G
GfK Retail Reports
Met GfK Retail Reports heeft u elk kwartaal direct zicht op de actuele ontwikkelingen binnen de grootste non-food markten in de Belgische retail: Een heldere samenvatting van de harde feiten en een spitse analyse van trends, in woord & beeld.
Q4 / 2013 GfK. Growth from Knowledge
1
VOORWOORD Beste Professional, Graag delen onze experts hun visie op de trends die we tijdens het laatste kwartaal van 2013 hebben waargenomen in de door ons opgemeten markten. Algemeen kunnen we stellen dat de eindejaarsperiode ons niet de gehoopte boost heeft gegeven. Vergeleken met vorig jaar, noteren we in het 4de kwartaal een daling van 6,3%. De grootste verassing viel in het telecom segment dat stopt met groeien. Een terugval van bijna 8% ten opzichte van datzelfde kwartaal vorig jaar. Het hele jaar 2013 krimpt met maar liefst 3,2 % ten opzichte van 2012. Wat mogen we in 2014 verwachten? In een context van voorspelde lichte groei en een verder stijgende werkloosheid is zeker waakzaamheid geboden. Bovendien zal het politiek klimaat eerder gedomineerd worden door verkiezingen, dan door slagkracht en besluitname. Iedere ondernemer zal daardoor genoodzaakt zijn om de vinger aan de pols te houden. Zeker in onzekere tijden is kennis een absolute noodzaak om de juiste beslissingen te kunnen nemen. GfK heeft heel wat non-food markten inzichtelijk. Een overzicht van al onze publicaties en overige diensten vinbdt u op onze website www.gfk.com/be. Ik wens u wederom veel inspiratie met het doornemen van deze nieuwe editie van GfK Retail Reports. Steeds tot uw beschikking voor al uw marktvragen!
Erik Lejeune Division Director GfK Belgium
2
Gro
OVER GfK GfK is wereldwijd toonaangevend marktonderzoeker en helpt organisaties hun bedrijfsresultaat te verbeteren. Wij verzamelen continu feitelijke verkopen van producten en diensten die worden aangeboden via de detailhandel, internet websites en andere bedrijfsmatige verkooppunten. Zo voorzien wij onze relaties uit verschillende branches en sectoren van betrouwbare en actuele marktinformatie.
IN DEZE EDITIE In deze 5e editie treft u per kwartaal een geïndexeerde vergelijking met hetzelfde kwartaal van het voorliggende jaar, van de volgende traditionele markten:
- RETAIL IN TOTAAL » - CONSUMENTENELEKTRONICA » - IT & OFFICE » - GROOT HUISHOUDELIJKE APPARATUUR (MDA) » - KLEIN HUISHOUDELIJKE APPARATUUR (SDA) » - MEDIA & ENTERTAINMENT » - TELECOM » - DIY » - STATIONERY » - BOEKEN »
Erik Lejeune Divison Director Na zijn studies ‘Docent lichamelijke opvoeding’ ging Erik les geven in enkele colleges rond het Antwerpse. Zes jaar later ging hij aan de slag bij de toen overbekende retailer GB-INNO-BM. Als zaakvoerder van heel wat hypermarkten leerde hij het vak van retailer kennen. Al snel groeide hij door tot Regiomanager om zo vlak na de overname door Carrefour als Marketing- en communicatiedirecteur benoemd te worden. De afgelopen vijf jaar was Erik algemeen Directeur Benelux bij Free record shop. Sinds januari 2012 leidt hij de Belgische divisie van GfK.
3
Zware kater in Q4: 2013 eindigt in het rood Na analyse van de cijfers van het vierde kwartaal, kunnen we niet anders dan vaststellen dat de Belgische non food
110 105 100
retail met een zware kater terugkijkt op de eindejaarsperiode: een index van 93,7 ten opzichte van dezelfde
95
periode verleden jaar. Deze index is gebaseerd op de som van alle non-food markten die GfK meet.
90
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 RETAIL IN TOTAAL
Voor de negende maand op rij is er een daling in waarde, zelfs december kan geen redding brengen. Deze daling is
Is het dan allemaal kommer en kwel? Zeker niet: e-com-
merkbaar in alle sectoren met één uitzondering: de markt
merce blijft verder groeien (+18,6%). Hier zijn het wel
van klein huishoudelijk elektro (SDA). Zelfs Telecom gaat
de Pureplayers die met de grootste buit gaan lopen, hun
achteruit in Q4 en voor de allereerste keer stellen we een
marktaandeel in Technical Consumer Goods stijgt boven
daling in de verkoop van smartphones vast! Mediatablets
de 5%.
gaan er wel nog op vooruit, zowel in waarde als in volume. Daar waar de Belgische non food retail in 2012 nog goed Dit resulteert op jaarbasis in een achterstand van iets
stand hield, zeker in vergelijking met veel andere Europese
meer dan 3% tegenover 2012 (toen was er nog een kleine
landen, kunnen we de impact van de crisis in 2013 niet
groei van 0,8%). Telecom is veruit de best presterende sec-
ontlopen. Volgens cijfers van Graydon gingen er het afge-
tor in 2013 (+10,8%), met ook nog groei in SDA (+2,2%) en
lopen jaar méér dan 12.300 ondernemingen failliet (+11%
IT (+1,8%), maar daarna schrijven we met rode pen: secto-
ten opzichte van het vorige recordjaar 2012), waarvan
ren als Consumer Electronics (-17,2%) en Entertainment
bijna 1.600 in de kleinhandel. De werkloosheidsgraad staat
(-17,4%) blijven fors achteruit gaan, Boeken zakt ook licht
op het hoogste niveau sinds 2010, maar is gelukkig wel
(-1,8%) en zelfs MDA, traditioneel één van de sterkhouders
gestabiliseerd.
