MEDISCH CONTACT 8e Jaargang - 17 September
1953
- N o . :38
Officieel orgoen van de Koninkliike Nederlandsche ~aatschappii tot bevordering der Geneeskumt COMMISSIE VAN
REDACTIE :
G. C. HERINGA, Hoofdred. -F. W I B A U T -vacature Namens de Redactie van bet Tijdschrift voor Sociale Geneeskunde: M. G. NEURDENBURG REDACTIE EN A D M I N I S T R A T I E :
Keizersgracht 3 2 7
-
Tele[oon 36808 - Amsterdam
Advertenti~n in dit blad behoeven de goedkeuring der Redactie. Voor bet plaatsen van advertenti~n gelieve men zich te richten tot: Bureau A D E X, Keizersgracht 158, Amsterdam C., Tele[oon 42355 Abonnement voor niet-leden /' 15.-- -- Losse hummers [ 0A0 Van de Redactie
INHOUD :
De ll2e Algemene Vergadering der Maatschappij te Utrecht, op 12 September 1953 Landelijke Artsen Cursus Commissie Het Consultatiebureau voor praenatale zorg en de huisarts
Mededelingen
582 584 585
en berichten v a n de N t a a t s c h a p p i j
Fan het Centraal Bestuur der L.H.V. Candidatuur lidmaatscbap Centraal Bestuur der L.H.V. Kort verslag van het verhandelde in de op 27 Juni 1953 gehouden ledenvergadering der L.H.V. Rectificatie
W o r l d M e d i c a l Association
Dankbetuiging v. d. Council der W.M.A. Opening van de Assembly van de World Medical Association 1 September 1953, door de Staatssecretaris v. d. Volksgezondheid, Z.Exc. Dr. P. Muntendam Inaugurale toespraak van de president Prof. Dr. L. A. Hulst, tot de 7e Assembly van de World Medical Association (W.M.A.) Welkomstwoord van Dr. A. Sluyters, nit naam van de Kon. Ned. Mij. t.b.d. Geneesk., tot de 7e Algemene Vergadering van de World Medical Association
N l e t officieel g e d e e l t e
De specialitCs, door Dr. F. A. van Dop
Mededelingen
blz. h
en berichten v a n b u i t e n d e M a a t s c h a p p i j
Coll. B. J. Drewes benloemd tot Inspecteur v. d. Volksgezondheid Dr. W. E. Furstner benoemd tot lid v. d. Ziekenfondsraad
Adressen van de AdaatschappiL haar organen, enz. Keizersgracht 327, Amsterdam-C. Bureau van het H.B., D.B., BoekLandelijke Huisartsen Vereniging bouding e n Bureau v o o r Waarneming I tel. 35808 Landelijke Specialisten Vereniging en Vestiging, van 9 - 1 8 u u r na 19 uur en Zondags tel. 72 21 40 Landelijke Vereniging van Artsen Red. en Adm. van ,,Mediscb Contact" tel. 36808 Postgiro Maatschappij 58083 in Dienstverband Bankrelatie: Amsterdamscbe Bank, van Baerlestraat, Amsterdam Specialisten Registratie Commissie Federatie ,,Verenigde Maatschappij Zieken/ondsen", tel. 20879, Utrecht, Nobelstraat 2b. Ondersteuningsfonds voor beh. wed. en wezen. Gironummer 111950, Eendrachtsweg 15, R'dam. Seer. Dr. A. C. M. Beukers, Gerard v. Swietenstraat 79, Tilburg.
587 588 591 592 593 594 596 596 597 597
tel. 34764 tel. 34916 tel. 36808 tel. 34916
Raad van Beroep, Secretaris H. J. J. Blauwkuip, Amsterdam, Willemsparkweg 139. Administratie der advertenti~n: Advertentiebureau ,,ADEX", Keizersgracht 158, Amsterdam-C, telefoon 42355.
Spoed-kopij voor het eerstvolgende n u m m e r dient uiterlijk Zaterdags v66r 12 u u r in het befit te zijn van de redactie.
/AN DE REI De 112e Algemene Vergadering der Maatschappij te Utrecht op 12 September 1953 Het begin der vergadering stond in het teken van de Assembly dew W.M.A. Prof. Hulst, naar hij zeide, voor de vergadering staande in een hybridische positie, ring aan met als President van de W.M.A. aan de Maatschappij dank te brengen voor de grootse ontvangst, welke deze aan de Wereld Artsen Federatie heeft bereid. Hij zeide, buitengewoon getroffen te zijn door de belangstelling, die Hare Majesteit heeft betoond, eerst door als besehermvrouwe op te treden, en daarna de council ten paleize Soestdijk te on.tvangen. Evenzo door de aandacbt, die de Regering aan her congres heeft willen schenken, zowel door de openingstoespraak van de Staatssecretaris van Volksgezondheid als door de ontvangst aan het congres bereid. Ook uitte hij zijn erkentelijkheFd voor de ontvangsten door de Gemeentebestuur van Den Haag, Amsterdam en Rotterdam. De Council heeft met grote dankbaarheid gezien, dat de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering tier Geneeskunst grote offers heeft willen brengen en daarin her bewijs gevonden van her medeleven van de Nederlandse artsen in de W.M.A. De invloed van internationale organisaties is afhankelijk van de medewerking harer nationale leden. Zo heeft tins de W.M.A. zieh sterk gevoeld door de gebleken daadkracht der Maatschappij. De ontvangst is georganiseerd geweest op voortreffelijke wijze: Nederland op z'n allerbest. Ook als voorzitter der Maatschappij gevoelt Prof. Hulst zich gedrongen tot spreken van woofden van grote dank. Aan her Annual Dinner heeft hij uit handen van de Chairman of Council vart de W.M.A. de vlag met wimpel in ontvangst genomen, die de W.M.A. geeft aan de ontvangende verenig-ing, in casu dus de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst. Dit blijk van waardering moge ons een aansporing zijn met volle kracht te blijven medewerken aan de doelstellingen der W.M.A. Prof. Hulst brengt namens her Hoofdbestuur dank aan allen, die met zo grote toewijding en kracht tot her welslagen hebben medegewerkt, zowel in Dela Haag als in de andere steden. Nergens was een hapering, overal liep alles voorbeeldig. Waar zo naar alle zijden hulde te brengen is, wil spr. geen namen noemen, behalve ~6n: die van Dekker. Deze was her, op wiens schouders bet grootste deel der organisatie met zijn talloze d~tails heeft gedrukt. Hem zijn wij allen de grootste dank verschu~digd. (Applaus). Prof. Hulst memoreert de aan de Assembly
voorafgegane, te Londen onder de auspicia van de W.M.A. gehouden First World Conference on Medical Education. Nederland is hier door een sterke delegatie vertegenwoordigd geweest. Her was een goed congres, waaruit veel bela~grijks kan voortkomen. (Applaus). Ondervoorzitter Sluyters, het woord nemend, richt zich tot Prof. Hulst, om het licht te laten vallen op her felt, dat deze zich van zijn moeilijke taak als President van bet congres z6 nitstekend heeft gekweten, dat naar hem, spr., bekend is, de W.M.A. Hulst aan zich wil blijven binden, ook nadat her jaar van zijn voorzitterschap verlopen is. Spr. dankt Hulst voor de eminente wijze, waarop hij deze functie heeft vervuld. De afgevaardigde van 's-Gravenhage vraagt en krijgt het woord, n~dat op zijn verzoek Dekker de zaal heeft verlaten. De afgevaardigde dankt het Hoofdbestuur voor de aanwijzing van Den Haag als zetel van de Assembly. Getuige van bet grote succes, heeft de afdeling kunnen constateren, hoe groot de verdienste van Dekker is geweest, die met opoffering van zijn vacantie haast boven zijn kracht deze organisatie heeft gedragen. De afdeling is van mening, dat de Maatschappij er goed aan zou doen, Dekker haar dankbaarheid te betuigen, door hem tot een extra goede vacantie in staat te stellen. De voorzitter dankt de afgevaardigde van Den Haag voor dit initiatief, waaraan de gedachte ook reeds in het Hoofdbestuur was opgekomen. De vergadering betuigt met applaus haar instemming met het gedane voorstel en besluit dienovereenkomstig. Dekker, teruggeroepen in de vergadering en met applaus begroet, wordt door de voorzitter in kennis gesteld van het genomen besluit. Dekker dankt voor het hem geschonken blijk van waardering. Met goedkeuring der vergadering is de volgorde van punt III en IV der agenda omgewisseld. Zo komt dug eerst het punt honorering der specialisten aan de orde. De voorzitter leidt dit in met de vermelding, dat dit punt aan de vergadering wordt voorgelegd ter uitvoering van de motie, die aangenomen is door de Algemene Vergadering van 5 Juli 1952. Hij wijst er met nadruk op, dat deze motie zelf niet in discussie komt. Nadat enige sprekers het woord hebben gevoerd, werd al spoedig tot stemming overgegaan. De gevraagde goedkeuring voor het contract tug-
582
combinatie van Neomycin en Bacitracin nieuw locaal-antibioticum - - bestrijkt bet gebele bacteriologiscbe spectrum Reactie Neomycin
Actinomyces Clostridia Strept.
DERMATOLOGIE OPHTHALMOLOGIE
Grampositieve
OTO-RHINOLARYNGOLOGIE
........
............
haem .........
Strept.
non
haem .....
Enterococcen
........
Stapb.
aureus
........
Staph.
albus
..........
Corynebact ........... C. d i p h t h e r i a e
........
Bac. anthracis
........
Treponema
pall .......
Gonococcen
..........
Meningococcen
Nebacetin pro instillatione pipet[les]e ~ 10 en 30 ccm Nebacetin z a l f Tube ,i 5 en 20 gram
v,
Bacitracin
..........
Pneumococcen
CHIRURGIE
t, o.
Neisseria Esch.
........
catarrhalis
coil
Klebsiella
............
B. p y o c y a n e u s
Gramnegatieve
Proteus
........
..............
Salm.
typhi
Salm.
paratyphi
..........
Shig. dysenteriae
Nebacetin strooipoeder Strooidoosje ~ 10 gram
..... ......
Shig. paradysenteriae Brucella
abortus
Haemophilus Bac. M.
..
............
.
......
influenza~
Morax-Axenfeld tuberculosis
..
......
+ (+) +
sterk positieve reactie.
2 w a k positieve reactie.
resistant.
H. LUNDBECK & CO. A/S, KOPENHAGEN - MALM0 Uitgebreide literatuur wordt U op aanvraag gaarne toegezonden door:
N.V. ,,NEDIPHARMA" J. D. Meyerplein 22
Postbus 742
Tel. 40036
Amsterdam-C.
SALAZOPYRINE (Salicyl-azo-sulfapyridinum)
Voor de doeltreffende behandeling van:
Colitis ulcerosa en andere colitiden Bacillaire dysenterie Infectieuze enteritiden Polyarthritis rheumatica Verpakkingen: flacon ~ 100 tabletten ~ 0 , 5 0 0 g. flacon d 250 tabletten d 0,500 g. Kliniekverpakking iz 1000 tabletten d 0,500 g.
N.Y. KONINKLIJKE PHARMACEUTISCHE FABRIEKEN v/h BROCADES-STHEEMAN & PHARMACIA AMSTERDAM-MEPPEL
DETTOL D E T T O L is een krachtig werkend antisepticum. D E T T O L ,~ hie, to.,,.h en wota, door huid en slilmvhezen goed verdragen.
DETIOL b~ho,,d,e~n
hoog bacteriendodend vermogen bii aanwezigheid van bloed en pus.
DETTOL
is niet onvetenigbaar met zeep; bet is aangenaam van geur en geeft geen vlekken.
Samenstelling : Chloroxylenol -Terpineol Spit. 9 methylatus off. 01. 9 Gram. Citr. 9Sapo veget.
8
Monster Cn dooamentatlr op aaavraag bii : N.V. H A N D E L M I J . ILECK1TT$ Phlzmaceutische &fd
9D E BILT
sen L.S.V. en ziekenfondsen met de 50/50 clausule werd gegeven met 27 stemmen voor, 15 stemmen tegen en 1 stern blanco. Vervolgens komt dan aan de orde de bespreking over de bij de Regering in overweging zijnde verhoging van de welstandsgrens voor de ziekenfondsen van [ 5025.-- tot ] 6000.--. Tot dit punt van behandeling waren voor bijwoning als toehoorders uitgenodigd afgevaardigden van de andere groepen van medewerkers. De besprekingen werden allereerst gevoerd in besloten vergadering. Toen men in open zitting overging, was het standpunt bepaald, en was alleen hog nodig de formulering vast te stellen, waarin dit zou worden omschreven. Na enige discussie geschicxlde dit in de volgende motie, die met op 1 na algemene stemmen werd aangenomen: De l12e Algemene Vergadering der Koninklijke Nederlandsche Maatschapppij tot bevordering der Geneeskunst, bijeen te Utrecht, spreekt haar waardering uit voor het door het I-Ioofdbestuur ten aanzien van de in overweging zijnde uitbreiding van de kring der ziekenfondsverzekerden gevoerde beleid, ziet deze uitbreiding als onaanvaardbaar, ziet de koppeling van het Ziekenfondsenbesluit aan de Ziektewet als de primaire oorzaak der bestaande moeilijkheden van de artsen, acht de losmaking hiervan een eerste vereiste, erkent de noodzaak van verzekering tegen nader te bepalen risico's inzake de geneeskundige verzorging van personen met een inkomen, groter dan dat der thans verzekerde groepen, m~ar is van oordeel, dat deze voorziening moet en kan worden gevonden buiten het kader van her vigerende ziekenfondssysteem en draagt bet Hoofdbestuur op in overleg met de andere medewerkersgroepen daarvoor de weg te zoeken.
ding van loonderving ligt zulver in het sociaaleconomisch vlak. Het raadplegen van de arts door een zJeke daarentegen vindt zijn rechtvaardiging in een subjectieve behoefte, waardoor naast sociaal-economische motieven ook psychologische factoren in her ziekenfondswezen een belangrijke rol gaan spelen. De moeilijkheden, die bij een volledige verzekering van geneeskundige betrandeling juist uit psycholog,ische oorzaken in de beroepsuitoefening door de arts en in de verhouding pati6nt-arts optreden, vragen om een afzonderlijke plaatsing van de regeling der geneeskundige verzorging in het systeem van de sodale wetgeving. De ervaringen sinds de oorlog wijzen met onmiskenbare duidelijkheid de bezwaren aan, die aan verplichte all-risk verzekering voor patifinten en artsen vastzitten. Uitbreiding van dit systeem over grotere groepen der bevolking dan dringend nodig is, wordt door de artsen afgewezen.
