MEDISCH
CONTACT
9 e Jaargang - 11 N o v e m b e r 1 9 5 4 - No, 4 5
O[[icieef orgaan van de Koniakliike Nederlandsche ~aatschappii tot bevordering der Geneeskunst COMMISSIE V A N REDACTIE:
(3. C. H E R I N G A , Hoofdred. - - G. D E K K E R - - L. A. FABER. Namens de Redactie van hot Tijdschrift voor Sociale Genceskunde: M. G. N E U R D E N B U R G REDACTIE EN A D M I N I S T R A T I E :
Kelzersgracht 327 -
Tele/oon 33300
- Amsterdam
Advertentifin in dit blad behoeven de goedkeuring der Redactie. Voor her ptaatsen van advertenti~n gelieve men zich te richten tot: Bureau A D E X, Keizersgracht 158, Amsterdam-C, Telefoon 42355 Abonnement voor niet-leden f 15.-- - - Losse nummers f 0 . 4 0 INHOUD:
V a n de Redactio
Prof. Dr. H. Burger, erelid der Maatschappij, 90 jaar Antwoord aan ,,De Telegraaf" Ter verduidelijking Verzekering en Artsenwezen
btz. 682 682 683 683
M e d e d e l i n g e n ea berichtea v a n de M a a t s c h a p p i i
Van hot Hoo/dbestuur
Rond de Algemene Vergaderingen van 30 Oct. en 27 November De ziekenhuizen, de politie en de Pers Kort verslag van de bttitengewone vergadering van her Hoofdbestuur, op Dinsdag 28 September 1954, 5.15 uur, in het Gebouw der Maatschappij
Van het Centraal Bestuur der L.H.V.
Behandeling buitenlandse Rijnvarenden Kort verslag van de ledenvergadering der L.H.V., gehouden op Zaterdag 26 Juni 1954, te Utrecht, in ,,Esplanade"
Van het Centraal Bestuur der L.S.I/.
Begroting voor hot Verenigingsjaar der LS.V.
686 687 687 688 689 692
World Medical Association
Editorial responsibility in relation to human experimentation, by William A. R. Thomson
693
M e d e d e l i n g e n en borichton v a n buiten de M a a t s c h a p p i |
Financi~le steun voor Wetenschappelijk Onderzoek
695
Adressen van de/daatschapoii, haar organen enz Keizersgracbt 327, Amsterdam-C. Bureau van het H.B., D.B., Boekhouding en Bureau voor Waarneming en Vestiging (9--18 uur) Redactie en Administratie van ,,Medis'ch Contact" Landelijke Huisartsen Verenig~ng Lanclelijke Specialisten Vereniging . . . Landelijke Vereniging van Artsen in Dienstverband Specialisten Registratie Commissie Hot bureau voor Waarneming en Vestiging is na" 19 uur en"s Zondags bereikbaar o n d e r . Federatie van door Verzekerden en Medewerkers bestuurde Ziekenfondsen (,,V.M.Z.") Utrecht, Nobelstraat 2b. tel. 20879 Ondersleuningsfonds voor beh. wed. en wezen, Gironummer 111950, Eendraehtsweg 15, R'dam. Seer. Dr. A. C. M. Beukers, Gerard v. Swietenstraat 79, Tilburg.
Tel. 33300
72.21.40
Raad van Beroep, Secretaris H. J. J. Blauwkuip, Amsterdam, Willemsparkweg 139. Administratie der advertenti~n: Advertentieburean ,,ADEX", Keizersgracht 158, Amsterdam-C., telefoon 42355.
Spoed-kopij voor hot eerstvolgend nummer dient uiterlijk Zaterdags v66r 12 uur in het bezit te zijn van de redactie.
VAN DE REDACTIE Prof. Dr H. Burger, erelid der Maatschappij, 90 iaar Uit de kringen onzer leden gaat een dankbare gedachte uit naar de man, die, eerdaags (15 November) 90 jaar, onze Maatschappij, de belangen der artsen en de geneeskunde in ons land gediend heeft als weinigen. Van de geneeskundige kring van Amsterdam was hij secretaris van 1895--1903. 3 Jaar was hij haar ondervoorzitter (1910, 1911 en 1934), 5 jaar haar voorzitter (1912, 1913, 1922, 1923 en 1935). 19 maal was hij afgevaardigde ter Algemene Vergadering. Driemaal (1919, 1924, 1925) was hij voorzitter der Maatschappij en hietd als zodanig in 1924 de feestrede bij her 75-jarig jubileum der Maatschappij. Sinds datzelfde jaar is Burger haar erelid. Voor ieder, en in het bijzonder voor wie hem gekend hebben rijst bij de herlezing van deze feestrede het beeld op van de man zoals hij ten voeten uit was: helder, geinspireerd, veerkrachtig, propulsief. Burger's activiteit was geenszins beperkt tot de Maatschappij. Baanbreker voor zijn specialisme op nationaal en internationaal gebied, heeft hij als opleider van onze Nederlandse oor-, neus- en keelartsen blijvende verdiensten, die des te dieper perspectieven verkrijgen als men daarnaast bedenkt, dat Burger op sociaal-geneeskundig en humanitair-geneeskundig gebied zijn stuwkracht heeft aangewend tot de oprichting van de school voor dove en slechthorende kinderen (Prof. Burgerschool). Internationaal is zijn verdienste erkend, o,a. door het eredoctoraat van Kopenhagen. In de optoeht der getoga-de hoogleraren bij academi-
sche plechtigheden zag men jarenlang Burger getooid met de hoge Deense doktershoed. We weten, dat deze korte sehets, die alleen de medische kanten van dit rijke leven aanraakt, tekort doet aan zijn grote activiteiten op tal van andere velden van Nederlandse cultuur. Zoals wij hem huldigen als medieus, en als, gedurende vele, vele jaren, steunpilaar van onze Maatschappij, zo zullen talrijke andel'e kringen hem eren als voorganger en weldoener. 9 Helaas is thans deze geestkrachtige man ziek, te ziek wellieht om van onze hulde en aanhankelijkheid kennis te nemen. Maar des te m e e t is het ons behoefte uiting te geven aan onze gedachten. Hulde, Burger, hulde voor Uw werkzaam en vruchtbaar leven. Bene meritus de patria! Heringa.
A N T W O O R D AAN ,,DE TELEGRAAF" In een artikel in het ochtendblad van ,,De Telegraaf" van 9 November 1.I. word ik door iemand, die niet ondertekent, maar waarvan ik moet aannemen~ dat het een der hoofdredacteuten van dat dagblad is, uitgenodigd met hem de degens te kruisen op het terrein der journalistieke ethiek. ~angezien ik moet constateren, dat deze uitnodiging zelf naar vorm en inhoud geenszins voldoet aan de eisen, die ik aan een gedaehtengang over zulk een gewichtig onderwerp meen te moeten stellen, deze integendeel door mij wordt ervaren als ethisch evenzeer aanveehtbaar als de handelwijzen, waarover wlj van gedachten zouden moeten wisselen; aangezien ik er dus n~et zeker van ben, dat een door mij aanvaard duel zou kunnen plaats hebben in de
stijl en op het niveau, dat ik v o o r dit onderwerp noodzakelijk acht, wijs ik het mij gedane aanbod van de hand. Wel nodig ik nu van mijn kant als Hoofdredacteur van Medisch Contact de hoofdredaetie van het dagblad ,,De Telegraaf" uit haar door mij becritiseerde publicaties en haar gehele journalistieke beleid der laatste weken t.a.v, de problemen rond bet ziekenfondswezen en daarin vervatte uitlatingen over her beleid van het Hoofdbestuur der Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst, inclusief bovenbedoeld speciaal aan mijn adres gerichte artikel in her ochtendblad van 9 November en inelusief het op dezelfde bladzijde van hetzelfde ochtendblad voorkomende onjuiste bericht aangaande de bespreking tussen de 682
Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid en het Hoofdbestuur van genoemde Maatschappij, voor te leggen aan de Raad van Tucht voor de Journalistiek. opdat deze over her ten
opzichte der ethiek tussen de hoofdredactie van ,,De Telegraaf" en mij blijkbaar bestaande diepgaande verschil van opvatting zijn oordeel uitspreke. Heringa.
TER VERDUIDELIJKING de vergadering" uitsluitend bedoetd zijn als betrekking hebbend op het beleid aangaande de plannen tot verhoging van de loongrens, kan uit mijn woorden eveneens worden gelezen, dat de bedoelde motie eveneens gehandeld zou hebben over her optreden van bet zgn. ,Comit6 van Actie'. Het lijkt mij juist te verduidelijken, dat deze motie over dat optreden niet handelde. Dat dit optreden door de vergadering werd betreurd, is op andere wijze gebleken. Heringa.
In deze rubriek van bet nummer van Medisch Contact van 4 November 1954 is in mijn kort verslag van de spoed-algemene vergadering van 30 October 1954, her communiqu6 opgenomen, dat het Hoofdbestuur over deze vergadering heeft uitgegeven. Over dit communiqu6 is door mij geschreven: ,,Dit standpunt van de vergadering was neergelegd in een motie, die niet voor publicatie is vrijgegeven". Hoewel uit de daarop volgende paraphrase voor de begrijpende lezer kan blijken, dat de woorden .,dit standpunt van
Verzekering en Arfsenwonsen In het vorig h u m m e r van M.C. heb ik, dunkt mij, duidelijk genoeg gesproken over bet gedrag diergenen, die, zonder achting voor elementaire regelen van fatsoen, aan de openbare pers gegevens verschaften uit een besloten vergadering. Dat daarna het zich noemende ,,comit6 van actie", zichzelve voordoend als redder van de medische stand, het bestuur van de Maatschappij in het openbaar heeft verguisd, is uitermate afkeurenswaardig. Het is te hopen, dat de Maatschappij binnenkort z6 duidelijke taal zal spreken, dat zij, die dit spel spelen, eens en vooral zullen weten, hoe htm optreden beoordeeld wordt. lntussen is bet van belang kennis te nemen van een. in antwoord op de zo~ven bedoelde beledigende publicatie in ,,De Telegraaf" door her Hoofdbestuur afgegeven perscommuniquC Dit luidt: , H e t Dagelijks Bestuur der Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst heeft kennis genomen van een serie artikelen in een onzer dagbladen, waarin o.a. mededelingen werden verstrekt over besprekingen, die een strikt vertrouwelijk karakter droegen, terwijl bovendien moest worden geconstateerd, dat deze mededelingen een zeer onjuiste voorstelling van zaken geven. Vooral valt op een persbericht van 3 November, volgen s hetwelk een ,,Medisch Comit6 van Actie" zou verklaard hebben, dat het perscommuniqu6 van het Hoofdbestuur der Koninklijke Nederlandsehe Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst misleidend was. Dit betrof het perseommuniqu6, uitgegeven na de Algemene Vergadering van Zaterdag 30 October 1954. Afgezien van de problemen, die ons thans bezig houden, wil het Dagelijks Bestuur, in de over-
tuiging dat dit laatste niet onweersproken mag blijven, het volgende mededelen: Op verzoek van het bewuste comit6 heeft bet Dagelijks Bestuur het op Dinsdag 26 October j.L een onderhoud toegestaan. Dit vertrouwelijk on, derhoud is - - onjuist weergegeven - - in de pers verschenen. N a a r de mening van het Dagelijks Bestuur past dit, evenmin als de oppervlakkige argumentatie ook in sommige andere artikelen, bij de ernst waarmede de verzorging van de volksgezondheid dient te worden behandeld. Een verklaring, door het Hoofdbestuur in de Algemene Vergadering afgelegd, waarin de handelwijze van het Comit6 van Actie werd gelaakt, werd met applaus beantwoord, bovendien door enkele sprekers onderstreept en door geen der afgevaardigden weersproken. Her verdedigingswoord van de betrokkenen was voor de vergadering kennelijk niet overtuigend. Her plan van het Particuliere Verzekeringswezen zal volgens de voorstelters zelf, nog nader moeten worden uitgewerkt. Het Hoofdbestuur der Maatschappij heeft - lang voordat er sprake was van een Medisch Comit6 van Aanbeveling - - kennis genomen van dit plan. Hoewel sommige leden hun waardering hebben uitgesproken, heeft het Hoofdbestuur zich van een definitieve beoordeling onthouden, totdat de plannen geheel uitgewerkt zullen zijn en dus op hun practische waarde kunnen worden getoetst. Het Dagelijks Bestuur der Maatsehappij acht laet onjuist in her openbaar polemiek te gaan voeren, maar acht bet wel noodzakelijk te constateren, dat het geen verantwoording draagt voor uitlatingen van het Comit6 van Actie." 683
Daarnaast intussen is ter zake van publicaties van het comit6 nog een tweede bericht in de openbare pers verschenen. Her is een verklaring van Mr Dr H. L. Kunneman en zijn medewerker, A. S. Danner, arts. Dit luidt: ,,Teneinde misverstand te voorkomen in de publieke opinievorming brengt ondergetekende her volgende ter kennis: A. Het Medisch Comit6 van Aanbeveling heeft zich volkomen spontaan gevormd en er is nimmer enige aandrang onzerzijds hiertoe uitgeoefend. Integendeel, dit Comit6 heeft zich, eenmaal gevormd zijnde, met ondergetekende in verbinding gesteld in verband met technisehe vraagstukken. B. Her Medisch Comit6 is eeu gebeei eigen weg gegaan en heeft onafhankelijk zijn aerie gevoerd. C. De vele betuigingen van adhaesie ten aanzien van de strekking van de brochure ,,Volksgezondheid en Verzekeringsbedrijf" geven aanleiding voort te gaan op de weg, die er toe moet leiden de volgende doelstelling te verwezenlijken: her ontwerpen van een sociaal verantwoorde regeling inzake de kosten van medische behandeling, waarbij deze kosten op een zodanige wijze worden verdeeld over een grote groep, dat patient en arts aan zo welnig mogelijk beperkingen worden onderworpen en waarbij de vrijheid van her artsenberoep wordt gewaarborgd. D. Een goede opt0ssing van de huidige problematiek kan naar mijn mening slechts verkregen worden door middel van een overleg tussen de Overheid, de Koninklijke Nederlandsche MaatschapNj tot bevordering der Geneeskunst, de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij ter bevordering der Pharmac~e en de Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde, bet Bedrijfsleven en her Verzekertngsbedrijf. E. Met nadruk wens ik te verklaren, dat de wijze, w a a r o p i n bepaalde publicaties de probleemstelling vertrokken aan de openbaarheid werd l~'rijs zegeven en waarblj bier en daar de indruk werd gewekt, alsof bet verzekeringsbedriif zich in interne aangelegenheid van de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst zou willen mengen en alsof er een te~enstelling zou bestaan tussen de Koninklijke Nederlandsehe Maatsehaopij tot bevordering der Geneeskunst en de Particuliere Verzekerin~ MaatscbaDpijen, ten zeerste door mii wordt betreurd en als volkomen onjuist door mij wordt verworpen. Mr Dr I-I. L. Kunneman (Schrliver van de brochure ,,Volksgezondheid en Verzekeringsbedrijf"), Raadhuisstraat 52, Amsterdam."
