Stichting Avans
JAARVERSLAGGEVING STICHTING AVANS JAARVERSLAG EN JAARREKENING 2009 april 2010
Stichting Avans
INHOUDSOPGAVE Jaarverslag 4 1
Inleiding
2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
Bestuur en toezicht Structuur en organisatie van Avans Hogeschool Corporate governance bij Avans Hogeschool Bezoldiging bestuur en toezichthouders Verslag Raad van Bestuur Verslag Raad van Toezicht
3 3.1 3.2 3.3
Strategisch beleid Visie, missie en strategische doelstellingen Onderscheidend vermogen Ontwikkelingen in de samenleving
5 6 8 11
12
14
15 18
4 Onderwijs 4.1 Onderwijs en kennisontwikkeling 4.2 Onderzoek en kennisontwikkeling 4.3 Internationalisering 5 5.1 5.2 5.3 5.4
19 20 21
De student Wervingsbeleid Toelatingsbeleid Aansluiting tussen VO, MBO en Avans Hogeschool Studieloopbaanbegeleiding
24
25 26
27
6 Personeel 6.1 P&O-beleid 6.2 Avans Arbo 6.3 Overige P&O activiteiten 7 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5
Kwaliteit Accreditatie Integrale kwaliteitszorg Audits op lectoraten Werkbezoek NVAO Nieuw accred itatiestelsel
8 8.1 8.2 8.3
Huisvesting, ICT en Faciliteiten Huisvesting ICT Facilitaire diensten
9 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7 9.8
Financiën Resultaat Financiële positie en financieringsbehoefte Investeringsbeleid Budgetmodel en begroting Risico's Treasury Private activiteiten Helderheid
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
28 30
31 33 33 34
34 34
35 35 36
37 40 40 40 41 43 43
45
2
Stichting Avans
INHOUDSOPGAVE 46
Kerngegevens Cijfermatige
analyse van het geconsolideerde
resultaat
51
Jaarrekening Geconsolideerde balans 2009 Geconsolideerde staat van baten en lasten 2009 Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2009 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Toelichting op de geconsolideerde balans Overzicht verbonden partijen Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten Enkelvoudige balans 2009 Enkelvoudige staat van baten en lasten 2009 Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening Overige
53 55 56 57
60 69 71 75 77
78
gegevens
Bestemming van het resultaat Accou ntantsverklaring
van Stichting
81
Avans
82
Bijlagen 1. 2.
Overzicht lectoraten SKO Aanvullende informatie naar aanleiding
Jaarverslag / jaarrekening
2009
20 april 2010
84 van de Notitie Helderheid
3
85
Stichting Avans
1
Inleiding
Het jaarverslag van de Stichting Avans, waartoe behoort Avans Hogeschool, beschrijft de voornaamste ontwikkelingen die zich in 2009 hebben voorgedaan en de activiteiten die Avans Hogeschool in dat jaar heeft ontplooid. Hierbij is de volgende indeling gevolgd. Bestuur en toezicht Dit hoofdstuk beschrijft hoe Avans Hogeschool omgaat met de branchecode governance hogescholen en de betekenis hiervan voor de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht. Naast een organogram van Avans Hogeschool en de bezoldiging van de bestuurders bevat dit hoofdstuk het verslag van de Raad van Bestuur en van de Raad van Toezicht. Strategisch beleid In dit hoofdstuk zijn de visie en de missie verwoord, evenals de vertaling daarvan naar de strategische en bestuurlijke agenda van de Raad van Bestuur. Onderwijs en kennisontwikkeling Dit hoofdstuk besteedt niet alleen aandacht aan het onderwijsaanbod en rendement, maar gaat ook in op de functie en de rol van Avans Hogeschool als kennispartner in relatie met het beroepenveld. De student Dit hoofdstuk richt zich op de student, met name op de wijze waarop de werving en de begeleiding gedurende de studie zijn geregeld en wat de ervaringen zijn met de aansluiting vanuit het voortgezet onderwijs (VO) en middelbaar beroepsonderwijs (MBO). Personeel De vorderingen inzake de implementatie van het P&O-beleid komen hier aan de orde evenals de ontwikkelingen bij Avans Arbo. Een meer gedetailleerd sociaal jaarverslag wordt overeenkomstig de CAO-HBO separaat opgesteld. Kwaliteit De kwaliteit is beschreven vanuit de eigen visie en verantwoordelijkheid en vanuit de resultaten van de externe accreditatie.
van Avans Hogeschool
Huisvesting, ICT en faciliteiten Op het gebied van huisvesting hebben in 2009 voorbereidende besluitvormende activiteiten plaatsgevonden. De ingezette weg om de dienstverlening op ICT en facilitair gebied te integreren leidt tot een nog betere dienstverlening aan studenten en medewerkers. Financiën Het jaar 2009 is met een positief resultaat afgesloten. In dit hoofdstuk is het resultaat geanalyseerd en staan de financiële risico's beschreven. Ook het treasurybeleid en de verantwoording met betrekking tot "rekenschap" komen aan de orde. Kerngegevens en jaarrekening Een overzicht van financiële kengetallen, een analyse van het geconsolideerde de fiscale positie gaan vooraf aan de jaarrekening.
Jaarverslag I jaarrekening 2009 20 april 2010
4
resultaat en van
Stichting Avans
Bestuur en toezicht
2
Avans Hogeschool onderschrijft de branchecode governance hogescholen, zoals deze in januari 2006 door de HBO-Raad is vastgesteld. Ten opzichte van de vastgestelde governance structuur van Avans Hogeschool hebben zich in 2009 geen belangrijke wijzigingen voorgedaan.
2.1
Structuur en organisatie van Avans Hogeschool
Structuur (organogram)
Raad van Bestuur
1 Stafeenheid Strategisch Beleid
Bestu urs se O'"eta riaat
Stafeenheid Beleidsevaluatie
'l
~~~m"J ~,__
'l(
Facilitaire Dienst
--"
1I 1
Die~~~;nheid
DP&O Diensteenheid Personeel en
Organisatie
DFS Diensleenheid Financiën en
Stude ntenad mini stratie
./ \.•.._--_/
en Control
DMes Diensf:eenheid Marketing, Communicatie en Studenten2aken
Organisatie De organisatiestructuur van Avans Hogeschool bestaat uit 18 academies, 5 ondersteunende diensteenheden en 2 stafeenheden. De academies zijn geografisch verdeeld over de 3 vestigingsplaatsen Breda, 's-Hertogenbosch en Tilburg. De hoofdvestiging van de diensteenheden is Breda. De huisvestingsactiviteiten behoren tot de Stichting • Stichting Huisvesting • Stichting Huisvesting • Stichting Huisvesting
(kapitaaldienst) zijn ondergebracht in de volgende stichtingen Avans: Avans Hogeschool Breda; Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch; Kunstacademie Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch.
Daarnaast behoren de volgende deelnemingen tot de Stichting Avans: • Avans Contractactiviteiten B.V. (100%); • Avans Hogeschool B.V. (100% deelneming van Avans Contractactiviteiten • Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys (50%). Organisatiewijzigingen: In 2009 hebben zich binnen de organisatiestructuur voorgedaan.
welke
B.V.)l;
van Avans Hogeschool geen wijzigingen
De naam van Stichting Instituut voor Bestuurs-, Beroeps- en Bedrijfsdiensten (Stichting IBBB) is met ingang van 1 januari 2010 gewijzigd in Stichting Huisvesting Kunstacademie Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch.
1
Avans Hogeschool B.V. opereert onder de werknaam Avans Plus (Avans+).
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
5
Stichting Avans
2.2
Corporate governance bij Avans Hogeschool
In deze paragraaf wordt de governance structuur van Avans Hogeschool beschreven en wordt aangegeven op welke wijze Avans Hogeschool in 2009 heeft voldaan aan de branchecode governance hogescholen en op welke punten in 2010 nog verdere actie wordt ondernomen. Jaarrekening en jaarverslag De jaarrekening en het jaarverslag 2008 zijn door de Raad van Toezicht goedgekeurd in de vergadering van april 2009. Beiden voldoen aan de in de branchecode governance hogescholen gestelde eisen. Goedkeuring De Raad van Bestuur heeft in overeenstemming met de branchecode belangrijke besluiten in 2009 ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Toezicht, evenals het jaarverslag, de jaarrekening 2009 en de begroting 2010. Verklaring instellingsbestuur In de Letter Of Representation (LOR) verklaart de Raad van Bestuur alle bekende informatie, die van belang is voor de accountantsverklaring, aan de accountant te hebben verstrekt en dat hij niet betrokken is geweest bij onregelmatigheden. De LOR maakt geen deel uit van het jaarverslag, maar is aan de accountant verstrekt en wordt afzonderlijk verzonden aan het ministerie van OCW. Risicomanagement Onvoldoende besef van onzekerheden en het niet of onvoldoende adequaat anticiperen op potentiële risico's kunnen leiden tot calamiteiten (zoals recentelijk de economische crisis). Het uitgangspunt van Risk Management bij Avans Hogeschool is dat we de wereld waarin we werken en leven niet volledig kennen en dat de effecten van ons handelen niet altijd onderkend worden en er dus altijd onzekerheden blijven bestaan. De aandacht richt zich daarom op de vraag hoe we met onzekerheden leren om te gaan. Dat vereist een adequate organisatie en informatiehuishouding waarin actief gezocht wordt naar potentiële risico's, zodat tijdig maatregelen genomen kunnen worden. De Raad van Bestuur van Avans Hogeschool is verantwoordelijk voor het ontwerp, de implementatie en de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen. Het doel van deze systemen is om de significante risico's waaraan de organisatie is blootgesteld zo optimaal mogelijk te beheersen. Dergelijke systemen kunnen vanzelfsprekend nooit een absolute mate van zekerheid geven aangaande het realiseren van de organisatiedoelstellingen, noch kunnen ze absolute en totale zekerheid geven aangaande materiële fouten, verliezen, fraude en de overtreding van wet- en regelgeving. In 2009 is uitvoering gegeven aan het realisatieplan "Omgaan met risico's". Dit realisatieplan bevat voorstellen voor de inrichting van risicomanagement op strategisch, tactisch en operationeel niveau. In 2009 zijn op basis hiervan de volgende resultaten gerealiseerd: 1. Ten behoeve van het jaarverslag 2009 hebben alle directeuren een managementverklaring inzake internal control ondertekend. Vanaf 2009 heeft Avans Hogeschool risicomanagement geïncorporeerd in haar P&C-cyclus. Alle directeuren rapporteren elk kwartaal over de belangrijkste risico's van hun academie of diensteenheid. 2. De Raad van Bestuur heeft zijn strategische risicoprofiel herijkt. Dit gebeurt jaarlijks. Deze herijking heeft in 2009 geleid tot het benoemen van de volgende zeven hoofdrisico's: • instroom en uitval; • innovatiekracht en concurrentievermogen; • personeel; • processen; • wet- en regelgeving; • economische crisis; • gezondheidsrisico's (Mexicaanse griep). Hoofdstuk 9 gaat dieper in op bovenstaande risico's.
Jaarverslag / jaarrekening
2009
20 april 2010
6
Stichting Avans
Voor het verder vormgeven van de sturingsmogelijkheden van de Raad van Bestuur bij de strategische risico's zijn experimenten gestart. Onderzocht wordt hoe de Raad van Bestuur door een koppeling tussen de strategische- en de tactisch/operationele risico's het beste kan sturen op de beheersing van deze risico's. De experimenten worden in 2010 voortgezet. Alle onderkende risicos van materieel belang zijn besproken met de Raad van Toezicht. Interne risicobeheersings- en controlesysteem De instrumenten van het interne risicobeheersings- en controlesysteem, die zijn opgenomen in de branchecode, komen bij Avans Hogeschool op de volgende wijze aan de orde. Avans Hogeschool hanteert risicoanalyses van de operationele- en financiële doelstellingen Relevante onderdelen van de risicobeheersings- en controlesystemen zijn onder andere: • • • • • • • • • • •
strategische evaluatie van het gevoerde beleid (jaarlijkse evaluatie); budgetten; per kwartaal (financiële) rapportages; per kwartaal besprekingen met het management over de geleverde prestaties; reguliere bijeenkomsten met de Stafeenheid Strategisch Beleid en de Stafeenheid Beleidsevaluatie & Control; letter of representation (LOR) van de Raad van Bestuur aan de externe accountant; interne audit- en beoordelingsrapportages; managementletter en auditrapporten van de externe accountant; risicoprofiel en risico-contral matrices van bedrijfseenheden; managementverklaringen betreffende "interne control" van directeuren van bedrijfseenheden aan de Raad van Bestuur; bestuursverklaring inzake interne control.
Avans Hogeschool beschikt over een integriteitscode In 2009 heeft de Raad van Bestuur de integriteitscode vastgesteld. De Raad van Bestuur heeft de integriteitscode geplaatst in de context van de herijking van normen en waarden. De integriteitscode is opgesteld voor alle medewerkers en studenten. De integriteitscode is onder het devies "de basiswaarden in de praktijk gebracht" vertaald in 10 in de dagelijkse praktijk te hanteren omgangsregels. Ter realisatie van deze omgangsregels is in een van de programmalijnen van het Meerjarenbeleidsplan het onderwerp "Aandacht voor het alledaagse" ingericht. Avans Hogeschool beschikt over een kwaliteitszorgsysteem dat een verbinding legt met de wettelijke eisen voor de accreditatie en met de strategische doelstellingen van de hogeschool Avans Hogeschool heeft vanaf 2007 Integrale Kwaliteitszorg (IKZ), of -in governanceterminologie- een intern risicobeheersings- en controlesysteem gefaseerd ingevoerd. Dit draagt bij aan het beter beheersen van de voortgang van de realisatie van de geformuleerde doelstellingen. Met het realiseren van een integrale kwaliteitszorgsystematiek bereidt Avans Hogeschool zich, naast de integratie van risicomanagement, ook voor op de gewenste hogeschool brede accreditatie. Het nieuwe accreditatiestelsel zal waarschijnlijk vanaf 2011 van toepassing zijn. Hierbij wil Avans Hogeschool nadrukkelijk een eigen kwaliteit realiseren die uitgaat boven de basiskwaliteit. Dit is vorm gegeven in het lopende project Hippocampus. De geaccrediteerde opleidingen vormen de basis voor de kwaliteit van de hogeschool in haar geheel. Gezien de positieve accreditaties die in 2009 hebben plaatsgevonden, mag worden geconcludeerd dat de kwaliteit van de opleidingen en de daarbij behorende systemen ook in 2009 op orde is en meer dan dat vanwege de hoge scores die daarbij behaald worden.
Jaarverslag/ jaarrekening 2009 20 april 2010
7
Stichting Avans
Avans Hogeschool beschikt over handleidingen voor de inrichting van de financiële verslaggeving, van de bekostigingsgegevens en het kwaliteitsbeleid, alsmede over de voor de opstelling daarvan te volgen procedures Er zijn handleidingen, instructies, procedures en formats voor onder andere: • het opstellen van de managementrapportages en de jaarrekening; • het opstellen van businessplannen en de (meerjaren)begroting; • de Planning &Controlcyclus; • de aanvraag en financiering van projecten in het bijzonder m.b.t. vernieuwing van het onderwijs; • de aanvraag en financiering van experimenten binnen het Meerjarenbeleidsplan 2007-2010; • investeringsbeslissingen en aanvragen voor onderzoek en ontwikkeling. Klokkenluiderregeling Avans Hogeschool kent een klokkenluiderregeling.
In 2009 is hiervan geen gebruik gemaakt.
Regeling ongewenst gedrag Avans Hogeschool beschikt over een regeling ongewenst gedrag voor zowel studenten als medewerkers. In dat kader is Avans Hogeschool aangesloten bij de stichting KOMM, een onafhankelijke stichting die eventuele klachten behandelt. Regeling privacy Avans Hogeschool kent een Privacyreglement. Bij de functionaris voor de gegevensbescherming zijn in 2009 5 meldingen gedaan. Interne controlfunctie Binnen Avans Hogeschool is een controller aangesteld die rechtstreeks rapporteert aan de Raad van Bestuur. Horizontale dialoog Op grond van de branchecode dient iedere hogeschool de dialoog te voeren met externe stakeholders. In het Meerjarenbeleidsplan 2007-2010 is een uitwerkingslijn opgenomen met betrekking tot de uitwerking van de dialoog die Avans Hogeschool voert met haar externe stakeholders.Een toelichting is te vinden in hoofdstuk 3.2. Marktactiviteiten Een specifiek risico behelst het verrichten van marktactiviteiten die niet publiek bekostigd worden. Om dit risico te minimaliseren verricht Avans Hogeschool geen marktactiviteiten. Deze activiteiten zijn separaat in een afzonderlijke rechtspersoon, de besloten vennootschap genaamd Avans Contractactiviteiten B.V. (merknaam Avans Plus), ondergebracht. Deze deelneming verzorgt cursussen en contractonderwijs voor derden. Alle niet bekostigde activiteiten (marktactiviteiten) worden door Avans Plus uitgevoerd. Aan de academiedirecteuren is de instructie gegeven dat publieke en private activiteiten gescheiden moeten zijn. Alle private activiteiten moeten via Avans Plus verlopen. De Raad van Bestuur heeft daarvoor de volle aandacht. Waar tussen Avans Hogeschool en de BV verrekening van kosten en opbrengsten plaatsvindt, geschiedt dit tegen kostprijs met inachtneming van de geldende wetgeving. Visie op toezicht in relatie tot bestuur De branchecode ziet ook toe op de relatie tussen de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur.
2.3
Bezoldiging bestuur en toezichthouders
Op basis van de adviesregeling bezoldiging toezichthouders hogescholen heeft de Raad van Toezicht in juni 2007 de regeling vastgesteld voor de bezoldiging van de voorzitter en van de leden van de Raad van Toezicht. De ten laste van de organisatie komende beloningen van bestuurders bedragen in 2009 in totaal € 532.233 (2008: € 567.521). Dit is inclusief het werkgeversdeel van de pensioenkosten en sociale lasten, plus de onkostenvergoedingen, exclusief de kosten van drie leaseauto's. JaarverslagI jaarrekening 2009 20 april 2010
8
Stichting Avans
De beloning van de leden van de Raad van Bestuur bestaat uit een vast inkomen. De vaste inkomensdelen volgen de adviesregeling zoals die door Hay is ontwikkeld voor de colleges van bestuur van hogescholen. De Raad van Toezicht heeft op 25 juni 2009 besloten de aan targets gekoppelde flexibele beloning met terugwerkende kracht per 1 januari 2009 af te schaffen en te vervangen door een gewijzigde systematiek voor de honorering van leden van de Raad van Bestuur. Onderstaande tabel bevat de salariscomponent binnen de totale bezoldiging en is exclusief pensioenlasten en sociale lasten werkgever (totaal k€ 64). De uitbetaling van het variabele deel van de beloning met betrekking tot de targets over 2008 heeft in 2009 plaats gevonden. De beloning van de leden van de Raad van Bestuur over 2009 is hierdoor eenmalig hoger dan gebruikelijk. De beloning van de beide leden van de Raad van Bestuur is bovendien over 2009 hoger dan normaal vanwege een extra toelage in verband met het functioneren als 2-hoofdig Bestuur gedurende een groot deel van 2009. 2008
2009 Ir. G.L.E.M. Koopman (voorzitter tot en met 28-2-2009) vast salaris
€
25.026
€
143.830
variabel salaris*
€
41.198
€
27.241
€
447
€
2.682
€
66.671
€
173.753
vast salaris
€
170.595
€
128.841
variabel salaris*
€
21.903
€
24.385
enkele overige betalingen parallel CAO
€
2.682
€
2.682
€
195.180
€
155.908
vast salaris
€
157.772
€
128.836
variabel salaris*
€
33.437
€
24.385
enkele overige betalingen parallel CAO
€
2.682
€
2.682
€
193.891
€
155.903
vast salaris
€
13.040
variabel salaris*
€
0
enkele overige betalingen parallel CAO
€
224
€
13.264
€
469.006
€
485.564
enkele overige betalingen parallel CAO
Drs. F.J.M. van Kalmthout (lid)
Mw. Drs. M.M.J. Kamsma MBA/MBI (lid)
Drs. P.L.A. Rüpp (voorzitter vanaf 1-12-2009)
Totaal
*) De uitbetaling van het variabele deel van de beloning met betrekking tot de beoordeling van het behalen van de gestelde targets over het jaar 2007 en 2008 heeft plaatsgevonden in respectievelijk 2008 en 2009.
Op grond van artikel 6 van de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) is Avans Hogeschool verplicht jaarlijks het belastbare loon te publiceren van functionarissen van wie dat bedrag, exclusief pensioenpremie (conform besluit HBO-Raad), uitgaat boven het zogenaamde normsalaris (gemiddeld belastbare jaarloon van de ministers). Voor het verslagjaar 2009 is het gemiddeld belastbare jaarloon vastgesteld op €l88.000. Voor Avans Hogeschool heeft de publicatieplicht betrekking op drie bestuurders.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
9
Stichting Avans
Naam
Duur dienstverband in het
Belastbaar loon
Voorzieningen
Uitkeringen
Totaal
incl. pensioenpremie
t.b.v.
i.v.m.
(wg en wn)
beloningen
beëindiging
betaalbaar op
dienstverband
verslagjaar
termijn C
C
In dienst vanaf Ir. G.L.E.M.
In dienst
2009
2008
c
C 2009
2008
2009
2008
1-1
tot 31-12
( 206.394
( 202.697
( 27.300
(0
(0
( 233.694
( 202.697
1-1
31-12
( 227.608
( 184.013
(0
(0
(0
( 227.608
( 184.013
1-1
31-12
( 230.478
< norm-
(0
(0
(0
( 230.478
< norm-
-----------
-----------
( 691.780
( 386.710
Koopman Drs. F.J.M. van Kalmthout Mw. Drs. M.M.J.
salaris
salaris
Kamsma MBA/MBI Totaal
-----------
-----------
-----------
( 664.479
( 386.710
( 27.300
(0
(0
Daarnaast is afscheid genomen van een hoofddocent. De afkoopregeling hieromtrent geresulteerd in de volgende meldingsplicht: Naam
Uitkeringen
i.v.m.
Duur
Belastbaar loon
Voorzieningen
dienstverband
incl. pensioenpremie
t.b.v.
beëindiging
(wg en wn)
beloningen
dienstverband
in het
heeft Totaal
betaalbaar op
verslagjaar
termijn C
CAM. Segers
In dienst vanaf 1-1
In dienst tot 31-12
c
C
2009
2008
( 83.216
< normsalaris
(0
C
2009
2008
2009
2008
( 250.000
(0
( 333.216
< normsalaris
De ten laste van de organisatie komende beloning van de leden van de Raad van Toezicht over 2009 bedraagt in totaal € 46.087. In 2008 bedroegen de ten laste van de organisatie gekomen beloningen van leden van de Raad van Toezicht € 62.590. De beloning bestaat uit een vast bedrag. De afname wordt verklaard doordat het aantal leden van de Raad van Toezicht in 2009 ten opzichte van 2008 is verminderd.
Jaarverslag
I jaarrekening
2009
20 april 2010
10
Stichting Avans
Specificatie per lid van de Raad van Toezicht
2008
2009
Dr. J.C. Dona (voorzitter)
(
11.200
(
11.200
Mr. M.F.IJ.J. Kramer
(
0
(
7.800
Mw. Drs. M.C.C. Bekker (plaatsvervangend voorzitter)
(
9.029
(
9.058
L.J.M. Bovée MBA (lid)
(
7.800
(
7.800
Ir. Drs. J.M. Buckens AAG MFE(lid)
(
0
(
9.058
Drs. FJ.M. Croonen (lid)
(
9.029
(
8.616
Drs. S.F.A. van Kessel (lid)
(
9.029
(
9.058
TOTAAL
(
46.087
(
62.590
Er zijn geen leningen, voorschotten of garantstellingen ten behoeve van leden van de Raad van Bestuur of van de Raad van Toezicht verstrekt door Avans Hogeschool.
2.4
Verslag Raad van Bestuur
In maart 2009 heeft ir. G.L.E.M. Koopman zijn werkzaamheden als Voorzitter van de Raad van Bestuur beëindigd. Op 1 december is Drs. P.L.A. Rüpp benoemd als Voorzitter. Drs. FJ.M. van Kalmthout is in de tussengelegen periode opgetreden als waarnemend Voorzitter. De visie van de Raad van Bestuur richt zich op twee onderwerpen: Het onderwijs (de student) en het beroepenveld (de beroepsbeoefenaar en zijn professie). Naast het opleiden van jonge mensen tot beginnend beroepsbeoefenaar is het evident dat beroepsontwikkeling een prominente focus van de hogeschool is. Voor de eerste groep - de studenten - biedt Avans Hogeschool kwalitatief goed onderwijs door middel van een totaalpakket van leerwegen, leerroutes en begeleiding. Voor de beroepsontwikkeling maakt Avans Hogeschool state of the art kennis toegankelijk en beschikbaar voor het beroepenveld. Hierbij wordt aangesloten op regionale ontwikkelingen (Maintenance in West- Brabant en Food, Health en Pharma in NoordOost Brabant) en door uitvoering van projecten die vanuit het Meerjarenbeleidsplan worden geïnitieerd. Het belang van een goed partnerschap tussen onderwijs, overheid en ondernemers neemt in de toekomst alleen maar toe. De maatschappelijke opdracht om 50% van de beroepsbevolking te stimuleren tot het behalen van een diploma op het niveau van het hoger onderwijs is onlosmakelijk gekoppeld aan de ambitie tot het leveren van kwalitatief goed onderwijs waarin praktijk en onderzoek hand in hand gaan. Verdergaand gebruik van ICT en extra aandacht voor het optimaliseren van de interne organisatie zijn twee sporen waarlangs het doorontwikkelen van onze dienstverlening aan de studenten plaatsvindt. In 2009 zijn op verschillende terreinen door Avans Hogeschool belangrijke ontwikkelingen in gang gezet en resultaten behaald. Een aantal voorbeelden hiervan zijn: • Nieuwe opleidingen: o Bouwmanagement en Vastgoed in Tilburg; o Communicatie en Multimedia Design in 's-Hertogenbosch; o Voornemen start van de opleiding Maintenance in Breda; o Voornemen start van de opleiding Chemie in 's-Hertogenbosch; • Een nieuwe marketing campagne; • Start met virtualisering van het onderwijs;
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
11
Stichting Avans
• • • • •
Het afsluiten van het zogenaamde 'convenant actieplan leerkracht' Het behalen door enkele academies van het 'investors in people' certificaat diensteenheid Ict en Facilitair het ISO-certificaat; Systematiek van beoordelingsafhankelijke beloning; Vestiging van het ASA Uitzendbureau op de campus Breda; Samenwerkingsinitiatief met Hogeschool Zeeland.
en door de
Huisvesting In 2009 zijn de definitieve plannen ontwikkeld om tot renovatie en uitbreiding in 'sHertogenbosch te komen. De Raad van Toezicht heeft op 22 oktober 2009 deze plannen goedgekeurd (zie verslag Raad van Toezicht). Colleges van Beroep Overeenkomstig het bepaalde in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) heeft Avans Hogeschool een College van Beroep voor de Examens en een College van Beroep Bijzonder Onderwijs. Het College van Beroep voor de Examens heeft in het afgelopen jaar 69 beroepschriften ontvangen en bij het College van Beroep Bijzonder Onderwijs is één beroepschrift ingediend. In 2009 zijn in totaal 70 beroepschriften ingediend (2008: totaal 49). Er zijn 49 beroepschriften ingediend bij Avans Breda-Tilburg en 21 bij Avans 's-Hertogenbosch. De meeste beroepen zijn gericht tegen de beslissing van het bindend negatief studieadvies (36). De toename is te verklaren uit zowel de toename van het aantal studenten als uit het feit dat studenten sneller dan voorheen in beroep gaan. In 17 gevallen is het tot een zitting gekomen, waarbij in 14 gevallen de klacht ongegrond bleek. In de meeste zaken is er sprake geweest van een schikking (33), een verwijzing (13) of een niet ontvankelijk verklaring (5). Er is geen sprake geweest van een onbevoegd verklaring. Het aantal beroepszaken is ten opzichte van 2008 toegenomen, maar is, uitgaande van een totale populatie van meer dan 21.000 studenten, beperkt te noemen. Medezeggenschapsreglement In 2009 is een nieuw medezeggenschapsreglement tot stand gekomen. Het nieuwe reglement is geënt op een gemeenschappelijke visie van de Raad van Bestuur en de Avans Medezeggenschapsraad (AMR) op geprofessionaliseerde medezeggenschap. Het reglement voorziet in een verbeterde werkwijze voor de AMR en voor de daarmee samenhangende goede werkverhouding tussen de AMR en de Raad van Bestuur.
