monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag met jaarrekening 2010
Stichting Monumentenwacht Overijssel en Flevoland www.monumentenwacht-ovfl.nl
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
voorwoord
Monumentenwacht Overijssel en Flevoland heeft in de bijna 30 jaar sinds haar oprichting bewezen er te zijn en te staan voor de eigenaren van monumenten en monumentale panden in Overijssel en Flevoland. We reiken de helpende hand om verval te voorkomen. We inspecteren, rapporteren en adviseren. We verrichten noodherstel.
Wij en onze abonnees zijn er van overtuigd dat: -
effectief en efficiënt onderhoud per saldo veel goedkoper is dan dure restauraties,
-
bij goed onderhoud de monumentale waarden beter in tact blijven,
-
monumenten die er goed bij staan een hogere gebruiks- en belevingswaarde hebben.
Dankzij subsidie van de provincie kunnen we voor onze abonnees laagdrempelige tarieven hanteren die in lijn liggen met de andere provincies.
Het monument of monumentale pand staat voor ons centraal, het uitvoeren van periodieke bouwkundige inspecties blijft onze kerntaak en met de adviesdiensten willen we meerwaarde creëren.
Ook in het afgelopen jaar is door onze medewerkers goed gewerkt om zowel de aanwas van nieuwe abonnees als ook de stijgende behoefte aan aanvullende dienstverlening op een verantwoorde wijze af te wikkelen. Een woord van dank, namens het bestuur, is op zijn plaats voor de inzet van alle medewerkers. Als een hecht team hebben ze weer een uitstekend resultaat weten te bereiken.
ir F.J. Koffrie, voorzitter
-2-
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
inhoud
1. algemeen
4
2. bestuur
5
3. organisatie
6
4. inspecties in Overijssel
8
5. MonumentenMonitor Overijssel
10
6. inspecties in Flevoland
10
7. MonumentenMonitor Flevoland
10
8. aanvullende dienstverlening
16
9. rieten daken projecten
17
10. project Maarkelse Schöppes
20
11. project vrijwilligers voor religieus erfgoed
21
12. project meer inzicht meer preventie
23
13. jaarrekening met accountantsverklaring en bijlages
27
-3-
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
1. algemeen
Op 26 juni 1981 is de stichting monumentenwacht Overijssel opgericht en gevestigd te Zwolle en op 12 augustus 1997 is de naam gewijzigd in stichting monumentenwacht Overijssel en Flevoland. Uit de statuten, artikel 2: De stichting stelt zich ten doel het verval van cultuurhistorische bouwwerken in de provincies Overijssel en Flevoland te voorkomen door het nemen en bevorderen van preventieve maatregelen. De stichting tracht dit doel te bereiken door: -
het doen uitvoeren van regelmatige bouwkundige inspectie van een zo groot mogelijk aantal historische bouwwerken en het eventueel doen verrichten van kleine herstelwerkzaamheden
-
het adviseren en begeleiden van eigenaren van cultuurhistorische bouwwerken
-
het in dienst nemen van personeel ten behoeve van de uitoefening van de hierboven omschreven taken
-
het gevraagd en ongevraagd uitbrengen van adviezen van algemene aard aan het provinciaal bestuur en derde(n) en het leveren van bijdragen aan de voorbereiding en uitvoering van het provinciaal monumentenbeleid
-
het verzorgen van publiciteit en “public relations” met betrekking tot de monumentenwacht in de provincies
-
alle overige wettige middelen, welke dienstig worden geacht voor het goed functioneren van de onderhavige stichting.
De stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Zwolle onder nummer 41022979.
De stichting is lid van de vereniging monumentenwacht Nederland en hanteert in dit verband de op 15 januari 1995 bij de Kamer en koophandel en Fabrieken te Amersfoort gedeponeerde algemene voorwaarden.
Het vrije besteedbare vermogen van de stichting fungeert als weerstandvermogen. Dit houdt in dat de stichting in minder goede tijden de activiteiten welke zij ten doel heeft gesteld, kan blijven voortzetten. Voorts kan hieruit worden geput wanneer zich situaties voordoen die nu niet voorzien kunnen worden.
-4-
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
2. bestuur De samenstelling van het bestuur van monumentenwacht Overijssel en Flevoland is in 2010 niet gewijzigd. Per 31 december 2010 is het bestuur als volgt samengesteld: ir F.J. Koffrie, voorzitter (2013) A. van Toorn, penningmeester (2014) mr A.C. Nysingh, vice voorzitter en secretaris (2013) J. Bosch, namens de Protestantse Kerk in Nederland (2011) ing H.J.P. Hulsman (2013) W.H. Jansen, namens het Aartsbisdom Utrecht (2011) F.D. van Kuik (2014) (tussen haakjes het jaar waarin de termijn eindigt)
Het bestuur vergaderde in 2010 respectievelijk op 13 januari, 14 april, 23 augustus, 4 oktober en 22 november. In deze vergaderingen vond onder meer besluitvorming plaats over: -
jaarverslag, jaarrekening en verdeelstaat 2009
-
verbetering relatiebeheer
-
rooster van aftreden
-
begroting 2011
-
aanvullende meerjarenbegroting 2010-2013
-
opvolging gesprekken Gedeputeerde Overijssel
-
MonumentenMonitor m.b.t. overheden als eigenaar van monumenten
-
afwikkeling pseudo premies
-
afwikkeling samenwerkingsovereenkomst Monumentenwacht Drenthe
-
samenwerking Het Oversticht
-
convenant SBKGOF
-
nieuwe huisvesting
-
functiewaardering directeur
-
wijziging tekenbevoegdheid
-5-
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
3. organisatie Per 31 december 2010 is de formatie als volgt samengesteld: Gerard Bastiaan
monumentenwachter (0,9 fte)
Henk de Bruin
adviseur
Afke Draijer
directeur (0,4 fte)
Gerald Getkate
monumentenwachter
Martijn Haitink
monumentenwachter
Roald Hans
monumentenwachter
Jan Jongbloed
adviseur
Wouter Keizers
monumentenwachter
Roel Kosse
teamleider/adviseur (1,1 fte)
Josien Kosse
algemeen medewerker (0,1 fte)
Jacqueline Pelgröm-Wolf
huishoudelijk medewerker (0,1 fte)
Eric Pieper
monumentenwachter (1,1 fte)
Lenie Roolvink-Mooij
administrateur/dagelijkse leiding kantoor (0,9 fte)
Bertine Ruitenberg-Schutte
administrateur (0,3 fte)
Jacob Russcher
monumentenwachter
Arie Schuilenburg
adviseur (0,6 fte)
Grietje Snijder-van Aarle
bureausecretaresse (0,7 fte)
Ronny Verwoolde
adviseur (1,1 fte)
Piet van der Weij
monumentenwachter
Peter Zuidberg
monumentenwachter
Rigina Zuidema
adviseur (0,9 fte)
Het team beschikt over 6 grote inspectiebussen en 3 kleine. In de grote bussen kan tevens (een gedeelte van) het rapportagewerk worden verricht. de kleine busjes zijn beschikbaar voor soloinspecties en advieswerkzaamheden. De hoofdvestiging is gevestigd in Zwolle en in Hengelo (op Erve Woldhuis) is een nevenvestiging. In beide vestigingen is een stallingsruimte voor inspectiebussen en een opslagruimte voor een kleine werkvoorraad bouwmaterialen beschikbaar is.
Per 31 december 2010 zijn er in totaal 21 medewerkers in dienst (2009: 19) met een gemiddelde leeftijd van 41,3 jaar (2009: 40,8), een gemiddelde diensttijd van 8,8 jaar (2008: 10,6) in een formatie van 17,5 fte (2009: 15,1).
Gedurende het jaar 2010 hebben zich de volgende mutaties voorgedaan: - Jacob Russcher is per 1 februari in dienst getreden als monumentenwachter - David Vugteveen is per 15 maart uit dienst getreden als monumentenwachter - Rigina Zuidema is per 1 april in dienst getreden als adviseur - Martijn Haitink is per 1 december in dienst getreden als monumentenwachter
In 2010 zijn de volgende opleidingen gevolgd: - Roald Hans heeft de MBO-opleiding restauratiemedewerker bij ROC Twente afgerond met een diploma - Roald Hans en Jacob Russcher hebben de nieuwe uitgebreide basiscursus monumentenwachter bij de Federatie afgerond met een diploma
-6-
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
Naast deze opleidingen waren er 40 scholingsdagen (gemiddeld 2,3 dag per fte): 16x Technische Dag Federatie (Enkhuizen) 9x herhaling valbeveiliging/EHBO (Ascent) 5x hoogwerker (Federatie) 5x houtbescherming (Federatie) 3x koper (Federatie) 1x rietbedekking (Federatie) 1x kapconstructies (RIBO)
Op de werplekken hebben zich geen incidenten met of zonder verzuim voorgedaan. Het ziekteverzuimpercentage is uitgekomen op 5,6% (2009: 1,4%), voornamelijk veroorzaakt door één langdurig ziektegeval (nekhernia).