Het stemt tot op zekere hoogte tot voldoening, dat door deze mededeling op de gedragingen van het comit6 enig nader licht is gevallen. Wij zijn echter met deze mededeling van Mr Kunneman nog niet geheel voldaan. Alles bij elkaar blijft her jammer, dat in dagen waarin voor artsen en geneeskunde allerbelangrijkste zaken op her hoogste niveau moeten worden en ook de facto worden besproken, oordeelsvorming en overleg worden vertroebeld door een overijld en voorbarig in de publiciteit geworpen discussie. In dit opzicht brengt Mr Kunneman's eommuniqu6 o.i. geen afdoende correctie. Om dit te adstrueren wens ik te wijzen op de alinea sub C van het bedoelde communiqu6. De beer Kunneman spreekt daar over zijn brochure als hebbende ,,een strekking", die ,,leiden" moet tot het ,,verwezenlijken van een doelstelling". Eerst tot zover. Reeds nit deze woorden, nu zeker wel met omzichtigheid gekozen, blijkt dat hetgeen volgt hog geen concreet voorstel, zelfs hog geen nader geformuleerde gedaehte bevat. Verder: de te verwezenlijken doelstelling, waarover de heer Kunneman schrijft, is hog slechts ,,het ontwerpen van een sociaal verantwoorde regeling inzake de kosten van medische behandeling". : . . Weer pauzeren wij een ogenblik. Ditmaal om op te merken, dat de heer Kunneman met deze woorden erkent, dat de ziektekostenverzekering waartoe het particulier verzekeringsbedrijf volgens zijn brochure ,,in staat en bereid" zou zijn, die voor artsen en pati~nten zo bijzonder gunstig zou zijn en die wordt aangekondigd als oplossing van het moeilijke ziekenfondsprobleem, hog slechts in overweging is. Dat deze overweging reeds ep zicbzelf verdienste inhoudt, is buiten kijf. Ook willen wij niet ontkennen, dat de heer Kunneman reeds enkele verbeteringen heeft aangekondigd. Dit dan ook verklaart, dat her Hoofdbestnur der Maatsehappij, toen het ongeveer een half iaar geleden kennls kreeg van het streven van de heer Kunneman, bier a priori niet onwelwillend tegenover stond, en zich belangstellend toonde voor hetgeen reallter zou kunnen worden bereikt. Dat her Hoofdbestuur hereid is de beer Kunneman in zljn pogingen bij te staan, blljkt ten duidelijkste uit her felt, dat her, niet kunnende vermoeden welk misbruik door derden van deze brochure zou worden gemaakt, de beer Kunneman heeft toegestaan gebruik te maken van de adresseermachine van M.C. om zijn jongste brochure aan alle medlei toe te sturen. Maar dat dan ook deze brochure door alle medici goed worde gelezen en dat zij daaruit ervaren, dat hierin voorlopig toch nog maar sprake is van plannen en overwegingen! Men vindt daarin geen cijfers, geen concrete
684
Het voorlichtings- en bemiddelingsbureau in v e r z e k e r i n g s a a n g e l e g e n h e d e n
artsen, t a n d a r t s e n
voor
en d i e r e n a r t s e n
Lassuslaan 101, tel.: 03402-2270 en 3037, Bilthoven
Medewerkers: Mr. W. D. Louman
Bijz. adviseurs:
Drs. J. J. Uhl
Jur. Adv. Ec. Adv.
Joh. Muller W. Boog
Bel.jurist V.T. Adv. V.T. Adv.
M. W. Treurniet Mr. F. P. M. Klijnen,
Prof. Dr. J. Jongbloed
Prof. Dr. J. A. Beliers Prof. P. H. 8uisman
Notaris
e.a.
IDEALE A a. b. c.
Vraagt brochure of voorlichting inzake de R T S E N GEZINS- EN OUDERDOMSVOORZIENING met volledig invaliditeitspensioen bii tijdeliike of bliivende invaliditeit door ziekte of ongeval, met belangrijke (k0steloze) winstuitkeringen, met belastingdruk-vermindering (over 1954 nog gehele premie-aftrek mogelijk),
d. met f i n a n c i e r i n g s d e k k i n g voor auto, huis, practijk, verbouwing, enz. ook jaren na her tot stand komen van de polis. e. met k o s t e l o z e i n v a l i d i t e i t s d e k k i n g t.a.v, de premiebetaling, f. met de speciale ,artsen-clausules" van her Voorlichringsbureau. Reeds voor 2300 artsen verzorgde her Vooflichtingsbureau financieringen en verzekeringsaangelegenhedene.d. Schrijftons gerust,onze ,,FriendlyService" is kosteloos en vrijblljvend.
De fabrikant van
DETTOL vraagt Uw aandacht voor de volgende feiten: ,,DETTOL" is een sterk werkend antisepticum, dat bij aanwezigheid van organische stoffen een hoog bactericide vermogen behoudt. ,,DETTOL" wordt in sterke concentraties door huid en slijmvliezen goed verdragen. Daardoor kunnen voor clinisch gebruik concentraties worden enomen, die een behoorlijke veiligeidsmarge laten, zelfs wanneer betrekkelijk veel organische stoffen aanwezig zijn. Bovendien is ,Dettol" niet giftig.
~
,,DETTOL" is actief, zowel t.o.v, grampositieve als gram-negatieve mtcro-
0
organismen. Onder standaard proefvoorwaarden doodt ,,Dettol" in een verdunning van 1 op 90 Staph. aureus (U.S.A. F.D.A. type 209), 1 op 200 Bact. coil en 1 op 500 Strept. pyogenes in 10 minuten. ,,DETTOL" is niet onveren~gbaar met zeep; zeepresten behoeven dus niet eerst te worden verwijderd. In waterige oplossing is ,Dettol" zeer geschikt voor he~t desinfecteren van instrumenten. SAMENSTELLING: Chloroxylenol- TerpineoF. Spir. methylatus o f f . . 01. Gram. Citr. - Sapo veget. HANDELSVORMEN: fiessen ;, 100 r en 500 co, bussen 6 5 liter.
