Jaarverslag 2015 Stichting Exodus Noord en Oost Nederland
Voorwoord Voor u ligt het tweede jaarverslag van de nieuwe Stichting Exodus Noord en Oost Nederland, hierna te noemen ENO. De stichting is ontstaan uit een fusie tussen de Exodus stichtingen Groningen, Stoel Drenthe en Zwolle. In verband met het landelijke besluit in de algemene ledenvergadering van de vereniging Exodus om te regionaliseren, hebben de gezamenlijke besturen in het Noorden besloten tot een fusie. Wij gaan ons in de noordelijke en oostelijke regio bezighouden met waar we goed in zijn, namelijk verbetering aanbrengen in de leefsituatie van onze doelgroep van ex-gedetineerden. Het werkgebied van ENO beslaat de provincies Groningen, Drenthe, Friesland, Overijssel en Gelderland. ENO heeft een aantal woonlocaties in de stad Groningen (groepen en individueel), een woonboerderij in Drenthe in het plaatsje Nooitgedacht (groep) en een fasehuis in Hardenberg (individueel). In Nooitgedacht wordt er naast beschermd wonen ook de mogelijkheid voor dagbesteding geboden. ENO biedt tevens ambulante begeleiding in de regio aan. Daarbij is Justitie onze belangrijkste opdrachtgever. In 2015 is de inkooprelatie met de zorgkantoren van Menzis, Achmea en De Friesland gestopt omdat de zorg is overgeheveld naar de gemeenten. Voor ENO bleek het moeilijk te zijn om met alle betreffende gemeenten afspraken te maken over vervolgzorg. Daardoor was het afgelopen jaar een hectisch en bewogen jaar met de nodige uitdagingen. De vele bezuinigingen hebben ons ook dit jaar weer hard getroffen. Ook dit jaar is er weer een groot beroep gedaan op ieders flexibiliteit en professionaliteit. We kunnen stellen dat we door de opgebouwde goede samenwerking ons er fantastisch doorheen hebben geslagen. Complimenten voor een ieder die zich voor meer dan honderd procent heeft ingezet. Het geeft ons ondanks de vele bezuinigingen veel vertrouwen voor het komende jaar en de jaren daarna. Ook voor de komende jaren wordt ook nog een grote inzet van ons personeel en onze vrijwilligers gevraagd. Wij gaan ervan uit dat zij met hun gedrevenheid en enthousiasme samen met directie en bestuur hierin zullen slagen. Het afgelopen jaar heeft ons al laten zien dat wij met elkaar in staat zijn om met een dosis gezonde energie ons werk op professionele wijze te kunnen blijven voortzetten. Op 12 maart zijn wij daarom ook begonnen met extra teamdagen om onze professionaliteit de vergoten en verbreden, een ander belangrijk doel was om na de fusie er één team van te maken waarbij de regie zo laag mogelijk in de organisatie komt te liggen.
Namens bestuur en directie,
Feike Agema Voorzitter bestuur
pag. 2
Richard van Leeuwen en Jos Pieters Directie
Missie Exodus gelooft in verbetering van de situatie van mensen met een verleden waarin criminaliteit een rol heeft gespeeld. Dat is alleen mogelijk als zij als persoon worden aangesproken op de betekenis van hun leven. Zicht krijgen op de zin van hun bestaan en zicht krijgen op hun verantwoordelijkheden, zowel tegenover hun eigen leven als dat van anderen. Ex-gedetineerden en bijna ex-gedetineerden krijgen van Exodus persoonlijke begeleiding, gericht op integrale en professionele aanpak van hun problemen. Een vorm van begeleiding is de mogelijkheid van het doorlopen van een integraal en professioneel begeleidingsprogramma met huisvesting. Doel: zelfstandig wonen, betaald werken en aangaan van (intieme) relaties. De inzet van vrijwilligers is in al het Exoduswerk van groot belang. Door het werk van Exodus wordt een normaal leven zonder criminaliteit mogelijk en neemt de veiligheid en onderlinge betrokkenheid in de maatschappij toe. Exodus werkt hier ook aan door een maatschappelijk draagvlak te creëren voor de terugkeer van ex-gedetineerden in de samenleving.