Ook in 2010 is weer gebruik gemaakt van de externe veiligheidskundige Jaap Schipper. Naast algemene ondersteuning op het gebied van arbo coördinatie werkt hij volgens een plan van aanpak dat voortdurend wordt geactualiseerd. Door de deelname van Jaap aan het landelijke arbo beraad van de Vereniging Monumentenwacht Nederland wordt beoogd optimaal aan te sluiten op en gebruik te maken van het landelijke arbo beleid. De teamleider voert arbo-werkplekbezoeken uit om de werkwijze van de monumentenwachters te toetsen aan de afgesproken procedures (vastgelegd in het inspectie handboek). Waar nodig zijn verbeteracties in gang gezet. Op deze wijze wordt voortdurend gewerkt aan bewustwording van de noodzaak om veilig te werken.
-7-
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
4. inspecties in Overijssel Eigenaren van een monumentaal pand in Overijssel kunnen een abonnement afsluiten. Dat geeft recht op een regelmatige inspectie met rapportage en noodherstel. De inspecties worden tegen een gesubsidieerd uurtarief van € 29 en een voorrijtarief van € 58 uitgevoerd.
In 2010 zijn 934 inspecties uitgevoerd, veel meer dan de 542 in 2009. Het afgesproken aantal van 880 is hiermee ruimschoots gehaald en de 18 resterende inspecties van 2009 zijn ook ingehaald.
Door het grote aantal inspecties heeft de gemiddelde interval tussen twee inspecties zich heel positief ontwikkeld van 3,1 naar 1,8 jaar (ideaal gezien ligt deze tussen de 1,5 à 2 jaar). Hiermee is voldaan aan de afspraak dat de inspectiefrequentie wordt verhoogd naar maximaal 2 jaar. Wij hebben er veel waardering voor dat de provincie Overijssel het beschikbare subsidiebedrag in 2010 en enkele jaren daarna heeft verhoogd, zodat het aantal inspecties voorlopig op ditzelfde niveau kan blijven.
Het aantal abonnementen nam in 2010 toe met 5,64% (2009: 3,5%). Momenteel worden de eigenaren van 1768 monumentale panden (2009: 1674) regelmatig voorzien van deskundige adviezen over het onderhoud:
totaal aantal
aantal aangesloten
percentage aangesloten
3954
977
25%
rijksmonumenten
2745
316
12%
gemeentelijke monumenten
475
monumentaal overig
als volgt verdeeld over de categorieën:
agrarisch; 442; 25%
molens; 63; 4%
liefdadig; 9; 1%
weg en water; 9; 1% horeca; 13; 1% kastelen; 75; 4% losse objecten; 53; 3% openbaar; 60; 3% verdediging; 10; 1%
wonen/overig; 727; 41% religieus; 283; 16%
-8-
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
en als volgt verdeeld over de gemeentes:
Almelo; 60 Borne; 51 Dalf sen; 43 Devent er ; 257 Dinkelland; 78 Enschede; 106 Haaksber gen; 39 Har denber g; 59 Hellendoor n; 26 Hengelo; 56 Hof van Twent e; 204 Kampen; 137 Losser ; 23 Oldenzaal; 23 Olst - Wijhe; 73 Ommen; 57 Raalt e; 54 Rijssen- Holt en; 16 St aphor st ; 34 St eenwijker land; 91 Tubber gen; 46 Twent er and; 13 Wier den; 16 Zwar t ewat er land; 31 Zwolle; 151
-9-
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
5. MonumentenMonitor Overijssel
De monumentenmonitor biedt overheden (rijk, provincie en gemeentes) en belangenorganisaties beleidsinformatie door: -
een jaarlijks geactualiseerd beeld van de restauratiebehoefte en het achterstallig onderhoud en
-
de verdeling hiervan over gemeentes en categorieën.
Deze monitor is in 2009 in opdracht van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed voor het eerst landelijk gevuld met gegevens van de rijksmonumenten die abonnee van Monumentenwacht zijn. In 2010 zijn deze gegevens landelijk bijgewerkt en aangevuld met gegevens uit een steekproef onder niet-abonnees. Het is de bedoeling om vanaf 2010 de gegevens van álle Overijsselse rijksmonumenten op te nemen, zodat ook inzicht ontstaat in de restauratiebehoefte en het achterstallig onderhoud bij niet-abonnees.
Restauratiebehoefte
Het rijksbeleid was in de afgelopen jaren gericht op het terugdringen van de restauratiebehoefte tot een aanvaardbare werkvoorraad van 10%. In Overijssel is de restauratiebehoefte in 2010 iets opgelopen van 4,3% naar 4,7%, dat is fors lager dan het landelijk gemiddelde van 8,0%. Dit laat zien dat het Overijsselse beleid van de afgelopen jaren best succesvol is geweest, maar nog steeds blijvende aandacht vraagt.
Nader bekeken ziet de Overijsselse situatie er medio 2010 als volgt uit:
Restauratiebehoefte medio 2010 Almelo Borne
Restauratiebehoefte medio 2010
8%
openbare gebouwen
-
-
verdedigingswerken
-
Dalfsen
4%
kerken
2%
Deventer
1%
gebouwen/woningen
5%
Dinkelland
3%
liefdadige instellingen
Enschede Haaksbergen
10% 21%
boerderijen
6%
molens
6%
Hardenberg
4%
Hellendoorn
-
horeca
Hengelo
-
kastelen/landhuizen
Hof van Twente Kampen
-
Oldenzaal
-
Ommen Raalte
losse objecten e.d.
5%
Losser
Olst-Wijhe
weg- en waterwerken
10%
3% 4%
Rijssen-Holten
-
Staphorst
-
Steenwijkerland
3%
Tubbergen
9% - 10 -
-
17% 3% 14%
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
Twenterand
13%
Wierden
10%
Zwartewaterland
11%
Zwolle
1%
Hieruit blijkt dat zich nog knelpunten voor doen in Haaksbergen, Twenterand en Zwartewaterland en bij weg- en waterwerken en losse objecten. Dit verdient beleidsmatig extra aandacht. Daarbij kan het antwoord op de volgende vragen de meest effectieve aanpak bepalen: -
Bieden de landelijke restauratieregeling voldoende mogelijkheden?
-
Worden ze vanuit Overijssel wel goed benut?
-
Kan het eigen aandeel wel worden opgebracht?
Achterstallig onderhoud
Achterstallig onderhoud is een belangrijk voorteken voor het ontstaan van nieuwe restauratiebehoefte. De preventieve gedachte is dan ook leidend in het huidige rijksbeleid.
In Overijssel is het achterstallig onderhoud in 2010 teruggelopen van 26,1% naar 25,2%, dit ontwikkelt zich weliswaar positief, maar het percentage ligt nog wel fors boven het landelijk gemiddelde van 19,6%. Het laat de noodzaak zien om het Overijsselse beleid bij te stellen van het wegwerken van restauratiebehoefte naar het voorkomen van nieuwe restauratiebehoefte. Een preventieve aanpak dus.
Nader bekeken ziet de Overijsselse situatie er medio 2010 als volgt uit:
Achterstallig onderhoud medio 2010
Achterstallig onderhoud medio 2010
Almelo
16%
openbare gebouwen
38%
Borne
22%
verdedigingswerken
22%
Dalfsen
24%
kerken
16%
Deventer
32%
gebouwen/woningen
29%
Dinkelland
34%
liefdadige instellingen
17%
Enschede
36%
boerderijen
Haaksbergen
37%
molens
Hardenberg
25%
weg- en waterwerken
Hellendoorn
11%
horeca
Hengelo
42%
Hof van Twente
26%
Kampen
19%
Losser
25%
Oldenzaal
27%
Olst-Wijhe
20%
Ommen
41%
Raalte
13%
Rijssen-Holten Staphorst Steenwijkerland
kastelen/landhuizen losse objecten e.d.
