Stichting Monumentenwacht Noord & Oost Nederland Jaarverslag en jaarrekening 2013
1
Voorwoord
2013 een stormachtig jaar Als we later terugblikken op het jaar 2013 in het kader van de Monumentenwacht Noord & Oost Nederland dan zullen een aantal zaken daarbij centraal staan. In de eerste plaats is het bereiken van het 40 jarig bestaan van de Monumentenwacht Fryslân zo’n momentum. Een tweetal initiatieven markeren deze mijlpaal: * Op 28 juni 2013 ontvingen wij in Allingawier onze abonnees. Zij konden zich overtuigen van de vele diensten die de monumentenwachters hen kunnen bieden. Voorts was het een eer daarbij één van de oprichters van Monumentwacht Nederland te kunnen begroeten te weten de heer Yde Schakel. Hij vertolkte nog eens op zijn bekende wijze waarom hij samen met de toenmalige rayon architect van de Rijksdienst, de heer Walter Kramer tot dit initiatief was gekomen. Basis principe: voorkomen is beter dan genezen, of wel een inspectie en daaraan verbonden advies over te verrichten onderhoud, voorkomt dure restauraties; * Op 6 september 2013 werd een symposium in Sneek georganiseerd. Hierbij stonden de grote abonnees, de overheden en diverse organisaties waarmee wij samenwerken centraal. Een goed voorbereid en opgezet programma onder de regie en uitvoering van ons oud lid van de raad van toezicht de heer Cees Oprins. Een goed geleidde discussie tussen de inleiders, de gedeputeerde de Vries, m.b.v. een audio-visuele presentatie, de heer Loeff, directeur Bond Heemschut Nederland en de bestuurder van de Monumentenwacht Noord & Oost Nederland mevrouw Draijer en de aangeschoven wethouder monumentenbeleid Fennema van de gemeente Súdwest Fryslân, gaf weer nieuwe impulsen aan het (net)werk van de monumentenwacht in het belang van het behoud van de monumenten. De provincie Fryslân leverde een bijdrage die het mogelijk maakt ons werkterrein verder uit te breiden met: archeologie en interieur, een uitdaging die wij volgaarne Dat de aanhoudende financiële en economische crisis, vooral ook gevoeld in de bouw, gaat ook de in de sector van de monumentenzorg werkende organisaties bepaald niet voorbij. Landelijk komen de Archeologische en de Groene Monumentenwacht in zeer zwaar weer. Ook de Vereniging Monumentenwacht Nederland loopt averij op. Verminderde subsidies en bijdragen van de overheden alsmede terughoudendheid van abonnees om gevolg te geven aan de uit de inspecties voortkomende aanbevelingen geven grote zorgen. Het betekent in ieder geval dat de regionale monumentenwachten meer taken voor hun rekening moeten gaan nemen op de terreinen van de archeologische, groene en interieurwachten. De Monumentenwacht Noord & Oost Nederland zal in nauwe samenwerking met diverse deskundigen en organisaties en collegae zich zo spoedig mogelijk op deze terreinen bekwamen door specialisten op te leiden en zal er op die manier voor zorgen dat de abonnees in haar werkgebied kunnen blijven rekenen op adequate en laagdrempelige deskundige advisering op al deze terreinen. Tenslotte kunnen wij terugzien op een positief jaar 2013. Positieve financiële resultaten bij de monumentenwachten en een rustig uit de aanloopkosten komende Advies BV. Een geslaagd jubileumjaar in Friesland, een zich verder versterkend netwerk waarin overheden en organisaties goed samenwerken in het belang van de instandhouding van de monumenten van zeer diverse aard in ons werkgebied. Een tweetal stevige stormen, met name in Fryslân, toonde maar weer eens ondubbelzinnig aan hoe nuttig het is om een effectief opererende organisatie in de regio te hebben die snel kan helpen grotere schade te voorkomen.
2
Derhalve past een welgemeend woord van dank aan allen die zich hebben ingezet om dit resultaat te behalen.