Een toelichting lijkt haast overbodig: Hoofdbestuur en Algemene Vergadeving zijn homogeen in de overtuiging, dat een uitbreiding van het ziekenfondssysteem in zijn tegenwoordige vorm door de artsen nlet kan en zal worden aanvaard. De motieven der Regering om te streven naar een unificatie der sociale verzekeringswetten liggen buiten onze beoordeling. Doch het felt, dat bet ziekenfondswezen, dat o5. allereerst uit bet oogpunt van lichamelijke en geestelijke volksgezondheidsverzorging dient te worden bezien, zo sterk aan de sociale verzekefingswetten gebonden is (de z.g. koppeling van het Ziekenfondsenbesluit aan de Ziektewet) veroorzaakt de moeilijkheden der artsen. De door de Ziektewet gegarandeerde vergoe583
Het is jammer, dat de radio-omroeper en de pet,s, die namens het A.N.P. aan de aangenomen mofie bekendheid hebben gegeven, in het verstrekte, maar gewijzigd weergegeven communiqud een eigenmachtig geformuleerde zinsnede hebben ingelast: n.1. dat de verhoging van de loongrens ,,tot gevolg (zou) hebben, dat werknemers die f 5025.-- tot f 6000.-- verdienden, verloren zouden gaan voor de particuliere praktijk van de artsen." Ten onrechte kan hierdoor bij het publiek de indruk zijn gewekt, dat bet verzet der artsen hoofdzakelijk of zelfs alleen gericht zou zijn op financi6le oogrnerken. Zeker is waar, dat de art,sen vrezen, dat, bij de huidige onvoldoende abonnementshonorering, uit de uitbreiding van de fondsverzekering opnieuw een verslechtering van hun economische positie zal voortvloeien. Maar niet minder waar is, dat hun bezwaren evenzeer zouden blijven bestaan, indien door verhoging der honoraria de financi61e ,nadelen zouden zijn gecompenseerd. Want dan bleef onverminderd het felt bestaan, dat de nadelen, die voor pati~nten en artsen nu eenmaal vastzitten a.an de praktijkuitoefening onder een verzekeringsstelsel als het onze -- tegen welke nadelen alsnog remedie moet worden gezocht -zich zouden gaan uitstrekken over een grotere groep, die h.i. aan een verzekering in deze vorm geen behoefte heeft. Duidelijk spreekt uit de motie her inzicht, dat de artsen hebben in de ~oodzaak van maatregelen, die de last van ondragelijke risico's van geneeskundige verzorging wegnemen. De verschuiving in de maatschappelijke welstandsverhoudingen enerzijds, de toenemende kosten der aan de mogelijkhedeaa der wetenschap adequate geneeskundige verzorging anderzijds maken, dat welhaast niemand in staat is de risico's van alle
verheugen, dat de Maatschappij thans eendrachtig naar buiten komt met een duidelljk uitgesproken s t a n d p u n t en met een positief programma. Het schijnt, dat de vergadering van 12 September historische betekenis zal blijken te hebben. Heringa.
geneeskundige verzorging ell verpleging nog geheel te dragen. Sinds jaren wordt door de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst verdedigd, dat een systeem moet worden gevonden van trapsgewijze verzekering. De feitelijke uitwerking van dit systeem wordt door de motie aan het Hoofdbestuur opgedragen. Men kan er zich sle.chts over
Landelijke Artsen Cursus Commissie georganiseerde ontvangst der deelnemers op Maandagavond. De verwachting werd uitgesproken, dat deze artsencursus aan de deelnemers een aangenaam en zeer vruchtbaar werk verschaffen zou en verder de hoop, dat de voldoening, die her verriehten van nuttig werk n n eenmaal altijd met zich meebrengt, een aansporing zou mogen zijn voor deze en andere docenten om ~rt de toekomst ook h u n tijd en werkkracht in dienst te stellen van het zo reel omvattende e n in onze tijd van sterke ontwikkeling der medische wetenschap ook zo hoog nodige werk van het voortgezette onderwijs aan artsen; en tenslotte de verwachting, dat de ervaringen der deelnemers aan deze artsencursus, medegedeeld aan andere collegae in den lande, dezen zou brengen tot, of versterken in de overtuiging, dat een practiserend arts zichzelf te kort doet, als hij niet -- niettegenstaande de vele moeilijkh e d e n en financi61e consequenties -- zoveel mogelijk gebruik maakt van de geboden gelegenheid tot aanvulling van zijn kennis. Naast artsencursussen elders, die reeds door bet loffelijk initiatief van a n d e r e n zijn geoFganiseerd, is deze artsencursus weer een teken, dat medisch Nederland in d.it opzicht haar taak verstaat. Moge deze artsencursus nog door velen worden gevolgd.
De geheel gevulde collegezaal van de verloskundige kliniek y a h ' P r o f . PIate te Utrecht was bij de opening van de in ons blad aangekondigde artsencursus van 14--19 September %3 een bewijs van de grote belangstelling, die er voor dit gebeuren bestond. Namens de faculteit heette Prof. Julius de aanwezigeu van harte welkom, zette uiteen, dat bet initiatief tot deze artsencursus g e n o m e n was door de Kon. Ned. Mij. t.b.d. Geneeskunst en waarom dit geschiedde. Hij zeide, getroffen e n gesterkt te zijn door de grote belangstelling, die er voor deze cursus bestaat en verzekerde, dat het in de bedoeling lag, na een welslagen van deze artsencursns, die voornamelijk aart de interne geneeskunde is gewijd, ook andere cursussen, oio het gebied van de chirurgie en de andere specialismen, te doen volgen. Namens de Landelijke Artsen Cursus Commissie sprak de secretaris G. Dekker, o m d a t de rootfitter, Prof. Hulst, deel uitmaakte van h e t corps van docenten van deze artsencursus. Dekker bracht de dank der commissie over aan alien, in het bijzonder aan de docenten, die deze cursus h e b b e n mogelijk gemaakt. Ook de afdeling Utrecht der Mij. komt dank toe voor haar activiteit, in het bijzonder voor de door haar
Bij de Interne afdeling van het St. Elisabeth-Ziekenhuis te Tilburg, vaceert een functie van
ASSISTENT-ARTS
Sollicitaties
te
richten
aan de
Geneesheer-Directeur.
Voor bet plaatsen van advertenti~n gelieve men zich te richten tot: Bureau A D E X ,
Keizersgracht 158, Amsterdam C., Telefoon 42355
584
3e Cursus
Gezondheidszorg elf
Praeventieve Geneeskunde ~t Bij de uitoefening der geneeskunde wordt steeds meer aandacht geschonken aan de praeverrtieve taak. Wekelijks worden tal van ,artsen gevraagd, wier werkkring op dit gebied ligt. Vroeger was een arts met praktijk-ervaring in staat om functies als: inspecteur van de volksgezondheid, directeur of medewerker aan eert geneeskundige dienst, bedrijfsarts, schoolarts, enz. enz. met succes te vervullen. N u zijn de vraagstukken, waarmede zij in aanraking komen zoveel gecompliceerder en belangfijker geworden, dat het aanbeveling verdient zich in deze vraagstukken te verdiepen, alvorens men zijn werkkring aanvaardt. Aan artsen en leiders van bedrijven, die artsen in dienst hebben, wordt hierbij de aandacht gevestigd op de mogelijkheid voor artsen, hun kennis te vergroten met behulp van bovengenoemde Cttrsus, georganiseerd door her ,,Nederlands Instituut voor Praeventieve Geneeskunde", en de instituten voor tropische geneeskunde te Amsterdam en Leiden, met steun van de World Health Organization en de Rockefeller Foundation. De cursus vangt aan Maandag 5 October om 10.30 uur. De eerste helft van her cursusjaar wordt gevolgd door alle deelnemers, waarna een afsplitsing plaats vindt in: a)
algemene gezondheidszorg
b)
kinderhygi~ne
c)
bedrijfshygi~ne
d)
tropische hygiene en t r o p i s c h e geneeskunde.
Behalve voordrachten van een 55-tal docenten, zal gelegenheid tot practische werkzaamheid in de richting die men kiest, worden geboden. Cursusgeld bedraagt F. 300.inlichtingen verkrijgbaar bij:
PROF. DR R. REMMELTS DIRECTEUR
VAN HET ~EDERLANDS WASSENAARSEWEG
INSTITUUT VOOR PRAEVENTIEVE GENEESKUNDE
56 - L E I D E N - T E L E F O O N 30541
,,
[I SO iJl. l] Nicu~ bloeddrukvcrlagcnd preparaat Voor de behandeling van hypertensie Apresoline werd in de Wetenschappelijke Laboratoria van de CIBA ontwikkeld en behoort chemisch tot de groep van de hydrazinophthalazinen. Apresoline (1-Hydrazinophthala.zine) is door haar werkingsmechanisme een geheel nieuwe stof, die een langzaam beginnende en lang aanhoudende bloeddrukverlaging teweeg brengt. Naast deze bijzondere wijze van bloeddrukverlaging onderscheidt het Apresoline zich van andere tensieverlagende stoffen, doordat de doorbloeding van de nieren (,,renal plasma flow") duidelijk verhoogd wordt. Gezien de betekenis, welke aan een gestoorde nierdoorbloeding voor de pathogenese van de hypertensie toegeschreven wordt, schijnt deze waarneming van bijzonder belang. u een karakteristiek werkingsmechanisme van Apresoline spreekt verder de waarneming, dat de verlaging van de bloeddruk een bepaalde waarde niet te boven gaat. De verlaging van de bloeddruk is in het algemeen des te opvallender, naarmate de uitgangswaarde hoger lag. Votgens nieuwe klinische ervaringen kunnen de resultaten van een behandeling met Apresoline in bepaalde gevallen verbeterd worden door een gecombineerde behandeling met het ganglion-blokkerende Pendiomide ( N,N,N',N'- 3-pentamethyl-N,N'-diaethyl - 3-azapentyleen-l,5-diammonium-dibromide). Wij stellen gaarne op aanvrage literatuur en monsters ter beschikking. Apresoline Flacon met 100 tabletten h 10 mg Flacon met 50 drag6es h 50 mg Flacon met 250 drag6es h 50 rag Pendiomide Flacon met 20 ce druppels 20%-ig Flacon met 100 cc druppels 20%-ig
CIBA
N.V.
- ARNHEM
DAROPHEDRIN NEUSDRUPPELS Indicaties :
Rhinitis
- Sinusitis
- Pharyngitis
en
Adenoid
Samenstelling : HC1. ephedrinl, Oleum pini pumilionis,Camphora,Mentholum,Oleum eucalypti, gesuspendeerd in een glucose-oplossing.
Deze neusdruppels bevatten geen Paraffinum
liquidum
De "Council of Pharmacy and Chemistry of the American Medical Association" is van mening, dat her herhaaldelijk gelaruik van neus, druppels, welke Paraffinum liquidum bevatten, kan leiden cot ongewenste verschijnselen en speciaal gevaarlijk is war betreft het optreden van pneumonoliposls. De Council heeft daarom de erkenning van neusdruppels, welke Paraffinum liquidum bevatten, ingetrokken.
New and Nonofficial Remedies 1950, Pag. XLI. Monsters en literatuur worden gaarne verstrekt door
]~
2~k l ~
O
Pharmaceutische Fabriek To|straat 88-94, Amsterdam-Z. Telef, 723807 en 72214?
ALTENA-DIEETKAAS bereid met U n i c u r a
Dieetzout
dus vrij van N a t r i u m
of
Lithium
ILAS ...........
olvette kaas, op dezelfde wijze bereid, doch zonder toevoeging
van Keukenzout.
ALTENA-DIEETKAAS is een speciaal product uitsluitend door toevoeging van Unicura-Dieetzout.
