OKTOBER 2007
MOBILITEIT Over verkeer & communicatie
Het ministerie van Verkeer en Waterstaat werkt aan antwoorden en oplossingen
Overstappen tussen auto en trein
Adv 9292 266x50 mm cmyk
Pagina 4 17-10-2007
15:31
Pagina 1
Pagina 7
”Het maakt niet meer uit waar je werkt” Pagina 12
UMTS. HSPDA. WI-FI. WIMAX. ADSL. Bent u er nog? Pagina 13
Mobiliteitsvraag zelf besturen? WWW.
9 2 9 2 E X P E RT
I N
M O B I L I T E I T S
9292
I N F O R M AT I E
Een onafhankelijke themabijlage van Mediaplanet, gedistribueerd met HET AD DE INHOUD VAN DEZE BIJLAGE VALT NIET ONDER DE VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE AD-REDACTIE
OV. N L / Z A K E L I J K
9 2 9 2
Themabijlage MOBILITEIT
In de file staan wordt duurder! Ooit was de auto hét symbool voor vrijheid. Individuele vrijheid. Gaan en staan waar je wil. De wereld aan je voeten. Dat is tegenwoordig wel anders. Genieten van een autoritje kan nog wel, maar alleen op zondagochtend vroeg.
V
oor de rest staan we met z’n allen in de rij en schuiven we tergend langzaam naar ons doel. Ik chargeer misschien, maar feit is dat de files toenemen en we steeds vaker en steeds langer stilstaan. De eerste drie kwartalen van dit jaar was de filedruk bijna vijftien procent hoger dan in dezelfde periode van 2006. Dat vindt niemand leuk en bovendien kost het de economie handenvol geld. Tijd voor actie, zou je denken. Tijd voor een Deltaplan Mobiliteit. Maar nee, voor zo ver er plannen bestaan om wat aan de ergste knelpunten te doen, verzanden die in geldgebrek, ellenlange bezwaarprocedures en besluiteloosheid. Het kabinet trekt het komende jaar een schamele 25 miljoen euro extra uit voor infrastructuur. Tegelijkertijd wordt er via nieuwe heffingen, accijnsverhogingen en hogere belastingen minstens 500 miljoen per jaar extra opgehaald bij de automobilist. Na 2008 gaat dat bedrag nog verder omhoog. Dat is heel zuur voor Rijdend Nederland, want dat draagt al stevig bij aan de schatkist. Jaarlijks zo’n zeventien miljard euro liefst. Van al dat geld ziet de weggebruiker per jaar nog geen vijf miljard terug in de vorm van onderhoud en aanleg van infrastructuur, en daar zit het spoor bij. En dat gat wordt dus nu weer een stuk groter: 500 miljoen euro per jaar, om precies te zijn. Zonder dat de files korter worden of het milieu er beter van wordt. Ik noem het milieu hier bewust, want
veel van de nieuwe overheidsheffingen worden gepresenteerd als milieumaatregel. Alleen, als je de zaak goed doorrekent, blijkt het milieu er geen snars mee op te schieten. Wij bij BOVAG vinden dat de maat vol is. En met ons vinden een heleboel Nederlanders dat. En ook bij collegabrancheorganisaties als RAI Vereniging, TLN, EVO en VNA vallen dezelfde geluiden te horen. Vandaar dat we gezamenlijk in recordtijd een grote publiciteitscampagne hebben ontwikkeld: Stop Bos.nl. In die campagne, in kranten, tijdschriften en op de radio, spreken we de minister van Financiën aan op de gaten in zijn begroting, die hij heeft gestopt door de auto als melkkoe weer van stal te halen. Met Stop Bos.nl geven we de gevoelens van onvrede die bij Rijdend Nederland heersen, een stem. Maar ik beloof u, we gaan niet alleen maar roepen dat we overal tegen zijn. In de uitingen van Stop Bos.nl leggen we niet alleen uit wat er mis is met de kabinetsplannen (in de file staan wordt duurder!), maar dragen we ook alternatieven aan. Plannen die milieu en mobiliteit wél dienen. Houdt u www.stopbos.nl in de gaten!
INHOUD
° Hoe duurzaam kan mobiliteit zijn?
P. 4
° Mobiliteit moet
P. 6
° NS kijkt verder dan de trein
P. 7
° Onderhoud spoor
P. 8
° Chauffeurstekort!