De raad van toezicht, de heer A. van der Broek de heer W. M. van Dijk mevrouw A.M. Kleine Deters de heer G.K. Kramer de heer Sj. Kremer (voorzitter)
3
Inhoud
Jaarverslag 2013 Algemeen Directie en raad van toezicht Organisatie Beleid
3 4 6 7
Jaarrekening 2013 Geconsolideerde balans Geconsolideerde staat van baten en lasten Toelichting Waarderingsgrondslagen Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten Enkelvoudige balans Enkelvoudige staat van baten en lasten Toelichting op de enkelvoudige balans Toelichting op de enkelvoudige staat van baten en lasten
3 4 5 6 8 12 14 15 16 18
Overige gegevens Controle verklaring van de onafhankelijke accountant Resultaatbestemming Staat van baten en lasten met productplan Monumentenwacht Fryslân Jaarplan 2014
21 23 24 25
4
Stichting Monumentenwacht Noord en Oost Nederland
Jaarverslag 2013
opgemaakt door de directie en vastgesteld door de raad van toezicht op 4 juni 2014
5
Inhoud
Algemeen Directie en raad van toezicht Organisatie Beleid
3 4 6 7
6
Algemeen
Stichting Monumentenwacht Noord & Oost Nederland is gevestigd in Zweeloo, Burg. Tonkensstraat 5, opgericht op 8 mei 2009 en bij de Kamer van Koophandel ingeschreven onder nummer 01158168. De stichting heeft conform de statuten ten doel: 1. het verval van cultuurhistorische bouwwerken te voorkomen door het nemen en bevorderen van preventieve maatregelen, onder meer door: a. het doen uitvoeren van regelmatige bouwkundige inspectie van een zo groot mogelijk aantal cultuurhistorische bouwwerken en het eventueel doen verrichten van kleine herstelwerkzaamheden; b. het gevraagd en ongevraagd uitbrengen van adviezen van algemene aard aan het provinciaal bestuur en aan derden en het leveren van bijdragen aan de voorbereiding van het provinciaal monumentenbeleid in de regio's Fryslân en Drenthe; c. het verzorgen van publiciteit en "public relations" met betrekking tot de monumentenwacht in de provincies; d. de stichting beoogt niet het maken van winst; 2. het bestuur voeren over andere organisaties die zich bezig houden met het doel zoals onder 1. is vermeld en aanverwante werkzaamheden; 3. het verrichten van alle verdere handelingen, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn. en richt zich ook op het monitoren van cultuurhistorische bouwwerken. De stichting fungeert als moederstichting voor Stichting Monumentenwacht Fryslân en Stichting Monumentenwacht Drenthe en is enig aandeelhouder van Monumentenadvies Noord & Oost Nederland b.v. De stichting is lid van de Vereniging Monumentenwacht Nederland en hanteert in dit verband de op 15 januari 1995 bij de Kamer en Koophandel te Amersfoort gedeponeerde algemene voorwaarden. Zowel de moederstichting als de dochterstichtingen zijn vrijgesteld van BTW, hebben sinds 1-1-2011 de ANBI-status (Algemeen Nut Beogende Instelling) en zijn per 1-1-2012 ook aangemerkt als Culturele Instelling.
7
Directie en raad van toezicht
De stichting past de Principes en Best Practice bepalingen van de code Cultural Governance onverkort toe. Na zorgvuldige analyse is in 2009, bij de bestuurlijke fusie van de stichtingen Monumentenwacht Fryslân en Monumentenwacht Drenthe, gekozen voor het raad van toezicht-model. De taken van de directie zijn bij directiereglement nader omschreven en bestaan uit het besturen van de stichting, waarbij het accent ligt op de dagelijkse leiding en uitvoering van beleid, welk beleid vooraf wordt goedgekeurd door de raad van toezicht. Deze directie is gelijk aan het bestuur van de vennootschap. Alle beperkende bepalingen voor de directie zoals deze gelden in de stichting, gelden ook voor het bestuur van de vennootschap. De taken van de raad van toezicht zijn bij reglement raad van toezicht vastgelegd en bestaan met name uit het houden van toezicht op de directie en het vooraf goedkeuren van beleid. Tot directeur van de stichting is benoemd mevrouw A. Draijer, tevens directeur van de Stichting Monumentenwacht Overijssel en Flevoland. De raad van toezicht was op 31-12-2013 als volgt samengesteld: de heer Sj. Kremer, voorzitter aftredend: 31-12-2013 (1e termijn) profiel: voormalig Drents burgemeester (Fryslân) nevenfuncties: voorzitter stichting Restauratie Opleidings Projecten Noord-Nederland bestuurslid Restauratie Opleidings Projecten Nederland vice voorzitter raad van toezicht Bibliotheekservice Fryslân lid Provinciale Commissie Fryslân en Verenigings Raad AVRO lid financiële en audit Commissie AVRO lid raad van commissarissen NV WMD lid raad van commissarissen BV Noordwater penningmeester Gemeenschappelijke Regeling Bestuurs Academie Nood Nederland GR BANN de heer G.K. Kramer, vice voorzitter en secretaris aftredend: 31-12-2015 (1e termijn) profiel: voormalig fiscalist (Fryslân) nevenfuncties: lid raad van toezicht Stichting Sport Fryslân bestuurslid stichting Fryske Olympiade bestuurslid Koninklijke IJsvereniging Thialf lid Organisatie Comité Thialf lid adviesraad stichting Uitwisseling lid Programmabeleid Bepalend Orgaan Omrop Fryslân De heer A. van der Broek aftredend: 31-12-2016 (1e termijn) profiel: voormalig directeur Stichting DBF nevenfuncties: bestuurslid stichting Industrieel Erfgoed Friesland zelfstandig adviseur
8
De heer W.M. van Dijk aftredend: 31-12-2015 (1e termijn) profiel: architect (Drenthe) nevenfuncties: adviseur stichting i.o. Z22 lid Commissie voor Ruimtelijke Kwaliteit en Erfgoed Libau (voorheen Drents plateau) eigenaar Forum beheer B.V. mevrouw A.M. Kleine Deters aftredend: 31-12-2016 (1e termijn) profiel: wethouder (Drenthe) nevenfuncties: ambassadeur Project Beter en Concreter, VNG en ministerie BZ en EZ bestuurslid GGD Drenthe bestuurslid Reestmond, WSW bestuurslid IGSD Steenwijkerland/Westerveld lid raad van advies Achmea zorgkantoor jurylid sportverkiezingen gemeente Emmen De raad van toezicht heeft in 2013 vier keer vergaderd, waarbij o.a. besloten is over het algemene beleid en de strategie, de begroting en de jaarrekening en de eigen werkwijze en taakverdeling. Hiervan is verslag opgemaakt en dit verslag is besproken en gearchiveerd. De raad van toezicht heeft ook haar eigen functioneren en de relatie met de directeur geëvalueerd en een delegatie heeft met de directeur een functioneringsgesprek en een gecombineerd beoordelings- en doelstellingengesprek gehouden. Hiervan is verslag opgemaakt en dit verslag is besproken en gearchiveerd.