ALTENA-DIEETKAA$ wordt geleverd in lunchkaasvorm van 112en I kg. en in Goudavormvan ~ 4 kg. met en zonder komijn en is in alle steden en grote dorpen verkrijgbaar. Verkoopadressen worden op aanvrage toegezonden. Voor Maine plaatsen g r a t i s portvrije bestelkaarten verkrijgbaar De enige fabrikante van
Altena-Dieetkaas:
Co6peratieve Zuivelfabriek ,,ALTENA" NIEUWENDIJK
(N.-Br.) -
TELEFOON
Nr.3
Her Consultatiebureau voor praenafale zorg en de huisarfs De praenatale zorg, in Nederland geesteskind offers als her totaal van alle verkeersongevallen (graphiek blz. 275). van Prof. de Snoo en Prof. ten Berge, heeft door Vanwaar de gevaren komen, die tot deze middel van een voordrachtenreeks, in 1952 in schrikbarende sterfte voeren? Hoe en waarmee Zuid-Holland gehouden, en in het bijzonder de geneeskunde zich wapenen moet om dit euvel dank zij de publicatie, die daarvan gegeven is door het Tijdsehrift voor Sociale Geneeskunde te bestrijden? Wij vinden het uiteengezet in een reeks van voordrachten, die tezamen dit blijk(31ste Jg. 11/12, 29 Mei 1953), opnieuw een bebaar braakliggende ten'ein van de sociale geroep gedaan op de belangstelling van de medineeskunde van alle kanten belichten. sche wereld. Het was een krachtig beroep. In het hooggestemde ,,Ten Geleide", waarmee de GeBraakliggend? Hoe kan dat in dit land, waar neeskundig Hoofdinspecteur de lezingenreeks inde volksgezondheid zo van alle kanten de aanluidt, wijst deze oio de veelzijdigheid, die bet kendacht der medici heeft? Ligt een verklaring (dan merk behoort te zijn van de praenatale zorg en wel een excuus) in de terloops door de Haas roept ,,huisarsten, obstetrici en gynaecologen, (blz. 236) gemaakte opmerking, dat 2 of 3 doodvroedvrouwen, kraamverzorgsters, Kruisverenigeborenen, die gemiddeld in een dokterspraktijk gingen, Consultatie-bureaux voor Tbc--bestrijvoorkomen, de arts geen i ndruk geven van de ding, ]aboratoria en Overheid" op de handen landelijke omvang van het kwaad? Hdt is mogeineen te slaan ,,om de levens van moeders en lijk. Groot is dan de verdienste van hen, die het kinderen te redden." ons zo ,,spectaculair'" voor ogen steUen: Het Dat er inderdaad levens te redden zijn, de nagaat om ,,wastage of life", verspilling van levens! volgende lezingen l a t e n e r geen twijfel over: Een tweede zaak, die in deze reeks voordrach,,met inbegrip van de doodgeborenen bedroeg de ten met alle gewenste duidelijkheid naar voren zuigelingensterfte in 1950 in ons land 25 + 20 = komt: Deze zondvloed van leed is niet zo m a a r 45 pro mille. Hiervan komt niet minder dan 33 door een enkele medische ingreep of maatregel pro mille, of 3/~ van bet totaal, voor rekening te keren: De zorg voor de a.s. moeder, die van van de perinatale sterfte. ])it betekent bovenzo overheersend belang blijkt voor de levenskandien, dat zelfs in Nederland hog altijd ddrt van sen der jonggeborenen, moet rekening houden de dertig bevallingen met de dood van her kind met bijkans alle gebieden der hygi/Sne, blijkt boeindigt v66r het kraambed is verstreken." ,,Een vendien verhaakt met puur sociale problemen perinatale sterfte van ruim 30 pro mille betekent als ,,spanning tussen lonen en prijzen" (de Haas, voor ons land een ,,wastage of life" van 7500 blz. 235). kinderlevens v66r de moeder het kraambed heeft Veel daarvan was -- ik moet her bekennen -verlaten, terwijl daarentegen na de eerste levensvoor mij nieuw. 't Is waar, mijn studie ligt 4 week, dus gedurende 51 weken van her eerste decennia achter me. Als ik me zelfverwijt maak levensjaar, 3600 zuigelingen sterven" (Posthuma, over mijn onkunde, kan ik me misschien, misblz. 274) 1) schien ten dele, verschuilen achter de woorden Deze eerste-week-sterfte vraagt evenveel slachtvan coll. Roovers (blz. 242): ,,de voedingsleer bevindt zich momenteel in een stormachtige onta) Hiernevens zij herinnerd aan de publicatie wikkelingsphase" en achter bet felt, dat de litein N.T.v.S.G. van 13 Mei 1949, gerefereerd in ratuur, waaraan coll. Posthuma haar indrukwekM.C. 1949 blz. 369 e.v. Het daar gehouden bekende gegevens ontleent, bijkans uitsluitend van toog, dat spreekt van daling van moederlijke de laatste jaren dateert. Maar . . . . zouden niet sterfte door invoering van georganiseerde praevelen van mijn tijdgenoten en vele jongerew ook, natale zorg, lijkt niet in overeenstemming met die dichter bij de praktijk en dichter bij bet wat coll. Posthuma (I.c. blz. 288) zegt over de sterfte-terrein van al die duizenden kinderen kraamvrouwensterfte nl.: ,,Hoezeer het ook te zijn, even onwetend zijn als ik? Kennen zij de betreuren is, dat in ons land per jaar ruim schrikbarende invloed van betrekkelijk geringe 200 vrouwen tengevolge van de bevalling bet tekorten in de voeding van de gravida op partus leven laten, toch blijkt bet nauwelijks mogelijk praematurus, op dood-geboorte, op abortus, welom voor een kraamvrouwensterfte van 1 pro licbt op aangeborene, tot voor kort uitsluitend mille hog algemene maatregelen te treffen. Prof. aan genetische factoren toegeschrevene afwijkinde Haas (ibid. blz. 236) merkt o19, dat in 1950 gen? Als mijn onkunde alleen mijn schuld is -het totaal aantal gestorven kraamvrouwen nog mea culpa, mea maxima culpa, -- want behoorde iets hoger ligt dan de totale sterfte aan diphteniet ieder, die wel eens over geneeskunde denkt, fie (200 : 196). spreekt of schrijft, deze dingen te weten, deze 585
actuele mortaliteit varr de grootte-orde van rampen, met een totaalcijfer (3600 in de eerste levensweek) even hoog als van alle ongevallen per jaar? -- als deze onkunde alleen mijn tekort is, waarom citeert dan Prof. de Haas in zijn zo strak gehouden inleidende ,,probleemstelling" die verzuchting, die een aanklacht is, van een huisarts: ,,waar is ons deze kennis, deze gedachtengang bijgebracht?" ,,Men wordt aan de Un~versiteit voor alles opgeleid, behalve voor het werk, dat ons als huisarts wacht"? Ik heb neiging te menen, dat dit verwijt in casu, gezien de nieuwigheid der gegevens, niet helemaal billijk kan zijn. Maar dan bet post-graduate onderwijs! Is bet er genoeg? (de Haas) En onderwijst men daar de stormachtige lawine van nieuwe kennis, hetzij diepgaand als wetenschap, maar als enkel elementaire feiten, van waaruit men begint te denken? Zet men daar met grote letters op bet bord, d a t e r jaarlijks in Nederland (,,laagste kindersterfte ter wereld"l) 7500 perinatale sterfgevallen zijn? Zijn de artsencursussen, hetzij zetf, dan wet veelal h u n bezoekers, niet te overwegend op klinische zaken gericht, dart dat zij voldoende aandacht k u n n e n geven aan gebeurlijkheden, die h u n gang gaan, terwijl ,,geen clinische verschijnselen gevonden worden" (de Haas, blz. 255)? Aan dit onderwerp valt te leren, dat theoretische voedingsleer (die als regel, althans expliciet, op de lesprogramma's tier universiteiten ontbreekt), dat sociale geneeskunde, dat psychologie en sociologie (deze twee tezamen de leer van ,,sfeer" vormend), dat zelfs statistiek, dat dat alles vakken zijn voor de praktische arts. In zovet is deze voordrachtenbundel, waarin verscheidene artikelen zijn, die men leest als een boeiend, ja beklemmend stuk cultuurgeschiedenis, een model van een artsencursus. Laat ons goed en ook tussen de regels lezen: , , . . . . h o e deficient een streng zoutloze voeding zonder melk en zonder kaas is, die zo vaak zwangeren wordt voorgeschreven" (van Schaik, blz. 269). ,,Bij bet bezien van deze tabellen zal men geneigd zijn zich af te vragen, o/" dergelijke (noodzakelijke) hoeveelheden wel gegeten worden en of men dergelijke bedragen voor de voeding kan uitgeven." Aangezien in gezinnen met kleine inkomens (voor gravidae noodzakelijke) verhogingen van de voedingsprijs zeer zwaar op her budget drukken." (ibid. blz. 270). ,,Een huis. vrouw in een gezin met een laag inkomen moet een phenomeen zi)n" (ibid. blz. 271). ,,Zowel in Engeland als irt Schotland is gebleken, d a t e r eert groot verschil in perinatale sterfte bestaat in verschillende welstandskIassen: tweemaal zo hoog in de laagste als in de hoogste welstandsklasse'" (Posthuraa, blz. 279). ,,Menu-analyses en kostenberekeningen van het Voorlichtingsbureau van de Voedingsraad hebben geleerd, dat een enigs-
586
zins optimale voeding tijdens de zwangerschap in her gemiddeIde gezin te kostbaar is.l) (de Haas blz. 235). Wie zou niet geneigd zijn uit deze zinsneden analogieEn af te leiden voor andere leeftijdsgroepen of te extrapoleren naar andere categorie~r~ onzer samenleving? Ziehier een model van een symposion, een samenspraak van deskundigen, waardoor dit ene onderwerp veelzijdig belicht wordt; niet alleen voor een theoretische beschouwing, neen, als oproep voor gemeenschappelijk practisch werk. Medische co6peratie, co6rdinatie, group-praxis, hoe zal men bet noemen? In ieder geval een poging terwille van grote algemene belangen uit te komen boven het individualisme, dat blijkbaar in effidEnfie ten algemenen nutte te kort schiet. Vandaar het streven naar ,,organisatie", vandaar de belangstelling der overheid. Maar . . . . Hoe jammer, dat bier een ,,maar" volgen moetl Dit betoog, deze indrukwekkende demonstratie, zo sterk in her aantonen van de noodzaak van intercollegiale samenwerking, is helaas geenszins overtuigend ten aanzien van de wijze, waarop die samenwerking moet worden georganiseerd. Van verschillende kanten komen de protesten van de huisartsen, op wie een beroep wordt gedaan. Een collega heeft zijn bezwaren kernachtig samengevat in vier stellingen: ,,I. De praenatale zorg is volledig veilig in hartden van de huisarts of de vroedvrouw. 2. De huisarts en de vroedvrouw zijn de aangewezen deskundigen voor de uitoefening van de praenatale zorg bij h u n pati~nten. 3. De overheid dient alles achterwege te laten, wat her prestige van de huisarts en de vroedvrouw zou kunnen verminderen. 4. Een hogere instanfie dient niet in te grijpen in een taak, die een lagere goed kan vervullen." Blijkbaar verkondigt hij hiermede de mening vim velen: Een afdeling heeft in een motie, die zij aan het H.B. heeff toegezonden, zijn stellingen tot de hare gemaakt. Laat ons er binnen het kader van dit korte opstel niet over gaart redekavelen, of in deze vier stellingen inderdaad alles gezegd is, wat op dit terrein door de huisarts te zeggen zou zijn; of her niet gelukkiger zou zijn geweest, indien de positiviteit van de beide eerste stelllngen verbonden ware geweest aan de wens naar een andere vorm van samenwerking tussen huisarts en speciallsten, een zodanige, dat de band tussen huisarts en patient w~l ongestoord zou blijven. Het is niet te ontkennen, dat, bij al, wat er i) AI deze cursiveringen van mij (H.)
aan wetenswaardigs in de lezingenreeks is samengebracht, weinig overtuigend is bepleit, waarom dit sociaal-geneeskundig-preven tieve werk in een consultatiebureau m o e t gebeuren, inplaats van op het spreekuur en zelfs voor een groot deel in bet gezin zelf door de huisarts. Hoe meer ik lees over de veelzijdigheid van de zorg, die de zwangere nodig heeft, hoe meer ik onder de indruk geraak van de hier door velen herhaalde stelling, dat in deze sector van her medische werk speciaal ,,het door menselijke verhoudingen en contacten bepaalde het belangrijkste element behoort te zion" (de Haas, blz. 232), d a t ,,van her aIlergrootste belang d e sfeer is" (Schmidt, blz. 238), dat het vooral gaat o m de ,,psychische verhoudingen" tussen gravida en arts; om een arts, die de a.s. moeder ,,met haar zorgen niet alleen laat", o m d a t ,,juist ten aanzien van zwangerschap en baring de vrouw meer dan de gewone behoefte heeft om zich uit te spreken en vragen te stellen" (Remmelts, blz. 252); vooral als we van de Haas horen, dat eigenlijk ook de ,,expectant fathers" in de zorgen betrokken moeten worden; we er zelf nog bij bedenken, dat ook voor de broertjes en zusjes de komst van de a.s. concurrent in de ouder-aandacht een bron van moeilijkheden kart worden; dat her gaat over" voorlichting over algemene hygitne, over voeding vooral; kortom, dat de zorgen her gehele gezin moet omvatten in al d e beslommeringen des dagelijksen ]evens -- hoe meer ik van dat alles doordrongen word, des te meer schijnt het me toe, dat moeilijk een krachtiger betoog v66r de huisarts en tegen her consuleatie-bureau gehouden kon zijn; consultatiebureau, waarvan de Haas in alle eerlijkheid uitspreekt: ,,laat ons trachten 2) in deze consultatieb u r e a u x de mechanisatie van het massawerk te
voorkomen, door menselijk begrip te doen praevaleren boven technisch k u n n e n " (blz. 232). Niemand zal betwijfelen, dat de specialistenwerkers in die consultatie-bureaux ernstig zullen streven naar her h u n door de Haas voorgehou-' den ideaal. N i e m a n d zal ontkennen, dat de huisarts -- hij zal de laatste zijn her te betwisten -voorlichting behoeft op velerlei gebied; maar ook n i e m a n d zal iets willen afdoen aan het feit, d a t de gezingszorg h e t werkterrein bij uitstek voor de huisarts is. Daarom lijkt voor de praenatale zorg, welhaast b e t meest huiselij~e van alle medische terreinen, het consuItatie-bureau een bedenkelijke vorm rata organisatie: bet dreigt d e verhouding huisarts-gezin te treffen in een van haar meest tere punten, terwijl bovendien onbegrijpelijk blijft, hoe h e t consultatiebureau zelf met 66n enkel bezoek van de a.s. moeder zijn taak denkt te kunnen vervullen. Zijn er zo vele r e d e n e n voor huisartsen (en anderen) o m sceptisch, zo niet afwijzend te staan tegenover deze m e t zoveel idealisme aangeprezen consultatiebureaux -- h e t lijkt overigens wel alsof ook in de kringen der insiders nog aanmerkelijke mertingsverschillen over taakomschrijving en uitvoeringsvorm bestaan --, dit m a g onze aandacht niet afleiden van het ernstige feit, dat in de besproken lezingenreeks met schrikwekkende duidelijkheid voor onze ogen is geptaatst. Neg~fief-zijn, verweer tegen wat ons lout lijkt in ar~dermans enthousiasme, is hier zeker niet voldoende. Klaarblijkelijk ligt er een nieuwe taak, die -- ook dat is duidelijk aangetoond -samenwerking nodig maakt. Indien niet z6, dan anders. Naar ~aet m e voorkomt stof tot ernstige overdenking en tot onderling overleg. Heringa.