P. 10
° Een virtueel kantoor
P. 12
° Mobiele communicatie
P. 13
° Telewerken: werkt het?
P. 13
° Mobiel betalen
P. 14
° Ouder worden? Mobiel blijven!
P. 14
Koos Burgman, algemeen directeur BOVAG
Mediaplanet produceert, financiert en ontwikkelt themakranten In pers, online en via broadcasting. www.mediaplanet.com
MOBILITEIT - MEDIAPLANET PUBLISHING HOUSE B.V. Project Manager: Roy Puik, Mediaplanet Publishing House B.V. +31 20 7077 007 Production Manager: Judith Kloppenburg, Mediaplanet Publishing House +31 20 7077 003 Tekst: Cor Dol • Design: www.poe.nu • Repro: Ordbild Mediaplanet is de leidinggevende Europese uitgever van themakranten in pers, online en via broadcasting. Als u zelf een idee heeft over een onderwerp, of misschien wel een heel thema, aarzelt u dan niet om contact met ons op te nemen.
Roy Puik, Project Manager
Mediaplanet Publishing House, Kristiina Kansen, Country Manager tel: +31 20 70 77001 www.mediaplanet.com Gedistribueerd met het AD, oktober 2007
5e editie Donderdag 31 januari 2008 WTC Rotterdam
Alles over mobiele toepassingen: nu en in de toekomst! www.mobilityevent.nl
powered by:
‘Een uur in de file... dacht ‘t niet’ Ha^bbZXdbW^cVi^ZkVcVjidZcigZ^c/ kddgYZa^\eVg`ZgZcW^_]ZihiVi^dc# Kijk op ns.nl/parkeren
NS adv park_WT.indd 1
16-10-2007 11:46:07
Themabijlage MOBILITEIT
Hoe duurzaam kan mobiliteit zijn? Kan mobiliteit duurzaam zijn? En zo ja, wat moeten we doen om er voor te zorgen dat we daadwerkelijk op een goede manier onze mobiliteit kunnen bewaren? Het ministerie van Verkeer en Waterstaat werkt hard aan antwoorden en oplossingen. DOOR COR DOL, I.S.M. HET MINISTERIE VAN VERKEER EN WATERSTAAT
N
ederland moet in beweging blijven, maar wel met zo min mogelijk belasting voor de leefomgeving en het klimaat. Dat betekent dat mobiliteit duurzamer moet worden. Kansen voor duurzame mobiliteit zijn aanwezig en het ministerie wil dat die de komende tijd volop worden ingezet. Het motto voor de komende jaren is dan ook ‘sturen op duurzame groei’. Nederland moet op de lange en korte termijn sterker, mobieler, veiliger en schoner worden. Mobiliteit en bereikbaarheid zijn zeer belangrijk voor de economie en voor de internationale concurrentiepositie van Nederland. Tegelijkertijd is een klimaatbestendig Nederland van levensbelang voor de toekomst van ons land. Het doel is dat Nederland in 2020 dertig
procent minder kooldioxide uitstoot dan in 1990. Daartoe moeten in deze kabinetsperiode forse stappen worden gezet. De sector verkeer moet daar een bijdrage aan leveren. Drie pijlers Het ministerie heeft drie ijzers in het vuur. Allereerst het Europees bronbeleid. Nederland kan veel problemen niet alleen oplossen. Verkeer en vervoer houden niet op bij de grenzen en de uitstoot van broeikasgassen is een mondiaal probleem. Daarom zal het kabinet zich in Europees verband sterk blijven maken voor een ambitieuze norm voor de kooldioxide-emissies van auto´s. Ten tweede is innovatie onontbeerlijk om de ambities voor een duurzame bereikbaarheid te
halen. Nederland als marktplaats voor ontwikkeling en toepassing van duurzame mobiliteit: dat is het profiel dat Verkeer en Waterstaat kiest in samenwerking met de andere bij dit onderwerp betrokken ministeries. En ten derde het snel starten van Anders Betalen voor Mobiliteit.
een grotere herkenbaarheid worden gegeven aan schone en zuinige auto’s in het verkeer. Schoner kan bijvoorbeeld ook door te onderzoeken of biobrandstoffen in een hoger percentage bijgemengd kunnen worden en door het gebruik van innovatieve biobrandstoffen en zogenoemde flexifuel-voertuigen te stimuleren.
auto’s worden vanaf 2008 aantrekkelijker gemaakt door extra verlaging van de BPM en door verhoging van de BPM voor onzuinige auto’s. De fiscaliteit van verkeer wordt ook na 2008 verder vergroend en de introductie van duurzame brandstoffen en voertuigen nadrukkelijk gestimuleerd.
