G
GfK Retail Reports
Met GfK Retail Reports heeft u elk kwartaal direct zicht op de actuele ontwikkelingen binnen de grootste non-food markten in de Nederlandse retail: Een heldere samenvatting van de harde feiten en een spitse analyse van trends, in woord & beeld.
Q4 / 2013 GfK. Growth from Knowledge
HET VAK IS VERANDERD Beste retailprofessional, Na jaren van achteruitgang is het beeld positiever aan het worden. Dit blijkt misschien niet direct uit de cijfers zoals u deze in de diverse brancherapporten kunt terugvinden maar toch is er sprake van een positieve trend. Het consumenten vertrouwen stijgt en voor het eerst sinds jaren worden er weer meer huizen gekocht en durft de consument, zij het aarzelend, weer geld uit te geven. Ook het vertrouwen van de inkopers, de zogenaamde PMI (Purchasers Managers Index), is voor het eerst sinds lange tijd weer positief, waaruit blijkt dat ook bedrijven weer bereid zijn om te investeren. Dit laatste heeft een positief effect op het consumentenvertrouwen. Immers, als bedrijven weer bereid zijn tot investeringen neemt ook het gevoel van ‘werkzekerheid’ toe en komt er eindelijk weer beweging in de banenmarkt. Dat de detailhandel hiermee in rustiger vaarwater komt valt echter te betwijfelen. De nieuwe werkelijkheid lijkt er een van terughoudendheid waar het de consumentenbestedingen betreft. Krediet is niet meer onbeperkt beschikbaar en gespaard geld geeft nu eenmaal moeilijker uit dan geleend geld. Daarnaast is de (retail) wereld de afgelopen jaren transparanter geworden dan ooit. De consument heeft onbeperkt toegang tot informatie met betrekking tot producten en zal zich minder laten verleiden tot impulsaankopen. Dit blijkt ook uit de diverse onderzoeken die wij als GfK op dit vlak doen. Oriënteren gebeurde vroeger in de winkelstraat, we zien nu dat dit op internet gebeurd en dat - pas als de beslissing is genomen - de winkel wordt bezocht. En in sommige gevallen wordt zelfs deze stap overgeslagen en vindt de koop rechtstreeks op internet plaats. Het traditionele “winkelen”, het gezellig door een winkelstraat banjeren, is aan het verdwijnen en maakt plaats voor het delen van koopjes en nieuwtjes via sociale media. Retailen lijkt dan ook steeds meer een distributievraagstuk te worden en daarmee verandert de functie van de winkel van plaats waar gekocht wordt naar een plek waar het product ervaren kan worden. En als alle randvoorwaarden kloppen zal de consument het product kopen en meenemen of laten bezorgen. De zinsnede “ik kan het voor u bestellen dan is het volgende week in huis” verandert dan in: “Hoe laat wilt u het morgen thuis bezorgd hebben?”. In deze Retail Reports geven we u een beeld van de trends in diverse non-food markten. Hiermee geven wij u inzicht in de ontwikkelingen die in 2013 hebben plaatsgevonden. Indien u behoefte heeft aan meer gedetailleerdere informatie kunt u natuurlijk altijd contact opnemen met een van onze consultants. Wij wensen u veel lees- en kijkplezier bij het doornemen van de diverse branche rapporten. Peter Vos Business unit manager GfK
Gro
GfK. Growth from Knowledge DE MARKTEN IN DETAIL In deze editie treft u per kwartaal een geïndexeerde vergelijking met hetzelfde kwartaal van het voorliggende jaar, van de volgende markten:
- RETAIL IN TOTAAL » - BOEKEN » - CONSUMENTENELEKTRONICA » - DOE-HET-ZELF » - FASHION » - IT & OFFICE » - GROOT HUISHOUDELIJKE APPARATUUR (MDA) » - KLEIN HUISHOUDELIJKE APPARATUUR (SDA) » - MEDIA & ENTERTAINMENT » - TELECOM » - TOERISME »
Peter Vos business unit manager Na zijn studie econometrie aan de Vrije Universiteit is Peter begonnen in de automotive als financieel directeur bij de leasemaatschappij van Renault en later MercedesBenz. Als directeur van een multi-merken autodealerbedrijf met meerdere vestigingen, maakte hij voor het eerst kennis met
GfK is wereldwijd toonaangevend marktonderzoeker en helpt organisaties hun bedrijfsresultaat te verbeteren. Wij verzamelen continu feitelijke verkopen van producten en diensten die worden aangeboden via de detailhandel, internet websites en andere bedrijfsmatige verkooppunten. Zo voorzien wij onze relaties uit verschillende branches en sectoren van betrouwbare en actuele marktinformatie.
het retailvak. Hij is vervolgens ruim 10 jaar algemeen directeur geweest bij consumentenelektronica retailer ElectronicPartner en daarna 3 jaar algemeen directeur bij meubelwarenhuis Trendhopper. Om zijn creatieve aspiraties de ruimte gegeven heeft Peter tevens de fotografenopleiding aan de Fotoacademie gevolgd. Ook door de zoeker pakt hij graag ‘the decisive moment’. Sinds 2012 is Peter bij GfK als business unit manager verantwoordelijk voor retail, Etilize en het opzetten van nieuwe markten.
Noodkreten van een jaar eerder als “het wordt tijd voor
100
actie” en “het wordt erop of eronder”, zijn actueler dan ooit. Enerzijds zijn er signalen van een licht herstellende
98
economie en een minder negatief gestemde consument. Anderzijds moeten we constateren dat de bestedingen
96
in het laatste kwartaal van 2013, in alle de door GfK gemeten non-food markten, een daling van ruim 4% laten
94
zien ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Dat betekent een nagenoeg zelfde daling als een jaar eerder. Al met al wordt de dalende trend vooralsnog niet
92
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
doorbroken. Ter vergelijking: de Belgische markt kende de afgelopen kwartalen eveneens een dalende lijn met als
huishoudens heeft inmiddels een internet tv en steeds
dieptepunt het laatste kwartaal van 2013 ten opzichte
vaker worden muziek, films en series streaming geconsu-
van dat kwartaal een jaar eerder.
meerd. De omzet verschuift dus vooral richting streaming content en streaming devices (o.a. soundbars en docking/
De verschillen tussen de diverse markten zijn opvallend
minispeakers).
groot. De DoeHetZelf-branche staat onder druk over de gehele linie, van bouwmarkt tot verf- en behangspecialist.