2) Cursivering van mij (H.)
VAN HET CENTRAAL BESTUUR DER LANDELIJKE HUISARTSEN VERENIGING Candidafuur lidmaafschap Cenfraal Besfuur der L.H.V. Met referte'aat~ p u n t 4 dee Agenda voor de Ledenvergadering der L.H.V. op 26 September a.s. (zie Medisch Contact d.d. 27 Augustus j.l., no. 35) d e e h het Centraal Bestuur mede, dat ter voorziening in de vacature, ontstaan door h e t tussentijds aftreden van collega J. G. van der Sluys (apotheekhoudend) arts te Venhuizen, door de Districtscommissie XIV (Friesland-Noord, Friesland-Z.W.-hoek, Heerenveen) candidaat is gesteld collega L Heeringa, (apotheekhoudend)
587
arts te Garijp.
Door de Districtscommissie If d e r L.H.V. (Alkmaar, Alkmaar en Omstr., Haarlem, Den Helder, West-Friesland, Zaanland, H a a r l e m m e n n e e r , Purmerend, Kennemerland) wordt als candidaat voorgedragen collega ].' W. Broekhuysen, (apo-
theekhoudend) arts te Hem.
B. Drewes, Arts, Secretaris L.H.V. Groningen, 10 September 1953.
Kort verslag van her verhandelde in de op 27 Juni 1953 in her Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen te Utrecht gehouden ledenvergadering tier L.H.V. 1. De Voorzitter, Hk. Robers, opent de vergadering. Spr. verwelkomt de afgevaardigden en vertegenwoordigers van het Hoofdbestuur (waaronder de voorzitter en de onder.voorzitter), alsook de vertegenwoordigers vart de L.A.D. Spr. excuseert de afwezigheid van de vertegenwoordigers der L.S.V. en enkele leden van het C.B. der L.H.V., onder vermelding van de redenen hunner absentie. 2. De Directeur van her Bureau neemt bet app+l nominaal af. Nadat ook later binnenkomende afgevaardigden zijn geregistreerd, blijkt slechts 66n der 55 afgevaardigden absent te zijn. 3. Landheer (Onder-Voorzitter) geeft een overzieht van de gang en stand der onderhandelingert met de Organisaties van Algemene Ziekenfondsen, o.m. de moeilijkheden in de Ziekenfondsraad bij de goedkeuring van de overeenkomst betreffende her honorarium voor verloskundige hulp, welke overeenkomst desalnietterain is goedgekeurd. Ook is even onderhandeld over een tarief voor hulp aan verzekerden buiten h u n woonplaats, hetgeen echter niet tot een overeenkomst heeft geleid; dit laatste tot tevredenheid van beide partijen. Iedere collega kan dus aan dergelijke mensen bet laagste plaatselijke particuliere tarief in rekening brengen, waarvoor de verzekerde een bepaalde vergoeding van het ziekenfonds terug ontvangt. Verder is gesproken over labora torium-ortderzoekingen, waarbij is aangevoerd, dat bepaalde onderzoekingen, die door de huisarts thuis niet gemakkelijk verrieht kunnen worden, voor rekening van het ziekenfonds elders gedaan moeten k u n n e n worden. Hiervoor is een commissie ingesteld, die onderzoekt, welk laboratorium-werk door de huisarts zelf verricht kan worden en voor welke onderzoekingen hij moet kunnen verwijzen. Door de ziekenfondsen wordert daaromtrertt kostenberekeningen gemaakt. Zij zijn bereid de huisartsen in deze tegemoet te komen. Vervolgens is ~og gesproken over de honorering voor hulp aan gepensionneerden van de Nederlandse Spoorwegen. Voor zover bet 65-jarigen of ouderen betreft, die 26 weken v66rdat zij in bet ziekenfonds kwamen, niet verzekerd zijn geweest, zal dezelfde maatstaf gelden als voor de z.g. Drees-patiEnten. Dan is hog aan de orde geweest de kwestie van de verpleeg- en rusthuizen. Deze zijn gesplitst in twee groepen: de open en de gesloten huizen. Tot de eerste categorie behoren die huizen, waar de patibnten vrije artsenkeuze hebben; voor deze pati6nten geldt de extra-vergoeding volgens de regelen voor ouden-van-dagen. Tot de gesloten huizen behoren die, waaraan een be-
588
paalde medicus is verbonden, op wiens hulp de bewoners zljn aangewezen. De honorering van deze medicus kan niet uitsluitend worden berekend via het ziekenfonds. De Onderhandelingscommissie staat op het standpunt, dat degene, die zich de luxe permitteert een huis te exploiteren, waaraan ~6n bepaalde arts is verbonden (aan wie door her huis gemeenlijk verdergaande eisen worden gesteld dan in de gewone ziekenfondspraktijk) een bepaald honorarium met die arts moet overeenkomen, hetgeen in principe buiten de sfeer van deze onderhandelingen ligt. Wel is er een commissie ingesteld, die, wanneer een medicus meent, dat hij in verband met bet groot aantal pati~nten in her huis abnormaal zwaar is belast en op grond van zijn typische situatie met dat rusthuis erg ongelukkig zit, her geval zal bezien. Indien noodzakelijk, zal alsdan een speciaal honorarium worden bedongen. Tenslotte staat spr. stil bij het basis-.honorarium, waarvan de situatie op het ogenblik z6 is, dat de economen in grote lijnen zullen bespreken die kosten, waarvan men moet aan~aemen, dat zij door een medicus, om zijn praktijk op her juiste niveau uit te oefenen, gemaakt moeten kunnen worden, los -- zoals uitdrukkelijk is gesteld -- van de kosten, die de axtsen met h u n te laag honorarium tot n u toe hebben gemaakt. In aansluiting daarop zullen de onderhandelingen worden voortgezet over een nieuw basis-honorarimn, waarin deze mogelijkheden zijn verdisconteerd. Intussen is nog deze week gebleken dat er tussen de economen hog enig misverstand was. Door snel ingrijpen van Mr. Veenstra en spr. kon deze zaak in 66n middag worden geregeld, zodat hierdoor geen vertraging is ontstaan. Spr. kan nog niet zeggen, wanneer de zaak gereed zal zijn. Dezerzijds wordt de grootst mogelijke spoed betracht. Zonder valse illusies te willen wekken, gelooft spr. te mogen zeggen, da.t er begrip bestaat voor de noodzaak om tot een behoorlijke verhoging van het basishonorarium te komen. Daardoor gesterkt hoopt spr. spoedig te kunnen berichten, wanneer in deze enig resultaat is bereikt (langdurig applau6). Dekker (2e Secr. K.N.M.G.) geeft vervolgens een aanvulling met betrekking tot de regeling voor hulp aan 6vacu6es uit de rampgebieden, naar aanleiding waarvan deze spr. nog enige vragen uit de vergadering beantwoordt. Verder vindt hog enige discussie plaats over de politiek van de S.E.R., ten aanzien van het ziekenfondswezen, waarna Brenkman (X) nog wijst op de moeilijkheden, voortspruitende uit verschillen in het minimum
particulier tarief. In verband daarmede wijst spr. op de in zijn Afdeling gevolgde techniek van tariefbinding, die spr. voor het gehele land aanbeveelt. Ook komt nog in bespreking de ingangsdatum der eventuele verhoging van het basis-honorarium, waarop Landheer (O.V.) mededeelt, dat zijnerzijds aan de voorzitter der Onderhandelingscommissie is verzocht, bereids in de Ziekenfondsraad mede te delen, dat naar de mening van de huisartsen deze datum I Juli 1953 moet zijn, zodat het argument, dat men volkomen onvoorbereid voor deze zaak zou komen te staan, niet zal opgaan. Bij de onderhandelingen is dan ook voortdurend op deze ingangsdaturn aangedrongen. 4. Vervolgens stelt de Voorzitter aan de orde de gelijkstelling van de inkomensgrens der vrijwillige verzekering met de loongrens der verplichte verzekering. Na een korte inleiding, waarin spr. erop wijst, dat het niet in de bedoeling van het C.B. ligt, om reeds o10 deze vergadering een besluit te forceren, maar dat het Bestuur zeker gelegenheid wil geven dieper op dit moeilijke vraagstuk in te gaan op de Afdelingsvergaderingen, leest hij nog eens het rondschrijyen van het C.B. aan de Afgevaardigden der Ledenvergadering voor. Daarna geeft Landheer (O.V.) een nadere toelichting van het standpunt van het C.B. Daarbij wijst spr. erop, dat zonder enige twijfeI degenen, die niet in loondienst zijn e n wier inkomen ligt tussen [3.750,-- en f 5.025,--, niet in staat zijn zelfstandig te zorgen voor de geneeskundige voorziening van h u n gezin. Spr. wijst daarnevens erop, dat deze groep kleine zelfstandigen ook van alle andere sociale voorzieningen verstoken is. De Onderhandelings~ commissie zou deze morele en sociale overwegingen gescheiden willen houden van, en dus niet in bet geding willen brengen bij de op zich zelf goed gefundeerde honorarium-eisen der artsen. Daarbij komt, dat de ziekenfondsen de huidige grens der vrijwillige verzekering zeer onvolledig of helemaal niet irL acht hebben genomen. Her gevolg daarvan is, dat ook degene, wiens inkomen f 5.025,-- overschrijdt, maar al te gemakkelijk in de vrijwillige verzekering binnensluipt. Een krachtige eis tot naleving van de inkomensgrens kan het beste worden gesteld, wanneer deze grens z6 ligt, dat deze naar de mening van de artsen moreel verantwoord is, waaruit tevens moge blijken, dat bij een eventuele strijd om een re~el basishonorarium niet uitsluitend het eigen belang bepalend is. Aan de discussies wordt door velen deelgenomen, met name van Walbeek (II), Woudenberg (IX), Mantingh (XV), Vaandrager (XII), Meursing (XII), Pont (XII), van der Kroon (XI), Degenaar (II), Hartogh (XI), Heringa (XIV), den
589
Haan (V), Kuypers (V), l o c k van Coppenaal (XII). Hierbij wordt naar voren gebracht o.m. de gedachte van de getrapte verzekering en de mening, dat vooral ten plattelande de zaak bijzonder moeilijk Iigt. Afwachten en zien w a t e r van de kant van de ziekenfondsen en de Regering zal worden gedaanl Men is her eens met de naar voren gebrachte sociale argumenten, doch kan niet inzien, dat het aannemen van deze zaak nodig zou kunnen zijn in verband met de gevoerde onderhandelingen. U;tstellen, tot het basis-honorarium geregeld isl Het is praematuur de zaak aan de orde te stellen, zie de mogelijkheid van de bestaande ziektekostenverzekering. I n deze zaak kan van hoger hand geen dwang worden uitgeoefend. Er is geen waardering voor de grens van f 5.025,--. Het is vo~doende casus belli, wanneer men zou trachten de artsen deze grens voor de vrijwillige verzekering op te dringen. Op deze verhoging tot f 5.025,-- zal weldra een nieuwe volgen. In het plan van de Wiardi Beckman Stiehting is sprake van f 6.000,--. Her is aanbevelenswaardig o m voor de groep tusseu f 3.750,-- en f 5.025,-- in de vrijwillige verzekering een kans te geven aan de honoreringsgedachte, zoals die is vastgelegd in het z.g. Zwolse memorandum. Tegenover dit laatste stelt het Centraal Bestuur echter, dat de honoreringsregeling, in her memorandum vervat, zo ingewikkeld is, dat deze uitvoerige bestudering zal vereisen, terwijl men reeds terstond vele moeilijkheden ook hierbij kan veronderstellen, zodat het bestuur her niet mogelijk acht, dat uit dit memorartdum b i n n e n afzienbare tijd een voorstel kan wovderL gevormd, dat practisch bruikbaar aan de ziekenfondsen zou kunnen worden voorgelegd. In de discussie wordt verder aangevoerd, dat her zich onder-gehonoreerd voelen van de artsen in deze materie een groot struikelblok vormt. Verder wordt een pleidooi gevoerd om deze nieuwe groep op basis van verriehtingshonorering te aanvaarden. Ook wordt aanbevolen, geen nieuwe mensen te aanvaarden v66r het nieuwe basis-honorarium gereed is, In plattelandskring wordt gevreesd, dat toch vrij veel nieuwe leden tot het ziekenfonds zullen toetreden, zeker in de plaatsen waar de grens tot n u toe goed is geh a n d h a ~ d . Nogmaals wordt gepleit voor ,,gelijk oversteken" van deze welstandsgrensverhoging met een beter basishonorarium, waarnevens wordt gewezen op het bestaan van ziektekostenverzekeringen, die voldoende voorzien in bet risico der geneeskundige verzorging van kleine zelfstandigen. De verschillonde naar voren gebrachte opmerkingeu worden door Landheer (O.V.) beant-
woord, hetgeen in dit verslag niet herhaald behoeft te worden, daar de argumenten in de aanvang van dit p u n t voldoende zijn uiteengezet. De Voorzitter sluit de discussies met de mededeling, dat een verslag van deze bespreking aan de Afgevaardigden zal worden rondgestuurd, ter bespreking in de afdelingen. Vervolgens zal deze zaak in de e.v. Ledenvergadering opnieuw aan d e orde worden gesteld. 5. Daarna spreekt de Voorzitter in v e r b a n d met zijn periodieke aftreden de volgende korte rede uit: , I k b e n U een kort verslag verschuldigd, alvorens deze h a m e r over te geven. Wij zijn immers gekomen aan het einde van een proefjaar, dat door de reorganisatie-commissie, waarvan ~k zelf voorzitter was, is gepland voor een voorzitter, niet-full-fimer, die met beide b e n e n in de praktijk staat en moet staan. De vraag was, of dit mogelijk was. Welnu, die mogelijkheid is gebleken. De voorwaarden daarvoor zijn de volgende. In de eerste pleats de goede geest van samenwerking e n de werkverdeling onder alle leden van het Centraal Bestuur en ook daarbuiten. Wij h e b b e n ook buiten het Centraal Bestuur leden k u n n e n aantrekken voor her verrichten van commissoriale werkzaamheden. Hier is zeker plaats voor een woord van lof voor deze goede samenwerking, en voor de belasting, die elk lid van het Centraal Bestuur op zich heeft willen nemen, want er .is heel, heel reel werk verricht. Ik prijs mij gelukkig, dat ik met deze leden heb mogen samenwerken. De tweede voorwaarde is, dat het werk tevoren volkomen geregeld en getimed wordt. De Voorzitter moet vaste dagen stellen en vaste tijd e n op die dagen, waarop hij bepaald werk voor zijn veren'iging uitvoert. Anders is de praktijkregeling in feite onmogelijk. Nu het werk zelf. Er was -- dat is U evenzeer bekend als mij -- vrij veel achterstand e n wij h a d d e n tot taak de opruimin~ van wat tegenwoordig heet: oud zeer. Dit betekende voor mij, dat ik het t e m p o moest opvoeren en dat heb ik gedaan. Ik had echter een rem op de wagen: de enge behuizing tengevolge van de verbouwing van het gebouw der Maatschappij; ziekte van her personeel; en tenslotte de i n t e r n e verhuizing, waardoor wij niet direct over bepaalde stukken en m a p p e n konden beschikken. Verleden Zaterdag is bet gebouw officieel door d e Voorzitter geopend. Wij h e b b e n nu een eigen afdeling, waar wij rustiger kunnen werken en ook de mogelijkheid bestaat tot ontvangst van een bespreking met ]eden. Ik grijp even terug en roep in Uw herinnering de rede, welke ik een jaar geleden heb gehouden, en wel die van 20 December.