2.5
Verslag Raad van Toezicht
In 2009 is de Raad van Toezicht vijf keer in vergadering bijeengekomen. De door de Raad van Toezicht ingestelde remuneratiecommissie, auditcommissie bouwcommissie hebben de Raad van Toezicht ondersteund. De Raad van Toezicht is als volgt samengesteld: Dr. J.e. Dona, voorzitter Mw. Drs. M.e.e. Bekker Drs. FJ.M. Croonen Drs. L.J.M. Bovée MBA Drs. S.F.A. van Kessel Mw. drs. M.e.e. Bekker is op 25 juni benoemd tot plaatsvervangend
voorzitter.
Samenstelling commissies: Remuneratiecommissie : dr. J.e. Dona en drs. L.J.M. Bovée MBA Auditcommissie: drs. FJ.M. Croonen en drs. S.F.A. van Kessel Bouwcommissie: dr. J.e. Dona en drs. M.e.e. Bekker Het schema van aftreden ziet er als volgt uit:
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
12
en
Stichting Avans
Per 31 december 2010: drs. LJ.M. Bovée, drs. FJ.M. Croonen en drs. S.F.A. van Kessel. Toezicht en bestuur zijn ingericht overeenkomstig de in de branchecode governance hogescholen vastgelegde principes. De Raad van Toezicht heeft op 23 april 2009 de jaarverslaggeving 2008 van de Stichting Avans goedgekeurd. Op 23 april 2009 heeft de Raad van Toezicht ook zijn goedkeuring verleend aan de jaarrekeningen 2008 van de Stichting IBBB 's-Hertogenbosch, de Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda, de Stichting Huisvesting Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch. De met de NHTV en Hogeschool Zeeland gesloten samenwerkingsovereenkomst is op 23 april 2009 door de Raad van Toezicht goedgekeurd. Met deze overeenkomst wordt beoogd de regie van het hbo-onderwijsaanbod op basis van behoeften en vragen van bedrijfsleven en overheid ter hand te nemen en als kennisinstellingen bij te dragen aan de versterking van de economische positie van de regio Zuidwest Nederland. Tijdens de vergadering van 25 juni 2009 heeft de Raad van Toezicht de werkwijze van de Raad van Bestuur vastgesteld in verband met het tijdelijk vacant zijn van de functie van voorzitter van de Raad van Bestuur. In dit kader is aan de beide leden van de Raad van Bestuur een extra toelage toegekend in verband met het functioneren als 2-hoofdig Bestuur gedurende een groot deel van 2009. De Raad van Toezicht heeft op 25 juni 2009 besloten de aan targets gekoppelde flexibele beloning met terugwerkende kracht per 1 januari 2009 af te schaffen en te vervangen door een gewijzigde systematiek voor de honorering van leden van de Raad van Bestuur. In 2009 is de in 2008 ingezette wervingsprocedure voor een nieuwe voorzitter van de Raad van Bestuur op basis van een aangescherpt profiel afgerond. De wervingsprocedure is begeleid door een extern bureau. De procedure heeft geleid tot het op 24 september 2009 genomen besluit van de Raad van Toezicht de heer drs. P.L.A. Rüpp te benoemen tot voorzitter van de Raad van Bestuur met ingang van 1 december 2009. Op 22 oktober 2009 heeft de Raad van Toezicht drie besluiten goedgekeurd die betrekking hebben op de huisvesting in 's-Hertogenbosch. Deze betreffen de renovatie van het gebouw van de Kunstacademie aan de Onderwijsboulevard 256 in 's-Hertogenbosch met een bedrag van maximaal M€ 2,7 ten einde de levensduur van dit gebouw voor een periode van tien jaar te verlengen. De investeringskosten van de verlenging van de C-Iob van het gebouw aan de Onderwijsboulevard 215 bedragen M€ 5,6. Voor het voor meervoudig gebruik verbouwen van de ruimte voor techniek en creativiteit in het gebouw aan de Onderwijsboulevard 215, is een bedrag van M€ 3 ter beschikking gesteld. De Raad van Toezicht heeft op 10 december 2009 de begroting 2010 goedgekeurd en heeft kennisgenomen van de interim managementletter van de externe accountant PricewaterhouseCoopers. Op 10 december heeft de Raad van Toezicht de statutenwijziging van de Stichting IBBB goedgekeurd. Op basis van de statutenwijziging functioneert de stichting per 1 januari 2010 onder de nieuwe naam Stichting Huisvesting Kunstacademie Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
13
Stichting Avans
3 3.1
Strategisch beleid Visie, missie en strategische doelstellingen
Visie en missie Avans Hogeschool wil een topinstituut zijn dat toekomstige beroepsbeoefenaren opleidt tot excellente professionals, die zichzelf en hun beroep voortdurend blijven ontwikkelen. Daarnaast willen we voor specifieke bedrijven en organisaties een vanzelfsprekende partner zijn in het ontwikkelen en delen van kennis. Strategische doelstellingen In het kader van het Meerjarenbeleidsplan zijn vijf strategische doelstellingen bepaald. Meerjarenbeleidsplan 2007-2010 Ultimo 2006 is het Meerjarenbeleidsplan 2007-2010, met instemming van de Avans Medezeggenschapsraad, door de Raad van Bestuur vastgesteld en vervolgens door de Raad van Toezicht goedgekeurd. De aanpak en realisatie van het beleidsplan is gericht op de student, beroepsontwikkeling en professionalisering van de organisatie. Om deze missie richting te geven zijn investeringen in de (aspirant-)beroepsbeoefenaar, in het beroepenveld en in de medewerker noodzakelijk. Dit is geconcretiseerd in de volgende strategische doelstellingen: 1. De groei van het aantal studenten bij Avans Hogeschool zal in de periode 2007 - 2010 tenminste de demografische ontwikkeling van gemiddeld 2,5% per jaar bijhouden. Het aantal studenten dient daarom in 2010 tenminste 10,4% meer te bedragen dan de aantallen per 1 oktober 2006. 2. Aan het einde van de planperiode dient het aantal studenten dat jaarlijks zonder diploma tussentijds bij Avans Hogeschool stopt, gemiddeld minder te zijn dan 10% van het totale aantal ingeschreven studenten van dat jaar. 3. De tevredenheid van in hun beroep enigszins gerijpte afgestudeerden van Avans Hogeschool (= 3 jaar na hun afstuderen) over de hogeschoolverrichtingen in relatie tot de beroepsuitoefening dient aan het eind van de planperiode tenminste een '7' te bedragen. 4. In 2010 beantwoordt iedere academie tenminste vijf (onderzoeks)vragen van onze partners. 5. Alle medewerkers hebben in de planperiode aantoonbaar gewerkt aan hun eigen professionele ontwikkeling in het kader van hun functie en van de doelstellingen van de hogeschool. Uit de tussentijdse evaluatie in 2008 konden de volgende conclusies worden getrokken: • met uitzondering van doelstelling 2 ligt het realiseren van de doelstellingen op schema; • de doelstelling met betrekking tot het terugdringen van studentenuitval vraagt urgent om gecoördineerde actie; • vanaf eind 2008 is het "oogsten" op gang gekomen. Er is vertrouwen in het eindresultaat. Het vraagt alertheid om de resultaten ook zichtbaar te maken en te verbreden in de hele organisatie; • de gekozen aanpak van procesmatig veranderen wordt positief ervaren. De nieuwe aanpak leidt tot synergie en samenwerking tussen medewerkers. Wel is het aantal medewerkers dat bewust bij de realisatie betrokken is nog te klein; • er is voldoende financiële ruimte om te verbreden. In 2009 heeft het voorkomen van de uitval van studenten het meest centraal gestaan in de experimenten. Hoewel hierop wel bij de betrokken academies positieve resultaten zijn geboekt, blijkt verbreding hiervan niet vanzelfsprekend. Eind 2009 is het Avans Opleidingscentrum in de staande organisatie opgenomen. Hiermee is het opleidingsaanbod voor en door Avans medewerkers zeker van continuering. Het is een bruikbaar instrument in de professionele ontwikkeling van de medewerkers.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
14
Stichting Avans
Versterking Interne Organisatie In 2009 is het project Versterking Interne Organisatie (VIO) in gang gezet waarin langs verschillende programmalijnen is gewerkt aan "operational excellence" en innovatie. Er zijn programmalijnen voor academie- en voor diensteenheiddirecteuren onderling en in relatie tot elkaar. Daarnaast is de relatie tussen Raad van Bestuur en directeuren aan de orde. Toekomst Eind 2009 is gestart met de voorbereidingen voor het nieuwe Meerjarenbeleidsplan 2011-2014. In een managementconferentie is een eerste verkenning gemaakt van mogelijke scenario's .. Er zijn face-to-face gesprekken gevoerd met studenten, medewerkers en vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven en de (gemeentelijke) overheid. Ook is er gelegenheid geweest voor de genoemde doelgroepen om mee te praten over de toekomst van Avans Hogeschool in een digitale board room-discussie. Een en ander heeft geleid tot een versterking van het bewustzijn dat de huidige missie van Avans Hogeschool nog steeds actueel is. In 2010 zal het nieuwe Meerjarenbeleidsplan 20112014 worden vastgesteld ..
3.2
Onderscheidend vermogen
Avans Hogeschool wil zich onderscheiden binnen het hoger onderwijs in de wijze waarop de hogeschool de realisatie van de strategische doelen en speerpunten uit het Meerjarenbeleidsplan 2007-2010 ter hand neemt. Centraal in deze aanpak staat de actieve betrokkenheid van klanten en medewerkers. Dit past in een benadering waarin verandering onlosmakelijk verbonden is met de werkelijkheid van alledag. Uitgangspunt hierbij is een cyclisch proces van veranderen (er is geen lineaire weg van startpunt naar eindpunt). Binnen en buiten Avans Hogeschool wordt ontdekt dat innovatie aanzienlijk meer is dan de productie van nieuwe kennis en de toepassing daarvan. Avans Hogeschool is nu twee jaar bezig met de ontwikkeling van een andere manier van innoveren: "lerend vernieuwen" oftewel "procesmatig vernieuwen", oftewel "organisch veranderen". In de verbredings- en verdiepingsslag gaat het om nieuw innoverend, lerend gedrag van professionals die zich op een andere wijze met elkaar, met de leiding, met (andere) afdelingen, met de producten en vooral met de klanten moeten gaan verhouden en een veel breder professioneel gedragsrepertoire moeten gaan beheersen. Dat is in onze optiek de kern van sociale vernieuwing. Partnerschap tussen hogeschool en bedrijven en instellingen uit het werkveld is de basis voor de beroepsgerichtheid van het onderwijs. Als uitwerking van de doelstelling van Avans Hogeschool om de contacten en de samenwerking met het beroepenveld sterker vorm te geven, hebben academies in 2009 bestaande contacten geïntensiveerd en zijn er opnieuw nieuwe contacten gelegd met bedrijven en instellingen. Enkele samenwerkingsverbanden zijn bekrachtigd met een convenant. Met betrekking tot de doelmatigheid van de geleverde inspanningen en uitgaven kan geconstateerd worden dat Avans Hogeschool goed onderwijs verzorgt, ook op topniveau getuige de externe beoordelingen. Dit blijkt onder andere uit de Keuzegids Hoger Onderwijs en het Elsevier themanummer "Studeren". HBO studenttevredenheidsonderzoek 2009 Sinds 2008 wordt een landelijk onderzoek uitgevoerd over de studenttevredenheid (STO) binnen het hoger beroepsonderwijs. In 2009 hebben hieraan 25 hogescholen meegedaan. Zij vertegenwoordigen 78,2% van alle HBO'ers. Met een respons van 27,8% hebben bijna 80.000 studenten de vragenlijst ingevuld. Avans Hogeschool behaalde een respons van 30,6%. De vragenlijst bestond uit een gemeenschappelijk HBO-deel en een Avansdeel. Het algemene HBO-deel bestond uit 10 thema's (in totaal 49 stellingen) en lover de algemene tevredenheid. Met name de voltijdopleidingen van Avans Hogeschool scoren vrijwel over de hele linie gelijk aan of boven het landelijke gemiddelde. Het beeld bij de deeltijdopleidingen is wisselend. Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
15
Stichting Avans
Tabel!' Vergelijking Avans Hogeschool gemiddelde en landelijk gemiddelde STO 2009 viifounts-schaan Algehele tevredenheid
Avans voltiid 3,7
Landelijk voltiid 3,6
Avans deeltiid 3,6
Landelijk voltiid 3,5
1 Inhoud ooleidina 2 Beroeosorientalie 3 Docenten 4 Toetsen en beoordelen 5 Informatievoorzienina 6 Roosters 7 Kwaliteitszora 8 Studiefaciliteiten 9 Overiae faciliteiten 10 Studielast
35 35 3,7 34 3,4 32 30 3,4 3,5 3,6
35 35 3,6 3,2 3,3 31 29 3,5 3,5 3,4
3.4 35 3,6 3,3 3,3 33 29 3,7 3,4 34
35 36 3,7 3,3 3,3 33 29 3,6 3,5 3,2
Hoofdcategorie
Bij het Avansdeel werd onder andere gevraagd naar rapportcijfers m.b.t. opleidingen en voorzieningen.
6,7 7,0 7,2 7,0 7,0 7,5 7,3
6,8 7,0
Vergelijking STO 2008 en STO 2009 Een aantal Avansspecifieke vragen van het STO 2009 is dezelfde als die van 2008. Een vergelijking is te vinden in tabel 3. Opvallend is dat men over de opleiding nog meer tevreden is. Over de voorzieningen is men in 2009 minder tevreden dan in 2008.
-007 0,17 0,06 0,00 0,04 -0,12 0,02
Keuzegids Hoger Onderwijs De keuzegids hanteert sinds 2008 een nieuwe manier van ranking. Voorheen lag de nadruk erg sterk op de studentenoordelen als basis van de kwaliteitsvergelijking. Nu is de basis van de ranglijsten verbreed en wegen bijvoorbeeld ook het oordeel van experts, de cijfers over het aantal contacturen van docenten en studenten en slagingspercentages systematisch mee. In totaal zijn er 10 verschillende criteria die samen voor 50% meetellen. De studentenoordelen vormen de andere 50%. In de Keuzegids Hoger Onderwijs 2010 hbo Voltijd scoort Avans Hogeschool met 10 opleidingen een eerste plaats. Daarnaast staan er vele opleidingen in de top van de overzichten. Avans Hogeschool wordt in de Keuzegids geroemd om de kwaliteit. De hogeschool heeft veel geïnvesteerd in modernisering en biedt een goed studieklimaat. Zo voorziet het moderne leeren innovatiecentrum Xplora in de leerbehoefte van jongeren. Nationale Studenten Enquête 2009 De Nationale Studenten Enquête (NSE) heeft in 2009 studenten ondervraagd over de kwaliteit van vier voltijdopleidingen en drie deeltijdopleidingen. Op de website www.studiekeuze123.nl zijn in het najaar de nieuwe studentenoordelen uit de landelijke Nationale Studenten Enquête (NSE) 2009 gepubliceerd.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
16
Stichting Avans
Toppers bij de voltijdopleidingen zijn Bedrijfseconomie, Bestuurskunde/Overheidsmanagement, Civiele Techniek, Informatica en Integrale Veiligheid in 's-Hertogenbosch en Autonome Beeldende Kunst in Breda. Allemaal goed voor een eerste plek. Dat geldt ook voor de deeltijdopleidingen Bedrijfseconomie, Commerciële Economie, Small Business en Retail Management, Technische Informatica en Vormgeving in Breda en Integrale Veiligheid in 's-Hertogenbosch (zie tabel 4). en NSE 2009 Positie
1 1 1 1 1 1
van 11
2
van 3
2
van 7
2
van 12
van 20 van 4 van 12 van 19 van 3
en NSE 2009 Positie
1
van 17
1
van 17
1 1
van 1
1
van 1
1 2 2 2 2
van 2 van 4 van 17 van 2 van 19 van 22
Elsevier themanummer "Studeren" Jaarlijks onderzoekt het Elsevier Themanummer 'Studeren' de kwaliteit van HBO- en universitaire opleidingen door middel van een digitale enquête onder hbo- en wo- studenten. Aan 4.200 hbo-studenten is gevraagd hun mening te geven over verschillende onderdelen van hun studie. Dit jaar waren de opleidingen in de richtingen 'economie en recht, zakelijke diensten', 'techniek' en 'gezondheid, gedrag en maatschappij' aan de beurt. Op de onderdelen faciliteiten, inrichting opleiding, onderwijs, docenten, toetsing, organisatie en communicatie kregen studenten van acht opleidingen van Avans Hogeschool vragen voorgelegd. Een groot aantal opleidingen van Avans Hogeschool eindigde hoog in de onderlinge rangorde. Tabel 5. Resultaten Studenttevredenheidsonderzoek
Elsevier 2009
Rapportcijfer Avans 7,1
Gemiddelde Landelijk 6,8
Positie 1
van 5
7,4
6.9
1
SmaU Business Breda
6.7
6,9
7
SmaU Busines .s-Hertogenbosch
7,1
6,9
3
International Business and Languages .sHertoaenbosch Leraar Basisonderwijs Breda
6,9
6,8
6
6,9
7,3
23
Sociaal Pedagogische Hulpverlening Breda
6,7
7,0
13
Sociaal Pedagogische Huipverlening 's-Hertogenbosch
7,4
7,0
3
Fysiotherapie Breda
6,8
7,0
6
Bouwtechnische bedriiskunde Breda fTilbura
6,9
6,7
1
van 10 van 12 van 12 van 12 van 27 van 18 van 18 van 10 van 5
Bestuurskunde loverf1eidsmanagement 's-Hertoaenbosch Rechten' s-Hertogenbosch
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
17
Stichting Avans
3.3
Ontwikkelingen in de samenleving
Avans Hogeschool anticipeert op verschillende wijzen op ontwikkelingen in de samenleving en meer specifiek in het beroepenveld waarvoor zij opleidt en praktijkgericht onderzoek uitvoert. Avans Hogeschool zoekt partijen in de regio nadrukkelijk op om een bijdrage te leveren aan de kennisontwikkeling en te participeren in initiatieven ter versterking van de economische, sociale en culturele ontwikkeling. De ingezette richting om meer gearticuleerd in te spelen op sociaal economische ontwikkelingen door op te treden als kennispartner tezamen met bedrijven, instellingen en overheden, is in 2009 voortgezet. Dit heeft in 2009 reeds geresulteerd in een aantal convenanten en onderzoeksopdrachten. In het bijzonder anticipeert Avans Hogeschool op maatschappelijke thema's die zich niet direct laten verbinden aan bestaande opleidingen of onderzoeksprogramma's. In het concept beleidsplan Onderzoek worden enkele thema's aangestipt. Vanwege hun (mogelijke) impact op onderzoek en de betrokkenheid van lectoraten volgt hier een beschrijving. Maintenance Om de ambitie aan te geven: Maintenance wordt ook wel World Class Maintenance (zie www.worldclassmaintenance.nl) genoemd. Avans Hogeschool heeft hieraan vanaf de start (2006) deelgenomen, zowel op bestuurlijk niveau (Maintenance Education Consortium) als in de vele onderwijsvernieuwingsprojecten en -activiteiten. Avans Hogeschool is samen met Hogeschool Zeeland als strategische partner betrokken bij de ontwikkeling van de bachelor (i.c. International Maintenance Management), de master en het lectoraat Maintenance. Duurzame ontwikkeling Duurzame ontwikkeling is een thema waarin Avans Hogeschool al sinds 1999 (Cirrus project) en 2002 (lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering) actief is. Sinds 2006 heeft Avans Hogeschool daarin gestimuleerd en ondersteund door het lectoraat duurzame bedrijfsvoering en een aantal externe partijen (ondermeer Rewin, BOM en FEDA) - verschillende duurzame initiatieven genomen. Deze hebben geleid tot: de deelname aan duurzame energieprojecten (bij voorbeeld EBIT, Reststroomkoppelingen, Energie Conversie Park), een leidende rol in het Netwerk Duurzaam Brabants Beroepsonderwijs, in minoren waarin duurzaamheid een belangrijke plaats inneemt en uitbreiding van het aantal lectoraten (Innovatie Bouwproces; Duurzame Energie, Finance & Sustainability). Daarmee is Avans Hogeschool steeds beter toegerust om een rol te spelen in duurzaamheidvraagstukken, zij het nog niet voldoende. Wil Avans Hogeschool een vooraanstaande positie op dit gebied innemen, dan dient de interne samenwerking zowel inhoudelijk als organisatorisch te worden versterkt. Hiertoe worden plannen ontwikkeld die in de loop van 2010 kunnen uitmonden in de oprichting van het Expertise Centrum Duurzame Innovatie, waarin alle genoemde lectoraten een plaats krijgen. Jeugdzorg Gezien de geconstateerde gebreken in de professionaliteit van jeugdzorgwerkers in de sector is in 2009 door een aantal landelijke partijen, waaronder de HBO-Raad, besloten tot de uitvoering van het Plan Professionalisering Jeugdzorg. Avans Hogeschool neemt al sinds 2007 deel aan de ontwikkeling van dit plan en was in 2008/2009 initiatiefnemer tot versterking van de samenwerking met alle partijen uit beroepenveld en hogescholen. Op tactisch niveau zijn de sociale academies te Breda en 's-Hertogenbosch de trekkers. De centrale staf ondersteunt beide in de planvorming dat vooral gericht is op het actualiseren van de betreffende opleidingen (i.c. MWD, SPH en CMV) zodat studenten beter toegerust worden voor functies in de jeugdzorg (zoals Jeugdzorgwerker).
Jaarverslag/ jaarrekening 2009 20 april 2010
18
Stichting Avans
4
Onderwijs
4.1
Onderwijs en kennisontwikkeling
In 2007 heeft Avans Hogeschool haar visie op opleiden en leren geactualiseerd. De visie beschrijft hoe aan studenten, medewerkers en het werkveld een rijke leeromgeving wordt geboden om tot duurzame kennis- en competentieontwikkeling te komen. Met duurzaam wordt bedoeld dat alle betrokkenen zich bewust zijn van de persoonlijke (mede)verantwoordelijkheid voor de huidige en toekomstige generaties op de wereld. Partnerschap tussen hogeschool en bedrijven en instellingen uit het werkveld is de basis voor de beroepsgerichtheid van het onderwijs. Het betekent samen opleiden, onderzoeken en innoveren met respect voor ieders verantwoordelijkheid. Dit vraagt betrokkenheid van partners bij elkaar en bij het beoogde resultaat. Studenten, alumni, docenten, lectoren en beroepsbeoefenaren geven dit partnerschap vorm in lerende netwerken. Het partnerschap draagt bij aan de kennisontwikkeling van de individuele partners en aan de ontwikkeling van "body of knowiedge" van de beroepen waarvoor Avans Hogeschool opleidt. Avans Hogeschool creëert zo een dynamische, gevarieerde, rijke en veilige leeromgeving en is een knooppunt van kennis. Kennis is het resultaat van denken. Prikkelende leersituaties en uitdagende opdrachten stimuleren denkkracht. Deze kennis is verankerd in opleidingsprogramma's, in de organisatie van kennisnetwerken en in de medewerkers. De opleidingen bieden de studenten een kwalitatief hoogwaardig onderwijsprogramma dat sterk verankerd is in het beroepenveld. Het aanbod aan profilerende minoren is het afgelopen jaar sterk uitgebreid. Door de eenduidige programmering van de minoren over alle opleidingen heen kunnen studenten een brede profilerende minor volgen. Steeds meer studenten maken gebruik van deze mogelijkheid. Ruimte voor differentiatie binnen het onderwijs is een belangrijk thema binnen het onderwijs en zeker ook bij Avans Hogeschool. Zo is er in het afgelopen jaar expliciet aandacht besteed aan excellentie en de verbetering van de doorstroom van MBO naar HBO. Ook in het komende jaar zal Avans Hogeschool blijven investeren in de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs en het verder ontwikkelen van doelgroepenbeleid om meer differentiatie in vraag en onderwijsaanbod te realiseren. Avans Hogeschool scoort landelijk gezien hoog in onderzoeken naar studenttevredenheid. De hogeschool blijft maatregelen nemen om de kwaliteit en de ondersteuning van het onderwijsproces nog verder te verbeteren. De resultaten hiervan zijn zichtbaar. Het komende jaar zal met name de oriënterende en verwijzende functie van de propedeuse versterkt worden. De wegen die hiervoor worden ingezet zijn enerzijds het versterken van de ondersteuning van het onderwijsproces en anderzijds het versterken van het onderwijs en de studieloopbaanbegeleiding. Boeien en binden zijn hierin de sleutelwoorden. In 2009 zijn er speciale voorzieningen voor zoekende studenten ontwikkeld om de student te helpen de weg te vinden die bij hem of haar past. Daarnaast blijft Avans Hogeschool investeren in onderwijs dat boeit en (ver)bindt. Dat verbinden vindt plaats met de opleiding, met het beroepenveld en als studenten en medewerkers onder elkaar. Boeien gebeurt door een intensief en uitdagend onderwijs te bieden dat herkenbaar bijdraagt aan de beroepsontwikkeling van studenten en het werkveld. Diversiteit
Het onderwijsaanbod binnen het hbo wordt groter. Om een gedifferentieerder onderwijsaanbod te kunnen bieden voor studenten heeft Avans Hogeschool het afgelopen jaar haar opleidingen palet uitgebreid. In 2009 zijn de volgende nieuwe bacheloropleidingen gestart: • Advanced Business Creation in 's-Hertogenbosch; • Communication and multimedia design (in 's-Hertogenbosch); • Bouwmanagement en Vastgoed in Tilburg Tevens is het associate degree opleidingenaanbod verbreed met Bouwtechnische bedrijfskunde. Daarnaast herkent Avans Hogeschool in het toenemende belang van Leven Lang Leren de behoefte om selectief masteropleidingen te ontwikkelen die het profiel van de hogeschool versterken. Leven Lang Leren biedt hiernaast duidelijk kansen voor Avans Plus.