Of 2014 een positief jaar wordt? De kansen zijn vooral
Ook de reisbranche sloot een pittig jaar af, gekenmerkt
weggelegd voor diegenen die inspelen op de juiste balans
door een groot faillissement en een deuk in de reizen rich-
tussen gemak, aanbod, snelheid en beleving. De consu-
ting Egypte. Maar met als lichtpunt de toegenomen reizen
ment is naar deze elementen op zoek, via andere consu-
naar de Canarische Eilanden en vooral Griekenland, dat
menten en/of via een winkel. Weet wie je klant is, weet
sinds de crisissignalen terug is van weggeweest.
waar je goed in bent en weet welke invulling je wil en kan
Ander lichtpunt is de positieve lijn binnen – opnieuw -
geven in het keuze- en koopproces. GfK speelt graag een
telecom (+11%) en de lichte stijging in de markt voor
rol bij het maken van keuzes op basis van de talloze retail-
groot- en klein huishoudelijke apparaten. Innovatie was
en consumenteninzichten.
het sleutelwoord binnen de licht groeiende markt voor klein huishoudelijke apparaten, denk daarbij aan gezonde friteuses en haarstylers. De innoverende IT-markt staat op een lichte min (-5%), mede ingegeven door de stagnerende groei van tablets. Dit duidt op een zeker mate van verzadiging. De grootste dalers waren het vierde kwartaal opnieuw de markt voor boeken (-8%), entertainment (-20%) en consumentenelektronica (-11%). De mogelijkheden via internet spelen hierin een steeds dominantere rol. Een op de drie
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 RETAIL IN TOTAAL
Gro
GfK en Retail GfK werkt in Nederland nauw samen met zo’n 3.500 retailorganisaties in diverse markten. Voorbeelden van deze retailers zijn consumenten elektronicaspecialisten, reisorganisaties, telecomwinkels, bouwmarkten, entertainment winkels, boekwinkels, drugstores en warenhuizen. GfK meet bij zowel webwinkels als fysieke winkels. Deze retailers leveren, afhankelijk van de situatie, wekelijks of maandelijks de digitale verkoopdata
Maikel Verhaaren director retail & entertainment
aan waarin, op modelniveau, de verkoopaantallen en gemiddelde prijzen zijn vastgelegd. GfK verrijkt deze informatie met de specificaties van de
Als Director Retail & Entertainment Benelux
producten waarna de data van alle aanleverende partijen geaggregeerd
is Maikel Verhaaren (sinds 2009) bij GfK
wordt. Hiermee worden overzichtelijke marktanalyses gemaakt waar zowel
eindverantwoordelijk voor de markten Retail,
de industrie als de retailers kennis uit halen om de juiste beslissingen te
Toys, Muziek (inclusief de dienst Phononet),
nemen.
Film en Games. Hij voorziet onder meer lokale en interna-
De retailers die de verkoopdata bij GfK aanleveren krijgen op hun beurt de
tionale retailers, uitgevers, fabrikanten en
informatie over de totale markten teruggekoppeld. Indien gewenst komt er
brancheorganisaties van marktinzichten en
ook een Retail consultant langs om de trends en marktontwikkelingen toe
analyses. Deze marktexpertise wordt veelal
te lichten.
uitgedragen via presentaties, strategische sessies of seminars.
Bent u retailer en geïnteresseerd in samenwerking met GfK?
Hij
Neem contact op met Maikel Verhaaren:
aan de universiteit van Nijmegen en startte
020 - 713 3000 /
[email protected].
zijn loopbaan in de filmindustrie. Gedurende
studeerde
Communicatiewetenschap
negen jaar was hij als productmanager en marketingmanager verantwoordelijk voor marktonderzoek en een breed scala aan conceptintroducties en productcampagnes in de Benelux. Enkele voorbeelden zijn de introductie van de Blu-ray disc en campagnes rond titels en franchises als Indiana Jones, James Bond, Sex and The City en Star Wars.
Minder slecht dan verwacht Het vierde kwartaal van 2013 liet minder slechte cijfers
100
95
zien voor de algemene boekenmarkt dan het derde kwartaal. In totaal gingen er in het laatste kwartaal 11,5 miljoen papieren A-boeken over de toonbank: dat zijn er
90
9,5% minder dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder.
85 Er werd in het vierde kwartaal 156 miljoen euro omzet
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
behaald met algemene boeken: 7,9% minder dan in Q4 2013. Het eind van het jaar is hiermee verreweg de
tijd non-fictie als geheel gedaald met 6%. Het genre fictie
belangrijkste periode voor fysieke boeken en is goed voor
kreeg de grootste klappen en daalde zelfs met rond 10%.
30% van de hele jaaromzet.
Opvallend is dat non-fictie als geheel nu groter is dan fictie.
Dat het vierde kwartaal het uiteindelijk beter deed dan het derde kwartaal was opmerkelijk. In november 2013 heeft
2013 was het eerste jaar dat de omzet van anderstalige
de markt een dieptepunt bereikt met een achteruitgang
titels boven de 10% is uitgekomen. Meer dan 1 op de 10
van 12%. In de feestperiode waren er ineens meer optimis-
euro wordt aan anderstalige titels uitgegeven. Deze titels
tische geluiden te horen en de omzet is gestegen in twee
zijn voornamelijk Engelstalig.
van de vijf feestweken ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Als gevolg hiervan was de cadeauperiode de
Over heel 2013 werden ruim 1,7 miljoen e-boeken ver-
minst slechte maand sinds mei, met een daling van 5% ten
kocht. Daarmee groeide het e-boek op jaarbasis met zo’n
opzichte 2012.
38% ten opzichte van 2012. Hoewel de zomervakantie de belangrijkste periode is voor de verkoop van e-boeken
De afzet- en omzetdaling van papieren boeken was het
waren de verkopen in december de beste cijfers sinds juli.
sterkst in het bestsellersegment in 2013 en de honderd hoogst genoteerde titels hebben 30% minder omzet gegenereerd dan in 2012. Dit heeft deels te maken met
GfK verzamelt deze informatie over de boekenmarkt in
het feit dat men vorig jaar voordeel haalde van de Vijftig
opdracht van KVB-smb
tinten hype. Doordat de branchevreemde kanalen juist profiteerden van deze gunstig geprijsde bestsellertitels zijn dit de kanalen die het meest gedaald zijn in 2013 met een achteruitgang van rond 17%. De boekhandelsketens, zelfstandige boekhandels en online winkels deden het beduidend beter met een gemiddelde daling van 3%. Informatieve non-fictie en kinderboeken waren de best presterende segmenten van de markt met een daling van 2%. Vooral geschiedenisboeken hebben het erg goed gedaan. Hoewel kookboeken ook populair waren is vrije
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 BOEKEN
Gro
GfK en Boeken Sinds januari 2007 is GfK actief op de boekenmarkt. Van meer dan 3.500 verkooppunten in Nederland en 1.500 in België verwerkt GfK de verkoopgegevens wekelijks. Met behulp van diverse rapportagetools geeft GfK hiermee uitgeverijen en boekhandels direct inzicht in onder andere omzet, afzet en trends per distributiekanaal, prijsband en genre. Hierbij werkt GfK nauw samen met de Nederlandse Stichting Marktonderzoek Boekenvak. GfK voorziet in Nederland de stichting CPNB wekelijks van titelinformatie ten behoeve van de Bestseller60: dé bestsellerlijst voor het vak en voor de consument. Deelnemende retailers ontvangen van GfK onder andere hun marktaandeel per titel, uitgevers zien exact wat er van hun titels is doorverkocht aan de consument. Daarnaast stelt GfK algemene boekenmarktinformatie samen in opdracht van brancheverenigingen als het Nederlands Uitgevers Verbond, de Koninklijke Boekverkopersbond en de Koninklijke Vereniging voor het Boekenvak. Meer weten? Neem contact op met Cary Richards: 020 - 713 3000 /
[email protected].