in de non food, eindigt het jaar negatief (-2,5%). Het is voor het eerst sinds jaren dat we een daling in de markt
Deze negatieve cijfers staan in schril contrast met het
van witgoed moeten noteren!
consumentenvertrouwen, dat in januari zijn stijgende trend van de afgelopen 10 maanden verder doorzet. Laat ons
Grote winnaars in 2013 zijn smartphones, mediatablets en
hopen dat het licht aan het einde van de tunnel hiermee
hun accessoires, goed voor een omzet van ruim 1,4 miljard
nabij is, zodat we in 2014 terug positieve cijfers kunnen
euro (bijna 300 miljoen euro méér dan in 2012). Grootste
schrijven!
verliezers zijn TV’s, mobiele telefoons, notebooks en digitale camera’s: hier gaat ongeveer 285 miljoen euro omzet verloren. De verkoop van muziek, film en games gaat er met méér dan 100 miljoen euro op achteruit en dit heeft duidelijk zijn tol geëist in de sector.
4
Gro
GfK en Retail GfK werkt in België nauw samen met meer dan 3.900 retailpartijen in diverse markten. Voorbeelden van deze retailers zijn CE-specialisten, telecomwinkels, doe-het-zelfzaken, entertainmentshops, boekenwinkels en (groot)warenhuizen. GfK verzamelt verkoopgegevens bij zowel webwinkels als fysieke winkels om zo ook een beeld te kunnen schetsen van de sterk evoluerende e-commerce. De retailers leveren wekelijks of maandelijks de verkoopdata waarin op artikelniveau de verkoopaantallen en gemiddelde prijzen opgenomen zijn. GfK verrijkt deze informatie met de specificaties van de producten, waarna de data van alle aanleverende partijen gecumuleerd wordt in verschillende distributiekanalen. Hiermee worden overzichtelijke marktanalyses gemaakt, die zowel de industrie als de retailers gebruiken om de juiste strategische beslissingen te nemen. Bent u retailer en geïnteresseerd in een samenwerking met GfK? Neem contact op met Wim Boesmans: 02 - 474 39 75 /
[email protected].
Wim Boesmans Business Consultant Retail Na 10 jaar zelfstandig ondernemerschap in de IT branche ging Wim begin 2011 aan de slag bij GfK. Hij onderhoudt nauwe contacten met de retailers en is ook betrokken bij de uitbreiding van het retailernetwerk van GfK in bestaande en nieuwe markten. Vanuit zijn ruime ervaring met retail in het algemeen en e-commerce in het bijzonder, heeft hij als Business Consultant een adviserende rol en informeert hij hen over de laatste marktontwikkelingen en nieuwste trends.
5
Einde van een moeilijk jaar De consumentenelektronicamarkt blikt terug op één van de moeilijkste jaren van het laatste decenium met
110 100 90
een omzetdaling van 17% in 2013 in vergelijking met het voorgaande jaar. Het vierde en laatste kwartaal van
80
2013 is verder gegaan in de trend van de voorgaande, we tekenen een omzetverlies op van 18% in Q4/2013 ten opzichte van Q4/2012.
70
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 CONSUMENTENELEKTRONICA (CE)
In totaal gingen er meer dan 1,5 miljoen consumen-
mobieltjes is voor de consument kwalitatief genoeg voor
tenelectronicaprodukten over de Belgische toonbanken,
het schieten van de meeste huis-, tuin- en keukenfilmpjes.
hetgeen goed is voor een gerealiseerde omzet van €281
Toch is het niet alles kommer en kwel binnen de consu-
miljoen. Bijna 46% van deze omzet schrijven we op het
mentenelectronicamarkt. De verkoop van soundbars stuwt
conto van de Flat Panel TV-markt, het spreekt voor zich
de luidsprekersgroep naar een omzetstijging van meer
dat de evoluties hierbinnen een groot effect hebben op
dan 20% in het laatste kwartaal van 2013, vergeleken
de volledige CE-business. De verkoop van alsmaar grotere
met dezelfde periode het jaar er voor. Ook de verkoop van
TV-schermen met een betere beeldkwaliteit heeft er niet
mini- en dockingspeakers gaat er significant op vooruit;
voor kunnen zorgen dat er een positieve balans te noteren
we noteren in Q4/2013 een meerverkoop van 20.000 van
valt: in Q4/2013 werden er maar liefst 30.000 TV’s min-
deze devices in vergelijking met Q4/2012, goed voor een
der verkocht dan in dezelfde periode vorig jaar, hetgeen
omzetstijging van 10%. En als derde bewijs dat de audio-
resulteert in een omzetdaling van meer dan €34 miljoen,
sector het op dit moment pakken beter doet dan het vide-
hetzij -23%. De nieuwe innovaties die zich aankondigen
osegment haal ik graag de Network Music Systems aan. De
in de vorm van Ultra-HD-TV’s, gebogen schermen en een
consument loopt duidelijk warm van de streaming audio en
nieuwe generatie Smart-TV’s zal deze negatieve spiraal
dat resulteert in een bijna verdrievoudiging van het aantal
moeten ombuigen. Vraag is of deze nieuwigheden waarde-
verkopen van deze toestellen in 2013.
vol genoeg zijn om de consument te overhalen een nieuw TV-toestel aan te schaffen.
