Jaarverslag 2012 Stichting Prenatale Screening Noord Oost Nederland

Jaarverslag 2012 Stichting Prenatale Screening Noord Oost Nederland

1

1. Werkgebied SPSNN De werkzaamheden van de Stichting Prenatale Screening Noord Oost Nederland (SPSNN) bestaan uit het monitoren en ondersteunen van de prenatale screeningsactiviteiten voor zover deze onder de WBO (de Wet op het Bevolkingsonderzoek) vallen. Dit met betrekking tot het uitvoeren van de formele counseling, de combinatietest (screening op trisomie 21, 13 en 18) en het structureel echoscopisch onderzoek (SEO, 20 weken echo). Het geografisch werkgebied omvat de regio Noord Oost Nederland: de provincies Groningen, Friesland en Drenthe en een deel van Overijssel, Flevoland en Gelderland (Deventer, Emmeloord, Ermelo)

1

2. Organisatie Samenstelling bestuur SPSNN 2012 Naam

Vertegenwoordiger

Relevante nevenactiviteiten

Prof.dr. P.P. van den Berg

gynaecologen

Gynaecoloog, UMCG

bestuur UMCG

Directeur Financiën & Controle UMCG Penningmeester Stichting Erfelijkheidsvoorlichting

Dr. J.R. Beekhuis

gynaecologen

Gynaecoloog /Perinatoloog Isalaklinieken Zwolle Voorzitter VSV Zwolle Diverse commissies VSV Diverse commissies O&G

Prof.dr. I.M. van Langen

Klinische genetica

Mw. A.E. Floor

verloskundigen

Klinisch geneticus, hoofd Klinische genetica UMCG Lid vaste cie bevolkingsonderzoek Gezondheidsraad Lid commissie Doelmatigheidsonderzoek, GERAS en Healthy Aging onderzoek UMCG Lid (namens VKGN) CB werk Vervolgfase richtlijnontwikkeling Preventief Medisch Onderzoek II Lid raad van toezicht Gronings Universiteits Fonds Bestuurslid Stichting Genetisch Studiefonds Lid Plenair Bestuur VKGN Voorzitter commissie Landelijk Cursorisch onderwijs VKGN Projectleider Gencor Lid programmacommissie CvB / RIVM Familiaire Hypercholesterolaemie Member of European Society of Cardiology Working Group on Myocardial and Pericardial Diseases Bestuurslid Ned Ass voor Community Genetics en Public Health Genomics Adviseur ROS , Progrez Lid ROAZ-Drenthe

voorzitter

Drs. H.A. Snapper Secretaris en penningmeester

De bijeenkomsten van het bestuur in 2012 waren op: 22 maart, 5 juni en 1 november.

2

Raad van Advies Zie website voor samenstelling. De bijeenkomsten in 2012 waren op 12 maart, 2 juli, 1 oktober en 12 november. Bureau Het bureau dat zorg draagt voor de dagelijkse uitvoering van de taken van de stichting is gevestigd aan: Triadegebouw ingang 23 - Kamer 2.28 - Huispostcode CB20 Postbus 30001, 9700 RB Groningen Tel: 050-3615641; Email: [email protected] In 2012 waren de volgende medewerkers werkzaam bij het bureau Naam

Functie

Fte

Prof.dr. C.M. (Katia) Bilardo

Directeur

0,7 fte

Dr. R.J.M. (Rosalinde) Snijders

Kwaliteits-en beleidsmedewerker

0,6 fte

Mw. R. (Roelie) van Rossum

Datamanager

0,6 fte

Dhr. G. (Gerben)Gotlieb

Datamanager

0,5 fte

Mw. S.J. (Simone) Binnema

Bureaumanager / regiobeheerder

0,8 fte

Dhr. J (Jan). Blaauw

Administrateur

0,2 fte

UMCG

Juridische ondersteuning

0,05 fte

Dr. E. (Erwin) Bernie

Statisticus

0,1 fte

Daarnaast is in 2012 een beroep gedaan op drs E. (Esther) Streefland, arts-echoscopist bij de afdeling Prenatale Diagnostiek van het UMCG voor de beoordeling van echobeelden.

3

3. Contracten Aantal contracten met organisaties en zorgverleners

Verrichtingtype

Aantal zorgverleners met een contract

Aantal zorginstellingen met een contract

Counseling

119

541

NT

17

47

SEO

30

100

132

566

Totaal

In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van alle praktijken en echocentra waarmee de SPSNN een contract heeft afgesloten. Laboratorium Met het UMCG Laboratorium voor Bindingsanalyse is een contract afgesloten voor de biochemische bloedanalyse.

4

4. Deskundigheidsbevordering / opleiding van contractanten Opleiding / faciliteren van opleiding Op 26 april en 13 december 2012 hebben 2 nascholingen voor echoscopisten plaats gevonden. In de onderstaande tabel staat beschreven welke onderwerpen tijdens deze bijeenkomsten zijn besproken. Naam scholing

Doelgroep

Datum

Nascholingsbijeenkomst echoscopisten

Echoscopisten

26-4-2012

Toelichting / Onderwerpen • • • •

Nascholingsbijeenkomst echoscopisten

Echoscopisten

13-12-2012

• • • • • •

Foetale groeivertraging Ervaringen uit de echopraktijk Hoe haal je het optimale uit je echo-apparaat? 3e trimester groeivertraging-IRIS study 13 weken echo Hartafwijkingen diagnose Pre-eclampsie screening Vragen uit het veld SEO-GUO onderzoek casuïstiekbespreking

Controle van deskundigheidsbevorderende activiteiten door contractanten Type Contractant SEOechoscopist

Wijze van controle deskundigheidsbevordering Eind 2011 hebben we van alle SEO echoscopisten een mini-logboek opgevraagd (hoofdomtrek, trans-cerebellaire diameter, ventrikel, buikomtrek, femur lengte en wervelkolom). In 2012 heeft iedere echoscopist een verslag van de beoordeling van het logboek ontvangen.