9
Organisatie
raad van toezicht
directie 0,6 fte
preventiemedewerker
administratie/secretariaat 2,4 fte
team Monumentenwacht 8,4 fte
team Monumentenadvies 5 fte
De teams Monumentenwacht en Monumentenadvies werken onafhankelijk van elkaar en staan ieder onder eigen leiding. Ze werken in beide provincies en zijn verdeeld gehuisvest, al naar gelang het accent van de activiteiten per medewerker. De administratie en het secretariaat zijn eveneens verdeeld gehuisvest. De teamleider Monumentenwacht vervult tevens de functie van preventiemedewerker. Samen met een extern veiligheidskundige werkt hij volgens een plan van aanpak dat voortdurend wordt geactualiseerd. In 2012 is een VCAhandboek opgesteld, dat de basis vormt voor de audits waarmee in 2013 het VCA-certificaat is verlengd. Het ziekteverzuim is in 2013 uitgekomen op 0,3% (2012: 4,3%) en op de werkplekken hebben zich geen incidenten voorgedaan. Het aantal medewerkers per 31 december is in 2013 afgenomen van 19 naar 18 en de formatie is afgenomen van 17,4 fte naar 16,4 fte. De gemiddelde leeftijd is in 2013 toegenomen van 43,7 naar 44,6 jaar en de gemiddelde diensttijd is toegenomen van 12,0 naar 12,3 jaar. Eén monumentenwachter is bezig met de gespecialiseerde opleiding Restauratie-medewerker aan het ROC van Twente in Almelo en één is in opleiding tot vrijwillige molenaar. Daarnaast is één van de projectleiders begonnen aan de opleiding bouwhistorie, restauratie en monumentenzorg aan de Hogeschool van Utrecht. Verder zijn er nog 25 overige scholingsdagen gevolgd, gemiddeld 1,5 per fte.
10
Beleid
Voor de periode 2011-2014 heeft de directeur het beleidsplan "…brengt monumentenbeleid in de praktijk" opgesteld, met als doelstellingen: 1. 2. 3. 4.
nog meer abonnees werven verdere ontplooiing aanvullende dienstverlening uitvoering wind- en waterdichtregeling herbestemming gebiedsgerichte projecten
Friese accenten liggen bij de samenwerking binnen het Monumintehûs en in het Deltaplatform Fryske Tsjerken. Drentse accenten liggen bij de door Libau Drenthe (voorheen Drents Plateau) georganiseerde samenwerkingskansen. Voor de in de loop van 2011 opgerichte vennootschap heeft de directie, in haar functie als bestuurder, het bedrijfsplan "vertrouwd en onafhankelijk" opgesteld. Jaarlijks vult de directeur deze plannen nader in met een activiteitenplan en een productbegroting, die door de raad van toezicht worden vastgesteld.
11
Stichting Monumentenwacht Noord en Oost Nederland
Jaarrekening 2013
opgemaakt door de directie en vastgesteld door de raad van toezicht op 4 juni 2014
12
Inhoud
Geconsolideerde balans per 31 december 2013 Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2013 Toelichting algemeen Waarderingsgrondslagen Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten
3 4 5 6 8 12
Enkelvoudige balans per 31 december 2013 Enkelvoudige staat van baten en lasten over 2013 Toelichting op de enkelvoudige balans Toelichting op de enkelvoudige staat van baten en lasten
14 15 16 18
Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Resultaatbestemming Staat van baten en lasten met productplan Monumentenwacht Fryslân Jaarplan 2014
21 23 24 25
13
Geconsolideerde balans per 31 december 2013 2013
2012
ACTIVA VASTE ACTIVA Materiële vaste activa
€
238.674
€
166.101
VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen
€ 229.120 € 875.490 € 1.104.610
€ 293.960 € 875.397 € 1.169.357
totaal activa € 1.343.284
€ 1.335.458
€ 375.821 € 459.753 € 284.952 € 1.120.526
€ 354.683 € 519.565 € 231.857 € 1.106.105
VOORZIENINGEN
€
6.878
€
6.054
KORTLOPENDE SCHULDEN
€
215.880
€
223.299
PASSIVA GROEPSVERMOGEN Algemene reserves Bestemmingsreserves Bestemmingsfondsen
totaal passiva € 1.343.284
14
€ 1.335.458
Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2013 werkelijk 2013
begroot 2013
werkelijk 2012
€ 488.396 € 430.912 € 484.960 € 1.404.268
€ 494.544 € 431.460 € 485.586 € 1.411.590
€ 471.321 € 364.490 € 474.529 € 1.310.340
€ 1.072.754 € 34.973 € 299.745
€ 1.030.776 € 25.557 € 308.331
€ 1.407.472
€ 1.025.356 € 60.313 € 275.597 € 37.060 € 1.398.326
€
17.626
€
12.000
€
23.008
resultaat €
14.422
€
25.264
€
31.316-
BATEN Baten als tegenprestatie voor de levering van producten en diensten Monumentenwacht Omzet Monumentenadvies Subsidiebaten
LASTEN Personeelskosten Afschrijvingen Overige lasten Extra budget voor optimalisatie/werving
€ 1.364.664
FINANCIELE BATEN EN LASTEN Rentebaten
15
Toelichting algemeen
Activiteiten Stichting Monumentenwacht Fryslân en Stichting Monumentenwacht Drenthe (hierna: de stichtingen) voeren regelmatige bouwkundige inspecties uit aan een zo groot mogelijk aantal cultuurhistorische bouwwerken en verrichten eventueel kleine herstelwerkzaamheden. Monumentenadvies Noord & Oost Nederland B.V. (hierna: de vennootschap) adviseert en begeleidt de eigenaren van deze bouwwerken. Groepsverhoudingen De stichtingen en de vennootschap vormen samen een groep en zijn verbonden door dezelfde klantenkring, namelijk eigenaren van cultuurhistorische bouwwerken. Hiervoor verzorgt de moederstichting onder meer het uitvoeren van regelmatige bouwkundige inspecties, zo nodig met noodherstel, en het adviseren en begeleiden van eigenaren. Onderlinge transacties De transacties tussen de stichtingen en de vennootschap hebben in de regel alleen betrekking op het doorbelasten van kosten. Consolidatie In de consolidatie zijn opgenomen: * Stichting Monumentenwacht Noord & Oost Nederland te Zweeloo * Stichting Monumentenwacht Fryslân te Leeuwarden * Stichting Monumentenwacht Drenthe te Zweeloo * Monumentenadvies Noord & Oost Nederland b.v. te Leeuwarden Continuïteit De groep heeft over 2013 een positief resultaat behaald en de verwachting voor 2014 en de toekomst is dat de resultaten positief zullen blijven.