En de overheid zelf De overheid zal zelf het eigen wagenpark ‘verduurzamen’ en de nieuwste technologie beproeven in de praktijk. Daarnaast wil de overheid burgers helpen duurzaam te kiezen. Consumenteninformatie over de totale milieuprestatie van een auto moet worden bevorderd en veel toegankelijker worden voor het grote publiek. Door gerichte voorlichting en via internet kan
Verdere innovaties Dit najaar start het ministerie met het innovatieprogramma duurzaam openbaar busvervoer, waarin concrete innovaties zoals hybride bussen, bussen op biogas of duurzame biodiesel, of een nieuwe generatie bussen op waterstof in de dagelijkse dienstuitvoering kunnen worden beproefd. Bovendien worden duurzame keuzes aantrekkelijk gemaakt. Zuinige
En de file? Filebestrijding gaat niet alleen over de auto of het OV, maar juist ook over de bereikbaarheid van deur tot deur. Daarom is de ketenbenadering heel belangrijk: zorgen dat er voldoende faciliteiten zijn voor mensen om op hun plek van bestemming te komen via een keten van vervoermiddelen. Daar hebben veel partijen een rol in: de overheden door het bieden van faciliteiten aan reizigers, de aanbieders van mobiliteitsdiensten en reisinformatie die de markt voor de reiziger transparant maken, werkgevers die hun werknemers stimuleren om andere vervoerwijzen te kiezen (niet alleen de auto) en telewerken en flexibel werken mogelijk maken. Snelle verbeteringen Vorig jaar zijn in elf regio’s netwerkanalyses uitgevoerd. Daaruit bleek dat er snel verbeteringen aan te brengen waren, bijvoorbeeld P+R-voorzieningen en het stimuleren van de fiets in voor- en natransport. Ook het komende jaar zal Verkeer en Waterstaat middelen voor regionale quick wins op dit gebied financieren. Speerpunten daarbij zijn reisinformatie (in auto en OV), overstap- en knooppunten, de fiets, en de rol van het bedrijfsleven bij het versterken van de keten. Mobiliteitsmanagement is een effectieve maatregel om files te bestrijden. Bij de werkzaamheden rond Groot Onderhoud
Themabijlage MOBILITEIT
DUURZAME MOBILITEIT KAN ZO VEEL BETER Mediacampagne StopBos.nl richt zich op de onlogische keuzes die het kabinet maakt. Voor een schoner en beter milieu en voor minder files zijn betere plannen voorhanden .
Verbetering van de bereikbaarheid en de betrouwbaarheid van het wegennet
wordt mobiliteitsmanagement ingezet om de verkeersoverlast te beperken. Onder meer de verstrekking van gratis OVpassen heeft gezorgd dat de verwachte overlast is uitgebleven. Het Rijk heeft de verstrekking van gratis OV-passen fiscaal mogelijk gemaakt. Gratis OV? Een voorbeeld van waar gratis openbaar vervoer heeft gewerkt. Maar het is nog te vroeg om definitieve conclusies te trekken over het effect van de experimenten met gratis openbaar vervoer. De proeven met gratis openbaar vervoer zijn nog maar net bezig en worden pas in het voorjaar van 2008 geëvalueerd. Er zijn tot op heden slechts twee experimenten op fileknelpunten gedaan, waarvan de effecten
op de files zijn onderzocht. Beide proeven hebben inderdaad uitgewezen dat het aanbod van gratis OV in de spits niet onmiddellijk tot reductie van files leidt. Voormalige filerijders maken weliswaar (mede) gebruik van het gratis openbaar vervoer, maar het lijkt er op dat hun plaats wordt opgevuld door nieuwe automobilisten. Groei De activiteiten van de NS moeten gericht zijn op groei. Er zijn afspraken met ProRail om de spoorinfrastructuur op orde te brengen, de betrouwbaarheid te vergroten (tot 89 à 91 procent) en het spoor beter te benutten. De groeiambitie voor het spoor raakt ook de wisselwerking met het regionaal openbaar vervoer (bus, tram
en metro). Verbeteringen in het regionaal OV zullen een positief effect hebben op de aantrekkingskracht van de trein; anderzijds moet het regionaal OV voldoende ruimte bieden om de groeiambitie op het spoor in het voor- en natransport te faciliteren. Een extra 87 miljoen euro wordt uitgetrokken om de komende tijd een groot aantal bus- en tramhaltes toegankelijk te maken. Een soortgelijk programma loopt voor de toegankelijkheidsverbetering van de treinen en treinstations. Het ministerie schenkt veel aandacht aan verbetering van de keten in het openbaar vervoer, zoals uitbreiding (fietsen)stallingruimte bij stations, uitbreiding OV-Fiets-verhuur, aanleg P&Rterreinen. Hiervoor is 100 miljoen euro uitgetrokken.