De opmars van digitale audio toestellen geeft een impuls aan de CE-markt. Maar zolang het videosegment in een
In het rijtje ‘teleurstellende resultaten’ kunnen we ook de
neerwaartse tendens blijft is dit slechts een kleine pleister
markten van de camcorder, de DVD- en Blurayspeler en
op een diepe, pijnlijke wonde.
de MP3/MP4-speler aanhalen. Deze laatste kent al een tijdje geen bestaansrecht meer door de sterke opkomst van de smartphones en de media tablets. Deze produkten zijn ook verantwoordelijk voor de immens omzetdaling van 43% binnen de camcordermarkt (Q4/2013 vs Q4/2012). De kwalitiet van de geïntegreerde camera in onze slimme
6
Gro
GfK en Consumentenelektronica Sinds de opstart van GfK Retail and Technology in de Benelux, wordt de markt van consumentenelektronica in kaart gebracht. We kunnen dus met recht en reden zeggen dat we dankzij deze jarenlange ervaring marktexpertise hebben opgebouwd. Met behulp van diverse rapportagetools geeft GfK fabrikanten en retailers inzicht in onder andere verkochte volumes, behaalde omzetten en evoluties op prijsniveau. Daarnaast schetsen we ook een beeld van de segmentatie per distributiekanaal, belangrijke features per categorie en merkenevoluties. Door de snelheid van veranderingen in het landschap van consumentenelektronica en relevante aanpalende markten, zoals de IT/Telecom-sector en de Entertainmentbranche, ligt een overkoepelende visie en rapportageaanpak steeds meer voor de hand. Meer weten? Neem contact op met Jürgen De Mesmaecker: 02 - 474 39 70 /
[email protected].
Jürgen De Mesmaecker Business Consultant CE Na een eerste kennismaking met de IT- en FMCG-wereld komt Jürgen in 2004 bij GfK terecht. De Sales & Marketing ervaring, opgedaan bij Ordina en Coca-Cola, helpt hem snel te begrijpen wat belangrijk is voor de opdrachtgever en hoe de dienstverlening van GfK kan bijdragen aan de ontwikkeling van zijn business. In Jürgens functie van Business Consultant CE/Telecom/Retail is hij perfect in staat de crosslink te maken tussen industrie en retail en beweegt hij zich midden in de markt. Hij kent de (hoog)technologische ontwikkelingen en trends als geen ander en brengt deze optimaal over en vertaalt deze naar diverse marktspelers. Jürgen is binnen zijn domein het uithangbord van GfK.
7
Kleine plus in 2013 In het vierde kwartaal van 2013 gingen de verkopen binnen de totale IT en Office equipment sector er in waarde met bijna 1% op achteruit. Het totale resultaat voor beide
115 110 105
sectoren samen was een omzet van bijna € 630 miljoen. Als we het volledige jaar 2013 analyseren dan sluiten we af
100
met een totale omzet van bijna € 2,3 miljard, een stijging van +1.8% in vergelijking met het volledige jaar 2012.
95
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 IT & OFFICE
IT: vraag naar Media en Computing tablets blijft zeer hoog
Office Equipment: crisis in printing blijft aanhouden
Tijdens het sterke laatste kwartaal van 2013 bleef de
In het vierde kwartaal van 2013 evolueerde de Office
verkoop van media en computing tablets verder toenemen.
Equipment en supplies markt nog steeds heel erg negatief.
Dit kwartaal werd een groei van +11% in omzet gereali-
Met een daling van -10% was er een iets minder sterke
seerd en op jaarbasis waren dit type van producten goed
daling dan in het vorige kwartaal.
voor een stijging van +32% in omzet. De verwachting is dat naar volgend jaar toe de groei sterk zal verminderen
De verkoop van de printing groepen blijft verder afnemen
omwille van een verdere saturatie in de markt.
als gevolg van de steeds dalende noodzaak om documenten nog af te drukken. Binnen het totaal van deze groepen
De verkoop van de traditionele computers daalde tijdens
werden er dalingen van -16% genoteerd.
het vierde kwartaal met een gemiddelde van -9%. We zien echter wel een heel sterke toename in de verkoop van de
Eigenschappen zoals draadloze functionaliteit en tou-
ultra-thin draagbare computers waar de omzet op jaarbasis
chscreen mogelijkheden worden door eindgebruikers als
met een factor 2.5 is toegenomen.
standaard aanzien en resulteren niet in een meerwaarde.
Tijdens dit vierde kwartaal hadden we ook het succes van de verkoop van randapparatuur en netwerkproducten. De noodzaak om meer performantere producten binnen de woonkamer te gebruiken resulteerde in een stijging van dit segment met bijna 12%. Consumenten vinden ook steeds vaker de weg hebben naar cloud en storage mogelijkheden, en ook de vraag naar netwerk opslag ging in 2013 opnieuw terug de hoogte in.
8
Gro
GfK en IT & Office GfK is al jarenlang actief in de IT-markt. Met behulp van diverse rapportage tools geeft GfK aan fabrikanten, distributeurs en retailers een helder inzicht in onder andere omzet, afzet en trends per distributiekanaal, prijsband en specificaties. IT-producten kunnen op vele verkooppunten worden aangeschaft, variërend van consumentenelektronica-specialisten en mass merchandisers tot de gespecialiseerde computershops en het business-to-businesskanaal. GfK registreert retail/e-tail- en reseller-verkopen op maandelijkse en wekelijkse basis. Deelnemende retailers ontvangen van GfK uitgebreide rapportages van de verschillende productgroepen zoals notebooks, tablets, printers en randapparatuur. Meer weten? Neem contact op met Alain Brys: 02 - 474 39 71 /
[email protected].