16
Waarderingsgrondslagen Tenzij anders vermeld zijn deze waarderingsgrondslagen ook van toepassing op de enkelvoudige rekening.
Algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening Deze jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 640 Organisaties zonder winststreven. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende grondslag voor de specifieke balanspost anders wordt vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingprijs, rekening houdend met een eventuele residuwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Financiële vaste activa Deelnemingen waarop invloed van betekenis wordt uitgeoefend worden gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde. In de staat van baten en lasten wordt het aandeel van het resultaat van de deelnemingen opgenomen. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van de noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen. Overlopende activa zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Voorzieningen De voorzieningen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Grondslagen voor de bepaling van het resultaat Baten als tegenprestatie voor de levering van producten en diensten Opbrengsten van producten en diensten worden opgenomen in het jaar waarin de producten zijn geleverd c.q. de diensten zijn verricht. De kostprijs van deze producten en diensten wordt aan dezelfde periode toegerekend.
17
Omzet Omzet wordt opgenomen naar rato van de mate waarin de diensten zijn verricht. De kostprijs van deze diensten wordt aan dezelfde periode toegerekend. Subsidies Subsidies worden ten gunste van de winst- en verliesrekening gebracht in het jaar ten laste waarvan de gesubsidieerde uitgaven komen.
18
Toelichting op de geconsolideerde balans
ACTIVA VASTE ACTIVA
Materiële vaste activa Bedrijfswagens Kantoor Leeuwarden Kantoor Zweeloo
stand per 31-12-13
stand per 31-12-12
€ € € €
€ € € €
169.167 19.595 49.912 238.674
76.814 29.739 59.547 166.101
De afschrijvingspercentages gehanteerd voor materiële vaste activa variëren van 10 tot 33,33%. VLOTTENDE ACTIVA
Vorderingen en overlopende activa Nog te factureren Debiteuren Voorziening dubieuze debiteuren Overige vorderingen en overlopende activa
stand per 31-12-13
stand per 31-12-12
€ € € € €
€ € € € €
69.514 125.511 4.68038.775 229.120
110.070 174.008 40.67550.557 293.960
De vorderingen hebben, tenzij anders aangegeven, alle een looptijd korter dan een jaar. Door gerichte actie zijn de vorderingen in het verslagjaar beduidend teruggelopen, waarbij de voorziening dubieuze debiteuren slechts beperkt nodig bleek.
Liquide middelen Friesland Bank klimspaardeposito Friesland Bank internetsparen SNS meersparen Deutsche Bank vermogensspaarrekening ABN AMRO vermogensspaarrekening Rabobank bedrijfsspaarrekening Rabobank deposito (vm. Friesland Bank) Betaalrekeningen
€ € € € € € € € €
48.815 100.000 300.016 300.000 100.000 26.659 875.490
Alle liquide middelen zijn zonder kosten vrij opneembaar.