Overige manieren van deskundigheidsbevordering In 2012 verscheen de Nieuwsbrief 2 keer, in juni en november. De Nieuwsbrief wordt per email verzonden aan alle contractanten en wordt op de website geplaatst. Door middel van de Nieuwsbrief worden de contractanten geïnformeerd over diverse ontwikkelingen in de prenatale screening, zoals nieuwe en aangepaste NVOG protocollen, nieuwe informatiefolders, tarieven, nieuwe studies en ontwikkelingen in chromosoomonderzoek Op de website van de SPSNN, http://www.sps-noordoost.nl/index.php, wordt actuele informatie geplaatst met betrekking tot ontwikkelingen in de prenatale screening, bijscholingen, recent verschenen boeken, etc. Daarnaast worden presentaties die gegeven worden tijdens bijeenkomsten op de website geplaatst, evenals de nieuwsbrieven.

5

5. Implementatie landelijke kwaliteitseisen en afspraken Voortgang implementatie landelijke kwaliteitseisen en afspraken gemaakt in Centraal Orgaan Kwaliteitseis - wijziging

Wijze van implementatie

Algemene kwaliteitseisen echoscopisten-

Het minimum aantal verrichtingen is besproken tijdens de RvA vergadering van maart 2012. De aantallen worden getoetst tijdens de kwaliteitsaudits bij de echocentra (2013) en bij de kwaliteitsbeoordeling van de foetale nekplooimeting.

Het vereiste aantal verrichtingen

Kwaliteitseisen werkomgeving — Eisen aan

beeldopslag

Kwaliteitsbeoordeling Foetale Nekplooimeting — Nieuw richtinggevend

document

In de Nieuwsbrief van juni 2012 is gemeld dat het modelprotocol SEO van de NVOG is aangepast, waarin ook staat beschreven welke beelden er opgeslagen moeten worden. De beeldopslag bij SEO is tevens besproken tijdens de RvA vergadering van maart 2012. In 2013 zijn beelden opgevraagd voor beoordeling en heeft er een kwantitatieve analyse (aantal, mediane MoM NT en curve) plaatsgevonden over de metingen verricht in 2012 en het eerste half jaar van 2013.

Posttestcounseling na combinatietestIn de nieuwsbrief van juni 2012 zijn de afspraken bekend gemaakt. Verwijzen voor counseling in PND centrum Instelling kansbepalingssoftware LC/Elipse Niet van toepassing, omdat in de SPSNN regio de kansbepaling —Nieuwe instellingen voor IVF/ICSI, roken, plaatsvindt met Astraia / FMF software in het echocentrum

en berekening zwangerschapsduur op basis van CRL Afspraak in Centraal Orgaan -

Wijze van implementatie

vergaderdatum CRL ten tijde van NT meting is leidend bij Besproken in de Raad van Advies vergadering van 29 november de zwangerschapsdatering — 24 november 2011.

2011 Termijn bloedafname combinatietest is Besproken in de Raad van Advies vergadering van 29 november ongewijzigd; bij 8 weken niet toegestaan — 2011.

24 november 2011 Aandacht voor verwijzen SEO bij medische In de Nieuwsbrief van november 2012 en juli 2013 is hier aandacht indicatie voor GUO — 29 november 2012 aan besteed. Daarnaast is het onderwerp besproken in de RvA vergadering van maart 2013.

6

6. Kwaliteitsaudits A. echocentra De 15 echocentra die NT metingen uitvoeren zijn in 2011 gevisiteerd, in verband met de uitbreiding van de kansbepaling met trisomie 13 en trisomie 18. Tijdens deze bezoeken werd o.a. gecontroleerd of de instellingen voor trisomie 13 en 18 in Astraia aangevinkt waren. In 2013 is gestart met de tweede –officiële- ronde van de kwaliteitsaudits (na de eerste ronde in 2008), waarbij ervoor gekozen is om in een relatief korte tijd alle echocentra te bezoeken. Het is de bedoeling om na afloop van deze ronde de organisatie van de audits in een meer continue cyclus te organiseren, waarbij diverse kwaliteitsborgende activiteiten aan de audit gekoppeld zullen worden Organisatie Audits Samenstelling auditteam De audits worden uitgevoerd door de kwaliteitscoördinator (voorzitter) en een GUO-echoscopist. In een aantal gevallen is daar een datamanager of de regiobeheerder aan toegevoegd. Het auditteam voldoet daarmee aan landelijke afspraak: 2 à 3 personen, waarvan tenminste 1 deskundig ten aanzien van maken van echo’s. Werkwijze audit De Kwaliteitsaudit voldoet aan het landelijk format. De bureaumanager maakt een afspraak met het betreffende echocentrum en stuurt een visitatieformulier met actuele informatie die de SPSNN heeft over het betreffende echocentrum. Aan de contactpersoon van het echocentrum wordt gevraagd om dit formulier te controleren, verder in te vullen en terug te sturen naar het bureau. De datamanager stelt een overzicht op per echoscopist van het aantal uitgevoerde SEO en NT onderzoeken en een aantal kwaliteitsparameters. Deze overzichten worden toegevoegd aan het auditformulier. Voorafgaand aan de audit vindt een voorbespreking plaats van het auditteam. Tijdens deze bespreking worden de verzamelde gegevens besproken. Op basis van deze gegevens wordt vastgesteld aan welke aspecten tijdens de audit extra aandacht zal worden besteed. Tijdens de audit wordt door het auditteam gesproken met een vertegenwoordiging van het echocentrum. De gewenste samenstelling hangt af van de organisatie van het echocentrum. De contactpersoon / coördinerend echoscopiste is in ieder geval aanwezig. Tijdens de audit zullen de volgende onderwerpen besproken worden aan de hand van het auditformulier: karakteristieken van het echocentrum, evaluatie van de ketenzorg, werkwijze bij de combinatietest en het SEO, inclusief aantal verrichtingen, kwaliteitsbevordering. Daarnaast zal een rondleiding plaatsvinden van de werkomgeving waarbij ook de apparatuur bekeken zal worden en gedemonstreerd. De kwalitatieve beoordeling van de echobeelden maakt geen onderdeel uit van de visitatie en wordt apart uitgevoerd.