N.V. HANDELMIJ. RECKITTS, PHARMACEUTISCHE AFDELING, DE BILT
oter tabletten b~j
uLcus VEntRICULI El: buobEnl ~cut~ En ChROnlSChE Ci&StRItlbEn
opmerkelijk snelle verflwijning der klachten snelle revalidatie r~ntgenologische genezing, veelal ook in hardnekkige gevallen
8ffectief en oudi 9
geen schadelijke bijwerkingen ambulante behandeling zonder strenge dieet-beperkingen orale therapie : 3 x daags 2 tabletten
Nitr, bism. bas. 350 mg; Carb. magn. 400 rng; Bicarb. natr. 200 mg; Cort. rham. frang. 25 mg; Rhiz. calam. 25 rag. In
blikjes van 40,
120 en 640 tabletten
PHARMACEUTISCHE FABRIEK
,,
R 0 TE R " HILVERSUM
aanbiedingem geen polisvoorwaarden, geen uiteenzettingen, die enige zekerheid geven dat de voorgenomen ziektekostenverzekering mogelijkheden zal bieden, die toepassing op sociaal niveau verantwoord zullen maken. De heer Kunneman en met hem de studiecommissie uit het verzekeringsbedrijf hebben ontegenzeggelijk verdienstc; dat zij dit verzekeringstechnisch moeilijke onderwerp niet alleen tot studie-object kozen, maar zich ten doel stelden dit ook practisch voor bewerking bruikbaar te maken. Maar van de beer Kunneman, die met zijn studie over het ziekenfondsgebied zijn dok+ terstitel verwierf, hadden wij meer critisch inzicht mogen verwachten in de afstand, die moet worden overbrugd, eer een voorziening op bet gebled van het particulier verzekeringswezen kan worden overgebracht op dat van sociale verzekering. Tot voorheen althans lagen de in bet particuliere verzekeringswezen gangbare tarieven hog zd hoog en hielden nog zulke beperkingen bij de verstrekkingen in - - men vergelijke daarbij de ziekenfondsnormen - - dat er zeker nog heel wat gebeuren moet, eer de aanbiedingen der varia-verzekeringmaatschappijen de problemen van de niet-ziekenfondsleden op sociaal niveau zullen kunnen oplossen. En toch suggereert Mr Kunneman, dat hij hierin reeds zo goed als geslaagd is, wanneer hij de te ontwerpen regeling omscbrijft als een waarbij ,,de kosten van medische behandeling op zodanige wijze worden verdeeld over een grote groep, dat patient en arts aan zo weinig mogel~ik beperkingen worden onderworpen". Hierbij deze opmerking: noch Mr Kunneman, noch iemand anders weet nog, waar die beperkingen zullen beginhen en eindigen. Tenslotte dan nog een enkel woord over de laatste woorden van de o.i. aanvechtbare alinea sub C.: Met de woorden ,,over de waarborging van het vrije artsenberoep" appelleert M r K u n n e m a n aan een sentiment, aan een slogan, veeleer dan aan een zakelijk inzicht onder de artsen. Het is ten enen male duister wat vrijheid van het artsenberoep te maken heeft met de kwestie, of een patient verzekerd is bij een ziekenfonds dan wel bij een particuliere verzekeringmaatschappij. Ik heb in artsenkringen meermalen de uitspraak gehoord, dat bet voor 100 procent verzekerd zijn van een patient in een particuliere verzekering, voor de arts soortgelijke bezwaren kan opleveren als een all-risk verzekering bij een ziekenfond~. Her lijkt mij dan ook wel. dat het enige, wat in wezen her verschil zal uitmaken tussen ziekenfonds- en particuliere verzekering, dit is dat de eerste als rege! wel, de tweede als regel niet all-risk is. Het bezwaar dat zij een 685
zekere reglementering inhouden, is aan beidc gemeenschappelijk. Hoe Mr K u n n e m a n her probleem van het vrije beroep hiertegenover ziet, blijft problematisch. lk meen, d a t e r weinig mensen zijn, die de wenselijkheid niet bevroeden van een ,,getrapte" verzekering voor een deel van bet Nederlandse volk. Deze wenselijkheid is neergelegd in het plan dat door onze Maatschappij, tezamen met de andere groepen van medewerkers, aan de Minister is voorgelegd. Wij weten, dat dit plan als geheel, bedoeld als bet is ingrijpende wijziging te brengen in her ziekenfondswezen, op weerstand is gestuit. Dit neemt niet weg, dat in een of andere vorm de getrapte verzekering deel kan blijven uitmaken van de wensen, die door de Maatschappij worden verdedigd. Het is echter zaak nauwkeurig te zien wat dan w?~l en war nog niet van bet totaal der wensen te verwezenlijken is. In de afgelopen week heeft bet Dagelijks Be~ stuur met zijn deskundige medewerkers een onderhoud gehad met de Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid. In de H.B.-rubriek van dit h u m m e r zal men daarover een mededeling kunnen lezen. Het is blijkbaar aan laet Hoofdbestuur ontwijfelbaar gebleken, dat de Minister begrip heeft voor de problemen, die de artsenwereld verontrusten. Het is evenzeer begrijpelijk, dat de Minister, bij alle bereidheid van zijn kant aan de artsenmoeilijkheden tegemoet te komen, niet verder kan gaan dan voor hem onder de huidige omstandigheden politiek en practisch uitvoerbaar is; wensen, die vallen buiten het terrein van zijn ministeri~le bevoegdheden, vereisen een behandeling op ander niveau. Hiernevens is een onderscheiding nodig tussen wensen van algemeen medische aard, die op het terrein liggen van de werkzaamheid der Maatschappij als beroepsorganisatie, en andere wensen, die van politieke aard zijn; die als zodanig vallen buiten de bemoeiingen der Maatschappij, maar door ieder arts als individu naar zijn eigen inzicht via zijn vertegenwoordigers in de Staten-Generaal kunnen worden behartigd. Verwacht mag worden, dat her Hoofdbestuur na de bespreking met de Minister voor de volgende besprekingen een zodanige formulering en rangscMkking zal weten te vinden, dat concrete resultaten zullen worden bereikt, die aan de Algemene Vergadering van 27 November a.s. ter beoordeling zullen kunnen worden voorgelegd. Ondergetekende is genoeg insider o m t e weten, dat hieraan hard wordt gewerkt en dat voor het beoogde doel alle krachten worden ingespannen. Heringa.
MEDEDELINGEN EN BERICHIEN VAN DE MAAT$CHAPPIJ V A N HET H O O F D B E S T U U R Rond de A l g e m e n e V e r g a d e r i n g e n van 3 0 O c t o b e r en 2 7 N o v e m b e r Allereerst acht het Hoofdbestuur het gewensl een verklaring te geven van de overhaasting, waarmede de vergadcring van Zaterdag 30 October j.l. moest worden be~indigd. Voor een spoedvergadering is het altijd moeilijk een geschikte vergaderzaal te vinden. De zaal in Esplanade was slechts beschikbaar tot acht uur. In de overtuiging, dat hiermede geen groot risico werd genomen, is dit aanvaard. Dank zij grote medewerking is de tijd, waarop wij de zaal moesten ontruimen, tenslotte op 9 uur precies gesteld. De tijd van 2.30 tot 8 uur mocht toch meer dan voldoende geacht worden een vergadering te beEindigen. Een niet vooraf aangekondigde avondvergadering stuit op grote moeilijkheden, evenals een verdagen van de vergadering. Er zal voor het vervolg zoveel mogelijk worden nagestreefd, dat de vergaderzaal besehikbaar blijft, ook al is de duur der vergadering reel langer dan verwacht wordt. N a afloop van deze spoed Algemene Vergadering der Maatschappij heeft het Hoofdbestuur zich beraden over hetgeen te doen stond. Namens het Hoofdbestuur werd reeds op Maandag 1 November contact opgenomen met het Departement van Sociale Zaken en Volksgzzondheid. Op Woensdag 3 November heeft bet Dagelijks Bestuur vergaderd, waarin de te volgen gedragslijn uitvoerig werd besproken. Vervolgens heeft op Vrijdag 5 November een uitgebreide bespreking plaats gehad tussen Minister Suurhoff, terwijl ook Prof. Muntendam aanwezig was en 7 vertegenwoordigers van de Maatschappij (Sluyters, Baudoin, Dekker, Rijpperda Wierdsma, Blanksma, Landheer, Kraayenbrink). Daarna is er op Zaterdag 6 November een Hoofdbestuursvergadering gehouden, waarin de resultaten van deze bespreking nader konden worden bezien. De bespreking met Zijne Excellentie Minister Suurhoff had een vlot verloop en werd gehouden in een zakelijke sfeer, waarbij beiderzijds openhartig werd gesproken. Van de zijde der Maatschappij werd duidelijk gesteld, dat de Algemene Vergadering der Maatschappij niet bereid is de consequenties van de verhoging der loongrens tot f 6030.-- te aanvaarden, zolang men niet de overtuiging heeft,
dat met de wensen en verlangens der artsen ernstig rekening zal worden getrouden. Van de zijde wm de Minister werd naar voren gebracht, dat hij ten opzichte van de verwezenlijking van enkele van onze wensen wel zeer sterke bezwaren zag, en dat het geen enkel nuttig effect zou hebben toezeggingen te doen, die misschien toch niet zouden kunnen worden verwezenlijkt. Hij was echter bereid deze en ook andere wensen, die naar zijn gevoelen beter te verwezenlijken zouden zijn, te bestuderen om daarvoor, binnen de grenzen van hetgeen mogelijk zou blijken, een oplossing te zoeken. Enkele toezeggingen, die hij w~l kon doen, was hlj bereid ook in het publiek te herhalen. De bespreking concentreerde zich op her vinden van wegen en middelen, die nog v66r 27 November zouden kunnen leiden tot opheffing van de acute moeilijkheden. Na afloop van de bespreking werd besloten, dat deze in kleiner verband in de eerstvolgende dagen zou worden voortgezet. Het zon voorbarig zijn reeds nu conclusies te willen trekken, maar wel mag worde'n geconstateerd, dat bij ons de overtuiging leeft dat alle betrokkenen van harte bereid zijn om op zeer korte termijn een oplossing te zoeken, die voor allen aanvaardbaar is, waardoor weer de rustige sfeer kan ontstaan, die zo nodig is voor een goede gang van zaken in het ziekenfondswezen. Het Hoofdbestuur maakt er de leden der Maatschappij opmerkzaam op, dat in de Algemene Vergadering op 27 November a.s. als belangrijk punt aan de agenda moet worden toege~'oegd: Bespreking over de laatste ontwikkelingen in verband met de voorgenomen verhoging van de loongrens voor de verplichte verzekering tot f 6000.--. Eveneens zal worden besproken het ernstige felt, dat uit onze besloten vergadering van 30 October j.1. uitvoerige publicaties in de pers zijn verschenen. De volgorde van de punten van de agenda zal door het Hoofdbestuur nader worden bezien en aan de afgevaardigden worden bekend gemaakt. Dit zal dan ter vaststelling aan de Algemene Vergadering worden voorgelegd.
I n verband met het bovenstaande heeft her Hoofdbestuur besIoten d e
115e Algemene Vergadering te doen aanvangcn om 10.30 uur v.m. i n her Gebouw K. & W., Mariaplaats, Utrecht Tijdens de pauze zal er gdegenheid zijn voor het gebruiken ~an een koffiemaaltijd, De vergadering zal worden voortgezet des middags te twee uur. 686
PllARMA(?OI~O(;ISCI
I
ONTGIFTIGD THYREOID VOOR DE BEHANDELING VAN
VETZUCHT MYXOEDEEM EN
VERWANTE ENDOCRINE STOORNISSEN
APONDON sfoorf de slaap nief, noch de normale dageliikse bezlgheden 9 .9. . . . 9
.'~ "
9 9
. ".. 9
Flesjes b 2 5 en 5 0 0
. ~" V ~ .
" "
J~d~-~
inTicMingmn en. m o n t e . ,
A~e~h-Verfe~atlw~ard;~ors
r~chte v~r
pillen m~rt
-ich
Hr.derla~d:
".
..
tot omr 9
r4RMA k! I~.p[rER~ iChmm, & .Pharm.Prod,, KeJzersgra9 4$a~AMSTEHDAM.C.
VER!TAS DRUGCOMPANY :LIMITED ..... LONOEN |N SHREWSBURY. ENGELAND
,.t 1.UI~
-
1 4
z~
:Te resO' )~" er~
C OTLq ~-~
~eS ~l~ncLer n'
~ D ~ " I, ~'x~ ~P
De ziekenhuizen, de politie en de Pers Enigszins verkort wordt hier een persbericht weergegeven, dat by ons artsen enige ongerustheid heeft veroorzaakt en dat daardoor de aandacht zeker waard is.
huis als her ware een soort asylreeht he,eft. De politie kan zel[ een onderzoek instellen, m a a r het geven van inlichtingen aan de politie over pati~nten die hen niet bekend zijn, is absoluut verboden. Een vergelijking met verkeersongevallen gaat hier niet op. Immers dan betreft het uitsluitend pati~nten, die reeds bij de politie bekend zijn.
,,Zondagavond omstreeks tien uur deed ,,iemand uit X aangifte van diefstal van zijn ,,auto, die hij in een bepaalde straat had neer,,gezet. Ongeveer een uur later berichtte de po,,litie van IJ, dat aldaar een auto tegen een ,,boom was gereden. De drie inzittenden hadden ,,de totaal vernielde wagen verlaten, m a a r ,,bloedsporen op de voorruit toonden aan, dat ,,tenminste 66n hunner gewond was geraakt. ,;Het onderzoek wees uit, dat her hier de in X ,,gestolen wagen betrof. Van de inzittenden ech,,ter geen spoor. De politie van X informeerde ,,bij de ziekenhuizen ter plaatse of zich daax ,,wellicht 66n of meer gewonden hadden ge,,meld. Uit een der ziekenhuizen kwam toen be,,richt, dat een 20-jarige inwoner van X zich ,,midden in de nacht met ernstige snijwon,,den in het gelaat onder behandeling had ,,gesteld. Hij verklaarde van de trap te zijn ge,,vallen, maar de politie hechtte weinig geloof ,,aan dit verhaal. De zaak was toen snel opge,,lost. Het slachtoffer erkende, dat hij in gezel,~schap van twee vrienden de wagen had gesto,,len voor een pleziertochtje, waarvan het drie,,tal dus bitter weinig plezier had beleefd." Wie heeft uit een der ziekenhuizen gemeld, d a t e r iemand met ernstige snijwonden was opgenomen? Men vraagt zich af, of zich nog gewonden bij een ziekenhuis zullen vervoegen, wanneer deze inrichtingen aan de politie zonder meer inlichtingen gaan verschaffen. In de oorlogstijd werd het absolute beroepsgeheim in deze veel beter gehandhaafd en in vele gevallen ook gerespecteerd. Het is natuurlijk ook niet zo, dat een patiSnt in een zieken-
Als medicus behoort men welwillend te staan tegenover het werk van de politie en die medewerking te geven, die toelaatbaar is. Maar men zie goed de grenzen, die ons beroep hier stelt. Het is hog altijd van zeer groot belang, dat zieken en gewonden de overtuiging hebben en houden, dat zij zich voor geneeskundige behandeling vol vertrouwen kunnen wenden tot al wat arts heet, tot een ieder, die bij de geneeskundige behandeling is betrokken. En dan maakt her in wezen niet reel verschil of men arts is of verpleegster, of op andere wijze verbonden aan een ziekenhuis. De een zal reel vertrouwen w o r d e n gesehonken en de ander misschien weinig, maar dAt vertrouwen dat gegeven wordt, dient men waard te zijn. Verder maakt het in wezen evenmin verschff of de patiSnt een misdadiger is, een wetsovertreder, een gewoon burger of een belangijk persoon. Hier komt het algemene principe in bet geding. Wij zijn ons bewust, dat er hier een zeker conflict kan ontstaan met b.v. de plicht van elk mens om de politie medewerking te geven bij het opsporen van misdadigers. Zeer dikwijls zal het gelukken een oplossing te vinden, waardoor men aan beide plichten kan voldoen. Harmonieuze samenwerking moet en kan hier worden nagestreefd, m a a r met behoud van zelfstandigheid en van eigen verantwoordelijkheid. G. Dekker, Secr.-penningmeester.