19
€ € € € € € € € €
197.397 316.564 100.060 100.000 22.935 138.441 875.397
rente% per 31-12-13 3,00% 0,90% 1,75% 1,70% 5,00%
PASSIVA GROEPSVERMOGEN Voor een toelichting op het groepsvermogen verwijzen wij naar de toelichting op de enkelvoudige balans. Het verschil tussen het geconsolideerde eigen vermogen en het eigen vermogen volgens de enkelvoudige balans per 31-12-13 bedraagt: Groepsvermogen Enkelvoudig eigen vermogen
€ 1.120.526 € 390.508 € 730.018
Dit verschil wordt veroorzaakt door het eigen vermogen per 31-12-13 van Monumentenwacht Fryslân en Monumentenwacht Drenthe: totaal Resultaatreserves Bestemmingsreserves Bestemmingsreserve archeologieproject Bestemmingsreserve interieurproject
Bestemmingsfondsen Bestemmingsfonds Fjouwerhûs Bestemmingsfonds boerderijproject Bestemmingsfonds interieurproject
MW Fryslân
MW Drenthe
€
417.066
€
126.200
€
290.866
€ € €
18.000 10.000 28.000
€ € €
6.600 6.600
€ € €
11.400 10.000 21.400
€ € € €
177.246 97.706 10.000 284.952
€ € € €
177.246 97.706 10.000 284.952
€ € € €
-
€
730.018
€
417.752
€
312.266
De resultaatreserves zijn gevormd uit het resultaat van de bedrijfsvoering. Deze reserves fungeren als weerstandsvermogen om in minder goede tijden de activiteiten te kunnen blijven voortzetten en zullen worden aangewend in het kader van de statutaire doelstelling. Het archeologieproject is in 2013 opgestart om de kennis en ervaring van de landelijke Archeologische Monumentenwacht, die in 2013 failliet is gegaan, niet verloren te laten gaan. Daarom is samen met enkele andere provinciale Monumentenwachten het initiatief genomen om deze archeologische inspecties voortaan vanuit de provincies aan te bieden. Beide voormalige archeologische monumentenwachters zetten zich nu, via Erfgoedbeheer van de ADC Roel Brandtstichting, in voor een opleidings- en borgingsprogramma. De extra kosten worden verspreid over een periode van 2 jaar. Het interieurproject is in 2013 door Monumentenwacht Fryslân opgestart met een gift van de provincie Fryslân à € 3.000 ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan. Voor een kwalitatief hoogwaardige opzet moet fors geïnvesteerd worden in opleiding en begeleiding. Daarom is uit eigen middelen een extra donatie à € 7.000 toegevoegd. Monumentenwacht Drenthe sluit aan op dit initiatief.
20
Het bestemmingsfonds Fjouwerhûs is door Monumentenwacht Fryslân gevormd uit de opbrengsten van verkoop van een door schenking verkregen boerderij. Dit dient te worden besteed aan de (toekomstige) huisvesting van Monumentenwacht Fryslân. Het boerderijproject wordt vanaf 2012 door Monumentenwacht Fryslân uitgevoerd met de rente van het bestemmingsfonds Fjouwerhûs (1,75% resp. 1,70%). Eigenaren van een monumentale boerderij kunnen vergoeding van de inspectiekosten krijgen, als ze kunnen aantonen dat ze aan de hand van het inspectierapport subsidie hebben aangevraagd voor de instandhouding. Volgens afspraak met de provincie zijn de overschotten van de budgetsubsidie 2010 en 2011 hieraan toegevoegd omdat uit de MonumentenMonitor blijkt dat de Friese boerderijen er (bijna) het slechtste bij staan. Omdat steeds meer boerderij-eigenaren het fonds benutten (3 in 2011, 7 in 2012 en 25 in 2013) wordt het overschot van 2013 ook weer aan dit bestemmingsfonds toegevoegd. VOORZIENINGEN
Voorziening jubileumuitkeringen
stand per 31-12-13
stand per 31-12-12
€
€
6.878
6.054
De voorziening jubileumuitkeringen is opgebouwd ten behoeve van de rechten van de huidige werknemers op een jubileumuitkering. KORTLOPENDE SCHULDEN
Af te dragen werkgeverslasten Af te dragen BTW Openstaand verlof Opgebouwde vakantietoelage Crediteuren Overige kortlopende schulden
stand per 31-12-13
stand per 31-12-12
€ € € € € € €
€ € € € € € €
66.405 25.611 23.906 34.457 19.252 46.249 215.880
60.808 28.947 31.253 40.470 21.163 40.658 223.299
Niet in de balans opgenomen regelingen en verplichtingen Huur vestiging Leeuwarden De huurverplichting per 1 januari 2005 voor de vestiging te Leeuwarden bedroeg voor het jaar 2013 € 11.195. De huur is voor onbepaalde tijd, met een opzegtermijn van 1 jaar. Op basis van een samenwerkingsovereenkomst is deze huurverplichting gezamenlijk met Stichting Steunpunt Monumentenzorg Fryslân, Stichting Alde Fryske Tsjerken en Stichting Behoud Kerkelijke Gebouwen Friesland Apart van deze samenwerkingsovereenkomst is per 1 augustus 2012 ook een huurverplichting aangegaan voor een kelderbox in ditzelfde pand, deze bedroeg € 103 per maand (excl. BTW). Ook deze huur is voor onbepaalde tijd, met een gelijklopende opzegtermijn van 1 jaar.