Alain Brys Consultant IT & Office Alain
Brys
studeerde
Economische
en
Financiële wetenschappen te Antwerpen en ging daarna meteen aan de slag bij informatica retailer Exell Maxima. Eerst als junior aankoper, daarna als product marketing manager en hoofdaankoper. Sinds 2005 werkt hij bij GfK waar hij als Consultant verantwoordelijk is voor de contacten met fabrikanten en retailers in de markten IT, Office & Photo. Zijn 15 jaar ervaring in de IT-wereld maakt dat Alain over een zeer uitgebreid netwerk beschikt en als expert wordt gezien binnen deze sectoren. Alle grote marktspelers voorziet hij dagelijks van marktinzichten en strategisch advies. Alain is tevens een veelgevraagd spreker op seminars en dealershows. Hij heeft een passie voor cijfers en technologische innovaties.
9
… keerpunt in zicht? Ook in het laatste kwartaal van 2013 is er geen omzetgroei weggelegd voor de Belgische witgoedmarkt, de sector haalt net niet het niveau dat bereikt werd tijdens
110 105 100
het derde kwartaal van 2012. Bekijken we de evolutie naar het aantal verkochte toestellen, dan valt er wel een
95
kleine groei waar te nemen. Deze positieve beweging is te danken aan het inbouwsegment dat tijdens de laatste maanden een opflakkering kent, vooral dan tijdens de
90
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 GROOT HUISHOUDELIJK (MDA)
maand december. Globale trends die de markt sturen zijn nog steeds energie, capaciteit, comfort, waterverbruik, geluidsniveau en design! Deze tendensen variëren van productgroep tot productgroep. Kookapparatuur focust ook heel sterk op energie-efficiëntie, dit door toestellen met elkaar in verbinding te stellen, in de sector wordt dit omschreven als connectivity. In economisch turbulente tijden waarin de consument keuzes moet maken, doen toestellen in lagere prijspunten het niet onaardig. Gemiddelde prijzen ervaren een lichte neerwaartse ontwikkeling.
10
Gro
GfK en Groot Huishoudelijke apparatuur GfK is een gevestigde waarde in marktonderzoek van groot huishoudelijke apparatuur. Deze markt wordt voornamelijk gedirigeerd door de vervangingen van de producten. Hiernaast zijn er ook heel wat nieuwe trends waar te nemen, waar de consument rekening mee houdt bij het nemen van een aankoopbeslissing. Gezien de verscheidenheid van de markt, spreken we over vrijstaande- en inbouwapparatuur. Energiezuinige en flexibele toestellen bekleden een almaar groter wordend aandeel, maar ook de wijzigingen in de distributiekanalen springen in het oog. Meer weten? Neem contact op met Kristof Van Den Bossche: 02 - 474 39 62 /
[email protected].
Kristof Van Den Bossche Business Analist MDA Na zijn studie ‘Licentiaat in de Handelswetenschappen’ (optie Marketingmanagement) aan de Economische Hogeschool Sint-Aloysius te Brussel, is Kristof eind 1999 bij de Belgische GfK-divisie aan de slag gegaan. Tot voor 2 jaar was hij coördinator van de dataserviceafdeling. Momenteel werkt hij als Business Analist voor het panel ‘Major Domestic Appliances’.
11
Q4/2013 KLEIN HUISHOUDELIJK (SDA) 110
rijkste kwartaal voor Klein Electro, zien we een heel mooi groeicijfer van bijna 5% voor deze producten.
105
Home Comfort Bijna alle productcategorieën hebben een beter resultaat
100
dan vorig jaar bereikt, alleen binnen de groep van ‘Home Comfort’ zien we een status quo. Hierbinnen hebben we de stofzuigers die licht gestegen zijn, en ook de strijkijzers waar we een lichte daling waarnemen. In totaal geeft dit
95
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
(geïndexeerd volume t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Tijdens het laatste kwartaal van 2014, ook het belang-
een gelijkstand voor het Home Comfort-segment.
Personal care Keukenartikelen
Voor de Personal Care-categorie is groei voornamelijk aan-
De Kitchen Appliances blijven de stabiele groeimotor bin-
gedreven door ‘Hairstylers’. Dit is een categorie die het de
nen Small Domestic Appliances, waar we in praktisch elke
laatste jaren best wel moeilijk had, maar nieuwe innovaties
subgroep mooie resultaten zien. Hot Beverage Makers blij-
hebben de verkopen hier echt geboost waardoor deze
ven een gezonde categorie, voor deze periode voornamelijk
markt het laatste kwartaal enorm gegroeid is.
aangedreven door de gesloten capsulesystemen. Hier zien we dat grote promotiecampagnes de groei aandrijven. Ook de voedselbereidingsapparatuur toont weer een mooie, dubbelcijferige, groei. Naast deze categorie zien we ook de ‘zij-categorieën’ zoals de ontbijtsets mooie resultaten neerzetten.