7

Aan het eind van de audit evalueert de auditcommissie de uitvoering van de visitatie met de vertegenwoordiging van het echocentrum en bespreekt de bevindingen (verbeterpunten) van de audit met de vertegenwoordiging. Na afloop van de audit, wordt het verslag van de audit gemaakt door het auditformulier verder aan te vullen. In het verslag worden de verbeterpunten en adviezen expliciet genoemd. Na goedkeuring van het concept verslag door de auditcommissie wordt het concept verslag met verbeterpunten voorgelegd aan het echocentrum. Het echocentrum kan binnen 2 weken reageren op de inhoud van het verslag, hierna zal het verslag in definitieve vorm gestuurd worden aan de contactpersoon van het echocentrum en rechtsgeldig vertegenwoordiger. Het echocentrum dient binnen 3 maanden de verbeteringen door te voeren. Na 6 maanden neemt de kwaliteitsmedewerker contact op met het centrum om te informeren naar de afhandeling van de verbeterpunten en of de adviezen zijn opgevolgd. Van de afhandeling wordt een notitie gemaakt op het auditformulier. Tabel: Kwaliteitsaudits echocentra huidige ronde Plaats

Organisatie

Datum

Oudwoude

Echopraktijk Tineke

28-mei-13

Assen

Prenataal Screeningscentrum N&M Drenthe

18-jun-13

Ermelo

Prenataal Screeningscentrum Noord-West Veluwe

18-jun-13

Drachten

Stichting Prenatale Zorg Friesland Oost

20-jun-13

Heerenveen

De Tjongerschans Ziekenhuis

25-jun-13

Leeuwarden

SICHT

2-jul-13

Oosterwolde

Screeningsbureau

27-jun-13

Deventer

Fetura

30-aug-2013

Assen

Assen SEE (dependance Emmen SEE)

1-okt-2013

Sneek

Sneek Verloskundig Centrum

10-okt-2013

Garijp

Garijp Echoburo

10-okt-2013

Groningen

Vita

31-okt-2013

Emmeloord

Echopraktijk NOP

7-nov-2013

Stadskanaal

SEE Stadskanaal (dependence Emmen SEE)

11-nov-2013

Zwolle

Echo Enzo

14-nov-2013

Hoogeveen

Bethesda ziekenhuis

21-nov-2013

Hoogeveen

Bethesda verloskundige praktijk

21-nov-2013

Zwolle

Prenataal Diagnostisch Centrum

26-nov-2013

Groningen

VSP

12-dec-2013

Emmen

SEE Emmen

19-dec-2013

Delfzijl

Ommelander Ziekenhuis Groep

8 januari 2014

8

Resultaten Audits Omdat de huidige ronde nog niet is afgerond, en om de privacy van de echocentra niet te schaden, zullen de resultaten van de audits en de doorlooptijden gerapporteerd worden in het volgende jaarverslag. B. Counseling In 2012 zijn er geen specifieke kwaliteitsbevorderende activiteiten uitgevoerd door de SPSNN met betrekking tot de counselingspraktijken. Er waren geen audits op indicatie nodig. C. Screeningslaboratorium Aantal analyses door screeningslaboratorium In 2012 heeft het screeningslaboratorium 4.236 analyses uitgevoerd voor de combinatietest. Analyse door referentielab Het referentielaboratorium heeft de gegevens van het screeningslaboratorium over 2012 uitgevoerd. Deze gegevens zijn aangeleverd vanuit de echoscopisten in de SPSNN regio, en verzameld door de SPSNN. De gegevenset is niet geheel compleet. De aanbeveling van het rapport was een optimalisering van de PAPP-A en de fb-hCG mediaanberekening. Deze aanpassing heeft plaatsgevonden in het najaar van 2013. Het percentage hoog risico uitslagen was 7,18% voor downsyndroom (trisomie 21), 2,28% voor trisomie 18 en 1,55% voor trisomie 13. Het verslag is opgenomen in bijlage 2.

