------- Wispelweagen November 2014 -------
Wispelweagen - November 2014 - Jaargang 45 INHOUDSOPGAVE November 2014
REDACTIE: Voorzitter Jelle van der Meulen De Streek 33
tel. 466558
Secretariaat Bartsje van der Heide Smidte 50
tel. 463196
Financiën & advertenties Johannes Oppersma Mounesleat 2 tel. 464669 Layout Wiesje Eppinga Mounesleat 23
tel. 466482
Algemene zaken Linda de Beer Skeanpaed 3
tel. 466116
Drukwerk Jan Idzerda Bert Jansma
tel. 462203
Abonnementsgeld
€ 8.50
Postabonnement
€ 29.00
Bankrekeningnummer: 32.29.07.527
Van de redactietafel Burgerlijke stand Nijs út it Doarpshûs Historische foto Uitleg over de activiteitenkalender Column Sjamme Bûzeman De Klos Jeugdhonk Dorpssteunpunt Terwispel Plaatselijk Belang Friesland op glas Vrijwilliger in portret Kerstbieravond Historische Notulen Biljartclub “Earst Krytsje” LDODK nieuws Wispolia nieuws Protestantse Gemeente Sint Barbara terug in Terwispel Hans Baron Huisartspraktijk Tijnje Voedselbank Opsterland 2015 Peuterspeelzaal wordt Peuteropvang Terwispel in het nieuws Ambyld Nijs Pikehokje Nijs
- 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 12 - 14 - 16 - 17 - 19 - 20 - 21 - 25 - 25 - 26 - 29 - 30 - 31 - 32
Kopij voor de volgende Wispelweagen: - email naar
[email protected] - of inleveren bij: Wiesje Eppinga,Mounesleat 23
Verschijnt 10 x per jaar Oplage: 475 KOPIJ INLEVEREN KAN TOT
7 december 2014
De redactie is niet aansprakelijk voor fouten (data etc.) in de aangeleverde kopij. Ingezonden stukken worden alleen geplaatst, wanneer naam en adres bekend zijn bij de redactie. Wanneer de redactie het nodig acht, kan zij besluiten een ingezonden stuk niet te plaatsen. Indien kopij niet tijdig ingeleverd wordt, kan de redactie genoodzaakt zijn voor de betreffende maand niet tot plaatsen over te gaan. De redactie behoudt zich het recht voor ingeleverde kopij aan te passen ten behoeve van de opmaak van de krant. Voor kopij met een winstoogmerk heeft de redactie het recht een financiële bijdrage te vragen De Wispelweagen wordt 1 maand na verschijnen geplaatst op www.terwispel.net, excl Ambyld en Pikehokje nijs.
0
------- Wispelweagen November 2014 -------
Onze drukker, de heer Foppe Terpstra vroeg ons in het voorwoord te vermelden dat hij er mee ophoudt. Dus er hoeft dus geen kopij meer bij Foppe in de mail/brievenbus te worden gestopt. Uiteraard besteden wij ook zonder dit verzoek aandacht aan de pensionering van Foppe. Sinds 1996 (!) drukte hij zeer plichtsgetrouw de Wispelweagen en aanverwant drukwerk. Wim de Bie bracht het typetje meneer Foppe, ook bekend van het boek Meneer Foppe en het gedoe. Nou bij onze meneer Foppe was er juist geen gedoe. Onze grote dank voor jouw enorme inzet gedurende 18 jaren. Van dit kaliber vrijwilligers kun je nooit genoeg hebben. Drukker in charge is nu Jan Idzerda (al het drukwerk loopt nu via hem) samen met en onze nieuwe man Bert Jansma. Na de personeelsmededelingen kunnen we overgaan tot de orde van de dag. Sinterklaas is in het land. Als we de media mogen geloven is het geen kinderfeest maar een ruzie tussen volwassenen over de cultureel meest verantwoorde Piet. Makkers staakt toch uw wild geraas. Wie stout is krijgt de roe. Vol verwachting klopt ons hart en ik ga er van uit dat het in Terwispel een mooi feest blijft. In deze Wispelweagen een leuk verslag over vrijwilliger Janco van de brommerclub. Het heeft toch wel wat, al die volwassen kerels, op hun buikschuiver rijdend over 's heeren wegen. Kunnen die mannen geen echte motor betalen? Daar gaat het natuurlijk niet om. Liefde voor de Zundapp of Kreidler, mannen onder elkaar en natuurlijk even "los fan it wiif". En als hij het niet doet pak je toch een andere. Geen probleem met zo'n hok vol met 60 brommers. November is ook de maand van de officiële opening van het dorpshuis. Vrijdag 28 november is het dan eindelijk zover. Na jaren van vergaderen, tekenen, geld bij elkaar schrapen, timmeren, verven, sjouwen, etc is het dan eindelijk zover. Het feest kan beginnen. Overigens vraag ik mij af welke onverlaat de snackhapjes heeft uitgevonden. De bitterballen en gehaktballetjes zijn als eerste op en de bamihapjes blijven altijd liggen. Maar er is een prachtige uitbreiding gerealiseerd. Hulde en dank aan al die vrijwilligers die dit mogelijk hebben gemaakt. Zou dit ook een boost hebben gegeven aan de prestatie van ons eerste voetbalelftal ? De stijgende lijn is onmiskenbaar ingezet. Het kampioenschap is nog ver weg maar het enthousiasme is er.
Enne....dus niets meer bij Foppe in de bus stoppe. Red.
1
------- Wispelweagen November 2014 -------
NOVEMBER 2014 Vertrokken: Mevr A. Lieuwes- Veenema van Smidte 48 naar Sintjohannesga; Mevr. M. Postma- Draaisma van Alde Dyk 27 naar Gorredijk; Anke Hendriksma en Erik Mulder van Smidte 52 naar Aldeboarn; Afke Krist van Visserwei naar Gorredijk;
Overleden: 28 oktober: Geale Berga, 78 jaar, gehuwd met Tine van der Ploeg, te Lippenhuizen oud Terwispeler.
Ik heb 37 jaar met plezier in Terwispel gewoond . Daar komt nu een eind aan. Mijn toekomst zal in Sintjohannesga liggen. Samen met Sytse Hospes hoop ik daar nog een hele mooie tijd te hebben. Bij deze zeg ik al mijn lidmaatschappen op. Ik blijf mijn werk in Gorredijk houden dus misschien tot ziens ergens op straat of in de winkels aldaar. Gr Anneke Lieuwes
2
------- Wispelweagen November 2014 -------
Nijs út Us Doarpshûs Nijs út Us Doarpshûs Iepenjen ferboude doarpshûs It oanpaste en útwreide doarpshûs wurdt op freed 28 novimber 2014 offisjeel iepene. It doel is dat de iepeningshanneling om 15.30 oere plak fynt. It is noch net dúdlik wa’t de iepeningshanneling ferrjochtet. Foar de iepening binne de offisjele ynstânsjes, leveransiers, oanslettenen en de parse útnoege. Feestjûn frijwilligers Op freed jûns om 20.30 oere is der foar de frijwilligers in feestjûn. Alle frijwilligers fan Us Doarpshûs wurde fan herte útnoege om dy jûn by te wenjen. Pronkmuorre De ûntbrutsene stiennen binne gravearre en dy, wêr’t in flater yn sieten, binne ferfongen. Wy rekkenje der op dat pronkmuorre foar de iepening klear is. Kursussen Frysk De kursus “SkriuwmarFrysk” is op 4 novimber mei 6 dielnimmers fan start gien. Op dy jûn soe ek de kursus “LearmarFrysk” los. Om’t de 6 persoanen út Terwispel, dy’t harren foar dy kursus opjûn hienen, it Frysk wol ferstean kinne, binne sy mei de kursusliedster oer ien kaam, dat sy in oare kursus oanbean krije. Fakatueres bestjoer Op de gearkomste mei de oanslettenden fan it doarpshûs fan 14 april 2015 binne Helma Bergsma en Bard Jan de Jong ôfgeand. Sy binne net werkiesber. Joke Bosma hat witte litten dat sy dan tuskentiids har sit yn it bestjoer beskikber stelt. Boppedat is der sûnt de foarige gearkomste fan 15 april 2014 noch in fakatuere, dy’t noch net ferfold is. Dat betsjut dat it bestjoer besykje moat nei fjouwer gadingmakkers foar in sit yn it bestjoer te finen. As jo wol yn it bestjoer fan it doarpshûs wolle hoege jo fansels net op in telefoantsje te wachtsjen. Jo kinne jo dan wol opjaan by
[email protected] of by
[email protected]. Wy hoopje, dat der foldwaande gadingmakkers beskikber binne. Want it doarpshûs kin net funksjoneare as der te min minsken yn it bestjoer sitte.