Cary Richards consultant boeken Cary Richards deed Business Studies met Frans en Duits aan de University of Wales en aan de Université Louis Pasteur in Straatsburg. Na het volgen van postdoctorale studies vertalen concentreerde hij zich op marketing (NIMA B) en kwam naar Nederland. Hij begon bij GfK in 2000 en werkt momenteel als consultant binnen Telecom, Foto, Car Audio en Boeken. Cary is goed op de hoogte van de laatste ontwikkelingen binnen deze sectoren. Omdat hij zowel actief is in de retailmarkt als in de industrie kan hij deze ontwikkelingen vanuit meerdere perspectieven zien en interpreteren. Cary voorziet zijn klanten van de laatste markttrends en schrijft regelmatig artikelen voor vakbladen.
Biedt de CE markt toch nog kansen? Traditie getrouw laten de feestdagen doorgaans een flinke opleving qua verkopen zien. In 2013 is dit voor consumentenelektronica helaas niet het geval geweest. In het laatste kwartaal kwam de omzet uit op 396 miljoen Euro. Dit is een daling van 10,9% in vergelijking met dezelfde periode in 2012. In totaal is er in 2013 een kleine 1,5 miljard Euro besteed aan CE-producten. Dat is 16,5% minder dan in 2012. Vorig kwartaal zijn we al dieper ingegaan op de TV-verkopen, nog steeds met 56% de grootste omzetbrenger binnen CE voor de retailers. Een aantal highlights op TV-gebied om het jaar mee af te sluiten: • In 2013 zijn de inchmaten tussen 43 en 55 inch de enige die groei vertonen. Deze schermgroottes beslaan nu 19% van het totaal aantal verkopen. • De hype van 3D die een paar jaar geleden is ingezet is inmiddels voorbij. Vooral omdat er geen uitzendingen in 3D zijn verschenen. Vrijwel alle nieuwe televisies bieden wel ondersteuning voor 3D, dus de mogelijkheid bestaat nog steeds. • Op dit moment heeft 1 op de 3 huishoudens een Internet TV (penetratie is 35%). Momenteel heeft 2/3 van de verkochte tv’s internet mogelijkheden. • De nieuwe technologieën Ultra HD (4K) en OLED staan nog in de kinderschoenen. Daar waar we echter eerder berichtten dat tot en met september ongeveer 160 Ultra HD tv’s waren verkocht, komen we voor het totale jaar 2013 toch uit op een kleine 900 stuks met een gemiddelde prijs van 4.629 euro. • De verkopen van OLED tv’s komen door hun hoge prijs (rond 8.000 euro) en het beduidend mindere aanbod echter nog niet boven de 20 stuks uit in 2013. Plasma schermen maken eind 2013 nog maar 3% van de totale afzet én omzet uit.
110 100 90 80 70
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 CONSUMENTENELEKTRONICA (CE)
Een positief geluid in 2013 is echter wel te melden vanuit de audiomarkt. Door de komst van apparaten met connectivity functionaliteiten zoals Wifi en Bluetooth heeft er een verschuiving plaatsgevonden van traditionele audio home systemen naar Docking/Minispeakers en All-in-one systemen met geïntegreerde speakers. Docking/Minispeakers, bijvoorbeeld, laten in 2013 een omzetgroei zien van 7,6% ten opzichte van 2012. Streaming producten hebben een vlucht genomen, waarbij ook losse componenten zoals versterkers en tuners door hun connectivity mogelijkheden bijdragen aan deze groei in omzet. Zij laten een groei zien van respectievelijk 20,4% en 21,2% ten opzichte van vorig jaar. De receivers daarentegen laten een daling in omzet zien van 20,4%. Een productgroep die in 2013 een enorme groei heeft laten zien is Loudspeakers. Waarbij deze groei voornamelijk voortkomt uit de flinke stijging in verkopen van het segment Soundbars (soundbars betreft zowel de verkoop van de Soundbar als Soundplates). Enerzijds worden deze Soundbars in combinatie met de TV gebruikt. Anderzijds kan de consument zijn of haar muziek direct naar de Soundbar streamen middels Wifi of Bluetooth. In het vierde kwartaal was de omzet van deze Loudspeaker Soundbars goed voor bijna 9 miljoen omzet. Op jaarbasis spreken we dan over 24,5 miljoen euro. De gemiddelde prijs voor een Loudspeaker Soundbar ligt momenteel rond de 400 euro.
Gro
GfK en Consumentenelektronica Al sinds jaar en dag verzorgt GfK onderzoek naar de markt voor consumentenelektronica. Van meer dan 3.500 verkooppunten in Nederland verwerkt GfK de verkoopgegevens maandelijks/wekelijks. Met behulp van diverse rapportagetools geeft GfK fabrikanten en retailers hiermee direct inzicht in onder andere omzet, afzet en trends per distributiekanaal, prijsband en belangrijke features per categorie. Door de snelheid van veranderingen in het landschap van consumentenelektronica én relevante aanpalende markten zoals de IT/Telecom-sector en de Entertainmentbranche ligt een overkoepelende visie en rapportageaanpak steeds meer voor de hand. Samenwerkingen Binnen deze markt werkt GfK nauw samen met de branchevereniging FIAR. Tevens is GfK participant van het iMMovator Cross Media Network (iMMovator). Een stichting en een expertisecentrum dat zich richt op versterking van de crossmediasector met de nadruk op innovatie en economische rendement. Onder de ‘crossmediasector’ verstaan ze de toenemende integratie van radio, televisie, internet, mobiel, print en events. Meer weten? Neem contact op met Barbara Schouten: 020 - 713 3000 /
[email protected].
Barbara Schouten business consultant ce Vrijwel direct na haar afstuderen aan de HEAO is zij in 2003 bij GfK aan de slag gegaan. Barbara Schouten is actief als Business Consultant voor Consumenten Elektronica. Grote marktspelers voorziet zij dagelijks van marktinzichten en strategisch advies. Ze doorziet de implicaties van de steeds verdergaande integratie met aanpalende markten als IT/Telecom en Entertainment en biedt daarvoor een digitale convergentieaanpak. Als spreker op diverse events is zij als geen ander in staat deze complexe materie in hapklare brokken te presenteren. Barbara verzorgt onder meer het jaarlijkse FIAR-rapport (branchevereniging in de bruingoedsector) en de kwartaalmonitor Digitale TV via iMMovator. Ook publiceert zij regelmatig in vakbladen. Barbara is lid van het internationale CE Board-team (EU 6).