12
Gro
GfK en Klein Huishoudelijke apparatuur Het panel van de kleine huishoudtoestellen is al jarenlang een vaste waarde binnen GfK. Deze markt dekt een breed scala aan producten: van keukentoestellen tot stofzuigers en koffiezetapparaten, de vaste waarden in elk huishouden. Hoewel het gros van deze producten eerder ‘traditioneel’ van aard zijn, zien we toch dat nieuwe innovaties vaak ook voor nieuwe impulsen zorgen. De technologie staat hier ook niet stil, waardoor vele producten hierbinnen hip en trendy geworden zijn en zorgen voor beweging binnen deze markt. Meer weten? Neem contact op met Caroline Cauwenberghs: 02 - 474 39 63 /
[email protected].
Caroline Cauwenberghs Consultant SDA Na haar studies ‘Bedrijfsmanagement’ (optie Marketing) aan de Katholieke Hogeschool Leuven, zette Caroline haar eerste professionele stappen in de IT-sector. Ze werkte als Product Manager bij Ingram Micro, distributeur van IT-producten. Hier behartigde ze de belangen van verschillende IT-merken zoals HP, Canon en Brother. Na de overstap naar GfK begin 2011, zet ze zich nu in voor het SDA-panel en volgt de ontwikkelingen van deze markt op de voet. Als Consultant is ze verantwoordelijk voor het opvolgen van deze markt, de panelborging en het servicen van alle klanten die in deze markt actief zijn, inclusief de presentatie van de rapportages.
13
PS4 brengt geen lichtpunt in de eindejaarsperiode In Q4 van 2013 zien we terug een sterkere daling in de
110 100 90
markt van de fysieke entertainmentdragers. -16,3%, dat is het negatieve groeicijfer waarmee de markt het jaar
80
mee afsluit.
70
Games
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
Eind november werd de nieuwe PS4 gelanceerd. De consu-
Muziek
ment had reeds maanden gewacht op de nieuwe Sony-
Het blijft hard gaan voor Stromae, zowel in binnen- als
console. Door de beperkte leveringen aan de retailers
buitenland. En ook de nieuwe van Clouseau doet het niet
heeft deze console nog niet zijn volle potentieel kunnen
slecht. Toch gaat de markt van de fysieks muziekdragers
tonen en wordt het wachten op nieuwe leveringen in 2014.
voor de zoveelste periode achteruit, ditmaal met -9,2%.
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 MEDIA & ENTERTAINMENT
De PS4 heeft dus in Q4 niet voor de gehoopt groeicijfers gezorgd binnen de games hardware. We zien zelfs een
Film
daling van -14,5% in het vierde kwartaal. In 2014 ver-
Fast & Furious 6 en Despicable Me 2 zijn de bestver-
wachten we naast een vlottere levering van de PS4 ook de
kochte titels van Q4. Toch is de filmmarkt de hoek waar de
nieuwe Xbox One.
zwaarste klappen vallen. De DVD en Blu-Ray verkoop daalt
Naast de hardware kunnen ook de games in eindejaarspe-
namelijk met -20,5% in het vierde kwartaal.
riode niet beter scoren dan in 2013. De markt gaat erop achteruit met -17,3%. Goedscorende titels als GTA V, Call of Duty Ghosts en Fifa 14 kunnen het tij niet keren.
14
Gro
GfK en Media & Entertainment De entertainmentmarkt kenmerkt zich door een hoge omloopsnelheid van producten, een gedifferentieerd aanbod, versnelde productinnovaties aan hardwarekant, nieuwe distributievormen, verkorte product-lifecycles en professionalisering van de bedrijfstak qua marketingbeleid & strategie. De consument is steeds meer op zoek naar ‘Entertainmentbeleving on the go and on demand’. GfK brengt de verkoopgegevens van de entertainmentmarkt wekelijks in kaart. De trends en ontwikkelingen die hieruit voortvloeien, stellen retailers en distributeurs in staat hun omzet, afzet en strategisch beleid te optimaliseren. Binnen de entertainmentmarkt werkt GfK nauw samen met de Belgian Entertainment Association (de beroepsvereniging van de Belgische games-, muziek- en video-industrie) en is GfK de partner bij het samenstellen van de Ultratop muziek charts. Meer weten? Neem contact op met Dimitri Van Roy: 02 - 474 39 72 /
[email protected].
Dimitri Van Roy Business Analyst Retail Na zijn studies ‘Handelswetenschappen’ (optie Strategisch Management) aan de Hogeschool Gent, is Dimitri mid 2011 aan de slag gegaan bij de Retail-afdeling van GfK R&T. Als Business Analist verzorgt hij de voorbereiding van presentaties en analyses voor de Belgische retailers. Door zijn interesse in de Entertainmentmarkt staat Dimitri nu ook in contact met deze betrokken retailers.
15
Kentering in Q4 Het voorbije jaar was de telecommunicatiesector goed op dreef en leek er geen houden aan de stijging die het
150 140 130
kwartaal na kwartaal op de tabellen schreef. Elk kwartaal
120
sloot de telcomarkt of met het hoogste groeipercentage
110
van alle ‘Technical Consumer Goods’-markten. Maar toen was er Q4/2013... en de telcotrein stokte?!