9

7. Uitvoering prenatale screening in de regio Aangeleverde gegevens in Peridos Type contract

Praktijken die gegevens aanleverden in Peridos Aantal

%

Zie toelichting

Zie toelichting

SEO

30 (van 30)

100%

NT

17 (van 17)

100%

Counseling

Toelichting bij gegevensaanlevering in Peridos 2012 •

•

• •

•

De praktijken voor counseling leveren direct aan in Peridos. In 2012 hebben alle verloskundige praktijken van de SPSNN regio de counselinggegevens via Peridos aangeleverd. Alle praktijken hebben een bronsysteem die de gegevens direct naar Peridos exporteert er wordt geen gebruik meer gemaakt van het handmatige excelbestand. Van de 9 huisartenpraktijken hebben 3 de gegevens aangeleverd. Het aanleveren van de counselinggegevens door ziekenhuizen verloopt moeizaam, slechts enkele ziekenhuizen leveren deze gegevens aan. Dit komt met name door het niet in het bezit zijn van de juiste versie van MOSOS om de gegevens naar Peridos te exporteren. De datamanagers van de SPSNN vragen periodiek aan de echocentra om gegevens aan te leveren. De gegevens mbt de combinatietest worden maandelijks opgevraagd en de gegevens mbt het SEO per kwartaal. Alle echocentra hebben deze gegevens aangeleverd. Na controle en terugkoppeling, laden de datamanagers deze gegevens in Peridos. 14 echocentra leveren de gegevens mbt de combinatietest via Astraia aan, 3 centra (ziekenhuizen) via de FMF module. 22 echocentra leverden de SEO gegevens vanuit Astraia aan, 3 echocentra (ziekenhuizen) vanuit Mosos en 6 echocentra leverden de SEO gegevens via een handmatig Excel bestand aan. Van deze laatste groep, zijn momenteel 5 centra overgegaan op een zorgsysteem dat digitaal gegevens aan kan leveren, zodat nu nog een ziekenhuis de gegevens aanlevert via een handmatig Excel bestand. De gegevens in de vorige jaarverslagen zijn verkregen uit de bestanden die datamanagers hebben verzameld, de gegevens in dit jaarverslag zijn afkomstig uit de gegevens die in Peridos zijn ingelezen en via BO gegenereerd. Hierdoor kunnen de aantallen afwijken van de voorgaande jaarverslagen.

10

Aantal verrichtingen in 2012 en 2011 Verrichting

2012

2011

Counseling over combinatietest 1

16.161

14.393

Counseling over SEO 1

17.493

14.424

1.324

1.700

21.136

19.548

4.362

4.074

21.176

19.325

Counseling over onbekend onderwerp Gecounselde zwangeren Combinatietest 2 SEO 3 1

aantal unieke zwangerschappen aantal foetussen 3 betreft primaire SEO en aantal foetus 2

Toelichting bij aantal verrichtingen • •

•

Volgens de gegevens uit Peridos zijn er in 2012 meer counselingsgesprekken vastgelegd dan in 2011. Dit wijst erop dat de gegevens mbt de counseling ingevoerd in Peridos completer zijn dan in 2011. Een counselingsgesprek kan worden vastgelegd als een counselinggesprek over de combinatietest, het SEO, beiden of met een onbekend onderwerp. Als gevolg daarvan telt het aantal counselingen per onderwerp niet op tot het aantal gecounselde zwangeren. De stijging in het aantal SEOs en combinatietesten in 2012 ten opzichte van 2011 wordt deels veroorzaakt doordat er eind 2011 een nieuw echocentrum is bijgekomen waar veel SEOs en NT metingen worden uitgevoerd. Daarnaast zijn de gegevens in Peridos over 2012 completer dan over 2011.

11

Uitkomsten screeningstesten in 2012 en 2011 Uitkomsten screening

2012 Aantal 1

Combinatietest

2011 %

Aantal 1

4362

%

4074

•

Verhoogde kans T21

317

7.3

366

9.0

•

Verhoogde kans T13

67

1.5

71

1.7

•

Verhoogde kans T18

108

2.5

103

2.5

340

7.8

388

9.5

•

Totaal verhoogde kans trisomie SEO2 •

Vermoeden NBD

•

21.176 7

Vermoeden overige 4663 aandoening 1 aantal foetus ,2 primaire SEO 3schatting obv eigen gegevens

19.325 0.03

10

0.05

2,2

596

3.06

Toelichting op uitkomsten screeningstesten •

•

Het aantal combinatietesten dat in 2012 is uitgevoerd betrof 3973 zwangerschappen en 4362 foetussen. Bij 31% van de 3973 zwangerschappen, was de zwangere 36 jaar of ouder. Er was sprake van een verhoogde kans op een trisomie bij 340 foetussen (7,8%),wanneer echter alleen gekeken wordt naar de foetussen bij een zwangere van 36 jaar of ouder, dan had 14% (177 foetussen) een verhoogd risico. Het aantal SEO’s dat in 2012 is uitgevoerd betrof 21.176 foetus en 20.899 zwangerschappen. Bij 7 foetussen werd een vermoeden op een neuraalbuis defect geconstateerd. Het aantal foetussen waarbij een vermoeden op een overige afwijking is geconstateerd, wordt geschat, op basis van de SPSNN gegevens, op ongeveer 470 (2,2%).

Vervolgtraject en resultaat bij verhoogde kans / vermoeden aandoening in 2012 Omdat de gegevens over het vervolgtraject bij een verhoogde kans of vermoeden op een aangeboren afwijking nog niet aan Peridos worden aangeleverd, zijn hierover geen gegevens beschikbaar.

12

Aantal verrichtingen per uitvoerder gerelateerd aan de kwaliteitseis De informatie mbt de counseling zijn gebaseerd op de gegevens zoals beschikbaar in het BO, de informatie mbt het aantal verrichte SEOs en NT metingen zijn gebaseerd op de gegevens van de SPSNN zelf. Bij de telling is geen onderscheid gemaakt tussen startende en ervaren echoscopisten. Type zorgverlener Kwaliteiteis t.a.v. aantal verrichtingen per jaar

Aantal (%) zorgverleners dat voldoet aan deze kwaliteitseis

Toelichting

198 van de 323 (61%)

Counseling

50

SEO-echoscopist

150; starter 250

45 van de 65 Niet meegeteld zijn 21 echoscopisten die (70%) voornamelijk GUOs uitvoeren, 2 echoscopisten die voor een groot deel ook buiten de SPSNN regio werkzaam zijn en 4 echoscopisten die in 2012 geen SEOs hebben uitgevoerd.