Jaarverslag
I jaarrekening
2009
20 april 2010
19
Stichting Avans
Instroom Diversiteit:
instroom
• 43 % Havo
• 29 % MBO • havo
• 9% VWO • 7%
HO
• 12 % overig
.mbo mvwo .HO
moverig
Avans Hogeschool voert al enige jaren beleid om de uitval van studenten terug te dringen. Toch blijft het rendement achter bij de doelstelling om het aantal studenten dat jaarlijks zonder diploma bij Avans Hogeschool stopt, gemiddeld minder dan 10% van het totaal aantal ingeschreven studenten van dat jaar te laten zijn. Daarom heeft er een analyse plaatsgevonden op de uitval en heeft er onderzoek plaatsgevonden naar de studiemotivatie onder studenten. Op basis hiervan is er extra aandacht voor de begeleiding van de student bij de studiekeuze, het verbeteren van begeleiding tijdens de studie, zodat de student op de juiste plaats terecht komt. Avans Hogeschool investeert hierbij in maatwerkafspraken tussen het toeleverend onderwijs en de hogeschool. Dit heeft onder andere geresulteerd in het aanbieden van deficiëntieprogramma's tussen mbo en hbo, de inrichting van doorstroomprogramma's naar universiteiten en het afsluiten van convenanten tussen toeleverende scholen en Avans opleidingen.
4.2
Onderzoek en kennisontwikkeling
Avans, lectoraten en onderzoek Avans Hogeschool heeft, na de start in 2001 van de lectoraten, in de positionpaper het beleid voor de positionering van lectoraten vastgelegd. Sinds 2005 hebben zich ingrijpende veranderingen voorgedaan die een heroriëntatie op het beleid noodzakelijk maakte. Zo is in 2009 de focus van lectoraten meer komen te liggen op praktijkgericht onderzoek, is het beroepenveld veel nauwer betrokken bij de planontwikkeling en -financiering en zijn andere kennisinstellingen (zoals universiteiten) intensiever betrokken. Centraal in het nieuwe onderzoeksbeleid, dat eind 2009 in concept vorm had gekregen, blijft de vernieuwing en actualisatie van het bachelor onderwijs, maar daaraan worden toegevoegd ten eerste het beter benutten van kennis voor versterking van de economische structuur en het innovatieve vermogen, en ten tweede de versterking van maatschappelijke instellingen -zoals in de zorg, onderwijs, welzijn en overheid- in hun functioneren en dienstverlening aan hun cliënten. Avans Hogeschool wil in de toekomst toegroeien naar een beperkt aantal expertisecentra voor toegepast onderzoek op terreinen die relevant zijn voor de bedrijven en instellingen in het Avans-beroepenveld waarmee zij zich onderscheidt van andere hogescholen en universiteiten. In deze expertise centra van Avans Hogeschool, waarvan er in 2009 één breed operationeel is (Integrale Veiligheid), komt interdisciplinair intellect, ondernemendheid en positieve energie vrij voor een voor het hbo relatief nieuw beleidsterrein: praktijkgericht onderzoek. Momenteel heeft Avans Hogeschool 21 lectoraten operationeel en zijn er 6 lectoraten in ontwikkeling (oriëntatiefase). In 2009 zijn er twee audits uitgevoerd (lectoraat Human Resource Management en lectoraat Vermaatschappelijking in de zorg) waarvan er een eind 2009 is afgerond (Vermaatschappelijking in de zorg). Op basis van deze audits is besloten om het lectoraat Vermaatschappelijking in de zorg niet te continueren. In • • •
2009 zijn lectoraat lectoraat lectoraat
de volgende 3 lectoraten gestart; Duurzame Energie Diagnostiek Bestuursrecht.
Jaarverslag/ jaarrekening 2009 20 april 2010
20
Stichting Avans
4.3
Internationalisering
Avans Hogeschool werkt voortdurend aan het kwalitatief en kwantitatief ontwikkelen van internationaliseringactiviteiten. Hierbij is het primaire doel internationalisering van het curriculum; het borgen van internationale academische en beroepscompetenties die door het beroepenveld van onze afgestudeerden gevraagd worden. Tegelijkertijd streeft Avans Hogeschool ernaar met haar internationaliseringprocessen de studie- en stagemobiliteit en haar internationale status en concurrentiepositie te verstevigen. De Avans School of International Studies (ASIS) in Breda is als lid geaccepteerd door de European Foundation for Management Development (www.efmd.org). Dat is een kwaliteitsnetwerk van Europese opleidingsinstituten. Internationalisering is steeds meer een coproductie van het International Office(onderdeel van DMCS) en de verschillende academies van de hogeschool. Het International Office biedt academies en diensteenheden van Avans Hogeschool ondersteuning bij internationale projecten en bij het uitvoeren van internationaal onderwijs. Vanuit het Meerjarenbeleidsplan 2007-2010 worden onder regie van de proceseigenaar Internationalisering diverse projecten geëntameerd die een bijdrage leveren aan de vier strategische internationaliseringdoelstellingen : • internationalisation@home; • mobiliteit; • internationale samenwerking; • partnerschappen. Met betrekking tot internationalisation@home zijn onder andere de volgende initiatieven genomen: • start van de ontwikkeling van 3 nieuwe Engelstalige bacheloropleidingen; Finance and Control, International ICT en International Environmental Technology; • training eerstejaarsmentoren van 5 academies; • ontwikkeling van een multidisciplinaire minor Internationalisering. Inkomende en uitgaande mobiliteit hebben veel prioriteit gekregen in 2009 door uitvoering van de volgende projecten: • ontwikkeling van een nieuwe website voor internationale studenten; • vergroting van het bestand van rekruteringsagenten in een aantal landen (in onder andere Vietnam, Taiwan, China, Rusland, India, Turkije, Zweden, Duitsland); • inzet speciaal aangestelde recruiters voor de werving van buitenlandse studenten en zittende internationale studenten; • intensivering van de samenwerking tussen International Office en academies; • project rondom werving internationale stageplaatsen. Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van internationale samenwerking en partnerschappen zijn onder andere: • versterking samenwerking met Accra polytechnic in Ghana; • verbreden samenwerking met Western Carolina University (USA); • samenwerkingsovereenkomst met Airlangga University in Indonesië; • participatie bij de voorbereiding en uitvoering van diverse regionale handelsmissies naar India en China in samenwerking met overheden, KvK's, Syntens, REWIN, BOM en internationale bedrijven in Brabant; herpositionering van het Avans Centre for International Business als ondersteuner van bedrijven in de regio die internationaliseringsplannen hebben en als voorloper op een kenniskring rondom international business.
Jaarverslag
I jaarrekening
2009
20 april 2010
21
Stichting Avans
Instroommanagement Avans Hogeschool is in januari 2009 gestart met een nieuwe gerichte online wervingscampagne voor de Nederlandse valtijd en duale student. Ook buiten Nederland wil Avans Hogeschool de komende jaren groeien. Daarom is Avans Hogeschool in het buitenland gestart met het verhogen van de naamsbekendheid en de werving van buitenlandse studenten. De doelstelli ngen zij n: 1. Intensivering van de wervingsactiviteiten en borging van de kwaliteit zoals is vastgelegd in de Nationale Gedragscode Internationale Student Hoger Onderwijs. 2. Fasering in communicatie en begeleiding van de komende internationale student. In 2009 heeft Avans Hogeschool veel nieuwe buitenlandse agenten geworven, waarmee de eerste werkafspraken zijn gemaakt. Op basis van focuslanden is een internationaal marktbewerkingplan opgesteld. Als onderdeel hiervan is per november 2009 de nieuwe internationale wervingssite www.studyatavans.com online. De reikwijdte van deze nieuwe marktbenadering is wereldwijd. Avans Hogeschool sluit zich hierbij aan bij de Internationale marketing- en brandingactiviteiten van NUFFIC (Nederlandse samenwerkingsorganisatie voor internationalisering van het Hoger Onderwijs). Naast deze wervingssite is de nieuwe wervingscampagne "Avans getting you ahead" ontwikkeld. Beide campagnes hebben dezelfde look and feel en ondersteunen elkaar. De toename van het aantal buitenlandse studenten heeft zich in 2009 voortgezet. Via partnerinstellingen in o.a. China, U.S.A., Duitsland, Frankrijk, Hongarije, United Kingdom en Polen ontvangt Avans Hogeschool al jaren studenten die een één- of tweejarig traject volgen op het gebied van economie of techniek. Tevens is het aantal studenten dat zich zelfstandig voor een diplomaopleiding bij Avans Hogeschool heeft ingeschreven toegenomen. Op de peildatum 1 oktober 2009 stonden circa 650 buitenlandse studenten voor een diplomaopleiding bij Avans Hogeschool ingeschreven. Tevens stonden circa 50 niet-EER studenten ingeschreven voor een voorbereidend jaar. Veel aandacht is er geschonken aan het werven van studenten op de Duitse markt voor een volledig hbo-programma bij Avans Hogeschool. Vooral bij de opleidingen International Business and Languages, International Business and Management Studies en de kunstopleidingen is dit in 2009 wederom succesvol verlopen. In totaal stonden in 2009 134 Duitse studenten voor een diplomaopleiding ingeschreven en 34 Belgische studenten. In 2009 zijn alle richtlijnen, inschrijvingsvoorwaarden en andere documenten die de rechten en plichten van de buitenlandse studenten beschrijven, vertaald en via de intranetsite (portal) aan studenten en medewerkers Engelstalig beschikbaar gesteld. In dit kader heeft Avans Hogeschool een Gedragscode Anderstalig Onderwijs ontwikkeld en geïmplementeerd. Bij de werving van buitenlandse studenten en de verzorging van onderwijs aan deze doelgroep conformeert Avans Hogeschool zich aan de Landelijke Gedragscode Internationale Student Hoger Onderwijs (hUp :I!www.internationalstudy.nl/documenten/Herziene Gedragscode. pdf), welke is herzien op 4 dec. 2009. Avans Hogeschool heeft met de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) van het ministerie van Justitie een tweetal convenanten afgesloten waarmee zowel de aanvraag van visa voor studie als hieraan gerelateerde verblijfsvergunningen voor buitenlandse studenten efficiënt aangevraagd kunnen worden. Het plenair internationaliseringoverleg tussen academies en diensteenheden van Avans Hogeschool is in 2009 in de vorm van het Platform Internationalisering gecontinueerd. Tevens heeft Avans Hogeschool zich bij de IND aangemeld als instelling die gerechtigd is om kennismigranten aan te nemen. Hiervan is in 2009 ook gebruik gemaakt.
Jaarverslag/ jaarrekening 2009 20 april 2010
22
Stichting Avans
Internationale studie en stages Op het gebied van de mobiliteit van de Nederlandse reguliere studenten van Avans Hogeschool is er een toename van het aantal buitenlandse stages. Avans Hogeschool participeert in het Europese Life Long Learning/Erasmus Programma. Hiermee kan Avans Hogeschool de Europese studie- en stagemobiliteit financieel ondersteunen. In het voorjaar van 2009 hebben 84 studenten met een Europese subsidie een buitenlandse studieperiode of stage binnen Europa uitgevoerd. In het najaar van 2009 bedroeg dit aantal 125. Deze mobiliteit is gelijk aan die van 2008. In 2009 hebben 21 docenten bij Europese partnerscholen onderwijsopdrachten verzorgd (in 2008 16 docenten). Avans Hogeschool heeft met ruim 150 Europese instellingen voor hoger onderwijs contractueel afspraken gemaakt voor bilaterale uitwisseling van studenten. Daarnaast zijn er aanvullende samenwerkingsovereenkomsten gerealiseerd voor double degree programma's en uitwisselingen met universiteiten in onder andere Amerika, China, Ghana, Mexico, Frankrijk, Hongarije, Italië en Polen. Avans Hogeschool ontving 6 VSB-beurzen voor afstudeerders voor een vervolgstudie in het buitenland en 1 reservebeurs.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
23
Stichting Avans
5 5.1
De student Wervingsbeleid
In 2009 is een vervolg gegeven aan de vanuit het Meerjarenbeleidsplan ontwikkelde marktbewerkingstrategie voor de aankomende studenten. De filosofie achter het plan is om enerzijds Avans Hogeschool meer klantgericht te laten opereren en anderzijds in te laten spelen op het sterk gewijzigde oriëntatiegedrag van de aankomende student. De segmentatie is gericht op studenttypologieën die ervoor zorgen dat Avans Hogeschool de doelgroepen in hun belevingswereld en taal aanspreekt. Het is voor jongeren een vrijwel onmogelijke opgave om een goede studiekeuze te maken. Het aantal testjes is enorm, het aantal 'zogenaamde' ervaringsdeskundigen zo mogelijk nog groter. Tegelijkertijd wordt het onderwijssysteem ingewikkelder. Avans Hogeschool maakt de studiekeuze eenvoudiger door de focus op de student te leggen. De wervingscampagne laat zien dat wat je doet, het gevolg kan zijn van verschillende schijnbaar tegengestelde drijfveren. Zo zet de campagne aan tot introspectie, onder het motto:" Laat je niet gek maken door je omgeving maar volg je eigen gevoel". De campagne vertrekt vanuit drijfveren en niet vanuit aanbod. Dit is dan ook de achterliggende gedachte van de pay-off "Avans helpt je vooruit". Diverse online media en middelen zijn hiervoor ingezet zoals de banner-campagnes op sites die scholieren leiden naar avansopen.nl. Daar werd vervolgens ingespeeld op die beleving en gelijktijdig werden de Open dagen onder de aandacht gebracht. Dit resulteerde in veel online registraties en verhoogde bezoekersaantallen. Avans Hogeschool is er in 2009 in geslaagd een geïntegreerde en gestructureerde campagne te voeren waarmee de hogeschool zich goed heeft gepositioneerd. Om de marketing en werving te verbeteren zijn in 2009 in het kader van het Meerjarenbeleidsplan een aantal experimenten gestart binnen het concept van de segmentatie naar studenttypologieën. Het doel van deze experimenten is niet alleen gericht op het verhogen van de instroom van de betreffende opleidingen maar vooral ook om de scholier de juiste keuze voor een opleiding te laten maken teneinde uitval en teleurstelling te verminderen. Zo werden meeloopdagen en zoek 3-daagsen georganiseerd. Meerdere keren per jaar vinden er open dagen en avonden plaats die zich verder toespitsen op het bieden van ondersteuning bij de uiteindelijke studiekeuze. Individuele gesprekken met studentendecanen van Avans Hogeschool en met instroomcoördinatoren van de diverse opleidingen bieden gericht advies. In het kader van het Meerjarenbeleidsplan 2007-2010 is een aansluit- en doorstroomcentrum ontwikkeld dat een verdere bijdrage dient te leveren aan een goede doorstroom vanuit het vo en mbo. Dit centrum richt zich tot op heden voornamelijk op het faciliteren van experimenten die, op kleinschalig niveau uitgevoerd, de problematiek van de aansluiting moeten verminderen. Geleidelijk aan wordt dit experiment verbreed en binnen Avans Hogeschool geïmplementeerd. Daarnaast lopen er projecten gericht op het faciliteren van gehandicapte (aspirant)studenten en op verdere bevordering van deelname van allochtonen aan het hbo. Voor de werving van internationale studenten beschikt Avans Hogeschool over een International Office dat in samenwerking met de academies het wervingsbeleid uitvoert (zie paragraaf 4.3). De aandacht voor specifieke doelgroepen (diversiteit) past binnen de beleidslijnen van Avans Hogeschool. Onder meer professionalisering van de samenhang van de in-, door- en uitstroomprocessen, het verbeteren van de dienstverlening en het zoveel mogelijk benutten en ontwikkelen van de kansen en talenten van de individuele student. Ook in de onderwijsvisie van Avans Hogeschool is diversiteit van studenten, zowel individueel als groepsgewijs, en de vertaling naar de leeromgeving, programma's en toetsing een belangrijk aandachtspunt.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
24
Stichting Avans
5.2
Toelatingsbeleid
In 2009 is er een vervolg gegeven aan de subsidieprojecten gericht op twee specifieke doelgroepen namelijk allochtonen en studenten met een functiebeperking die in 2006 zijn gestart. De subsidie voor allochtone studenten (ministerie van OCW, 2006 - 2009) is besteed aan het bevorderen van de in- en doorstroom van allochtone studenten bij Avans Hogeschool. De subsidie is voor het jaar 2009 verlengd. Het project, genaamd "Samen Sterk", kende tot en met 2009 twee pilot academies die een actieve bijdrage hebben geleverd aan de doelstellingen. Op basis van een behoeftepeiling onder allochtone studenten heeft de Academie Algemeen en Financieel Management (AAFM) een aantal activiteiten in gang gezet. Zo is er bij wervingsactiviteiten van de academie bewust een mix van autochtone en allochtone studenten ingezet. De allochtone studenten fungeerden als rolmodel voor allochtone leerlingen in het vo en het mbo als stimulans om ook te kiezen voor een vervolgtraject in het hbo. Ook in 2009 hebben zowel studenten als docenten van AAFM een training deskundigheidsbevordering gevolgd vanuit het thema diversiteit, dat specifiek gericht was op de omgang met allochtone studenten in werkgroepen, in de eigen onderwijsgroep en bij stud ieloopbaa nbegeleid ing. De tweede academie die deelnam aan de pilot, de Academie voor Sociale Studies Breda (ASB) heeft de aandacht in 2009 vooral gericht op inbedding van het thema diversiteit in het opleidingscurriculum. Daarnaast heeft ASB -net als AAFM- een mix van autochtone en allochtone studenten ingezet bij de wervingsactiviteiten wat vanuit de doelgroep leidde tot grotere aandacht voor de opleiding. Op Avans-niveau is in 2009 door de projectgroep "Samen Sterk" in samenwerking met de ASB opnieuw een succesvol symposium "Diversiteit" georganiseerd dat heeft bijgedragen tot een grotere bewustwording van dit thema in de Avans-organisatie. Met de subsidie voor studenten met een functiebeperking (ministerie van OCW, 2006 - 2009) heeft Avans Hogeschool het aanbod van voorzieningen voor deze studenten in de organisatie versterkt. De toegankelijkheid van de gebouwen van Avans Hogeschool voldoet inmiddels in alle opzichten. Op het gebied van communicatie/voorlichting over Handicap & Studie heeft Avans Hogeschool in 2009 de reeds ondernomen activiteiten voortgezet. Daarnaast zijn symposia en workshops georganiseerd, is er een informatiepakket aan vo-decanen en mbo-studieadviseurs verstuurd en heeft zgn. powerplatform studenten een actieve bijdrage geleverd in de communicatie naar (aspirant) studenten en docenten. Tevens is een communicatieplan 2010-2013 ontwikkeld zodat de communicatieactiviteiten ook na de projectfase structureel zijn geborgd. Numerus fixus Voor de opleiding Fysiotherapie geldt een numerus fixus. Dit heeft mede te maken met het beperkt aantal stageplaatsen dat beschikbaar is.. De bij fysiotherapie gehanteerde fixus is: • studiejaar 2008-2009: maximaal 150 studenten; • studiejaar 2009-2010: maximaal 180 studenten. • Daarnaast is een numerus fixus toegepast voor de opleiding Communicatie en Multimedia Design met vestigingsplaatsen in Breda en 's-Hertogenbosch. Bindend studieadvies Avans Hogeschool kent al een aantal jaren het bindend studieadvies, aan het einde van het eerste studiejaar. Dit is vastgelegd in de kader Onderwijs en Examenregeling (OER). Per academie is een academiespecifieke OER opgesteld, gebaseerd op de kader-OER. De kader-OER kent een voorgeschreven tekst die iedere academie in de OER moet gebruiken. Per academie zijn op basis hiervan bindende studieadviezen verstrekt.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
25
Stichting Avans
In de OER staat vermeld dat de academiedirecteur aan iedere student -voor het einde van diens eerste jaar van inschrijving, voor de propedeuse fase voor 1 september- schriftelijk een definitief studieadvies geeft over de voortzetting van de studie. Aan het persoonlijke studieadvies wordt een bindende afwijzing verbonden als de student, rekening houdend met persoonlijke omstandigheden, niet geschikt wordt geacht voor de opleiding doordat de studieresultaten niet voldoen aan de gestelde eisen. Dit is het geval als de student aan het einde van het eerste jaar niet de minimaal benodigde studiepunten, exclusief vrijstellingen, heeft behaald, of aan het einde van het tweede jaar niet is geslaagd voor de propedeuse. De student die een bindende afwijzing heeft ontvangen, kan zich opnieuw inschrijven voor de betreffende opleiding indien aannemelijk gemaakt kan worden dat door studie elders, vanwege opgedane werkervaring, dan wel om andere redenen, de opleiding met goed gevolg afgesloten kan worden. De nieuwe inschrijving kan niet eerder dan twee jaar na het uitbrengen van het bindend studieadvies plaatsvinden. Over het studiejaar 2008-2009 zijn in totaal 1529 negatieve studieadviezen afgegeven (20072008: 1.520). Het aantal studenten dat binnen Avans Hogeschool, op basis van het studieadvies, van opleiding is veranderd (de zogenaamde switchers) is afgenomen van 709 naar 305 studenten.
5.3
Aansluiting tussen VO, MBO en Avans Hogeschool
Avans Hogeschool ziet het als haar taak in de kolommen VO-HBO en MBO-HBO in overleg met het toeleverend onderwijs en op basis van interne kwaliteitsonderzoeken de aansluiting te verbeteren en de uitval in met name de propedeuse te verminderen. Het Meerjarenbeleidsplan van de hogeschool is het sturend instrument dat ook in 2009 ervoor heeft gezorgd dat deze onderwijs- en oriëntatieactiviteiten zijn ontplooid om de uitval dichterbij het streefgetal van maximaal 10% van de instroom te brengen. Dit door te werken aan het vasthouden van studenten en door de studieloopbanen samen met het toeleverend onderwijs zo in te richten dat er sprake is van een doorlopende leerweg. De meeste aandacht gaat in dit kader uit naar de voorbereidende fase, omdat de vakinhouden via de centraal schriftelijke examens vastliggen. Daarbij is de studiekeuze het aspect dat de meeste aandacht krijgt. Een ander belangrijk aspect is het (laten) ontdekken, verbeteren of afstemmen van de competenties van de leerling. Daarnaast geeft Avans Hogeschool veel aandacht aan de netwerken met het VO en de samenwerkingsverbanden met het MBO. Daar zijn wat betreft informatie- en kennisoverdracht knelpunten gesignaleerd. Samen met het toeleverend onderwijs is naar oplossingen gezocht. Hierbij zijn uiteenlopende verbeteringen bereikt. Zo heeft dit bij het mbo geleid tot een groot aantal directe samenwerkingsverbanden in de onderwijsomgeving. Enkele honderden eindexamenkandidaten en studenten in het voorlaatste studiejaar van het MBO volgden al HBO-modules waardoor deze leerlingen zich kunnen oriënteren, zich kunnen voorbereiden en kennis kunnen verwerven. Voor het VO heeft het geleid tot het verzorgen van een aantal schakelmodules voor havisten gericht op oriëntatie en vroegtijdig laten kennismaken met de onderwijsmethodiek van Avans Hogeschool. Verder waren er studiedagen voor docenten van de havo bovenbouw en frequente bijeenkomsten met decanen van het VO op het HBO.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
26
Stichting Avans
Er bestaat bij de leerlingen veel behoefte aan begeleiding om tot een goede studiekeuze te komen. Avans Hogeschool verzorgt daarom tal van brede algemene aansluitingsactiviteiten. De belangrijkste zijn gastlessen en ondersteuning bij de profielkeuze op het VO, proeflessen, meeloopdagen, profielevents, mbo-dagen en voorlichtingsbijeenkomsten voor oriënterende leerlingen. Binnen de techniek is vanuit alle technische opleidingen een project ingezet met als doel leerlingen vanaf de basisschool al te prikkelen voor techniek. Eigen leerroutes zijn inhoudelijk zo ingericht dat succesvol studeren binnen de techniek mogelijk is. Binnen de samenwerkingsverbanden in Breda met 15 vo-scholen en 3 hoger onderwijsinstellingen en in 's-Hertogenbosch met 11 vo-scholen en drie collega-hbo's is, participerend op de Vernieuwde Tweede Fase, samen met het vo in kaart gebracht wat de gevolgen van de gewijzigde toelatingsnormen en vakinhouden zijn. Binnen Avans Hogeschool functioneert een team Aansluiting met 4 adviseurs. Deze medewerkers bezochten in 2009 ruim 80 havo-scholen en mbo-vestigingen en onderhielden een frequente informatie-uitwisseling met 40 scholen. Het team aansluiting geeft driemaal per jaar een decanenbulletin uit om ook de decanen te informeren waarmee geen frequent overleg gevoerd wordt.
5.4
Studieloopbaanbegeleiding
Het studieloopbaantraject omvat de gehele periode van de oriëntatie op en de keuze van een opleiding tot en met het behalen van het diploma. De opleiding maakt in dit traject een onderscheid tussen studie- en studentbegeleiding. Studiebegeleiding dient ervoor om de student planmatig en systematisch te begeleiden in zijn leer- en ontwikkelproces naar competenties die voor de beroepspraktijk relevant zijn. Studentbegeleiding richt zich op het realiseren van een adequate studievoortgang door het tijdig signaleren van studieproblemen en het voorkomen van studieachterstand en studieuitval. Studieloopbaanbegeleiding wordt in alle fasen, van de voorlichting tot het diploma, uitgevoerd door docenten en decanen. Een aantal opleidingen kent hiernaast studieloopbaanadviseurs. De studentendecaan is de onafhankelijke vertrouwenspersoon voor de student. De begeleiding is gericht op het signaleren, adviseren en verwijzen naar aanleiding van studievoortgangbelemmeringen. De onafhankelijkheid van de studentendecaan waarborgt de privacy, indien dat gewenst is. Alle begeleiding is erop gericht studieuitval, hetzij als gevolg van een verkeerde keuze, hetzij als gevolg van persoonlijke (studie)problemen, te voorkomen. In het bijzonder is daarnaast ook aandacht voor excellente studenten voor wie de academies bijzondere programma's hebben ontwikkeld, zodat zij hun talent kunnen laten spreken. Verder zijn er 3-daagse programma's ontwikkeld voor hen die na een paar maanden studie gaan twijfelen of ze wel de juiste keuze gemaakt hebben. Onder begeleiding van deskundigen nemen zij het keuzeproces grondig door om uiteindelijk de juiste weg te vinden die leidt tot een succesvolle studieloopbaan.
Jaarverslag/ jaarrekening 2009 20 april 2010
27
Stichting Avans
Personeel
6
Overeenkomstige de bepalingen daarvan in de vigerende CAO-HBO stelt Avans Hogeschool een afzonderlijk sociaal jaarverslag op.
6.1
P&O-beleid
Het in 2009 gevoerde Human Resources Management (HRM)-beleid van Avans Hogeschool is een afgeleide van: • de versterkte aandacht voor de medewerker zoals geformuleerd in het Meerjarenbeleidsplan 2007-2010; • de strategische agenda van de hogescholen 2007-2011, zoals vastgesteld door de HBORaad; • het samen met de sociale partners opgestelde toekomstperspectief voor hogeschool en medewerker en het in 2008 tot stand gekomen Convenant Actieplan Leerkracht. De ontwikkeling en uitvoering van het HRM-beleid richten zich vooral op investeringen in professionalisering en loopbaanontwikkeling van medewerkers. Docenten staan daarbij extra in de schijnwerpers. In • • • • • • •
2009 is het accent gelegd op: professionalisering van de P&O-functie; de functionerings- en beoordelingscyclus; opleiding en ontwikkeling; functiemix; Management Potential Programma (MPP); taskforce werkdruk; verbeterd verzuimprotocol.