100 90
Geen groei meer in volume, de waardeverhoudingen
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 TELECOM
kantelden. Daar waar er in de 3 voorgaande kwartalen van 2013 telkens een omzetgroei te noteren viel bleef
Gekoppeld aan de mobile devices is de verkoop van de
Q4/2013 steken op een omzetvermindering van meer
‘mobiele telefoon’-accessoires. Daar waar er in de 3 eerste
dan 5%. De laatste 3 maanden van 2013 gingen er zo’n
kwartalen van 2013 telkens een omzetgroei van meer
122.000 klassieke GSM’s minder over de Belgische toon-
dan 40% te noteren viel was dat voor het laatste kwar-
banken dan in de periode oktober-december 2012. Meer
taal ‘slechts’ 15% in vergelijking met het laatste kwartaal
verrassend is dat in diezelfde periode er ook een volume-
van 2012. Deze afname van het groeipercentage zien we
daling was van meer dan 2% voor de smartphones, hetzij
terugkomen in zowat alle accessoire-onderdelen: cases,
16.000 devices minder dan in Q4/2012. Dit is een onver-
screen protectors, connections cables. Het enige acces-
wachte wending binnen de telecommarkt die weinigen
soire dat ook in het laatste kwartaal van 2013 goed blijft
onder ons zagen aankomen.
performen is de headset. We merken dat de hoofdtelefoon uitgerust met een microfoon ook in 2013 een uitstekend
De groei van smartphones leek niet te stoppen, de omzet
kerstgeschenk was.
groeide kwartaal na kwartaal met minstens 25%. Elk ander produktsegment verbleekte bij zulke goede cijfers. Echter noteren we voor Q4/2013 een omzetdaling van 5,2% tot zo’n €208 miljoen. In Q4/2012 kenden we de marktpropositie van een aantal subsidiemodellen die zeer succesvol bleken. In Q4/2013 zijn deze niet herhaald en dit heeft duidelijk een impact op de verkoop van de slimme mobieltjes.
16
Gro
GfK en Telecom GfK volgt de Telecommarkt op de voet. Deze markt wordt gekenmerkt door een bijzonder groot aantal innovaties die elkaar in hoog tempo opvolgen. Denk hierbij aan de ontwikkelingen op het gebied van Smartphones, mobiel internet en breedbandtoepassingen. De consument raakt meer en meer vertrouwd met de functionaliteiten die de hoogtechnologische telecomproducten te bieden hebben. Deze nichemarkt is volwassen
Jürgen De Mesmaecker Business Consultant Telecom
geworden en bereikt de laatste jaren een breed publiek.
Na een eerste kennismaking met de IT- en
Door een samenwerking met verschillende belangrijke retailpartijen is
terecht. De Sales & Marketing-ervaring,
GfK in staat de dynamiek van de markt snel en in volle omvang in kaart te brengen.
FMCG-wereld komt Jürgen in 2004 bij GfK opgedaan bij Ordina en Coca-Cola, helpt hem snel te begrijpen wat belangrijk is voor de opdrachtgever en hoe de dienstverlening van GfK kan bijdragen aan de ontwikkeling
Meer weten? Neem contact op met Jürgen De Mesmaecker: 02 - 474 39 70 /
[email protected].
van zijn business. In Jürgens functie van Business Consultant CE/Telecom/Retail is hij perfect in staat de crosslink te maken tussen industrie en retail en beweegt hij zich midden in de markt. Hij kent de (hoog)technologische ontwikkelingen en trends als geen ander en brengt deze optimaal over en vertaalt deze naar diverse marktspelers. Jürgen is binnen zijn domein het uithangbord van GfK.
17
Een evenwichtig jaar We stellen vast dat het herstel binnen de doe-het-zelf sector zich heeft voortgezet in het tweede semester van 2013. Terwijl de sector in het eerste semester nog een
115 110 105
omzetverlies van 1,4% boekte, lijkt het tij gekeerd te zijn en wordt de tweede helft van 2013 afgesloten met een
100
omzetgroei van zo’n 2%. Als we rekening houden met de daling van 0,4% in verkocht volume, dan mogen we dit een mooi resultaat noemen.
95
Q3/4 '11 Q1/2 '12 Q3/4 '12 Q1/2 '13 Q3/4 '13
In het tweede semester van 2013 is het voornamelijk het
Uiteraard zijn de resultaten ook verschillend voor de
elektrisch gereedschap dat een heropleving van de verko-
verschillende distributiekanalen op de Belgische markt.
pen kent. Na de zwakke resultaten van het eerste semes-
De bouwmarkten hebben ongetwijfeld het voordeel van
ter, laat deze productgroep een groei van 3% in volume en
zeer zichtbaar aanwezig te zijn in de markt, terwijl heel
een omzetgroei van maar liefst 4,4% optekenen. Bovendien
wat zelfstandige organisaties in moeilijker vaarwater zijn
betekent dit dat er behalve meer toestellen ook duurdere
terechtgekomen. Ondanks alles blijft de doe-het-zelf
toestellen over de toonbank zijn gegaan. Belangrijke groei-
markt in België al twee jaar op rij een markt die een lichte
segmenten binnen het elektrisch gereedschap blijven de
groei kent, wat in schril contrast staat met de situatie in
Minitools en de elektrische schroevendraaiers. Deze laatste
Nederland.
(geïndexeerde waarde t.o.v. zelfde periode vorig jaar)
Q4/2013 DIY
categorie, die het traditioneel goed doet in de eindejaarsperiode, realiseert ten opzichte van het volledige jaar 2012 een omzetgroei van bijna 40%! Aan de andere kant van het spectrum heeft de verkoop van pompen een moeilijk semester gekend. Deze productgroep lijdt vooral onder de mindere verkoop van dompelpompen. De relatief ‘rustige’ herfst- en wintermaanden hebben er ongetwijfeld toe bijgedragen dat de verkoop van deze producten een achteruitgang kende van ongeveer 5% in vergelijking met dezelfde periode in 2012. Dit heeft als gevolg dat de productgroep pompen één van de weinige groepen is die in het tweede semester alsnog een omzetverlies laat optekenen.