21
Huur vestiging Zweeloo De huurverplichting per 1 december 2002 voor de vestiging te Zweeloo bedraagt € 1 per jaar. De huur wordt sinds 1 december 2007 jaarlijks stilzwijgend verlengd. Per 1 oktober 2012 is het gehuurde uitgebreid. Deze ruimte is op eigen kosten geschikt gemaakt als kantoor, onder voorwaarde dat de verhuurder de huur niet verhoogt en een evenredig deel van de kosten (totaal € 50.000) vergoedt als hij de huur binnen 5 jaar opzegt. Subsidierelaties In subsidierelaties geldt dat de jaarrekening mede een functie vervult in het proces van het afleggen van verantwoording van de ontvangen dan wel toegekende subsidies. In het algemeen geldt bij zodanige subsidierelaties dat er een terugbetalingsverplichting kan ontstaan indien en voor zover er naderhand, naar de mening van de subsidiegever, in onvoldoende mate is voldaan aan de door hen gestelde voorwaarden. Lidmaatschap Vereniging Monumentenwacht Nederland De stichting is namens Monumentenwacht Fryslân en Monumentenwacht Drenthe lid van de Vereniging Monumentenwacht Nederland en betaalt daarvoor jaarlijks een vooraf vastgestelde bijdrage. De bijdrage voor 2013 bedraagt € 18.400, die ieder voor de helft wordt doorbelast aan Monumentenwacht Fryslân en Monumentenwacht Drenthe. Het lidmaatschap is steeds per einde van het jaar opzegbaar met inachtneming van een opzegtermijn van 6 maanden. Onlangs is duidelijk geworden dat de Vereniging in liquiditeitsproblemen is geraakt en een faillissement behoort tot de mogelijkheden. Dit heeft naar verwachting geen extra financiële consequenties. Fiscale eenheid omzetbelasting De stichting vormt samen met de dochterstichtingen Monumentenwacht Fryslân en Monumentenwacht Drenthe en Monumentenadvies Noord & Oost Nederland b.v. een fiscale eenheid voor de omzetbelasting. De stichting is hoofdelijk aansprakelijk voor de omzetbelasting van de groepsmaatschappijen die deel uitmaken van de fiscale eenheid. Aansprakelijkheid De stichting is onbeperkt aansprakelijk voor alle schulden van haar deelneming Monumentenadvies Noord & Oost Nederland b.v. ANBI-status De stichting is, evenals de dochterstichtingen, per 1-1-2011 door de fiscus aangemerkt als ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling) en per 1-1-2012 ook als Culturele Instelling.
22
Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten
BATEN werkelijk 2013 Baten als tegenprestatie voor de levering van producten en diensten Monumentenwacht Abonnementen € Inspecties € Aanvullend advies (uitlopende verplichtingen) € € Subsidiebaten Subsidie provincie Fryslân Subsidie provincie Drenthe
Omzet Monumentenadvies
begroot 2013
werkelijk 2012
115.657 372.739 488.396
€ € € €
109.599 384.945 494.544
€ € € €
112.225 332.558 26.538 471.321
€ € €
254.719 230.241 484.960
€ € €
255.345 230.241 485.586
€ € €
250.341 224.188 474.529
€
430.912
€
431.460
€
364.490
Provincie Fryslân en provincie Drenthe hebben een budgetsubsidie toegezegd. Daarvoor worden producten geleverd in de vorm van bouwkundige inspecties van cultuurhistorische bouwwerken in Fryslân en Drenthe en eventueel kleine herstelwerkzaamheden. De subsidievoorwaarden zijn verantwoord in het jaarverslag. Na inzending van het jaarverslag en de jaarrekening zullen de subsidies worden vastgesteld. LASTEN werkelijk 2013 aantal fte per 31 december 2013 Personeelskosten Bruto salarissen met vakantietoelage Werkgeverslasten Inleen personeel
Afschrijvingen Overige lasten Overige personeelskosten Kantoorkosten Vervoerskosten Huisvestingskosten Verkoopkosten Algemene kosten
begroot 2013
werkelijk 2012
16,4
17,4
17,4
€ 750.910 € 280.166 € 41.678 € 1.072.754
€ 772.490 € 252.866 € € 1.025.356
€ 745.579 € 253.749 € 31.448 € 1.030.776
€
34.973
€
60.313
€
25.557
€ € € € € € €
36.576 52.989 63.495 25.654 7.398 113.633 299.745
€ € € € € € €
25.969 78.806 72.203 24.599 74.020 275.597
€ € € € € € €
38.076 70.581 64.283 30.444 22.524 82.423 308.331
23
Toelichting op de pensioenen De stichting is aangesloten bij het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds. Het betreft een collectieve regeling waarbij meerdere werkgevers zijn aangesloten. De opgebouwde aanspraken worden steeds in het betreffende kalenderjaar afgefinancierd door middel van kostendekkende premiebetalingen. De pensioenregeling betreft een geïndexeerde middelloonregeling. De dekkingsgraad van het pensioenfonds bedraagt ultimo 2013 volgens opgave van het fonds 105,9% (2012: 96,2%). In 2013 bedroeg de totale Toelichting op de verschillen tussen begroting en werkelijke cijfers De volgende kosten waren lager dan begroot: - afschrijvingen, want het afschrijvingsregime voor de inspectiebussen is vorig jaar aangepast; - kantoorkosten, want er is bezuinigd op de automatiseringskosten, - vervoerskosten, want er is bezuinigd op de brandstof- en verzekeringskosten en er is een inspectiebus minder. Maar de volgende kosten waren hoger dan begroot: - personeelskosten, door inleen van personeel voor het opvangen van pieken in het werk van de adviesorganisatie (flexibele schil); - overige personeelskosten, door eenmalige kosten voor een incidentele pre-pensioenregeling; - algemene kosten, door het boerderijproject en de uitgebreidere jubileumviering van Monumentenwacht Fryslân en omdat er meer gebruik is gemaakt van hoogwerkers. FINANCIELE BATEN EN LASTEN Rentebaten
€
17.626
€
12.000
Toelichting op de verschillen tussen begroting en werkelijke cijfers De rentebaten zijn hoger dan begroot omdat het liquiditeitsbeleid is geoptimaliseerd.