Kort verslag van de buitengewone vergadering van her Hoofdbestuur op Dinsdag 28 September 1954, des namiddags te 5.15 uur in her Gebouw der Maatschappij Enkele zeer urgente en belangrijke vraagstukken vormden de aanleiding voor deze buitengewone vergadering. Allereerst moest besproken worden een punt, dat in de Ziekenfondsraad aan de orde was gesteld en daar wegens de belangrijke consequenties was aangehouden. Het ging hier o m een door een kleine commissie uit de Ziekenfondsraad uitgewerkt voorstel, waarbij
voorzien werd in maatregelen, die door de Overheld gehanteerd kunnen worden ten tijde van een conflietsituatie tussen medewerkers en ziekenfondsen. Onze vertegenwoordigers in de Ziekenfondsraad stelden er prijs op deze kwestie met het Hoofdbestuur door te nemen en waren daartoe tot bijwoning van de vergadering uitgenodigd.
687
scheen. Over bet tweede punt zette de vergadering verschillende vraagtekens achter diverse opmerkingen van de Minister. Het Hoofdbestuur was overigens van oordeel, dat de motie van de Algemene vergadering van September 1953 nog steeds van kracht was. Wegens bet felt, dat ook nu weer nieuwe groepen aan de bestaande verzekering zouden worden toegevoegd, werden nadere gegevens gevraagd. In verband met de mogelijkheid van het niet verkrijgen van overeenstemming aan her slot van de vergadering, aan de hand van het bestaande specialistenconflict, werden verschillende oplossingsmogelijkheden uitvoerig besproken. Met name voelde men het meeste voor een zoeken in de richting van arbitrage. De suggestie werd gedaan een zeer deskundig advies in deze te vragen.
Het Hoofdbestuur kwam algemeen tot de conclusie, dat onze vertegenwoordigers in de Ziekenfondsraad er goed aan zouden doen, de regeling in deze vorm niet te steunen. Een en ander zou hog nader besproken worden in een bijeenkomst met vertegenwoordigers van de andere Maatschappijen. Een zaak, die hiermede nauw samenhing kwam vervolgens aan de orde. Een brief n.l. van de Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, die de eerste offieifile reactie bevatte op het door de medewerkersorganisaties voorgestelde plan van de getrapte verzekering en waarin de Minister ook enkele opmerkingen maakte over de voorgestelde unificatie van de loongrens voor de verschillende sociale voorzieningen. Ten aanzien van her eerste punt werd vastgesteld, dat een nader gesprek met de Minister over verschillende onderdelen nog niet had plaats gevonden. Uit de brief bleek, dat een snelle oplossing in de zin van een getrapte verzekering niet mogelijk
De vergadering werd te ruim 21 uur gesloten. P. B. A. Melief, 2e secretaris.
VAN HET CENTRAAL BESTUUR DER LANDELIJKE HUISARTSEN VERENIGING Behandeling buitenlandse Rijnvarenden Het Centraal Bestuur deeit mede, dat tussen de aan de Rijn liggende landen Belgie, Duitsland, Frankrijk, Nederland en Zwitserland een verdrag is gesloten, het z.g. Rijnvaart-verdrag, waarin o.a. de geneeskundige hulp van het personeel der Rijnvarenden wordt geregeld. In ieder land is een administratiekantoor voor de betaling etc. opgericht. De administratie voor Nederland zal worden gevoerd door her A.N.O.Z. te Utrecht. Ingevolge machtiging der ledenvergadering der L.H.V. van 26 Juni j.1. heeft het Centraal Bestuur besprekingen gevoerd met het A.N.O.Z., welke tot het navolgende hebben geleid: Formulier. Het ligt in de bedoeling, dat de zieke zich bij de huisarts vervoegt met een formulier, dat door de geraadpleegde huisarts wordt ingevuld en naar het A.N.O.Z. te Utrecht wordt opgezonden. Dit formulier is voor alle verdragstaten gelijk en 3-talig. Het is echter gebleken, dat in dit formulier een aantal vragen voorkomen, welke door de Nederlandse behandelende artsen onmogelijk ingevuld kunnen worden, met name betreffende diagnose, alsmede aanvang-, vermoedelijke duur- en einde van de arbeidsongeschiktheid. Het Centraal Bestuur heeft derhalve met het A.N.O.Z. afgesproken, dat de Nederlandse huisartsen bij het gebruik van dit formulier deze 4 vragen niet zullen invullen. (Her A.N.O.Z. heeft
bovendien aan het Centraal Bestuur de verzekering gegeven, dat zijnerzijds op de eerstvolgende conferentie in Straatsburg erop zal worden aangedrongen, bedoelde vragen te laten vervallen). Het invullen van de overige vragen en het insturen van dit formulier bij het kantoor van het A.N.O.Z. te Utrecht is door het Centraal Bestuur aanvaard, omdat her zich kan voorstellen, dat dit stuk voor de juiste uitvoering van her Rijnvaartverdrag (in het bijzonder de internationale verrekening) onmisbaar is, terwijl her A.N.O.Z. heeft aangenomen ervoor zorg te dragen, dat betaling zo spoedig mogelijk zal plaats vinden. TarieJ.
Voor war betreft het tarief heeft bet Centraal Bestuur overwogen, dat zulks moet zijn een particulier tarief, waarbij eehter de moeilijkheid bestaat, de inkomensklasse van deze buitenlanders te bepalen. Gelet echter op de in her buitenland over her algemeen hogere particuliere tarieven en het extra-werk van het invullen van het formulier, acht het Centraal Bestuur bet navolgende tarief redelijk, waarvan aan het A.N.O.Z. mededeling is gedaan: Spreekuurconsult
..................
f 4.~;
Visite aan boord van een schip aan de w a l f 5.--;
688
LIDROSAN ',',,..,.,:::..:.', 9
Flag v o o r Ziekenfondsen w o r d e n voorgeschreven
Pharmaceutlsch Chem. Laborotorium
Lansberg & Zoon N.V.,
Rotterdam
Voor de receptuur: flacons 100, 250, 500 en 1000 gram. Tevens in practische d r u p p ~lflacons ~ 20 gra.~.
Monsters op aanvrage bij de vertegenwoordigers. B i p h a r m a N.V., Weteringschans 239, Amsterdam
,,ARTSEN-ONDERLINGE"
Onderlinge V e r z e k e r i n g - M i j . van Geneeskundlgen t e g e n de ge|de|ijke gevolgen van Invaliditelt OPeerlcht In 1896
DOE/.:Verzekering van geldelijke u;tkoring bii blljvende of t lidelljke invalidite|t. De Mij. verzekert uitsluitend artsen en wordt door artsen bestuurd. Twee vormen van verzekering.. 1. met direct ingaand risico (Normale Verzekering), max. f 18.- per dag tot 65 jaar; 2. met uitgesteld rlslco (Uitgesteldo Verzekering) met ultkering na 365 dagen onafgebroken invaliditeit tot 60 jaar. Combinatle van beide vormen is onder bepaalde voorwaarden mogelijk. Max. leeftijd voor toetreding: 541/2 jaar. speciale voorwaarden voor artsen-assistenten, artsen.ambtenaren en artsen in verplichte militaffe dienst. De verzekering kan op grond van medische overweglngen enlof plaats gehad hebbende uitkeringen onzerzijds n i m m e r worden opgezegd. De deelnemer kan ieder jaar bedanken. Verzoek om inlichtingen, onder opgave van leeftijd en functie, bij de Secretaris-Penningmeester, Javastraat 76 te 's-Gravenhage, Tel. K 1700-11 53 28.
~.;.
.
.
,,SELECTIS-54" onze nieuwe
;, M I
9=
~es
~
,.i
!
Universeel Seriecassette N.Y. Nederlandsche R~ntgen - Apparaten fabriek DELFT Tel. K 1 7 3 0 . 2 3 1 5 0
8
,,PLEEGZUSTER B L O E D W I J N "
-@-
Een heerlijke wijn - op zichzelf al een genot en door toevoeging van citras
ferrlcus
bloedvormend en zenuwsterkend. Priis per ties van 350 cc. . . . . . .
f. 2 , 5 5
Priis per ties van 750 r162 .......
f. 4 , 6 5
Haco - Geneesmiddelen
- Maastricht
~jJ
Geneesmiddel tegen hoest.
Beproefd middel bij de behandeling van luehtpijp. en longaandoeningen. VERLICHT DE HOEST ONMIDDELLIJK.
Werkt
2 4 u u r na b e t g e b r u i k als Z W E E T D R I J V E N D M I D D E L .
S i r o o p R A M I is d e b e s t e s i r o o p v o o r d e l u c h f w e g e n .
FRIS EN AANGENAAM VAN SMAAK Samenstelling= Codeine 1 =2000, tart, stib. extractum aconiti, bromoform, sirupus laurocerasi, sirupus rhoeados.
LABORATOIRES SUBSTANTIA SURESNES (Seine) N.V. S U B S T A N T I A ,
cure
citrate ammonico en glycero-phosphas r
Dep6t voor Nederland L i j n b a a n s g r a c h t 2 1 0 , AMSTEROAM-C.
ging worden mitsdien door het Centraal Bestuur dringend verzocht, van bet bovenstaande goede n o t a t e willen nemen en bij h u n behandeling van buitenlandse Rijnvarenden daarmede wel rekening te willen houden.
Visite aan b o o r d van een schip op stroom:
naar omstandigheden door de arts vast te stellen; Spoedvisite
..................
dubbel tarief:
N a c h t v i s i t e (d.i. tussen 22 uur en 8 uurl:
drievoudig tarief;
Amsterdam, 15 October 1954.
A J l e v e r i n g genees- en v e r b a n d m i d d e l e n :
normaal particulier tarief.
