjaar 2013 Verwerking van betalingsopdrachten die via de post of telefonisch zijn aangeleverd: . Betalingsopdrachten die voor 24 december door ons zijn ontvangen, worden nog verwerkt voor Kerstmis. . Betalingsopdrachten die voor 31 december door ons zijn ontvangen, worden nog verwerkt in 2013. . Binnenlandse spoedopdrachten die op 24 en 31 december voor 15:30 uur door ons zijn ontvangen, worden diezelfde dag nog verwerkt. Verwerking van betalingsopdrachten via internetbankieren: . Betalingsopdrachten die worden ingevoerd op 24 december voor 14:30 uur worden nog verwerkt voor Kerstmis. . Betalingsopdrachten die worden ingevoerd op 31 december voor 14:30 uur worden nog verwerkt in 2013. . Binnenlandse spoedopdrachten die worden ingevoerd op 24 december voor 16:00 uur worden nog diezelfde dag verwerkt. . Binnenlandse spoedopdrachten die worden ingevoerd op 31 december voor 16:00 uur worden nog diezelfde dag verwerkt. Verwerking van binnenlandse zakelijke betalingen en incasso-opdrachten: . Voor zakelijke betalingen en incasso-opdrachten die rechtstreeks aan Equens worden aangeleverd en die voor Kerstmis verwerkt dienen te worden, geldt als uiterste aanleverdatum 23 december. . Voor zakelijke betalingen en incasso-opdrachten die rechtstreeks aan Equens worden aangeleverd en die nog in 2013 verwerkt dienen te worden, geldt als uiterste aanleverdatum 30 december.

Verwerking van SEPA zakelijke betalingen en incasso-opdrachten: . Voor zakelijke SEPA betalingen die rechtstreeks aan Equens Corporate Payments Services worden aangeleverd en die voor Kerstmis verwerkt dienen te worden, geldt als uiterste aanleverdatum 23 december. . Voor zakelijke SEPA incasso-opdrachten die voor Kerstmis verwerkt dienen te worden, geldt voor een eenmalige transactie of de eerste van een reeks van doorlopende transacties dat deze uiterlijk 17 december aan Equens Corporate Payment Services dienen te worden aangeleverd. In geval van een tweede en volgende transactie in een reeks van doorlopende transacties is dit uiterlijk 20 december. . Voor zakelijke SEPA betalingen die rechtstreeks aan Equens Corporate Payments Services worden aangeleverd en nog in 2013 verwerkt dienen te worden, geldt als uiterste aanleverdatum 30 december. . Voor zakelijke SEPA incasso-opdrachten die nog in 2013 verwerkt dienen te worden, geldt voor een eenmalige transactie of de eerste van een reeks van doorlopende transacties dat deze uiterlijk 20 december aan Equens Corporate Payment Services dienen te worden aangeleverd. In geval van een tweede en volgende in een reeks van doorlopende transacties is dit uiterlijk 27 december. Verwerking van beleggingsorders via Webbeleggen: . Effectenorders die worden ingevoerd op 24 december na 14:00 uur worden op 27 december verwerkt. . Effectenorders die worden ingevoerd op 31 december na 14:00 uur worden op 2 januari 2014 verwerkt. Periodieke opdrachten met een uitvoeringsdatum van 1 januari 2014 worden op 2 januari 2014 verwerkt.

mijn Droom ADRESSEN KANTOREN

Regio Den Haag Lange Houtstraat 26 Postbus 327 2501 CH Den Haag Telefoon 070 310 15 10 Regio N-Holland Prinsen Bolwerk 1 Postbus 5070 2000 GB Haarlem Telefoon 023 553 59 00 Regio Midden Maliebaan 72 Postbus 13210 3507 LE Utrecht Telefoon 030 239 80 30 REGIO OOST Stationsweg 44 Postbus 272 6860 AG Oosterbeek Telefoon 026 339 65 00

“M

‘We laten elkaar uit’

ijn huskies doen mee aan sledewedstrijden. Samen met de twee huskies van een vriend (ook op de foto, red.) vormen ze een team. Huskies willen werken, dat is hun natuur. Ze hebben enorm veel energie. Met rennen en sledes trekken, raken ze die kwijt. In 2003 was ik vrijwilliger bij de kampioen­ schappen sledehonden voor Nederland en Frankrijk. Vertalen, het par­cours contro­ leren, toezien dat de honden de juiste route volgen: ik zat ik er meteen mid­denin. Drie jaar lang assisteerde ik bij wed­strijden van de hondenclub, zonder eigen hond. Die wilde ik wel, maar ik had nog geen tuin. Tot de komst van de zwart-wit gevlekte pup Aïka in 2005, een Siberische husky pinto. Mijn twee andere honden, Dora en Dinka komen uit een nestje van Aika. Ik ben een wande­ laar en huskies willen wandelen, drie of vier uur in de bergen lopen is niets. Soms

denk ik wel eens wie laat nu wie uit? We laten elkaar eigenlijk uit. Dora kan los, maar Aïka en Dinka gaan aan de lijn, ze luisteren soms meer naar hun instinct dan naar mij. Dan willen ze niets liever dan achter kippen en konijnen aan. Ze hebben het kippenhok van de boer verderop een keer leeggeruimd. Gelukkig heb ik een goede band met mijn buurman. Huskies zijn heel trouwe honden, ze be­ schermen mij en zijn erg lief voor kin­de­ ren. Mijn neefjes, die hier vaak zijn, slapen op ze. Vaak ga ik fietsen, dan rennen de honden voor de fiets uit, met een tuigje aan. Ze trekken tot zo’n 35 kilometer per uur. Door de bossen de bergen in, vanaf mijn huis is het vijf minuten naar het bos. Ik ben blij als ik niemand tegenkom, zo snel gaan we. Met fietsen maak je de honden ‘winterklaar’, ze oefenen voor de sledewedstrijden in de sneeuwmaanden.

Huskies worden actiever naarmate het kouder wordt. Deze winter heb ik vier wed­ strijdweekenden gepland voor ons honden­ team. Gewoon lokale wedstrijden. Verge­ leken met de honden die op top­niveau ren­ nen, zijn mijn honden een stel­letje ama­ teurs. Een zak voer met een hals­band kunnen ze winnen. Maar ze vinden het geweldig, ze springen letterlijk een gat in de lucht voor ze van start mogen. Mijn droom? Ik ben niet zo’n dromer, maar ik zou wel dolgraag een lange tocht met ze maken, drie weken non-stop door de ber­ gen lopen. De Transjurassiennne of rich­ ting Santiago de Compostella en de honden met hun eigen bagage. Echt, dat is geen dierenmishandeling, al denken men­ sen dat vaak. Je doet deze honden geen groter plezier dan ze uren te laten lopen of hard te laten werken.” Tekst Maureen Land Fotografie Ton Zonneveld

Regio Noordoost Eekwal 3 Postbus 1081 8001 BB Zwolle Telefoon 038 429 76 70 Regio Twente M.H. Tromplaan 9 Postbus 194 7500 AD Enschede Telefoon 053 487 87 10 Regio Zuid Parklaan 66 Postbus 6045 5600 HA Eindhoven Telefoon 040 265 75 00