6% 11% - 11 -
22% 42% 33% 19% 36 %
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
Tubbergen
35%
Twenterand
25%
Wierden
20%
Zwartewaterland
32%
Zwolle
21%
Hieruit blijkt dat het achterstallig onderhoud in bijna alle gemeenten, maar vooral in Hengelo, en bij alle categorieën, maar vooral bij molens, beleidsmatig extra aandacht verdient. Daarbij kan het antwoord op de volgende vragen de meest effectieve aanpak bepalen: -
Bieden de landelijke instandhoudingsregeling, de laagrentende lening en de fiscale aftrek voldoende mogelijkheden?
-
Worden ze vanuit Overijssel wel goed benut?
-
Kan het eigen aandeel wel worden opgebracht?
- 12 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
6. inspecties in Flevoland Eigenaren van een monumentaal pand in Flevoland kunnen een abonnement afsluiten. Dat geeft recht op een regelmatige inspectie met rapportage en noodherstel. De inspecties worden tegen een gesubsidieerd uurtarief van € 29 en een voorrijtarief van € 58 uitgevoerd.
In 2010 zijn 18 inspecties uitgevoerd, vel meer dan de 10 in 2009. De gemiddelde inspectieduur bedroeg 10,3 uur (tegen 14,2 uur gemiddeld in 2009). Bij een vrij klein aantal abonnementen is variatie in de jaarlijkse aantallen niet te voorkomen. Dit blijkt duidelijk uit onderstaande grafiek, waarin het verloop over de afgelopen 7 jaar is weergegeven:
30 25
24 21
20
18
18
15,5 13
15 10
9,3
7
5
14,2
gemiddelde inspectieduur 10,3
10
9
aantal inspecties
0 2005
2006
2007
2008
2009
2010
Het aantal abonnementen nam in 2010 toe met 6% (2009: 2%). Momenteel worden de eigenaren van 55 monumentale panden (2008: 52) regelmatig voorzien van deskundige adviezen over het onderhoud:
totaal aantal
aantal aangesloten
percentage aangesloten
75
27
36%
rijksmonumenten
41
6
15%
gemeentelijke monumenten
-
22
-
als volgt verdeeld over de categorieën en gemeentes:
agrarisch; 2; 4%
wonen/diversen; 31; 56%
weg en water; 5; 9%
openbaar; 2; 4%
religieus; 15; 27%
Noordoostpolder; 39
Noordoostpolder
Urk
Urk; 16
- 13 -
monumentaal overig
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
7. MonumentenMonitor Flevoland
De monumentenmonitor biedt overheden (rijk, provincie en gemeentes) en belangenorganisaties beleidsinformatie door: -
een jaarlijks geactualiseerd beeld van de restauratiebehoefte en het achterstallig onderhoud en
-
de verdeling hiervan over gemeentes en categorieën.
Deze monitor is in 2009 in opdracht van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed voor het eerst landelijk gevuld met gegevens van de rijksmonumenten die abonnee van Monumentenwacht zijn. In 2010 zijn deze gegevens landelijk bijgewerkt en aangevuld met gegevens uit een steekproef onder niet-abonnees. Het is de bedoeling om vanaf 2010 de gegevens van álle Flevolandse rijksmonumenten op te nemen, zodat ook inzicht ontstaat in de restauratiebehoefte en het achterstallig onderhoud bij niet-abonnees.
Restauratiebehoefte
Het rijksbeleid was in de afgelopen jaren gericht op het terugdringen van de restauratiebehoefte tot een aanvaardbare werkvoorraad van 10%. In Flevoland is deze in 2010 teriggelopen van 5,0% naar 3,8%, fors onder het landelijk gemiddelde van 8,0%. Dit laat zien dat het Flevolandse beleid van de afgelopen jaren is succesvol is geweest.
Nader bekeken ziet de Flevolandse situatie er medio 2010 als volgt uit:
Restauratiebehoefte medio 2010 Noordoostpolder Urk
Restauratiebehoefte medio 2010
-
openbare gebouwen
-
kerken
-
8%
gebouwen/woningen
8%
boerderijen
-
weg- en waterwerken
-
Hieruit blijkt dat er geen specifieke gemeentes of categorieën zijn waar extra beleidsmatige aandacht nodig is.
Achterstallig onderhoud
Achterstallig onderhoud is een belangrijk voorteken voor het ontstaan van nieuwe restauratiebehoefte. De preventieve gedachte is dan ook leidend in het huidige rijksbeleid.
In Flevoland is dit in 2010 iets opgelopen van 11,1% in 2009 naar 11,5% in 2010, ook dit percentage ligt fors onder het landelijk gemiddelde van 19,6%.
Nader bekeken ziet de Flevolandse situatie er medio 2010 als volgt uit:
- 14 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
Achterstallig onderhoud medio 2010 Noordoostpolder Urk
Achterstallig onderhoud medio 2010
-
openbare gebouwen
23%
kerken gebouwen/woningen
40% 8%
boerderijen
-
weg- en waterwerken
-
Hieruit blijkt dat het achterstallig onderhoud in Urk en vooral bij kerken extra aandacht verdient. Daarbij kan het antwoord op de volgende vragen de meest effectieve aanpak bepalen: -
Bieden de landelijke instandhoudingsregeling, de laagrentende lening en de fiscale aftrek voldoende mogelijkheden?
-
Worden ze vanuit Flevoland wel goed benut?
-
Kan het eigen aandeel wel worden opgebracht?
- 15 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
8. aanvullende dienstverlening
Steeds vaker maken abonnees in het verlengde van de inspecties gebruik van aanvullende dienstverlening in de vorm van assistentie bij de voorbereiding en uitvoering van werkzaamheden. Ook voor projecten en een enkele cursus wordt er steeds vaker een beroep op ons gedaan. Het maakt duidelijk dat er behoefte aan is. Deze aanvullende dienstverlening wordt tegen een kostendekkend tarief uitgevoerd, waardoor de reguliere budgetsubsidies helemaal ten gunste komen van de inspecties. Het beleid is er op gericht dat de inspecties duidelijk de kerntaak blijven en het karakter van de organisatie blijven bepalen en dat de aanvullende dienstverlening tot maximaal een derde van de totale inzet mag uitgroeien. In 2010 is het aandeel aanvullende dienstverlening uitgekomen op 32%.
Voor 166 rijksmonumenten in Overijssel en 4 in Flevoland zijn instandhoudingsplannen opgesteld. Deze plannen dienen samen met een inspectierapport als basis voor een subsidieaanvraag voor de BRIM.
Verder hebben diverse particuliere eigenaren op andere wijze gebruik gemaakt van de aanvullende dienstverlening. De adviseurs zijn ook betrokken bij de voorbereiding en begeleiding van de uitvoering van onderhoudswerkzaamheden voor Rijksgebouwendienst, Natuurmonumenten, Landschap Overijssel en enkele gemeenten en kerken.
Met veel voldoening was Monumentenwacht ook in 2010 weer de praktische ‘rode’ partner in diverse gebiedsgerichte uitvoeringsprojecten waarin behoud en ontwikkeling van de karakteristieke kenmerken van dat gebied centraal stond: -
Nationaal Landschap Noordoost Twente,
-
Wierden (spakenplan plus),
-
Hof van Twente,
-
Haaksbergen.
In al deze projecten is nauw samengewerkt met Landschap Overijssel (meestal projectleider in de uitvoeringsfase) en Het Oversticht (meestal in de opstartfase van de projecten).
Gerard Bastiaan is gediplomeerd voor het genormeerde onderhoudsprogramma van de Rijksgebouwendienst en heeft in 2010 samen met een collega uit Drenthe een flink begin gemaakt met de landelijke opdracht die over 5 jaar afgerond moet zijn (5 panden in Fryslân, 3 in Drenthe en 11 in Overijssel).
Henk de Bruin was actief betrokken bij het professionelere scholingsprogramma dat de Federatie in 2010 opgestart heeft.
- 16 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
9. rieten daken projecten
In het kader van het Provinciaal Meer Jaren Plan Overijssel organiseren wij projecten om de waardevolle cultuurhistorische kwaliteit van het landschap te behouden en beschermen door middel van het opknappen van rieten daken.
Het initiatief voor deze projecten komt vanuit bewoners die zich sterk maken voor een gebundelde aanpak en daarbij ook groene activiteiten op het gebied van erf en landschap ontwikkelen. Deze aanpak is een voorwaarde om voor subsidie vanuit het Provinciaal Meer Jaren Plan in aanmerking te komen. De subsidie kan worden aangewend voor een bijdrage in de uitvoeringskosten en voor organisatiekosten.