Minder maar duurdere producten Met een daling van tegen de 6% ten opzichte van 2012
100
95
was het vierde kwartaal in lijn met de stevig negatieve trend van het gehele jaar. Op jaarbasis bleef 2013 dan ook op 7% onder het niveau van 2012 steken. GfK splitst de DHZ markt op in drie kanalen: bouwmarkten, verf- en behangspecialisten en overige DHZ zaken.
90
85
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
Deze kanalen ontlopen elkaar qua omzetontwikkeling in kwartaal 4 slechts op details. In de loop van het jaar zijn
omzet. Ook bij gereedschap daalde het aantal transacties
er wel verschuivingen van winkels tussen de formules en
met bijna 10% terwijl de omzetdaling slechts 5% bedroeg.
kanalen geweest. Als we hiervoor corrigeren is de conclusie
In DHZ is de verwachting dat deze trend zich doorzet.
dat bouwmarkten, met een daling van tegen de 6%, het
Een licht dalend volume wordt gecompenseerd door een
minst slecht presteren. De overige DHZ markten noteren
relatief kapitaalkrachtige consument die betere producten
een daling van 10%. Net als de verf- en behangspecialisten
weet te waarderen, hetgeen zorgt voor een naar verwach-
die het, mede door de terugval van de meer luxe vloer-,
ting stabiele omzet in 2014.
raam- en wandversiering, moeilijk hadden. Ook binnen de bouwmarkten zien we dat deze productgroepen ( behang, vloeren en raamdecoratie ) relatief slecht presteren. Zoals eerder in 2013 gememoreerd, liet de consument het vooral afweten bij de grotere klus: deuren/kozijnen, tegels en sanitair verkochten slecht. De onderliggende verkoopaantallen deden het over het algemeen nog slechter dan de omzet. Verf, als voorbeeld, daalde in transacties met 5% en bleef nagenoeg gelijk in
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 DOE-HET-ZELF
Gro
GfK en Doe-het-zelf GfK brengt de verkopen en trends binnen de Doe-het-zelf branche in kaart. Deze branche omvat de bouwmarkten, DHZ/ ijzerwarenspeciaalzaken, overige DHZ zaken en Verf-Behangspecialisten. Het DHZ aanbod is zeer divers en bevat een groot scala aan producten. Op het totaal panelmarktniveau is er zicht op de ontwikkelingen vanuit omzetrapportages van de betreffende retailers: de GfK DHZ omzetmonitor. Een stap dieper, nog steeds op een hoog geaggregeerd niveau, zijn er een aantal productgroepen te onderscheiden. Onder de noemer van “Total Store Rapportage” worden deze op bouwmarktniveau gevolgd in volume en waarde. Binnen een aantal van deze productgroepen is een gedetailleerde rapportage opgezet. Afzet, omzet en prijs worden op item niveau gevolgd en resulteren in de overzichtelijke GfK R&T markttrend en “hitlist” rapportage.
Berry van Oosterhout business consultant diy Berry bekleedde diverse functies in de marketing van duurzame consumenten-goederen bij Philips, Panasonic en Black and Decker. Hij raakte gefascineerd door de chemie tussen fabrikant, retailer en consument en dat bracht hem uiteindelijk bij GfK. Sinds 2005 is hij bij GfK actief binnen diverse product-
Meer weten? Neem contact op met Berry van Oosterhout: 020 - 713 3000 /
[email protected].
velden met de focus op Groothuishoudelijke apparatuur en Doe-Het-Zelf. Hij schrijft onder meer een bijdrage voor het jaarverslag van de VLEHAN (branchevereniging in de Witgoedsector) en een column in MIX, vakblad voor de DHZ en IJzerwarenhandel.
Schade in 2013 beperkt De modemarkt, gemeten door GfK binnen de FashionScan, heeft het in het vierde kwartaal van 2013
105
100
slechter gedaan dan in de twee voorgaande kwartalen. De markten voor bovenmode, ondermode en beenmode daalden in Q4 samen met 3,5% in omzet, in vergelijking
95
met dezelfde periode in 2012.
90 In tegenstelling tot de twee voorgaande kwartalen kende
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 FASHION
het vierde kwartaal geen maanden waarin een omzetplus werd geboekt. November was relatief de minst slechte
Vergeleken met de veel geringere omzetdalingen in Q2 en
maand met een daling van 0,6% in omzet, oktober daalde
Q3 is dat wellicht een tegenvaller. Het extreem zachte weer
met 5,5% en december met 3,3%.
in oktober had geen gunstige invloed op de verkopen van de wintercollecties. Maar: vergeleken met het dramatische
Damesmode heeft naar verhouding het minst goed
eerste kwartaal, waarin de omzet met bijna 10% daalde,
gepresteerd in 2013, zowel in het vierde kwartaal (-4,1%)
viel de daling in het vierde kwartaal relatief mee.
als over het hele jaar (-4,5%). Herenmode sloot het vierde kwartaal af met een min van 2,5% en het jaar met een min van 2,9%. Baby- en kidsmode had een relatief goed laatste kwartaal, met een kleine min van 0,9%. Over heel 2013 gezien was het jaar voor baby-/kidsmode beduidend slechter: de omzet daalde met 3,1%. Het segment ondermode heeft het in 2013 het minst slecht gedaan, met een omzetdaling van 3,2%. Het vierde kwartaal was voor de ondermodemarkt (o.a. ondergoed, nachtkleding en zwemkleding) met een min van 2,6% relatief het beste. Beenmode (o.a. sokken en panty’s) had geen goed laatste kwartaal: de omzet daalde met 6%. Het hele jaar sloot voor beenmode af op -6,7%. Het grootste segment binnen Fashion, bovenmode, eindigde het jaar met een min van 3,6%. Het vierde kwartaal lag voor dit segment bijna exact op dit gemiddelde: -3,5%. Hiermee eindigde 2013 voor de aan de FashionScan deelnemende retailers met een omzetdaling van 3,7%.
Gro
GfK en Fashion In 2011 is GfK gestart met de FashionScan. Door de samenwerking met vooraanstaande moderetailers (groot en klein) is GfK in staat om wekelijks inzichten te verschaffen in de prestaties van retailers en deze te benchmarken tegen die van de markt. De cijfers zijn gebaseerd op data van retailers, waarmee uiteraard zeer vertrouwelijk en zorgvuldig wordt omgegaan. Door wekelijks Point of Sale data te verzamelen van een groot aantal retailers, is GfK in staat de retailmarkt op frequente basis zeer betrouwbaar en gedetailleerd in kaart te brengen. GfK koppelt de aan de FashionScan deelnemende retailers eigen verkoopdata terug, verrijkt met geanonimiseerde marktgegevens. De dekking van het retailpanel bedraagt inmiddels 45% en is nog steeds sterk groeiende door het voortdurend aansluiten van nieuwe retailers uit binnen- en buitenland (mits uiteraard actief in Nederland). In 2013 is gestart met het toevoegen van zelfstandige modewinkels vanuit de samenwerkingen tussen GfK, Inretail en Euretco.
