Jaargang 4 Een uitgave van MedWay

Nr. 2 / 2015 / Jaargang 4 – Een uitgave van MedWay

INTERVIEW

HetHuisartslab: Bloedprikken binnen de eerstelijn houden

FOCUS

De huisarts is een zorgmanager met bedrijfskundige disciplines

INTERVIEW

De huisartspraktijk als voetbalstadion

INHOUD

Deze advertentie is alleen leesbaar in de printversie

EDITORIAL

FOCUS 4 Ondernemen in de praktijk INTERACTIEF 7 Platform voor interactie MEDISCH NIEUWS 8 INTERVIEW PRAKTIJK DENNENLAAN 10 Bloedprikken binnen de eerstelijn houden SELECTIE 13 Beste lezer, Medische tips & trucs ONDERZOEK 16 Deze keer is ons thema Ondernemerschap. Ofwel, de Prescriptie en doorverwijzen naar specialist ondernemende huisarts. We kunnen denk ik wel stellen HUISARTS IN BEELD 17 dat de traditionele huisarts, met zijn vrouw als assistente, Dr. Karademir uit Rotterdam inmiddels is getransformeerd tot een ondernemer met COLUMN 18 personeel. Frans-Joseph Sinjorgo SELECTIE 19 Voorgaande edities richtte ik mij in dit voorwoord tot u als Medische tips & trucs huisarts, nu richt ik mij tot u van ondernemer tot onderFINANCIEEL 20 nemer. Ook u heeft zeer waarschijnlijk ondervonden dat Van huisarts naar zorgondernemer ondernemen toch iets heel anders is, dan puur uw vak als huisarts uitoefenen. Van de zorg voor uw patiënten, naar OPINIE Hanzehogeschool Groningen 22 het runnen van een bedrijf, met niet alleen zorg voor uw E-mental health toegepast door POH-GGZ patiënt maar ook voor personeel, management, financieel, COLUMN 25 ICT et cetera. Waarbij u ook nieuwe vaardigheden heeft Apotheker Herman Bruins moeten ontwikkelen zoals leidinggeven, financieel manageINTERVIEW RICHARD DEKHUIJZEN 26 ment, inkopen, investeren en het maken van een businessHoogleraar Longgeneeskunde Radboudumc Nijmegen plan. En dan is natuurlijk de kunst, om naast dit alles DE DECLARATIESCAN 28 huisarts te zijn en aandacht te blijven houden voor uw Winstpunten te behalen voor iedere praktijk vak en uw patiënten. VISIE DR. ESTHER BROEKHUIZEN 29 INTERVIEW BENNO SCHILDKAMP Voetballend ondernemen

30

COLOFON

Uw personeel onze zorg

MedWay B.V. Westkadijk 10, 3861 MB Nijkerk 033 - 247 11 71

HuisartsenService is een kwartaalmagazine en wordt gratis verspreid onder huisartsen. Wilt u HuisartsenService ook ontvangen of wilt u een adreswijziging doorgeven mail dan naar [email protected] UITGEVER: MedWay BV, Postbus 1199, 3860 BD Nijkerk, 033-2471171 [email protected] / www.huisartsenservice.nl / [email protected] COÖRDINATIE MAGAZINE EN ADVERTENTIE EXPLOITATIE: Claudine van Peperstraten, [email protected] 06-12971011 REDACTIE: buro33, Edgar Kruize / Esther Schulting, www.buro33.nl ONTWERP EN DTP: P3 / Jos Peters / [email protected] DRUK: Platform P COPYRIGHT: Op alle artikelen en fotografie in dit magazine rust auteursrecht. Prijswijzigingen en drukfouten voorbehouden. Gebruik of verspreiding zonder toestemming van de uitgever is verboden. DISCLAIMER: MedWay BV en bij deze uitgave betrokken medewerkers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. Uitspraken die worden gedaan in de gepubliceerde interviews zijn van de geïnterviewde en hoeven niet overeen te komen met de mening van de redactie.

3

Een bijkomend element hierbij is dat u samenwerkingsverbanden zult moeten zoeken, omdat het zonder deze samenwerking steeds moeilijker wordt. De handen ineens slaan met een zorggroep, andere huisartsen, de apotheek, andere partijen in de eerste lijn, de tweede lijn, het laboratorium en zo zijn er nog veel meer voorbeelden te noemen. En daar bovenop de financiering van de zorg, die de komende jaren een hele andere vorm gaat krijgen. Dat alles zal tot gevolg hebben dat het speelveld zal gaan veranderen en dat u zich als huisarts moet voorbereiden, zelfs zal moeten wapenen, voor alle veranderingen die de toekomst gaat brengen. Bent u klaar voor vandaag, morgen en volgend jaar? In deze editie laten wij verschillende mensen aan het woord op het gebied van ondernemerschap, die u daarbij kunnen helpen en inspireren. Dirk-Jan Kruithof Uitgever

huisartsenservice

X

TEKST Naam FOTOGRAFIE Naam

ONDERNEMEN in de praktijk

DOOR HuisartsenService

Het proces dat een huisarts steeds meer een ondernemer maakt, is al enkele jaren op stoom. Anno 2015 is het echter nog steeds niet vanzelfsprekend dat de huisarts die zichzelf ondernemend noemt, ook daadwerkelijk ondernemer is.

H

et is dan ook een rare situatie waar de gemiddelde huisarts zich in bevindt. Beroepshalve is de keus op zorg gevallen, het willen opkomen voor de zwakkere medemens en deze er weer bovenop helpen. Dat staat in schril contrast met geld verdienen, concurrerend in de markt staan en marketing voor jezelf doen, nog even los van het daadwerkelijk runnen van de praktijk als een bedrijf, inclusief personeelsbeleid, administratie en alle andere zaken die een directeur of bedrijfsleider dagelijks uit zou moeten voeren. We kunnen er kort over zijn, de gemiddelde Nederlandse huisarts is géén ondernemer.

inmiddels, naast de dagelijkse traditionele bezigheden als patiëntenzorg, ook de zorg voor (en zorg over) het personeelsbestand en de bedrijfsvoering op het bord terecht komt. Dat betekent dat hij gesprekken moet voeren met zorgverzekeraars, budgetten moet afspreken, functioneringsgesprekken moet voeren, stukken moet regelen, ketenzorg moet opzetten, verantwoordelijk is voor ICT-processen en de lijst gaat door. De huisarts is een zorgmanager die zich met een veelvoud aan bedrijfskundige disciplines moet bezig houden. De tijd dat een huisarts met één assistent af kon om de telefoon te beantwoorden, is er eentje die ver achter ons ligt.

We schreven het begin 2014 al: “Het proces waarbij de huisarts wordt gedwongen om zijn praktijk zo efficiënt mogelijk op te zetten en een zorgfunctie voor de regio te worden, is al jaren gaande. Om de kosten in de hand te houden zal de zorg steeds meer in de eerstelijn plaats moeten vinden. Daarnaast wordt de huisarts ook steeds meer een spin in het web, met directe lijnen naar de specialist, de apotheker en andere zorgverleners als fysiotherapeuten. Daarnaast hebben veel huisartsen in Nederland de vertaalslag van zorgverlener pur sang naar ‘ondernemer’ nog niet helemaal afgerond.”

GEEN ONDERNEMINGSPLAN De huisartsen die wij vanuit HuisartsenService spreken, geven stuk voor stuk aan dat zij ‘ondernemer’ zijn geworden. Wat we desalniettemin nog heel vaak zien, is dat die ondernemers nog helemaal geen ondernemingsplan hebben gemaakt. Dat zij met hun ‘bedrijf ’ nog helemaal niet efficiënt op cijfers sturen. Deels terecht natuurlijk, de dagelijkse zorg voor de patiënt gaat voor en dan blijven andere zaken liggen. Toch loont het de moeite om eens goed te gaan

ZORGMANAGER We zijn nu anderhalf jaar verder en die vertaalslag is in veel gevallen nog steeds niet gemaakt. Het is ook maar de vraag of die ooit volledig gemaakt zal worden. In de opleiding (zie ook de column van huisarts Esther Broekhuizen elders in deze editie) is ondernemen nog steeds geen punt waar veel aandacht aan wordt geschonken. Terwijl bij elke huisarts 4

huisartsenservice

FOCUS

“

De huisarts is géén ondernemer 5

huisartsenservice

zitten voor zo’n bedrijfsplan en als huisarts even heel goed naar het kostenplaatje en verdienmodel te kijken. De inkomsten komen ruw genomen vanuit drie segmenten; de reguliere zorg, ketenzorg en innovatie. De vergoeding die uit dat eerste segment komt, staat onder druk. Met innovatief werk en met name de ketenzorg, valt te verdienen. Op meerdere fronten. Gezondheidswinst bij de patiëntenpopulatie, winst op de werkdruk en natuurlijk ook inkomentechnisch. WERKPROCESSEN Winst is ook te behalen door effectief personeelsbeleid. Die winst zit vooral in de onderlinge werkprocessen. Een huisarts is ook manager en leidinggevende. Gemiddeld heeft een Nederlandse huisarts zes tot zeven man personeel. In ieder regulier bedrijf worden functioneringsgesprekken gehouden, wordt in de gaten gehouden hoe de interne processen de bedrijfsvoering beïnvloeden, wordt actief gekeken op welke vlakken ondersteuning nodig is of waar geld verdiend kan worden, dan wel niet wordt opgemerkt. Bij veel van de huisartsen die wij spreken, gebeurt het bovenstaande in het geheel niet. We bemerken nog regelmatig dat een huisarts die HuisartsenService bezoekt bijvoorbeeld, geen accurate declaratieadministratie bijhoudt. Nu gaat dat in sommige gevallen om enkele euro’s per declaratie, dus het is logisch dat dit geen allerhoogste prioriteit heeft. Maar op jaarbasis blijft er op deze manier veel geld liggen. Op personeelsvlak is men vaak ook nog redelijk passief. Geen functioneringsgesprekken, geen helikoptervisie hoe de praktijk of een zorgcentrum draait. Men neemt niet de tijd, of kan die tijd niet vinden, om hier adequaat mee om te gaan en

“ ”

Goede huisartsenzorg, wordt gekenmerkt door samenwerking en niet door concurrentie geeft de patiënt altijd voorrang. Dat is begrijpelijk, maar toont tegelijk heel helder waarom een huisartsenpraktijk toch eigenlijk nooit een écht bedrijf kan worden. Zorg is nu eenmaal geen commercieel product, menselijke waarden krijgen altijd voorrang en die zijn onbetaalbaar. HEILLOZE WEG Natuurlijk weet minister Schippers van Volksgezondheid dat ook wel. Enkele jaren terug nog stelde zij in de Tweede Kamer, met het oog op een boete die de NMa de Landelijke huiartsenvereniging had opgelegd, dat een huisarts géén ondernemer is. “Het beeld dat wij te maken hebben met concurrerende huisartsen die als ondernemers worden gezien – geen ondernemer heeft een abonnementstarief – is totaal misplaatst. Ik zie huisartsen helemaal niet als ondernemers. Huisartsen zijn zorgverleners, maar de Mededingingswet is er wel op van toepassing.” Een nogal dubbele boodschap natuurlijk, die perfect blootlegde in welk een onmogelijke spagaat huisartsen staan met enerzijds de markt, anderzijds de overheid en ergens tussenin nog de patiëntenpopulatie. Naar aanleiding van de uitspraak van de minister, gaf de SP aan dat concurrentie in de zorg een heilloze weg is, die alleen maar tot hogere kosten leidt. Goede

huisartsenzorg, zo gaven zij aan, wordt gekenmerkt door samenwerking en niet door concurrentie.