Het eerste rieten daken project is in 2008 opgestart in de Marke Arrien als vervolg op “Kern met Kwaliteit”. Er zijn 11 rieten daken opgeknapt en het project is in 2009 afgerond.
In de voormalige gemeente Markelo is het project in 2008 samen met de stichting Maarkels Landschap opgezet. De eerste fase van het project is in 2009 afgerond met het opknappen van 49 rieten daken, de tweede fase is in 2010 afgerond met het opknappen van 56 rieten daken. Aanvullend op de provinciale subsidie heeft gemeente Hof van Twente de overhead van dit project mede gesubsidieerd.
- 17 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
Eind 2008 is samen met de stichting IJsselhoeven in het gebied waar de stichting IJsselhoeven actief is (IJsselvallei) een project opgestart. Dit project is nagenoeg afgerond, er zijn al 44 daken opgeknapt en de laatste 4 zullen begin 2011 worden uitgevoerd. Vanwege de grote belangstelling is een volgende fase alsmede een soortgelijk project voor voegwerk in voorbereiding.
Samen met de stichting Sallands Erfgoed zijn begin 2009 twee projecten opgezet, een klein project in Gentevoort en een veel breder project in de Sallandse gemeenten Raalte, Olst-Wijhe, Deventer, de voormalige gemeente Holten (nu onderdeel van de gemeente Rijssen-Holten) en Hellendoorn. Het project in Gentevoort is nagenoeg afgerond, er zijn al 3 rieten daken opgeknapt ende laatste zal begin 2001 worden uitgevoerd. Van het bredere project is de eerste fase eind 2010 afgerond met het opknappen van 44 rieten daken. Vanwege de grote belangstelling loopt er inmiddels ook al een tweede en derde fase, waarin ook al 9 rieten daken zijn opgeknapt en 43 in voorbereiding. De belangstelling blijft groot, waarvoor een aanvraag voor een vierde fase voorbereid.
Ook in 2009 is samen met een groepje enthousiaste particulieren een project opgestart in het ruilverkavelings-gebied Marshoek/Hoonhorst en het aangrenzende landelijk gebied Berkum/Wijthmen. Eind 2010 waren er al 12 rieten daken opgeknapt, terwijl er voor 2011 nog 13 in voorbereiding zijn.
- 18 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
Begin 2010 tenslotte is samen met de gemeente Steenwijkerland een project opgestart. De gemeente vult de provinciale subsidie aan indien riet uit Weerribben en Wieden wordt gebruikt. Voor dit project was enorm veel belangstelling, waardoor het project eind 2010 al kon worden afgerond met het herstel van 60 rieten daken. Voor 2011 is er een vervolg project waarvoor in al 73 belangstellenden op de wachtlijst staan.
Samenvattend kan worden gezegd dat eind 2010 in het kader van de rieten daken projecten al 279 rieten zijn opgeknapt en dat er 142 in voorbereiding zijn.
- 19 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
10. project Maarkelse schöppes Het project heeft als doel om de streekeigen bebouwing in Markelo voor een lange tijd te behouden en te versterken door middel van het herstellen en documenteren van tenminste 12 Maarkelse schöppes en het betrekken van leerlingen bij herstelwerkzaamheden. In dit project werken wij nauw samen met stichting Maarkels Erfgoed, met name voor de informatie en voorlichting, en met stichting RIBO voor de uitvoering met leerlingen.
In 2009 zijn voor dit project de volgende werkzaamheden uitgevoerd: - bijdrage aan de voorlichtingsavond op 30 september 2009 - rapportage en grove inventarisatie met kostenindicatie van 28 aanmeldingen - gesprekken met de eigenaren van 28 aanmeldingen - afstemming van de prioriteiten - voorbereiding van de voorwaarden en overeenkomsten - opzet van het bestek - gesprekken met 4 eigenaren voor de eerste uitvoeringscluster
en in 2010: - bijdrage aan open monumentendag op 11/12 september 2010 - rapportage en grove inventarisatie met kostenindicatie van nog eens 8 aangemelde schuren - gesprekken met de eigenaren van 8 aanmeldingen - afstemming van de prioriteiten - gesprekken met 24 eigenaren over daadwerkelijke uitvoering van herstelwerkzaamheden - de eerste 3 schuren zijn hersteld - de volgende 7 schuren zijn aanbesteed
- voor 4 schuren is een aanvraag voor alternatieve/aanvullende subsidiering opgesteld (voor 3 schuren rijksmonumentensubsidie en voor 1 schuur de rood-voor-rood regeling).
- 20 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
11. project vrijwilligers voor religieus erfgoed
In het kader van het Jaar voor het Religieus Erfgoed is een project opgestart over de inzet van vrijwilligers voor de instandhouding van het religieus erfgoed.
Dit project is in 2008 in Flevoland gestart met een inventarisatie en een ronde interviews.
Uit de conclusies:
De monumentale kerken staan er vrij goed bij.
Er is nauwelijks sprake van leegstand en herbestemming lukt best goed.
Er zijn meestal wel genoeg vrijwilligers te vinden die ook voldoende vakkundig zijn.
Alle beschermde kerken zijn aangesloten bij Monumentenwacht of kunnen rekenen op deskundige begeleiding door het Bisdom. In het kader van het “project Flevoland” biedt Monumentenwacht alle eigenaren een aanpak-op-maat om de instandhouding zo goed mogelijk te plannen én zo goed mogelijk gebruik te maken van de subsidieregelingen. Aanbeveling: de preventieve aanpak van het “project Flevoland” continueren.
De vrijwilligers van de toekomst wegen steeds bewuster af hoeveel tijd ze besteden en waaraan. Ze zetten zich liever incidenteel in dan structureel en ze doen liever een praktische klus dan een bestuurlijke functie. Ze hebben behoefte aan: -
hulp bij meer gerichte werving voor met name bestuursfuncties (36%)
-
ondersteuning bij het opstellen van een meerjarenonderhoudsplan en het aanvragen van subsidies (23%)
-
ondersteuning voor bestuursfuncties (7%)
Aanbeveling: de werving voor en ondersteuning van met name bestuursfuncties nader uitwerken door een daarin gespecialiseerde organisatie. Aanbeveling: de dienstverlening van Monumentenwacht beschikbaar stellen voor alle Flevolandse kerken.
Omdat er voor dit project minder subsidie werd toegezegd dan voorzien, hebben wij ons moeten bezinnen op bezuinigingen. Ons uitgangspunt was om de beoogde resultaten toch zoveel mogelijk te behalen. Op grond van de uitkomsten van de inventarisatie en de interviews in Flevoland hebben we voor het vervolg in Overijssel voor een preventieve aanpak gekozen: optimaliseren de inspecties en advisering en ontwikkeling van een onderhoudswijzer met cursusprogramma voor vrijwillligers.
- 21 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
In 2009 en 2010 is de planning en uitvoering van de inspecties van kerken zo goed mogelijk afgestemd op de aanvraagprocedure voor BRIM-subsidies.
Onze adviseurs hebben per instroomjaar ca. 100 uur besteed aan individuele voorlichting van de vrijwilligers die betrokken zijn bij het onderhoud van religieus erfgoed.
Verder is in 2009 en 2010 een onderhoudswijzer ontwikkeld en een cursusprogramma dat vanaf 2011 zal worden aangeboden.
- 22 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
12. project meer inzicht meer preventie
hoe staat het er voor met de Overijsselse monumenten?
Op basis van de inspectiegegevens van Monumentenwacht heeft de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed eind 2009 een landelijke monitor gepresenteerd inzake de staat van het gebouwd erfgoed. Deze monitor geeft een eerste inzicht in de technische staat van alle rijksmonumenten die door Monumentenwacht worden geïnspecteerd (19%), onderverdeeld naar categorie en naar provincie. Voor een representatiever beeld is het de bedoeling dat de monitor in de komende jaren in samenwerking met Monumentenwacht wordt uitgebreid met gegevens van rijksmonumenten die niet door Monumentenwacht worden geïnspecteerd. Vergeleken met de landelijke cijfers kan voor de provincie Overijssel worden afgeleid dat: -
de staat van het casco in het algemeen (94,4% redelijk tot goed) boven het landelijk gemiddelde ligt (92,4%), maar in de categorieën boerderijen en weg- en waterwerken eronder
-
het percentage slecht casco (0,9%) onder het landelijk gemiddelde ligt (1,4%), maar in de categorie boerderijen erboven
-
de onderhoudsstaat in het algemeen (72,2% redelijk tot goed) onder het landelijk gemiddelde ligt (81,0%), maar in de categorieën verdedigingswerken en horeca erboven
-
het percentage slecht onderhoud (6,6%) boven het landelijk gemiddelde ligt (3,9%), maar in de categorieën verdedigingswerken, liefdadige instellingen, horeca en losse objecten eronder
-
het percentage bij Monumentenwacht aangesloten (22,8%) onder het landelijk gemiddelde ligt (23,4%), maar informatie over de verdeling per categorie ontbreekt.