3
------- Wispelweagen November 2014 -------
Aktiviteiten yn en om it doarpshûs 21-11 jûns Breikafee 22-11 jûns Klaverjassen 22-11 jûns Bingo 26-11 jûns Sinteklaaslekkers meitsje foar folwoeksenen 27-11 jûns Sportferiening algemiene ledegearkomste 28-11 middeis Iepenjen Us Doarpshûs 28-11 jûns Feestjûn foar frijwilligers Us Doarpshûs 13-12 jûns Klaverjassen 13-12 jûns Bingo 18-12 jûns Follybalwedstriid TVC 19-12 jûns Krystbieren priuwe 19-12 jûns Breikafee 20-12 oerdei Krystmerk 20-12 jûns Krystbuorrel fuotbalferiening Wispolia 20-12 jûns Pikehokje XL 24-12 middeis Krystiten kôkje foar bern 31-12 middeis Ferkeapjen fan oaljebollen, salades en sop. It bestjoer.
HISTORISCHE FOTO
Plantsoen 1975
4
------- Wispelweagen November 2014 -------
Uitleg over de activiteitenkalender
Het breicafé begint nu om 19.30 en duurt tot 21.30 uur. We leggen 3 euro in , hiervan krijgen we 2x een kop thee/koffe, de rest wordt gebruikt om wat lekkers voor bij de koffie te kopen. Voor het breicafé zijn we nog op zoek naar garen , zodat we aan een project kunnen beginnen. Dit mag je tijdens het breicafé naar het Dorpshuis brengen, of brengen bij Smidte 31.
31 december; in de wispelweagen van december komt nog een keer uitleg en een bestel formulier. Het is de bedoeling dat er vanuit het Dorpshuis het volgende wordt verkocht: oliebollen , appelbeignets, maaltijd soep en salades.
1/2Familie brunch: vanaf 11.30 uur kan er gezamenlijk worden gegeten , er zal voor elk wat wils zijn en diverse warme/koude gerechten. De kosten zullen laag worden gehouden en deze brunch is voor een ieder . Opgave bij Anja Minkes.
14/3 Smulplein: er wordt getracht om dan een groot aantal kramen hierheen te halen met diverse producten , die je kunt proeven/kopen
Kerstmarkt wordt gehouden op 20 december van 12.00-17.00 uur. Opgave bij Anja Minkes
Anja Minkes
5
------- Wispelweagen November 2014 -------
Keukentafel Nog ruim een maand te gaan. Dan gaat het gebeuren. Bezoek van de gemeente bij je thuis, in de keuken. Beleidsmakers zijn er dol op, de keukentafel. Tot nu toe werd mijn zorg met de huisarts besproken. De huisarts regelde dan thuiszorg of ik kon ergens twee krukken ophalen. De krukken ophalen deed mijn buurman eventueel voor mij. Overzichtelijk en makkelijk. Mienskip. Dat is voorbij. In januari komt de gemeente aan mijn keukentafel. Ja, dan bekijk je zo’n attribuut op een andere manier. Aan deze tafel moeten zaken worden gedaan. Wil ik nu een ronde of een vierkante? Een ronde geeft veel meer kans op een gesprek, vierkant is te zakelijk. Het wordt een ronde. Welk materiaal moet het zijn? Niet een te dure uitstraling want dan denkt men nog dat ik alles zelf kan betalen. Nee, gebutst en gebruikt, met wijnvlekken. Dat is een goede uitstraling. Kringloop? Nee, geen wijn. Ook weer te duur. Dan maar een fles sherry halen bij de C1000. Kijk, dat is de uitstraling die het moet hebben. Sherryvlekken op tafel. Met de stoelen loop ik wat vast. Een prettig zittende stoel is het eerste waar ik aan denk. Maar ik wil het niet te gezellig maken voor de ander. Ik moet een hulpvragende burger zijn. Dus een krakende en piepende stoel is goed denk ik nu. Net als mijn lijf en leden, je moet er voorzichtig mee om gaan, anders dondert het in elkaar. Kringloop dus. De stoelen voor de bezoekers worden vijf centimeter kleiner dan die twee van ons. Ze zullen verdikke niet op mij neerkijken. Nee, een stijve nek kunnen ze krijgen, dat zal ze leren wat een hulpvraag is. Liggen er kranten op tafel? Nee, te decadent. Een klein beeldje van Fátima doet het altijd goed. Geeft aan dat er al langer klachten zijn in dit gezin. Kijk, nu komen we ergens. De tafel moet ook stevig zijn. Ik moet er met de vuist op kunnen huffen als het nodig is. De WMO, wij zijn er klaar voor. Sjamme Bûzeman 6
------- Wispelweagen November 2014 -------
De Klos Op een avond in oktober gaat de telefoon. “Hoi, mei Hillie, Ik woe graach de klos nei jimme útrolje.” Gelijk enthousiast. Leuk, altijd al wel eens willen doen! Op een woensdagmiddag in november gaat de telefoon: “Hoi, mei Wiesje Eppinga.” Ik schrik me rot. Oei, de klos…helemaal vergeten! Ik beloof dat ik het gelijk ga doen, en daar zit ik dan. Houtkacheltje aan, bakje thee er bij, computer opgestart. Waar zal ik eens beginnen, waar het allemaal begon? Ik zat op voetbal, bij de dames van Wispolia. Zaterdagmiddag voetballen, en dan ’s avonds met een groot deel van de ploeg op stap. Dat is de gebruikelijke ontmoetingsplaats voor relaties, dus daar startte dan ook die van Kees en mij. Na verloop van tijd wilden we wel samen een huis. Wij op huizenjacht. Na lang zoeken werden we het eens met de verkoper. We kochten het huis aan de Streek 11. Na een jaar verbouwen gingen we er wonen in 1989. Ik zat nog op school, en Kees werkte toen al wat jaren bij Benzinepomp Kleefstra aan de Koaibosk. Na een jaar haalde ik mijn diploma en ging aan het werk. Ik werkte bij een Beschermende Woonvorm (inmiddels van de GGZ) in Drachten. In 1996 werd ons gezin uitgebreid met Chantal, na een jaar kwam Fardau, en vijf jaar later kwam Jarno. Allen gingen in Terwispel naar de basisschool. (Jarno nog steeds, nu in groep 8) Chantal en Fardau gingen beide daarna naar de BHS in Gorredijk, en zitten nu beide op een MBO opleiding. Chantal doet Verpleging en Verzorging en Fardau doet Secretarieel Management. Twee jaar geleden is Kees na 34 jaar van baan veranderd. Na 34 jaar als monteur en servicemedewerker bij de pomp is hij begonnen als onderwijs assistent op Praktijkschool Singelland de Venen. Geen dag hetzelfde, erg wennen, maar heel veel plezier in zijn nieuwe werk. Hij is een jaar lang naar Utrecht gereisd om het bijbehorende diploma te halen. Een jaar lang intensieve studie. Geen feestjes, maar het diploma zit in zijn zak. Nog steeds gaat hij dagelijks met heel veel plezier naar zijn werk. Zelf werk ik sinds april in Leeuwarden. Alhoewel het niet helemaal mijn keuze was, is het een gouden slag gebleken. Daags fiets ik door het centrum van Leeuwarden en bezoek ik mensen die psychiatrische behandeling krijgen. Op dit moment kan ik me geen mooiere werkplek voorstellen. Al met al in een hele kleine notendop het leven zoals wij dat hebben doorlopen in Terwispel. Ik pak de telefoon. Loop even onze vrienden in mijn hoofd langs. Dan draai ik het nummer.