Foto: Gert-Jan Braunstahl
Alles uit de kast Uiteindelijk gaat het om de verbetering van de bereikbaarheid en de betrouwbaarheid van het wegennet in Nederland. Daar heeft iedereen profijt van: bedrijven omdat ze minder kosten hebben door werknemers en vracht die in de files staan, particulieren omdat ze sneller op hun werk of bij vrienden en familie zijn. Een verbetering van de bereikbaarheid bereik je niet door op één paard te wedden. Alles moet nu uit de kast: infrastructuur aanleggen, de introductie van de kilometerprijs, waar mogelijk nog een verbetering van de benutting van de wegen door slimme inzet van maatregelen en technologische ontwikkelingen, mobiliteitsmanagement, en bijvoorbeeld telewerken. En daar moet iedereen wat van gaan merken.
Het kabinet heeft op Prinsjesdag een groot aantal maatregelen aangekondigd die de belastingdruk op personenauto’s en vrachtauto’s verder verhogen. De meeste maatregelen worden als milieumaatregelen gepresenteerd, maar op het milieu hebben al die maatregelen nauwelijks positieve effecten. Alleen de schatkist wordt er beter van. In totaal zullen de autolasten volgend jaar stijgen met € 500 miljoen. Vanaf 2009 gaat het structureel zelfs om ongeveer € 850 miljoen. Ook de files worden door de aangekondigde maatregelen niet aangepakt. Slechts een klein deel van de 500 miljoen euro zal ten goede komen aan investeringen in wegen en openbaar vervoer. In 2008 gaat het om € 25 miljoen voor (vaar)wegen en € 25 miljoen voor openbaar vervoer. En dat terwijl de fileproblemen dit jaar explosief toenemen: de filedruk is de eerste helft van 2007 namelijk met 17,3% toegenomen en zal naar verwachting de tweede helft van 2007 nog verder stijgen. Volgens een prognose van EVO en TLN bedraagt de economische schade over 2007 als gevolg van files alleen voor het goederenvervoer al € 700 miljoen. Rijdend Nederland meent dat ze betere plannen heeft om de milieu- en bereikbaarheidsproblemen aan te pakken. Voorbeelden daarvan zijn de sloopregeling voor oude, vervuilende dieselauto’s, de invoering van Anders Betalen voor Mobiliteit en het doorgaan met succesvolle subsidieprogramma’s zoals voor roetfilters. Dankzij de subsidies voor roetfilters op nieuwe auto’s zijn twee van de drie nieuwe auto’s al van een roetfilter voorzien.
Themabijlage MOBILITEIT
Mobiliteit moet Mobiliteit is een noodzakelijke voorwaarde voor economische en sociale ontwikkeling. Een zin die nogal wat inhoudt. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft met de Nota Mobiliteit aangegeven hoe de mobiliteit van Nederland gegarandeerd moet worden.