Mirjam Hemker business consultant fashion & lifestyle Mirjam
studeerde
sociologie
aan
de
Universiteit van Amsterdam en werkte na haar afstuderen voor verschillende marktonderzoeksbureaus. Sinds 2007 is zij werkzaam als consultant bij GfK. Hier heeft zij het onderzoek binnen de markten voor boeken en stationery opgezet en uitgebouwd
Geïnteresseerd? Wilt u deelnemen aan het retailpanel van GfK of meer informatie ontvangen over de activiteiten van GfK in de Fashion branche dan kunt u contact opnemen met Mirjam Hemker: 020 - 713 3000 /
[email protected].
en voorzag zij boekhandels, uitgevers, distributeurs en brancheorganisaties van cijfers en advies. Vanaf december 2013 is Mirjam verantwoordelijk voor de verdere uitrol van één van GfK’s jongste retailpanels: Fashion.
Groei tablets neemt af
115
De totale omzet van 2013 voor IT en Office bedroeg 3,5
110
miljard euro: een lichte daling ten opzichte van 2012. Hoewel de eerste twee kwartalen van 2013 nog een groei lieten zien, doken de laatste twee kwartalen beide in de min, ten opzichte van het jaar ervoor.
105 100 95
Tablets realiseerden weliswaar nog steeds een groei in aantallen ten opzichte van vorig jaar, maar gedreven door fikse prijsdalingen, laten deze producten een daling zien in omzet. De laptopmarkt groeide wel in het laatste kwartaal, vooral als gevolg van de verkoop van de duurdere modellen. Ook Beamers, keyboards en communicatieapparatuur, zoals routers, lieten een groei zien ten opzichte van vorig jaar. De grootste dalers in het laatste kwartaal waren de desktop PC’s, digitale fotolijstjes en E-readers.
Business printers dit kwartaal goedkoper Beamers groeiden in het laatste kwartaal ten opzichte van het jaar ervoor. Maar door de tegenvallende eerste twee kwartalen, is de groei voor het totaal van 2013 voor deze groep negatief. Inkjet Cartridges werden in het laatste kwartaal ook meer verkocht. Deze stijging was groter dan de groei in MFD printers. Laser Toners daarentegen werden, net als in de overige kwartalen van 2013, minder verkocht in het laatste kwartaal, dan in het jaar ervoor. Printers hadden de meest negatieve groei en daalden met ruim 35% in omzet ten opzichte van het jaar ervoor.
90
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 IT & OFFICE
Gro
GfK en IT & Office GfK is al jarenlang actief in de IT-markt. Van meer dan 3.500 verkooppunten in Nederland verwerkt GfK de verkoopgegevens wekelijks. Met behulp van diverse rapportage tools geeft GfK fabrikanten, distributeurs en retailers hiermee direct inzicht in onder andere omzet, afzet en trends per distributiekanaal, prijsband en specificaties. IT-producten kunnen op vele verkooppunten worden aangeschaft, variërend van consumentenelektronica-specialisten en mass merchandisers tot de gespecialiseerde computershops of het business-to-businesskanaal. Ook het Internetkanaal speelt een belangrijke rol in de ITO-markt. GfK registreert retail/e-tail- en reseller-verkopen op maandelijkse en wekelijkse basis. Deelnemende retailers ontvangen van GfK onder andere informatie over verkochte aantallen, omzet, prijzen en specificaties van producten zoals notebooks, tablets, printers en randapparatuur. Daarnaast ontvangen ze een benchmark van hun marktaandeel per productgroep. Samenwerkingen Voor deze branche werkt GfK met het vakblad Hotspot en het business platform ChannelConnect waar regelmatig publicaties van GfK terug te vinden zijn, alsmede met het ANP en de landelijke pers. Meer weten? Neem contact op met Tessa Holzenbosch: 020 - 713 3000 /
[email protected].
Tessa Holzenbosch director digital world Tessa Holzenbosch studeerde International Hospitality
and
Hotel
management
in
Leeuwarden en Bedrijfseconomie met een specialisatie in Marketing aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Sinds 2005 is ze werkzaam bij GfK waar ze als Director Digital World verantwoordelijk is voor markten Telecom, IT, Office, Consumenten Elektronica, Photo, Boeken, Stationary en Distributeurs. Gezien de toenemende verwevenheid van deze markten omvat haar expertise naast kennis en inzicht in deze markten ook een overkoepelende blik. Omdat ze midden in het veld van retailers, industrie en distributeurs opereert, is ze als geen ander op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en wordt ze gezien als expert in de sector. Leveranciers en retailers vragen haar advies bij productontwikkeling, new business-plannen en actuele strategische issues. Tessa spreekt daarnaast regelmatig op seminars en events, publiceert in vakbladen en schrijft persberichten voor GfK.
Laatste kwartaal toch nog positief In kwartaal 4 van 2013 noteerden we een stijging in
105
100
de omzet van een kleine 2% ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2012. Het eerste kwartaal waar de door GfK gemeten prijs inclusief BTW vergelijkbaar is, na de BTW
95
verhoging in oktober 2012. Dus een dubbel feest: een groei in vergelijking met 2012, die niet teniet gedaan wordt door een 2% hogere BTW.
90
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 GROOT HUISHOUDELIJK (MDA)
De belangrijkste oorzaak van deze stijging vinden we
tegenvallende afzet, de omzet overeind. Het tegengestelde
echter externe: het weer. Het ontbreken van koning winter
effect zien we bij wasmachines. Het volume wordt nage-
eind 2013, die ons in het vierde kwartaal 2012 nog in zijn
noeg overeind gehouden door de vervangingsvraag. Maar
greep hield en een ‘all-time-low’ omzet tot gevolg had.
de prijs staat licht onder druk en duwt de omzet ook hier
Alles wat met de bouw te maken heeft, inclusief de keu-
richting minus 3% op jaarbasis.
kenretail, lag toen plat. Met deze trend sluiten we 2013 af en zijn we aan de slag Bijna alle keukenapparaten werden in het vierde kwartaal
in 2014 waar een op zijn best stabiel volume het uitgangs-
dus beter verkocht en maken daardoor een inhaalslag op
punt moet zijn. Meer dan ooit bepaalt de mogelijkheid
de sterk bij 2012 achtergebleven omzet. Een veel beter
om producten met toegevoegde waarde te verkopen de
4e kwartaal is echter ook voor de keukenapparatuur niet
omzetontwikkeling. 2014 is het jaar van het paard en dat
voldoende om de resultaten in 2013 ten opzichte van
staat voor activiteit en innovatie. Laten we dat laatste dan
2012 te redden. Op jaarbasis is de gemiddelde omzetdaling
vooral waar proberen te maken.