18
Gro
GfK en DIY GfK analyseert reeds verschillende jaren de verkoopsevoluties binnen de doe-het-zelf branche. Op maandelijkse basis worden de verkopen, tot op individueel artikelniveau, in kaart gebracht en dit voor verschillende distributiekanalen zoals bouwmarkten, DHZ- en ijzerwarenspeciaalzaken, verf- en decoratiespeciaalzaken en mass merchandisers. Het onderzochte DHZ aanbod is zeer divers en bevat een groot scala aan producten. In het kader van deze Retail Reports belichten wij de ontwikkelingen in de doe-het-zelf markt aan de hand van een ‘geselecteerd’ aantal productgroepen waaronder verf, elektrisch gereedschap, lijmen en kitten en een aantal kleinere categorieën.
Kristof Scheys Business Analyst DIY Kristof
studeerde
Marketing
aan
de
Katholieke Hogeschool Leuven. Zijn interesse in marktonderzoek bracht hem bij
Meer weten? Neem contact op met Kristof Scheys: 02 - 474 39 59 /
[email protected].
GfK, waar hij in 2011 aan de slag is gegaan als Business Analyst voor de Doe-Het-Zelf sector. Als Business Analyst is Kristof verantwoordelijk voor de controle van de marktgegevens en voert hij analyses uit om de ontwikkelingen binnen de DHZ sector in kaart te brengen. Via op maat gemaakte rapporten en presentaties voorziet hij de fabrikanten, retailers en brancheorganisaties van marktinzichten en advies.
19
Q4/2013 STATIONERY Een lichte daling voor kantoorartikelen in 2013
Alle andere product categorieën gaan in de min. Er zijn verschillen in de daling maar de producten die worden verkocht voor kantoortoepassingen zoals accessoires voor
Voor het volledige jaar 2013 zien we een daling van
het bureau of kantoormachines dalen het hardst, tot -37%.
0,6% in volumes en -1,9% in omzet voor de markt van de
We zien de daling voornamelijk binnen het kanaal van de
kantoorartikelen.
kantoorvakhandel.
De daling zien we vooral in het consumenten kanaal. Vooral
Ondanks de verschillen in groeicijfers, zien we weinig
het kanaal van de traditionele stationers, een kanaal dat
verschuivingen tussen de verschillende product segmen-
goed is voor 1/6de van de verkoop, daalt hard met een
ten. Net als vorig jaar blijft de groep van de schrijfwaren
omzetdaling van -10%. Het kanaal van de grootwaren-
(gaande van balpennen tot vulpennen tot highlighters tot
huizen en ook het zakelijke kanaal houden relatief stand
viltstiften) de grootste groep met een aandeel van 37% in
en eindigen beiden op een status quo. Vooral het laatste
aantal verkochte stuks. Het aandeel is 1% gedaald in het
kwartaal van 2013 biedt het B2B kanaal wat tegengewicht
voordeel van het segment van de papierwaren.
en groeit met 3% in volumes. Wat de product groepen betreft, staan alle categorieën onder druk. De enige groep producten die een groei vertoont in 2013 zowel in omzet als in aantal verkochte volumes is de groep van de schriften en notablokken. Dit segment stijgt met 1% voor het volledige jaar en het laatste kwartaal noteren we zelfs een stijging van 5% voor deze artikelen.
20
Gro
GfK en Stationery Het Stationery panel kreeg hernieuwde aandacht door de overeenkomst met de branchevereninging Bosta. De wens naar meer en beter marktonderzoek bracht ons tot de ontwikkeling van een compleet nieuwe rapportage waarmee de volledige sectorverkoop in kaart wordt gebracht: het Total Store Report. Inmiddels maken een flink aantal gerenommeerde fabrikanten van kantoorwaren gebruik van deze nieuwe rapportagevorm bij het bepalen van hun prijs- en distributiebeleid. Meer weten? Neem contact op met Cindy Van Mulders: 02 - 474 39 64 /
[email protected].
Cindy Van Mulders Consultant Stationery Cindy studeerde in 1994 af als Sociaal Adviseur. Haar loopbaan startte ze als vertegenwoordigster
voor
Lernout
&
Hauspie. Tot 2008, bij haar start bij GfK als Consultant Entertainment, heeft zij steeds in de IT-sector gewerkt in Marketing- en Salesfuncties. Zij werd verantwoordelijk voor de Belgische opvolging van de muziek-, video- en gamespanels. In 2010 zijn hierbij de activiteiten voor boekenmarkt opgestart, zowel voor het Vlaamse als het Waalse landsgedeelte. In 2011 zijn haar verantwoordelijkheden verder uitgebreid met het oppakken van het Stationery panel binnen GfK. Vanaf 2012 richt zij zich voornamelijk op de verdere business ontwikkeling binnen Stationery en het boekenpanel. Daarnaast is zij ook verantwoordelijk voor de opvolging van het speelgoedpanel.
De
researchactiviteiten
binnen deze nieuwe markt zijn ingericht in samenwerking met The NPD Group.
21
Q4/2013 BOEKEN Boeken in de min De boekenverkoop in Vlaanderen ging in 2013 met 2,6% achteruit. Het is voor het tweede jaar op rij dat de boekenverkoop het moeilijk heeft.
Kanalen
110 105 100 95
De grootste daling van de boekenverkoop stellen we vast bij de grootwarenhuizen. Die kennen een daling van -11,7%. Vermits zij voor een belangrijk deel leven van de
90
Q4 '12
Q1 '13
Q2 '13
Q3 '13
Q4 '13
beststeller verkoop en deze in 2013 fors is teruggelopen, is dit niet zo verwonderlijk.