Op basis van de CAO HBO 2007-2010 is met de vakorganisaties in het decentraal CAO-overleg en de AMR overleg gevoerd dat heeft geleid tot continuering op het gebied van: • Avans Vitaal, een project gericht op het bevorderen van de vitaliteit; • betaald ouderschapsverlof; • de verschillende reiskostenregelingen; • invoering van de uitruil van de eindejaarsuitkering voor een reiskostenvergoeding. De toename van de internationalisering maakte het wenselijk ook aandacht te besteden aan een regeling voor de reizen naar en verblijf in het buitenland. Naar verwachting zal hierover in 2010 overeenstemming met de AMR worden bereikt. Professionalisering van de P&O-functie HRM is binnen Avans Hogeschool belegd in de lijn. De Diensteenheid Personeel & Organisatie (DP&O) is belast met beleidsontwikkeling, coördinatie en uitvoering. DP&O heeft vier herkenbare eenheden ingericht om klantgericht, effectief en efficiënt te werken aan de werving en selectie, het binden en boeien, en de intensivering van de professionalisering en mobiliteit van medewerkers. Elke eenheid heeft in het verslagjaar, aan de hand van daartoe opgestelde verbeterplannen, gewerkt aan de verbetering van de klantgerichtheid en doelmatigheid van de advisering en ondersteuning. Om de informatie aan leidinggevenden en medewerkers te verbeteren is de portalomgeving van DP&O verder uitgebouwd. Medewerkers en leidinggevenden kunnen nu zowel alfabetisch als thematisch zoeken naar HRM-beleid en instrumenten. In het vierde kwartaal is gewerkt aan de ontwikkeling van een managementtooi die in 2010 beschikbaar zal komen. De zichtbaarheid en beschikbaarheid van DP&O voor de medewerkers is toegenomen, onder andere door een bijeenkomst met de vertrouwenspersonen, een publicatie in het digitale personeelsmagazine @avans, publicaties in nieuwsbrieven, deelname aan werkoverleggen op academie- en diensteenheidniveau en het werken op locatie.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
28
Stichting Avans
Geheel in lijn met het beleid om de interne organisatie te versterken is aandacht besteed om de samenhang en samenwerking met de Diensteenheid Financiën en Studentadministratie (DFS) t.b.v. de directies van de bedrijfsonderdelen te versterken en te verbeteren. In 2009 is conform de fiscale regelgeving een nieuwe werkwijze voor het omgaan met freelancers geïntroduceerd, met de nodige consequenties voor DP&O. Na problemen met de procedure en de implementatie ervan in het tweede kwartaal, is er in de derde periode een duidelijke verbetering te constateren. Met een gezamenlijke evaluatie van DFS en DP&O is nagegaan of met deze procedure de voorgenomen doelstellingen gerealiseerd zijn en of er punten ter verbetering zijn. Na een problematisch en niet geslaagd implementatietraject heeft Randstad HR Solutions, het personeels- en salarissysteem RPMOverkocht aan Raet, dat direct aangaf het programma niet langer te willen ondersteunen. Met DFS, Randstad en Raet is een migratietraject opgesteld om nog voor het eind van het jaar alle gegevens vanuit RPMOterug te brengen naar Edukaat. Dit migratietraject is in korte tijd succesvol opgepakt, zodat eind 2009 weer een stabiele, zij het functioneel erg beperkte, situatie is bereikt. In 2010 worden de eerste stappen gezet richting een nieuw personeels- en salarissysteem dat moet voldoen aan de eisen die van een modern HRM-ICT systeem verwacht mogen worden. Opleiding en ontwikkeling Opleiding en ontwikkeling zijn de kernbegrippen van het HRM-beleid van Avans Hogeschool voor de komende jaren. In een persoonlijk ontwikkelplan (POP) maken medewerker en leidinggevende concrete afspraken over de invulling van zijn of haar loopbaan. In 2009 is het ontwikkelplan van Avans Hogeschool "Talent aanspreken, benutten en ontwikkelen" tot stand gekomen dat dient als referentie voor de te maken afspraken over ontwikkeling. Daartoe behoren zowel professionalisering als het streven naar een hoger opleidingsniveau. Vooruitlopend op de afspraken in een POPzijn reeds 20 docenten begonnen aan een masterstudie, waarbij docenten en academies met succes een beroep hebben kunnen doen op de lerarenbeurs die door het ministerie van OCW is ingesteld en op het budget Incidentele scholingsimpuls. In het najaar is bij de functionerings- en POP-gesprekken een begin gemaakt met het aanspreken van de persoonlijke opleidingsbudgetten. Verder is er een begin gemaakt met nieuwe promotieonderzoeken door docenten. Met de versterking van het Onderzoek- & Ontwikkelbeleid (O&O-beleid) zal het aantal promovendi dat bij Avans Hogeschool werkt in 2010 verder toenemen. Functiemix Zoals alle hogescholen heeft Avans Hogeschool in het kader van het Convenant Aktieplan Leerkracht in 2009 een instellingsconvenant gesloten, waarin met de vakorganisaties afspraken zijn gemaakt over bevordering van docenten naar hogere schalen. De afspraken zullen in de periode 2010-2012 op academieniveau worden uitgevoerd. De toekomst zal moeten uitwijzen of de door het ministerie van OCW hiervoor toegekende middelen structureel zullen worden. Functionerings- en beoordelingscyclus Avans Hogeschool ziet de medewerker als de belangrijkste persoon bij het bereiken van de doelen uit het Meerjarenbeleidsplan. Speerpunt in het HRM-beleid is de relatie tussen de medewerker en de direct leidinggevende om de optimale match tussen de medewerker en haar of zijn plaats binnen of buiten Avans Hogeschool te kunnen maken. De direct leidinggevende en de medewerker voeren jaarlijks een beoordelings- en een functioneringsgesprek, waarvan het persoonlijk ontwikkel plan (POP) deel uitmaakt. In 2009 is een vervolg gegeven aan het verbinden van beloningsconsequenties aan de beoordeling, wat in hetzelfde jaar ook geëvalueerd is. Professionaliseren@avans Het experiment Professionaliseren@avans, waarbij een aanbod van trainingen gevormd is voor en door medewerkers heeft in 2009 een vervolg gekregen, waarbij de activiteiten in de loop van het jaar onder regie van DP&O zijn geplaatst. In het najaar van 2009 is een specifiek experiment gestart om te bepalen wat de beste inrichting van het intern opleidingscentrum is.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
29
Stichting Avans
Management development In 2009 heeft de Raad van Bestuur voor de 25 directeuren van Avans Hogeschool een management development traject (MD-traject) in gang gezet. Op basis van een Avans Leiderschapsprofiel is een competentieset samengesteld. Daarop hebben de directeuren een persoonlijk assessment gedaan. Op basis van de resultaten is zowel op individuele basis als op gemeenschappelijke ontwikkelpunten een MD-traject ontwikkeld. De individuele trajecten / activiteiten zijn in 2009 gestart. Het gemeenschappelijke traject start in januari 2010. Parallel is in 2009 een Management Potential Programma gestart, dat medewerkers kansen biedt om zich te ontwikkelen en hun loopbaan verder vorm te geven. Het programma biedt een ontwikkeltraject naar een "mogelijke managementfunctie" binnen of buiten Avans Hogeschool, die de deelnemers uiteindelijk wel zelf via een sollicitatieprocedure moeten gaan verwerven. Het programma is competentiegericht, heeft een totale looptijd van één jaar en is een coproductie met HAN/NDO Interstudies. Het programma is in februari 2010 met vijf deelnemers afgerond. Voor de interne adviseurs is eveneens een maatwerk leer-werktraject ontwikkeld en uitgevoerd. 2008-2009 was de eerste keer. In 2009-2010 is een tweede ronde georganiseerd. De reden voor een eigen intern traject is dat Avans Hogeschool de rol van de interne adviseur in de verandertrajecten een kritische succesfactor vindt voor de realisatie van het procesmatig / lerend vernieuwen. Taskforce Werkdruk Naar aanleiding van de Meting Aantrekkelijk Werkgever 2008 is een Taskforce werkdruk ingesteld, die met behulp het bureau Research voor Beleid nader onderzoek heeft gedaan naar de werkdruk. Het rapport van Research voor beleid gaf voldoende inzicht in de mogelijke oorzaken van de hoge werkdruk en aanknopingspunten voor experimenten om hier invloed op uit te oefenen. Het rapport is besproken in verschillende overlegsituaties en de eerste experimenten zijn in september van start gegaan. De (voorgenomen) experimenten en maatregelen zijn vastgelegd in het Actieplan Werkdruk.
6.2
Avans Arbo
De bedrijfsvoering van Avans Arbo Belangrijke uitgangspunten van Avans Arbo zijn: • een accentverschuiving van verzuimbegeleiding en re-integratie naar preventie en het voorkomen van uitval; • het onderkennen van de eigen verantwoordelijkheid van medewerkers en leidinggevenden in het voorkomen van ziekte en uitval en de ondersteunende rol die Avans Arbo hierbij vervult; • preventie, interventie, verzuim en re-integratie zijn samenhangende onderdelen van het arbeidsomstandighedenbeleid en het beleid met betrekking tot het gezond heidsma nagement. Het door de directeur DP&O geïnitieerde verbetertraject gericht op verbetering van de dienstverlening van Avans Arbo bevat de volgende speerpunten: • voorbereiding op certificering; • spreekuurhouders werken met protocollen; • vernieuwen verzuimprotocol; • heldere afspraken maken met collega's; • afstemming case managers en Arbo deskundigen.
Jaarverslag/ jaarrekening 2009 20 april 2010
30
Stichting Avans
Preventie In 2009 is een groot aantal werkplekonderzoeken uitgevoerd op basis van (medische)klachten van medewerkers. Een verklaring voor de toename van het aantal verzoeken kan mogelijk gevonden worden in de inrichting van de flexibele werkplekken bij Avans Hogeschool en in onvoldoende bekendheid van medewerkers met de wijze waarop zij het meubilair zelf kunnen instellen. Verwijzing naar de instructies op de portal resulteerde niet in minder verzoeken. In november 2009 werd de gebruikelijke griepvaccinatie uitgevoerd. Deze is op de locaties Breda, 's-Hertogenbosch en Tilburg gegeven, aan ruim 200 medewerkers. In het kader van preventie is een task-force Mexicaanse griep ingesteld. Voor de zomervakantie en in december zijn voor een aantal bedrijfsonderdelen health-checks uitgevoerd. Op basis van de uitgevoerde onderzoeken hebben deelnemers direct een advies gekregen van de bedrijfsarts van Avans Arbo. Daarnaast zijn per academie of dienst rapportages opgesteld welke zijn besproken met de directeur en een afgevaardigde van de academie- of dienstraad. Er is in 2009 een nieuw protocol opgesteld voor aanschaf en vergoeding van de beeldscherm bri I. Het Livvit pakket 2009 is onder de aandacht gebracht van de directeuren en P&O-adviseurs. Er wordt veelvuldig gebruik gemaakt van dit dienstenpakket, dat gericht is op preventieve en reinteg ratieactiviteiten. Verzuim In 2009 is een nieuw verzuimprotocol opgesteld. Directeuren hebben hierover informatie ontvangen en medewerkers hebben een brief thuis gekregen waarin de belangrijkste punten van het protocol worden uitgelegd. Eind 2009 is een discussie gevoerd met de AMR over de plaats van ziekmelding. In 2010 zal het toerusten van directeuren in hun rol als casemanager en de ondersteuning hierbij door de P&O-adviseur nog verder aandacht krijgen. De P&O-adviseurs hebben een training ontvangen in het analyseren van kort-, middellang,- en langverzuim en interventies welke nodig zijn bij de te onderscheiden soorten verzuim. Cliënt (medewerker) Veel aandacht is besteed aan het verduidelijken van de dienstverlening. Hiertoe is op de portal voor de medewerker informatie geplaatst welke regelmatig geüpdate wordt. Een specifieke cliënt van Avans Arbo is de student. Voor studenten is er een Blackboard community Arbo; hiervan wordt echter weinig gebruik gemaakt. Avans Arbo is in 2009 gestart met het opstellen van procesbeschrijvingen ten behoeve van een ISO-certificering. Veel aandacht is besteed aan het leren werken volgens deze procesbeschrijvi ngen.
6.3
Overige P&O activiteiten
Introductie van nieuwe medewerkers De grotere instroom van nieuwe medewerkers maakte het wenselijk de introductie te vernieuwen en meer structureel vorm te geven. Een introductieprogramma van een dag, waaraan verschillende diensteenheden een bijdrage leveren, wordt periodiek aangeboden. Wijziging beloningsregeling In 2009 is een herziening van de flexibele beloningsregeling voor directeuren en adjunctdirecteuren voorbereid, waarbij de netto-onkostenvergoeding en jaarlijkse bonus worden vervangen door een structurele maandelijkse toelage. Deze regeling gaat in per 1 januari 2010.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
31
Stichting Avans
Avans Vitaal In 2009 is een vervolg gegeven aan het project Avans Vitaal. In totaal hebben hieraan ongeveer 800 medewerkers deelgenomen. Aan het stoppen met roken project hebben 91 medewerkers deelgenomen. Daarnaast hebben per sessie 200 medewerkers gebruik gemaakt van de aangeboden stoel massage (totaal bijna 600 massages). Het Avans Vitaal runningteam heeft aan drie grote evenementen deelgenomen. Tevens is, door het enkele malen uitdelen van fruit op de werkplekken en een onthaast-Iunch een begin gemaakt met het wijzen op gezonde eetpatronen. Sportfaciliteiten voor medewerkers Op grond van afspraken met lokale sportcentra konden medewerkers van Avans Hogeschool in Breda, 's-Hertogenbosch en Tilburg tegerl een gereduceerd tarief gebruik maken van faciliteiten voor fitness en conditieverbetering. Arbeidsmarktcommunicatie In 2009 is een vervolg gegeven aan de in 2008 gestarte arbeidsmarktcommunicatie via de radio. Daarbij zijn de specifieke kwaliteiten van docenten van Avans Hogeschool in radiospots benadrukt. De radiospots richtten zich op nieuwe doelgroepen en zijn uitgezonden op Q-Music, Sky Radio, Radio 3FM en Radio 538. Ook in 2009 heeft dit veel respons opgeleverd. Keurmerk Investor in People In 2009 dragen drie academies binnen Avans Hogeschool het Investor in People (liP) keurmerk. De Academie voor Financieel Management (AFM) werd in 2007 voor de eerste maal gecertificeerd, terwijl de Juridische Hogeschool Avans - Fontys dit keurmerk in 2008 behaalde. De Academie voor Management en Bestuur (AMB) werd in 2008 opnieuw beoordeeld en wederom gecertificeerd. Het keurmerk Investor in People is een praktisch en continu verbeterproces gericht op een effectievere bedrijfsvoering. Met het liP-keurmerk kiezen de drie academies voor kwaliteitsdenken in combinatie met extra en specifieke aandacht voor personeel. De academies behouden kwaliteit door de wensen van medewerkers zoveel mogelijk te verwezenlijken en die te koppelen aan de organisatiedoelen. Inmiddels oriënteren een andere academie en een diensteenheid van Avans Hogeschool zich ook op het traject om het keurmerk te behalen.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
32
Stichting Avans
7 7.1
Kwaliteit Accreditatie
Alle accreditatieaanvragen die in de loop van 2008 en begin 2009 aan de NVAO zijn voorgelegd hebben geresulteerd in een positieve accreditatiebeslissing. Het ging hierbij om vijf bestaande bacheloropleidingen en de nieuwe bacheloropleiding Bouwmanagement en Vastgoed. In 2009 zijn zeven bestaande bacheloropleidingen en een Associate Degree opleiding gevisiteerd. In één geval ging het om een hervisitatie van een opleiding op verzoek van de NVAO. Daarnaast is de masteropleiding Interieurarchitectuur gevisiteerd. In alle gevallen leidde dit tot een positief visitatierapport. Bij één opleiding is een excellente beoordeling aangevraagd en verkregen voor het facet "kwaliteit personeel". Begin 2010 heeft de NVAO aangegeven deze excellente beoordeling officieel te erkennen en in haar register te plaatsen.
7.2
Integrale kwaliteitszorg
Het programma "Avans Integrale Kwaliteitszorg Raamwerk" (AIKZ) was in 2008 op hoofdlijnen afgerond. Tegelijkertijd gaf de Raad van Bestuur aan dat een inhoudelijke herbezinning op de onderwijskwaliteit gewenst was. De Raad wil komen tot een eigen kwaliteitskenmerk van Avans dat uitstijgt boven het voldoen aan de accreditatiestandaarden. Deze ambitie is omgezet in het programma "Hippocampus". Avans Hogeschool is een hogeschool met ambitie, vooral door een interne drijfveer om van goed naar beter te presteren. In 2009 is het kwaliteitsproject Hippocampus gestart. Gewerkt wordt aan de verdere verbetering van de kwaliteit van het onderwijs met aandacht voor de eisen die aan de studenten worden gesteld en de bijbehorende begeleiding. Hippocampus richt zich in de eerste fase op het uitvoeren van kwalitatief en kwantitatief onderzoek. Hierbij nauw aansluitend bij de verschillende projecten die in het kader van de realisatie van het Meerjarenbeleidsplan 20072010 op de rails gezet zijn: • Verbeteringen ten aanzien van de randvoorwaarden en omgeving voor de student om zijn of haar talent optimaal te kunnen ontwikkelen zijn doorgevoerd. • Maatregelen om opleidingen en academies uit te dagen te excelleren binnen het accreditatiekader; het verbeteren van het studierendement en het terugdringen van tussentijdse uitval zijn genomen; • Het beschikbaar krijgen van adequate managementinformatie. De stuurgroep integrale kwaliteitszorg die het AIKZ programma aanstuurde heeft zich omgebouwd tot "Regiegroep Integrale kwaliteitszorg". De regiegroep voert de regie op het systeem van kwaliteitszorg en de bijstellingen hierin. In die zin bewaakt en borgt ze het AIKZ. Voor andere programma's waaronder Hippocampus fungeert de regiegroep als platform waarin ontwikkelingen en informatie uitgewisseld wordt met het oog op ontwikkelingen die relevant zijn voor het systeem van kwaliteitszorg van Avans Hogeschool.
Jaarverslag/ jaarrekening 2009 20 april 2010
33
Stichting Avans
7.3
Audits op de lectoraten
In het kader van kwaliteitszorg op lectoraten wordt een audit uitgevoerd op ieder lectoraat alvorens de Raad van Bestuur de beslissing tot verlenging neemt. Iedere audit leidt tot een adviesrapport aan de Raad. In 2009 werden de contouren zichtbaar van het nieuwe landelijke systeem van kwaliteitszorg t.a.v. het praktijkgericht onderzijk van hogescholen. Iedere hogeschool zal 1 maal per 6 jaar bezocht worden door een visitatiecommissie van de landelijk ingestelde Validatiecommissie Kwaliteitszorg Onderzoek (VKO). De commissie heeft tot taak om het systeem van kwaliteitszorg van de hogeschool te onderzoeken. Avans Hogeschool zal in 2014 deze commissie ontvangen. Met het oog hierop is de lopende auditprocedure aangepast en doorontwikkeld. Eind 2009 zijn de eerste twee audits nieuwe stijl gehouden.
7.4
Werkbezoek NVAO
In mei 2009 heeft het NVAO-bestuur een werkbezoek gebracht aan Avans Hogeschool. De resultaten van de fusie van twee hogescholen tot Avans Hogeschool is bij dat werkbezoek toegelicht. In het bijzonder werd aandacht besteed aan de nieuwbouw, waaronder de geïntegreerde leeromgeving Xplora en de aanpak van de kwaliteitszorg binnen Avans Hogeschool. In september 2009 heeft de voorzitter van de NVAO, de heer Dittrich, het management van Avans Hogeschool uitgebreid geïnformeerd over het nieuwe accreditatiestelsel.
7.5
Nieuwaccreditatiestelsel
Na de eerste cyclus van zes jaar heeft de NVAO voorstellen ontwikkeld voor een nieuwe opzet van de accreditaties. Onderdeel hiervan is dat een instelling gebruik kan maken van de mogelijkheid om een instellingsaudit aan te vragen. Wanneer de instelling dit doet en deze audit goed doorstaat worden de opleidingen onder beperkt regime beoordeeld. De NVAO heeft in 2009 pilots uitgevoerd met het nieuwe systeem en heeft geconstateerd dat deze nieuwe opzet meer ruimte biedt aan de professionals om over de (vak)inhoudelijke kant van de opleiding met de visitatiecommissie in gesprek te gaan. Op basis van deze ervaringen heeft Avans Hogeschool zich beraden over de kansen en risico's van instellingsaudit middels een "control risk assessment", een instrument dat Avans Hogeschool ontwikkeld heeft in het kader van risicomanagement. Dit assessment heeft ertoe geleid dat de regiegroep Integrale Kwaliteitszorg de Raad van Bestuur heeft geadviseerd de voorbereidingen voor een instellingsaudit in gang te zetten.
Jaarverslag/ jaarrekening 2009 20 april 2010
34
Stichting Avans
8
Huisvesting, IeT en Faciliteiten
De Diensteenheid IeT en Facilitaire dienst (DIF) heeft in 2009 veel van haar capaciteiten moeten inzetten om de gebouwen en middelen van Avans Hogeschool dermate op orde te houden, dat het onderwijs ook dit jaar op een volwaardige manier gebruik van deze voorzieningen kon maken. De voortdurende toename van het aantal studenten is voor de DIF een zorgpunt wat betreft het kunnen waarborgen van de kwantiteit en de kwaliteit van de gebouwen, diensten en middelen. De vorig jaar behaalde certificering voor ISO 9001:2000 is in 2009 wederom gecontinueerd en het proces van interne en externe audits is reeds dermate in de organisatie geïmplementeerd dat van een soepel geïntegreerd kwaliteitverbeterproces gesproken kan worden. Het reeds eerder vastgestelde inkoopbeleid is in 2009 geoperationaliseerd en heeft door middel van onder andere enkele (Europese) aanbestedingen en een verbeterde procesgang bij de uitnutting van de investeringsbegroting tot succes geleid. DIF heeft intern een opleidingstraject Kwaliteitsverbetering opgezet dat samen met het al lopende Avans opleidingstraject moet gaan leiden tot een sterk verbeterde dienstverlening. De doelstellingen van dit traject zijn samengevat in vijf kernwaarden welke de medewerkers DIF als uitgangspunt helpen bij de dienstverlening. De medewerker: 1. is gast- / klantgericht in alle denken en doen; 2. werkt in partnerschap (op basis van gelijkheid); 3. verbetert zich continue; 4. profileert zich en houdt zijn/haar imago hoog; 5. blijft binnen de financiële kaders.
8.1
Huisvesting
Na kennisname van het besluit van de Raad van Bestuur om vooralsnog niet spoedig de renovatie van de gebouwen aan de Lovensdijkstraat te starten, is het verzoek van de daar gevestigde academies gekomen om een oplossing te vinden voor de verregaande verspreiding in de diverse gebouwen. In het vierde kwartaal zijn bouwkundige voorbereidingen getroffen om de verhuizing mogelijk te maken en is een start van de verhuizing gemaakt. De eerder gesloten gebouwdelen aan de Lovensdijkstraat 63 zijn dit jaar wederom geopend en onderwijsklaar gemaakt. Deze actie was nodig om het onderwijs en de medewerkerruimtes van de academies van de Hogeschoollaan meer ruimte te geven. Voor dit doel isook een aantal leslokalen aan de Hogeschoollaan omgebouwd tot medewerkerruimten. In 's-Hertogenbosch locatie Onderwijsboulevard 215 zijn 14 zogenaamde tuinlokalen in gebruik genomen. Deze tijdelijke bouwvoorziening moet wat leslokalen betreft de ruimtenood oplossen tot het moment dat de nieuwe aanbouw klaar is.
8.2
IeT
De volgende onderwerpen zijn gerealiseerd of in gang gezet: • er is een nieuwe data-opslag omgeving in gebruik genomen en de oude is afgebouwd; • het project identitymanagement is afgerond. Deelprojecten hierbij waren het opleveren van sterke authenticatie, realiseren van een federatievorm en het uitrollen van een uitgebreide selfservicetooi ; • er is een begin gemaakt met het virtualiseren van de servers; • er is begonnen met het in gebruik nemen van een nieuwe managementtooI. De onderdelen roomservice, sleutel beheer, reserveringen en contractbeheer zijn in gebruik genomen; • er heeft een update plaatsgevonden naar een volgende versie van de office-suite; Microsoft Office 2007.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
35
Stichting Avans
8.3 In • • • • •
Facilitaire diensten
2009 zijn de volgende Europese aanbestedingen aangeboden en afgerond: raamovereenkomst organisatie drukwerk en promotioneel drukwerk ( twee percelen); overeenkomst gas levering; overeenkomst dakwerkzaamheden met bijbehorende dienstverlening; raamovereenkomst personal computers; raamovereenkomst meubilair.