Hieruit kunnen wij de conclusie trekken dat er in de provincie Overijssel extra aandacht nodig is voor de onderhoudsstaat in de meeste categorieën, voor de staat van het casco in de categorieën boerderijen en weg- en waterwerken en voor het percentage bij Monumentenwacht aangesloten. Maar met deze monitor is niet nader te analyseren of de knelpunten zich in bepaalde gemeentes of bij bepaald typen eigenaren voordoen en hoe het zit met de aansluiting bij Monumentenwacht. Ook is niet uit de monitor - 23 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
af te leiden hoe dit beeld van rijksmonumenten zich verhoudt tot de gemeentelijke monumenten en andere monumentale panden.
wat is het effect van de bezuinigingen op het onderhoud van monumenten in eigendom van overheden? Om deze vraag te beantwoorden moet de huidige situatie kunnen worden vergeleken met een eerdere situatie. De hierna volgende analyse is gebaseerd op de monitorgegevens uit 2009 en 2010 van Overijssels rijksmonumenten die bij Monumentenwacht zijn aangesloten. restauratiebehoefte In 2009 is van alle rijksmonumenten in Nederland, die bij Monumentenwacht zijn aangesloten, de staat van het casco gemeten. Als de staat van het casco matig of slecht scoort is er sprake van restauratiebehoefte. Landelijke kwam de restauratiebehoefte uit op 7,5%, maar in Overijssel was deze met 4,4% beduidend lager. De Overijsselse monumenten in eigendom van overheden waren er relatief beter aan toe met 3,8%, terwijl de overige monumenten op 4,5% uitkwamen. In 2010 is deze meting herhaald, maar vooralsnog zijn alleen de Overijsselse uitkomsten beschikbaar. De restauratiebehoefte is met 10% toegenomen van 4,4% naar 4,8 %. Bij de monumenten in eigendom van overheden was deze toename ruim 40%, van 3,8% naar 5,4%, daarentegen daalde de restauratiebehoefte bij de overige monumenten van 4,5% naar 4,2%. achterstallig onderhoud In 2009 is van alle rijksmonumenten in Nederland, die bij Monumentenwacht zijn aangesloten, ook de technische staat gemeten. Als de technische staat matig of slecht scoort is er sprake van achterstallig onderhoud. Achterstallig onderhoud is een voorteken voor komende restauratiebehoefte. Landelijk kwam het achterstallig onderhoud uit op 18,9%, maar in Overijssel was dit met 26,0% beduidend hoger. De Overijsselse monumenten in eigendom van overheden waren er nog minder aan toe met 31,5%, terwijl de overige monumenten op 25,0% uitkwamen. In 2010 is ook deze meting herhaald, maar vooralsnog zijn ook hiervan alleen de Overijsselse uitkomsten beschikbaar. Het achterstallig onderhoud is licht gedaald van 26,0% naar 25,7%. Bij de monumenten in eigendom van overheden is sprake van een toename van 31,5% naar 34,0%, terwijl het achterstallig onderhoud bij de overige monumenten daalde van 25,0% naar 24,2%.
- 24 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
samengevat totaal
restauratiebehoefte achterstallig onderhoud
2009 4,4% 26,0%
2010 4,8% 25,7%
eigendom van overheden 2009 2010 3,8% 5,4% 31,5% 34,0%
van overige eigenaren 2009 4,5% 25,0%
2010 4,2% 24,2%
om welke monumenten gaat het? Van de 3949 rijksmonumenten in Overijssel zijn er 999 (25,3%) aangesloten bij Monumentenwacht. Hiervan is 14,8% (148) in eigendom van overheden, verdeeld over de volgende categorieën:
openbare gebouwen samengevat totaal
restauratiebehoefte achterstallig onderhoud
2009 0% 32,1%
2010 0% 38,2%
eigendom van overheden 2009 2010 0% 0% 26,7% 38,9%
van overige eigenaren 2009 0% 38,5%
2010 0% 37,5%
religieus erfgoed samengevat totaal
restauratiebehoefte achterstallig onderhoud
2009 1,9% 19,0%
2010 1,7% 15,5%
- 25 -
eigendom van overheden 2009 2010 2,9% 2,5% 18,8% 12,5%
van overige eigenaren 2009 1,6% 19,0%
2010 1,5% 16,4%
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
wonen/werken samengevat totaal
restauratiebehoefte achterstallig onderhoud
2009 3,8% 27,6%
2010 5,2% 28,8%
eigendom van overheden 2009 2010 5,6% 7,0% 41,7% 51,2%
van overige eigenaren 2009 3,6% 26,0%
2010 5,0% 26,2%
molens samengevat totaal
restauratiebehoefte achterstallig onderhoud
2009 7,2% 38,2%
2010 7,0% 40,4%
eigendom van overheden 2009 2010 10,0% 15,0% 50,0% 55,0%
van overige eigenaren 2009 5,7% 31,4%
2010 2,7% 32,4%
conclusie Bij de molens is de situatie het meest zorgwekkend. De restauratiebehoefte van molens in eigendom van overheden is in een jaar tijd anderhalf keer zo groot geworden, terwijl deze bij de overige eigenaren daalde. Ook het achterstallig onderhoud is toegenomen en komt nu zelfs boven de 50% uit, hetgeen de toekomstverwachting nog somberder maakt! In de categorie wonen/werken is de restauratiebehoefte van monumenten in eigendom van overheden in een jaar tijd met een kwart gestegen, iets minder dan bij de overige eigenaren. Maar het achterstallig onderhoud is bijna dubbel zo hoog dan bij de overige eigenaren en komt nu zelfs boven de 50% uit, hetgeen ook hier de toekomstverwachting somber maakt! Voor de openbare gebouwen zijn de cijfers minder somber, het achterstallig onderhoud neemt wel toe, maar er is (nog) geen restauratiebehoefte. En voor het religieus erfgoed tenslotte geldt voor alle eigenaren een daling van de restauratiebehoefte en van het achterstallig onderhoud. Een verheugende ontwikkeling!