C. Landheer, Arts, Voorzitter L.H.V.
De leden der kandelijke Huisartsen Vereni-
M. C. Polderman, Arts. Secretaris I_.H.V.
Kerr verslag van de ledenvergadering der Landeliike Huisartsen Vereniging, gehouden op Zaterdag 26 Juni 1954 te Utrecht, in ,,Esplanade". De Voorzitter, Hk. Robers, opent de vergadering, even na twee uur, met een verwelkoming van de aanwezigen; in het bijzonder ook de vertegenwoordigers van het Hoofdbestuur der Maatschappij en de Centrale Besturen van L.S.V. en L A . D . Bij het hierna volgend app~l nominaal blijken 48 van de 56 afgevaardigden aanwezig te zijn. Het jaarverslag van de Secretaris over het verenigingsjaar 1953, als gepubliceerd in M . C . d . d . 27 Mei j.l., pag. 317 e.v.. wordt ongewijzigd goedgekeurd, onder dankzegging aan de Secretaris en aan her Bureau (applaus). Het jaarverslag van de Penningmeester over het verenigingsjaar 1953. als gepubliceerd in M.C.d.d. 3 Juni j.l., pag. 342 e.v., wordt ongewijzigd goedgekeurd; onder dankzegging aan de Penningmeester en aan her Bureau, waarna de Penningmeester wordt ged6chargeerd voor het financieel beleid over 1953 (applaus). Het aecountantsrapporl over 1953. dat ter inzage ligt op her Bureau, word! voor kennisgeving aangenomen. De Voorzitter deelt mede, dat van Z.E. de Minister van Binnenlandse Zaken bericht is ontvangen, dat hij bereid is t.z.t, nader overleg te plegen over de tarieven van in opdracht van de R.G.D. verrichte medische contr61e, een en ander aan de hand van de ervaringen, verkregen met de huidige tarieven. War betreft de vergoeding van transportkosten acht Z.E. voorshands geen termen aanwezig, de huidige regeling te wijzigen, met uitzondering evenwel t.a.v, urgentiegevallen. In deze gevallen - - d.w.z, wanneer een speciaal bezoek buiten de norrnale dagroute moet worden gebraeht - - kunnen met ingang van 1 Mei 1954 alle hiervoor afgelegde km in rekening worden gebracht. Zoals in het jaarverslag van de Secretaris over 1953, sub 23, werd vermeld, heeft de toekenning van deze vergoeding blijkens het uitblijven van
klachten uit de ledenkring in de praktijk geen moeilijkheden opgeleverd, zodat het Centraal Bestuur zich met het voorstel van Z.E. heeft kunnen verenigen. Ook de ledenvergadering blijkt zich hiermede te kunnen verenigen, waarvoor de Voorzitter dank zegt. De Voorzitter deelt mede, dat ingevolge hel Rijnvaartverdrag o.a. de geneeskundige behandeling van het personeel der Rijnvaartschepen voor Nederland wordt geadministreerd door het A.N.O.Z. te Utrecht. Dit ziekenfonds verzoekt medewerking van de huisartsen voor invulling van bet daarvoor te Straatsburg vastgestelde formuller en vaststelling van een tarief voor deze hulp door de huisartsen. Het Centraal Bestuur stelt voor hiervoor aan le houden een tarief ad .f 4 . - - per spreekuur-bezoek en f 5 . - - per visite aan boord van een schip, dat aan de wal ligt; voor een visite aan boord van een op stroom liggend schip zou het laatste bedrag naar omstandigheden door de arts verhoogd moeten worden. Deze tarieven waren voor spoed- en nachtvisites te verdubbelen resp. te verdriedubbelen. Voor wat betreft hel afleveren van geneesmiddelen zou het normale particuliere tarief aan te houden zijn. Bovenstaand voorste! van het Centraal Bestuur steunt op de overwegingen, dat de buitenlandse Rijnvarenden momenteel particuliere patighten zijn en dat bet particuliere tarief in her buitenland over het algemeen hoger ligt dan in Nederland, afgezien van de moeilijkheid om de inkomensklasse van deze buitenlanders naar internationale maatstaf te bepalen. Voor wat betreft het vragenformulier stelt het Centraal Bestuur voor de vragen, die in Nederland normaliter Met door de b.g., maar door de c.g. beoordeeld behoren te worden, buiten besehouwing te laten. Overigens zou het Centraal Bestuur tegen he~ invullen en insturen van dit
689
formulier bij het A.N.O.Z. geen bezwaar willen maken, omdat bet zich kan voorstellen, dat dit stuk voor een richtige uitvoering van het Rijnvaartverdrag en de internationale verrekening van het een en ander onmisbaar is. Het Centraal Bestuur vraagt de ledenvergadering machtiging bet bovenstaande aan het A.N.O.Z. mede te delen als de voorwaarden, waaronder de Nederlandse huisartsen bereid zijn de geneeskundige verzorging van buitenlandse Rijnvarenden binnen het kader van het Rijnvaartverdrag op zich te nemen. De vergadering gnat met algemene stemmen accoord dit voorstel in behandeling te nemen. A d e m a (V) acht het juist, dat het C.B. hiervoor niet het tarief voor binnenlandse binnenschippers heeft toegepast. Spr. acht het echter mogelijk, dat een dergelijk verschil t.z.t, ook zal voorkomen voor buitenlandse zeelieden, daarom is er misschien aanleiding deze hele zaak een keer recht te trekken. Spr. geeft in overweging deze zaak rustig te bezien en niet hals over kop uit te voeren. De Voorzitter zegt spr. dank en gnat over tot behandeling van de vragenlijst. Dit formuller schijnt ontworpen te zijn zonder hulp of voorlichting van een arts. Spi'. zou dit zo willen laten, maar kennis willen geven ann her A.N.O.Z., dat de gewraakte vragen niet door de huisartsen beantwoord kunnen worden. Brenkman (X) acht her beter, bij het A.N.O.Z. a a n t e dringen op wijziging van bet formulier. De Voorzitter antwoordt, dat dit ook in de bedoeling ligt van het bestuur, maar dat deze wijziging internationaal tot stand moet worden gebracht, zodat het ter bespoediging beter lijkt, met dit formulier ann her werk te gaan zonder invulling van de bedoelde vragen. De Jong (I) geeft in overweging, deze zaak toch onder de aandacht te brengen van de Maatschappij, opdat hieraan in het z.g. groene boekje aandacht wordt gewijd, voor dispensatie voor de inv'ulling. De Voorzitter antwoordt, dat hieraan een mededeling in M.C. gewijd zal worden. Vervolgens beantwoordt spr. het bezwaar van de afgevaardigde Adema, dat men voorzichtig rnoet zijn, wanneer hulp aan buitenlandse zeevarenden op dezelfde manier geregeld zou worden, met de opmerking, dat de waakzaamheid van het C.B. een waarborg kan zijn, dat niet alles zonder meer doorslipt. De ledenvergadering gaat vervolgens met algemene stemmen accoord met dit voorstel. Vervolgens richt de Voorzitter het woord tot de aftredende en niet herkiesbare bestuursleden W. Buskop en P. B. A. Melief. Spr. zegt hen dank voor alles wat zij in hun zesjarige resp. tweejarige zittingsperiode voor de Vereniging hebben gedaan. Vervolgens spreekt de Voorzitter n.a.v, zijn eigen aftreden een rede uit, die in
extenso is gepubliceerd in M . C . d . d . 15 Juli j.l., pag. 460 (applaus) en draagt de hamer over ann zijn opvolger, C. Landheer, die bij enkele candidaatstelling als Voorzitter is gekozen. De nieuwe Voorzitter verzoekt de gekozen nieuwe bestuursleden I. Heeringa, W. C. M. Klasens, P. W. Koch en A. G. M. Staatsen, die bij enkele candidaatstelling zijn gekozen, aan de Bestuurstafel plaats te nemen naast het - - eveneeus bij enkele candidaatstelling - - herkozen bestuurslid Chr. J. M. Mol. Vervolgens geeft spr. een korte verantwoording van zijn aanvaarding dezer functie en zegt vervolgens de afgetreden Voorzitter uitvoerig dank voo r alles, wat deze vanaf 1946 voor de Vereniging heeft gedaan. Zijn afscheidsrede was tevens een recapitulatie van de geschiedenis d.er L.H.V. (applaus). Vervolgens zegt de Voorzitter eveneens in bet kort dank aan de afgetreden bestnursleden Buskop en Melief (applaus). D a a r n a geeft spr. een uiteenzetting van de wiize, waarop hij zich voorstelt zijn beleid als Voorzitter te voeren, daarbij reverts schetsende zijn opvatting der verhoudingen van de L.H.V. tegenover verschillende instanties, die bij de problematiek der L.H.V. betrokken zijn. Spr. eindigt met het uitspreken van de hoop, dat deze vergadering en overigens alle leden der L.H.V., nan zijn voorzittershamer de kraeht zullen geven, die hij zelf aan die hamer niet geven kan en dankt de vergadering voor bet in hem gestelde vertrouwen (applaus). Sluyters (Voorzitter Mij.) zegt de afgetreden Voorzitter dank voor al hetgeen deze geprest e e r d heeft niet alleen ten bate van de L.H.V., maar ook voor de Maatschappij en de artsenstand in het algemeen, waarvoor de afgetreden Voorzitter dank zegt (applaus). Vervolgens verwelkomt Sluyters (Voorzitter Mij.) de nieuwe Voorzitter der L.H.V. als adviserend lid van het Hoofdbestuur der Mij., onder her uitspreken van zijn beste verwachtingen van hem (applaus). Vervolgens wordt de vergadering enkele ogenblikken geschorst voor pauze. Na de pauze wordt de vergadering heropend en aanstonds besloten verklaard voor enkele discrete mededelingen van bet bestuurslid Van Dop. Hierna wordt in open vergadering de behandeling van de agenda voortgezet met laet punt der vaststelling van m i n i m u m tarieven voor geneeskundige contr61e. Het desbetreffende voorstel luidt: ,,Het tarief voor geneesl~undige contr61e be,,draagt f 2.50 voor een contr61e op spreekuur ,,en f 3 . - - voor een contr61e ten huize waar de ,,patiEnt verblijft, laatstgenoemd bedrag te ver-
690
Plet & Co. Accountantskantoor AMSTERDAM l)a!roclosslraat 23 Tch'foon 97516
I)()ETINCIIEM Bolicstraa; 27 Tclefoon 3407
ADMININTIIATIIES
BELASTINGZAKEN HET VERTROUWENSADRESvoor
De ideale oliekachel veer Uw spreek-, wacht- en onderzoekkamer Alleenimporteur :
Hasse "1co n.v. ,,
i~~//~~j~i~
PIANO'S EN ORGELS ook
voor
GANZEVOORT DIEZERSTRAAT 116 - ZWOLLE TEL. K 5200-6552
HILVERSUM A. Perkstraat 6 Tel. 11682
het stemmen en onderhouden van Uw instrument..
Uitgebreide keuze muziek en gramofoonplaten, speciaal in het betere genre.
l/oor complete interieurverzorging : Fa. VAN TIENHOVEN L I J N B A A N S G R A C H T 153
-
AMSTERDAM
TELEF.
36183
Speciaal a d r e s v o o r w a c h t k a m e r i n t e r i e u r s .
Behangen - Stofbespanning - Gordijnen - T a p i j t e n - Linoleum - M e u b e l e n
Voor sanitaire installaties, gashaarden, koelkasten, geysers, badkamerinrichtingen
H e i j s t v. d. , , O U D E Z I J D S " ~
Overhemdennaar maat 1. K A M S T R A (v.h. DROOG)
~
ROTANMEUBELEN voor kamer en tuin
~
~
M a n d e n en
- ~i . l:. V,lmm 9 Verzendlrlgen door
W I T T E D E W I T H S T R A A T 129
Tel.AMSTERDAM48343-711338
~lustreerde
reporatiin geheel
priiscourant
wordt
Nededand
en
ge-
~P 4 a n v n l l l g vril-
bllivend toegezonden.
AMSTERDAM - T E L E F O O N 8 2 1 4 8
Vakkundige
K. DE VRIES
reparaties
AIb. Cuypstraat 132, Gerard Doustraat 123. Amsterdam-Z. Tel. 71 63 90
Fa. H. GREUTER H. Greuter (leraar N.O.)
Huisschilders en decorateurs anno
1886
Amsterdam - Telefoon4 8 7 8 3 - Kloveniersburgwal43 ]%. J. B R O U W E R en Z O O N , M a k e l a a r s - T a x a t e u r s , H y p o t h c k e n en As~urantii;~l te A m s t e r d a m - Z , P a u l u s P o t t e r s t r a a t 18 - T e l e f o o n 28201
rgm,'r
. . . . m . . . . . . . . ; ............. --.,...l~,~.;.:~tt~...............