tegen de 4%. Traditioneel steekt de omzet van de afwasmachine er positief uit: in deze productgroep evenaren we de omzet van 2012. ‘Wassen’ en ‘drogen’ zijn de twee belangrijke groepen buiten de keuken. De droogtrommelomzet stond met een relatief lange droge zomer fors onder druk. Dan zien we als gevolg van de uitgestelde vervanging in het vierde kwartaal hier de afzet (het volume) een beetje terugveren. Ondersteund door productintroducties en campagnes voor de warmtepompdroger, worden er aanmerkelijk beter gespecificeerde apparaten verkocht en blijft, bij een
Gro
GfK en Groot Huishoudelijke apparatuur GfK doet al vele jaren onderzoek naar de markt van Groot huishoudelijke apparatuur. Hoewel het grootste deel van deze markt inmiddels bestaat uit vervanging, zijn er vele trends in het aankoopgedrag van de consument te signaleren die van invloed zijn op de marktbenadering. Naast prijsontwikkeling is vooral de verandering in distributie kenmerkend. Binnen de Witgoedmarkt onderscheiden we twee sterk verschillende retailkanalen: enerzijds de Bruin- en Witgoedretailers en anderzijds de Keukenretailers. Vanuit dezelfde gedachtegang is er ook een splitsing aangebracht tussen vrijstaande en inbouwapparatuur. Samenwerkingen Binnen deze markt werkt GfK nauw samen met VLEHAN (Vereniging Leveranciers Huishoudelijke Apparaten Nederland). Meer weten? Neem contact op met Berry van Oosterhout: 020 - 713 3000 /
[email protected].
Berry van Oosterhout business consultant mda Berry bekleedde diverse functies in de marketing van duurzame consumentengoederen bij Philips, Panasonic en Black and Decker. Hij raakte gefascineerd door de chemie tussen fabrikant, retailer en consument en dat bracht hem uiteindelijk bij GfK. Sinds 2005 is hij bij GfK actief binnen diverse productvelden met de focus op Groothuishoudelijke apparatuur en Doe-Het-Zelf. Hij schrijft onder meer een bijdrage voor het jaarverslag van de VLEHAN (branchevereniging in de Witgoedsector) en een column in MIX, vakblad voor de DHZ en IJzerwarenhandel.
Licht herstel in het vierde kwartaal “Het wordt erop of eronder in het vierde kwartaal”. Dat
104 102 100
was de afsluitende zin uit het vorige kwartaalbericht. Het vierde, traditioneel belangrijkste kwartaal van het jaar, liet een omzetgroei zien van ruim 0,5%. Deze bescheiden groei doorbrak daarmee de negatieve trend gedurende de kwartalen 2 en 3. Helaas was de groei in het vierde kwartaal niet voldoende om het jaar 2013 nog positief af
98 96 94
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
te sluiten. De omzet 2013 daalde uiteindelijk met 1% ten opzichte van 2012. Vergeleken met andere markten is de
Ook binnen het huishoudelijk segment zagen we een
klein huishoudelijke markt toch nog redelijk ongeschon-
omzetdaling. Dit segment zag de omzet in het vierde
den uit de strijd gekomen.
kwartaal teruglopen met een kleine 0,5% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Stofzuigers en strijkijzers
Het vierde kwartaal liet vooral sterke groeicijfers zien bij
konden helaas geen vuist maken. Beide groepen zagen de
de kleine keukenhulpen, zoals gezonde friteuses, blenders,
omzet opnieuw teruglopen. Opvallend is de groei binnen
staafmixers, keukenmachines, contactgrillen en espresso
luchtbehandelingsapparaten (zoals luchtreinigers en -ont-
machines. Alle kleine keukenhulpen samen realiseerden
vochtigers) en elektrische bijverwarming.
daarmee een omzetgroei van zo’n 1,5% in het vierde kwar-
Al met al zijn deze cijfers niet heel erg schokkend. Met de
taal vergeleken met dezelfde periode in 2012.
langzaam herstellende economie en het toenemende consumentenvertrouwen kan het niet anders dat 2014 weer
Opnieuw zagen we de omzet in persoonlijke verzorging dalen. Het segment sloot af met een kleine 1% omzetdaling. Met name de groepen ‘elektrisch scheren’ en ‘tandverzorging’ waren verantwoordelijk voor deze algehele daling (met uitzondering van de innovatieve scheerapparaten die werken met laser of licht). Een opvallende dubbelcijferige groei was waarneembaar bij haarstylers. Ook hier zijn het de innovaties die zorgden voor de groei.
een jaar met groei zal gaan worden.
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 KLEIN HUISHOUDELIJK (SDA)
Gro
GfK en Klein Huishoudelijke apparatuur Al sinds jaar en dag verzorgt GfK marktonderzoek naar klein huishoudelijke apparatuur. Hoewel het grootste deel van deze markt inmiddels bestaat uit vervanging zijn er vele trends in het aankoopgedrag van de consument te signaleren die van invloed zijn op de marktbenadering. Naast prijsontwikkeling is vooral de verandering in distributie kenmerkend. Samenwerkingen Binnen deze markt werk GfK nauw samen met VLEHAN (Vereniging Leveranciers Huishoudelijke Apparaten Nederland). Meer weten? Neem contact op met Niels van Steijn: 020 - 713 3000 /
[email protected].
Niels van Steijn consultant sda Na
zijn
studie
Commerciële
Economie
aan de Hogeschool voor Economische Studies in Amsterdam en zijn studie Beleid, Communicatie, en Organisatie aan de Vrije Universiteit Amsterdam is Niels in 2002 bij GfK aan de slag gegaan. Hij had onder meer een coördinerende rol bij de overgang van veldwerk naar elektronische dataleveringen en is sinds 2006 verantwoordelijk voor het SDA-panel waarin vrijwel alle fabrikanten worden bediend. Daarnaast is hij vanaf eind 2008 betrokken bij de opstart van twee nieuwe markten: Optiek en Horloges. Inmiddels bedient hij voor deze markten zowel de retail- als de industriekant. Voor het optiekvakblad Oculus schrijft hij minimaal 5x per jaar een bijdrage.
Streaming zet de toon De totale entertainmentmarkt heeft in het laatste kwartaal van 2013 minder goed gepresteerd dan in het zelfde
100
90
kwartaal een jaar eerder. De omzet is in die periode 15% lager uitgevallen en de afzet is gedaald met bijna 19%.