Jaarverslag/ jaarrekening 2009 20 april 2010
36
Stichting Avans
9
Financiën
9.1
Resultaat
Het exploitatieresultaat van Stichting Avans over 2009 is bevredigend. Alle tot de Stichting behorende rechtspersonen hebben een positief resultaat behaald. Het geconsolideerde exploitatieresultaat van Avans Hogeschool bedraagt mC 9,4 inclusief een positief resultaat van mC 2,9 uit huisvesting. Resultaten deelnemingen Het totaal resultaat uit deelnemingen bedraagt kC 626 (inclusief k€l2 gecorrigeerd resultaat 2008 van de Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys). De 50% deelneming Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys heeft een positief exploitatieresultaat behaald van kC 273 (2008: kC 92). Met name de verdere groei van het aantal studenten heeft bijgedragen aan dit goede resultaat. De winst voor belastingen van Avans Contractactiviteiten BV bedraagt kC 353 en is daarmee lager dan begroot (KC606). Achterliggende oorzaak zijn is de verslechterde marktomstandigheden. Enkelvoudige balans (vergelijkingpalansposten) ACTIVA
31-12-2009
31-12-2008
Mutatie
( (x 1.000)
PASSIVA
31-12-2009
31-12-2008
Mutatie
( (x 1.000)
(
(
Eigen vermogen
92.879 8.020
84.010 6.717
8.869 1.303
25.713 50.286
29.913 46.331
-4.200 3.955
176.898
166.971
9.927
(
Vaste activa Materiële
vaste
activa
Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende
92.379 29.141 121. 520
96.299 31.492 127.791
-3.920 - 2.351 . -6.271
35 26.885 28.458 55.378
41 22.609 16.530 39.180
-6 4.276 11.928 16.198
176.898
166.971
9.927
Voorzieningen
activa
Voorraden Vorderingen Liquide middelen Totaal vlottende
activa
Totaal activa
Langlopende Kortlopende
schulden schulden
Totaal passiva
Bovenstaand overzicht geeft de ontwikkeling weer van de balansposten. In de jaarrekening een toelichting op de balansposten opgenomen.
is
Kasstroom: Kasstroomoverzicht (enkelvoudig) Kasstroom
uit operationele
2009 € (x 1.000)
activiteiten
Resultaat Mutaties voorzieningen (8) Veranderingen in vlottende middelen: - Voorraden (4) - Vorderingen (5) - Kortlopende schulden (10)
8.869 1.303 6 -4.276 3.955 9.857
Kasstroom
overig
(Des)investeringen en afschrijving Kasstroom
3.920
uit financieringsactiviteiten
Deelnemingen Aflossing langlopende schulden(9)
2.351 -4.200 -1.849
Mutatie
11.928
liquide middelen
Beginstand liquide middelen Eindstand liquide middelen Mutaties
16.530 28,458 11.928
liquide middelen
Uit bovenstaand overzicht blijkt dat de stand van de liquide middelen zich in 2009 positief heeft ontwikkeld ten gunste van het eigen vermogen. Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
37
Stichting Avans
Resultatenoverzicht Avans Hogeschool (sluit aan op de enkelvoudige jaarrekening) Het resultaat 2009 van Avans Hogeschool uit gewone bedrijfsuitoefening bedraagt m€ 8,9 en is daarmee m€ 6,8 hoger dan begroot. Deze verschillen zijn als volgt opgebouwd: Bedragen in kC
Rijksbijdragen OCW Collegegelden Opbrengst werk voor derden Overige baten Totaal baten
Personele lasten Afschrijvingskoste n Overige instellingslasten Totaal lasten
Begroting
Begroting
2009
2009
111.301 30.319 948 8.260 150.828
108.157 28.777 731 4.831 142.496
3.144 1.542 217 3.429 8.332
114.968 32.823 1.044 5.979 154.814
103.116 10.014 30.444 143.574
101.978 10.803 29.864 142.645
1.138 -789 580 929
111.904 10.428 32.210 154.542
7.254
-149
7.403
272
1.002
1.490
-488
479
8.256
1.341
6.915
751
613
711
-98
129
8.869
2.052
6.817
880
Saldo baten en lasten
Saldo financiële baten en lasten Resultaat uit gewone
Mutatie t.O.V. begroting
Realisatie
bedrijfsuitoefening
Resultaat deelnemingen Exploitatiesaldo
2010
Begroting 2010 De enkelvoudige begroting van Avans Hogeschool voor 2010 laat een verwacht exploitatiesaldo zien van M€ 0,9. Ten opzichte van de begroting 2009 is uitgegaan van 6% hogere totale baten als gevolg van hogere rijksbijdragen door T-2 financiering en hogere baten opbrengst werk voor derden. De kosten stijgen naar verwachting met gemiddeld 8%. Hierin zijn zowel prijs- als hoeveel heidseffecten verwerkt. Toelichting resultatenoverzicht Toelichting baten: De rijksbijdragen zijn vastgesteld op basis van de definitieve rijksbijdragenbrief (november 2009). De rijksbijdrage is m€ 3,1 hoger dan begroot vanwege door OCW doorgevoerde aanpassingen in het prijsniveau per student (m€ 1,7), een hogere rijksbijdrage kennisontwikkeling (functiemix m€ 0,8) en huisvesting (m€O,3) en overige subsidies (m€ 0,3). Werkelijk 2009
RDKSBDDRAGE OC&'W (x 1.000)
€
Avans Hogeschool: NormatieverijksbijdrageOC&Winitieel NormatieverijksbijdrageOC&Wvergoedingkapitaallasten Overigesubsidies OC&'W Totaal rijksbijdragenOC&W
Jaarverslag/ jaarrekening 2009 20 april 2010
38
Begroot 2009 €
Werkelijk 2008 €
96.852 11.469 2.980
94.305' 11.110
83.414 9.714
2.741"
3.361"
111.301
108.157
96.490
Stichting Avans
De collegegelden zijn k€ 1.511 hoger dan begroot als gevolg van de hogere dan verwachte groei van het aantal studenten. COLLEGEGELDEN
Werkelijk 2009 €
(x 1.000)
Collegegelden Avans Hogeschool Gerestitueerde collegegelden Totaal collegegelden
Begroot 2009 €
Werkelijk 2008 €
31.294 -975
29.813 -1.036
28.839 -1.593
30.319
28.777
27.246
- ---------------
De opbrengst werk voor derden zijn € 0,2 hoger dan begroot. De totale overige baten bedragen M€ 8,3. Ten opzichte van de begroting (M€ 4,8) is dit een overschrijding van M€ 3,4. De hogere baten zijn deels te verklaren doordat de bedrijfsonderdelen het voorzichtigheidsprincipe hebben gehanteerd bij het begroten van deze opbrengsten. Met betrekking tot subsidies worden de belangrijkste verschillen tussen begroting en realisatie veroorzaakt door: VTB Pro (M€ 0,6), Beta Techniek(M€ 0,5) en Verbreding EVC (M€ 0,4).
Toelichting lasten: Werkelijk 2009
Personele lasten
Begroot 2009
Mutatie t.o.v. begroting
Lonen en salarissen (inclusief sociale lasten)
92.826
94.400
Overige personele lasten
10.290
7.578
-1.574 2.712,
103.116
101.978
1.138
Saldo personele lasten (totaalgel1eraiCIl)
De gerealiseerde kosten op lonen en salarissen zijn per saldo k€ 1.574 lager dan begroot. Dit is het gevolg van het pas later invullen van vacatures als gevolg van de toename studentenaantallen. Het later volledig invullen van de vacatures heeft wel geleid tot hogere kosten inleen (k€ 2.000 overige personele lasten). Ten opzichte van 2008 zijn de loonkosten gestegen met 11,4% (van k€ 83.357 naar k€ 92.826). Bezetting: Het aantal fte's, in dienst bij Stichting Avans per 31-12, laat de volgende ontwikkeling zien: In fte's (stand per 31-12)
Personeel primair proces Personeel management Personeel bedrijfsvoering
Werkelijk 2009 2008
930 49 440 1.419
Gelieerde ondernemingen Totaal
803 49 392 1.244
132
134 1.553
1.376
Mutatie OS/09 aantal %
127 0 48 175
15,8% 0,0% 12,2% 14,1°/0
2
1,5%
177
12,9%
Afschrijvingskosten De afschrijvingskosten blijven achter op de begroting omdat de werkelijke investeringen in 2009 achterblijven bij de investeringsbegroting (werkelijke investeringen m€ 6,2 tegenover een begroting van m€ 8,8). Overige instellingslasten De werkelijke overige instellingslasten zijn m€ 0,6 hoger dan begroot. Dit is met name veroorzaakt door lagere onderhoudslasten (m€ 1,3), hogere administratie en beheerskosten (m€ 1,5) en overige beheerskosten (m€ 0,4).
JaarverslagI jaarrekening 2009 20 april 2010
39
Stichting Avans
9.2
Financiële positie en financieringsbehoeften
Scenario-analyse In de begroting 2010-2013 zijn, gebruikmakend van scenario's, diverse aannames gehanteerd. Een en ander heeft geresulteerd in een meest waarschijnlijk scenario en twee pessimistische scenario's. De bezuinigingen van de Rijksoverheid, de fluctuaties in studentenaantallen, personele lasten en de onderwijsvraagfactor zijn in deze scenario's negatief aangepast. Uit het reële scenario kan geconcludeerd worden dat op lange termijn de financiering van het huidige beleid goed mogelijk wordt gemaakt. Zelfs in het pessimistische scenario komt de financiële positie niet in gevaar en ontstaat er geen aanvullende financieringsbehoefte voor de reguliere onderwijsexploitatie. De verwachting is dat de Stichting Avans in staat wordt geacht zowel onderwijs op kwalitatief goed niveau te verzorgen en dat te kunnen doen met en vanuit goede voorzieningen zoals die in 2009 voor studenten en medewerkers zijn gerealiseerd. De financiële baten en lasten zullen naar verwachting geen grote risico's met zich meebrengen. De op de geldleningen verschuldigde rente ligt voor een groot aantal jaren vast en de rente op creditgelden is zo laag ingeschat dat daarin geen groot risico schuilt. Avans Hogeschool brengt haar liquide middelen risicoloos onder bij het ministerie van Financiën. Dit is een uitvloeisel van afspraken die in 2005 zijn gemaakt met het ministerie van Financiën over zogenaamd "schatkistbankieren". Dit heeft geresulteerd in een overeenkomst waarbij ter financiering van de, inmiddels voltooide, renovatie en nieuwbouw een kredietfaciliteit van m€ 35 onder aantrekkelijke condities beschikbaar is gesteld onder de voorwaarde dat Avans Hogeschool haar overtollige liquide middelen "stalt" bij het ministerie. Afgaand op de klassieke financiële ratio's solvabiliteit, liquiditeit en rentabiliteit is de financiële positie van Avans Hogeschool goed. De verwachting is gerechtvaardigd dat een mogelijke aanvullende financieringsbehoefte voor nieuwbouw en verbouw vanwege de studentengroei onder normale condities gerealiseerd zal kunnen worden. Er worden derhalve ondanks de economische crisis vanuit financieringsoogpunt geen aanvullende risico's onderkend.
9.3
Investeringsbeleid
Begroot over 2009 was een bedrag van M€ 8,8. Hiervan is M€ 5,5 besteed. Met name investeringen in IeT en software bleven fors achter (M€ 2,6), omdat investeringen zijn uitgesteld tot 2010 vanwege heroverweging van de achterliggende beleidskeuzes. Dit heeft lagere afschrijvinglasten tot gevolg. Het investeringsbeleid van Avans kenmerkt zich door onderscheid in reguliere vervangingsinvesteringen en beleidsrijke investeringen. Voor de vervangingsinvesteringen worden jaarlijks aan de bedrijfsonderdelen budgetten ter beschikking gesteld gerelateerd aan de enerzijds geuite vervangingswens en anderzijds de door de Raad van Bestuur beschikbaar gestelde macro budgetten. Beleidsrijke investeringen worden gedaan aan de hand van businesscases.
9.4
Budgetmodel en begroting
In 2009 is een aanvang gemaakt om een normatief model te ontwikkelen voor de budgettoewijzing van de diensteenheden. In 2010 vindt tevens benchmarking met andere vergelijkbare organisaties plaats. De uitkomsten hiervan zullen mede richtinggevend zijn voor het beoordelen van de gehanteerde normen.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
40
Stichting Avans
Het budgetmodel maakt gebruik van additionele budgettoekenning aan bedrijfsonderdelen voor specifieke doeleinden zoals vernieuwing en onderzoek. Ondanks vele vernieuwingen is de realisatie in 2009 onder het hiervoor gereserveerde budget gebleven. De resterende budgetten worden aan de bestemmingsreserves toegevoegd met als oogmerk deze reserves in een later jaar in te zetten. Op de korte termijn leidt het niet bestemmen van begrote budgetten tot een positief exploitatieresultaat. In 2009 bedraagt dit k€ 1.275. In de loop van het budgetjaar 2009 is geanticipeerd op de verwachte wijziging in de regelgeving m.b.t. de bekostiging van het Hoger onderwijs. Het budgetmodel zal met ingang van het begrotingsjaar 2011 op onderdelen aanpassing behoeven.
9.5
Risico's
Vanaf 2009 heeft Avans Hogeschool risicomanagement geïncorporeerd in haar reguliere P&Ccyclus. Daarnaast heeft doorontwikkeling plaatsgevonden van het risicomanagementsysteem. In 2009 heeft Avans Hogeschool haar strategische risico's herijkt en het risicomanagement op de beheersing daarvan toegespitst. In 2010 wordt de nieuwe strategische agenda van Avans Hogeschool voor de komende jaren, mede bepaald vanuit de risico's die beheerst gaan worden. De strategische risico's 2009 die met name aandacht qua beheersing kregen, waren: Instroom en uitval De instroom en daarmee het totaal aantal studenten is in 2009 wederom fors toegenomen. De voorzieningen worden structureel voor een hoger aantal studenten ingericht. De verwachting is hierbij dat de instroom op niveau zal blijven, zodat het hogere kostenniveau gerechtvaardigd zal zijn. 2008/2009 2007/2008 20.247 Aantal studenten Uan-aug) 19.026 Aantal uitvallers in studiejaar 2.724 2.806 % uitvallers 13,9% 14,3% De tussentijdse uitval is ten opzichte van de totale populatie met een half procent afgenomen. Daarmee is een van de doelstellingen uit het Meerjarenbeleidsplan 2007-2010, te weten een uitval van maximaal 10%, nog niet gerealiseerd. In 2009 heeft het zwaartepunt van de acties op het gebied van het beperken van uitval gelegen in het terugdringen van de uitval in het eerste jaar. De resultaten zijn wisselend. De regiegroep Meerjarenbeleidsplan zal het komende jaar samen met de betrokken proceseigenaar de verschillende effectieve aanpakken die worden toegepast, evalueren en bezien of en hoe deze verbreed en ondersteund kunnen worden in de organisatie. Innovatiekracht en concurrentievermogen De aanhoudende groei van het aantal studenten zorgt voor focus op het hier en nu van het realiseren van goede kwaliteit van het primaire onderwijsproces. Het risico bestaat dat door gebrek aan capaciteit het innovatief vermogen onder druk komt te staan. Personeel Werkdruk: De grote instroom van studenten, de toenemende druk op de voorzieningen en met name de daarmee gepaard gaande inzet- en roosterproblematiek brengen een grote werkdruk mee binnen Avans Hogeschool. De daarmee gepaard gaande risico's zijn in kaart gebracht en de oplossingsrichtingen worden momenteel in praktijk gebracht. Vergrijzing / Avans Vitaal: De gemiddelde leeftijd van de Avans-medewerker neemt toe. Het programma Avans Vitaal maakt deel uit van een reeks van maatregelen om gezondheidsrisico's te beperken. Klantgerichtheid: Studenten en medewerkers zijn, zo blijkt uit onderzoeken, vanwege kleine alledaagse gebeurtenissen snel minder tevreden. Klantgerichtheid van Avans-medewerkers is hierbij een mede bepalende factor. In 2009 is een start gemaakt om alle medewerkers hierin bij te scholen in hun eigen omgeving. JaarverslagI jaarrekening 2009 20 april 2010
41
Stichting Avans
Processen Het nog onvoldoende denken in procesketens en afhankelijkheden op verschillende niveaus houdt het risico in dat processen op minder effectieve en efficiënte wijze worden uitgevoerd. In 2009 is daarom het programma Versterking Interne Organisatie (VlO) operationeel om de interne processen en interne samenwerking beter te laten worden. In 2009 is IeT-vernieuwing als programma opgezet vanuit de primaire processen. De diensteenheden hebben in hun businessplannen 2010 gezamenlijke doelen ter verbetering van de proceskwaliteit gedefinieerd. Wet- en regelgeving De veelheid van initiatieven binnen Avans Hogeschool en de strakke wet- en regelgeving, waaraan de hogeschool zich moet houden, maken het compliant zijn bijzonder risicovol. In 2009 is extra aandacht besteed aan compliance binnen Avans Hogeschool. Een contracten register is inmiddels operationeel als opmaat voor een breed project wat zowel inzicht moet geven in wie voor welke wet- en regels verantwoordelijk is als voor de wijze waarop dit inzicht actueel kan blijven binnen Avans Hogeschool. Economische crisis Los van de financiële risico's voor Avans Hogeschool vanwege de druk op de overheidsfinanciën zorgt de economische crisis voor een grotere doorstroom van mbo-ers naar het hbo en een afname van het aantal stageplaatsen. Gezondheidsrisico's (Mexicaanse griep) Ter voorkoming van een uitbraak van de Mexicaanse griep heeft Avans Hogeschool vanaf het voorjaar van 2009 gewerkt met speciale crisismaatregelen. Een crisisteam heeft op alle niveaus binnen de organisatie de risico's in kaart gebracht en gecommuniceerd met de betrokken stakeholders. Via een speciaal communicatietraject zijn de studenten voorgelicht over de risico's. Huisvesting In 2009 zijn definitieve plannen ontwikkeld om tot renovatie en uitbreiding in 's-Hertogenbosch te geraken. De snelheid waarmee uitbreiding gerealiseerd kan worden blijft een groot risico. Er wordt gezocht naar tijdelijke huisvesting in bestaande gebouwen. In Breda is het gebouw aan de Lovensdijkstraat na eerdere buitengebruikstelling opnieuw in gebruik genomen. De beheersing van de kwaliteit van de huisvesting en de voorzieningen vormt een risico. Financiën Ondanks het positieve exploitatiesaldo is enige terughoudendheid aan de orde. De regering heeft, ter dekking van het opgelopen financieringstekort, voor komende jaren een ongekend forse bezuiniging aangekondigd van jaarlijks 29 miljard euro. Om de economische ontwikkeling te sparen krijgt deze bezuiniging pas vanaf 2011 haar beslag. Ambtelijke commissies zijn op dit moment bezig met de uitwerking van diverse bezuinigingsvoorstellen. Verwacht wordt dat deze in 2010 politieke behandeling krijgen. Of en in hoeverre deze voorstellen de begroting van het ministerie van OCW treffen, en in het bijzonder het hoger onderwijs, is nog niet duidelijk. Daarmee is de raming van de rijksbijdrage in de meerjarenbegroting van de Stichting Avans voor de jaren 2011 en verder onzeker. Met behulp van financiële scenario's zijn de effecten van een mogelijke korting in de rijksbijdrage op de meerjarenbegroting weergegeven. Daarbij is de verwachting dat dit met name de kapitaaldienst en het Ontwerp en Ontwikkeling budget (0&0budget) gaat treffen.
Ten slotte wordt per 2011 een nieuw bekostigingssysteem van kracht voor het gehele hoger onderwijs. Er heeft op hbo-niveau een doorrekening plaatsgevonden naar de effecten hiervan voor de verschillende typen hogescholen. Naar de huidige inzichten pakt het nieuwe bekostigingsstelsel budgetneutraal uit voor de Stichting Avans. Uit een interne doorrekening blijkt wel dat er verschuivingen waarneembaar zijn over opleidingen en academies heen.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
42
Stichting Avans
Deelnemingen Avans Plus heeft over 2009 een positief resultaat behaald. Ook de resultaatverwachting over de jaren 2010 en volgende is positief. De resultaten zijn echter conjunctuurgevoelig. De marges zijn klein. De verwachtingen met betrekking tot de marktontwikkeling zijn als gevolg van de economische crisis negatief. Het resultaat 2009 en de begroting 2010 van de Juridische Hogeschool laten een positief resultaat zien. Het resultaat wordt deels aangewend voor het terugbetalen van de lening voor de opbouw aan beide oprichtende hogescholen, Avans Hogeschool en Fontys Hogescholen. Tevens wordt een deel bestemd voor het opbouwen van een weerstandsvermogen. Het risico is dat de studenteninstroom niet op het huidige hoge niveau blijft door toenemende concurrentie van andere opleidingen of door het in onvoldoende mate realiseren van een beroepsprofiel van de hbo-jurist. Evaluatie Meerjarenbeleidsplan Een jaar voor het verstrijken van de Meerjarenbeleidsplanperiode 2007-2010 constateert de Raad van Bestuur dat een eindspurt t.a.v. het belangrijke onderdeel het terugdringen van de studie-uitval noodzakelijk is. Op andere doelstellingen bestaat het risico dat de resultaten uit geslaagde experimenten onvoldoende verankerd worden in de breedte van de Avansorganisatie. Het meer aandacht besteden aan het 'uitventen' van de resultaten moet dit risico terugdringen.
9.6
Treasury
Met het oog op een zo goed mogelijk rendement van de liquide middelen geldt binnen Avans Hogeschool een procedure cashmanagement. Daarbij geldt als uitgangspunt de regeling "beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek". In de procedure cashmanagement zijn uitgangspunten, doelen en middelen voor het rendabel omgaan met de liquiditeiten vermeld. De liquiditeitenstroom wordt beheerd door de centrale treasuryfunctie binnen de stichting.
9.7
Private activiteiten
Avans Plus Binnen de Stichting Avans opereert een 100% deelneming genaamd Avans Hogeschool B.V. (bekend onder de naam Avans Plus). Deze deelneming verzorgt cursussen en contractonderwijs op commerciële basis voor derden. De deelneming heeft eigen medewerkers in dienst en huurt specifieke kennis op contractbasis in. Daar waar sprake is van inzet van Avans-medewerkers vindt detachering plaats. Omgekeerd kunnen medewerkers van de deelneming op contract- of tijdelijke basis werkzaamheden bij Avans Hogeschool verrichten. In elk van de genoemde situaties vindt facturering plaats van de werkelijke kosten zonder winstoogmerk. In voorkomende gevallen zijn werkzaamheden van Avans Hogeschool uitbesteed. Ook dan is sprake van gespecificeerde offertes en facturering. Avans Plus is niet gevestigd binnen de gebouwen van Avans Hogeschool. Indien Avans Plus gebruik maakt van de faciliteiten van Avans Hogeschool gebeurt dat tegen betaling als ware het een derde. EVC
EVC is de afkorting van "Erkennen van Verworven Competenties". EVC beoogt de erkenning en waardering van wat iemand heeft geleerd in elke mogelijke leeromgeving: in formele omgevingen zoals op school, maar ook in niet-formele of informele omgevingen zoals de werkplek of de privé-situatie in bijvoorbeeld verenigings- of vrijwilligerswerk. Het gaat dus niet zozeer om "Ieren" in de traditionele betekenis van het woord, maar meer om "ontwikkelen". Het instrument EVC brengt de kennis en kunde in beeld die mensen op een bepaald moment hebben. De rapportage die wordt uitgebracht nadat iemand het EVC-traject heeft doorlopen, kan gebruikt worden om toelating tot een opleiding te krijgen of voor loopbaanplanning. Het Avans EVC-centrum is vanaf 2008 operationeel en heeft zich in 2009 doorontwikkeld. Voor de ontwikkeling van nieuwe EVC-standaarden en voor de ontwikkeling van opleidingstrajecten
Jaarverslag
I jaarrekening
2009
20 april 2010
43
Stichting Avans
op maat is in 2009 subsidie verkregen. Achtergrond hierbij is dat opleidingstrajecten ontwikkeld worden die aansluiten op EVC-trajecten. De kosten van het EVC-centrum zijn in 2009 geheel gedekt uit deze subsidieinkomsten en de inkomsten uit de tarieven in rekening gebracht aan bedrijven en individuen voor het doorlopen van een EVC-traject. Voor de volgende beroepscompetentieprofielen worden vanaf 2009 EVC-trajecten aangeboden: Economie • Bedrijfseconomie (BE) -bachelor • Commerciële Economie (CE) -bachelor • Management, Economie en Recht (MER) -bachelor • Personeel en Arbeid (P&A) -bachelor • Personeelsmanagement (PM) -bachelor • Financiële Dienstverlening -associate degree • Integrale Veiligheid -bachelor • Small Business & Retail Management (SB&RM) - bachelor • Master of Human Resource Management (MHRM) • Master of arts in Controlling • Master of Business Administration (MBA) Gezondheid • Fysiotherapie- bachelor • Verpleegkunde (HBO-V) -bachelor • Management in de Zorg -associate degree en bachelor • Master of Specialized Physical Therapy (MSPT) Techniek • Installatietechniek (HITE en HIT-W) -branchediploma • Bouwtechnische bedrijfskunde- associate degree en bachelor Welzijn • Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV) -bachelor • Maatschappelijk werk en Dienstverlening (MWD) -bachelor • Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) -bachelor Beroepenveld en academies Als uitwerking van de doelstelling van Avans Hogeschool om de contacten en de samenwerking met het beroepenveld sterker vorm te geven, hebben academies in 2009 bestaande contacten aangehaald en nieuwe contacten gelegd met bedrijven en instellingen. Dit heeft in een aantal situaties geleid tot samenwerking waarbij medewerkers van Avans Hogeschool (tijdelijk) werkzaamheden -meestal op projectbasis- verrichten bij partnerbedrijven. Afhankelijk van de situatie worden hierbij soms ook studenten betrokken. In het algemeen is sprake van een situatie waarbij het uitwisselen van kennis en ervaring voorop staat. In sommige situaties zijn bedrijven bereid voor de Avans inbreng te betalen, in andere situaties staat het leren van de Avans-medewerkers voorop. In dit verband zijn binnen academies, binnen Avans Hogeschool en soms zelfs daarbuiten specifieke entiteiten actief die deze uitwisseling met het beroepenveld ondersteunen zoals het Avans Ondernemerscentrum. Het Avans Ondernemerscentrum van Avans Hogeschool heeft als doelstelling om het ondernemerschap in Brabant te stimuleren en blijvend te ondersteunen. Het is een plek waar talenten (ondernemers, studenten, docenten en kenniskringen) elkaar ontmoeten op het gebied van onderzoek, ondernemerschap en onderwijs. Kennisvouchers ondersteunen dit. Het gaat dan om praktijkstages, afstudeeropdrachten, onderzoeksopdrachten en docentenopdrachten. Hierbij wordt gebruik gemaakt van Kennisplein. Dit is een virtueel plein waar de vraag naar stage- en afstudeeropdrachten wordt gekoppeld aan het aanbod van stage- en afstudeeropd rachten. Voorts hebben academies enkele convenanten met bedrijven afgesloten waarin de samenwerking is uitgewerkt. Lectoraten en expertisecentra hebben veelvuldig contacten met Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
44
Stichting Avans
het beroepenveld en zijn in het kader van hun rol actief voor en in bedrijven samen met docenten en studenten. Bij geen van deze activiteiten staat het private belang voorop, integendeel, het gaat om een wederzijds belang bij een goed opgeleide student en een professionele docent met relevante (werk)ervaring.
9.8
Helderheid
Bij de jaarrekening is een afzonderlijke bijlage opgenomen waarin aanvullende informatie is opgenomen naar aanleiding van de notitie "Helderheid". Per bedrijfsonderdeel van Avans Hogeschool is specifieke informatie vermeld inzake: • de wijze waarop gelden uit de rijksbijdrage aangewend worden voor private activiteiten; • de aard en omvang van uitbesteding van een of meer delen van een of meer onderwijsprogramma's van in het CROHOgeregistreerde opleidingen aan een private organisatie en andere instellingen, onder vermelding van het totaal van de daaraan verbonden kosten; • bedrijven of organisaties voor wie maatwerktrajecten zijn georganiseerd en hoeveel studenten daarbij zijn betrokken; • de uitwisselingsovereenkomst(en) die de hogeschool heeft met een of meerdere buitenlandse instellingen, met opgave van het aantal Nederlandse en buitenlandse studenten dat per evenement van de uitwisselingsovereenkomst gebruik maakt, respectievelijk heeft gemaakt; • of en in hoeverre eigen personeel is ingeschreven voor initiële opleidingen. In het afgelopen jaar is over dit onderwerp gerapporteerd door de directies van de academies en diensteenheden .
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
45
Stichting Avans
KERNGEGEVENS Financiën Kengetallen Hieronder wordt een overzicht gegeven van de ontwikkeling van de liquiditeit, solvabiliteit en rentabiliteit over de jaren 2006 en verder. De liquiditeit wordt uitgedrukt in de current ratio. Deze wordt berekend door de vlottende activa te delen door de schulden op korte termijn. De solvabiliteit wordt berekend door het eigen vermogen uit te drukken in een percentage van het totale vermogen. De rentabiliteit van het totale vermogen wordt berekend door de som van het resultaat uit gewone bedrijfsvoering en de betaalde rente te delen door het totale vermogen.
2009 liquiditeit (current ratio) solvabiliteit rentabiliteit totale vermogen (gewone bedrijfsvoering) De ratio's zijn vanaf 2008 gebaseerd op de Richtlijnen januari 2008 van toepassing zijn.