SAMENWERKING Dat laatste is een boodschap die in het ondernemend runnen van een praktijk wel vaker benadrukt mag worden. Want samenwerking is een belangrijk punt. Eerder in dit artikel werd de huisarts als spin in het web getypeerd. Dat betekent dat vanuit die positie actief de samenwerking moet worden gezocht met de andere partijen die om de huisarts heen cirkelen. Dat kunnen de specialisten in het ziekenhuis zijn, ook steeds vaker in meerdere of mindere mate ondernemer, maar ook collega’s, apothekers en het eigen personeel. Dat vraagt een nieuwe benadering van werken, een benadering waarin de huisarts zichzelf ook als zorgre-

6

huisartsenservice

INTERACTIEF

DOOR Esther Schulting

gisseur moet profileren en heel goed moet nadenken over welke taken wel en niet kunnen worden uitbesteed. Dat kan chronische zorg zijn, maar ook iets niet-medisch, zoals iemand die kan helpen met de financiën of de jaarplanning. Voor elk bedrijf geldt dat de weg voorwaarts gepaard gaat met duidelijke visie en een aantal uitgewerkte plannen waarmee de toekomst wordt ingegaan. Dat laatste is iets wat er in veel huisartsenpraktijken bij in schiet. Wij gaan daarom graag het gesprek aan met de Nederlandse huisarts. Niet om hen ondernemers te maken, wel om hen meer ondernemend te maken. Want hoewel een huisartsenpraktijk of een zorgcentrum nooit als een écht commercieel bedrijf zal kunnen draaien, is er wel heel veel dat er van het bedrijfsleven geleerd kan worden. Onze service is dan ook onafhankelijk. Het idee blijft dat de huisarts in deze de aanjager is. Zij bepalen zelf waar ze behoefte aan hebben, wij zorgen dat ze daar over kunnen beschikken. Vanwege onze jarenlange expertise, ook op het gebied van detachering van zorgpersoneel, hebben we een enorm netwerk opgebouwd waaruit we putten. In principe hebben we op het gebied van personeel, beleid en organisatie een compleet pakket te bieden en daar kunnen huisartsen hun bedrijfsvoering mee optimaliseren.

BEREIK

Tweet, tweet, tweet...

Wilt u alle huisartsen in Nederland bereiken? Adverteer dan in HuisartsenMagazine! Mogelijkheden vanaf € 595,00.

Ondernemerschap We moeten dokter zijn met ons hoofd, maar vooral ook met ons hart. @marjobrouns

Kijk op onze website voor meer informatie of neem contact met ons op.

Vreemd eigenlijk dat je tandarts je halfjaarlijks uitnodigt voor controle en je huisarts niet. @ritzotencate

STELLING

“De huisarts heeft steeds minder tijd voor echt patiëntcontact” Reageer via [email protected] of op twitter via @Huisartsenserv

Vermijd alles wat vet en zuur is adviseerde mijn huisarts. Sindsdien heb ik geen contact meer met mijn schoonmoeder. @twitgrap Wilt u op een van deze berichten reageren of wilt u iets anders kwijt? Stuur een tweet naar: @Huisartsenserv

Baan gezocht

Op onze vacaturebank vinden werkzoekenden en zorginstellingen elkaar: http://www.huisartsenservice.nl/vacatures

Discussieer met uw vakgenoten op Linkedin en deel uw mening! http://nl.linkedin.com/ groups/HuisartsenService-4668712

TERUGLEZEN

Alle edities van HuisartsenService zijn op onze website terug te vinden en te raadplegen: www.huisartsenservice.nl/magazine Daarnaast is dit ook de plek waar columns van Mercy Ships en Frans-Joseph Sinjorgo te lezen zijn.

Thematiek

Vakgenoten

TOEGEVOEGDE WAARDE HuisartsenService kan uw praktijk op allerhande manieren ondersteunen! Benieuwd wat we voor u kunnen betekenen? Wie – geheel vrijblijvend – een kennismakingsafspraak maakt met een van onze consulenten, krijgt van ons het boek iManager van Jay Elliot cadeau. Mail naar: [email protected]

Onze volgende uitgave zal ‘POH’ als thema hebben. Heeft u ideeën rondom dit onderwerp en wilt u dit met ons delen of wilt u geïnterviewd worden rondom dit onderwerp? Of heeft u thema’s die u graag terug zou willen zien in HuisartsenMagazine? Schroom niet contact met ons op te nemen, we zoeken altijd graag de interactie met onze lezers!

7

huisartsenservice

Huisartsenservice 033 - 247 11 77 [email protected] www.huisartsenservice.nl

DOOR Edgar Kruize

VERZET TEGEN ZORGVERZEKERAARS GROEIT

Het conflict tussen huisartsen en zorgverzekeraars wordt steeds verder op de spits gedreven. Op het moment van schrijven van deze editie roept de groep tegen de zorgverzekeraars protesterende huisartsen hun collega’s actief op om conceptcontracten met verzekeraars voor 2016 te weigeren. Dit naar aanleiding van het enkele weken eerder gepresenteerde manifest, dat inmiddels door tweederde van de 11.345 Nederlandse huisartsen is getekend. De onderhandelingen met de zorgverzekeraars zouden pas plaats kunnen vinden als de acht actiepunten zijn gerealiseerd waarin het manifest is geconcretiseerd. Een van die actiepunten is het centraal en regionaal onderhandelen van de zorgverzekeraars met de beroepsgroep, in plaats van op individuele basis. Tevens wordt gepleit voor een hernieuwd op te bouwen wederzijds vertrouwen tussen zorgverzekeraar en huisarts. In de nacht van 16 op 17 april demonstreerde een groep actievoerende huisartsen voor het hoofdkantoor van Zorg

verzekeraars Nederland. Voorzitter André Rouvoet heeft met de demonstrerende artsen gepraat en hen voor een vervolggesprek uitgenodigd.

Tegenover de NOS stelt Herman Suichies van de Vereniging Praktijkhoudende Huisartsen, dat minder huishoudelijke hulp minder toezicht op kwetsbare ouderen betekent. “En als het misgaat, is een tijdelijke opname bijna onmogelijk geworden. De tijd die een huisarts nodig heeft om zo’n opname te regelen, bijvoorbeeld als zo’n kwetsbare oudere uit het ziekenhuis ontslagen wordt, neemt dan ook behoorlijk toe.”

SCHIPPERS Huisartsen OVERWEEGT vinden thuiszorg goodwill-verbod onvoldoende Uit een recente poll van de NOS blijkt dat ruim driekwart van de Nederlandse huisartsen en de helft van de verpleegkundigen meent dat de zorg bij de patiënten thuis in de problemen komt. Men signaleert vereenzaming en zelfverwaarlozing. De poll van de NOS is gehouden onder een groep van 320 artsen en 30 wijkverplegers. Uitgangspunt was het niveau van zorg voor zelfstandig wonende ouderen, sinds de overheid er op aanstuurt om de toegang tot verpleeghuizen te beperken, met als gevolg dat ouderen langer thuis wonen. Onder de gesignaleerde problemen is de mate van ondersteuning thuis. Door bezuinigingen is er doorgaans minder huishoudelijke hulp.

8

huisartsenservice

Als de Nederlandse huisartsen niet zelf een eind maken aan de betaling van zogenaamde ‘goodwill’ bij de overname van een huisartsenpraktijk, overweegt minister Edith Schippers hierop een verbod. Het gebeurt, zeker in gebieden waar huisartsen minder schaars zijn, nog regelmatig dat jonge huisartsen bij de overname van een praktijk, ook moeten betalen voor immateriële zaken, zoals het patiëntenbestand. De LHV heeft hierover al bij de minister aan de bel getrokken, ook de SP stelde vragen. “We moeten met elkaar kijken hoe we daar een eind aan maken”, zo stelde de minister op nieuwsradiostation BNR. “Een verbod? Als het moet dan moet het, maar toen we de goodwill-problematiek hebben opgelost, hebben we de afspraak gemaakt dat we dit niet zouden herintroduceren in de huisartsenzorg. Als blijkt dat die afspraak niet wordt nagekomen, dan moet je kijken naar andere middelen.”

Onvoldoende bereikbaarheid huisartsen De Consumentenbond stelt dat de Nederlandse huisarts anno 2015 nog steeds onvoldoende bereikbaar is. Men deed een test welke huisartsenpraktijk binnen de door het ministerie van Volksgezondheid, samen met de Inspectie voor de Gezondheidszorg, bepaalde richttijd van twee minuten telefonisch bereikbaar was.

Uit die test bleek dat 66 procent binnen die gestelde tijd opnam. In 2010 deed de Consumentenbond een soortgelijk onderzoek, destijds lag de score op 58 procent. Spoednummers heeft men niet getest, maar volgens de Consumentenbond is juist de reguliere lijn gebruikt omdat men bang is dat ongeduldige patiënten onnodig ziekenhuizen of spoedlijnen gaan bellen. Uit het onderzoek blijkt dat 80 procent van de praktijken van een keuzemenu gebruik maakt, waarin een spoedoptie is opgenomen. Opvallend genoeg scoren de praktijken zonder keuzemenu het best en wordt daar doorgaans de telefoon binnen een halve minuut beantwoord.

Bellen naar gemeente met zorgvragen is effectiever

antwoord dan mensen die mailen. Dit blijkt uit onderzoek van tv-programma Kassa en onderzoeksbureau Store Support, waarbij 36 Nederlandse gemeenten elk vijf zorgvragen per mail en vijf per telefoon werd voorgelegd. Het ging hier om vragen voortvloeiend uit de decentralisatie van de zorg. Het overgrote deel van de verstuurde mails leverde geen, of geen geschikt antwoord op. Dit terwijl het overgrote deel van de telefonische vragen (85 procent) wel goed en probleemoplossend werd beantwoord.

de nodige onderzoeken. Het besluit van het College betekent volgens kenners een belangrijke doorbraak in de ‘drug rediscovery’, waarbij in theorie de kosten voor geneesmiddelen flink omlaag kunnen. Volgens Sinjorgo ligt er nog een ‘goudmijn aan oude medicijnen’ te wachten op herontdekking, waarbij er flinke besparingen te halen zijn.

Europese regels tegen falende zorgverleners

DRUG REDISCOVERY Het medicijn AcesTG, dat was ontwikkeld als middel tegen kanker, mag nu ook officieel verkocht worden als medicijn bij chronische darmziektes. Dat heeft het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) Utrecht besloten. Na meer dan 7 jaar van kostbaar wetenschappelijk onderzoek, was er eindelijk groen licht. Ondernemer Frans-Joseph Sinjorgo maakte dit mogelijk samen met Teva Pharma, die bereid was te investeren, alsmede een private investeerder en VUmc, dat hielp met

Patiënten met een zorgvraag die hun gemeente bellen, krijgen doorgaans sneller en meer adequaat een 9

huisartsenservice

Minister Schippers van Volksgezondheid heeft onlangs de komst van een Europees waarschuwingssysteem bekend gemaakt. Het systeem moet er zorg voor gaan dragen dat artsen die in een bepaald land ernstige fouten hebben gemaakt, niet in een ander Europees land hun beroep weer op kunnen pakken. Vanuit Nederland zijn gevallen met bijvoorbeeld tandarts Mark van N. en neuroloog Ernst J. S. bekend op dit gebied, die na schorsing in eigen land in respectievelijk Frankrijk en Duitsland weer aan het werk gingen. Het nieuwe systeem werkt met een zwarte lijst en zou per 19 januari 2016 moeten worden ingevoerd.