7
------- Wispelweagen November 2014 -------
“Hallo, met Annefoek.” “Hé Foek, mei Sonja.” “Goh, wat een enthousiasme in je begroeting!” “Ja”, zeg ik, “met een reden, ik woe dy wat freegje” Ze weet het meteen. Heeft mijn naam in de vorige klos van de Wispelweagen zien staan. “Nee!” Zegt ze. Maar natuurlijk bedoelt ze ja. Ik slijm nog wat, “Jil kin dy wol helpe”. Ze vindt het leuk. Denkt nog even na over wat ze gaat schrijven. We kletsen nog wat, spreken een dagje shoppen af, en hangen weer op. De klos rolt dus verder naar de Streek 35. Annefoek, maak er wat moois van! Sonja Keuning
HET JEUGDHONK
Griezel tocht 2014 Zaterdag 8 november was het zo ver. Het jeugdhonk had een griezelspeurtocht georganiseerd. Griezelmensen zaten verstopt zo als Jan, Sietse en Bauke en nog meer mensen. En wij zaten in een groepje met gillende meisjes en bange meisjes. Een van de meisjes moest huilen. Er was ook een griezel in de sloot en de ratten zwommen naar hem toe en toen ging die eruit. En we moesten ook opdrachten doen en als wij alle vragen goed hadden kwam er een woord uit. En het woord was spinnenweb. Schrijvers: Riemer de Grouw en Martinus de Boer
8
------- Wispelweagen November 2014 -------
De wereld is een dorp als je geen beperking hebt. Afstanden bestaan niet meer. Velen reizen een stuk makkelijker naar Spanje dan dat men vroeger naar Leeuwarden reisde. Voor boodschappen ga je makkelijker naar Gorredijk dan vroeger naar een plaatselijke winkel. De wereld komt bij je binnen in de huiskamer en je hebt contact met de rest van de wereld. Je kunt vanuit je huis alles regelen en kopen. Kortom, wat voor nut heeft het om contact met de mensen die om je heen wonen te hebben? Je bent zelfstandig en kunt makkelijk je eigen boontjes doppen met alle hulpmiddelen. Maar wát als het niet gaat, als je niet die wereld kunt benaderen zoals je wilt? Als je thuis komt te zitten en eigenlijk hulp kunt gebruiken om normaal te functioneren. Je wereld wordt erg klein en zelfstandig functioneren wordt moeilijk. Je hebt hulp nodig en de centraal geregelde verzorgingsstaat valt uiteen. Wie gaan voor jou invullen wat je zelf niet meer kunt maar wat wel noodzakelijk is. Het eigen netwerk van familie en vrienden zit niet om je heen en kan moeilijk hulp bieden, ook al wil men nog zo graag. Hoe kom je aan de mensen die jou kunnen helpen met die kleine zaken die voor jou de keuze maken tussen een normaal leven en niet kunnen functioneren. We zullen, als we een leefbaar dorp voor alle Terwispelers willen blijven, een weg moeten vinden om te kunnen herkennen waar hulp nodig is en hoe we dit kunnen bieden. Werkt het om lijsten aan te leggen met mensen die bepaalde zaken voor anderen willen doen? Een prikbord in Us Doarpshûs, een oproep in Wispelweagen of op internet, werkt dat? Welke ideeën heb jij om ervoor te zorgen dat hulp aan dorpsgenoten door vrijwilligerswerk ingevuld wordt? Elke reactie is welkom. Je reactie kun je kwijt bij Dorpssteunpunt Terwispel Hettie,
[email protected] 0513 463629 Annegien,
[email protected] Wim,
[email protected] 0513 466521 Roel,
[email protected] 0513 463021 Bij voorkeur voor 5 december, dan gaan wij er mee aan de slag.
9
------- Wispelweagen November 2014 -------
Notulen algemene vergadering plaatselijk belang 27 oktober 2014
Plaatselijk Belang
Bestuur: Keimpe Vlietstra – Voorzitter Yldau de Boer - Vice–voorzitter Ilse Koetsier - Secretaris Zwanet Reijn – Penningmeester Arnold Bolhuis
- Lid
Contact:
[email protected] Postadres: Plaatselijk Belang Postbus 142 8400 AC Gorredijk Lidmaatschap: € 4,50 voor alleenstaanden € 5,50 voor gezinnen
Website: www.terwispel.net
Politie/Brandweer: Alarm : 112 Politie (geen spoed) : 0900 – 8844 Buurtagent : Henk Liemburg, bereikbaar via 0900 – 8844 Brandweer (geen spoed) : (0513)481559
Gemeente: Gemeentehuis, Hoofdstraat 82, Beetsterzwaag. Tel. (0512)386222 E-mail :
[email protected] Website : www.opsterland.nl
Afmeldingen: Arnold Bolhuis, Yldau de Boer, Oene Bosma, Bernadet de Vries 1. Opening – Keimpe heet alle 17 aanwezigen van harte welkom. 2. Vaststellen agenda – Er zijn geen wijzigingen. 3. Concept notulen ledenvergadering 31/3/2014 Er staat een foutje op de agenda, het jaartal moet 2014 zijn i.p.v. 2013. Op de website staan inmiddels de notulen van de 4 afgelopen vergaderingen, het is de bedoeling dat er iedere keer van 4 vergaderingen notulen op de website staan. Een vraag van Henk de Vries is of het jaarverslag wat tijdens de ledenvergadering wordt getoond ook op de website komt, dit gaan we doen. Rein Reitzema vraagt zich af wat de dorpsspiegels zijn, dit zijn vragenlijsten die 1 x per 4 jaar onder 150 willekeurige inwoners van Terwispel wordt verstrekt met de vraag deze in te vullen om een beeld te krijgen van de leefbaarheid binnen ons dorp. De notulen worden ongewijzigd vastgesteld. 4. Mededelingen en ingekomen stukken -30 juni 2014 hebben we de opening van de brug gehad, het tijdstip was wat ongelukkig gepland maar dit kon niet anders. Het was een sfeervolle bijeenkomst met een leuke invulling door het skutsje met muziek en de kinderen van school die een lied zongen. -Op 26 augustus 2014 hebben we een overleg gehad met het gemeentebedrijf. In tegenstelling tot vorig jaar hebben we nu een nieuw contactpersoon, Franciscus Koopmans. Zijn er zaken die mogelijk verbeterd moeten worden, meld dit en wij geven dit door aan hem. Tijdens dit gesprek hebben we de verkeerssituatie aangaande de brug aangekaart, er zijn meldingen vanuit het dorp gekomen dat de smallere brug gevaarlijke situaties oplevert. Het uitgangspunt van de nieuwe brug is shared space maar op ons verzoek wordt het neergelegd bij de verkeersdeskundige. Wij houden u op de hoogte. -Dit jaar zijn ook de dorpsspiegels weer uitgereikt en opgehaald, wij verwachten binnenkort een uitnodiging om dit te bespreken.
10
------- Wispelweagen November 2014 -------
-
5.
6.
7. 8.
9.
Kernafval onder Terwispel, er kwamen verontruste artikelen in de krant over de mogelijke opslag van kernafval onder Terwispel. Wij, de inwoners, maar ook de provincie en de gemeente zijn het hier niet mee eens. Wij gaan dit op de agenda zetten voor het overleg met het college van B&W. - Friesland op glas, de provincie Fryslân wil graag inventariseren of er binnen de provincie en dan met name de buitengebieden interesse is voor internet via een glasvezel kabel. Wij hangen de flyer op in het dorpshuis en plaatsen een flyer in de wispelweagen. Geef je op, maak kenbaar dat wij dit willen. - Wij hebben een uitnodiging gekregen voor het 150 jarig jubileum van de kerk, helaas konden wij niet aanwezig zijn. Financieel verslag wispelweagen Het verslag is bekeken door de kascommissie, bestaande uit Roel Veenstra en Beke Hendriksma, en is goedgekeurd. De penningmeester wordt decharge verleend. Roel en Beke worden bedankt. Bestuursverkiezing Er hebben zich geen kandidaten gemeld dus het bestuur blijft ongewijzigd. Wij hebben echter wel vacatures dus lijkt het u leuk, meldt u aan. Pauze Stand van zaken inrichting dorpsplein De bewoners die in de huizen woonden die op de sloopnominatie staan hebben inmiddels een nieuw onderkomen, echter zal het niet ontgaan zijn dat er weer mensen wonen in deze huizen. Dit betreft een antikraak regeling, de huizen zijn niet verhuurd aan deze mensen maar zijn in bruikleen om te voorkomen dat er ongewenste dingen gebeuren. Wanneer het bestemmingsplan rond is worden deze huizen gesloopt. Om het verdere plan rond te krijgen moet het bestemmingsplan gewijzigd worden, tijdens de inzage procedure zijn er 3 bezwaren aangetekend. De gemeente is nu druk bezig om deze bezwaren te beantwoorden. Wordt vervolgd. Rondvraag - Henk Frans vraagt waarom er zoveel licht is rondom het dorpshuis wanneer er niemand aanwezig is, dit weten wij niet en stellen dat dit meer een vraag is voor het dorpshuis bestuur. - Henk Frans vraagt ook of wij weten waarom de straatverlichting laatst een avond en nacht uit was, dit is ons niet bekend. - Jan Rinsma geeft aan dat hij het jammer vond dat er niemand van ons aanwezig was bij het 150 jarig jubileum van de kerk. Wij beamen dit maar er was helaas niemand beschikbaar, we zijn maar met weinig mensen. - Roel Veenstra geeft aan dat het erg moeilijk is om vrijwilligers te krijgen voor kleine klusjes bij mensen die hulp nodig hebben. Voor de vakantie is er een oproep gedaan in de wispelweagen en hier is geen enkele reactie op geweest. Het is een bekend probleem waar meerdere instanties tegenaan lopen. De WMO werkgroep is zich over dit probleem aan het beraden, wij horen graag de uitkomsten. - Bartsje van der Heide geeft aan dat de agenda voor deze vergadering erg laat in huis was. - Jan Idzerda geeft aan dat er mogelijk een fout staat in de knopenfietsroute door het dorp. Keimpe zal nakijken of hij een contactpersoon kan achterhalen zodat dit doorgegeven kan worden.