2007
2008
2006
1,18 49%
0,98 47%
0,93 42%
1,59 47%
6%
4%
4%
4%
voor de Jaarverslaggeving
zoals deze vanaf 1
De liquiditeit in 2007 is aanzienlijk lager dan de liquiditeit in 2006 als gevolg van een eenmalige buitengewone last in 2007. In 2008 laat de liquiditeit een verbetering zien ten opzichte van 2007. De liquiditeit 2008 haalt niet het niveau van de liquidteit 2006 als gevolg van investeringen in nieuwbouw. Ook in 2009 laat de liquiditeit weer een stijgende lijn zien ten opzichte van voorgaand jaar. Echter het niveau van de liquiditeit 2006 wordt niet gehaald, aangezien de schulden van onderhanden projecten en vooruitontvangen collegegelden in 2009 aanzienlijk hoger zijn dan in 2006. De voorlopige kengetallen: liquiditeit solvabiliteit rentabiliteit
publicatie financiële gegevens HBO 2008 geeft over 2008 als HBO gemiddelde
de volgende
0,7 36% 0,8%
totaal vermogen
ex
Ontwikkeling balans 1.000) Hieronder wordt de ontwikkeling
van het eigen vermogen
en van het balanstotaal
De opbouw van het balanstotaal Balansverhoud ingen.
wordt toegelicht
2007
2008
2009
eigen vermogen balanstotaal
weergegeven:
€
€
€
90.267 185.043
80.893 171.804
69.860 167.716
op de volgende bladzijde in de paragraaf
ex
Ontwikkeling resultaat 1.000) Hieronder wordt de ontwikkeling van het resultaat weergegeven:
uit gewone bedrijfsuitoefening,
uit gewone bedrijfsuitoefening
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
46
2007
2008
2009
resultaat
voor belasting,
€
€
€
9.492
5.951
7.806
Stichting Avans
KERNGEGEVENS Balansverhoudingen De balansverhoudingen
kunnen ultimo 2009 en 2008 als volgt worden weergegeven
(x 1.000):
2009
2008 €
€ Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa
112.183 160 112.343
Gefinancierd met: - leningen op lange termijn - eigen vermogen
-25.713 -90.267 -3.637
74 117.795 117.869 -29.913 -80.893 7.063
Uit bovenstaande opstelling blijkt dat de vaste activa ultimo 2009 geheel gedekt worden door eigen vermogen en langlopende schulden.
Materiële vaste activa In 2009 is in totaal voor m€ 2,7 geïnvesteerd in terreinen en gebouwen, voor m€ 0,3 in nieuwbouw in aanbouwen voor m€ 3,2 in inventaris en apparatuur. De boekwaarde van desinvesteringen in 2009 bedraagt k€ 95.
Ligu id iteitspositie
2008
2009 € Vlottende Vlottende
collegegelden
Liquiditeit
Jaarverslag
I jaarrekening
2009
20 april 2010
47
€
€
53.935 55.304
72.700 61.772
activa passiva
Vooruitontvangen
€
10.928 23.648
-1.369 20.416
34.576
19.047
Stichting Avans
KERNGEGEVENS Studierendementen Studentenaantallen ten behoeve van bekostiging Voor de bekostiging in 2009 zijn de studentenaantallen Avans Hogeschool Tilburg Ingeschrevenen Onderwijsvragenden
Breda-
per 1 oktober 2007 maatgevend:
Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch
Stichting
Avans
11. 742
6.804
18.546
11.336
7.138
18.474
Studentenaantallen 2009 (bekostigde en niet bekostigde studenten) Het aantal studenten, waarvoor regulier onderwijs wordt verzorgd, laat de volgende ontwikkeling Avans Hogeschool Tilburg
2009 januari-augustus: - voltijd - deeltijd - duaal september-december: - voltijd - deeltijd - duaal
Breda-
2008
Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch
2009
Stichting
2009
2008
zien:
Avans
2008
8.881 3.152 525 12.558
8.634 3.111 ----- 554 12.299
6.849 709 131 7.689
6.170 446 111 6.727
15.730 3.861 656 20.247
14.804 3.557 665 19.026
10.008 3.382 531
8.881 3.152 _ 525
13.921
12.558
7.634 776 143 8.553
6.849 709 131 7.689
17.642 4.158 674 22.474
15.730 3.861 656 20.247
99 106 14 219
77 9 0 86
81 6 2 89
206 102 4 312
180 112 16 308
129 93 _4 226
118 14 8 140
77 9
286 116 22 424
206 102 4 312
Hiervan zijn onbekostigd: januari-augustus: - voltijd - deeltijd - duaal
129 93 4 226
september-december: - voltijd - deeltijd - duaal
-----
168 102 14 284
Jaarverslag / jaarrekening
2009
20 april 2010
48
86
Stichting Avans
KERNGEGEVENS Ingestroomde studenten studiejaar 2008 en 2009 De instroom van bekostigde studenten laat de volgende ontwikkeling Avans Hogeschool Tilburg
2009 Instroom voltijd Instroom deeltijd Instroom duaal Totale instroom
Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch
Breda-
2009
2008 3.047 1.102 153 4.302
3.389 982 117 4,488
zien:
Stichting
2.578 279
43
63 2.897
Afgestudeerde studenten studiejaar 2008 / 2009 Het aantal bekostigde afgestudeerde studenten laat de volgende ontwikkeling Avans Hogeschool Tilburg
Breda-
2008 5.610 1.373 216 7.199
5.967 1.261 160 7.388
2.563 271
2.900
Avans
2009
2008
zien:
Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch
Stichting
Avans
2008/2009
2007/2008
2008/2009
2007/2008
2008/2009
2007/2008
1.416 593 107 2.116
1.542 392 112 2.046
1.007 112
964
2,423 705 151 3.279
2.506 474 134 3.114
Afgestud. voltijd Afgestud. deeltijd Afgestud. duaal Totaal afgestud.
Uitvallers studiejaar 2008 / 2009 Het aantal bekostigde uitvallers (verlaters Avans Hogeschool Tilburg
82 22
44 1.163
zonder diploma)
Breda-
1.068
laat de volgende ontwikkeling
Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch
zien:
Stichting
Avans
2008/2009
2007/2008
2008/2009
2007/2008
2008/2009
2007/2008
1.022 460
1.099 473
851 123
821 137
1.873 583
1.920 610
Uitvallers voltijd Uitvallers deeltijd Uitvallers duaal Totaal uitvallers
45
64
1.617
1.546
19
30
Ingestroomde studenten studiejaar 2008 en 2009 De instroom van onbekostigde studenten laat de volgende ontwikkeling Avans Hogeschool Tilburg
2008
2009 Instroom voltijd Instroom deeltijd Instroom duaal Totale instroom
Breda-
66 29 0 95
98 40 2 140
Afgestudeerde studenten studiejaar 2008 / 2009 Het aantalonbekostigde afgestudeerde studenten Avans Hogeschool Tilburg
Breda-
2008/2009
2007/2008
53 35 3 91
41 30
Afgestud. voltijd Afgestud. deeltijd Afgestud. duaal Totaal afgestud.
Jaarverslag / Jaarrekening 2009
20 aprii 2010
Stichting
Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch
2008/2009
22
4
2 3
75
27
49
zien:
Stichting
2007/2008 14 9 1
24
111 34 0 145
164 48 4 216
45 5 0 50
laat de volgende ontwikkeling
Avans
2008
2009
2008 66 8 2 76
2.594
2.550
zien:
Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch
2009
64
94
977
1.004
2008/2009
75 37 6 118
Avans
2007/2008
55 39 5 99
Stichting Avans
KERNGEGEVENS Uitvallers studiejaar 2008 / 2009 Het aantal on bekostigde uitvallers
(verlaters
Avans Hogeschool Tilburg
2008/2009
Jaarverslag / jaarrekening
8 172
2009
20 april 2010
laat de volgende ontwikkeling
Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch
Breda-
2007/2008
107 57
Uitvallers voltijd Uitvallers deeltijd Uitvallers duaal Totaal uitvallers
zonder diploma)
2008/2009
Stichting
2007/2008
2008/2009
44 5
178
2
71 11 2
1
80
84
50
10 256
50
28
50
zien:
68
Avans
2007/2008 94 33 3 130
Stichting Avans
CIJFERMATIGE
ANALYSE VAN HET GECONSOLIDEERDE
RESULTAAT
Om inzicht te verschaffen in de kwaliteit van het behaalde geconsolideerde onderstaand een korte analyse in vergelijking met 2008 (x 1.000).
jaarresultaat
2009 volgt
werkelijk 2008
begroot 2009
werkelijk 2009
._----------_9.374 ..__
Resultaat volgens exploitatierekening Eliminatie toe te wijzen resultaten: Financiële baten en lasten: - saldo rentebaten en -lasten (exc!. rentebaten en rentelasten huisvesting) Huisvesting: - genormaliseerd resultaat huisvesting - vrijval reservering BTW op sloopkosten - sloopkosten en kosten tijdelijke huisvesting (kapitaaldienst) Stichtingen en deelnemingen: - resultaat Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys - resultaat Avans Contractactiviteiten B.V. - resultaat Stichting HBO & Onderneming (ontbonden in 2008) Uitkering door Stichting Vangnet i.v.m. opheffen Stichting Vangnet Vrijvallen reservering te betalen belastingen Rente ontvangen van Ministerie inzake Rekenschap
De in de vorige opstelling gespecificeerd
opgenomen
resultaatgegevens
1.834
2.201
2.912 104
1.446
-330
92
105 606
591
1 890 757 225 5.029 ---_ ..__
- 3.991 ------_
4.345
-1.373
exploitatieresultaat
huisvesting
_
4.205 - ..-------_
.
1.567
is gestegen van k { 1.567
kunnen als volgt worden
(x 1.000):
Resultaat huisvesting (kapitaaldienst, Stichting Instituut voor Bestuurs-, Beroeps-, ebn Bedrijfsdiensten, Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda en Stichting Huisvesting Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch) Rijksbijdrage huisvesting Overige baten Afschrijving gebouwen Huur Rentebaten en -lasten Onderhoudskosten Advieskosten en dienstverlening Overige exploitatiekosten Genormaliseerd
resultaat
2009
{
11.250 141 -6.254
10.965 145 -6.400
huisvesting
9.717 217 -6.309
-13
-12
-319 -373
-1.564 -131 -1.341 -907
2.912
1.446
-330
104 -222 3.016
20 april 2010
{
-1.431 -750 -550 -520
-85
huisvesting
Jaarverslag / jaarrekening
{
-23
derden
werkelijk 2008
begroot 2009
werkelijk 2009
-1.425
Vrijval reservering BTW op sloopkosten Sloopkosten en kosten tijdelijke huisvesting Resultaat
5.772
-- -------------_.
1.387
273 353
exploitatieresultaat
Bovenstaande opstelling laat zien dat het genormaliseerde in 2008 naar k{ 4.345 in 2009.
2.618
_------------------
-222
._------_ Genormaliseerd
{
{
{
51
1.446
-552
Stichting Avans
CIJFERMATIGE
ANALYSE VAN HET GECONSOLIDEERDE
RESULTAAT
Bespreking van de fiscale positie De te betalen vennootschapsbelasting over 2009 is als volgt benaderd (x 1.000): € Resultaat na belastingen volgens geconsolideerde staat van baten en lasten 2009 van Avans Contractactiviteiten B.V. Ten laste van de winst gebrachte vennootschapsbelasting Eliminatie resultaat Instituut Scire B.V. Afschrijving goodwill van Instituut Scire B.V.
353 118 -41
Fiscaal resultaat 2009
504
74
€ Berekening te betalen vennootschapsbelasting: Over het belastbaar bedrag tot en met k€ 200 is 20% verschuldigd Over het resterende belastbare bedrag is 25,5% verschuldigd
40 78 118
Te betalen vennootschapsbelasting 2009 De ten laste van de geconsolideerde staat van baten en lasten 2009 gebrachte vennootschaps-belasting bedraagt k€ 118 ..
Tilburg, 20 april 2010
Jaarverslag / jaarrekening
Drs. M.M.J. Kamsma MBA/MBI Lid
Drs. F.J.M. van Kalmthout Lid
Drs. P.L.M. Rüpp Voorzitter
2009
20 april 2010
52
Stichting Avans
GECONSOLIDEERDE BALANS 2009 (x 1.000) (na verwerking
resultaatbestemming)
ACTIVA 31-12-2009 €
€
31-12-2008 €
€
Vaste activa Immateriële vaste activa (1) Materiële vaste activa (2) Financiële vaste activa
74 117.795
112.183 160
117.869
112.343
Totaal vaste activa
Vlottende activa Voorraden (4) Onderhanden projecten Vorderingen (5) Liquide middelen (6)
72.700
Totaal vlottende activa
185.043
Totaal activa
Jaarverslag / jaarrekening
41 224 20.767 32.903
36 378 24.847 47.439
2009
20 april 2010
53
53.935 .......... --------------~ 171.804
Stichting Avans
PASSIVA 31-12-2008
31-12-2009 €
Eigen vermogen
€
Voorzieningen (8) Langlopende schulden (9) Kortlopende schulden (10)
20 april 2010
5.694 29.913 55.304
7.291 25.713 61.772
Totaal passiva
54
€
80.893
90.267
(7)
Jaarverslag I Jaarrekening 2009
€
94.776 ...... -- .•.------------_.
90.911
185.043
171.804
Stichting
Avans
GECONSOLIDEERDE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2009 (x 1.000)
Werkelijk 2009
Werkelijk 2008
Begroting 2009 €
€
€
114.097 31.245 15.124 7.234
110.666 29.670 15.799 4.027
98.814 28.124 15.267 7.598
Baten Rijksbijdragen Collegegelden Baten werk in Overige baten
OCW (11) (12) opdracht van derden (14)
(13)
167.700 ._-----_ 160.162 _ ----_
Totaal baten
._------------------
_ .•....•149.803 --------_ .
Lasten Personele lasten (15) Afschrijvingen (16) Huisvestingslasten (17) Overige lasten (18)
Totaal lasten
Saldo baten en Jasten Saldo financiële
baten en lasten (19)
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering Ven nootscha ps be lasti ng
Resultaat
Jaarverslag / Jaarrekening
2009
20 april 2010
55
102.297 11.365 7.246 23.581
114.826 11.843 6.936 24.565
114.184 12.645 8.124 22.795
._-------158.170 •...... --------
... _ ..---------_............
9.530
2.414
5.314
-38
403
637
9.492
2.817
5.951
118
199
179
9.374
2.618
5.772
157.748 ._- -- ----144.489 .......... -----_.
Stichting Avans
GECONSOLIDEERDE
KASSTROOMOVERZICHT
2009 (x 1.000)
2009 € Kasstroom uit operationele
€
2008 €
€
activiteiten
Resultaat Afschrijvingen (16) Mutaties voorzieningen (8) Veranderingen in vlottende middelen: - Voorraden (4) - Onderhanden projecten - Vorderingen (5) - Kortlopende schulden (10)
5.772 11.365 -4.730
9.374 11.843 1.597
65 -224 2.751 3.297
5 -154 -4.080 6.468
18.296
25.053
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen immateriële vaste activa (1) Desinvesteringen immateriële vaste activa (1) Investeringen materiële vaste activa (2) Desinvesteringen materiële vaste activa (2) Investeringen financiële vaste activa Desinvesteringen financiële vaste activa
-11.414 31
-6.252 96 -180 20 -6.316
-11.383
-4.200
-4.200
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen (9) Aflossing langlopende schulden (9)
Non cash items Stelselwijziging
5.260
RJ 660
Beginstand liquide middelen Mutaties liquide middelen
2009
20 april 2010
24.929 7.973
32.902 14.537 47.439
Eindstand liquide middelen
Jaarverslag / jaarrekening
7.973
14.537
Mutatie liquide middelen
S6
32.902
Stichting Avans
GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING
EN RESULTAATBEPALING
Activiteiten Stichting Avans heeft ten doel: - het bevorderen en het verzorgen van het hoger onderwijs; - het bevorderen van de persoonlijke en maatschappelijke vorming
van de studenten.
Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven is door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Deze bepalingen zijn van toepassing op grond van de regeling Jaarverslaggeving Onderwijs. De jaarrekening is opgesteld in euro's. De hieronder
vermelde
grondslagen
zijn eveneens van toepassing
In de balans en de staat van baten en lasten zijn referenties verwezen naar de toelichting.
op de enkelvoudige
opgenomen.
jaarrekening.
Met deze referenties
wordt
Consolidatiecriteria De in de consolidatie begrepen rechtspersonen zijn: - Avans Contractactiviteiten B.V. (100% deelneming van Stichting Avans) - Avans Hogeschool B.V. (100% deelneming van Avans Contractactiviteiten - Instituut Scire B.V. (100% deelneming van Avans Hogeschool B.V.) - Stichting Instituut voor Bestuurs-, Beroeps- en Bedrijfsdiensten - Stichting Huisvesting Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch - Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda - Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys
B.V.)
100% 100% 100% 100% 100% 100% 50%
Consolidatie van de 100% deelnemingen heeft plaatsgevonden volgens de integrale methode onder eliminatie van de onderlinge verhoudingen en onderlinge leveringen en diensten. Consolidatie van het 50% belang in de Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys heeft plaatsgevonden volgens de proportionele methode.
Toelichting
op het kasstroomoverzicht
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirectie methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van rente en ontvangen dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten.
Grondslagen voor waardering
van activa en passiva
Tenzij anders vermeld, worden de activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor zover omrekening uit vreemde valuta relevant is, geschiedt dit naar de koerswaarde op transactie- c.q. balansdatum.
Immateriële
vaste activa
De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, onder aftrek van de afschrijvingen. Het afschrijvingspercentage voor de goodwill bedraagt 20%.
Jaarverslag / jaarrekening
2009
20 april 2010
57
Stichting Avans
GRONDSLAGEN
Grondslagen
VOOR WAARDERING
voor waardering
EN RESULTAATBEPALING
van activa en passiva
Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, onder aftrek van afschrijvingen. De verkrijgingsprijs van de door Stichting Avans van het Ministerie verworven gebouwen en terreinen betreft de "brutodeelnamesom OKF" welke aan dit Ministerie is betaald voor het verwerven van het economisch claimrecht op de gebouwen. De afschrijving geschiedt op lineaire basis naar rato van de verwachte economische levensduur. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Subsidies op investeringen worden in mindering activa waarop de subsidies betrekkinq hebben.
gebracht op de verkrijgings-
of vervaardigingsprijs
van de
Avans past de componentenbenadering toe. Bij deze methode worden de gebouwen van Stichting Avans opgesplitst in twee componenten, te weten de gebouwen en de installaties. De afschrijvingen voor de beide componenten worden onafhankelijk van elkaar bepaald. Wanneer aan het component groot onderhoud wordt uitgevoerd wordt dit geactiveerd en wordt het onderhoud opgenomen in de boekwaarde van het component. Onderhoud is alleen activeerbaar wanneer deze levensduur verlengend of waardeverhogend is. Op activa in bestelling genomen.
en nieuwbouw
in aanbouw wordt pas afgeschreven
nadat deze in gebruik zijn
Financiële vaste activa De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Indien daarvoor aanleiding bestaat, wordt een voorziening gevormd. De deelnemingen worden gewaardeerd tegen de netto vermogenswaarde met toepassing van de vermogensmutatiemethode. Voor zover deze waarde negatief is, wordt een voorziening gevormd.
Voorraden De opgenomen voorraden worden gewaardeerd tegen historische onder aftrek van de waardevermindering wegens incourantheid.
Onderhanden
kostprijs
en, indien van toepassing,
projecten
Op grond van het inzichtvereiste heeft Stichting Avans ervoor gekozen om de onderhanden projecten te waarderen volgens de 'percentage of completion'-methode, hetgeen neerkomt op toerekening van baten en lasten aan het verslagjaar naar rato van de voortgang van de projecten. Vooruitbetaalde lasten worden geactiveerd en vooruitontvangen baten gepassiveerd. Indien nodig worden voorzieningen getroffen voor verwachte projecttekorten.
Vorderingen Vorderingen worden tegen nominale waarde opgenomen, voorziening wegens oninbaarheid.
voor zover nodig verminderd
met een
Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit algemene reserves en bestemmingsreserves. De bestemmingsreserves zijn reserves met een beperktere bestedingsmogelijkheid, welke door de Raad van Bestuur is aangebracht.
Voorzieningen De onder dit hoofd opgenomen voorzieningen hebben geen betrekking op de specifieke activa; gevormd voor verplichtingen en risico's die samenhangen met het bedrijfsgebeuren.
Jaarverslag I jaarrekening
2009
20 april 2010
58
zij worden
Stichting Avans
GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING
Grondslagen
EN RESULTAATBEPALING
voor de resultaatbepaling
De baten en lasten worden toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn verwezenlijkt. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen, indien zij voor het vaststellen van de jaarrekening bekend zijn geworden. De geoormerkte rijksbijdragen worden als baten verantwoord voor zover ten laste van de betreffende toekenning lasten zijn gerealiseerd. Het nog te besteden deel van de toekenning wordt verantwoord onder de kortlopende schulden. De instelling heeft de toegezegd-pensioenregelingen sprake zijn van een toegezegde-bijdrageregeling.
bij bedrijfstakpensioenfondsen
verwerkt
als zou
Voor toegezegde-bijdrageregelingen betaalt de instelling op verplichte, contractuele of vrijwillige basis premies aan pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen. Behalve de betaling van premies heeft de instelling geen verdere verplichtingen uit hoofde van deze pensioenregelingen. De premies worden verantwoord als personeelskosten als deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. De afschrijvingen op (im)materiële vaste activa worden berekend door middel van vaste percentages de aanschafwaarde 00 basis van de verwachte economische levensduur. De vennootschapsbelasting wordt berekend over het bedrijfseconomische resultaat van de onder de vennootschapsbelasting plicht vallende activiteiten/projecten, met inachtneming van fiscale faciliteiten.
Jaarverslag / jaarrekening
2009
20 april 2010
59
van
Stichting Avans
TOELICHTING
OP DE GECONSOLIDEERDE
1 IMMATERIELE
VASTE ACTIVA
De mutaties van de immateriële
BALANS
(x 1.000)
vaste activa zijn in het volgende schema samengevat.
Goodwill
€ 263 -189
Aanschafwaarde 01-01-2009 Cum. afschrijvingen t/m 2008
74
Boekwaarde 01-01-2009 Investeringen 2009 Desinvesteringen 2009 Afschrijvingen 2009
-74
Boekwaarde 31-12-2009
Cum, afschrijvingen
263
t/m 2009
In 2009 is besloten om de resterende goodwill als gevolg van de economische vooruitzichten waarderen, Afschrijvi ngspercentages: Het gehanteerde afschrijvingspercentage
2 MATERIELE
VASTE ACTIVA
voor goodwill van Instituut
geheel af te
Scire B.V. bedraagt 20%.
(x 1.000)
De mutaties van de materiële vaste activa zijn in het volgende schema samengevat. Terreinen en terreinvoorzieningen
Nieuwbouw in aanbouw
€ Aanschafwaarde 01-01-2009 Cum. afschrijvingen t/m 2008 Egalisatierekening subsidies
12,915
Boekwaarde 01-01-2009
12.915
Overige mutaties Investeringen 2009 Desinvesteringen 2009 Afschrijvingen
2009
Vrijval egalisatierek.
*
*
-66
-8
t/m 2009
2009
20 april 2010
€
€
141.291 -49.798 -1.135
67.024 -52.420 -82
221.230 -102.218 -1.217
90.358
14,522
117.795
3.209 -95
6.252 -95 -11.864
195 1.143 -6.255
-5.535
95
20
14.012
534
85.516
12.121
112.183
-66
-8
-21.460
-38.658
-60.192
De afschrijvingen bij terreinen en terreinvoorzieningen van het parkeerterrein aan de Hogeschoollaan.
Jaarverslag I jaarrekening
€
75
subsidies
Boekwaarde 31-12-2009 Cum, afschrijvingen
1.163
-195 737
Totaal
Inventaris
Gebouwen
€
hebben betrekking
60
op de terreinvoorzieningen
Stichting Avans
TOELICHTING
OP DE GECONSOLIDEERDE
BALANS
2 MATERIELE VASTE ACTIVA Afschrijvi ngspercentages: Terreinen 0,00% Gebouwen 3,33% Installaties 6,67% Verbouwingen 20,00% Meubilair 10,00% Xplora meubilair en overige inventaris 20,00% *) Onderwijsapparatuur 20,00% ICT 33,33% Overige inventaris 10,00% *) Vanwege het intensieve gebruik van Xplora slijten het meubilair normaal wordt verondersteld. De gehanteerde afschrijvingstermijn
en overige inventaris sneller dan is daarom 5 in plaats van 10 jaar,
Recht van opstal Ten laste van de bouwgrond aan de Onderwijsboulevard 215 te 's-Hertogenbosch heeft Stichting Avans een recht van opstal verleend aan de Stichting Huisvesting Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch. Op het perceel Hogeschoollaan 1 te Breda is het recht van opstal gevestigd ten behoeve van de Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda.
Verstrekte zekerheden Stichting Avans heeft aan het Ministerie van Financiën het recht van hypotheek verleend op de percelen en opstallen aan de Hogeschoollaan 1 te Breda, de Lovensdijkstraat 61/63 te Breda en de Onderwijsboulevard 215 te 's-Hertogenbosch.
OZB en verzekerde
waarde
gebouwen
en terreinen
(x 1.000) Peildatum
Bedrag € 66.926 36.017 16.243 200.719
OZB-waarde gebouwen en terreinen OZB-waarde gebouwen en terreinen OZB-waarde gebouwen en terreinen Verzekerde waarde gebouwen
3 FINANCIELE
Breda s-Hertogenbosch Tilburg
01-01-2008 01-01-2008 01-01-2008 01-10-2008
VASTE ACTIVA (x 1.000)
Leningen u/g Bedrag lening 31-12-2009 €
Aflossingen 2010
Mutaties 2009 €
€
Ministerie van OCW Lening Bress
PM 160
180
20
Totaal leningen u/g
160
180
20
Rentepercentage %
Resterende looptijd jaren
0%
De lening aan Stichting Bredase Studenten Sportvereniging (Bress) betreft een renteloze lening met een hoofdsom van k€ 200 en een looptijd van 10 jaar, Aflossing heeft voor het eerst plaatsgevonden op 1 augustus 2009. De vorderingen op het Ministerie van OCW zijn eerst inbaar bij liquidatie van de in problemen verkerende hogeschool. Aangezien het niet waarschijnlijk is dat deze vordering (geheel) zal worden afgewikkeld, is ter zake een voorziening ter grootte van 100% opgenomen, zodat de vordering per saldo op nihil is gesteld. Onderstaand is de vordering exclusief de gevormde voorziening weergegeven:
Jaarverslag / jaarrekening
2009
20 april 2010
61
9
Stichting Avans
TOELICHTING
OP DE GECONSOLIDEERDE
BALANS
Leningen u/g Te vorderen 31-12-2009
Bedrag Beschikking Loonheffing/Premie ABP/IZK/Vakantieuitkering Avans Hogeschool Breda-Tilburg Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch
(
(
406 572
406 572
978
978
1986:
Totaal
4 VOORRADEN (x 1.000)
31-12-2008
31-12-2009 (
(
Gebruiksgoederen
36
41
Totaal voorraad
36
41
De voorraden
gebruiksgoederen
5 VORDERINGEN
bestaan hoofdzakelijk
uit leermiddelen.
(x 1.000)
31-12-2008
31-12-2009
(
(
Debiteuren Vorderingen op studenten Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen Overlopende activa
4.627 15.692
Totaal vorderingen
24.847
36 2.029 2.463
3.710 13.380 7 1.868 1.802 20.767
De post debiteuren is verminderd met de voorziening dubieuze debiteuren, zijnde k( 4. Onder de post vorderingen op studenten is een voorziening dubieuze studentdebiteuren opgenomen van k( 193. Onder de kortlopende jaar.