INTERVIEW X

TEKST Edgar Kruize FOTOGRAFIE Jos Peters

Huisartsenpraktijk Dennenlaan

“Negen van de tien patiënten kiezen er voor om hier bloed te laten prikken”

P

ersoonlijk contact, laagdrempelige zorg. Bij Huisartsenpraktijk Dennenlaan te Emmen zijn het kernwoorden in de manier waarop met de patiëntenpopulatie wordt omgegaan. Dat betekent ook dat de zorgverleners de patiënt zo lang mogelijk van dienst willen zijn en deze niet zomaar de tweedelijn in willen sturen. Onder meer door zelf te prikken en voor het onderzoek gebruik te maken van HetHuisartslab, wordt dit gerealiseerd. “Het ziekenhuis ligt hier om de hoek, toch weet de patiënt ons heel goed te vinden”, zo lacht Ward Meijer, die in 2003 met een collega Huisartsenpraktijk Dennenlaan startte, met de opmerking “Soms iets te goed. Recent stond hier nog iemand aan de balie wiens vingers er bijna af lagen, dat er ‘iets met zijn hand’ was. Die hebben we toch snel naar de spoedeisende hulp van het ziekenhuis doorverwezen.” Het toont echter aan dat de betrokkenheid en de laagdrempeligheid van de groepspraktijk in Emmen een aantrekkingskracht heeft op de patiënt, die zich hier vertrouwd voelt en serieus genomen. “Wij maken ons al jaren hard voor een sterke eerstelijn. Wil je deze nog sterker maken en kosten drukken, dan is het mooi als je bepaalde zaken bij jezelf kunt houden.” BREED AANBOD Binnen Huisartsenpraktijk Dennenlaan werkt Meijer samen met huisartsen Marlies Zandwijk en Evelyn Steenvoorde. Verder zijn hier

onder meer een praktijkmanager, praktijkondersteuner diabetes mellitus en COPD/astma, een Physician Assistant, diverse assistentes, een diëtist en een sociaal psychiatrisch verpleegkundige werkzaam. Evelyn Steenvoorde vertelt dat het team de patiënten graag een zo breed mogelijk zorgpalet aanbiedt. “Er is veel wat we zelf doen. Collega Zandwijk heeft speciale deskundigheid op het gebied van oogheelkunde, we maken ECG’s bij mensen die denken hartklachten te hebben, we hebben echografie in huis, et cetera. Bloedonderzoek hoort hier ook bij. We hebben dagelijks tussen 08:00 en 09:00 een overzichtelijk inloopspreekuur waarbij we bloed afnemen dat voor analyse door een bekwame koerier naar laboratorium U-Diagnostics te Utrecht gaat. We merken dat mensen het heel fijn vinden dat ze hiervoor in een vertrouwde omgeving terecht kunnen.” VERTROUWD ADRES Het genoemde CCKL-gecertificeerde laboratorium U-Diagnostics heeft al enige tijd de merknaam HetHuisartslab. Doel van de service is dat HetHuisartslab samen met huisartsen een kwalitatief hoogstaande eerstelijnsdiagnostiek realiseert binnen de huisartsenpraktijken. “Wij zijn een aantal jaar geleden al op zoek gegaan naar manieren om diagnostiek in huis te houden. Dit omdat we niet tevreden waren over de vorige samenwerkingpartner”, aldus Meijer. “We waren op zoek naar één loket waar we alle onderzoek voor bloedanalyses, medische microbiologen en pathologie konden bundelen. 10

huisartsenservice

Dat vonden we in Utrecht en die diensten worden uitstekend verzorgd door HetHuisartslab. We hebben de overstap in fases gemaakt, en zijn erg tevreden. Vooral omdat ze bijdragen aan de servicegerichtheid die wij voor ogen hebben. De patiënt kan gewoon op zijn of haar vertrouwde adres terecht. Uiteraard verplichten we niks. We geven hen altijd de keus dat wij bloed kunnen prikken, of dat men hiervoor naar het ziekenhuis kan gaan. Voor ons geldt overigens ook dat een prikmoment een additioneel contactmoment met de patiënt is. De assistentes kennen de mensen doorgaans goed en daar het een inloopspreekuur is, zie je patiënten dus ook op extra momenten. Constateren we dat iemand die langs komt bijvoorbeeld een beetje grauw ziet, of lastig loopt, kunnen we meteen zien of dit een voor ons bekende kwaal is of niet. Het ziekenhuis heeft zo’n signalerende functie niet omdat men de achtergrond van een patiënt niet kent.”

“Wij maken ons al jaren hard voor een sterke eerstelijn”

THUIS PRIKKEN Vanuit Huisartsenpraktijk Dennenlaan wordt ook bij patiënten thuis geprikt. Een additionele service, die enerzijds voortkomt uit de service die men wil bieden, anderzijds ook uit de drijfveer om het werk voor de assistentes leuk te houden. “Het is een beslissing die we hebben genomen en iets waarmee we zo lang mogelijk door gaan”, aldus Meijer. “Voor onze assistentes is werken in de zorg meer dan alleen de telefoon opnemen. Bloed prikken, hier tijdens het inloopspreekuur of bij de mensen thuis, is ook een onderdeel en men 11

huisartsenservice

e i t c e l Se

MEDISCHE TIPS & TRUCS

DOOR Esther Schulting

“Voor ons geldt dat een prikmoment een additioneel contactmoment met de patiënt is” vindt dat leuk. Wij hebben hier assistentes die elkaar hierin opleiden, al is er ook een training beschikbaar.” Bij het prikken wordt gebruik gemaakt van de materialen van HetHuisartslab, die voor verschillende onderzoeken in verschillende kleurstellingen beschikbaar zijn. Zodat het juiste bloedmonster op de juiste plek terecht komt. “Dat werkt heel prettig”, zo vertelt Steenvoorde. “De keus voor het te gebruiken materiaal voor medische microbiologie is door de kleurstelling heel helder en deze manier worden geen fouten gemaakt.” KOSTEN Een bijkomend voordeel voor de patiënt is dat het op deze manier bloed prikken veel goedkoper is ten opzichte van alle andere laboratoria; hiermee komt een eerste besparing binnen de zorg op gang. Steenvoorde: “Ik krijg bijna dagelijks wel een opmerking van een patiënt dat de zorgkosten zo hoog zijn en je merkt dat mensen zich enerzijds steeds bewuster worden van wat een bepaalde behandeling kost, maar anderzijds vaak volledig in het duister tasten.” Meijer voegt toe, dat dit een reden is voor het team van Huisartsenpraktijk Dennenlaan om het bloedprikken zelf te doen en binnen de eerstelijn te houden. “Al stuiten we hier regel-

matig op onbegrip omdat mensen geen idee hebben. Ze snappen het concept van een zorgverzekering en gemeenschappelijk gedragen risico niet. Of willen het niet snappen. Ze zien alleen het bedrag dat ze zelf maandelijks betalen en realiseren niet dat de werkgever ook bijlegt. Ze zien niet in dat het overgrote deel van de Nederlanders het eigen risico niet op maakt, maar dat áls er een keer iets is, ze met enkel een opname na een ambulancerit hun bijdragen van de afgelopen drie à vier jaar er direct doorheen jagen. Daar is geen enkel begrip voor.” EERSTE PUNT De resultaten vanuit HetHuisartslab komen vrijwel altijd dezelfde dag 12

huisartsenservice

terug en kunnen, indien gewenst of noodzakelijk, ook direct richting het ziekenhuis worden gecommuniceerd. Meijer is tevreden over de service, de kwaliteit van het onderzoek en over het brede aanbod aan de POCT-apparatuur die door HetHuisartslab ter beschikking is gesteld, maar ziet nog wel een verbeterpunt. Uiteraard ook weer vanuit de service naar zijn patiënten toe. “Ik zou ook graag de mogelijkheid hebben om ’s middags te kunnen prikken. Daar is op dit moment zeker wel een oplossing voor, maar dan komt de uitslag niet direct dezelfde dag nog binnen. Dit omdat de bloedmonsters maar één keer per dag worden opgehaald. Ik begrijp echter dat hiertoe binnenkort mogelijkheden zijn, dus het is zeker interessant dat hierin wordt meegedacht.” Volgens Steenvoorde gebeurt het regelmatig dat patiënten die voor een specialist bloed moeten laten prikken er ook voor kiezen om dat gewoon bij de eigen huisarts te laten doen. “Dat is een fijn signaal. Wij willen ook het eerste punt zijn waar mensen een gezondheidszorgtraject in gaan. Het vertrouwde en het servicegerichte, vinden mensen prettig. Onze patiëntenpopulatie is heel trouw, er is een hechte binding. Deze dienst van HetHuisartslab maakt dat we die binding nog sterker kunnen maken.”

DE VEERTIENDE ETAPPE / TIM KRABBÉ In dit boek zijn de beste korte stukken van Tim Krabbé, die hij schreef over wielrennen, samengebracht. Het boek geeft een beeld van deze wielersport van de laatste halve eeuw en van zijn eigen wielerleven dat uit meer dan duizend amateurkoersen bestond. ISBN: 9789044628418

PAPIER HIER Dé webadresjes voor kaarten, posters, stationary en meer. Omdat een kaartje versturen altijd een goed idee is en post ontvangen een feestje is! En natuurlijk is er altijd nog wel iets waar je jezelf op kunt trakteren! www.vintagefever.nl - webshop met grafische zwart/ wit kaarten en posters, daarnaast artwork en een selectie vintage en retro artikelen uit vervlogen tijd www.petitelouise.nl - webshop met kleurrijke kaarten en posters van illustratoren uit binnen- en buitenland. Daarnaast ook masking tape en papiergerei. www.buitendelijntjesshop.com - Naast schrijfwaren, kaarten, posters en notitieboeken ook servies van Marimekko, word banners en Mason Jars. www.postpapierenzo.nl - de naam zegt eigenlijk alles! Daarnaast ook lettertangen, stempels, stickers, boeken en bureau-accessoires.