- 26 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarverslag 2010
13. jaarrekening met accountantsverklaring en bijlages
- 27 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
BALANS PER 31-12-10 (na verwerking resultaatbestemming)
31-12-10 €
€
31-12-09 €
€
ACTIVA
vaste activa vervoermiddelen
153.224
140.205
inventaris
13.884
14.871
automatiseringsapparatuur
39.788
29.360
materieel
1.374
1.680 208.270
186.116
vlottende activa debiteuren overige vorderingen en overlopende activa
liquide middelen
- 28 -
7.567
32.928
189.078
112.116 196.645
145.044
519.379
615.537
716.024
760.581
924.294
946.697
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
BALANS PER 31-12-10 (na verwerking resultaatbestemming)
31-12-10 €
€
31-12-09 €
€
PASSIVA
eigen vermogen overige reserve
136.234
bestemmingsreserve
321.614
187.108 143.668 457.848
330.776
-
-
voorzieningen investeringsfonds inspectiebussen
kortlopende schulden crediteuren
33.876
23.815
projecten
307.670
484.643
overige schulden en overlopende passiva
124.900
107.463
- 29 -
466.446
615.921
924.294
946.697
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2010
werkelijk 2010
begroot 2010
werkelijk 2009
€
€
€
EIGEN BATEN
876.420
743.408
749.748
PROJECT BATEN
369.927
78.120
-
11.205
-
9.325
BATEN
FINANCIËLE BATEN SUBSIDIEBATEN
454.580
461.060
335.996
1.712.132
1.282.588
1.095.069
974.800
982.663
819.614
42.347
33.549
34.657
363.890
78.120
335.996
LASTEN PERSONEELSLASTEN AFSCHRIJVINGEN OP VASTE ACTIVA PROJECT LASTEN OVERIGE LASTEN
RESULTAAT
204.023
188.256
163.255
1.585.060
1.282.588
1.353.522
-
(258.453)
127.072
- 30 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
KASSTROOMOVERZICHT
kasstroom uit operationele activiteiten
exploitatieresultaat
127.072
afschrijvingen
42.347
mutatie voorziening investeringsfonds
42.347
veranderingen in het werkkapitaal: mutatie vorderingen
(51.601)
mutatie kortlopende schulden
(149.475) (201.076)
(31.657)
kasstroom uit investeringsactiviteiten investeringen in materiele vaste activa
mutatie geldmiddelen
(64.501)
(96.158)
- 31 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
TOELICHTING OP DE BALANS
algemeen - de waarderingsgrondslagen zijn tenzij anders is vermeld, voor de nominale waarde opgenomen - de materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs (na aftrek van investeringssubsidies), verminderd met lineaireafschrijvingen gebaseerd op de geschatte levensduur - de pensioentoezeggingen zijn ondergebracht bij ABP; de pensioenregeling is van dien aard dat de stichting risico's verbonden aan de pensioenregeling draagt; in de jaarrekening worden slechts de verschuldigde premies als last in de staat van baten en lasten opgenomen, zodat niet alle risico's verbonden aan de pensioenregeling in de jaarrekening tot uitdrukking zijn gebracht; voor zover verschuldigde premies nog niet zijn voldaan, worden zij als verplichting op de balans opgenomen - de subsidies van de provincies Overijssel en Flevoland zijn bepaald aan de hand van de subsidiebeschikkingen - de kosten worden bepaald met inachtneming van de vorenvermelde grondslagen van waardering - de kosten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben - projecten die in het boekjaar zijn afgerekend worden in dat boekjaar verantwoord in de staat van baten en lasten - projecten die in het boekjaar niet zijn afgerond worden in dat boekjaar verwerkt in de balans en de uren door Monumentenwacht Overijssel en Flevoland zijn verantwoord onder doorberekende lasten - baten worden verantwoord in het jaar waarin de goederen zijn geleverd c.q. de diensten zijn verricht - lasten worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. De afschrijvingen geschieden tijdsevenredig op basis van de verwachte economische levensduur. Op (des)investeringen in het verslagjaar wordt naar tijdsgelang afgeschreven
stelselwijziging - vanaf 2010 volgt Stichting Monumentenwacht Overijssel en Flevoland Richtlijn 640 voor haar jaarverslaggeving - Richtlijn 640 heeft primair betrekking op organisaties zonder winststreven - deze richtlijn heeft tot gevolg dat de voorziening investeringsfonds inspectiebussen komt te vervallen en dat de ten laste van deze voorziening gebrachte investeringen geactiveerd worden - het effect van deze stelselwijziging op het vermogen per 1 januari 2010 bedraagt € 241.830
vervoermiddelen
31-12-10
31-12-09
- de afschrijving bedraagt 10%-20% per jaar van de aanschaffingswaarde
boekwaarde per 1-1 investeringen boekjaar
€
€
140.205
11.874
80.013
13.873
ontvangen investeringssubsidie
(44.000)
-
afschrijvingen boekjaar
(22.994)
(13.666)
bij: correctie stelselwijziging boekwaarde per 31-12
153.224
12.081
-
128.124
153.224
140.205
aanschaffingswaarde 31-12
204.907
168.893
cumulatieve afschrijvingen per 31-12
(51.683)
(28.688)
153.224
140.205
- 32 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
TOELICHTING OP DE BALANS
inventaris
31-12-10
31-12-09
- de afschrijving bedraagt 10%-33,33% per jaar van de aanschaffingswaarde
boekwaarde per 1-1 investeringen in boekjaar
€
€
14.871
18.983
3.231
-
afschrijvingen boekjaar
(4.218)
(4.112)
boekwaarde per 31-12
13.884
14.871
aanschaffingswaarde 31-12
44.961
41.731
desinvestering in boekjaar
(1.369)
-
(29.708)
(26.860)
13.884
14.871
cumulatieve afschrijvingen per 31-12
automatiseringsapparatuur - de afschrijving bedraagt 20-33% per jaar van de aanschaffingswaarde
boekwaarde per 1-1 investeringen in boekjaar afschrijvingen boekjaar boekwaarde per 31-12
aanschaffingswaarde 31-12 cumulatieve afschrijvingen per 31-12
€
€
29.360
26.126
25.257
14.203
(14.829)
(10.969)
39.788
29.360
77.680
74.485
(37.892)
(45.125)
39.788
29.360
materieel - de afschrijving bedraagt 10% per jaar van de aanschaffingswaarde
boekwaarde per 1-1 investeringen in boekjaar
€
€
1.680
1.986
-
-
afschrijvingen boekjaar
(306)
(306)
boekwaarde per 31-12
1.374
1.680
aanschaffingswaarde 31-12 cumulatieve afschrijvingen per 31-12
- 33 -
3.055
3.055
(1.681)
(1.375)
1.374
1.680
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
TOELICHTING OP DE BALANS
31-12-10
debiteuren debiteuren voorziening dubieuze debiteuren debiteurensaldo afsluiting boekjaar
overige vorderingen en overlopende activa nog te factureren onderhanden werk nog door te berekenen zusterorganisaties vooruitbetaalde licenties vrijwilligersproject nog door te berekenen MW Drenthe/Friesland
31-12-09
€
€
9.357
34.718
(1.790)
(1.790)
7.567
32.928
€
€
171.808
57.378
7.418
11.863
-
32.358
1.807
-
-
2.879
35
1.092
791
2.314
vooruitbetaalde verzekeringen en belastingen bussen
2.914
1.797
promotiekosten
1.300
1.956
subsidie provincie flevoland
2.564
-
-
223
MW Drenthe
personeelsvereniging diversen
liquide middelen
441
256
189.078
112.116
€
€
- alle liquide middelen staan ter vrije beschikking
ABN-AMRO te Zwolle, rekening courant ABN-AMRO te Zwolle, deposito's
overige reserve
7.563
19.735
511.816
595.802
519.379
615.537
€
stand per 31-12-2009
18.946
bij: correctie stelselwijziging
168.162
stand per 31-12-2009 (na stelselwijziging)
187.108
bij: uit voorstel verwerking resultaat
(50.874) 136.234
- 34 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
TOELICHTING OP DE BALANS
bestemmingsreserve
€
relatiebeheer
70.000
pseudo premies
76.614
nieuwe huisvesting
40.000
vervanging vervoermiddelen
135.000 321.614
bestemmingsreserve relatiebeheer - deze bestemmingsreserve is in 2009 gevormd ten behoeve van relatiebeheer, om prestatieafspraken beter na te komen, en zal naar verwachting medio 2011 doorgevoerd worden € stand per 31-12-2009
70.000
mutaties 2010
70.000