6 LIQUIDE
vorderingen
zijn geen vorderingen
opgenomen
met een looptijd
langer dan een
MIDDELEN (x 1.000)
31-12-2009
31-12-2008 (
Termijndeposito's Bankrekeningen Kassen
35.807 11.599
Totaal liquide middelen
47.439
33
Over de tegoeden op bankrekeningen
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
kan direct worden beschikt.
62
(
28.190 4.691
22 32.903
Stichting Avans
TOELICHTING
OP DE GECONSOLIDEERDE
BALANS
7 EIGEN VERMOGEN (x 1.000)
Mutaties Bestemming Overige resultaat mutaties 2009 2009
Stand 01-01-2009
€
€ Algemene reserve (publiek) Algemene reserve (privaat)
-1.194 3.369
Bestemmingsreserves: - huisvesting - reserve exploitatie gebouw OWB 256 - herinvestering gebouwen - onderhoud - vernieuwing - meerjarenbeleidsplan 2007-2010 - bestuurdersreserve - 0&0 - herinrichting catering
19.110 4.298 29.651 1.966 12.155 4.657 2.149 3.993 170
Bestemmingsfonds : - Stichting Waarborgfonds
€
€
2.684 4.169
3.878 800
19.110 4.889 32.250 3.918 12.564 2.837 2.074 4.859 344
591 2.599 1.952 409 -1.820
-75 866 174
569
569
HBO
9.374
80.893
Totaal vermogen
Toelichting
Stand 31-12-2009
90.267
======
op de bestemmingsreserves
De bestemmingsreserve huisvesting is door Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda, Stichting Huisvesting Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch en de kapitaaldienst van Avans Hogeschool gevormd. Oorspronkelijk is deze reserve bedoeld voor de afronding van de renovatie en nieuwbouw, die in Breda aan de Hogeschoollaan en Tilburg aan de Cobbenhagenlaan plaatsvonden. Deze bestemmingsreserve is daarom ultimo 2006 gesteld op het totale bedrag aan destijds hiervoor resterende verplichtingen, zijnde m€ 19,1. Er hebben sindsdien geen mutaties meer plaatsgevonden. De bestemmingsreserve exploitatie gebouw OWB 256 is door de Stichting Instituut voor Bestuurs-, Beroeps- en Bedrijfsdiensten gevormd. De activiteiten van deze stichting beperken zich tot de exploitatie van het onroerend goed "Onderwijs boulevard 256 te 's-Hertogenbosch". Om de instandhouding van het gebouw op lange termijn te waarborgen wordt het exploitatieresultaat in een afzonderlijke bestemmingsreserve ondergebracht. De bestemmingsreserve herinvestering gebouwen is bestemd voor periodieke herinvestering / renovatie van de gebouwen van Avans Hogeschool om economische veroudering tegen te gaan. De resultaten van Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda, Stichting Huisvesting Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch en de kapitaaldienst worden in de bestemmingsreserve herinvestering gebouwen ondergebracht. De activiteiten van deze stichtingen beperken zich tot de exploitatie van onroerend goed.
De bestemmingsreserve onderhoudslasten.
onderhoud
is bestemd voor afwijkingen
van de jaarlijkse
grens van m€ 3
De bestemmingsreserve vernieuwing is bestemd voor het uitvoeren van vernieuwingsprojecten op het gebied van onderwijs en onderwijsondersteunende activiteiten in de breedste zin van het woord. De bestemmingsreserve meerjarenbeleidsplan 2007-2010 is gevormd ter dekking van de kosten die voortkomen uit de implementatie van het Meerjarenbeleidsplan 2007-2010. De bestemmingsreserve bestuurdersreserve is bestemd voor situaties waarbij uit bestuurlijk strategisch oogpunt middelen beschikbaar moeten zijn om adequaat te kunnen reageren op bijzondere kansrijke situaties, zoals maintenance. De bestemmingsreserve 0&0 is bestemd voor het uitvoeren onderuitputting van de jaarlijkse rijksbijdrage 0&0.
Jaarverslag I jaarrekening 2009
20 april 2010
63
van lectoraten
en wordt gevormd
uit de
Stichting
Avans
TOELICHTING
OP DE GECONSOLIDEERDE
BALANS
Toelichting op de bestemmingsreserves De bestemmingsreserve herinrichting catering is bestemd voor vernieuwen cateringfaciliteiten voor studenten en medewerkers. Voor een toelichting op de bestemming van het exploitatiesaldo bestemming van het resultaat van Stichting Avans, opgenomen
Toelichting
en/of vervangen
van
2009 wordt verwezen naar de onder de overige gegevens.
op het bestemmingsfonds
Het bestemmingsfonds Stichting Waarborgfonds HBO betreft een bestemmingsfonds voor eventuele toekomstige claims vanuit de Stichting Waarborgfonds HBO, waarvan op grond van het bepaalde in artikel 6a, lid 2a van de statuten van de Stichting Waarborgfonds HBO de hoogte is gebaseerd op 1% van de rijksbijdrage 1993. Medio 2008 is een onderzoek gestart om te verkennen of er hogescholen zijn die een financieringsprobleem krijgen als het waarborgfonds HBO zou ophouden te bestaan.
8 VOORZIENINGEN
De mutaties
(x 1.000)
van de voorzieningen
zijn in het volgende schema samengevat. Mutaties Onttrekkingen 2009
Dotatie 2009
Stand 01-01-2009
Stand 31-12-2009
Vrijval 2009
€
€
€
€
€
Wettelijk wachtgeld Bovenwettelijk wachtgeld Voorziening collectief wachtgeld Voorziening ambtsjubilea Voorziening langdurig zieken Eigen risicodrager WAO Levensfase bewust personeelsbeleid Functiemix Overige
325 1.529 549 626 585
717 420 126 249
309 322 257 94
161 261
572 1.366 418 781 453
66
24
65 137
185
970 821 61
Totaal voorzieningen
5.694
3.388
1.217
Looptijd
1.829
132
25 20
2.642 821 213
574
7.291
33
Onderverdeling saldo 31-12-2009 1 - 5 jaar > 5 jaar
voorzieningen:
< 1 jaar
€
€
Wettelijk wachtgeld Bovenwettelijk wachtgeld Voorziening collectief wachtgeld Voorziening ambtsjubilea Voorziening langdurig zieken Eigen risicodrager WAO Levensfase bewust personeelsbeleid Functiemix Overige
389 360 150 190 169 25 1.982 411 38
183 757 247 202 284
Totaal
3.713
2.919
Jaarverslag / Jaarrekening
2009
20 april 2010
64
€
249
21 389
661 411 175 659
StichtingAvans
TOELICHTING
Voorziening
OP DE GECONSOLIDEERDE
wettelijk
BALANS
wachtgeld
De wettelijke werkloosheidsuitgaven die vanaf 1 januari 2001 zijn ontstaan, worden vanaf 2007 niet meer via de rijksbijdrage met de hogescholen verrekend maar direct in rekening gebracht bij de hogeschool waar de werknemer voor het laatst in dienst is geweest. Er is daarom een voorziening getroffen voor toekomstige lasten uit hoofde van wettelijke wachtgelden. Deze voorziening is berekend op basis van door het UWV verstrekte gegevens over personeelsleden die voor 2007 ontslagen zijn en nog recht hebben op wettelijk wachtgeld. Deze verplichting is contant gemaakt tegen 4%. Voorziening bovenwettelijk wachtgeld Deze voorziening is bestemd voor toekomstige lasten uit hoofde van bovenwettelijke wachtgelden. De voorziening wordt berekend als de contante waarde van de maximale verplichting aan personeelsleden die ontslagen zijn. Deze verplichting is contant gemaakt tegen 4%. Voorziening
collectief
wachtgeld
Vanaf 1 januari 2007 wordt het collectief wachtgeld door Loyalis doorbelast aan de hogescholen. De hoogte van de voorziening collectief wachtgeld is gebaseerd op de totale kosten tot en met 2020. De verplichting
is contant gemaakt
tegen 4%.
Voorziening ambtsjubilea Deze voorziening is bestemd voor toekomstige lasten uit hoofde van ambtsjubilea gedurende dienstverband van de medewerkers. Deze verplichting is contant gemaakt tegen 4%. Voorziening langdurig zieken Deze voorziening is bestemd voor de verwachte bijdrage levert aan het productieproces. Voorziening
eigen risicodrager
loonkosten
van personeel dat langdurig
het
ziek is en geen
WAO
Stichting Avans draagt sinds 1 juli 2004 het eigen risico voor de kosten van arbeidsongeschiktheid medewerkers die tevens ontslagen zijn. De maximale uitkeringsduur is 5 jaar. De hoogte van de voorziening is gebaseerd op toekomstige uitkeringen. Per 1 januari 2006 is de WAO afgeschaft.
van
Voorziening levensfase bewust personeelsbeleid Per 1 augustus 2007 is een nieuwe cao afgesloten voor de periode 1 augustus 2007 t/m 31 juli 2010. In de nieuwe cao staat dat de reeds opgebouwde reservering voor levensloop over de periode 1 januari 2006 t/m 31 juli 2007 niet wordt uitgekeerd, maar ingezet dient te worden voor levensfase bewust personeelsbeleid. Binnen Stichting Avans is hiervoor een voorziening opgebouwd. Uitnutting vindt plaats nadat een ontwikkelingsplan is opgesteld, dat door de medezeggenschapsraad is goedgekeurd. Bovendien zijn in deze voorziening de middelen voor promotievouchers en masterstudies opgenomen, onder aftrek van de uitnutting in 2009. Voorziening
functiemix
Op 14 oktober 2009 heeft de Raad van Bestuur het met de vakorganisaties gesloten instellingsconvenant bij het Ministerie van OCW ingediend. In het instellingsconvenant zijn op het niveau van Avans Hogeschool afspraken gemaakt over het aantal full time equivalenten (fte) docenten dat in een hogere schaal zal worden geplaatst en het aantal extra fte docenten dat Avans Hogeschool in schaal 11 tijdelijk (D-4aanstelling) mag aanstellen. Vanaf 2010 wordt het convenant uitgevoerd. Overige
voorzieningen
De overige voorzieningen betreft een voorziening bij Avans Hogeschool B.V., die is gevormd mogelijke financiële gevolgen van een claim van een derde.
Jaarverslag/ jaarrekening2009
20 april 2010
65
voor de
Stichting Avans
TOELICHTING
OP DE GECONSOLIDEERDE
9 LANGLOPENDE
SCHULDEN
BALANS
(x 1.000)
Mutaties Aflossingen 2009
Opgenomen 2009
Stand 01-01-2009
€
€
Stand 31-12-2009
Aflossingen 2010
€
€
€
Schulden aan OCW liquiditeitsbijdrage Schuld aan Ministerie van Financiën
27.650
4.200
23.450
Totaal langlopende
29.913
4.200
25.713
2.263
2.263
schulden
De schuld aan OCW betreft een liquiditeitsbijdrage uit 1988 als gevolg van het besluit dat studenten werd toegestaan om met ingang van het studiejaar 1988/89, het verschuldigde collegegeld in termijnen te voldoen. Om de negatieve effecten van deze regeling op de liquiditeitspositie op te heffen werd door het Ministerie van OCW aan Stichting Avans een bedrag van k€ 2.263 ter beschikking gesteld als 'liquiditeitscorrectie'. Dit bedrag is gebaseerd op het studentenaantal per 15 september 1987.
Ter financiering van de nieuwbouw en renovatie in Breda, Tilburg en 's-Hertogenbosch heeft Stichting Avans in 2005 een lening bij het Ministerie van Financiën afgesloten. Het Ministerie van Financiën heeft hierbij de voorwaarde gesteld dat Stichting Avans haar overtollige liquide middelen 'stalt' bij het Ministerie. De lening heeft een hoofdsom van m€ 35. De aflossing zal plaatsvinden in 100 maandelijkse termijnen, voor het eerst op 30 april 2008. Het rentepercentage bedraagt voor de gehele looptijd 2,82%. De opgenomen gelden zijn voor zover nodig in deposito's uitgezet. Voor een toelichting op de deposito's wordt verwezen naar de toelichting op de liquide middelen.
10 KORTLOPENDE
SCHULDEN
(x 1.000)
31-12-2008
31-12-2009
Onderhanden projecten Crediteuren Schulden aan verbonden partijen Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake pensioenen Schulden aan Ministerie van OCW Aflossi ng sverpl ichti ng Overige kortlopende schulden Overlopende passiva: - Vakantiegeld - Vakantiedagen - Vooruitontvangen collegegelden - Schulden SKO inzake lectoraten - Vooruitontvangen van SKO inzake lectoraten - Overig Totaal kortlopende
€
€
9.640 3.687 351 4.887 1.413
7.208 4.158 350 4.385 1.241
4.200 2.098
4.200 2.376
3.181 1.182 23.648
2.943 1.021 20.416 400 111 6.495
7.485 61.772
schulden
55.304
De kortlopende schulden hebben een looptijd korter dan 1 jaar met uitzondering van de FPU Suppletieregeling 2006. Deze Suppletieregeling (ad k€ 1.036) is opgenomen onder de overige kortlopende schulden. Deze schuld wordt in de komende 3 jaar maandelijks aan de deelnemers uitbetaald. In 2010 zal k€ 458 uitbetaald worden.
Jaarverslag / jaarrekening
2009
20 april 2010
66
Stichting Avans
TOELICHTING
OP DE GECONSOLIDEERDE
10 KORTLOPENDE
SCHULDEN
Onder de overige overlopende
(x 1.000)
passiva zijn de volgende geoormerkte Bedrag toewijzing
Saldo 2008 (
Prestatieafspraken Actieplan aanpak Krachtig meesterschap Tijdelijke stimuleringsregeling Totaal
Jaarversiag / Jaarrekening 2009
BALANS
20 april 2010
(
170 185 408 416
62 87
1179
149
67
doelsubsidies
Ontvangen 2009
OCW opgenomen:
Lasten 2009 (
(
62 75 245 416
416
661
553
Saldo 2009 (
12 245
257
Stichting
Avans
TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE
BALANS
NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN Ten aanzien van de nieuwbouw verplichting aangegaan:
en renovatie
is Stichting
Avans de volgende meerjarige Aangegane verplichting
Betaald
k(
- locatie Hogeschoollaan in Breda - locatie Onderwijsboulevard in 's-Hertogenbosch - locatie Prof. Cobbenhagenlaan in Tilburg
financiële
741
Resterende verplichting
k(
k(
163
578
Stichting Avans heeft de volgende huurcontracten afgesloten: - Avans Hogeschool B.V. heeft een huurcontract gesloten voor de locatie Heerbaan 14-40. Deze overeenkomst met een looptijd van 3 jaar is aangegaan per 1 juli 2007. De huurprijs inclusief BTW bedraagt k( 41 per maand. - Stichting Avans heeft een huurcontract met Océ afgesloten voor de huur van kopieerapparatuur. Het contract heeft een looptijd tot 1 augustus 2011. De huurprijs wordt berekend op basis van de integrale eenheidsprijzen, aan de hand van het in die maand totaal aantal gemaakte afdrukken tegen de overeengekomen eenheidsprijs Stichting Avans heeft de volgende leasecontracten afgesloten: - Door Avans Hogeschool zijn vier auto leasecontracten aangegaan met een resterende looptijd die varieert tot maximaal ultimo 2013. Het jaarlijkse leasebedrag bedraagt k( 70. - Door Avans Hogeschool B.V. zijn 7 leasecontracten aangegaan met een gemiddelde resterende looptijd van 16 maanden en een gemiddeld jaarlijks leasebedrag van k( 11 per contract te verhogen met omzetbelasting.
Stichting Avans heeft (onderhouds)contracten bijbehorende jaarbedragen :
afgesloten
met de volgende bedrijven
inclusief
k€
k€ -
1.553 384 275 267 178 70 64
CSU Imtech Stichti ng Su rf Surf diensten PSB Stoas Koeter Vastgoed Beheer BV Brabant Groen
De looptijd van de langdurige
- < 1 jaar - 1-5 jaar - > 5 jaar
-
54 45 25
Hewlett Packard Otis BV Planon Vosko Magna Carta Chipcard Quarto BV Weener Groep
20 18 15 15
55 verpichtingen kan als volgt verdeeld worden: 3.422 375
Stichting Avans heeft de volgende bankgaranties afgegeven: - De bankgarantie die is afgegeven ten behoeve van Stichting
Waarborgfonds
HBO te Baarn bedraagt
569. -
Avans Hogeschool BV heeft ten gunste van Altera Vastgoed N.V. Een garantie
Vanaf 23 mei 2005 geldt er een fiscale eenheid voor de BTW tussen de volgende - Stichting Avans - Avans Contractactiviteiten B.V. - Avans Hogeschool B.V. - Instituut Scire B.V.
van k( 43 afgegeven. rechtspersonen:
Uit dien hoofde zijn bovenstaande rechtspersonen hoofdelijk aansprakelijk voor elkaars omzetbelastingschulden en voor de omzetbelasting die de fiscale eenheid verschuldigd is.
Jaarverslag
/ jaarrekening
2009
20 april 2010
58
k(
Stichting Avans
OVERZICHT
VERBONDEN
Meerderheidsdeelnemingen
PARTIJEN
(x 1.000)
Naam en zetel
Avans Contractactiviteiten
B.V., Breda
Exploitatie saldo 2009
Eigen vermogen 31-12-2009
Code activiteiten
4
Totaal
Omzet 2009
€
€
€
3.620
353
14.311
3.620
353
14.311
Doelstelling: Het verkrijgen, beheren en vervreemden van aandelen, winstbewijzen, oprichtersbewijzen en dergelijke Nederlandse en buitenlandse ondernemingen, voorzover deze in verband staan met het onderwijs en onderzoek.
in
Bestuurders / directieleden: F,J.M. van Kalmthout M.M,J. Kamsma
Beslissende
zeggenschap
Code activiteiten
Naam en zetel
Eigen vermogen 31-12-2009
2009
2009
€ Stichting Huisvesting Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch Stichting Huisvesting Avans *) Hogeschool Breda Stichting Instituut voor Bestuurs-, Beroeps- en Bedrijfsdiensten, 's-Hertogenbosch 's-Hertogenbosch
Omzet
Resultaat
€
€
3
-5.888
60
1.700
3
-3.817
-150
1.416
3
7.093
591
493
-2.612
501
3.609
Totaal
*) Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda heeft het door Avans verleende Recht van opstal op de balans geactiveerd en schrijft hier jaarlijks op af. Omdat deze Stichting vanaf 2006 wordt meegenomen in de consolidatie, dient deze post geëlimineerd te worden in de geconsolideerd jaarrekening. Het hier genoemde eigen vermogen is daarom verminderd met de boekwaarde van het Recht van opstal en de afschrijvingslast 2009 is gecorrigeerd in het hier genoemde exploitatiesaldo. Stichting Huisvesting Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch en Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda vallen bestuurlijk onder hetzelfde bestuur als Avans Hogeschool. Het meerjarenbeleid ten aanzien van deze stichtingen is volledig geïncorporeerd in het meerjarenbeleid van Stichting Avans. De resultaten van deze stichtingen zullen positief worden zodra de leningen die zij van Avans Hogeschool hebben ontvangen, afgelost zijn.
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
69
Stichting Avans
OVERZICHT VERBONDEN
PARTIJEN
Overige verbonden partijen (minderheidsdeelnemingen en/of geen beslissende zeggenschap)
Code activiteiten
Naam en zetel
Stichting Juridische Hogeschool Avans Fontys Tilburg (deze cijfers worden voor 50% in de consolidatie betrokken)
4
Totaal
Exploitatie saldo
Eigen vermogen
31-12-2009
Omzet
2009
2009
€
€
€
-1.898
546
7.755
-1.898
546
7.755
Voor Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys is de toekomstprognose positief te kenschetsen. Beide moedermaatschappijen staan ieder voor 50% garant voor het negatieve eigen vermogen van Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys. Doelstelling: Het exploiteren
en verzorgen
van de opleiding HBO-rechten.
Bestuurders / directieleden: FJ.M. van Kalmthout M.MJ. Kamsma M.J.G. Wintels E.e. Meijer SJ.G.N.M. Willard
Voor de consolidatiecriteria bladzijde 51.
wordt verwezen naar de grondslagen
Code activiteiten: 1 2 3 4
= = = =
contractactiviteiten contractonderzoek onroerende zaken overig
Jaarverslag I jaarrekening
2009
20 april 2010
70
voor waardering
en resultaatbepaling
op
Stichting Avans
TOELICHTING
OP DE GECONSOLIDEERDE
STAAT VAN BATEN EN LASTEN
OCW (x 1.000)
11 RIJKSBIJDRAGE
Werkelijk
Begroot
2009
Avans Hogeschool: Normatieve rijksbijdrage OCW Normatieve rijksbijdrage OCW vergoeding kapitaallasten Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys: Normatieve rijksbijdrage OCW Normatieve rijksbijdrage OCW vergoeding kapitaallasten Rijksbijdrage 0&0 Totaal rijksbijdragen
OCW
Werkelijk
2009
2008
(
(
(
97.071 11.250
94.450 10.965
83.414 9.714
2.577 219 2.980
2.364 145 2.742
2.205 119 3.362
114.097
110.666
98.814
12 COLLEGEGELDEN (x 1.000)
Hogeschool Avans-Fontys
Totaal collegegelden
2008
2009
2009
Collegegelden Avans Hogeschool Collegegelden Stichting Juridische Gerestitueerde collegegelden
Werkelijk
Begroot
Werkelijk (
(
(
31.294 926 -975
29.813 893 -1.036
28.839 878 -1.593
31.245
29.670
28.124
13 BATEN WERK IN OPDRACHT VAN DERDEN (x 1.000)
(
(
(
4.012 11.609 41 369 427 521 95 -202
5.342 9.925
287
5.379 10.794 143 402 227
143 -342
138 -157
16.872 .. ____ •...•. _ .•. __15.355 ..•.•....... _____________ .•... ______ .. __________
Totaal contractonderwijs
513 16
Consultancy Avans Hogeschool B.V. Contractonderzoek Juridische Hogeschool Avans-Fontys Overig Avans Hogeschool Overig Instituut Scire B.V. Overig Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys Totaal overig
444 1 530
Mutatie onderhanden werk Avans Hogeschool B.V. Mutatie onderhanden werk Instituut Scire B.V. Totaal mutatie onderhanden werk
-2.278
Totaal baten werk in opdracht
15.124
Jaarverslag / jaarrekening 2009
2008
2009
2009
Contractonderwijs Avans Hogeschool B.V. Cursusgelden Avans Hogeschool B.V. Contractonderwijs Instituut Scire B.V. Cursusgelden Instituut Scire B.V. Contractonderwijs Avans Hogeschool Cursusgelden Avans Hogeschool Contractonderwijs Stichting Juridische Hogeschool Avans Eliminatie intercompany opbrengsten
Werkelijk
Begroot
Werkelijk
71
416 10 289 27 41 783 -2.412 -30 -2.442
-2.278
van derden
20 april 2010
444
16.926 ••... ______ .
15.799
15.267
Stichting
Avans
TOELICHTING
OP DE GECONSOLIDEERDE
STAAT VAN BATEN EN LASTEN
14 OVERIGE BATEN (x 1.000)
Begroot
Werkelijk
Werkelijk
2009
2009
2008
€
€
€
Verhuur onroerende zaken Detachering personeel Subsidies van derden, schenking en sponsoring Overige: - studentenvoorzieningen - restauratieve voorzieningen - AAW-uitkeringen ABP - overige
42 795 2.829
25 622 962
72 842 1.568
1.436 48 377 1.707
1.203 18 19 1.178
1.404 45 435 3.232
Totaal overige baten
7.234
4.027
7.598
15 PERSONELE LASTEN (x 1.000)
in Nederland)
€
€
€
82.140 7.509 10.288
76.471 8.720 15.939
74.759 5.755 9.017
153
556 159 126 249 -132
Totaal personele lasten
Aantal fte's Het aantal fte's (allen werkzaam volgende ontwikkeling zien:
2008
2009
2009
Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Overige personele lasten: - vrijval/dotatie voorziening wettelijk wachtgeld - vrijval/dotatie voorziening bovenwettelijk wachtgeld - vrijval/dotatie voorziening collectief wachtgeld - vrijval/dotatie voorziening ambtsjubilea - vrijval/dotatie voorziening langdurig zieken - vrijval/dotatie voorziening eigen risicodrager WAO - vrijval/dotatie levensfase bewust personeelsbeleid - vrijval/dotatie voorziening functiemix - uitzendkrachten, declaranten, gastdocenten, e.d. - overige
Werkelijk
Begroot
Werkelijk
in dienst bij Stichting
26
198 329 82
24
146
950 821 8.936 3.200
44 1.133
8.428 4.454
7.853 2.974
114.826
114.184
102.297
Avans per jaareinde,
laat de
2008
2009 fte's Personeel Personeel Personeel Personeel
primair proces management bedrijfsvoering gelieerde ondernemingen
Totaal aantal fte's (fulltime
Jaarverslag / jaarrekening
2009
equivalent)
20 april 2010
72
fte's
930 49 440 134
803 49 392 132
1.553
1.376
Stichting Avans
TOELICHTING
Overzicht
OP DE GECONSOLIDEERDE
bezoldigingen
RvB
I
STAAT VAN BATEN EN LASTEN
RvT (x 1.000) Werkelijk 2009
Raad van Bestuur -Salarissen -Pensioenlasten -Sociale lasten werkgever -Overige lasten Totaal bezoldigingen Raad van Bestuur Bezoldigingen Raad van Toezicht
Werkelijk 2008
€
€
469
486
54 10
Totaal bezoldigingen
69 11 5
533
571
46
62
579
633
Op grond van artikel 6 van de Wet Openbaarmaking uit Publieke Middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) is de hogeschool verplicht jaarlijks het belastbare loon te publiceren van functionarissen van wie dat bedrag uitgaat boven het zogenaamde norm-salaris (gemiddeld belastbare jaarloon van de ministers). Voor het verslagjaar 2009 is het gemiddeld belastbaar jaarloon vastgesteld op k€ 188 Voor de hogeschool heeft de publicatieplicht betrekking op twee leden van de Raad van Bestuur, één voormalig lid van de Raad van Bestuur en één hoofddocent.