WEEKJE CABARET (data o.v.b.)

dinsdag 26 mei Jörgen Raymann & Brainpower Maastricht Karin Bloemen (tv) Amsterdam Pieter Derks Veldhoven Javier Guzman Amersfoort woensdag 27 mei Bert Visscher Hengelo Daniël Arends Doetinchem Louise Korthals Maastricht Tineke Schouten Den Bosch Frank Boeijen Alphen a.d. Rijn donderdag 28 mei Bert Visscher Hengelo De Partizanen Amsterdam Jochem Myjer Rotterdam Micha Wertheim Nijmegen

13

Richard Groenendijk Weert Sjaak Bral Huizen De Staat van Verwarring Hoofddorp De LULverhalen Almere Claudia de Breij Lelystad vrijdag 29 mei Diederik van Vleuten Leiden Jandino Asporaat Alphen a.d. Rijn Klaas van der Eerden Wijk bij Duurstede Herman van Veen Eindhoven zaterdag 30 mei Op sterk water Almelo Leids Cabaret Festival Lelystad zondag 31 mei Murth Mossel Rotterdam

huisartsenservice

ADVERTORIAL

14

huisartsenservice

ADVERTORIAL

15

huisartsenservice

TEKST Esther Schulting

HUISARTS IN BEELD

In de rubriek ‘Huisarts In Beeld’ belicht HuisartsenService in elke editie kort een huisarts. Ditmaal is dat de heer B. Karademir, huisarts bij en medeoprichter van Sanitas Gezondheidscentra, werkzaam in vestiging Beukelsweg in Rotterdam. Het thema van deze editie van HuisartsenService is Ondernemerschap. U geeft aan dat u zich geen ondernemer voelt. Waarom niet? “Een huisarts moet natuurlijk wel ondernemend zijn, maar op zich zit dit niet in mijn bloed. Mijn passie is de patiëntenzorg en zodoende ligt daar mijn voornaamste focus. De zakelijke kant van het werk vind ik veel minder interessant, maar natuurlijk niet onbelangrijk. Mijn collega-huisartsen, met wie ik binnen Sanitas Gezondheidscentrum samenwerk, nemen juist meer het zakelijke deel op zich. Waarbij ik uiteraard meedenk. Ik houd me onder meer bezig met bijvoorbeeld het op een kwalitatief goede manier in contact blijven met onze patiëntenpopulatie. Zo overwegen we om een Facebook-pagina voor onze praktijk aan te maken, om zo nauwer met onze patiënten in contact te kunnen staan.” Wat is de samenstelling van uw praktijk en de samenwerking hierbinnen? “We zijn met twee artsen en werken met vier doktersassistenten, een POH Somantiek en een POH GGZ. Daarnaast is in dit zorgcentrum een fysiotherapiepraktijk gevestigd, evenals een diëtist en logopediste. We volgen een zorgprogramma en hebben elk onze eigen patiëntengroep, maar we zien indien nodig ook elkaars patiënten. Daarnaast hebben we dagelijks overleg met elkaar en dit werkt heel prettig.” Kunt u iets meer vertellen over Sanitas en het multiculturele karakter van uw praktijken? “We zijn met drie artsen in 2008 16

huisartsenservice

gevestigd in Rotterdam-Zuid en hadden op dat moment geen patiënten. We zijn in de loop van de tijd gegroeid naar vijf locaties; drie in Rotterdam, een in Den Haag en een in Amsterdam. Ik denk dat we juist door ons multiculturele karakter zo snel gegroeid zijn. Het merendeel van onze patiënten is Turks. Daarnaast hebben we onder andere veel Marokkaanse, Hindoestaanse en Kaapverdische patiënten. Om tegemoet te komen aan de vraag van een grote groep islamitische patiënten, zijn we een speciale besnijdeniskliniek gestart. Wij vinden het fijn om deze mensen op een goede manier te kunnen helpen, zodat zij niet hoeven uit te wijken naar onder meer het buitenland. Daar wordt een besnijdenis vaak ook door niet-medici uitgevoerd, met alle risico’s van dien. We bieden consulten aan in de eigen taal van de patiënt. Dat wordt zeer gewaardeerd. Sanitas heeft onder meer Turkse en Marokkaanse doktersassistenten, zodat ook een afspraak maken of het vragen van advies voor een groot deel van onze patiënten in de eigen taal kan. Dit verlaagt de drempel enorm om naar de huisarts te gaan of contact op te nemen.” 17

huisartsenservice

Op uw website staat dat u de patiënt holistisch benaderd, dat er aandacht wordt gegeven aan zowel de lichamelijke als geestelijke noden. Hoe uit zich dat in de praktijk? “Het lichamelijke- en psychische aspect van de mens gaan hand in hand en wij zien dit graag terug in onze behandelwijze. We proberen vooral verder te kijken dan de klacht alleen. Vaak is een lichamelijke klacht eigenlijk een symptoom van een psychosociale klacht. Door de patiënt holistisch te benaderen, onder meer door onze praktijkondersteuner GGZ bij de behandeling te betrekken, komen we tot de essentie.” Tot slot; in onze vorige editie stond een nieuwsbericht dat oudere allochtonen vaker naar de huisarts gaan. Merkt u dit ook in uw praktijk? “Eigenlijk zie ik dat niet zo. Ik heb ook in Limburg gewerkt en heb niet het idee dat er heel veel verschil is. Wel is het zo dat we hier in de regio veel minder visites rijden, omdat de mantelzorg onder allochtonen veel groter is. Zo hebben wij al regelmatig te maken gehad met een oudere patiënt, die door onder meer kaliumtekort in een coma terecht komt en dan voor een kort verblijf naar het ziekenhuis moet. Eigenlijk is het advies van het ziekenhuis dat meneer naar een zorginstelling gaat. De familie wil daar echter niets van weten en wil absoluut voor hun vader blijven zorgen. Thuis. Dat is heel bijzonder. Natuurlijk maakt dit ook dat er op ons huisartsen een hogere belasting en druk wordt gelegd, maar het werk is ook heel dankbaar. Die patiëntenzorg is de reden waarom ik huisarts ben.”

X COLUMN

TEKST Frans-Joseph Sinjorgo

Ontnemerschap Arthur Miller hield ons in 1949 op fenomenale wijze de spiegel voor. Zijn klassieker, ‘De dood van een handelsreiziger’, gold indertijd als waarschuwing voor de perversiteiten die ons economisch maatschappelijk systeem voor ons verborgen houdt. Een systeem waarin wij door dromen gedreven, keer op keer uitgaan van het feit dat alles beter wordt. Gelijk de hoofdrol speler (Willy Loman) in Millers toneelstuk, willen wij altijd het beste voor onze nazaten en blijven wij halsstarrig geloven in een betere en zonnige toekomst. Doordat het gezond eigen verstand, het zelden van door anderen aangereikte dogma’s, kennis en visie wint, tuinen wij keer op keer in de valkuil van de verleiding. Zoals bekend zijn alleen onze banken, beurzen en verzekeraars hier goed mee! Om onze dromen te kunnen verwezenlijken, leven wij dan ook vaak op afgedwongen afbetaling. Daar tegenover staat dat wanneer de droom van een beter leven er niet zou zijn, wij ook niet zo hard zouden werken. Wij allen jagen kost wat kost onze doelen na en streven naar het hoogst haalbare. Dat is wat de hoop in ons levend houdt, de ondernemers kenmerkt en waar de ‘nieuwe zorg’ het in de toekomst van moet gaan hebben. Dat onze zorgwereld sinds 2006 niet voor de normale wereld onder doet behoeft geen uitleg. De Zusters Immaculata van liefde en barmhartigheid, zijn de afgelopen decennia vervangen door bedrijfskundig hoog opgeleide clustermanagers, waarbij onze hard werkende medici meer en meer het onderspit delven in een bureaucratisch woud

namelijk zelf over een visitekaartje, waarop naast mijn liederlijke voornaam de loze kreet, ‘zorgondernemer’ als beroep vermeld staat. ‘De ‘succesvolle’ Loek Winter noemt zich zo, dus ik ook!’ moet ik bij een goed glas wijn, hebben gedacht!

“Wij allen jagen kost wat kost onze doelen na en streven naar het hoogst haalbare” van wetten en regels. Daarnaast zijn ze van bepalende factor binnen het systeem, afgegleden zijn tot zwijgers in dienst van het systeem. Ook binnen de moderne gezondheidszorg zijn we allemaal handelsreizigers, die als levende motortjes van het kapitalisme, niet anders kunnen doen dan in de rechtvaardigheid van het systeem geloven, zelfs al kost het ons uiteindelijk onze gezondheid en de relatie met onze omgeving! Net als Willy Loman, blijven wij dromen en geloven in betere tijden. Om de bizarheid van het systeem nog iets te accentueren wil ik u dan ook mijn eigen zwakte niet onthouden. Tegenwoordig beschik ik 18

huisartsenservice

e i t c e l Se DOOR Esther Schulting

Begin april mocht ik als ‘zorgondernemer’ na een zeven jaar durend debat met het systeem, eindelijk een ‘klein en bescheiden’ triomfgebaar maken. Ik zeg ‘klein’, omdat ik na alle opgelopen schade niet meer echt ‘groots’ durf te denken. Tragisch genoeg leggen wij ons dan ook meer en meer neer bij Millers boodschap, ‘De realiteit van het leven is niet zo groots en meeslepend als dat wij zouden willen’. Wanneer het systeem ons het ondernemerschap ontneemt, mag je wat mij betreft dan ook spreken van ontnemerschap in de zorg! Recent nam een bevriende arts mij na afloop van een spreekbeurt even apart. Hij zei ‘Frans-Joseph, op jouw visite kaartje staat zorgondernemer, ik zou dat veranderen in zorgontwikkelaar. Ondernemerschap wordt geassocieerd met geld verdienen en die suggestie werkt contra productief ten aanzien van jouw droom.’ ‘Prima, zal ik doen!’, antwoordde ik en droomde rustig verder over mijn ideale betaalbare zorgwereld, waar Zuster Immaculata (Gerard Reve) weer aan het roer staat.

MEDISCHE TIPS & TRUCS

NIET ALLES WAT BLINKT IS GOUD Maar deze goudstaaf wel! Ondernemen is niet altijd even gemakkelijk, maar met deze goudstaaf voel je je eventjes als een heuse miljonair. Deze bijzondere USB-lader laadt moeiteloos uw mobiele telefoon op en straalt succes - met een knipoog - uit. Met LED-indicatie en kabels. € 39,95

WWW.DURFTESTEMPELEN Een eigen stempel laten maken van een bedrijfslogo, naam of mooi symbool of tekst; het kan allemaal! Er zijn kant en klare stempels te koop, maar een eigen stempel laten maken is natuurlijk nog veel leuker én origineler!

DE WACHTKAMER Ja, een wachtkamer, maar dan anders! Dit is een fijne plek voor ‘koffie, thee, taart en lunch’. Gelegen in Vogelenzang, op steenworp afstand van Haarlem, is het een gezellig etablissement voor een lekker broodje en een met liefde gemaakte cappuccino bijvoorbeeld. En daarna lekker naar het strand! Daarnaast is het ook een locatie voor feesten en partijen. www.dewachtkamer.com

AAN DE MUUR Bij www.ais-art.nl kun je een prent of ander werk professioneel laten inlijsten, met of zonder passe-partout. Daarnaast kun je een mooie foto laten printen op kwalitatieve canvas of aquarelpapier bijvoorbeeld. Bovendien is het een adres waar allerhande kunst te koop is, al dan niet op ‘kunstuitleenbasis’. Perfect voor onder meer huis- en wachtkamer.

Frans-Joseph Sinjorgo (24-01-‘59) treedt regelmatig op als dagvoorzitter tijdens diverse eerstelijnszorgbijeenkomsten en congressen. Momenteel is hij ook actief op het terrein van drug rediscovery. 19

huisartsenservice

FINANCIEEL X

DOOR Jan Bijsterbosch - BDO Accountants & Adviseurs

Van Huisarts naar Zorgondernemer? Ondernemen. Het heeft in huisartsenland vaak nog een negatieve bijsmaak. Te vaak nog wordt het geassocieerd met commerciële gelukzoekers met maar één drijfveer en dat is veel geld verdienen. In mijn ogen staat ondernemerschap voor iets heel anders. Als huisarts bevindt u zich inmiddels in een dynamische markt, waar steeds meer marktwerking wordt geïntroduceerd. Een ontwikkeling die lastig te stoppen lijkt en naar verwachting de komende tijd alleen maar zal toenemen. Marktwerking vraagt echter om een ander manier van werken en tegen het vak aankijken. Eenvoudig is dit geenszins. Er worden ineens zaken en vaardigheden verwacht waar u in eerste instantie niet voor bent opgeleid, zoals strategie bepalen, onderhandelen, relatiebeheer et cetera. BENUTTEN VAN KANSEN De kern van ondernemerschap in de zorg gaat in mijn ogen om het maken van keuzes, het verbeteren van diensten en het benutten van kansen. Dit alles met als enige zekerheid dat aan alle veranderingen voorlopig geen einde zal komen. Hoe gaat u dit doen?

heldere visie is het namelijk lastig een consistent beleid voeren en zal de besluitvorming willekeurig verlopen. Met een helder doel voor ogen brengt u focus aan en dit helpt bij het maken van de juiste keuzes.