bestemmingsreserve pseudo premies - deze bestemmingsreserve is gevormd ten behoeve van mogelijke aanspraken op de in de cao opgenomen "regeling aanvullende voorziening bij werkloosheid" - als deze reservering ontoereikend is, kan een beroep worden gedaan op een vroegere toezegging van de provincie d.d. 25-3-1987, die per brief van 5-4-06 nogmaals onder de aandacht van de provincie is gebracht - jaarlijks wordt een rekenrente van 4% toegevoegd - voor medewerkers die na 13-1-2010 in dienst zijn gekomen, is deze cao-regeling via de arbeidsovereenkomst uitgesloten € stand per 31-12-2009
-
bij: correctie stelselwijziging
73.668
bij: uit voorstel verwerking resultaat
2.946 76.614
bestemmingsreserve nieuwe huisvesting - deze bestemmingsreserve is gevormd ten behoeve van de kosten van de voorgenomen verhuizing, die in 2011 niet begroot zijn € stand per 31-12-2009
-
bij: uit voorstel verwerking resultaat
40.000 40.000
bestemmingsreserve vervanging vervoermiddelen - deze bestemmingsreserve is gevormd ten behoeve van de extra kosten voor vervanging van inspectiebussen, vanwege subsidiering van de eerste bussen en indexering van de aanschafwaarde € stand per 31-12-2009
-
bij: uit voorstel verwerking resultaat
135.000 135.000
investeringsfonds inspectiebussen stand per 31-12-2009 (jaarrekening)
40.038
af: correctie stelselwijziging
(40.038) -
- 35 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
TOELICHTING OP DE BALANS
projecten
project rieten daken IJsselvallei
€
ontvangen voorschot subsidie provincie Overijssel uitbetaalde subsidie aan eigenaren
160.000 (131.492)
kosten monumentenwachters + overhead
(11.727)
saldo per 31-12-2010
16.781
project rieten daken Salland
€
ontvangen voorschot subsidie provincie Overijssel ontvangen voorschot subsidie provincie Overijssel meer rieten daken uitbetaalde subsidie aan eigenaren
160.000 160.000 (211.166)
kosten monumentenwachters + overhead
(18.832)
saldo per 31-12-2010
90.002
project rieten daken Gentevoort
(4.000)
project rieten daken Marshoek/Hoonhorst en Berkum/Wijthmen ontvangen voorschot subsidie provincie Overijssel uitbetaalde subsidie aan eigenaren
€ 80.000 (34.403)
kosten monumentenwachters + overhead
(3.480)
saldo per 31-12-2010
42.117
project rieten daken Steenwijkerland
€
ontvangen voorschot subsidie gemeente Steenwijkerland
216.000
kosten natuuradvies en rietkeuring
(2.214)
uitbetaalde subsidie aan eigenaren
(225.567)
kosten monumentenwachters + overhead
(31.266)
saldo per 31-12-2010
(43.047)
project Maarkels schöppes
€
ontvangen voorschot subsidie gemeente Hof van twente projectborden ed
300.800 (5.230)
uitbetaalde subsidie aan eigenaren
(90.287)
kosten monumentenwachters + overhead
(69.908) 135.375
project Tuindorp Hengelo
€
kosten monumentenwachters + overhead
(2.556) (2.556)
project vrijwilligers voor religieus erfgoed
10.381
project meer inzicht & meer preventie
€
ontvangen voorschot subsidie provincie Overijssel
67.000
kosten ontwikkeling website
(4.383) 62.617
totaal projecten
307.670
- 36 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
TOELICHTING OP DE BALANS
31-12-10
overige schulden en vooruitontvangen baten
31-12-09
€
€
-
73.668
af te dragen loonheffing en sociale lasten
50.312
38.721
verlofuren
33.862
36.169
vakantiegeld
31.408
27.279
af te dragen pseudo premies
salarissen
1.307
-
accountantskosten
6.000
4.000
180
105
debiteuren - abonnementen personeelsvereniging
1.561
-
270
1.189
diversen
124.900
181.131
-
(73.668)
124.900
107.463
af: correctie stelselwijziging
niet uit de balans blijkende verplichtingen
huur vestiging Zwolle - met ingang van 01-07-2002 wordt een pand gehuurd aan de Ohmstraat te Zwolle - de huur is aangegaan voor een periode van 5 jaren en bedraagt € 13.148 op jaarbasis - na vijf jaren is de huur stilzwijgend verlengd tot 01-07-2012 met een volgende termijn van vijf jaren
huur vestiging Hengelo - met ingang van 1 november 2006 wordt kantoor- en stallingsruimte gehuurd van MVM - de huur is aangegaan voor een periode van 5 jaren en bedraagt € 7.887 op jaarbasis
aansluiting vereniging monumentenwacht Nederland - de stichting is aangesloten bij de vereniging monumentenwacht Nederland - op grond van deze aansluiting is de stichting samen met de andere provinciale stichtingen verplicht om de continuiteit van de monumentenwacht Nederland te waarborgen
- 37 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN
werkelijk 2010
begroot 2010
werkelijk 2009
€
€
€
EIGEN BATEN abonnementen inspecties voorrijtarieven
53.228
53.137
52.193
242.145
252.395
162.231
38.706
52.709
26.238
doorberekend materiaal
6.097
3.787
2.764
doorberekend materieel
5.127
-
425
348.521
381.380
360.729
advies doorberekend aan Fr Dr doorberekende lasten overige opbrengsten
44.982
-
81.066
137.499
-
64.009
115
-
93
876.420
743.408
749.748
PROJECTBATEN rieten daken Markelo en Arriën rieten daken Gentevoort vrijwilligersproject
286.808
40.000
-
20.000
20.000
-
63.119
18.120
-
369.927
78.120
-
rieten daken Markelo en Arriën subsidie provincie Overijssel Arrien
49.500
subsidie provincie Overijssel Markelo
200.000
subsidie gemeente Hof van Twente
13.333
berekende advieskosten
23.975 286.808
rieten daken Gentevoort subsidie provincie Overijssel
20.000
vrijwilligersproject subsidie provincie Overijssel
49.619
bijdrage CIO-K
13.500 63.119
FINANCIËLE BATEN rente
11.205
-
9.325
11.205
-
9.325
provincie Overijssel
329.596
329.789
324.725
provincie Overijssel aanvullend
120.000
120.000
-
11.271
11.271
11.271
460.867
461.060
335.996
(6.287)
-
-
454.580
461.060
335.996
SUBSIDIES
provincie Flevoland
provincie Flevoland 2009 (correctie)
- 38 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
TOELICHTING OP DE STAAT VAN LASTEN
werkelijk 2010
begroot 2010
werkelijk 2009
€
€
€
PERSONEELSLASTEN bruto salaris
562.300
607.561
468.519
recht vakantietoeslag
45.667
48.605
39.503
recht eindejaarsuitkering
46.340
48.605
38.500
793
-
2.039
eindheffing
3.696
7.357
3.777
bijdrage zkv
4.174
4.087
2.573
onkosten vergoedingen
5.592
6.422
4.730
verzuimverzekering
11.784
14.599
11.310
pensioenpremie
71.619
71.814
59.347
9.965
12.611
9.227
zvw premie
37.539
36.563
30.284
sociale lasten
55.791
62.259
40.103
bijdrage levensloop
12.892
13.881
10.715
stagiaires en inleners
53.517
-
27.286
-
-
6.262
2.785
-
15.905
19.878
9.288
14.114
-
7.575
766
25.798
27.405
21.847
recht verlofuren
fpu premie
productiviteitsverbetering arbo scholing toetsing inspectie reis- en verblijf personeel diversen personeel
4.670
4.031
12.807
974.800
982.663
819.614
22.994
19.065
19.270
4.218
4.584
4.112
14.829
9.581
10.969
AFSCHRIJVINGEN OP VASTE ACTIVA vervoermiddelen inventaris automatisering materieel
306
319
306
42.347
33.549
34.657
PROJECTLASTEN rieten daken Markelo en Arriën rieten daken Gentevoort vrijwilligersproject
280.771
40.000
-
20.000
20.000
-
63.119
18.120
-
363.890
78.120
-
project rieten daken Markelo en Arriën uitbetaalde subsidies aan eigenaren
238.376
projecturen monumentenwacht
42.395 280.771
- 39 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
TOELICHTING OP DE STAAT VAN LASTEN
werkelijk 2010
begroot 2010
werkelijk 2009
€
€
€
37.827
project rieten daken Gentevoort uitbetaalde subsidies aan eigenaren
18.000
projecturen monumentenwacht
2.000 20.000
project vrijwilligers voor religieus erfgoed onderhoudswijzer voor kerken
6.271
inventarisatie - voorbereiding
13.165
benadering actieve vrijwillegers
21.889
ontwikkeling lespakket
11.274
projectorganisatie monumentenwacht
10.520 63.119
OVERIGE LASTEN huisvesting
32.644
33.031
administratie
75.545
72.730
58.152
6.622
5.728
11.841
vervoermiddelen
39.949
26.013
24.458
inspectie en advies
38.874
38.754
14.892
projecten
90
-
333
algemeen
10.299
12.000
15.752
204.023
188.256
163.255
24.061
bestuur
huisvesting huur vestigingen
20.907
25.923
verz./gas/water/elektra e.d.