590
Dit brengt mij tot een herhaling van de uitsfippeling van het algemeen beleid -- punten, die U vandaag vanaf de katheder en ook door collega L a n d h e e r meermalen hebt horen noemen: verbetering van de maatschappelijke positie van de huisartsen -- ik denk hierbij aan hetgeen collega Landheer typisch heeft genoemd: de devaluatie van, ons werk -- welke verbetering kan worden verkregen door: le. krachtige h a n d h a v i n g en zo mogelijk uitbreiding van onze taak als huisarts; 2e. verbetering van de basishonoraria voor de ziekenfondsen -- waaraan, zoals bier gebleken is, hard gewerkt wordt -- en de tarieven voor de particuliere praktijk -- dit zal straks nog aan de orde komen -- en daarnevens h a n d h a v i n g van de honoraria voor de geneeskundige contr61e, m e t zo mogelijk een juiste rubricering hiervan, waardoor gedifferentieerde en verantwoorde tarieven kunnen worden vastgesteld. Hiervoor is een commissie benoemd, waarin drie bestuursleden zitring h e b b e n en drie medische adviseurs ,~an grote bedrij fsverenigingen. Het lag niet in mijn bedoeling, mij nog voor ~6n jaar bescbikbaar te stellen. Niet omdat ik zo optimisfisch was te geloven, de basishonoraria in h e t afgelopen jaar geregeld te krijgen, maar om zuiver persoonlijke redenen. Door de C.B.-leden en met name door collega Landheer is sterke invloed op mij uitgeoefend, o m nog een jaar rtan te blijven. Ik kan dit te gereder doen, o m d a t in het bijzonder de samenwerking met collega Landheer een zeer prettige en effectieve is geweest en, wat mij betreft en voor zover ik hem ken, ook zal blijven -- waarmede ik geen der andere leden van het Centraal Bestuur tekort wil doen -- maar ook omdat het begonnen werk moeilijk uit h a n d e n is te geven voor iemand met een, actieve aard, n n wij goed en wel zijn gestart. Deze h a m e r thans overgevende aan collega Landheer, treed ik af als Voorzitter, onder dankzegging voor het vertrouwen, tot dusver genoten.. (Applaus). Hierna n e e m t Landheer (Onder-Voorzitter) de h a m e r over, waarna hij in een korte en humoristische rede voorstelt de Voorzitter n o g e e n jaar bet vertrouwen te geven, (applaus), waarna hij Robers als voorzitter herkozen verklaart en de h a m e r terug geeft. Hierna spreekt Prof. Dr. Hulst (Voorzitter Maatschappij) een gelukwens uit met her zo juist genomen besluit der Ledenvergadering, dat hij een zeer wijs besluit acht, waarna hij de Voorzitter persoonlijk gelukwenst met zijn herverkiezing en vervolgens met collega Landheer tezamen vertrekt naar de vergadering van de L.S.V.
Pulmentis IV Transportabel
doorlich-
tings R~ntgen-apparaat. Vraagt vrijb[ijvend offerte
N.V. Nederlandsche R6ntgen-Apparatenfabriek Van Leeuwenhoeksingel 69
Delft
Tel. 1369
SANALGIN ,,.,,,,,.
(Samenstelling: Dimethylaminophenazon
Acet.-p.-phenetidine Trimethylxanthine)
PHARMACEUTISCH LABORATORIUM Buisies inhoudende 10 tabletten Voor apotheekhoudende geneeskundJgen Verpakkingen met 100 tabletten
SANAL
BAZEL
MIGRAINE NEURALGIE HOOFDPIJN KOORTS
en ziekenhuizen, kliniek
Hoofddep6t
voor
Nederland:
Dr H. Nanning's Pharm. Chem. Fabr. N.V., Korte Poten 7 a, Den Haag
50
9::::::~:i:i::
40
9i:i:!:i:i::i:
iiiiiii:
::::::::::::::::
/
:::::::::::::::::::::
30"
TONIDORAL
/
geriatrisch supplement
".......... '
:.:..
S
....,
10'!t
versterkt geest en lichaam van de oudere mens en draagt bij tot een ongestoord verloop van 1900
1930
NEDERLAND leett,jdsopbouw In procenten (mannen)
195(
1970
I--I 0 -- 14 iaar 171 15 - 49 laar ~ ..50 iaar en ouder
Bevat: vltaminen, hormonen, mlnera[en en dlerhjke organen.
TONIDORAL MASC.voorrnannen TONIDORAL FEM. voor vro~en
Ks
Indicaties:
.,sukkelen" licharnelijke en geesteli]ke zwak~e
NEDERLAND
716 A ' D A M - C . TEL. 3 6 2 3 7
"k
duzzeligheid snelfe vermoeibaarheid
begmnende artenosclerose vasomobnsche sloornissen sp,jsveriermgssbornissen
sfuwigg gaslrocardiaal syndroom
veneuze
Flacons ~ 5 0 - 1 0 0 - 1 0 0 0 drag~es Driemaal daags I tot 3 drag(~es
Utetatuur en monsters bi): VERKOOPKANTOOR
de levensverrichtingen.
bij oudere mensen
LIJFRENTE VERZEKERINGEN
!
instelling sluit de~e verzekeringen met recht op
iiii~iiij~i
AA~DEEL IN DE WINST. U betaalt dus niet meer dan strikt nodig is.
i
~//~ ~IRAEGER~ TRICHLOORAETHYLEENI N H A L A T O R
LEVENSVERZEKERING-MAATSCHAPPlJ
voor pijnverzachting tijdens geboorte
TECHNISCHBUREAU
I
OPGERICHT IN 1863 PRINSENGRACHT 959-963 AMSTERDAM TELEFOON 4 4 5 1 2 - 4 2 4 5 8
---.,..,,.,m,...,, nmmmlummmmmummmmmu
...,.
Tapijten
iNmmmmmmmmnnnmmmmmm
Unoleum
mmmmnmmmmmmmmmmmmmmmmm nnmmmmmmnnnmmmmmmmmmmm
nnmmmmmunmimmmmmmmuummm
Gordijmtoffen
munmumunmmml
uuummunmnunmm mmmmmmlmmmmml
...mmmmmm, m mmmmmmml
~O~B/O
B ~ 1LHMU~~ I~U~I'
mmmmmmmmmmm
mmlmmmmmmml
Hs/~cSuu7 YY~~
immmNmNmml mmmmmmNmmml N NNNNNI VIJZELGRACHT 7 lUgllllmlll AMSTERDAM-C.- TEL.33843 mmmmmmmmmlmm
Huize ANTON
iiii m
]
l
J
Jena glas tegenwarmtebestand. Dnbreekbaarmondstuk. Bijna geen trichlooraethyleenreuk, inademingdoorde mond. Prijs: f 36,50,bij kwantumskorting. Doos Trichlooraethyieenpro fanalges. 7.50. Dreager,5 ampullen.~7 co: MedischeAfdeling, Tel. 771853, Riinstraat30, Den Haag.
Ned. Vereni~in~ v. Sexuele Herv0rming Zo
iuist verschenen:
mDr C. VAN EMDE BOAS I
.Abortus provocatus'" Bijdragen tot de studie van de abor-
tus provocatus in Nederland.
(Omvang. prophy]aTis). 67 pagina'soorzaken met 17 en ultklapbare tabellen, gedrukt op goed papier. Prijs ~1.60; fi'anco per
post ~ 1.75.
B e s t e l l i n g e n to r i c h t e n a a n h e r S e c r e t a r l a a t
van bet Hoofdbestuur van bovenstaande vereniging, Bilderdijkstraat 39 te Den Haag.
Emmahoeve
gelegen fussen de bossen van Laren en Blaricum Voor tijdelijk en permanent verblijf M A U V E L A A N t ~ LAREN - - Telefoon K 2953-3529 -- Eigenaar O.
TON.
De Voorzitter zegt de vorige sprekers (tank. 6. Vervolgens komt aan de orde het jaarverslag van de secretaris over bet vereniginCsjaar 1952, waarbij Drewes (secretaris) nog wijst op de noodzaak van verbetering in het contact met de Districtscommissies. Helaas~ zijn in enige Districten de voorzitters daarvan afgetreden, zonder bericht van mutatie, zodat spr. verzoekt deze lacunes zo spoedig mogelijk te willen aanvullen, waaraan de betrokken afgevaardigden beloven te voldoen. Vaandrager (XII) verzoekt namens de afdeling Zutphen ervan nora te willen nemen, dat ook her huisartsenwerk in afdelingen, waar geen P.H.V, bestaat, goed gesdliedt, zodat hij een desbetreffende passage in bet jaarverslag i etwat pijnlijk geformuleerd acht. De Voorzitter neemt dit voor kennisgeving a~n. Vervolgens spreekt Drewes (Secretaris) een woord van waardering aan her adres van her bureaupersoneel. Het werk van dit personeel is door verschillende oorzaken niet altijd erg gemakkelijk geweest en spreker moet zeggen, dat er -- en hij heeft zich daarvan persoonlijk ook meermaIen kunnen overtuigen -- zoveel mogelijk en zo effectief mogelijk is gewerkt, met voortreffelijk resultaat. (Applaus). Mr. Veenstra (Dir. Bureau) zegt dank voor deze woorden, maar refereert aan de medewerking van het Centraal Bestuur bij het doorkomen van de verschillende ,,bottle-necks", zodat alles weer met normale snelheid kan worden afgedaasa. Vervolgens wordt her jaarverslag onder dankzeg#ng aan Blanksma (Secretaris 1952), zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd. 7. Ook het jaarverslag van de Penningmeester over 1952 wordt zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd, onder aantekening, dat hierbij de korte accountantsverklaring, luidende als volgt: ,Op grond van mijn contr61e verklaar ik, dat de jaarstukken 1952, zoals deze als bijlage in dit rapport zijn opgenomen, de juiste toestand, respectievelijk het juiste batig saldo, aangeven. w.g.H. Fros, lid N.I.V.A. (Loyens & Volkmaars)", alsnog wordt toegevoegd. Ook aan de Penningmeester wordt dank gebracht voor dit naar de mening van de betrokken sprekers zeer duidelijk e e n leesbare rapport, waarna zonder beraadslaging en zonder hoofdelijke stemming aan hem d~charge wordt verleend over 1952. 8. De drie periodiek aftredende leden van her Centraal Bestuur, van Dop, Polderman en Drewes, worden bij enkele candidaatstelling en onder applaus herkozen in h u n functie. Van Walbeek (II) vraagt of her niet verstandiger is de herkiesbaarheid van bestuursleden te beperken tot ~6n of tweemaal, gezien ook de overredingskracht die ditmaal nodig is geweest 591
om de genoemde collegae tot aanblijven te bewegen. De Voorzitter zegt, dat hij daarvoor refereert aan de Districtscommissies, die met candidaten moeten komen. Hierna worden de herkozen bestuursleden onder applaus opnieuw gei'nstalleerd. De Voorzitter geeft met het oog op het gevorderde uur in snel tempo hog een aantal mededelingen, te beginnen met een uiteenzetting van de wijze, waarop momenteel wordt gewerkt aan de herziening van de tarieven voor geneeskundige contr61e. In verband hiermede vermeldt spr. nog, dat ook Centraal Beheer zich inmiddels heeft aangesloten bij de verhoging van het k.m.tarief, dat voor de R.V.B. geldt. Vervolgens deelt spr. mede, hoe het staat met de herziening der honorering voor geneeskundige contr61e ten behoeve van de Rijksgeneeskundige Dienst, waarna Buskop (Penningmeester) hog een korte uiteenzetting geeft van de stand van zaken bij de herziening van het particulier tafief. Dekker (2e Sect. K.N.M.G.) doer een mededeling omtrent medische verklaringen voor Justitie en Politie, waarover in een volgend nummet van M.C. een uitvoerige uiteenzetting zal verschijnen. 9. Bij de rondvraag stelt Kulsdom (XIV) voor, de vergoeding voor pharmaceutisehe hulp als her ware te binden aan de conjunctuur, zoals dat ook ten aanzien van de apothekers het geval is. MeIief (C.B.) zegt, dat deze gedachte ook sterk leeft bij de Onderhandelingscommissie, doch dat deze gedaehte niet zo eenvoudig is te realiseren. Dit hangt mede af van de uitslag der thans lopende enqu~te. Vaandrager (XII) vraagt inlichtingen, hoe bet staat met de kwestie van de contractartsen, waarop de Voorzitter antwoordt, dat daarop van de kant van her Ministerie varL Oorlog en de I.G.D.K.L. hog geen antwoord is ontvangen, ondanks rapp61, zodat dit onder de aandacht van bet Centraal Bestuur blijft. I0.