Conclusie Het algemene crisisklimaat en het gebrekkige consumen-
De grootste stijging in de verkoop situeert zich bij de
tenvertrouwen beginnen zich ook te manifesteren in de
internetwinkels. De onlineverkoop van papieren boeken
boekenverkoop. Met een daling van 2,6% in 2013 is de cri-
stijgt in 2013 vrij fors met 17,4%. Toch blijft de internet-
sis nog niet zo erg als in Nederland (- 6,4%) maar toch wel
verkoop in ons land nog eerder bescheiden. De onlinever-
voelbaar bij uitgevers en boekverkopers. De daling in de
koop is “slechts” goed voor 10,5% van de totale boeken-
verkoop situeert zich vooral bij de bestsellers. De Vijftig
verkoop. In Frankrijk bedraagt dit 17% en in Nederland
tinten-hype is over zijn hoogtepunt heen en opvolgers
klimt dit zelfs boven de 25%.
hebben zich nog niet aangemeld.
Genres
Bron : gezamenlijk persbericht Boek.be en GfK 22/01/14
Quasi alle genres kennen een daling in hun omzet. Alleen de verkoop van strips groeit met 10%. De populaire stripreeksen zoals De Kiekeboes, FC De Kampioenen, Suske & Wiske en Jommeke blijven de top 20 bevolken. Maar de nieuwe Amoras-reeks vormt hèt succes van 2013 en palmt de eerste plaats in van de strips top 20.
En het e-boek? In Vlaanderen blijft de verkoop van e-boeken nog steeds bescheiden maar kent wel een stevige groei. In totaal werden 176.500 e-boeken verkocht, goed voor een omzet van 1,7 miljoen euro. Qua afzet betekent dit 1,2% van de totale boekenverkoop, een stijging met 40% tegenover 2012.
22
Gro
GfK en Boeken GfK wordt binnen de sector van boeken aanzien als dé referentie voor structureel marktonderzoek gebaseerd op feiten en cijfers. Daarnaast wordt de GfK expertise ingezet voor de verdere professionalisering van deze markt. GfK is vaste partner met betrekking tot de boekencijfers in Vlaanderen. Samen met Boek.be wordt onder andere wekelijks de verkoopstop-10 gepubliceerd. Daarnaast is GfK vaste leverancier van cijfers, trends, tendensen en forecasts voor het gros van de Belgische uitgevers en boekenverkopers.
Cindy Van Mulders Consultant Boeken Cindy studeerde in 1994 af als Sociaal Adviseur. Haar loopbaan startte ze als vertegenwoordigster
voor
Lernout
&
Hauspie. Tot 2008, bij haar start bij GfK als Meer weten? Neem contact op met Cindy Van Mulders: 02 - 474 39 64 /
[email protected].
Consultant Entertainment, heeft zij steeds in de IT-sector gewerkt in Marketing- en Salesfuncties. Zij werd verantwoordelijk voor de Belgische opvolging van de muziek-, video- en gamespanels. In 2010 zijn hierbij de activiteiten voor boekenmarkt opgestart, zowel voor het Vlaamse als het Waalse landsgedeelte. In 2011 zijn haar verantwoordelijkheden verder uitgebreid met het oppakken van het Stationery panel binnen GfK. Vanaf 2012 richt zij zich voornamelijk op de verdere business ontwikkeling binnen Stationery en het boekenpanel. Daarnaast is zij ook verantwoordelijk voor de opvolging van het speelgoedpanel.
De
researchactiviteiten
binnen deze nieuwe markt zijn ingericht in samenwerking met The NPD Group.
23
Growth from Knowledge Colofon Retail Reports België is een kwartaaluitgave van GfK en wordt in hard copy extern verspreid naar alle actieve Belgische klanten en geïnteresseerden, via de website www.gfk-retailreports.be. Deze uitgave biedt een inzicht in actuele ontwikkelingen binnen de grootste non-food markten in de Belgische retail. GfK stelt zich niet verantwoordelijk voor eventuele drukfouten, noch voor de inhoud van de advertenties.
Auteursrecht voorbehouden aan GfK Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd.
Concept en Realisatie Wonders Interactive, Viktor Franzen, Noordereinde 57, 1243 JJ ‘s-Gravenland
Verantwoordelijke Uitgever Erik Lejeune, Division Director, GfK Belgium
Redactieteam Alain Brys, Caroline Cauwenberghs, Dimitri Van Roy, Wim Boesmans, Kristof Scheys, Jürgen De Mesmaecker, Cindy Van Mulders en Kristof Van Den Bossche.
Redactiecoördinatie Anja Szondi, Consultant Retail, GfK Division Belgium
Franse vertaling TxT-IBIS, Ruth Minten, Leuvensesteenweg 337, B-3070 Kortenberg De redactie van Retail Reports is te bereiken via e-mail:
[email protected] of per post: GfK Division Belgium T.a.v. Redactie Retail Reports België, Arnoud Nobelstraat 42 B-3000 Leuven
Op zoek naar vorige publicaties? Neem contact op met Anja Szondi, via
[email protected].
Interesse in de Nederlandse markt? Schrijf u nu in op www.gfk-retailreports.nl en blijf elk kwartaal op de hoogte van de actuele ontwikkelingen binnen de grootste non-food markten in de Nederlandse retail.
24