Hoe gaat uw praktijk zich ontwikkelen? Zit een ieder op dezelfde lijn? Hoe maakt u de juiste keuzes? Dat kan alleen maar door eerst een aantal zaken helder te krijgen. Hieronder zal ik proberen uiteen te zetten hoe u dit stap voor stap vorm kunt geven. 1.) VISIE Het begint met het voor uzelf/uw praktijk/het samenwerkingsverband een heldere visie te formuleren voor de toekomst. Waar willen we met onze praktijk naar toe? Wat streven wij na? Waar willen wij ons mee onderscheiden? Wat zijn de persoonlijke ambities en die van de praktijk? Allemaal belangrijke vragen die u zichzelf moet stellen en die beantwoord moet worden. Zonder een

20

huisartsenservice

2.) INTERN ANALYSE De volgende stap is een interne analyse maken om vast te stellen waar u al goed in bent en waar de verbeterpunten liggen. Welke specialismen zijn er al in huis? Hoe is de praktijkorganisatie? Hoe is de patiëntgerichtheid? Wat is de stand van zaken met betrekking tot de automatisering? Dit zijn voorbeelden van een aantal vragen die langskomen. 3.) ANALYSE EXTERNE OMGEVING Daarna is het goed om de externe omgeving in kaart te brengen. Hierbij moet u denken aan zaken als: - Hoe is de demografische ontwikkeling in de directe omgeving? Vergrijzing of juist veel nieuwbouw en jonge gezinnen. - Ontstaan van samenwerkings verbanden? - Ontwikkelingen bij de lokale over- heid?

“De kern van ondernemerschap gaat om het maken van keuzes, het verbeteren van diensten en het benutten van kansen” - Wetenschappelijke ontwikkelingen? Nieuwe diensten? - Ontwikkelingen bij zorgverzekeraars 4.) DOELSTELLINGEN FORMULEREN Na deze analyse worden er doelstellingen geformuleerd. Waar liggen, rekening houdend met de uitkomsten van de interne en externe analyse, de kansen voor uw praktijk? Welke gaan we als eerste oppakken? Of wat gaan we juist niet meer doen? Waar zoeken we de samenwerking? De beantwoording van al deze vragen monden vervolgens uit in doelstellingen, die concreet en realistisch moeten zijn. Voorbeeld: Verbeteren personeelsbeleid: - Invoeren van functioneringsge- sprekken - Opstellen scholingsplan - Updaten arbeidscontracten 5.) CONCRETE ACTIEPLANNEN Deze doelstellingen worden vervolgens vertaald in concrete actieplannen. Doe dit per doelstelling en hou het zo kort en eenvoudig mogelijk. Wie gaat wat, wanneer doen? En wat moet het resultaat zijn? Wat is

hier voor nodig aan investeringen? Belangrijk daarbij is ook om prioriteiten te stellen. Probeer niet alles tegelijk te doen. Bepaal wat er op de korte termijn (komend jaar) moet gebeuren en wat later kan en zorg ervoor dat iemand zich verantwoordelijk voelt voor elk onderdeel van het actieplan. 6.) MONITOREN EN EVALUEREN De uitvoering van de plannen zult u vervolgens moeten monitoren. Dit is cruciaal om eventueel tijdig bij te kunnen sturen. Tot slot zal aan het eind van een actieplan een slotevaluatie plaatsvinden om te zien of het gewenste effect is bereikt. Dit alles is een continue proces.

21

huisartsenservice

GEZAMENLIJKE RICHTING EN STRUCTUUR Wellicht dat velen van u bij het bovenstaande denken ‘Nog meer plannen en rapporten? Nog meer vergaderen? Gaat dit allemaal niet heel ver?’. Het klinkt denk ik zwaarder dan het is. Het gaat niet om zware rapporten schrijven en oneindig vergaderen. Juist niet. Hou het vooral praktisch en beknopt. Het gaat erom dat u gezamenlijk richting geeft aan uw praktijk en processen structureert. En dat een ieder weet waar de praktijk naar toe gaat. Bedenk daarbij dat als u hiermee foute keuzes voorkomt, dit ook heel veel tijd, geld en negatieve energie kan besparen. Daarnaast creëert u op deze wijze betrokkenheid bij de medewerkers. Allemaal voordelen die naar mijn mening ruimschoots opwegen tegen de tijdsinspanning die het vraagt. Lastig om een start te maken of behoefte aan begeleiding van buitenaf? Vraag uw accountant of financieel adviseur om advies.

OPINIE X

DOOR Wolter Paans & Jessica van der Staak

E-mental health toegepast door de Praktijkondersteuner-GGZ: een ondernemende stap naar kwaliteit- en efficiencyverbetering?

H

uisartsen worden in toenemende mate geconfronteerd met psychische problematiek bij patiënten. Daardoor krijgen huisartsen ook een steeds grotere diagnostische verantwoordelijkheid die gerelateerd is aan de geestelijke gezondheidszorg. Het bepalen of een patiënt met psychische klachten doorverwezen moet worden of niet vraagt, naast deskundigheid, ook vaak wat meer tijd. Naast diagnostiek is het in het nieuwe stelsel ook de bedoeling dat huisartsen meer zelf begeleiding gaan bieden aan mensen met lichte problematiek. Maar wat is ‘lichte problematiek’ en welke interventie pas je dan toe? Somberheid, angstklachten, stressklachten, relatieproblemen en lichamelijk onverklaarbare klachten zijn bekende klachten en problemen die in veel gevallen uiteindelijk als ‘betrekkelijk licht’ moeten worden aangemerkt. Toch zijn bijzondere vaardigheden en ondersteunende middelen vereist om deze veel voorkomende problematiek efficiënt en duurzaam te kunnen behandelen. Praktijkondersteuners (POH) kunnen in dit geval een belangrijke rol in de huisartsenpraktijk bieden. De functie van POH-GGZ is een relatief

Wolter Paans

nieuwe functie, die specifiek gericht is op problemen van patiënten die van psychische aard zijn. VAARDIGHEDEN EN FUNCTIEPROFIEL Binnen het vaardigheidsdomein van de POH-GGZ kan de huisartsenpraktijk ondersteund worden op het gebied van het:

Jessica van der Staak

22

huisartsenservice

• verkrijgen van probleemverheldering • uitvoeren van screeningsdiagnostiek • opstellen en bespreken van een vervolgstappenplan • geven van psycho-educatie • begeleiden en ondersteunen van zelfmanagement • toepassen van interventies die gericht zijn op verbetering in het functioneren van patiënten met psychische klachten in het algemeen • toepassen van geïndiceerde preventieve handelingen, zorg gerelateerde preventie en terugvalpreventie

gebruik kunnen maken van informatiedeling van belang.

In het functieprofiel van de POHGGZ wordt de inzet van e-mental health technieken (het gebruik van internettechnologie om de geestelijke gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren) expliciet opgenomen. Dat wil zeggen dat de POH-GGZ kennis en vaardigheden bezit om de huisartsenpraktijk gericht met GGZ-gerelateerde informatietechnologie te ondersteunen. Het Trimbos-instituut meldt op haar website dat deze informatietechnologie voor een snel groeiende groep van psychisch belaste patiënten ondersteuning biedt. Juist deze groep vindt de laagdrempeligheid, de anonimiteit en het flexibel dag en nacht

Zowel de functie van POH-GGZ als het gebruik van e-mental health zijn relatief nieuw in de huisartsenpraktijk. De functie van de POH-GGZ is nog niet eenduidig gedefinieerd en de opleidingsachtergrond en het kenniskader kan op het moment nog verschillen. Om meer transparantie te bieden buigt de LHV, InEen, PyHAG en vertegenwoordigers van samenwerkende Hogescholen zich over de verdere ontwikkeling van het competentieprofiel.

Enkele van de meest bekende voorbeelden: • zelftestapplicaties • online vragenlijsten ten behoeve van het vergroten van zelfinzicht • online triagemethodieken • internet communities (uitwisselen van informatie tussen lotgenoten) • kennisfora • zorgportals • zelfhulpmodules • mantelzorgmodules • online psycho-educatie

BEGINSTADIUM De overheid heeft vanaf 2014 extra financieringsruimte beschikbaar gesteld voor huisartsen om e-mental

health programma’s te kunnen inzetten. De ontwikkeling van, en het onderzoek naar, specifieke e-mental-health methodes voor de POH-GGZ praktijk is echter nog in een beginstadium. Ook de vraag of de huisarts, die een POH-GGZ in dienst heeft die actief e-mental health toepast, nu een kwaliteit- en efficiencyslag maakt, is nog niet goed te beantwoorden. Dat er nog onbekendheid en wat koudwatervrees aangaande de combinatie POH-GGZ en e-mental health toepassingen heerst, is alleszins begrijpelijk. Het is wellicht wat makkelijker om nieuwe wegen in te slaan om de patiënt met psychische nood bij te kunnen staan, als er een podium is waar men ervaringen en kennis deelt, niet alleen tussen huisartsen, maar ook breder.

“De vraag is hoe we de informatietechnologie in de praktijk het beste kunnen gaan toepassen en met welk doel” 23

huisartsenservice

VEERKRACHT EN ZELFMANAGEMENT Huisartsenpraktijken, kennis- en onderwijsinstellingen, zorg- en welzijnsinstellingen en bedrijven kunnen in een publiek-private samenwerking gezamenlijk bijdragen aan het verhogen van veerkracht en zelfmanagement van patiënten. Een platform ter ondersteuning van dergelijke ontwikkelingen wordt geboden in de vorm van zogenoemde ‘Innovatiewerkplaatsen’. Het zal niet zozeer meer de vraag zijn of informatietechnologie een grote rol gaat spelen in de huisartsenpraktijk, maar vooral hoe deze technologie het beste toegepast kan worden en met welk doel. Mocht u meer willen weten over de innovatiewerkplaats die zich met name richt op de POH-GGZ in combinatie met e-mental health, neem dan contact op met HuisartsenService. Auteurs: Dr. Wolter Paans, Lector Verpleegkundige Diagnostiek, Hanzehogeschool Groningen. Drs. Jessica van der Staak, docentonderzoeker aan de opleiding voor Toegepaste Psychologie, projectleider IWP eMental Health POH-GGZ, Academie voor Sociale Studies, Hanzehogeschool Groningen.