NT-echoscopist

100; starter 150

17 van de 28 Niet meegeteld zijn 4 GUO echoscopisten. (61%)

Kenmerken deelnemers aan combinatietest Kenmerken deelnemers

Leeftijd zwangere

2012

2011

Aantal zwangerschappen

%

Aantal zwangerschappen

%

N

%

N

%

•

< 36 jaar

2.753

69.3

2566

67.0

•

≥ 36 jaar

1.220

30.7

1263

33.0

Wijze van kansberekening •

FMF/Astraia (echocentrum)

•

LC Elipse (screeningslab)

4066 -

3829 -

-

-

13

Figuur 1. Mediane NT (mm) naar CRL (mm) bij eenlingen eenlingen,, weergegeven indien tenminste 20 NT metingen per CRL

Figuur 2 Mediane MoM NT bij eenlingen naar aantal NT NT-metingen per echoscopist

14

Zwangerschapsduur bij SEO Zwangerschapduur bij SEO (primair onderzoek)

2012

2011

Aantal1

%

Aantal

%

59

0,3

34

0,2

18e week

746

3,6

580

3,0

19e week

6.065

28,9

4.832

25,4

20e week

11.995

57,2

11.342

59,5

21e week

1.871

8,9

2.038

10,7

221

1,1

225

1,2

<18 weken

> 21e weken 1

aantal zwangerschap

Toelichting op zwangerschapsduur bij SEO Zowel in 2012 als in 2011 zijn ruim 98% van de SEO’s uitgevoerd tussen 18 en 21 weken zwangerschap. De meeste onderzoeken zijn uitgevoerd in de 19e of 20e week van de zwangerschap.

15

Bijlage 1.

Samenwerkingsovereenkomsten

Plaats

Zorginstelling naam

Counseling

Akkrum

Akkrum Verloskundige Praktijk 't Bertehus

x

Assen

Assen Aiber Verloskundigen Team A

x

Assen

Assen Aiber Verloskundigen Team B

x

Assen

Assen Prenataal Screeningscentrum N&M Drenthe

x

Assen

Assen Verloskundig Centrum Assen e.o.

x

Balk

Balk Huisartsenpraktijk

gestopt 1-4-2012

Ballum

Ballum Ameland Huisartsenpraktijk

x

Bedum

Bedum Verloskundigenpraktijk Aveta

x

Bedum

Beilen Verloskundigenpraktijk Midden Drenthe

x

Bedum

Bolsward Verloskundige Praktijk e.o.

x

Burgum

Burgum Verloskundige Praktijk Lytse Poppe

x

Coevorden

Coevorden Verloskundige Praktijk

x

Dalfsen

Dalfsen Verloskundige Praktijk de Morgen

x

Dedemsvaart

Dedemsvaart Verloskundige Praktijk de Nieuwe Vaart

x

Deinum

Deinum Homecare Verloskunde

x

Delfzijl

Delfzijl Artemis praktijk voor verloskunde

x

Delfzijl

Delfzijl Ommelander Ziekenhuis Groep

x

Deventer

Deventer Baren & Zo

x

Deventer

Deventer Verloskundig Centrum Fetura

Deventer

Deventer Verloskundigen Praktijk Anno

x

Deventer

Deventer Verloskundige Praktijk de Kuip

x

Deventer

Deventer Ziekenhuis

x

Dokkum

Dokkum Pasana Zorggroep

Dokkum

Dokkum Talma Sionsberg Ziekenhuis

x

Dokkum

Dokkum Verloskundige Praktijk Catharina Schrader

x

Drachten

Drachten Stichting Prenatale Zorg Friesland Oost

x

Drachten

Drachten Verloskundigenpraktijk De Geboortegolf

x

Drachten

Drachten Verloskundigenpraktijk Wolkom

x

Drachten

Drachten Verloskundige Praktijk De Nieuwkomer

x

Dronten

Dronten Groepspraktijk Verloskundigen

x

Eelde

Eelde Verloskundige Praktijk Stroomdal

x

Elburg

Elburg Verloskundige Praktijk Klaverblad

x

SEO

NT

x

x

x

x

x

x

x

x

x

16

Plaats

Zorginstelling naam

Counseling

SEO

NT

Emmeloord

Emmeloord Echopraktijk NOP

x

x

x

x

x

Dependances: Lelystad Echopraktijk NOP Emmeloord

Emmeloord Verloskundige Praktijk NOP/Lemsterland

x

Emmen

Emmen EVE Verloskundigenpraktijk

x

Emmen

Emmen Reigerveld Verloskundigepraktijk

x

Emmen

Emmen Scheperziekenhuis

x

Emmen

Emmen SEE

x

Dependances: Assen SEE

x

Beilen SEE

x

Dedemsvaart SEE your baby

x

Hardenberg SEE/ Röpcke Zweers Ziekenhuis

x

Leeuwarden SEE

x

Stadskanaal SEE

x

EmmerCompascuum

Emmer-Compascuum VerloskundigePraktijk Volle Maan

Ermelo

Ermelo Prenataal Screeningscentrum Noord-West Veluwe

Franeker

Franeker Verloskunde Praktijk de Tantes

Garijp

Garijp Echoburo

Gieten

Gieten Verloskundige Praktijk Simons

x

Gorredijk

Gorredijk Verloskunde Praktijk

x

Groningen

Groningen De Verloskundigenpraktijk van

x

Groningen

Groningen Martini Ziekenhuis

x

Groningen

Groningen UMCG Afdeling Obstetrie

x

Groningen

Groningen Verloskundig Centrum Vita

Groningen

Groningen Verloskundigen praktijk La Vie

x

Groningen

Groningen Verloskundigenpraktijk Reitdiep

x

Groningen

Groningen Verloskundige Stadspraktijk

x

Grootegast

Grootegast Verloskundigenpraktijk West

x

Hallum

Hallum Verloskundigepraktijk "In Nij Begjin"