S AN A L G I N TABLETTEN (~mmslmlli~: Dlmethylimlnophenazon Acet.-p.-phenetldine PHARMACEUTISCH
LABORATORIUM
Trlmethylxanthlne)
SANAL
B.AZEL
lulsie$ met 10 tabletten Ii I grim THANS OOK IN SCHUIFDOOSJES, Inh. IO tabl. ih I/2 gram Voor apotheekhoudende .~eneoskundlgen en ziekenhuizen, kllniekverpakldngen met IOO tablelten ;. 1 gram
MIGRAINE NEURALGIE HOOFDPlJN KOORTS
( H o o f d d e p 6 t v o o r Nederland)
Dr. I!. Na..i.g'$ Pharm. Chem.Fabr. N.V., Korte Pote. 7 a, Den Hug
Y
\
-'~_
J
, ARTSEN-UITRUSTINGSCREDIET I
Inlichlingen worden gaarne verslrel~ door de
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK N.V. 100 VESTIGINGEN IN NEDERLAND
De Maatschappij die z ~ r bijzonde-e voordelen biedt
E@n svmboal vop veihgheid f
ZWlTSERSCHE MAATSCHAPPIJ VAN L E V E N S V E R Z E K E R I N 6 EN LIJFRENTE Herengracht 500 Amsterdam Telefoon37171
,,meerderen met f 0,25 voor elke km af te leg,,gen buiten een cirkel met een straal van 4 km ,,het huis van de controlerend geneeskundige als ,,middelpunt hebbende, echter met dien verstan,,de, dat deze vergoeding voor transportkosten .,en tijdverlies slechts 66nmaal in rekening ,,wordt gebracht, wanneer ter zelfde plaatse ,.meerdere contr61es worden verricht. ,,Bovenstaand tarief is een landelijk geldend ,,minimum. Hier staat tegenover, dat een kor,,ring op dit tarief ook bij grotere hoeveelheden ,,opdrachten van incidenteel of regelmatig ka,,rakter niet mogelijk is, zodat vermeld minimum ,,altijd onverkort geldt. ,,Het staat de c.g. en zijn opdrachtgever echter ,,vrij een overeenkomst af te sluiten, waarbij van ,,dit verrichtingstarief wordt afgeweken, mits ,,deze overeenkomst aan de betrokken controle,,rend geneeskundige een zodanig jaarlijks in,,komen garandeert en van een zodanig lange ,,opzeggingstermijn is voorzien, dat het geheel ,,hierdoor het karakter krijgt van een neven,,functie naast de huisartsenpraktijk. Deze over,,eenkomsten kunnen in overleg met de L.H.V. ,worden geredigeerd, met inachtneming van de ,,bijzondere omstandigheden van elk geval." Uit de hierna volgende discussie, waaraan wordt deelgenomen door de afgevaardigden Grab6 (XV), Adema (V), Den Hollander (III), Keulen(IV), Vaandrager (XII), Mulder (XIII) en Odinot (II) blijkt niet van principiEle bezwaren tegen dit voorstel. Het gaat in hoofdzaak over eventuele moeilijkheden bij de uitvoering daarvan. Te dezen aanzien wordt in het algemeen vastgesteld, dat ieder lid der L.H.V., die een van dit voorstel afwijkende regeling heeft, het Centraal Bestuur daarvan in kennis stelt, opdat deze bestaande afwijkingen geleidelijk kunnen woro den geliquideerd. Vervolgens wordt het voorstel aangenomen, onder wijziging van het woord ,,kunnen" in de laatste zin in ,,dienen bij voorkeur". Vervolgens gaat de Voorzitter over tot bespreking van de nadere overeenkomst tussen de L.H.V. en de ziekenfondsorganisaties betreffende de reservering van het bedrag ad f 2 . - - per ziel per jaar bij de voorschotregeling voor praktijken van meer dan 4000 verzekerden. De Voorzitter geeft een uitvoerige uiteenzetting van het werk van de Commissie inzake Grote Praktijken en de economische deskundige van de L.H.V. met betrekking tot het onderzoek van het kostenbeloop in de grote praktijken. Hieruit is gebleken, dat het bedrag van f 2 . - -
W. LIEVERDINK
niet gerechtvaardigd wordt door de kostendegressie bij praktijken van meer dan 4000 zielen. Door ziekte van de economisch deskundige en de noodzakelijke bespreking dezer gegevens met de economisch deskundige van de wederpatti j, kon deze zaak vandaag nog niet gereed zijn en zal de slotbespreking hierover de volgende week plaats vinden. Spr. is over de uitslag hiervan niet pessimistisch. Wanneer de ziekenfondsorganisaties accoord gaan met d6blokkering van dit bedrag, dan moet dit echter hog door de Ziekenfondsraad worden goedgekeurd, zodat enig uitstel nodig is. Spr. vraagt derhalve machtiging aan de ledenvergadering voor passering van de termijn van 1 Juli, waarop deze zaak eigenlijk geregeld had moeten zijn en het bestuur te machtigen binnen de kortst mogelijke termijn daarna deze zaak met de ziekenfondsen te regelen. Het lijkt spr. ook in het belang van de leden met de grote praktijken, dat deze zaak rustig kan worden uitgehandeld, teneinde tot een t.a.v, alle betrokkenen zo goed mogelijk gefundeerde oplossing te geraken. Na enige discussie, waaraan wordt deelgenomen door de afgevaardigden Woudenberg (IX), Varenkamp (IV), Mulder (XIII) en Dekker (Secretaris-Penningmeester Mij.) wordt het voorstel in stemming gebracht en de vereiste machtiging met algemene stemmen en onder applaus aangenomen. Nadat bij de rondvraag nog enkele intichtingen zijn gevraagd en verschaft, sluit de Voorzitter, niets meer aan de orde zijnde, deze vergadering onder dankzegging aan de aanwezigen (applaus). Amsterdam, 1 November 1954. M. C. Polderman, Arts, Secretaris L.H.V.
Wijnhandel Fa J. bV. Jonker Jr Prlnsengracht 598 hoek Weteringstraat Telefoon 30523, Amaterdam Landwijn rood t 1.40 Landwijn wit I 1.50 p. fh Orig. Vermouth p. liter I 2.75 Pale Dry sherry p. fl. 14.10 C,ratis verzenden e n benorgen door "t gehele land Vraagt prijscourant
- DOETINCHEM
VARSSEVELDSEWEG 137 - TELEFOON 3782 - K 8340 691
Stijlvolle interieurs voor spreekkamers, wachtkamers en ziekenhuizen
VAN HET CENTRAAL BESTUUR DER LANDELIJKE SPECIALISTEN VERENIGING Begrofing voor her Verenigingsjaar der Landelijke Specialisten Vereniging INKOMSTEN : Contributie 1950 • f 3 5 . - - . . . . Interest Effecten . . . . . . . . . . . . . . . . Bijdrage v. Verzekering Directeur v. h. Bureau ................ Batig saldo 1953 . . . . . . . . . . . . . . . .
\
UITGAVEN : f68.250,-4.800,-677,-1.035,26
\
Onkosten Centr. Bestuur . . . . . . . . Repres. kosten C.B . . . . . . . . . . . . . Vergoeding Voorzitter Inkomstenderving . . . . . . . . . . Vergoeding ink. derving C.B.-leden Secretaresse Voorzitter . . . . . . . . Salarissen personeel ............ Toelage autokosten . . . . . . . . . . . . . . Premies Verzekering . . . . . . . . . . Sociale Lasten . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vereveningsheffing . . . . . . . . . . . . . . Onkosten Ledenverg. . . . . . . . . . . Telefoon, Telegr., Porti . . . . . . . . . . Kantoorinventaris . . . . . . . . . . . . Kantoorbehoeften . . . . . . . . . . . . . . Druk- en Stencilwerk . . . . . . . . . . . . Bibl. en abonnementen . . . . . . . . . . Kantoorhuur . . . . . . . . . . . . . . . . Bijdrage contr. L.A.D . . . . . . . . . . . Diverse en onvoorziene uitg . . . . . . .
Bij het opstellen van bovenstaande begroting is die van 1954 als grondslag genomen. Wat de inkomsten betreft, kan - - blijkens de ontvangen contributies over 1953 - - voor 1955 gerekend worden op 150 meer contribuerende leden dan in 1953 en op 50 meer dan in 1954. Voorts is, ingevolge de wens van de Geldcommissie van de Maatschappij, het voordelig saldo over het boekjaar 1953 ten bedrage van f 1.035,26 ten goede gebracht aan de begroting van 1955. Wat de uitgaven betreft, zijn - - behoudens enkele kleine wijzigingen m de volgende posten hoger begroot: De post ,,Onkosten Centraal Bestuur" zal vermoedelijk voor 1954 te laag geraamd blijken en is voor 1955 met f 1000,-- verhoogd. De posten ,,Secretaresse Voorzitter" en ,,Salarissen Personeel" zijn gebracht op resp. f 7.000,-- en f 21.500,--, in verband met de per I Januari 1954 en 1 October 1954 toegekende loonsverhoging en vacantietoeslagen. Voorts is een door het Centraal Bestuur aan de Directeur van het Bureau toegekende vergoeding voor autokosten ats nieuwe post op de begroting gebracht.
9.000,-250,--
,, 6.000,-,, 9.000,-,, 7.000,-21.500,-3.000,-,, 4.991,85 1.000,-800,-,, 800,~ 1.300,-,, 500,~ 500,~ 500,-200,-,, 1.800,~ 550,6.070,4I f 74.762,26
f 74.762,26
Toelichting op de begroting.
f
Uit bovenstaande opstelling blijkt, dat bij handhaving van de contributie op f 3 0 , - - de begroting niet sluitend is te maken. In verband hiermede wordt voorgesteld de contributie voor het jaar 1955 te stellen op f 35.--. Zoals uit het bovenstaande blijkt, worden de bijzondere uitgaven, welke voortvloeien uit de statistische en economische onderzoekingen en de werkzaamheden van de Commissie-Bingen, niet ten laste van de gewone begroting gebracht. Voorgesteld wordt, deze eenmalige uitgaven te brengen ten laste van de overschotten in de afgelopen jaren uit de bijdragen van de Specialisten in het Centraal Bureau voor de Administratie der Specialisten-honorering ontstaan, uit welke overschotten - - krachtens een besluit der Leden~ vergadering - - een reserve is gevormd voor bijzondere doeleinden. Hoewel thans hog geen juiste opgave kan worden gegeven van de kosten, welke de genoemde werkzaamheden zullen medebrengen, kan worden verwacht, dat de reserve, welke op het ogenblik plm. f 80.000.-bedraagt, hiervoor toereikend zal zijn. De Penningmeester der Landelijke Specialisten Vereniging: C. W. Chr. Deurman. 692
II
KAPITAAL LIJFRENTE STUDIE VERZEKERINGEN Onze zuiver onderlinge instelling shtit deze ver=ekeringen met recht op
DEMEESTDOELMATIGEVERWARMING VOOR
iilr'~_
SPREEK- EN W A C H T K A M E R S
~.
ooK 0,,,,~ w,,,,R o ~ :!("."'.
:!:i:xl, ASVERWARM|N -.'.L
iiiii!i
AANDEE~ IN DE WINSl'.
":'b:
::;::::
:~:~i~i
U betaalt dus niet meer dan strikt nodig is
i:i:!
......
......
el
9 DIRECT
oE voL~E W.R.TE
,.%.... !:i:~:i: ~ GEEN GASVERBRUIK
i::~::~::~i~ :m~,,.~,:~.~:~:oL,J,t ::::::::: ,........ 9 GEEN ROOK 9
LEVENSVERZEKERING-MAATSCHAPPlJ
iii':i::'.iii GEEN^S.GEENS,O, .:.:.:.:.: ::'::::::: :.:.:,:,:,
:~:i:i:i:~
GASVERWARMING
: :~:~:i:: DUS
....,~
;:', :.:,
PRACTISCH -
..:.:.:.:.:,:.:.:.:.:.:,:,-.1.'.'.,',',:,: ..:.:.:.:,:.:.:.:.:,:,:,-.,.:.-,,.:,:.:.-.
..,.,,.,,,,.
REE S I N K
OPGERICHT IN 1 8 6 3 PRINSENGRACHT 9 5 9 - 9 6 3 AMSTERDAM TELEFOON 4 4 5 1 2 -
42458
ZUTPHEN
Dordrecht
Roth's Orthop.