80
Games De markt voor games hardware laat een afzetdaling zien van 15%. Deze daling wordt vooral veroorzaakt door het
70
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 MEDIA & ENTERTAINMENT
verminderde aantal verkochte portable consoles (-17%). De gamer heeft lang uitgekeken naar de nieuwe generatie
Films
home consoles. De release van de PS4 heeft direct voor
In het afgelopen kwartaal boekt de videomarkt de groot-
een ommekeer gezorgd en de markt voor home consoles
ste min. Zowel in omzet als in afzet daalde de markt met
plust dan ook met 2,2% in omzet. De markt voor games
een derde deel. Opvallend is dat het segment Blu-ray een
software laat in het afgelopen kwartaal een scherpere
scherpere daling laat zien dan DVD movie. Wederom is
omzetdaling zien (-17%) dan games hardware. In de markt
de blockbuster Intouchables de meest verkochte film in
voor home consoles is GTA V de best verkochte game
aantallen in de fysieke markt. Uiteraard staan er in Q4
geweest in het afgelopen kwartaal en in de markt voor
meerdere familiefilms in de top 10, zoals Sinterklaas en de
portable consoles is Pokémon een sterke franchise en
verdwenen pakjesboot, Spijt! en De Nieuwe Wildernis. In de
staat dan ook op plek één en twee van de best verkochte
top 50 zijn de eerste tien titels samen goed voor 44% van
games.
de totale omzet in het afgelopen kwartaal. Bovenstaande ontwikkelingen hebben alleen betrekking op de fysieke
Muziek
markt.
Uit het GfK consumentenonderzoek Trends in Digitale
De markt voor Video-on-Demand is in 2013 nog verder
Media blijkt dat ruim één op de tien Nederlanders in het
opengebroken. GfK schat in dat de VOD-markt afgelopen
afgelopen kwartaal gebruik heeft gemaakt van een strea-
jaar met bijna 23% is gegroeid in omzet naar een totaal
mingabonnement. De fysieke muziekmarkt daalde -24%
van 88,5 miljoen euro in 2013.
in omzet en -29% in afzet. Ook de markt voor digitale downloads is op zijn retour. Deze markt daalt met -19% in
Dit jaar start GfK met het in kaart brengen van de
omzet in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. De
Nederlandse Video-on-Demand markt met behulp van
fysieke en downloadmarkt lijkt in volume niet groter te
een eigen retailerpanel en een consumentenonderzoek.
worden, maar juist aandeel te verliezen aan de streaming
Hierdoor ontstaat een volledig beeld over de fysieke en
markt. Albums zijn de grootste omzetmaker geweest in
digitale videomarkt, versterkt met interessante achter-
het afgelopen kwartaal, waar vooral het nieuwe album van
grondgegevens en behoeftes van de Nederlandse Video-
Marco Borsato Duizend Spiegels heel goed scoorde. In Q4
on-Demand kijker.
2013 zijn er ruim een miljoen minder albums en/of singles over de fysieke toonbank gegaan dan in dezelfde periode een jaar eerder.
Gro
GfK en Media & Entertainment De entertainmentmarkt kenmerkt zich door een hoge omloopsnelheid van producten, gedifferentieerd aanbod, versnelde productinnovaties aan hardwarekant, nieuwe distributievormen, verkorte product-lifecycles en professionalisering van de bedrijfstak qua marketingbeleid & strategie. De consument is steeds meer op zoek naar ‘Entertainmentbeleving on the go and on demand’. GfK brengt de verkoopgegevens van de entertainmentmarkt wekelijks in kaart. De trends en ontwikkelingen die hieruit voortvloeien, stellen retailers en distributeurs in staat hun omzet, afzet en strategisch beleid te optimaliseren. Samenwerkingen Binnen de entertainmentmarkt werkt GfK nauw samen met de NVPI en vakbladen zoals Entertainment Business. Regelmatig organiseert GfK samen met iMediate z.g. Reality Checks: informatieve seminars met wisselende actuele thema’s. Meer weten? Neem contact op met Yvette Westerbaan: 020 - 713 3000 /
[email protected].
Yvette Westerbaan consultant entertainment Sinds 2008 is Yvette Westerbaan werkzaam voor GfK. Tijdens haar studies Communicatie en Commerciële economie heeft Yvette diverse functies bekleed binnen GfK en heeft zij zich in meerdere onderzoeksmethodes kunnen ontwikkelen. Na het behalen van haar Bachelor diploma in 2013 is zij gaan werken als consultant voor de Entertainmentmarkt. Zij volgt de nieuwste ontwikkelingen in de Entertainmentmarkt op de voet waarbij met name de digitale tendensen haar interesse hebben.
Telecom sluit 2013 goed af
110
De telecommarkt heeft 2013 positief afgesloten met een
105
sterk 4e kwartaal, ondanks de negatieve cijfers in het 3e kwartaal. Zelfs nu de markt steeds volwassener wordt en zodoende niet meer continue groei laat zien, blijkt er nog
100
voldoende ruimte te zijn voor innovatie om de stijgende lijn weer terug te pakken.
95
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
Het laatste - en tegelijkertijd het sterkste kwartaal heeft ervoor gezorgd dat de de telecommarkt 2013 heeft
Twee andere duidelijke ontwikkelingen zijn waar te nemen
afgesloten met een groei van meer dan 10% in gesimu-
op het gebied van de manier waarop de toestellen wor-
leerde waarde. Met name de introductie van toestellen met
den aangeboden aan de consument: op contractbasis, als
nieuwe features, zoals 4G, heeft in het laatste kwartaal
pre-paid of zogenaamd sim-vrij. Het aandeel pre-paid
voor een sterke positieve impuls gezorgd.
toestellen is inmiddels gedaald van een derde tot 19%. Het omgekeerde geldt voor de sim-vrije toestellen, deze zijn
De introductie van de nieuwe toestellen in het laatste kwartaal heeft ook voor een duidelijk waarneembare verschuiving op het gebied van schermgrootte gezorgd. Inmiddels heeft meer dan de helft van de verkochte ‘smart mobile phones’ een scherm dat groter is dan 4-inch, waar dat in 2012 nog slechts bij 1 op de 3 toestellen het geval was. De ‘phablets’ zijn smartphones met een schermgrootte van meer dan 5,5 inch maar minder dan 7 inch. De phablets hebben inmiddels ook een plaats veroverd in de smart mobile phones markt. In de laatste weken van 2013 waren meer dan 4% van alle smart mobile phones een phablet en de verwachting is dat meerdere merken in 2014 een phablet op de markt zullen brengen.
juist gestegen in aandeel tot 37% in aantallen.
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 TELECOM
Gro
GfK en Telecom GfK volgt de Telecommarkt - in de meest brede zin van het woord zeer nauw. Deze markt wordt gekenmerkt door een bijzonder groot aantal innovaties die elkaar in hoog tempo opvolgen. Denk hierbij aan de ontwikkelingen op het gebied van smartphones, mobiel internet en breedbandtoepassingen. Op basis van metingen bij meer dan 4.000 retailpunten wordt deze bewegelijke markt op de voet gevolgd. GfK mag zich verheugen in het feit dat nagenoeg alle retailketens en operatorwinkels ook participeren in het wekelijkse onderzoek. Hierdoor kan de dynamiek van de markt snel en in volle omvang worden weergegeven. Samenwerkingen Voor deze branche werkt GfK samen met de vakbladen Connexie, HotspotRetail en Retail Trends waar regelmatig publicaties van GfK terug te vinden zijn, alsmede met het ANP en de landelijke pers. Meer weten? Neem contact op met Martijn Peeters: 020 - 713 3000 /
[email protected].