x

Hardegarijp

Hardegarijp Verloskundige Praktijk Volle Maan

x

Hardenberg

Hardenberg Baby in Beeld

Hardenberg

Hardenberg Röpcke-Zweers Ziekenhuis

x

Hardenberg

Hardenberg Verloskundige Praktijk Wilhelminaplein

x

x x

x

x x

x

x

x

x

x

x

x

17

Plaats

Zorginstelling naam

Counseling

SEO

Hardewijk

Harderwijk Verloskundigenpraktijk De 9 maanden

x

Harlingen

Harlingen Praktijk voor Verloskunde

x

Heerenveen

Heerenveen Centrum voor Verloskunde en Echografie Schoterpoort

x

x

Heerenveen

Heerenveen De Tjongerschans Ziekenhuis

x

x

Heerenveen

Heerenveen Verloskundigenpraktijk de Vlinder

x

Hoogeveen

Hoogeveen Bethesda Verloskundige Praktijk

x

x

Hoogeveen

Hoogeveen Bethesda Ziekenhuis

x

x

Hoogeveen

Hoogeveen Verloskundigenpraktijk Petit

x

Hoogezand

Hoogezand Verloskundigen praktijk Hoogezand e.o.

x

IJsselmuiden

IJsselmuiden Sifra Verloskundige Praktijk

x

Joure

Joure Echocentrum Anneke Schmidt

Joure

Joure Praktijk voor Verloskunde SkarsterLan

x

Kampen

Kampen Verloskundige Praktijk Kampen

x

Kollum

Kollum Verloskundig Centrum Jane

x

Koudum

Koudum Verloskundige Praktijk Rûnom

x

Leeuwarden

Leeuwarden Geboortenetwerk Piepklein

Leeuwarden

Leeuwarden MCL

Leeuwarden

Leeuwarden SEE your baby

Leeuwarden

Leeuwarden verloskundepraktijk Dochter en Zn

x

Leeuwarden

Leeuwarden Verloskundig Centrum Sicht

x

Leeuwarden

Leeuwarden Verloskundigenpraktijk Bonnehûs

x

Lelystad

Lelystad Isis praktijk voor verloskunde

x

Lelystad

Lelystad Verloskundigenpraktijk De Kreek

x

Lelystad

Lelystad Verloskundigenpraktijk de Lelie

x

Lelystad

Lelystad Verloskundige Praktijk 't Woud

x

Loppersum

Loppersum Huisartsenpraktijk Booij

gestopt 1-6-2012

Meppel

Meppel Diaconessenhuis "Prenataal Diagnostisch Centrum"

x

Meppel

Meppel Verloskundigen

x

Nes Ameland

Nes Ameland Huisartsenpraktijk Maters

x

Nieuw-Amsterdam Nieuw-Amsterdam Jalad Verlosk Praktijk

x

Ommen

Ommen Verlosk Praktijk Gerrits-Ekenhorst

x

Oosterwolde

Oosterwolde Screeningsbureau

Oosterwolde

Oosterwolde Verloskundige Praktijk "De Vroedschap"

NT

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x x

18

Plaats

Zorginstelling naam

Counseling

Oudwoude

Oudwoude Echopraktijk Tineke

Raalte

Raalte 't Hart Verloskunde

x

Roden

Roden Madelief Verloskundigen

x

Roden

Roden Ma Lune Verloskundigenpraktijk

x

Schiermonnikoog

Schiermonnikoog Huisartsenpraktijk

x

Sint Jansklooster

Sint Jansklooster Verloskunde Praktijk Wijde Wieden

x

Sneek

Sneek Antonius Ziekenhuis

x

Sneek

Sneek Verloskundig Centrum

x

Stadskanaal

Stadskanaal Refaja Ziekenhuis

x

Stadskanaal

Stadskanaal Verloskundigenpraktijk Flow

x

Stadskanaal

Stadskanaal Verloskundigenpraktijk New Life

x

Stadskanaal

Staphorst Verloskundigenpraktijk Staphorst-Rouveen eo

x

Steenwijk

Steenwijk Verloskundigenpraktijk Steenwijk e.o.

x

Stiens

Stiens Verloskundigepraktijk Stiens e/o

x

Terschelling

Terschelling West Huisartsenpraktijk

x

Twello

Twello Verlosk Praktijk de Eiber

x

Uithuizen

Uithuizen Huisartsenpraktijk Reimert

gestopt 1-1-2012

Ureterp

Ureterp Huisartsenpraktijk

x

Ureterp

Ureterp Huisartsenpraktijk Heinstra

x

Urk

Urk Verloskundigenpraktijk Madelief

x

Usquert

Usquert Vroedvrouwenpraktijk Springtij

x

Veendam

Veendam Neeltje Verloskundigenpraktijk

x

Veendam

Veendam Verloskundigenpraktijk Veendam

x

Vlieland

Vlieland huisartsenpraktijk

x

Wezep

Wezep Verloskundigenpraktijk Mami

x

Wijnjewoude

Wijnjewoude Huisartsenpraktijk

x

Winschoten

Winschoten Ommelander ziekenhuisgroep Locatie Lucas

x

Winschoten

Winschoten Praktijk Leda

x

Winsum

Winsum Aine Verloskundigenpraktijk

x

Winsum

Winsum Verloskundigenpraktijk 'de eerste Stap'