Doelstellingen Kansen bieden aan mensen die willen stoppen met criminaliteit en aan een nieuwe toekomst willen werken. Bijdragen aan het verlagen van de recidive en het terugdringen van de criminaliteit. Een belangrijke schakel in de keten van forensische zorg, maatschappelijke organisaties en groepen vrijwilligers, die ieder vanuit hun eigen invalshoek ook een bijdrage aan de veiligheid in de samenleving leveren. Samenwerking zoeken en uitwisselen van kennis en ervaring met vergelijkbare organisaties en groepen vrijwilligers om ons werk meer kracht te geven. Een efficiëntie organisatie met een gezonde bedrijfsvoering. Stichting Exodus Noord en Oost Nederland wil op een open en transparante wijze inzicht in haar resultaten, werkwijze en besteding van middelen geven. Een interessante werkomgeving om in te werken, herkenbaar aan een open en informele sfeer. Een organisatie waar professionals werkzaam zijn met medewerkers die gemotiveerd met hun werk bezig zijn. Regie laag in de organisatie, gericht op zelfmanagement.
pag. 3
Organisatie
pag. 4
Programma Iedere bewoner heeft een persoonlijk mentor. Regelmatig vinden er gesprekken plaats om korte en lange termijndoelen te bespreken. Daarnaast worden gesprekken gevoerd om het gefaseerde begeleidingstraject te bespreken en te evalueren. De begeleiding richt zich op de vier sleutels van ons programma: wonen, werken, relaties en zingeving. Vanzelfsprekend wordt uitgebreid aandacht besteed aan de eigen financiële situatie en eventuele schuldenproblematiek van de individuele bewoner. De toepassing van deze sleutels wordt aangepast aan de leerdoelen en de mogelijkheden van iedere bewoner.
Wonen Bewoners van Exodus leren hun bestaan in een veilige en gestructureerde omgeving opnieuw op te bouwen. Waar crimineel gedrag en het gebruik van alcohol, drugs en geweld niet zijn toegestaan. Bewoners worden gebudgetteerd, dat betekent dat Exodus voor een deel hun inkomen beheert. In de loop van het programma worden bewoners daar steeds meer zelf verantwoordelijk voor gemaakt. In de laatste fase van hun verblijf kunnen bewoners voor zelfstandige huisvesting worden voorgedragen. Een groot deel van de bewoners kiest voor een vorm van begeleid wonen.
Werken Iedere bewoner dient een dagbesteding van ten minste 26 uur per week te hebben. In de eerste periode van het verblijf bij Exodus vindt dit werk op sommige locaties plaats in de vorm van dagbesteding, zoals in Nooitgedacht op de boerderij het geval is. Dit kan zijn in de houtwerkplaats, de (moes)tuin, dierenverzorging en de huishoudelijke werkzaamheden. Verderop in het traject wordt toegewerkt naar zelfstandig werken buiten het Exodushuis. Dit kan betaald of onbetaald werk zijn. Doelstelling is om weer in de maatschappij aan het werk te gaan, positieve ervaringen op te doen en een gezond arbeidsethos te ontwikkelen
Relaties Exodus helpt en stimuleert haar bewoners om een goed sociaal netwerk op te bouwen. Herstel van banden met familie is uitermate belangrijk. Wij hechten veel waarde aan een gezond sociaal ’vangnet’ voor bewoners.
Zingeving Bewoners leren nieuwe positieve doelen in hun leven te vinden en het verleden daarin een plek te geven. Exodus tracht vanuit haar identiteit samen met bewoners op zoek te gaan naar wat hen inspireert of beweegt en steun biedt als het tegen zit in het dagelijkse leven. In bijeenkomsten of persoonlijke gesprekken vinden passeren een verscheidenheid aan onderwerpen de revue. Bedoeld om aan te zetten tot nadenken over het hoe en waarom en wat men wil maar vooral ook niet meer wil.