10. Sluiting Om 20.55 uur sluit de voorzitter de vergadering en wordt eenieder bedankt voor hun komst.
11
------- Wispelweagen November 2014 -------
12
------- Wispelweagen November 2014 -------
13
------- Wispelweagen November 2014 -------
VRIJWILLIGER IN PORTRET (V.I.P.) Wie: Janco van der Werf Wat: Brommer Club Terwispel
Het enthousiasme wordt niet onder stoelen en banken gestoken wanneer ik in gesprek ga met Janco, de voorzitter van de brommerclub. Het is direct duidelijk dat de brommerclub voor hem en de andere leden een mooie manier is om hun liefde voor de brommers te delen. Maar vooral ook, zo benadrukt Janco, om het samen gezellig te hebben. De brommers zijn een middel tot dat doel. En dat doel wordt meer dan verwezenlijkt, dat is duidelijk. Want wat hebben ze al veel gedaan samen. De eerste grote tocht ging via Parregea en Makkum over de Afsluitdijk naar Middenmeer. Van de deelnemers was er even eentje zoek – hij was halverwege gestopt om een verloren demper van een van de anderen op te rapen – maar ook hij werd na een zoektocht getraceerd en naar de overnachtingsplek gebracht. Van Middenmeer ging het de volgende dag naar Enkhuizen en over de N302 weer naar de overkant van het IJsselmeer en weer terug naar Terwispel. Deze tocht, toch al met een behoorlijke afstand, smaakte naar meer. Het jaar daarop stapte men om half 8 in de ochtend al op de brommers, om te ontbijten in Giethoorn. Van daaruit reed de groep naar Zwolle om via de IJssel een tussenstop te maken bij “the Gallery” in Brummen
14
------- Wispelweagen November 2014 -------
(Aaldering). Terwijl de leden van de club hun ogen uitkeken in de showroom, ging de eigenaar van alle mooie oldtimers op zijn beurt eens uitgebreid ‘brommers kieken’. Ook hier raakte de club bijna een van de leden kwijt, omdat hij geen afscheid kon nemen van de prachtige Mustang die in de showroom stond. Deze tocht ging zelfs tot in de Achterhoek, alwaar gedineerd werd in het café van de band Normaal. ’s Avonds werd het gezellig tot in de late uurtjes. Afgelopen jaar hield de club het dichter bij huis. Toen stond de Elfstedentocht op het programma. Deze werd in twee dagen verreden. Omdat de deelnemers een heuse stempelkaart hadden meegekregen en zelf in elke stad een stempel moesten weten te vinden, was de tocht toch moeilijker dan verwacht. Voor een enkele deelnemer was het verdiende elfstedenkruisje een bijzondere aanvulling op de collectie kruisjes die hij al in zijn bezit heeft. Zo veel drukte met brommers. En dan te bedenken dat dit alles begon met een kleine oproep in de Wispelweagen in 2007. ‘Foar dizze oprop wie it der al in bytsje, mar it wie elts foar himsels’, aldus Janco. ‘Ik hie sels earst in âlde trekker, mar dy naam in protte rûmte yn. En de aksjeradius fan sa’n trekker is net sa grut. Doe ha ik in brommer kocht. Nei in jier of sa fernaam ik dat der mear yn it doarp wiene dy’t mei in brommer omprutsten. Doe ha ik de oprop yn ‘e Wispelweagen setten’. En toen waren er zomaar acht aanmeldingen! Janco kreeg al snel hulp van Siep Bijstra en Alex de Vries. Met zijn drieën geven zij de club vorm. De club is inmiddels uitgegroeid tot een heuse vereniging met 16 leden. Na de tocht tijdens het afgelopen dorpsfeest hebben zich al drie nieuwe leden gemeld, dus de club blijft groeien. De club heeft overigens meer brommers dan leden: samen hebben de leden meer dan 60 brommers! Niet alle brommers zijn in even goede staat. Maar daarin zit volgens Janco juist ‘it fertier’. Het samen praten over de brommers, over hoe ze opgeknapt moeten worden, waar onderdelen kunnen worden gehaald en wie er misschien nog een oude brommer op zolder heeft staan, dat is wat de leden bindt. Er is dan ook niets mooier dan wanneer tijdens een tocht een deelnemer met pech komt te staan. ‘Mei ús allen hawwe wy in komplete wurkpleats mei’, zegt Janco. Zodra er pech is, duikt de hele groep ter plekke op de brommer, om deze samen te repareren. Mocht het gereedschap geen soelaas bieden, dan is er altijd nog duct tape. Dat schijnt zelf te werken bij het repareren van een lekke band. Gezelliger kun je het samen toch niet hebben?
15
------- Wispelweagen November 2014 -------
Kerstbieravond “Us Doarpshûs”
Organiseert op vrijdag 19 december a.s haar traditionele proeverij van meer dan 10 verschillende winter- en kerstbieren. De aanvang is negen uur.
De brandwondenstichting collecte heeft een bedrag van €176,60 opgeleverd. Helaas hebben we niet alle straten kunnen bemannen/bevrouwen. Wil je volgend jaar ook een klein stukje lopen, geef dit dan door aan Anja Minkes Verder wil ik alle gevers en collectanten bedanken voor hun bijdrage. Anja Minkes
Langs deze weg willen wij alle collectanten en gulle gevers hartelijk dankzeggen voor hun bijdrage aan de collecte van het Diabetesfonds. De opbrengst was dit jaar € 610,--. Annegien en Juul Smit
16
------- Wispelweagen November 2014 -------
Ledenvergadering zaterdag 10 Nov. 1951 café Loopstra. Aanw. 15 leden. Opening …… Notulen …… Ingekomen stukken. Voorzitter maakt door lezing verschillende ingekomen stukken bekend. Eenige discussie werd er gevoerd aangaande de aanvraag subsidie door de vrije jeugd. De Voorz. legt in enige woorden uit op welk terrein de vrije jeugd zich beweegt en meent ook de consequenties te moeten noemen. Posthumus meent dat de vrije jeugd meer op algemeen terrein werkt en vindt de consequenties niet zoo groot. Voorz. geeft nog een financieel overzicht van deze vereniging. Ten slotte wordt besloten het tekort, ruim 20 gulden, weg te werken plus nog 25 gulden subsidie te geven aan deze jeugdvereniging. De brandputten die nog steeds in ons dorp ontbreken, geven nogal enige stof tot bespreking. Ook de reinigingsdienst wordt hierbij aangehaald. Voorz. belooft hierover een onderzoek in te stellen. Ontwikkelingsavond. Dr. Broekema, aldus de Voorz, is voor ons niet een onbekende geworden door zijn optredens hier, hij meent nu al drie maal en steeds ook met veel enthousiasme door de leden van Pl Belang. Maar door Dr. Broekema zijn drukke practijk en vele bijkomstige functies en dan steeds hier voor ons op te treden zonder hiervoor een honorarium te vragen, durven we hem haast niet meer te vragen. Voorz. noemt een vrouwelijke figuur waar hij iets van gehoord heeft die ook voor dergelijke ontwikkelingsavonden optreedt. Ook Posthumus noemt een vrouwelijke figuur welke als voordracht kunstenares optreedt. Besloten wordt in contact te treden met Vrouw van Zwol welke eerstgenoemde vrouw bekendheid aangegeven had. Voorz. Holtrop bespreekt ook nog een contactavond welke zal worden gehouden te Beetsterzwaag waar alle besturen van Pl. Belangen zullen worden uitgenodigd. De bedoeling is, aldus de Voorz., op deze contactavond te bespreken om gelden in te zamelen voor woningbouw Opsterland, waar op verschillende plaatsen veel succes is mee behaald in de vorm van obligatieleningen. Hierover volgt nog al eenige bespreking en men is van mening dat hier in ons dorp een uitbreidingsbouwplan voorop moet worden gesteld. Rondvraag. Dj Gaastra vraagt de steun van Pl Belang om te komen tot verbetering van de Groene Dijk. Gaastra meent dat deze weg een Gemeenteweg is en toch niet in onderhoud is bij de Gemeente. Dit lijkt nogal een moeilijk probleem aldus de Voorz. gezien de vraagstukken die hieraan verbonden zijn, maar belooft Gaastra hierover informaties in te winnen. Joh de Jong vraagt sintel voor het z.g.n. schoolpad aldaar. Ook hierover zal worden geïnformeerd. Posthumus zou gaarne zien dat de groote tafel in de school, eigendom Pl. Belang, verdeeld werd in twee kleinere tafels.