x

Winsum

Winsum Verloskundigenpraktijk Swanneblom

x

Wolvega

Wolvega Verloskundigen Praktijk Weststellingwerf

x

Woudsend

Woudsend Huisartsenpraktijk

gestopt 1-4-2012

SEO

NT

x

x

x

19

Plaats

Zorginstelling naam

Counseling

Zuidhorn

Zuidhorn Huisartsenpraktijk Trompert

x

Zuidhorn

Zuidhorn Praktijkcentrum voor huisartsen

x

Zwolle

Zwolle Bakerraad Verloskundigen

x

Zwolle

Zwolle Echo Enzo BV

x

Zwolle

Zwolle Het Verloskundig Huys

x

Zwolle

Zwolle Prenataal Diagnostisch Centrum

x

Zwolle

Zwolle Verloskundige Praktijk de Kiem

x

SEO

NT

x

x

x

x

20

Bijlage 2 Briefrapport kwaliteitsparameters laboratorium UMCG 2012

21

Kwaliteitsindicatoren 1e trimester combinatietest Gegevens uit de regio UMCG (SPSNN) 2011

24-Jan-2014

1 van 15

Overzicht kwaliteitsindicatoren regionale laboratoria voor Down syndroom screening - 2012. Laboratorium UMCG (Stichting Prenatale Screening Regio Noord-Oost Nederland)

Peter Schielen (projectleider downsyndroom screening) Jacqueline Siljee (Onderzoeker downsyndroom screening) Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) Laboratorium voor Infectieziekten en Screening


24-Jan-2014

2 van 15

1

Inleiding ...................................................................................................................................... 3

2

Verdeling maternale leeftijd, zwangerschapsduur en maternaal gewicht .................... 4

3

verdelingen van de biochemische parameters (pregnancy-associated plasma protein A; PAPP-A) en de vrije ß subunit van choriongonadotropine (fß hCG) en de NT meting. ........................................................................................................................................ 6

4

Correctie MoM voor maternaal gewicht ............................................................................... 7

5

Normaalverdelingen PAPP-A, fß hCG en NT ......................................................................... 8

6

Overzicht maandelijkse mediane MoM ............................................................................... 10

7

Correlatiecoëfficiënten ........................................................................................................... 12

8

A Priori risico en percentage ‘hoog risico’ uitslagen ........................................................ 13

9

Conclusies.................................................................................................................................. 15

10

Aanbevelingen.......................................................................................................................... 15


1

24-Jan-2014

3 van 15

Inleiding

Bij de inrichting van de downsyndroom screening is op velerlei wijze invulling gegeven aan de zorg voor kwaliteitsborging. Zo is het aantal laboratoria dat de downsyndroom screening mocht uitvoeren bewust beperkt gehouden. De centralisatie van de uitvoering zorgt voor een centralisatie van kennis en expertise met betrekking tot de test en de kwaliteitsborging. De centralisatie zorgt ook voor een voldoende aantal analyses per laboratorium, waardoor voortdurende en tijdige monitoring van de kwaliteitsparameters van de kansbepaling, de 1e trimester combinatietest, mogelijk is. Deze monitoring vindt jaarlijks plaats. Het onderhavige rapport geeft de gegevens weer voor het laboratorium van het UMCG, dat analyses uitvoert voor de Stichting Prenatale Screening Regio NoordOost Nederland. De gegevens zijn aangeleverd vanuit de echoscopisten in de Groningse screeningsregio, en verzameld door de stichting welke deze heeft verzonden naar het referentielaboratorium RIVM-IDS. De gegevens set is niet geheel compleet. Dit rapport op basis deze kennis gelezen worden.

Tabel 1

Overzichtstabel. Totaal aantal testen 2012 Waarvan meerlingen

Waarvan zwangerschappen voorafgegaan door een zwangerschap van een kind met een trisomie. Totaal aantal testen in deze analyse

4236* 102 8

4127

* een van de meerlingzwangerschappen was voorgegaan aan een zwangerschap met een kind met een trisomie, daarom is het totaal niet 4237, maar 4236.


2

24-Jan-2014

4 van 15

Verdeling maternale leeftijd, zwangerschapsduur en maternaal gewicht

Figuur 1

Verdeling maternale leeftijd op het moment van de test

Tabel 2

Maternale leeftijd op het moment van de test

minimum maximum median

Figuur 2

Maternale leeftijd 16.1 50.6 33.1

Verdeling zwangerschapsduur


Figuur 3

Verdeling maternaal gewicht

Tabel 3 Maternaal gewicht

minimum maximum mediaan

maternaal gewicht 40.0 140.0 68.0

24-Jan-2014

5 van 15


3

24-Jan-2014

6 van 15

verdelingen van de biochemische parameters (pregnancy-associated plasma protein A; PAPP-A) en de vrije ß subunit van choriongonadotropine (fß hCG) en de NT meting.