Niets meer aan de orde zijnde, sluit de
Voorzitter, onder dankzegging aan de aanwezi-
gen, de vergadering. B. Drewes, Arts, Secretaris L.H.V. Amsterdam, 7 September 1953.
Recfificatie
In No. 37 van M. C. is op bldz. 568 een regel uitgevallen, wat storend is voor het goede begrip. In de tweede kolom 4de alinea van onderen moet v66r ,Dit eenvoudige ervadngsfeit" worden ingevoegd: ,,De andere loongrenzen optrekken tot de hoogste grens gaat nu eenmaal gema'kkelijker dan de hoogste verlagen tot de laagste grens."
iORLD MEDICAL ASSOCIATIOI Dankbetuiging van de Council der W.M.A.
~
~d~..~/~-,d~ < ~
,Z. '/,,4, .&,~,,.,.
~
_p , - ~ ~ .
,,,, ,~ ~'~./~~
~
~
#
.
~ 7 ' , ~ ~-,-~ -
Bovenstaande letteren werden de Chairman of Coundl als het ware ontlokt, terwijl de rook van het Congres nog rondom de Ridderzaal hing. Een verse impressie, een woord uit het hartl Mogen zij vooral hen treffen, die met grote opofferingen van allerlei aard medegewerkt hebben aan het organiseren en de ontvangst van het congres, waarvan bovenstaand judiclum. Als Voorzitter van de Vergadering kan ik slechts zeggen, dat ik de diepste bewondering heb gehad voor de organisatorische gaven van allen, zowel in Den Haag, als in Amsterdam, als in Rotterdam. Ongetwijfeld hebben allen het belang ingezien van gezamenlijk goed werk te doen. Ook mijn woord van dank zou ik gaarne tot allen willen richten. L. A. ttulst, Voorzitter W.M.A. 592
N.V. CONFECTIEFABRIEK,,DE BERKEL'" Cespecialiseerd in Dokters- en Ziekenhuiskleding (o.a. Verpleegstersjaponnen)
UITSLUITEND VERKRIJGBAAR BIJ DE DETAILHANDEL
O~
AMSTERDAM Firma Casp. Garrels, Nieuwendijk 155, Tel. 47228 ARNHEM Arbeco, Koningslraa! 82, Tel. 24086 BADHOEVEDORP Hrma M. van Gelderen, Nw. Meerdijk 9, Tel. K 2968---404 BERGEN OP Z O O M Vakkledinghuis Jan Elich, Foduinstraaf 25, Tel. 256 ENSCHEDE E.B.O. Vakkleding, Oldenzaalsestraaf 95, Tel. 5102 GRONINGEN Vakkleding Bodewes, Oosfers'traaf 49, Tel. 5900--20068 "s-GRAVENHAGE Mag. ,,De Verkman', J. B. v. d. Waal's Kledingmag. N.V., Toren-
slraa! 37, Tel. 114563. Firma Tasche, Enschedesestraa! 10, Tel. 3753 /v~.. de Vries, Haarlemmersiraaf 203-205, Tel. 21075 Firma Wire Houwen, Nieuwe Oostersfraaf 24, Tel. 5894 Firma A. Verwer, Ooslerdijk 12m14, Tel. K 5150---2955 Vakkledingspecialis! Joh. Emmelot, Sieenweg 49--51, Tel. 18462
HENGELO [O.I LEIDEN LEEUWARDEN SNEEK UTRECHT
IEN
INASTRA;,T
1
TELEtOON
(~7649
-
$CIiIEDA'.
W4NCll~
PRAKTI~INANCIERING door middel van
levensverzekering. De o v e r n a m e v a n een
praktijk kan in vele gevallen worden gefinancierd door de
(Eerste Nederlandsche)
m II l
Bellevuestraat 2 - Tel. K 1850-5345 Gevestigd te 's-G~avenhage
II
II
Administratiekantoor
te D o r d r e c h t Verzekerd kapitaal lt/4 milliard gulden
P
U,lersl ongemal l ,el l
:e. ~ "~/I/ 'llli~ll' k .~. . " ~ " ,~ .~. q l ~.~r"~"~ % (//~-~:,,-~'.~ ( ~" ,~ .~j~ ~ ~
~
lag Batavler Roderick X'li op de onderzoeksteen va n zi'n had de grootste J . heelmeester" en deze . . moelte om de diagnosevan zqn woelende patient
~_
Op een onderzoekiafel, bekleed met ,,~tar schulmrubber,[igt de patient rustig. ,.~tar is icht en heett een grote duurzaamheid. Het bestaatuit 100% natuur latex is volkomen stolvrij en uitermatehygi~nisch Bovendienis ..~laco"schuimrubberporeus en kan daardoor niet
\\\ 7t-/" t,'/"="~-~,S' / I ' J ~ k ~'" f ~ t,~ ~'~ ~ I ('ffJ ~! " q ~ l l v I,~It~").' ~ l ~ ~ ~ ~~ ~ ~ v ~ t ~ ~ t ~ ~ { ~W ~ ~ I ) ~ " - " ~ ~
-
~
N.V.
/
~
"~*"" ""
RUBBERFABRIEKEN
IR. L . M .
. GLAZENER
-
HARDERWIJK
"~
l e klas overhemden reparatie inrichting Vakkundige reparatie is het behoud van Uw overhemd, U belt en wij halen en bezorgen. V o o r H.H. chirurgen v e r v a a r d i g e n wij speciale oveehemden met a f k n o o p b a r e mouwen.
OCKHUIJSEN
SLOTER.ADE2 ,
AMSTERDAM-TEL.
CompleetDinerthuisbezorgdv.a.f2.5Op.p. Prima kwaliteit
Vakkundlge bereiding
Ook voor Bruiloften en Partijen
Gevestigd:
Consultatie-Bureauvoor Belastinl~en G. C. B L O M Oud-Insp. v. 's-Rijks belastingen
Belastingzaken, Administratiea, Advies bij vestiging o~ pralaijkovername.
Amsterdam
JAN
LUYKENSTRAAT 8
TEL. 71 81 40 (Priv~ 12 39 42)
Tiel
ST. WALBURG 9 - TEL. K 3440-3892
Speciale advie=en voor reed. fiscale en financi~le problemen. Kuursanatorium Bad Neuenahr
Medische leiding: Directeur-Geneesheer Dr. Felix ROtten, Internist. Afdellng voor blologlsehe geneeswUzen. Medische leiding: Directeur-Geneesheer v a n bet Kneipp ziekenhuis en het Sanatorium St. Ursula, Boppard. Dr, J o s. H, K a ! s e r . In bet k u u r s a n a t o r l u m bestaat vrUe artsenkeuze onder de in Bad-/~euenahr praktize. rende artsen. Kliniseh geleide keurlnrichtlng voor pati~nten nit bet gehele gebied van de inwendige ziekten, in her blJzonder stofwisselingszlekten (sniker, vetzneht, Jleht), als* mede H a r t . en Bloedsomloopziekten, van de balneologiseh.eonservatieve vronwengenees. kunde, voor nerveus uitgeputten en herstelbehoeftigen. Thermlsebe baden en alle eve. rige kuurmlddelen aanwezig. Ieder comfort - - Het gehele Jaar geopend. Prospectlc! voor k u u r s a n a t o r t u m Bad Neuenahr. Tel. 291/292
121468
(NA6
UUR
97520)
V A N L E EU W E N
Handrik Jacobszstraat 5, Amsterdam Telefoon 91930 v.h. chef-kokHotelDe IIIIderbergOosterbeek
ZIEKENVERVOER F. G. L. VERHAGEN
TELEFOON 9 5 0 6 4 STADIONSTRAAT 11-13 AMSTERDAM
Vakkundig personeel Wijnhandel F a J. W . J o n k e r J r Prinsengracht 598 hoek Weter/ngstraat Telefoon 30523. Amsterdam
Fransche Landwijn (La Bonne
Vendange) Vin Ros~
'49 Petit Bourgogne
p. fl. f 1.S0 p. fl. f t.75 p. fl. f 2.85
Grati~ eerzenden en beaorgen door "t gehele land Vraagt pri#courant
Opening van de Assembly van de World Medical Association 1 September 1953, cloor de Staatssecretaris v. d. Volksgezondheid, Z. Exc. Dr. P. Muntendam Mijnheer de Voorzitter, Dames en waarde Collega's!
Heren,
Het is voor mij een bijzonder voorrecht U op deze plaats namens de Nederlandse Regering een hartelijk welkom te mogen toeroepen. De Regering stelt het op prijs, dat gij Uw keuze voor het houden van deze Assembly op dit land hebt laten vallen. Wij zijn hierdoor in staat U met ons land eu ons vol.k in kennis te brengen. Toen mij verzocht werd Uw congres toe te spreken, heb ik mij gerealiseerd, dat ik bier voor U zou staan als een hybride wezen: vertegenwoordiger van de Regering en arts. War zou moeten prevaleren? Onze Nederlandse jurisprudentie zegt, dat men eerst arts is en pas als arts in een functie wordt benoemd, zodat steeds de geneeskundige plicht praevaleert. Maar het is duidelijk, dat dit geldt voor een conflict van plichten en zo doet zich deze moeilijkheid gelukkig heden niet voor, want van een dergelijk conflict is geen sprake. Integendeel: indien een arts geroepen wordt in het O.verheidsbeleid de zaken van de.volksgezondheid te behartigen, dan staat hij op een plaats, waar hij door synthese van het medisch wenselijke en het uit bestuursoverwegingen mogelijke een bijdrage aan de bevordering der gezondheid van bet yolk moet leveren, welke bijdrage gefundeerd dient te zijn op deskundigheid en de ethiek van de arts. Zijn kennis moet, als dic van iedere arts, volgens de oude lVranse uitspraak een drieledige zijn: le savoir qui s'acquiert par l'&ude, le savoir-vivre et le savoir-faire. Het zij mij dan vergund U mijn visie op deze synthese van arts en bestuurder te mogen geven. Allereerst mag ik U er dan wel op wijzen, dat de combinatie zelden voorkom t, ook in Uw eigen land. De oorzaak ligt voor de hand. De arts is, door zija persoonlijke verhouding tot de zieke van oudsher een individualist. Dit heeft zijn voordelen, doch ook zijn nadelen. Deze instelling tegenover de samenleving maakt her voor de geneeskundigen niet eenvoudig zich te ori~nteren temidden van de vloed van maatschappelijke hervormingen. Hij, die sedeft de klassieke Oudheid bet physiel~e individu als object van zijn belangstelling tegenover zich zag en m e t her voortschrijden der wetenschap her milieu steeds meer uit het oog verloor, hij is niet in de eerste plaats de aangewezeri man om deel te nemen aan het bestuurlijke beleid, waarin de sodale belangen van het yolk de richtsnoer
593
moeten vormen, ook ten aanzien van de volksgezondheid. Ik weet, dat ook gij de bevorderi.ng van de gezondheid der volkeren onder Uw doelstellingen in 1946 hebt opgenomen, doch evenzeer is het mij bekend, dat deze doelstelling in Uw ,,declaration" (,,serment"), vijf jaren geleden te Gen~ve aanvaard, onvoldoende tot uitdrukking komt. Zonder maatschappelijk welzijn wordt geen gezondheid bereikt; het statuut der Wereldgezondheidsorganisatie, dat door onze Regeringen werd ondertekend, aanvaardt deze stelling als axioma. Als arts, betrokken bij her Overheidsbeleid, beseft men dagelijks, dat men -- helaas -- de taal der economie machtig moet zijn. ,,The price of health and the cost of sickness" zijn de woofden van de Amerikaan Winslow, welke zo kernachtig het beleid aanduiden, dat wij voeren moeten. En hier is het speciaal de medische deskundigheid, welke de kracht aan de overtuiging moet schenken om, vooral in tijden, waarin uitgaven nodig zijn om vrede te handhaven en productiviteit op te voeren, de gezondheid niet uit her oog te verliezen en duidelijk te maken, dat alle sociale, culturele en economische doelstelli~gen slechts te bereiken zijn met een gezond volk. Moeilijker wordt de situatie voor de arts, welke nauw bij het Regeringsbeleid is betrokken, indien er tegenstellingen (of vermeende tegenstellingen) bestaan tussen dit beleid en de belangen, zoals deze door de artsen kenbaar worden gemaakt. In vele gevallen zullen deze moeilijkheden tot oplossing gebracht kunnen worden door een vroegtijdig, regelmatig en vriendschappelijk contact tussen de Regering en de artsenorganisatie en ik prijs mij gelukkig hier te mogen verklaren, dat deze samenwerking in ons land niet alleen bestaat, doch ook op een wederzijds beg-rip gebaseerd is. Ik meen in alle bescheidenheid te rnogen opmerken, dat de arts in het bestuurlijke beleid een trait d'union kan vormen tussen de Regering en de geneeskundige stand, omdat hij begrip voor de opvattingen der medici heeft, vooral als hijzelf vroeger in de practijk werkzaam is geweest. Komt het dan in een dergelijke situatie nimmer tot tegenstellingen? Ik zie de Nederlandse vertegenwoordigers van de Assembly al glimlachea en ik weet, dat wij op dit ogenblik aan dezelfde zaak denken, een zaak, welke in hun ogen wellicht moeilijk te rij
m e n valt met de 12 beginselen van de sociale zekerheid, zoals zij door Uw organisatie in 1948 te Genkve aanvaard werden. Doch ik vraag mij af, of na het stellen van deze beginselen door de artsen, her niet noodzakelijk is deze beginselen te toetsen aan de sociale en economische mogelijkheden. Ik kan bet slechts toejuichen, dat de volgende week in Parijs het overleg tussen Uw organisatie en de I.S.S.A. zal worden geopend, ten einde te streven naar goede verhoudingen tussen her geneeskundige beroep en de sociale zekerheid. Regeringen h e h b e n te streven naar her verheffen van de geneeskundige stand en in her bijzonder van de huisartsenstand. Zoveel als mogelijk dienen d e huisartsen bij de praeventie betrokken te worden. Her ligt naar mijn m e n i n g op de weg van Uw organisatie -- en nit her Bulletin weet ik, dat deze zaak Uw aandacht heeft -- de Regeringen o p her belang van een goede huisartsenstand te wijzen. Aan de Universiteiten de caak zich bij de opleiding niet in de
eerste plaats te richten op het vormen van specialisten, doch van algemene artsen, die het vertrouwen van het gezin genieten. Dames en Heren, reeds te lang vroeg ik U w aandacht, Uw Assembly moet een aanvang nenlen.