17
------- Wispelweagen November 2014 -------
Besloten wordt dit ten uitvoer te brengen wat voor iedere gebruiker een genot zal zijn. D de Vries vraagt naar de toekomst van het hout van de perebomen. De Voorz. geeft te kennen dat dit hout bewerkt zal worden door hem persoonlijk. Plan is er banken van te maken. Sluiting. Voorz geeft te kennen dat dit een geslaagde en gezellige vergadering is geweest en verschillende punten hebben een bespreking uitgelokt. Verschillende ingekomen stukken hebben ons tot voldoening gestemd, anderen weer niet. Leden, zorg er voor dat het bestuur werk krijgt in het belang van ons dorp en dat verschillende wensen in vervulling mogen komen. Ik meen, aldus de Voorz., dat dit een vruchtdragende vergadering is geweest. Bedankt allen voor hun opkomst en sluit de vergadering.
Vanaf november wordt er nu ook wekelijks een rustmoment op de woensdagochtend georganiseerd van 10.30 – 11.30 uur. Wil je een of meerdere keren meedoen met QiGong en meditatie, laat het weten. En dan komt de drukke decembermaand eraan. Er wordt een aantal activiteiten georganiseerd waarmee je jezelf kunt verwennen en/of nieuwe energie kunt opdoen. 5 december: SINT NICOLAAS voor jou. Een inspirerende dag met QiGong, klankschalen, (familie)opstellingen en andere systemische werkvormen. 12 december: het laatste klankschaalconcert van dit jaar. Heerlijk liggend op een matras luisteren naar de warme oerklanken van de klankschalen en gong. Op 13 december heb je de mogelijkheid je nog even op te laden met een stiltemiddag, en na de kerst kun je genieten van een stiltedag op 30 december. Voor degenen die op zoek zijn naar leuke en inspirerende cadeautjes: de winkel is extra geopend op donderdagavond 27 november en donderdagavond 18 december van 18.00 – 21.00 uur. www.inspiratiecentrumjoelle.nl
18
------- Wispelweagen November 2014 -------
Biljart club “Earst Krytsje” Het is 28 oktober 2014. Er zitten 25 belangstellenden in Us Doarpshûs, waaronder twee vrouwen. Aanleiding is het oprichten van de biljartclub van Terwispel. De drie initiatiefnemers, Kees Bethlehem, Henk Rozenberg en Johannes Oppersma openen om 20.00 uur de bijeenkomst. Het is een club, geven de mannen aan, geen vereniging. Dat laatste geeft te veel gedoe met regels en voorwaarden. Dat kan altijd nog. Kees geeft ook aan dat de consumpties vanavond voor eigen rekening zijn, er is immers nog niets in kas. Dankzij de verkoop van DVD’s met oude foto’s en filmpjes zijn alle attributen voor een goed biljartspel aanwezig. Niet alleen deze opbrengst is gebruikt, ook zijn er sponsors geweest. Deze sponsors, Henk de Boer, Gert-Jan Koopmans, Klaas Helfferich en bestuur Us Doarpshûs worden bedankt voor hun bijdrage. De clubavond komt er, nu er zoveel belangstelling is. Zelf een tweede moment is nodig. Een middag. Het voorstel is om de mensen in te delen op de dinsdagavond en de donderdagmiddag. De middag ook wel bedoeld voor biljarters met iets meer vrije tijd. Deze twee dagdelen spelen we competitie met elkaar. Op andere dagen kan ook gebiljart worden, als er maar iemand van Beheer aanwezig is. Afgesproken is met Us Doarpshûs dat er in het weekend, als er voetballen is, niet gebiljart wordt. Dan is er te weinig ruimte in de kantine. Op de dinsdagavond en donderdagmiddag zijn er per spel vier mensen nodig. Twee spelers, één teller en één scheidsrechter. De gedragsregels worden nu aan alle aanwezigen uitgereikt. Deze liggen op de competitiemomenten ook in de kantine. Er wordt de eerste maanden dus in twee groepen gespeeld. Tot 1 januari 2015 speelt iedereen drie partijen tegen drie tegenstanders. Deze uitslagen worden gebruikt om het eigen gemiddelde te berekenen. Dit gemiddelde wordt dan in het nieuwe jaar gebruikt voor de competitie. De contributie wordt gezet op 5 euro per maand. Er is een maximum van 40 euro per jaar. Voor dit jaar geldt een bijdrage van 30 euro. Het banknummer wordt nog bekend gemaakt aan iedereen. Voor mensen met een eigen keu is er nog geen mogelijkheid om deze op te slaan in Us Doarpshûs. Eventueel in de toekomst wel. De starttijden zijn: Dinsdagavond 19.00 uur Donderdagmiddag 13.30 uur. Elke wedstrijd gaat over maximaal 30 beurten. Er was nog een vacature voor penningmeester. Wij zijn blij dat Sietze van der Heide deze taak op zich gaat nemen… De biljartclub is opgericht.
19
------- Wispelweagen November 2014 -------
LDODK NIEUWS Korfbal League staat weer voor de deur Op zaterdag 22 november begint LDODK/AH Gorredijk aan haar derde seizoen in de Korfbal League. Na twee keer een achtste plek, is de ambitie om nu hoger te eindigen. Er wordt zelfs al gezinspeeld op meestrijden om de vierde plek die recht geeft op deelname aan de playoffs. Ambitie moet er zijn! LDODK begint met een uitwedstrijd in Amsterdam tegen Blauw Wit. De eerste thuiswedstrijd is op woensdag 26 november, 20.30 uur, tegen Dalto uit Driebergen. Seizoenkaarten Net als voorgaande seizoenen is het mogelijk om seizoenkaarten voor het zaalseizoen in Kortezwaag te kopen. Volwassenen en jeugd vanaf 15 jaar betalen € 42, Jeugd tussen 6 en 15 jaar en geen lid van LDODK/AH Gorredijk betaalt € 21. Jeugdleden van LDODK/AH Gorredijk ontvangen een jeugdkaart waarmee ze gratis toegang hebben. Kijk voor meer informatie op www.ldodk.nl Erwin Zwart Europees Kampioen LDODK’er Erwin Zwart is met het Nederlands korfbalteam Europees Kampioen geworden. Op het toernooi in Portugal kwam Erwin in alle wedstrijden in actie. Hij mocht ook de laatste vijf minuten van de finale meespelen en maakte daarin tegen België het laatste Nederlandse doelpunt. In totaal scoorde hij tijdens het toernooi 27 keer.
20
------- Wispelweagen November 2014 -------
SV Wispolia in de lift? Wispolia is sinds het vorige seizoen met een verbeterslag bezig. U hebt daarover al veel kunnen lezen in de Wispelweagen. Hoewel de hele club organisatorisch op de kop staat worden de verbeteringen vooral gemeten aan de prestaties van het eerste elftal. En dat ziet er niet slecht uit. We bungelen wat onderaan in de middenmoot met nu 7 punten. Dat is al meer dan het gehele vorige seizoen (5 punten) Toch gaat alles nog niet zo snel . Er worden nog onnodige punten gemorst. Dat bleek vooral op 2 november toen het laaggeplaatste Flamingo op visite kwam. Na een ruststand van 2-1 werd de eindstand verrassend 2-3. Daar staat tegenover dat een paar weken daarvoor in Houtigehage nipt met 2-3 werd gewonnen. We kunnen de competitie weer aan en bij het begin van de wedstrijd is er een geloof in eigen kunnen. Tegen goed voetballende clubs kunnen we ons eveneens nu meten, al werd het thuis tegen Surhuisterveen (de beoogde kampioen) 0-2. Maar we werden niet van de mat gespeeld. Er wordt optimaal getraind door de selectie die uitbreiding heeft gekregen van een zestal nieuwe talentvolle spelers Zij voegen veel kwaliteit toe aan het elftal dat op zich ook sterk groeiende is. Er is dus kwaliteit zat. Alleen moet de juiste speelwijze nog worden gevonden. Je bent niet zomaar een winnend team Het is moeilijk om sportprestaties snel op te trekken. Dat duurt altijd en paar jaar. Maar de strijd gaat door. Het nieuwe programmaboekje (verkrijgbaar bij elke thuiswedstrijd, met allerlei wetenswaardigheden, standen en beschouwingen) heet niet voor niks “ de striid”. Dat verwijst naar de aanstaande wedstrijd , maar ook naar de poging om wat hoger op de ranglijst te komen. Een spannend gebeuren en boeiend voor de toeschouwers. U krijgt het programmaboekje en een serie loten voor de loterij van elke wedstrijd voor €2,-. Dat programmaboekje en aanverwante activiteiten zijn een initiatief van een nieuwe commissie PR/Sponsoring. Het zou mooi zijn wanneer heel Terwispel die strijd zou willen volgen. De lijnen zijn al weer behoorlijk gevuld en het eerste elftal zorgt voor een spannende middag. Komt u ook eens onze poging bekijken om hogerop te komen? Onze huidige selectie o.l.v. Maarten de Jong zorgt voor sensatie. En, het programmaboekje levert de juiste informatie over de wedstrijd van die zondag. Maar, er gebeurt er meer in de voetbalorganisatie. We zijn opnieuw de jeugdsamenwerking als WTTC aan het verbeteren. De jeugdtrainers en begeleiders krijgen dit jaar een scholing van Maarten de Jong. We beginnen met een informatieavond voor de trainers en begeleiders van WTTC (Wispolia, Thor, Tijnje combinatie) op 17 november in het dorpshuis van Terwispel. Daar wordt het verbeterprogramma voor de WTTC-jeugdopleiding bekend gemaakt. Er is bovendien een nieuw bestuur aangetreden voor WTTC. Van elke club zitten daar twee leden in. Bovendien wordt op initiatief het voorzittersoverleg (de voorzitters van de drie clubs) nu regelmatig geprogrammeerd.