Figuur 4

Verband tussen de serumconcentratie PAPP-A en zwangerschapsduur

Noot: de geen gegevens bekend over de software instellingen voor mediane concentraties per zwangerschapsweek

Figuur 5

Verband tussen de fß hCG serumconcentratie en zwangerschapsduur

Noot: de geen gegevens bekend over de software instellingen voor mediane concentraties per zwangerschapsweek


4

24-Jan-2014

7 van 15

Correctie MoM voor maternaal gewicht

Verband tussen de mediane MoM PAPP-A en het maternale gewicht Geen data ontvangen Figuur 6

Verband tussen de gewichtsgecorrigeerde mediane MoM PAPP-A en het maternale gewicht

Verband tussen de mediane MoM fß hCG en het maternale gewicht Geen data ontvangen Figuur 7

Verband tussen de gewichtsgecorrigeerde mediane MoM fß hCG en het maternale gewicht


5

24-Jan-2014

8 van 15

Normaalverdelingen PAPP-A, fß hCG en NT

Figuur 8

Normaalverdeling voor maternaal gewicht gecorrigeerde MoM PAPPA

Noot: de rode lijn geeft een normale verdeling aan. Bij grote verschillen tussen de gegevens van de verdeling en de rode lijn is er geen sprake van een normale verdeling van de 10log MoM

Figuur 9

Normaalverdeling voor maternaal gewicht gecorrigeerde MoM fß hCG

Noot: de rode lijn geeft een normale verdeling aan. Bij grote verschillen tussen de gegevens van de verdeling en de rode lijn is er geen sprake van een normale verdeling van de 10llog MoM


Tabel 4

24-Jan-2014

9 van 15

Overzicht 10log (gemiddelde) en 10log (SD) van de screeningsparameters

PAPP-A fß hCG log (gemiddelde) 10 log(SD) Na gewichtscorrectie 10 log (gemiddelde) -0.01396 0.037218 10 log(SD) 0.259597 0.264838 UMCG_2012 PAPP-A fß hCG Median no data no data

NT

10

Na gewichtscorrectie Median UMCG_2012

0.99

1.06

NT


6

Overzicht maandelijkse mediane MoM

Figuur 10

Maandelijkse mediane MoM PAPP-A

Figuur 11

Maandelijkse mediane MoM fß hCG

24-Jan-2014

10 van 15


Figuur 12

24-Jan-2014

11 van 15

Maandelijkse mediane MoM NT

Mediane MoM NT (10-90 percentiel)

3

2.5

2

1.5

No data available

1

0.5

0 0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Maand umcg_2011

Figuur 13

Voor maternaal gewicht gecorrigeerde mediane MoM (en betrouwbaarheidsinterval) per zwangerschapsweek

Noot: fß hCG in rood: PAPP-A, in blauw.

10

11

12

13


7

24-Jan-2014

Correlatiecoëfficiënten

De correlatiecoëfficiënt tussen PAPP-A MoM en fß hCG MoM was 0.2575182 (na gewichtscorrectie en logaritmisering)

12 van 15


8

24-Jan-2014

13 van 15

A Priori risico en percentage ‘hoog risico’ uitslagen

De à priori risico’s staan weergegeven in figuur 14. Hier zijn voor het eerst ook voor Edwards syndroom (trisomie 18) voor Patau (trisomie 13) kansen in opgenomen. Figuur 14

A priori risico uitslagen per maternale leeftijd (op het moment van de bloedafname) voor zowel down syndroom (T21), Edwards syndroom (T18) en Patau syndroom (T13)


24-Jan-2014

14 van 15

Het percentage ‘hoog risico’ uitslagen voor down syndroom was in de huidige onderzoekspopulatie 7,18 %, voor Edwards syndroom (trisomie 18) was dit 2,28% en voor Patau (trisomie 13) gold een ‘hoog risico’ uitslagen percentage van 1,55%. Een onderverdeling naar maternale leeftijdscategorie staat beschreven in figuur 15. Figuur 15

Percentage hoog risico uitslagen per leeftijdsklasse (maternale leeftijd op het moment van de test) voor zowel down syndroom (T21), Edwards syndroom (T18) en Patau syndroom (T13)


9

24-Jan-2014

15 van 15

Conclusies

Verdeling maternale leeftijd Geen bijzonderheden Verdeling zwangerschapsduur Geen bijzonderheden Verdeling maternaal gewicht Geen bijzonderheden Verdelingen van de biochemische parameters (pregnancy-associated plasma protein A; PAPP-A) en de vrije ß subunit van choriongonadotropine (fß hCG) en de NT meting. Geen gegevens over de software instellingen bij de echoscopisten die deze concentraties in 2012 in de lokale kopie van de software invoerden. Geen beoordeling. Correctie MoM voor maternaal gewicht In de hoge gewichtscategorieën ligt de PAPP-A mediaan laag. Normaalverdelingen PAPP-A, fß hCG en NT Lichte verhoging van de voor het gewicht gecorrigeerde, mediane fǎ hCG MoM. Overzicht maandelijkse mediane MoM De mediane fǎ hCG MoM ligt vrijwel elke maand boven de 1,0, ook is deze vroeg in de zwangerschap licht verhoogd. A Priori risico en percentage ‘hoog risico’ uitslagen A priori risico bij jonge zwangeren is gebaseerd op een klein aantal zwangeren. Op een dergelijk klein aantal kan de afnamelogistiek een effect hebben. Dit kan een verklaring zijn voor de dip in de grafiek bij de à priori risico’s voor maternale leeftijd tussen 15 en 20 jaar oud.

10 Aanbevelingen Zowel de PAPP-A als de fǎ mediaanberekening kan verder geoptimaliseerd worden om de eerste trimester combinatietest kansberekening te verbeteren. Doe de aanpassing, of volg de mediane MoM per categorie om te onderzoeken of deze niet verder gaat afwijken van de 1,0.

Jaarverslag 2012 Stichting Prenatale Screening Noord Oost Nederland

Recommend Documents