AIs vertegenwoordiger van de Regering en als arts heb ik U zojuist welkom geheten. Staat U mij toe, dat ik nu als arts U h e r i n n e r aan Uw zesde doelstelling, te Londen in 1946 vastgesteld: "To assist all peoples over the world to attain the highest possible level of health" en als Regeringsvertegenwoordiger aan Uw zevende en laatste doelstelling: "To promote world peace". In de hoop, dat Uw samenzijn en Uw discussies zich op deze doelstellingen zullen richten, verklaar ik de zevende Assembl6e van de Association M~dicale Mondiale voor geopend.
Inaugurale toespraak van de president Prof. Dr. L. A. Hulst tot de 7e Assembly van d'e World Medical Association (W.M.A.) Mr. Past President, Mr. Chairman of Council, Members of Council, delegates, alternate delegates, observers and guests, Ladies and Gentlemen, I n aanwezigheid van hoge gasten, van de offici61e en niet-officifile observers, hebt gij, delegates, resp. alternzte delagates, mij gekozen tot President der 7de General Assembly der World Medical Association. Ik wil U zeggen, dat ik deze benoeming niet slechts aanvaard in het voile bewustzijn vall de grote verantwoordelijkheid ervan, doch tevens met groot enthousiasme. De geestdrift in Nederland voor de World Medical Association is groot en het is de collectieve geestdrift van d e Nederlandse artsen, die her de Nederlandse delegates in Stockholm mogelijk maakte de Algemene Vergadering der W o r l d Medical Association in ons land uit te nodigen. En ik kan U, mijne H e r e n delegates, aRernate delegates en observers wel zeggen, de uitnodiging is niet alleen voortgesproten uit de geestdrift van de medische stand, maar in tal van geledingen, ook van Regeringszijde, heeft h e t initiatief hartelijke bij~al gekregen. In deze Assembly zal door de artsen nit alle delen van de wereld gesproken worden in her belang van de geestelijke en lichamelijke gezondheid of ,,mankind".
Nederland beschouwt het als een grote eer, deze vergadering te mogen ontvangen en een Verenigingsjaar te mogen inluiden van een organisatie, die representatief is voor m e e r dan een hall millioen artsen, die zich ten doel stelt nog veel meer artsen uit reel meer landen te incorporeren. Entree-speeches zijn over het algemeen niet vrij van oratorische algemeenheden. Toch waag ik her op te merken -- en ik richt me hier inzonderheid tot de gasten -- dat de W o r l d Medical Association oprecht nastreeft een Wereldorganisatie te zijn in d e ware zin van het woord. Her is reeds meerdere malen gezegd en herzegd, doch het kan nauweli]ks genoeg herhaald worden, d a t de World Medical Association een associatie is van landelijke, vrije verenigingen; logische consequentie van ~6n onzer meest elementaire uitgangspunten, te weten: ,,Society
must guarantee the doctor his independence in his own field."
Van d e beginne af is deze wens geuit en ze is gebleken zulk een algemeen erkende te zijn, dat de luttele jaren, die ons scheiden van de eerste Algemene Vergadering, in 1947 te Parijs gehouden, voldoende geweest zijn, o m een grote, hechte organisatie op te bouwen. Doch grootheid en hechtheid zijn niet voldoende. Nederland is een klein land en heeft
594
VOOR
DE
BEHANDELING
VAN
L
HYPERTENSIE
q PACYL, een choline-derivaat, beinvloedt de parasympathicus op physiologische wijze en doet bij pathologische bloeddrukverhoging de tensie blijvend dalen. q PACYL is uitermate effectief bij de bestrijding der onaangename subjectieve symptomen, zoals hoofdpijn, duizeligheid, slapeloosheid, enz. q PACYL is tevens gebleken het middel bij uitstek voor ambulante pati~nten te zijn. Ook bij het begin der medicatie is bedrust niet nodi8 en tijdens de behandeling kunnen de pati~nten hun normale werkzaamheden blijven verrichten. q PACYL oefent een milde, langdurende vaatverwijdende werking uit en heft locale vaatspasmen op, hetgeen de algemene circulatio vergemakkelijkt en verbetert. PACYL heeft geen schadelijke bijwerkingen en geen contra-indicaties. Flacons van 50 en 200 tabletten Voor nadere Inllchtlnlen en montt*rs rlchte m*n zlch t o t o M o #dleen-Vertegenwoordllers voor Nederlancl I
FIRMA K. P. PETERS, Chem. & Pharm. Prod., Keizersgracht 458, AMSTERDAM-C.
Bij d e G e n e e s k u n d i g e - e n G e z o n d h e i d s d i e n s t , a f d . S o c i a l s P s y c h i a t r i e e n G e e s t e l i j k e H y g i e n e , zijn d e v o l g e n d e b e t r e k k i n g s n te v e r v u l l e n :
ct. sociaal-psychiater Vereist" E r k e n n i n g als s p e c i a l i s t v o o r p s y c h i a t r i e - n e u r o logie, a l s m e d e r u i m e k l i n i s c h - p s y c h i a t r i s c h e e n e n i g e sociaal-psychiatrische ervaring.
b jeugdpsychiater R u i m e e r v a r i n g als z o d a n i g s t r e k t t o t a a n b e v e l i n g . S a l a r i s g r e n z e n v o o r b e i d e f u n c t i e s fi 8.138.- t o t f. 10.387,16 b r u t o p e r jaar0 v a s t e t o e l a g e n i n b e g r e p e n , o n g e a c h t d e o p h a n d e n zijnde s a l a r i s v e r b e t e r i n g . A a n s t e l l i n g b o v e n b e t m i n i m u m is m o g e l i j k . N a d e r e i a l i c h t i n g e n zijn te v e r k r i j g e n bij b e t H o o f d v a n g e n o e m d e a f d e l i n g . Soil. op zegel te r i c h t e n t o t B u r g . e n W e t h . e n i n te z e n d e n n a n b e t B u r e a u P e r s o n e e l v o o r z . , k a m e r 331, R a a d h u i s , b i n h e n 14 d a g e n n a d e z e o p r o e p , o n d e r No. 245 ( a ) / r e s p . 193 (b).
J De H o o g l e r a r e n in d e I n t e r n e G e n e e s k u n d e u n i v e r s i t e i t t e U t r e c h t vragen een
a a n d e Rijks-
INTERNIST,
leider interne polikliniek, in nagenoeg ,,full time" positie. 5alaris met eventuele speciale regelingen afhankelijk van bijzondere omstandigheden. Sollicitaties te richten aan de hoofden van de Interne Kliniek, Catharijnesingel 101 te Utrecht. ZWARE
AANRIJDING
@ Papenstraat
87-89
Deventer-TeL3517
TELEF. 444 (0549~)
met Uw luxe wagen?
Even naar de
EersteDeventer Carrosseriefabriek
Speciallsten in her uitdeuken, vernieuwen, stofferen en spuiten Verder alle veranderingen, w.o. slaapgeJegenheid in Uw wagen.
De Medicus houdt voortdurend het welzijn van zijn p a t i ~ n t e a in bet oog e n d a a r o m a d v i s e e r t laij s t e e d s E,V.A. M a t r a s s e n v o o r e e n g e z o n d e
en perfecte ligging. Octrooinr. : 6 0 6 1 4 .
VROOMSHOOP
J. H O L L A N D E R S
v.h.B. PLEY
KALANDERS
T llAAT
lla
KLEERMAKERII S I N D S 1865 VOOR K W A L I T E I T E N S T H L
ENSCHEDE
TEL. 4 0 6 4
Specialisten polikliniek te huur Modern ingerichte specialisten polikliniek te huur, omtrek Vondelkwartier, Amsterdam. Centrale verwarming, etc.. Br. aan Makelaar Paul Brandt, Pieter de Hoochstraat 30, Amsterdam-Z., telefoon 723997.
h e t goede en het kwade o n d e r v o n d e n van grote en h e c h t e organisaties e n g e m e e n s c h a p p e n . Ned e r l a n d weet, wat her betekent g e s t e u n d te word e n door grote l i c h a m e n en h e c h t e landen, m a a r N e d e r l a n d weet ook, wat h e t betckent g e t r a p t en g e m a r t e l d te w o r d e n door grote l a n d e n en h e c h t e organisafies. H e t is d a a r o m , da! Nederland, a l t h a n s de N e d e r l a n d s e artsen, slechts medewerken a a n een groot lichaam, i n d i e n zij er zeker v a n k u n n e n zijn, dat dit lichaam n i m m e r een bedreiging voor benzelf zal i n h o u d e n .
M6dicale des Pays-Bas, Dr. J. v a n Geuns, tezam e n m e t de t o e n m a l i g e Secretaris, de dokterdichter-zanger Dr. J. P. Heye, reeds tot vele gen e e s k u n d i g e verenigingen v a n vele l a n d e n , Amerika, BelgiE, E n g e l a n d , Frankrijk, Sca:ndinavi6 en J a p a n enz. een oproep o m t e k o m e n tot een ,,alliance internationale".
I n de afgelopen m a a n d e n h e b ik op tal v a n plaatsen in N e d e r l a n d gelegenheid gekregen o m ~e spreken over de W o r l d MedicaI Association. D a a r o n t m o e t t e ik ook de sceptiei, die zich s c h a m p e r uitlaten over i n t e r n a f i o n a l e lichamen, die, n a a r zij zeggen, van de m e n s een kaart maken, v a n een l a n d een kaartsysteem, van de wereld een k a a r t e n h u i s en v a n de politiek een kaartspel. H u n scepsis kreeg n o r m a l e proporties, toen h u n bleek, dat elk land, groot of klein, in de General Assembly slechts twee s t e m m e n heeft; d a t N e d e r l a n d evenveel s t e m m e n heeft als b.v. de Verenigde Staten v a n Amerika. D a t zodoende de idee6n in de General Assembly n a a r voren gebracht, de betekenis h e b b e n , die h u n t o e k o m t op g r o n d van h u n i n h o u d en niet op g r o n d van her feit, d a t een b e p a a l d l a n d ze n a a r voren heeft gebracht.
Vrij a l g e m e e n was d e bijval. Overal v o n d m e n , d a t de R e g e r i n g e n zich te weinig b e m o e i d e n m e t de Geneeskun~tige Wetgeving. ,,De a n a r c h i e onzer G e n e e s k u n d i g e Staatsregeling n e e m t m e t elken dag s c h r i k b a r e n d toe." D a t was een eeuw geleden. T h a n s -- in her laatste d e c e n n i u m -- wordt h a a r juist een teveel verweten. H o e h e t zij, in 1860 s t r a n d d e n de N e d e r l a n d s e p o g i n g e n door h e t u i t b r e k e n v a n een oorlog. De initiatief-nemers wilden w a c h t e n . . . . ,,tot de stem d e r w e t e n s c h a p en der h u m a n i t e i t niet m e e r over~chreeuwd zou worden door de donder van h e t k a n o n . "
I n Medisch Contact No. 36 v a n 3 September, d a t U oio Uw plaats g e v o n d e n hebt, k u n t U daarover m e e r lezen.