21
------- Wispelweagen November 2014 -------
Ook dat moet de band en samenwerking tussen de clubs verbeteren. We verwachten veel van het opzetten van een WTTC voetbalschool voor alle jeugdleden. Tenslotte wordt op sportverenigingsniveau ook gesproken over verbeteringen. Er moet meer samenwerking komen om Terwispel zo gevarieerd mogelijk sporten te kunnen blijven aan bieden. Daartoe zullen er gezamenlijke activiteiten worden georganiseerd. Er komt een commissie die dit verder gestalte zal geven. We verwachten dat het aantal jeugdleden in de toekomst af zal nemen door veroudering bevolking en dat de gemeente meer eigen initiatief zal vragen van de sportverenigingen in de dorpen. Om dan steviger te staan moeten we op veel fronten samenwerken. Het is bovendien erg lastig om voor de kleine clubs de juiste bestuursleden te vinden. Waarom ook dat niet gezamenlijk doen? Dat bekrachtigt het samenwerken. Wispolia zet momenteel de hele cluborganisatie opnieuw op. De commissie SV en het nieuwe Sportverenigingsbestuur (voorzitter, secretaris en penningmeester) zullen ook in die organisatie meedraaien. Althans dat is het voorstel van een commissie die dit onderwerp heeft uitgediept. Op de ALV van de SV in december zal dit voorstel ter goedkeuring voorliggen. Kortom er wordt op veel fronten gewerkt aan het verbeteren van de voetbal en het sporten binnen de SV (gym, tennis en badminton, hopelijk ook de volleybal) Alles is er op gericht om het sportplezier voor Terwispel (zowel de beoefenaar als de supporter) te vergroten. Wanneer de kogels door de diverse kerken zijn gegaan zullen we het nieuwe organogram voor de SV en de onderliggende clubs (Wispolia, UDA Tennis en badminton) in de Wispelweagen plaatsen. We dachten als voetbalclub 50 vrijwilligers nodig te hebben voor een stabiele organisatie. Dat getal benaderen we al aardig. Het gericht vragen van kapabele mensen levert vaak “ja” op. Momenteel wordt ook gewerkt aan een jubileumcommissie die eind volgend jaar en feest organiseert voor de dan 60 jarige voetbalclub. Hopelijk wordt dat een feest, waarbij op dat moment het eerste elftal op een nog hogere positie staat als nu. Dat is nl. het sportieve streven. Michiel/ Marcus
22
------- Wispelweagen November 2014 -------
Protestantse Gemeente Tijnje/Terwispel Rolbrêgedyk 6 8406 AN Tijnje Predikant :
Ds. C. K. J. Pronk
Kerkdiensten 16 november
30 november
10.30 uur Jeugd Concert-Zangdienst De band SJEM 9.30 uur Ds. E. Rooseboom Drachten Ltst Zondag kerkelijk jaar 9.30 uur Ds. J. Jonkmans 1ste Advent
Zwolle
Terwispel
7 december
9.30 uur
Ds. Rinsma
2de Advent
Goutum
Tijnje
14 december
9.30 uur
Ds. C.K.J. Pronk
3de Advent Boornbergum
Terwispel
21 december
9.30 uur
Zangdienst
4de Advent
Terwispel
23 november
Koffie-ochtenden, voor iedereen Data: di 9 december Plaats: de Utkomst Tijd: 10.00 – 11.30 uur
Tijnje Tijnje
Liturgisch bloemschikken info en opgave Alie de Bruin, tel 571813
Catechisatie. data en tijden komen nog. Plaats: bij de leiding thuis
Geef kleur aan je geloof, Schilderen op weg naar Kerst, Pasen en Pinksteren. Data in overleg. Opgave en info Reinskje Lageveen Eigen bijdrage gewenst Tel. 571767
Jongeren-avonden, voor 15 plussers over een thema, data en tijden komen nog. Plaats: Utkomst boven.
Stamppot-eten, voor iedereen datum: ma. 24 november. Plaats Utkomst Tijd: 11.00 uur
23
------- Wispelweagen November 2014 -------
Kerstconcert op zondag 21 december te Terwispel Het Opsterlands Strijkers Ensemble en het Opsterlands vocaal, onder leiding van Jan Andries Dijkstra, geeft op zondag 21 december een concert. Het wordt een mooi, leuk en gezellig kerstconcert met kerstliederen en stemmige muziek om helemaal in de kerstsfeer te komen. Locatie: de prachtige kerk in Terwispel Aanvang: 15.00 uur Entree: € 5,00 inclusief één consumptie Iedereen is van harte welkom.
24
------- Wispelweagen November 2014 -------
Gedachtenis moment in kerk Terwispel op 22 november Zondag 23 november is de laatste zondag van het kerkelijk jaar. De zondag daarop is de eerste adventszondag, de tijd voor de kerst. In de protestantse kerken wordt op de laatste zondag van het kerkelijk jaar de overledenen van het afgelopen jaar herdacht. De namen worden genoemd en ter nagedachtenis wordt een kaars aangestoken. Tot slot wordt een algemene kaars voor alle overledenen in de gemeente aangestoken. Het kan zijn dat er mensen zijn die zelden of nooit in de kerk komen, behoefte hebben aan een zekere gedachtenis rond het overlijden van een nabestaande. We hebben het initiatief genomen de kerkdeur open te zetten op: zaterdagmiddag 22 november van 16.00 uur tot 17.30 uur Een ieder gelovig of ongelovig is welkom. Er kan voor in de kerk een kaarsje aangestoken worden. Men kan even rustig gaan zitten of direct weer weggaan. De activiteiten comm. kerk Terwispel: Joh. Bergsma / Hendrik Span
Sint Barbara terug in Terwispel 150 jaar kerkgebouw 25-10-2014 Dit is het derde kerkgebouw in Terwispel waar wij vandaag bij stil staan. De eerste kerk stond niet op deze plaats, maar zo ‘n 500 meter noord-westelijk van hier, op de kruising van de Alde Dyk / Mouwewei. Wanneer deze kerk gebouwd is, is niet precies bekend Maar historici schatten omstreeks het jaar 1100. Uit opgravingen op die plek werden scherven gevonden en resten van tufsteen. Tufsteen was in die tijd een veel gebruikt bouwmateriaal. Na 1200 werd het niet meer gebruikt. Waarschijnlijk had men toen het steenbakken onder de knie. Het moet een van de eerste kerken van Friesland zijn geweest. Terwispel of Wispolia, zoals het toen werd genoemd, was een vrij grote roomse parochie met een eigen pastoor. Uit overlevering is deze kerk door blikseminslag in brand geraakt. Het perceel land waar deze kerk stond, wordt thans nog in de volksmond “ de ûnwaarskamp” genoemd. En S. J. van der Molen noemt het in zijn boek “ Opsterlân troch de ieuwen hinne” ook nog “ It âld tsjerkhôf” . Bij die kerk zal dus een kerkhof geweest zijn. Nadien is op deze plek, aan De Streek, een nieuwe kerk gebouwd. Wanneer de brand en de herbouw plaats gevonden hebben is niet bekend. Maar het moet voor de reformatie zijn geweest, dus nog in de roomse tijd. Want bij het afbreken van de kerk in 1864 werd een beeldje van de heilige Sint Barbara onder de vloer gevonden. Veel kerken werden in de roomse periode naar een heilige genoemd, denk maar aan Martini kerk en St. Pieter en zo zijn er veel meer, thans protestantse kerken, met een naam van een heilige. Het is dus heel goed mogelijk dat de herbouwde kerk de naam van Sint Barbara gekregen heeft. Sint Barbara is namelijk de beschermheilige tegen onweer en bliksem, dus heel toepasselijk.