16 AFSCHRIJVINGSKOSTEN
(x 1.000)
Goodwill Gebouwen Inventaris Vrijval egalisatierekening
subsidies gebouwen/inventarissen
Totaal afschrijvingskosten
17 HUISVESTINGSLASTEN
Werkelijk 2008
Begroot 2009
Werkelijk 2009 €
€
€
74 6.329 5.535 -95
53 6.400 6.287 -95
53 6.309 5.098 -95
11.843
12.645
11.365
(x 1.000) Werkelijk 2008
Begroot 2009
Werkelijk 2009 €
€
€
Huur Onderhoudskosten Energie en water Wettelijke lasten Schoonmaakkosten Overige huisvestingskosten
819 1.045 2.006 422 2.432 212
739 2.319 2.266 325 2.300 175
888 1.047 1.934 402 2.374 601
Totaal huisvestingslasten
6.936
8.124
7.246
Jaarverslag / Jaarrekening 2009
20 april 2010
73
Stichting Avans
TOELICHTING
OP DE GECONSOLIDEERDE
18 OVERIGE INSTELLINGSLASTEN
STAAT VAN BATEN EN LASTEN
(x 1.000)
Begroot
Werkelijk
Totaal instellingslasten
In het boekjaar administratie-
zijn de volgende bedragen aan accountantshonoraria en beheerskosten
2008
2009
2009
Inventaris en apparatuur Dotatie overige voorzieningen Administratieen beheerskosten Reis- en verblijfkosten Onderwijskosten Studentenvoorzien ingen Overige beheerskosten
Werkelijk
€
€
€
1.540 9.921 2.055 6.847 2.230 1.972
1.640 2 8.380 1.948 7.281 1.960 1.584
1.077 9 9.863 1.849 7.068 2.119 1.596
24.565
22.795
23.581
en (fiscale) advisering
onder de
verantwoord: Werkelijk
Werkelijk
2008
2009
Controle van de jaarrekeningen Andere controlewerkzaamheden Fiscale advisering en verzorgen Andere niet-controlediensten
€
€
90 26 7 7
76 21 7
130
104
van aangiftes
Bovenstaande honoraria betreffen uitsluitend de werkzaamheden die bij de instelling en de in de consolidatie betrokken maatschappijen zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties en externe accountants zoals bedoeld in art. 1, lid 1 Wta (Wet toezicht accountantsorganisaties).
19 FINANCIELE
BATEN EN LASTEN (x 1.000)
Totaal financiële
baten en lasten
Jaarverslag / jaarrekening 2009
20 april 2010
74
2008
2009
2009
Rentebaten Rentelasten
Werkelijk
Begroot
Werkelijk
€
€
€
816 -854
1.981 -1.578
1.617 -980
-38
403
637
Stichting Avans
ENKELVOUDIGE BALANS 2009 (x 1.000) (na verwerking
resultaatbestemming)
ACTIVA 31-12-2009 €
31-12-2008 €
€
€
Vaste activa Materiële vaste activa Terreinen Nieuwbouw in aanbouw Gebouwen Geactiveerd onderhoud Inventaris
11.514 819 70.068
13.430 163 66.828 371 11.587
13.898 96.299
92.379 Financiële vaste activa Deelnemingen (21) Overige lening u/g (22)
3.369 28.123
3.623 25.518
31.492
29.141
Vlottende
127.791 ._---- .•.------------~
121.520
Totaal vaste activa
activa 35
Voorraden Vorderingen Belastingen en premies soc.verzekeringen Debiteuren Vorderingen op verbonden partijen Vorderingen op studenten Overige vorderingen Overlopende
activa
Totaal vlottende
26.885
22.609
28.458
16.530
55.378
activa
176.898
Totaal activa
Jaarverslag I jaarrekening
1.244 6.551 13.182 66 1.566
1.235 7.752 15.691 63 2.144
Liquide middelen
2009
20 april 2010
75
41
39.180 .. ._----------------_
166.971
Stichting
Avans
PASSIVA 31-12-2009 €
31-12-2008 €
€
€
Eigen vermogen (23) 9.590 73.851 569
14.354 77.956 569
Algemene reserve Bestemmingsreserve Bestemmingsfonds
84.010
92.879
Voorzieningen Wettelijke wachtgelden Bovenwettelijke wachtgelden Collectief wachtgeld Voorziening ambtsjubilea Voorziening langdurig zieken Eigen risicodrager WAO Levensfase bewust personeelsbeleid Functiemix Voorziening deelneming Juridische Hogeschool Avans-Fontys (24)
572 1.366 418 775 454 24 2.642 821
325 1.529 548 626 585 66 1.829
948
1.209 6.717
8.020
Langlopende schulden OCW Overige langlopende
2.263 27.650
2.263 23.450
schulden
29.913
25.713
Kortlopende schulden Crediteuren Schuld aan Avans Hogeschool
3.765
3.273 B.V.
26
31
619
619
Schuld aan Avans Contractactiviteiten B.V. Schuld aan Stichting Huisvesting Avans Hogeschool
Breda
Schuld aan Juridische
Hogeschool Avans-
Fontys Schulden aan verbonden partijen Belastingen en premies soc. verzekeringen Schulden terzake pensioenen Overige kortlopende schulden Overlopende passiva
58
34
351 4.471
350
Totaal passiva
Jaarverslag / jaarrekening
2009
20 april 2010
3.898 1.163 5.965 30.506
1.362 5.498 34.628
76
50.286
46.331
176.898
166.971
Stichting Avans
ENKELVOUDIGE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2009 (x 1.000)
Werkelijk 2009
Begroot 2009
Werkelijk 2008
€
€
€
111.301 30.319 948 8.260
108.157 28.777 731 4.831
96.490 27.246 516 8.570
150.828
142.496
132.822
103.116 10.014 30.444
101.978 10.803 29.864
90.981 9.617 29.387
143.574
142.645
129.985
7.254
-149
2.837
1.002
1.490
1.751
8.256
1.341
4.588
613
711
709
8.869
2.052
5.297
Baten Rijksbijdragen OCW Collegegelden Baten werk in opdracht Overige baten
van derden
Totaal baten Lasten Personele lasten (25) Afschrijvingen Overige instellingslasten
Totaal lasten
Saldo baten en lasten Saldo financiële
baten en lasten
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering Resultaat deelnemingen
Resultaat
Jaarverslag I jaarrekening
2009
20 april 2010
77
Stichting Avans
TOELICHTING
OP DE ENKELVOUDIGE
JAARREKENING
FINANCIELE VASTE ACTIVA (x 1.000)
21 Deelnemingen De mutaties van de deelnemingen
zijn in het volgende schema samengevat. Mutaties Boekwaarde 01-01-2009
Avans Contractactiviteiten Breda
Boekwaarde 31-12-2009
Resultaat 2009
€
€
€
€
€
3.369
_
-100 -100
353 353
3.623 3.623
B.V., 3.369
De overige mutaties
Overige mutaties 2009
Investeringen 2009
betreffen
ontvangen
De negatieve waarde van de deelneming voorzieningen verantwoord.
======
dividend, in de Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys is onder de
22 Leningen u/g
Bedrag lening 31-12-2009 € Ministerie van OCW Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda Stichting Huisvesting Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys, Tilburg Bress, Breda Totaal leningen u/g
Overige mutaties 2009
Aflossingen 2010 €
€
Resterende looptijd jaren
Rentepercentage %
PM 4.901
408
6
13
7.147
511
6
15
11.010
1.596
4
7
2.300 160
-150 180
100 20
25.518
30
2.635
De vorderingen op het Ministerie van OCW zijn eerst inbaar bij liquidatie daarvan zijn deze vorderingen afgewaardeerd tot nihil.
- onbepaalde tijd
van de hogeschool.
9
Als gevolg
De lening 1 o/g, met een hoofdsom van k€ 8.168, is in 1993 door Stichting Avans verstrekt aan Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda ten behoeve van de bouw van het pand aan de Hogeschoollaan 1 te Breda. De rente is vastgesteld op 6%. Aflossing geschiedt in 20 jaarlijkse termijnen, voor het eerst in 2003. De lening 2 o/g, met een hoofdsom van k€ 10,210, is door Stichting Avans verstrekt aan Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda ten behoeve van de nieuwbouw in Breda, die op 1 augustus 1995 gerealiseerd is. De rente is vastgesteld op 6%, Aflossing geschiedt in 20 jaarlijkse termijnen, voor het eerst in 2005,
Jaarverslag / jaarrekening
2009
20 april 2010
78
Stichting Avans
TOELICHTING
OP DE ENKELVOUDIGE
FINANCIELE
VASTE ACTIVA (x 1.000)
22 Leningen
u/g
JAARREKENING
De geldlening van Stichting Avans aan Stichting Huisvesting Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch heeft een hoofdsom van k€ 18.400, De lening heeft een looptijd van 11 jaar en zal op basis van een volledig annuïtaire geldlening worden afgelost, voor het eerst op 31 december 2006. Het rentepercentage bedraagt 4% op jaarbasis en is voor de gehele looptijd van de lening vastgesteld. Betaling van de verschuldigde rente vindt plaats op de jaarultimo, voor het eerst op 31 december 2006. De leningen aan de Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys zijn in 2007 voor onbepaalde tijd verlengd, waarbij vervroegde aflossing door de Juridische Hogeschool Avans - Fontys mogelijk is. Gedurende de looptijd is geen rente en aflossing verschuldigd, De lening aan Stichting Bredase Studenten Sportvereniging (Bress) betreft een renteloze lening met een hoofdsom van k€ 200 en een looptijd van 10 jaar. Aflossing heeft voor het eerst plaatsgevonden op 1 augustus
2009.
23 EIGEN VERMOGEN (x 1.000) Mutaties Overige mutaties 2009
Resultaat 2009
Stand 01-01-2009
€
€
reserve (publiek) reserve (privaat)
6.221 3.369
3.964 800
Bestemmingsreserves: - huisvesting - herinvestering gebouwen - onderhoud - vernieuwing - meerjarenbeleidsplan 2007-2010 - bestuurdersreserve - 0&0 - herinrichting catering
19.110 29,651 1.966 12.155 4.657 2.149 3.993 170
Algemene Algemene
Bestemmingsfonds - waarborgfonds
HBO
€
€
10.185 4.169
19.110 32.250 3.918 12.564 2.837 2.074 4.859 344
2.599 1.952 409 -1.820
-75 866 174
569
569 84.010
Totaal vermogen
Stand 31-12-2009
8.869 ======
======
92.879
Het verschil tussen geconsolideerd en enkelvoudig eigen vermogen en resultaat ontstaat doordat de geconsolideerde stichtingen niet in de enkelvoudige balans van Stichting Avans als deelneming worden opgenomen. Het betreft de volgende stichtingen: - Stichting - Stichting - Stichting
Huisvesting Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch Huisvesting Avans Hogeschool Breda Instituut voor Bestuurs-, Beroeps- en Bedrijfsdiensten 31-12-2009
k€ Eigen vermogen van Stichting Avans 31-12-2009 Vermogen bovengenoemde geconsolideerde stichtingen Geconsolideerd eigen vermogen Stichting Avans 31-12-2009
Jaarverslag / jaarrekening
2009
20 april 2010
79
92.879 -2,612 90.267
Stichting Avans
TOELICHTING
OP DE ENKELVOUDIGE
24 VOORZIENINGEN
De mutaties
JAARREKENING
(x 1.000)
van de negatieve
deelneming
is in het volgende schema samengevat. Mutaties
01-01-2009
Voor de toelichting balans.
Boekwaarde
Resultaat
2009
2009 €
Stichting Juridische Avans-Fontys
Overige mutaties
Investeringen
Boekwaarde
31-12-2009
2009 €
€
€
-12 -12
273 273
-948 -948
€
Hogeschool
-1.209 -1.209 op de overige voorzieningen
wordt verwezen
naar de toelichting
op de geconsolideerde
2S PERSONELE LASTEN (x 1.000)
Jaarverslag I jaarrekening
2009
20 april 2010
80
2008
2009
2009
Lonen en salarissen (incl. sociale lasten en pensioenlasten) Overige personele lasten
Werkelijk
Begroot
Werkelijk
€
€
€
92.826 10.290
94.400 7.578
83.357 7.624
103.116
101.978
90.981
Stichting Avans
OVERIGE GEGEVENS
BESTEMMING
VAN HET RESULTAAT VAN STICHTING
De Raad van Bestuur is voornemens
AVANS
om het resultaat ad k€ 9.374 als volgt te bestemmen,
k€ 3.878 800
Toevoeging algemene reserve (publiek) Toevoeging algemene reserve (privaat) Toevoeging bestemmingsreserve huisvesting Toevoeging bestemmingsreserve exploitatie gebouwen Toevoeging bestemmingsreserve herinvestering gebouwen Toevoeging bestemmingsreserve onderhoud Toevoeging bestemmingsreserve vernieuwing Toevoeging bestemmingsreserve meerjarenbeleidsplan 2007-2010 Toevoeging bestemmingsreserve bestuurdersreserve Toevoeging bestemmingsreserve 0&0 Toevoeging bestemmingsreserve herinrichting catering Toevoeging bestemmingsfonds waarborgfonds HBO
591 2.599 1.952 409 -1.820
-75 866 174
9.374 Totstandkoming
resultaatbestemming:
De toevoeging aan de bestemmingsreserve exploitatie gebouwen betreft het resultaat 2009 dat voortvloeit uit de exploitatie van het onroerend goed aan Onderwijsboulevard 256 in 's-Hertogenbosch van de Stichting Instituut voor Bestuurs-, Beroeps- en Bedrijfsdiensten. De toevoeging aan de bestemmingsreserve herinvestering gebouwen betreft het resultaat 2.599, dat voortvloeit uit de exploitatie van het onroerend goed van de kapitaaldienst. De toevoeging aan de bestemmingsreserve onderhoudslasten 2009,
onderhoud
betreft de onderuitputting
De toevoeging aan de bestemmingsreserve vernieuwing een onttrekking van k€ 2.233. De dotatie van k€ 2.641 - m€ 2 ontleend aan de begroting 2009; - k€ 641 betreft de middelen Beroepskolom, Dit bedrag De onttrekking betreft de werkelijke kosten die gemaakt bestemmingsreserve gedekt worden.
2009 van k€
van de toegestane
bestaat per saldo uit een dotatie van k€ 2.641 en bestaat uit: is ontleend aan de rijksbijdragebrief zijn voor projecten die door deze
2009.
De toevoeging 0&02009.
aan de bestemmingsreserve
0&0 betreft het nog niet bestede deel van de rijksbijdrage
De toevoeging overeenkomst
aan de bestemmingsreserve met de cateraar.
herinrichting
De bovenstaande december 2009.
voorgenomen
bestemming
catering betreft het niet bestede deel van de
van het resultaat
Stichting Avans (www.avans.nl) Prof. Cobbenhagenlaan 13 5037 DA Tilburg Avans Hogeschool Breda-Tilburg brinnummer 07GR Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch brinnummer 21QL
Jaarverslag / jaarrekening
2009
20 april 2010
m€ 3
81
is als zodanig verwerkt
in de balans per 31
Aan:
De Raad van Bestuur van Stichting Avans
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Flight Forum 84Q 5657 DV Eindhoven Postbus 6365 5600 HJ Eindhoven Telefoon (040) 2244000 Fax (040) 224 46 05
www.pwc.com/nl
Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2009 van Stichting Avans te Tilburg bestaande uit de balans per 31 december 2009 en de staat van baten en lasten over 2009 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur De Raad van Bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen én resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs 0NJZ/2007/50507). Tevens is de Raad van Bestuur van de entiteit verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen. Deze verantwoordelijkheden omvatten onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat en voor de naleving van de relevante wet- en regelgeving, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 2.9, derde lid van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht waaronder het controleprotocol OCW 2009. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. ';:>;;:~
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controleinformatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening.
PricewaterhouseCoopers Is de handelsnaam van onder meer de volgende vennootschappen: PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advlsory N.V. (KvK 34180287) en PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289). Op diensten verleend door deze vennootschappen zijn Algemene Voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelIjkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Deze Algemene Voorwaarden zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam en ook In te zien op www.pwc.comlnl
De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat alsmede het voor de naleving van de betreffende wet en regelgeving relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectivit~it van het interne beheersingssysteem van de entiteit. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die de Raad van Bestuur van de entiteit heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Avans per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs 0NJZ/2007/50507). Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2009 voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming zijn met de in het onderwijscontroleprotocol OCW 2009 opgenomen relevante wet- en regelgeving, zoals opgenomen in paragraaf 2.2.2. referentiekader. Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties. Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Eindhoven, 20 april 2010 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
Origineel getekend door: drs. E.M.A. van Heugten RA
Accountantsverklaring Stichting Avans 2/2
~ ~
Ol Ol
BIJLAGE 1 OVERZICHT
~
LECTORATEN SKO (x 1.000)
(' ;:; 3.
Cl>
V1
iii
<0
<0
Overzicht
lectoraten
SKO (x 1.000)
» <
Ol
::J
'äi
~ Ol
lil .Y.
Projectomschrijving
Ol
c
" ::J
ë:
Cl>
3.
<0
va.
N 0 0 <0
.~
c
'"
lil
Q)
L- U Cl.LL- ::J
v l0il .•..• N 0 Ol
-go
V
ï:
.c u
C
V
W
L-
Ol
•..V
C
.e v v E g
Ol
C <J
~~
ëii
~ 'e
.c
U
V!
C
V
::J<J
o~
",.c u .u _ lil
b~
C
•.• L-
~cn~ .c
lil C
~
> 0
v.c
v<J ::Jl
ëij
:=' £::.
~tJQj ;:
.~~ ë
>
o~
.j.J
N
~(Jl~
~vQ; v
e' 0
",.c u lil u ._
;:
.~~ c > > 0
Qj<J •.• C lil 0
V N V V Cl
Ol
SKO-038 SKO-040 SKO-041 SKO-094 SKO-094 tSKO-167
Registratienummer
e' 0
C .e
N
lil v<J .::,t. ~..c v<J •.• C lil 0
"w
v
Ol
c
V V E
V _V lil
.•...
:Q)
:iJ v '" LC > o v c<J _C 0 C
:ei ï: cu
~ E
•..V
<J
L-
3
•.•
•..
V
E v Ol
lil C
v '"
0lL0lL-
L-
c
c
v Öl 0
:8C
e V
V
•..v
u C
~ C'"
o
L-
V >
L-
'C'"" v
•..
ui
c
0
E v
_
'" '" E
::Jpu •.• uC v ::J ::J V
V V
.>u
v
Ol v lil
Cl.
v <J >
~
lil C ::J
QJ .::.:
v
~ ::J•.• o c lil V
~ E C v '"
Ol
E
ÈC
V
u V<J
.'!2 Qj -e.c
(lJ .~ E ~ 0.= '" V'L-" '" Lo 0 X V ::J '" :r:~ W > Cl UOl u .•... . o ' " >~c Cl Ol SKO-167 SKO-200 SKO-201 SKO-202 SKO-204 SKO-205 SKO-206 SKO-207 SKO-222 SKO 203-223-
V N V V
::J 0 <J"'" C ::J
_
Cl. L-
8
C
''"" ...,
0 l-
N 0
•... 0
CD
'"
Ontvangen Ontvangen Ontvangen Ontvangen Ontvangen Ontvangen
363
2003 2004 2005 2006 2007 2008
Bestedingen 2002 Besteding exploitatie Besteding exploitatie Besteding exploitatie Besteding exploitatie Besteding exploitatie Besteding exploitatie Terugbetaling ultimo Besteding 2009 Saldo 31-12-2009
363
227 227
227 227
227
136 227 113
113 204
Toegekend
51 199 162 175 98
56 89 113 196
113 114 113 114
31 108 109 126
25 132 94 89 110 117
83 110 42 34-
726
454
454
340
113 182 363
182 363
113 72 155
227 211
227
227
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2008
113 227
33 60 55 22
51 82 182 10
170
16
163 192 190
51 143 155 89
13 88 133 106
8 88 92 71
227
52 112 63
59 134 34
454 340
112
51 424 761 1.280 1.739 1.160 526 400 112
1.248
8.123
136 282 265
66
106
1.180 339 1.820 1.425 1.346 340
34
227
340
227
340
340
545
545
340
340
340
454
Het saldo per 31-12-2009 is nihil. Het oorspronkelijke lectoraat Visuele retorica van het grafisch ontwerpen is medio 2006 geëindigd. Vanaf de tweede helft van 2006 zijn al kosten gemaakt voor het vervolg van dit lectoraat, waarvoor pas eind 2007 via het SKO subsidie is ontvangen. Het saldo ad k€ -34 (ultimo 2006) mag dan ook verrekend worden met het nog te besteden saldo ad k€ 34 (ultimo 2008).
BIJLAGE
Nr
11
Naam academi e/ dienst AKV
12
APO
13
AIB
N
o
'" ~ N
o •.... o
Cl::> U1
2 AANVULLENDE
Uitbesteding [1]
INFORMATIE
NAAR AANLEIDING
Investeren van publieke middelen in private activiteiten r21 n.v.t.
VAN DE NOTITIE
Uitwisselingsovereenkomsten
HELDERHEID
[3]
Bekostiging van maatwerktrajecten
[4]
Inschrijving eigen personeel [5]
Er zijn 9 buitenlandse studenten die met een Erasmus subsidie bij AKV studeren (2 uit Frankrijk, 1 uit Duitsland, 2 uit Noorwegen, 1 uit Polen, 1 uit Spanje, 1 uit Italië en 1 uit België). Er zijn 9 studenten van AKV, die met een Erasmus subsidie in het buitenland studeren (1 in Portugal, 4 in Spanje, 1 in Slovenië, 2
n.v.t.
1 medewerker volgt een bachelor binnen Avans
n.v.t. In het kader van de PABO Praktijkopleiding (PPO) lopen de studenten 3 dagen stage in een opleidingsschool (basisschool) en krijgen ze 2 dagen les op de PABO. De PPO wordt uitgevoerd ism twee schoolbesturen in de regio (INOS te Breda en de Lowys Porquin Stichting (LPS) te Bergen op Zoom. De begeleiding op de opleidingsschool is zeer intensief. In dit kader is er een contract-afspraak tussen LPS en de PABO) voor een tegemoetkoming van de kosten van begeleiding. Voor het .. -~~~~ . n.v.t. n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
1 medewerker volgt een opleiding binnen Avans
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
14
AB&I
n.v.t.
ATM
n.v.t. n.v.t.
n.v.t.
16
n.v.t.
n.v.t.
17
All
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
AIB ontvangt jaarlijks een groep Franse studenten van ESAIP voor een maatwerktraject (Angers). Dit betreft een traject van twee bekostigde jaren. In studiejaar 200S/2009 betrof het 9 studenten, in studiejaar 2009/2010 betreft het 7 studenten. Evenals in voorgaande jaren wordt maatwerk verzorgd voor de Koninklijke Landmacht. 17 studenten volgen een driejarige HBO-opleiding Informatica. De Koninklijke Landmacht betaalt een hoger collegegeld voor deze studenten. n.v.t. ATM ontvangt jaarlijks een groep Franse studenten van ESAIP voor een maatwerktraject (Angers). Dit betreft een traject van twee bekostigde jaren. In studiejaar 200S/2009 betrof het Sstudenten n.v.t.
lS
ATGM
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t. 9 medewerkers volgen een opleiding binnen Avans
n.v.t. n.v.t.
BIJLAGE
6 AANVULLENDE
INFORMATIE
NAAR AANLEIDING
VAN DE NOTITIE
HELDERHEID
19
AGZ
n.v.t.
n.v.t.
Uitwisseling minorstudenten met binnenlandse Hboinstellingen. Aantallen en instellingen zijn geregistreerd bij DFS en uitgaande studenten in kader van minor internationalisering, respectievelijk
n.v.t.
20
ASB
n.v.t.
n.v.t.
21
AMBM
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t. gesloten met de Maltepe Universiteit in Istanbul dat onder andere voorziet in een uitwisseling van studenten. Deze uitwisseling zal in het studiejaar 2010/2011 geoperationaliseerd worden en starten met een uitwisseling van 5 Nederlandse en 5 Turkse n.v.t. n.v.t.
22
AM
n.v.t.
n.v.t.
AM heeft uitwisselingsovereenkomsten Erasmus beurs contructie
23 24
AAFM
n.v.t. n.v.t.
n.v.t.
AMB
n.v.t.
n.v.t. n.v.t.
25 26
AFM ADT
'"
o
'" ~ '"o •... o
00 0">
n.v.t. n.v.t. Studenten ingeschreven bij n.v.t. Avans Hogeschool volgen de opleiding MIZ in Eindhoven bij Fontys Hogescholen, Fontys Hogescholen geeft deze studenten les op de licentie van Avans Hogeschool
n.v.t. n.v.t.
met een
n.v.t.
n.v.t. AMB heeft een doorstroomvariant met het Koning Willem I College en een drietal doorstroomminors met de Universiteit van Tilburo. n.v.t. n.v.t.
1 mederwerker volgt de opleiding kinderfysiotherapie bij Avans Hogeschool BV n.v.t.
1 medewerker volgt een Master en 1 medewerker volat een bachelor n.v.t.
n.v.t. n.v.t.
n.v.t. n.v.t.
BIJLAGE
6 AANVULLENDE
INFORMATIE
NAAR AANLEIDING
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t. ASH heeft in samenwerking met het Koning Willem I College in's-Hertogenbosch een "doorstroomprogramma" ontwikkeld en uitgevoerd. Dit programma wordt voor de ene helft bij het Koning Willem I College en voor de andere helft bij Avans Hogeschool uitgevoerd. Investering voor Avans Hooeschool in tiid 140 uren en in oeld € 5.600. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t. Bijdrage van k€ 180 voor studenten sportfaciliteiten
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t. 2 medewerkers volgt een ooleidino binnen Avans n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
ASIS
n.v.t.
n.v.t.
29
AMUX
n.v.t.
n.v.t.
30
ASH
n.v.t.
n.v.t.
50 60 70
LIC
n.v.t.
n.v.t.
DIF
n.v.t. n.v.t.
N
o
'" ~ N
o .... o
75
DP&O
n.v.t.
80
DMCS
n.v.t.
HELDERHEID
n.v.t. Inkomende Erasmus studenten 45 Uitgaande Erasmus studenten 28 Dubbeldiploma programma met Frankrijk, studenten studeren eerste 2 jaar aan thuisinstelling en laatste 2 jaar aan buitenlandse partnerinstelling: NL studenten in Frankrijk 6; Franse studenten in NL 75 (Reims Management School) Dubbeldiploma programma met Duitsland, studenten studeren eerste 2 jaar aan thuisinstelling en laatste 2 jaar aan buitenlandse partnerinstelling: NL studenten in Duitsland 10 (Fachhochshule Reutlingen) Dubbeldiploma programma met Verenigd Koninkrijk, studenten studeren eerste 2,5 jaar aan thuisinstelling en laatste 1,5 jaar aan buitenlandse partnerinstelling: NL studenten in Engeland 6 (Newcastle Business School) Dubbeldiploma programma met USA, studenten studeren eerste 2,5 jaar aan thuisinstelling en laatste 1,5 jaar aan buitenlandse partnerinstelling: NL studenten in USA 17 ; (Western Carolina University en Eastern Kentucky University) Franchise programma met Hongarije, studenten studeren eerste 2,5 jaar aan thuisinstelling en laatste 1,5 jaar bij Avans: Hongaarse studenten in NL 96 (Budapest Business School) Ultwisselinoen buiten Eurooa en dus niet in het kader n.v.t. n.v.t.
28
DFS
VAN DE NOTITIE
n.v.t.
n.v.t.
[1] Vermelden aard en omvang van uitbesteding van één of meer delen van één of meer onderwijsprogramma's van in het CROHO geregistreerde opleidingen aan een bekostigde dan wel een private organisatie, onder vermelding van het totaal daaraan verbonden kosten. [2] Aandacht besteden aan de wijze waarop de hogeschool gelden uit de rijksbijdrage aanwendt voor private activiteiten. [3] Vermelden de uitwisselingsovereenkomst(en)
die de hogeschool heeft met één of meerdere buitenlandse instellingen met opgave van het aantal Nederlandse en buitenlandse studenten dat hier gebruik van
maakte. [4] Vermelden voor welke bedrijven of organisaties door de hogeschool maatwerktrajecten [5] Vermelden of en in hoeverre eigen personeel is ingeschreven voor initiële opleidingen.
zijn georganiseerd en hoeveel studenten daarbij betrokken zijn.