TEKST Herman Bruins

COLUMN

Apotheker en ondernemerschap De winsten van apotheken in Nederland hebben de afgelopen jaren sterk onder druk gestaan. Met de fusie van tientallen zorgverzekeraars tot vier grote (Achmea, VGZ, CZ en Multizorg), regisseren zij zorg en beschikken zij zo over onevenredig grote macht. Dit vertaalt zich in vlijmscherpe contracten, die voornamelijk kostenreductie nastreven, aanbestedingstrajecten waarbij externe partijen de zorg op zich nemen en een systeem dat compleet doorgedraaid is en een zware administratieve druk geeft. De apothekers en assistenten ondervinden de gevolgen van dit beleid dagelijks. Cliënten die door het lint gaan vanwege het niet leverbaar zijn van geneesmiddelen en/of onbegrip over de kostendruk op het eigen risico. Dit alles zorgt al jaren voor een verhoogde werkdruk en stress. De zorgverzekeraars hebben zichzelf succesvol - de rol van inkoper apotheker toebedeeld. De afstand tussen de zorgverzekeraars en de apothekers is alleen maar toegenomen en apothekers voelen zich in hun hemd gezet. Hoe kunnen zij in deze veranderende, bedreigende markt, met een omzet die blijft dalen en bedreigingen die van buitenaf komen, hun hoofd boven water houden? Klagen en protesteren heeft duidelijk geen zin. Hoe wordt het chagrijn dat heerst in de farmacie doorbroken? Blijft mijn apotheek overeind? Gezien de voorspelling dat er in de nabije toekomst nog slechts ruimte zal bestaan voor 700 24

huisartsenservice

“De kern van succesvol ondernemerschap is zorg voor speciale patiëntengroepen te organiseren en te optimaliseren” apotheken (quote Farma Magazine 2: Loek de Winter), is dit een flinke uitdaging. Apothekers zijn van oudsher secuur en behoudend. Samenwerking tussen lokale apothekers blijkt in de praktijk moeilijk te organiseren. De angst voor toetsing achteraf door de NMa dwarsboomt samenwerkingsvormen. De concurrentie speelt ook een grote rol. Landelijke organisaties, voornamelijk georganiseerd vanuit de groothandels (bijvoorbeeld Mediq, Mosadex, Alliance), zijn een stap in de goede richting. 25

huisartsenservice

Door het zoeken van aansluiting bij deze grote partijen kunnen apothekers bij de zorgverzekeraars een onderhandelingspositie creëren. Voor een toekomst waarin de apotheker zijn meerwaarde kan blijven aantonen is echter nog meer nodig. Onderscheiden is noodzakelijk. De apotheker moet zichtbaarder worden naast de huisarts, wijkverpleegkundige en bijvoorbeeld de fysiotherapeut. Zorg zal zich steeds meer in de wijk gaan organiseren en hier ligt van oudsher onze kracht. Onze taak is als lokale zorgverlener een spin in het web te worden. Onze patiënten zullen langer thuis blijven wonen en hier moeten wij ons op blijven focussen. We moeten daarom om ons heen kijken en aansluiting zoeken bij de gemeente (wmo-adviseurs, wethouders, beleidsmakers). Apotheker is een prachtig vak. Een hoofd bomvol kennis, maar dit moeten wij meer uitdragen. Naast lokale verankering, zouden apothekers daarom specialisaties moeten ontwikkelen. De kern van succesvol ondernemerschap is zorg voor speciale patiëntengroepen te organiseren en te optimaliseren. Denk hierbij aan diabetes, COPD, CVRM et cetera. Organiseer voorlichtingsavonden, zorgprojecten met collega’s, deel je kennis en dit zal ook voor zorgverzekeraars niet onopgemerkt kunnen blijven.

De heer Herman Bruins is apotheker in Hillegersberg te Rotterdam

INTERVIEW X

DOOR Edgar Kruize

Richard Dekhuijzen Zo’n zeventig procent van de patiënten met (chronische) longklachten maakt fouten bij het inhaleren van medicatie. Reden voor Long Alliantie Nederland om met een eenduidige uitleg te komen op het gebied van inhalatorgebruik. Richard Dekhuijzen, hoogleraar Longgeneeskunde Radboudumc Nijmegen, is een van de initiatiefnemers en stelt dat goed gebruik een druk op de zorg kan wegnemen en dat goede voorlichting onontbeerlijk is.

M

edicijninname voor patiënten met een chronisch obstructieve longziekte verloopt doorgaans met een inhalator. Wordt deze niet goed gebruikt, dan komt het medicijn niet op de juiste plek in de longen terecht en dat belemmert de werking. Dat klinkt logisch. En is ook logisch. Desalniettemin, gebruikt de overgrote meerderheid van de Nederlandse patiënten de puffer niet op de volledige juiste manier. “Recent onderzoek toont aan dat tot wel driekwart van de patiënten op een verkeerde manier inhaleert”, zo vertelt Dekhuijzen. “En daarbij is de medicatie-ontrouw bij deze groep patiënten hoger dan gemiddeld. Het is een onderbelicht, of wellicht onderschat, probleem. Maar het zijn de fouten van dergelijke gebruikers die kunnen leiden tot meer medicatiegebruik, bijwerkingen of zelfs ziekenhuisopnamen. Het maakt dat deze groep patiënten daardoor geen gezondheidswinst boekt en een grotere druk legt op zowel de eerste- als tweedelijnszorg. Nog even los van de kosten, van wat in feite als weggegooide medicijnen beschouwd kan worden.”

met het ander. Het is meestal echt geen onwil. Als een patiënt door verschillende instructies een medicijn verkeerd inneemt, is de kans groot dat het niet de optimale werking heeft. Wat uiteindelijk de therapietrouw ook niet bevordert. Het is daarom in beginsel belangrijk, dat de patiënt eenduidig wordt voorgelicht door de diverse zorgverleners en daarvoor is goed voorlichtingsmateriaal nodig. Dat is het uitgangspunt geweest van de website Inhalatorgebruik.nl.”

GOEDE VOORLICHTING Dekhuijzen geeft aan dat het verkeerd gebruik van de medicatie en de apparatuur om deze in te nemen, voortkomt uit verschillende factoren. Enerzijds is er in veel gevallen onkunde bij de patiënt, of moeite met discipline. Deze komt in veel gevallen voort uit of leidt juist tot gebrekkige therapietrouw. Anderzijds is er het verschil in de manier waarop de diverse zorgverleners instructies geven aan de patiënt. “Het een hangt natuurlijk in veel gevallen samen 26

huisartsenservice

UNIFORME SET Genoemde website is in 2014 gelanceerd en is een samenwerking tussen de Long Alliantie Nederland, zorgverzekeraars en diverse farmaceutische bedrijven. Doel was om een landelijk eenduidige inhalatie-instructie te ontwikkelen voor alle verschillende medicijnen die op de markt zijn en de verschillende inhalatoren. Deze instructies zijn gebaseerd op nieuwe, eenduidige zorgprotocollen uit het Nationaal Actie programma Chronische Longziekten (NACL). Met de oplevering van de site, is dat doel gerealiseerd. Nu is het zaak om zo veel mogelijk zorgverleners met deze instructies

“Er kan veel gewonnen worden, als de patiënt het gevoel heeft zelf een integraal onderdeel te zijn van het gezondheidsproces” te laten werken. “In het vakgebied is het ergernis nummer één dat er verschillende instructies worden gegeven. We hebben nu met zijn allen een uniforme set gebruiksaanwijzingen per inhalator gemaakt, inclusief instructiefilmpjes die de patiënt ondersteunen bij het juiste gebruik. Een team van longexperts heeft de instructiefilmpjes, inhalatieprotocollen en gebruiksaanwijzingen goedgekeurd en dat maakt van de website een vrij complete vraagbaak. Om een zo compleet mogelijke platform te zijn, is er een tweedeling gemaakt. Een gedeelte is primair voor de patiënt en is volledig ingericht met betrekking tot het omgaan met een bepaalde inhalator. Het andere deel is specifiek voor zorgverleners en geeft hen de middelen om exact de juiste informatie over te brengen.” PATIËNT STIMULEREN Onderzoek heeft uitgewezen dat verschillende groepen patiënten ook op verschillende manieren met medicatietrouw en inhalatorgebruik omgaan. Zo is er bij COPD-patiënten een hogere kans dat zij hun medicijn verkeerd gebruiken dan bij astmapatiënten. Bij oudere patiënten

gaat het vaker mis dan bij jonge en opvallend genoeg (of wellicht juist als gevolg), hebben ernstiger zieke patiënten meer moeite met medicatietrouw dan minder zieke. “Ook hier geldt natuurlijk weer dat een en ander door elkaar heen loopt, maar de lijn is duidelijk. Hier is een belangrijke taak weggelegd voor de zorgverlener, want juist in die risicogroepen is gezondheidswinst te behalen.” Volgens Dekhuijzen kan er veel gewonnen worden als de patiënt het gevoel heeft zelf een integraal onderdeel te zijn van het gezondheidsproces. Informatievoorziening helpt daar enorm bij. “Er zijn nu voor het eerst landelijk eenduidige gebruiksaanwijzingen, die medicatietrouw bij patiënten stimuleren. Je merkt dat verkeerd, of onregelmatig gebruik van inhalatiemedicatie vaak ook voortkomt uit het uitblijven van resultaten. Of tenminste, het ogenschijnlijk uitblijven daarvan, puur omdat men niet goed heeft uitgelegd gekregen wat het resultaat zou moeten zijn. Dat maakt dat de medicatietrouw daalt. Door de patiënt actief in het proces te betrekken, door goede uitleg over niet alleen het innemen, maar ook het uiteindelijke doel, wordt betrokkenheid gecreëerd.” 27

huisartsenservice

GEZONDHEIDSWINST In het creëren van betrokkenheid, ligt volgens Dekhuijzen een grote rol voor de eerstelijnszorgverleners. “Dat kan de huisarts zijn, of de praktijkondersteuner die de chronische longpatiënten behandelt, dan wel de apotheker. Uit onderzoek is gebleken dat begeleiding bij medicijngebruik tot een aanzienlijk hoger correct gebruik van de medicijnen kan leiden en daarmee kan een beter resultaat behaald worden en dat zorgt voor een verhoogde therapietrouw. Die boodschap is natuurlijk al langer bekend, maar het is er zeker een die benadrukt dient te worden. Bijna één miljoen mensen in Nederland heeft astma of COPD, een groep mensen die vrijwel dagelijks hun medicijn nodig heeft. Dat betekent dus dat er honderdduizenden Nederlanders zijn waar gezondheidswinst bij te behalen is als zij hun medicijnen op een juiste manier gebruiken. Die mensen én hun zorgverleners, willen we met Inhalatorgebruik.nl een platform bieden dat op dat gebied ondersteuning biedt en dat een middel kan zijn om hogere therapietrouw te realiseren.” www.inhalatorgebruik.nl