Weekprogramma
pag. 5
Wekelijks vinden er gesprekken plaats tussen de bewoner en zijn mentor. Er wordt 2x per week gezamenlijk gegeten. Bewoners koken dan bij toerbeurt. Iedere week is er een bewonersvergadering. Hierin wisselen bewoners en begeleiding informatie uit. Iedere bewoner heeft een verplichte dagbesteding of werk. Dit is minimaal 26 uur per week. Regelmatig volgen bewoners naast het Exodusprogramma nog verschillende trainingen, bijvoorbeeld sociale vaardigheidstrainingen, computercursussen, assertiviteitstrainingen etc. In het weekprogramma is naast de 26 uur werk ook voldoende ruimte om naar de AFPN (behandeling) te kunnen gaan of andere noodzakelijke afspraken na te kunnen komen.
Supporterproject Wat is een Supporter? De Supporter is een vrijwilliger die als coach voor ex-gedetineerden functioneert en die kan helpen om ondersteuning te bieden op de gebieden Wonen, Werken, Relaties en Zingeving, daar waar het nodig is. De Supporter is ontstaan doordat Exodus heeft vastgesteld, dat veel ex-gedetineerden, als ze vrij komen, begeleiding zouden willen krijgen maar daar, om verschillende redenen niet voor in aanmerking komen. Een thuiscoach voor ex-gedetineerden Veel gedetineerden willen een nieuwe levensweg inslaan en iets anders en beters van hun leven maken, dan tot nu toe. Er zijn momenten van sterke motivatie, maar het is soms moeilijk om de goede voornemens vast te houden. Men is vaak aan zichzelf overgeleverd en dan is er veel kracht en strijd nodig om de motivatie vast te houden bij alles wat op hen afkomt. Dat geldt zeker ook voor de tijd na de detentie. Er zijn veel tegenslagen en verleidingen, waardoor men weer terug kan vallen in het oude patroon. Om deze groep ex-gedetineerden betere kansen te bieden heeft Exodus een vorm van begeleiding door vrijwilligers in de thuissituatie ontwikkeld. Hierbij ligt de nadruk op het verder op weg helpen van de ex-gedetineerden, zodat ze de regie en de verantwoordelijkheid voor hun leven weer zelf in handen krijgen. Dit project wordt door het pinfonds ondersteund en met steun van subsidie van het ministerie van Veiligheid en Justitie:
Korte terugblik 2015 Vanaf 2014 wordt Exodus gefinancierd via een inkooprelatie met Directie Forensische Zorg. Om blijvend aan de eisen van de inkoopvoorwaarden van het ministerie van justitie te kunnen voldoen zijn er in het afgelopen jaar wederom een groot aantal acties uitgezet en behaald. Zoals het aanpassen van de administratieve processen waarbij het uitbreiden en aanpassen van het registratiesysteem Regas zeer belangrijk is geworden. Tot slot zijn er specifieke trainingen gegeven gericht op de nieuwe situatie. Kortom de gevolgen van de nieuwe situatie waren letterlijk voelbaar.
Centralisatie Exodus is dit jaar bezig gegaan met het zoveel mogelijk centraliseren van haar werkzaamheden. In Groningen is in goede samenwerking met de woningcorporaties een aantal fasehuizen geopend waar men met twee of drie personen redelijk zelfstandig kan wonen. Daardoor kunnen plusminus 35 mensen in de Stad Groningen begeleiding ontvangen van Exodus. Personeel De personeelsformatie was begroot op 18.8 fte. Op 31 december 2015 waren er bij Stichting Exodus Noord en Oost Nederland nog 19.4 fte personeelsleden in dienst. Het ziekteverzuim over 2015 was het gehele jaar ruim onder de begrote norm van 3%. Scholing Onze medewerkers hebben dit jaar deelgenomen aan het landelijke scholingsaanbod van Exodus Nederland waaronder een training omgaan met agressie, werken in Regas (registratie- en rapportagesysteem). Binnen de eigen stichting zijn er aanvullend nog verschillende workshops en cursussen georganiseerd waaronder psychopathologie, bedrijfshulpverlening, individuele coachingsgesprekken, training medicatie gebruik. Daarnaast hebben we dit jaar 6 teamdagen georganiseerd onder leiding van een externe coach. Dit met al doel dat alle teamleden, na de fusie, elkaar leren kennen en elkaar gaan zien als collega`s. Een tweede belangrijk onderwerp is de teamleden te stimuleren zo zelfstandig mogelijk te gaan werken binnen het kader van hun functie.