Martijn Peeters consultant telecom Martijn heeft een lange carrière binnen consumentenelektronica. Hij is actief geweest bij diverse fabrikanten en heeft een zeer brede marketingfunctie bij een grote fotografie retailer vervuld, die zowel offline als online actief is. Martijn is in 2014 bij GfK gestart. Door deze brede achtergrond kent de elektronicawereld, en de fotomarkt in het bijzonder, geen geheimen voor hem. De interesse in ontwikkelingen binnen de IT en telecom is voor Martijn een belangrijke stimulans om ook deze markten te omarmen. Omdat hij zowel actief is geweest aan de industriezijde, als ook binnen de retailmarkt, kan hij de ontwikkelingen in deze markten vanuit beide perspectieven analyseren en interpreteren.
Griekenland kruipt uit zijn schulp
105 100
De reisbranche komt langzaam bij van de schrik van het faillissement van reisorganisatie OAD eind september.
95
Het wegvallen van Oad heeft een duidelijk effect op de boekingen van georganiseerde reizen in het vierde
90
kwartaal. Deels zullen de boekingen namelijk naar andere reisbureaus en touroperators vloeien maar een deel zal ook verdwijnen naar de ongeorganiseerde markt waarbij
85
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 TOERISME
de consument direct boekt bij aanbieders van vervoer en accommodatie. Het laatste kwartaal eindigde dan ook met
tieven voor Egypte, zoals Gambia en de Kaapverdische
een daling van bijna 12% in passagiers en een omzetda-
eilanden, nog altijd in trek.
ling van 7,3% ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2012.
De vroege zomerboekingen hadden het vierde kwartaal nog enigszins kunnen redden maar, geheel in lijn met de
Vanaf oktober gaat het winterseizoen van start. Ook dit
trend van het ”laat” boeken, kwamen ook deze langzaam
jaar zien we dat de boekingen achterblijven. Zowel winter-
op gang. Aan het einde van 2013 noteren we een daling
zon- als wintersportbestemmingen laten een daling zien in
van 10% in passagiers, maar ook hier zien we een opval-
het aantal passagiers van respectievelijk 9% en 12%.
lende uitblinker. De bestemming Griekenland laat een stijging zien van 25% ten opzichte van zomer 2013. In de
Het resultaat van de winterzonbestemmingen wordt zwaar
hoogtijdagen van de economische crisis in Griekenland
gedrukt door de nog altijd dalende passagiersaantallen
verlegden touroperators hun focus van Griekenland naar
naar Egypte. Vanaf augustus werden alle niet essentiële
onder andere Turkije, maar inmiddels is deze bestemming
reizen naar Egypte afgeraden waardoor de boekingen
weer helemaal terug en liggen de boekingen vroeg in het
nagenoeg stilvielen. Pas in oktober werden de eerste rei-
seizoen weer op het niveau van 2011.
zen door een aantal touroperators weer hervat en kwamen de boekingen weer op gang. Helaas heeft het imago van
De boekingen naar andere populaire zomerbestemmingen
Egypte als vakantieland wederom een behoorlijke deuk
zoals Spanje en Turkije blijven vooralsnog achter maar met
opgelopen en blijft de consument ook nu nog terughou-
januari, een van de belangrijkste boekingsmaanden van het
dend. Nog altijd zien we de boekingen naar badplaatsen als
jaar, in het verschiet kan dit zich snel weer omdraaien.
Hurghada en Sharm el Sheikh fors dalen. Andere landen profiteren uiteraard van de situatie in Egypte, omdat de zonliefhebber op zoek gaat naar een alternatief. Er zijn dus ook een aantal lichtpuntjes te melden. De Canarische Eilanden laten deze winter een groei zien, waarbij Lanzarote met een groei van meer dan 20% de grootste stijger is. Daarnaast blijven andere alterna-
Gro
GfK en Toerisme In januari 2008 zette GfK haar eerste stappen binnen de reisbranche. Op basis van de boekingen bij ruim 1300 verkooppunten brengen wij het boekingsgedrag van de Nederlandse consument in kaart. Wij hebben niet alleen zicht op de exacte boekingscijfers maar met onze TravelScan monitoren en rapporteren wij ook uitgebreide details zoals bijvoorbeeld boekings- en vertrekmoment, verblijfsdagen, reissom, verzekeringen, vertrek- en aankomstluchthavens, etc. Onze bronnen bestaan uit een groeiend aantal deelnemende reisorganisaties zoals ANWB, D-reizen, Thomas Cook, Veluwegroep, Tui, Oad, VakantieXperts, Sundio group, Terra Travel, Fox, Kuoni, Djoser en vele anderen.
Judith Nijk consultant toerisme Na haar studie Economie met als specialisatie Marketing Management in Groningen ging Judith direct aan de slag bij GfK. Een aantal jaren hield zij zich als consultant
Samenwerkingen Binnen deze markt werkt GfK nauw samen met de branchevereniging ANVR.
bezig met de ontwikkelingen binnen de Entertainmentbranche. Toen GfK in 2009 haar eerste stappen zette binnen de reisbranche, maakte Judith de overstap naar
Meer weten? Neem contact op met Judith Nijk: 020 - 713 3000 /
[email protected].
deze markt. Vanuit haar functie als business consultant volgt zij de reisbranche op de voet en onderhoudt zij de contacten met onder andere reisbureaus en touroperators. Daarnaast is zij iedere week te zien in Travelscan TV (op www.reiscafe.tv) waar zij de kijker op de hoogte brengt van de laatste stand van zaken omtrent de boekingen in de reisbranche.
Growth from Knowledge Elk kwartaal treft u een nieuwe editie van GfK Retail Reports op www.gfk-retailreports.nl
Colofon Uitgever GfK Krijgsman 22-25 1186 DM Amstelveen Tel. 020 - 713 3000
[email protected] www.gfkrt.nl
Redactie Peter Vos, Viktor Franzen
Vormgeving & Productie Wonders interactive, ‘s-Graveland, www.wonders.nl
Disclaimer GfK Retail Reports is een uitgave van GfK. Hoewel bij het ontwikkelen van deze uitgave de grootst mogelijke zorgvuldigheid is betracht, bestaat altijd de mogelijkheid dat bepaalde informatie onjuist is. GfK is niet aansprakelijk voor de gevolgen van activiteiten die worden ondernomen op basis van deze informatie.
Copyright Het is toegestaan informatie uit deze uitgave over te nemen, mits er sprake is van juiste bronvermelding: GfK / www.gfk-retailreports.nl.
Interesse in de Belgische markt? Schrijf u nu in op www.gfk-retailreports.be en blijf elk kwartaal op de hoogte van de actuele ontwikkelingen binnen de grootste non-food markten in de Belgische retail.