25
------- Wispelweagen November 2014 -------
Ten tijde van de reformatie, in de 16e eeuw, was in 1566 de bekende beeldenstorm. Door de komst van Luther en Calvijn en anderen was er een fel protest tegen de Rooms Katholieke kerk. Wat uitmondde in vernietiging van beelden en documenten. Iemand zal gedacht hebben dat beeldje moet niet kapot en heeft het onder de vloer verstopt. Zodoende kwam het na 300 jaar in 1864 weer tevoorschijn. Bij de bouw van de nieuwe kerk in 1864 is er waarschijnlijk niet aan gedacht deze naam weer in ere te herstellen. Het beeldje is overgebracht naar het Fries Museum en daar is het nu nog. Op onze vraag, het beeldje weer in Terwispel te krijgen werd afwijzend gereageerd. Wel hebben we een foto van Barbara gekregen. Op deze feestelijke middag is de foto overgedragen aan de kerkrentmeesters en heeft nu een plaatsje in het voorportaal van de kerk gekregen. Een blijvende herinnering aan het verre verleden. St Barbara is te herkennen aan een toren die ze onder de arm draagt, ook zijn er afbeeldingen dat ze naast een toren staat. Die toren staat symbool voor haar lijden. Zij heeft zich tot het Christendom bekeerd, en dat was zeer tegen de wil van haar vader. Haar vader folterde haar en sloot haar op in de toren. Maar als straf van God werd haar vader door bliksem dodelijk getroffen, aldus de legende. Ze moet geleefd hebben in de 4 e eeuw na Christus. Het zou mooi zijn dat het beeldje weer terug komt in deze kerk Ik denk niet dat ze thans gevaar loopt vernietigd te worden. De verschillende geloofsovertuigingen zijn in Nederland behoorlijk geaccepteerd. Naar mijn idee wordt in Terwispel ieders overtuiging gerespecteerd. Maar het museum doet hier nogal moeilijk over. Ik noemde reeds het boek van S. J. van der Molen “Opsterlân troch de ieuwen hinne”. Behalve het beeldje van St. Barbara noemt hij in zijn boek ook nog, dat er een Maria beeldje in de muur gemetseld was. Dit zou ook naar het Fr. Museum gegaan zijn. Bij navraag was men hier niet van op de hoogte. Nu is het de vraag, is V. d. Molen foutief of heeft het museum de inventarisatie na de verhuizing nog niet op orde. ( Als iemand hier opheldering over kan geven, dan graag).
Sint Barbara Hendrik Span
26
------- Wispelweagen November 2014 -------
Alle loofbomen laten hun bladeren vallen Wat een kale boel vinden sommige mensen dat. Maar het is een teken dat de winter in aantocht is. Als de groene bladeren aan de bomen zouden blijven zitten zouden ze de winter als het gaat vriezen niet levend doorkomen. Toch blijven er bomen in de bossen achter die wel tegen de vorst kunnen en groen blijven. Een daar van is de bekende hulst met stekels aan de zijkant van de taaie bladeren. Zij zijn bestand tegen vorst. Een andere soort bomen zijn Laurier met hun taaie harde aromatische bladeren die in het zuiden van Europa in het verleden aangeplant zijn. Daar is een milder klimaat, maar ook in ons land kunnen we ze vinden, aangeplant in tuinen en parken. De bladeren worden wel gebruikt voor het bereiden van gerechten vanwege hun kruidige geur en smaak. Zelf hou ik er niet van als je zit te kauwen op die taaie stukken hard blad. De bomen in houtwallen, lanen en langs wegen en in de bossen dragen in de herfst soms mooie gekleurde bladeren. Verschillende bomen, ook verschillende kleuren, vooral geel, maar ook bonte kleuren en rood tot bruin. Vaak gaat de kleur in de loop van de herfst over van licht in donkere tinten. Ik maakte kort geleden een wandeling in het Drents Friese Wold waar veel krentenboompjes groeien, en in het voorjaar mooi bloeien. De bloempjes zijn wit van kleur, dan is het ook een lust om een wandeling te maken in dit bosrijke gebied. Na de bloei zijn er wel vruchtjes aan de bomen te vinden, maar wie om echte krenten zoekt komt bedrogen thuis. Nee, krenten komen er niet aan. Als het herfst wordt gaan de bladeren van groen over in rood te kleuren, ook dan zijn het mooie struiken om er een wandeling te maken. Een mooie route is om te beginnen is bij het bezoekers centrum, het grote verharde pad langs de zuidelijke richting volgen tot de derde afslag naar rechts wat het bos in gaat, daar staan veel krentenboompjes wat zowel in het voorjaar met bloemen, en in het najaar met kleuren aan bladeren ook bijzonder mooi kan zijn. En dan natuurlijk ook in deze tijd heel veel paddenstoelen in veel soorten. Ik zal niemand aanraden om paddenstoelen te gaan eten. Er zijn soorten die je zonder problemen wel kunt eten, maar er zijn ook weer andere soorten die daar weer op lijken en wel giftig zijn. Ook oude paddenstoelen, ook als ze nog in de grond staan of liggen en gaan rotten kunnen giftig worden. Dat wil niet zeggen dat je daar direct dood aan gaat, maar het kan wel schadelijk zijn. Ik denk dat veel mensen wel eens gehoord hebben van moederkoren. Het is een klein donker zwammetje wat aan zaden van koren groeit. Ik denk dat het er nu niet meer is, het zaad wordt zo schoon gemaakt voor het in de grond komt, vandaar dat ik denk dat het er niet meer is. Vooral rogge was vroeger kwetsbaar, en met het malen van het koren kwamen de zwammen ook gemalen in het meel terecht, en zo met het bakken van het brood ook in het voedsel. Vrouwen die dat met het eten van het brood binnen kregen werden soms onvruchtbaar, vandaar ook de naam moederkoren. Mensen op hoge leeftijd zullen daar van weten. Nu is dat er niet meer. In vroeger jaren mocht ik graag op een pijpestrootje kauwen, maar toen ik gewaar werd dat dit ook zeer schadelijk kan zijn en met de dood kan aflopen. heb ik dat niet weer gedaan. In bijna alle natuurgebieden waar zowel heide als bos is groeit
27
------- Wispelweagen November 2014 -------
het pijpestrootje, een zeer bekende grassoort. Langs paden in bossen en op heidevelden vindt je dat heel veel. Op de zaadjes van dit soort gras groeit in de herfst een kleine soort moederkoren, dat heeft de naam van pijpenstrootje moederkoren gekregen en is even giftig als het echte moederkoren. Ook dit is voor zowel vrouwen als mannen even giftig. Je kunt ze heel gemakkelijk vinden, maar ga er niet op kauwen. Ik reed door en polderlandschap over een onverhard weggetje. Door een brede sloot was het boerenland afgescheiden van het pad. Aan de overkant van de sloot stonden op de wal een rij populieren bomen, wel hoge, maar nog geen dikke. Zo te zien dus nog geen oude dus. Op de kale takken zaten zo in de verte te zien spreeuwen, en dat zou een behoorlijk aantal zijn. Langzaam reed ik er op aan, ik wou de vogels niet storen want dan zouden ze weg vliegen dacht ik. Steeds kwam ik langzaam dichter bij, maar ik zag geen enkele vogel vliegen, het bleef me te stil. Ik stopte en liep langzaam in de richting van de vogels. Maar nog bleven ze zitten. Nog dichter bij gekomen zag ik dat de natuur mij bedrogen had, het waren geen spreeuwen, ook geen vogels, maar het waren dorre bladeren die nog hier en daar aan de kale takken zaten. Stom, ik had het kunnen weten, en ook zien want ik had een verrekijker achter in de auto liggen die ik bijna altijd bij me heb. Maar een spreeuw is zo’n gewone en bekende vogel, daar ben ik geen kijker voor nodig. Zo zie je maar weer. Het was toch een mooi tochtje door de polder. Populieren bomen kunnen ook hun nut hebben. Toen wij aan de Streek woonden , nu de Parketboerderij, stonden er aan de rand van ons erf bij de sloten langs ook populieren, er waren enkele hele dikke bomen bij. Het dak van de schuur was met riet gedekt. Verschillende keren had ik al zo over het rieten dak gekeken en gedacht als het eens flink onweer is met bliksem want er zaten ook geen bliksemafleiders op, zouden we die er ook op moeten hebben. Op een dag kwam er een man van de verzekering langs. Ik vroeg hem hoe hij er over dacht. Och man zei hij, die ben jij niet nodig, jou bliksemafleiders staan rond je erf, daarover hoef je geen zorgen te hebben. Hij bedoelde de populieren, en de man had gelijk. Het was in de zomer er na, op een nacht trok er een hevige onweersbui over Terwispel, het vuur leek niet van de hemel te zijn, het flitste en bolderde steeds maar door wij lagen in bed maar konden niet slapen. Plotseling kwam er een hel vuur een flits, een hevige knal, en gebolder. Ik schoot uit het bed want dit zou ingeslagen zijn. Direct keek ik naar de jongens, die waren wel wakker maar ik gebood hen om eerst in bed te blijven, als het nodig zou zijn zou ik ze halen. Direct ging ik naar beneden, ik rook geen brandlucht. Binnen was er niks te zien. Dan naar buiten, maar geen vlammen te zien. Dan langs de muur het huis rond, en ik vond wat er gebeurd was. De dikste populier was door de bliksem gespleten en lag over de sloot. Toen kwam ik Thomas ook al tegen. Die boom was onze bliksem afleider. Wat een geluk dat we er zo van afgekomen zijn. We zijn weer gaan slapen. Ik denk dat het dikste, het onderste stuk van de dikke stam nog steeds over de sloot ligt, die is ook niet te tillen. De natuur was onze redding. Hans Baron