24
€
23.008
Enkelvoudige balans per 31 december 2013 (na resultaatbestemming) 2013
2012
ACTIVA VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Financiële vaste activa
€ € €
238.674 1.754 240.428
€ € €
166.101 166.101
€ € € €
229.120 314.248 543.368
€ € € €
293.960 157.376 113.481 564.817
totaal activa €
783.796
€
730.918
41.245431.753 390.508
€ € €
33.114519.565 486.451
VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen en overlopende activa Rekening courant Liquide middelen
PASSIVA EIGEN VERMOGEN Algemene reserve Bestemmingsreserves
VOORZIENINGEN
€ € € €
6.878
€
21.168
€ € €
170.530 215.880 386.410
€ € €
223.299 223.299
totaal passiva €
783.796
€
730.918
KORTLOPENDE SCHULDEN Rekening courant Overige kortlopende schulden
25
Enkelvoudige staat van baten en lasten over 2013 werkelijk 2013
begroot 2013
werkelijk 2012
Doorbelasting
€ 1.339.660
€ 1.361.265
€ 1.317.130
Personeelskosten Afschrijvingen Overige lasten
€ 1.072.754 € 34.973 € 299.745 € 1.407.472
€ 1.025.356 € 60.313 € 275.596 € 1.361.265
€ 1.030.776 € 25.557 € 308.330 € 1.364.664
€ € €
2.289 30.42028.131-
€ € €
-
€ € €
33.11433.114-
resultaat €
95.943-
€
-
€
80.648-
BATEN
LASTEN
FINANCIELE BATEN EN LASTEN Rentebaten Resultaat deelneming
Resultaatbestemming Onder voorbehoud van de definitieve vaststelling van de subsidie is het resultaat als volgt verdeeld: Algemene reserve Bestemmingsreserve personeelsbeleid Bestemmingsreserve inspectiebussen
€ € € €
26
8.13167.81220.00095.943-
Toelichting op de enkelvoudige balans Voor zover posten niet nader worden toegelicht, wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans.
ACTIVA VASTE ACTIVA stand per 31-12-13 Financiële vaste activa €
47.288
mutatie 2013 €
resultaat 2013
47.288
€
30.420-
stand per 31-12-12 €
-
Betreft de 100%-deelneming Monumentenadvies Noord & Oost Nederland B.V. VLOTTENDE ACTIVA
Rekening courant Monumentenwacht Fryslân Monumentenwacht Drenthe Monumentenadvies Noord
stand per 31-12-13
stand per 31-12-12
€ € € €
€ € € €
-
76.913 49.726 30.737 157.376
Alle activiteiten worden via rekening courant met de dochterstichtingen en de vennootschap verrekend, waarbij wordt afgezien van de berekening van rente.
Liquide middelen Friesland Bank internetsparen SNS meersparen ABN AMRO vermogensspaarrekening Betaalrekeningen
stand per 31-12-13
stand per 31-12-12
€ € € € €
€ € € € €
100.000 100.028 100.000 14.220 314.248
100.000 13.481 113.481
rente% per 31-12-13 0,90% 1,75% 1,75%
Alle liquide middelen zijn zonder kosten vrij opneembaar.
PASSIVA EIGEN VERMOGEN stand per 31-12-13 Algemene reserve
€
27
41.245-
resultaat 2013 €
8.131-
stand per 31-12-12 €
33.114-
stand per 31-12-13 Bestemmingsreserves Reservering personeelsbeleid Vervangingsreserve inspectiebussen
€ € €
271.753 160.000 431.753
resultaat 2013
€ € €
stand per 31-12-12
67.81220.00087.812-
€ € €
339.565 180.000 519.565
De reservering personeelsbeleid is gevormd om te voorkomen dat in de toekomst te verwachten kosten in het kader van beëindigingsregelingen (zoals seniorenbeleid, outplacement, aanvullende werkloosheidsuitkeringen) en ziekteverzuim (welke grotendeels zijn verzekerd) de uitvoering van reguliere activiteiten zou hinderen. Deze bestemmingsreserve is in 2010, zowel in Fryslân als in Drenthe, op 70% van de maximale uitkering per 31-1210 gebracht, berekend op grond van de nieuwe kantonrechtersformule. De bestemmingsreserve heeft een langlopend karakter. In 2013 zijn kosten gemaakt voor de afbouw van een langdurig dienstverband en voor een prepensioenregeling. De vervangingsreserve inspectiebussen is gevormd om de extra kosten voor het vervangen van de inspectiebussen, vanwege subsidie voor de eerste bus en waardestijging, te verspreiden. De gewenste omvang is bepaald op tenminste 50% van de vervangingswaarde en het vervangingsbeleid wordt hierop afgestemd. Door inkrimping van het aantal inspectiebussen ontstaat in 2013 een vrijval die aan de algemene reserve wordt toegevoegd. VOORZIENINGEN
Voorziening jubileumuitkeringen Voorziening deelneming Monumentenadvies Noord & Oost Nederland b.v.
stand per 31-12-13
stand per 31-12-12
€ €
6.878 -
€ €
6.054 15.114
€
6.878
€
21.168
De voorziening jubileumuitkeringen is opgebouwd ten behoeve van de rechten van de huidige werknemers op een jubileumuitkering.
KORTLOPENDE SCHULDEN
Rekening courant Monumentenwacht Fryslân Monumentenwacht Drenthe
stand per 31-12-13
stand per 31-12-12
€ € €
€ € €
111.414 59.116 170.530
-
Alle activiteiten worden via rekening courant met de dochterstichtingen en de vennootschap verrekend, waarbij wordt afgezien van de berekening van rente.