SUPPORT X

DOOR Kim Schoenmakers

TEKST Edgar Kruize FOTOGRAFIE Jos Peters

De Declaratiescan Toenemende administratieve verplichtingen, veranderende zorgstructuren, hoge werkdruk. Veel huisartsen herkennen deze problemen. Praktijken ervaren steeds vaker financiële onzekerheid waardoor het immer moeilijker wordt om voldoende rendement uit de huisartsenpraktijk te halen. Kim Schoenmakers, praktijkadviseur huisartsen van Support €erste Lijn, ziet dit probleem steeds vaker. “Veel huisartsen kampen met financiële onzekerheden. Ingewikkelde contracten maken dat bijvoorbeeld de apotheekhoudende huisartsen steeds meer in de financiële problemen komen. En dat probleem wordt steeds groter!”, aldus Schoenmakers. Vanuit haar expertise, heeft Support €erste Lijn de Declaratiescan ontwikkeld. Binnen één dag kan het totale declaratieproces bij de praktijk in kaart gebracht worden en zijn er voor elke praktijk winstpunten te behalen. PROBLEMATIEK Wat vooral veel wordt gesignaleerd is dat men de HIS-instellingen niet goed heeft ingesteld. Er wordt voor de apotheekhoudende huisartsen een taxe aangeleverd, maar deze is nooit helemaal volledig op contractueel niveau gevuld. Praktijken worden soms voorgespiegeld dat het inlezen van de taxe voldoende is, maar dit is niet altijd het geval. Elke praktijk is anders en heeft ook andere contractuele afspraken met zorgverzekeraars en/of zorggroepen. Indien er toeslagen niet goed ingesteld staan, heeft dit winstderving tot gevolg. Kim: “Bij de handverkoop in de apotheek bijvoor-beeld, valt vaak op dat de inkoopprijs erg dicht tegen de verkoopprijs ligt. Maar ook de retourinfor-matie laat zien waar het fout gaat. Als de basis niet goed is, is het heel lastig is om te ontdek-

ken waar het aan het einde van het proces fout gaat.” WERKWIJZE Er wordt gestart met het in kaart brengen van het declaratiesysteem. Er wordt gewerkt met verschillende Hissen: MIRA, Promedico ASP en Promedico VDF bijvoorbeeld. Maar indien uw prak-tijk een ander HIS gebruikt is dat ook geen enkel probleem. Om een eerste inventarisatie te ver-krijgen wordt er een gratis online QuickScan aangeboden. Deze scan is bedoeld om te beoordelen welke processen (nog) niet vlekkeloos verlopen. Tevens kan er aan de hand van de antwoorden worden beoordeeld waar de knelpunten

“Met de Declaratiescan zijn er voor elke praktijk winstpunten te behalen” liggen in de betreffende praktijk. De uitslag van deze QuickScan wordt telefonisch doorgesproken en via e-mail toegezonden. Indien de huisartsenpraktijk daarna belangstelling heeft om de gehele Declaratiescan af te nemen, volgt een offerte voor het vervolgtraject. Vervolgens loopt Kim Schoenmakers een dagdeel mee in de praktijk en wordt het declaratieproces samen met het personeel stap voor stap geanalyseerd. Zo zijn veel assistenten bijvoorbeeld niet optimaal op de hoogte wanneer iets gedeclareerd mag worden. “Een goed voorbeeld 28

huisartsenservice

hiervan is het telefonisch consult. Deze verrichting wordt vaak ‘vergeten’ door de toenemende drukte. Als een assistente vier telefonische consulten vergeet, betekent dit een winstderving van € 360,00 per maand. Vaak zien we ook dat praktijken bepaalde zorg verlenen, waarvoor ze niet beloond worden, terwijl ze er wel recht op hebben. Maar ook inkoopkanalen, logistieke planning en innovatie worden beoordeeld, zodat er advies gegeven kan worden voor een optimaal rendement.” Uit de declaratiescan komen vaak verrassende resultaten die worden verwerkt in een adviesrapport toegespitst op de betreffende praktijk. REKENMODEL Volgens het rekenmodel kan een huisartsenpraktijk er financieel op vooruit gaan in vergelijking met voorgaande jaren. Laat u daarom niet misleiden door zorgverzekeraars en/ of andere instanties die pretenderen dat alle gegevens al optimaal worden aangeleverd en ingelezen. Ook hoeft het nieuwe segmentenmodel niet negatief te zijn. De Declaratiescan vergt maar één of twee dagen werk, maar uw praktijk heeft daar vervolgens een jaar profijt van. AANMELDEN Heeft u interesse in de gratis online QuickScan, neem dan vrijblijvend contact met ons op via [email protected] of bel naar ons kantoor in Nijkerk, telefoonnummer: 033-2471177. U kunt via deze weg ook contact met ons opnemen voor het vervolgproject Rendement Huisartsenpraktijk, of kijken op www.huisartsenservice.nl Dit zou een eerste stap kunnen zijn om meer rendement uit uw praktijk te halen!

VISIE

uizen

r Broekh e h t s E r. D s n e lg vo n e Ondernem

n, huisarts met een laat Esther Broekhuize ce rvi Se de en rts isa Hu thema van het betreffen In elke editie van licht schijnen over het ar ha , am nd Ilpe te solopraktijk rnemen. zine. Deze editie: Onde nummer van het maga je als huisarts voor 15 veel meer dan waar 20 no an is jk kti pra andeling en met name Het runnen van een kunde, diagnostiek/beh es ne ge echter zijn k rlij tuu Na rk als huisarts. Er wordt wordt opgeleid. jk onderdeel van het we gri die , an ers bel leid een jfs ct dri ta Be on mers zijn. patiëntenc t dat we echte onderne rken ch we wa nt ver cië s effi on Die van n. er zie me steeds nsen in de markt ka die urs ne r nie pre tre ma En l niet op die personeel aansturen. r, zorg laat zich meesta hte Ec n. ere alis xim ma om zo de winst te t ke maat is nog altijd he benaderen. De menselij maar. belangrijkst. Gelukkig toomd voor die luut niet wordt klaarges so ab ing ak van een arts: zorg leid op in rts nadruk ligt op de kernta De . Feit is dat je als huisa ma pri chts een en ing leid op elt er in de opleiding sle oudelijk zijn de d wordt verwacht, bung dagelijkse praktijk. Inh tant bie ge un co vak ac dit een van van die je svoering maal één praat een , ren ne rin he n verlenen. Maar de bedrijf ka mo me drukkelijk pro otte. ingstijd heb ik, zover ik n zijn eigen diensten na se us int en beetje bij. In mijn opleid en ing ken en over. Best schrikken focus legde op jaarre ro’s tegelijk aan factur eu n de en gehad. Een man die de wat bij, uiz nd tie s en n moet er vanuit privé ktijk maak je ine n vraagt tijd. Niet zelde me Na overname van een pra tro lds ge die van coördineren in het begin en het leren nen betalen. is van je personeel te kun lar sa t he om bijvoorbeeld voorganger. Je erft een heb ik ‘geërfd’ van mijn en inn arb e da rs rke we lepen. Ik vond een goed praktijk en de mede iets te veel laten mees ht a’s. llic we lleg Gaandeweg leer je. Mijn en co l jar vee e st van eer neel. Ik hoor dit mijzelf daarin de rso b pe he t ik he r; t uu me n ult de sc en rijf bed teveel vri het wordt en sschien wel een beetje l degene wiens praktijk wé t ben je k, elij Teg . ng sfeer belangrijk, werd mi mgevi bedrijven humanuwkomer in ‘hun’ werko telijk iets dat in andere fei n me ne en ing Je bent tenslotte de nie liss len en opstaan kom je el, de leiding nemen, bes twoordelijkheid. Met val an ver w jou de omgang met persone is – et he een praktijk overneemt. t of personeelsbeleid t een aanrader voor wie luu so ab resourcesmanagemen is nt me ge na s personeelsma er zeker, maar een cursu n, er op laten, durven delegere r van werken. Zaken los nie continu ma n rde he de van an s ver at pla een arnaast rk goed doen, in we n hu ) tes ten Ondernemen vraagt da sis as en k rder hebb . Maar ktijkondersteuners (oo t die mensen het zwaa da nk de ik , meer ak vertrouwen dat de pra fre olntr loopt de praktijk op een lukkig ben ik geen co n levert dat veel op en da , op de huid te zitten. Ge tie ten ten zet sis te as uit ér en en. Mé n en grotere lijn ar kosten en baten kijk durf je breder te denke je uiteraard ook goed na ook omzet, opleveet et, mo do en ed inn go t arb he Da zij r. hij/ als en , tijd er organische manie we rts ing en de aangifte maar kan jou als huisa in alleen mijn jaarreken beg t he in die kost uiteraard salaris, nt, ta un rde ik zelf in een online ik bijvoorbeeld een acco ief kleine bonnetjes, voe lus inc , l ven ren… Daarnaast heb ga uit en en het bij het starten we deed: alle inkomst gen per jaar. Toch was da ar de r pa voor de belastingdienst voo , een l en we do h nt toc ta jn accoun Dat kostte me laat ik ook dat door mi n Nu hte g. boekhoudprogramma in. ric gin te uit ken en za in re er de t zelf te zien wa mijzelf weer op an om eft ge t he die goed om als huisarts id vrijhe nst per jaar. De tijd en verdient. prijs van een avonddie lf dubbel en dwars terug hze zic dit t da t ak ma , ng eri svo rijf bed binnen de en mensen om je heen waar je eigen kracht ligt n Zie . rts isa hu als n n van onderneme Voor mij is dat een ker re vlakken. n ondersteunen op ande ne kun je verzamelen die in bent en daar een k vindt, of waar je goed leu je t wa op n hte ric ijnlijk ook weer je omis je als huisarts te ier en daarmee waarsch lez rkp we je eigen Zo denk ik dat het prima ot gro ver t Naast de dagen in mijn aan te spenderen. He k wel een voorwaarde. rlij l tuu of meerdere dagdelen vee na t is me jk ik e kti do pra t strand, en arnemer in de op de EHBO-post op he merag zet. Een goede vaste wa rne gra de s on t nd he eke we van id de s er tijden betaald). Die vrijhe t nie ard era uit praktijk werk ik in de zom te ts laa ssies naar Afrika (het plezier kortdurende mi schap koester ik!

29

huisartsenservice

INTERVIEW X

DOOR Edgar Kruize

BENNO SCHILDKAMP “Behandel de patiënten als fans”

I

s de huisartsenpraktijk te vergelijken met een voetbalstadion? Ogenschijnlijk niet. Benno Schildkamp, directeur van het bedrijf Food Connect uit Almelo, vindt echter van wel. Hij stelt dat ieder bedrijf zich met een stadion kan vergelijken en ontwikkelde het SaS-model. Een model dat bij uitstek ook opgaat voor een huisarts en zijn team. SaS staat voor ‘Stadion als Spiegel’. “De parallellen zijn overduidelijk”, zo stelt Schildkamp. “Het veld dat is de organisatiestructuur, de spelers dat zijn de medewerkers, de coach is degene die de koers bepaalt. Het publiek dat zijn de klanten. Of in het geval van een huisartsenpraktijk de patiënten.” Binnen de door Benno Schildkamp ontwikkelde, in zijn boek Voetballend Ondernemen beschreven, filosofie worden medewerkers van een organisatie op exact dezelfde manier begeleid en gemotiveerd als in een voetbalteam. “Wat daar een belangrijk element in is, is het kweken van de teamgeest. Zo hoor je vaak dat er in veel bedrijven nog een cultuur heerst, waarbinnen medewerkers vooral zichzelf naar voren willen bewegen en daarbij het grote geheel uit het oog verliezen. Uiteindelijk kan dit de hele bedrijfs-

voering frustreren. Teambuilding is dan ook van groot belang, evenals klantgericht werken. Want ook dat is een parallel met het voetbalstadion. Een goed op elkaar ingespeeld team, wint de wedstrijd en wint daarmee ook het publiek voor zich.” RADARTJE De raakvlakken tussen voetbal en het bedrijfsleven liggen op nog veel meer vlakken. “Al is het maar vanwege het feit dat een bedrijf runnen ook echt een soort voetbalcompetitie is”, aldus Schildkamp. “Je moet focus houden, scherp blijven, kansen zien, in beweging blijven en als je een wedstrijd wint mag je even vieren, maar daarna dient de volgende wedstrijd zich alweer aan en die vraagt wederom al die inspanning. Om dat vol te kunnen houden, moet je die mentaliteit ook van je medewerkers, je team, kunnen verwachten.” Uiteraard is de link tussen sport en ondernemerschap ook veel breder te trekken, Schildkamp geeft aan dat ook uit een sport als rugby, of zelfs wielrennen lessen kunnen worden geleerd die in het bedrijfsleven kunnen worden toegepast. “Waar het in veel gevallen op neerkomt, is dat het individu zich sterk maakt voor het grotere geheel. Ziet wat zijn of haar rol is, als radartje in een grotere machine.” 30