28
------- Wispelweagen November 2014 -------
HUISARTSPRAKTIJK TIJNJE Zoals jullie allemaal kunnen zien op de foto heb ik een sleutel in mijn handen, deze sleutel is voor Inge Vervoorn. Zij trekt aan het langste eind van het koordje, maar zoals u ook kunt zien: ik laat het koordje nog niet los! Op 1 november aanstaande ben ik 30 jaar huisarts in Tijnje, een moment om even bij stil te staan! En een moment om ook een aankondiging te doen…. Het takenpakket van ons als huisartspraktijk wordt steeds verder uitgebreid en voor mij alleen is dat niet meer te doen, dus tijd voor verandering! Ik laat het koordje nog niet los, ik stop dus niet. Wel ga ik associëren met Inge, die ik zelf heb mogen opleiden en waarin ik veel vertrouwen heb. We gaan samen verder, beide 50%, wat inhoudt: beide ongeveer 3,5 tot 4 dagen per week. Hierbij zijn de nascholingen en diensten nog niet eens inbegrepen. Met deze stap hopen Inge en ik de huisarts- en apotheekzorg voor de komende 30 jaar weer veilig te stellen voor Tijnje en omstreken. Over een jaar of 5 tot 10 zal de praktijk overgenomen worden door Inge, samen met een door ons gekozen opvolgende huisarts. Met de huidige associatie met Inge is de basis voor continuïteit gelegd. We hopen op uw blijvend vertrouwen in ons werk en hopen dat onze praktijk met onze fantastische assistentes mag blijven functioneren op dezelfde betrokken manier zoals we gewend zijn. Hopende op alle goeds! Met vriendelijke groeten, Andries Hoekstra en Inge Vervoorn
29
------- Wispelweagen November 2014 -------
Hierbij willen wij alle sponsoren en donateurs hartelijk bedanken voor hun steun in het afgelopen jaar! Aan bedrijven, particulieren, instellingen etc. willen wij vervolgens een verzoek doen hun kerstpakket te schenken aan de voedselbank. Voor meer informatie kunt u mailen naar:
[email protected] of bellen naar telefoonnummer 06 – 2193 4361. Mocht u uw pakket beschikbaar willen stellen, dan kunt u dit inleveren bij de Voedselbank op vrijdag in de even weken tussen 8.30 uur en 10.30 uur of tussen 13.00 uur en 16.00 uur. Aangezien 26 december (Tweede Kerstdag) ook op een vrijdag in een even week valt, is in die week op woensdag 24 december (dezelfde tijden) de gelegenheid het pakket in te leveren. Het adres is: Stations weg 8 8401 DP Gorredijk Bereikbaar via de steeg links van de Essopomp en vervolgens twee keer rechts. Indien u wel uw kerstpakket beschikbaar wilt stellen en niet in de in de gelegenheid bent het te brengen, dan kunt u telefonisch contact met ons opnemen via het eerder genoemde nummer. Alvast bedankt en fijne feestdagen!
Bestuur en vrijwilligers Voedselbank Opsterland
30
------- Wispelweagen November 2014 -------
1 januari 2015: peuterspeelzaal wordt peuteropvang Vanaf 1 januari 2015 hebben we in Opsterland peuteropvang in plaats van peuterspeelzalen. Ook op de peuteropvang kunnen peuters spelen, andere kinderen ontmoeten en zich ontwikkelen. Daar verandert niets aan. Wat verandert er dan wel? Voor de peuterspeelzaal betalen alle ouders dezelfde ouderbijdrage. Vanaf 1 januari 2015 is de ouderbijdrage voor peuteropvang afhankelijk van het inkomen. Ouders die recht hebben op kinderopvangtoeslag van de Belastingdienst, kunnen dit aanvragen voor de peuteropvang. Geen recht op kinderopvangtoeslag? Dan kunnen ouders bij de gemeente terecht voor een bijdrage in de kosten. Deze regeling noemen we de gemeentetoeslag voor peuteropvang. Vanaf 1 januari 2015 heten de peuterspeelzalen van Timpaan Kindercentra dus peuteropvang. Maar ook andere organisaties mogen peuteropvang gaan aanbieden. Op dit moment zijn Op ús Pleats in Gorredijk en Leaf! in Ureterp dat al van plan. Gratis uren peuteropvang voor kinderen met VVE-indicatie Sommige kinderen kunnen wel een steuntje in de rug gebruiken. Zo worden ze extra geholpen om goed te beginnen aan groep 1. Het consultatiebureau bepaalt of een kind daarvoor in aanmerking komst. Het kind mag dan gratis extra uren meedoen aan peuteropvang. Ouders betalen dan alleen hun eigen bijdrage voor de eerste twee dagdelen. De gemeente betaalt het derde dagdeel. Meer weten? Wilt u meer weten over peuteropvang, VVE of de gemeentetoeslag voor peuteropvang? Ga dan naar www.opsterland.nl. Ook bij de huidige peuterspeelzalen en bij Op ús Pleats in Gorredijk en Leaf! in Ureterp kunt u terecht voor meer informatie. Ouders met een kind in de leeftijd van 1- 4 jaar hebben in oktober informatie gekregen van de gemeente. Bij de gemeente, de Informatiepunten Wmo, consultatiebureaus en peuterspeelzalen kunt u een brochure over de peuteropvang ophalen.
31
------- Wispelweagen November 2014 -------
TERWISPEL IN HET NIEUWS
In zes maanden een nieuwe kerk Het was op 10 december 1864 ongetwijfeld een plechtig moment toen de kerkenraad van Terwispel zich om twee uur ’s middags in de pastorij meldde bij dominee Jentink en tal van genodigde vakbroeders. Later die middag openden zij de nieuwgebouwde kerk, dit jaar dus 150 jaar geleden. De bouwers wisten anderhalve eeuw geleden van opschieten. De sloop van de oude kerk op dezelfde plek begon op 8 april. Op 11 juni volgde het leggen van de eerste steen van de nieuwe kerk, die zes maanden later al klaar was voor gebruik. De aannemers Van der Sluis/Posthuma en Kuipers uit Gorredijk ontvingen 15.386,16 gulden voor de bouw. Nieuwbouw was nodig nadat burgemeester Lycklama à Nijeholt de oude kerk eind 1863, na een zeer zware storm, sloot. Het is zeker dat er op de plek van de huidige kerk dus eerder ook een kerk stond, al is niet bekend sinds wanneer. Een oude tekening toont een kerk zonder toren, maar met klokkenstoel. Twee van de klokken hangen nu nog in de kerk, één is volgens opschrift gegoten in 1694. Volgens overlevering bezat Terwispel duizend jaar geleden al een kerk, op de hoek Alde Dyk-Mouwewei. Omdat de kerk door bliksem zou zijn getroffen, heet de buurt daar nog altijd ûnwaarskamp. De huidige kerk van Terwispel is onder andere bekend van het tweeklaviersorgel, een beschermd monument, dat in 1878 door de bekende orgelbouwer Van Dam uit Leeuwarden is gebouwd. Opvallend genoeg staat de kerk van Terwispel niet in het centrum van het dorp, een gevolg van de dorpshistorie. Terwispel was eeuwenlang een uitgestrekt dorp; het huidige centrum rond de brug ontwikkelde zich pas halverwege de 19e eeuw na het graven van de Nieuwe Vaart. Terwispel heeft nooit een hele sterke geloofsgemeenschap gehad. Lang had het dorp dan ook geen eigen dominee. Eerst was de kerk gekoppeld aan Lippenhuizen en Hemrik. Van 1858 tot 1966 was de gemeente zelfstandig. Daarna volgde een samenwerking met de hervormde gemeente in Nij Beets en in 1995 ontstond de federatieve gemeente TijnjeTerwispel. In de praktijk betekent dit dat er nog eens per drie weken een kerkdienst in Terwispel is. Komend weekend staat Terwispel stil bij het 150-jarig bestaan van het kerkgebouw. Op zaterdag 25 oktober (vanaf 14.00 uur) is er een middag met historische beschouwingen en muziek. Op zondag 26 oktober (9.30 uur) volgt een kerkdienst in oude stijl, waarbij kerkgangers is gevraagd om in kleding uit de 19e eeuw ter kerke te gaan. Bron: www.sa24.nl / Arend Waninge
32
------- Wispelweagen November 2014 -------
33