28
Toelichting op de enkelvoudige staat van baten en lasten Voor zover posten niet nader worden toegelicht, wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten.
BATEN
Doorbelasting Doorbelasting Monumentenwacht Fryslân Doorbelasting Monumentenwacht Drenthe Doorbelasting Monumentenadvies Noord
werkelijk 2013
begroot 2013
werkelijk 2012
€ 576.464 € 302.337 € 460.859 € 1.339.660
€ 611.829 € 343.241 € 406.195 € 1.361.265
€ 592.911 € 334.552 € 389.668 € 1.317.130
Alle directe kosten zijn aan de hand van kostenplaatsen doorbelast en de indirecte kosten als volgt verdeeld: * de bestuurlijke en organisatorische kosten per organisatie evenredig; * de overige indirecte kosten naar rato van (een inschatting van) het ver- of gebruik; * de personeelskosten van de overhead zijn verdeeld aan de hand van de werkelijke tijdsbesteding in een representatieve periode (in fte):
directeur administrateur bureausecretaresse Leeuwarden bureausecretaresse Zweeloo
MW Fryslân 0,30 0,38 0,69
MW Drenthe 0,20 0,17
1,36
0,47 0,84
MA Noord 0,10 0,29 0,17 0,08 0,65
werkelijk 2013
begroot 2013
werkelijk 2012
LASTEN
totaal fte per 31 december Personeelskosten Bruto salarissen met vakantietoelage Werkgeverslasten Inleen personeel
Afschrijvingen
16,4
17,4
17,4
€ 750.910 € 280.166 € 41.678 € 1.072.754
€ 772.490 € 252.866 € € 1.025.356
€ 745.579 € 253.749 € 31.448 € 1.030.776
€
€
€
29
34.973
60.313
25.557
werkelijk 2013 Overige lasten Overige personeelskosten Kantoorkosten Vervoerskosten Huisvestingskosten Verkoopkosten Algemene kosten
€ € € € € € €
36.576 52.989 63.495 25.654 7.398 113.633 299.745
begroot 2013
werkelijk 2012
€ € € € € € €
25.969 78.806 72.203 24.599 74.020 275.597
€ € € € € € €
€ €
-
€ €
38.076 70.581 64.283 30.444 22.524 82.422 308.330
FINANCIELE BATEN EN LASTEN Rentebaten Resultaat deelneming
€ €
2.289 30.420-
33.114-
Het resultaat deelneming betreft het resultaat van de 100%-deelneming Monumentenadvies Noord & Oost Nederland B.V.
30
Overige gegevens
31
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
32
33
Resultaatbestemming
Onder voorbehoud van de definitieve vaststelling van de subsidie is het resultaat als volgt bestemd: Algemene reserve Algemene reserve Monumentenwacht Drenthe
€ €
8.13129.270
Bestemmingsreserve personeelsbeleid Bestemmingsreserve inspectiebussen
€ €
67.81220.000-
Boerderijenproject Monumentenwacht Fryslân
€
43.095
Interieurproject Monumentenwacht Fryslân Interieurproject Monumentenwacht Drenthe
€ €
10.000 10.000
Archeologieproject Monumentenwacht Fryslân Archeologieproject Monumentenwacht Drenthe
€ €
6.600 11.400
€
14.422
34
Productstaat Monumentenwacht Fryslân werkelijk 2013
begroot 2013
werkelijk 2012
PRODUCT aantal abonnementen gemiddelde inspectiefrequentie aantal inspecties
1.923 2,2 884
1910 2,2 881
1901 2,1 912
gemiddelde inspectieduur aantal declarabele uren
8,1 7.135
8,5 7.487
8,1 7395
kostprijs per declarabel uur uurtarief onrendabele objecten uurtarief rendabele objecten abonnementstarief
€ 80,79 € 32 € 42 € 50
€ 81,72 € 32 € 42 € 50
€ 80,18 € 32 € 42 € 50
BATEN Baten als tegenprestatie voor de levering van producten en diensten Subsidiebaten Rentebaten
€ € € €
373.414 254.719 8.026 636.159
€ € € €
350.484 255.345 6.000 611.829
€ € € €
322.575 250.341 11.733 584.649
€ € € €
422.310 9.125 145.029 576.464
€ € € €
447.677 24.941 139.211 611.829
€ € € €
430.269 12.625 150.016 592.910
resultaat €
59.695
€
-
€
LASTEN Doorbelaste personeelskosten Doorbelaste afschrijvingen Doorbelaste overige lasten
35
8.261-
Jaarplan 2014 begroot 2014
werkelijk 2013
begroot 2013
€ 466.013 € 432.281 € 489.565 € 10.500 € 1.387.859
€ 488.396 € 430.912 € 484.960 € 17.626 € 1.404.268
€ 494.544 € 431.460 € 485.586 € 12.000 € 1.423.590
€ 1.048.280 € 36.566 € 306.902
€ 1.072.754 € 34.973 € 299.745
€ 1.391.748
€ 1.407.472
€ 1.025.356 € 60.313 € 275.597 € 37.060 € 1.398.326
€
€
BATEN Baten als tegenprestatie voor de levering van producten en diensten Omzet Monumentenadvies Noord Subsidiebaten Rentebaten
LASTEN Personeelskosten Afschrijvingen Overige lasten Extra budget voor optimalisatie/werving
resultaat €
36
6.611
14.422
25.264