6.878
5.573
4.513
schoonmaak
1.113
396
1.318
kantine
2.272
1.055
1.887
diversen huisvesting
1.474
84
6.048
32.644
33.031
37.827
- 40 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
TOELICHTING OP DE STAAT VAN LASTEN
werkelijk 2010
begroot 2010
werkelijk 2009
€
€
€
administratie kantoorbenodigdheden
8.208
5.083
4.492
accountant
6.867
5.000
5.671
salarisadministratie
4.372
3.953
4.338
verzekeringen
5.634
7.557
6.426
promotie
9.665
13.176
4.909
porti
3.935
4.272
3.144
verzenden telefoon en internet abonnementen en contributies bank vergaderingen drukwerk
583
-
505
11.497
11.765
10.091
1.032
1.728
1.264
324
395
96
1.878
370
879
1.880
1.004
989
18.170
18.206
15.153
1.500
-
195
-
221
-
75.545
72.730
58.152
vergoedingen bestuur
5.410
5.250
5.250
verzekeringen bestuur
-
183
-
reis en verblijf bestuur
212
250
294
Free Prak prijs
-
-
459
samenwerking Fr Dr OvFl
-
-
880
advieskosten
-
-
1.904
automatisering dubieuze debiteuren diversen administratie
bestuur
diversen bestuur
1.000
45
3.054
6.622
5.728
11.841
onderhoud bussen
7.738
4.178
5.071
belasting/verzekering bussen
8.605
9.181
6.910
19.370
12.465
11.079
vervoermiddelen
brandstof voertuigvolgsysteem
1.231
-
212
inrichting bussen
2.345
74
1.920
diversen vervoermiddelen
- 41 -
660
115
(734)
39.949
26.013
24.458
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
TOELICHTING OP DE STAAT VAN LASTEN
werkelijk 2010
begroot 2010
werkelijk 2009
€
€
€
materialen/gereedschap
8.825
3.788
7.827
huur materieel
4.871
3.788
425
advies kwaliteit
649
7.575
-
advies arbozorg
5.471
7.575
-
bijdrage kda monumentenwacht Nederland
9.700
12.000
-
bedrijfskleding
5.727
3.788
4.787
arbouitrusting
3.091
-
-
540
240
1.853
38.874
38.754
14.892
90
-
333
-
-
-
90
-
333
9.700
12.000
15.000
599
-
752
10.299
12.000
15.752
inspectie en advies
diversen inspectie en advies
projecten eigen projecten algemene projecten
algemeen bijdrage beleid monumentenwacht Nederland diverse algemene kosten
- 42 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
OVERIGE GEGEVENS
voorstel verwerking resultaat 2010 pseudo premies
2.946
nieuwe huisvesting
40.000
vervanging vervoermiddelen
135.000
ontrekking aan overige reserves
(50.874) 127.072
- 43 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
VERKLARING ACCOUNTANT
- 44 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
MATERIELE VASTE ACTIVA
datum aanschaf
waarde aanschaf
afgeschreven t/m 31-12-10
boekwaarde 31-12-10
€
€
€
vervoermiddelen inspectiebus 99-VZ-JD
voor 1-1-2003
25.416
25.416
-
inrichting 99-VZ-JD
voor 1-1-2003
4.085
1.815
2.270
serviceauto 93-BS-NH
14-03-05
2.749
(3.125)
5.874
inrichting 93-BS-NH
20-05-05
3.124
1.770
1.354
serviceauto 89-VDR-1
22-01-07
3.222
(5.429)
8.651
serviceauto 75-BH-RF
1-09-07
7.500
5.000
2.500
inspectiebus 24-VZR-5
5-02-09
27.049
5.184
21.865
inspectiebus 25-VZR-5
5-02-09
27.049
5.184
21.865
inspectiebus 26-VZR-5
5-02-09
27.049
5.184
21.865
bedrijfswageninrichtingen
5-02-09
41.650
7.983
33.667
inspectiebus 1-VHB-53
1-04-10
9.082
681
8.401
inspectiebus 1-VHB-54
1-04-10
9.082
681
8.401
inrichting inspectiebussen
6-04-10
17.850
1.339
16.511
204.907
51.683
153.224
inventaris inventaris vestigingen
1-07-02
26.747
22.735
4.012
3 bureaustoelen zwolle
28-02-03
1.625
1.273
352
koffiemachine borne
22-02-05
1.079
1.079
-
kantoormeubelen hengelo
25-10-06
5.889
2.454
3.435
hangmappenkast zwolle
22-11-06
618
252
366
3 bureaustoelen kampen
20-12-07
1.666
666
1.000
1 roldeurkast hengelo
20-08-07
598
199
399
2 roldeurkasten hengelo
20-08-07
888
296
592
1 dossierkast hengelo
20-08-07
738
246
492
vaatwasser
23-02-08
514
291
223
2 bureaustoelen
2-03-10
1.654
138
1.516
cafitesse
1-10-10
- 45 -
1.576
79
1.497
43.592
29.708
13.884
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
MATERIELE VASTE ACTIVA
datum aanschaf
waarde aanschaf
afgeschreven t/m 31-12-10
boekwaarde 31-12-10
€
€
€
26-06-01
1.525
1.525
-
7-06-02
967
967
-
31-03-04
1.193
1.193
-
automatisering 2 spottingscope + statief brother printer, fax, scanner computer HZC-PC topcalc/win calculatiesysteem
6-07-05
5.537
5.537
-
24-10-05
725
725
-
5-01-06
848
848
-
hp officejet 7410
30-01-06
549
541
8
computer + 19" scherm
13-02-06
993
979
14
acer travelmate 4062lmi
17-05-06
1.082
999
83
cash s&o
19-05-06
8.764
8.098
666
hz customized +scherm 19"
14-07-06
971
881
90
hz customized +scherm 17"
14-07-06
744
675
69
laptop nc6320
5-03-07
1.250
958
292
laptop nc6320
5-03-07
1.250
958
292
HZ custom systeem
1-10-07
1.272
827
445
10-10-07
2.172
1.412
760
nashuatec MPC2500
14-04-08
8.628
4.745
3.883
adobe professional
26-06-08
726
363
363
9-04-09
854
299
555
hp6735s\RM-70
17-04-09
976
325
651
hp compaq 6830 s
12-06-09
1.125
281
844
hp compaq 6830 s
12-06-09
1.125
356
769
hp compaq 6830 s
17-07-09
1.225
347
878
projector
19-08-09
863
230
633
desktop met beeldscherm acer travelmate 2413lci
cash uitbreiding licenties
acer one AD150 notebook
track & trace system
8-09-09
5.946
1.587
4.359
hp notebook 4710s
3-12-09
1.113
241
872
28-01-10
1.166
214
952
6-04-10
1.696
254
1.442
hp pro 3010s
27-04-10
1.666
222
1.444
hp pro 3010sff
23-08-10
1.095
73
1.022
hp pro 3120sff
23-08-10
1.303
87
1.216
2-09-10
1.529
102
1.427
13-09-10
15.256
1.017
14.239
2-12-10
1.546
26
1.520
77.680
37.892
39.788
hp probook 4710s loqater inbouw 2 nw bussen
hp probook 4720s server met toebehoren hp probook 4720s
materieel ladders
6-07-05
- 46 -
3.055
1.681
1.374
3.055
1.681
1.374
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
VERDEELSTAAT 2010
declarabele uren
totaal
insp Ov
€
€
17.058
verdeelsleutel
abonnementen
1.777
verdeelsleutel
insp Fl
€
projecten
aanv Ov
€
aanv Fl €
9.825
1.666
5.527
40
58%
10%
32%
0%
2825
1.723
54
97%
3%
BATEN EIGEN BATEN
876.420
337.670
7.633
137.499
390.793
PROJECT BATEN
369.927
-
-
369.927
-
-
11.205
6.454
-
1.094
3.631
26
460.867
449.596
11.271
-
-
-
(6.287)
-
(6.287)
-
-
-
1.712.132
793.720
12.617
508.520
394.424
2.851
974.800
544.400
17.062
95.206
315.847
2.286
42.347
23.650
741
4.136
13.721
99
PROJECTLASTEN
363.890
-
-
363.890
-
-
OVERIGE LASTEN
204.023
98.802
3.097
35.540
66.106
478
1.585.060
666.851
20.900
498.771
395.674
2.864
127.072
126.868
(8.283)
9.749
(1.250)
(12)
FINANCIËLE BATEN SUBSIDIEBATEN VERREKENING FLEVOLAND 2009
LASTEN PERSONEELSLASTEN AFSCHRIJVINGEN OP VASTE ACTIVA
RESULTAAT
- 47 -
monumentenwacht Overijssel en Flevoland jaarrekening 2010
BEGROTING 2011 begroot 2011
werkelijk 2010
€
€
BATEN EIGEN BATEN PROJECT BATEN FINANCIËLE BATEN SUBSIDIES
824.068
876.420
81.909
369.927
-
11.205
465.359
454.580
1.371.336
1.712.132
1.023.933
974.800
LASTEN PERSONEELSLASTEN AFSCHRIJVINGEN OP VASTE ACTIVA
36.309
42.347
PROJECT LASTEN
81.909
363.890
OVERIGE LASTEN
RESULTAAT
- 48 -
229.185
204.023
1.371.336
1.585.060
-
127.072