Zo juist verschenen:
Fabriek
- Voorstraat 3 4 2 - Tel
,,Abortus provocatus'"
4365
Amsterdam- Nw. Kerkstr. 6 7 / 6 9 - Tel. 5 4 2 7 4 Eindhoven
-
Strat.dijk 6
-AMSTERDAM-ROTTERDAM
Ned Vercni~in~v. Sexuele llervorminl~
Fa. W. FRANSEN v.h.A.
ORATIS ~:::: INt ICHTINOEN :::::
B i j d r a g e n tot de s t u d i e v a n d e a b o r tus provocatus in N e d e z l a n d . ( O m v a n g , oorzaken en prophylaxis.) 67 p a g i n a ' s met 17 u i t k l a p b a r e t a b e n e n , g e d r u k t op goed p a p i e r .
Tel. 4 1 2 4
Kunstled. - Orthop. app. - Steunzolen
Prijs ! 1.60; Iranco per post f 1.75.
Spreekuren te 's-Hertogenbosch, Helmond,
B e s t e i l i n g e n te r i c h t e n aan her S e c r e t a r i a a t vall her H o o f d b e s t u u r v a n b o v e n s t a a n d e v e r e n i g i n g , B i l d e r d i j k s t r a a t 39 te D e n H a a g .
Breda, Oudenbosch, Amsterdam-Noord
H.H, A4edici, Het succes van onze modellen is vooral t o e t e schriiven aan d e natuurgefrouwe i m i f a l i e van de buikwand. Schuinopwaarts |opende voorpanden vervangen d e buikspieren en hebben een grote trek- en draagkr~cht, zodat alle organen, w e l k e zo vaak door verslapping d e r spieren niet m e e t op hun oorspronkelijke plaaf$ ziffen, op d e juiste manier gedragen en gesteund worden. Her v e r s t e l b a r e voorpand en maagstuk is baleinloos en garandeert v o l l e d i g e bewegingsvriiheid. Onontbeerliik na operaties, maag- en ingewandsverzakking, corpulentie, rugpiin on nierklachfen. Ook onze positiegorde|s ziin op hetzelfde sysfeem gebaseerd. Wii maken ook natuurgetrouwe protheses v e e r borstamputaties in alle maten. Demonstratie of toezending van onze folder op aanvraag.
CORSETTEN-SPECIAALZAAK P AL A ZZ INA PALEISSTRAAT 17
- TEL. 3 4 8 6 5
- AMSTERDAM
u
INVALIDITEITSDEKKING in c o m b i n a t i e met Uw
LEVENS- OF PENSIOENVERZEKERING?
Vraagt dan vrijblijvend inlichtingen bij:
,,V I T KANTOOR
A",
VOOR
teZfirkh
Levensverzekerins
NEDERLAND: ALEXANDERSTRAAT 21
SPECIALE
Ps-GRAVENHAGE TELF. 184760 *
ARTSENPOLISSEN
VITTEL
SINGER SELECTEERT INDISCHE KRUIDEN
BRONWATER G r a n d e Source : root Nieren en chronische intoxicatie van het organisme: Jicht Rheumafiek, Arthritisme. I Source Lever
H~ipor: en
voor
Urinewegen.
I
~ ~"~'~
TEMOE LAWAK TABLETTEN SINGER
Samenstelling: totaal extract van Rhiz. Curcuma aries" sterk cholagogon, werkzaam bij jay. Indic . 9 L -:-~he aandoenlngen van cholellth:astS en cnro . . . . . . de galb|aas. Dowring: 3-4 x daaga I tablet, bs
Tel. 44978
Zickenverv0er ,,Mar~riet" Ambulancevervoer door $ e h e e l N e d e r l a n d , ook B u i t e n l a n d
Prima materiaal, vakkundige bediening Telefoon 2 1 4 0 0
bij geen gehoor 16220
Correspondentieadres : TURFMARKT 10
HAARLEM
mm ~ed mensendaeck-bon
nmD
H.H. Medici,
LEITZ
it 20 st. f 1.10, busies it 100 st. f 4.25.
DAOEN REMOEKDJOENG TABLETTEN
lln " totaal extract van Fol. Orthmflg~.. . . . . . . I. dlureticum zonder elln of nevenwcrkingen, t e r vo.Or-
Samenstel
phonis stam. lrtatcatlea : st~s~
9
"
m
9
~tc_rl~.'rLk~nb~handelingvan concrem,ent'~ ~om.:-~._~ msl tu u~A~"rlne- Dosering: 3-4 x oaab~ ~ bgrsit 20 st. f 1.10, flat. it 100 st. f 4.50.
De tabletvorm w a a r b o r g t een constant gedoseerd product van her totaal extract en m a a k t de omslachtige i n f u u s b e r e l d i n g overbodig.
N.V. THE SINGER IMPORT HOF 3 9 - A M E R S F O O R T - TEL. $ 5 4 7
De Nederl. M e n s e n d i e c k - B o n d v e r e n i g t in z i c h die g e d i p l o m e e r d e leerk r a c h t e n p d i e u l t s l u i t e n d de
MENSENDIECK-METHODE ter verbetering van liehaamshouding en beweging, bevord e r i n g v a n n o r m a l e e n h e r s t e l v a n geatoorde s p i e r f u n e t i e . v o l g e n s de door Bess M e n s e n d i e c k v a s t g e s t e l d e b e g i n s e l e n in z u i v e r e n v o r m t o e p a ~ e n , l n I i e h t i n g e n e n v o l l e d i g e IedenllJst b i j h a t s e c r e t a r i a a t
P. C. HOOFTSTRAAT 22 - WETZLAR
HILVERSUM
- ZEISS-IKON
Wij k u n n e n U e l k g e w e n s t m a r k foto-film-projectie e n m i c r o s c o o p - a p p a r a t u u r l e v e r e n z o n d e r w e e | d e b e l a s t i n 8. V r a a g i n l i c h t i n g e n a a n :
Fotografie den Boer 2e HUGO D E GROOTSTR. 10
ALDIS
EPIDIASCOPEN
AMSTERDAM-W.
EN
TEL. 86883
EPISCOPEN
J
WORLD MEDICAL ASSOCIATION Editorial responsibility in relation to human experimentation') By Wllliorn A. k Thomson, M D. Editor o/ The Proctittoner hononr and the noble traditions of the medical profession, I will mantain the utmost respect for human life, from the time of conception; even under threat, 1 will not use my medical knowledge contrary to the laws of humanity". In other words, in no circumstances must we do anything to our patients that may cause them unnecessary pain or discomfort, not to mention any danger to life. They are human beings, with all the hopes and fears, ambitions and emotions, which w e ' o u r s e l v e s possess. They are not interesting "cases"; they are not ciphers to be juggled with in the pursuit of knowledge; they are not pawns to be thrown on the chessboard of the statistician. The price of knowledge can be too high and we must ever ensure that it can never be said of the physician that "he that increaseth knowledge increaseth sorrow". The street-anchor of medical practice is the sanctity of human life. Once we let go of this, we are lost. To those who think that I exaggerate, or overstate the case, 1 would only say this: look at what happened in certain European countries during the 1939-45 war. "Integrity without knowledge is weak and useless", wrote Dr. Johnson, "and knowledge without inlegrity is dangerous and dreadful". That. I would suggest, epitomizes the whole problem. Provided we maintain our professional integrity in our pursuit of knowledge, wc shall not submit our patients to procedures or treatment which might do them harm. 'Fhe second fundamental fact upon which our views on this subject must be based is the necessity, sooner or later, for every new procedure or form of treatment being tried out on human beings. The problem here is "how soon'?". So far as drugs are concerned, I am one of those who believe that this should take place as soon as possible, and even occasionally if the results of animal experiments are not too promising - - provided always that we know the full toxicity of the drug and can therefore guarantee that it will do our patients no harm. Some of us were brought up on, and passed on in our turn, the somewhat cynical advice that the first criterion of a drug to be used in medicine was that it must do no harm.
Two major considerations weighed with me in accepting the invitation to participate in the discussion of this fascinating, if complex, subject. One was that as the editor of a medical journal I was directly implicated in the problem. The other was that all my own experimental work has been carried out on human beings or, in the crude scientific jargon of this year of grace, human guinea-pigs. I felt therefore that if as an editor I was critical of certain modern trends in human experimentation, I could speak, or write, with some firsthand knowledge of the problems which face those who carry out experiments on human beings. Editorial responsibility in this matter takes two forms. In the first place there is his responsibility for moulding medical opinion on the subject by the views which he expresses in his editorial comments. In the second place there is his responsibility for accepting or rejecting articles based upon human experimentation. Whilst all of us may be faced with this latter problem, and it is only some of us, probably the minority, who are faced with the former p r o b l e m it is perhaps this minority who can play the most important role in helping to maintain those standards of medical practice that are the .~ine qua nol~ of an honourable profession. What are the fundamental facts upon which our views on this subject must be based? The first, and most obvious - - and as good journalists you wilt forgive me carrying into practice one of the ten commandments of good journalism: never take the obvious for granted because it is the one thing your readers always overlook - - is the moral code which we have all accepted as the basis of good practice. Personnally, I prefer the phraseology of the old Hippocratic Oath - - "I will follow that system of regimen which, according to my ability and judgment, I consider for the benefit of my patients, and abstain from whatever is deleterious and mischievous. I will give no deadly medicine to anyone if asked, nor suggest any such counsel". Perhaps, however, and especially before an audience meeting under the aegis of the World Medical Association, I should give priority to the modern version - - the so-called Declaration of Geneva: '"['he health of my patient will be my first consideration, I will maintain by all the means in my power, the
*) Rede, nitgesproken op de 5e Jaarl. Verg. van Medische Journalisten, onder auspiciEn van de 8e Alg. Verg. der W.M.A. te Rome. 693
That may have over-stated the case but it did bring home the fact that lack of toxicity was a prime consideration. If this criterion is satisfied then a drug should be brought to the clinical trial stage as soon as possible. Although careful pharmacological and bacteriological investigation often tells us the full story of what a drug can do, or cannot do, there are instances in which a drug has proved much more beneficial in man than appeared possible from the results obtained in the laboratory, and much unnecessary time hay thus be lost before patients can enjoy the benefit of the new remedy. Animal experimentation we must always have, but I am one of those who believe that much more experimentation could usefully be done on patients, provided always that this does not expose the patient to any toxic hazard, does not delay his recovery, does not submit him to more than minor inconvenience or discomfort, (such as, for example, venepuncture) and, above all, does not deprive him of the full or immediate use of what may be a lifesaving procedure. This last point brings me to a relatively new problem which has been presented to us by the controlled clinical trial. Have we the right, as doctors, to deprive a patient of a life-saving drug in order to obtain sufficient "controls" to satisfy the statistician. I recall vividly the conference called at B.M.A. House in the early days of Streptomycin to discuss the public outcry at the shortage of supplies and the pathetic appeals which the British Broadcasting Corporation insisted on sending out for supplies of streptomycin for children dying from tubereulous meningitis. At that time all available supplies of streptomycin were being controlled by the Ministry of Health and being issued only to approved centres for use in a controlled investigation of the antibiotic in tuberculous meningitis and certain prescribed forms of pulmonary tuberculosis. The official view advanced at the conference, of course, was that this was the best means of using the limited supplies available at that time in the United Kingdom, as it would ensure that in the shortest possible time we would know the precise value of streptomycin in a hitherto in. variably fatal disease, I was sitting beside a distinguished medical editor whose small son was just recovering from a severe illness which at one time bad been Considered as possibly tuberculous meningitis. As the portentous, and scientifically sound, reasons were being repeated again and again in favour of the official policy, my neighbour turned to me and said that these arguments were all very well in
theory but, as a father, he had quite made up his mind that, by hook or by crook, his son was going to have every gramme of streptomycin he could find should the diagnosis of tuberculous meningitis be confirmed - - controlled clinical trial or no clinical triall Who was right? The statistician and the clinical scientists looking at the problem with the cold objectivity of science and deciding that in the long run, theirs was the way whereby the best use could be made of the available supplies, or the father determined at all costs that his child should receive the one drug that might save his life? I know not the answer, and I confess, quite unashamedly, that I am thankful that I have never been engaged in a clinical trial in which I had to agree to certain patients being deprived of their only hope of life. Is our criterion to be Francis Hutcheson's dictum, in his eighteenth century treatise on "Concerning Moral Good and Evil": "that action is best, which procures the greatest happines for the greatest numbers?" As an editor, I say "yes". As the physician at the bedside, or as a parent, I doubt whether I would give much thought to the unknown "numbers". And would I be wrong if I thus heeded the Declaration of Geneva that "the health of my patient will be my first consideration"? To revert for a moment to my contention that there was scope for more experimentation on patients, a point which should be made is that subject to the provisions which I have mentioned, it is the patient's duty or, if you prefer it, privilege to make what contribution he can to the betterment of our means of preventing and curing disease. We do not hesitate to appeal to the public to bequeath their eyes to eye-banks in order that we may be able to use their corneae to save the vision of patients who otherwise would be blind. Why should we not also assume that patients should play their part in relieving other inflictions of mankind? Finally, I come to the question of editorial responsibility for rejecting articles on the ground that they are based upon human experiments which are outwith the accepted moral code for the profession. The answer, I would suggest, is that in such matters the editor must be guided by the same code as applies to every other member of the profession. If he conscientiously believes that the article submitted to him is based upon practices which have violated this code, then his duty is to reject it, even though by so doing, he may lose the opportunity of publishing an epochmaking article. But in so acting, he must be 694
ELAST. KOUSEN
,,JEIIA'" J.