M
et de publieksbrochure ‘Nota Mobiliteit’ heeft het ministerie met de onderzin ‘Naar een betrouwbare en voorspelbare bereikbaarheid’ de toon gezet. Ambitieuze plannen, maar volgens de overheid noodzakelijk om Nederland niet compleet letterlijk en figuurlijk vast te zetten. Mobiliteit moet. Vraag is natuurlijk hoe de overheid denkt de groeiende stroom personen en goederen iedere dag weer in goede banen te kunnen leiden. Sneller, schoner en veiliger van deur tot deur: de slogan uit de brochure onderstreept de ambities nog maar eens. Onvoorspelbaar Het probleem met files is dat ze in zekere zin onvoorspelbaar zijn. Misschien kunt u wel inschatten dat u in een file terechtkomt, maar hoe lang die file duurt, dat is een ander verhaal. De overheid wil juist daar aan werken: het verkeer zo regelen dat u precies weet hoe laat u van huis moet om op tijd ergens aan te komen. In het verleden is niet altijd genoeg geld beschikbaar geweest voor het onderhoud
van wegen. Dat houdt in dat we nu met een achterstand zitten die snel ingehaald moet worden. Tot 2008 krijgt 1.300 kilometer rijksweg een nieuwe asfaltlaag. Behalve het noodzakelijke onderhoud wordt flink gebouwd en verbreed op de belangrijkste knelpunten. De prioriteit ligt bij hoofdverbindingen, om de simpele reden dat die de grote woon- en werkcentra met elkaar en het buitenland verbinden. Bij het onderhoud van de A10 West, alweer enkele jaren geleden, werd duidelijk dat communicatie van eminent belang is. Al maanden van tevoren werd Nederland van de wegwerkzaamheden op de hoogte gesteld. Grote files bleven uit omdat het bedrijfsleven op de opknapbeurt anticipeerde. Alternatieve routes werden aangegeven en gekozen, werktijden werden aangepast of mensen werkten soms vanuit huis.
Zelfs met de plannen die nu al prioriteit hebben en uitgevoerd worden, kunnen de Nederlandse wegen dat niet aan. Maatregelen dus: een aantal file-hotspots wordt versneld aangepakt. Dat financiert de overheid met versnellingsheffingen. Eerst wordt de verbetering gedaan, vervolgens gaat de gebruiker door middel van deze heffing meebetalen. Project betaald? Dan stopt de heffing. Overigens is deze heffing een opstap naar een landelijke invoering van de kilometerheffing. De bereikbaarheid van binnenstedelijke gebieden is een ander probleem, dat vooralsnog bij provincie en gemeenten wordt geparkeerd. Er zijn gemeenten die nieuwe bedrijventerreinen zo veel mogelijk langs snel- en doorgaande wegen plannen. Dat bevordert de bereikbaarheid en bovendien hoeft zwaar verkeer dan minder de binnensteden in.
Versnelling De verwachting is dat het wegverkeer tot 2020 met maar liefst veertig procent zal groeien. En dan te bedenken dat het wegennet de last nu al nauwelijks aankan.
Openbaar vervoer De overheid streeft er ook naar om het openbaar vervoer beter op elkaar af te stemmen. Het bevordert de mobiliteit niet als door een vertraging de aanslui-
ting net wordt gemist. In het nieuwe sys teem moet dat zo veel mogelijk voorkomen worden. Daarbij wordt uitgegaan van de dienstregeling van de NS. Contac-
ten tussen bestuurders van verschillende voertuigen wordt mogelijk. De invoering van de OV-Chipkaart moet de mobiliteit eveneens verbeteren.
VAN A NAAR BETER Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft op de web site www.vananaarbeter.nl een compleet overzicht van de plannen en voortgang van het project.
2)* 6%234!.$)' s !LS WEGGEBRUIKER MET EEN NAVIGATIESYSTEEM HEEFT U VAAK NIET IN DE ,/#!, 42!&&)# #/.42/,
GATEN DAT U OP ONGEWENSTE PLEKKEN RIJDT ZOALS LANGS SCHOLEN DOOR DORPSKERNEN OF GEBIEDEN MET EEN MILIEUPROBLEEM
7ILT U MEER CONTROLE OP DE VERKEERS CIRCULATIE EN REISADVIEZEN ,OCAL 4RAFlC #ONTROL IS EEN WEB BASED APPLICATIE WAARMEE WEGBEHEER DERS DE BLOKKADES EN OMLEIDINGSROUTES VAN GEPLANDE VERKEERSVERSTORINGEN ZOALS WEGWERKZAAMHEDEN EN EVENE MENTEN KUNNEN INVOEREN BEHEREN AFSTEMMEN EN PUBLICEREN ,OCAL 4RAFlC #ONTROL IS DAARDOOR ZOWEL GESCHIKT VOOR OPTIMALISATIE VAN DE EIGEN WERKPROCES SEN ALS VOOR REGIONALE AFSTEMMING EN PLANNING VAN WEGWERKZAAMHEDEN
s &ALKPLAN