huisartsenservice

HERVERDELING VAN ROLLEN Dat laatste vergt wel iets van een organisatie, beseft Schildkamp. Zeker ook in een huisartsenpraktijk. “Het vraagt om een herverdeling van de rollen. Van oudsher is de huisarts het gezicht van de praktijk. Vergelijkbaar met de sterspeler van een voetbalelftal. Het publiek koopt een kaartje voor die sterspeler, de patiënten komen specifiek voor hún huisarts. De laatste jaren is de huisarts steeds meer in een andere positie gedwongen, de rol van ondernemer of manager. Je ziet dat in veel gevallen de capaciteiten ontbreken om die rol goed te kunnen spelen. Dat is helemaal niet erg, want iedereen heeft zijn of haar capaciteiten. Het gaat er om dat dit wordt onderkend. Vergelijk het ook hier met voetbal. De grootste sterspelers, neem Van Basten of Gullit, zijn niet altijd een topcoach geweest. Andersom geldt dat succesvolle coaches, Van Gaal, Advocaat, Hiddink, over het algemeen als voetballer nooit een absolute topspeler zijn geweest. Uiteraard zijn er mensen als Cruyff, maar dat zijn uitzonderingen. Erken je rol en bouw daar de organisatie omheen. Dat kan dus in sommige gevallen betekenen dat een huisartsenpraktijk beter functioneert als de huisarts niet perse zelf degene is die als ‘coach’ het team leidt.”

RECHTSTREEKSE INTERACTIE Een van de kenmerken van een voetbalveld – en dus een van de redenen dat Schildkamp dit als metafoor gebruikt voor een bedrijf – is dat het plat is. Elke speler staat in feite op hetzelfde niveau als de coach. “Dat betekent dat alle spelers rechtstreekse interactie hebben, ze kunnen direct zien hoe hun werk dat van anderen bepaalt. Die openheid komt ook organisaties ten goede. Dat geldt zeker ook voor een huisartsenpraktijk. Van kennissen in het vakgebied hoor ik regelmatig dat een assistent vaak geen idee heeft wat een praktijkondersteuner nu écht doet, of andersom. Terwijl een praktijk op het moment dat alle disciplines exact weten wat ze aan elkaar hebben en welke taak een ieder heeft, al snel een stuk soepeler draait omdat men rekening met elkaars werk houdt. Uiteraard is de huisarts zelf hier ook onderdeel van, of hij nu coach is of niet. Deze is net zo’n belangrijk onderdeel van het team als de assistentes, praktijkondersteuners en andere collega’s.” MERKTROUW De theorie van Schildkamp heeft zich in de praktijk in ieder geval bewezen. Onder meer omdat Food Connect als voorbeeld open staat voor het toepassen van het SaS-model, is het bedrijf in 2012 uitgeroepen tot ‘slimste bedrijf van Nederland’ en heeft het in 2014 de 1e prijs voor de ‘Goede Praktijken Competitie van het Ministerie van Sociale Zaken en TNO’ gewonnen. “De teamspirit is goed, alle neuzen staan dezelfde kant op. Dat betekent dat medewerkers elkaars successen vieren en omdat ze efficiënt op elkaar zijn ingespeeld, zijn ze daar ook onderdeel van. De spits kan niet scoren als het op het middenveld of in de verdediging rommelt. Een bedrijf heeft die zelfde infrastructuur en werknemers zijn op een zelfde sportieve manier te waarderen en te motiveren.” De omgang met het

publiek, in het geval van een huisartsenpraktijk de patiënt, is een integraal onderdeel van het succes. “Een bedrijf is een merk. Zorg dat mensen zich aangetrokken voelen tot jouw merk, dat ze bij dat merk willen horen. Dat is de boodschap die ik tijdens seminars over probeer te brengen. Behandel de klanten, de patiënten, als fans. Voor hen doe je het uiteindelijk allemaal. Dat geldt ook voor de zorg, want het is al lang niet meer vanzelfsprekend dat een patiënt die in het bestand zit ook een

“Een goed op elkaar ingespeeld team, wint de wedstrijd en wint daarmee ook het publiek voor zich” 31

huisartsenservice

‘klant voor het leven’ is. Waar mensen in het verleden niet twijfelden en domweg hun hele leven bij dezelfde tandarts, huisarts of zelfs hetzelfde ziekenhuis bleven, kan je daar als zorgpartij anno 2015 niet zonder meer vanuit gaan. De patiënt van nu is mondig en vaak goed bewust van wat hij of zij verwacht van een zorgverlener. Kun je die service niet bieden - dat begint al met het maken van een afspraak, maar geldt in feite voor het hele traject dat doorlopen wordt, van wachtkamer tot behandelkamer - dan gaat men op zoek naar een alternatief. Servicegerichte klantvriendelijkheid gedurende elk contactmoment is van groot belang om patiënten aan je te binden. Een niet te onderschatten factor naast de medische kennis en kunde.” GEZAMENLIJK DOEL Schildkamp beseft dat een benadering als deze voor veel mensen een omslag kan zijn die moeite kost. Hij geeft echter aan dat het die moeite waard is. “Voetbal is topsport, het leiden van een bedrijf ook. Door mijn jarenlange ervaring in diverse management- en directiefuncties, met vallen en opstaan, heb ik mijn Stadion als Spiegel-model bedacht. Uiteraard garandeert de benadering van het bedrijf als voetbalelftal geen continue stroom van successen. Er zijn in het voetbal altijd verliezende teams. Samen met mijn collega’s verliezen wij ook wel eens een wedstrijd. Maar wat het zeker wel doet, is de groep medewerkers hechter maken, interne processen stroomlijnen en alle medewerkers, vanwege het gezamenlijke doel waarvoor een ieder op zijn eigen manier verantwoordelijkheid draagt, motiveren en enthousiasmeren om elke dag net even een stap harder te lopen. Wil een huisartsenpraktijk meer uit de dagelijkse bedrijfsvoering halen, kan het SaS-model daarbij zeker helpen. Daar ben ik van overtuigd.” www.voetballenenondernemen.nl

DOOR HuisartsenService

ONDERZOEK

Onderzoek prescriptie en doorverwijzen naar specialist bij cardiologische problematiek HuisartsenService heeft eind 2014 een kleinschalig onderzoek uitgevoerd met het onderwerp ‘Prescriptie en doorverwijzen naar de specialist bij cardiologische problematiek, bij patiënten met atriumfibrilleren in het bijzonder.’ Het aantal patiënten met atriumfibrilleren is groot en zal de komende jaren, met een ouder wordende populatie, explosief toenemen. Tegelijkertijd is er een innovatieve groep geneesmiddelen (NOAC’s) bijgekomen, welke niet door de eerste lijn mogen worden voorgeschreven. Voor de HuisartsenService een reden om eens nader te kijken naar hoe u als huisarts tegen deze problematiek aankijkt. Zoals beloofd bij het bespreken van de diverse casus, publiceren we hierbij de resultaten in ons magazine. Casusbeschrijving en specifieke reacties zijn op te vragen via info@ huisartsenservice.nl TOELICHTING: 59 aan het onderzoek deelnemende huisartsen hebben drie casus gelezen, waarbij patiënten beschreven zijn. Casus 1 beschrijft een vrij makkelijke patiënt, bij casus 2 en 3 neemt het klachtenpatroon en dus de complexiteit toe. Keuze 1 - U stelt patiënt zelf in op VKA*¹, stuurt patiënt naar trombosedienst en houdt patiënt zelf onder controle Keuze 2 - U start VKA*¹ en stuurt patiënt door naar de cardioloog Keuze 3 - U stuurt patiënt meteen

32

huisartsenservice

naar de cardioloog Keuze 4 - U stuurt patiënt naar de cardioloog met het verzoek om hem op een NOAC*² te zetten * ¹vitamine K antagonist (sintrom of maracumar) * ²Non-vitamine K antagonizing Oral AntiCoagulant CONCLUSIE: Er zijn drie casus voorgelegd met een oplopend klachtenpatroon. Hoe meer klachten de patiënt met atriumfibrilleren heeft, hoe meer huisartsen de patiënt direct doorsturen naar de cardioloog en hem het beleid laten bepalen. Tevens is het opvallend om te zien dat juist bij de patiënten met meer klachten, de huisarts vaker de cardioloog vraagt om de patiënt op een NOAC te zetten. De uitkomsten van dit kleinschalige onderzoek roepen nog wat vragen op. We zouden het zeer op prijs stellen als u hier uw mening over wilt geven en we zo een discussie op gang kunnen brengen. AANVULLENDE VRAGEN WAARBIJ WE GRAAG VAN U ZOUDEN WILLEN HOREN: 1. Is er een bepaalde ‘terughoudend- heid’ voor nieuwe middelen? 2. Als u zelf een NOAC voor zou kunnen schrijven, zou u dit dan ook doen? En bij welke patiënt (de oudere patiënt, de jongere patiënt, de patiënt met meer co-morbiditeiten)? 3. Vindt u dat de patiënt met meer

33

huisartsenservice

klachten eerder in aanmerking komt voor een NOAC? 4. Weet u voldoende betreffende de werking van NOAC? 5. Heeft u behoefte aan meer gerichte informatie over de werking van NOAC? 6. Is het een goede optie als de cardioloog de patiënt instelt en vervolgens terug stuurt naar de huisarts? 7. Er bestaan bepaalde werkwijzen waarbij de huisarts telefonisch contact opneemt met de cardio loog, deze stuurt dan alvast een recept voor NOAC door, vervol gens wordt de patiënt wel gelijk doorgestuurd naar de cardioloog. Is dit een goede optie voor u om ook op deze manier samen te werken met de cardioloog? 8. Heeft negatieve publiciteit over nieuwe middelen invloed in de praktijk (patiënt/ voorschrijver)? DISCUSSIE Er zijn tot nu toe diverse reacties binnengekomen, waaruit veel diversiteit blijkt in wel of geen snelle adaptatie onder artsen voor het voorschrijven van nieuwe medicatie. Opmerkingen gaan voornamelijk over het prijsbeleid, claims marketingafdeling van de farmacie, bijwerking niveau op placeboniveau voorgesteld, maar de ware aard komt pas in de praktijk naar boven. Voorlopig hebben wij meer reacties binnen van artsen in de leeftijd van 50+, die positiever zijn over het voorschrijven van de NOAC’s dan hun jongere collega’s. Maar uiteraard geeft het beperkte aantal hier nog geen representatief beeld. Kortom, we zijn ook benieuwd naar uw mening! Bij het insturen van uw reactie naar [email protected] ontvangt u van ons als dank het boek: iManager van Jay Elliot.

Deze advertentie is alleen leesbaar in de printversie

Uw personeel onze zorg

MedWay B.V. Westkadijk 10, 3861 MB Nijkerk 033 - 247 11 71

34

huisartsenservice

35

huisartsenservice