pag. 6
Ambulante (forensische) zorg In 2015 is onze ambulante dienstverlening verder doorontwikkeld en blijven wij deze vorm van forensische zorg in heel regio Noord en Oost Nederland aanbieden. Een voorwaarde voor deze begeleiding is dat cliënten een justitieel kader in combinatie met een intensieve zorgvraag hebben. Daarnaast begeleidt Stichting Exodus Noord en Oost Nederland cliënten met een WMO indicatie.
Resultaten 2015 Stichting Exodus Noord en Oost Nederland heeft in 2015 haar begrote doelstelling behaald. 1. Bezetting Stichting Exodus Noord en Oost Nederland heeft in 2015 9.846 DForZo nachten geproduceerd in verschillende zorgzwaartepakketen (ZZP). 2. Uitstroomresultaten.
pag. 7
Toekomstverwachtingen 2015-2017 Financieel Dit jaar (2015) is het tweede jaar dat Exodus te maken heeft met een inkooprelatie met het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Bij deze inkooprelatie zijn de financiële middelen die voor Exodus beschikbaar zijn gekomen, gelijk gebleven als het jaar daarvoor. Ieder jaar vindt een inkoopronde plaats waarin wordt aangegeven wat er door DFoRZo wordt ingekocht. Per jaar is daarom niet duidelijk wat er wordt ingekocht en of daar ook lagere tarieven voor worden gerekend. Financieel blijft daarom de toekomst redelijk onvoorspelbaar, behalve zoals het hierboven is geformuleerd. Stichting Exodus Noord en Oost Nederland heeft, los van het Ministerie van Veiligheid en Justitie, ook te maken met andere partners. WMO Stichting Exodus Noord en Oost Nederland heeft in 2015 diverse inkooprelaties met gemeenten om cliënten na hun forensische zorgtitel verder te kunnen begeleiden indien dit noodzakelijk is. Giften Stichting Exodus Noord en Oost Nederland heeft gezien de landelijke ontwikkelingen in 2015 een hoger bedrag aan donaties ontvangen dan in het voorgaande jaar. Doelstelling is om deze giften in te zetten ter ondersteuning van onze doelgroep. Stichting Exodus Noord en Oost Nederland wil zo veel mogelijk voorkomen dat door bezuinigingen de kwaliteit van zorg en begeleiding verder negatief wordt beïnvloed. Resultaat verwachting De verwachting voor 2016 is een negatief resultaat van € 150.450,36Samenvatting begroting 2016
Het bestuur en de personeelsformatie Stichting Exodus Noord en Oost Nederland is een autonome rechtspersoon die door een aansluitingsovereenkomst verbonden is met vereniging Samenwerkingsverband Exodus Nederland. Vereniging Samenwerkingsverband Exodus Nederland werkt ondersteunend ten behoeve van de aangesloten lokale stichtingen. Stichting Exodus Noord en Oost Nederland wordt geleid door een directie waarbij het bestuur (op afstand) een toezichthoudende rol heeft op de uitvoering hiervan.
pag. 8
Leden van de Raad van Toezicht (per 31-12-2015) Lútzen Miedema Voorzitter Wim van der Zwan Secretaris Theo Westerhout Lid Ronald Zwarter Lid Peter Tolsma Lid Leden van het bestuur Feike Agema Bauke van Stempvoort Mariska Pekkeriet Johan Dreesens Jeanne Diele-Staal Directie Richard van Leeuwen Jos Pieters
pag. 9
(per 31-12-2015) Voorzitter Penningmeester Secretaris Lid Lid
Personele bezetting per 31 december 2015
pag. 10
Jaarrekening 2015 (volgt op korte termijn)
pag. 11