Alleenverkoop:
S1 E(JAALZAAK
H. il. P F E I J F E R
~Veimarstraat
ONDER N~ [,ONS ~
319
bi~ de V a l k e n b o s c h l a a n Den l l a a g - Icl. 33705~
Ziekenvervoerv.h. Bolland Dir. W. Stienstra (gedipl. verpleger) Telefoon 553543 b.g.g. 552945
BUIKBANDEN MEDISCHE CORSETS
A
Desge~enst
bediening
aan
huis
Transporten in blnnen- en buitenland v. Slingelandtstraat 20 - Den Haag
T E L E F O O N C7619
-
$CIIIEDA:
Z W A R E A A N R I J D I N G m e t U w l u x e w a g e n ? Even naar de
Papenstraat 8 7 - 8 9
Deventer-Tel. 3517
Eerste Peventer Carrosseriefabriek
Specialisten in het uitdeuken, vernieuwen, stofferen en spuiten Verder alle veranderingen, w.o. slaapgelegenheid in Uw wagen.
1N S T l T UUT InrichtingvoorHeilgy.,nastiek RODENBURGMassage-Physischetherapie FIRMA
H. BUSSCHERS
in plaats van KARNEMELK of YOGHURT
Orthopaedische Schoenmakerii en Schoenhandel
,,COSMETA'" iste
Voetkundige - Pedicure Elcctr. ontharing . Manicure - Massage
]. H E N D R I K S E N GEDIPL. VERPLEEGSTER A c h t e r h . M o l c n w e g 8 - l l e n g e l o * Tel. 2533 {K 5400) |
FOTOAB. ItAKEBOOM
A,,,stcrda,,,-C.
Tel. 43215
YOGH-AROOM
Almelo - Grotestraat 106-108 Tel. 2701 (K 5490)
Schoonheidsspecial
Kerkstraat 66-68 b.d. Leidschestraat
AIIOO, ANNY
Lactoblologlsch Labomtorium
J. M. E. SNUYF & ZN Canadalaan 31 APELDOORN Tel. (K 6 7 6 0 ) 2 0 5 9 - Poltr. 2 4 8 4 3
KAYSER
Spins de Beaut6 Tevens opleidingsinstituut HAAKSBERGERSTRAAT 152 ENSCHEDE - TELEFOON 8771
V e r h u u r en verkoop van:
BROEDERENSTRAAT 24 DEVENTER
Film- en Pr0jectieapparaten
TELEFOON 4400 b. g. g. 2348
8 mm en 16 mm
stom en geluid
I
I
Voor al Uw Herenmodeartikelen:
4r
G. R. Hettinga ,
Zeilstraat 49 - Tel. 7 2 6 4 1 5 Amsterdam-Zuld
L . ~ OPTI,sc,. , t,~6,~
Ill
o~,
~
~;~
De
practische schoen
Jac. v. Lennepstraat 213, ! elefoon 84801
H. FLOORS & ZOON
met een
MOLENSTRAAT 90 - ENSCI-IEDE
Schoenhandel en Orth. Maat-schoenmakerij
wetenschappelijk plus?
Telefoon 3155 0C 5420) - Ciro 72967
UUR WERKEN
C. ANDRIESSEN & ZN.,
OPTIEK
G R O T E M A R K T 22, BERGEN OP ZOOM, TEL. 288
RADIO
INCASSO. Incasso
van
dubieuse
AMSTERDAM
EN
INFORMATIEBUREAU
.L E F F E LAAR" enlof
achterstallige
vorderingen
door
het
gehele
land
D A M R A K 2 8 - 3 0 - TELEFOON 3 0 0 3 7 - 4 1 7 3 6
AIs ddn her ban J. ZIGTERMAN - GRONINGEN Verhuizingen - Emigratie
~..
is her Zigterman Kant. Oostethamrikkado 102 - ToP. K 59OO-22598 Woonh. Oostersingel 124 b - Tel. K 5900-22233
BONTWERKER HOEDENMAKER 32 A HENGELOSCHESTRAAT- TEL 3084 ENSCHEDE
very carefnl indeed that he has taken all the relevant factors into consideration and that he is not depriving the profession of information of value, on inadequate grounds. Among the factors that would need to weigh with him would be the integrity of the contributor, the state of the patient and his (or her) reaction to the particular procedure involved. There can be no hard or fast rules in these matters. What is justified in the case of a patient who is suffering from a mortal disease, or who is in such excruciating pain that life is utterly ifitolerable, might well be wholly unethical in a patient suffering from a non-fatal condition or a condition in which the pain could be relieved by less drastic procedures. Again, a patient may have given his willing consent even though he realized that the consequences might be detrimental or even fatal. "Safety first" is one of the most reprehensible slogans that was ever invented. Why should not a patient with some chronic condition, for instance, be allowed to submit himself to some new form of treatment, even if the consequences are not fully known? He m a y well have decided that the risk is worth taking, and if he takes it at the hand of a doctor, whether physician or surgeon, of integrity and skill, there is no good reason why he should not do so. At the selfish worst he is still a chronic invalid but knowledge has been advanced. A t the best he is restored to a fuller life ahd all the other victims of the condition
can look forward to benefitting from first crucial experiment.
this
Conclusion Ladies and gentlemen,, I have beert elementary - - deliberately so. and I make no apology. In this mid-decade of the twentieth century we are all being :so clever and advanced, and talking in such scientific jargon, that we are forgetting the moral code upon which all human conduct must be based if humanity is not to be lost in the maelstrom of atomic chaos into which modern science is threatening to throw us. So far as we as doctors are concerned that moral code is epitomized in the Hippocractic Oath or, if you prefer it, the Declaration of Geneva. It is for the individual doctor, whether engaged in domiciliary, or in hospital practice, whether at the bedside or in the laboratory, to determine his actions by that oath, always remembering in the words of Tennyson, that "knowledge comes but wisdom lingers". So far as we as editors are concerned, our duty is always to keep these tenents before our readers, and not to hesitate to criticise when criticism appears necessary. Our task would be much simplified if over the portal of every institute of clinical research there were carved these lines from Lord Tennyson's "In Memorian": "Let knowledge grow from more to more But more of reverence in us dwell."
MEDEDELINGEN EN BERICHTEN VAN BUITEN DE MAATSCHAPPIJ
Financi~le Steun voor Wetenschappelijk Onderzoek De Stichting tot Bevordering van MedischWetenschappelijk Onderzoek zal gaarne v66r 15 December 1954 aanvragen ontvangen voor financiEle ondersteuning bij mediseh-wetenschappelijk onderzoek. Behalve deelnemers en
begunstigers der Stichting kunnen ook anderen een aanvrage inzenden met mededeling van de nard van her onderzoek en het gewenste bedrag. Arnhem, t9 October 1954, Hulkesteinseweg 13. J. C. Beker. le secretaris.
• •
WONINGINRICHTING
"rA ZlEKe.
- TAPUTEN
GORDIJNEN - L I N O L E U M 8 KRUISSTRAAT 2 2
-
HAARLEM
TFL. 1 6 7 7 7 - Ha 6 u u r 2 4 3 8 6
WINKLER PRINS ENCYCLOPAEDIE (v. f515.-) v. oude intekenprijs f 3 9 5 . - ; 19 din, O O S T H O E K (f 300.-) v. f 240.-. ENSIE (f275.-) v. f 200.- nieuw, fr. thuis; ook in term. J.J.WITTEVEEN, Broek in Waterland 107, Tel. 258.
ZWOLLE
T E L . 5 O O O - DAG EN NACI~
695
Accountantskantoor- Belastingzaken
ACCOUNTANTSKANT00RMULLINK Accountancy
J. DIKKEN Jr.
Belastingzaken
SILVOLDE
DOETINCHEMSEWEG 11 - TELEFOON 350
Telefoon O 8350 nr. 3373
VARSSEVELD
KIEZENBERG'S Sto[feerderij Matr~senmakerij Behangerij
o~.~ ~ . ~ f ~ . . . SIDOMWASSEIUJ
~Helderoord ~ F.MMAwEG 2J "S-GRAVELAND TEL
K ~l~!lo. / SiO
Helder Hygi~nisch
~
im U w a a n g e w e z e n a d r e l r o a r aUes op g e b i e d v a n M e u b i l e r i n g
Goedkoop
J. V E R H U L S T S T R A A T 35 -AMSTERDAM-Z,
HOTEL SAVENIJE
Loodgleters- en Installatiebedrijf
LONNEKER BIJ ENSCHEDE TEL. 4410 (K 5420) - DORPSTRAAT 149 Rustige omgeving - Gerenommeerdo keuken Op alle kamers stromend water Hot
famiDehotel
roar
de
D. V A N DER L A A N Bree 9 S - 9 7 .
modid
w
W.F. SLAA-ENSCHEDE
Elecfriciteit, gas
LIPPERKERKSTIIAAT 44 - TEL. 4515
Sanitair
Koud- en warmwatervoorgieningen u n i t a i r e installaties - g a l v e r w a r m i n $ lood- e n z i n k w e r k e n - d=khedel'b;"$ onderhoud,werken
~ . ~ . ~ . ~ ~ ~)VTAf. 9B. ,A~N. vD A G E - O R T H O P A E D I s
~
Rotterdam - Tel. 71337
A,~I S T E R D A M
"--
Load- en Z i n k w e r k e n H,H, MEDICI, Uw adtes voor het meest modeme werk vervaardigd op eigen ateliers. P a s k a m e r s : Borssonburgplein 17 belCft. Telefoon 710783-K
Erkendleveranclervan alle zlekenlondsen
2900
Firma C. en G. Martina
Chr. Sanatorium voor Neurosen en en Psychosen ZEIST
ENSCIIEDE
]ngaande 2 6 O c t o b e r 1 9 5 4 zqn Wll aangesloten onder de volgende nummers: Gen. Dienst en Dr. A. Hurter
Houtgraniet-en Kunststeenbedrijf
Terrazto,
W i ] z i g i n g Te/efoonnummers
Ka,,toor: Bosweg 175 - T e l e L 7584 (K 5420)
C.
VAN NTBAATEN
03404-
AUTOBEKLEDING
UTR. STRAATWEG 88a TELEFOON 2887
5841
Administrafie
WOERDEN
03404
- 4078
Sanitaire installaties, gashaarden, vaste wastafels, koelkasten, badkamerinrichtingen, centrale verwarming on=. ver=orgt
G. ]. DE KONING & Zn. KEIZERSGBACHT
447
- AMSTERDAM
- TI~. K
2900-324,57