Ik geloof, d a t deze organisatie-vorm de beste w a a r b o r g biedt o m de essenti61e w a a r d e n der s u p e r n a f i o n a l e , e e n v o u d i g e r gezegd, a l g e m e e n rnenselijke w a a r d e n tot h u n r e c h t te doen komen. Degene, die meent, d a t de W o r l d Medical Association e e n krachtig en m a c h t i g l i c h a a m is of m o e t worden, d a t s u p e r n a t i o n a a l wel eens even zal u i t m a k e n , hoe h e t hier of d a a r m o e t zijn, doet beter te g~l~in, of rich snel v a n de onjuistheid v a n zijn m e n i n g te laten oa'ertuigen. W a t de W o r l d Medical Association wil en kan, is a a n b e v e l i n g e n geven. En o m de woorden v a n ons aller vriend R o u t l e y t h a n s a a n te halen: ,,the r e c o m m e n d a t i o n s h o u l d be so worded, that n o association would feel, it is b e i n g told w h a t tO do."
H u n n e laatste w o o r d e n waren: ,,Si p l u s tard orL 6tait d'avis q u ' u n Congrbs I n t e r n a t i o n a l ffit le m o y e n le p l u s p r o m p t et le p l u s efficace de p r o v o q u e r ou pr6rarer des r6formes d a n s la l~gislation m&licale des d i f f f r e n t s pays d o n t le b u t serait d ' i n f l u e r f a v o r a b l e m e n t sur la profession d u m6decin dans ses r a p p o r t s a v e c l a soci6t6 et le bien public, l'Association N6erlandaise s'empresserait d'y concourir." En a l d u s is geschied, 93 jaren, n a d a t dit geschreven werd. Ik h e b gezegd. T h a n k you!
Erefonds voor Oud-Verpleegsters Uw gift is h a a r een hulde!
Mijne H e r e n Afgevaardigden, ik zal niet langer van Uw tijd vergen. Wij m o e t e n a a n h e t werk. Een zwaar p r o g r a m m a ligt voor ons. De Council is nieuwsgierig, welke v r u c h t b a r e initiatieven door de delegates zullen worden g e n o m e n . Spreekt U in deze oude zaal vrijelijk uit. Een zaal, waar op 66n n i t z o n d e r i n g na steeds h e t vrije woord heeft m o g e n klinken. En w a n h o o p niet, i n d i e n alles U niet snel genoeg gaat. H e t is t h a n s 1953 en in 1859, ik zeg en herzeg 1859, richtte de toenmalige Voorzitter der Association
595
Een d u p p i e of een g u l d e n ,
U wilt toch niet achterblijven? Laat van Uw giro overschrijven! No. 3 6 5 0
ten name van her Ere[on&
voor Oud-Verpleegsters.
Welkomstwoord van Dr. A. Sluyters, uit naam van de Koninkliike Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst, tot de 7de Algemene Vergadering van de World Medical Association Excellenfies,
Wij hebben gedaan wat wij konden, om dit Congres zo goed mogelijk te do en slagen en wij spreken de hoop uit, dat dit in hoge mate het geval zal zijn. Behalve de massa ernstige vraagstukken, die U te verwerken zult krijgen, zult U ook de gelegenheid hebben lets van ons -- en ik ben er zeker van te kunn.en zeggen -- prachtige land, te zien. Ik ben ervan overtuigd, dat U deze gelegenheid zult aangrijpen en dat U daarna ten zeerste voldaan zult zijn. Wij van onze kant beloven ernstig, met al Uw wensen rekening te zullen houden.
Mijnheer de President, Dames en Heren, Als waarnemend voorzitter van de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering tier Geneeskunst, heet ik U allen hartelijk welkom. Onze Maatsehappij ontving enthousiast her voorstel, twee jaar geleden gedaan olo de algemene vergadering in Stockholm, het Congres in 1953 in Nederland te houden. Wij achten her een grote eer, dit Congres te. mogen ontvangen en wij danken U voor her vertrouwen, dat U in onze Maatschappij hebt gesteld. Wij waren ons er wel degelijk van bewust, dat wij vele moeilijkhedeaa te overwinnen zouden hebben, die noodzakelijk zijn verbonden aall de organisatie van een internationale bijeenkomst, moeilijkheden, die natuurlijk des te groter zijn, in een naar verhouding klein land als het onze.
Her is de oprechte wens van de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst, dat dit Congres ten zeerste ertoe zal bijdragen, een goede oplossing te vinden voor de grote sociale problemen, die U in de vergaderingen zullen worden voorgelegd, z6, dat wij met voldoening op ons werk zullen kunnen terugzien. Dank U.
DE SPECIALITE'S door Dr. F. A. varz Dop Onder het motto ,,Frappez toujours" vinden we dagelijks een hoev'eelheid drukwerk op onze schrijftafel met aanbevelingen over specialit6's, die de perken te buiten gaan. Het is moeilijk her kaf van her koren te ondea'scheiden en bet meeste verdwijnt dan ook rechtstreeks in de papiermand. Echter de aanprijzingen verschijnen opnieuw en men is vaak verwonderd over de lijst van indicaties, waarbij men een bepaald spedalitd met succes gebruiken kan. Het gevolg is, dat men op den d u u r gewend raakt aan de naam van een bepaald specialit6 ter behandeling van een ziektegeval en geneigd is de wetenschappelijke naam van het geneesmiddel te vergeten. De arts gaat zo ver, dat hij loco-dit of loco-dat voorschrijft inplaats van het geneesmiddel bij zijn wetenschappelijke naam te noemen. SpecialitS's mogen voor rekening van de ziekenfondsen niet voorgeschreven worden, indien deze specialit~'s verva~gbaar zijn door een locopraeparaat. Dit houdt in, dat een spedalit~ duurder moet zijn dan hetzelfde product, indien het onder zijn wetenschappelijke naam voorgeschreven wordt. Voorwaarde is echter, dat de henodigde grondstoffen voor zo'n recept verkrijg-
baar zijn. En dit is niet h et gewal. Er zijn nog vele specialit6's, waarvan de grondstof door de grootha~ndel in pharmaceutische artikelen niet geleverd wordt. W+I kunnen deze grondstoffen gekocht worden bij de buitenlandse fabrieken, echter moet dit per kwantum geschieden, en hiertoe is noch de apotheker, noch de apotheekhoudende arts individueel in staat. De pharmaceutische groothandel brengt bepaalde producten, dus alleen als specialit6 en niet als grondstof. Men krijgt dan ook wel de indruk, dat her brengen van specialit6's zeer lucratief moet zijn. Misschien mag ik dit met een voorbeeld toelichten:
596
Hexamethoniumjodide wordt door de groothandel in pharmaceutische artikelen als grondstof niet geleverd. Het is verkrijgbaar in de vorm van tabletten, injecties en injectie-flacons. Een injectie-flacon hexamethoniumjodide, inhoudende 20 cc. 0.200 gr. per cc. bevat 4 gram aan grondstof. Hieraan is toegevoegd 1.5% benzylalcohol ter conservering. Met ingang van 13 Augustus is de inkoopprijs van zo'n flacon ver-
laagd van f 12.60 ,tot I 10.06 (Publiekprijs f 15.10) De importprijs van 4 gram hexamethoniumjodide is ] 0.60. Het lijkt mij dat, indien we hierbij tellen de kosten van ampulleren, etiketteren en verpakken, er een dermate ruime winst overblijft, dat bet voor de groothandel te verleidelijk is, om het praeparaat als grondstof niet in de handel te brengen. Nu is her ook begrijpelijk, dat de fabrieken van pharmaceufische specialitCs als paddestoelen uit de grond verrljzen. Economisch verantwoorde receptuur zou slechts mogelijk zijn, indien de groothandel in pharmaceutische artikelen minder gemonopoliseerd zou zijn. Aan het voorschrij~'en van specialitCs zijn nog meer bezwaren verbonden. Tijdens een bezoek aan Parijs ter bestudering van de Securit6 Sociale werd mi] op her Departement de l a Sant6 Publique medegedeeld dat in Frankrijk alle specialit6's voor de ziekenfondspraktijk zijn toegestaan. Echter o~der de voorwaarde, dat de kostprijs van een specialitY, de prijs van het product of recept vervaardigd door de apotheker, met niet meer dan 10% te boven gaat. Her resultaat is, dat de gemiddelde kostprijs van her specialit6 slechts 20% hoger ligt. De receptuur in Frankrijk bestaat dan ook bijna uitsluitend uit voorgeschreven specialit6's en de apothekers zijn aldaar verlaagd tot wederverkopers van her gerede product. Op deze wijze werpt de mooie pharmaceutische opleiding wel heel weinig vrucht af. Van p]~arrnaceutische zijde wordt ook in Zwitserland her steeds meet voorschrijven van specialitCs als een groot bezwaar gezien. Irma Tschudf-Steiner 1) wijst op de steeds grotere toename van het gebruik van spedalitCs, met als gevolg de flegradatie van haar beroepsgenoten tot marskramers met pbarmaceutische marktwaren. Het voorschrijven van specialitCs moet zoveel mogelijk achterwege blijven en wel om de navolgende redenen: Her individuele recept verdient de voorkeur, omdat dit het vertrouwen van de patient in de geneeskunst van zijn arts versterkt. Het indivi-
duele recept maakt een optimale aanpassing aan de behoeften van de patient mogelijk. Her is voor het maatschappelijk bestel economischer en bet doet de werkzaamheden van de apotheker beter tot zijn recht komen. Her specialit6 is meestal vergezeld van een schfijven van de fabrikant met aanprijzing van het middel tegen allerlei kwalen. Hierdoor komt de omgeving van de patient in de verleiding voor haar kwalen ook van het specialit6 gebruik te maken. De patiEnten trachten zelf h u n diagnose te stellen en onttrekken zich aan eert onderzoek en de juiste behandeling door de arts, met de gevaren van dien. Het overmatige aanbod van spedalitCs, vaak ook i,n dagbladen, degradeert her geneesmiddel tot al166n maar een marktartikel, waarvan vaak iedereen gebruik kan maken buiten de geneeskunde ore. We moeten ons bewust zijn, dat het voorschrijven v~n een specialit6 op psychologische gronden een verzwakking van de therapie inhoudt en een gevaar is voor de geneeskunst van de arts. Een specialit6 is al166n verantwoord, i.ndien het om technische redenen onmogelijk is een bepaald geneesmiddel in een apotheek te doen bereiden. Degenen, die met de opleiding van de artsen betast zijn, de artsen, de apothekers en de apotheekhoudende artsen zullen zich olo her bovenstaande moeten bezinnen. Samenvatting: Er worden verschillende redenen aa.ngevoerd, waarom een individueel recept de voorkeur verdient boven een specialit& Het individuele recept moet mogelijk gemaakt worden, door het beschikbaar stellen van de benodigde grondstoffen door de pharmaceufische groothandel in grondstoffen. Dit is echter onmogelijk, zolang de handel in pharmaceufische grondstoffen dermate gemortopoliseerd is, zoals dit bier te lande her geval is. 1) I. Tschudi-Steiner, W,andlungen im Arzneimittelwesen, Schwelzerische Apotheker Zeitung, No. 51, blz. 913.
IEDEDELINGEN EN BERICHTEN VAN BUITEN DE MAATSCH,~PPI
Coll. B. J. Drewes benoemd tot Inspecteur v. d, Volksgezondheid in N:-Brabant.
Dr. W. E. Furstner benoemd tot lid van de Ziekenfondsraad.
Naar wi] vernemen, is coll. B. J. Drewes, huisarts te Groningen en secretaris van de Landelijke Huisartsen Vereniging, benoemd tot Inspecteur voor de Volksgezondheid i n de Inspecfie Noord-Brabant, met als standplaats 's-Hertogenbosch.
Tot lid van de Ziekenfondsraad is, ter vervulling van de vacature, ontstaan door het overlijden van Dr. E. J . . v a n der Mandele, als vertegenwoordiger van de Kon. Ned. Mij. t.b.d. Geneeskunst benoemd Dr. W. E. Furstner, te Nijmegen.
597
DE N.V, NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN 9raagt voor verschillende plaatsen enige
stand-
BEDRIJFSARTSEN in een volledig ambtelijke functie.
A l g e m e n e praktijkervaring tenminste 5 jaren is
van
noodzakelijk.
Salaris nader overeen te komen.
Sollicitaties met uitvoerige inlichtingen'~ e zenden aan de 2e Afdeling van de/ |gemene Dtens! der N.S. te U t r e c h t . )
Biedt zich aan
SECRETARESSE
H.B.S.b. Apothekersassistente met ziekenhuiservaring, typen, steno, Frans, Duits, Engels. Brieven onder n r N 3, Bureau Adex, Keizersgracht 158, Amsterdam-C.
FRAN$ VAN HALSEMA
Medische instrumenten en bandages
De
practische schoen met een wetenschappelijk plus!
ZWANESTRAAI" 2 1 - 2 3 - GRONINGEN Vraagt prospecfus van de nieuwe
PROTHESE NA MAMMA-AMPUTATIE Nederl. Octrooi nr. 149302
lemand een cadeaut/e geven, kost geld, maar U kunt zieken Uw weekbladen sturen door ze portvrij op te zenden aan:
,,RODE KRUIS-TIJDSCHRIFTENDIENST DEN HAAG"
